BORDI I MBIKËQYRJES PUBLIKE

KOMISIONI I PROVIMEVE TË AFTËSIVE PROFESIONALE

Raportimi dhe Përgatitja e Pasqyrave Financiare, sipas Standardeve

Kombëtare e Ndërkombëtare të Raportimit Financiar
20 Prill 2019
Seksioni 1

Pyetje me alternativa (1 pikë secila).

Zgjidhni alternativën e saktë.

1. Sipas kërkesave të Ligjit nr. 25/2018 ”Për Kontabilitetin dhe Pasqyrat Financiare, njësitë
ekonomike jofitimprurëse (OJF) hartojnë pasqyrat financiare si më poshtë:

a) pasqyrën e pozicionit financiar; pasqyrën e performancës; pasqyrën e fluksit të mjeteve

monetare; pasqyrën e donacioneve;
b) pasqyrën e pozicionit financiar; pasqyrën e aktiviteteve; pasqyrën e fluksit të mjeteve
monetare; pasqyrën e donacioneve;
c) pasqyrën e aktiveve neto; pasqyrën e aktiviteteve; pasqyrën e hyrjeve dhe daljeve të
fondeve; shënimet shpjeguese;
d) pasqyrën e pozicionit financiar; pasqyrën e aktiviteteve; pasqyrën e fluksit të mjeteve
monetare; shënimet shpjeguese.

Përgjigja e saktë është alternativa (D)

2. Kur një shoqëri parashikon të paraqesë Pasqyra e të Ardhurave dhe Shpenzimeve (PASH),
duke klasifikuar shpenzimet sipas funksionit, për cilët nga elementet e mëposhtme nuk
duhet të japë informacion shpjegues shtesë?

a) Shpenzimet e amortizimit;
b) Shpenzimet e përfitimit të punonjësve;
c) Shpërblimet e drejtorëve;
d) Të gjitha më sipër.

Përgjigja e saktë është alternativa (D)

3. Tregoni rastin kur një qira duhet të klasifikohet si qira e zakonshme.

a) Transferimi i pronësisë tek qiramarrësi në fund të afatit të qirasë;

b) Kontrata përmban opsion blerje të aktivit me një vlerë më të vogël se vlera e aktivit;
c) Afati i qirasë mbulon pjesën kryesore të jetës ekonomike të aktivit;
d) Asnjëra më sipër.

Përgjigja e saktë është alternativa (D)

1
4. Sipas SKK 10, grantet përfaqësojnë:

a) transaksione si prokurimi nga ana e organeve qeveritare i disa shërbimeve, nëpërmjet

të cilave realizohet një pjesë e shitjeve të njësisë ekonomike;
b) ofrim infrastrukture dhe vendosje të kufizimeve tregtare mbi konkurrentët, në zona që
kanë nevojë për zhvillim;
c) transferim të burimeve tek një njësi ekonomike, përkundrejt plotësimit në të shkuarën
ose në të ardhmen të disa kushteve të paracaktuara që lidhen me aktivitetet e
shfrytëzimit të kësaj njësie ekonomike;
d) të gjitha sa më sipër.

Përgjigja e saktë është alternativa (C)

5. Sipas SKK 13, njësia ekonomike duhet t’i çregjistrojë aktivet biologjike:

a) kur ato shiten;

b) kur ato nuk kanë më vlerë ekonomike për të ardhmen;
c) janë të vërteta edhe (a) edhe (b);
d) asnjë sa më sipër.

Përgjigja e saktë është alternativa (C)

6. SKK8, mbi njohjen e të ardhurave nuk zbatohet për kontabilizimin e të ardhurave që vijnë
nga veprimet dhe ngjarjet e mëposhtme:

a) shitja e produkteve dhe mallrave;

b) marrëveshjet e qirasë financiare;
c) kryerja e shërbimeve;
d) kontratat e ndërtimit në të cilat njësia ekonomike është ndërtuesi.

Përgjigja e saktë është alternativa (B)

7. Pasqyrat financiare të kombinuara duhet të paraqesin:

a) ndryshimin midis datave të raportimit të pasqyrave financiare të shoqërisë mëmë dhe

njësive të kontrolluara prej saj;
b) faktin që pasqyrat financiare janë pasqyra financiare të ndara;
c) ruatjen e konfidencialitetit mbi palët e lidhura;
d) Të gjitha alternativat janë të sakta.

Përgjigja e saktë është alternativa (A)

8. Sipas SNK 2, Inventarët maten me:

a) Vlerën neto të realizueshme;

b) Koston historike;
c) Vlerën e drejtë;
d) Vlerën më të ulët midis a dhe b.

Përgjigja e saktë është alternativa (D)

2
 9. Cila nga më poshtë do të trajtohet si një ngjarje që nuk korrigjohet pas datës së pasqyrës
së pozicionit fnanciar sipas “SNK 10 Ngjarje pas datës së Periudhës së Raportimit” për një
Shoqëri që përgatit pasqyrat financiare për vitin që mbyllet me 31 mars 2019?

a) Një njoftim publik në prill 2019 për një plan formal për të ndërprerë një operacion të
miratuar nga bordi në shkurt 2019;
b) Zgjidhja pas datës së raportimit, të një dëmi sigurimi për një humbje të ndodhur në
dhjetor 2018;
c) Zbulimi pas datës së raportimit i vjedhjes së mallra në vlerën 20 million lekë të cilat
ishin pjesë e inventarit në pasqyrën e pozicionit financiar më 31 mars 2019;
d) Shitja e mallrave në prill 2019 e cila ka qenë gjendje në inventar më 31 mars 2019.
Shitja ishte bërë me një çmim nën vlerën e tij kontabël më 31 mars 2019.

Përgjigja e saktë është alternativa (A)

10. Të gjitha raportet e mëposhtme janë raporte të strukturës financiare përvec:

a) Raporti i herëve të interesit të fituar ose raporti i mbulimit të interesit.

b) Raporti i borxhit total.
c) Raporti i detyrimeve totale ndaj kapitalit total.
d) Raporti korrent.

Përgjigja e saktë është alternativa (D)

Seksioni II

Kuadri i zbatueshëm i raportimit financiar në Republikën e Shqipërisë

11. Sipas kërkesave të Ligjit nr. 25/2018 ”Për Kontabilitetin dhe Pasqyrat Finaciare, Këshillit
Kombëtar të Kontabilitetit, si një institucion me rëndësi dhe mision të vecantë i janë
caktuar një sërë detyrash që duhet të përmbushë.

Kërkohet:

Përmendni katër prej detyrave që duhet të përmbushë Këshilli Kombëtar i Kontabilitetit duke
specifikuar rolin e këtij institucioni.

