‫آموزش در فضای‬

‫مجازی‬

‫راهنمای عملی تدریس برای دانش آموزان‬

‫پایه های اول تا دوازدهم‬

‫داگالس فیشر‪ ،‬نانسی فری‪ ،‬جان هتی‬

‫برگردان‬
‫عبدالمطلب برات نیا‬
‫دکتر سید محمد حسن حسینی‬
 ‫‪3‬‬

‫فهرست مطالب‬
‫همکارانتان چه می گویند‪31.................... ................................ ...‬‬

‫یادگیری از راه دور ‪31.............................. ................................‬‬

‫مقدمه ‪31............. ................................ ................................‬‬

‫یادگیری بصری مقدماتی ‪31....................... ................................‬‬

‫یادداشتی برای خودم ‪22........................... ................................‬‬

‫یادگیری بصری و یادگیری غیر حضوری و مجازی ‪21..........................‬‬

‫محل نوشتن نظرات شما ‪21........................ ................................‬‬

‫پرسشی درباره عدالت ‪22.......................... ................................‬‬

‫ماژول ‪ :1‬مراقب خودتان باشید ‪11................ ................................‬‬

‫اهداف یادگیری ‪11.................................. ................................‬‬

‫یادداشت تخصصی من ‪13.......................... ................................‬‬

‫یادداشتی برای خودم ‪14........................... ................................‬‬

‫مروری بر سال های اول ‪11......................... ................................‬‬

‫یادداشتی برای خودم‪14.......................... ................................ :‬‬

‫یادداشت روزانه‪33................................. ................................ :‬‬

‫یادداشت روزانه ‪32................................. ................................‬‬

‫نتیجه گیری ‪31...................................... ................................‬‬

‫معیارهای موفقیت ‪04............................... ................................‬‬

 ‫‪4‬‬

‫ماژول ‪ : 2‬اولین روزهای مدرسه ‪03............... ................................‬‬

‫یادداشت تخصصی من‪01......................... ................................ :‬‬

‫طراحی برنامه مدیریت کالس در آموزش در فضای مجازی ‪01................‬‬

‫یادداشت شخصی ‪00............................... ................................‬‬

‫اصول و قواعد کارتان را بنویسید ‪04.............. ................................‬‬

‫یادداشت برای خودم ‪44............................ ................................‬‬

‫اصول و قواعد کالستان را به تایید دانش آموزانتان برسانید ‪43...............‬‬

‫یادداشتی برای خودم ‪40........................... ................................‬‬

‫تعیین انتظارات در هنگام آموزش برخط همزمان در فضای مجازی ‪44.......‬‬

‫آنچه شما باید در نظر بگیرید ‪41.................. ................................‬‬

‫آماده شدن برای رفتن به کالس درس ‪41........................................‬‬

‫در زمان برگزاری کالس درس ‪42.................. ................................‬‬

‫در پایان کالس درس ‪14............................ ................................‬‬

‫کارهای روزانه فرایندی و سازمانی را آموزش داده و توسعه دهید ‪14.........‬‬

‫مروری بر سال های گذشته ‪14.................... ................................‬‬

‫طراحی یک وب سایت قابل توجه ‪22............. ................................‬‬

‫صفحه نخست ‪21.................................... ................................‬‬

‫صفحه دانش آموز ‪21............................... ................................‬‬

‫صفحه خانواده ‪23................................... ................................‬‬

 ‫‪5‬‬

‫یادداشتی برای خودم ‪20........................... ................................‬‬

‫اولین کالس آموزش در فضای مجازی ‪24.........................................‬‬

‫سالم و احوالپرسی با دانش آموزان ‪24............ ................................‬‬

‫فضای کاریتان را شخصی سازی کنید ‪22.........................................‬‬

‫اسم دانش آموزان و نحوه تلفظ صحیح آنها را یادبگیرید ‪344 ................‬‬

‫دانش آموزان کوچک تر ‪343 ...................... ................................‬‬

‫دانش آموزان پایه های باالتر ‪342 ................. ................................‬‬

‫یادداشتی برای خودم ‪341 ......................... ................................‬‬

‫با عالقمندی های دانش آموزان آشنا شوید ‪341 ................................‬‬

‫یادداشتی برای خودم ‪344 ......................... ................................‬‬

‫نتیجه گیری ‪341 .................................... ................................‬‬

‫معیارهای موفقیت ‪334 ............................. ................................‬‬

‫ماژول‪ :3‬رابطه معلم – دانش آموز در فضای مجازی ‪333 ......................‬‬

‫یادداشتی برای خودم ‪331 ......................... ................................‬‬

‫ویژگی های رابطه بین معلم – دانش آموز ‪333 ..................................‬‬

‫قضاوت و اراده ‪ ،‬فقط دانش و توانایی نیست ‪332 ...............................‬‬

‫یادداشتی برای خودم ‪323 ......................... ................................‬‬

‫یادداشتی برای خودم ‪321 ......................... ................................‬‬

‫روابط همتا با همتا نیز تحت تأثیر قرار می گیرند ‪321 ..........................‬‬
 ‫‪6‬‬

‫انعکاسی نوشتن ‪324 ............................... ................................‬‬

‫کالس درس سرد و بی روح ‪321 ................... ................................‬‬

‫کار دشوار تدریس ‪311 ............................. ................................‬‬

‫انعکاسی نوشتن ‪314 ............................... ................................‬‬

‫برقراری ارتباط بیشتر با همه دانش آموزان ‪311 ................................‬‬

‫یادداشتی برای خودتان ‪314 ....................... ................................‬‬

‫نتیجه گیری ‪311 .................................... ................................‬‬

‫معیارهای موفقیت ‪334 ............................. ................................‬‬

‫ماژول ‪333 ........................................ ................................ 4‬‬

‫اعتبار معلم در فضای مجازی و آموزش از راه دور ‪333 .........................‬‬

‫اهداف یادگیری ‪333 ................................ ................................‬‬

‫یادداشت تخصصی من ‪333 ........................ ................................‬‬

‫تعریف اعتبار معلم ‪330 ............................ ................................‬‬

‫اعتماد ‪330 ........... ................................ ................................‬‬

‫یادداشتی برای خودم ‪303 ......................... ................................‬‬

‫صالحیت و شایستگی ‪300 ......................... ................................‬‬

‫یاداشتی برای خودم ‪341 .......................... ................................‬‬

‫پویایی ‪341 ....................................... ................................‬‬

‫بی واسطگی ‪314 ................................ ................................‬‬

 ‫‪7‬‬

‫نتیجه گیری ‪311 ................................ ................................‬‬

‫معیارهای موفقیت ‪310 ......................... ................................‬‬

‫ماژول ‪314 ........................................ ................................ 5‬‬

‫توانایی تدریس ساده و روان در فضای مجازی ‪314 .............................‬‬

‫اهداف یادگیری ‪314 ............................ ................................‬‬

‫یادداشت تخصصی من ‪323 ........................ ................................‬‬

‫شروع کار با دانش آموزان ‪322 .................... ................................‬‬

‫یادداشتی برای خودم ‪324 ......................... ................................‬‬

‫چهار چوب برنامه ریزی درسی ‪ :‬طرح درس روزانه ‪321 ........................‬‬

‫یادداشتی برای خودم ‪242 ......................... ................................‬‬

‫تعیین اهداف و انتظارات آموزشی ‪241 ........... ................................‬‬

‫معیارهای موفقیت ‪241 ............................. ................................‬‬

‫تعیین معیارهای موفقیت ‪242 ..................... ................................‬‬

‫یادداشتی برای خودم ‪234 ......................... ................................‬‬

‫یادداشتی برای خودم ‪230 ......................... ................................‬‬

‫مروری بر سال های گذشته ‪234 .................. ................................‬‬

‫ارتباط را پیدا کنید ‪222 ............................ ................................‬‬

‫نتیجه گیری ‪220 .................................... ................................‬‬

‫معیارهای موفقیت ‪221 ............................. ................................‬‬

 ‫‪8‬‬

‫ماژول شش ‪222 ..................................... ................................‬‬

‫فعالیت های درگیر کردن دانش آموز با مطالب درسی ‪222 .....................‬‬

‫یادداشتی تخصصی من ‪211 ....................... ................................‬‬

‫تنها به ابزار درگیری تحصیلی فکر نکید‪ ،‬بلکه به عملکردهای درگیری‬

‫تحصیلی بیاندیشید ‪213 ........................... ................................‬‬

‫مجموعه شرایط الزم برای درگیری تحصیلی و یادگیری ‪211 ..................‬‬

‫انتخاب ابزارهایی که با این عملکردها و شرایط سازگاری داشته باشند ‪212 .‬‬

‫یادداشتی برای خودم ‪213 ......................... ................................‬‬

‫ارزیابی ابزارهای آموزش درفضای مجازی ‪212 ..................................‬‬

‫یاداشتی برای خودم ‪214 .......................... ................................‬‬

‫طراحی فعالیت های آموزشی همراه با درگیری تحصیلی در ذهن ‪211 ........‬‬

‫یادداشتی برای خودم ‪204 ......................... ................................‬‬

‫تهیه و تنظیم جدول زمانی قابل توجه برای بهبود و ارتقا میزان درگیری‬
‫تحصیلی دانش آموزان ‪203 ........................ ................................‬‬

‫یاداشتی برای خودم ‪201 .......................... ................................‬‬

‫نتیجه گیری ‪202 .................................... ................................‬‬

‫معیارهای موفقیت ‪243 ............................. ................................‬‬

‫ماژول ‪241 ........................................ ................................ 7‬‬

‫واحد آموزش برنامه ریزی ‪241 .................... ................................‬‬

 ‫‪9‬‬

‫برای آموزش در فضای مجازی ‪241 ............... ................................‬‬

‫براساس تخصص من ‪244 ........................... ................................‬‬

‫ارائه ‪242 ............. ................................ ................................‬‬

‫فکر کردن همراه با ‪213 ............................ ................................‬‬

‫آموزش مستقیم ‪210 ............................... ................................‬‬

‫نمونه های کار شده ‪211 ............................ ................................‬‬

‫یاداشتی برای خودم ‪224 ............................. ................................‬‬

‫سخنرانی ها ‪223 .................................... ................................‬‬

‫به اشتراک گذاشتن جلسات ‪222 ................. ................................‬‬

‫یادداشتی برای خودم ‪222 ......................... ................................‬‬

‫همکاری ‪221 ........................................ ................................‬‬

‫یادداشتی برای خودم ‪220 ......................... ................................‬‬

‫باشگاه های کتاب ‪224 ............................. ................................‬‬

‫برجسته و خوانا کردن مطالب مهم متن ‪222 .....................................‬‬

‫یادداشتی برای خودم ‪143 ......................... ................................‬‬

‫جیگ سا ‪142 ....................................... ................................‬‬

‫آموزش متقابل ‪143 ................................. ................................‬‬

‫یادداشتی برای خودم ‪142 ......................... ................................‬‬

‫مربیگری و تسهیلگری ‪131 ....................... ................................‬‬

 ‫‪11‬‬

‫انواع دستورات آموزشی ‪131 ..................... ................................‬‬

‫انواع نشانه های آموزشی ‪122 ..................... ................................‬‬

‫یادداشتی برای خودم ‪121 ......................... ................................‬‬

‫تمرین ‪124 ........... ................................ ................................‬‬

‫یادداشتی برای خودم ‪114 ......................... ................................‬‬

‫نتیجه گیری ‪113 .................................... ................................‬‬

‫معیارهای موفقیت ‪111 ............................. ................................‬‬

‫ماژول ‪113 ........................................ ................................ 8‬‬

‫بازخورد ‪ ،‬ارزشیابی و رتبه بندی ‪113 ............ ................................‬‬

‫یادداشت تخصصی من ‪112 ........................ ................................‬‬

‫بازخورد به دانش آموزان ‪114 ..................... ................................‬‬

‫پیوندهای عاطفی و مناسبت های اجتماعی نسبت به بازخورد ‪111 ...........‬‬

‫یادداشتی برای خودم ‪110 ......................... ................................‬‬

‫مروری بر سال های گذشته ‪114 .................. ................................‬‬

‫یادداشتی برای خودم ‪112 ......................... ................................‬‬

‫بازخورد از طریق فضای مجازی ‪134 .............. ................................‬‬

‫یاداشتی برای خودم ‪131 .......................... ................................‬‬

‫ارزیابی تکوینی ‪133 ................................ ................................‬‬

‫برگه های پاسخ های دانش آموزان تان ‪130 .....................................‬‬

 ‫‪11‬‬

‫بازخوانی مجازی ‪131 ............................... ................................‬‬

‫رای گیری برای پاسخ دادن به سواالت ‪104 ......................................‬‬

‫آزمون های تمرینی ‪104 ........................... ................................‬‬

‫یادداشتی برای خودم ‪101 ......................... ................................‬‬

‫ارزشیابی پایانی ‪103 ............................... ................................‬‬

‫رتبه بندی براساس صالحیت و شایستگی ‪102 ..................................‬‬

‫یادداشتی برای خودم ‪143 ......................... ................................‬‬

‫نتیجه گیری ‪140 .................................... ................................‬‬

‫معیارهای موفقیت ‪141 ............................. ................................‬‬

‫ماژول ‪ 9‬آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگر ‪142 ..........‬‬

‫یادداشت تخصصی من ‪113 ........................ ................................‬‬

‫از بحران های دیگر یاد بگیریم ‪112 ............... ................................‬‬

‫‪112 .................. ................................ ................................‬‬

‫بهتر کردن و ساده تر کردن یادگیری برای دانش آموزان ‪111 .................‬‬

‫بهتر و ساده تر کردن آموزش و تدریس برای معلمان ‪123 .....................‬‬

‫نتیجه گیری ‪121 .................................... ................................‬‬

‫معیارهای موفقیت ‪123 ............................. ................................‬‬

‫منابع و مآخذ‪120 .................................. ................................ :‬‬

‫آموزش در فضای مجازی ‪13‬‬

‫همکارانتان چه می گویند‪...‬‬
‫ما در جایی از تاریخ ایستتداد ایم که شتت ی ا نیاز داریم به ستتالا تی جالاب‬
‫ی گران بهاترین دارایی های ملت مان یعنی فرزن ان مان را‬ ‫ب هیم تا آی ن‬
‫مشتتتکن کنیم‪ .‬کداب آمالزش مجازی یک منبع با ارزش با محدالای گران‬
‫قیمت جهت حمایت و پشدیبانی از معلمان و م یران است‪ .‬این کداب شکاف‬
‫اطالعاتی عمیق مالجالد را که بست تیاری از م ارس در هنگام آمالزش را دور‬
‫تجربه کردن را از بین می برد‪ .‬این کداب نمالنه های کاربردی و آستتتانی را‬
‫جهت چگالنگی شتتروک کالس درس و چگالنگی به پایان رستتانی ن آن در‬
‫اخدیار شتتتما قرار می ده هم چنین این کداب حما یت عاطفی‪ -‬اجدماعی‬
‫مالرد نیاز را فراهم می کن و نرم هایی برای ترویج باورهای فرهنگی در ست‬
‫برای دانش آمالزان جهت یادگیری ستتت الا با ترفراهم می نمای این مالارد‬
‫برای همه رهبران یادگیری در تمامی س الا تحصیلی مانن م یران مربیان و‬
‫آل است که ب نبال پاسخ‬ ‫معلمان مالرد نیاز است‪ .‬این منبع برای م ارسی ای‬
‫هایی جهت خلق رویکردی ستتتالمت محالر برای آمالزش و پرورش مجازی‬
‫هسدن ‪.‬‬
 ‫‪ 14‬آموزش در فضای مجازی‬

‫یادگیری از راه دور‬

‫مقدمه‬
‫سااااختا آموزش و تعلیم و تربیت تغییر کرده اسااات و خیلی هم‬
‫ساااریغ تغییر کرده اسااات انتظا می ود که دانش آموزان از فاصاااله دو به‬
‫یادگیری ادامه دهند از این پس ممکن اساات آموزش و یادگیری بطو کامل‬
‫از اه دو و یا ترکیبی از آموزش و یادگیری به شاایوه ورااو ی د مدا س و‬
‫آموزش مجازی باشااد ه ک اای می داند وداقل د کوتاه مدت مد سااه د‬
‫آینده گونه به کا خودش ادامه خواهد داد؟ ما امیدوا یم دوبا ه وقتی به‬
‫مد سه بر می گردیم بتوانیم با بهره گیری از تجربیات آموزشی مان د دو ان‬
‫شااایو و همه گیری کووید‪ 91-‬و به کا گیری آنها د موقعیت های جدید‬
‫بتوانیم بهتر از گذشاااته عمل کنیم بهروال آنچه که ثابت می ماند و مثل‬
‫گذشته است‪ ،‬این است که ما باید مطمئن شویم دانش آموزان د س ها ا یاد‬
‫گرفته اند ما گمان می کنیم آموزش غیر و رو ی و مجازی د آینده افزایش‬
‫خواهد یافت معلمان صاارفنظر از ساااختا مد سااه م اائو یت آموزش های‬
‫فشاارده ا بر عهده گرفته اند بیایید از اندوخته هایمان و آنچه که آموخته ایم‬
‫ه آموزش و رو ی و ه‬ ‫برای ا تقاء سطح آموزش مد سه د هر و ضعیتی‬
‫آموزش مجازی و غیر ورو ی استفاده کنیم‬

‫ا عموم مردم هم به شاایوه‬ ‫معلمان خا ق ا عاده اند و این موضااو‬

‫های ا سا سی د ک کرده اند برخالف وا دین که هریک ‪ 2‬تا ‪ 3‬فرزند د خانه‬
‫دا ند معل مان هر یک ‪ 22‬تا ‪ 02‬دانش آموز د کالس های خود د مدا س‬
‫آموزش در فضای مجازی ‪15‬‬

‫دا ند معلمان می توانند به بیشااتر دانش آموزان انگیزه کافی بدهند و آنها ا‬
‫به فعا یت هایی ترغیب نمایند تا د گیر فرایند یادگیری شاااوند و از آن ذت‬
‫ببرند‬

‫معلم ها د حظه به دانش آموزان بازخو د الزم ا میدهند و اه و‬

‫شااایوه د سااات یادگیری ا به آنها نشاااان خواهند داد و هم نین معلم ها‬
‫خود شان کا ی ا که دانش آموزان باید انجام دهند‪ ،‬انجام نمی دهند معلمان‬
‫می دانند د مراول بعدی گونه بین وسااعت و گ ااتردگی مطا ب د ساای و‬
‫د ونی کردن محتوای د س های گوناگون برنامه د سی مد سه تعادل برقرا‬
‫کنند آنها از دانش و مها ت های ورفه ای و تخصاااصااای خود جهت ا زیابی‬
‫فعا یت های دانش آموزان د خانه‪ ،‬آماده کردن طرح د س‪ ،‬منابغ مو د نیاز‬
‫جهت توسااعه محتوای آموزشاای‪ ،‬و ادامه کا جهت یادگیری ورفه ای و ا ائه‬
‫سمینا ها ا ستفاده می نمایند ما شاهد آن بودیم که تعداد زیادی از وا دین‬
‫د شاابکه های اجتماعی پ اات گذاشااته بودند که واقعا نمی دانند معلمانِ‬
‫فرزند شان گونه می توانند از عهده تمام کا هایی که الزم ا ست انجام بدهند‬
‫بر می آیند به عنوان مثال یکی از وا دین اظها نظر کرده بود که "من برای‬
‫اینکه فرزندم ا تشاااوی کنم و به او انگیزه بدهم با مشاااکالت زیادی مواجه‬
‫ه اااتم اما معلمش این کا ها ا به اوتی با وجود ‪ 22‬دانش آموز دیگر د‬
‫کالس ِد س شان انجام می دهد "‬

‫اما د اوایل ساااال ‪ 2222‬دنیا تغییر کرد ما مایلیم از تالش های‬

‫قهرمانانه معلمان د سرتاسر جهان بخاطر اینکه تمام تالش شان ا کردند تا‬
‫از آنچه میدان تند برای خل فرصت های یادگیری معنادا برای دانش آموزان‬
‫استفاده نمایند‪ ،‬قد دانی کنیم‬
 ‫‪ 16‬آموزش در فضای مجازی‬

‫آنها هیچ فرصاااتی ا از دسااات ندادند و کوتاهی نکردند همانند‬

‫پرسااانل وزا ت بهداشااات و د مان که د این ا ش جانانه برای بهبود وال‬
‫بیما ان تالش کردند‪ ،‬معلمان هم با تمام وجود پا پیش گذا شتند تا د فرآیند‬
‫یادگیری دانش آموزان خللی ایجاد نشاااود نمی گوییم کا آساااانی بود نمی‬
‫یزی یاد بگیریم ا ما یادگرفتیم و‬ ‫گوییم که می خواساااتیم از این طری‬
‫آموخته هایم ا بکا گرفتیم اکنون ما یاد گرفته ایم و زمان آن فرا سااایده‬
‫اسااات تا تجربه هایمان برای آموزش غیر وراااو ی و از اه دو ا به همگان‬
‫عرضه کنیم‬

‫وا ضح ا ست که آموزش د دو ه شیو کووید‪ 91-‬د سال ‪2222‬‬

‫آموزش غیر ورااو ی و مجازی نبود این آموزش ها آموزش د خانه توساا‬
‫وا دین هم نبود‪ ،‬انتخابی بود که وا دین بنا به دالیلی(به عنوان مثال‪ :‬دالیل‬
‫مذهبی‪ ،‬ایمنی و نا ضایتی از مدا س دو تی) انتخاب کرده بودند این آموزش‪،‬‬
‫آموزش د دو ه بحران بود واال موقغ آن اساات که ما هدفمندتر و با عمد به‬
‫آموزش غیر ورو ی و مجازی بپردازیم آنچه که نباید فراموش شود این است‬
‫که آموزش به عنوان ووزه ای که ما از آن یزهای زیادی د هنگام کا کردن‬
‫و هن گام تجر به کردن یاد می گیریم د موقع یت م جازی کا ایی ندا د این‬
‫شرای د ک ما ا د مو د آنچه که د کالس های ورو ی مان د هنگام کا‬
‫کردن و د و با دانش آموزان برج ته ساخت (ه تی‪:)2292 ،‬‬
‫آموزش در فضای مجازی ‪17‬‬

‫وا ضح ا ست که آموزش در دوره شیوع کووید در سال ‪ 2121‬آموزش‬

‫غیر حضوری و مجازی نبود‪ .‬بلکه آموزش در دوره بحران بود‪.‬‬

‫ت ااریغ آموزش خود تنظیمی دانش آموزان برای انتقال یادگیری از‬ ‫‪‬‬
‫یادگیری سطحی به یادگیری عمی‬
‫زمانی که دانش آموز‪ -‬نه اینکه معلم ‪ -‬یاد می گیرد فرایند یادگیری‬ ‫‪‬‬
‫ا کنترل کند‪ ،‬یادگیری سریغ تر می شود‬
‫الزم ا ست ویکردهای گوناگون آموز شی وجود دا شته با شد( صرفا‬ ‫‪‬‬
‫این ویکردها به آموزش م اااتقیم و یا آموزش آفالین م اااتقل‬
‫محدود نباشند)‬
‫یادگیری همتایی که به خوبی طراوی شااده باشااد بر د ک و فهم‬ ‫‪‬‬
‫مطا ب تاثیر گذا است‬
‫های با اعت ماد مت قابل باال باید با رخه‬ ‫ا ائه بازخو د د محی‬ ‫‪‬‬
‫یادگیری یکپا ه شوند‬

‫ب یای ید آن چه ا آموخ ته ایم و آن چه ا که دا یم می آموزیم ه د‬

‫محی ِ آموزش ورو ی به صو ت و د و و ه د محی آموزشِ مجازی و‬
‫غیر ورااو ی بکا گیریم به عنوان بخشاای از فرایند یادگیری ورااو ی به‬
‫صو ت و د و اجازه دهید پتان یل دانش آموزان (وخودمان) ا برای آموزش‬
‫غیر وراااو ی و مجازی باال ببریم واال‪ ،‬زمان الزم ا د اختیا دا یم تا از‬
‫اساااناد و مدا ک موجود برای اینکه بدانیم ه شااایوه ای بهترین تاثیر ا بر‬
‫یادگیری دانش آموزان دا د‪ ،‬استفاده نمائیم هدف این کتاب هم همین است‪-‬‬
 ‫‪ 18‬آموزش در فضای مجازی‬

‫بکا گیری پژوهش های دانش یادگیری بصاااری جهت اساااتفاده د آموزش‬
‫های مجازی و غیر وراااو ی اما پیش از آن ما باید از اثرات متفاوت با قوه‬
‫آموزش مجازی و غیر ورو ی آگاه باشیم‬

‫یادگیری بصری مقدماتی‬

‫پژوهش های منتشر شده زیادی د با ه آموزش و پروش وجود دا د‬

‫و همه سااا ه مطا عات بیشااتری نیز د این زمینه انجام می شااود آیا ک اای‬
‫ه ت که دوست نداشته باشد بر اساس پژوهش های انجام گرفته یا م تندات‬
‫موجود د مو د م ایل آموزش و یادگیری تصمیم گیری نماید؟ اینکه د این‬
‫وضااعیت با دقت بر ساای کنیم که ه کا ی باید انجام دهیم خیلی سااخت‬
‫است به نظر می سد هر کا ی که بکنیم یا هر تصمیم که بگیریم قابل قبول‬
‫و منطقی است اما واقعیت این است که انجام برخی کا ها بهتر است بنابراین‬
‫بهترین و مفید ترین کا این است که بدانیم ه کا ی سرعت یادگیری دانش‬
‫آموزان ا ت ریغ می کند‬

‫وا د پایگاه داده یادگیری بصری شوید این پایگاه داده به نشانی زیر‬
‫د د سترس ا ست‪ .www.visiblelearningmetax.com :‬این پایگاه داده بر فرا‬
‫تحلیل‪ 9‬و یا تجمیغ مطا عات تمرکز دا د تا تاثیر اعمال خاص یا توانایی خاص‬
‫ا بر یادگیری دانش آموزان تعین نماید فرا تحلیل ها از اندازه اثر که ابزا‬
‫آما ی برای ا زیابی میزان اثر می باشاااد‪ ،‬اساااتفاده می کند تا به امروز این‬
‫پایگاه داده شامل بیش از ‪ 9222‬فرا تحلیل می با شد که بر وی بیش از ‪32‬‬

‫‪1‬‬
‫‪metaanalyses‬‬
‫آموزش در فضای مجازی ‪19‬‬

‫میلیون دانش آموز صااو ت گرفته اساات متوس ا اثرگذا ی بر وی یادگیری‬

‫دانش آموزان بر اسااااس ه مه کا هایی که ما ان جام م یدادیم برابر بود با‬
‫‪(2402‬اندازه اثر) بنابراین اثرات بیش از ‪ 2402‬باالتر از ود میانگین اسااات و‬
‫باید سرعت یادگیری دا شن آموزان ا ت ریغ کرد افرادی که زیر این مقدا‬
‫ه ااتند اوتمال کم تری دا ند که دانش آموزان د طی یک سااال فعا یت د‬
‫مد ساااه یزی یاد بگیرند این بدین معنا نی ااات که ما اثرات زیر ‪ 2402‬ا‬
‫نادیده می گیریم بلکه ما به این شناخت می سیم که د با ه وش هایی که‬
‫ما می توانیم این تمرین ها ا اجرا کنیم بیاندیشیم‬

‫آیا تعجب می کنید که او ویت موفقیت های پیشااین دانش آموزان‬

‫به موفقیت های آینده آنها مربوط می شود؟ اندازه اثر برابر است با ‪ 2421‬بله‪،‬‬
‫دانش آموزانی که د گذشته موف بوده اند به اوتمال زیاد د آینده هم موف‬
‫خواهند بود پایگاه داده آنچه ا ما انتظا دا یم تایید می کند آیا تعجب می‬
‫کنید که بدانید خ ااتگی بر یادگیری تاثیر منفی دا د؟ د این مو د اندازه اثر‬
‫برابر اساات با ‪ -0.47‬زمانیکه دانش آموزان خ ااته ه ااتند فرصاات های‬
‫یادگیری از دست می وند منطقی پشت اطالعات خالصه شده د این پایگاه‬
‫داده یادگیری تصویری وجود دا د‪ ،‬د ست است؟‬
‫ساو‪9‬‬ ‫به مثال دیگری توجه کنید‪ ،‬شیوه آموز شی م شا کتی جیگ‬
‫اندازه اثری برابر با ‪3/24‬دا د این شاایوه ب ایا قد تمند! از این شایوه باید‬
‫جهت ت ریغ د وند یادگیری دانش آموز استفاده شود تجربه شخصی ما از‬
‫بکا گیری این شیوه آموزشی نشان می دهد که وقتی به د ستی از آن استفاده‬
‫شااود‪ ،‬اثر گذا ی آن تایید می شااود اما ون د با ه ی آموزش مجازی و غیر‬

‫‪1‬‬
‫‪jigsaw‬‬
 ‫‪ 21‬آموزش در فضای مجازی‬

‫و رو ی صحبت می کنیم به این نکته مهم باید توجه کنیم که هیچکدام از‬
‫مطا عات موجود د با ه وش مشاااا کتی ج یگ سااااو که از فرا تحل یل ها‬
‫گردآو ی شااده اند د ا تباط با آموزش مجازی و غیر ورااو ی مربوط نبوده‬
‫اند د این صو ت تصمیم گیری و تعیین اجزای بنیادی یک شیوه مشا کتی‬
‫جیک ساااو و تعیین اینکه آیا از این شاایوه د وضااعیت آموزش آن الین می‬
‫توانیم استفاده کنیم سخت و دشوا است‬

‫ندین مفهوم د بطن یادگیری بصری وجود دا ند‪:‬‬

‫اولین سرمایه گذاری در امر یادگیری به این معنا ا ست که‬ ‫‪9‬‬

‫راهی برای افزایش توانایی هر کدام از دانش آموزان وجود‬
‫دارد تا آنها بتوانند تشخخخیص دهند چه زمانی که درحال‬
‫یادگیری ه ستند‪ ،‬چه زمانی در حال یادگیری نی ستند‪ ،‬و‬
‫چگونه می توانند این مسخخاله را حل کنند‪ .‬معنی این گفته‬
‫آن است که صداقت بیان معلم و ا ائه بازخو د او به دانش آموزان‬
‫د این امر ویاتی ا ست مدل های متعددی برای این دو منظو‬
‫د جای جای این کتاب ا ائه شده است‬
‫مفهوم دوم این ا ست که معلمان میزان موفقیت روش های‬ ‫‪2‬‬
‫تدریس خود و اثرگذاری آنها را بر دانش آموزان و یادگیری‬
‫آنها می دانند و برای ارتقای آنها تالش می کنند‪ .‬این به این‬
‫معناساات که ما وش هایی دا یم که به واسااطه اسااتفاده از آنها‬
‫آنچه دانش آموزان اندوخته اند ا م شخص می کنیم تا د کالس‬
‫های د س فق بر مطا ب جدید تمرکز داشاااته باشااایم و وقت‬
‫کالس ا با پرداختن به مطا ب تکرا ی هد ندهیم عالوه براین‬
‫آموزش در فضای مجازی ‪21‬‬

‫ما با تمرکز بر هر دانش آموز د می یابیم که ه و شی برای هر‬

‫ه زمان هایی موثرتر اسااات عالوه بر این هر‬ ‫یک از آنها و د‬
‫دانش آموزی واود تجزیه و تحلیل ا ست‪ ،‬ما می دانیم که آنها به‬
‫ه وشای کا می کنند‪ ،‬هر وشای ا ه زمانی بکا می گیرند‬
‫وهر وش برای ه ک انی موثر است‬
‫مفهوم سخخوم چهار چوب ذهنی معلمان اسخخت‪ ،‬یعنی آنچه‬ ‫‪3‬‬
‫که می گویند‪ ،‬تمایالت شان‪ ،‬عقاید و باورهای شان ب ستری‬
‫برای یادگیری دانش آموزان مح سوب می شود‪ .‬معنی این‬
‫مفهوم این اساات که ما با یکدیگر همکا ی می کنیم‪ ،‬بیشااتر از‬
‫اینکه د با ه تد یس و آموزش صاااحبت کنیم د با ه یادگیری‬
‫ورف می زنیم‪ ،‬و برای اینکه عامل تغییر باشیم بر وی وابطمان‬
‫با بچه ها و وا دین سرمایه گذا ی می کنیم‬

‫آموزش مجازی و غیر حضوری تسریع کننده نیست‪ .‬منفی هم نیست‪.‬‬

‫این بدان معناسخخت که محیط آموزش و یادگیری عامل تعیین کننده‬
‫نیست‪.‬‬

‫این مفاهیم معنایی فراتر از ساااندن مطا ب آموزشاای دا ند دانش‬

‫هره به هره باشاااند ه د محی مجازی و یا د‬ ‫آموزان ه د محی‬
‫فاصااله ای دو باشااند این مفاهیم همه این ها ا د بر می گیرد ند دقیقه‬
‫وقت بگذا ید و نظر خودتان ا د با ه این مفاهیم بنوی ید و هم نین بنوی د‬
 ‫‪ 22‬آموزش در فضای مجازی‬

‫شااما د محی کالس زمانی که بصااو ت ورااو ی و هره به هره با دانش‬

‫آموزان سر و کا دا ید گونه از عهده این م ایل بر می آیید‬

‫یادداشتی برای خودم‬

‫شما د مواجهه با این مفاهیم د کالس های ورو ی ه می کنید؟ این‬
‫مفاهیم د کالس های مجازی و غیر ورو ی گونه خ می دهند؟‬

‫فضای مجازی ‪ /‬آموزش‬ ‫کالس درس (محیط‬ ‫مفهوم‬

‫غیر حضوری‬ ‫حضوری‪-‬چهره به چهره)‬

‫شااافااا فیاات و دادن‬

‫بازخو د از طرف معلم‬
‫ب م ن ظو توا ن منااد‬
‫ساااختن دانش آموزان‬
‫تا ودی اسااات که‬
‫خودشااااان م علام‬
‫خودشان شوند‪(-‬دانش‬
‫آموزان خود ا ز یا بان‬
‫توانمندی ه تند )‬
‫آموزش در فضای مجازی ‪23‬‬

‫وش هایی که برای‬

‫اناادازه گ یری تااا ث یر‬
‫تااد یس برای اناادازه‬
‫گیری میزان موفق یت‬
‫و پیشااارفاات دا نش‬
‫آموزان براساس تعدیل‬
‫وش های تد ی ااای‬
‫کااه بر اساااااس این‬
‫مفاهیم بکا گرفته می‬
‫شود‬

‫سرمایه گذا ی برای‬

‫همکا ی با وا دین و‬
‫تعاااماال بااا دا نش‬
‫آمااوزان بصااااو ت‬
‫مداوم‬

‫‪http://resources.corwin.com/distancelearningplaybook‬‬ ‫منبغ‪:‬‬

‫یادگیری بصری و یادگیری غیر حضوری و مجازی‬

‫د این جا به اندازه اثر آموزش مجازی و غیر ورو ی می پردازیم‬
‫ما می دانیم که اندازه اثر تکنو وژی پایین اساات همانطو که د پنجاه سااال‬
‫گذشته پایین بوده است بنابر نظر دیالن ویلیام‪ 9‬تکنو وژی؛ انقالبی ه ت که‬

‫‪1‬‬
‫‪Dylan Wiliam‬‬
 ‫‪ 24‬آموزش در فضای مجازی‬

‫هنوز د وال بروز شاادن اساات! ضااریب آموزش مجازی و غیر ورااو ی کم‬
‫(‪ )2/90‬است‪ ،‬اما به این معنا نی ت که بی تاثیر است این به آن معناست که‬
‫مهم نی ت معلمان آموزش ا د محی های واقعی انجام دهند و یا از اه دو‬
‫از طری اینترنت (و یا همانند آنچه جان د او ین دانشگاهش انجام داد یعنی‬
‫آموزش از طری پ ت) آنچه ما انجام می دهیم مهم ا ست‪ ،‬نه ابزا یا سانه‬
‫انجام آن‬

‫برخی تکنو وژی ها موثرتر ه ااات ند باالترین اندازه اثر تکنو وژی‬
‫های دیجیتا ی مربوط به ویدئوهای تعاملی می باشااند (‪ ،)2/20‬این مقدا د‬
‫ساای ااتم های آموزش هوشاامند (‪ )2/29‬د نگا ش (‪ )2/02‬و د یاضاای‬
‫(‪ )2/32‬می باشد کمترین اندازه اثر مربوط به تلفن های موبایل با عدد(‪-2/30‬‬
‫پس طفا آنها ا خاموش کنید) و پ تاپ های یک نفر با عدد (‪ )2/91‬ه تند‬
‫یادآو ی اینکه این بر سااای ها د مو د اندازه اثر بصاااو ت هدفمند و از قبل‬
‫برنامه یزی شاااده د با ه یادگیری د کالس های وراااو ی‪ ،‬آموزش غیر‬
‫و رو ی و مجازی و آموزش از طری ف رای مجازی و غیر و رو ی صو ت‬
‫گرفته و م ا ه آموزش د دو ه کرونا بر سی نشده است‬

‫انتخاب فعالیت های به گونه ای ست که بدانیم دانش آموزان اکنون در‬

‫چه حدی ه ستند و قرار ا ست به چه سطحی بر سند همچنین میزان‬
‫ارتقا و پیشرفت آنها را در یادگیری مشخص می کند‪.‬‬
‫آموزش در فضای مجازی ‪25‬‬

‫وقتی مردم می بینند که اندازه اثر ‪ 2/90‬اسااات به اشاااتباه به این‬

‫نتیجه می سااند که آموزش غیر ورااو ی و مجازی موثر نی اات اما اجازه‬
‫دهید نگاه دقی تری به این م ا ه بیاندازیم د مقای ه با ساختا یادگیری‬
‫به شیوه سنتی‪ ،‬یادگیری از اه دو یک ت هیل و ت ریغ کننده نی ت‪-‬منفی‬
‫هم نی ت این بدان معنا ست که محی آموزش عامل تعیین کننده نی ت‬
‫نباید اینگونه تعبیر کرد که "فاصااله فاجعه " اساات یزی که ب اایا بیشاتر‬
‫وائز اهمیت است وش های تد یس ه تند که به یادگیری می انجامند و نه‬
‫ابزا یا وسااایل آموزشاای اجازه دهید به مزایای تکنو وژی هایی که اندازه اثر‬
‫باالیی د ا ند بپردازیم ویدئو های تعاملی سااابب د گیری فعال فراگیران می‬
‫شود‪ -‬و آنها ا از صرف م شاهده گر بودن خا ج می سازد (کا ی که آنها د‬
‫کالس های واقعی هم انجام می دهند) ساای ااتم های آموزشاای هوشاامند‬
‫بازخو د سریغ و متنا سب با سطح فراگیر و با توجه به آنچه دانش آموزان می‬
‫دانند و آنچه که نمی دانند ا ائه می دهند به طو مشابه معلمان با کا ایی باال‬
‫از بازخو دهای مناسااب اسااتفاده می کنند به عبا ت دیگر معلمان با عملکرد‬
‫باال پاسااخگو ه ااتند و از شاایوه های آموزشاای بهره می گیرند که آموزش‬
‫مطا بی که دانش آموزان قبال یاد گرفته اند ا به مطا بی که باید د آینده‬
‫آنها ا یاد بگیرند کاهش می دهد‬

‫نو فعا یت د نظر گرفته شااده ب اایا وائز اهمیت اساات انتحاب‬
‫فعا یت ها ن بی ا ست باید از جایی شرو شود که دانش آموزان د آن قرا‬
‫دا ند و به سمتی پیش ود که باعث پیشرفت میزان یادگیری آنها شود‬

‫از تکنو وژی برای تشخیص مشکالت مهم و آنچه دانش آموزان باید‬ ‫‪‬‬
‫یاد بگیرند استفاده کنید‬
 ‫‪ 26‬آموزش در فضای مجازی‬

‫وال نمره دهی و معیا های ک اااب موفقیت ا قبل از اینکه دانش‬ ‫‪‬‬
‫آموزان د گیر انجام فعا یت ها بشوند به آنها یادآو ی کنید‬
‫صادق باشید صداقت معلم زمانی اهمیت می باید که دانش آموزان‬ ‫‪‬‬
‫د جلوی شما نبا شند تا شما ا گول بزنند و یا ا شکال کا شان ا‬
‫ت صحیح کنند و بازخو د فو ی به شما بدهند د این صو ت شما‬
‫نمی توانید فو ا به ا ز شیابی میزان پی شرفت آنها همانند زمانی که‬
‫د کالس های د س ورو ی ه تید بپردازید‬
‫د فعا یت هایی که به دانش آموزان می دهید فر صت هایی ا برای‬ ‫‪‬‬
‫ا زشیابی تکوینی اختصاص بدهید‬

‫ما به عنوان معلم الزم اسااات تا از فناو ی هایی مانند طرح د س و‬

‫تو ید محتوای آموزشی استفاده کنیم‪ :‬فناو ی ابزا ی برای شرو کا است نه‬
‫کن و پایه آموزش ت صمیماتی که ما د هنگام یادگیری دانش آموزان‪ ،‬زمانی‬
‫که آنها دا ند بلند بلند فکر می کنند زمانی که ما به ورف های آنها گوش‬
‫می دهیم و بلند بلند فکر می کنیم‪ ،‬همانطو که اساتراتژی های دیگری ا به‬
‫آنها ا ائه می دهیم و به آنها کمک می کنیم تا با همدیگر کا کنند و با هم‬
‫میزان یادگیری شاااان ا به ساااطح عا ی برساااانند‪ ،‬زمانی که ما میزان تاثیر‬
‫خودمان ا به طو م تمر ا زیابی می کنیم همه همه مهم ه تند‬

‫فن آوری ابزاری برای شروع کار است نه رکن و پایه آموزش‬
‫آموزش در فضای مجازی ‪27‬‬

‫ابعاد تعامالت اجتماعی ا بهینه سااازی کنید (‪-‬ما نمی خواهیم که‬ ‫‪‬‬
‫فق ورف بزنیم بلکه می خواهیم با یکدیگر یاد بگیریم)‬
‫میزان د ک دانش آموزان ا ا ز یابی کن ید(‪ -‬به بازخو دی که آن ها‬ ‫‪‬‬
‫د با ه ی یادگیری شان به شما می دهند گوش دهید وتی بی شتر‬
‫از زمانی که شما د وضعیت کالس معمو ی خودتان نی تید)‬
‫از دانش ایجاد شده بین دانش گرانبها و تفکر عمی مطمئن شوید‬ ‫‪‬‬
‫(اغلب اوقات بیش از ود آن الین بودن باعث توف او ی بر دومی‬
‫است)‬

‫خ آخر‪ :‬سااعی کنید مفهوم فراگیرنده مجازی و غیر ورااو ی بودن ا د ک‬

‫کنید وقتی کنش های بین دانش آموزان همانند آنچه د کالس های وقیقی‬
‫خ می داد وجود ندا د‪ ،‬مها ت های مشااااهده ای معلمان متفاوت اند‪ ،‬و د‬
‫اغلب موا د بر محتوا و تکرا تاکید می شود‬
 ‫‪ 28‬آموزش در فضای مجازی‬

‫محل نوشتن نظرات شما‬

‫اینجا نظرات خودتان ا بنوی ید شما ه ا تباطات جدیدی بین آموزش و‬
‫یادگیری د محی ها آموزشی ود و یا کالس های ورو ی و د کالس‬
‫های غیر ورو ی و آموزش مجازی با دانش آموزان برقرا کرده اید؟ دانش‬
‫آموزان شااما ه یزی ا باید بدانند تا بتوانند وظایف شااان ا د هر دو‬
‫محی تد یس و یادگیری به خوبی انجام دهند؟‬
‫آموزش در فضای مجازی ‪29‬‬

‫پرسشی درباره عدالت‬

‫دانش آموزانی که بطو سنتی فرایند یادگیری آنها به وال معمو ی‬

‫د جریان ا ست د آموزش غیر و رو ی و مجازی این فرایند د معرض خطر‬
‫قرا می گیرد این افراد شاااامل‪ :‬دانش آموزانی که زبان خا جی می خوانند‪،‬‬
‫دانش آموزان معلول‪ ،‬دانش آموزان فقیر؛ دانش آموزان قوم یت های خاص؛‬
‫گروه های نژادی که بطو سااانتی دا ای محدودیت های خاص بودند‪ ،‬دانش‬
‫هم نین دانش‬ ‫آموزان با تمایالت هم جنس گرایانه‪ ،‬دو جن ااایتی ها و‬
‫آموزانی که د ا آ سیب های اجتماعی شده اند د آموزش غیر و رو ی و‬
‫مجازی‪ ،‬مدا س و معلمان باید جهت فغ مشااکالت خاص این گروه ها تالش‬
‫م راعف دا شته با شند سازمان آموزش سن دیه گو د آمریکا سه نیاز مبرم‬
‫برای ای جاد فرصااات های برابر و برقرا ی عدا ت آموزشااای؛ د آموزش غیر‬
‫ورو ی و مجازی به شرح ذیل بر می شما د‪:‬‬

‫د نظر گرفتن نیازهای او یه دانش آموزان‬ ‫‪‬‬

‫اطمینان از دسترسی برابر تمام دانش آموزان به منابغ آموزشی‬ ‫‪‬‬
‫طراوی ساختا های پاسخگو و انرژی بخش فعاالنه‬ ‫‪‬‬

‫آنها فعا یت های خاصااای ا برای هر یک از این ‪ 3‬نیاز د نظر گرفته اند و‬
‫ی ااات منابغ الزم برای هر یک از فعا یت ها ا تهیه نموده اند که به طو‬
‫منظم بروز سااااانی می شاااو ند این ف عا یت ها و م نابغ د سااااا یت‬
‫‪https://bit.ly/2A55c1j‬د دسترس می باشند‪.‬‬
 ‫‪ 31‬آموزش در فضای مجازی‬

‫د هر صو ت ممکن است دانش آموزانی داشته باشیم که د کالس‬

‫های عادی هم از آنها غفلت می شده‪ ،‬به همین د یل ممکن است د آموزش‬
‫غیر ورااو ی و مجازی هم اینگونه دانش آموزان آن طو که باید مو د توجه‬
‫قرا نگیرند‬

‫دانش آموزانی که به د یل عدم اساااتقالل توانایی برنامه یزی برای‬ ‫‪‬‬

‫خود ندا ند و به معلم واب ته ه تند‬
‫دانش آموزان ی که به دالیل عاطفی و یا اجتماعی اساااترس باالیی‬ ‫‪‬‬
‫دا ند که ممکن است باعث بروز فتا های منفی د آنها شود‬
‫دانش آموزانی که کا آمدی محدود د بکا گیری از اسااتراتژی های‬ ‫‪‬‬
‫با کیفیت د یادگیری دا ند و برای بهبود ا تقای یادگیری خود نیاز‬
‫به اهنمایی و مشاو ه دا ند‬
‫دانش آموزانی که به هر د یلی د مد سه د امو د سی پی شرفتی‬ ‫‪‬‬
‫نداشتند‬
‫دانش آموزانی که شااناخت کمی از خود شااان به عنوان دانش آموز‬ ‫‪‬‬
‫دا ند‬
‫‪ ‬دانش آموزانی که فا قد توا نایی کافی د م ها ت تفکر انت قادی و‬
‫مها ت و اب و کردن ه تند و الزم است که به پایه باالتر بروند ‪،‬‬
‫این دانش آموزان اوتمال دا د که تحت تاثیر نظریه اثر متیو‪ 9‬قرا‬
‫گیر ند که می گو ید‪ « :‬ثروتم ندان ثروتم ندتر و فقرا فقیرتر می‬
‫شوند»)‪(Stanovich, 1986‬‬

‫‪Matthew effect1‬‬
‫آموزش در فضای مجازی ‪31‬‬

‫دانش آموزانی که د محل نا امنی زندگی می کنند (برای ب اایا ی‬ ‫‪‬‬

‫از این دانش آموزان مد سااه بهشاات موعود و مکان امنی مح ااوب‬
‫می شود)؛ سالمت ج می‪ ،‬ووی و وانی دانش آموزان د اینگونه‬
‫محی ها به شدت به مخاطره می افتد‬
‫دانش آموزانی که وا دین آنها توانایی کم و یا پتان ااایل کمی برای‬ ‫‪‬‬
‫تشااوی فرزندانشااان جهت انجام تکا یف مد سااه د خانه دا ند و‬
‫وتی این گونه او یاء این وظایف ا نادیده می گیرند و اجازه نمی‬
‫دهند که فرزندانشان کا های مد سه ا انجام دهند‬

‫ت مام دانش آموزان و به ویژه آنهایی که د معرض خطر عدم پیشااارفت مو د‬

‫انتظا ه تند باید مو د ومایت فعاالنه قرا گیرند تا نیازهای آنها به گونه ای‬
‫تامین شااود که عدا ت آموزشاای ا د یافت کنند و توانایی خودشااان ا برای‬
‫یادگیری از طری آموزش غیر ورو ی و مجازی افزایش دهند‬

‫د ساااراسااار این کتاب نمونه هایی از وش هایی که معلمان می‬

‫توان ند به نیازهای اینگونه دانش آموزان توجه نمایند و با آنها کا کنند تا‬
‫مطمئن شوند که عدا ت آموز شی د مو د آنها محق شده ا ست و هیچ کدام‬
‫از نیازهای آنها نادیده گرفته نشده است‪ ،‬ا ائه گردیده است‬

