GELENEKSEL REHBERLİK VE

GELİŞİMSEL REHBERLİK
2013 KPSS-B
 KAPSAMLI REHBERLİK
PROGRAMI
Kapsamlı Rehberlik Programının Özellikleri
• Kapsamlı psikolojik danışma ve rehberlik modeli 2005-
2006 öğretim yılından bu yana ülkemizde
uygulanmaktadır.
• Özünü gelişimsel rehberlik modelinden almaktadır
• Gelişimsel rehberliğin uygulamaya dönük yönünü
oluşturur.
• Öğrencilerin gelişim dönemlerinin özelliklerini
kazanmalarına yardımcı olmayı, ilgi ve yeteneklerine
göre eğitim hizmetlerinden en üst seviyede
yararlanmalarını sağlamayı hedefler.
 KAPSAMLI REHBERLİK
PROGRAMI
• Temel ilkesi, bütün öğrencilerin gelişim
görevlerini kazanmalarına ve gelişim
krizlerini atlatmalarına yönelik olarak
önleyici etkinlikler sunmaktır.
• Öğrenci merkezli bir anlayışı temel alır.
• Öğrencilerin bir bütün olarak gelişmelerini
hedefler.
• Tüm öğrencilere yöneliktir.
 KAPSAMLI REHBERLİK
PROGRAMI
• Okuldaki öğretim programlarıyla bağlantılı ve
etkileşim içindedir.
• Okul rehberlik programının kendisi değil,
parçasıdır.
• Programlanmış bir yapısı vardır.
• Programın içeriğinde sınıf etkinlikleri vardır.
• Bu sınıf etkinliklerinin yürütülmesinden sınıf
rehber öğretmeni sorumludur.
• Programın hazırlanması, uygulanması ve
değerlendirilmesi ekip çalışması gerektirir.
 BÖLÜM-2
REHBERLİK TÜRLERİ
 A. HİZMET ALANLARINA GÖRE
REHBERLİK TÜRLERİ
1. Eğitim Alanında Rehberlik
Rehberlik hizmetlerine gereksinim duyulan ilk alanıdır.
Eğitim kurumlarından, öğrencilerin bedeni, zihni, ahlaki
ve sosyal açılardan Türk Milli Eğitim temel amaçlarına
uygun bir şekilde gelişebilmeleri, kendi problemlerini
çözebilmeleri, çeşitli alanlarda beklenen uyumu
sağlayabilmeleri, ilgi ve yeteneklerine uygun bir öğrenim
görebilmeleri, bir mesleğe yönlendirebilmeleri konusunda
kendilerine sistemli ve sürekli bir yardım sağlanabilmesi
amacıyla rehberlik çalışmalarının yürütülmesi gereklidir.
 2. Sağlık Alanında Rehberlik
• Koruyucu sağlık hizmeti olarak rehberlik
etkinlikleri giderek yaygınlaşmaktadır.
• Örneğin; okullarda yürütülen göz, diş
taraması, genel sağlık taraması, aile
hekimlikleri,
 3. Sosyal Yardım Alanında
Rehberlik
• Ülkemizde, sosyal yardım kurumları
arasında sayabileceğimiz mediko-sosyal
merkezlerde, yaşlılar için huzurevlerinde,
Çocuk Esirgeme Kurumlarında, Kızılay
Derneği ve Sosyal Dayanışma Kurumu
gibi kurumlardan rehberlik ve psikolojik
danışma anlayış ve uygulamaları hızlı bir
gelişme içindedir.
4. Endüstri Alanında Rehberlik
Endüstri alanında rehberlik hizmetleri, ağırlıklı
olarak sanayi kuruluşlarından işlerin
karmaşıklaşıp çeşitlenmesi sonucu ortaya çıkan
uyumsuzluklar ve bunların doğurduğu sorunlarla
başa çıkmada, personel seçimi ve personelin
kariyer gelişimine yardımcı olmada, çalışanların
iş yaşamıyla bağlantılı streslerinin
azaltılmasında, iş arayanların meslekler
konusunda bilgilendirilmesinde, mesleğe
yetiştirmede işlev görmektedir
 B. EĞİTİM KADEMELERİNE GÖRE REHBERLİK
1. Okul Öncesi Eğitimde Rehberlik
• Okul öncesi eğitim döneminde çocukların
her yönüyle sağlıklı gelişmeleri, okul
ortamına uyum sağlamaları, kapasitelerini
ortaya koyabilmeleri için eğitim
çalışmalarının rehberlik hizmetiyle birlikte
yürütülmesi gerekmektedir.
 1. Okul Öncesi Eğitimde Rehberlik
Okul öncesinde rehberlik hizmetleri;
• çocuğun kendini kabul,
• özgüvenini geliştirme,
• benlik kavramını oluşturma,
• sosyalleşmeyi sağlama,
• bağımsızlığını kazanma,
• bedenini kullanma,
• merakını giderme
• hayal ve isteklerini açığa vurma gibi
gereksinimlere yönelik etkinlikleri kapsayacaktır.
 NOT
• Okulöncesi dönem mesleki gelişim sürecinin başlangıcı
kabul edildiğinden çocuğun bu döneme özgü mesleki
gelişim görevlerini gerçekleştirmesine yönelik etkinlikler
planlanmalıdır.
• Çocukların okul öncesi eğitim döneminde kazanması
gereken davranışlar şunlardır.
• Kişisel-Sosyal açıdan; kendini kabul, sosyalleşme,
özgüven oluşturma ve benlik kavramı geliştirme
• Eğitsel açıdan; okuma yazmaya hazır hale gelme, okula
ve çevreye uyum, okula karşı olumlu tutum geliştirme,
temel becerileri kazanma
• Mesleki açıdan; çeşitli mesleklerin var olduğunu bilme ve
her mesleğin değerli olduğunu anlama becerilerini
kazanmalıdırlar
 NOT
• Okul öncesi eğitim döneminde kişisel-
sosyal rehberlik hizmetleri ön plandadır.
• Okul öncesi aile ile işbirliğinin en üst
düzeyde olduğu dönemdir.
• Okul öncesi mesleki gelişim sürecinin
başlangıcıdır.
 2. İLKOKUL VE ORTAOKULDA
REHBERLİK
• İlköğretimde çocuklara bireysel farklılıklara
dayalı uygun gelişim ortamlarının
sağlanabilmesi için rehberlik hizmetleri
gereklidir
 2.İLKOKUL VE ORTAOKULDA
REHBERLİK
• Gelişim problemlerinin çözümünde,
• Bireyin kendini kabulü,
• Özgüveninin gelişimi,
• Benlik tasarımı,
• İçsel denetim gelişmesi
• Öğrenme güçlüğü yada üstün yeteneği olan
çocukların keşfi ve ona uygun eğitimin
verilebilmesi,
• Bireysel farklılıklara dayalı uygun gelişim
ortamlarının sağlanabilmesi gibi konularda
verilir.
 İlkokul ve Ortaokulda Rehberlik
Hizmetlerinin Amaçları-I
• Öğrencilerin eğitsel ve mesleki hedefler
oluşturmalarına yardımcı olma
• Öğrencilerin kendini anlaması, tanıması,
kendi ilgi ve yetenekleri ile çevresinde
kendine açık olan fırsatları öğrenmesine
yardımcı olma
• Öğrencide var olan gizil güçlerin ortaya
çıkmasına yardımcı olma
 İlkokul ve Ortaokulda Rehberlik
Hizmetlerinin Amaçları-II
• Öğrencinin sosyalleşmesine yardımcı
olma
• Karşılaştığı sorunların çözümüne yardımcı
olma
• Çalışma alışkanlığı kazanmasına yardımcı
olma
• İlköğretim dönemi gelişim ödevlerini
kazanmasına yardımcı olma
 NOT

