Professional Documents
Culture Documents
Pagdampi NG Maskara Isang Pag Aaral Sa Kung Paano Minaskara
Pagdampi NG Maskara Isang Pag Aaral Sa Kung Paano Minaskara
FREDIELYN PONTEMAYOR
Departamento ng Edukasyon
Maramag Bukidnon
Nina
Caparida, Julius Ceasar
Galas, Aljon
Golez, Thrixie Mae Isobelle
Putol, Jaymar
Sapanta, Daryl Mae
Velasquez, Arman Jay
1
ABSTRAK
2
INTRODUKSYON
Kaligiran ng Pag-aaral
siyang dahilan kung bakit malaki ang naging pagbabago sa larangan ng edukasyon sa Pilipinas.
Lahat ay apektado hindi lamang ang mga pamumumuhay ng mga Pilipino kung hindi pati na rin
ang karapatang pang-edukasyon ng mga estudyante. Iba’t iba ang naging paraan ng mga paaralan
at unibersidad sa Pilipinas upang matugunan ang problemang umusbong dahil sa virus na kumalap
tinatawag na “new normal classes”. Ito ang kanilang plano sa pagpapatuloy ng klase sa
mga modyul. Subalit kasabay pa rin dito ang iilan sa mga pagsubok na kinakaharap hindi lamang
ng mga paaralan at guro kun hindi pati na mismo sa mga estudyante. Marami ang hindi sumang-
ayon dito lalong-lalo na ang mga estudyante na malapit nang makapagtapos at magsagawa ng OJT,
ngunit habang ang banta ng corona virus ay malaki pa, wala silang magawa kung hindi sa internet
Masakit isipin ang katotohanan na maaaring maraming mga estudyante ang mapag-iiwanan
sa edukasyon dahil sa kakulangan ng mga kagamitan dahil nga ipinagpatuloy ang bagong sistema.
Kabilang sa mga problemang ito ay ang diskriminasyong nagaganap sa mga estudyanteng may
mag-aaral.
3
Marami sa mga Pilipino ang hindi kumbinsido sa bagong pamamaraan ng pagbibigay ng
edukasyon sa mga bata, marami sa kanila ang hindi maiwasang maglabas ng hinanaing ukol dito
Ayon kay (Mantes, Ira) isang mag-aaral sa isang unibersidad sa Manila “Mahalagang
ipagpatuloy ang pag-aaral sa gitna ng pandemya dahil bilang mag-aaral na may malaking
pagpapahalaga sa edukasyon, tinitingnan ko ito bilang hakbang para umunlad ang aming
pamumuhay. Hindi sapat na rason ang pandemya para matigil ang ating pagkatuto,” Noon pa man
ay masasabing buhol-buhol na ang mga problema sa edukasyon sa ating bansa ngunit mas
Hindi masukat kung gaano kalaki ang epekto sa pamumuhay ang pandemyang Covid-19.
Lahat tayo, ang buong mundo ay nahihirapan sa sitwasyon, subalit ang pag -aaral o pagkatuto ay
hindi dapat isawalang bahala na lamang. Karapatan ng mga kabataan na makapag-aral. Bagaman
nakalulungkot ang pagdating ng virus na ito at ang pagbabago ng ating nakagawiang sistema ng
edukasyon. Hindi ito ang panahon para huminto sa pagsusumikap na makapagtapos at makakuha
Sa pag-aaral na ito, nais masagot ng mga mananaliksik ang mga suliraning sumusunod: a.
paano kaya kumukuha ng mga ideolohiya na may direktang kaugnayan sa pagmamasid sa iba, sa
konteksto ng pakikisalamuha gamit ang social media ang bawat estudyanteng na Pilipino?; b. ano
c.paano kaya minaskara ni Corona ang posisyon ni Juan sa gitna ng flexible learning.