‫عالوه بر این ما آموزش مجازی و غیر و رو ی ا فر صتی می دانیم‬

‫تا دانش آموزان ا با وش های مت فاوت د گیر فرای ند یادگیری کنیم و‬
‫نیازهای آنها ا که د کالس های عادی و ورااو ی برآو ده نمی شااد از این‬
‫طری برآو ده نماییم ما می خواهیم این مفهوم ا ترویج کنیم که از آخرین‬
‫یافته های محققان د مو د آموزش غیر وراااو ی و مجازی آموخته ایم (و‬
 ‫‪ 32‬آموزش در فضای مجازی‬

‫صااار فا تالش های فو ی کنونی ا د نظر نمی گیریم) که از ت مام مزا یای‬
‫موجود د جهت بهبود آموزش و یادگیری د فرای مجازی استفاده نماییم‬

‫ما همچنین می خواهیم از این موضاااو ومایت کنیم که از طری‬

‫اساااناد و مدا ک پژوهش های انجام شاااده د با ه یادگیری د هر محیطی‬
‫مطا ب زیادی آموخته ایم و یادگرفته ایم که باید تالش هایی آینده مان ا از‬
‫کا هایی که انجام شده مطلغ کنیم و توانایی خواندمان ا بهبود بخ شیم و هم‬
‫نینی توانایی های دانش آموزان مان ا جهت اساااتمرا و پیگیری م اااایل‬
‫آموزشاای و پرو شاای خودشااان بدون د نظر گرفتن شاارای موجود افزایش‬
‫دهیم‬

‫شاما هنوز یک معلم ه اتید فراموش نکرده اید که گونه آموزش‬

‫دهید شما هنوز می توانید تاثیرات شگرفی بر زندگی دانش آموزان تان داشته‬
‫باشاااید و می دانید که گونه د زندگی بچه ها تغییر ایجاد کنید ما امیدوا‬
‫ه اااتیم که این کتاب فعا یت ها و ایده های موثری ا برای ا تقای کیفیت‬
‫آموزش مجازی و غیر و رو ی به شما ا ائه دهد تا بدین سبب از یادگیری و‬
‫پیشرفت دانش آموزان تان مطمئن شوید‬
 ‫ماژول ‪ :1‬مراقب خودتان باشید‬

‫اهداف یادگیری‬

‫‪ ‬من همزمان که با دانش آموزانم ا تباط برقرا می کنم یاد می گیرم‬

‫مراقب خودم باشم‬
‫‪ ‬من از تاثیر ووادث ناگوا ووی و وانی بر شاگردان آگاهم و از آنها‬
‫د س می آموزم‬

‫شاید تعجب کنید را ما کتابی ا که د با ه آموزش غیر و رو ی و‬

‫مجازی اساات با این توصاایه شاارو کردیم‪ :‬مراقب خودتان باشااید به ورف‬
‫های من گوش کنید اگر میزان انرژی تان پایین بیاید یا اگر خ ته شوید و یا‬
‫د اندی شه و فکر غرق شوید دیگر بد د دانش آموزان تان نخواهید خو د (د‬
‫این صو ت دیگر برای دوستانتان‪ ،‬خاتواده تان و وتی خودتان کا آمد نخواهید‬
‫بود)‬

‫نین شرایطی ا ستخدام ن شده ایم ما با‬ ‫بی شتر ما برای تد یس د‬

‫این ذهنیت معلم شااده ایم که وا د مد سااه و کالس می شااویم و همه با ما‬
‫اووال پر سی می کنند و شاگردانمان م شتاق دیدن ما ه تند ت صو ما این‬
‫بود که زمان شرو تد یس ‪ ،‬زمان ا ستراوت‪( ،‬که به آن زنگ کالس و تفریح‬
‫می گوی ند) زمان خو دن ناها ‪ ،‬گفتگو با همکا ان و زنگی که وقتی زده می‬
‫شااه نشااان این باشااه که ساااعت کا ی تموم شااده و وقت فتن به خونه فرا‬
 ‫‪ 34‬آموزش در فضای مجازی‬

‫سیده است ا بته برخی کا ها از جمله تهیه طرح د س و تصحیح برگه های‬
‫امت حانی دانش آموزان ا با ید د خا نه ان جام می دادیم ا ما یک یز وجود‬
‫دا شت که بین کا و زندگی جدا بود اما آموزش غیر و رو ی و مجازی تمام‬
‫این کا های معین و مشااخص ا بهم یخت بنابراین قبل از اینکه به موضااو‬
‫آموزش غیر و رو ی و مجازی بپردازیم باید مراقب خود با شیم همانطو که‬
‫دو ست و همکا مان یکی ابرت ون‪ 9‬به ما یادآو ی می کند به د ستو ا عمل‬
‫های خدمه پرواز به دقت گوش دهیم و قبل از کمک کردن به دیگران ما سک‬
‫اک یژن خود ا بزنیم‬

‫شما د هر مد ی که د کتاب ا ائه می شود متوجه خواهید شد که‬

‫از شااما می خواهیم او ین کا ی که انجام دهید اسااتفاده از تخصااص خودتان‬
‫است هر ند ممکن است د کا آموزش غیر ورو ی و مجازی تازه کا و بی‬
‫تجربه باشید اما د کا آموزش و تد یس متخصص ه تید‬

‫شما قبال دانش آموز بوده اید اما واال معلم‪ ،‬مد س و یا مدیرمد سه‬
‫ه تید دانش قبلی شما که پیش زمینه موفقیت شما می با شد اگر به خوبی‬
‫از آن استفاده شود تاثیر م تقیم بر یادگیری دا د د وقیقت استراتژی های‬
‫یادگیری که دانش قبلی و دانش جدید ا توامان د نظر می گیرند اندازه اثر‬
‫باالی دا ند ‪( 2/13‬هاتیه ‪ )2292‬این واقعیت ا به عنوان فراخوانی برای به‬
‫خدمت گرفتن دانش قبلی تان برای ا ائه ایده های جدید د کا تد یس و‬
‫آموزش نظر بگیرید‬

‫‪1‬‬
‫‪Ricky Robertson‬‬
‫ماژول یک – مراقب خودتان باشید ‪35‬‬

‫یادداشت تخصصی من‬

‫شاااما گونه بین کا و زندگی تان تعادل برقرا می کنید؟ این تعادل ا‬
‫وقتی که از خانه مشاغول انجام کا ه اتید گونه برقرا می کنید؟ وقتی‬
‫که د مد سه کا می کنید این تعادل ا گونه برقرا می کنید؟‬
 ‫‪ 36‬آموزش در فضای مجازی‬

‫ب ااایا ی از ما او ین با آموزش از اه دو ا بعد از فراگیر شااادن‬

‫کووید ‪( 91‬کرونا) تجربه می کنیم این کتاب صااارفا د با ه شااایو جهانی‬
‫کووید‪ 91-‬نی ت کتابی که د د ست دا ید د با ه تو سعه و ن شر تجربیات با‬
‫کیفیت آموزش از اه دو د هرمکان و زمانی برای دانش آموزان ا ست اما گر‬
‫تاثیر آموزش د دو ان کرو نا ا ناد یده بگیریم د آموزش از اه دو خیلی‬
‫موف نخواهیم بود ه ک ی می تواند تصو کند که ما د جای امنی باشیم و‬
‫هیوالیی به خودمان و به عزیزانمان آساایب برساااند بحران کنونی تازه ترین‬
‫بحران از این دساات اساات که تجربه کرده ایم برخالف سااایر مصاایبت های‬
‫بشااری‪- ،‬کرونا به عنوان یک مصاایبت بین ا مللی تمام بشااریت ا تحت تاثیر‬
‫قرا داده است هر ند اخیرا به آن عادت کرده ایم اما هنوز سخت و فرا واقعی‬
‫ا ست این بحران سبب شده تا م صیبت های دیگری ا که تجربه کرده بودیم‬
‫سیده اید که این بیما ی تنها‬ ‫به فرامو شی ب پا یم شما اکنون به این باو‬
‫برای دیگران – دانش آموزان مان و ساایر افراد اتفاق نمی افتد ساخت ا ست‬
‫که تصو کنیم افرادی که به سن ‪ 22‬سا گی سیده اند یکی از ووادث ناگوا‬
‫زیر ا تجربه نکرده باشند‬

‫طالق‬ ‫‪‬‬
‫مرگ عزیزان‬ ‫‪‬‬
‫زندانی شدن یک عزیز‬ ‫‪‬‬
‫‪-‬خشونت اجتماعی‬ ‫‪‬‬
‫فقر‬ ‫‪‬‬
‫قرا گرفتن د معرض خشونت خانگی‬ ‫‪‬‬
‫زندگی با ک ی که مشکالت ووی وانی یا تمایل به خودکشی دا د‬ ‫‪‬‬
‫مصرف مواد مخد و ا کل د خانه‬ ‫‪‬‬
‫ماژول یک – مراقب خودتان باشید ‪37‬‬

‫احتمال داره که شمادر کار آموزش از راه دور تازه وارد‬

‫باشید اما شما سیستم آموزش و پرورش جدید نیستید‪.‬‬
‫کو ک‪9‬‬ ‫ما ن شانه های این بال و گرفتا ی ا همراه خود دا یم ون د‬
‫نیز د کتابی که د سال ‪ 2292‬تحت عنوان "بدن عالمت ها ا نگه می دا د"‬
‫به این موضااو اشااا ه می کند منظو او این اساات که تجربیات تلخ ما بطو‬
‫انکا ناپذیری بر ذهن های ما‪ ،‬او ا سات ما‪ ،‬و وتی سالمت ج می و ووی‬
‫ما تاثیر می گذا ند ما همه این نشاااانه ها ا با خود دا یم و برخی از ما هنوز‬
‫ت حت تاثیر اثرات آن ها ه اااتیم به همین د یل آموزش ن یاز های عاطفی و‬
‫اجتماعی بعد از اینکه دانش آموز از دبیر ستان فا غ ا تح صیل می شود تمام‬
‫نمی شود و باید ادامه یابد همانطو که قبال ا شا ه شد تجربیات تلخ و آ سیب‬
‫زا د سر تا سر زندگی ما وی هم انباشته می شود‬

‫مهم اساات که این وقای به ساامیت شااناخته شااوند وش کبک‬

‫کا آمد نی اات د عوض مدا س باید به آموزش م ااائل اجتماعی و عاطفی‬
‫بز گ االن بپردازند‪ ،‬شاید هیچ د یلی وجود نداشته باشد اما معلمان ا گوهایی‬
‫ه تند که دانش آموزان شان از آنها ا گو بردا ی می کنند و فتا شان ا تقلید‬
‫می نمایند وقتی ما مد ی از فتا های سا م و ا تباطات وبه شد ا به آنها‬
‫معرفی کنیم‪ ،‬دانش آموزان د عمل می بینند که این ویژگی ها گونه باعث‬
‫موفقیت ما شده اند و گونه تاثیرگذا ه تند وقتی ما ا گویی از مهربانی‪ ،‬و‬
‫جلوه های از او اااسااات ا ا ائه می دهیم‪ ،‬دانش آموزان یاد می گیرند که ما‬

‫‪1‬‬
‫‪Van der Kolk‬‬
 ‫‪ 38‬آموزش در فضای مجازی‬

‫گونه فتا هایمان ا تنظیم می کنیم و گونه پاساااخ دیگران ا می دهیم‬

‫مهمتر از همه ؛ اعتقاد ما این ا ست که فر صتی ا فراهم کنیم تا به بزگ االن‬
‫کمک کنیم بتوانند سفر اجتماعی و او ا سی خود ا هم د مد سه و هم د‬
‫اجتماعات بز گتر ادامه دهند‬

‫بهروال‪ ،‬د ک این مو ضوعات کمی عمی و سخت ا ست‪ ،‬اما هدف‬
‫ما این است که بدانیم و بفهمیم سختی ها و د د ها و نج ها بخشی از زندگی‬
‫ما ه تند و نباید د دو ه آموزش از اه دو به گونه ای عمل کنیم که آنها ا‬
‫ت شدید نمائیم برا ساس مدا ک موجود از سایر زمان های ا سترس زا د طول‬
‫زندگی بشااار و هم نین انجام کا د منزل به مدت طوالنی‪ ،‬توصااایه های‬
‫کا بردی زیاد د دساات ه اات که می توانیم با مطا عه و اسااتفاده از آنها به‬
‫آکاهی الزم برسیم و از آنها برای مراقبت از خودمان استفاده کنیم ما با مرتب‬
‫کردن و دسته بندی این توصیه ها این فرصت ا د اختیا شما قرا می دهیم‬
‫تا خودتان برای خودتان برنامه یزی کنید اولین توصیه در مورد محل کار‬
‫شما در خانه است‪.‬‬

‫سختی ها و درد ها و رنج ها بخ شی از زندگی ما ه ستند و نباید در‬

‫دوره آموزش از راه دور به گونه ای عمل کنیم که آنها را تشدید نمائیم‪.‬‬

‫توصیه ها عبارتند از‪:‬‬

‫مکان مشخص و مناسبی د نظر بگیرید‬ ‫‪‬‬

‫ماژول یک – مراقب خودتان باشید ‪39‬‬

‫برای افرادی که د خانه با شما زندگی می کنند د ستو ا عمل تهیه‬ ‫‪‬‬
‫کنید‬

‫فرااای اختصاااصاای ادا ی الزم نی اات مثل یک دفتر کا باشااد‬

‫اوتی برای تد یس‬ ‫منطو مان این نی ت بلکه منظو ما این است که شرای‬
‫و د گیر کردن دانش آموزان تان د فرایند یادگیری به وجود آو ید بریتنی‬
‫گالس‪ 9‬گوشه ای از آشپزخانه اش ا برای محل تد یس خود د نظر گرفت‬

‫او گفاات‪ :‬اینجااا تااوی آشااپزخونه نااو کااافی وجااود دا د‪ ،‬و ماان‬
‫عاش ناو ه اتم‪ ،‬و ان دیگاه کاا کاردن د آشاپزخونه ایان اسات کاه‬
‫ماان ماای تااوانم از آشااپزخانه بعااد از پایااان کااا م بااه سااایر جاهااای‬
‫آپا تمااانم بااروم خااانم گااالس تمااام ااوازم و مااواد آموزش ای مااو د نیاااز‬
‫تد ی ااش ا د آنجااا د جااای مناسااب د کنااا کااامپیوترش قاارا داد‬
‫المپاای ا د پشاات کااامپیوترش وبااه وی صااو تش گذاشااته بااود تااا‬
‫دانااش آمااوزان بتواننااد صااو تش ا بهتاار ببیننااد خااانم گااالس د ادامااه‬
‫صااحبت هااایش افاازود‪ :‬د قف ااه پشاات ساارم برخاای از وسااایل کااالس ا‬
‫گذاشته باودم تاا وقتای تاد یس زناده دا م محای باه کاالس د س شابیه‬
‫تر باشد‬

‫‪3‬‬
‫‪Brittini Glass‬‬
 ‫‪ 41‬آموزش در فضای مجازی‬

‫یادداشتی برای خودم‬

‫محل کا اختصاصی من‬
‫الزم است مواد آموزشی و وازم زیر د کنا م باشند‪:‬‬
‫●‬
‫●‬
‫●‬
‫●‬
‫●‬
‫پ شت زمینه محل کا واقعی من دیوا خا ی با عک ی از کالس د سم می با شد‪ ،‬یزی‬
‫که نمی خواهم باعث وواس پرتی دانش آموزانم شااود زمانی که از خانه کا تد ی اام ا‬
‫انجام می دهم دوست دا م این موا د ا با سایرین به اشتراک بگذا م‬
‫●‬
‫●‬
‫●‬
‫●‬
‫●‬
‫●‬
‫●‬
‫●‬
‫●‬
‫●‬
‫●‬
‫●‬
‫●‬
‫ماژول یک – مراقب خودتان باشید ‪41‬‬

‫مایک پرز‪ 9‬جایی د زیرزمین خانه اش که هنوز کامل نشده ا برای‬

‫محل کا ش آماده کرده است همانند خانم گالس‪ 2‬او هم تمام وازم مو د نیاز‬
‫کا ش ا آماده کرده اساات او ترجیح می دهد برای اجتناب از نشا ااتن دایم‬
‫پشااات میز کا ش ای اااتاده د س بدهد عادت دا م وقتی با دانش آموزانم‬
‫صااحبت می کنم ای ااتاده باشاام او می گوید‪ :‬او اااس می کنم این جو ی‬
‫طبیعی تر ا ست من فکر می کنم زمانی که می ای تم از اینکه آنها دا ند مرا‬
‫تما شا می کنند به شوق می آیم همی شه ورف نمی زنم‪ ،‬اما وقتی میخواهم‬
‫ورف بزنم ترجیح می دهم ای تاده باشم‬

‫عالوه بر داشااتن جای اختصاااصاای د محی زندگی برای تد یس‪،‬‬

‫نکته مهم این اساات؛ به افرادی که با شااما د خانه زندگی می کنند قواعد و‬
‫مقر ات کا ی خود ا توضااایح دهید ا به همه ما این نکته ا می فهمیم که‬
‫ممکن اساات بچه شااما یزی الزم داشااته باشااد و بدون مقدمه وا د کالس‬
‫د س شما که به صو ت زنده پخش می شود گردد یا ویوان خانگی شما وی‬
‫میز بپرد و جلوی دو بین کامپیوتر ظاهر شااود زمانی که شااما دسااتو ا عمل‬
‫م شخ صی برای گونگی فتا سایرین د زمان کا د خانه دا شته با شد این‬
‫م ا ه می تواند میزان استرس شما ا کم کند‬

‫خانم گالس به اع رای خانواده اش گفته ا ست؛ قبل از اینکه وا د محل کا او‬
‫شوند به او پیامک بزنند و بهش بگویند که دا ند به آشپزخانه می آیند تا او از‬
‫دیدن آنها تعجب نکند آقای پرز اما از اعرای خانواده اش خواسته است تا د‬
‫اطراف محل کا او بازی نکنند تا سبب جابجایی وسایل نشوند او همچنین از‬

‫‪1‬‬
‫‪Mike Perez‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Glass‬‬
 ‫‪ 42‬آموزش در فضای مجازی‬

‫آنها خواسته تا ماشین باس شویی ا د آخر هفته یا سر شب وشن کنند تا‬
‫وقتی او د وال تد یس است ماشین باس شویی د وال کا کردن نباشد‬

‫دومین گروه از تو صیه ها بر کا های عادی و معمو ی تاکید می نماید و این‬

‫توصیه ها شامل موا د زیر است‪:‬‬

‫‪ ‬برنامه و کا های عادی و معمو ی صبح ا بنوی ید‬

‫‪ ‬ساعت های مشخصی ا برای آموزش د نظر بگیرید‪.‬‬
‫‪ ‬برای اوقات استراوت برنامه یزی داشته باشید‪.‬‬
‫وز خود ا هم با برنامه عادی و معمو ی به پایان برسانید‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫برنامه های عادی و معمو ی برای ما مفید و کا آمد ه تند زیرا آنها‬
‫به ما کمک می کنند تا کا هایمان ا ساااازماندهی‪ ،‬برنامه یزی و پیش بینی‬
‫کنیم یکی از مشااکالتی که د آموزش از اه دو با آن مواجه می شااویم این‬
‫ا ست که برنامه های وزمره ما مختل شوند و ما مطمئن نی تیم که بتوانیم‬
‫مجددا آنها ا اجرا کنیم د مدل های بعدی به ا ائه بر نامه های وزمره برای‬
‫دانش آموزان می پردازیم د وال واضر الزم است ما وی برنامه های وزمره‬
‫خودمان به عنوان مربی و معلم تمرکز نمائیم‬

‫برای نمونه خانم اسااتفانی کا دناس‪ 9‬هر وز صاابح پیاده وی می‬

‫کند و سپس با اعرای خانواده اش صبحانه میل می کند او زمان های خاصی‬
‫ا هم برای استراوت د بین ساعات کا ی اش د نظر گرفته است که نشان‬
‫می دهد او از قبل این زمان ها ا م شخص کرده ا ست او د بین کالس های‬

‫‪1‬‬
‫‪Stephany Cardenas‬‬
‫ماژول یک – مراقب خودتان باشید ‪43‬‬

‫صااابح ‪ 22‬دقیقه برای تنفس‪ 02 ،‬دقیقه برای نها و زمانی کوتاهی هم د‬

‫بعد از ظهر ا برای استراوت د نظر گرفته است خانم کا دناس د پایان وز‬
‫خالصاااه د س ها ا برای دانش آموزانش ایم یل می ک ند‪ ،‬از آن ها به خاطر‬
‫شرکت شان د برنامه د سی تشکر می کند و به آنها زمان شرو کالس های‬
‫وز بعد ا یادآو ی می کند خانم کا دناس برنامه وزانه ای هم برای خودش‬
‫د پایان هر وز دا د‪ :‬او یا مطا عه می کند و یا به مراقبه می پردازد او د‬
‫این با ه می گوید‪ :‬من هر شاااب ‪ 22‬دقیقه برای خودم د تنهایی خلوت می‬
‫کنم من عالقه زیادی به مطا عه دا م ون مطا عه به من آ امش می دهد اما‬
‫ند وز د هفته دوسااات دا م به مراقبه بپردازم و فق آ ام بشاااینم و به‬
‫تما شای افکا م بپردازم بعد از این کا خیلی اوت می خوابم و برای وز بعد‬
‫مشتاق تر خواهم بود‬

‫خانم کلودیا ید ایت‪9‬مربی آموزشی د منطقه آموزشی فرنزنو د‬

‫کا یفرنیا است تخصص او آموزش ابتدایی است‬

‫‪1‬‬
‫‪Claudia Readwright‬‬
 ‫‪ 44‬آموزش در فضای مجازی‬

‫مروری بر سال های اول‬

‫نوشته‪ :‬کلودیا ید ایت‬

‫از ما خوا سته شده ا ست تا از دانش قبلی خودمان‬

‫برای ا ائه ایده های جدید اساااتفاده کنیم من با‬
‫اوتیاط د سی ا از کتاب می تر وگرز ( ‪Mister‬‬
‫‪ )Roger‬انتخاب کردم اگر ما یک نماد و یا ن شانه‬
‫بصااری ا انتخاب کنیم که شاارو و پایان وز کا ی مان ا یادآو ی کند‪ ،‬این‬
‫نماد می تواند به عنوان یادآو ی هم برای خودمان و هم فرزندانمان عمل کند‬
‫اقای اجرز‪ 9‬وا د اتاق نشاایمن می شااود‪ ،‬باس های بیرونش ا د می آو د و‬
‫سرجا باسی آویزان می کند‪ ،‬کفش های بیرونش ا د جا کفشی می گذا د و‬
‫دمپایی وفرشااای بیا می کند بطو مشاااابه کا های وزمره ما باید هدفش‬
‫تق یم بندی کا های وزانه وکمک کردن به ما باشد با استفاده از آموزشهای‬
‫او یه باید وی خودمان تمرکز کنیم‪ ،‬و شاااما می دانید که تمرکز بر خودتان‬
‫برای تداوم سفر آموزشی او اسی و اجتماعی خودتان قد اهمیت دا د‬

‫برنامه های وزانه همان او اااس خوشااایندی ا که د ما و سااایر‬

‫بز گ ااااالن ایجاد می کند د آنها ایجاد می کند ورکات خوب و قابل توجه‬
‫یوگا یا سایر ورکات و زشی مالیم به همراه موسیقی آ ام بخش و د نواز اهی‬
‫برای گذ اندن وقت با خودتان و او ین کا ی ت که صبح ها بهتر است انجامش‬
‫بدهید سااایر فعا یت وزانه دیگر می توانند فعا یت های از قبیل‪ :‬پیاده وی‬

‫‪1‬‬
‫‪Rogers‬‬
‫ماژول یک – مراقب خودتان باشید ‪45‬‬

‫کو تاه‪ ،‬ند دقی قه ای ااا تادن وی ایوان یا با کن خا نه‪ ،‬یا گوش کردن به‬
‫پادک ت مو د عالقه د زمانی که دا ید آماده می شوید؛ باشند‬

‫برخی توصه های ما برای انجام دادن« کا د منزل» به اندازه کافی‬

‫اوت ه اااتند و نشاااان می دهند که ما ضااامنا به دانش آموزان مان ه‬
‫یزهایی آموزش می دهیم گونه می توانید مکان منا سبی برای آموزش د‬
‫منزل مهیا کنید؟ بهتر است این مکان یک تخته سه ت علوم داشته باشد تا‬
‫شااابیه تخت سااایاه کالس عادی خودتان بشاااود وی این تخته می توانید‬
‫ت صاویری خیال برانگیز و اوا سی_عاطفی بچ بانید‪ ،‬یک محو اعداد و ‪ 2‬تا‬
‫‪ 92‬تا قاب‪ ،‬وح ا فبا‪ ،‬و عکس های هنری اپ شده برای بحث و گفتگو این‬
‫تخته بهتر ا ست د اندازه منا سب با شد و قابل تا شدن تا د صو ت نیاز آنرا‬
‫جمغ کنید ابزا و وساااایلی ا که برای تد یس نیاز دا ید باید با آساااانی د‬
‫دسااترس شااما باشااند تا میزان اسااترس شااما د هنگام تد یس آن الین به‬
‫وداقل ممکن برسد‬

‫خانواده و ویوانات اهلی شما اع رای مهم خانواده و بخش مهمی از‬
‫زندگی شااما ه ااتند‪ ،‬دقیقا همین موضااو برای دانش آموزانی که ما دا یم‬
‫تد یس می کنیم نیز صااادق می کند هنگامی که می خواهید به تد یس‬
‫آنالین بپردازید یاددا شتی د ن شین و مهربانانه وی د ب اتاق تان ن ب کنید‬
‫تا بقیه متوجه باشااند که دا ید بصااو ت زنده تد یس می کنید مثال تصااویر‬
‫کاله یا تاج به دیگران یادآ و ی می کند که االن زمان مناسااابی برای ایجاد‬
‫مزاومت نی اات (ا بته محدودیت موقت) د هر صااو ت اگر یکی از اعرااای‬
‫خانواده و یا ویوان خانگی تان ناخواساااته جلوی دو بین ظاهر شاااد او ا به‬
‫دانش آموزانتان معرفی کنید بدین صو ت شما به عنوان یک ا گو این نکته ا‬
 ‫‪ 46‬آموزش در فضای مجازی‬

‫هم به دانش آموزان تان به صااو ت غیرم ااتقیم آموزش می دهید که باید با‬
‫خداد های غیرمترقبه برخو دی منطقی و مهربان داشته باشید‬

‫تیم آموزش ما د ابتدا تمرکز خودش ا وی ها ووزه معطوف‬

‫کرد تا تالش های مخصاااوص مراقبت از خودمان ا د جهت مثبت هدا یت‬
‫کنیم برای وفظ ساااالمتی خودتان وداقل هفته ای ساااه وز و هر وز ‪02‬‬
‫دقیقه و زش کنید د بحث عش و دوست داشتن سعی کنید کا هایی ا که‬
‫واقعا دوسااات دا ید انجام دهید از محی امن خودتان بیایید بیرون و تالش‬
‫کنید کا جدیدی انجام دهید‪ ،‬با این کا شااما می توانید وس شااای ااتگی و‬
‫اعتماد به نفس خود ا بدست بیاو ید اگر بخواهیم شکر گزا بودنمان ا نشان‬
‫دهیم اوتمال دا د به میزان شااد شااکرگزا ی مان توجه کنیم عالوه بر این‬
‫ها‪ ،‬بصاااو ت هفتگی با همکا ان‪ ،‬ا شِ مشاااترک و خالقانه ا به اشاااتراک‬
‫بگذا ید تا ایده های نویی خل کنید‬

‫وز کا ی تان ا با بر سی و نوشتن او اسی که د آن وز داشتید‬

‫به پایان برساااانید بخاطر کا هایی که انجام داده اید برای خودتان جشااان‬
‫بگیرید و برای فردا ند هدف و یا برنامه کو ک د نظر بگیرید بخاطر داشته‬
‫با شید وزی برای بچه ها وز خاص و ویژه مح وب می شود که با و رو و‬
‫بودن شما شرو شود این کا ها ا که کردید واال می توانید ژاکت پ شمی‬
‫تان ا د بیاو ید و سر جا با سی آویزان کنید‪ ،‬واال می دانید که کا هایتان ا‬
‫خوب انجام داده اید‬

‫گونه می توانیم اصاااو ی ا که برای کالس خودمان د خانه نوشاااته ایم با‬
‫دیگران به اشتراک بگذا یم؟‬
‫ماژول یک – مراقب خودتان باشید ‪47‬‬

‫یادداشتی برای خودم‪:‬‬

‫کا هایی که د پا یان هر‬ ‫کااا هااایاای کااه د وقاات‬ ‫کا هایی که صبح انجام می‬
‫وز انجام می دهم‬ ‫استراوت انجام خواهم داد‬ ‫دهم‬
‫●‬ ‫●‬ ‫●‬
‫●‬ ‫●‬ ‫●‬
‫●‬ ‫●‬ ‫●‬
‫●‬ ‫●‬ ‫●‬
‫●‬ ‫●‬ ‫●‬
‫●‬ ‫●‬ ‫●‬
‫●‬ ‫●‬ ‫●‬
‫●‬ ‫●‬ ‫●‬
‫●‬ ‫●‬ ‫●‬

‫واال یکی از کا های وزانه ا که برای صااابح ها و یکی ا که برای‬

‫پایان وز د نظر گرفته اید انتخاب کنید و ساااعی کنید تا دو هفته آنها ا هر‬
‫وز صبح و هر وز د پایان وز انجام دهید اگر انجام این کا ها به شما کمک‬
‫نکرد کا های دیگری ا جایگزین آن ها کن ید ا ما به خاطر خود تان و دانش‬
‫آموزان تان و بخاطر وفظ سااالمتی و فاه خودتان کا هایی ا د نظر بگیرید‬
‫که قابل انجام دادن باشاااند و بتوانید بطو منظم و مرتب آنها ا هر وز انجام‬
‫دهید‬

‫سخومین گروه از توصخیه های ما بر فرصاات ها و موقعیت هایی‬

‫اجتماعی شدن تاکید دا د ما معلم های ورفه ای ه تیم و باید با افراد ورفه‬
‫ندین گزینه پیش و دا یم‪ ،‬این گزینه‬ ‫ای تعامل دا شته با شیم برای اینکا‬
‫ها عبا تند از‪ :‬فعا یت های آنالین و آفالین زمانی که از اه دو د وال د س‬
 ‫‪ 48‬آموزش در فضای مجازی‬

‫دادن ه تیم‪ ،‬باید بخاطر داشته باشیم که الزم است با آدم هایی که د خا ج‬
‫از خانه ما ه تند نیز ا تباط اجتماعی دا شته با شیم و فعاالنه با دو ستان مان‬
‫د شبکه های اجتماعی د تعامل باشیم د این وضعیت ما باید هم ا تباطات‬
‫فردی و هم ا تباطات شااغلی ا به بهترین شااکلی وفظ کنیم‪ ،‬نباید فراموش‬
‫کنیم که این برقرا ی ا ت باط برای ما الزم اسااات ون ما از اه دو دا یم‬
‫تد یس می کنیم بنابراین بهتر است از فرصت ها و موقعیت های موجود برای‬
‫موا د زیر استفاده کنید‪:‬‬

‫برقرا ی واب اجتماعی با همکا ان‬ ‫‪‬‬

‫برقرا ی ا تباط وزانه و ایجاد فرصااات گفتگو معنادا با افراد مو د‬ ‫‪‬‬
‫نظر د خا ج از خانه خودتان‬

‫خانم کریس تامپ ون‪ 9‬هرماه یکبا د کنفرانس های آنالین شرکت‬
‫می کند بخاطر اینکه او بتواند با سایر افرادِ هم ورفه خود د تماس با شد او‬
‫د این با ه می گوید‪ :‬من می خواهم او اااس کنم که عرااوی از یک جامعه‬
‫بز گ تر ه تم او این کا ا با عرویت د یک گروه کتاب آنالین شرو کرد‬
‫ابتدا مطمئن نبودم از این گروه خوشم بیاید اما گفتگو با سایر افراد از سرتاسر‬
‫جهان مخصوصا که این گفتگوها د اتاق استراوت انجام می گرفت‪ ،‬برای من‬
‫اعجاب آو و انرژی زا بود به همین د یل من هر ماه با ورفه و شغلم ب صو ت‬
‫آن الین کا ی ا انجام می دادم من د این گروه ایده های جا بی بدسااات‬
‫آو دم و یزهای زیادی آموختم و تنها یزی که دوست داشتم تعامالتی بود‬
‫که با بقیه مربیان و معلمان برقرا می کردم ما د مد سه جل ات مالقات و‬

‫‪1‬‬
‫‪Chrissy Thompson‬‬
‫ماژول یک – مراقب خودتان باشید ‪49‬‬

‫گفتگوی هفتگی داشتیم‪ ،‬جل اتی که ب یا عا ی و جا ب بود اما این فرصت‬

‫های گ ترده باعث می شدند که من او اس کنم با دیگران د ا تباط ه تم‬

‫آقای آ ماندو هوسو‪9‬تصمیم جدی گرفت که وداقل وزی یک با با‬

‫یک نفر به غیر از خانواده اش گفتگو کند او د این با ه می گوید‪ :‬معموال هر‬
‫وز د زمان خو دن قهوه با یک نفر ورف می زنم جو ی برنامه ا هماهنگ‬
‫می کنم که هر دو نفرمان بیکا باشاایم و وقت آزاد داشااته باشاایم من تماس‬
‫تصویری ا دوست دا م اما بعری افراد تماس صوتی ا ترجیح می دهند این‬
‫گفتگوها برای من خیلی وائز اهمیت ه ااتند و باعث می شااوند که من د‬
‫وا ت تعادل و توازن قرا دا شته با شم من این دو ستان ا د ک می کنم اما‬
‫ون د مد سه نی تم د م برای همکا انم تنگ می شود این ساعت های‬
‫استراوتی که د ش قهوه می خو م خیلی از نیازها و خواسته های مرا برآو ده‬
‫می کنند‬

‫واال نوبت شما ا ست به جدول انگیز شی صفحه بعد نگاه کنید –‬

‫گونه سااعی می کنید واب اجتماعی خودتان ا با همکا انتان وفظ‬ ‫شااما‬
‫کنید و گونه مطمئن می شوید که گفتگوهای وزانه شما با فردی که ع رو‬
‫خانواده شما نی ت با معنا و م تحکم است؟‬

‫عالوه بر د نظر گرفتن پیشنهادات ا ائه شده د باال برای مردم مهم‬
‫است که مراقب سالمت خود شان باشند بدون شنیدن صداهایی پر او اس‬
‫یا تقویت فتا های کلی شه ای د مو د جنوب کا یفرنیا یا ا سترا یا (جائیکه ما‬
‫زندگی می کنیم) ما باید اساااترس خودمان ا مدیریت کنیم‪ ،‬تغذیه ساااا م‬
‫دا شته با شیم و بطو مرتب و منظم و زش کنیم تا سالمت و تند ستی ما‬

‫‪1‬‬
‫‪Armando Hueso‬‬
 ‫‪ 51‬آموزش در فضای مجازی‬

‫وفظ شااود برای مثال شااا ال گرین ‪9‬می گوید وقتی کا تد یس از اه دو ا‬

‫شرو کردم کمی استرس داشتم و ی واقعا اینجو ی نبود‪ ،‬من استرس زیادی‬
‫دا شتم دو ستم اپلیکی شنی ا به من معرفی کرد اما من ازش ا ستفاده نکردم‬
‫ا ستر سم هر حظه بی شتر می شد و د همین زمان فرد دیگری از من پر سید‬
‫که را دا م ساارش داد می زنم من متوجه شاادم که الزم اساات کا ی انجام‬
‫بدهم من شااارو کردم به اساااتفاده از اپلیکیشااان پ ااایفیکا‪2‬اما از این نو‬
‫اپلیکی شن تعداد زیادی وجود دا شت من ازش ا ضی ه تم ودانش آموزانم‬
‫هم متوجه شده اند که من د کالس آ ام تر ه تم‬

‫‪1‬‬
‫‪Sharla Green‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Pacifica‬‬
‫ماژول یک – مراقب خودتان باشید ‪51‬‬

‫یادداشت روزانه‪:‬‬

‫برنامه ا تباطات اجتماعی عبا تند از‪:‬‬

 ‫‪ 52‬آموزش در فضای مجازی‬

‫نوبت شماست شما برای وفظ سالمت و تند ستی خودتان ه‬

‫برنامه ای دا ید؟‬

‫یادداشت روزانه‬
‫برنامه ی من برای کنترل اضطراب‪:‬‬

‫برنامه ی من برای تغذیه مناسب‪:‬‬

‫برنامه من برای خواب منظم و اندازه‪:‬‬

‫برنامه و زش من‪:‬‬
‫ماژول یک – مراقب خودتان باشید ‪53‬‬

‫می بینید‪ ،‬خیلی سااخت نی اات اما آگاهیم که داشااتن و تهیه یک‬
‫برنامه خوب بخشی از این کا است داشتن شریکِ متعهد اوتمال اینکه شما‬
‫اوز‪9‬‬ ‫واقعا بتوانید برنامه هایتان ا اجرا کنید زیاد می کند خانم آنجلینا‬
‫اجغ به این موضو خیلی صادق بود براساس آنچه که او گفت‪ :‬او برنامه های‬
‫زیادی برای خودش د ذهنش دا د که گاهی اوقات آنها ا می نوی ااد اما به‬
‫ند ت آن ها ا عمل یاتی می ک ند وقتی که او د با ه ا زش دوسااا تان متع هد‬
‫مطا بی ا مطا عه کرد و یادگرفت‪ ،‬با معلم دیگری که همان پایه تحصاایلی ا‬
‫تد یس می کرد تماس گرفت و از او د خواست کرد تا هر هفته برنامه هایشان‬
‫ا با هم پیش ببرند و بر سی کنند خانم اوز می گوید‪ :‬من می دان تم که‬
‫باید جواب پم‪ 2‬ا بدهم‪ ،‬د عمل و واقعا هم این کا ا کردم اما به نتیجه هم‬
‫سیدم‪ ،‬من واقعا آنچه ا که ت صمیم گرفته بودم انجام بدهم دو ست دا شتم و‬
‫صحبت و گفتگو با او و به اشتراک گذاشتن موفقیت هایم ب یا ضایت بخش‬
‫و شادی آو بود االن نمی دانم قد باید انتظا برگ شتن آن وزها ا بک شم‬
‫شاااید هیچوقت برنگردند ای کاش قد ش اان ا می دان ااتم و از داشااتن یک‬
‫همراه و دوست د کا آموزش آگاه بودم‬

‫واال نوبت شما ست شما ه ک ی ا به عنوان همراه متعهد خود‬

‫انتخاب می کنید واز او ه انتظا اتی خواهید داشااات و ه م اااائلی ا با او‬
‫مطرح می کنید؟‬

‫‪1‬‬
‫‪Angelica Chavez‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Pam‬‬
 ‫‪ 54‬آموزش در فضای مجازی‬

‫____________________________‬
‫____________________________‬
‫شریک متعهد‬
‫____________________________‬
‫من‬
‫____________________________‬
‫____________________________‬
‫____________________________‬

‫انتظااا ات من ____________________________‬
‫از ایشاااااان ____________________________‬
‫____________________________‬ ‫عبا تند از‪:‬‬

‫____________________________‬
‫____________________________‬
‫____________________________‬
‫مااا بااا هاام ⃝ وزانه‬
‫م ااااااایااال‬
‫⃝ دو با د هفته‬
‫آموز شی مو د‬
‫⃝ سه با د هفته‬ ‫عال قه مان ا‬
‫⃝ بصو ت هفتگی‬ ‫بصااااااو ت‬

‫بااار سااااای ⃝ هر دو هفته یکبا‬

‫خواهیم کرد‬
‫ماژول یک – مراقب خودتان باشید ‪55‬‬

‫آخرین مو دی که اجغ به آن د با ه مراقبت از خودتان می خواهیم صحبت‬

‫کنیم تمرکز بر خ تگی از د وزی یا خ تگی از شفقت‪ 9‬است‬

‫بی شتر اوقات معلمان خ تگی از د وزی یا خ تگی از شفقت ا‬

‫تجربه می کنند که نا شی از ف شا کا ی ت و بخاطر این که تالش می کنیم‬
‫تا کا مان ا خوب انجام دهیم ایجاد می شااود (‪ )Stamm,2010‬ما وس می‬
‫کنیم کا آمد و موثر ه اااتیم بویژه وقتی که مدا ک موجود بیانگر یادگیری‬
‫دانش آموزان ما ه ااتند‪ ،‬او اااس ضااایت مندی ند برابر می شااود و از‬
‫کا مان ذت بیشتری می بریم‬

‫خ ستگی از دل سوزی یا خ ستگی از شفقت ترکیبی از خ ستگی های‬

‫جسمی‪ ،‬احساسی و تخلیه روحی و روانی است که مربوط می شود به‬
‫شرایط سخت کاری که با دیگران انجام می دهیم‪.‬‬

‫وی دیگر این سکه خ تگی از د وزی یا خ تگی از شفقت است‬

‫خ تگی از د وزی یا خ تگی از شفقت ترکیبی از خ تگی های ج می‪،‬‬
‫او ا سی و تخلیه ووی و وانی ا ست که مربوط می شود به کا ی که با‬
‫دیگران انجام می دهیم د وا یکه دیگران د د و نج ج اامی و یا د د و نج‬
‫ووی و عاطفی خاصااای دا ند این مشاااکالت و د دها هزینه مراقبت خیلی‬
‫باالیی دا ند و فیگلی‪ 2‬خاطر نشان می کند‪ :‬خ تگی از د وزی یا خ تگی از‬

‫‪1‬‬
‫‪Compassion fatigue‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Figly‬‬
 ‫‪ 56‬آموزش در فضای مجازی‬

‫شفقت وا تی ا ست ووی و وانی و ک انیکه به افرادی کمک می کنند که‬

‫د د و نج و غم و پریشانی دا ند به آن مبتال می شوند‬

‫خ تگی از د وزی یا خ تگی از شفقت نهایت د جه تنش و مشغله‬

‫ذهنی اسااات و د هنگام کا با افرادی که از د د و نا اوتی نج می‬
‫برند و به آنها کمک شااده اساات بوجود می آید‪ ،‬این وا ت تا ودی‬
‫پیش می ود که ک مک کردن با عث ای جاد د د و نا اوتی ثانو یه و‬
‫استرس برای فرد کمک کننده می شود (صفحه ‪ )9032‬این م ا ه ا‬
‫اِ یوت و اسپیرز هم خاطر نشان کرده اند (‪)2292‬‬

‫عالیم و نشان های این خ تگی د طی ندین سال بروز می کند‪،‬‬

‫یا ممکن اساات بعد از ‪ 1‬هفته از کا کردن د کا ی بروز نماید سااطح تحمل‬
‫پائین بخاطر نا امیدی‪ ،‬بیزا ی و نفرت از کا کردن با دانش آموزان م شخص و‬
‫کاهش ضایت شغلی تنها ند نمونه از اثرات این بیما ی است که به عملکرد‬
‫کا ی و هم نین به شخص خود معلمان‪ ،‬او ا سات شان و سالمتی شان‬
‫آسیب می سانند(صفحه ‪)21‬‬

‫نشانه های خ تگی از د وزی یا خ تگی از شفقت‬

‫گوشه گیری (انزوا گزینی)‬ ‫‪‬‬

‫هیجانات غیرقابل کنترل او اسی‬ ‫‪‬‬
‫غمگینی و بی انگیزگی‬ ‫‪‬‬
‫تمایل به کمک به هرکس که به کمک نیاز دا د‬ ‫‪‬‬
‫بیما ی های ج می دائمی‬ ‫‪‬‬
‫سوء مصرف مواد‬ ‫‪‬‬
‫ماژول یک – مراقب خودتان باشید ‪57‬‬

‫بیش برانگیختگی یا بیش هوشیا ی‬ ‫‪‬‬

‫کابوس های تکرا ی و بازگشت به گذشته‬ ‫‪‬‬
‫شکایات پی د پی از همکا ان‪ ،‬مدیریت و ک انیکه به آنها کمک‬ ‫‪‬‬
‫شده است‬

‫خیر‬ ‫بله‬ ‫نگرانی های شخصی ام د م ایل شغلی ام دخا ت دا ند‬

‫خیر‬ ‫بله‬ ‫همکا ان من قد ت د ک پایینی دا ند‬

‫خیر‬ ‫بله‬ ‫کو کترین تغییرات ا معرل می بینم‬

‫خیر‬ ‫بله‬ ‫بعد از د گیر شده با د د و نج به آسانی نمی توانم آنرا فراموش کنم‬

‫خیر‬ ‫بله‬ ‫د گیر شدن د د د و نج دیگران مرا به شدت تحت تاثیر قرا میدهد‬

‫خیر‬ ‫بله‬ ‫استرس دانش آموزان مرا نیز عمیقا تحت تاثیر قرا می دهد‬

‫خیر‬ ‫بله‬ ‫امیدم ا از دست داده ام‬

‫خیر‬ ‫بله‬ ‫او اس می کنم همیشه داوطلب ه تم‬

‫خیر‬ ‫بله‬ ‫او اس می کنم کا های ناتمام شخصی مرا د گیر خودش کرده است‬

‫جدول‪ :1-1‬فهرست نشانه های بالینی خستگی از دلسوزی یا خستگی از شفقت‬

‫منبغ‪- :‬با ک ب اجازه ‪-‬از کتاب "غلبه بر خ تگی از د وزی"‬

‫© ‪Apr., 2000, Vol. 7, No. 4, Family Practice Management. Copyright‬‬
‫‪2000 American Academy of Family Physicians. All rights reserved.‬‬

‫آکادمی پزشکان خانواده آمریکا ابزا ی برای خود ا زیابی از کا کنان‬

‫بهداشااات و ساااالمت طراوی کرده اند که ما نیز از همین ابزا برای ا زیابی‬
‫مربیان و معلمان اساااتفاده می نماییم (جدول ‪ )9-9‬اگر دا ای این عالیمی‬
‫ه ااتید طفا به پزشااک مراجعه نمایید ما به وجود شااما نیازمندیم دانش‬
 ‫‪ 58‬آموزش در فضای مجازی‬

‫آموزان شما به شما نیاز دا ند می توانید بر خ تگی از د وزی یا خ تگی از‬

‫شفقت غلبه کنید‬

‫نتیجه گیری‬

‫د شاارو کا ما به شااما توصاایه کردیم که مراقب خودتان باشااید‬

‫امیدوا یم این توصاایه ما ا جدی گرفته باشااید و با دقت و جدیت مراقبت‬
‫خودتان با شید و هر کا ی که برای مراقبت و وفاظت از خودتان الزم ا ست ا‬
‫انجام بدهید قول می دهیم که باقی مانده کتاب بر آموزش و یادگیری از اه‬
‫دو و آموزش مجازی بر مبنای اطالعات به دسااات آمده از پایگاه یادگیری‬
‫ب صری تمرکز دا شته با شد به عنوان آخرین تمرین این مدل اکنون که شما‬
‫مفهوم و معنی مراقبت از خودتان ا د ک کرده اید و ن بت به آن و ی د‬
‫وجود شما ه ت فرم خودا زیابی زیر ا کامل کنید‬
‫ماژول یک – مراقب خودتان باشید ‪59‬‬

‫مشخخخص کنید هر کدام از‬ ‫با استفاده ازعبارت های‬ ‫عامل‬

‫عوا مل چ قدر برا ی تان‬ ‫زیر سطح عملکرد کنونی‬
‫اهم یت دار ند‪ .‬یکی از واژه‬ ‫خودتان را ارزیابی کنید‪:‬‬
‫های زیر را در م قا بل هر‬
‫⃝خوب یا معمولی‬
‫عامل بنویسید‪:‬‬
‫⃝بد و غیر عادی‬
‫کم‪ ،‬متوسط‪ ،‬زیاد‪ ،‬خیلی‬
‫زیاد‬

‫⃝خوب یا معمو ی‬ ‫تشخیص آسیب و صدمه‬

‫⃝بد و غیر عادی‬
‫⃝خوب یا معمو ی‬ ‫آماده کردن محل کا‬
‫⃝بد و غیر عادی‬

‫⃝خوب یا معمو ی‬ ‫بر نا مه یزی برای کا های‬

‫⃝بد و غیر عادی‬ ‫وزانه‬

‫⃝خوب یا معمو ی‬ ‫اجتماااعی بااا‬ ‫برقرا ی واب‬

‫⃝بد و غیر عادی‬ ‫دیگران‬

‫⃝خوب یا معمو ی‬ ‫مدیریت و کنترل استرس‬

‫⃝بد و غیر عادی‬

‫⃝خوب یا معمو ی‬ ‫خوب خو دن و خوابیدن‬

‫⃝بد و غیر عادی‬

‫⃝خوب یا معمو ی‬ ‫و زش کردن‬

‫⃝بد و غیر عادی‬

‫⃝خوب یا معمو ی‬ ‫پیدا کردن یک شریک متعهد‬

‫⃝بد و غیر عادی‬

‫⃝خوب یا معمو ی‬ ‫خ تگی از د وزی‬

‫⃝بد و غیر عادی‬
 ‫‪ 61‬آموزش در فضای مجازی‬

‫معیارهای موفقیت‬

‫‪ ‬می توانم جایی برای کا کردن پیدا کنم‬

‫‪ ‬می توانم برنامه های وزانه ام ا انجام دهم و برنامه های کا یم ا مدیریت‬
‫کنم‬
‫‪ ‬وداقل د هر وز با یک نفر به غیر از اع رای خانواده ام صحبت و گفتگو‬
‫می کنم‬
‫‪ ‬برای وفظ سالمتی خودم برنامه مدونی دا م‬
‫‪ ‬نشانه های د د و نج و خ تگی ناشی از د وزی ا تشخیص می دهم‬
 ‫ماژول ‪ : 2‬اولین روزهای مدرسه‬

