TANIMLAR: Türk Edebiyatı 8

Nazım: Duygu, düşünce ve hayallerin ölçülü uyaklı dizeler halinde örülmüş biçimine nazım denir.*
Ağıt: Ölünün arkasından söylenir. * (aynı şiir genç yaşında ölen biri için)
Koçaklama: Yiğitlik anlatılır.* (padişahın yiğitliği)
Güzelleme: Doğa güzellikleri, insan özelliği *
Taşlama: Eleştiri *
Vurgu: Daha baskın okuma *
Tonlama: Sesin alçalıp yükselmesi *
Epik: Kahramanlık, destansı şiir
Lirik: Coşkun şiir
Öğüt: Nasihat edici *
Hece ölçüsü: Dizelerdeki hece sayısının eşit olması
Ölçü: Nazımda dizelerin uyduğu kalıp

ŞAİR ŞİİR EŞLEŞTİRMESİ

a) Bedri Rahmi Eyüpoğlu: “Karadut”um, çatal karam, çingenem…*

b) Mehmet Akif ERSOY: Safahat *** , Seyfi Baba
c) Faruk Nafız ÇAMLIBEL: Han duvarları *, Çoban Çeşmesi
d) Cahit KÜLEBİ: Tokat’a Doğru * hikaye (şiir)
e) Sezai KARAKOÇ: Çocukluğum *
f) Ahmet ARİF: Hasretinden Prangalar Eskittim *
g) Aşık VEYSEL: Dostlar Beni Hatırlasın *
h) Orhan Veli KANIK: Güzel Havalar, yazık oldu Süleyman efendiye
i) Ahmet Muhip DRANAS: Kar Şiiri, Olvido
j) Ahmet Kutsi TECER: Orda Bir Köy Var Uzakta…*
k) Hilmi YAVUZ: Yalnızlık Bir Tarihtir. *
l) Nazım HİKMET: Memleketimden İnsan Manzaraları, Kuva-Yi Milliye Destanı *
m) Ülkü TAMER: İçime Çektiğim Hava Değil Gökyüzü Şiir Kitabı
n) Cahit Sıtkı TARANCI: Otuz Beş Yaş Şiiri
o) Cemal SÜREYYA: Uçurumda Açan*
p) İlhan BERK: Türkiye Şarkısı**
q) Turgut UYAR: Divan*
r) Şavkar ALTINEL: Gece Geçilen Şehirler (Türüne Bak)
s) Yahya Kemal BEYATLI: Endülüste Raks*, Kendi Gök Kubbemiz*, Bir Başka Tepeden *
t) Ercüment Behzat LAV: Sihirli Değnek (Nazım Hikmet havasında yazdı.)
u) Ahmet HAŞİM: Merdiven (Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden)
v) Kemalettin KAMU: Bingöl çobanları*
w) Behçet NECATİGİL: Nilüfer
x) Necip Fazıl: Kaldırımlar

DÖNEM ÖZELLİKLERİ VE SANATÇILARI

 Toplumcu Gerçekçi Kuşak (40’lar Kuşağı): Hasan İzzettin Dinamo, Rıfat Ilgaz, Can Yücel, Özdemir Asaf, Ataol
Behramoğlu, Cahit Irgat, Attila İlhan, Enver Gökçe, ömer faruk toprak
 ***Garip (I. Yeniciler): Orhan Veli Kanık, Oktay Rıfat*, Necati Cumalı, Bedri Rahmi, Nahit Ulvi
 Özelliği: Şaka ve nükteli anlatım, günlük konuşma dili hakim, küçük tasa ve sevinçler başlıca temalarıdır.
 ***II. yeniciler: Turgut Uyar, Cemal Süreyya, Edip Cansever
 Özelliği: garipe (I. Yeni) tepki olarak doğdu. Bilinçaltı öğeler, bireyci anlatım, diğer sanatlarla ilişki içinde olan bir
akım. Temaları şu şekilde: yalnızlık, yabancılık, bunalım, içe kapanıklık gibi akla olumsuz gelen öğeler.
 Yedi Meşaleciler: Yaşar Nabi Nayır, Ziya Osman Saba, Kenan Hulusi Koray, Cevdet Kudret
 1980 sonrası şiirler: Yapı ve söyleyiş içerikten önemli, düz yazıya yakın, şehirli * kimlik ön planda ***. Orhan
PAMUK, Bilge KARASU, Latife TEKİN (soruda olmayanı soruyor: Peyami SAFA değil)
 HİKAYE – ROMAN YAZAR EŞLEŞTİRMESİ

