Professional Documents
Culture Documents
Bor Toki Ortaokulu’nda 23 öğretmen görev yapmaktadır ve 354 öğrenci öğrenim görmektedir. Okulda
13 derslik, 1 konferans salonu, 1 kütüphane ve 1 bilişim salonu bulunmaktadır. Bu gelişimsel rehberlik
programını hazırlamak için 7 öğretmene ve 20 öğrenciye ulaşılmıştır. Örneklem grubuna ihtiyaç
belirleme ölçeği uygulanmıştır ve ihtiyaçlar 3 yeterlik alanında sınıflandırılmıştır. Bunlar kişisel- sosyal
alan, mesleki alan, eğitsel alandır. Yeterlik alanları ve yeterlikler aşağıdaki gibidir.
İçerik-Yeterlikler
Kişisel-Sosyal Gelişim
1. Türk Millî Eğitim Sisteminin Genel Amaçları incelendiğinde “öğrencilerin ilgi, istidat ve
kabiliyetlerini geliştirme, birlikte iş görme alışkanlığı kazandırma, hayata hazırlama kendilerini
mutlu kılacak ve toplumun mutluluğuna katkıda bulunacak bir meslek sahibi olmalarını sağlama,
beden, zihin, ahlak, ruh ve duygu bakımlarından dengeli ve sağlıklı şekilde gelişmiş bir kişiliğe ve
karaktere, hür ve bilimsel düşünme gücüne, geniş bir dünya görüşüne sahip, insan haklarına saygılı,
kişilik ve teşebbüse değer veren, topluma karşı sorumluluk duyan; yapıcı, yaratıcı ve verimli kişiler
olarak yetiştirme gibi” doğrudan rehberlik hizmetlerinin içeriğini ilgilendiren unsurlar taşıdığı
görülmektedir. Bu program söz konusu amaçlara katkı sağlayıcı bir araç olarak görülebilir.
2. PDR hizmetlerinin iş gücü piyasasının daha etkili işlemesini sağlayarak ekonomik etkinliği
desteklemek gibi bir görevi de vardır. Bu bağlamda; okuldan istihdama geçiş sürecinde, arz-talebin
uyumlaştırılmasında, iş gücü hareketliliğinin sağlanmasında, işsizliğin azaltılmasında, hayat boyu
mesleki gelişim sürecinin geliştirilmesinde ve yerleştiği işte doyumun artırılmasında PDR
hizmetlerinin etkilerinden söz edilebilir.
4. Hayat boyu öğrenme hedefleri ile PDR hizmetleri yakından ilişkili olup programın hayat boyu
öğrenme hedeflerini de kapsayacak şekilde yeniden düzenlenmesine ihtiyaç duyulmuştur. Hayat
boyu öğrenme kapsamında rehberlik hizmetlerinden beklentileri; okul öncesi eğitime katılım,
dezavantajlı gruplara yönelik hizmetler, okulu bırakma oranlarının azaltılması, temel becerilerin
kazandırılması, bireylerin mesleki değer, ilgi, yetenek, kişilik özellikleri, çevre koşulları vb.
değerlendirerek uygun seçeneklere yönlendirme ve eğitim sistemlerinin etkililiğini artırması, temel
yurttaşlık becerileri ve öğrenmeyi öğrenme becerileri olarak ifadelendirebiliriz.
5. Çağdaş eğitim sistemlerinde rehberlik hizmetlerinin sunulmasında temel yaklaşım olan gelişimsel
rehberlik yaklaşımının örgütlenmiş ve planlı bir program gerektirmesi, bu programın öğrencilerin
gelişimleri ile ilgili genel ve özel amaçlara sahip olması, müfredatın öğrencilerin bilişsel, duyuşsal ve
fiziksel gelişimlerini temel alarak eğitimin insani boyutu ile öğrenme koşulları üzerinde
yoğunlaşması gereği de (Erkan, 2004) programın gerekçelerinden biridir.