(4 pikë)
Përgjigje:

Referuar Ligjit, KKK ka disa detyra si më poshtë:

a) të hartojë standardet kontabël kombëtare, në përputhje me kërkesat e ligjit per
kontabilitetin dhe në koherencë me Standardet Ndërkombëtare të Raportimit Financiar.
b) të përpunojë një sistem kontabël, ku, përveç standardeve kombëtare të kontabilitetit, të
përcaktojë rregullat për mbajtjen e kontabilitetit, si dhe formatet për pasqyrat
financiare;

3
 c) të evidentojë nevojat dhe të propozojë zgjidhjet për përmirësimin e metodave kontabël
për mbajtjen e kontabilitetit dhe për kualifikimet;
d) të interpretojë dhe të përgjithësojë problemet që dalin nga praktika dhe standardet
kontabël, të cilat i paraqet në formën e udhëzimeve kontabël;
e) të shqyrtojë dhe të japë mendime për të gjitha projektligjet dhe aktet nënligjore,
rregulluese, të cilat përmbajnë dispozita për kontabilitetin, për përgatitjen e llogarive, që
lidhen me njësitë ekonomike, subjekte të këtij ligji, si dhe me profesionet me bazë
kontabilitetin;
f) të vendosë marrëdhënie me organizata profesionale vendase e të huaja dhe të marrë
pjesë në veprimtaritë kombëtare dhe ndërkombëtare për kontabilitetin;
g) të publikojë në faqen zyrtare të institucionit SKK dhe SNRF, të detyrueshme për zbatim.
Gjithashtu, ka të drejtën të publikojë edhe materiale të tjera, jo të detyrueshme për
zbatim, me karakter dhe qëllim informues, në funksion të mbajtjes së kontabilitetit dhe
hartimit të pasqyrave financiare;
h) të botojë SKK dhe materiale të tjera për zbatim në lidhje me këto standarde;
i) të monitorojë zbatimin e standardeve të kontabilitetit dhe raportimit financiar;
j) të organizojë tryeza të rrumbullakëta, seminare, konferenca dhe të tjera të ngjashme me
to, me qëllim rritjen e transparencës përmes përfshirjes së palëve të interesit në
procesin e përmirësimit të raportimit financiar, informimin e palëve të interesit për
zhvillimet në këtë fushë, si dhe nxitjen e zbatimit korrekt të SKK-ve/SNRFve nga njësitë
ekonomike.

Mjafton që kandidati të ketë cituar katër prej detyrave të mësipërme. Vlerësohet një pikë secila
prej detyrave të përshkruara në mënyrë të saktë.

Seksioni III

Standardet Kombëtare të Kontabilitetit

12. Tregoni cfarë janë vlerësimet kontabël? Nga ndryshojnë vlerësimet kontabël nga politikat
kontabël? Tregoni se si mund të sistemohen në kontabilitet efektet e ndryshimeve në
vlerësimet kontabël dhe politikat kontabël duke dhënë nga një shembull për secilin rast?
(4 pikë)

Përgjigje:

Vlerësimet kontabël, janë cmuarje të cilat nuk bazohen në fakte të vëzhguara në mënyrë
objektive, ose ndryshe janë rregjistrime të cilat bazohen në një shumë që përcaktohet
përmes një matje jo të saktë. Raste të vlerësimeve kontabël janë vlerësimi i zhvlerësimeve
për kërkesat e arkëtueshme dhe inventarëve, vlerësimi i jetës së dobishme të AAM-ve dhe
AAJM-ve si dhe përcaktimi i normave përkatëse të amortizimit si dhe krijimi i provizioneve
për shitjet me garanci ose për mbulimin e kostove që lidhen me procedurat gjyqësore në
proces.
1 pike
Ndryshimet në vlerësimet kontabël vijnë nga informacioni i ri apo zhvillimet e reja dhe
përkatësisht nuk janë korrigjime të gabimeve. Ndryshimet në vlerësimet kontabël do të
njihen gjatë periudhës kontabël kur ato kanë ndodhur, dhe jo në retrospektivë. Nëse
supozojmë që një shoqëri ka blerë një pajisje 100,000 lekë për të cilën është vlerësuar
jetëgjatësia 5 vjet, pra me një amortizim 20,000 lekë në vit, por pas tre vitesh vlerëson se
jetëgjatësia e saj është vetëm 1 vit, atëherë nga ndryshimi i kësaj cmuarje kontabël shoqëria

4
 do të ndryshoj nivelin e amortizimit për vitet (3 dhe 4) që pasojnë por nuk prek rezultatet e
viteve të mëparshme.
1.5 pike
Politika kontabël e zgjedhur zbatohet në mënyrë të qëndrueshme nga viti në vit. Një
ndryshim në politikat kontabël do të zbatohet në retrospektivë, d.m.th sikur politika e re të
ishte zbatuar gjithnjë. Informacioni krahasues i periudhave kontabël të mëparshëm
rishikohet në mënyrë të tillë që të jetë i paraqitur në përputhje me politikën e re kontabël.
Teprica e celjes së fitimeve të pashpërndara rregullohet me qëllim që të reflektojë
ndryshimet për një ose më shumë periudha kontabël të mëparshme. Si shembull do të
përdorej rasti kur njësia ekonomike ndryshon politikën kontabël të vlerësimit të inventarëve,
për shembull nga vlerësimi i tyre me metodën FIFO në vlerësimin e tyre me metodën e
kostos mesatare të ponderuar.
1.5 pike

13. Tregoni duke arsyetuar se në cilat raste lejohet netimi/kompesimi dhe në cilat jo, duke ju
referuar skenarëve të mëposhtëm.

1. Shuma e fitimit dhe humbjes nga shitja e aktiveve afatgjata.

2. Kredi dhënë të tretëve dhe shumat e parashikuara për kreditë e këqija.
3. Diferencat pozitive nga këmbimi te krijuara gjatë periudhës, me diferencat negative nga
këmbimi gjatë përkthimit të zërave monetare të bilancit në fund të periudhës.
4. Të drejtat ndaj klientit dhe detyrimet ndaj tij në cilësinë e furnitorit.
5. Aktivet afatgjata materiale dhe amortizimi i akumuluar i tyre.
(5 pikë)
Përgjigje:
Sipas SKK 1, nuk lejohet kompensimi i aktiveve me detyrimet.
Megjithatë, në pasqyrën e pozicionit financiar, aktivet dhe detyrimet do të kompensohen
kur njësia ekonomike ka të drejtë ligjore t’i kompensojë si dhe kur ekziston mundësia që ajo
do ta përdorë këtë të drejtë. Nga ky rregull bëjnë përjashtim të ardhurat dhe shpenzimet
nga veprimtari dytësore, etj. si psh fitimet/humbjet, që vijnë nga shitja e AAM-ve,
raportohen në shumën neto (të ardhurat nga shitja e AAM-ve - vlerën kontabël neto të
aktivit); shpenzimet e qirasë të qiramarrësit kompensohen me të ardhurat nga qiraja që
gjenerohen nga dhënia e mëtejshme me qira e të njëjtit aktiv (kur qiraja nuk është
veprimtari parësore e njësisë ekonomike); (c) fitimet/humbjet që vijnë nga ndryshimet e
kursit të këmbimit; (d) fitimet/humbjet nga zbatimi i metodës së kapitalit; (e)
fitimet/humbjet nga shitja dhe rivlerësimi i investimeve financiare. Pra:

1. Shuma e fitimit dhe humbjes nga shitja e aktiveve afatgjata (paraqitet per neto, nuk
quhet kompesim)
2. Kredi dhënë të tretëve dhe shumat e parashikuara për kreditë e këqija (paraqitet per
neto, nuk quhet kompesim)
3. Diferencat pozitive nga këmbimi te krijuara gjatë periudhës, me diferencat negative
nga këmbimi gjatë përkthimit të zërave monetare të bilancit në fund të periudhës.
(kompensohen)
4. Të drejtat ndaj klientit dhe detyrimet ndaj tij në cilësinë e furnitorit. (nuk
kompesohet me perjashtim te rastit kur njesia ekonomike ka te drejten ligjore ti
kompesoje sepse mes paleve ekziston nje kontrate e tille, si dhe ekziston mundesia
qe njesia ekonomike ta perdore kete te drejte)
5. Aktivet afatgjata materiale dhe amortizimi i akumuluar i tyre. (paraqiten per neto,
nuk quhet kompesim)
Cdo situate 1 pike

5
14. Shoqëria ka blerë në janar 2008, një ndërtesë në shumën 25 milion lekë. Jeta e dobishme
parashikohet 30 vjet. Shoqëria përdor metodën lineare për amortizimin e aktiveve të saj.
Në fund të vitit 2018, vlera e drejtë e ndërtesës është 10 milion lekë dhe shoqëria vendos të
zbatojë modelin e rivlerësimit.