1. Sabahattin Ali: Kuyucaklı Yusuf ***( genelde sormuşlar)(olay Edremit ve yöresinde geçiyor.
Soruyu hazırlayan muhtemelen buralardan)
2. Orhan PAMUK: Yeni Hayat*, Kara Kitap*, Kar Romanı
3. R. Nuri GÜNTEKİN: Yeşil Gece
4. Halide Edip ADIVAR: Sinekli Bakkal
5. Mahmut MAKAL: Bizim Köy
6. Peyami SAFA: Dokuzuncu Hariciye Koğuşu* (dizindeki hastalığın bir çocuğa etkisi, hakiki acı,
bireyin iç dünyası)
7. Yakup kadri KARAOSMANOĞLU: Sodom Ve Gomore, Hüküm Gecesi, Yaban
8. Behçet NECATİGİL: Dönme Dolap
9. NABİZADE NAZIM: Karabibik (gerçekçi edebiyatta yazmış)
10. Ebubekir HAZIM: Küçük Paşa
11. Refik Halit KARAY: Memleket Hikayeleri*
12. Oğuz ATAY: Tutunamayanlar (iç monolog hakim) ***
13. Yusuf ATILGAN: Anayurt Oteli*
14. Sait Faik ABASIYANIK: Bir İlkbahar Hikayesi, mahalle kahvesi

EDEBİ TÜR ÖZELLİKLERİ

I. Tiyatro: okuyucunun beğenmesi gibi bir şart yok. Sahne önemli. Tiyatro oyununun çatısı dramatik örgü ve
çatışmadır*. Konuşma ve eyleme dayalı bir türdür.
II. Çağdaş dram: Kocaoğlan adlı oyun Orhan ASENA’YA ait.*
III. Deneme: Salah BİRSEL, Nurullah ATAÇ, Suut Kemal YETKİN
IV. Hikayenin öğeleri: Serim, düğüm, çözüm*

DİĞER ÖNEMLİ BİLGİLER

 Aşık Veysel tabiat sevgi, hikmet aşk, hasret temalarında şiirler söylemiş*. Gözleri küçükken kör olmuş. Sade Türkçe
ye önem verdi.
 Hece ölçüsü mısralara uygun bölünür. 4+4, 6+5 gibi heceler sayılarak bulunur. Genelde kelimeyi ortadan
bölmeyecek şekildedir.
 Bazı eserlerin söyleyeni belli değildir. Mani gibi. * koşmanın söyleyeni bellidir haaaa.
 2006 nobel edebiyat ödülü Orhan PAMUK aldı.*
 Uyak kelimesinin halk şiirindeki adı ayak tır.
 Halk şiirnde en fazla yarım uyak kullanınır (sondaki tek harf) *
 Halk şiirinde en çok özlem yiğitlik aşk temaları var.
 Ahmet arif eserlerini oluştururken en çok türkülerden güç almıştır. Toplumcu edebiyat şairidir.
 Mehmet Akif 40 lar döneminden önce eserler verdi. *
 Serbest nazımın herhangi bir ölçüsü yoktur.*
 Milli edebiyat döneminde hikayeyi yaygınlaştıran Ömer SEYFETTİN.*
 Halk edebiyatı ürünleri: türkü, varsağı, koşma.. (şarkı vs. yok)
 Ali İzzet KONYALI cumhuriyetin ilk yıllarında şiirler yazmış.
 Murat ÇOBANOĞLU cumhuriyet dönemi halk şairidir. Bunun yanı sıra Aşık VEYSEL*, şeref TAŞLIOVA, Yaşar REYHANİ
de bu dönemin sanatçılarıdır.
 Yahya kemal Beyatlı saf şiir arayışı içinde olmuştur.
 Kar şiiri memleketi sevme tanıtma vs. arayışı içinde olmamıştır.
 Talip apaydın, Samim KOCAGÖZ, Necati CUMALI köy şiiri yazmış ama Aslı bilmem ne(Erdoğan) yazmamış.
 İlhan TARUS, Orhan KEMAL, Cevdet KUDRET gerçekçi çizgide eserler verdi ancak; Halit Ziya bunlardan değil
 Bazı soruları eleme ile yapabilirsin. Açıkça cevap benim diyen sorular vaaarrrr.
 Not: * işareti olanlar tekrar tekrar sorulanlar anlamına gelir. Bu iki sayfa en az 85 puan getirir.