Rehberlik Ve Özel Eğitim Deneme 1

1.
Okullarımızda sunulan “oryantasyon” hizmetinin hangi öğrenci kişilik hizmeti
kapsamında olduğu söylenebilir?

a) Özel eğitim
b) Özel yetiştirme
c) Rehberlik
d) Sosyal yardım
e) Sağlık

2.
Rehberlik ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
a) Rehberlik, psikolojik danışmayı da içine alan daha geniş bir kavramdır.
b) Kapsamlı PDR Gelişimsel anlayışa dayanır.
c) Rehberlikte gizlilik esastır.
d) Rehberliğin ilkeleri her kurumda farklıdır
e) Rehberlikte yardım hizmeti vardır.

3 ve 4. Soruları aşağıdaki paragrafa göre cevaplayınız.

Annem-babam neden ayrılıyor? Bir çocuk için, bu soruya cevap bulmak çok zor olabilir.
Çocuk, anne-babayı ayrılmaz bir bütün olarak görür. Ayrılık, anne-baba için mutsuz bir
evliliğin bitmesi anlamına gelirken; çocuk için korunup bakım gördüğü, onun gelişiminde
en önemli faktör olan sistemin çökmesi demektir.

3.Yukarıdaki paragraftan hareketle anne-babası ayrılan bu çocuklara rehberliğin

hangi işlevi öncelikle sunulmalıdır?

a) İyileştirici
b) Geliştirici
c) Krize müdahale
d) Ayarlayıcı
e) Yöneltici

4. Yukarıdaki paragraftan hareketle anne-babası ayrılan bu çocuklara

rehberliğin hangi problem alanı öncelikle sunulmalıdır?

a) Eğitsel
b) Mesleki
c) Kişisel-Sosyal
d) Krize müdahale
e) İyileştirici

5.
  Oryantasyon
 Konsültasyon
 Bireyi tanıma
 Araştırma-Değerlendirme
 Sevk

Yukarıdaki hizmetlerden kaç tanesi dolaylı hizmetler kapsamındadır?

a) I
b) II
c) III
d) IV
e) V

6.

Aşağıdaki hizmetlerden hangisi sadece rehberlik öğretmenleri tarafından sunulabilir?

a) Oryantasyon
b) Konsültasyon
c) Bireyi tanıma
d) Plan-program hazırlama
e) Yöneltme

7.
Yandaş kelimesinin anlamı
Birinden yana olan veya bir düşünceye, bir isteğe katılan, onu destekleyen kimse, yanlı,
taraflı, taraftar.

Paragrafta aşağıdaki kavramlardan hangisine karşılık gelen bir tanımlama

yapılmıştır?

a) Empati
b) Sempati
c) Koşulsuz kabul
d) Saydamlık
e) Kendini açma

8.
Aşağıdakilerden hangisi yetenek testlerinin kullanılma amaçlarından biri değildir?

a) Duygusal sorunları olan bireylere psikolojik danışma hizmeti sunmak

b) Öğrencilerin meslek seçim sürecinde yardım etmek amacıyla veri toplamak
c) Öğrencilerin farklı alanlardaki kabiliyetlerini belirlemek
d) Özel eğitime muhtaç bireyleri belirlemek
e) Öğrencilerin gelecekteki başarılarını öngörmek

9.
 Okul rehberlik öğretmeni Hüseyin Bey “Öğrencilerin hoşlanarak yaptıkları
faaliyetleri belirlemek” istemektedir. Bu amaçla aşağıdaki tanıma tekniklerinden
hangisini kullanmalıdır?

a) Yetenek testleri
b) Başarı testleri
c) Tutum ölçekleri
d) İlgi envanterleri
e) Sosyal uzaklık ölçeği

10.
Eğitim kurumlarında rehberlik hizmetlerinin planlanması ve kurum içindeki iş birliğinin
sağlanması amacıyla rehberlik hizmetleri yürütme komisyonu oluşturulur.

Bu komisyon aşağıdaki üyelerin hangisinin başkanlığında toplanır?

A)Rehberlik Öğretmenleri
B)Eğitim Kurumu Müdürü
C)Eğitim Kurumu Müdür yardımcısı
D)Sınıf rehber Öğretmeni
E)İlçe Milli Eğitim Müdürü

11.
Özel eğitim hizmetleri yönetmeliğinin 5. Maddesi, özel eğitimin temel ilkelerini ortaya
koyar.