‫اهداف یادگیری‬

‫من د با ه اصول قواعد کالس د س‪ ،‬کا های وزانه و فرایندهای‬ ‫‪‬‬

‫کا آمد و مفید د آموزشی از اه دو مطا عه می کنم‬
‫من د با ه سااااخت فراااای مجازی و محی آموزش از اه دو‬ ‫‪‬‬
‫مطا عه می کنم‬

‫شب قبل از او ین وز مد سه معموال برای دانش آموزان سر شا‬

‫ازترکیبی از نگرانی و انتظا ا ست ه ک انی با من هم کالس خواهند بود؟‬
‫آیا معلمم من ا دوست خواهد داشت؟ ه باسی بپوشم؟ همین نگرانی ها ا‬
‫هم معلمان دا ند‪ :‬ما منتظر دیدن دانش آموزان جدیدمان ه تیم‪ ،‬د م می‬
‫خواهد آنها از ما خوششان بیاید‪ ،‬بهترین باس های بیرون مان ا می پوشیم‬
‫تا د نگاه آنها خوش تیپ باشیم‬

‫ه د کالس های ورااو ی و ه د کالس های آموزشاای از اه‬

‫دو او ین برخو د د او ین وز سال با دانش آموزان ب یا مهم است همانطو‬
‫که ما ی پاپینز‪ 9‬می گوید‪ " :‬یک شاارو خوب یعنی نصااف اه ا فته ایم"‬
‫ت شریفات معمو ی وز اول ا د نظر بگیرید آیا مطمئن ه تید د بدو و ود‬

‫‪1‬‬
‫‪Mary Poppins‬‬
 ‫‪ 62‬آموزش در فضای مجازی‬

‫به کالس دانش آموزانتان سااالم می کنید؟ آیا کالس تان ا به شااکل د خواه‬
‫آنها آماده کرده اید؟ ایا اسااامی آنها ا وی میزهایشااان نوشااته اید؟ آیا تا یخ‬
‫تو د آنها ا وی برگه ای بر دیوا کالس نصب کرده اید؟ آیا د کالس دانش‬
‫آموزان می دانند از کجا می توانند وساااایل کمک آموزشااای ا بردا ند‪ ،‬کجا‬
‫تکا یف شاااان ا بگذا ند و اگر کمک نیاز داشاااتند ه جو ی می توانند‬
‫د خواسااات کمک کنند یک کالس آموزش از اه دو هم دقیقا باید همین‬
‫ساااختا ا داشااته باشااد و همین امکانات برایش مهیا باشااد‪ ،‬ا بته د فرااای‬
‫مجازی‬

‫زمانی که برنامه مدیریت کالس آماده شد می توانید از آن یک ن خه مناسب‬

‫برای دانش آموزان و خانواده ها تهیه کنید این برنامه ا وی سااایتم مدیرت‬
‫آموزش و یادگیری(‪ )LMS‬قرا دهید و انرا بصااو ت دیجیتا ی با خانواده ها به‬
‫ا شتراک بگذا ید به دو د یل این پی شنهاد ا تو صیه کرده ایم‪ :‬این کا ابزا‬
‫مهمی برای خوش آمد گویی به دانش آموزان و خانواده های شان د آغاز سال‬
‫تحصااایلی اسااات و می توان د بحث ها هنگامی که مشاااکلی با دانش آموز‬
‫خاصاای پیش بیدید از آن اسااتفاده کنیم این مدل جنبه های متفاوت برنامه‬
‫خوب مدیریت کالس آموزش از اه دو و مجازی ا د بر می گیرد‬
‫ماژول دو – اولین روزهای مدرسه ‪63‬‬

‫یادداشت تخصصی من‪:‬‬

‫پنج هدف مهم تان که مایلید د او ین وز مد سااه به آنها دساات‬
‫بیابید کدام ها ه تند؟ نگران محی نبا شید بر وی هدف های ا صلی تان‬
‫تمرکز کنید(مثال آشاانا یی با ساالیقه ها و عالی دانش آموزان‪ ،‬تهیه اصااول و‬
‫قواعد و فرایند های مرتب با آموزش و یادگیری) د پایان این ماژول شاااما‬
‫مجددا به این اهداف مراجعه خواهید کرد‬

‫‪_____________________________________ 9‬‬

‫_____________________________________‬
‫‪_____________________________________ 2‬‬

‫_____________________________________‬
‫‪_____________________________________ 3‬‬

‫_____________________________________‬
‫‪_____________________________________ 0‬‬

‫_____________________________________‬
‫‪_____________________________________ 2‬‬

‫_____________________________________‬
 ‫‪ 64‬آموزش در فضای مجازی‬

‫طراحی برنامه مدیریت کالس در آموزش در فضای مجازی‬

‫کا تان ا با بیان فل اافه تد یس و یادگیری و آموزش شاارو کنید‬

‫ا یده ها و ع قا ید و باو های تان اجغ به این که آموزش و یادگیری د کالس‬
‫مجازی تان کونه انجام می گیرد ی ااات؟ نظر شاااما اجغ به گروه های‬
‫فرهنگی و قومی و تفاوت های موجود بین فرهنگ های مختلف ی ت؟ بیانه‬
‫مامو یت شااما نباید بیش از ند جمله باشااد‪ ،‬با وجود این بیانه شااما باید به‬
‫اندازه کافی برای مدیران‪ ،‬دانش آموزان و خانواده های آنها باشاااد تا فل ااافه‬
‫تد یس شااما ا د ک نمایند خانم کا ی دوال‪ 9‬معلم پایه شااشاام‪-‬فل اافه‬
‫آموزش خودش ا د قا ب پیوتی د دیوا کالس مجازی اش قرا داد فرای‬
‫محدودی به این کا اختصاص بدهید‪ ،‬او نوشت‪:‬‬

‫«من برای محی آموشی ا زش قایلم که به افراد اجازه خطر کردن و اشتباه‬
‫کردن بدهد همه ما یزهای جدیدی یاد می گیریم و ما د کنا هم ه تیم‬
‫تا به همدیگر کمک کنیم »‬

‫کلیدی ترین چیز برای مدیرت خوب کالس فعال بودن است نه واکنش‬
‫نشان دادن‪.‬‬

‫‪1‬‬
‫‪Kari Dewall‬‬
‫ماژول دو – اولین روزهای مدرسه ‪65‬‬

‫مخاطبان تان ا همی شه د نظر دا شته با شید‪-‬اگر به دانش آموزان‬

‫ابتدایی تد یس می کنید‪ ،‬ن اخه مناسابی برای دانش آموزان تان ا ائه دهید‬
‫خانم تاما ا گرین‪ 9‬معلم پایه اول ابتدایی د آغاز هر جل اااه از کالس هایش‬
‫می گوید‪ :‬ما باید مراقب یکدیگر باشیم عالوه براین خانواده هایی که به زبانی‬
‫غیر از زبان انگلی ی صحبت می کنند نانچه شما با زبان آنها با بچه هایشان‬
‫ورف بزنید خو شحال می شوند اگر به زبان آنها م ل نی تید برای ترجمه‬
‫ورف هایتان از انجمن و او یاء مد سااه‪ ،‬مرکز وا دین‪ ،‬یا ادا ه زبان های ناویه‬
‫محل سکونت خودتان کمک بگیرید این کا نوعی سرمایه گذا ی است که به‬
‫موقغ ا زشمند می شود‬

‫زمانی که برنامه مدیریت کالس آماده شاااد می توانید از آن یک‬

‫ن اااخه بچگانه برای دانش آموزان و خانواده ها تهیه کنید این برنامه ا وی‬
‫سیتم مدیرت آموزش و یادگیری(‪ )LMS‬قرا دهید و آنرا بصو ت دیجیتا ی با‬
‫خانواده ها به اشتراک بگذا ید به دو د یل این پیشنهاد توصیه کرده ایم‪ :‬این‬
‫کا ابزا مهمی برای خوش آمد گویی به دانش آموزان و خانواده هایشاااان د‬
‫آغاز سال تحصیلی است و می توانیم د بحث ها هنگامی که مشکلی با دانش‬
‫آموز خاصاای پیش بیدید از آن اسااتفاده کنیم این مدل جنبه های متفاوت‬
‫برنامه خوب مدیریت کالس آموزش از اه دو و محازی ا د بر می گیرد‬

‫‪1‬‬
‫‪Tamara Green‬‬
 ‫‪ 66‬آموزش در فضای مجازی‬

‫یادداشت شخصی‬
‫فل اافه آموزش و یادگیری شااما د فرااای مجازی ی اات؟ سااعی کنید‬
‫بیشتر از ‪ 922‬غت نباشد تا گیراتر و موثرتر باشد‪:‬‬
‫ماژول دو – اولین روزهای مدرسه ‪67‬‬

‫اصول و قواعد کارتان را بنویسید‬

‫جوامغ بشااری بر اساااس اصااول و قواعدی که بر ساار آنها به تواف‬
‫سااایده اند با یکدیگر تعامل دا ند نکته جا ب این ه ااات که مردم به این‬
‫سمی مو د تایید قرا نگرفته با شند‬ ‫ا صول و قواعد که ممکن ا ست به طو‬
‫هم پایبند ه تند شما ممکن ا ست با ها به این مو د هنگامی که او ین با‬
‫با یک گروه جدید مواجهه می شوید برخو د کرده باشید شما ممکن است از‬
‫اینکه می بینید گروه قدیمی بچه های دان شگاه بطو دایم به یکدیگر فحش و‬
‫ناساازا می گویند تعجب کنید یا از اینکه می بینید گردهمایی های دوسااتانه‬
‫خانوادگی مودبانه و م شتاقانه برگزا ی می شود شگفت زده شوید ا صول و‬
‫وقواعد اعالم نشااده د کالس مجازی آ ام آ ام خوب و یا بد شااکل خواهند‬
‫گرفت‬

‫اصااول و قواعد واکم بر کالس نحوه تعامل افراد د گروه با یگدیگر‬

‫ا م شخص می کند و تعیین می کند که ه فتا ی قابل تحمل ا ست و ه‬
‫فتا ی قابل تحمل نی اات به این نکته توجه کنید که گونه تعامالت شااما‬
‫ب ته به گروهی که د آن ه تید تغییر می کند فتا شما تا ودی براساس‬
‫انتظا اتی که گروه از شما دا د شکل می گیرد‪ ،‬اینکه شما د جمغ هم ایه‬
‫ها ه تید‪ ،‬د یک مرا سم مذهبی سازمان یافته و رو یافته اید‪ ،‬یا د یک‬
‫گروه ورفه ای آموزش و یادگیری ورااو دا ید بر فتا شااما تاثیر گذا می‬
‫باشد اصول و قواعد کالس شما مجموعه باو ها و ا زش هایی است که شما از‬
‫کل کالس انتظا دا ید از آنها پیروی کنند همانطو که معلمان با سااابقه می‬
‫دانند اصااول و قواعد ساامی ابزا مفید و کا آمدی برای ا جا و اسااتفاده د‬
‫آغاز کالس می باشد هم نین زمانی که مشکلی بوجود آید‪.‬‬
 ‫‪ 68‬آموزش در فضای مجازی‬

‫ا صول و وقواعد اعالم ن شده در کالس مجازی آرام آرام خوب و یا بد‬
‫شکل خواهند گرفت‪.‬‬

‫مهم ترین ا ش د زمینه آموزش که به د یل تغییر سریغ به سوی‬

‫شیوه آموزش مجازی و از اه دو د سال ‪ 2222‬تجربه شده این ا ست که‬
‫اصول و قواعد کالسی فراموش شده اند ه فرایند آموزش ورو ی به سمت‬
‫آموزش از اه دو پیش برود‪ ،‬یا اینکه شاااما برای او ین با دانش آموزان ا‬
‫مالقات کنید و بخواهید به صو ت و رو ی تد یس کنید ا صول و مقر اتی ا‬
‫که شما خواهان آن ه تید تا دانش اموزن تان و خودتان از آنها پیروی کنند‬
‫ا مد نظر قرا دهید نمونه ای از مقر ات کالسِ د سِ مجازی د دبیرستان ا‬
‫می توانید د جدول ‪ 249‬مشااااهده کنید این مقر ات به عنوان وشاای برای‬
‫ایجاد اصول و وقواعد که د آموزش همپایه مو د استفاده قرا می گیرد نوشته‬
‫و تدوین شده است‬
‫ماژول دو – اولین روزهای مدرسه ‪69‬‬

‫از زمانی که برای کا تد یس و یادگیری اختصاااص می دهید شاااد و خوشااحال‬

‫باشید‬

‫ن بت به آموزش و یادگیری خودتان و دیگران سازگا باشید‬

‫فرای مناسب و امنی برای یادگیری خود ایجاد کنید‬

‫به اساااتقبال این نو آموزش و یادگیری ا به عنوان غذای ذهن بروید و انرا د‬
‫آغوش بگیرید‬

‫به آموخته های تان عمل کنید‬

‫این نکته ا د ک کنید که یادگیری فرایندی ه ت که نیاز به صبر و شکیبایی با‬

‫خود و با دیگران ا دا د‬

‫جدول ‪ 2-1‬اصول و قواعد یادگیری همتا‬

 ‫‪ 71‬آموزش در فضای مجازی‬

‫یادداشت برای خودم‬

‫انت ظا دا ید دانش آموزان تان وقتی با ی کدیگر ت عا مل می کن ند و‬
‫هنگام برخو د با شما ه ا صول و قواعدی ا عایت کنند ما سواالتی ا از‬
‫شما پرسیده ایم تا جرقه ای د ذهن تان وشن شود‪ ،‬هر ند می دانیم همه‬
‫این سواالت د کالس شما قابل اجرا نی تند‬

‫برای این که دانش آموزان‬

‫افرادی موف باشااند ه‬
‫عادت ها و خل و‬ ‫نو‬
‫خویی مو د نیاز است؟‬

‫آ نهااا بااه ع نوان دا نش‬

‫یزهااایی‬ ‫آموزان ااه‬
‫اجغ به خود شان باید به‬
‫بیاموزند؟‬

‫برای و فظ شاااارا ی‬
‫آموزش و یادگیری آن ها‬
‫با ید کو نه با شااا ما و‬
‫دیگران تعامل نمایند؟‬

‫آنها برای یادگیری ه‬

‫کا ی باید انجام دهند؟‬
‫ماژول دو – اولین روزهای مدرسه ‪71‬‬

‫اصول و قواعد کالستان را به تایید دانش آموزانتان برسانید‬

‫ا صول و قواعد که برای کالس مجازی خودتان نو شته اید ا ساس و‬
‫زیر بنای آموزش شما د ف رای مجازی می شود این تواف و عهد نامه جزء‬
‫ا سا سی برای مدیریت محی آموزش و یادگیری بدون م شکل و اوت و وان‬
‫است تواف نامه های خوش ساخت‪ ،‬انتظا ات معلم ا د با ه کالس برا ساس‬
‫عملکرد دانش آموزان و فراااای واکم بر کالس برآو ده می نماید زمانی که‬
‫تواف نامه آماده می شود نکته مهم این است که باید بطو واضح برای دانش‬
‫آموزان تد یس شااود دو پژوهش کا آمد صااو ت گرفته د کالس های د س‬
‫مدا س ابتدایی و متوسااطه اول نشااان داده اساات که د همه موا د معلمان‬
‫قوانین و مقر ات ا د طی هفته اول سال تحصیلی به صو ت وزانه با استفاده‬
‫از وش های بحث و گفتگو‪ ،‬ا گو سااازی و نمایش برای دانش آموزان تد یس‬
‫( ‪)Emmer, Evertson, & Anderson, 1980; Evertson & Emmer, 1982).‬‬ ‫می نمایند‬

‫فن آو ی های جد ید ن یاز برای وضاااغ قوانین و مقر ات د محی‬

‫های مجازی ا افزایش داده اسااات اساااتفاده از گروه های بحث و گفتگو و‬
‫ابزا های کا گروهی آنالین نیاز به اطمینان خاطر از اینکه دانش آموزان اصول‬
‫و قواعد و انتظا اتی که برای شان تد یس شده ا ست تا یاد بگیرندکه گونه با‬
‫است)‪. (Staarman, 2009‬‬ ‫یکدیگر کا کنند ا افزایش داده‬

‫شااما توجه کرده اید که ما بجای اینکه به آنها قانون بگوییم آنها ا‬
‫تواف نامه و عهد نامه می نامیم د یل این کا این اسااات؛ تواف نامه و عهد‬
‫نامه بیانگر ا تباط اجتماعی اعراای کالس د س با یکدیگر اسات بجای اینکه‬
‫مجموعه محدود کننده ای از د ستو ا عمل های فتا ی با شد که تنها تو س‬
‫معلم نوشته شده باشد مرو ی کوتاه بر ‪ 92‬پژوهش انجام شده د با ه ویژگی‬
 ‫‪ 72‬آموزش در فضای مجازی‬

‫های این عهدنامه ها و تواف نامه ها آنچه ا که معلمان از پیش می دان ااتند‬
‫ا تایید می کند (‪.)Alter & Haydon, 2017‬‬

‫هرچه تعداد بندهایی که برای کالسخخی می نویسخخیم کمتر‬ ‫‪‬‬

‫باشند نتیجه بهتراست‪ .‬توصیه ما ‪ 3‬تا ‪ 2‬بند می باشد‬
‫بندهای مورد نظر را با مشخخورت دانش آموزان تهیه کنید‪ .‬به‬ ‫‪‬‬
‫همین د یل اسااات که به آنها تواف نامه می گوییم وتی دانش‬
‫آموزان ابتدایی هم او ااااس خوبی د مو د آنچه که د سااات و‬
‫جوانمردانه باشد دا ند‬
‫بندهای مورد نظر را با عبارت های مثبت بنویسخخ ید‪ .‬مراقب‬ ‫‪‬‬
‫عبا ت هایی عهدنامه که همگی با واژه نباید شرو می شوند باشید‬
‫وت این جمالت به دانش آموزان نمی گوید که آنها باید ه کا ی‬
‫ا انجام بدهند ‪ ،‬آنها تنها به دانش آموزان می گویند که نباید فالن‬
‫کا ا بکن ید فتا د یک محی خالء گونه انجام نمی شاااود و د‬
‫فقدان عبا ت ها و جمالت واضاااح و وشااان دانش آموزان از خیر‬
‫اندیشیدن به آنچه که قابل پذیرش ه ت می گذ ند‬
‫آنهارا از نظر ماهیت ویژه کنید‪ .‬تواف نامه هایی که ماهیت شان‬ ‫‪‬‬
‫خاص ه تند ب صو ت و شن تر و وا ضح تری می گویند از دانش‬
‫آموزان ه فتا ی ا انتظا دا ند‪ ،‬که این مو د کلیدی برای ساخت‬
‫توانایی دانش آموزان برای خود تنظیمی است‬
‫توافق نامه را ن صب کنید‪ .‬زمانی که تواف نامه کامال تدوین شاد‬ ‫‪‬‬
‫آنرا بر دیوا کالس مجازی تان نصاااب کن ید یک وش دیگر این‬
‫اساات که بالفاصااله بعد از نهایی شاادن آن ا د پوسااتری پشاات‬
‫ساارتان نصااب کنید به طو ی که همه دانش آموزان آن ا ببینند‬
‫مز یت دیگر این کا این اسااات که به محض اینکه د فتا دانش‬
‫ماژول دو – اولین روزهای مدرسه ‪73‬‬

‫آموزان م شکلی می بینید بالفا صله می توانید بند مربوطه د تواف‬

‫نامه ا به او یادآو ی کنید قطعا ا ائه فرم ها د شکل ت صاویر برای‬
‫دانش آموزان مقاطغ پایین تر موثر تر خواهد بود‬
‫انتظارات مورد نظرتان را آموزش دهید و آنها را تمرین کنید‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫برای اطمی نان از کا آ مدی و موثر بودن کالس م جازی این مو د‬
‫ب یا مهم و موثر است این تواف نامه باید د هر جل ه آموزش از‬
‫اه دو به ویژه د هفته اول مد سه آمو ش داده شود و گاه گاهی‬
‫د سراسر سال تحصیلی بویژه بعد از تعطیالت یادآو ی شود معلم‬
‫با ید بندهای این توافقنامه ا به صاااو ت نمونه اجرا کند تا دانش‬
‫آموزان ببینند و بفهمند که هر کدام از بندهای تواف نامه ه معنا‬
‫و مفهومی دا د به عنوان نمونه اگر یکی از بند های توافقنامه د با ه‬
‫تعامالت نوشااتا ی د جل ااات بحث و گفتگو اساات نمونه هایی از‬
‫نحوه ان جام این کا ها ا ان جام ده ید که هم اوترام آمیز و هم‬
‫مناسب محی مد سه باشد‬

‫معلم دبیرسااتان دو ه اول فرد بیشاااپ‪ 9‬می گوید‪ "،‬من یک ااری‬

‫اصول و قوانینی ا برای بچه ها نوشته بودم که نباید انجام می دادند مثل این‬
‫عبا ت‪ :‬وقتی من دا م صااحبت می کنم نباید ورف بزنید و بدون اجازه من‬
‫نباید صند ی تان ا عوض کنید‪ ،‬و وتی نوشتم با خودکا ننوی ید زمانی که‬
‫من وا د کالس مجازی می شاااوم من این فرصااات ا دا م که این قوانین ا‬
‫عوض کنم واال تواف نامه ما برای کالساای که ما د مو دش ورف می زنیم‬
‫شامل موا د زیر خواهد بود‪:‬‬

‫‪1‬‬
‫‪Fred Bishop‬‬
 ‫‪ 74‬آموزش در فضای مجازی‬

‫به شم های ک ی که دا د با شما صحبت می کند توجه کنید‬ ‫‪‬‬

‫واکنش اوترام آمیزی ن ااابت به آنچه که د این گفتگو بیان می‬ ‫‪‬‬
‫شود داشته باشید‬
‫د گفتگوها به شکلی با اع راء کالس فتا کنید که شای ته آنها‬ ‫‪‬‬
‫باشد‬

‫ما به عنوان یک اجتما یادگیرنده خیلی بهتر اسااات آنچه ا که‬

‫انتظا دا یم به دانش آموزان بگوییم و اجازه بدهیم آنها با انتظا ات ما آشااانا‬
‫باشند‬

‫تواف نامه ها نشااان دهنده انتظا ات زیاد‪ ،‬اوترام متقابل‪ ،‬وپذیرش‬

‫نیازهای گروه هایی است که تالش می کنند یاد بگیرند مجموعه قوانینی که‬
‫به شاادت آمرانه باشااد (ورف نزنید مگر اینکه شااما ا صاادا کرده باشاام) به‬
‫دانش آموزان این پیام ا می دهد که شما تنها فردی ه تید که همه قد ت‬
‫د ست شما ست و آنها بهتر ا ست به ورف های شما گوش کنند تا اینکه کا‬
‫دیگری انجام بدهند ما شاهد نتیجه معکوس نین اعما ی د تعداد زیادی از‬
‫کالس های آموزش مجازی بوده ایم معلمانی که دانش آموزان ا بخاطر تنبیه‬
‫و آگاه ساااازی وادا به ساااکوت و کرنش می کنند آنها ا از نظر عاطفی و‬
‫او ا سی و وانی از د ست می دهند و د بازگرداندن مجدد آنها به کالس از‬
‫اه دو با مشااکالت زیادی مواجه می شااوند ما هم نین از معلمانی که از‬
‫دسااات دانش آمو ان بخاطر ت کردن د کالس های مجازی عصااابانی می‬
‫شوند این م ایل ا می شنویم اگر شما به عنوان معلم دوست ندا ید و نمی‬
‫خواه ید دانش آموزان د کالس م جازی ت کن ند بهتر اسااات این ویژگی‬
‫کالس خود ا خاموش کنید عصاابانی شاادن از دساات دانش آموزان بخاطر‬
‫ماژول دو – اولین روزهای مدرسه ‪75‬‬

‫گفتگو کردن با یکدیگر ناجوانمردانه و کا ی اات اومقانه ‪ .‬به آنها یاد بدهید‬
‫که گونه می توانند از این ویژگی به شیوه ای کا آمدتر و صحیح و محترمانه‬
‫تر استفاده نمایند‬

‫توافقهایی که بر وویه همکا ی و تعاون تاکید می نمایند به دانش‬

‫آموزان این پ یام ا می هد که یادگیری یک امر اجت ماعی بوده و د محی‬
‫جمعی و د کنا دیگران انجام می گیردبنابراین (وتی زمانی که شما با ورفی‬
‫مخا ف ه اتید گوش بدهید و با اوترام به آن جواب دهید) اینگونه تواف ها‬
‫به دانش آموزان این ا جازه ا می د هد که بدان ند نقش معلم د د جه اول‬
‫کنترل و م حدود کردن دانش آموزان نی ااات بل که ت اااریغ کردن فرای ند‬
‫یادگیری ا ست گاهی اوقات از تواف های کال سی اینگونه بردا شت می شود‬
‫که عایت آنها تنها برای دانش آموزان کو کتر ضرو ی ا ست اما مدا ک و‬
‫شااواهد موجود خالف این ا نشااان می دهند تعدادی از پژوهش هایی که بر‬
‫وی جوانان انجام شده است نشان می هد که تواف های مدون و الزم االجرا‬
‫تاثیر مثبتی بر واب بین دانش آموز_ معلم می گذا د و میزان مشاااا کت‬
‫دانش آموزان ا د زمان تد یس د کالس د س و ب حث و گفتگوها افزایش‬
‫‪(e.g., Matsumura, Slater, & Crosson, 2008).‬‬ ‫می هد‬
 ‫‪ 76‬آموزش در فضای مجازی‬

‫یادداشتی برای خودم‬

‫به فرم هایی که د فصاال قبل آنها ا تنظیم کردید مراجعه کنید سااه یا‬
‫پنج تا از تواف هایی که شما مایل ه تید دوبا ه با دانش اموزان تنظیم‬
‫کنید کدام ها ه تند؟‬

‫‪_____________________________________ .1‬‬
‫_____________________________________‬
‫‪_____________________________________ .2‬‬
‫_____________________________________‬
‫‪_____________________________________ .3‬‬
‫_____________________________________‬
‫‪_____________________________________ .4‬‬
‫_____________________________________‬
‫‪_____________________________________ .5‬‬
‫_____________________________________‬
‫_____________________________________‬
‫_____________________________________‬
‫ماژول دو – اولین روزهای مدرسه ‪77‬‬

‫تعیین انتظارات در هنگام آموزش برخط همزمان در فضای‬

‫مجازی‬

‫ا ش های مختص به خود ا دا د که‬ ‫آموزش و تد یس از اه دو‬

‫ما د آموزش و تد یس وراااو ی هرگز با آنها مواجه نمی شاااویم آموزش‬
‫مجازی معموال ترکیبی اسااات ازتجربه های بر خ همزمان و برون خ غیر‬
‫همزمان؛ تد یس و هر کدام از این ها ا ش های منح صر به فرد و مختص به‬
‫خود ا دا ند بحث ا با یادگیری برخ همزمان شرو می کنیم زمانی که ما‬
‫خیلی سریغ به سمت آموزش و یادگیری مجازی می ویم او ین انتظا ی که‬
‫با آن مواجه می شویم موضو دو بین است بعری از دانش آموزان آنرا وشن‬
‫می کنند و ی بیشاااتر دانش آموزان بز گ تر این کا ا انجام نمی دهند د‬
‫ابتدا به نظر می سید که این خیلی ساده است و نیازی به فکر کردن ندا د و‬
‫همه باید داشته باشند با وجود این م ا ه‪ ،‬آیا شما می توانید تصو کنید که‬
‫د کال سی و د و (و رو ی) با بچه ها د وال تد یس ه تید و همه آنها‬
‫وی ساارشااان پتو کش ایده اند و خوابیده اند؟ برای اطمینان خاطر‪ ،‬ما به این‬
‫توانایی متکی می شاااویم که بتوانیم وا ت های هره دانش آموزان و زبان بدن ا‬
‫متوجه شویم و بتوانیم به شکلی پاسخگو کا ِ تد یس ا انجام دهیم‬

‫انت ظا ات برای آموزش و یادگیری برخ همز مان از یک جام عه‬

‫محلی تا جامعه محله دیگر خیلی متفاوت ا ست و ما شما ا ت شوی می کنیم‬
‫تا د با ه نیازهای منطقه خودتان مشو ت نمایید د بعری از مد سه ها دانش‬
‫آموزان برای شرکت د کالس های آموزش و رو ی نیاز به پو شیدن باس‬
‫فرم دا ند و د هنگام تد یس مجازی نیز باید آنها ا بپو شند با اطمینان می‬
‫توان گفت به نظر می سد که پوشیدن باس فرم همچنان اجبا ی است و به‬
 ‫‪ 78‬آموزش در فضای مجازی‬

‫همین ترت یب فتا ها نیز با ید اجبا ی باشاااد ما نیز انتظا ات دیگری ا به‬
‫ی ااات انتظا ات اضاااافه کرده ایم تا زمانی که دانش آموزان د کالس های‬
‫مجازی شرکت می کنند از آنها استفاده کنیم‬

‫آنچه شما باید در نظر بگیرید‬

‫گونه به دانش آموزان تان زمان برگزا ی کالس های همزمان‪ /‬آن‬
‫الین د فرای مجازی ا اطال می دهید؟ د اینجا به شما پیشنهادهایی ا ایه‬
‫می دهیم و به سواالتی تاکید می کنیم که اوتما ل دا د دانش آموزان داشته‬
‫باشند‬

‫آماده شدن برای رفتن به کالس درس‬

‫‪ ‬از کامل بودن فعا یت هایی که پیش از کالس با ید ان جام بده ید‬
‫اطمینان واصل کنید طو ی که شما کامال آماده یادگیری باشید‬
‫‪ ‬د با ه اهداف آموزشاای یادگیری امروز خود فکر کنید شااما به ه‬
‫هدف هایی قرا است دست یابید؟‬
‫‪ ‬با خانواده خودتان مشاو ت کنید و مکان آ ام و سااکتی ا برای کا‬
‫یادگیری خود اختصاص دهید که باعث ایجاد مزاومت سایر اعرای‬
‫خانواده نشاااود و هم نین ف عا یت های افراد خانواده نیز کا‬
‫یادگیری شما ا مختل ننمایند‬
‫‪ ‬فرای یادگیری خود ا آماده کنید سعی کنید فرای کا ی مرتب و‬
‫تمیزی دا شته با شید تا به اوتی بتوانید بنوی ید و ابزا و و سایل‬
‫مو د نیاز خود ا د آنجا قرا دهید‬
‫ماژول دو – اولین روزهای مدرسه ‪79‬‬

‫‪ ‬اگر یزهایی د آنجا ه ااتند که اطالعات شااخص ای مح ااوب می‬

‫شوند و دو ست ندا ید سایرین آنها ا ببینند از محدوده نز دو بین‬
‫دو شان کنید‬
‫‪ ‬نو محی کا تان ا بر ساای کنید تا همکالساای ها یتان بتوانند به‬
‫اوتی شما ا ببینند‬
‫‪ ‬بر سی کنید که نام و نام خانوادگی شما وی صفحه نمایش قابل‬
‫ویت باشد‬

‫در زمان برگزاری کالس درس‬

‫ساواالت واضاح و وشانی بپرساید طو یکه شاما بطو کامل اهداف‬ ‫‪‬‬
‫آموزشی د س و معیا های موفقیت د د س ا د ک کنید‬
‫با دقت به صاااحبت های دیگران گوش بده ید و ساااواالت خوب‬ ‫‪‬‬
‫بپرسید‬
‫از صو تک های واکن شی(ایموجی ها) ا ستفاده کنید تا همکال سی‬ ‫‪‬‬
‫هایتان بدانند شااما ه زمانی با صااحبت ها مواف ه ااتید و ه‬
‫زمانی مخا ف و برای تشوی کردن آنها از انگشت شصت و یا دست‬
‫زدن استفاده کنید‬
‫عالمت بلند کردن دسااات به همه ما کمک می کند تا بدانیم ه‬ ‫‪‬‬
‫زمانی شما ورفی برای گفتن دا ید‬
‫زمانی که شما نمی خواهید صحبت کنید میکروفن خود ا خاموش‬ ‫‪‬‬
‫کنید این کا به دیگران کمک می کند تا صدایشان شنیده شود‬
 ‫‪ 81‬آموزش در فضای مجازی‬

‫برای اینکه وواستان پرت نشود بهتر است یادآو ی های شبکه های‬ ‫‪‬‬
‫اجتماعی و ایمیل خود ا خاموش کنید‬
‫اگر شما گوشی هوشمند دا ید برای اینکه وواستان پرت نشود آنرا‬ ‫‪‬‬
‫خاموش کنید‬

‫در پایان کالس درس‬

‫اهدافی ا که برای امروز د نظر گرفته بودید مرو کن ید آیا به این‬ ‫‪‬‬
‫اهداف دست یافتید؟‬
‫ساواالت واضاح و وشانی بپرساید طو یکه شاما بطو کامل اهداف‬ ‫‪‬‬
‫آموزشای د س و معیا های موفقیت د د س ا فهمیده باشااید آیا‬
‫به اهداف آموز شی د س و معیا های موفقیت د ست یافتید؟ گونه‬
‫متوجه می شوید؟‬
‫مطمئن شوید که شما می دانید گونه به تکا یف اخت صاص یافته‬ ‫‪‬‬
‫د س دسترسی دا ید تا برای جل ه بعدی بتوانید آنها اانجام دهید‬

‫کارهای روزانه فرایندی و سازمانی را آموزش داده و تو سعه‬

‫دهید‬
‫عن صر دیگری که به برنامه مدیریت کالس مجازی مربوط می شود‬
‫ساااختا های سااازمانی و فرایندی مو د نیاز برای اطمینان از انجام آموزش و‬
‫یادگیری د حظه وال می باشد باوجود اینکه محی های کا ی ممکن است‬
‫متفاوت باشد ب یا ی از نیازهای سازمانی یک ان باقی می مانند‬
‫ماژول دو – اولین روزهای مدرسه ‪81‬‬

‫‪ 9‬برنامه هفتگی و ماهانه خود را بنویسخخید تا خانواده ها و دانش‬

‫آموزان تان بتوانند منابع مورد نیاز را تهیه کنند‪ .‬شاااانس خوب‬
‫این ا ست که بیش از یک بچه مد سه ای د خانواده با شد ورکت و‬
‫جابجایی بین برنامه های آن الین برای ندین بچه می تواند وتی‬
‫ا ش برانگیز باشاااد د اخت یا‬ ‫برای مراقبین منظم بچه ها یک کا‬
‫گذا شتن و با گزا ی آنها د سایت و یا گروه د سی تان به خانواده ها‬
‫و دانش آموزان اجازه می دهد تا زمان خود ا سازماندهی نمایند‬
‫‪ ‬برنامه هفتگی و ماهیانه خود ا بنوی ید و به دانش آموزان بگویید که‬
‫ه ق اامتی ازسای ااتم مدیریت یادگیری شااما می توانند از‬ ‫آنها د‬
‫برنامه های تد یش شما مطلغ شوند‬
‫‪ ‬امکان دا د د جایی که شاااما زندگی می کنید پروتکل هایی برای‬
‫طراوی وب ساایت شاما د نظر گرفته شاده باشاد که این م اا ه به‬
‫خانواده ها کمک می کند تا دیگر نیاز نباشاااد که بداننند ها معلم‬
‫مختلف گونه به ها وش فردی سایت های شان ا سازماندهی می‬
‫کنند‬
‫‪ 2‬در ابتدایی هر جلسه کالسی برنامه آن روز را اعالم کنید‪ .‬اهداف‬
‫یادگیری و معیا های موفقیت برای یادگیری ویاتی و ضرو ی ه تند‪،‬‬
‫و ما د این کتاب د ماژول ‪ 1‬به آنها با جزئ یات بیشاااتری خواهیم‬
‫پرداخت داشااتن برنامه برای شاارو کالس د س به دانش آموزان د‬
‫امر خود تنظیمی از منابغ شناختی و توجه کمک می کند‬
‫‪ ‬برنامه شما باید د بردا نده فهر ستی از ویدادهای یادگیری همان وز‬
‫به ترتیب زمانی بوده و هم نین زمان اختصااااص داده شاااده به هر‬
‫ویداد ا نیز د آن نوشته شده باشد‬
 ‫‪ 82‬آموزش در فضای مجازی‬

‫‪ ‬استفاده مداوم از یک برنامه از قبل نوشته شده سبب ایجاد یک محی‬

‫یادگیری قابل پیش بینی می گردد و به یادگیرندگان یا دانش آموزان‬
‫د پیمودن گام های موفقیت و انجام کا های د سی کمک می کند‬
‫‪ ‬برنامه وزانه بطو خاصای برای دانش آموزانی که مشااکالتی د تمام‬
‫کردن یک تکلیف و فتن به ساااراغ تکلیف دیگر دا ند‪ ،‬بویژه دانش‬
‫آموزان کو کتر مفید و کا آمد است‬
‫‪ ‬دادن برنامه وزانه برای بعری ازدانش آموزان کم توان ج می‪ ،‬ک انی‬
‫که نیاز به کمک بیشتری دا ند نوعی ومایت عا ی مح وب می شود‬
‫‪ ‬دانش آموزانی که تازه وا دِ کالس انگلی ااای شاااده اند می توانند از‬
‫برنامه ها یی کالسی که با تصویر نمایش داده شده اند سود ببرند‬
‫‪ 3‬عالمت هایی که شخخما از آنها در هنگام تدریس اسخختفاده می‬
‫کن ید را به دانش آموزان یاد بده ید‪ .‬معل مان برای ج لب تو جه‬
‫دانش آموزان د آغاااز کالس د س‪ ،‬زمااانی کااه دانش آموزان بااا‬
‫همتایان شان د وال گفتگو ه تند یا زمانی که د وال انتقال از یک‬
‫فعا یت به فعا یت دیگری ه تند به عالمت نیاز دا ند‬
‫‪ ‬عالمت ها و فرمان های آموزشی د طی هفته اول سال تحصیلی باید‬
‫بطو وزانه آموزش داده شااوند و بصااو ت م ااتمر تا زمانی که دانش‬
‫آموزان به ساارعت و مداوم بتوانند به آنها پاسااخ مناسااب دهند باید‬
‫تقویت شوند‬
‫‪ ‬اساااتفاده از یک عالمت و فرمان با به وداقل سااااندن میزان زمان‬
‫ازد ست فته آموزش باعث سریغ تر شدن جلب توجه دانش آموز می‬
‫گردد‬
‫ماژول دو – اولین روزهای مدرسه ‪83‬‬

‫‪ ‬الزم اساات به این نکته توجه بیشااتری بنماییم پژوهش ای که بر وی‬

‫دانش آموزان پایه اول ابتدایی انجام شده ن شان داد؛ معلمانی که برای‬
‫هدایت و اهنمایی دانش آموزان جهت انجام فعا یت بعدی زمان الزم‬
‫ا صااارف می کن ند ز مان کم تری ا ج هت انت قال دانش آموزان به‬
‫فعا یت بعدی صاارف می کنند و دانش آموزان د این کالس ها زمان‬
‫بی شتری ا ن بت به کالس هایی که از تکنیک های انتقال ا ستفاده‬
‫نمی کنند صااارف فعا یت های یادگیری کودک محو مانند یادگیری‬
‫مشا کتی می نمایند‬
‫‪ ‬انتقالِ نرم مشاااکالتِ فتا ی دانش آموزان ا که ممکن اساات گاهی‬
‫بروز کند به وداقل ممکن می ساند‬
‫‪ ‬دانش آموزانی که فتا های ناهنجا ی دا ند این آمادگی ا دا ند که‬
‫خیلی اوت و ساده د این تغییر وا ت و وضعیت د ا مشکل شوند‬
‫و نتوانند خود ا مدیر یت نمای ند بدون توجه به فقدان عالمت ها و‬
‫فرمان هایی محیطی که می توانند از بروز مشاااکالت د او ین گام‬
‫جلوگیری کنند‪ ،‬د ب ایا ی از موا د آنها شاارمنده مشااکالت فتا ی‬
‫شان ه تند‬
‫‪ ‬دانش آموزان تازه وا د به کالس زبان نیز به د یل یاد نداشااتن عالمت‬
‫ها و فرمان ها از نین آمادگی برخو دا ه تند زمانی که د ستو ها‬
‫تنها از طری کالم بیان می شاود و با صاوت یا عالمت های ورکتی و‬
‫بدنی همراه نی اات‪ ،‬اینگونه دانش آموزان ممکن اساات دسااتو ا علمل‬
‫های مبتنی بر زبان ا نادیده بگیرند و بطو ناجوانمردانه ای به عنوان‬
‫افرادی ناهنجا شناوته شوند‬
 ‫‪ 84‬آموزش در فضای مجازی‬

‫‪ ‬زمانی که می خواه ید دانش آموزان د زمان واقعی تکلیف شاااان ا‬

‫کامل کنند از نمایش گر زمان بر وی صاافحه نمایش اسااتفاده کنید‬
‫عالمت های بیشاااتر به دانش آموزان این امکان ا می دهد تا آن ها‬
‫بتوانند از زمان باقی مانده خود جهت کامل کردن کا های م اااتقلی‬
‫مانند نوشتن واکنشی‪ ،‬نو شتن او اسات و برداشت های شخصی اش‬
‫از فعا یت انجام شده به بهترین شکلی استفاده نمایند‬
‫‪ ‬ب ااایا ی از پلت فرم های کالس های مجازی دا ای نمایشاااگرهای‬
‫زمانی برای اتاق های اسااتراوت گروه های کو ک ه ااتند مطمئن‬
‫شاااو ید که دانش آموزان از این ویژگی آگاهی دا ند بطو ی که بتوانند‬
‫اساااتفاده از زمان ا د گروه کو ک یادگیری همتایان شاااان پایش‬
‫کنند‬
‫‪ 0‬روش های برای باز یابی م طا لب درسخخی خلق کن ید تا دانش‬
‫آموزان بتوانند مطالب در سی مورد نیاز خود را باز یابی نمایند‪.‬‬
‫ندین مو د ه ت که سبب نا امیدی از تالش برای فهمیدن اینکه‬
‫مطا ب د سی کالس های آن الین از کجا می توان یافت‪ ،‬می گردد‬
‫‪ ‬پوشاااه ا کترونیکی ا با تا یخ و عنوان و با دقت طو ی نامگذا ی‬
‫کنیدکه دانش آموزان به اوتی بتوانند به آنها دسترسی داشته باشند‬
‫‪ ‬مشخص کنید کدام مطا ب پیش از کالس برای انجام فعا یت های آن‬
‫الین باید اپ شاااوند تا جایی که امکان دا د مطا بی که برای اپ‬
‫د نظر می گیرید به وداقل ممکن بر سانید زیرا با این کا خانواده ها‬
‫به زومت می افتند پس با این و ااااب اگر مطلبی ه ااات که الزم‬
‫ا ست دانش آموزان اپ کنند و د کالس دا شته با شند وتما نام آنرا‬
‫برایشان بنوی ید‬
‫ماژول دو – اولین روزهای مدرسه ‪85‬‬

‫روشخخی برای ارسخخال مطالب توسخخط دانش آموزان در نظر‬ ‫‪2‬‬

‫بگیرید‪ .‬د طی یک سااال تحصاایلی دانش آموزان تکا یف زیادی‬
‫انجام خواهند داد همیشاااه بعرااای از این برگه ها فاقد اطالعات‬
‫مهمی مان ند نام و نام خانوادگی و تا یخ ه ااات ند نمره دادن و‬
‫ا زشاایابی تکا یف دانش آموزان زمانی که عنوان تکلیف نامشااخص‬
‫باشااد ب ایا دشااوا و پیچیده می شااود با ظهو منابغ دیجیتا ی‪،‬‬
‫نامگذا ی پوشااه های واوی مطا ب نیز مشااکالت مشااابهی ا به‬
‫همراه دا شته ا ست بر سی و پیدا کردن ‪ 922‬تکلیف که همه آنها‬
‫نامشان مقا ه پایان فصل‪ 9‬باشد کا ی ت سخت و دشوا‬
‫‪ ‬د ابتدای سااال تحص ایلی س ای ااتم نامگذا ی ساااده ای ا به دانش‬
‫آموزان برای نگهدا ی و بایگانی کردن تکا یف خود آموزش دهید‬
‫‪ ‬به آنها د ستو دهید تا پو شه های خود ا به طرز منا سب و شای ته‬
‫ای نامگذا ی کنند بطو یکه هم شما و هم آنها خیلی سریغ بتوانند به‬
‫آنها د ستر سی دا شته با شند و از انجام این کا مطمئن شوید عنوان‬
‫تکلیف با ید واوی نام خانوادگی‪ ،‬اسااام د س و یک یا دو کلمه که‬
‫ا مشخص کند باشد‬ ‫موضو‬

‫‪1‬‬
‫‪Term Paper‬‬
 ‫‪ 86‬آموزش در فضای مجازی‬

‫نمونه نادرست‬ ‫آن چه در نام گذاری نمونه درست‬

‫الزم است‬
‫مریم ش‬ ‫مریم شکیبایی‬ ‫نام و نام خانوادگی‬
‫بهمن‬ ‫‪ 0‬بهمن ‪9311‬‬ ‫تاریخ‬
‫تا یخ‬ ‫تا یخ جهان ‪3 /‬‬ ‫موضوع ‪/‬سری‬
‫سواالت‬ ‫د س اول صفحه ‪22‬‬ ‫تکلیف‬

‫نمونه نادرست‬ ‫آ ن چه در ه ن گام نمونه درست‬

‫ذ خ یره کردن الزم‬
‫است‬
‫مریم‬ ‫شکیبایی‬ ‫نام خانوادگی‬
‫بهمن‬ ‫‪ 0‬بهمن ‪9311‬‬ ‫تاریخ‬
‫تا یخ‬ ‫تا یخ جهان ‪3 /‬‬ ‫موضوع ‪/‬سری‬
‫سواالت‬ ‫صفحه ‪28‬‬ ‫تکلیف‬
‫خا ی‬ ‫ود‬ ‫نوع فایل‬
‫ماژول دو – اولین روزهای مدرسه ‪87‬‬

‫مروری بر سال های گذشته‬

‫نوشته کالدیا د ایت‬

‫برای اینکه ساال تحصایلی ا د سات شارو کنید‬

‫داشتن برنامه و برنامه یزی مهم است از قبل ایده‬
‫هایی برای شاارو کا دا م‪ ،‬اما سااواالتی نیز برایم‬
‫مطرح ا ست و الزم ا ست از خودم بپر سم تا آنها ا‬
‫برای دانش آموزانی که برای او ین با د کالسااام شااارکت می کنند بخوانم‬
‫یادگیری مجازی و از اه دو به نظر‬ ‫فعا یت هایی خود شاااناسا ای د محی‬
‫متفاوت می آید گو شت من و کباب کردن و جوجه به سیخ ک شیدن مجازی‬
‫ه اااتند اما من هنوز می توانم کا ت پ اااتال خوش امد گویی ا از طری‬
‫ایانامه بفر ستم و به پیو ست آن فرم نظر سنجی از خانواده و فعا یت ساخت‬
‫مکعب م تطیلی د با ه خودشان ا نیز د همان پاکت نامه بگذا م امیدوا م‬
‫همه خانواده ها عکس جدیدی از فرزندشااان برایم بفرسااتند تا د آغاز سااال‬
‫تحص ایلی کتابی از عکس های بچه ها د ساات کنم به این ترتیب بچه ها می‬
‫توان ند یک نام و یک هره ا ق بل از او ین د یدا ک نا هم قرا بده ند من‬
‫هنوز هم می توانیم ا سم ها ا به صو ت آوایی هجی کنم‪ ،‬بطو یکه هرک ی‬
‫بتواند اسم های ما ا بصو ت د ست بیان کند‬

‫این مجموعه شاااامل یک عکس و یک پا اگراف د مو د اساااتعداد‬

‫دانش آموز‪ ،‬ویوان خانگی اش‪ ،‬براد و خواهرش و عالقه هایی که بعدا دنبال‬
‫آنها کند من ام یدوا م که خانواده ها بفهمند وقتی من د مو د عالقه های‬
‫دانش آموزان د شرو سال تح صیلی صحبت می کنم‪ ،‬آنها خواهند دان ت‬
 ‫‪ 88‬آموزش در فضای مجازی‬

‫که فرزندانشااان برای مطا عه آب پاش ها می تواننند به باغ مطا عه‪ 9‬ما د ماه‬
‫می بیایند آیا آنها تمایل خود ا اعالم می کنند که مجموعه آب پاش اش ا‬
‫به مد سه مجازی بیاو د‬