4
Nilalayon din ng pag-aaral na ito na:
approach;
3. Matukoy kung paano minaskara o naging bias ang pagbabalita hinggil sa flexible learning.
5
KONSEPTUWAL NA BALANGKAS
pag-aaral na ito ang mga paraan ng paggamit ng iba’t ibang online news porta/website sa wika
upang makagawa ng espisipikong ideolohiya mula sa pagpili at maging sa kahulugan ng mga salita
ng proseso ay tumutukoy sa mga hakbang ng mga mananaliksik ukol sa pagkuha ng mga datos
saklaw ang mga mapagkakatiwalaang Online News Portals (Inquirer at Manila Times) Ang
pag-aaral na ito. Ang unang kuwadro ng paghahanda na balankas ay ang nais na makamit na datos
ng mga tagapagsaliksik. Mga karaniwang ginagamit, dalas ng paggamit at kahulugan ng mga salita
na makukuha sa iba’t ibang online portal. Ang prosesong balangkas naman ay tumutukoy sa mga
hakbang na gagawin ng mga mananaliksik kung saan nanininwala sila na ito ang epektibong
paraan sa pagkalap ng datos saklaw ang iba’t ibang proseso ng mga nakalap na resulta. At bilang
online media hinggil sa usaping blended learning o flexible learning sa gitna ng umaatikabong
paglaganap ng COVID-19. Maaaring timbangin ang bilang ng mga isyung may negatibong
konotasyon o maaari ring siyasatin ang dahilan nito. Subalit kung malaman man natin kung sa
anong anggulo ang lumutang, hindi pa rin ito sapat na dahilan para matamo natin kung ano ang
persepsyon na mayroon ang mamamayang Pilipino sa bawat salik ng isyu ng blended learning.
Maaari nating mahinuha ang posisyon nila subalit hindi ang nakatagong konteksto nito.
Dahil sa pamdemya, umiikot ang mundo ng tao sa internet, kung kaya pinili ang dalawang
online news site na Inquirer.net at The Manila Times sapagkat ang dalawang news site na ito ang
Lexicalization bilang metodolohiya ng pagsusuri, hindi lamang panlabas na anyo ng balita ang
maipakikita ng pag-aaral—makikita natin ang loob at lawak ng bawat sangkap nito. Sa tulong ng
dalawang lapit, matutukoy kung nagkaroon ng master symbol ang mga salik ng isyu sa
7
master symbol ay tinukoy ni Harold Lasswell bilang isang bagay na may kakabit na katangiang
ng makailang ulit na pagbababad sa atin ng iisang kahulugan para sa bagay. Dahil sa konsepto at
emosyong naihahatid sa atin ng mga master symbols, nakalilikha ito ng dahilan para kumilos ang
isang tao ayon sa kung paano idinikta ang kahulugan nito at emosyong dapat niyang maramdaman
Kinakailangan ang kahulugan ng mga salitang ikinakabit sa isang bagay upang makabuo ng isang
konsepto para rito. Subalit hindi lamang nakaangkla sa pangkalahatang kahulugan ng pangungusap
ang ibig sabihin nito sapagkat maituturing na dinamiko ang wika. Maaaring maisilang pa ang higit
sa iisang kahulugan ang pangungusap depende sa pagkakabuo nito (Eggins, 1994). Kaya malaki
ang maitutulong ng lexicalization upang magisa ang konstruksyon ng isyu at ng master symbol.
Ang lexicalization ay ang susuri sa paggamit ng salita upang makabuo ng isang partikular na
ideolohiya para sa isang bagay. Ang mga lexical item ay bumubuo ng partikular na mga
pangunahing sukatan ng mga balita na minaskara sa pamamagitan ng ideolohiya. Ang sentro nito
ay ang kahulugan ng salita batay sa pagkakagamit (Jahedi at Abdullah, 2012; Guinto, 2013). Gamit
ang lexicalization, malalaman kung paano inilarawan ang blended learning, paano dumampi and
maskara ni Corona at paano minaskara ang posisyon ng mamamayang Pilipino sa gitna ng blended
learning. Ibig sabihin, bibigyan ng mga pagpapakahulugan ang mga salik ng Isyu na nabuo ng mga
8
mananaliksik base sa isyung may kaugnayan sa blended o flexible learning. Ang mga salik ng Isyu
ay ang mga sumusunod: : a.) Mental Health b.) Government c.) Institution d.) Distance Learning
e.) Internet Connection f.) Positive Effects of Flexible Learning g.) Education h.) Negative Effects
of Flexible Learning.