Kërkohet: Tregoni si amortizohet ndertesa me modelin e rivleresimit? Cilat janë kushtet

kryesore të zgjedhjes së një modeli të tillë sipas kërkesave të SKK 5.

(5 pikë)
Përgjigje:

Kur rivlerësohet një element i AAM-së, amortizimi i akumuluar në datën e rivlerësimit

eliminohet kundrejt vlerës kontabël bruto të aktivit dhe aktivi paraqitet me vlerën e
rivlerësuar; ose rivlerësohen dhe vlera historike dhe amortizimi i akumuluar.
1 pikë

Në rastin konkret amortizimi vjetor 25 milion/30 dhe deri në 2018 është amortizuar për 11
vjet pra amortizimi i akumuluar 833,000 *11 me rumbullakosje 9 milion.
2 pikë

Veprimi kontabël kur eleminohet amortizimi i akumuluar.

D Amortizimi i akumuluar 9 mln

D Humbje nga rivlerësimi 6 mln

K Ndërtesa 15 mln

2 pikë

15. Supozoni se shoqëria A ka tre artikuj në inventarët e saj në fund të vitit. Për këto artikuj ka
mbledhur informacionin për koston dhe vlerën neto realizueshme (VNR) si më poshtë:

Kosto VNR
Artikulli 1 360 400
Artikulli 2 280 240
Artikulli 3 460 480

Kërkohet: Tregoni vlerën e inventarit në fund të vitit dhe bëni regjistrimet kontabël që
duhet të kryhen.
(4 pikë)
Përgjigje:

Sipas SKK 4, Inventarët në vlerësimin e mëpasshëm vlerësohen me më të ultën midis kostos

dhe VNR. Pra në rastin konkret do të kishim:

Kosto VNR Vlera më e ulët

midis Kosto/VNR
Artikulli 1 360 400 360
Artikulli 2 280 240 240
Artikulli 3 460 480 460
1100 1120 1060

6
 Vlerë e inventarit në fund 1060.
2 pikë
Rregjistrimi i vetëm lidhet me artikullin 2, për të cilin VNR është më e ulët se kosto.
D. Kosto e periudhës 40 lekë
K. Inventari 40 lekë
2 pikë
16. Shoqëria Kent shpk, gjatë vitit 2018, ka patur edhe këto transaksione në monedhë të huaj.

1. Nga një furnitor i huaj është blerë lëndë e parë 500 ton miell me vlerë 400 euro,
kursi i këmbimit në datën e transaksionit 132 lekë/euro. Sipas kontratës 50% e vlerës
paguhet menjëherë dhe pjesa tjetër dy muaj me vonesë (shtator 2018). Kursi i
këmbimit në momentin e pagesave ka qenë 130 lekë/euro për pagesën e parë dhe
135 lekë/euro për pagesën e dytë.
2. Ka kontraktuar një ekspert të huaj, për të bërë analizën e cilësisë së miellit, të cilin e
ka paguar 1,000 euro (tatimi i mbajtur në masën 15%). Kursi i këmbimit të përdorur
në këtë transaksion 130 lekë/euro.
3. Ka marrë një hua në shumën 50,000 euro të pagueshme pas një viti, kursi i këmbimit
të përdorur në këtë transaksion 128 lekë/euro. Interesi i huasë, për vitin 2018 ishte
në vlerën 1,000 euro.

Kërkohet: Të rregjistrohen të gjitha transaksionet e mësipërme për vitin 2018 (ditar ose
llogari). Të bëhen veprimet rregulluese të fund vitit kur dihet se kursi i këmbimit në datën
31 Dhjetor 2018 ishte 129 lekë/euro.
(5 pikë)
Përgjigje:
1. Rregjistrimi per transaksionet e lidhura me blerjen e miellit
D. Inventar (Lende e Pare) 26,400,000 lekë
(500*400*132 lekë)
K. Llogari të pagueshme (Furnitorë) 26,400,000 lekë
(500*400*132 lekë)
Varianti 1
D. Llogari të pagueshme (Furnitorë) 13,200,000 lekë
(500*400*50%*132)
K. Para (Bankë ose Arkë) 13,000,000 lekë
(500*400*50%*130)
K. Të ardhura nga kursi i këmbimit 200,000 lekë
[500*400*50%* (132-130)]
Varianti 2
D. Llogari të pagueshme (Furnitorë) 13,200,000 lekë
(500*400*50%*132)
K. Para (Bankë ose Arkë) 13,200,000 lekë
(500*400*50%*132)

D. Llogari të pagueshme (Furnitorë) 13,200,000 lekë

(500*400*50%*132)
D. Humbje të realizuara nga kursi i këmbimit 300,000 lekë
[500*400*50%*(135-132)]

K. Para (Bankë ose Arkë) 13,500,000 lekë

(500*400*50%*135)

7
 2 pikë
2. Rregjistrimi për pagesën e ekspertit
D. Shpenzime të konsulencës 152,880 lekë
K. Para (Bankë ose Arkë) 130,000 lekë
K. Tatim në burim 22,880 lekë
1 pikë
3. Rregjistrimi per transaksionet huasë së marrë
D. Para (Bankë) 6,400,000 lekë
K. Hua bankare afatshkurtër 6,400,000 lekë

D. Shpenzime interesi 129,000 lekë

K. Interes i pagueshëm 129,000 lekë
1 pikë

4. Rregjistrimet në datë 31 dhjetor 2018 me kursin e fund vitit

Hua bankare ne euro 50,000 euro x (129– 128) = 50,000 lek
D. Humbje nga kursi i kembimit 50,000 lekë
K. Hua bankare ne euro 50,000 lekë
Për Bankën në euro nuk ka të dhëna të plota dhe nuk bëhet vlerësim me kursin e fund vitit,
në këtë rast.
1 pikë

17. Shoqëria Eagle lidh një marrëveshje me një palë të tretë sipas së cilës ajo ia shet llogaritë e
arkëtueshme me vlerë kontabël prej 19,000,000 lekë (20,000,000 lekë shuma bruto minus
1,000,000 lekë zbritja për borxhin e keq) palës së tretë. Pala e tretë e paguan shoqërinë me
18,000,000 lekë për llogaritë e arkëtueshme. Të dy palët në marrëveshje kanë vlerësuar se
humbjet për borxhin e keq priten të jenë 1,000,000 lekë, megjithatë, shoqëria Eagle është e
kujdesshme dhe nuk e ka garantuar palën e tretë që do të arkëtohet ndonjë shumë e
caktuar. Debitorët do të paguajnë shoqërinë Eagle dhe kjo e fundit do t’ia kalojë të gjitha
arkëtimet palës së tretë. Në fund të periudhës së marrëveshjes, u paguan vetëm
17,000,000 lekë të llogarive të arkëtueshme, për shkak se një klient ishte në proces
likuidimi, vlerë që i kalojë palës së tretë.