‫من می توانم کا ت خوش آمد گویی ام ا تغییر بدهم و یا اصاالح‬

‫کنم بطو یکه شامل کا ت های خوش آمد گویی باشد تا بجای دست دادن و‬
‫د آغوش ک شیدن کا ی که ما نمی توانیم اکنون انجام دهیم از آنها ا ستفاده‬
‫کنیم من پالک های اساامی ام ا د سااایز های مختلف د ساات می کنم‬
‫بطو یکه بتوانم از یک نمودا جیبی کو ک ا ستفاده کنم و از آنها برای بازی‬
‫سااالم اووا پرساای‪ ،‬برای مالقات های وزانه صاابحگاهی اسااتفاده کنم من‬
‫فهر ست های زیادی د ست می کنم فهر ست ا فبایی زمانی‪ ،‬از این فهر ست‬
‫زمانی اسااتفاده می کنیم که بخواهیم دانش آموزان مان ا به ترتیب وروف‬
‫ا فبایی صاادا کنیم یا زمانی که بخواهیم صاافحه نمایش خودمان و یا عکس‬
‫های پروژه هایمان ا برای آنها ن شان دهیم و یا ن شان دادن کا های شان و یا‬
‫بازی با آنها اساتفاده می کنیم فهرسات زمانبندی زمانی که بخواهیم میزان‬
‫پیشرفت هر دانش آموز ا مو د پایش و ا زش یابی قرا دهیم به ما کمک می‬
‫کند عالمت غول آسااای من این اساات که خانواده ها ا تشااوی کنم تا د‬
‫مطا عات من شرکت نمایند که می توانند آنرا از طری ایمیل ا سال کنند‪ ،‬به‬
‫آنها یادآو ی می کنم زمانی که من د خوا ست یک متخ صص دا م واقعا به‬
‫معنی این ا ست؛ ک ی با شد که بیش از یک کودک پنج سا ه د با ه مو ضو‬
‫یزی یادداشته باشد‬

‫‪1‬‬
‫‪Garden Study‬‬
‫ماژول دو – اولین روزهای مدرسه ‪89‬‬

‫گفتگوی ویدئویی‬
‫نشستن پشت‬ ‫نشستن پشت تبلت‬ ‫نشستن آرام و شاد‬
‫کامپیوتر‬ ‫یا گوشی‬

‫حرک‬
‫ت‬

‫تماس تصویری‬ ‫نگاه کردن با چشم‬ ‫شنیدن با گوش‬

‫فعالیت‬

‫ز مانی که میکروفن‬ ‫برای صخخحبت کردن‬

‫بسخخته اسخخت میزان‬ ‫دسخخت تان را بل ند‬
‫بلندی صدا ‪ 1‬است‬ ‫کنید‬

‫گفتگو‬

‫شکل ‪ 2-2‬انتظارتی که از دانش آموزان کوچک تر در هنگام تماس تصویری داریم‪.‬‬

‫همانطو که من د نظر گرفته بودم سااواالت زیادی داشااتم برای‬

‫اینکه بهترین دانش آموز وز ا تعیین می کردم آیا من باید د شااارو کا از‬
‫وروف ا فبا شااارو می کردم آنها به ماهی غذا نداده بودند یا به گل ها آب‬
 ‫‪ 91‬آموزش در فضای مجازی‬

‫نداده بودند پس وظی فه آنها د کالس ی بود؟ از کدام وش قدیمی با ید‬

‫برای گروه بندی بچه ها اساتفاده می کردم؟ آیا مجبو بودم آنها ا براسااس‬
‫نگ قا ی های شان د دیف های مجازی مرتب می کردم؟ قد گروه ها وان‬
‫خواهند بود؟ من پوسااترهای انتظا اتم ا دوبا ه خواهم نوشاات تا د ب ااتر‬
‫گفتگو‪ ،‬کا های وزانه مان ا به یکدیگر هماهنگ کنیم و همراه باشیم (شکل‬
‫‪ 2-2‬ا ببینید)‬

‫ب چه ها گو نه با ید بشاااین ند؟ آن ها گو نه نو بت بگیر ند؟ میزان‬

‫صدای شان قد باید با شد؟ من به وش هایی برای محدود کردن تعدادی از‬
‫بچه های واضااار د کالس د برخی جل اااات فکر کردم هم نین به وش‬
‫های برای و رو همه د سایر مواقغ من باید با معلم ا شد همکا ی کنم تا‬
‫بتوانم کالس ا د اتاق های گفتگوی جدا گانه به اوتی به دو بخش تق ایم‬
‫کنم آیا وا دینی خواهم داشاات که بخواهند د کالس شاارکت کنند؟ گونه‬
‫می توانم به آنها اجازه بدهم د همان صفحه بچه ها ورو داشته باشند؟ آیا‬
‫به آنها فرم های مخصوصی خواهم داد تا به مد سه تحویل دهند؟ آیا زمان ا‬
‫به شااکلی اختصاااص خواهم داد تا بیشااتر وا دین بتوانند د جل ااه شاارکت‬
‫نمایند؟ آیا فناو ی های ما د طی تاب تان بگونه ای ه ت که د د سترس‬
‫همه خانواده ها باشاااد؟ آیا نقاط اتصاااال به اینترنت ما آنقد کا آمد و موثر‬
‫ه تند که خانواده ها بتوانند به وای فای ایگان ا ائه شده د ستر سی دا شته‬
‫باشند؟‬

‫امیدوا م بچه ها با ب تر کا با اندازه کافی کا کرده باشند تا بتوانند‬

‫ت صمیم بگیرند با آمدن به مد سه وز شان گونه خاص و جا ب خواهد شد‬
‫هر دانش آموز تمایل‬ ‫سپس د سا روز تصویب قانون اساسی کشو د وز‬
‫ماژول دو – اولین روزهای مدرسه ‪91‬‬

‫خودش ا برای ت صویب قانون ا سا سی کالس مان اعالم خواهد کرد من همه‬
‫پی شنهادهایم ا با عبا ت های مثبت بیان خواهم کرد بجای اینکه بگویم دو‬
‫کالس اه نرو ید می توان به آنها بگویم د کالس جو ی بنشاااین ید که همه‬
‫بتوانند صااو ت ماه شااما ا ببینند همه ک ااانی که با پیشاانهاد من مواف‬
‫ه تند ا سم های شان ا وی تکه ای کاغذ بنوی ند و بگوییند بله یا خیر من‬
‫این مطا ب ا تایپ خواهم کرد و با ایمیل برای همه خانواده ها ا سال خواهم‬
‫کرد تا آنها بتوانند جواب د خواست من ا بدهند به این ترتیب اگر ک ی نیاز‬
‫به یاداو ی د با ه فرایندها‪ ،‬برنامه های وزانه یا انتطا ات مو د نظر داشاااته‬
‫باشد می توانم آنها ا به قانون اساسی کالس ا جا دهم و جزئیات! آیا یادم‬
‫می ماند تا سااعتی ا دانلود کنم که گذشات زمان ا نشاان دهد؟ آیا صادای‬
‫ز نگ های من به قد کافی بل ند خواه ند بود که م ثل عال مت هایم از آن ها‬
‫استفاده کنم؟ نظرتان د با ه استفاده از سوت ی ت؟ آیا هنوز فرصت دا یم‬
‫که قبل از یادگیری شاااعرها و ترانه ها آهنگ جدیدی یاد بگیریم؟ مدان‬
‫سااافرم د دساااتانم آماده خواهد بود و ولقه انتقال نیز وی آن قرا خواهد‬
‫داشاات هل وشاای که با آن می توان کالس د س ا به پایان برد د ذهنم‬
‫ه اات و نمی خواهم با آهنگ خداوافظی صاافحه گوشای ام با بچه های خدا‬
‫وافظی کنم‪ ،‬من فکر می کنم واال آماده ام!‬
 ‫‪ 92‬آموزش در فضای مجازی‬

‫طراحی یک وب سایت قابل توجه‬

‫مناط آموزش و پرو ش بطو معمول از یک پلت فرم واود استفاده‬

‫می کنند و انتظا می ود همه معلم ها از آن اساااتفاده کنند طراوی وب‬
‫سایت ن بت به وزهای او ی که صفحات جهانی وب واج یافت پیشرفت قابل‬
‫توجهی کرده است اکثر ماها د وب سایت هایی کا کرده ایم که خیلی کمک‬
‫زیادی به ما نمی کنند و گاهی هم اذیت کننده ه ااتند این م ااا ه تا ودی‬
‫منجر به این شااده اساات که مدا س و مناط آموزش و پرو ش از اصااول و‬
‫قواعد جهانی طراوی برای ساخت وب سایت ا ستفاده کنند تا ا ستفاده از آن‬
‫ساده و سهل گردد این م ا ه تا ودودی د اثر ماده ‪ 222‬قانون توانبخ شی‬
‫‪ 9112‬قرا دا د که می گوید الزم اساات آژانس های فد ال و شاارکت های‬
‫واب ته شان جهت د ستر سی افراد دا ای معلو یت ج می باید وب سایت‬
‫داشااته باشااند این ضاارو ت ها برای همه کا بران مفید اساات دسااتو ا عمل‬
‫دساااترساای به محتوای وب د ساااایت زیر د دساااترس همگان ه ااات‬
‫‪ https://www.w3.org/TR/WCAG20/.‬این دساااتو ا عمل می گوید که‬
‫همه وب سایت ها باید دا ای ویژگی های زیر باشند‬

‫قابل مشاهده و دریافت‪ :‬از نگ سیاه استفاده کنید و اندازه قلم‬ ‫‪‬‬
‫به طو منطقی د ودی با شد که اطالعات ا ائه شده قابل م شاهده‬
‫باشد‬
‫صفحه کلید و‬ ‫قابل اجرا ‪ :‬از جابجای و ا ستفاده از اطالعات تو س‬ ‫‪‬‬
‫هر یزی که برای نمایش زمانبندی شااده اساات (مثل انیمیشاان‬
‫فالش) مطمئن شااوید و باید بتوانید بر اساااس ساارعت د خواه آنرا‬
‫تنظیم کنید‬
‫ماژول دو – اولین روزهای مدرسه ‪93‬‬

‫قابل درک‪ :‬کم کم د استفاده از زبان متنی شد کنید و از نوشتن‬ ‫‪‬‬

‫متن های خیلی ز یاد و یا متنی که خیلی طوالنی باشاااد د یک‬
‫صفحه بپرهیزید‬
‫قوی‪ :‬اطالعات ا ائه شده باید کا بردی با شد و با اطالعات سایر فن‬ ‫‪‬‬
‫آو ی ها هماهنگ و سازگا باشد‬

‫اکثر پلت فرم های سای ااتم های مدیریت یادگیری با تاکید بر این‬
‫مفاهیم و موضوعات طراوی شده اند با م ئول فن آو ی اطالعات و ا تباطات‬
‫منطقه خود مشو ت کنید و مطا ب مو د نیاز و ضرو ی ا از آنها بپرسید سه‬
‫جا ی مشخص د سایت خود د نظر بگیرد ون این ها برای دانش آموزان و‬
‫خانواده هایشان ب یا کا بردی و مفید خواهند بود‬

‫صفحه نخست‬

‫صاافحه خانه باید واوی اطالعاتی باشااد که بیشااترین متقاض ای ا‬ ‫‪‬‬

‫دا د‪ ،‬این اطالعات شامل"‬
‫‪ o‬اطالعات تماس (پ ت ا کترونیکی مد سه‪ ،‬شما ه‬
‫اتاق شما د مد سه)‬
‫‪ o‬توضاایح مختصااری د با ه مطا ب کالس د س و‬
‫نوا پیمایش برای و ود به صفحات دیگر‬
 ‫‪ 94‬آموزش در فضای مجازی‬

‫هم نین یادتان باشد‬

‫‪ o‬د عین وا ی که صاافحه نخ اات باید از نظر بصااری زیبا و جذاب‬

‫باشد د عین وال هم نباید بهم یخته باشد‬
‫‪ o‬از پس زمی نه هایی که باعث وواس پرتی می شاااوند و خواندن ا‬
‫سخت می نمایند پرهیز کنید‬
‫‪ o‬پیوندی به آد س پ ت ا کترونیکی مد سه ب ازید طو یکه دانش‬
‫آموزان و خانواده هایشان بتوانند با شما د ا تباط باشند‬

‫صفحه دانش آموز‬

‫‪ ‬این صاافحه مکان ایده آ ی برای ا ائه برنامه د ساای ‪ ،‬و برنامه‬
‫مدیریت کالس هم نین فهرساات جدیدی از تکا یف و پروژه‬
‫های وزانه خواهد بود هیچ یزی قدیمی تر از یک وب سایت‬
‫که تکا یف ا ائه شااده د آن مربوط به ند ماه قبل باشااد به‬
‫نظر نمی سد‬
‫‪ ‬د بعراای موا د شااما می توانید اخبا جدید و سااایر مطا ب‬
‫مو د د خواه خود ا با گزا ی کنید‬
‫‪ ‬برای دانش آموزان یک ویژگی خاصااای د نظر بگیرید که به‬
‫آنها یاداو ی کند تا با شااما د مو د سااواالت تماس بگیرند و‬
‫اطالعات ا ائه شده ا بطو مرتب به وز سانی کنید بطو یکه‬
‫بتوانید با نظم خاصی به سواالت پاسخ دهید‬
‫ماژول دو – اولین روزهای مدرسه ‪95‬‬

‫صفحه خانواده‬

‫‪ ‬صفحه خانواده باید واوی اطالعاتی د با ه نحوه نمره دهی‪ ،‬گزا ش‬

‫کا نامه ها و ا ائه کنفرانس ها باشد‬
‫‪ ‬د این صفحه پیوندهایی کا امد و مفیدی برای خانواده هایی که به‬
‫دنبال اطالعات مناسااب ه ااتند قرا دهید‪ ،‬مثل‪ :‬وب سااایت های‬
‫مدا س و نواوی آموزش و پرو ش‪ ،‬ینک محتوای د سی مناسب‪ ،‬و‬
‫اطالعات الزم د با ه دو ه های تخصصی که شما گذ انده اید‬
 ‫‪ 96‬آموزش در فضای مجازی‬

‫یادداشتی برای خودم‬

‫دانش آموزان و خانواده هایشاااان هر زمان که بخواهند می توانند اطالعات‬
‫مو د نیاز خود ا بازیابی کنند د صاافحه دانش آموزان و صاافحه خانواده‬
‫سواالت پرتکرا ا با گذا ی کنید‬

‫پاسخ های شما‬ ‫سواالت‬

‫________________________________‬ ‫برنامه هفتگی و ماهیانه ام ا‬

‫از کجا بگیرم؟‬
‫________________________________‬

‫________________________________‬ ‫ت کا یف و م نابغ د سااای و‬

‫________________________________‬ ‫کمااک آموزشااای از کاادام‬

‫ق مت سایت پیدا کنم؟‬
‫________________________________‬

‫________________________________‬ ‫تکااا یفم ا گونااه تحویاال‬

‫دهم؟‬
‫________________________________‬

‫________________________________‬ ‫تکا یفی که بر سی شده‬

‫________________________________‬ ‫اند و نمره داده شااده اند‬
‫________________________________‬ ‫د کدام ق ااا مت می‬
‫________________________________‬ ‫توانم ببینم؟‬

‫________________________________‬
‫ماژول دو – اولین روزهای مدرسه ‪97‬‬

‫________________________________‬ ‫گونه می توانم از معلم‬

‫________________________________‬ ‫هایم د م ایل د سی‬
‫________________________________‬ ‫کمک بگیرم؟‬
‫________________________________‬

‫________________________________‬ ‫گونه می توانم د با ه‬

‫________________________________‬ ‫م ایل فنی از معلم ها‬
‫________________________________‬ ‫اهنمایی بگیرم؟‬

‫اولین کالس آموزش در فضای مجازی‬

‫واال وقتش سا ایده که معلم باشا ایم همه این برنامه یزی های‬
‫دقی برای این ا ست که به نتایج د خواه بر سیم ه د کالس های و رو ی‬
‫و د و و یا محی آموزش مجازی آشنایی با دانش آموزانتان او ین کا ی ت‬
‫که شااما باید انجام دهید دانش آموزان نیز برای همدیگر جدید ه ااتند و‬
‫همدیگر ا نمی شنا سند آنها به فر صت زیادی نیاز دا ند تا با همدیگر آ شنا‬
‫شوند‬

‫سالم و احوالپرسی با دانش آموزان‬

‫آیا می توانید تصو کنید که افرادی که شما با آنها زندگی می کنید‬
‫وقتی وا د خانه می شوند سالم و اووا پر سی نکنند؟ ما هرگز با خودمان فکر‬
 ‫‪ 98‬آموزش در فضای مجازی‬

‫نمی کنیم که ‪ :‬ون دیروز سااالم اووا پرساای کردم دیگه امروز الزم نی اات‬
‫سالم و اووا پر سی کنم با وجود این د جریان شلوغی سال تح صیلی این‬
‫م ااا ه دقیقا همان اتفاقی اساات که خ می دهد ب اایا ی از معلمان پس از‬
‫و ود به کالس با بچه ها سالم و اووا پرسی نمی کنند ما متوجه شده ایم که‬
‫یکی از اتفاقات معمو ی که بعد از او ین ماه از شرو سال تح صیلی خ می‬
‫دهد همین کا است و هر وز بدتر نیز می شود وتی از ‪ 981‬وز از ‪ 922‬وز‬
‫سال تحصیلی گذشته باشد دانش آموزان م تح این ه تند که ما با نام به‬
‫آنها سالم کنیم و وا شان ا بپرسیم این ورف به این معنی است که اگر ‪92‬‬
‫دقیقه زودتر سااایده اید و دا ید آماده می شاااوید که کالس مجازی تان ا‬
‫شرو کنید ‪ ،‬طفا با دانش آموزان سالم و اووال پر سی کنید آماده با شید‬
‫که وقتی آنها وا د کالس می شااوند سااالم کنند‪ ،‬شااما با اساام به آنها جواب‬
‫دهید و به شمان شان نگاه کنید‬

‫دانش آموزان این شای ستگی را دارند که با آنها سالم و احوالپر سی‬
‫کنید و آنها را با اسم صدا بزنید‪ .‬آماده باشید وقتی که وارد کالس می‬
‫شوند به آنها سالم کنید‪ ،‬با ا سم آنها را صدا کنید و به چ شمان شان‬
‫نگاه کنید‪.‬‬

‫برخی از معلمان ابتدایی ها یا پنج وش برای سالم و اووا پرسی‬

‫بدون مس برای دانش آموزان دا ند (به عنوان مثال ‪ ،‬تکان دادن د ست‪ ،‬بلند‬
‫باندن د ست ها به یک‬ ‫کردن انگ شت ش ت‪ ،‬گذا شتن د ست وی قلب ‪،‬‬
‫ماژول دو – اولین روزهای مدرسه ‪99‬‬

‫دیگر مثل هندی ها ‪ ،‬اسااتفاده از زبان عالمت اشااا ه آمریکایی برای "صاابح‬
‫بخیر" ‪ ،‬عالمت ستا ه با انگ شتان د ست – برای گفتن "زنده با شید و موف‬
‫با شید") به دانش آموزان اجازه دهید ت صمیم بگیرند که کدام عالمت ا برای‬
‫اوو پر سی دو ست دا ند این کا وترام گذا شتن به خوا سته ها و هنجا های‬
‫فرهنگی دانش آموزان بوده و به آنها این فر صت ا می دهد شیوه سالم خود‬
‫ا انتخاب کنند و او اس ا ستقالل و اعتماد به نفس شان ا ا تقاء بخ شند‬
‫این شاایوه همچنین یک وش عا ی برای مطا عه سااریغ و ک ااب اطال د‬
‫مو د کودکی اسااات که بنا به دالیلی و بخاطر اتفاقاتی که قبل از و ود او به‬
‫کالس د س آنالین خ داده است آمادگی الزم ا برای یادگیری ندا د‬

‫فضای کاریتان را شخصی سازی کنید‬

‫اعراااای کالس مجازی به نوعی اجتماعی ه اااتند که فراااای‬

‫م شترکی دا ند‪ .‬جزئیات کالس ا به شکلی به ف رای کالس ا ضافه کنید که‬
‫دانش آموزان بتوانند خودشان و مشا کت و همکا ی های منحصر به فردشان‬
‫ا ببینند‪ .‬بهترین کا این است که تصویری از نام و نام های خانوادگی دانش‬
‫آموزان خود تان طراوی کن ید و از آن به عنوان پس زمی نه م جازی کالس‬
‫د س خود اسااات فاده کن ید‪ .‬آ ثا و کا های دانش آموزان ا د معرض د ید‬
‫دیگران قرا دهید و مرتباً آثا شااان ا عوض کنید تا آنها همیشااه نمونه های‬
‫تازه ای از تالش های خود ا بتوانند د وب سااایت کالس ببینند‪ .‬خانواده ها‬
‫نیز از این کا قد دانی خواهند نمود‬
 ‫‪ 111‬آموزش در فضای مجازی‬

‫اسم دانش آموزان و نحوه تلفظ صحیح آنها را یادبگیرید‬

‫صدا زدن افراد با نام شان ن شانه ا سا سی اوترام گذا شتن به آنها‬
‫است وقتی ما برای یادگیری اسم و فامیل دیگران وقت می گذا یم با این کا‬
‫عالقه خود ا به آنها نشان می دهیم‪ .‬وقتی نام خودمان ا از زبان فرد دیگری‬
‫می شنویم توجه ما جلب می شود‪ ،‬این کا پیوند عاطفی بین ما و شخ صی‬
‫که نام ما ا گفته اساات ایجاد می کند‪ .‬ا شاای که برای معلمان وجود دا د‬
‫این اسااات که نام و نام خانوادگی دانش آموزان ا یاد بگیرند و اسااام آنها ا‬
‫د ست تلفظ نمایند بعری از اسم ها برای ما آشنا تر ه تند ا بته ب تگی به‬
‫تجربیات خود معلم دا د اما ک انی که ا سم و فامیل سختی دا ند می توانند‬
‫تایید کنند که شنیدن نام و نام خانوادگی آنهم با تلفظ ا شتباه ب یا د رد‬
‫وش های خالقانه یادگیری نام و نام خانوادگی دانش‬ ‫کننده اسااات خل‬
‫آموزان برای شما فرصت هایی ا ایجاد می کند که می توانید د مو د زندگی‬
‫و شخ صیت دانش آموزان تان مطا ب بی شتری یاد بگیرید گفتن صحیح نام و‬
‫نام خانوادگی دانش آموز " نقطه اتکایی قد تمند برای مها و د گیری کردن‬
‫س است ‪(Elwell & Lopez Elwell,‬‬ ‫و انگیزه دادن به دانش آموزان کالس د‬
‫)‪.2020, p. 13‬‬

‫ندان تن یا عدم تمایل به صدا زدن نام دانش آموز باعث بود بوجود‬
‫آمدن او ااااس منفی د "غریبه" بودن و باو به اینکه او د کالس آدم بی‬
‫ا زشاای اساات‪ ،‬میگردد‪ .‬با یادگیری داسااتانی که د پشاات نام دانش آموزان‬
‫ه اات ابطه عاطفی خود ا با آنها عمی تر کنید ما داسااتان هایی د مو د‬
‫اینکه ی شد که این ا سم ا برای ما گذا شتند تعریف می کنیم‪ ،‬تعداد کمی‬
‫از ق صه ها و اف انه های خانواده ها ا د کالس برای دانش آموزان بازگو می‬
‫ماژول دو – اولین روزهای مدرسه ‪111‬‬

‫نماییم و به دانش آموزان اجازه می دهیم تا د مو د این مفهومی که به ظاهر‬

‫غیر ممکن است عمیقا فکر کنند ما هم زمانی بچه بودیم بعد از مدل سازی‪ ،‬از‬
‫دانش آموزان می خواهیم که د مو د اینکه خانواده آنها گونه برای شان نام انتخاب‬
‫کرده اند و را این نام ا انتخاب نموده اند بنوی اااند یا بگویند بعرااای از بچه ها‬
‫ممکن ا ست بگویند که ا سم شان نام یکی از اجداد شان یا دو ست خانوادگی شان‬
‫ا ست‪ ،‬د وا ی که سایر بچه ها ممکن ا ست معنی ا سم خود ا بنوی ند همانطو‬
‫که آنها دا ستان نام خود ا برای ما تعریف می کنند ‪ ،‬از شان می پر سیم که‬
‫خود شان دو ست دا شتند که ه ا سمی دا شته با شند و اگر د تلفظ صحیح‬
‫آن ها ا نمی دانیم بهتر از آن ها بخواهیم که به ما یاد بده ند آ قای داگ‪ 9‬از‬
‫دانش آموزان ش می خواهد که بی خیال این کا نشاااوند هر وز با او تمرین‬
‫کنند تا زمانی که خودش بتواند اسم آنها ا د ست بگوید‪.‬‬

‫دانش آموزان کوچک تر‬

‫معلمان دانش آموزان پایه های پایین تر‪ ،‬سااال تحصاایلی ا با خواندن نام هر‬
‫بچه با شعر و آهنگ شرو می کنند تا این اطالعات د آنها تقویت شود بله‪،‬‬
‫شااما مجازید وقتی برخ ه ااتید با آواز بخوانید و دساات بزنید! بازی های‬
‫سااااده ای ا د وقت اساااتراوت با بچه ها انجام بدهید هر ند دقیقه یکبا‬
‫وضاااعیت محل تد یس تان ا به شاااکلی از نو بچینید تا همه دانش آموزان‬
‫کالس شما فرصتی داشته باشند تا با یکدیگر گفتگو کنند‬

‫‪1‬‬
‫‪Doug‬‬
 ‫‪ 112‬آموزش در فضای مجازی‬

‫بررسخخی و تحقیق در مورد عالیق دانش آموزان نه تنها در هفته اول‬

‫سال بلکه در طی سال تحصیلی کاریست مفید و اثر گذار‪.‬‬

‫دانش آموزان پایه های باالتر‬

‫ما از یک م صاوبه سکوت برای دانش آموزان پایه های باالتر ا ستفاده کرده‬
‫ایم تا یکدیگر ا به هم معرفی کنند دانش آموزان د گروه های دو نفره با‬
‫نوشااتن سااواالت مو د نظر بر وی یک برگه مشااترک با همدیگر مصاااوبه‬
‫کردند ساپس هر نفر به ساواالت همیا خود پاساخ می داد بعد از ده دقیقه‪،‬‬
‫دانش آموزان هم گروهی اش ا برای سایر بچه های کالس معرفی می کرد‬

‫تکنیک دیگری که برای دانش آموزان پایه های باالتر می توانیم استفاده کنیم‬
‫این ا ست که از آنها دعوت کنیم تا مقا ه کوتاهی د با ه خود شان بنوی ند و‬
‫د این مقا ه به جزئیات و ویژگی های شخ صیتی‪ ،‬آ زوها و زندگی نامه شان‬
‫بپردازند ساااپس از دانش آموزان بخواهید مقا ه خود ا به ابر کلمات تبدیل‬
‫کنند و با قلم های مختلف‪ ،‬نگ ها و طرح هایی که مو د پ ااندشااان اساات‬
‫تزئین نمایند پس از اینکه دانش آموزان اطالعات خودشاااان ا با کالس به‬
‫اشتراک گذاشتند‪ ،‬می توانید به آنها عمالً نحوه استفاده از سی تم مدیریت‬
‫یادگیری د کالس نشااان دهید شااما هم د این کا شاارکت کنید‪ ،‬تا دانش‬
‫آموزان نیز اطالعاتی د مو د شما بد ست بیاو ند و با شما آ شنا شوند دانش‬
‫آموزان ا تشوی کنید تا د هفته اول مد سه از این پوستر د ست شده عمال‬
‫به عنوان پشت زمینه فرای مجازی شان استفاده کنند‬
‫ماژول دو – اولین روزهای مدرسه ‪113‬‬

‫یادداشتی برای خودم‬

‫د هفته اول سال تح صیلی شما ه کا هایی ا هر وز انجام می دهید تا‬
‫نام و نام خانوادگی دانش آموزان تان ا یاد بگیرید و با دا ستان نام ها و نام‬
‫خانوادگی هایشان آشنا شوید ؟‬
‫●‬
‫●‬
‫●‬
‫●‬
‫●‬
‫●‬
‫●‬
‫●‬
‫●‬

‫با عالقمندی های دانش آموزان آشنا شوید‬

‫عالقه عامل مهمی برای برقرا ی ا تباط د یادگیری اسااات ‪ ،‬ون‬
‫هر ه دانش آموزی به د سی عالقمند تر باشد به اوتمال زیاد میزان موفقیت‬
‫او د آن د س بیشتر خواهد بود)‪(Palmer, Dixon, & Archer, 2016‬‬
‫می گویند‪" :‬عالقه" به اوتمال زیاد خودش ا نمی تواند به عنوان یک فعا یت‬
‫کامالً علمی نشان دهد ما نمی توانیم دانش آموزی ا که نفس نفس میزند و‬
‫می گوید‪" :‬من نمی توانم صبر کنم تا د مو د توطئه با وت‪ 9‬شک ت خو ده‬
‫‪ 9120‬اطالعاتی ک ااب کنم! اما ممکن اساات او به تغییرات اجتماعی عالقه‬
‫مند با شد و اعترا ضات مو ضوعی با شد که دو ست دا د دنبال کند او وتی‬

‫‪1‬‬
‫‪Gunpowder Plot‬‬
 ‫‪ 114‬آموزش در فضای مجازی‬

‫ممکن است عالقه مند باشد که مطا بی ا د مو د گای فاکس‪ ، 9‬هبر توطئه‬
‫با وت‪ ،‬و ما سکی که اغلب برای پنهان کردن هویت معتر ضین معا صر می زد‪،‬‬
‫بدست بیاو د‬

‫فرصخخت فوا العاده برای معرفی معلمِ مثبت جعلی اسخخت‪ ،‬رابطه یک‬
‫دانش آموز با گف ته یک دانش آموز‪" :‬من این را می خوانم پس به تو‬
‫فکر می کنم"‪.‬‬

‫عالقه مندی موضوعی ای تا نی ت عالقمندی یک موضوعی مرتب‬

‫با موقعیت و ند بعدی د میان ساختا های مختلف از کم تا زیاد از پایین تا‬
‫باال همانطو که هر معلم د عمل می تواند تاییدکند د زمینه عالقمندی‬
‫موضااوعاتی مانند ا زش‪ ،‬تکرا و ت اال آن با گذشاات زمان تغییر می کند‬
‫مو ضوعاتی که دانش آموزان د ابتدای سال فکر می کنند جذاب ا ست و به‬
‫آنها عالقه نشااان دهند ممکن اساات ناگهان برای آنها ک اال کننده شااود‪ ،‬د‬
‫عین وال هم ممکن اسااات به موضاااوعات جدیدی عالقمند شاااوند و این‬
‫موضااوعات جایگزین موضااوعات قبلی شااوند بنابراین‪ ،‬بهتر اساات که عالی‬
‫دانش آموزان نه تنها د هفته اول مد ساااه بلکه د مقاطغ مختلف د طول‬
‫سال مو د بر سی قرا گیرد‪ .‬د بر سی ها و مصاوبه هایی موفقیت آمیز که‬
‫برای کشاااف عالقه مندی دانش آموزان انجام می گیرد‪ ،‬از زبانی متناساااب با‬
‫شااد آنها اسااتفاده کنید برای دانش آموزان کو ک تر‪ ،‬پرسااش نامه ای که‬

‫‪1‬‬
‫‪Guy Fawkes‬‬
‫ماژول دو – اولین روزهای مدرسه ‪115‬‬

‫تنظیم می کنید باید شامل سواالت ت صویری با شد که پا سخ دادن به آنها‬

‫برای دانش آموزان آسان باشد دانش آموزان بز گتر می توانند به سواالت باز‬
‫پاسااخ دهند‪ ،‬این نو سااواالت به آنها فرصاات می دهد تا با کلمات خودشااان‬
‫پاسااخ دهند‪ ،‬و پرسااشاانامه ا کامل کنند ب اایا ی از معلمان خودشااان‬
‫پر س شنامه ها ا تنظیم می کنند که متنا سب به مو ضو مو د عالقه و کالس‬
‫آنها با شد نظر سنجی های مو د عالقه شما د محی آموز شی از اه دو به‬
‫همان اندازه کالسِ د سِ ورو ی ا زشمند ه تند‬

‫پیش از اجرای نظر سنجی‪ ،‬و تکمیل پر س شنامه ها با دانش آموزان‬

‫خود د با ه هدف آنها صاااحبت کنید مطمئن شاااوید که آنها می دانند این‬
‫پرسشنامه برگه امتحانی نی ت که به آنها داده شده باشد تا پاسخ دهند بلکه‬
‫برگه ا به این منظو به آنها داده اید تا پرکنند که شاااما بتوانید د مقابل هر‬
‫کدام از دانش آموزان تان معلمِ پاسخگو تری باشید وتی بهتر است‪ ،‬خودتان‬
‫نیز به یکی از آن پر س شنامه ها پا سخ دهید و پا سخ های خودتان ا با آنها به‬
‫اشااتراک بگذا ید تا آنها نیز د مو د شااما اطالعات ک ااب کنند اگر نین‬
‫تصااام یمی گرفتید‪ ،‬پاساااخ های خودتان ا پس از اینکه دانش آموزان نظر‬
‫سنجی ها ا کامل کردن به آنها بگویید‪ ،‬تا با این کا پا سخ های شما تاثیری‬
‫د پاسخ های آنها به سواالت پرسشنامه نداشته باشد‬

‫پس از اجرای نظرسنجی ها‪ ،‬نمودا ی سم کنید تا نتایج ا وی آن‬

‫یاددا شت کنید به دنبال موا د م شترک بین دانش آموزان با یکدیگر با شید‬
‫این بینش ها می تواند وسااایله ای برای تقویت واب مثبت هم ااااالن د‬
‫کالس باشاااد از نتایج بدسااات آمده برای خواندن مطا ب و ایجاد ا تباط با‬
‫محتوای کالس د س استفاده کنید د اینجا فرصت فوق ا عاده ای برای جعل‬
 ‫‪ 116‬آموزش در فضای مجازی‬

‫یک ابطه مثبت معلم‪ -‬شااااگردی با گفتن این جمله به دانش آموز‪" ،‬من‬
‫این ا خواندم و به تو فکر کردم" وجود دا د شااما توانید با جلب توجه دانش‬
‫آموزان به موضاااوعاتی که تد یس می کنید از عالقه مندی دانش آموزان به‬
‫عنوان یک سااارمایه بهره ببرید‪ .‬به عنوان مثال‪ ،‬دانش آموزی که به آسااامان‬
‫شااب عالقه دا د منبغ مفیدی د هنگام مطا عه و تد یس مطا ب مربوط به‬
‫نجوم‪ ،‬خواهد بود دانش آموزی که به برنامه های گفتا ی و ساااخنرانی عالقه‬
‫مند ا ست‪ ،‬ممکن ا ست بخواهد شعری مرتب با مطا ب د سی ا د کالس‬
‫به اشاااتراک بگذا د و آنرا برای بچه ها بخواند ا تباطات ا به محتوای کتاب‬
‫های د ساای محدود نکنید از دانش آموزی که اسااکیت سااوا ی می کند د‬
‫مو د آخرین ترفندی که وی آن کا می کند ساااوال کنید با دانش آموزی‬
‫که عاشا ا بازی های ویدیویی اسااات د مو د هدیه ای که می خواهید برای‬
‫یکی از اعرای خانواده بخرید مشو ت کنید فرصت های زیادی برای استفاده‬
‫از عالقمندی های دانش آموزان وجود دا د‪ ،‬اما اگر از این عالقمندی ها آگاهی‬
‫نداشته باشید ه سود!‬
‫ماژول دو – اولین روزهای مدرسه ‪117‬‬

‫یادداشتی برای خودم‬

‫آگاهی داشااتن از عالی دانش آموزان خود اهرم اصاالی برقرا ی ا تباط با‬
‫برنامه د ساای اساات سااوال این اساات که شااما گونه می توانید از این‬
‫عالقمندی ها آگاه شااوید؟ نظر ساانجی مفید و کا بردی که اوتمال دا د‬
‫شما از آن د کالس بخواهید استفاده کنید ا د اینجا بنوی ید‬

‫‪9‬‬

‫‪2‬‬

‫‪3‬‬

‫‪0‬‬

‫‪2‬‬
 ‫‪ 118‬آموزش در فضای مجازی‬

‫نتیجه گیری‬
‫د او ین وزهای آموزش مجازی و از اه دو ‪ ،‬ه از ابتدای ساااال‬
‫کالس های مجازی شرو شده باشد و یا به طو متناوب د کل سال تحصیلی‬
‫برگزا گردد‪ ،‬از دانش آموزان بخواهید که با دقت به د س و آنچه که تد یس‬
‫می شود توجه نمایند شما اگر د ابتدای سال تح صیلی این فر صت ا دا ید‬
‫که د کالس و و د و با دانش آموزان تان کا تد یس ا شرو کنید‪ ،‬بیشتر‬
‫وقت خود ا صاارف آماده کردن دانش آموزان برای یک دو ه آموزش مجازی‬
‫و از اه دو کنید با بازگشااات به پنج هدفی که د ابتدای این مدل معرفی‬
‫کردیم‪ ،‬از آنها برای پیشبرد برنامه های توسعه خود استفاده کنید برای اینکه‬
‫اهداف خود ا با برنامه های خود هماهنگ کنید د صاااو ت زوم می توانید‬
‫د برنامه ها و یا اهداف بازنگری نمایید به عنوان آخرین تکلیف این مدل‪،‬‬
‫ه هدف های ا‬ ‫فرم خود ا زیابی زیر ا انجام دهید تا بفهمید تالش هایتان‬
‫نشانه گرفته اند‬
‫ماژول دو – اولین روزهای مدرسه ‪119‬‬
‫مشخخخص کنید هر کدام از‬
‫عوا مل چ قدر برا ی تان‬
‫اهم یت دار ند‪ .‬یکی از واژه‬
‫های زیر را در م قا بل هر‬
‫عامل بنویسید‪:‬‬
‫کم‪ ،‬متوسط‪ ،‬زیاد‪ ،‬خیلی‬
‫زیاد‬
‫با استفاده ازعبارت های زیر‬ ‫عامل‬
‫سطح عملکرد کنونی خودتان را‬
‫ارزیابی کنید‪:‬‬
‫⃝خوب یا معمولی‬
‫⃝بد و غیر عادی‬
‫⃝خوب یا معمو ی‬ ‫نوشتن اصول و‬
‫⃝بد و غیر عادی‬ ‫قواعد‬
‫⃝خوب یا معمو ی‬ ‫برقراری ارتباط‬
‫⃝بد و غیر عادی‬ ‫اصول و قواعد با‬
‫مقررات کالس‬
‫⃝خوب یا معمو ی‬ ‫تعیین انتظا ات‬
‫⃝بد و غیر عادی‬ ‫برای یادگیری‬
‫همزمان از اه دو‬
‫⃝خوب یا معمو ی‬ ‫توسعه و آموزش‬
‫⃝بد و غیر عادی‬ ‫سازمانی و فرآیند‬
‫کا های وزمره‬
‫⃝خوب یا معمو ی‬ ‫طراوی یک وب‬
‫⃝بد و غیر عادی‬ ‫سایت قابل توجه‬
‫⃝خوب یا معمو ی‬ ‫احوالپرسی با‬
‫⃝بد و غیر عادی‬ ‫دانش آموزان‬
‫⃝خوب یا معمو ی‬ ‫یادگیری نام دانش‬
‫⃝بد و غیر عادی‬ ‫آموزان و تلفظ‬
‫درست آنها‬
‫⃝خوب یا معمو ی‬ ‫پی بردن به‬
‫⃝بد و غیر عادی‬ ‫عالقمندی دانش‬
‫آموزان‬
 ‫‪ 111‬آموزش در فضای مجازی‬

‫معیارهای موفقیت‬
‫من می توانم اصول و قواعد الزم ا برای دانش آموزان تعیین کنم‬ ‫‪‬‬
‫من می توانم توافقااات الزم د کالس بااا دانش آموزان ا تنظیم‬ ‫‪‬‬
‫نمایم‬
‫من می توانم انتظا ات برای یادگیری همزمان از اه دو ا تعیین‬ ‫‪‬‬
‫نمایم‬
‫من می توانم وال های کا های وزانه و سازمانی ا آموزش دهم‬ ‫‪‬‬
‫من می توانم وب سایت ها ا اگر قابل توجه بودندا زیابی کنم‬ ‫‪‬‬
‫من نام و نام خانوادگی و عالقه مندی دانش آموزانم ا می دانم‪.‬‬ ‫‪‬‬
 ‫ماژول‪:3‬‬
‫رابطه معلم – دانش آموز در فضای مجازی‬

‫اهداف یادگیری‬

‫دانش آموز‪ -‬معلم و وفظ این‬ ‫‪ ‬من د وال یادگیری ا زش واب‬

‫واب د آموزش از اه دو ه تم‬
‫‪ ‬من د وال یادگیری نقش خودم د خل محیطی ه ااتم که د آن‬
‫دانش آموزان هنگام اشتباه کردن او اس اوتی و آ امش کنند‬
‫‪ ‬من د وال یادگیری طراوی تجربه های آموزش از اه دو ه تم‬

‫اگر از معلمی بپر سید که ه مو ضوعاتی برای یادگیری و د حظه‬

‫وال مهم اساات به شااما خواهد گفت‪ :‬ا تباط ان ااانی یک ویژگی اساااساای‬
‫معلمان این اسااات که دانش آموزان ا به عنوان افرادی د نظر می گیرند که‬
‫داساااتان های غنی برای گفتن و آ زوهایی برای آینده خود دا ند ه خاطره‬
‫ای از معل مان خود دا ید؟ بهترین یزی که از آن ها یاد گرف ته اید ه بوده‬
‫اساات؟ به اوتمال زیاد بهترین خاطره شااما مربوط به معلمی اساات که با او‬
‫ابطه مثبت داشته اید واب مثبت قلبی بین معلمان و دانش آموزان یا آنچه‬
 ‫‪ 112‬آموزش در فضای مجازی‬

‫که هتی‪ 9‬و زیر ‪ )2292( 2‬از آن به عنوان ها وب ذهنی یادگیری ‪ -‬بصری‬
‫یاد می کنند‪:‬‬

‫من بر یادگیری و زبان یادگیری تمرکز می کنم‬ ‫‪9‬‬

‫من برای ول ا ش های موجود تالش می کنم و صاارفاً " بهترین‬ ‫‪2‬‬
‫خودم" نی تم‪.‬‬
‫من می دانم که یادگیری کا سختی است‪.‬‬ ‫‪3‬‬
‫من واب د خواهم ا برقرا می کنم و اعتماد ساااازی می کنم تا‬ ‫‪0‬‬
‫یادگیری د همان مکان اتفاق بیفتد جایی که براوتی ب شود ا شتباه‬
‫کرد و از دیگران یاد گرفت‬
‫من به جای اینکه گوینده صرف با شم بی شتر به گفتگوهای دو نفره‬ ‫‪2‬‬
‫می پردازم‬
‫سانی می نمایم‬ ‫من همه یز ا د مو د زبان یادگیری اطال‬ ‫‪1‬‬
‫من عامل تغییرم و معتقدم همه دانش آموزان می توانند پیشااارفت‬ ‫‪8‬‬
‫کنند‪.‬‬
‫من به دانش آموزان بازخو د می دهم و به آن ها ک مک می کنم تا‬ ‫‪2‬‬
‫بازخو د ا د ک کنند و من طب بازخو دی که به من داده شاااده‬
‫تف یر می کنم و فتا می نمایم‬
‫من ا زیابی ا به عنوان آگاهی از تأثیرگذا ی خودم و و ود به گام‬ ‫‪1‬‬
‫های بعدی می دانم‪.‬‬
‫‪ 92‬من با معلمان دیگر همکا ی می کنم‪.‬‬

‫‪1‬‬
‫‪Hattie‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Zierer‬‬
‫ماژول سه – رابطه معلم – دانش آموز در فضای مجازی ‪113‬‬

‫کیفیت ابطه بین مربی و شااااگرد تا ودی ب ااایا ی از این ها‬

‫وب های ذهنی ومایت می کند و اااساایت اجتماعی وجود دا د مبنی بر‬
‫اینکه یادگیری کا سااختی اساات و هر گز نباید تالش های دانش آموزان ا‬
‫ناد یده گرفت م یل به گفتگوی دو نفره بجای تک گویی د این فرایند وجود‬
‫دا د‪ ،‬پیشااانهاد های یادگیری نشاااان می دهد که معلم ها ایده های دانش‬
‫آموزان ا جدی می گیرند و به آنها اجازه می دهند تا بفهمند دانش آموزان‬
‫شان گونه و د با ه ه یزهایی می اندی شند و فرایند تفکر آنها گونه می‬
‫با شد اینگونه معلم ها می دانند که بازخو د تنها به آنچه که ا ائه شده ا ست‬
‫بر نمی گردد بلکه بازخو د به آنچه که د یافت شده ا ست اطالق می شود و‬
‫ابطه ی همراه با ا سترس و ا ضطراب منجر به کاهش بازخو د منا سب و مفید‬
‫می گردد معلمان یک فرضیه اصلی و مهم ا گرامی می دا ند‪ :‬آنها عمیقا باو‬
‫دا ند که می توانند م اایر غم انگیز آموزش و پرو ش کودک ا تغییر دهند و‬
‫شواهدی از تأثیر د اجرای نین باو ی ا ائه می دهند‬

‫به این ترتیب‪ ،‬ویژگی های یک ابطه با کیفیت باال مثبت و سازنده‬
‫بین معلم‪ --‬دانش آموز گونه اسااات؟ از شاااما می خواهیم پیش از واکاوی‬
‫عمی تر این موضو تجربیات خودتان ا بنوی ید‬
 ‫‪ 114‬آموزش در فضای مجازی‬

‫یادداشتی برای خودم‬

‫سه تا پنج شاخص کیفی ا بنوی ید که براساس آنها بتوان د مو د میزان‬

‫ابطه مثبت و کا آمد با یک دانش آموز قراوت کرد‬

‫‪_________________________________________ .1‬‬
‫___________________________________________‬
‫___________________________________________‬

‫‪_________________________________________ 2‬‬
‫___________________________________________‬
‫___________________________________________‬
‫‪_________________________________________ 3‬‬
‫___________________________________________‬
‫___________________________________________‬

‫‪_________________________________________ 0‬‬
‫___________________________________________‬
‫___________________________________________‬

‫‪_________________________________________ 2‬‬
‫___________________________________________‬
‫ماژول سه – رابطه معلم – دانش آموز در فضای مجازی ‪115‬‬

‫ویژگی های رابطه بین معلم – دانش آموز‬

‫افراد وقتی اب طه مثبتی با فرد آموزش ده نده دا ند‪ ،‬بهتر یاد می‬
‫گیرند مدا ک موجود نشااان دهنده آن اساات که تأثیر واب معلم ‪ -‬دانش‬
‫‪(Hattie,‬‬ ‫آموز مثبت اساات‪ ،‬میزان این تاثیر قمی معادل با ‪ 2/02‬می باشااد‬
‫)‪ 2018‬داستان پشت داده ها وکایت از پتان یل آن برای ت ریغ د دستیابی‬
‫‪Cornelius-White, 2007,‬‬ ‫به موفقیت دا د عناصر واب معلم – دانش آموز‬
‫)‪ )p. 113‬شامل موا د زیر است‪:‬‬

‫همدلی معلم – د ک و فهم‬ ‫‪‬‬

‫توجه مثبت بی قید و شرط – شو و اشتیاق‬ ‫‪‬‬
‫اصالت ‪ -‬خودآگاهی معلم‬ ‫‪‬‬
‫بی رهنمود‪ -‬فعا یتهای خود ابتکا ی دانش آموزان و خود تنظیم‬ ‫‪‬‬
‫شده دانش آموزان‬
‫تشویق تفکر انتقادی زیرا این نو تفکر د مقابل شیوه ای قرا‬ ‫‪‬‬
‫ماای گاایاارد کااه باار وااافااظااه ساااانااتاای تاااکاایااد دا د‬

‫شیوه های دانش آموز محو د هر کال سی ضر ی میبا شند شاید‬

‫وتی بتوان گفت د کالس های د س مجازی ضاارو ت بیشااتری دا د ایجاد‬
‫نین شرایطی د کالس از او ین جل ه برخو د بین دانش آموز و معلم باید‬
‫آغاز گردد‪:‬‬
 ‫‪ 116‬آموزش در فضای مجازی‬

‫واب قوی بین معلم ‪ -‬دانش آموز به ا تباط موثر و تما یل موجود‬ ‫‪‬‬
‫به تاکید و گفتگو وی موضااوعاتی که ممکن اساات ابطه ا خراب‬
‫کند متکی است‬
‫واب مثبت و سازنده زمانی بوجود می آید و گ ترش پیدا می کند‬ ‫‪‬‬
‫که معلم انتظا ات جوانمرادانه ای ا از دانش آموزان دا شته با شد‪ ،‬و‬
‫دانش آموزان ا د تعیین جن به های سااااز مانی کالس د س و‬
‫مدیر یت کالس دخ یل نما ید و به آنها تفهیم کند که دانش آموزان‬
‫باید خودشان به وشی منصفانه جوابگو و م ئول انتظا ات خواسته‬
‫شده بدانند‬
‫مهم ترین نکته این اساات که واب شااکل گرفته د صااو ت بروز‬ ‫‪‬‬
‫فتا نامناساااب از جانب معلم و یا دانش آموزان از بین نرفته و‬
‫خد شه دا نمی شود این نکته ی ب یا مهمی برای مربیان ا ست‬
‫اگر می خواهیم مطمئن شویم که دانش آموزان د خواندن‪ ،‬نوشتن‪،‬‬
‫برقرا ی ا تباط و اندیشاایدن به سااطوح باال دساات یافته اند‪ ،‬باید‬
‫ابطه ایی مثبت‪ ،‬صااامی مانه و قابل اعتمادی با هر کدام از دانش‬
‫آموزان برقرا کنیم‬