dulog Lexicalization. Samantala, ginamit naman ang Transitivity bilang pagsusuri at beripikasyon
pagkakakilanlan sa bahaging Process Type (Material, Mental, relational, Behavioral, Verbal and
Existential) ng nasabing dulog. Ang pagpili sa pagitan ng proseso na nabanggit ay may epekto sa
katotohanang hatid ng isang balita, at ang gayong mga pagpipilian ay ideolohikal dahil ang
kung paano isinali ng mga manunulat ng balita ang kanilang sariling karanasan na paglalarawan
sa katotohanan. Dito, malalaman natin kung talaga bang pinanindigan niya bilang isang manunulat
Ayon kay Halliday may anim na iba't ibang uri ng proseso na kung saan ay ang mga
sumusunod: material, mental, relational, behavioral, verbal, and existential process. Makikita sa
9
Tahayanayan 1. Process Types
action „doing‟
event „happening‟
cognition „thinking‟
desideration „desiring‟
emotion „liking‟
identification „identifying‟
10
PAGLALAHAD NG MGA DATOS
salik na may kaugnayan sa isyung Flexible Learning—bilang pangunahing paksa ng mga Ulo ng
mga batitang pagbabasehan (Headlines). Ang mga salik na nalikom ay ang mga sumusunod: a.)
Mental Health b.) Government c.) Institution d.) Distance Learning e.) Internet Connection f.)
Positive Effects of Flexible Learning g.) Education h.) Negative Effects of Flexible Learning.
aanalisa ng mga mananaliksik gamit ang Thematical Approach (Braun at Clarke) isang dulog na
kung saan ay nakatuon sa isang espisipikong tema upang maging mas madali ang pagbibibgay-
turing sa mga datos. Sa kabilang banda, isinali rin ang Socio- Cognitive approach sa paglikha ng
mga ideolohiya na kung saan ito ay nagtatatag ng koneksyon sa pagitan ng ideolohiya at pag-
uugali. Dahil ang isa sa pokus ng pag-aaral na ito ay makita ang kaalaman ng indibiduwal sa
talahanayan ang process type na ginamit sa bawat salik ng isyu na matatagpuan sa paraan ng
saan makikita ang Process Type base sa Transitivity analysis, ibig sabihin ay naglalayong
aspetong ito, bibigyan ng paglilinaw ang karanasang hatid ng mga salitang makukuha sa proseso
11
Talahanayan 2. Mga Salik ng Flexible Learning sa Online News Media
Balita
(Headlines)
student’s Mental
Health”
Learning
problems amid
pandemic.”
12
us to offer Positive Impacts
more.” of Flexible
Learning
“Flexible
made Disaster”
educational students.
institutions
policies?”
Difficulties.
13
online
Learning”
Bagama’t nakasentro ang usaping ito sa Flexible Learning o ang bagong sistema ng
edukasyon ng bansa dahil pandemya. Hindi ito ipinakilala gamit ang tunay na kaligiran ng termino
bagkus ay minaskara ito ng masamang konotasyon ng mga Ulo ng Balita o Headlines. Hindi natin
maitatanggi na halos negatibo ang naging resulta sa bagong sistema ng edukasyon. instructional
FL ay ang siyang nagsisilbing daluyan ng talakayan ng mga estudyante at mga guro sa kanilang
mga paksa na dapat isinasagawa sa klasrum dahil sa paglago ng teknolohiya ay naging kaparaanan
ito na maipagpatuloy parin ang akademikong larang ng mga estudyante sa kabila ng balakid sa
problemang kinakaharap ng mundo, di mahihinto ang pagkatuto ng isang mag-aaral kaya mas
napaigting ang paggamit ng FL, di naman bago ang FL noon pama’y ginagamit na ito ngunit sa
ngayon ay halos lahat ng Kolehiyo at unibersidad sa bansa ang siyang gumagamit ng ganitong
daluyan sa pagsasagawa ng klase nila. Walang kasiguraduhan na tiyak at isang daang porseyento
na handa ang lahat sa bagong kaparaanang ito sapagkat batay pag-aaral ni (Sahu, 2020) “many
universities and colleges are not equipped with infrastructure that facilitates online teaching, and