Kërkohet:
Bëni rregjistrimet përkatëse lidhur me njohjen e transferimit të llogarive të arkëtueshme.
(5 pikë)
Përgjigje:

Në këtë rast, shoqëria i ka transferuar palës së tretë në mënyrë të konsiderueshme të

gjitha rreziqet dhe përfitimet e pronësisë së llogarive të arkëtueshme. Në mënyrë të
veçantë pala e tretë ka rrezikun më të madh, i cili është rreziku i kredisë.
1 pikë
1. Shoqëria Eagle duhet të njohë një humbje nga shitja prej 1,000,000 lekë e llogaritur si
diferenca ndërmjet vlerës kontabël të llogarive të arkëtueshme në kohën e shitjes
(d.m.th. 19,000,000) dhe të ardhurave të arkëtuara nga pala e tretë prej 18,000,000 lekë.
Regjistrimet për transferimin janë si më poshtë:
D Para (aktiv financiar) 18,000,000 lekë
D Fitim ose humbje— humbje nga shitja e llogarive të arkëtueshme 1,000,000 lekë
K Llogari të arkëtueshme (aktiv financiar) 19,000,000 lekë
2 pikë

8
 2. Gjithashtu njeh një detyrim financiar për të gjitha paratë e arkëtuara nga debitorët që ajo
ende nuk ia ka kaluar palës së tretë, shumën 17,000,000 lekë. Regjistrimet do të jenë si më
poshtë për arkëtimin e parave:
D Para (aktiv financiar) 17,000,000 lekë
K Shuma e arkëtuar në emër të palës së tretë
(detyrim financiar) 17,000,000 lekë
1 pikë
Me arkëtimin e shumës 17,000,000 lekë shoqëria Eagle bën transferimin ndaj palës së tretë,
dhe për këtë duhet të bëhen regjistrimet e mëposhtme:
D Shuma e arkëtuar në emër të palës së tretë 17,000,000 lekë
(detyrim financiar)
K Para (aktiv financiar) 17,000,000 lekë
1 pikë

18. Shoqëria “RETRO shpk” është paditur më 1 korrik 2018 në një çështje gjyqësore për shkelje
të të drejtave të autorit. Avokatët e shoqërisë kanë vlerësuar që ka një mundësi prej 25%
që gjykata të mbyllë çështjen dhe shoqëria të mos jetë e detyruar të paguajë asgjë. Por
nëse gjykata vendos në favor të paditësit, ka 20% shanse që njësia do të duhet të paguajë
një shumë prej 1 milionë lekë (shuma që kërkohet nga paditësi) dhe një mundësi prej 80%
që njësisë t’i kërkohet të paguajë 500 mijë lekë (shumë e kërkuar në raste të ngjashme).
Parashikohet që nuk ka mundësi daljesh të tjera. Nisur nga ecuria e çështjeve gjyqësore të
ngjashme, vlerësohet se gjyqi do të përfundojë vitin e ardhshëm dhe nuk ka evidencë që
paditësi do të heqë dorë nga padia.

Kërkohet:
A do të njohë shoqëria “RETRO shpk” një provizion dhe pse? Nëse po, sa është vlera e
provizionit?
(5 pikë)
Përgjigje:

Sipas SKK 6 njësia ekonomike do të njohë një provizon sepse ekziston një ngjarje detyruese,
çështja gjyqësore, e cila ka ndodhur para datës së raportimit; është e mundshme që njësia
ekonomike të përballojë shpenzime, në lidhje me zgjidhjen e çështjes gjyqësore; mundësitë
e ndodhjes janë më të medha (75%) se sa ato të mos ndodhjes (25%); shuma e shpenzimeve
të pritshme, që lidhen me çështjen gjyqësore, mund të vlerësohet në mënyrë të besueshme.

Vlera e provizionit do të jetë (20% * 1’000,000 + 80% * 500’000) = 600’000 lekë.

19. Bashkia e juridiksionit Z ka arkëtuar më 1 mars 2017, 5 milionë lekë nga një donator në
formën e grantit që do të përdoret për të subvencionuar 50% të kostos së praktikave
profesionale të studentëve pranë këtij institucioni për vitin 2017 dhe 2018. Deri në fund të
vitit 2017 është realizuar 45% e programit të parashikuar të praktikave profesionale dhe
kosto gjithsej të programit deri në këtë moment rezulton 3 milionë lekë.

Kërkohet:
A kemi të bëjmë me grant në këtë rast dhe pse?
(4 pikë)

9
 Përgjigje:

Sipas SKK 10 grantet që imponojnë kushte specifike performancedo të njihen kur plotësohen
kushtet. Të ardhurat dhe shpenzimet e lidhura me grantin do të njihen në pasqyrën e
performances në zërin të ardhura të tjera të shfrytëzimit ose si zë me vete.
Në këtë rast, shpenzimi i njohur për programin e praktikave profesionale të studentëve do të
reduktohet me 50% sapjesa e grantit që shërben për rimbursim të tyre ose shpenzimet dhe
të ardhurat nga granti do të njihen veçmas pa u kompensuar.

Regjistrimet
01.03.2017
DEBI Mjete Monetare 5,000,000
KREDI Të ardhura të shtyra 5,000,000
Njohja e arketimit të grantit si detyrim

31.12.2017
DEBI Shpenzime programi i praktikave 3,000,000
KREDI Mjete Monetare / Detyrime 3,000,000
Njohja e shpenzimeve faktike per vitin 2017

DEBI Të ardhura të shtyra 1,500,000

KREDI Të ardhura nga granti 1,500,000
Njohja e te ardhurave nga granti per 2017

Ose
DEBI Të ardhura të shtyra 1,500,000
KREDI Shpenzime programi i praktikave 1,500,000
Njohja e te ardhurave nga granti per 2017

20. Organizata Jo-Fitimprurëse “Lulet e diellit” nis më 1 Mars 2018 fushatën për mbledhjen e
fondeve me qëllim financimin e një projekti për ndërtimin e një këndi lojrash me vlerë 4
milionë lekë. Deri më 1 shtator 2018, ajo ka mbledhur 2 milionë lekë në mjete monetare
dhe ka marrë angazhime të nënshkruara nga anëtarët e saj me vlerë gjithsej 1’500’000 lekë
për kontribute shtesë. Organizata pret të tejkalojë objektivin prej 4 milionë lekë brenda tre-
mujorit të parë të vitit të ardhshëm financiar. Nëse shifra e synuar nuk arrihet, anëtarët që
kanë nënshkruar për të ofruar këtë shumë shtesë nuk do të jenë të detyruar ta respektojnë
këtë angazhim.

Kërkohet:Si do të njihen ngjarjet e mësipërme në kontabilitetin e OJF-së? (4 pikë)

Përgjigje:

Bazuar në sa më sipër shuma prej 2 milionë lekë e arkëtuar deri më 1 shtator 2018 do të
njihet si ndihmë e kufizuar në këtë periudhë. Kufizimi është që fondet duhet të përdoren për
projektin e ndërtimit të këndit të lojrave dhe jo për qëllime të tjera.
Shuma e premtuar prej 1'500'000 lekë si kontribut shtesë nga anëtarët duhet të raportohet
si një premtim i kushtëzuar për t'u dhënë.

10
 Deri në arritjen e objektivit prej 4 milion (në mjete monetare dhe premtime për t'u dhënë),
anëtarët nuk janë të detyruar të bëjnë pagesa shtesë. Sipas SKK për OJF-të arritja e objektivit
është 'një ngjarje e ardhshme e caktuar dhe e pasigurtë'.