‫این نکته مهم ا ست که بدانید؛ سطح باالی واب مثبت باعث ایجاد‬
‫اعتماد شااده و ساابب می شااود که کالس د س شااما برای دانش آموزان به‬
‫مکانی تبدیل شااود تا آنچه ا که یاد ندا ند کشااف کنند؛ اشااتباهاتشااان و‬
‫برداشاات های غل شااان ا اصااالح نمایند د وقیقت واب قد تمند بین‬
‫دانش آموز ‪ -‬معلم اجازه می دهد تا اشااتباهات به عنوان فرصاات هایی برای‬
‫یادگیری د نظر گرف ته شاااوند تعداد ز یادی از دانش آموزان و معلم ها از‬
‫موقع یت هایی که اوتمال دا د آنها اشاااتباه کنند اجتناب می کنند و بد یل‬
‫ماژول سه – رابطه معلم – دانش آموز در فضای مجازی ‪117‬‬

‫مواجه شدن با کمی دانش یا فقدان د ک مناسب د ا ا ش می شوند ‪ -‬اما‬

‫ما می خواهیم این موقعیت ها ا به فرصاات های یادگیری قد تمندی تبدیل‬
‫کنیم و این اتفاق به اوتمال زیاد د محی هایی با اعتماد باال خ می دهند‬
‫و این امر تنها ایجاد و داشاااتن ساااطح مثبت و باالیی از واب بین معلم ‪-‬‬
‫دانش اموز نی ت‪ ،‬بلکه ناشی از این امر است که شما کونه اعتماد باال ا د‬
‫واب دانش آموز ‪ -‬دانش آموز برقرا می کن ید جو ی که یک دانش آموز‬
‫بتواند د با ه مشاااکالت و تالش هایش(مبا زاتش) د با ه یادگیری مطا ب با‬
‫دانش آموزان دیگر صاااحبت کند و مفهوم مبا زه یک مفهوم مثبت و فعا یت‬
‫سرگرم کننده باشد‬

‫حتی اگر قبال با دانش آموزان ارت باط چهره به چهره داشخخ ته ا ید‪ ،‬از‬
‫برقراری رابطه مجدد با دانش آموزان را در فضای مجازی غفلت نکنید‪.‬‬

‫ما کو سانتیاگو‪ 9‬د دبیرستان علوم تد یس می کند و به عنوان یک‬

‫معلم عا ی و خوب همه او ا می شااناسااند دانش آموزانش معتقدند که از او‬
‫م طا ب ز یادی می آموز ند و د ا ز یابی به او نمره باالیی می ده ند دانش‬
‫آموزان عالقمند‪ ،‬تد یس وی ا تد ی اای با کیفیت باال ا زیابی نموده اند و به‬
‫میزان اثر گذا ی تد یس او ا ‪ 2/02‬برآو د نموده اند دانش آموزان می دانند‬
‫که تد یس خوب یعنی ی و داو های کامال دقی و من صفی د با ه ک ی که‬
‫تد یس می کند ه تند و می دانند از تد یس او یزی یاد می گیرند یا خیر‬
‫وقتی از ما کو پرساایدیم را دانش آموزانش د ا زیابی به اونمره باالیی داده‬
‫اند‪ ،‬با خجا ت پاسخ داد‪:‬‬

‫‪1‬‬
‫‪Marco Santiago‬‬
 ‫‪ 118‬آموزش در فضای مجازی‬

‫خب ‪ ،‬من فکر می کنم به این د یل اسااات که من آنها ا خوب می‬

‫شناسم وی ابطه خودم با تک تک آنها کا کرده ام و با همه اااانها‬
‫ابطه خوبی دا م اما جو ی فتا نکرده ام که با آنها دوسااات شاااوم‬
‫تالش کرده ام تا اعت مادشااااان ا ج لب کنم طو ی که بتوان ند د‬
‫کا هایشااان خطر پذیر باشااند و کا ی ا انجام بدهند و اشااتباه کنند‬
‫زمانی که این اتفاق خ می دهد من متوجه می شاااوم که یزهای‬
‫زیادی یاد می گیرند و ا زش تجربه هایشااان ا می دانند این کا د‬
‫فرایند یادگیری از اه دو خیلی سااخت اساات اما من همیشااه د با ه‬
‫اینکه گونه دانش آموزانم بدانند ووا سم به آنها ه ت‪ ،‬فکر می کنم‬
‫و به همه توجه می کنم تا آنها بتوانند به من اعتماد کنند بنابراین د‬
‫آ غاز هر کالس ساااعی می کنم با تک تک دانش آموزانم ساااالم و‬
‫اووا پرسااای کنم جو ی که آنها بفهمند و بدانند من بخاطر آنها د‬
‫کالس د س واضر می شوم من د با ه اشتباهات خودم که از تد یس‬
‫آن الین یادگرفته ام صاااحبت می کنم و به آنها می گویم که گونه‬
‫می شااود از وجود اشااتباهات برای یادگیری اسااتفاده کرد آنها مرا به‬
‫عنوان ان انی میدانند که مایل ا ست ا شتباه کند و به همین د یل هم‬
‫آنها نیز میتوانند یاد بگیرند‬

‫د اینجا ه یزی برای د ک کردن و فهمیدن مهم اسااات وتی‬

‫اگر قبال با دانش آموزان ا تباط هره به هره داشاااته ا ید‪ ،‬از برقرا ی ابطه‬
‫مجدد با دانش آموزان د فرااای مجازی غفلت نکنید هنگامی که مربیان از‬
‫بها ‪ 2222‬د سرتاسر جهان به سرعت از ابطه هره به هره به ابطه از اه‬
‫دو تغییر وضعیت دادند ماهیت واب شکننده ما به ما یادآو ی شد معلمان‬
‫خودشاان متوجه شادند که الزم اسات به وش های جدیدی با دانش آموزان‬
‫ابطه برقرا کنند و آنها ا د ک نمای ند ناگهان ما وا د دن یای دانش آموزان‬
‫ماژول سه – رابطه معلم – دانش آموز در فضای مجازی ‪119‬‬

‫شدیم و متوجه شدیم که د خانه های آنها ه تیم به همین ترتیب آنها نیز‬
‫ما ا به شیوه های جدید دیدند آنها تابلویی ا که د پ شت سر شما د خانه‬
‫آویزان بود ا د یدند و مطا ب وی آنرا خواندند و هم نین د یدن که گربه‬
‫شما د وس تد یس از جلوی دو بین د می شود یا صدای بچه ی شما ا‬
‫هنگام تد یس شااان یدند د ک پا امترهای جد ید ابطه موجود بین معلم ‪-‬‬
‫دانش آموز برای هدایت ا ش برانگیز بود دانش آموزان شااما وی شااما به‬
‫عنوان فرد که دایم می تواند د زندگی شان و رو دا شته با شد‪ ،‬و اب باز‬
‫کردند‬
‫سمی باس بپوشید(شما هنوز هم معلم ه تید‪ ،‬وتی زمانی که از‬
‫خانه تان تد یس می کنید) اشااتیاق خودتان ا ن اابت به آنها و ن اابت به‬
‫کا تان نشاااان دهید و گرما و اوترام خودتان ا برای آنها بروز دهید و از این‬
‫م ا ه اطمینان پیدا کنید‬

‫قضاوت و اراده ‪ ،‬فقط دانش و توانایی نیست‬

‫کیفیت واب معلم ‪ -‬دانش آموز پویاساات‪ ،‬به این معنی که به طو‬
‫مداوم با توجه به تجربیات و زمینه های موجود شکل می گیرد‪ .‬ما د ماژول‬
‫پیشاین – ماژول دو‪ -‬ایده هایی برای اه های برقرا ی ا تباط با دانش آموزان‬
‫جدید مانند ا ستفاده از نظر سنجی‪ ،‬یافتن عالقمندی‪ ،‬بازی ها و دا ستان های‬
‫موجود پشت نام و نام خانوادگی آنها برای به دست آو دن اطالعات بیشتر د‬
‫مو د آنها ‪ ،‬به اشااتراک گذاشااتیم‪ .‬اسااتفاده از این ویکردها همان ابطه با‬
‫دانش آموزان نی ت این ها به سادگی فعا یت هایی ه تند که شما از آنها‬
‫به عنوان د ی‪ ،‬جهت گ شودن ابطه با یک بچه یا نوجوان می توانید ا ستفاده‬
‫کنید ادامه کا با خود شماست‬
 ‫‪ 121‬آموزش در فضای مجازی‬

‫دیدگاه های ظریف ورفه معلمی بر دانش و توانایی تاکید دا ند‪ :‬آیا‬
‫معلم می دا ند گو نه کا ی ا ان جام د هد ‪ -‬و آ یا معلم توا نایی اجرای آن ا‬
‫دا د؟ اما وقتی به ب ااایا ی از جنبه های یاددهی و یادگیری می سااایم‪،‬‬
‫واقعیت این اساات که ا اده و قراااوت معلم مهم اساات ‪(Zierer, Lachner,‬‬
‫)‪ Tögel, & Weckend, 2018‬ما " آنچه" که یادداده می شااود یا به عبا ت‬
‫دیگر کا تد یس (دانش و توا نایی) ا از " گونگی" (ا اده) و " رایی"‬
‫(ق راوت و ا ز شیابی) د با ه آنچه که آنها انجام می دهند تفکیک می نماییم‬
‫واب معلم ‪ -‬دانش آموز نه تنها به سااارما یه گذا ی د زمی نه ای جاد واب‬
‫جدید (" ه یزی") ‪ ،‬نیاز دا د بلکه به د ک اهمیت ساختن و وفظ ابطه‬
‫ها ("ا اده") و و ااااسااا یت اجتماعی برای د ک زمانی که آنها به بهترین‬
‫شاااکلی می توانند د خدمت یادگیرندگان یا همان دانش آموزان(" رایی")‬
‫باشند‪ ،‬نیاز دا د‬
‫ماژول سه – رابطه معلم – دانش آموز در فضای مجازی ‪121‬‬

‫یادداشتی برای خودم‬

‫شااما گونه ا تباطات خودتان ا با دانش آموزان تان د محی آموزش از اه دو یا آموزش‬
‫مجازی برقرا (یا از نو برقرا )می کنید؟ ما فهر ستی ا برای شما اماده کرده ایم شما گونه‬
‫می توانید این ی ت ا برای خودتان شخصی سازی کنید؟‬
‫د س های همز مان(آن الین) و غیر همز مان (آف‬ ‫‪‬‬
‫الین) ا با گفتن یک جم له مث بت تای یدی ( به‬
‫عنوان مثال ب یان یک نقل قول‪ ،‬یک جوک خنده‬
‫دا ‪ ،‬پخش یک پیام تصویری کوته) شرو کنید‬
‫برای ومایت تح صیلی و پا سخ به سواالت د سی‬ ‫‪‬‬ ‫همد ی معلم‬

‫ساااا عات ادا ی و کا ی م جازی ا برای د یدا و‬ ‫دانش آموزان گونه‬

‫گفتگوهای کوتاه اختصاص دهید‬ ‫می توانند با شما‬
‫میزبان گفتگوهای کوتاه جهت بر سی ا ش های‬ ‫‪‬‬ ‫ا تباط برقرا کنند؟‬
‫موجود با خانواده ها و دانش آموزان باشااا ید تا‬
‫متو جه شاااو ید که دانش آموزان گو نه از ع هده‬
‫ه‬ ‫ا ش ها و مشاااکالت بر می آی ند و آن ها‬
‫یزهایی نیاز دا ند‬

‫آنچه ا که شااما از نتایج واصاال از نظر ساانجی‬ ‫‪‬‬ ‫تو جه مث بت بی ق ید و‬

‫یادگرفته اید ا به شااکلی کامل تر د د ون د س‬ ‫شرط‬
‫هایتان بگنجانید‬
‫چگونه دانش آموزان‬
‫د پایان جل ااات کالس د س برای دانش آموزان‬ ‫‪‬‬
‫شخخما می فهمند که‬
‫ای گیری یا نظر ساانجی قرا دهید تا آنها به آن‬
‫شخخ ما برای آ ن ها‬
‫پاسخ دهند‬
‫د بر سی کا ها ‪ ،‬و تکا یف دانش آموزان بازخو د‬ ‫‪‬‬ ‫ا ه م یت قا یل می‬

‫خود ا ب صو ت صوتی برای شان بفر ستید تا بجای‬ ‫شود؟‬

‫این که کل مات ا بدون پیش زمی نه الزم بخوان ند‪،‬‬
‫بتوانند تال و صدای شما ا بشنود‬
 ‫‪ 122‬آموزش در فضای مجازی‬

‫ورفه ای باس بپوشید و خود ا بیا ایید‬ ‫‪‬‬ ‫اصا ت‬

‫ف تا ی ا د پیش بگیر ید که د مو د خود تان و‬ ‫‪‬‬
‫چگو نه دانش آموزا‬
‫آنها خوش بین باشید‬
‫ن تان می فهم ند که‬
‫با گفتا تان و عمل تان به آنها نشاااان دهدید که‬ ‫‪‬‬
‫شما برای خودتان به‬
‫کالس جایی ا ست برای یادگیری د براه خود شان‪،‬‬
‫جهان و یکدیگر‬ ‫عنوان یک انسخخان‬
‫حرفه ای ارزش قایل‬
‫هستید؟‬

‫با دانش آموزان جل ااات گفتگوی دو نفری برگزا‬ ‫‪‬‬ ‫بی هنمود‬
‫کن ید و به آنها کمک کن ید تا نقاط قوت‪ ،‬اهداف و‬
‫دانش آموزان شما از‬
‫ووزه های شد خود ا شناسایی کنند‬
‫ک جا می فهم ند که‬
‫بجااای آ نکااه از دا نش آ موزان پرساااش هااای‬ ‫‪‬‬
‫شخخ ما برای توا نایی‬
‫تلقینی( اهنمایی کننده) بپرس اید از آنها سااواالتی‬
‫بپرسااید که برای پاسااخ دادن نیازمند اندیشاایدن‬ ‫های آنها در باالترین‬

‫دانش اموزا باشد‬ ‫سخخطح ممکن ارزش‬

‫از وش تصمیم گیری گروهی د با ه برنامه د سی‬ ‫‪‬‬ ‫قایل هستید؟‬

‫دانش آموزان استفاده کنید‬

‫بحث و گفتگو ا د م یان همتا یان پرو ش ده ید از‬ ‫‪‬‬ ‫تشوی تفکر انتقادی‬
‫سواالتی استفاده کنید که تفکر آنها باز شود‬
‫‪‬‬
‫برای دانش آموزان هر جل ه کالس مجازی شامل‬ ‫‪‬‬
‫فرصات هایی اسات جهت نوشاتن‪ ،‬نشاان دادن یا‬
‫بحث و گفتگو د با ه افکا شان با همتایان شان‬
‫د پروژه ها و تکا یف د سای به دانش آموزان و‬ ‫‪‬‬
‫انتخاب و ا تباط ا بدهید‬
‫ماژول سه – رابطه معلم – دانش آموز در فضای مجازی ‪123‬‬

‫یادداشتی برای خودم‬

‫د عمل برای شااما گونگی و رایی واب معلم ‪ -‬دانش آموز پدیدا می‬
‫شود؟‬
‫شما د ف رای مجازی‬
‫د طی سال تح صیلی‬
‫گونه با دانش آموزان‬
‫اب طه برقرا می کن ید‬
‫و این ابطااه ا وفظ‬
‫می نمایید؟‬

‫را برقرا ی اب طه د‬
‫آمااوزش از اه دو و‬
‫کالس هااای مجااازی‬
‫این قد برای تان اهم یت‬
‫دا د؟‬
 ‫‪ 124‬آموزش در فضای مجازی‬

‫روابط همتا با همتا نیز تحت تأثیر قرار می گیرند‬

‫واب معلم و دانش آموز بر د ک هم اااالن از همکالساای ها تأثیر‬
‫می گذا د‪ .‬وقتی دانش آموزی سوا ی ا مطرح می کند که نشان می دهد آنها‬
‫گم شده اند‪ ،‬نمی دانند به کجا می وند یا اینکه کامالً اشتباه می کنند‪ ،‬سطح‬
‫باالی واب همتا با همتا به این معنی ا ست که این دانش آموز مو د تم خر‬
‫قرا نمی گیرد‪ ،‬او اس نمی کند باید ساکت با شد و ندان تن ا به تنهایی‬
‫تحمل کند بلکه می تواند به معلم و د اغلب موا د به ساااایر دانش آموزان‬
‫دیگر واب ته با شد تا آنها به او کمک کنند متأ سفانه‪ ،‬د بع ری موا د‪ ،‬دانش‬
‫آموزان خاص برای اصاااالح ف تا هدف قرا می گیر ند د وا ی که دانش‬
‫آموزان دیگری که فتا مشاااابهی دا ند مو د توجه قرا نمی گیرند یادمان‬
‫ه اات د کالس اول ابتدایی دانش آموزی بود که مرتبا بخاطر فتا مشااکل‬
‫سازش تنبیه می شد‪ ،‬اما زمانی که دانش آموزان دیگر همان فتا ا بروز می‬
‫دادند فتا آنها نادیده گرفته می شاااد و بهشاااان اجازه داده می شاااد که به‬
‫کا شان ادامه دهند و بچه ها متوجه این مو ضو شده بودند طو ی که یکی‬
‫از دانش آموزان گفت‪ :‬آقای هند ساااون‪ 9‬دوسااات ندا د مایکل‪ 2‬د کالس ما‬
‫باشد زمانی که ک ی شما ا دوست ندا د و نمی خواهد؛ برقرا ی ابطه مثبت‬
‫و تو سعه واب خیلی سخت می شود دو ست ندا شته شدن تو س معلم یا‬
‫همتا یان تاثیر منفی د یادگیری دا د و میزان این اثر گذا ی برابر اسااات با‬
‫‪ (Hattie, 2018) -2/91‬د وقیقت این موضاااو یکی از ‪ 222‬موضاااو اثر‬
‫گذا ی ت که واقعا یادگیری ا معکوس می کند‬

‫‪1‬‬
‫‪Henderson‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Michael‬‬
‫ماژول سه – رابطه معلم – دانش آموز در فضای مجازی ‪125‬‬

‫بیزا ی معلم از دانش آموز بند ت از شم همکال سی هایش پنهان‬

‫می ماند دانش آموزان کامال با او اسات معلم هماهنگ می شوند د با ه این‬
‫موضو فکر کنید‪ :‬آنها هر وز از نزدیک شما ا می بینند‪ ،‬و د توانایی خواندن‬
‫محی اجتماعی بهتر می شوند آنها به نحوه تعامل کالمی و غیر کالمی شما‬
‫با همکالسی های شان نگاه می کنند شما د وقیقت مد ی ه تید برای اینکه‬
‫دانش آموزان(هم تا یان) یادبگیر ند گو نه با ید با دانش آموز خاص ت عا مل‬
‫دا شته با شند شو بختانه‪ ،‬دانش آموزانی که معلم آنها ا دو ست ندا د اوت‬
‫تر و ساده تر از دانش آموزانی که معلم دو ست شان دا د تو س همتایان ترد‬
‫می شاااوند)‪ .(Birch & Ladd, 1997‬این پدیده ا جا اجتماعی‪ 9‬نامیده می‬
‫شود‪ ،‬و د میان کودکانی که به بز گ االن مراجعه می کنند تا تصمیم بگیرند‬
‫آنها ه یزی ا دو ست دا شته با شند و ه یزی ا دو ست ندا شته با شند‬
‫تاثیر گذا تر اسااات دانش آموزان مقطغ ابتدایی می توانند دقی بگویند که‬
‫معلم شان ه ک ی ا دوست ندا د د مطا عه ی انجام شده بر وی ‪9022‬‬
‫دانش آموز کالس پنجمی‪ ،‬دانش آموزان گفته اند که آنها نیز بچه هایی ا که‬
‫معلمان به محققان گفته اند دوسااات ندا ند‪ ،‬دوسااات ندا ند‪ .‬همانطو که‬
‫پژوهشااگران خاطر نشااان کردند؛ شااش ماه بعد دانش آموزان هدف با وجود‬
‫آن که اکنون د پا یه جد ید و با معلم جد ید د س می خواندند هنوز هم د ید‬
‫مانافای داشااااتانااد & ‪(Hendrickx, Mainhard, Oudman, Boor-Klip,‬‬
‫)‪ .Brekelmans, 2017‬دقیق ًا مانند سااانگریزه ای که د یک برکه پرتاب می‬
‫شود و موجی خل می کند‪ ،‬دو ست ندا شته شدن تو س معلم نیز هم ون‬
‫موجی بر وی سایر واب اجتماعی تاثیر می گذا د و خیلی خوب د فراتر از‬
‫محدوده زمانی تعامل منفی دوام می آو د‬

‫‪1‬‬
‫‪Social referencing‬‬
 ‫‪ 126‬آموزش در فضای مجازی‬

‫بیزاری معلم از دانش آموز بندرت از چشم همکالسی هایش پنهان می‬
‫ماند‪.‬‬
‫د محی یادگیری مجازی و از اه دو تمامی اعمال و سااایگنال‬
‫های غیر کالمی شاااما برای همه ک اااانی که د آنجا ه اااتند قابل دیدن و‬
‫شنیدن است شما د نمای نزدیک قرا دا ید و اعمال و واکنش هایتان مو د‬
‫توجه دانش آموزان می با شد زمانی که شما نگاه تان ا از ک ی می گیرید و‬
‫به دانش آموزی گوش نمی ده ید‪ ،‬همه شاااما ا می بینند و متوجه این کا‬
‫شما می شوند وقتی شما میکروفن یکی از همکالسی هایشان ا به این د یل‬
‫که او سواالتی پرسیده که موضو بحث و گفتگو ا از م یر خودش خا ج می‬
‫کند خاموش می کنید آنها متوجه فتا شما ه تند و کامال د ک می کنند‬
‫ابطه منفی شاااما با یک دانش آموز خاص می تواند دو پی آمد اوتما ی به‬
‫همراه داشته باشد نخ تین پی آمد این است که همتایان نیز آن دانش آموز‬
‫ا دو ست نخواهند دا شت‪ ،‬پدیده ای که د پایه های ابتدایی واقعا و به شکل‬
‫ویژه ای د ست است دومین پی آمد اوتما ی این است که آنها شما ا دوست‬
‫نخواهند دا شت و دانش آموزی که شما ا دو ست ندا شته با شد کا شما ا‬
‫ب یا سخت می کند ا ش ب یا سختی ا ست که آدم بخواهد از ک ی که‬
‫دوستش ندا د یزی یادبگیرد)‪.(Consalvo & Maloch, 2015‬‬
‫برایان یج‪ 9‬د هرجل ه به دو دانش اموز توجه خا صی می نمود او‬
‫می خواساات به دانش آموزانش نشااان دهد که برای آنها ا زش فوق ا عاده ای‬
‫قایل ا ست و به همه دانش آموزان و همه کالس د هنگام تد یس توجه دا د‬
‫همانطو که آقای یچ می گوید‪" ،‬من همیشاااه د مو د زبان بدنم ب ااایا‬
‫محتاط ه تم‪ ،‬اما وقتی به دانش آموزی توجه خاص مینمایم‪ ،‬به دانش آموز‬

‫‪1‬‬
‫‪Brian Leach‬‬
‫ماژول سه – رابطه معلم – دانش آموز در فضای مجازی ‪127‬‬

‫ن شان می دهم که ب یا عالقه مند ه تم و واقعاً هم‪ ،‬من عالقمند ه تم‬

‫آنها از قبل می دانند اما من به ساااایر دانش آموزان کالس نمی گویم آنها‬
‫یزهای جا بی ا به اشاتراک می گذا ند ‪.‬ساپس یک دو ه پرساش و پاساخ‬
‫انجام می دهیم و این وش برای گ ااترش توانایی زبان شاافاهی عا ی اساات‬
‫این کا ا شرو کردیم تا بتوانم به دانش آموزان ن شان دهم من به آنها عالقه‬
‫مند ه تم ون آنها ان ان ه تند‬

‫انعکاسی نوشتن‬
‫این جا ف رای برای نو شتن نظرات شما ست کدام دانش آموزان د کالس‬
‫مجازی شاما د معرض خطر ه ااتند؟ تنها وروف اول نام و نام خانوادگی‬
‫آنها ا بنوی ید د وال واضر به ه مشکالت و موانعی سر و کا دا ید؟‬
 ‫‪ 128‬آموزش در فضای مجازی‬

‫کالس درس سرد و بی روح‬

‫بعراای از دانش آموزان با ما خیلی ابطه صاامیمانه و دوسااتانه ای‬
‫برقرا نمی کنند ممکن ا ست آنها شخ صیت خا صی دا شته با شند یا اینکه‬
‫ذاتا ن اابت به معلمان بی اعتمادباشااند سااایرین نیز ممکن اساات فتا های‬
‫ناشای ت و یا ناهنجا ی از خودشان بروز دهند که د کالس های د س برای‬
‫ما د د سر د ست کنند و محی کالس ا برهم بزنند د برخی موا د ما فق‬
‫بچه خاصاای ا دوساات ندا یم او جو ی فتا می کند که شااما ا از وا ت‬
‫تعادل خا ج کند و شاما وتی نمی دانید را این کا ا می کند ‪.‬شاو بختانه‬
‫دانش آموزانی که ما دو ست شان ندا یم‪ ،‬مخ صو صا ک انی که ما فکر می کنم‬
‫توان یادگیری و د ک کم تری دا ند هزینه این کا ا تحت عنوان توجه مثبت‬
‫معلم می پردازیم ن تایج پژوهشااای که بر وی ف تا مت مایز معلم ان جام‬
‫گرفت)‪(Good, 1987‬نشااان می دهد که ویژگی های دانش آموزانی که قد ک‬
‫د ک کم تری دا ند عبا تد از‪:‬‬

‫بیشتر وقت ها بخاطر شک ت از آنها انتقاد می شود‬ ‫‪‬‬

‫کم تر مو د تشوی و اوترام قرا می گیرند‬ ‫‪‬‬
‫بازخو د کم تری د یافت می کنند‬ ‫‪‬‬
‫با آنها کم تر ورف می زنند‬ ‫‪‬‬
‫تماس شمی کم تری از سوی معلم د یافت می کنند(معلم کم تر‬ ‫‪‬‬
‫به آنها نگاه می کند)‬
‫تعامالت دوستانه ای کم تری با معلم برقرا می کنند‬ ‫‪‬‬
‫کم تر نظرات شان از سوی دیگران پذیرفته می شود‬ ‫‪‬‬
‫ماژول سه – رابطه معلم – دانش آموز در فضای مجازی ‪129‬‬

‫هر کدام از این موا د به اوتی د کالس های مجازی نیز اتفاق می‬
‫افتد اصااطالح دیگری د این با ه وجود دا د‪ :‬فرااای کالس ساارد و بی وح‬
‫است که د آن بعری از دانش آموزان او اس می کنند برایشان ک ی ا زشی‬
‫قایل نی ت و بجای آن او اس می کنند که ورو آنها د بهترین وضعیت‬
‫کم نگ و د واشا ایه اسااات و د بدترین وضاااعیت وراااو ی نامبا ک و‬
‫ناخوشایند دا ند)‪ .(Hall & Sandler, 1982, p. 3‬ما به هیچ وجه اعتقاد ندا یم‬
‫که اینگونه فتا های متمایز معلم آگاهانه و عمدی اساات یک ودس و گمان‬
‫این اسااات که این فتا های بروز می کنند ون مربیان د زمان کا کردن با‬
‫دانش آموزانی که توان یادگیری و د ک کم تری دا ند او اس موفقیت نمی‬
‫کنند‪ ،‬به همین د یل ناخودآگاه از تماس و برقرا ی ا تباط با آنها خود دا ی‬
‫می کنند ما علی غم همه م ایل و م شکالت موجود باید به این نکته توجه‬
‫کنیم که قبل از اینکه مربی باشیم ان ان ه تیم و به عنوان ویوانی اجتماعی‬
‫تالش ما این اساات که دو و برمان ا با آدم هایی پر کنیم که به ما او اااس‬
‫خوبی د مو د خودمان بدهند دانش آموزانی که یزی یاد نمی گیرند باعث‬
‫بوجود آمدن او اس سر شک تگی د ما می شوند و به همین د یل هم از‬
‫آنها بی شتر دو می شویم‪ ،‬یا به عبا ت دیگر فا صله عاطفی خودمان ا با آنها‬
‫بیشتر می کنیم اکنون فهرست خوب ها ا از زاویه و جهت مخا ف نگاه کنید‬
‫‪ -‬دانش آموزانی که ما آنها ا به عنوان دانش آموزان با توان د ک و فهم باال‬
‫می دانیم با ما بیشاااتر ا تباط دا ند و مطا ب بیشااار نیز از ما یاد می گیرند‬
‫توجه ما‪ ،‬نگاه ما‪ ،‬تعامالت ما با آنها بیشااتر‪ ،‬پایداتر تر بوده و ساابب شااد آنها‬
‫می شود واین فتا ها با ها و با ها تکرا می گردد‬

‫این نکته قابل د ک اساات که ما به ساامت این گونه دانش اموزان تمایل پیدا‬
‫می کنیم و کا کردن با آنها به ما به عنوان مربی او اس موفقیت بی شتری‬
 ‫‪ 131‬آموزش در فضای مجازی‬

‫می دهند این نیز ن ااخه دیگری از اثر متیو اساات این با بجای خواندن د‬
‫توجه نمود پیدا کرده اساات‪ -‬ثروت مندان ثروتمند تر د وا یکه فقرا فقیرتر‬
‫می شوند)‪ .(Stanovich, 1986‬د این صو ت‪ ،‬توجه مثبت ما طالست‬
‫ماژول سه – رابطه معلم – دانش آموز در فضای مجازی ‪131‬‬

‫مروری بر سال های گذشته ‪ /‬اول‬

‫نوشته کالدیا د ایت‬

‫ابطه بین معلم و دانش آموز ا ساس و پایه ا تباط‬

‫کودک با مد سه است ما می توانیم برای استحکام‬
‫واب مان کا های زیادی انجام دهیم بد یل اینکه‬
‫ا سم هر ک ی بی شترین ا تباط ا با هویت و شخ صیت اش دا د‪ ،‬یادگرفتن‬
‫نام دانش آموزان و اسااتفاده از آنها اهمیت فوق ا عاده ای دا د صاادا زدن هر‬
‫فردی با ا سم خودش باعث برقرا ی ابطه آنها با ما می شود و سبب افزایش‬
‫ا تباط‪ ،‬اعتماد‪ ،‬همد ی و پاساااخگو بودن می گردد ما هنگام و ود بچه ها و‬
‫خانواده ها به آنها سالم می کنیم و با صدا زدن ا سم شان با آنها اووا پر سی‬
‫می کنیم بیان کلمات و عبا ت های عاشااقانه و محبت آمیز مانند شاایرینم‪،‬‬
‫قند و ع ااالم و نمی تواند جایگزین اهم یت اساااتفاده از نام آنها د هنگام‬
‫صحبت کردن شود مجموعه ای از آهنگ های نام دا شته با شید و د طول‬
‫وز آنها ا زیر ب زمزمه کنید هنگامی که بچه ها وا د اتاق گفتگو با شاااما‬
‫می شااوند‪ ،‬با اساام آنها ا مو د خطاب قرا دهید ببینید بچه ها نان ای‪ 9‬هم‬
‫اینجاساات (آهنگ بچه گانه ای برایشااان بخوانید)نان ای اینجاساات او باعث‬
‫شادی و نشاط ما می شود! مطمئنا‪ ،‬د سته ما به تو می گوییم ما از اینکه تو‬
‫اینجا ه تی و با ما ه تی خو شحا یم ت شریفات نامگذا ی‪ ،‬مانند من شاء و یا‬
‫معنی به عنوان ب ااا به کتاب هایی مانند گل های داودی جا ب ه اااتند‬
‫شمردن تعداد وروف د نام ها و مقای ه آنها با گل داوودی ب یا جا ب است‬

‫‪1‬‬
‫‪Nancy‬‬
 ‫‪ 132‬آموزش در فضای مجازی‬

‫شاگردان پایه های پایین تر هرگز از ا ستفاده از ضربات بدن د ا تباط با نام‬
‫خود خ ته نمی شوند یکی از تابلوهای کالس ا اختصاص بدهید به اسم ها!‬

‫برقرا ی ا تباط با خانواده های دانش آموزان نیز ب یا مهم است با‬
‫جدا کردن خانواده ها از م ایل خاص خودشان و اختصاص زمانی برای گفتگو‬
‫با آنها این کا قابل اجرا ست د ساعات کا ی ف رایی برای گفتگوی آن الین‬
‫ب ااااز ید این کا به وا دین این شاااانس ا می دهد تا به همدیگر کمک و‬
‫پشاااتی بانی کنند آنها می توانند د این زمان برای خودشاااان یک محفل‬
‫گفتگوی کو ک خ صو صی اه بیاندازند ا ائه زمان های دیگری برای خانواده‬
‫هایی که نمی توانند د برنامه های گفتگوی زنده شرکت نمایند اهی د ست‬
‫برای برقرا ی ا تباطی پایدا و طوالنی است‬

‫زمانی که ما به این م اااا ه می اندیشااایم گونه می توانیم توجه‬

‫مث بت خودمان ا افزایش دهیم‪ ،‬می توانیم به این موضاااو برگردیم که ما‬
‫د با ه استفاده از نام بچه ها و صدا زدن آنها با نام خودشان ه یزهایی می‬
‫اه های‬ ‫دانیم ما دوساات دا یم افرادی ا که دواطلب نی ااتند صاادا بزنیم‬
‫زیادی برای انجام این کا ه اات‪ ،‬به عنوان مثال‪ :‬اسااتفاده از کا ت‪ ،‬انداختن‬
‫تاس‪ ،‬تو ید کننده واژه های تصااادفی‪ ،‬وب ب ااتنی‪ ،‬فهرساات وروف ا فبا‪،‬‬
‫یادتان باشاااد که دواطلبان د کالس ما نقش مهمی دا ند قبل از اینکه‬
‫داوطلبی ا صاادا بزنید‪ ،‬با انگشاات اشااا ه به سااه نفر از افرادی که داوطلب‬
‫نی ااتند اشااا ه کنید بعد از اینکه از آن سااه نفر ی که داوطلب نشااده بودند‬
‫سااواالت ا پرساایدید و آنها هر کدام جواب دادند می توانید افراد داوطلب ا‬
‫صدا بزنید تا پا سخ های داده شده ا کامل تر نمایند و یا ایده و نظر دیگری‬
‫مطرح کنند اهبرد دیگر این اساات که یکی از وب های ب ااتنی ا بردا ید‬
‫ماژول سه – رابطه معلم – دانش آموز در فضای مجازی ‪133‬‬

‫که وی آنها اسامی بچه ها قبال نوشته شده است و اسم دانش آموز ا بخوانید‬
‫و سپس همگروهی اش ا صدا کنید اگر شما گروه ها ا به نگ خا صی نام‬
‫گذا ی کرده ا ید‪ ،‬می توان ید بچه های ی که د یک گروه نگی قرا دا ند ا‬
‫صدا بزنید هدف ما این است که مطمئن شویم اعداد و کیفیت تعامالت به هر‬
‫دانش آموز به طو آگاهانه پایش می شود‬

‫به منظو اینکه مطمئنم شااویم جل ااات زنده شااامل فرصاات هایی‬
‫برای بحث و گفتگواست‪ ،‬برنامه یزی و برقرا ی ا تباط الزم و ضرو ی ه تند‬
‫ما طرح د سی ا تهیه می کنیم که هر وز د آن پر س شی مطرح شود این‬
‫پرسااش برای بحث و گفتگوهای مشااترک و نوشااتن مو د اسااتفاده قرا می‬
‫گیرد د آموزش از اه دو ‪ ،‬وا دین بحث ها و گفتگوها ا هدایت و هبری می‬
‫کنند و آنچه ا که بچه ها می گویند یادداشااات می کنند و از نوشاااته های‬
‫عکس می گیرند و برای معلم می فر ستند ما آنچه ا که به ا شتراک گذا شته‬
‫می شود ا بر سی می کنیم و سواالت ا د گفتگوها زنده دنبال خواهیم کرد‬
‫پیش از پایان کالس آنچه ا که د جل ه بعدی باید تد یس شود و مو ضو‬
‫د س ا برای دانش اموزان و وا دین با گزا ی می نماییم‬
 ‫‪ 134‬آموزش در فضای مجازی‬

‫کار دشوار تدریس‬

‫تصاااو کن ید د یک ور کت ناگ هانی ع مدا د ید گاه تالش های‬
‫مثبتگرایانه خود ن ااابت به دانش آموزانی که آنها ا به عنوان افرادی تعیین‬
‫کرده ایند که د ستر سی به آنها د شوا (د کالس کم تر فعال ه تند) ا ست ا‬
‫تغییر دهید منظو ما این نی ااات که ناگهان تمام توجه تان ا بر وی ساااه‬
‫دانش آموزی که جزو این گروه قرا می گیر ند معطوف دا ید و دیگران ا‬
‫ناد یده بگیر ید تغییر جهت ناگهانی مثل این‪ ،‬ممکن اسااات به عنوان نوعی‬
‫نگرانی و اضاااطراب نا ام ید کننده تلقی گردد با وجود این‪ ،‬اوتماال برگزا ی‬
‫پویش اندیشااامندانه برای تغییر پو یایی مز یت های دیگری نیز دا د اوت ماال‬
‫این دانش آموزان با شااما شااد خواهند کرد ما از نص ایحتی که منت ااب به‬
‫جناب اساااقف دزموند توتو‪ 9‬اسااات جمله زیر ا اقتباس می کنیم که گاهی‬
‫اوقات شااما مجبو می شااوید برای بودن اه خودتان ا بروید به عبا ت دیگر‬
‫گاهی اوقات تغییر د فتا مقدم است بر تغییر د اد اک‬

‫گاهی اوقات شما مجبور می شوید "راه خودتان راه بروید"‪.‬‬

‫ب ااا یا ی از اینگونه فتا ها بطو طبیعی خ می دهند‪ ،‬وداقل د‬

‫مو د دانش آموزانی که با آنها ابطه مثبت و خوب دا یم اما برای ایجاد اخالل‬
‫و یا قطغ کردن ا گوهای ا تباطی برقرا شده که ماهیت اجتنابی دا ند‪ ،‬باید‬
‫اقدامی عمدی انجام شااود دوتا از دانش آموزان ا که شااما قصااد دا ید به‬

‫‪1‬‬
‫‪Archbishop Desmond Tutu‬‬
‫ماژول سه – رابطه معلم – دانش آموز در فضای مجازی ‪135‬‬

‫عنوان هدف توجه مثبت د نظر بگیرید‪ ،‬تعیین کنید د هنگام تعامالت زنده‬
‫از فتا هایی استفاده کنید که توس معلم آغاز می شود و و اب آنها ا برای‬
‫خودتان داشته باشید‬

‫بعد از اینکه د طی ندین جل ه داده های مربو ط به خودتان ا‬

‫گردآو ی نمودید آنها ا بر سی نموده و د با ه انجام برخی کا های ا ضافی و‬
‫یا وذف برخی کا ها که نیاز است انجام دهید تصمیم بگیرد عالوه بر این د‬
‫مو د هر تغییری که د فتا آنها ن بت به خودتان ایجاد شده بود و متوجه‬
‫شاادید واکنش نشااان دهید توجه کردن به این نو داده ها همیشااه اوت و‬
‫آ سان نی ت اما گاهی اوقات مربیان شجا این کا ها ا انجام می دهند‪ ،‬زیرا‬
‫به آنها نیرو و انرژی الزم جهت بهبود و ا صالح امو ا می دهد ما به آغاز این‬
‫ماژول برمی گردیم و به سخنان معلمان بز گ گوش می دهیم‪ :‬من ا زیابی ا‬
‫به عنوان کا ی د نظر می گیریم که به من د مو د میزان اثر گذا ی من و‬
‫گام های بعدی که باید بردا م اطال سانی می کند‬
 ‫‪ 136‬آموزش در فضای مجازی‬

‫دانش‬ ‫دانش‬ ‫دانش‬ ‫تعامل‬

‫آموز ‪3‬‬ ‫آموز ‪2‬‬ ‫آموز ‪1‬‬

‫آی اا وقتی دانش آموزان وا د کالس‬

‫مجازی شاادند با خطاب کردن اساام‬
‫شااان با آنها سااالم و اووال پرساای‬
‫کردم؟‬

‫ند با د طول کالس آنها ا با ا سم‬

‫(به برای اصااالح کا یا فتا ی)صاادا‬
‫زدم؟‬

‫آیا د مو د محتوای د س پرسااش ای‬

‫مطرح کردم کااه نی اازمنااد تفکر‬
‫انتقادی باشد؟‬

‫آیا از دانش آموزان سااوال شااخصاای‬

‫پرسیدم؟‬

‫آیا به آنها خوش آمد گفتم؟‬

‫ند با بخاطر عملکرد یادگیری شان‬

‫مو د تشوی و تقدیر قرا دادم؟‬
‫ماژول سه – رابطه معلم – دانش آموز در فضای مجازی ‪137‬‬

‫انعکاسی نوشتن‬
‫در مورد داده هایی که جمع آوری کرده ام به چه چیزهایی باید توجه کنم؟‬
‫چه تغییراتی را در این دانش آموزان مشاهده کردم؟‬

‫الگوها و روندها در‬

‫داده ها‬

‫تغییرات در دانش‬
‫آموزان تعیین شده‬

‫اقدامات و گام های‬

‫بعدی‬
 ‫‪ 138‬آموزش در فضای مجازی‬

‫برقراری ارتباط بیشتر با همه دانش آموزان‬

‫پا ک های سااارگرمی شااارکت دیزنی‪ 9‬تالش می کنند تا برای هر‬
‫بازد ید کن نده ی موقعیتی ا فراهم کن ند که خودشاااان آنرا"تجر به کالس‬
‫جهانی‪ "2‬نام یده اند یکی از کانون های تالش های آنها مفهوم نقاط تماس‬
‫اساات که آنرا به عنوان دامنه ای از تعامالت شااخص ای تا موا د کا بردی مثل‬
‫تابلو های اهن ما د محو طه پا کی نگ ها تعریف می کن ند کا های موازی‬
‫کا ی با آنچه که ما د محی های آموزشی د فرای مجازی انجام می دهیم‬
‫وجود دا د نقاط تماس ما شاااامل تعامالتی می شاااود که ما با دانش آموزان‬
‫برقرا می کنیم‪ ،‬اما این تعامالت به سااامت وب ساااایتی که ما از طری آن‬
‫ساای ااتم مدیریت آموزشاای ا انجام می دهیم و وابطی که ما با خانواده ها‬
‫ایجاد می کنیم‪ ،‬و م ااایرهایی که برای همزمانی یادگیری فراهم می نماییم‬
‫گ ترش می یابد‬

‫توجه کردن به این نوع داده ها همی شه راحت و آسان نی ست اما گاهی‬
‫اوقات مربیان شخخجاع این کارها را انجام می دهند‪ ،‬زیرا به آنها نیرو و‬
‫انرژی الزم جهت بهبود و اصالح امور را می دهد‪.‬‬

‫ا ش های و به تزا یدی دا د‪،‬‬ ‫با توجه به اینکه آموزش از اه دو‬

‫نکته مهمی که شما باید به آن توجه کنید این ا ست ‪ :‬ابزا ها و سی تم هایی‬

‫‪1‬‬
‫‪Disney‬‬
‫‪2‬‬
‫‪world class experience‬‬
‫ماژول سه – رابطه معلم – دانش آموز در فضای مجازی ‪139‬‬

‫ا طراوی کنید که بتوانید فعاالنه تعداد و کیفیت تعامالتی که د نقاط تماس‬

‫با هر کدام از دانش آموزانی که د فهرسااات تان نوشاااته اید ا پایش نمایید‬
‫بیشااتر برنامه های آموزش از اه دو ‪ ،‬تعدادِ ساااعاتِ تماس و ا تباط کم تری‬
‫ن ااابت به آموزش وراااو ی و هره به هره دا ند گفتگوهای معمو ی د‬
‫ساااا ن یا اهروها و یا بوفه امکان پذیر نی ااات‪ ،‬و اغلب نیز تمرکز و یا توجه‬
‫ناد ست بر کا ی ت که دا د انجام می شود به اندازه د ستو ا عمل م تقیم‬
‫که د جل ااات زنده امکان پذیر اساات اثر گذا نی اات و به این معناساات که‬
‫فر صت ها وتی ممکن ا ست خیلی هم کم تر شوند با ا ستفاده از ویکردهای‬
‫با دانش آموزان د طی ساااال‬ ‫زیر می توان ید وش های ای جاد و وفظ اب‬
‫تحصیلی ا به وداکثر ممکن برسانید‪:‬‬

‫آیا س خیسخختمی برای فراخواندن دانش آموزان و برررس خی و‬ ‫‪9‬‬

‫ر سدیگی به و ضعیت ک سانی که در کالس ها شرکت نمی‬
‫کنند دارید‪ .‬معلمان دانش آموزان ا صاادا می زنند تا به سااواالت‬
‫جواب دهند و د تکایف و فعا یت های یادگیری شااارکت کنند با‬
‫وجود این‪ ،‬ا گوی صاادا زدن دانش آموزان یک ااان نی اات و ممکن‬
‫است بعری از انش آموزان به نوعی از دایره توجه معلم خا ج شوند‬
‫‪(Altermatt,‬‬ ‫و د ب حث و گفتگو های کالسااای شااار کت نن مای ند‬
‫)‪.Jovanovic,& Perry, 1998‬‬
‫به عنوان مثال‪ ،‬پژوهش ای د مو د پرسااش کالس ای د کالس های‬
‫د س مدا س ابتدایی و متوساااطه اول انجام شاااد و یافته های آن‬
‫نشااان می هد که پ اارها بیشااتر از دخترها برای پاسااخ گویی به‬
‫سااواالت فراخوانده می شااوند زیرا آنها بیشااتر داوطلب می شااوند‬
‫وش موثر و کا آ مد برای غل به بر م حدود یت های فراخوا ندن‬
 ‫‪ 141‬آموزش در فضای مجازی‬

‫نامتناسااب و ناهماهنگ دانش آموزان اسااتفاد از وش صاادا زدن‬

‫تصادفی دانش آموزان است این کا اجازه می دهد تا ندین هدف‬
‫شود و شن ترین آن این ا ست که اوتمال نادیده‬ ‫همزمان محق‬
‫گرفته شاادن دانش آموزان ب ایا کم می شااود ب ایا ی از دانش‬
‫آموزان دو ه متوسطه دوم توانایی خودشان ا برای اینکه د کالس‬
‫های د س مجازی مو د توجه معلم قرا نگیرند و ساکت و کم ورف‬
‫د وا شیه بحث و گفتگوی کالس ب شینند به کمال سانده اند این‬
‫د وا ی ا ست که هدف از انتخاب وش ت صادفی صدا زدن ِدانش‬
‫آموزان این نی ت که دانش آموزان ا د محل خا صی قرا بدهیم‪،‬‬
‫بلکه این وش د پی آن است تا دانش آموزان دیگر ا ترغیب نماید‬
‫که صدای شان د بحث ها و گفتگوهای کال سی شنیده شوند عالوه‬
‫بر این‪ ،‬این وش به معلم تصاااویری غنی تر و با ظرافت و جزئ یات‬
‫بی شتری از سطح د ک و فهم فرایندهای آموز شی د یک حظه از‬
‫زمان می دهد اگر تنها دانش آموزانی که معلم آنها ا صدا می کند‬
‫به سواالت پا سخ می دهند (و د نتیجه اوتماال بی شتر داوطلب هم‬
‫می شوند) د اینصو ت معلم از اینکه ممکن است الزم باشد مطا ب‬
‫مجدد تد یس شود آگاه نخواهد شد و نمی داندکه برای ه ک انی‬
‫بایدد س ا دوبا ه تد یس کند از وش صدا زدن تصادفی به عنوان‬
‫وشی برای جلب توجه دانش آموزان استفاده نکنید همیشه قبل از‬
‫اینکه سوا ی بپرسید اسم دانش آموزان ا اعالم کنید و مطئن شوید‬
‫که آنها به شااما توجه کرده اند این کا نوعی اوترام‪ ،‬مشااا کت و‬
‫همکا ی مثبت د واب بین شما و دانش آموز مح وب می شود‬
‫ماژول سه – رابطه معلم – دانش آموز در فضای مجازی ‪141‬‬

‫وب های ب ااتنی‪ :‬اساام دانش آموزان ا وی وب های ب ااتنی‬ ‫‪‬‬

‫بنوی اااید و همه ا د یک قوطی و یا یوانی بگذا ید نام هر دانش‬
‫آموزی که صدا می زنید و به سوال پا سخ می دهید ا به پا سخ داده‬
‫شده وصل کنید و آنها ا کنا بگذا ید ‪ .‬شما می توانید وی یکی (یا‬
‫بیش از یکی ) از وب ها بنوی ااا ید " انت خاب معلم" و زمانی که‬
‫وب ها ا انتخاب می کنید دانش آموزی ا صدا بزنید‬

‫همیشه قبل از اینکه سوا ی بپرسید اسم دانش آموزان ا اعالم کنید و مطمئن‬
‫شوید که آنها به شما توجه کرده اند‬