students do not have access to computer hardware and internet services “ di naging handa ang
Departamento ng Edukasyon maging ang CHED sa pamamaraang FL kung kaya ang kakulangan
ng mga nasabing kagamitan ang siyang nagiging hadlang na maging mas epektibo pa ang
pagpapatupad ng FL sa bansa. Ngunit sa kung iisping mabuti, hindi na rin makikitaan ng tunay na
halaga kung ang mga positibong aspeto ng Flexible Learning kung patuloy itong minamaskara ng
14
mga Online News Sites. May kakaunting importansya ang kaisipan ng mga termino sa mga
nagbabasa nito lalo na sa mga headlines, kung kaya’t nababad ang kaisipan ng mga mambabasa sa
nababasa. Sa kabilang banda, ayon kay Castillo 2015, ang pokus ng lexicalization ay ang
kahulugan ng salita batay sa pagkakagamit nito. Mayroong mga salitang sinadyang isali sa isang
partikular na texto halimbawa sa pananaliksik kung saan gumagamit ng talinghaga ang mga
tagasaliksik upang makakuhang atensyon sa mga mambabasa. Sa unang pagbasa ng mga readers
sa mismong headline ay meron na agad itong impak sa kanila. Ang bawat salitang makikita sa
pamagat ay hindi lamang matatawag na display kundi may kanya-kanya itong mensaheng
sa isipan ng bawat tao at ang nakasanayang “Palpak na sistema” ang siyang magiging master
symbol na may masamang konotasuon. Imbis na makilala ng mga mambabasa ang tunay na
kahulugan ng Flexible Learning, namulat ang mga mambabasa sa ideolohiyang ibinigay ng mga
Online News sa isyung ito. Nalilimitahan ng mga pagpapakahulugan ng mga News Site na ito sa
kung ano ang Flexible Learning kung kaya maaaring may bahagi ng termino ang maging lingid sa
Ang pagpili ng mga salita ay mahalaga sa pagbibigay ng mga mambabasa na may mga cue
para sa pagbibigay-kahulugan sa mga pangyayari. Mailalarawan nito kung paano natin nadarama
15
ang mga kilos at layunin ng mga kalahok sa mga pangyayari, at sa gayon ay maipakita ang
mensaheng nilayon ng tagagawa ng tekstong nilayon upang matanggap ng mga mambabasa. Ang
mga lexical item ay bumubuo ng partikular na mga representasyon sa ideolohiya ng mga karanasan
o pangyayari.
mahalagang konsepto na nagbibigay ng ilang mga paraan ng produkto ng mga salita (Feorlough
1989; Fowler 1991). Sa unang salik mapapansin natin sa unang Headline mula sa Inquirer.net na
may kaugnayan ito sa salik ng isyu bilang kabuuang tema sa nasabing headline. Gamit ang Socio-
paglalarawan sa mental health. Kaugnay nito, gamit ang mga anunang salita sa Headline,
siyang itinuturing sa Online Class/ Flexible Learning, kaakibat nito ang pagbibigay hinaing na ang
ikalawang bahagi ng talahanayan, makikita ang iba’t ibang ideolohiya na nakuha dahil sa salik at
headlines na ibinahagi ng News Site. Sa kasunod na mga salik positibo ang naging pananaw ng
News Site sa Flexible Learning, ngunit ang naging kamalian lang ay ang paggamit ng “Low” sa
paglalarawan sa mga estudyante. Kung pagbibigyan ito ng kaakibat na ideolohiya, unang papasok
mag-aaral. Sa kabilang banda, maayos ang naging pananaw sa aspetong ito ng headline sapagkat
ito ang siyang nagpapakita na may mga psoitibong paglalarawan o depinisyong kaakibat pa rin
ang Flexible Learning. Kaugnay nito, naging positibo rin ang pananaw ng Inquirer.net sa ikaapat
16
na headlines “Pandemic taught us to offer more” direkta itong mapagbibigyan ng positibong
ideolohiyang maiisip ng mga mambabasa na sa Flexible Learning possible pa rin ang pagkatuto at
pagtuturo. Ito rin ang magbibigay ng isang ideolohiya na may kaakibat na positibong resulta ang
bagong sistema, sapagkat ito ang maghihikayat sa mga mag-aaral na matuto sa sarili nila (Self-
descipline).