21. Nëse rreziqet që lidhen me pronësinë nuk i kalojnë blerësit si njihen të ardhurat nga shitja e
mallrave dhe shërbimeve?
A përputhet gjithmonë kalimi rreziqeve me kalimin e titullit ligjor mbi pronësinë, dhe a ka
raste kur kalimi i titullit ligjor nuk është i domosdoshëm për njohjen e të ardhurave nga
shitja?
(4 pikë)
Përgjigje:

Kriteret e njohjes së të ardhurave nga shitja e mallrave dhe shërbimeve janë të ndryshme.
Si rregull të ardhurat nga shitja e mallrave do të njihen kur njësia ekonomike ia ka kaluar
blerësit të gjitha rreziqet dhe përfitimet që lidhen me pronësinë e mallrave, në të kundërt
nuk njihen, përveç rasteve kur njësia ekonomike mbart vetëm një rrezik të parëndësishëm.
(1 pikë)

Ndërsa në lidhje me të ardhurat nga shërbimi, kriteri i kalimit të rreziqeve nuk është kusht.
Kur rezultati i një transaksioni që përfshin ofrimin e një shërbimi mund të vlerësohet në
mënyrë të besueshme, një njësi ekonomike do të njohë të ardhurat e lidhura me
transaksionin duke iu referuar fazës së përfundimit të transaksionit në fund të periudhës
raportuese, e njohur kjo edhe si metoda e përqindjes së përfundimit. (1 pikë)

Në shumicën e rasteve, kalimi i rreziqeve dhe i përfitimeve, në lidhje me pronësinë, tek

blerësi, përputhet me kalimin e titullit ligjor (për shembull, në shitjet me pakicë ajo ndodh në
kohën e dorëzimit të mallrave tek blerësi; në rastin e shitjes me dorëzim pjesor, kalimi i titullit
ligjor bëhet siç përshkruhet në marrëveshjen e dorëzimit pjesor). Në rrethana të caktuara
kalimi i rreziqeve dhe i përfitimeve, që burojnë nga pronësia, nuk ndodh në të njëjtën kohë
me kalimin e titullit ligjor. (1 pikë)

Nëse njësia ekonomike mbart vetëm një rrezik të parëndësishëm, që lidhet me pronësinë,
atëherë të ardhurat nga shitja njihen, edhe pse titulli ligjor nuk është kaluar.Shembuj të
situatave të tilla janë:
a) blerësi ka të drejtë t’i kthejë mallrat gjatë kohës së specifikuar në kontratë, dhe njësia
ekonomike është në gjendje ta parashikojë mundësinë e kthimit, në bazë të përvojës së
mëparshme. Në kohën e shitjes, njësia ekonomike i njeh të ardhurat nga shitja dhe krijon një
provizion për mallrat me mundësi kthimi;
b) titulli ligjor i mallrave të shitura mbahet nga njësia ekonomike si siguri për arkëtimin e
shumës. (1 pikë)

22. Si njihen të ardhurat kur rezultati i një kontratë shërbimi apo ndërtimi nuk mund të matet
në mënyrë të besueshme?
Nëse një blerës ka kryer pagesa progresive, si ndikon kjo në njohjen e të ardhurave?
Përmend mënyrat e vlerësimit sipas Metodës së fazës së përfundimit.
(4 pikë)

11
 Përgjigje:

Një njesi ekonomike do të njohë të ardhurat nga kryerja e shërbimeve,si dhe nga kontratat
e ndërtimit, kur rezultati i një transaksioni që përfshin ofrimin e një shërbimi mund të
vlerësohet në mënyrë të besueshme, duke iu referuar fazës së përfundimit të transaksionit
në fund të periudhës raportuese. Kjo njihet edhe si metoda e përqindjes së përfundimit.Kur
rezultati i një kontrate shërbimi apo ndërtimi nuk mund të vlerësohet në mënyrë të
besueshme:
a) një njësi ekonomike duhet të njohë të ardhurat vetëm në masën e kostove të kryera të
kontratës, të cilat është e mundur të rikuperohen, dhe
b) njësia ekonomike duhet të njohë kostot e kontratës si një shpenzim në periudhën në të
cilën ato janë kryer. (1.5 pikë)

Një njësi ekonomike duhet të përcaktojë fazën e përfundimit të një transaksioni ose
kontrate ndërtimi për njohjen e të ardhurave, duke përdorur metodën që mat në mënyrën
më të besueshme punën e kryer. Pagesat progresive dhe parapagimet e bëra nga blerësit,
shpesh nuk pasqyrojnë punën e kryer. (1 pikë)

Mënyrat e vlerësimi sipas metodës së fazës së përfundimit janë:

a) Vlerësimi i pjesës që zënë në koston totale të vlerësuara, shpenzimet e bëra për punën e
kryer deri në një datë të caktuar. Shpenzimet e bëra për punën e kryer deri në atë datë
nuk përfshijnë kostot që lidhen me aktivitetin e ardhshëm, të tilla si ato për materiale
ose parapagimet.
b) Inspektimi i punës së kryer.
c) Vlerësimi i përfundimin fizik të një pjesë të transaksionit të shërbimit ose punimeve të
ndërtimit. (1.5 pikë)

23. Llogaritja e Emrit te Mirë

(Shifrat janë në mijë lekë)

Shoqëria tregtare A blen një grup biznesi për shumën 55,000 lekë. Ajo parashikon që një
pjesë të këtij grupi ta shesë, me supozimin që nuk do të ketë kosto për këtë shitje. Le të
supozojme se vlera e drejtë e kësaj pjese që shitet minus kostot e shitjes është 8,000 lekë.
Për pjesën tjetër të mbetur të biznesit, aktivet vlejnë 50,000 lekë, detyrimet 11,000 lekë dhe
detyrimet e kushtëzuara vlejnë 2,000 lekë.

Kërkohet:
A do të llogaritet në këtë rast emri i mirë, në cilën shumë, dhe si do të shpërndahen kostot e
kombinimit të biznesit, paraqiteni zgjidhjen në mënyrë skematike.
(5 pikë)
Përgjigje:

Jemi në rastin e një investimi në pjesëmarrje. Sipas modelit të kapitalit, një investim në
pjesëmarrje njihet fillimisht me çmimin e transaksionit .Menjëherë me kryerjen e investimit
në një pjesëmarrje, një investitor do të kontabilizojë çdo diferencë (qoftë pozitive ose
negative) midis kostos së investimit dhe pjesës së investitorit në vlerat e drejta të aktiveve
neto të identifikueshme të pjesëmarrjes në përputhje me SKK 9. Pas kryerjes së investimit,
investitori do të rregullojë pjesën e tij në fitimet apo humbjet e pjesëmarrjes për
amortizimin shtesë të aktiveve të amortizueshme të pjesëmarrjes (duke përfshirë edhe

12
 emrin e mirë) në bazë të tejkalimit të vlerave të tyre të drejta mbi vlerat kontabël të tyre në
datën e kryrjes së investimit. (1.5 pikë)

Nga të dhënat e mësipërme rezulton se shoqëria A ka paguar për të blerë grupin e

bizneseve me një çmim 10,000 lekë më të lartë nga sa është llogaritur se vlen, duke
rezultuar në emër të mirë negativ nga blerja.Aktivet neto llogariten në shumën45,000
lekë,ndërkohë shuma e paguar për blerjen e grupit është 55,000 lekë. Emri i mirë duhet të
pasqyrohet si aktiv. Veprimet kontabile që duhet të bëjë shoqëria tregtare A janë: (3.5 pikë)

Debi Kredi
Emri i Mirë 10,000
Aktivet – të ndryshme 50,000
Banka 55,000
Detyrimet - të ndryshme 11,000
Detyrimet e Kushtëzuara 2,000
Aktivet “e mbajtura për shitje" 8,000
Blerja e biznesit dhe shpërndarja e kostove
TOTALI 68,000 68,000
Situata neto e investimit në blerjen e grupit do të paraqitej si më poshtë :

Debi Kredi
Emri i Mirë 10,000
Aktive neto 45,000
Banka 55,000
TOTALI 55,000 55,000

Seksioni IV

Standardet Ndërkombëtare të Raportimit Financiar

24. Shoqëria AB është e specializuar në prodhimin e materialeve plastike. Ajo zotëron një furrë
pjekjeje të blerë më 1 janar 2018. Furra përbëhet nga dy elementë kryesorë me vlerë
600,000 Lekë dhe 100,000 Lekë. Elementi i parë përfshin edhe vlerën aktuale të detyrimeve
të ardhshme të çmontimit. Jeta e dobishme e çdo elementi është 10 dhe 5 vite.