‫اسم ها را روی کارتها بنوی سید و داخل حلقه ای بگذارید‪ .‬اسم‬ ‫‪‬‬
‫ها ا وی برگه های یاداشت نوشته و گوشه سمت پ باال ا سو اخ‬
‫نموده و همه آنها ا د کالسو ی دو اینچی بگذا ید‬
‫به نفر بعدی بدهید‪ .‬بعد از اینکه دانش آموزی به سااوال پاسااخ داد‬ ‫‪‬‬
‫اجازه بدهید دانش آموز نفر بعدی ا انتخاب کند‬
‫مراقب باشید که این روش به یک رقابت محبوب تبدیل نشود‬ ‫‪‬‬
‫یک شما ه ا د فهر ست نگهدا ید عالمت زدن ساده به شما کمک‬
‫می کند تا بدایند ه ک اای صااحبت کرده و ه ک اای ورف نزده‬
‫است‬
‫مطمئن شوید که درهر جل سه زنده کل گروه و گروه کوچک‬ ‫‪2‬‬
‫در بحث و گفتگو شرکت کرده باشند‪ .‬شما بدون ایجاد فرصت‬
‫هایی برای ب حث و گفتگو ‪ ،‬ند اه برای اسااات فاده از نام دانش‬
 ‫‪ 142‬آموزش در فضای مجازی‬

‫آموزان تان دا ید‪ ،‬از دانش آموزان ساواالتی غیر م اتقیم و نیازمند‬
‫تفکر انتقادی بپرسید‪ ،‬و توجه بی قید و شرط خود ا ن بت به آنها‬
‫ن شان دهید اگر سی تم مدیریت مد سه شما اجازه می دهد از‬
‫ویژگی "اتاق اسااتراوت"(اتاق های کو ک تر مخصااوص گفتگو د‬
‫فرااای مجازی) اسااتفاده کنید و فرصاات هایی برای دانش آموزان‬
‫ای جاد ن مای ید تا بتوان ند د گرو های هم تا یان کو ک به ب حث و‬
‫گفتگو بپردازند‬
‫سخخخنرانی خود را از ق بل ضخخبط کن ید تا وقتی با‬ ‫‪‬‬
‫همدیگر ه تید بتوانید فرصت هایی بی شتری برای بحث‬
‫و گفتگوداشته باشید‬
‫چ ند تا از دانش آموزان بزرگ تر را تعیین کن ید تا‬ ‫‪‬‬
‫سخخواالتی برای بحث و گفتگو د با ه متن هایی که قبال‬
‫بطو زنده د کالس خوانده شااده اند طرح نمایند مدیر‬
‫جل ااه بحث و گفتگو دو یا سااه سااوال ا قبل از شاارو‬
‫جل ااه می نوی ااد و با معلم هماهنگ می نماید این کا‬
‫ما ا به ند هدف می ساند که شامل دادن فرصت های‬
‫انتخاب بی شتر د برنامه د سی و ن شان دادن اوترام شما‬
‫ن بت به دانش آموزان به عنوان افراد اندیشمند و متفکر‬
‫اگر جلسخخه ای را برای بحث و گفتگو اختصخخام می ده ید‬ ‫‪3‬‬
‫فعاالنه در آنها شخخرکت نمایید‪ .‬بعرااای از کالس های مجازی‬
‫جل ات گفتگویی ترتیب می دهند تا دانش آموزان د این جل ات‬
‫شاارکت کنند و عالوه بر پاسااخ دادن به فعا یت خواسااته شااده با‬
‫یکدیگر نیز بحث و گفتگو نمایند با وجود این د صاااو تیکه معلم‬
‫ماژول سه – رابطه معلم – دانش آموز در فضای مجازی ‪143‬‬

‫فق صاااحبت ها و پ ااات ها ا بخواند و به آنها نمره عددی بدهد‬

‫این کا ممکن اسااات بجای اینکه باعث کنجکاوی شاااود سااابب‬
‫د ردی و نا امیدی دانش آموزان گردد‬
‫د جل ات بحث و گفتگو و رو ی فعال دا شته با شید و‬ ‫‪‬‬
‫بطو منظم و مرتب به م ایلی که دانش آموزان د گروه‬
‫پ ت می گذا ند و یا مطرح می کنند پا سخ دهید ا بته‬
‫مجبو نی تید به همه م ایل مطرح شده پاسخ دهید اما‬
‫دانش آموزان باید بطو مرتب و منظم نام شااما ا ببینند‬
‫و وس کنند د جل ه واضر ه تید‬
‫اسامی افرادی که پاسخ آنها ا می دهید جایی یادداشت‬ ‫‪‬‬
‫کنید جو ی که مطمئن شوید توان ته اید توجه خودتان‬
‫ا بطو عادالنه بین همه دانش آموزان تق یم کنید‬
‫از روش آموزگاری(پداگوژی‪ )1‬دادن اطالعات خرد و منظم به‬ ‫‪0‬‬
‫دانش آموزان اسخختفاده کنید تا در طی هفته میزان مسخخایل‬
‫قابل گفتگو بیش تر شود‪ .‬جل ات مجازی شما محدود ا ست اما‬
‫دانش آموزان با ید د طول هفته با محتوای د سااای شاااما د گیر‬
‫باشاااند و برای خواندن و یاد گرفتن آن وقت بگذا ند تعدا نقاط‬

‫‪3‬پداگوژی به معنای هدایت کردن کودک و به عنوان هنر و علم تد یس به کودکان شااناخته‬
‫شده بود اینکه ه یزی باید یادگرفته شود‪ ،‬گونه یاد گرفته شود‪ ،‬ه موقغ باید یاد گرفته‬
‫شود‪ ،‬و اینکه به کمک معلم یادگرفته شوند و معلم ن بت به آن باید پاسخگو باشد به عنوان‬
‫تکنیک های پداگوژی برای انتقال موثر محتوا اساااتفاده شاااده اسا ات پداگوژی ا به عنوان‬
‫"ترکیبی از تفکر‪ ،‬او اااس‪ ،‬اطالعات‪ ،‬دانش ‪،‬نظر‪ ،‬تجربه‪ ،‬خرد و خالقیت"می داند و بر فهم‬
‫پداگوژی به عنوان تلفیقی از هنر و علم‪ ،0‬نظر و عمل‪ 0‬تاکید دا د‬
 ‫‪ 144‬آموزش در فضای مجازی‬

‫تماس ا د خا ج از زمان های مجازی با اساااتفاده از ویکردی که‬

‫فیتز پاتر یک‪ 9‬آنرا آموز گا ی پاپ آپ ( پداگوژی) نام ید افزایش‬
‫دهید شما زمانی که د وال خواندن مطا ب وب سایتی ه تید‬
‫تبلیغاتی ا وی صفحه نمایش پ تاپ یا کامپیوترتان دیده اید که‬
‫خود بخود باز می شااود؟ این پنجره های باز شااونده ا پاپ آپ می‬
‫گویند هر ند منظو ما این نی اات که شااما واقعا تبلیغات خود ا‬
‫د گروه بگذا ید‪ ،‬بلکه منطو این ا ست که به پنجره های باز شوند‬
‫به عنوان وش ای برای دانش آموزان فکر کنید‪ ،‬آنهم وتی زمانی که‬
‫شما جلو آنها نی تید د اینجا با شما ند ایده ا مطرح می کنیم‪:‬‬
‫اگر مد سه شما دا ای سی تم ا تباطی دو طرفه مانند‬ ‫‪‬‬
‫ا ساااال پیام یادآو ی اسااات‪ ،‬هفته ای ندین با برای‬
‫دانش آموزان و خانواده های آنها پیام ا سال کنید‪.‬‬
‫یک سااالم با همراه یک نقل قول انگیزشاای‬ ‫‪‬‬
‫می تواند موثر باشاااد (به عنوان مثال ‪ ،‬هر‬
‫متخصصی د هر کا ی وزگا ی آدم مبتدی‬
‫بود و یا به شما برای بهبود و تخ صص شما‬
‫د ول م عادالت دو جم له ای تبر یک می‬
‫گویم‬
‫ا ساااال ساااوا ی جذاب برای اطال دادن از‬ ‫‪‬‬
‫مطا بی که قرا اساات بعدا تد یس شااود (‬
‫مثال‪ :‬آیا شاااما تا واال فکر کرده اید که را‬
‫باطری گوشا ای های همراه دیگر نمی توانند‬

‫‪1‬‬
‫‪Fitzpatrick‬‬
‫ماژول سه – رابطه معلم – دانش آموز در فضای مجازی ‪145‬‬

‫شا ژ نگهدا ند؟ ما وز پنجشنبه د این مو د‬

‫ب حث و گفتگو می کنیم نظرات خود تان ا‬
‫بنوی ید و د کالس همراه داشته باشید!)‬

‫عکس های دانش آموزان و یادداشاات هایشااان ا وی ساای ااتم‬ ‫‪‬‬

‫مدیریت کالس خودتان با گزا ی کنید اگر وب سایت شما دا ای‬
‫ویژگی رخ عکس ها و نوا ن شان دهنده عکس ه ت عکس ها ا‬
‫د باالی وب ساااایت خودتان با گذا ی کنید تا خود دانش آموزان‬
‫بتوانند هر وقت وا د سایت می شوند آنها ا ببینند‬
‫از دانش آموزان کو کتر بخواهید که عکس های خودشاااان ا د‬ ‫‪‬‬
‫خانه به همراه تکلیف خود د ساااایت با گزا ی نمایند به عنوان‬
‫نمونه‪ ،‬معلم تربیت بدنی فیلم کوتاهی از د ستو ا عمل های ساخت‬
‫خیمه ای با با ش ا تهیه کرد و آن ا برای مهد کودک ها فرسااتاد‬
‫یکی از اعراااای خانواده از تالش دانش آموز برای سااااخت نین‬
‫خی مه ای عکس گرفت و برای معلم فرساااتاد ایشاااان تالش های‬
‫دانش آموزان ا بصو ت یک سند اشتراکی منتشر کرد تا همه دانش‬
‫آموزان کا ها یکدیگر ا د ساخت نین خیمه ای ببینند‬
‫خبرنامه ایمیلی تهیه کنید و د آن برای خانواده ها توضااایح دهید‬ ‫‪‬‬
‫که فرزند شان د هفته ای گذ شت ه کا هایی انجام داده اند و د‬
‫هف ته پیش و ه م طا بی ا خواه ند خوا ند و ان جام خواه ند داد‬
‫نیازی نی ت این خبرنامه خیلی تجملی و زیاد باشد این خبرنامه ا‬
‫هم میتوان ید وی وب ساااا یت خودتان با گزا ی کن ید‪ ،‬اما ممکن‬
‫ا ست د این صو ت ب یا ی از خانواده ها به آن د ستر سی ندا شته‬
 ‫‪ 146‬آموزش در فضای مجازی‬

‫باشااند مگر اینکه به سااایت مراجعه کنند ا سااال ایمیل ها به این‬

‫معنی اساات که اوتماال خانواده های زیادی این اطالعات ا د یافته‬
‫می نمایند وتمان با نرم افزا مترجم منطقه یا شاااهری که د آن‬
‫تد یس می کنید آ شنا با شید جو یکه خانواده هایی که زبان آنها به‬
‫غیر زبان سمی است دسترسی یک انی به مطا ب داشته باشند‬
‫دسااتو ا عمل انجام تکا یف ا بجای اینکه تنها بصااو ت نوشااتا ی‬ ‫‪‬‬
‫اعالم کنید با د ساات کردن ویدئویی آنرا شااخص ای سااازی نمایید‬
‫وقتی که شااما د با ه موضااو فکر می کنید می فهمید که بند ت‬
‫دسااتو ا عمل نوشااته شااده ا کلمه به کلمه د کالس های ورااو‬
‫برای بچه ها می خوانید د عوض اهنمای نوشااته شااده ا با زبان‬
‫کالمی خودتان تقویت می نمایید‬
‫اجازه بدهید دانش آموزان تان شاااما ا ببینند و صااادای شاااما ا‬ ‫‪‬‬
‫بشاانوند از ابزا های ضااب صاادا جهت ا ائه بازخو د تکا یف دانش‬
‫آموزان استفاده کنید نه تنها ا سال صدا سریغ تر از نوشتن بازخو د‬
‫و ا سال نظر شماست بلکه برای شخصی سازی نیز خیلی آسان تر‬
‫اساات د هنگام بازخو د دادن اساام دانش آموز ا بگویید‪ ،‬د مو د‬
‫ن قاط قوتش ورف بزن ید و برای بهتر شاااادن گام های ب عدی‬
‫پیشنهادهایی ا ائه دهید و هم نین برای اینکه گفتگوی شما ادامه‬
‫داشته باشد سوا ی تفکر برانگیز و قابل تامل مطرح کنید‬

‫ا بته فهر ستی که ائه شده به هیچ عنوان فهر ست کامل و جامعی نی ت و‬
‫اوتمال دا د شااما خودتان ایده هایی داشااته باش اید که قبال د کالس ها ی‬
‫د س از آنها استفاده می کردید یا شما آنها ا د جل ات بحث و گفتگو بین‬
‫همکا انتان شنیده باشید اهدف ما این بود که تفکر خالقانه شما ا برانگیزانیم‬
‫ماژول سه – رابطه معلم – دانش آموز در فضای مجازی ‪147‬‬

‫که گونه معلم می تواند د طی سااال تحصاایلی با داشاان آموزانش ا تباط‬

‫نماید‪9‬‬ ‫برقرا کند و ا تباط خود ا د طی سال وفظ‬

‫یادداشتی برای خودتان‬

‫گونه نقاط تماس (شیوه های ا تباط)خود ا با همه دانش آموزانتان افزایش می دهید؟‬
‫دانش آموزان خودتااان ا‬
‫گونه صدا می زنید؟‬

‫گونه متوجه میشوید‬

‫دانش آموزی د فعا یت‬
‫کالسی شرکت نکرده‬
‫است‪ ،‬د این صو ت آیا‬
‫شما می توانید مجدد او‬
‫ا وادا به فعا یت کنید؟‬

‫د جل ات بحث گفتگو‬
‫گونه ورو می یابید؟‬

‫برای ای جاد فرصااات های‬

‫بی شتر جهت بحث و گفتگو‬
‫د کالس های مجازی شما‬
‫با ید به ه یزهایی ذهن‬
‫آگاهی داشته باشید؟‬

‫‪1‬‬
‫‪resources.corwin.com/distancelearningplaybook‬‬
 ‫‪ 148‬آموزش در فضای مجازی‬

‫بر نا مه پداگوژی پاپ اپ‬

‫شما برای برقرا ی ا تباط با‬
‫دانشااج آموزان زمانی که‬
‫د جل اااه ز نده ب حث و‬
‫گفتگو وراااو ناادا یااد‪،‬‬
‫ی ت؟‬

‫برنامه پداگوژی پاپ اپ‬

‫شما برای تداوم ا تباط با‬
‫خانواده ها ی ت؟‬

‫نتیجه گیری‬
‫های آموزشااای و‬ ‫با کیف یت معلم ‪ -‬دانش آموز د محی‬ ‫واب‬
‫یادگیری ب یا مهم و بنیادی است اما د محی آموزش و یادگیری از اه دو‬
‫ا ش برانگیز تر می با شد مجدد به سه تا پنج شاخص کیفی که د شرو‬
‫این ماژول آنها ا یادداشااات کردید باز گردید و نگاهی به آنها ب یاندازید بر‬
‫اساااس آنچه که به تازگی آموخته اید آیا موا دی ه اات که باید تغییر کند؟‬
‫برای آخرین کا عملی این ماژول جدول خودا ز یابی ا زیر ا طو ی کا مل‬
‫کنید که شما بتوانید هدف تالش هایتان ا تعیین نمایید‬

‫مشخخخص کن ید هر‬ ‫با استفاده ازعبارت های زیر سطح‬ ‫عامل‬

‫کدام از عوامل چقدر‬ ‫عملکرد کنونی خودتان را ارزیابی‬
‫برا ی تان ا ه م یت‬ ‫کنید‪:‬‬
‫دار ند‪ .‬یکی از واژه‬ ‫⃝ خوب یا معمولی‬
‫ماژول سه – رابطه معلم – دانش آموز در فضای مجازی ‪149‬‬

‫های زیر را در مقابل‬ ‫⃝ بد و غیر عادی‬

‫هر عامل بنویسید‪:‬‬
‫کم‪ ،‬متوسخخط‪ ،‬زیاد‪،‬‬
‫خیلی زیاد‬
‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫توجااه بااه واب معلم ‪-‬‬
‫⃝ بد و غیر عادی‬ ‫دانش آموز و هااا وب‬
‫های ذهنی معلمان بز گ‬
‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫د نظر گرفتن ویژگی ها و‬
‫⃝ بد و غیر عادی‬ ‫م شخ صه های واب معلم‬
‫‪ -‬دانش آموز‬
‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫معلم ‪ -‬دانش‬ ‫وفظ واب‬
‫⃝ بد و غیر عادی‬ ‫آموز‬
‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫بهبود واب سااااا م بااا‬
‫⃝ بد و غیر عادی‬ ‫همتایان‪ /‬هم ساالن‬
‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫پ یدا کردن دانش آموزانی‬
‫⃝ بد و غیر عادی‬ ‫که تد یس به آنها سخت و‬
‫دشوا است‬
‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫افزایش نقاااط تماااس بااا‬
‫⃝ بد و غیر عادی‬ ‫دانش آموزان و خانواده ها‬
‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫پی بردن بااه عالقمناادی‬
‫⃝ بد و غیر عادی‬ ‫دانش آموزان‬
 ‫‪ 151‬آموزش در فضای مجازی‬

‫معیارهای موفقیت‬
‫من می توانم م شخ صات واب ا ز شمند معلم‪ -‬دانش آموز ا تو صیف‬ ‫‪‬‬
‫کنم‪.‬‬
‫من می توانم از عناصااار واب معلم ‪ -‬دانش آموز (همد ی معلم ‪ ،‬توجه‬ ‫‪‬‬
‫مثبت بی قید و شاارط ‪ ،‬اصااا ت ‪ ،‬بی رهنمود به فعالیت وادا شتن و‬
‫تشوی تفکر انتقادی) د تعامالتم با دانش آموزان استفاده کنم‪.‬‬
‫من قاد م از وابطم برای ایجاد محیطی ا ستفاده کنم که د آن ا شتباه‬ ‫‪‬‬
‫کردن ا زش تلقی شود‬
‫من عالیم کالس د س سرد و بی وح ا می شناسم و طو ی د کالس‬ ‫‪‬‬
‫کا می کنم تا از ایجاد نین او اسی د دانش آموزان جلوگیری شود‬
‫من تالش م راعفی می کنم تا دانش آموزانی که تد یس به آنها سخت‬ ‫‪‬‬
‫است(گریزان از د س) ا شناسایی نموده و بهشان د س بدهم‬
‫من می توان سی تم هایی ا طراوی کنم که نقاط تماس ا برای دانش‬ ‫‪‬‬
‫آموزان د محی مجازی افزایش دهد‬
‫ماژول چهار ‪ -‬اعتبار معلم در فضای مجازی و آموزش از راه دور ‪151‬‬

‫ماژول ‪4‬‬

‫اعتبار معلم در فضای مجازی و آموزش از راه دور‬

‫اهداف یادگیری‬

‫من یاد می گیرم منظالر از اعدبار معلم یعنی چی‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫من روش هایی را می آمالزم که بدالانم از را دور و در فضتتتای‬ ‫‪‬‬
‫م جازی اعد بار خالدم را در نزد دانش آمالزانم به عنالان یک معلم‬
‫حفظ کنم‪.‬‬

‫آیا دانش آموزان شاااما اعتقاد دا ند که می توانند از شاااما یزی‬

‫بیاموزند؟ اگر پا سخ شما مثبت ا ست‪ ،‬پس اوتما ًال آنها یزهای بی شتری می‬
‫آموزند د وقیقت‪ ،‬میزان تأثیر اعتبا معلم‪ -‬اعتبا ِ معلم عنوانی اسااات به‬
‫مع نای این که؛ دانش آموزان معت قد ند می توان ند از معل مان خود یزی‬
‫بیاموزند – و میزان اثر آن برابرا ست با ‪ 9/21‬واقعا د سته! خیلی زیاده و این‬
‫ویژگی خیلی تاثیرگذا ا ست اما مانند همه عواملی که بر یادگیری تاثیرگذا‬
‫ه ااتند اعتبا معلم نیز می تواند ساارعت یادگیری ا افزایش دهد‪ ،‬و ی انجام‬
‫این کا ب ایا دشاوا اسات نکته مهم این اسات که اعتبا ِ معلم یک ویژگی‬
‫پویاساات و به تغییرات و تحوالت دانش آموزان ب ااتگی دا د اعتبا معلم د‬
 ‫‪ 152‬آموزش در فضای مجازی‬

‫یک زمان برای همه دانش آموزان یک ان نی ت د آخرین ماژو ی که مطا عه‬
‫کردید د با ه واب بین معلم ‪ -‬دانش آموزش صحبت کردیم و گفتیم که این‬
‫واب ب اایا مهم ه ااتند د هر جل ااه که از کالس د س می گذ د باید‬
‫واب بین معلمان و دانش آموزان سااا م و د وال شااد باشااد‪ ،‬زیرا دانش‬
‫آموزان وقتی واب شان با معلمان شان بهتر و صمیمی تر باشد بیشتر یزی‬
‫یاد می گیرند تصااو اینکه معلمی د نزد دانش آموزانش دا ای اعتبا اساات‬
‫و ی هیچ ابطه قوی و سا م و مثبتی با آنها ندا د سخت و د شوا ا ست اما‬
‫توجه دا شته با شید اعتبا معلم به سایر ووزه ها نیز گ ترش می یابد‪ ،‬بویژه‬
‫اعتماد شای تگی و صالویت‪ ،‬پویایی و اشتیاق‪ ،‬و بی واسطگی و د ک عواطف‬
‫و او اسات و او اس نزدیکی‬

‫قبل از اینکه از شما بخواهیم توانایی هایتان ا بنوی ید اجازه بدهید‬

‫از یک کالس مجازی دیدن کنیم به اعتبا معلم د کالس توجه نماییم دانش‬
‫آموزان کالس مت اند ز‪ 9‬امتحان جبر دا ند آنها د وزهای گذشاااته ول‬
‫معاد ه د جه یک ا یاد گرفته اند دو وز پیش از امتحان آقای اند ز از دانش‬
‫آموزان د کالس د س پیش آزمونی گرفت دانش آموزان هر ند با ی که‬
‫د شااان می خواساات می توان ااتند د این آزمون شاارکت کنند اما آنها باید‬
‫مشااخص می کردند که د کجای ول معاد ه مشااکل دا ند و ه یزهایی ا‬
‫باید از نو یادبگیرند آقای اند ز پیش از شرو آزمون د ویدئویی که منت شر‬
‫کرد نحوه برگزا ی آزمون ا برای دانش آموزان معرفی کرد وی صاااح بت‬
‫هایش ا نین آغاز کرد‪ :‬سااالم و د ود بر طرفدا ان جبر! شااما د کالس من‬
‫برای یادگرفتن مطا ب خیلی زومت کشایدید و من امروز امیدوا م که به من‬

‫‪1‬‬
‫‪Matt Anders‬‬
‫ماژول چهار ‪ -‬اعتبار معلم در فضای مجازی و آموزش از راه دور ‪153‬‬

‫اطمینان کنید و خودتان پاساخ سائواالتِ آزمونِ خودتان ا بنوی اید د این‬
‫صااو ت شااما خواهید فهمید که ه مطا بی ا بلد ه ااتید و ه یزهایی ا‬
‫هنو باید یاد بگیرید من سه ساعت آن الین ه تم و د این مدت هر وقت‬
‫دو ست دا شتید می توانید صفحه نمای شگر خود ا با من به ا شتراک بگذا ید‬
‫ما می توانیم د هر مو دی که شااما برای ول آن د ا مشااکل شاادید با هم‬
‫ول کنیم من می دانم که شما با مطا ب د سی آ شنا ه تید هدف من از‬
‫گرفتن آزمون این نی ااات که بخواهم شاااما ا گیر ب یاندازم یا فر یب بدهم‬
‫ا ز شیابی شما د ست مثل پیش آزمون هایی ا ست که د آن شرکت کردید‬
‫اما تعداد سواالت و متغییر ها متفاوت ه تند یادتان باشد این آزمون یاضی‬
‫شماست و شما می توانید به اوتی از عهده ول سواالت برآیید‬

‫نکته مهم این ا ست که اعتبار معلم یک ویژگی پویا ست و به تغییرات‬

‫و تحوالت دانش آموزان بسخختگی دارد‪ .‬اعتبار معلم در یک زمان برای‬
‫همه دانش آموزان یکسان نیست‪.‬‬

‫وقتی دانش آموزان وی ایکون شااار کت د آزمون کل یک کرد ند‬

‫او ین پنجره ه ای که برای شان باز شد یک خ یادآو ی بود که نو شته شده‬
‫بود‪ :‬یادتان با شد الزم ا ست متغیر ها ا از یک طرف جدا کنیم‪ ،‬ا بته می دانم‬
‫که شما قبال این مطلب ا بلد بودید آزمون شرو شد و سواالت برای دانش‬
‫آموزان ن شان داده شد آقای اند ز سواالت و جواب ها ا بطو ت صادفی یده‬
‫بود‪ ،‬کا ی که دانش آموزان به آن عادت داشتند‬
 ‫‪ 154‬آموزش در فضای مجازی‬

‫آملیا‪ 9‬جواب داد‪ :‬متشکرم استش می خواستم مطمئن بشم که شما ه تید‬
‫من وش ولش و بلدم‬

‫آقای اند ز جواب داد‪ :‬بهم اعتماد داشته باشید من واقعا اینحا ه تم‬

‫مشاااهده اعتبا معلم د کالس های ورااو ی ساااده تر اساات اما‬

‫امیدوا یم که از وش تد یس آقای اند ز مطا ب زیادی یادگرفته باشاااید او‬
‫قابل اعتماد است دانش آموزانش می دانند که از او ه انتظا ی داشته باشند‬
‫و او نمی خواهد دانش آموزانش ا گیر ب یاندازد و یا فر یب دهد به نظر می‬
‫سد که او معلمی شای ته و الی است اما اگر می توان تیم د یکی از کالس‬
‫های د س او‪ ،‬زمانی که برای دانش آموزانش اندی شه هایش ا بیان می کرد و‬
‫آنها ا د هنگام یادگرفتن مطا ب هدایت می کرد واضر باشیم اوتماال ما می‬
‫توان تیم مطا ب بی شتری از دانش آموزانش د با ه صالویت و شای تگی او‬
‫ک ب کنیم از نظر عالقه و ا شتیاق به کا ش؛ ویدئوی منت شر شده به گونه‬
‫ای ااات که گویی او می تواند از صااافحه نمایش عبو کند و د جلوی دانش‬
‫آموزان وی و واضاار باشااد او برای ساایدن به موفقیت‪ ،‬تحرک و پویایی و‬
‫هیجان باس پو شیده و خودش ا آماده کرده بود و سرانجام وتی زمانی که‬
‫دانش آموزان از او دو بودند می دان تند که می توانند خیلی اوت به معلم‬
‫شان دسترسی داشته بشند و او آنجا بود واضر و آماده بود‬

‫‪1‬‬
‫‪Amelia‬‬
‫ماژول چهار ‪ -‬اعتبار معلم در فضای مجازی و آموزش از راه دور ‪155‬‬

‫یادداشت تخصصی من‬

‫سوا ت زیر ا د ا تباط با اعتبا معلم براساس تجربیات گذشته خود د‬

‫نظر داشته باشید و به آنها پاسخ دهید‬
‫‪ 9‬من به عنوان معلم گونه می توانم اعتماد دانش آموزانم ا ن بت به خودم جلب‬
‫کنم؟‬

‫‪ 2‬من گونه می توان شای تگی و صالویت شغلی ام ا به دانش آموزانم نشان دهم؟‬

‫‪ 3‬گونه می توانم پویایی خودم ا به دانش آموزانم نشان دهم؟‬

‫‪ 0‬گونه می توانم مطمئن شوم که دانش آموزان با من او اس نزدیک می کنند؟‬

‫بیایید د با ه اعتبا معلم ا بیشتر مطا عه کنیم و سپس برای اینکه‬

‫اعت با خود ا به عنوان معلم از اه دو توسااا عه و وفظ کنیم اه هایی ا‬
‫شناسایی کنیم‬
 ‫‪ 156‬آموزش در فضای مجازی‬

‫تعریف اعتبار معلم‬

‫د سطح دانش آموزان ابتدایی‪ ،‬الزم ا ست معلمان به عنوان افرادی‬
‫قابل باو ‪ ،‬متقاعد کننده‪ ،‬و دا ای تواناییِ ترغیب کردنِ دانش آموزان باشاااند‬
‫ون این ویژگی ها می تواند باعث موفقیت آنها گردد دانش آموزان می دانند‬
‫که کدام معلم ها می توانند تفاوت ای جاد کنند همانطو که پش از این توجه‬
‫کردیم‪ ،‬پویایی اعتبا معلم همیشااه نقش خودش ا ایفا می کند و تاثیر گذا‬
‫ا ست( ‪ .)Fisher, Frey, & Hattie,2016, P.10‬خو شبختانه اعمال و فتا های‬
‫خاصاای وجود دا ند که معلمان می تواند با بکا بردن آنها اعتبا خودشااان ا‬
‫ووزه زیر افزایش دهند(‪.)Fisher, Frey, & Smith,2020‬‬ ‫د هر کدام از ها‬

‫این کا به نظر ساده ا ست اما ما شاهد آن ه تیم زمانی که دانش‬

‫آموزان متوجه می ش اوند معلمان شااان قابل اعتماد نی ااتند از میزان اعتماد‬
‫دانش آموزان ن بت به معلمان شان کم می شود‬

‫اعتماد‬
‫دانش آموزان الزم ا ست بدانند که معلمان شان واقعا به آنها به عنوان ان ان‬
‫اهمیت می دهند و دا ای بهترین او اسات و عالقمندی های قلبی د زمینه‬
‫های علمی و اجتماعی می با شند دانش آموزان هم نین می خواهند بدانند‬
‫که معلمان شان ن بت به جهان آنها صادق و قابل اعتماد ه تند‬
‫ماژول چهار ‪ -‬اعتبار معلم در فضای مجازی و آموزش از راه دور ‪157‬‬

‫ند نکته د مو د اعتماد بخاطر داشته باشید‪:‬‬

‫اگر قول و یا وعده ای می دهید سااار قول و قرا خود باشاااید(اگر‬ ‫‪9‬‬
‫انجامش ندادید و یا زیر قول تان زدید برایشان توضیح دهید که را‬
‫نین کا ی کردید)‬
‫د مو د عملکرد شاااان وقی قت ا به آنها بگویید (زمانی که آنها‬ ‫‪2‬‬
‫کا شااان فاقد اسااتاندا دهای گفته شااده می باشااد به این امر آگاه‬
‫ه ااتند و از اینکه شااما یز فراتر از آنچه که ه ااتند می گویید‬
‫تعجب می کنند)‬
‫همه وقت تان ا صرف این کا نکنید که مچ دانش آموزان ا وقتی‬ ‫‪3‬‬
‫دا ند کا اشااات باهی می کن ند بگیر ید(وتی د این مواقغ د با ه‬
‫تاثیری که فتا شااان به عنوان یک ان ااان بر شااما دا ند؛ صااادق‬
‫باشید)‬
‫هر گونه او ا سات منفی خود ا د با ه دانش آموزان خاص از بین‬ ‫‪0‬‬
‫ببرید( آنها این او اس شما ا د ک می کنند و این او اس باعث‬
‫جلب اعتماد د داخل کالس های مجازی می شود)‬

‫همانطو که کوی(‪ )Covey, 2008‬د مو د ساارعت اعتماد می‬

‫گوید‪ :‬یادتان باشد که وقتی اعتماد وجود دا د همه یز سریغ تر خ می‬
‫دهد این توصااا یه های کلی تر هم نان ادامه دا ند تا د قا ب کالس‬
‫های آموزش مجازی و از اه دو از آنها بتوانیم به د ساااتی اساااتفاده‬
‫نماییم اما مالورااات دیگری هم ه اات که باید به آنها توجه نمود د‬
‫وقیقات هوی(‪ )Hoy‬و نن‪ -‬مو ان(‪ )Tschannen-Moran‬پنج مو فه‬
 ‫‪ 158‬آموزش در فضای مجازی‬

‫برای اعتماد تعیین نموده اند که باید د فرایند یادگیری توسااعه یابند و‬
‫وفظ شوند‬

‫خیر خواهی‪ :‬اعتماد و اطمینان از اینکه سالمتی و آ سایش فرد یا یزی که‬
‫فرد مراقب آن ه ت توس طرف مو د اعتماد وفظ خواهد شد اطمینان از‬
‫اینکه دیگران از آ سیب پذیری فرد سوء ا ستفاده نکنند یا وتی زمانی که این‬
‫فرصت د اختیا آن هاست نیز استفاده نکند‬

‫صداقت‪ :‬شخ صیت‪،‬د ستی‪ ،‬و اعتبا فرد مو د اعتماد پذیرش م ئو یت‬
‫اع مال و فتا فرد و تحریف نکردن وقی قت به منظو انداختن گناه کا ی به‬
‫گردن دیگری‬

‫از عالیم و نشانه‬ ‫گشاده رویی‪ :‬میزان اشتراک گذا ی اطالعات مرتب‬
‫های گشاده ویی اعتماد متقابل است‬

‫قابلیت اعتماد‪ :‬ثبات فتا و کردا و آگاهی از اینکه از دیگران ه انتظا ی‬

‫دا ید او اس اطمینان از اینکه نیازهای فرد از اه های د ست برآو ده می‬
‫شود‬

‫شایستگی و صالحیت‪ :‬توانایی انجام کا مو د انتظا براساس استاندا دهای‬

‫ی که باید انجام شود (‪.)Von Frank, 2020, p. 2‬‬ ‫مناسب کا‬

‫همانطو که معلم برایانا ساالزا ‪ 9‬خاطرنشان کرد ‪" ،‬دانش آموزان از‬
‫من سوال می کنند و انتظا دا ند صادقانه به پرسش های آنها پاسخ دهم ه‬
‫و د و باشاایم و یا آن الین باش ایم اما من متوجه شااده ام که وقتی دانش‬

‫‪1‬‬
‫‪Brianna Salazar‬‬
‫ماژول چهار ‪ -‬اعتبار معلم در فضای مجازی و آموزش از راه دور ‪159‬‬

‫آموزان د خانه ه تند گاهی اوقات از من سواالتی می پر سند که واقعا وقتی‬

‫د مد سه با شیم این نو سواالت ا نمی پر سند الزم ا ست که من سواالت‬
‫شاااان ا جواب دهم اما به خودم یادآو ی می کنم که من هنوز معلم شاااان‬
‫ه تم‬

‫ما متوجه شدیم که از معلمان سواالتی پر سیده می شود که آنها‬

‫برای یافتن پا سخ های منا سب مجبو به ج تجو می شوند تو صیه ما این‬
‫اساات ؛ وقتی می توانید؛ صااادقانه به سااواالت پاسااخ دهید و اگر سااواالتی‬
‫پر سیدند که شما نمی توان تید جواب دهید خیلی وا ضح دالیل خود تان ا‬
‫برایشان توضیح دهید به عنوان مثال یک از دانش آموزان از آ ی بروان‪ 9‬معلم‬
‫پایه اول ابتدایی پرسااید‪ :‬اگر ماد بز گم آ وده به ویروس کووید ‪91‬شااود ه‬
‫اتفاقی می افتد فو ا دانش آموز دیگری پرساااید و اگر خانم بروان به ویروس‬
‫کووید ‪ 91‬آ وده بشه ی؟ شما ب ته به سن دانش آموز ‪ ،‬ممکن است پاسخ‬
‫دهید که هیچ ک ا ای به طو قطعی نمی داند ه ک ا ای بیما می شاااود و‬
‫پز شکان و دان شمندان برای پیدا کردن اه ول ب یا سخت د وال تالش‬
‫ه ااتند ازآقای ساات مک گوایر‪ 2‬معلم زبان انگلی ای دبیرسااتان دو ه دوم‪،‬‬
‫پر سیدند که د انتخابات یا ست جمهو ی آینده به ه ک ی ای می دهد؟‬
‫آقای مک گوایر پاساااخ داد که هنوز مطمئن نی اااتم اما ای دادن د ایاالت‬
‫متحده امری کامال خصااوصاای اساات و معموالً د مو د آن یزی به دیگران‬
‫نمی گویند همانطو که وی گفت‪" ،‬ما د ایاالت متحده مکانهای خصااوص ای‬

‫‪1‬‬
‫‪Ari Brown‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Seth McGuire‬‬
 ‫‪ 161‬آموزش در فضای مجازی‬

‫برای ای دادن دا یم که به آنها نظر سنجی گفته می شود تا مردم بتوانند به‬
‫آنچه د قلب آنها است ای دهند "‬

‫این کا به نظر ساده ا ست اما ما شاهد آن ه تیم زمانی که دانش‬

‫آموزان متوجه می شوند که معلمان شان قابل اعتماد نی تند از میزان اعتماد‬
‫دانش آموزان ن بت به معلمان شان کم می شود این کا به سادگی تاخیر‬
‫د یک جل ه کالس د س آن الین است همانطو که ئو‪ 9‬د با ه معلم کالس‬
‫ها م خود گفت ‪" :‬خانم واقعاً ساار وقت کالس ا شاارو نمی کند او خیلی‬
‫دیر می آید و او نا امید و د رد شده است و جل ات د سی ا پیش از اینکه‬
‫ما انتظا داشته باشیم به پایان می ساند "سپس من با پد م مشکل پیدا می‬
‫کنم ون قرا بوده د کالس د س باشم "‬

‫میکایال‪ ، 2‬دانش آموز کالس نهم ‪ ،‬همچنین اشااا ه کرد که معلم او‬
‫اعتماد آنها ا با ساااازش کا ی از بین برده اسااات د این مو د ‪ ،‬براسااااس‬
‫بازخو دی بوده که قول داده شده اما هرگز به قول داده شده هرگز عمل نشده‬
‫ا ست همانطو که میکایال گفت ‪" ،‬د جل ات بحث و گفتگو ای شان به همه‬
‫نمره ‪ 92‬می دهد و برایش اهمیت ندا د که ما مطا ب جا ب می نوی یم یا‬
‫نمی نوی اام همه ما ‪ 92‬می گیریم مثل اینه که ایشااان هیچ اهمیتی نمی‬
‫دهد آزمون های سر کالسی توس سی تم ایانه تصحیح می شود و من فکر‬
‫می کنم وتی ایشون از نمرات ما هیچ اطالعی ندا ند و زمانی هم که تکا یف‬
‫ا برای شان ا سال می کنیم معموال پس از مالوظه تکا یف جمالتی مثل این‬
‫ها برایمان می نوی ااند‪ :‬منظو ت ا فهمیدم؛ جا ب بود‪ ،‬خوب اساات این‬
‫جمالت به ما هیچ کمکی نمی کند که د د س بهتر شااویم همانطو که‬

‫‪1‬‬
‫‪Leo‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Mikayla‬‬
‫ماژول چهار ‪ -‬اعتبار معلم در فضای مجازی و آموزش از راه دور ‪161‬‬

‫میکایال خاطر نشان کرد‪ ،‬عدم بازخو د صادقانه اعتماد بین معلم و دانش آموز‬
‫ا از بین برده است‬

‫یک یادآو ی مثبت دیگر‪ ،‬عبدل گفت معلم تا یخ جهان او فایل‬

‫های صوتی ا ضب می کند و د مو د کا های دانش آموز خود صحبت می‬
‫کند همانطو که عبدل گفت‪" ،‬ما د مو د کا خودمان تف یر شخ صی ا ائه‬
‫می دهیم " او بطو م ااتقیم با ما ورف می زد‪ ،‬با تک تک ما؛ او به ما می‬
‫گوید که وقتی تکلیفی ا که ما انجام داده ایم و برایش فرسااتاده ایم ا می‬
‫بیند ه فکری می کنید او د مو د م ایلی صحبت می کند که موثر‪ ،‬کا آمد‬
‫و دقی ا ست و د مو د یزهایی ورف می زند که کمی گیچ کننده ه تند‬
‫و م ایلی که باعث شده ا ست که ما ا شتباه کنیم و به ما می گوید که گام‬
‫بعدی و تکلیف بعدی که باید بردایم و انجام دهیم ی ت وقتی او اینجو ی‬
‫با من ورف می زند‪" :‬خب عبدل‪ ،‬کا یکاتو سیا سی که برای مو ضو د س‬
‫کشیده بودی خیلی جا ب بود " اغراقی که د طراوی بخرج داده بودی واقعا‬
‫توجه من ا به کا ت جلب کرد اما من فکر می کنم بهتر است کمی واضح تر‬
‫با شد من فکر می کنم شما می خوا ستید خیلی با ظرافت کا ا انجام دهید‬
‫جو ی که وقتی ک ی دا د به کا یکاتو شما نگاه می کند به فکرفرو ود آیا‬
‫مایلی د مو د هنر ظریف بودن بیشتر ورف بزنی؟ این ورف ها باعث میشوند‬
‫که من بیشتر به موضو عالقمند بشوم و برنامه یزی کنم تا بیشتر با ایشان‬
‫صحبت کنم من می دانم که ای شان ان ان صادقی ه تند و همین ویژگی‬
‫باعث می شوند که من وس خوبی ن بت به ایشان داشته باشم‬
 ‫‪ 162‬آموزش در فضای مجازی‬

‫مروری بر سال های گذشته‬

‫نوشته کالدیا د ایت‬

‫از ما خوا سته می شود با ا ستفاده از تخ صص خود‬

‫تعیین کنیم که گونه می توانیم اعتبا خودمان ا‬
‫نزد دانشاااجویان تقویت کنیم ابطه نزدیکی بین‬
‫وقیقت و اعتماد وجود دا د و دانش آموزان جوان تر اعتماد دا ند که معلم‬
‫آنها ا ستگو ا ست د دنیای یادگیری از اه دو و آموزش مجازی‪ ،‬این ابطه‬
‫به معنای ورو به موقغ‪ ،‬معلمی باشیم که آنها از کالس های د س ورو ی‬
‫د ذهن خود دا ند و نشااان دادن وویه مثبت ماساات قتی از بچه ها می‬
‫خواهیم یزی ا ب ازند و آن ا به کالس و جل ه گفتگو با خود بیاو ند تا‬
‫آموخته های شان ا به دیگران ن شان دهند ‪ ،‬باید به آنها وقت کافی برای به‬
‫اشتراک گذاشتن آموخته هایشان بدهیم اگر زودتر از موعد از کا شان عکس‬
‫بخواهیم‪ ،‬می توانیم با ن شان دادن کا شان د یک ا سالید و نمایش آن د‬
‫کالس به آنها اجازه دهیم تا پروژه خود ا تو صیف کنند ‪ ،‬و از کا آنها تقدیر‬
‫و تشااکر کنیم ما پس از آن ‪ ،‬باید بازخو د موثر و کا آمدی به انها ا ائه‬
‫دهیم سواالت کاوشگرانه ای از آنها بپرسیم تا آنها ا به مراول بعدی که د‬
‫محدوده ویطه یادگیری د س ماست هدایت کنیم برای تقویت تخصص ما به‬
‫منظو اینکه بتوانیم معلم شای ته و الیقی باشیم که هر بچه ای م تح آن‬
‫است ‪ ،‬وش های زیادی وجود دا د تکا یف خود ا هنگام مطا عه انجام دهید‬
‫اگر هر وز سوا ی می پرسید‪ ،‬پاسخ سوال ا با یک تصویر از قبل آماده کنید‬
‫و با نمایش بصری پاسخ سوال پرسیده شده ا د اختیا بچه ها بگذا ید آ ام‬
‫ماژول چهار ‪ -‬اعتبار معلم در فضای مجازی و آموزش از راه دور ‪163‬‬

‫و مطمنئن با شید و ن بت به زبان بدن خود آگاه با شید و بجا از آن ا ستفاده‬

‫کنید‬

‫مشااتاق بودن ن اابت به کا مان یعنی عالقمندی به یادگیری د‬

‫کالس های د س و رو ی بهتر ا ست میز گردی ا د نزدیک د ب و ودی‬
‫کالس بگذا ید یک یز جا ب یا شاائی غیر معمول وی میز گرد بگذا ید‬
‫بچه ها خیلی سریغ و سایل خودش ان ا برای بر سی شئی که وی میز‬
‫گذاشته شده کنا خواهند گذاشت آنها دو هم جمغ می شوند تا د با ه شئی‬
‫پیش بینی کنند‪ ،‬نحوه استفاده از آن‪ ،‬اینکه گونه کا می کند و نحوه ا تباط‬
‫آن ا با موضو د س با هم بر سی کنند و بیابند دانش آموزان شکل شئی‬
‫ا د دفاتر یزهای جا ب( یزهایی که یاد می گیرم) می ک شند و فکرهای‬
‫خود شان ا د با ه آن می نوی ند با عالمت ما کا های دانش آموزان جمغ‬
‫آو ی می شااود د کالس های مجازی صاافحه نمایش هر دانش آموز به‬
‫اشتراک گذاشته می شود تا موضو کا نشان داده شود و وش د ست دنبال‬
‫شاااود اگر صاااف حه ای به نام شاااهر اع جاب انگیز(‪Wonderopolis‬‬
‫‪)page‬متناسااب با موضااو مان وجود دا د می تواند جایگزین این فعا یت‬
‫شود تجربه دفتر به قوت خودش باقی است اگر د با ه موضو داستانی ا به‬
‫ا شتراک بگذا یم که مرتب ‪ ،‬و تجربه جهانی ب شر با شد خیلی جا ب خواهد‬
‫شد‬

‫بیشااتر کودکان کو ک تر دوساات دا ند با ما ابطه نزدیک تری‬

‫داشته باشند آنها دوست دا ند آغوش ما پناه آنها باشد نش تن دایره وا کنا‬
‫ما باعث می شود وز آنها به خوبی سپری شود آنها د ج تجوی تماس‬
‫شمی ما ه تند تا به آنها نگاه کنیم آنها می گویند‪ :‬به من نگاه کن! مرا‬
 ‫‪ 164‬آموزش در فضای مجازی‬

‫ببین! بیشااتراز آنچه که ما تصااو می کنیم اینکه ما گونه می توانیم د‬

‫کالس های د س مجازی د دسااترس بچه ها باشاایم نیازمند مقدا ی تفکر‬
‫خالق ا ست انتخاب و انت صاب‪ ،‬افرادی تحت عناوین‪ :‬دانش آموز وز‪ ،‬همیا‬
‫معلم‪ ،‬سفیر به بچه نقش های هبری می دهد و به آنها این فر صت ا می‬
‫دهد تا بد خشاااند و نمود پیدا کنند یا به عبا ت دیگر دیده شاااوند باید‬
‫یادآو ی کنم که استفاده از نام بچه ها به آنها این اطمینان ا می دهد که آنها‬
‫آدم های مهمی ه تند و اینکه شما آنها ا می بینید‬

‫هبری و هدایت یک کالس تعاملی نیازمند سااازماندهی و آماده‬

‫سازی ا ست یادگیرندگان جوان یا بچه های کو ک تر م یرهای آ شنا ا‬
‫دو ست دا ند زمانی که ما برنامه قابل پیش بینی ا د کالس اجرا می کنیم‬
‫آنها از ما قد دانی و ت شکر می کنند ما هر هفته وزهای جمعه برنامه کا ی‬
‫مان ا برای وا دین ا سال می کنیم تا خانواده ها بدانند د هفته پیش و قرا‬
‫ا ست که ه مطا بی تد یس شود و ه فعا یت های د کالس های د سی‬
‫انجام شود‬

‫وقتی بچه ها وا د کالس د س می شوند ما به شون با ا سال‬

‫عالمتی خوش آمد می گوییم و با صدا زدن ا سم شان به آنها سالم می‬
‫کنیم وقتی همه بچه آمدند ما می توانیم ژاکت ک شبافت خودمان ا تن‬
‫کنیم و نشانه شرو کالس ا برای بچه ها بفرستیم و د س مان ا شرو‬
‫کنیم سپس اهداف آموزشی و یادگیری امروز ا به بچه ها بگوییم امروز‬
‫بچه ها ما سه تا کا انجام می دهیم ما با وین نت ونگوگ‪9‬آ شنا می‬

‫‪1‬‬
‫‪Vincent van Gogh‬‬
‫ماژول چهار ‪ -‬اعتبار معلم در فضای مجازی و آموزش از راه دور ‪165‬‬

‫شویم‪ ،‬تابلو گل آفتابگردان او ا مو د بر سی قرا می دهیم و یک گل‬

‫آفتابگردان واقعی می کشیم‬

‫یادداشتی برای خودم‬

‫براساس توصیفی که ازاعتماد شد؛ شما ه ایده هایی برای وفظ و تقویت‬
‫این جنبه اعتبا معلمی از اه ودو دا ید؟‬
 ‫‪ 166‬آموزش در فضای مجازی‬