Sa kabilang banda, kung pag-uusapan ang mga Headlines na ginamit ng Manila Times,
mapapansin na malaki ang minaskara nila sa paglalarawan sa Flexible Learning. Ito ang siyang
magiging dahilan upang tunay na matakpan ang depinsiyon at maging sariling karanasan sa mga
pamahalaan ang nagbigay nito sa mga kasalukuyang nakararanas ng bagong sistemang pang
edukasyon. Kung pagbibigyan ito ng ideolohiya gamit ang Socio-Cognitive Approach, masasabi
natin na malaki ang naging kamalian sa paggamit ng salita. Maitatanto ng nakararami na sobrang
negatibo at masama ang epekto ng Flexible Learning. Mahihinuha ng ng mambabasa na sutil ang
pang-edukasyong ito. Bukod pa irot, ang paglalarawan sa mga mag-aaral bilang “silent victims”
ang isa rin sa kamalian ng Manila Times, sapagkat nakatatak na sa isipan ng nakararami ang
kahulugan ng salitang “victims” ito ay maaaring biktima ng isang malalang krimen o iba pang
masalimuot na pangyayari. Sa mga aksunod na headlines ang paggamit ng mga salitang “Distance
sistema. Kung susuriing mabuti, ang mga salitang ginamit nga Manila Times sa kanilang Headlines
17
mahihinuha ang ibang pagpapakahulugan dito. Ang pagpili ng salitang gagamitin ay lubhang
napakaimportante sapagkat makapgbibigay ito ng iba;t ibang kahulugan depende sa mga salik o
aspetong nakaiipluwensiya sa mga pangyayaring panlipunan at ito ay habang buhay nang tatatak
“Flaws aside, online Flaws aside, online Takes toll On students mental
Health”
online switch”
amid pandemic.”
18
taught us to offer
more.”
educational MATERIAL
institutions
policies?”
online Learning”
sa pinagkunahang online news sites na Inquirer.net at The Manila Times. Mapapansin din dito na
may apat na kulay, ang bawat kulay ay may nirerepresentang diwa at pagpapakahulugan: itim- ulo
ng mga balita, pula- participant o kung sino at ano ang gumaganap, asul- category meaning, at
berde- process type o kung anong tipo ito ng proseso. Ang material at relational/value process ang
19
nangunguna sa mga proseso sapagkat kakikitaan na ang flexible learning ay ramdam ng bawat
pandemya. Mapapansin din dito kung paano nangyari ang mga bagay-bagay. Ito ay sinundan
naman ng existential process na nagpapahiwatig na tunay ngang umiiral at nangyayari ang positibo
at negatibong epekto ng flexible learning sa kabila ng pandemya. Panghuli ang mental process na
nagpapahiwatig na naaapektuhan nga ang ating kamalayan. Ang unang apat na headlines ay mula
sa Inquirer.net at ang natitirang apat naman ay mula sa The Manila Times. Sa kabuaon, sa kabila
ng mga proseso at sa pagkuha ng pagpapakahulugan, kakikitaan din dito na iilan sa ulo ng mga
balita na mula sa The Manila Times ay bias sa paglalahad ng ideya at impormasyon. Hindi
maitatanggi, base sa naging resulta gamit ang dulog transitivity na may kaukulang pagkukulang
ang The Manila Times sa paglalahad ng mga Ulo ng balita na siyang naging dahilan upang
masabing bias ang naturang News Website. Sa unang bahagi pa lang ng paglalahad at
Nasilayan natin kung paano minaskarahan ni Corona ang posisyon ni Juan sa gitna ng
blended learning. Subalit ang tanong, may nagbago ba? Maaaring sa paulit-ulit na takbo ng isyu,
mayroon. Maging sa pagtingin natin sa paraan ng pagpapakilala sa atin ng mga isyu, mayroon din.
