temat: Atomy i cząsteczki – składniki materii.

1) Obserwowanie zjawiska dyfuzji.

a) Do zlewki z wodą wrzucamy kilka kryształków manganianu (VII) potasu.
b) W jednym miejscu pomieszczenia rozpylamy dezodorant.
Obserwacje:
- po pewnym czasie woda w zlewce barwi się na filetowo,
- po chwili zapach dezodorantu jest wyczuwalny w całym
pomieszczeniu.

Wnioski:
- w obydwu przypadkach substancje wymieszały się ze sobą;
obserwowane zjawisko to dyfuzja,
- materia nie jest ciągła, ma budowę ziarnistą,
- cząstki materii znajdują się w nieustannym ruchu.

2) Dyfuzja to samorzutne wnikanie cząstek jednej substancji między cząstki

drugiej substancji, gdy są one ze sobą w bezpośrednim kontakcie.

3) Budowę materii badało wielu uczonych (Demokryt – pojęcie atomu,

E. Rutherford – model planetarny atomu, N. Bohr – teoria oparta na prawach
mechaniki kwantowej).

4) W 1803 r. John Dalton przedstawił najważniejsze założenia teorii

atomistyczno – cząsteczkowej:
a) atomy tego samego pierwiastka chemicznego są identyczne pod względem
masy i rozmiarów;
b) atomy mają kształt kulisty;
c) atom jest najmniejszą cząstką pierwiastka chemicznego, która ma wszystkie
cechy tego pierwiastka;
d) pierwiastek chemiczny jest zbiorem takich samych atomów;
e) atomy łączą się, tworząc cząsteczki;
f) związek chemiczny jest zbiorem takich samych cząsteczek.

5) Masy i rozmiary atomów są niewyobrażalnie małe.

Z tego powodu masy atomów podaje się w jednostkach masy atomowej –
unitach (u).
1u = 1/12 masy atomu węgla
1u = 0,166 .
10-23 g
1g = 6,02 .
1023 u