‫صالحیت و شایستگی‬
‫عالوه بر اعتماد‪ ،‬دانش آموزان می خواهند بدانند که آ یا معلمان آنها مطا ب‬
‫د س ای ا می دانند و آیا می دانند گونه این مطا ب و موضااوعات ا آموزش‬
‫دهند آنها سطح و میزان مناسبی از تخصص‪ ،‬شای تگی و دقت ا از معلمان‬
‫شان انتظا دا ند عالوه بر این‪ ،‬دانش آموزان تخصص و شای تگی ا با توانایی‬
‫معلم د ا ائه دستو ا عمل ها و هنمودهای الزم که از ان جام کافی برخو دا‬
‫بوده و دا ای نظم و ترتیب باشاااند‪ ،‬اندازه گیری می نمایند آنها انتظا دا ند‬
‫که د س ها با سرعت منا سبی تد یس شوند و اطالعات داده شده به دانش‬
‫آموزان دقی و د ست باشد‬

‫به محتوای د ساای که تد یس می کنید به خوبی آشاانا باشااید و‬ ‫‪9‬‬

‫زمانی که از شما سوا ی پرسیده می شود که پاسخ آنرا نمی دانید و‬
‫یا از پا سخ خود مطمئن نی تید با دانش آموزان صادق با شید و به‬
‫آنها بگوید (پا سخ دادن به این سوال نیازمند برنامه یزی و مطا عه‬
‫قبلی است) د جل ه آینده به سوال شما پاسخ خواهم داد‬
‫طو ی برنامه یزی کنید که د س ها ا با وشی من جم‪ ،‬هماهنگ‬ ‫‪2‬‬
‫و مرتب و منظم تد یس کنید‬
‫مراقب فتا ها و کردا های غیر کالمی خود باشااا ید که توانایی و‬ ‫‪3‬‬
‫داشتن ا گو و دانش الزمه کا تد یس و استفاده د ست و بجا از این‬
‫توانایی ها‪ ،‬و مها ت برقرا ی ا تباط می باشااد‪ ،‬مثل وضااعیت قرا‬
‫گرفتن دسااتانتان زمانی که شااما با دانش آموزان تان صااحبت می‬
‫کنید یا واالت و ورکات هره شاااما ( دانش آموزان به وضاااعیت‬
‫دفاعی و عالیم و فتا های غیر کالمی شااما توجه می کنند هر ند‬
‫ماژول چهار ‪ -‬اعتبار معلم در فضای مجازی و آموزش از راه دور ‪167‬‬

‫وقتی که خود آن ها دا ند ورف می زن ند خیلی برای خودشاااان‬

‫ا زشمند نی ت)‬

‫ما د این کتاب و د فصااال های آینده ندین ماژول ا به توساااعه و تقویت‬
‫شای تگی ها و صالویت جمعی خودمان د آموزش از اه دو اختصاص داده‬
‫ایم و مطا ب ا با جزئیات بیشااتر مو د بحث و بر ساای قرا خواهیم داد اگر‬
‫آموزش مجازی و از اه دو برای شما پدیده تازه ای مح وب می شود اوتمال‬
‫دا د که او اس کنید مجدد معلم تازه کا ی ه تید می توانید فکر کنید که‬
‫این یک فر صت عا ی برای یادگیری و آموختن ا ست و یا د دی ت جانکاه و‬
‫سلطنتی وظیفه یکی ا ست اما اینکه گونه بخواهید به مو ضو نگاه کنید به‬
‫تالش های شما‪ ،‬تنشی که تجربه می کنید و ضایتمندی که از کا تان نصیب‬
‫می شود؛ تاثیر می گذا د‬

‫وظیفه یکی اسخخت اما اینکه چگونه بخواهید به موضخخوع نگاه کنید به‬
‫تالش های شما‪ ،‬تنشی که تجربه می کنید و رضایتمندی که از کارتان‬
‫نصیب می شود؛ تاثیر می گذارد‪.‬‬

‫از آنجا که ما د ماژول ‪ ، 1‬انجام تکا یف‪ ،‬بیشاااتر بحث و گفتگو‬

‫خواهیم کرد‪ ،‬ادامه دادن با انوا ابزا های آموزش از اه دو قابل د سترس غیر‬
‫ممکن است ما با دان تن اینکه عملکردها اساساً ثابت مانده اند‪ ،‬با وجود انکه‬
 ‫‪ 168‬آموزش در فضای مجازی‬

‫ابزا به طو منظم تغییر می کنند‪ ،‬آ امش پیدا کرده ایم نیاز به ج تجو برای‬
‫یافتن اطالعات مو د نیاز ا د نظر بگیرید بعری از ما هنوز یادمان ه ت که‬
‫برای پ یدا کردن اطال عات مو د ن یاز با ید به ک تاب خا نه می فتیم و اطال عات‬
‫مو د نیاز ا د بین کا ت های موضاوعی کتاب پیدا می کردیم و ساپس وا د‬
‫بخش قف ه ها می شدیم و کتاب ا از د ون قف ه ای د جایی از کتابخانه‬
‫برمی دا شتیم ما ج تجوی اطالعات ا متوقف نکرده ایم‪ ،‬اما ابزا ی که برای‬
‫پیدا کردن اطاعات اسااتفاده می کنیم تغییر کرده اند(و د طول زندگی دائما‬
‫نیز تغییر خواهند کرد) ما د مو د همه یز ابزا ی که برای ج اااتجو وجود‬
‫دا ند دانش و اطالعات و مها ت الزم ا نمی توانیم داشاااته باشااایم اما می‬
‫توانیم برخی از ابزا هایی ا که می توانند د خدمت کا کردهای که ما ن یاز‬
‫دا یم با شند و از طری آنها می توانیم به اطاعات مو د نیاز د ستر سی دا شته‬
‫باشیم ا یاد بگیریم‬

‫وقتی سوزان ها گرو‪ 9‬برای او ین با از اه دو می خوا ست تد یس‬

‫کند خیلی عصا ابی بود خانم ساااوزان د مو د اینکه د جلوی دانش آموزان‬
‫اشاااتباه تد یس کند و یا این که خیلی اومقانه کا ش ا انجام دهد‪ ،‬نگران‬
‫بود او ین جل اااه تد یس از طری و یدئو و ا یانه خیلی خوب نبود اما او به‬
‫شاگردانش گفت که دا د یاد می گیرد و اینکه قد هیجان زده ا ست ون‬
‫او گفت‪ :‬خب ه ها می دان ید این او ین با ی ااات که من دا م از اه دو‬
‫تد یس می کنم کمی عصااابی ه اااتم و نگران اما د عین وال هیجان هم‬
‫دا م د پایان جل ه از شما می خواهم که نظراتتان و پیشنهادات تان ا برایم‬
‫بنوی ید من می خواهم مطمئن شوم که شما یزی یادگرفتین و خودم هم‬

‫‪1‬‬
‫‪Susan Hargrove‬‬
‫ماژول چهار ‪ -‬اعتبار معلم در فضای مجازی و آموزش از راه دور ‪169‬‬

‫دو ست دا م ا صالواتی ا د کا م انجام دهم طو یکه شما بتوانید هم از من‬

‫یزی یاد بگیرید و هم از یکدیگر د پایان جل ااه نخ اات‪ ،‬وقتی او از دانش‬
‫آموزان د خوا ست کرد تا بازخو دهای شان ا به او بدهند دانش آموزان همگی‬
‫با وی خوش اسااتقبال کردند و تعدادی ایده جدید به او دادند تا د جل ااات‬
‫بعدی مد نظر قرا دهد به عنوان نمونه‪ ،‬براد ی‪ 9‬پی شنهاد کرد بهتر ا ست او از‬
‫شکلک ها (ایموجی ها) ا ستفاده کند ما یا‪ 2‬اظها امیدوا ی کرد که خانم د‬
‫وین تد یس بر وی صفحه نمایش مطا ب یا تو ضیحاتی ا بنوی ید تا آنها‬
‫بدانند او کجاسااات و د یابی اش کنند و تونجا‪ 3‬د خواسااات کرد؛ د طی‬
‫جل ات د سی از همان گروه های زنگ تفریح ا ستفاده کند تا بچه ها بتوانند‬
‫به بحث ها و گفتگوهایشاااان ادامه بدهند با شااانیدن اظها ات دانش آموزان‬
‫مشخص شد که کا تد یس خوب پیش فته است‪ ،‬خانم ها گرو مدیر مد سه‬
‫ا صدا زد و با هیجان گزا ش داد که‪" :‬من فکر می کنم بچه ها امروز واقعا از‬
‫من مطا بی ا یادگرفته اند و من هم آنچه ا که آنها از من خوا سته اند ا یاد‬
‫گرفته ام " واقعا او اااس خیلی خوبی دا م و ایده های آنها ب اایا عا ی بود‬
‫من االن به م ئول فنی مد سه زنگ می زنم تا بتوانم نظرات دانش آموزان ا‬
‫قبل از شرو کالس فردا عمال د هنگام تد یس پیاده کنم‬

‫تنوع و تغییر چیز خوبی است اما ثبات و دوام هم الزم است‪.‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪Bradley‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪Maria‬‬
‫‪3‬‬
‫‪Tonja‬‬
 ‫‪ 171‬آموزش در فضای مجازی‬

‫نک ته جا ب تو جه این اسااات که ز مانی که معل مان اهبرد ها و‬

‫هنمودهای وش تد یس خود ا بطو مکر تغییر می دهند دانش آموزان به‬
‫این باو می سااند که آنها شااای ااته نی ااتند و صااالویت تد یس ا ندا ند‬
‫همانطو که یکی از دانش اموزان گفت‪" :‬من مطمئن نی اااتم که او می داند‬
‫ه کا ی دا د می ک ند زیرا هر با که به کالس می آ ید وش جد یدی ا‬
‫امتحان می کند " برای اینکه صالویت و شای تگی خودمان ا ن شان دهیم‬
‫باید بدانیم ش ایوه یادگیری برای دانش آموزان قابل پیش بینی و قابل د ک و‬
‫فهم با شد این گفته به این معنی نی ت که تغییر ممنو ا ست بلکه منظو‬
‫این اساات که شااما برخی از فعا یت ها و کا هایی ا که دانش آموزان انتظا‬
‫دا ند‪ ،‬د کالس طراوی و اجرا کنید بعر ای تغییرات خوب اساات اما ثبات و‬
‫پایدا ی نیز الزم است‬

‫آ نو د آنایا‪ 9‬دبیر علوم متوسااطه اول بطو خالصااه د این با ه می‬

‫گوید هر هفته بطو ثابت‪ ،‬مرتب و یکنواخت کا تد ی ااام ا انجام می دهم‬
‫طو یکه دانش آموزان می دانند که ه انتظا ی از آنها دا م و آنها ه وظایفی‬
‫دا ند بطو کلی جریان و شیوه تد یس و کا د کالس هر هفته ثابت ا ست‬
‫ا ب ته‪ ،‬محتوای د س تغییر می ک ند و من مجبو می شاااوم ند تا تکلیف‬
‫متفاوت به مطا ب گوناگون اضاااافه کنم اما دانش آموزانم می دانند د این‬
‫کالس از آنها ه انتظا ی می ود به عنوان مثال آنها می دانند که وزهای‬
‫دوشاانبه قرا اساات من از طری ویدئو با آنها صااحبت کنم و تد یس ا انجام‬
‫دهم من اطالعات ز یادی ا د فا یل های کوتاه ذخیره کرده ام و ساااواالت‬
‫آزمون های ساار کالساای ا د فیلم های ویدئویی گنجانده ام آنها می توانند‬

‫‪1‬‬
‫‪Arnold Anaya‬‬
‫ماژول چهار ‪ -‬اعتبار معلم در فضای مجازی و آموزش از راه دور ‪171‬‬

‫این کا ا با ها و با ها ببینند تا همه مطلب ا یاد بگیرند و به سواالت د ست‬

‫جواب دهند هیچ جریمه ای برای این تمرین د نظر گرفته نمی شود‬

‫وزهای سه شنه می دانند که ما جل ه خواندن دا یم من بطو‬

‫ت‬ ‫زنده برای آنها متن ا می خوانم از اندیشااه ام ا گو می گیرم و از آنها د‬
‫سوال می پرسم من این کا ا وزهای سه شنبه ندین جل ه و د ساعت‬
‫های مختلف تکرا می کنم و آنها می توانند د هر جل ااه ای که خواسااتند‬
‫و رو پیدا کنند من می دانم که اینکا م برای بع ری از افراد عجیب و غریب‬
‫بنظر می سد اما دانش آموزان من گزینه هایی که د اختیا شان می گذا م‬
‫ا دوست دا ند‬

‫آنها هم نین د وزهای ساااه شااانبه تکلیف علوم ا د یافت می‬

‫کنند این تکلیف آنها ا ملزم می کند تا اطالعات کنونی مرتب با موضااوعی‬
‫که د این هفته قرا اسااات مطا عه کنیم ا جمغ آو ی کنند آنها تا وز‬
‫جمعه فرصت دا ند که تکا یف علوم ا براساس پیش زمینه ای دانشی که ما‬
‫وز دو شنبه به آنها ا ائه دادیم بفر ستند د وزهای ها شنبه و پنج شنبه‪،‬‬
‫آنها وظایف گروهی و آزمای شگاه های مجازی دا ند این برنامه تغییر می کند‬
‫اما آنها می دانند که کا های گروهی و آزمای شگاهی د وزهای ها شنبه و‬
‫ندین‬ ‫پنج شنبه انجام می گیرد من د وزهای ها شنبه و پنج شنبه د‬
‫نوبت به دانش اموزآن مشاو ه می دهم من بعری از دانش آموزان ا ملزم می‬
‫کنم که وتما باید د کالس شاارکت کنند و برای دیگران شاارکت د کالس‬
‫اختیا ی خواهد بود‬

‫اگر ا ز شیابی های او یه به من ن شان دهد که دانش آموزی نیازمند‬

‫زمان بی شتری برای پاسخ گویی است و یا توجه خاصی نیاز دا د من برای آنها‬
 ‫‪ 172‬آموزش در فضای مجازی‬

‫طو ی برنامه یزی می کنم که بتوانند با خ یال اوت د آزمون ها شااارکت‬

‫ن مای ند عالوه بر این ها من برای ه مه دانش آموزانی که دا ای معلو یت‬
‫ج می و ورکتی ه تند و د این جل ات شرکت می کنند کالس های فوق‬
‫بر نا مه می گذا م مربی ویژه ما برای ک مک به من و کا تد یس د این‬
‫جل ات اضافی شرکت می کند‬

‫وزهای جمعه ما آزمونک های کالسااای و تکا یف د س انشااااء ا‬

‫برگزا می کنیم آنها می توانند د آزمون های ساار کالس ای هر ند با ی که‬
‫خوا ستند شرکت کنند‪ ،‬و هر با برای آنها تو ضیح می دهم که را جوابی که‬
‫آنها به سوال آزمونک داده بودند ا شتباه بوده زمانی که آنها د آزمون شرکت‬
‫می کنند من نمرات قبلی ا پاک می کنم و آنها مجدد د آزمون شاارکت می‬
‫کنند من فکر می کنم این کا قابل پیش بین اساات که واقعا باعث می شااود‬
‫دانش آموزان ندین مرتبه متن د س ا مرو کنند د وقیقت فکر می کنم‬
‫آنها هر با توجه بیشااتری به متن د س خواهند داشاات ون می دانند که از‬
‫آنها ه انتظا ی دا م‬
‫ماژول چهار ‪ -‬اعتبار معلم در فضای مجازی و آموزش از راه دور ‪173‬‬

‫یاداشتی برای خودم‬

‫برا ساس تو صیفی که از شای تگی و صالویت ا ائه گردید‪ ،‬شما ه ایده‬
‫هایی برای وف و تقویت این جنبه از اعتبا شغل معمی د آموزش از اه‬
‫دو دا ید؟‬
 ‫‪ 174‬آموزش در فضای مجازی‬

‫پویایی‬
‫این بعد از اعتبا معلمی بر عالقه‪ ،‬اشاااتیاق و انگیزه معلمان تاکید‬
‫دا د که با خود به کالس د س و محتوای د سی شان می آو ند این ویژگی‬
‫د واقغ د با ه توانایی شااما د برقرا ی مشااتاقانه تان با دانش آموزان تان و‬
‫موضو د سی که تد یس می کنید‪ ،‬صحبت می کند و هم نین این ویژگی‬
‫د با ه تو سعه و تقویت د س های انگیز شی ا ست که بتواند عالقمندی و شو‬
‫اشتیاق بچه ها ا جلب کند برای بهبود و ارتقاء پویایی‪:‬‬

‫اشخختیاا و عالقمندی خودتان در مورد موضخخوعی که شخخما‬ ‫‪9‬‬

‫تدریس می کنید را با تمرکز بر م ایل و جنبه هایی که شما د‬
‫دو ه نوجوانی به عنوان یک دانش آموز از یادگرفتن آنها هیجان زده‬
‫می شدید و به مو ضوعی عالقمند می گردید از نو شعله و سازید‬
‫بخاطر بیاو ید که را شما می خوا ستید معلم شوید و محتوای که‬
‫شما دو ست دا شتید به عنوان معلم به دانش آموزان تان یاد بدهید‬
‫دانش آموزان با تو جه کردن و گوش دادن به ورف های معلم‬
‫متوجه می شوند که ه زمانی معلم شان خ ته شده ا ست و ه‬
‫زمانی معلم شان واقعا به مو ضو د س عالقه ای ندا د ما فکر می‬
‫کنیم شااعا معلم باید این جمله باشااد‪" :‬مطا ب د سای ا جذاب و‬
‫جا ب ا ائه دهید "‬
‫ارتباط درس ها را با یکدیگر در نظر داشته باشید‪ .‬آیا محتوای‬ ‫‪2‬‬
‫د سی که ا ائه می دهید‪ ،‬د بیرون از کالس د س کا برد دا د؟ آیا‬
‫دانش آموزان فرصااات هایی برای یادگیری د با ه خودشاااان و‬
‫ماژول چهار ‪ -‬اعتبار معلم در فضای مجازی و آموزش از راه دور ‪175‬‬

‫مشکالت و م ایلی که بتوانند با کمک مها ت ول م ا ه ول کنند‬

‫ا دا ند؟ آیا محتوا و مطا ب د سی به دانش آموزان کمک می کند‬
‫تا ذهنی اجتماعی دا شته با شند و بتوانند د اجتما محلی و رو‬
‫یابند و د فعا یت های آن شااارکت کنند؟ آ یا مطا ب د سااای و‬
‫محتوای ا ائه شااده با تجربه های ان ااانی د سااطح جهان مرتب‬
‫اسااات‪ ،‬یا اینکه از دانش آموزان می خواهد تا نگرانی ها و دغدغه‬
‫های اخالقی ا د ک کنند ؟ زمانی که هیچ ا تباطی بین مطا بی‬
‫که د کالس تد یس می شاااود با م اااایل بیرون از کالس وجود‬
‫ندا شته با شد‪ ،‬دانش آموزان متوجه این مو ضو می شوند و بجای‬
‫اینکه یادگیرنده های م شا کت کننده ای با شند به یادگیرنده های‬
‫شکایت کننده تبدیل می شوند‬
‫سعی کنید از همکاران صادا و مورد اعتمادتان درباره نحوه‬ ‫‪3‬‬
‫تدریس خودتان و مطالبی که به بچه ها درس می دهدی باز‬
‫خورد بگیر ید‪ .‬از هم تا یان (هم کا ان) تان بخواه ید د کالس‬
‫د س م جازی شااا ما بنشاااین ند و ب جای این که بر اهبرد های‬
‫دسااتو ا عمل های فردی که شااما د کالس اسااتفاده می کنید به‬
‫انرژی که شاااما با خود به کالس می آو ید و تاثیر آن بر فتا و‬
‫کردا دانش آموزان توجه کنند دانش آموزان به شااو و اشااتیاق و‬
‫انرژی موجود د د س پا سخ مثبت می دهند وتی اگر آنها د ابتدا‬
‫فکر نکنند که ممکن است ن بت به د س عالقمند خواهند شد‬
 ‫‪ 176‬آموزش در فضای مجازی‬

‫شور و ا شتیاا و عالقمندی شما تغییر نمی کند چون شما از راه دور دارید‬
‫تدریس می کنید‪.‬‬

‫ا می دان ند‬ ‫مطمئن شاااو ید که دانش آموزان تان این موضاااو‬

‫وانبرگ‪ )9111(9‬می گوید وداقل ها وش برای نشان دادن شو و اشتیاق‬
‫و عالقم ندی د کالس د س وجود دا د او یادآو ی می ک ند که بهترین‬
‫معلمان افرادی ه ااتند که به موضااو د س ای که تد یس می کنند عالقمند‬
‫ه ااتند و اشااتیاق زیادی برای به اشااتراک گذاشااتن موضااو با سااایرین‬
‫دا ند(ص ‪ )911‬شو و اشتیاق و عالقمندی شما تغییر نمی کند ون شما از‬
‫اه دو دا ید تد یس می کن ید مطمئن شاااو ید که دانش آموزان تان این‬
‫موضاااو ا می دانند ما از گفتن این جمله شااارمنده ایم اما باید بگوییم که‬
‫نحوه پوشیدن باس شما پویایی شما ا نشان می دهد‬

‫این مطلب ا د نظر داشته باشید اگر باسی که به تن کرده اید د‬

‫خا ج از خانه نمی پوشید‪ ،‬د جلوی دو بین و د جلوی شمان دانش آموزان‬
‫تان نیز نپوشااید دانش آموزان انتظا دا ند معلم شااان به نحو خاصاای باس‬
‫بپو شد ما پی شنهاد نمی دهیم که وتما کراوات یا باس فرم بپو شید ما می‬
‫گوییم که ظاهر شما ب یا مهم ا ست و عدم توجه به ظاهر آ ا سته و مرتب‬
‫باعث خد شه دا شدن و از بین فتن اعتبا شما می شود همناطو که یکی‬
‫از دانش آموزان خانم معلمی گفت‪ :‬من فکر می کنم خانم یادش فته که ما‬

‫‪1‬‬
‫‪Wangberg‬‬
‫ماژول چهار ‪ -‬اعتبار معلم در فضای مجازی و آموزش از راه دور ‪177‬‬

‫کالس دا یم قیافه اش جو ی ا ست که انگا تازه از ختخواب پا شده و وتی‬

‫موهاشاو شاانه نکرده اسات شانیدن اینگونه ورف ها از ساوی دانش آموزان‬
‫خوب نی ت‬

‫اما پویایی یزی فراتر از ق یافه ظاهری ماسااات پویایی همچنین‬

‫هیجانی اسااات که شاااما با خودتان به کالس می آو ید ه د کالس های‬
‫ورو ی و ه د کالس های مجازی وش های زیادی برای نشان دادن شو‬
‫و ا شتیاق وجود دا د‪ ،‬از جمله‪ :‬تن صدای شما‪ ،‬دا ستان او ا سی و انگیز شی‬
‫که شاااما تعریف می کن ید‪ ،‬یا تکن یک هایی که د هنگام ا ائه مطلب از آنها‬
‫اسااتفاده می کنید بدون توجه به ویکرد‪ ،‬دانش آموزان باید بدانند که شااما‬
‫به محتوای د سی که ا ائه می دهید توجه دا ید و برایتان مهم است‬

‫دانش آموزان ما میزان پویایی ما ا براسااااس مطا ب آموزشا ای که‬

‫ا ائه می دهیم قراوت و ا زیابی می کنند اسالیدهای قدیمی پر از واژه خ ته‬
‫کننده و ک شنده ا ست د ست کردن و ن شان دادن ا سالیدهای ا ضافی هزینه‬
‫ای برای شااما ندا د‪ ،‬پس خواهش می کنیم همه اطالعات ا د یک اسااالید‬
‫نگنجانید بین مطا ب فاصااله الزم ا بگذا ید از جلوه های بصااری اسااتفاده‬
‫کنید قلم و اندازه ورف ا بز گ کنید و گاهی تغییر دهید زمانی که فکر می‬
‫سااانه برای انتقال مطلب اسااتفاده کنید‬ ‫کنید مفید و کا امد اساات از انوا‬
‫کمی مطا ب ا با هم ترک یب کن ید و به دانش آموزان نشاااان ده ید به اندازه‬
‫کافی مراقب ه تید تا مطا بی ا آماده کنید که جا ب و شگفت انگیز باشند‬

‫کو ی‪ 9‬د مو د دو تا از معلمان و نحوه اسااتفاده از تصاااویر که باعث تغییر‬

‫دیدگاهش د مو د کالس های د س شد با ما به ا شتراک گذا شت د کالس‬

‫‪1‬‬
‫‪Koreli‬‬
 ‫‪ 178‬آموزش در فضای مجازی‬

‫تا یخم معلم مطا ب ا از وی اسااالیدی می خواند که ‪ 222‬کلمه دا د خب‪،‬‬

‫شاید واقعی نبا شه اما بنظرم اینجو یه کلمات وی صفحه نمایش خیلی یز‬
‫ه اااتند و ما وقتی که او دا د صاااحبت می کند؛ تالش می کنیم تا آنها ا‬
‫یادداشاات کنیم و این کا ی اات دیوانه کننده شااما وتی نمی توانید واقعا‬
‫ویدئویی که دا د پخش می شود ا تما شا کنید ون دا ید مطا ب ا سالید ها‬
‫ا یادداشاات می کنید اما د کالس علوم مان‪ ،‬معلم از تعداد زیادی اسااالید‬
‫اسااتفاده می کند جو ی که د هر اسااالید تنها یک ایده نوشااته شااده و به‬
‫نمایش گذا شته می شود و همراه نو شته ت صویری ه ت که به ما کمک می‬
‫کند تا آنچه که خانم د با ه آن صاحبت می کند ا بفهمیم و د ک کنیم من‬
‫د کالس علوم او ااااس می کنم واقعا دا م علوم یادمیگیرم ‪ ،‬و ی قبال به‬
‫د س علوم عالقه ای نداشاااتم اما واال عالقمند شاااده ام ون اطالعاتی که‬
‫د باقت می کنم واضااح و وشاان اساات و تعداد زیادی مثال برای هر مطلبی‬
‫ا ائه می شود کا ش جو ی ه ت که گویی برای کالس ما وقت می گذا د و‬
‫برنامه یزی می کند سپس اطالعات ا د کنا هم قرا می دهد تا به د ک و‬
‫فهم ما از علوم کمک نماید د کالس تا یخ این کا د ست مثل هجوم مقدا زیادی‬
‫اطالعات ا ست و ما وتی نمی توانیم مطمئن شویم که کدام اطالعات با ا زش و مهم‬
‫ه تند و کدام ها ندان ا ز شی ندا ند من وقعا هر وقت تا یخ دا یم ووصله ام سر‬
‫می ود و خ ته می شوم به همین د یل خیلی زود وسایلم ا جمغ می کنم و منتظر‬
‫تمام شدن کالس می شوم‬
‫ماژول چهار ‪ -‬اعتبار معلم در فضای مجازی و آموزش از راه دور ‪179‬‬

‫یاداشتی برای خودم‬

‫برا ساس تو صیفی که از پویایی ا ائه گردید‪ ،‬شما برای وف و تقویت این‬
‫جنبه از اعتبا شغل معلمی د آموزش از اه دو ه ایده هایی دا ید؟‬
 ‫‪ 181‬آموزش در فضای مجازی‬

‫بی واسطگی‬
‫آخرین ساختا ِ(مفهومِ) اعتبا معلم بر قابلیت د ستر سی و قابلیت‬
‫ا ت باط پذیری براسااااس د ک دانش آموزان تاک ید می ن ما ید مفهوم بی‬
‫وانشناس اجتماعی آ برت محرابین‪ )9189(9‬مطرح گردید‪،‬‬ ‫واسطگی توس‬
‫محرابیان د نظریه خودش می گوید‪ :‬مردم مجذوب یزهایی می شاااوند که‬
‫دوساات دا ند‪ ،‬ا زیابی شااان باالتر از ود معمول اساات‪ ،‬و آنها ا ترجیح می‬
‫دهند ‪ ،‬و مردم از یزهایی که دوساات ندا ند دو ی و اجتناب می کنند‪ ،‬آنها‬
‫ا به صو ت منفی ا زیابی می کنند و یا اینکه آنها ا ترجیح نمی دهند(ص‪)9‬‬
‫معلمانی که د کالس اه می وند و بین بچه ها قدم میزنند خیلی اوت می‬
‫شاااود با آنها ا تباط برقرا کرد و تعامل نمود و این کا باعث افزایش میزان‬
‫د ک دانش آموزان از مفهوم بی واساااطگی می شاااود انجام نین کا ی د‬
‫فرااای مجازی کا ی اات سااخت و دشااوا اما آیا تا به وال فکر کرده اید که‬
‫سااری به اتاق های زنگ تفریح دانش آموزان بزنید؟ آیا صاادا زدن نام دانش‬
‫آموزان د جل ات و رو ی مد نظر شما بوده و آیا مطمئن ه تید که د‬
‫جل ات ورو ی هر دانش آموزی هر وز نام خودش ا می شنود؟ الزم است‬
‫معلمان د دسترس باشند و هم نین الزم است د کالس و محی آموزشی‬
‫او اااس ضاارو ت و فو یت ایجاد شااود و برای دانش آموزان ساایگنال های‬
‫فرستاده شود که بدانند یادگیری آنها برای شما اهمیت زیادی دا د‬

‫سعی کنید د مو د هر دانش اموزی اطالعات شخصی ک ب کنید‪،‬‬ ‫‪9‬‬

‫زیرا دانش آموزان می دانند که ه وقت هایی اسم آنها ا نمی دانید‬
‫و گاهی هیچ یزی د با ه آنها نمی دانید‬

‫‪1‬‬
‫‪Albert Mehrabian‬‬
‫ماژول چهار ‪ -‬اعتبار معلم در فضای مجازی و آموزش از راه دور ‪181‬‬

‫با فو یت و ضرو یت به آنها د س بدهید اما جو ی نبا شد که باعث‬ ‫‪2‬‬

‫از بین بردن ا سترس آنها شود معنی این جمله این ا ست که دانش‬
‫آموزان می خواهند بدانند ه مطا بی قرا اسااات یادبگیرند و آنها‬
‫هم نین می خواهند بدانند که شاااما وقت آنها ا د کالس تلف‬
‫نمی کنید‬
‫کالس د س ا اس ساااعت و بموقغ شاارو کنید و از حظه حظه‬ ‫‪3‬‬
‫کالس استفاده د ست و خردمندانه بنمائید این به این معناست که‬
‫زمانی که شما کا های وزمره و عادی کالس مثل ورو و غیاب ا‬
‫انجام می دهید و یا اینکه ممکن است به د یل کوتاه بودن د س ها‬
‫شااما یک سااری فعا یت های ساارگرم کننده برای دانش آموزان د‬
‫نظر بگیرید؛ دانش آموزان د این اوقات باید تکا یف خاص خودشان‬
‫ا انجام دهند دانش آموزان متوجه اتالف وقت می شااوند و زمانی‬
‫که د کالس د سااای "و قت آزاد" وجود دا د آن ها معت قد ند که‬
‫یادگیری آنها برای معلمان شان ضرو ت و فو یتی ندا د‬

‫نمونه های زیر ا د نظر بگیرید‪ ،‬این مثال ها م ایل کلی ه تند‬
‫که شما می توانید با انجام آنها مطمئن شوید که دانش اموزان تان صرفنظر از‬
‫نحوه تشکیل کالس با شما او اس نزدیکی دا ند‪:‬‬

‫وقتی صحبت می کنید ژست بگیرید‬ ‫‪‬‬

‫زمانی که صاااحبت می کن ید به دانش آموزان نگاه کن ید و بخند‬ ‫‪‬‬
‫بزنید‬
‫دانش آموزان ا با اسم صدا بزنید‬ ‫‪‬‬
 ‫‪ 182‬آموزش در فضای مجازی‬

‫برای ا جا دادن به کالس از عبا ت های کالس ما و کالسااامان‬ ‫‪‬‬

‫استفاده کنید‬
‫از دانش آموزان بخواهید نظر خودشان ا اعالم کنند‬ ‫‪‬‬
‫ز مانی که برای کالس ورف می زن ید از م ها ت های ای جاد تنو‬ ‫‪‬‬
‫صااوتی(مکث‪ ،‬اسااتفاده کنید‪ ،‬انعطاف‪ ،‬تاکید بر کلمه خاصای و یا‬
‫تکیه صدا)‬

‫معلم کالس اول آقای ما کو ا سپینوزا‪ 9‬د کالس های د س خود از‬
‫یک عرو سک خیمه شب بازی ا ستفاده می کند او متوجه شده ا ست که این‬
‫کا ش میزان بی وا سطگی او ا افزایش می دهد زیرا دانش آموزان اش متوجه‬
‫می شوند که او با عروسک ا تباط برقرا می کند عروسک خیمه شب بازی و‬
‫آقای اساااپیونزا با یکدیگر گفتگو می کنند ساااپس وی از دانش آموزان می‬
‫خواهد تا فکرهای شان ا به ا شتراک بگذا ند به عنوان مثال د س د با ه آب و‬
‫هواست آنها د با ه تغییر آب و هوای وزانه با یکدیگر ورف می زنند و اکنون‬
‫قرا ا ست د با ه مفهوم ف صل ها با یکدیگر گفتگو کنند عر سک خیمه شب‬
‫بازی از آقای ا سپیونزا سواالتی د با ه ف صل ها می پر سد مثال‪ :‬را ند وز‬
‫پ شت سر هم هوا اینقد سرد می شود و سرما نمی ود؟ و" ما ندف صل‬
‫دا یم؟ "همانطو که آنها صحبت می کنند دانش آموزان تماشا می کنند د‬
‫بیده اند وقتی آقای ا سپیونزا به‬ ‫وقیقت آنها به صفحه نمایش ایانه خود‬
‫سمت بچه های کالس بر می گردد می گوید‪ :‬با استفاده از دکمه ای که نشان‬
‫می دهد دست شما باالست‪ ،‬بگویید‪ :‬کی می دونه وقتی تاب تون تموم می شه‬
‫اما زم تون تموم ن شده ا سم ف صل ی ه ت؟ تمام د ست های مجازی وی‬

‫‪1‬‬
‫‪Marco Espinoza‬‬
‫ماژول چهار ‪ -‬اعتبار معلم در فضای مجازی و آموزش از راه دور ‪183‬‬

‫صاافحه نمایش باال می آیند آقای اسااپیونزا از یکی از انش آموزان می خواهد‬
‫که نظرش ا بگوید او سپس از دانش آموز دیگری می خواهد که بگوید آیا با‬
‫جواب نفر قبلی مواف است یا مخا ف است و سپس دانش آموز سومی دعوت‬
‫می شود تا بگوید که نظر او د با ه سوال ی ت به نظر می سد عرو سک‬
‫خیمه شب بازی از اطالعاتی که بچه می دهند خیلی هیجان زده شده است و‬
‫از بچه های می خواهد تا سواالتی ا که پرسیده می شود ا جواب دهند این‬
‫و سیله ساده به آقای ا سپینوزا کمک می کند تا بی وا سطگس اش ا با دانش‬
‫آموزان وفظ نماید‬

‫کا ال با ز ‪ 9‬معلم آموزش ویژه( استثنایی) است که به دانش آموزان‬

‫کمک می کند تا د کالسااهای عادی خودشااان د س هایشااان ا یاد بگیرند‬
‫عالوه بر این‪ ،‬او هر وز با گروههای کو کی از دانش آموزان جهت کمک و‬
‫پ شتیبانی بی شتر جل ه می گذا د همانطو که او می گوید‪" ،‬من گروه هایم‬
‫ا پنج نفره ن گه می دا م تا بتوانم وس نزدیکی با آن ها ا وفظ کنم من‬
‫معموالً برخی ازمفاهیم و مطا ب د سی ا پیش از شرو کالس ها برای آنها‬
‫تد یس می کنم تا اطالعات پیش زمینه ی الزم ا د کالس داشااته باشااند‬
‫هم نین با آنها غات و واژگان جد ید ا د س می دهم و وین تد یس کلی‬
‫می خندیم این کا باعث می شااود که ما با هم ا تباط داشااته باشاایم من‬
‫جو ی دو بین ام ا تنظیم می کنم که بچه ها بتوانند من ا ببینند و خودم‬
‫تالش می کنم تا به ه مه دانش آموزان ن گاه کنم وتی ز مانی که دو بین‬
‫های شان خاموش ا ست کا سخت و د شوا ی ا ست اما واقعا برای آنها بخاطر‬
‫اینکه او اس نزدیکی با من داشته باشند مهم است‬

‫‪1‬‬
‫‪Carla Balzer‬‬
 ‫‪ 184‬آموزش در فضای مجازی‬

‫نتیجه گیری‬
‫زمانی که معلم جو ی فتا کند که اعتبا الزم ا بدسااات ن یاو د‬
‫دانش آموزان او ا ناد یده می گیر ند و توجهی به او نخواه ند کرد آن ها وا د‬
‫کالس مجازی نمی شوند‪ ،‬تکا یف و فعا یت های د سی ا انجام نمی دهند‪ ،‬با‬
‫همتایان خود همکا ی نمی کنند و خیلی صادقانه و ک و پوست کننده باید‬
‫بگویم که ما نمی توانیم دانش آموزان ا وادا به انجام نین کا های کنیم‬
‫ما نیازدا یم که دانش آموزان د م ایل د سی د گیر شوند‪ ،‬به معلمان شان‬
‫اعتماد دا شته با شند و م شا کت د فعا یت های یادگیری ا خود شان انتخاب‬
‫کنند ها جنبه اعتبا معلم ‪ -‬اعتماد‪ ،‬صالویت و شای تگی‪ ،‬پویایی و بی‬
‫واسطگی ‪ -‬می تواند به ما کمک کند تا از عهده این وظایف برآییم‬
‫ماژول چهار ‪ -‬اعتبار معلم در فضای مجازی و آموزش از راه دور ‪185‬‬

‫به عنوان آخرین فعا یت این ماژول‪ ،‬از شاااما می خواهیم اکنون که د کی از‬
‫ا زش اعتبا معلم دا ید خودا زیابی زیر ا کامل نمایید‬

‫مشخخخص کن ید هر کدام از‬ ‫با استفاده ازعبارت های زیر سطح‬ ‫عامل‬
‫عوا مل چ قدر برای تان اهم یت‬ ‫عملکرد کنونی خودتان را ارزیابی‬
‫دارند‪ .‬یکی از واژه های زیر را‬ ‫کنید‪:‬‬
‫در مقابل هر عامل بنویسید‪:‬‬ ‫⃝ خوب یا معمولی‬
‫کم‪ ،‬متوسط‪ ،‬زیاد‪ ،‬خیلی زیاد‬ ‫⃝ بد و غیر عادی‬
‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫اعتماد‬
‫⃝ بد و غیر عادی‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫صالحیت و‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬ ‫شایستگی‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫پویایی‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫بی واسطگی‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬
 ‫‪ 186‬آموزش در فضای مجازی‬

‫معیارهای موفقیت‬
‫من می توانم کا های عادی و وزمره و وش های تد یس ا جو ی‬ ‫‪‬‬
‫تو سعه دهم که مطمئن با شم اعتماد د آموزش از اه دو و ف رای‬
‫مجازی وفظ می شود‬
‫من با اساااتفاده از دانش مرتب با فندو ی آموزشااای و وش های‬ ‫‪‬‬
‫جدید تد یس و وال کا های آشنا صالویت و شای تگی شغلی ام‬
‫ا د معرض قراوت و دید دیگران قرا دهم‪.‬‬
‫من می توان شاااو و اشااات یاق الزم د آموزش های آنالین(غیر‬ ‫‪‬‬
‫ورااو ی و برخ ) و آموزش های ورااو ی د دانش آموزانم ایجاد‬
‫کنم‬
‫من می توانم اه هایی ا برای وفظ بی واساااطگی با دانش آموزانم‬ ‫‪‬‬
‫د آموزش از اه دو و مجازی پیدا کنم ‪.‬‬
 ‫ماژول ‪5‬‬

‫توانایی تدریس ساده و روان در فضای مجازی‬

‫اهداف یادگیری‬

‫من یاد می گیرم گونه د آموزش از اه دو و فراااای مجازی‬ ‫‪‬‬

‫ساده و وان تد یس نمایم‬
‫من اهداف آموزشااای و معیا های موفقیت د تد یس ا یاد می‬ ‫‪‬‬
‫گیرم‬

‫آیا دانش آموزان تان می دانند که قرا ا ست ه یزی یاد بگیرند؟‬

‫یا اینکه آنها آمدن به کالس د س ا جزو فهرست کا های وزانه خودشان می‬
‫دانند‪ ،‬که با ید انجامش بدهند؟تفاوت ز یادی بین این دو د یدگاه وجود دا د‬
‫زمانی که دانش آموزان می دانند که آنها قرا اسااات ه مطلبی ا ب یاموزند‪،‬‬
‫آنها به اوتمال زیاد مطا ب بیشاااتری از د س خواهند آموخت دانش آموزان‬
‫د هرجایی از هر د ساای باید بدانند که قرا اساات آنها ه یزی یادبگیرند‬
‫پیش از اینکه مطا ب بیشاتری ا د با ه این مطلب بیان کنیم مهم اسات که‬
‫به ق مت دوم جمله قبلی توجه دا شته با شیم ما نگفتیم که د ابتدای د س‬
‫ها آنها باید بدانند که ه یزی می خواهند یادبگیرند د بعرااای جاها این‬
‫ات فاق با ید ب یاف تد دال یل ز یاد و معتبر و علمی وجود دا د که ما ا از ب یان‬
 ‫‪ 188‬آموزش در فضای مجازی‬

‫اهداف د س و یا گفتن اهداف آموزشی د س تا زمان مناسب خودش منغ می‬

‫نماید‬
‫ون‪9‬‬ ‫به عنوان نمونه دانش آموزان پایه اول بتدایی کالس خانم هان‬
‫د کالس مطا بی ا د با ه زندگی خفاش ها می خواندند آنها تعدادی فیلم‬
‫آموزش ای می دیدند و معلم شااان با صاادای بلند ند متن کوتاه ا که واوی‬
‫اطالعاتی د با ه خفاش ها بود با صدای بلند برای بچه ها می خواند د جل ه‬
‫پخش زنده کالس‪ ،‬خانم هان ااون از طری بحث و گفتگو بچه ها ا اهنمایی‬
‫می کند تا د با ه زندگی خفاش ها با هم گفتگو کنند و ساااپس یک طرح‬
‫گرافیکی از ورف هایشان ترسیم کنند‬

‫ب عد از ات مام این مرو له او به دانش آموزان ا جازه داد تا با هدف‬

‫آموزشی د س آشنا شوند که نوشتن پا اگرافی د با ه خفاش هاش بود‪ ،‬اکنون‬
‫پس از بحث و گفتگو و تر سیم نمودا ی از صحبت های بعمل آمده د کالس‬
‫توس خود دانش آموزان آنها مطا ب زیادی برای نوشتن دا ند موضوعاتی که‬
‫ا ائه شده بود شامل‪ :‬مکان یابی با صوت‪ ،‬رخه زندگی شان‪ ،‬انوا مختلف‬
‫خفاش ها‪ ،‬عادت های غذایی شاااان‪ ،‬و نواوی مختلفی که خفاش ا د آنجا‬
‫زندگی می کنند اهداف آموز شی این د س بر خفاش ها تاکید نمی کرد بلکه‬
‫هدفش نوشتن یک پا اگراف د مو د خفاش ها و ا ائه اطالعات د با ه آنها بود‬
‫خانم هان اااون قبل از اینکه بر مطا بی که انتظا داشااات بچه ها یادبگیرند‬
‫تاکید کند‪ ،‬می خواست پیش زمینه های علمی و دانش الزم ا د ذهن دانش‬
‫آموزان ایجاد نماید شاافافیت(ساااده و وان بودن) معلم یزی فراتر از بیان‬
‫اهداف آموزشی و یادگیری است‬

‫‪1‬‬
‫‪Hanson‬‬
‫ماژول پنج – توانایی تدریس ساده و روان در فضای مجازی ‪189‬‬

‫فندیک‪ )9112(9‬ها وش ا برای ایجاد شفافیت با یکدیگر تلفی نمود‪:‬‬

‫شفافیت سازمانی ‪ :‬تمرین های مهم د س‪ ،‬م ش ها و فعا یت ها‬ ‫‪9‬‬

‫شامل موا دی می شود که با اهداف و نتایج یادگیری ا تباط دا ند‬
‫(د واقغ آن چه ما آن ها ا ا هداف یادگیری یا ا هداف آموزشااای و‬
‫معیا های موفقیت می دانیم)‬
‫شفافیت بیان‪ :‬اطالعات ا ائه شده برای دانش آموزان باید مرتب ‪،‬‬ ‫‪2‬‬
‫دقی ‪ ،‬د ست و قابل د ک و فهم باشد‬
‫شخخفاف یت در مثال ها و راهنمای انجام تکالیف و فعال یت ها‪:‬‬ ‫‪3‬‬
‫د س باید شامل اطالعاتی با شد که و شن گر‪ ،‬تو ضیح دهنده و به‬
‫د ک و فهم م طا ب ک مک ک ند زیرا دانش آموزان با ید به تد یج‬
‫پیشاارفت کنند و کم تر به ومایت و پشااتیبانی معلم نیاز داشااته‬
‫باشند‬
‫شخخفافیت در ارزشخخیابی از آموخته های دانش آموزان‪ :‬معلم‬ ‫‪0‬‬
‫بطو مرتب و منظم به دنبال د یافت بازخو د از سوی دانش آموزان‪،‬‬
‫بویژه از طری ا تباط کالمی و نوشتا ی می باشد‬

‫شااا فاف یت معلم تاثیر قا بل تو جه و د خو اوترامی به ا ندازه‬

‫‪2/82‬دا د به عبا ت دیگر این ویژگی یک شاااتاب دهنده با قوه د یادگیری‬
‫دانش آموزان می با شد همانطو که د مو د سایر مو ضوعات مطرح شده د‬
‫این کتاب بدان اشا ه شد‪ ،‬مطا عاتی د با ه شفافیت معلم د آموزش از اه دو‬

‫‪1‬‬
‫‪Fendick‬‬
 ‫‪ 191‬آموزش در فضای مجازی‬

‫و آموزش مجازی انجام نشده است د عوض ما آنچه ا که از کالس د س می‬

‫آموزیم د سایر محی ها آنرا بکا می بندیم‬

‫برخالف آنچه که گفته شد‪ ،‬خیل سخت ا ست که ت صو کنیم بچه‬

‫ها خیلی اوت با کامل کردن و انجام ند تکلیف تصاادفی مطا ب د سای ا‬
‫یاد می گیرند د صو تیکه مد سه فهر ست کا هایی ا که دانش آموزان باید‬
‫انجام دهد ا کاهش دهد‪ ،‬دانش آموزان می توانند این تکا یف مهم ا بدون‬
‫توسعه د ک عمی از یادگیری شان و د ک ژ ف از اهداف آموز شی یا ا تباط‬
‫آنچه که دا ند یاد می گیرند با زندگی شان‪ ،‬انجام دهند این ماژول بر برخی‬
‫از جنبه های شاافافیت معلم که توس ا فندیک تبیین گردیده اساات تاکید و‬
‫تمرکز دا د ماژول های بعدی بر سااایر جنبه ها مانند‪ :‬تمرین هدایت شااده‪،‬‬
‫ا ز شیابی و تکا یف د سی تمرکز و تاکید دا ند این ماژول مرکز توجه مان ا‬
‫بر ک مک به دانش آموزان ج هت درک و فهم آن چه قرار بوده یاد بگیر ند‬
‫معطوف می نماید‪ ،‬به عبارت دیگر رس خیدن به اهداف آموزش خی‪ ،‬چرا اهداف‬
‫آموزش خی اهمیت دارد؟‪ ،‬و اینکه اگر دانش آموزان مطالب را آموخته باشخخند‬
‫چگونه از آموخته های خود آگاه خواهند شخخد از مهم ترین نکات مو د بحث‬
‫این بخش است ما این ماژول ا با طرح سه سوال که به شفافیت معلم کمک‬
‫می کند طراوی و سازماندهی نموده ایم (‪:) Fisher, Frey, & Hattie,2016‬‬

‫امروز قرا است ی یادبگیرم؟‬

‫را باید این مطلب ا یادبگیرم؟‬
‫گونه بفهمم که مطلب د سی ا یادگرفته ام؟‬
‫ماژول پنج – توانایی تدریس ساده و روان در فضای مجازی ‪191‬‬

‫یادداشت تخصصی من‬

‫براسا تجربیات گذشته خودتان د با ه شفافیت معلم سواالت زیر ا بخوانید و با تامل‬
‫پاسخ دهید‪:‬‬
‫‪ 9‬من گونه اهداف و انتظا ات یادگیری ا برای دانش آموزانم تنظیم می نمایم؟‬

‫‪ 2‬من گونه مطمئن می شوم که دانش آموزان بدانند موفقیت یعنی ه و ک ی که‬
‫موف می شود گونه عمل می کند؟‬