PROGRAMIN İLKELERİ
2)KGRP’ mız öğrencilerimizin gelişim dönemlerine ve ihtiyaçlarına göre düzenlenen esnek bir
programdır.
3)KGRP’ mız öğrencilerin gelişim düzeylerine uygun yeterliklere ve ölçülebilir öğrenci kazanımlarına
göre tasarlanmıştır.
4)KGRP’ mız öğrencilere kişisel-sosyal gelişim, eğitsel gelişim, kariyer gelişimi alanlarında yeterlilikler
kazandırmayı amaçlar.
5)KGRP’ mız gelişimsel olduğu kadar önleyici ve tedavi edici hizmet sunar.
6)KGRP’ mızın yürütülmesinde asıl sorumluluk bu alanda eğitim almış psikolojik danışmanlara aittir.
8)KGRP’ mız sistematik olarak yapılan planlama, tasarlama, uygulama, değerlendirme ve geliştirme
aşamaları ile sürekli güçlendirilir.
Rehberlik Müfredatı: 7.sınıflar için psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinden yola çıkılarak
oluşturulmuş konuların grup rehberlik etkinlikleri yoluyla sınıf ortamında ele alınmasını içerir.
Bireysel Planlama: Öğrencilerin kişisel ve mesleki gelişimlerinin yanı sıra kendi öğrenimlerini de
planlamaları ve yönetmelerine yardımcı olacak etkinlikleri içerir. Burada yer alan etkinlikler psikolojik
danışman tarafından planlanır ve yönlendirilir. Bireysel planlama hizmetlerinin verilmesinde bireyi
tanıma, bilgi verme, yerleştirme ve izleme stratejileri kullanılır.
FORM A
Sınıf: …./…./…….
Cinsiyet:
Teşekkürler
FORM B
GÖZLEM FORMU
Sınıf : …./…./…….
Teşekkürler
Yüzde
(%)
ETKİNLİK 1
Süreç: : Öğretmen, öğrencilere 1 hafta boyunca verdikleri kararları ve bu kararları neye göre aldıklarını not
etmelerini ister.
Tartışma soruları:
Erkan(2006)’dan alınmıştır.
2.Yeterlik: Ergenlikte bedensel ve duygusal değişimleri ve nasıl etkileneceğini bilebilme
ETKİNLİK 2
Kazanım: Bedensel ve duygusal değişimlerin ergenlik döneminin doğal bir parçası olduğunu fark etme
Süreç: Öğretmen sınıfa getirdiği bebeklik, ergenlik ve yaşlılık dönemine ait resimleri öğrencilere
sırasıyla gösterir. Şu soruları sorar: Sizler bu dönemlerden hangisinden geçtiniz? Şu anda içinde
bulunduğunuz dönem hangisi?
1.Öğretmen öğrencilere “içinde bulunduğunuz döneme ergenlik dönemi diyoruz. Bu evrenin de tıpkı
diğer evreler gibi kendisine özgü özellikleri vardır. Bu evrede çeşitli bedensel ve ruhsal değişimler
meydana gelmektedir. Şimdi sizlere bir liste okuyacağım. Listede yer alan değişimleri yaşayıp
yaşamadığınızı düşünmenizi istiyorum.” yönergesini verir.
3. Bedensel ve duygusal değişimlerin ergenlik döneminin doğal bir parçası olduğu vurgulanarak etkinlik
sonlandırılır.
Bilge(2003)’ten alınmıştır.
FORM-1
Ergenlik dönemindeki bedensel değişiklikler: Ergenliğin en önemli belirtisi kısa zamanda dikkati
çekecek bir biçimde birçok yönden büyümektir. Bu dönemde meydana gelen bedensel değişiklikler,
boyun uzaması, kilo artışı ve vücutta yağlanma, tüm kemik sisteminde büyüme hızlanır, el ve ayaklar
ardından kol ve bacaklar uzamaya başlar, kalçalar, göğüs kemikleri ve omuzlar genişler.