Ang gawing ito ay may kalakip na konsepto na para sa isyung tumutulong sa mga tao sa pagbuo
ng opinyon tungkol sa mga bagay-bagay. Ayon kay Norman Fairclough (1993, binanggit ni Jahedi
at Abdullah, 2012), nabubuo ang opinyon o posisyon ng tao sa mga isyu sa tulong ng midya hindi
lamang dahil sa ito ay naghahatid ng impormasyon sa lipunan kung hindi dahil nakapagbubuo ito
20
ng mga social entities at relasyon na may dominanteng anggulong tinatalakay. Nagreresulta ito sa
mayorya na siya namang mas nabigyang-tuon at pansin. Dahil dito, nabubuo ang opinyon ng mga
tao gamit ang paraan ng pagkakalahad sa tulong na rin ng paglalaro sa paggamit ng wika. Sa
usaping flexible learning, naipakilala tayo sa opresyon ng walang kahandaan sa sitwasyong bagong
naranasan. Bagama’t halata na sa una pa lamang na ang magiging resulta ng pag-aaral ay mas
pinalutang ng midya at pagkasilang ni Corona ang negatibong panig ng isyu maging ang pagiging
bias ng ilang news sites sa pagpapadaloy ng impormasyon, napakahalagang malaman kung ano
ang naging sangkap kung bakit naging negatibo ito. Gayundin, ang paghahalungkat ng mga
natin kung paano tayo nakabuo ng ating opinyon. Maaari nating maitanong, sariling opinyon nga
ba natin ito o idinampi na lamang sa atin ang maskara nang hindi natin namamalayan? Lalo pa na
ang bagong sistema ng edukasyon dito sa Pilipinas—flexible learning at ang espasyo ng social
networking, kung saan paunang nabubuo ang diskusyon at pagpapalitan ng kuro-kuro, ay nasa
iisang plataporma lamang. Naidampi na ang maskara. Ang kasunod naman ay kung paano natin
REKOMENDASYON
na mga rekomendasyon:
Nararapat na pagtuunan ng mga mananaliksik sa hinaharap ang mga institusyon na may sapat na
21
Ang mga mananaliksik sa hinaharap ay dapat hindi lang nakapokus o nakalimita ang pag-aaral sa mga
negatibong dulot ng flexible learning, dapat pati na rin ang mga positibong dulot nito.
Sa mga pahayagan na gumagawa o gagawa pa lamang ng mga balita lalo na tungkol sa Flexible ay
kinakailangang maging tapat sa kanilang ibabalita, na isasaad ang buong detalye na walang pinapanigan at
itinatago
Sa mga institusyong pang-edukasyon naman ay dapat gumawa sila ng agarang solusyon base sa mga
kakulangan o mga kamaliang patungkol sa Flexible learning. Dapat manatili silang aktibo at laging
Sa mga Guro at mga kawani ng paaralan ay kinakainlangan din tutukan nila ng maagi ang bawat
pangyayari sa isinasagawang flexible learning upang masmapaayos ang takbo nito. Kinakailangan maging
mapagmatyag upang kung sakaling magkaproblema ay madali itong maagapan o di kaya'y maipaalam
kaagad sa kinauukulan. Dapat din nilang pagtuunang pansin at isalang-alang ang sitwasyon ng mga
estudyante o di kaya'y kumustahin nila ito kahit isa beses sa isang linggo. Dapat pa rin nilang e prayoridad
Sa mga magulang naman ng mga mag-aaral ay dapat palagi nilang susupurtahan, palakasin ang lood,
at aalalayan ang kanilang mga anak upang masmaging determinado sa kanilang pag-aaral sa kabila ng
At panghuli, para sa lahat ng mga estudynate ay dapat paring manatiling determinado at positibo sa
kanilang pag-aaral, na balang araw ay magbubunga ang kanilang mga paghihirap at maabot nila ang
inaasam-asam na pangarap.
22
SANGGUNIAN
Adonis, M. (2021, April 12). Flaws aside, online learning takes toll on students’ mental health.
https://newsinfo.inquirer.net/1417703/flaws-aside-online-learning-takes-toll-on-students-
mental-health
Adonis, M. (2021, April 13). PH lags behind in acting on remote learning problems amid
pandemic. https://newsinfo.inquirer.net/1418185/ph-lags-behind-in-acting-on-remote-
learning-problems-amid-pandemic
Cabreza, V. (2021, May 04). PMA top graduates: Pandemic taught us to offer more.
https://newsinfo.inquirer.net/1426824/pma-top-graduates-pandemic-taught-us-to-offer-
more
Cortes, S. T. (2020). Flexible learning as an Instructional Modality Course during COVID- 19.
Braun Et al (2020). A study on student views on blended learning environment. Turkish Online
https://www.manilatimes.net/2021/04/15/campus-press/education-think-tank-bats-for-
law-institutionalizing-online-learning/864076
23
Ismael, J. (2021, April 25). Survey: Distance learning not working.
https://www.manilatimes.net/2021/04/25/news/national/survey-distance-learning-not-
working/867344
Lalu, G. P. (2021, March). 42% of school-age Filipinos don’t use devices for distance learning —
NA (2021, May 5). Low achieving Students Benefits most from Covid-19 online switch.
https://www.eurekalert.org/pub_releases/2021-05/fu-las050521.ph
The Manila Times (2021, April 15). Education think tank bats for law institutionalizing online
learning. https://www.manilatimes.net/2021/04/15/campus-press/education-think-tank-
24