• Çocukların ilkokulda kazanması gereken davranışlar

şunlardır.
• Kişisel-Sosyal açıdan; kendini tüm yönleriyle ve
gerçekçi olarak tanıma, kişisel bağımsızlık, sorumluluk
üstlenme, özgüven, özerklik, sosyalleşme, vicdan ve
değer sistemi geliştirme
• Eğitsel açıdan; okuma-yazma, okula uyum, çalışma
davranışı alışkanlığı edinme, başarı duygusu kazanma
• Mesleki açıdan; meslekleri fark etme ve mesleki
olgunlaşma
 NOT
• İlkokulda eğitsel rehberlik hizmetleri ön
plandadır.
• İlkokulda öğrenciler duygularının tam
farkında olmadıkları için psikolojik
danışma hizmeti verilmez. Daha çok
eğitsel rehberlik hizmeti verilir.
 NOT
• Çocukların ortaokulda kazanması gereken davranışlar
şunlardır.
• Kişisel-Sosyal açıdan; cinsel kimliğine ilişkin rolleri
benimseme, anne babadan duygusal bağımsızlığa
ulaşma, özdeşim kurma, akran grubuyla ilişkileri
zenginleştirme, kendi değer yargısına uygun doğru ve
yanlış kavramları geliştirme
• Eğitsel açıdan; zaman yönetimi, verimli ders çalışma,
öğrenme stratejileri hakkında bilgi edinme, öğrenmeyi
öğrenme
• Mesleki açıdan; meslekler hakkında bilgi edinme,
meslekleri araştırma,
3.ORTAÖĞRETİMDE REHBERLİK
• Lise yıllarına başlayan genç, ergenlik
dönemini sürdürmektedir. Bedensel
büyümenin sürdüğü, cinsel dürtülerin
yoğun olduğu, kimlik arayışının devam
ettiği bir dönemi yaşamaktadır.