ETKİNLİK 3
Süreç: Öğretmen tahtaya büyük harflerle “PROBLEM” yazar ve bu konuda konuşulur. Öğretmen problem
yaşamanın nedenleri ve önemi hakkında bilgi verir. Kaynaşma için çatışmanın öneminden bahseder.
İnsanlar bir arada yaşarlar ve bazı konularda anlaşmazlıklar yaşarlar. Bu anlaşmazlıklar huzursuz
hissetmelerine neden olur ve bunlar çözüldüğü zaman bireysel ve ilişkisel gelişimden bahseder.
Yeşilyaprak(2013)’ten alınmıştır.
ETKİNLİK 4
Süreç: Öğretmen bazı hayvan adlarını sınıfta okur. Bunlar “kaplumbağa, tilki, oyuncak ayı, baykuş, köpek
balığı”dır.
1.Bu hayvanların problem durumlarına nasıl karşılık vereceği sorulur ve cevaplar tahtaya yazılır.
2.Öğretmen şimdi de problem çözme tarzlarını okur. Bunlar “kaçınma, uzlaşma, alttan alma, iş birliği,
zorlama”dır.
3.Bu tepkiler ile hayvanları eşleştirmeleri istenir ve problem çözme tarzları hakkında bilgi verilir.
Erkan(2010)’dan alınmıştır.
ETKİNLİK 5
Süreç: Öğretmen öğrencilere daha önce yaşadıkları bir problemi düşünmelerini ve bunu nasıl çözdüklerini
düşünmelerini ister ve cevapları dinler.
1.Öğrencilere problem çözme basamaklarını sıralar. Sorunun kaynağını belirleme, sorunu dile getirme,
olası çözüm yolarını sıralama ve uygun olan çözüm yolunu seçme.
2.Öğrencilere örnek problem çözme durumları verilir ve çözmeleri istenir. Örnek durumlar FORM-2’de
yer almaktadır.
FORM-2
“Ayşe ve Ezgi ortak bir öde yaparlar e ödevin son günü Ayşe getirmeyi unutur ve aralarında problem
oluşur.”
“Mehmet ve Tolga maç yaparken topu yanlışlıkla Burcu’nun kafasına attılar e burcu bu duruma çok
sinirlendi.”
“Elif arkadaşının bir kazağını çok beğendi ve arkadaşına nereden aldığını sorarak gidip aynısını aldı. Bir
süre sonra arkadaşı Elif’in gözlüğünün modelinde ancak farklı renkte gözlük aldı ve Elif bu durumda
arkadaşını kıskandı ve arkadaşı bu duruma çok sinirlendi. Aralarında problem oluştu.” vb.
ETKİNLİK 6
Süreç: Öğretmen plansız davranan insanların sorunlarını sınıfta okur ve öğrencilere plan yapmanın önemini
sorar. “Plan yapmadan işlerimizin başına geçersek ne olur?” diye sorar ve cevaplar üzerinde yorum yapılır.
Süreç: Öğretmen, yapacakları işleri sıraya koyarken neye dikkat ettiklerini sorar. Öğrencilerin cevaplarını
dinler.
FORM-3
Plan bir işin düzenli olarak ve zamanında yapılmasını sağlar. İşlerimizin ne zaman yapılacağı belli olmazsa
zamanlama konusunda sıkıntılar yaşarız. Bu nedenle yapılacak işlerin belli bir plana koyulması ve bu plana
uyulması çok önemlidir.
Haftalık planlar yapmalıyız. Çok uzun zamana yayılan planlar aksayabilir veya güncelliğini yitirebilir.
5.Yeterlik: İstemediği durumlarda hayır diyebilme
ETKİNLİK 8
Daha önce reddetme davranışı göstermenizi gerektiren durumlar ile karşılaştınız mı? Bu durumlar neler?
Bunlara nasıl tepki gösterdiniz?