Procesi kimik prodhon elementë helmues të cilët ndotin ambientin. Legjislacioni kërkon
pastrimin e zonës deri në vitin 2028. Në pasqyrën e pozicionit financiar më 31 dhjetor 2018,
vlera e mbetur e provizionit ishte 193,600 Lekë. Norma e skontimit e përdorur është 10%.
Më 1 janar 2018, shoqëria mori edhe një grant qeveritar në vlerën 120,000 Lekë që lidhje me
koston e elementit të parë. Granti paraqitet veçmas në pasqyrën e pozicionit financiar.

Më 1 korrik 2020, qeveria ndryshoi Ligjin për mbrojtjen e ambientit sipas të cilave i kërkohej
shoqërisë që të vendoste filtra pastrimi brenda furrës brenda dy vitesh. Filtrat ndikojnë
ndjeshëm në uljen e ndotjes së shkaktuar nga furra e shoqërisë dhe rrjedhimisht edhe
provizionin e ngritur për pastrimin e zonës në vitin 2027. Megjithatë, më 31 dhjetor 2020,
shoqëria nuk e kishte montuar ende filtrin.

13
 Kërkohet:
a. Vlera kontabël neto e furrës më 31 dhjetor 2020;
b. Vlerat e njohura në pasqyrën e të ardhurave dhe shpenzimeve gjatë vitit 2020;
c. Cili është trajtimi kontabël në lidhje me legjislacionin e ri dhe a ka shoqëria një
detyrim të kushtëzuar në datën e mësipërme;
(6 pikë)
Përgjigje:

a. Vlera kontabël neto e furrës më 31 dhjetor 2020;

Përshkrimi Llogaritja Lekë
Elementi i parë i furrës (mbeten 7 vite) 600,000 * 7/10 420,000
Elementi i dytë i furrës (mbeten 2 vite) 100,000 * 2/5 40,000
460,000

b. Vlerat e njohura në pasqyrën e të ardhurave dhe shpenzimeve gjatë vitit 2020;

Përshkrimi Llogaritja Lekë
Amortizimi i furrës elementi 1 600,000/10 60,000
Amortizimi elementi 100,000/5 20,000
Njohja të ardhurave nga granti 120,000/10 (12,000)
Skontimi i provizionit për vitin 193,600x10% 19,360
Totali i ndikimit në shpenzime të vitit 87,360

c. Cili është trajtimi kontabël në lidhje me legjislacionin e ri dhe a ka shoqëria një

detyrim të kushtëzuar në datën e mësipërme;

Shoqëria nuk ka ende një detyrim për instalimin e filtrave pasi legjislacioni ka hyrë në fuqi
gjatë vitit dhe ka lënë 2 vjet afat për përshtatje. Për rrjedhojë, kërkesat e reja nuk kanë
ndikim në pasqyrat financiare të vitit. Gjithashtu, shoqëria nuk ka as detyrim të kushtëzuar
në datën e raportimit pasi detyrimi i saj lind në të ardhmen dhe sipas përkufizimeve të SNK
37, detyrimet e kushtëzuara lindin nga ngjarje të shkuara dhe janë detyrime aktuale dhe jo
të ardhshme.

25. Shoqëria e Ndërtimit zotëron një ndërtesë të cilën e shfrytëzon për zyra, magazina dhe
parking. Toka në të cilën ndodhet ndërtesa, paraqitet veçmas në bilanc. Shoqëria ka një
politikë të rishikimit të vazhdueshëm të vlerës së aktiveve afatgjata materiale. Kosto
fillestare më 1 janar 2009 ishte 210,000 Lekë ndërkohë që jeta e dobishme ishte 20 vite. Në
fund të vitit 2015, shoqëria filloi të zbatonte modelin e rivlerësimit sipas SNK 16. Në fund të
vitit 2015, ndërtesa arriti vlerën 260,000 Lekë ndërsa në fund të vitit 2018 arriti vlerën
240,000 Lekë. Jeta e dobishme nuk pësoi ndryshime.

14
 Shoqëria e Ndërtimitzotëronte edhe një aktiv afatgjatë jomaterial të blerë më 1 janar 2018
në shumën 100,000 Lekë, i cili amortizohet përgjatë jetës së dobishme prej 10 vitesh. Një
specialist vlerësimi, përcaktoi një vlerë të tregut të këtij aktivi prej 78,000 Lekë, ndërkohë që
drejtuesi i kontabilitetit përcaktoi një vlerë në përdorim prej 75,000 Lekë në fund të vitit
2018.

Kërkohettë përcaktohet:
a. Rezerva e rivlerësimit më 31 dhjetor 2018;
b. Vlera kontabël neto e aktivit afatgjatë jomaterial më 31 dhjetor 2018 dhe efekti
përkatës në pasqyrën e të ardhurave dhe shpenzimeve.
(6 pikë)

Përgjigje:

a. Rezerva e rivlerësimit më 31 dhjetor 2018;

Përshkrimi Llogaritja Lekë
Kosto origjinale 210,000
Vlera kontabël neto në rivlerësimin e parë duke 210,000*13/20 136,500
marrë parasysh koston në fillim (20 vite – 7 vite
te kaluara = 13 vite te mbetura)
Rezerva e rivlerësimit (vlera e tregut minus 260,000 – 136,500 123,500
vlerën kontabël neto para rivlerësimit)
Amortizimi 2016-2018 duke marrë parasysh 260,000 *3/13 60,000
vlerën e rivlerësuar dhe jetën e dobishme të
mbetur
Vlera kontabël neto më 31.12.2018 (vlerë tregu 260,000 – 60,000 200,000
minus amortizim të llogaritur për tre vite më
sipër)
Shtesa në rezervën e rivlerësimit (vlera e re e 240,000 – 200,000 40,000
tregut minus vlerën e mebtur në datën e
rivlerësimit të ri)
Totali i rezervës së rivlerësimit
më 31.12.2018 123,500 + 40,000 – 28,500 (123,500 *3/13) 135,000

b. Vlera kontabël neto e aktivit afatgjatë jomaterial më 31 dhjetor 2018 dhe efekti
përkatës në pasqyrën e të ardhurave dhe shpenzimeve.
Duke qenë se vlera e aktivit afatgjatë ka rënë në më pak se vlera kontabël neto prej 90,000 Lekë
(100,000/10), ai do të matet me më të lartën midis vlerës së tregut dhe vlerës në përdorim sipas SNK
36. Vlera kontabël neto e aktivit afatgjatë jomaterial do të jetë 78,000 Lekë. Në pasqyrën e të
ardhurave dhe shpenzimeve do të regjistrohet amortizimi i vitit 10,000 Lekë dhe rënia në vlerë prej
12,000 Lekësh pra 22,000 Lekë.