Aşağıdakilerden hangisi bunlardan biri değildir?

a) Bireysel farklılıkları, gelişim özellikleri ve eğitim ihtiyaçları dikkate alınarak eğitim

hizmeti sunulması
b) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin ilgi, istek, yeterlilik ve yetenekleri doğrultusunda
özel eğitim hizmetlerinden yararlandırılması
c) Özel eğitim hizmetlerine erken dönemde başlanması
d) Özel eğitim hizmetlerinin özel eğitim ihtiyacı olan bireyleri sosyal ve fiziksel
çevrelerinden mümkün olduğu kadar ayırmadan, toplumla etkileşim ve karşılıklı uyum
sağlama sürecini kapsayacak şekilde planlanıp yürütülmesi
e) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin eğitsel performansları doğrultusunda
amaç, içerik ve öğretim süreçlerinde uyarlamalar yapılarak diğer bireylerden
ayırarak eğitim görmelerine öncelik verilmesi
 Rehberlik Ve Özel Eğitim Deneme 1 Çözümleri

1.

İlgi soru kapsamında;

Öğrenci kişilik hizmetleri 5 başlıkta toplanmaktadır. Şimdi bu başlıkları inceleyelim.

 Sağlık Hizmetleri: Teşhis ve sevk, sağlıkla ilgili önlemler, sağlık eğitimi, ilaç sağlama, sağlık
kontrolleri gibi faaliyetlerden oluşmaktadır. Buradaki amaç öğrencilerin sağlıklarını korumak ve
olası sağlık sorunlarını önlemektir.
 Sosyal Yardım Hizmetleri: Burs, barınma, yemek, maddi yardım sağlama, ulaşım hizmetleri, ek iş
bulma gibi faaliyetlerden oluşmaktadır.
 Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri: Psikolojik danışma, oryantasyon, müşavirlik, bireyi
tanıma, bilgi toplama ve yayma, araştırma ve değerlendirme, izleme ve değerlendirme, çevre ve
aile ilişkileri, sevk gibi faaliyetlerden oluşmaktadır.
 Özel Eğitim ve Yetiştirme: Başarısızlığı giderici önlemler alınması, öğrenme güçlüğü çekenlerin
iyileştirilmesi, özel ilgi ve yeteneklerin geliştirilmesi gibi faaliyetlerden oluşmaktadır. Bu alana
ihtiyaç duyulmasının sebebi öğrenci kapasitelerinin ve öğrenme hızlarının farklı olmasıdır.
 Sosyal ve Kültürel Hizmetler: Öğrenci kişilik hizmetlerinin sonuncusu olan bu alan da boş
zamanların değerlendirilmesi, spor faaliyetleri, çeşitli etkinlikleri planlama ve yürütme,
adaptasyon, sosyalleşme gibi faaliyetlerden oluşmaktadır.

Yukarıdaki analizden hareketle “oryantasyon” hizmeti rehberlik hizmetleri kapsamındadır.

Önemli Not; Bu başlık Kpss’de üç defa alt düzey sorularla sorulmuştur.

Doğru Cevap; C

2.

a) Rehberlik, psikolojik danışmayı da içine alan daha geniş bir kavramdır. (Doğru bir ifadedir)
b) Kapsamlı PDR Gelişimsel anlayışa dayanır.(Doğru bir ifadedir)
c) Rehberlikte gizlilik esastır. (Doğru bir ifadedir)
d) Rehberliğin ilkeleri her kurumda farklıdır.(Yanlış bir ifadedir. Çünkü rehberlik uygulamaları
değişir. Ancak rehberliğin ilkeleri evrenseldir)
e) Rehberlikte yardım hizmeti vardır. (Doğru bir ifadedir)

Önemli Not; Bu sorudaki ifadeler Ösym tarafından farklı yıllarda soru olarak karşımıza
çıkmıştır.

Doğru Cevap; D

3.

İlgili soru kapsamında;

Kriz yönelimli (problem odaklı) rehberlik;

Okulda beklenmedik bir anda, aniden ortaya çıkan ve acil müdahale gerektiren
durumlarda sunulan hizmetlerdir. Kriz durumları için öğrenciye psikolojik anlamda destek
 hizmetleri sunulur. Bireyin bazı travmatik durumlarla baş edebilmesinde acil müdahale
şeklinde sunulur.
Mesela; anne veya babanın kaybı, boşanması, cinsel istismar, intihar girişimi,
doğal afetler (deprem, sel), öğretmenin öğrencilerin gözü önünde sınıfta öldürülmesi,
sınıfta öğrencilerin gözü önünde bir öğrencinin vefat etmesi veya silahlı saldırıya
uğraması.
Yukarıdaki açıklamalar ışığında anne-babası ayrılan çocuklara “Krize Müdahale”
işlevi sunulmalıdır.