FORM-4
Aşağıda uygun reddetme davranışı örnekleri verilmiştir. Biri size yapmanızı istemediğiniz bir şey teklif
ederse, gerekçe söyleyerek ona “hayır” demeniz en uygun reddetme davranışıdır.
Ne olduğunu söyle ve bunu yapmam de. “Bu, kurallara uymamaktır, bunu yapmam.”
Sebep söyle. “Başım derde girsin istemiyorum.” “Ben, senden farklı biriyim.”
Espri ya da kinaye kullan. “Şaka yapıyor olmalısın, alkol vücuduma zarar verir.”
6.Yeterlik: Öfkelendiği zaman öfkesini kontrol edebilme
ETKİNLİK 9
1. Öğrencilerden son 1 haftada sıklıkla yaşadıkları duyguları ve onları yaratan olayları düşünmeleri
istenir.
2. Duyguların davranışları nasıl etkilediği özellikle olumsuz olanların vurgulanarak etkinlik sonlandırılır.
Tartışma soruları:
ETKİNLİK 10
Süreç: Öğretmen şu açıklamayı yapar. “Öfke duygusu, vücudumuzun yaşanan olumsuz duruma karşı
verdiği bir tepkidir.” “Öfkelendiğimiz zaman yaşanılan fiziksel değişiklikler ne hastalık belirtisidir ne de
tehlikelidir. Bunlar sadece hoş olmayan, rahatsız edici belirtilerdir ancak hepsi geçicidir. Öfkemiz
dindiğinde bu belirtiler ortadan kaybolur.”
1. Öğretmen aşağıdaki açıklamayı yaptıktan sonra öğrencilere “iyi bir nefesin özellikleri nelerdir?” diye
sorar. “Nefes alıp verme yaşamsal bir ihtiyaçtır. Doğal ve uygun nefes alıp verme, öfke anındaki gerginlik
durumunun giderilmesinde son derece etkili olabilir.”
“İyi bir nefes alabilmek için uyulması gereken bazı özellikler bulunmaktadır. İyi nefes ağır ağır, derin ve
sessiz alınmalıdır. Bunun için de denge, uyum ve ölçü gerekir. İyi bir nefes almak iyi nefes vermekle
başlar. İyi bir nefes, yavaş olarak burundan alınır, sessiz olur ve akciğerin bütününü doldurarak diyaframı
aşağıya iter ve yavaş yavaş ağızdan verilir. Doğal ve uygun nefes alıp verme, gerginlik tepkisinin
giderilmesinde son derece etkili olabilmektedir.”
Erkan(2006)’dan alınmıştır.
ETKİNLİK 11
Süreç: Öğretmen tahtaya yardım alınabilecek kişi ve kurumları yazar. Aile, öğretmen, arkadaş, kardeş.
Tartışma soruları:
Bir sorun yaşadığınızda neler hissedersiniz? Yardım alma ihtiyacı duyar mısınız? Neden?
Form–5’te belirtilen sorunlara benzer yaşadıklarınız oldu mu? Nereden yardım aldınız?
ETKİNLİK 12
Kazanım: Bedeninin kendine özel ve dokunulamaz olduğunu fark etme, taciz durumunda ne yapılacağını
bilme
1.Tacizin nedenleri hakkında bilgi verilir. Reddetmek, aşağılamak, dehşet uyandırmak, ayırmak/ tecrit
etmek, duygusal sorumluluğu kabul etmemek taciz davranışlarına örnektir.
Taciz ancak taciz edilen kişi psikolojik ve gerekli durumlarda kanuni yardım aldığı takdirde
engellenebilir. Taciz eden kişinin değişiminden önce kişi kendi “destek sitemini” oluşturmalı ve
kendini “güvence altına” almalıdır. Çünkü kimse, istemedikçe değişmez.