26. Dy nga karakteristikat cilësore të informacionit të përfshira në Kuadrin Konceptual të BSNK

për Raportimin Financiar janë Kuptueshmëria dhe Krahasueshmëria.

Kërkohet:
Shpjegoni kuptimin dhe qëllimin e karakteristikave të mësipërme në kontekstin e
raportimit financiar dhe përshkruani rolin e qëndrueshmërisë brenda karakteristikës së
krahasueshmërisë në lidhje me ndryshimet në politikën kontabël.
(6 pikë)

15
 Përgjigje:

Qëllimi kryesor i pasqyrave financiare është të ofrojë informacione e që janë të dobishme

për një gamë të gjerë përdoruesish me qëllim të marrjes së vendimeve ekonomike. Prandaj,
është e rëndësishme që aktivitetet dhe ngjarjet e njësisë ekonomike, siç shprehen në
pasqyrat financiare, të kuptohen nga përdoruesit, që do të thotë se dobia dhe relevanca e
tyre është maksimizuar. Kjo mund të paraqesë Manaxhimin me një problem, sepse jo të
gjithë përdoruesit kanë të njëjtat aftësi dhe njohuri financiare.

Klasifikimi, karakterizimi dhe paraqitja e informacionit në mënyrë të qartë dhe koncize e bën
atë të kuptueshëm.
Për qëllimin e kuptueshmërisë, Manaxhimi lejohet të marrë përsipër që përdoruesit të kenë
një njohuri të arsyeshme të kontabilitetit dhe biznesit dhe janë të përgatitur për të studiuar
pasqyrat financiare me. Gjithsesi kjo karakteristikë nuk mund të përdoret nga Manaxhimi
për të shmangur zbulimin e informacioneve komplekse që mund të jenë të rëndësishme në
vendimmarrjen e përdoruesit.

Krahasueshmëria është mjeti kryesor me të cilin përdoruesit mund të vlerësojnë

performancën e një njësie ekonomike. Kjo mund të bëhet përmes analizës së trendit të
pasqyrave financiare të një njësie ekonomike përgjatë kohës (p.sh pesë vjet), ose duke
krahasuar një njësi ekonomike me njësi të tjera (të përshtatshme) (ose mesatare të sektorit
të biznesit) për të njëjtën periudhë kohore. Kjo do të thotë se matja dhe zbulimi (klasifikimi) i
transaksioneve të ngjashme duhet të jetë konsistent me kalimin e kohës për të njëjtën njësi
dhe midis entiteteve të ndryshme.

Qëndrueshmëria dhe krahasueshmëria janë lehtësuar nga ekzistenca dhe paraqitja e

politikave kontabël.
Kjo lidhjen e ngushtë midis krahasueshmërisë dhe qëndrueshmërisë. Megjithatë, nuk është
gjithmonë e mundur që një njësi ekonomike të zbatojë të njëjtat politika të kontabilitetit çdo
vit; ndonjëherë ata duhet të ndryshojnë (p.sh. për shkak të një standardi të ri kontabël ose
një ndryshimi në legjislacion). Kështu, nëse një njësi ekonomike ndryshon një politikë
kontabël, kjo thyen parimin e qëndrueshmërisë. Në rrethana të tilla, SNRF-të normalisht
kërkojnë që çdo informacion i raportuar krahasues (pasqyrat financiare të vitit të kaluar) të
riparaqitet sikur politika e re të kishte qenë në fuqi kur këto pasqyra financiare fillimisht ishin
raportuar. Në këtë mënyrë, ndonëse ka pasur një ndryshim të politikës, krahasueshmëria
është ruajtur.

27. Shoqëria ABC ka dy detyrime potenciale për të vlerësuar. E para është një çështje gjyqësore
e pazgjidhur lidhur me një klient, i cili pretendon dëmet nga humbjet për shkak të
komponentëve të gabuar të furnizuar nga ajo. E dyta është provigjioni i kërkuar për
pretendimet e garancisë së produktit, kundrejt 200,000 njësive të mallrave me pakicë të
furnizuar me një garanci njëvjeçare.

Rezultatet e vlerësuara të dy detyrimeve janë:

Rasti gjyqësor Garancia e produktit
10% mundesi për asnjë dëmtim të dhënë 70% e shitjeve nuk do të ketë asnjë pretendim
65% mundësi e dëmeve prej 4 milion Lekë 20% e shitjeve do të kërkojnë një riparim 25 Lekë
25% mundësi e dëmeve prej 6 milion Lekë 10% e shitjeve do të kërkojnë një riparim 120 Lekë.

Kërkohet:
Këshilloni, sesi duhet të trajtohen rastet sa më sipër në pasqyrat financiare të ABC për vitin
që përfundon më 31 dhjetor 2018 dhe ku është e mundur përcaktoni vlerat përkatëse.

16
 (5 pikë)
Përgjigje:

Të dy provizionet duhet të llogariten në baza të ndryshme, për shkak se SNK 37 Provizionet,

Detyrimet e Kushtëzuara dhe Aktivet e Kushtëzuara dallojnë ndërmjet një detyrimi të vetëm
(çështja gjyqësore) dhe një numri të madh popullate (garancia e produktit) .

a. Kur matet një detyrim i vetëm, pritja individuale e daljes mund të jetë çmuarja më e mirë
e detyrimit.
Për rastin e gjykatës, rezultati më i mundshëm konsiderohet normalisht si vlerësimi më i
mirë i detyrimit, dmth 4 milionë Lekë (mundësia e ndodhjes është 65%).

4 milion do të jetë një shpenzim për vitin e mbyllur më 31 dhjetor 2018 dhe të njohura si një
provizion në detyrime.

Debi Shpenzim provizioni për çështje gjyqësore

(pasqyra e të ardhura edhe shpenzimeve) 4 milion Lekë
Kredi Provizion për çështje gjyqësore
(pasqyra e pozicionit financiar) 4 milion Lekë

b. Kur provizioni përfshin një popullatë të madhe zërash, vlerësimi më i mirë i shumës
pasqyron peshën e të gjitha rezultateve të mundshme me probabilitetet e tyre.

Vlera e pritshme e provizionit për garancinë i nevojshëm në fund të vitit është:

(((70% x 0)+ (20% x 25 Lekë) + (10% x 120 Lekë)) x 200,000 njësi) = 3,4 milion Lekë

Kjo do të jetë gjithashtu një shpenzim për vitin e përfunduar më 31 dhjetor 2017 dhe i
njohur si një pasiv afatshkurtër (është një skemë garancie njëvjeçare) në pasqyrën e
pozicionit financiar më 31 dhjetor 2018.

Seksioni V

Analiza e Pasqyrave Financiare

28. Nga pasqyrat financiare të vitit 2018 të shoqërisë Paskal, konstatojmë se ajo raporton zërat
e mëposhtëm (shumat janë në milionë lekë).

Kapitali aksionar më 1 janar 2018 175

Dividendët e deklaruar në qershor 2018 8
Emetimi i aksioneve në shtator 2018 35
Kapitali aksionar më 31 dhjetor 2018 230
Të ardhurat nga shitjet e vitit 2018 515
Detyrimet totale në 31 dhjetor 2018 260
Kërkohet:

1. Në bazë të informacionit të mësipërm llogarisni dhe komentoni raportin e kthimit mbi

kapitalin aksionar për vitin 2018. (mbështetuni në kapitalin aksionar mesatar të vitit 2018;
rezultatin rrumbullakoseni deri në dy shifra pas presjes).