Doğru Cevap; C

4.İlgi soru kapsamında;

Kişisel-Sosyal rehberlik

Öğrencinin kendini tanıması, kendini ve başkalarını anlaması, güçlü ve zayıf yönleriyle kendini kabul
etmesi ve geliştirmesi, kendine güvenen, kişiler arası ilişkilerde becerikli, kişisel ve sosyal yönden
dengeli ve uyumlu bir birey olarak yetişmesine yönelik hizmetleri kapsar.
Yukarıdaki analizden hareketle sorumuzda verilen anne-babası ayrılan çocuklara, problem
alanlarından eğitsel ve mesleki rehberlik değil, kişisel/sosyal rehberlik ön plana çıkmaktadır.

Doğru Cevap; C

5.
İlgi soru kapsamında;

Yukarıdaki görselden hareketle, soru kurgumuzda verilen “konsültasyon ve araştırma”

hizmetleri dolaylı diğer hizmetler doğrudan hizmettir.

Doğru Cevap; B

6.

İlgi soru kapsamında;

Müşavirlik hizmeti(Konsültasyon)

Okuldaki rehberlik uzmanının, okulda “ortak rehberlik anlayışı” oluşturmak

amacıyla yönetici, öğretmen ve ailelere rehberlikle ilgili konularda bilgi vermesidir.
Rehberlik uzmanı, ortak rehberlik anlayışı oluşturma adına bu kişilerin rehberlik
 konularında bilgi ve becerilerini artırmayı amaçlar. Öğretmenler, yöneticiler ve aileler
işbirliği içerisinde rehberlik hizmetlerini sunarlar. Müşavirlik hizmetinin temel amacı;
ortak ve yeterli bir rehberlik anlayışının yürütülmesini temel alarak, rehberlik
hizmetlerinin etkililiğini artırmaktır.
Bu açıklamalardan hareketle unutulmaması gereken müşavirlik hizmetinin
uzmanlık gerektirdiğidir. Bu sebeple sadece okul rehber öğretmenleri tarafından
sunulabilir.

Önemli not; Müşavirlik hizmetinin Kpss’de sorulma sıklığı oldukça fazladır.

Doğru Cevap; B

7.
İlgi soru kapsamında;

Sempati

Öğretmen veya danışman, sempati ile dinlediğinde kendi bakış açısını kaybederek
karşısındaki gibi hisseder; karşısındakinin duygu ve düşüncelerini yaşar. Sempati başka
bir birey ile duygudaş olma anlamına gelir. Bu durumda bireyin tarafsızlığını yitirmesine
sebep olur. Bu sebeple Sempati iletişimde istediğimiz bir durum değildir.

Yukarıdaki analizden hareketle soru kurgumuzda verilen yandaş kavramı sempati

kavramına karşılık gelir.

Önemli not; Kpss’de özellikle empati ve sempati kavramlarına ilişkin örnekli sorular
gelmektedir.

Doğru Cevap; B

8.

İlgi soru kapsamında;

Yetenek Testleri;
 Bireyin doğuştan getirdiği güçleri
 Hangi alanda başarılı olabileceğini
 Yöneltme aşamasında geleceğe ilişkin tahmin yapmaya yardımcı olur

Yetenek testlerinin kullanım amaçları şunlardır

 Eğitsel ve mesleki rehberlikte
 Gelecekteki akademik başarıyı yordama da
 Özel eğitime muhtaç öğrencileri tespit etmede
 Yetenek – başarı kıyaslamasında
 Kişinin genel ve özel kabiliyetlerini saptamada
 Kişinin zayıf ve kuvvetli yönlerini, gizli kalmış yeteneklerini ortaya çıkarmada
 Öğrencileri kendi yetenekleri ölçüsünde programlara, derslere yerleştirmede

Yukarıdaki analizden hareketle “ duygusal sorunları olan bireylere psikolojik danışma

amacıyla” ifadesi yetenek testleri için değil kişilik testleri için kullanılabilecek bir ifadedir.
 Önemli not; Ösym yetenek testleri ve özelliklerini daha çok alan sınavlarında
sormaktadır. Ancak Kpss’de de karşımıza çıkardığı sorular vardır.