Taciz; çocukların zeka, hafıza, algılama, dikkat, hayal gücü, sosyal ve ahlaki gelişim gibi psikolojik
gelişim alanlarını olumsuz etkilemektedir. Bu durum, düşük zihinsel kapasite ve okul başarısını
beraberinde getirmektedir. Bu durumun, çocukların kişilerarası ilişkilerinde (arkadaşları, öğretmenleri
ile) sorunlar yarattığı görülmektedir.
3.Taciz durumunda öğretmene, polise, aileye haber verilmesi söylenir ve etkinlik tamamlanır.
Yeşilyaprak(2013)’ten alınmıştır.
9.Yeterlik: Karşılaştığı sorunlarda gerekli kişi ve kuruluşlardan yardım alabilme
ETKİNLİK 13
Süreç: Öğretmen, toplumda karşılaştığımız sorunlarda arayacağımız bazı acil numaralar vardır, diye
etkinliği başlatır ve bu numaraları tahtaya yazar.155 Polis imdat, 110 Yangın ihbar vb.
Okulda arkadaşları ile bir problemi varsa onlarla konuşur, sorunu çözemezse öğretmenine söyler.
Bilge(2003)’ten alınmıştır.
ETKİNLİK 14
Süreç: Öğrenciler gruplara ayrılır. Bir hafta önceden zararlı alışkanlıklar ve bunların insan hayatı
üzerindeki etkileri ile ilgili araştırma yapmaları istenir.
1.Yaptıkları araştırmalar sınıfla paylaşılır.
2.Sağlıklı ve hastalıklı akciğer resimleri öğrencilere gösterilir.
3.Öğrencilerden Sertaç’ın ya da Burhan’ın yaşam öykülerini yazmaları istenir.
4.Gönüllü öğrencilerden yazdıkları öyküleri okumaları istenir.
5.Zararlı alışkanlıkların duygusal ve fiziksel yönden insan hayatına etkileri vurgulanarak etkinlik
sonlandırılır.
Tartışma soruları:
Sağlıklı bir hayat için olumlu alışkanlıklar neler olabilir?
Yazdığınız öykülerden ve yaptığınız araştırmalardan yola çıkarak hastalıklı bir akciğere sahip olan
insanların yaşamındaki ortak noktalar nelerdir?
Sağlıksız bir hayattaki olumsuz alışkanlıklar neler olabilir?
Olumsuz alışkanlıklara sahip kişiler kendisine ve çevresine ne tür zararlar verir?
Zararlı alışkanlıkların duygusal/bedensel etkileri nelerdir?
Mesleki (Kariyer) Gelişim
11. Yeterlik: Vereceği kararların okul hayatına ve mesleğine etkilerini fark edebilme
Karar verme becerilerini mesleki alanda kullanma
12. Yeterlik: İlgilerinin sahip olacağı mesleğe etkilerini fark edebilme
İlgilerini fark etme
İlgi ve meslek tercihi arasındaki ilişkiyi fark etme
13. Yeterlik: Yeteneklerinin sahip olacağı mesleği nasıl etkileyeceğini bilebilme
Yeteneklerini fark etme
Yetenek ve meslek tercihi arasındaki ilişkiyi fark etme
14. Yeterlik: Gelecekte mesleklerin durumu hakkında bilgi edinebilme
Geleceğin meslekleri hakkında bilgi sahibi olma
15. Yeterlik: Sahip olmak istediği meslek için öğrenim şartlarını bilebilme
Tercih edeceği okul ile tercih edeceği meslek arasındaki ilişkiyi bilme
11. Yeterlik: Vereceği kararların okul hayatına ve mesleğine etkilerini fark edebilme
ETKİNLİK 15
Süreç: Öğrencilere ilgi ve yeteneklerini kullanabilecekleri meslek seçmelerinde yardımcı olmak için
Holland’ın Altıgen Bahçe etkinliği yaptırılır (Yeşilyaprak, 2013).
1. Öğrenciler araştırmacı, gerçekçi, sanatçı, sosyal, girişimci, geleneksel alanların olduğu altıgenin
köşelerinden kendilerine en uygun olan alana geçerler.