17
2. Nga të dhënat e sektorit ku operon shoqëria Paskal mund të shohim se vlera mesatare
sektoriale e kthimit mbi kapitalin aksionar është 25 %. Jepni komentet e nevojshme duke
krahasuar shoqërinë Paskal me mesataren e sektorit!
(4 pikë)
Përgjigje:

PIKA 1:

Kthimi mbi kapitalin aksionar = Fitimi neto ushtrimor i vitit 2018 / Kapitali aksionar mesatar
viti 2018
0.5 pikë

Ku fitimi neto gjendet bazuar në ekuacionin e pasqyrës së ndryshimit të kapitalit aksionar:

Kapitali në fund = Kapitali në fillim + Aksione të emetuara – Aksione të Tërhequra + Fitimi –

Dividendi

Pra Fitimi = 230 – 175 – 35 + 8 = 28 milionë lekë 1 pikë

Kapitali aksionar mesatar = (Kapitali në fillim + Kapitali në fund) / 2= (175 + 230) / 2 = 202.5
mln lekë
0.5 pikë

Pra Kthimi Mbi kapitalin aksionar = 28 / 202.5 = 13.83 % 0.5 pikë

PIKA 2:

Zakonisht raportet e kthimit kërkohet të jenë sa më të lartë që të jetë e mundur.

Kthimi mbi kapitalin aksionar të shoqërisëështë vetëm 13.83% pra konsiderueshëm më i ulët
se mesatarja e sektorit prej 25%. Kjo nënkupton kthim të pamjaftueshëm për aksionarët e
shoqërisë dhe në analizë do të ishte e nevojshme të kutponim se cfarë konkretisht e
shkakton raportin të jetë pithuajse sa gjysma e nivelit sektorial të tij
0.5 pikë

Duke ditur se treguesi i Kthimit mbi Kapitalin mund të detajohet në tre tregues përbërës, kjo
do të ndihmonte në shpjegimin e këtij raporti.

Kthimi mbi kapitalin = Marzhi i fitimit x Qarkullimin e Aktiveve Totale x Raporti i Levës
Financiare

EAN / Shitje x Shitje / Aktive Totale x Aktive Totale /

Kapitali

Duke llogaritur secilin prej ketyre tre raporteve të vecanta, mund të kuptohet se cfarë
eshkakton Kthimin mbi kapitalin te jete pothuaj sa gjysma e mesatares së sektorit. Kjo do të
kërkonte që të kishim informacion edhe për nivelet përkatëse sektoriale të këtyre raporteve.
1 pikë
29. Për shoqërinë Triss Ndërtim për vitin që u mbyll më 31.12.2018 u llogarit se periudha
mesatare e arkëtimit nga klientët ishte afërsisht 70 ditë, periudha mesatare e shlyerjes së
furnitorëve ishte 45 ditë kurse periudha mesatare e mbajtjes së inventarit në magazinë

18
 afërsisht 30 ditë. Vlera mesatare e inventarit për vitin 2018 ishte 900.000 lekë, kurse vlera
mesatare e llogarive të arkëtueshme ishte 1.100.000 lekë.

Kërkohet:

a) Llogarisni ciklin operativ dhe ciklin e mjeteve monetare për shoqërinë Triss
Ndërtim, për vitin 2018.

b) Komentoni kuptimin e këtyre treguesve dhe përse ata janë të rëndësishëm në

analizën financiare.

c) Llogarisni vlerën mesatare të furnitorëve (llogarive të pagueshme) për vitin 2018.

d) Llogarisni marzhin bruto të shoqërisë Triss Ndërtim, për vitin 2018.

(5 pikë)

Përgjigje:

KËRKESA A:
Cikli Operativ (CO) = Periudha Mesatare e Inventarit (PMI) + Periudha Mesatare e Arkëtimit
(PMA)
= 30 ditë + 70 ditë = 100 ditë
1 pikë

Cikli i mjeteve monetare (CMM) = Cikli operativ – Periudha Mesatare e Furnitorëve (PMF)

CMM = PMI + PMA – PMF

CMM = 100 – 45 = 55 ditë
1 pikë
KËRKESA B:

Cikli Operativ dhe Cikli i Mjeteve Monetare kanë vlerë të interpretohen gjatë analizës së
likudiitetit të njësive ekonomike.

Cikli operativ tregon një periudhë për të cilën njësia ekonomike ka nevojë për financim të
jashtëm në likuiditet, pasi mjetet monetare të saj tashmë janë konvertuar (angazhuar) në
trajta alternative investimi (fillimisht në inventare dhe më pas në kërkesa të arkëtueshme).
Fillimisht shoqëria i drejtohet për financim ”pa kosto” furnitorëve të saj, duke shfrytëzuar
prej tyre llogaritë e pagueshme.
0.5 pikë
Cikli i mjeteve monetare tregon periudhën për të cilën njësia ekonomike ka ezauruar tashmë
financimin prej furnitorëve, dhe i drejtohet një institucioni financiar për financim (p.sh.
shkon pranë një banke për të kërkuar hua). Si tregues është me vlerë në analizën e një
kredie nga ana e bankës, për të zbuluar kohëzgjatjen reale që një biznes ka nevojë për
financiam afatshkurtër.
0.5 pikë

KËRKESA C:
Për të llogaritur vlerën mesatare të llogarive të pagueshme tregtare bazohemi në treguesin e
Periudhës mesatare të shlyerjes së furnitorëve që ka si formulë:

PMF = 365 ditë / Qarkullimi i Llogarive të pagueshme ose:

19
 PMF = Llogari të pagueshme mesatare / KMSH ditore ku kjo e fundit është KMSH / 365 ditë.

Rrjedhimisht: Llogaritë e pagueshme mesatare = KMSHditore * PMF

Në formulën e mësipërme kemi nevojë për shifrën e Kostos së Mallrave të Shitura, KMSH të
cilën e llogarisim duke shfrytëzuar inventarin mesatar dhe PMI.

PMI = Inventari Mesatar / KMSH ditore pra KMSH ditore = Inventari Mesatar / PMI
KMSH ditore = 900.000 / 30 ditë = 30.000 lekë

PRA: Llogari të pagueshme mesatare = KMSH ditore * PMF

= 30.000 * 45 ditë = 1.350.000 lekë

1 pikë
KËRKESA D:
Marzhi Bruto = (Shitje – KMSH) / Shitje

Ku Shitjet ditore i llogarisim duke pjesëtuar Llogaritë e arkëtueshme mesatare me PMA

(bazuar në formulën PMA = Llogari të arkëtueshme mesatare / Shitje ditore)

Pra Shitje Ditore = 1.100.000 / 70 ditë = 15.714 lekë në ditë.

Shitjet Vjetore = Shitje ditore * 365 ditë = 15.714 lekë * 365 ditë = 5.735.610 lekë

KMSH vjetore = KMSH ditore * 365 ditë = 30.000 * 365 ditë = 10.950.000 lekë.

Marzhi Bruto = (5.735.610 – 10.950.000) / 5.735.610 = -5.214.390 / 5.735.610 = - 90.9 %

1 pikë

Ju urojmë suksese!

Erton Kaleshi

Kryetar
Komisioni i Provimeve të Aftësisë Profesionale

20