Doğru Cevap; A

9.

İlgi soru kapsamında;

İlgi Envanterleri
 İlgi bireyin, bir nesneye, eyleme, kişiye, olaya karşı gösterdiği belli süreli hoşlanma tepkisidir.
 İlgiler doğuştan gelen özellikler değildir.
 Çevreyle etkileşim sonucu kazanılır ve değişebilir.
 İlgiler duygusal bir davranıştır.
 Bireyin bir etkinliği ne kadar yapmak istediğini, ilgileri belirler.
 Okullarda rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinde daha çok eğitsel ve mesleki yöneltmelerde
kullanılmaktadır.
 İlgi envanterleri bir kimsenin yetenekli olduğu alanlar hakkında bilgi vermez.
 Bu nedenle bir kimsenin en yüksek ilgi alanına bakarak o kişinin o alanda yetenekli olduğunu
söyleyemeyiz.
 İlgi envanterleri bir okulda veya işte başarıyı değil doyumu yordamak için geliştirmiştir.

Yukarıdaki analizden hareketle “Öğrencilerin hoşlanarak yaptıkları faaliyetleri belirlemek”

isteyen rehberlik servisinin ilgi envanterinden faydalanması gerekir.

Doğru Cevap; D

10.

İlgi soru kapsamında;

“Eğitim kurumlarında rehberlik hizmetlerinin planlanması ve kurum içindeki iş birliğinin

sağlanması amacıyla rehberlik hizmetleri yürütme komisyonu oluşturulur.” Bu
komisyonun başında “Eğitim kurumu müdürü” vardır.

Önemli not; “Ösym defalarca bu komisyonun başında kim vardır?” şeklinde soru
sormuştur. Genel itibariye çeldiricisi ise “”okul rehberlik öğretmenidir” ancak komisyonun
başı “eğitim kurumu müdürüdür.”

Doğru Cevap; B

11.
İlgi soru kapsamında;
Özel eğitimin temel ilkeleri

MADDE 5 – (1) Türk Millî Eğitiminin genel amaç ve temel ilkeleri doğrultusunda
öğrencilere;

a) Bireysel farklılıkları, gelişim özellikleri ve eğitim ihtiyaçları dikkate alınarak eğitim

hizmeti sunulması,
b) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin ilgi, istek, yeterlilik ve yetenekleri doğrultusunda
özel eğitim hizmetlerinden yararlandırılması,
c) Özel eğitim hizmetlerine erken dönemde başlanması,
ç) Özel eğitim hizmetlerinin özel eğitim ihtiyacı olan bireyleri sosyal ve fiziksel
çevrelerinden mümkün olduğu kadar ayırmadan, toplumla etkileşim ve karşılıklı uyum
sağlama sürecini kapsayacak şekilde planlanıp yürütülmesi,
d) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin eğitsel performansları doğrultusunda amaç, içerik
ve öğretim süreçlerinde uyarlamalar yapılarak diğer bireylerle birlikte eğitim görmelerine
öncelik verilmesi,
e) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin her tür ve kademedeki eğitimlerini sürdürebilmeleri
için kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapılması,
f) Özel eğitim ihtiyacı olan bireyler için BEP geliştirilmesi ve eğitim programlarının
bireyselleştirilerek uygulanması,
g) Ailelerin, özel eğitim sürecinin her aşamasına aktif katılmalarının sağlanması,
ğ) Özel eğitim politikalarının geliştirilmesinde üniversitelerin ilgili bölümleri ve özel eğitim
ihtiyacı olan bireylere yönelik faaliyette bulunan sivil toplum kuruluşları ile iş birliği içinde
çalışılması, esastır.

Yukarıdaki analizden hareketle “Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin eğitsel performansları
doğrultusunda amaç, içerik ve öğretim süreçlerinde uyarlamalar yapılarak diğer
bireylerden ayırarak eğitim görmelerine öncelik verilmesi” ifadesi yanlıştır. Çünkü doğru
ifade “Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin eğitsel performansları doğrultusunda amaç,
içerik ve öğretim süreçlerinde uyarlamalar yapılarak diğer bireylerle birlikte eğitim
görmelerine öncelik verilmesi” şeklindedir.

Önemli Not; bu ilkelerin Kpss’de karşımıza çıkma ihtimali yüksektir. Özellikle yönetmelik
maddeleri üzerinde kelime oyunu yapabilirler. Lütfen yukarıdaki orijinal hallerini dikkate
alalım.

Doğru Cevap; E