Tartışma soruları:
ETKİNLİK 16
Kazanım: İlgilerini fark etme
Süreç: Öğrencilere tuvalet kağıdı verilir ve istedikleri kadar koparmaları istenir.
1. Tüm öğrenciler tuvalet kağıdı alır ve kopardıkları sayı kadar yapmayı sevdikleri aktivite söylerler.
ETKİNLİK 17
Süreç: Öğrencilerden seçmek istedikleri mesleği ve o mesleğe yönelik ilgilerinin neler olabileceğini
yazmaları istenir.
Tartışma soruları:
ETKİNLİK 18
ETKİNLİK 19
1.Tahtanın ikinci bölümüne de meslekler yazılır. Avukat, öğretmen, doktor, sporcu, muhasebeci, mimar,
mühendis vb.
2.Daha sonra bu meslekleri eşleştirmeleri istenir. Yeteneğin meslek seçimindeki önemi açıklanır.
Tartışma soruları:
ETKİNLİK 20
Süreç: Öğrencilere bir hafta öncesinden, gelecekte önemli hale gelebilecek, toplumun ihtiyaç duyacağı
ve tercih edilebilecek mesleklerle ilgili araştırma yapmaları istenir. Öğretmen, tahtayı 3’e bölerek
öğrencilerin belirttiği meslekleri, özellikleri ve nerelerde çalıştıklarını tahtaya yazar.
15.Yeterlik: Sahip olmak istediği meslek için gerekli olan öğrenim şartlarını bilebilme
ETKİNLİK 21
Kazanım: İlgi duyduğu mesleklerin gerektirdiği eğitim ve kişisel özelliklerini ifade etme
Süreç: Öğrenciler gruplara ayrılarak, Form-6 (mesleklerin gerektirdiği eğitim ve kişisel özellikler)
dağıtılır.
1. İlgi duyduğu mesleklerin gerektirdiği eğitim ve kişisel özellikler vurgulanarak etkinlik sonlandırılır.
Tartışma soruları
Sizin seçtiğiniz meslek için nasıl bir eğitim gerekiyor?
Sizin seçtiğiniz meslek için hangi kişilik özellikleri gerekiyor.
Sahip olduğunuz özelliklerin bu mesleklerin gerektirdiği özelliklere uyduğunu düşünüyor musunuz?
FORM 6
Fen bilimlerinde başarılı olmak, el ve parmak becerisi, estetik, uzay ilişkiler yeteneği, iyi ilişkiler
kurabilme, hoşgörü, güler yüz, bedence güçlü olma, üniversite eğitimi, yüksek akademik başarı,
MESLEK:……………………………………………………………………
Kimya, fizik ve matematikte başarılı olmak, bilimsel meraka ilgi duymak, üniversite eğitimi, yüksek
akademik başarı,
MESLEK:……………………………………………………………………
Fen bilimlerinde başarılı olmak, yüksek akademik başarı, anlayış, sabır, hoşgörü, güler yüz, sorumluluk
sahibi olma ve zayıf insanlara yardım edebilme,
MESLEK:………………………………………..........................................
Bedence sağlık olmak gerekir, insanlarla iyi iletişim kurabilme, uyanık, sabırlı, dürüst, hoşgörülü,
soğukkanlı, sorumluluk sahibi, sağlığını kaybetmiş insanlara yardım etmeyi seven,
MESLEK:……………………………………………………………………
ETKİNLİK 22
Süreç: Öğretmen öğrencilere FORM-7’yi verir ve sormak istedikleri soruları cevaplanır. Daha sonra
etkinlik sonlandırılır.
FORM-7
Ortak Sınavlar ….. tarihli birinci oturumunda sırasıyla Türkçe, Matematik, Din Kültürü ve Ahlak
Bi1gisi ders yazılıları, …. tarihli ikinci oturumunda ise Fen ve Teknoloji, TC İnkılâp Tarihi ve
Atatürkçülük ile Yabancı Dil ders yazılıları gerçekleştirilecektir.
Ortak Sınavların yapılacağı her bir ders yazılısı için Türkiye saati ile 09.00, 10.10 ve 11.20´de başlayacak
ve aynı anda gerçekleştirilecektir. Sınav süresi her bir ders yazılısı için 40´ar dakika, ders yazılıları arası
dinlenme süresi 30´ar dakika olacaktır.
Her dersin sınavı başladıktan sonra ilk 15 dakika içinde gelen öğrenciler sınava alınacak bu öğrencilere
ek süre verilmeyecektir. Her dersin sınavında ilk 20 dakika süresince öğrenciler sınav salonunu terk
etmeyecekler, ilk 20 dakika tamamlandıktan sonra isteyen öğrenci sınıftan çıkabilecektir.
Her ders sınavının tamamlanmasına 5 dakika kala sınavına devam eden öğrenciler, sınav süresi
tamamlanana kadar sınıfında kalacaktır.
17.Yeterlik: Sınav kaygısının sınavlarını nasıl etkileyeceğini bilebilme
ETKİNLİK 23
Süreç: Öğrencilerden kendilerine birer eş seçmeleri ve seçtikleri arkadaşları ile birlikte sınavlara
girmeden önce neler hissettikleri, hangi duyguları yaşadıkları ve neler düşündükleri üzerine 10 dakika
konuşmaları istenir.
2. Bu duygu ve düşünceleri taşıyan bir öğrencinin sınava girmeden önceki halini gönüllü öğrencilerden
canlandırmaları istenir.
Tartışma soruları:
ETKİNLİK 24
Süreç: Öğretmen tahtaya büyük harflerle İSOAT yazar ve bunun ne anlama gelebileceğini sorar.
Öğrencilerin cevaplarını tahtaya yazar.
İ- İzle
S-Soru sor
O- Oku
A-Anlat
T-Tekrar et
2.Bu kavramlar ile verimli ders çalışma arasındaki ilişkiden bahsedilir ve etkinlik tamamlanır. Verimli
ders çalışma: Verimli ders çalışmanızı etkileyecek olumlu ve olumsuz birçok unsur vardır. Fakat siz
hayatınızın sorumluluğunu fark ettiğiniz ve almaya başladığınızdan itibaren olumsuz etkenleri yok
edebilir ya da bu etkenleri hafifletebilirsiniz. Verimli ders çalışmak için, çalışma ortamınızı düzenleyin.
Zihninizin dağılmasına neden olan etkenleri yok edin. Etkin okuma, etkin dinleme ve zamanı etkili
kullanma verimli ders çalışmak için önemli faktörlerdir.
ETKİNLİK 25
Süreç: Öğretmen, ders çalışmanıza neler engel oluyor, diye sorar ve cevapları tahtaya yazar. En önemli
faktör ertelemek ve hayır diyememektir. Daha önce öğrendikleri uygun reddetme davranışlarını ders
çalışacakları zaman da kullanabilecekleri söylenir ve etkinlik tamamlanır.
ETKİNLİK 26
Süreç: Ders çalışmanın önündeki engeller kaldırıldıktan ve İSOAT öğrenildikten sonra verimli ders
çalışma teknikleri tahtaya yazılır.
Etkin dinle: Dersi derste hallet. Etkin dinlemek demek, konsantre olarak dinlemek demektir. Derse
güçlü bir şekilde odaklanmak için aşağıdaki pratik önerileri uygulayın.
Şampiyonların anahtarı:Tekrar. Günlük tekrar yoksa başarı da yoktur. Günlük tekrarın yanında haftalık
ve aylık tekrarlar da başarınızı zirveye çıkartır.
Öğrendiğiniz konularla ilgili sorular çözün. Ne kadar çok soru çözerseniz konuyu o kadar çok zihninizde
netleştirirsiniz ve bilginizi kullanılabilir hale getirirsiniz. Öğrenmeyi harekete geçiren duygu meraktır.
45 dakikada bir 15 dakika ara ver.. Dinlenirken dinlen, çalışırken çalış.
19.Yeterlik: Sınav kaygısıyla baş edebilme
ETKİNLİK 27
Süreç: Öğrencilerden kendilerine birer eş seçmeleri ve seçtikleri arkadaşları ile birlikte sınavlara
girmeden önce neler hissettikleri, hangi duyguları yaşadıkları ve neler düşündükleri üzerine 10 dakika
konuşmaları istenir.
Tartışma soruları:
Kaygınız başarınızı nasıl etkiler? Sınav kaygınızın başarınızı etkilediği durumlar oldu mu? Nasıl?
Erkan(2006)’dan alınmıştır.
ETKİNLİK 28
Süreç: Kaygıyı tümüyle ortadan kaldırmak yerine, kaygıya yenik düşmemek ve yaşanılan kaygıyı belli
bir düzeyde tutarak kişinin kendi yararına kullanması gerekir. Sınav öncesinde öğrenilen bilginin, sınav
sırasında etkili bir biçimde kullanılmasına engel olan ve başarının düşmesine yol açan yoğun kaygıya
sınav kaygısı denir.
Unutmayın; başarıya ulaşmanın ilk aşaması, kişinin kendi potansiyelini doğru değerlendirmesidir.
ETKİNLİK 29
Süreç: Öğrencilere Form–8 dağıtılır ve doldurmaları istenir. Gönüllü öğrencilerden cevaplarını sınıfla
paylaşmaları istenir.
Başarı ve başarısızlığa neden olan etmenler açısından kendini değerlendirmenin önemi ve gerekliliği
vurgulanarak etkinlik sonlandırılır.
Tartışma soruları:
FORM–8
Kompozisyon yazmakta başarılıyım. Çünkü; çok kitap okuyorum, yazma çalışmaları yapıyorum, boş
zamanlarımda nasıl daha iyi kompozisyon yazarım diye araştırma yapıyorum.
Resim yapmada başarısızım. Çünkü; Renk uyumunu yapamıyorum, perspektifi iyi ayarlayamıyorum,
başarabileceğime inanmıyorum.
Yabancı dil dersinde başarısızım. Çünkü; Gerekli tekrarları yapmıyorum, zamanı iyi kullanmıyorum çok
TV izliyorum, istekli değilim ve çaba sarf etmiyorum, başaramamaktan korkuyorum.
……………………….…..…….…..başarılıyım. Çünkü……………………….………..………
…………………………….…..…....başarılıyım. Çünkü………………………………..……….
ETKİNLİK 30
Süreç: Öğrenciler beşerli gruplara ayrılır. Sınavdaki olumlu ve olumsuz düşüncelerini yazarlar.
2.Öğretmen sınavda başarıyı etkileyen olumlu ve olumsuz düşünceler hakkında öğrencilere bilgi verir.
3.Sınavda başarıyı etkileyen düşünceleri fark etmenin önemi ve gerekliliği vurgulanarak etkinlik
sonlandırılır
Tartışma soruları:
Başarılı olduğunuz bir sınavı hatırlayınız, böyle bir sınavda hangi düşüncelere sahiptiniz?
Başarısız olduğunuz bir sınavı hatırlayınız, böyle bir sınavda hangi düşüncelere sahiptiniz?
T.C.
NİĞDE ÜNİVERSİTESİ
HATİCE BALCI
MAYIS, 2015
Kaynakça
Erkan, S. (2003). “Rehberlik Nedir?”. İlköğretimde Rehberlik. Ed.Yıldız Kuzgun. Ankara: Nobel Yayın
Dağıtım.
Millî Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliği. Resmi Gazete. Tarih:
17.04.2001, Sayı: 23476, s. 2-23.
Yeşilyaprak, B. (2013). Mesleki rehberlik ve kariyer danışmanlığı (4. Baskı). Ankara: Pegem