‫‪ 3‬من گونه اهداف و انتطا ات یادگیری ا با تکا یف مهم د سی هم و و هم استا می‬

‫نمایم؟‬

‫‪ 0‬من گونه اهداف و انتطا ات آموزشی ا ا زشیابی مینمایم؟‬

 ‫‪ 192‬آموزش در فضای مجازی‬

‫شروع کار با دانش آموزان‬

‫ا ستاندا ها ن شان دهنده برنامه د سی سمی ه تند که مدا س‬
‫موظفند برای دانش آموزان شااارای الزم ا فراهم نمایند مدا س معلمانی ا‬
‫که قرا اساات برنامه د ساای ا به دانش آموزان تد یس کنند و به اهداف آن‬
‫د ست یابند د ت صمیم گیری آموز شی هدایت و اهنمایی می کنند د اغلب‬
‫موا د معلمان از مطا ب آموز شی که با ا ستاندا دها و اهداف آموز شی مد سه‬
‫هم او شاده اند بهره می گیرند( خب ‪ ،‬قرا اسات بهر صاو ت کا آموزش ا‬
‫انجام دهند) مواد د سی می تواند شامل‪ ،‬کتاب های د سی‪ ،‬مطا ب مکمل‪ ،‬و‬
‫منابغ آنالین باشد د برخی از موا د نوی ندگان مطا ب آموزشی استاندا دها‬
‫ا مو د تجزیه و تحلیل قرا داده اند و انتظا ات و اهداف آموز شی ا ا ستخراج‬
‫نموده اند گاهی اوقات مطا ب د سی ا ائه شده خوب ه تند و گاهی خیلی‬
‫خوب نی تند‬
‫و گاهی اوقات معلمان دو ست دا ند از نو مواد د سی ا تهیه نمایند‬
‫تا م یر جدیدی برای یادگیری دانش آموزان شان بیابند از نظر ما‪ ،‬اگرمعلمان‬
‫می خواهند د با ه انتظا ات و اهداف اموزشی و شیوه ا زشیابی تصمیم گیری‬
‫کنند؛ باید استاندا دهای پایه تحصیلی و موضو د سی ا که د س می دهند‬
‫بدانند‬
‫برای تجزیه و تحلیل اساااتاندا ها ندین وش وجود دا د یک اه‬
‫آ سان این ا ست که به ا سم ها (یا به عبا ت های ا سمی) و فعل ها(یا عبا ت‬
‫های فعلی) د ا ستاندا دها نگاهی بیاندازیم این کا د با ه مفاهیم(ا سم ها) و‬
‫مها ت ها (فعل ها)یی که دانش آموزان باید د آنها به یره دسااتی برسااند‬
‫شاافافیتی د ذهنم ما ایجاد می کند این تجزیه و تحلیل هم نین می تواند‬
‫به معلمان کمک کنند تا نو اندیشاه ای که الزم اسات یا ژ فای دانش مو د‬
‫ن یاز برای موفق یت ا د ک کنند به عنوان مثال‪ ،‬بعرااای از دانش آموزان بر‬
‫ماژول پنج – توانایی تدریس ساده و روان در فضای مجازی ‪193‬‬

‫وی یک ایده تمرکز و توجه می کنند د وا ی که ساااایرین بر ندین ایده‬

‫تمرکز و توجه می نمایند و هنوز سااایرین بر اینکه گونه ایده ها به یکدیگر‬
‫مرتب ه اااتند و اینکه گونه می توان ایده ا گ اااترش داد تمرکز و توجه‬
‫دا ند‬

‫ب یایید با هم به ند نمونه نگاهی ب یاندازیم ما دو با ه بر وی یک‬

‫ا ستاندا د تمرکز خواهیم کرد‪ ،‬باید بدانیم که واودهای یادگیر د اغلب موا د‬
‫بطو همزمان بر ندین اساااتاندا د تاکید و توجه دا ند آقای هانتر اجرز‪9‬به‬
‫دانش آموزان پایه ها م د س می دهد تیم کا ی او بر اساااتاندا د هنرهای‬
‫زبانی تاکید و توجه دا ند د نوشته های آنها می خوانیم‪:‬‬

‫اطالعات بصااری‪ ،‬شاافاهی یا کمی (به عنوان نمونه‪ ،‬ا ت ها‪،‬‬

‫گراف ها‪ ،‬نمودا ها‪ ،‬جدول زمانی‪ ،‬پویانمایی‪ ،‬یا عناصاار تعاملی‬
‫د صفحات وب) ا تبیین و تف یر کنید و تو ضیح دهید که‬
‫اطالعات گونه د د ک و فهم متنی که د آن متن اطالعات‬
‫ا ائه می شود کمک می کند‬

‫آنها متوجه شدند مفاهیمی که دانش اموزان الزم است یادبگیرند عبا تند از ‪:‬‬

‫اطالعاتی که بصو ت بصری ا ائه می گردد‬ ‫‪‬‬

‫اطالعاتی که بصو ت شفاهی و یا زبانی ا ائه می گردد‬ ‫‪‬‬
‫اطالعاتی که بصو ت کمی ا ائه می گردد‬ ‫‪‬‬
‫ا ت ها ‪ ،‬نمودا های گرافیکی‪ ،‬جدول ز مانی ‪ ،‬پو یا ن مایی‪ ،‬صاااف حات‬ ‫‪‬‬
‫تعاملی وب‬
‫متن‬ ‫‪‬‬

‫‪1‬‬
‫‪Hunter Rogers‬‬
 ‫‪ 194‬آموزش در فضای مجازی‬

‫در هر جایی از درس دانش آموزان با ید بدانند قرار اسخخت چه چیزی‬

‫یادبگیرند‪.‬‬

‫و مها تهایی که دانش آموزان الزم است یاد بگیرند شامل ‪:‬‬

‫تف یر‬ ‫‪‬‬

‫توضیح و تبیین‬ ‫‪‬‬
‫مشا کت جهت د ک و فهم‬ ‫‪‬‬

‫یکی از اع رای تیم کالس ش شمی ها بر وی ا ستاندا د یا ضی زیر متمرکز‬

‫شده بودند‪:‬‬

‫ول کردن مشکالت نرخ واود که شامل‪ :‬مشکالت موثر بر قیمت گذا ی واود‬
‫و سرعت ثابت مفایم شامل‪:‬‬

‫مشکالت نرخ واود‬ ‫‪‬‬

‫قیمت گذا ی واود‬ ‫‪‬‬
‫سرعت ثابت‬ ‫‪‬‬

‫فق یک مها ت وجود داشت‪:‬‬

‫ول کردن‬ ‫‪‬‬

‫ماژول پنج – توانایی تدریس ساده و روان در فضای مجازی ‪195‬‬

‫د یکی از استاندا دهای تا یخ جهان می خوانیم‪:‬‬

‫توض ایح دهید گونه ایدئو وژی انقالب فران ااه منجر به تغییر نظام ساالطنت‬
‫مشروطه به استبداد دمکراتیک و بعد به امپراتو ی ناپلئونی گردید‬

‫مفاهیم عبا تند از ‪:‬‬

‫ایدئو وژی‬ ‫‪‬‬

‫انقالب فران ه‬ ‫‪‬‬
‫سلطنت مشروطه‬ ‫‪‬‬
‫استبداد دموکراتیک‬ ‫‪‬‬
‫امپراتو ی ناپلئونی‬ ‫‪‬‬

‫باز هم ‪ ،‬تنها یک مها ت وجود دا د‪:‬‬

‫توضیح و تبیین‬ ‫‪‬‬

‫آیا شما د نمونه های ذکر شده جهت گیری کلی م شاهده کردید؟‬
‫د اغلب موا د مفاهیم زیادی د یک ا ستاندا د وجود دا د و تنها ند مها ت‬
‫د این ا ستاندا د ه ت(و گاهی اوقات تنها یک مها ت مو د نیاز ا ست) اما‬
‫م ها ت ها گمراه کن نده ه ااات ند به عنوان م ثال ‪ :‬توضااایح دادن د متن‬
‫اسااتاندا د تا یخ به ه معناساات؟ آیا شااما می توانید این مها ت ا بصااو ت‬
‫شفاهی انجام دهید یا اینکه نه الزم ا ست وتمان آنرا بنوی ید؟ ه یزی یا‬
‫ه موا دی تو ضیح خوب یا تبیین خوب ا ن شان می دهد؟ این ها سواالتی‬
‫ه تند که معلمان ا ب توه می آو د و گاهی اذیت می کند و ا زش بحث و‬
‫گفتگوی بی شتر ا دا د د صو تیکه ا ستاندا د ها د یک آزمون پایانی مو د‬
 ‫‪ 196‬آموزش در فضای مجازی‬

‫ا ز شیابی قرا گیرند می توانند برخی از سر نخ ها ا د با ه وش هایی که د‬

‫آن سیا ست گذا ان مها ت ها ا د نظر دا شته اند د اختیا ما بگذا ند اما‬
‫همیشه اینگونه نی ت‪ ،‬فقدان د ک و فهم د با ه وش هایی که د آن مها ت‬
‫ها تد یس و ا زیابی می شوند می تواند منجر به ایجاد شکاف های بی شتر د‬
‫عدا ت و یا انصاف گردد‬
‫ماژول پنج – توانایی تدریس ساده و روان در فضای مجازی ‪197‬‬

‫یادداشتی برای خودم‬

‫بیایید تمرین کنیم یک استاندا د و یا ترکیبی از استاندا دهایی ا که شما‬
‫قرا است آموزش دهید ا شناسایی کنید استاندا د ا برای یافتن مفاهیم‬
‫و مها ت های مو د نیاز تجزیه و تحلیل کنید‪:‬‬

‫استاندا د ها‪:‬‬

‫مهارت ها (فعل ها)‬ ‫مفاهیم (اسم ها)‬

 ‫‪ 198‬آموزش در فضای مجازی‬

‫چهار چوب برنامه ریزی درسی ‪ :‬طرح درس روزانه‬

‫وقتی استاندا دهایی که باید تد یس شوند و دانش آموزان د آن به‬
‫مها ت و استادی برسند مو د تجزیه و تحلیل قرا گرفت‪ ،‬وقت آن می سد تا‬
‫ها جوب برنامه یزی د سای ا انجام دهید و طرح د س خود ا بنوی اید‬
‫کدام مها ت ها و مفاهیم د جایگاه نخ ااات باید قرا گیرند؟ و کدام ها باید‬
‫د مراول بعدی آموزش داده شاااوند؟ د بعرااای جاها به این؛ پیشخخرفت‬
‫دریادگیری یا پی شرفت تح صیلی می گویند یک اه د ست برای برنامه‬
‫یزی جهت تد یس د س ها وجود دا د‪ ،‬اما اوتماال اه های غل دیگری هم‬
‫وجود دا ند برخی از ایده ها بر ا ساس ایده های دیگر شکل می گیرند برخی‬
‫مها ت ها پیش ن یاز مها ت های دیگر ه اااتند اما د وقی قت گاهی اوقات‬
‫نظم و ترتیب این ها ندان مهم نی ااات و این م اااا ه بیشاااتر یک انتخاب‬
‫شخصی مح وب می گردد‬

‫کوودی او کا نل از ا گوی بر نا مه یزی برای تدوین بر نا مه ز مانی و‬

‫ترتیب تد یس د س ها برای کالس مهندسی " سبز" خود استفاده می کند‬
‫(شاااکل ‪ 2-9‬ا ببین ید) نمونه ای ن اااخه خا ی ا گوی برنامه یزی جهت‬
‫تدوین برنامه زمانی و ترت یب تد یس د س ها ا د جدول ‪ 2-2‬مشااااهده‬
‫کنید توجه دا شته با شید که ا گو داده شده برای یک واود د سی تنظیم‬
‫شااده اساات‪ ،‬نه برای یک وز کا ی ما بعدا به اهداف و انتظا ات آموزشای و‬
‫یادگیری وزانه خواهیم پرداخت د کالس های از اه دو و مجازی هر واود‬
‫د سااای م یانگین ودود دو تا ها هفته زمان الزم دا د به نظر می ساااد‬
‫واودهای د سی که از این زمان بی شتر با شد بر دانش آموزان تاثیر می گذا د‬
‫و میزان تو جه و اشاااتغال به د س آن ها ا کاهش می دهد همچنین توجه‬
‫داشااته باش اید که ا گوی برنامه یزی شااامل فعا یت ها و فرصاات هایی برای‬
‫ماژول پنج – توانایی تدریس ساده و روان در فضای مجازی ‪199‬‬

‫ا زشیابی و همچنین ا ائه هنمود ها و دستو ا عمل های مطا ب آموزشی نیز‬
‫می با شد قبل از قرا دادن محتوا به صو ت آنالین د سایت‪ ،‬کانال و یا گروه‬
‫های د سااای‪ ،‬معلمان یا تیمی ازمعلمان می توانند سااارعت یادگیری جریان‬
‫آموزش ا صااد کنند تا مطمئن شااوند که دانش آموزان فرصاات کافی برای‬
‫ک ب مها ت و ت ل بر ا ستاندا دها ا خواهند دا شت عالوه بر این ها‪ ،‬این‬
‫ا گو شااامل مکانی برای توجه و پرداختن به خواسااته های واژگانی یادگیری‬
‫ااب مفاهیم مو د‬ ‫اساات آموزش واژگان به د یل اینکه کلمات به عنوان بر‬
‫اسااتفاده قرا می گیرند دا ای اهمیت زیادی می باشااند د ک متن به طو‬
‫قابل توجهی تحت تأثیر دانش غات ا ست خوب نو شتن نیز تحت تأثیر دانش‬
‫غات ا ست اوتماالً به همین د یل ا ست که میزان اثر گذا ی واژگان د ودود‬
‫‪ 2413‬است و این عداد قم ب یا زیادی مح وب می گردد‬

‫عالوه بر این‪ ،‬این ا گو فر صتی ا برای تو صیف ومایت های د نظر‬

‫گرفته شاااده جهت دانش آموزان دا ای معلو یت فراهم می کند معلمان می‬
‫توانند ومایت های دیگری ا برای سااایر دانش آموزان نیز برنامه یزی کنند‪،‬‬
‫اما تجربه ما د زمینه آموزش از اه دو و مجازی نشااان می دهد که معلمان‬
‫باید توجه ویژه ای به نیازهای یادگیری دانش آموزان معلول داشااته باشااند‬
‫زمانی که معلمان بجای اینکه د مقابل این نیازها واکنس ن شان دهند‪ ،‬از قبل‬
‫برای فغ این ن یازها برنامه یزی کنند‪ ،‬به اوتمال ز یاد دانش آموزان مطا ب‬
‫بیشاااتری ا خواهند آموخت این کل ید اصااالی و مهم طراوی جهانی برای‬
‫یادگیری‪ 9‬است(‪.)CAST, 2018‬‬

‫‪1‬‬
‫‪Universal Design for Learning‬‬
 ‫‪ 211‬آموزش در فضای مجازی‬

‫شکل ‪ 5-1‬الگوی برنامه ریزی برای کالس "مهندسی سبز‪"1‬‬

‫‪9‬به د یل کیفیت نامطلوب صفحه اصلی امکان ترجمه می ر نشد م‬

‫ماژول پنج – توانایی تدریس ساده و روان در فضای مجازی ‪211‬‬

‫ا گوی برنامه یزی‬

‫محدوده زمانی‪:‬‬ ‫واحد آموزشی‪:‬‬ ‫دوره‬

‫م نابغ و‬ ‫ا زیاااااباااای‬ ‫فاعااا ایاات‬ ‫هفته‬ ‫عناوین پیشاارفت‬ ‫استاندا دها‬

‫متون‬ ‫تکوینی‬ ‫های داخل‬ ‫های یادگیری‬
‫کالس‬
‫تااوسااااعااه‪-‬‬
‫مرو ‪ -‬ا ز یابی‬
‫‪ -‬تکرا ‪-‬‬

‫‪9‬‬

‫‪2‬‬

‫‪3‬‬

‫هفته ها م‪ :‬صالویت ا زشیابی م تمر‬

‫مطا ب و واژگان مد سه ای‬

‫امکانات د نظر گرفته شده و تغییرات ایجاد شده برای دانش آموزان ناتوان ج می‬

‫جدول ‪ ، 5-2‬نمون برگ الگوی برنامه ریزی‬

 ‫‪ 212‬آموزش در فضای مجازی‬

‫یادداشتی برای خودم‬

‫بیایید با هم تمرین کنیم برا ساس ا ستاندادهایی که شما آنها ا تجزیه و‬
‫تحلیل کردید‪ ،‬جهت تد یس مفاهیم و مها ت ها ه نظم و ترتیب منطقی‬
‫باید عایت شود؟‬

‫مهارت ها(فعال ها)‬ ‫مفاهیم (اسم ها)‬

‫ترتیب مفاهیم و مهارت ها‬

‫‪9‬‬

‫‪2‬‬

‫‪3‬‬

‫‪0‬‬

‫‪2‬‬

‫‪1‬‬
‫ماژول پنج – توانایی تدریس ساده و روان در فضای مجازی ‪213‬‬

‫تعیین اهداف و انتظارات آموزشی‬

‫به عنوان بخشااای از هر د س دانش آموزان با ید بدانند که از آنها‬
‫انتظا می ود ه یزی یا یزهایی یاد بگیرند آنچه که د این ق مت ا ائه‬
‫می شود انتظا ات آموز شی ه تند که دیگران آنها ا اهداف آموز شی‪ ،‬هدف‬
‫های یادگیری و یا اهداف آموزشی می نامند هر کدام از اصطالوات بکا برده‬
‫شاااده با یکدیگر تفاوت هایی دا ند اما ما د اینجا نمی خواهیم به م اااایل‬
‫معنایی و تفاوت هایی موجود د این اصااطالوات بپردازیم بجای آن ما توجه‬
‫مان ا بر این نکته متمرکز خواهیم کرد که دانش آموزان قرا است ه یزی‬
‫یادبگیرند این م ا ه مخ صو صا د آموزش از اه دو و آموزش مجازی خیلی‬
‫اهمیت دا د زیرا دانش آموزان به ما می گویند که آنها د هنگام انجام تکا یف‬
‫سر د گم می شوند و گاهی اوقات مطمئن نی تند که قرا بوده ه یزی ا‬
‫یاد بگیرند‬

‫ی چا دو‪ 9‬یکی از دانش آموزان پا یه دهم به ما گفت‪ :‬د مد ساااه‬

‫معمان همیشاااه به ما می گوی ند که ما می خواهیم ه یزی ا د کالس‬
‫بیاموزیم یکبا این ورف ا نمی زنند مثل ب ایا ی از اوقات آنها همیشااه به‬
‫ما یادآو ی می کنند ما د با ه آنچه که یادگرفته ایم و آنچه که هنوز قرا‬
‫اساات یاد بگیریم صااحبت می کنیم هر وقت من آنالین می شااوم ندین‬
‫یادآو ی بر وی صفحه نمای شگرم ظاهر می شوند پس از دیدن این یادآو ی‬
‫ها من ساااعی می کنم تا تکا یف ا انجام دهم اما گاهی اوقات نمی دانم قرا‬
‫اساات ه یزی ا یاد بگیرم‪ ،‬به همین د یل د ا زشاایابی ها عملکرد خوبی‬
‫ندا م‬

‫‪1‬‬
‫‪Ricardo‬‬
 ‫‪ 214‬آموزش در فضای مجازی‬

‫ما تو جه مان را بر این نک ته متمرکز می کنیم که دانش آموزان قرار‬

‫ا ست چه چیزی یادبگیرند‪ .‬این م ساله مخ صو صا در آموزش از راه دور‬
‫و آموزش مجازی خیلی اهمیت دارد‪.‬‬

‫مت گوِن‪ 9‬دبیر فیزیک د اساااترا یا برای تعیین نمونه ای از اهداف‬

‫آموزشاای سااه ووزه اصاالی یادگیری ا براساااس تجزیه و تحلیل خودش از‬
‫استاندا دهای موجود مشخص نموده است‪:‬‬

‫برای جداساااازی وامل های با مثبت و منفی‪ ،‬انرژی الزم اسااات‬

‫جداساااازی با ‪ ،‬اختالف پتان ا ایل ا کتریکی ایجاد می کند که می‬
‫تواند برای هدایت جریان د مدا ها استفاده شود‬

‫آقای گون ت صمیم گرفت که ترتیب آموزش مفاهیم و مها ت ها به شکل زیر‬
‫باشد‪:‬‬

‫جریان‪ ،‬اختالف پتان یل‪ ،‬و جریان انرژی (‪ 0‬ساعت)‬ ‫‪‬‬

‫مقاومت (‪ 0‬ساعت)‬ ‫‪‬‬
‫‪ ‬تجزیه و تحلیل و طراوی مدا (‪ 1‬ساعت)‬

‫او برای بخش اول‪ ،‬ندین هدف یادگیری تعیین نمود ما ه مه آن ها ا د‬

‫اینجا نیاو ده ایم‪ ،‬اما به ند مو د از آنها اشا ه می کنیم‪:‬‬

‫‪1‬‬
‫‪Matt Gavin‬‬
‫ماژول پنج – توانایی تدریس ساده و روان در فضای مجازی ‪215‬‬

‫من یاد می گیرم که یک با ا کتریکی می توا ند مث بت یا منفی‬ ‫‪‬‬

‫باشد‬
‫من قانون وفظ با ا کتریکی ا یاد می گیرم‬ ‫‪‬‬
‫من تعریف جریان ا کتریکی‪ ،‬اختالف پتان ااا یل ا کتریکی د مدا‬ ‫‪‬‬
‫وتوان جریان ا یادمی گیرم‬
‫من ول م اااایل مربوط به جریان ا کتریکی‪ ،‬با ا کتریکی و زمان ا‬ ‫‪‬‬
‫یاد می گیرم‬
‫من ول م اااایل مربوط به اختالف پتان ااایل ا کتریکی ا یاد می‬ ‫‪‬‬
‫گیرم‬

‫ا بته الزم اسااات تکا یف و فعا یت هایی که برای دانش آموزان د نظر گرفته‬
‫می شود با هر کدام از اهداف و انتظا ات آموز شی هم و و هم جهت با شند‬
‫این مطا ب د ماژول های ‪ 1‬و ‪ 8‬مو د بحث و بر سی قرا خواهند گرفت‬

‫معلمان د آموزش از اه دو انتظا ات و اهداف آموز شی ا به شیوه‬

‫های گوناگون با دانش آموزان به اشتراک می گذا ند به عنوان مثال‪:‬‬

‫د یکی از کالس های پایه دوم ابتدایی اهداف و انتظا ات آموزش ای‬ ‫‪‬‬
‫بر وی صفحه نخ ت بر وی سی تم مدیریت یادگیری با گزا ی‬
‫شده و قرا گرفته است‬
‫د یکی از کالس های پا یه ها م اهداف و انتظا ات آموزشااای‬ ‫‪‬‬
‫د هنگام برگزا ی کالس بصو ت زنده د محل گپ و گفت با گزا ی‬
‫می شود و هر با که تکا یف و فعا یت ها تغییر می کنند این اهداف‬
‫مجددا بصو ت تکرا برای دانش اموزان ا سال می گردد‬
 ‫‪ 216‬آموزش در فضای مجازی‬

‫د یکی از کالس های جبر اهداف و انتظا ات آموزشااای د ابتدای‬ ‫‪‬‬

‫فیلم ویدئویی قرا داده شده ا ست و د زمان پخش فیلم آموز شی‬
‫ندین مرتبه این اهداف مجددا نشان داده می شود‬

‫کری ی ناپ‪ 9‬د کالس های آموزش از اه دو برای برقرا ی ا تباط‬

‫با دانش آموزان کالس پنجم خود از یادداشااات کردن اساااتفاده می کند بر‬
‫اساااس ا گوی برنامه یزی‪ ،‬او و اعرااای تیمش اهداف یادگیری و معیا های‬
‫موفقیت ا تعیین کرده اند (شکل ‪ 2-3‬ا ببینید)‬

‫دانش آموزان ن خه ای از این اهداف ا بر وی سی تم های خود‬

‫ذخیره کرده اند و د طی هفته میزان پی شرفت خود ا بر سی می نمایند به‬
‫عنوان مثال‪ ،‬به عنوان بخشاای از یک واود بز گتر که بر اسااتاندا د "نوشااتن‬
‫نظرات د با ه موضوعات یا متون‪ ،‬پشتیبانی و ومایت از دیدگاه مو د نظر با‬
‫ا ائه دالیل و اطالعات الزم" ‪ ،‬تاکید می نمود‪ ،‬دانش آموزان باید بر شنا سایی‬
‫و تعیین اطالعاتی که از د یدگاهی وما یت پشاااتی بانی می کرد تمرکز می‬
‫نمودند هدف و انتظا آموزشی این بود‪:‬‬

‫من یاد می گیرم که گونه از اطالعات برای ومایت و پ شتیبانی از‬ ‫‪‬‬
‫یک دیدگاه و نظر استفاده کنم‬

‫فرم واوی معیا های موفقیت اساات که ما د بخش بعدی د مو د‬

‫آنها بحث و گفتگو خواهیم کرد عالوه بر این‪ ،‬فرم ف رایی برای دانش آموزان‬
‫دا د تا تکا یف و فعا یت هایی که ن بت به هدف آموز شی انجام داده ا ست ا‬
‫ثبت کنند خانم ناپ از عبا ت هایی مانند؛ "باید انجام شاااود" و" اختیا ی"‬

‫‪1‬‬
‫‪Crissy Knopp‬‬
‫ماژول پنج – توانایی تدریس ساده و روان در فضای مجازی ‪217‬‬

‫استفاده می کند و دانش آموزان می دانند که وقتی آنها تکلیفی ا کامل می‬
‫کنند می توانند ن خه ای از آنرا برای خودشان نگهدا ند این کا به خانم ناپ‬
‫اجازه می دهد تا پیشرفت دانش آموزان خود ا پایش نموده و نیازهایی ا که‬
‫او د همزمان د جل ااات آموزشاای و هنگام کا کردن با گروههای کو ک‬
‫دانش آموزان شاااناساااایی کرده‪ ،‬برطرف کند او همچنین از طری نمایش‬
‫ویدئویی به دانش آموزان نشاااان می دهد که می توانند به تنهایی از کا های‬
‫خودشان و همچنین نمونه کا هایی که قبالً انجام شده است استفاده کنند‬

‫وش های مختلفی برای تنظیم و نوشاااتن انوا مختلف انتظا ات و‬

‫اهداف آموزشاای (یادگیری) وجود دا د به عنوان مثال‪ ،‬برخی از این وش ها‬
‫مربوط به محتوا و برخی دیگر مربوط به فرآیند ه تند گاهی اوقات‪ ،‬یادگیری‬
‫به صااو ت فردی و د سااایر موا د به صااو ت جمعی اتفاق می افتد (اطالعات‬
‫بیشتر ا می تواند د منابغ زیر ج تجو کنید‪:‬‬

‫‪Fisher ،Frey ،Amador ،& Assof ،‬؛ ‪The Teacher Clarity Playbook‬‬
‫‪2019‬‬

‫ما د اینجا برای نوشاااتن اهداف‪ ،‬بر یادگیری فردی محتوا تاکید‬
‫می ن ماییم‪ ،‬و بر این موضاااو آ گاهی دا یم که معل مان با افزایش اوتی و‬
‫آ امش خود د کالس های آموزش از اه دو ‪ ،‬این کا ا گ ترش می دهند‬
‫وداقل کا این ا ست که دانش آموزان باید بدانند که از آنها انتظا می ود د‬
‫هنگام ان جام هر کدام از تکا یف و فعا یت ها ه مطا بی ا باید ب یاموزند‬
‫عالوه بر این‪ ،‬دانش آموزان با ید بدانند موفق یت گونه بدسااات می آ ید‪ ،‬که‬
‫بتواند ما ا به معیا های موفقیت برساند‬
 ‫‪ 218‬آموزش در فضای مجازی‬

‫کالس‬ ‫محتوا‬ ‫نام و نام خانوادگی‬

‫دانش اموز‬
‫اکتبر هفته ها م‬
‫تکا یف ‪ /‬ا زشیابی ها‬ ‫اهداف و انتظا ات آموزشی این هفته‬
‫‪ /‬انجام شده‬
‫من دا م یاااد می گ یرم گونااه از‬
‫اطالعات برای ومایت و پشااتیبانی از‬
‫ایده ای استفاده کنم‬

‫معیارهای موفقیت‬
‫د جدول زیر میزان یادگیری تان ا قبل و بعد از هر کالس یادداشت کنید‬

‫بعد‬ ‫قبل‬ ‫معیارها‬

‫من می توانم اطالعات واقعی ا د متن د س تشخیص دهم‬
‫من می توانیم اطال عات موجود ا مر تب و منظم کنم و اطال عات‬
‫کا بردی و مفید ا برای ا ائه یک ایده شناسایی نمایم‬
‫من می توانیم اطالعات ا بر سی نمایم تا مطمئن شوم اطالعات ا ائه‬
‫شده جهت یک ایده با ا زش ه تند‬
‫من می توانیم ا یده ای ا تج ز یه و تحل یل کنم تا تعیین کنم که آ یا‬
‫وقای موجود آنرا ومایت و پشتیبانی می نمایند‬
‫جدول ‪ 5-3‬یادداشت های آموزش از راه دور‬
‫ماژول پنج – توانایی تدریس ساده و روان در فضای مجازی ‪219‬‬

‫تعیین معیارهای موفقیت‬

‫هدف از نوشاااتن و تعیین معیا های موفقیت دانش آموزان این اسااات که‬
‫مطمئن شاااویم آنها می دانند یادگیری گرفتن مطلب به ه معناسااات‬
‫میزان تاثیر معیا های موفقیت برابر اساات با ‪ 2،20‬که یاعث می شااود این‬
‫معیا ت هیلگر قوی دیگری د یادگیری دانش آموز مح وب گردد وش‬
‫های ز یادی وجود دا د که مطمئن شاااویم که دانش آموزان می دان ند‬
‫موفقیت گونه بدسااات می آید د کالس خانم ناپ از عبا ت" من می‬
‫توانم" اسااتفاده شااده اساات ما د یافته ایم که د آموزش از اه دو و یا‬
‫آموزش مجازی این ها وش های مفیدی ه تند که معلمان با ا ستفاده از‬
‫آنها می توانند مطمئن شاااوند که دانش آموزان می دانند یادگرفتن یعنی‬
‫ه و می توانند میزان پیشرفت خود ا پایش نمایند و مشاهده کنند ا بته‬
‫خانم ناپ به اوتی مع یا های موفق یت ا د فرم ها برای دانش آموزان‬
‫فهرسااات نمی کند که آنها تنها دانلود کنند او همچنین د با ه معیا های‬
‫موفقیت با دانش آموزان از طری فیلم ویدئویی صحبت می کند‬

‫الزم است دانش اموزان‪ ،‬تمام مواردی که در چک لیست نوشته می‬

‫شود را بفهمند‪.‬‬
 ‫‪ 211‬آموزش در فضای مجازی‬

‫یادداشتی برای خودم‬

‫بیایید با هم تمرین کنیم براساااس تجزیه و تحلیل شااما از دانش آموزان‬
‫اهداف و انتظا ات آموزشااای د سااای که تد یس می کن ید ه یزهایی‬
‫خواهد بود‬

‫مهارت ها(فعال ها)‬ ‫مفاهیم (اسم ها)‬

‫اهداف آموزشی‬

‫‪9‬‬

‫‪2‬‬

‫‪3‬‬

‫‪0‬‬

‫‪2‬‬

‫‪1‬‬
‫ماژول پنج – توانایی تدریس ساده و روان در فضای مجازی ‪211‬‬

‫آقای گون دبیر فیز یک قبال گفته بود که من هم از عبا ت " من می توانم"‬
‫اسااتفاده می کنم معیا های موفقیت جهت بیان اهداف و انتظا ات آموزشاای‬
‫که قبال ا ائه شده شامل موا د مطرح شده د زیر می باشد‪:‬‬

‫معیارهای موفقیت‬ ‫اهداف و انتظارات آموزشی‬

‫‪ ‬می توانم بااا هااای مثباات و منفی ا‬ ‫من یاد می گیرم که با ا کتریکی‬
‫تشخیص دهم‬
‫می تواند مثبت یا منفی باشد‬
‫‪ ‬من می توانم ت فاوت بین با مث بت و با‬
‫منفی ا بطو خالصه بیان کنم‬
‫‪ ‬من می توانم قانون وفظ با ا کتریکی ا‬ ‫من قانون وفظ با ا کتریکی ا دا م‬
‫د یک سی تم ایزو ه توضیح دهم‬
‫یاد می گیرم‬
‫من می توانم قانون وفظ با ا کتریکی ا با‬
‫کلمات خودم توضیح دهم‬
‫‪ ‬می می توان قانون وفظ با ا کتریکی ا‬
‫بنوی م‬
‫‪ ‬من می توانم ( با کل مات خودم) جر یان‬ ‫من د وااال ی ااد گ یری ت عر یف؛‬
‫ا کتریکی‪ ،‬اختالف پتان اایل د یک مدا و‬
‫وجریان ا کتریکی‪،‬اختالف پتان ااایل‬
‫توان و اینکه اینها ه ا تباطی با هم دا ند‬
‫با توضیح بدهم‬ ‫ا کتریکی د یک مدا ه تم‬
‫‪ ‬من می توان جری اان ا کتریکی‪ ،‬اختالف‬
‫پتان یل د جریان ا کتریکی و توان مرتب‬
‫با مدا های ا تشخیص دهم‬
‫‪ ‬من می توانم مقادیر جر یان‪ ،‬با ا کتریکی‬ ‫من د وال یادگیری ول مشاااکالت‬
‫و زمان ا د شرای پیچیده تعیین کنم‬
‫مربوط بااه جری اان ا کتر ی کی‪ ،‬بااا‬
‫‪ ‬من می توانم بگویم که جر یان ا کتریکی‬
‫برابر اساات با مقدا عبو با ا کترکی د یک‬ ‫ا کتریکی و زمان ه تم‬
‫زمان‬
‫‪ ‬من می توانم مقدا جر یان ا د یک مدا‬
‫ساده وقتی که با ا کترکی و زمان م شخص‬
‫باشد‪ ،‬محاسبه کنم‬
 ‫‪ 212‬آموزش در فضای مجازی‬

‫‪ ‬می توانم مقاااد یر اختالف پتااان ااای ال‬ ‫من د وال یادگیری ول مشاااکالت‬
‫ا کتریکی ا د شرای پیچیده تعیین کنم‬
‫مربوط به اختالف پتان اایل ا کتریکی‬
‫‪ ‬می توانم فرمول محاسبه اختالف پتان یل‬
‫ا کتریکی ا بیاد آو م‬ ‫ه تم‬
‫‪ ‬من می توانم اختالف پتان اایل ا کتریکی‬
‫بین دو نقطه ا محاسبه کنم‬
‫معلمان می توانند عالوه بر عبا ت "من می توانم" ‪ ،‬از ک ی اات‬
‫ها‪ ،‬عبا ات های ا زشااایابی‪ ،‬نمونه ها و مدل ساااازی برای اطمینان از اینکه‬
‫دانش آموزان بدانند موفقیت شده اند؛ ا ستفاده کنند د برخی از ووزه های‬
‫محتوایی ‪ ،‬عبا ت "من می توانم" کا آمدتر و مفید تر اساات به عنوان مثال‪،‬‬
‫د نگا ش‪ ،‬اسااتفاده از ک ی اات می تواند به جلوگیری از نوشااتن فرمو ی‬
‫مطا ب کمک کند ا بته الزم ا ست به این نکته واقف با شید؛ تمام موا دی که‬
‫ک ی ت می نوی ید باید دانش آموزان آنها ا د ک کنند ک ی ت‬ ‫د‬
‫د س نگا ش پایه پنجم که د زیر آمده است ا د نظر بگیرید‪:‬‬

‫عنوان به شکلی کا آمد معرفی شده است‬ ‫‪‬‬

‫با هم جو ی گروه بندی شاااده اند تا اندیشاااه‬ ‫ا یده های مرتب‬ ‫‪‬‬
‫نوی نده سازمان دهی شده باشد‬
‫عنوان با ا ائه مدا ک متعدد‪ ،‬تعا یف یا جزئیات‪ ،‬توسعه یافته است‬ ‫‪‬‬
‫عبا ت ها و کلمات مو صو ی برای برقرا ی ا تباط ایده های موجود‬ ‫‪‬‬
‫د د ون گروهی از اطالعات استفاده شده است‬
‫بخش نتیجه گیری یا عبا ت پایانی قوی د متن وجود دا د‬ ‫‪‬‬
‫جمالت واضااح و مشااخص بوده و از ساااختا کامل با دامنه و تنو‬ ‫‪‬‬
‫منا سبی برخو دا ا ست دانش نگا ش و دانش زبانی و قرا دادهای‬
‫نگا شی عایت شده و د متن دیده می شود‬
‫ماژول پنج – توانایی تدریس ساده و روان در فضای مجازی ‪213‬‬

‫هر گونه خطایی د کا برد با معنی تداخل ندا د‬ ‫‪‬‬

‫ا بته برخی ازاین موا د ذهنی و انتزاعی ه تند اما تو صیف و تو ضیح خوب‬
‫نوشااتن سااخت و دشااوا اساات و نیاز به انجام تمرین و گرفتن بازخو د برای‬
‫توسعه مها ت های قوی نگا شی دا د‬

‫دانش آموزان د کالس هیلی میلر‪ 9‬به طو منظم از این ک ی ت‬

‫ی ت استفاده می کردند تا پایه سبک نگا ش خود ا بهبود بخشند آنها قبل‬
‫از اینکه نو شته خود شان ا برای بر سی تو س همتایان شان ا سال کنند‪،‬‬
‫مقا ه خود ا مو د تجزیه و تحلیل دادند تا جاهایی ا که هنوز به کا بیشاااتر‬
‫(و بازخو د) ن یاز دا ند و جا هایی ا که به نظر آن ها قوی نوشااا ته بود ند ا‬
‫شاااناساااایی کنند خانم میلر همچنین نمونه هایی ا برای دانش آموزان به‬
‫کالس آو د تا آنها ا به عنوان متون مربی تجزیه و تحلیل کنند‪ ،‬بعری از آنها‬
‫نمونه های قوی بودند و برخی دیگر خیلی خوب نو شته ن شده بودند همانطو‬
‫که خانم میلر یادداشاات کرده اساات‪" ،‬برای بهبود واقعی مها ت نوشااتن‪ ،‬به‬
‫زمان ‪ ،‬صبر و بازخو د زیادی نیاز ا ست " دانش آموزان من از ک ی ت به‬
‫عنوان فرم خود ا زیابی اسااتفاده می کنند و سااپس از آن برای ا ائه بازخو د‬
‫همتا یان اساااتفاده می کنند من همچنین با اساااتفاده از و یدئو کنفرانس‪،‬‬
‫کنفرانس هایی جداگانه ای د با ه نگا ش با دانش آموزان برگزا می کنم و‬
‫هر ه ا می دانم با آنها د با ه شان ورف می زنم من از آنها سو االت زیادی‬
‫د مو د ک ی ت می پر سم تا د ک کنند موفقیت یعنی ه ؟ من گاهی‬
‫اوقات‪ ،‬صفحه نمایش خودم ا با آنها به اشتراک می گذا م و نوشته دیگری ا‬
‫به آنها نشان می دهم من با استفاده از آن برگه آنچه د متن می بینم د با ه‬

‫‪1‬‬
‫‪Haley Miller‬‬
 ‫‪ 214‬آموزش در فضای مجازی‬

‫اش صحبت می کنم تا شاید آنها بتوانند با نگاه کردن و ا ستفاده از سبک و‬
‫نو نگا ش آن وضعیت نگا ش و مها ت نوشتن خود ا بهبود دهند‬

‫توجه داشاااته باشااا ید که خانم میلر برای اطمی نان ازاین که دانش‬
‫آموزانش فهمیده باشااند موفقیت یعنی ه‪ ،‬هم از ک ی اات وهم از نمونه‬
‫استفاده می کند او همچنین هنگام خواندن نوشته های بچه ها‪ ،‬از تفکر خود‬
‫به عنوان ا گو برای تفهیم مطلب به دانش آموزان ا ستفاده می کند به عنوان‬
‫مثال‪ ،‬خانم میلر هنگام خواندن مقا ه نایلی‪ ،9‬گفت‪:‬‬

‫نایلی‪ ،‬مقدمه مقا ه شااما من ا به یاد اند و کلمنتس‪ 2‬می اندازد‪ ،‬و‬
‫من نوشاااته های او ا خیلی دوسااات دا یم برای من‪ ،‬به عنوان‬
‫خواننده مطلب خودت‪ ،‬واقع ًا توجه ام ا از همان ابتدای مطلب به‬
‫نوشاااته ات جلب کردی تعجب می کنم که را فکر نمی کرد ید‬
‫مقدمه متن شما ب یا خوب و تاثیر گذا نو شته شده‪ ،‬اما ما می‬
‫یزی که من‬ ‫توانیم د عرض یک دقی قه مجدد برویم ساااراغش‬
‫متوجه شدم این ا ست که شما د با ه واقعیتی صحبت می کنید و‬
‫آنهم واقعاً جا ب اساات اما متوجه شاادم که این فق یک واقعیت‬
‫اساات ک ی اات د مو د ندین واقعیت‪ ،‬تعریف ها یا جزئیات‬
‫صااحبت می کند اما من فق یکی ا می بینم من فکر می کنم تو‬
‫مطا ب ز یادی د مو د این موضاااو دا ی که بخواهی بنوی ااای‬
‫مخصو صا از قد ت نوشتنت د مقدمه مشخص است خب‪ ،‬االن به‬
‫ی دا ی فکر می کنی؟‬

‫‪1‬‬
‫‪Nayeli‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Andrew Clements‬‬
‫ماژول پنج – توانایی تدریس ساده و روان در فضای مجازی ‪215‬‬

‫گفتگوی آنها ادامه یافت اما د این ق مت کوتاه به وش هایی که خانم میلر‬
‫تفکر خود ا به عنوان ا گویی برای اندیشااایدن به دانش آموزان ا ائه می کند‬
‫توجه کنید؛ به گونه ای که دانش آموزش بتواند د ک بهتری از اینکه موفقیت‬
‫یعنی ه ؟به دساات آو د مجددا یادآو ی می کنیم که تنها یک اه د ساات‬
‫برای مطمئن شااادن از اینکه دانش آموزان بدانند موفق یت یعنی ه؟ وجود‬
‫ندا د ما شاااما ا تشاااوی می کنیم تا گزینه های مختلف ا امتحان کنید و‬
‫ببینید کدام یک از آنها برای کالس و د س شاما مناساب اسات وقتی دانش‬
‫آموزان بدانند یادگیری یعنی ی؟آنگاه متوجه خواهید شاااد که به موفقیت‬
‫دست یافته اید‬
 ‫‪ 216‬آموزش در فضای مجازی‬

‫یادداشتی برای خودم‬

‫بیایید با هم تمرین کنیم بر اساس استاندا د (هایی) که آنها ا تجزیه‬
‫و تحلیل کردید و اهداف و انتظا ات آموزشی ا نوشتید‪ ،‬اینک بنوی ید‬
‫معیا های موفقیت از دیدگاه شما کدام ها ه تند؟‬

‫مهارت ها(فعال ها)‬ ‫مفاهیم (اسم ها)‬

‫اهداف آموزشی‬

‫‪9‬‬

‫‪2‬‬

‫‪3‬‬

‫‪0‬‬

‫‪2‬‬

‫‪1‬‬
‫ماژول پنج – توانایی تدریس ساده و روان در فضای مجازی ‪217‬‬

‫مروری بر سال های گذشته‬

‫نوشته کالدیا د ایت‬

‫با اندی شیدن د با ه شفافیت معلم‪ ،‬ند خاطره د‬

‫ذهنم زنده می شود من بع ری سال ها پروژکتو‬
‫باالی سرم ا بیرون می ک شیدم و نزش ا تنظیم‬
‫می کردم تا آنچه ا که بدون عی نک می د یدم به‬
‫دانش آموزان نشاااان دهم مثل این بود که ازآن طرف کاغذهای واکس زده‬
‫شده بخواهی به یزی نگاه کنی اگر من بخواهم شفاف و واضح ببینم‪ ،‬شما‬
‫فکر می کن ید که با ید عینکم ا د کیفم ب گذا م یا آن ا به شااا مانم‬
‫بزنم؟" سال های دیگر‪ ،‬دو یوان آب نشان شان می دادم‪ ،‬یکی یوان آب تمیز‬
‫و دیگری آب گل آ ود برکه " اگر ما بخواهیم ازپشااات این یوان آسااامان ا‬
‫ببینیم‪ ،‬کدام یک بهتراست ‪ ،‬صاف یا گل آ ود و تیره ؟" یک وش برای نشان‬
‫دادن شفافیت و برقرا ی ا تباط با دانش آموزان کو ک تر‪ ،‬ا ستفاده از وش‬
‫نحوه سازماندهی مغز ا ست من د مد سه وقتی کالس ها و رو ی با شند‬
‫بچه ها دو یک فایل دو کشااویی جمغ می کنم و به آنها می گویم که مغز ما‬
‫شبیه این فایل بایگانی ا ست هر وقت یزی ا یاد می گیریم‪ ،‬دو کا انجام‬
‫می دهیم یا اینکه فایل جدید برای مطلب تازه یاد گرفته شده باز می کنیم و‬
‫د آن جا بای گانی می ن ماییم و یا این که مط لب ا د فا یل هایی که از ق بل‬
‫داشتیم قرا دهیم د ادامه د س به بچه ها می گویم که به سه اثر هنری که‬
‫د پشت فایل آنها ا به دیوا آویخته ام توجه کنند من تابلوی شب پر ستا ه‬
‫اثر ونگوگ‪ ،‬گل های آفتابگردان و تابلویی از ینگو د و تابلوی من و دهکده‬
‫ما ک شاااگال ا انتخاب کرده بودم یکی از اسااتاندا د هایی که این د س به‬
 ‫‪ 218‬آموزش در فضای مجازی‬

‫استفاده از آن تاکید می نماید استاندا دی است که توس بنیاد پیش دب تانی‬

‫کا یفرنیا با نام ‪ AF1.0,‬ا ائه شاااده و یا اساااتاندا د ا زشااایابی تحت عنوان‬
‫‪( DRDP‬پروژه دسترسی به نتایج د خواه )یا استاندا د ایا تی مهد کودک ها با‬
‫نام مخفف‪ KMD.A.1.‬می باشد شما می توانید خودتان گونگی استفاده از‬
‫این اساااتاندا دها ا د کالس تعیین کن ید ( د واقغ د این اساااتاندا د به‬
‫مشاااهده معیا های بنیادینی پرداخته می شااود که برای ا زشاایابی و میزان‬
‫یادگیری کودکان پیش دب تانی از آنها ا ستفاده می کنند) د صو ت نیاز به‬
‫تمامی این معیا ها می توانید به سایت زیر مراجعه نمایید‪:‬‬

‫‪https://www.draccess.org/DRDP5102MeasuresPSF.html‬‬

‫من برای هر کودک از هر اثر هنری یک ن اااخه اپی کو کی به‬

‫اندازه ‪ 8412‬ساانتی متر د ‪ 9248‬ساانتیمتر می دهم که از آنها می توانند به‬
‫عنوان ابزا ی برای ای دادن اسااتفاده کنند بجای آن شااما می توانید وی‬
‫برگه ها عددهایی ا بنوی ید و بچه ها هنگام ای دادن باید شما ه د ست ا‬
‫بلند کنند یا با انگشتان شان شما ه د ست ا نشان دهند یا می توانند بگویند‬
‫شاگال ! من برای شان توضیح می دهم که می خواهیم آثا هنری که یک کپی‬
‫از آن د دسااات ماسااات ا با هم طبقه بندی کنیم من یک ب اااته تخمه‬
‫آفتابگردان یا عکس صو ت فلکی یا ویو ن ا به آنها ن شان می دهم ای بچه‬
‫ها وی صفحه نمایش آنها دیده می شود من از آنها می پرسم را این گزینه‬
‫ا انتخا ب کرده اند؟ ما می توانیم د با ه این موضااو د گروه های گفتگوی‬
‫مخصاااوص زنگ تفریح بیشاااتر بحث و گفتگو کنیم و پاساااخ دهندگان ا به‬
‫ترتیب ورف ا فبای ی اات کالساای صاادا کنیم و یا اساام های بچه های ا‬
‫شان ی با استفاده از وب های ب تنی که اسم های شان وی آن نوشته شده‬
‫تعیین کنیم من می دان ااتم که وقتی به بچه های مهد کودک خودم بگویم‬
‫ماژول پنج – توانایی تدریس ساده و روان در فضای مجازی ‪219‬‬

‫که می خواهیم یک آدم مومیایی شده د ست کنیم برای بچه ها مفهوم طبقه‬
‫بندی فایلی مغز و شن و وا ضح ا ست من دا شتم به هره های گیچ و منگ‬
‫بچه ها نگاه می کردم وقتی پر سیدم‪" ،‬آیا ک ی می داند که آدم مومیایی‬
‫شده ی ت؟" تگرت‪ 9‬فو ی فایل خیا ی کشوی باالی سرش ا بیرون کشید‬
‫و شااارو کرد به گشاااتن فایل های موجود و با خودش زمزمه می کرد‪ ،‬آدم‬
‫مومیایی شده‪ ،‬آدم مومیایی شده‪ ،‬آدم مومیایی شده نه من هیچ یزی‬
‫ندا م همه بچه ها خندیدند من پرسا ایدم‪ :‬توی ذهنت فایلی به نام مصااار‬
‫دا ی؟ او دوبا ه ک شو ا بیرون ک شید و فایل ها ا بر سی کرد و گفت‪ :‬صبر‬
‫کنید! این کلمه بطی به دفن آدم ها د زمان باستان دا ه؟‬

‫یکی از اه های که من مطمئن می شاااوم که بچه ها مع یا های‬

‫موفقیت ا فهمیده اند این ا ست که آنها ا وا می دا م تا م ئو یت نو شتن و‬
‫ترسااایم جدول های ا زشااا یابی د س ا بر عهده بگیرند بله‪ ،‬دانش آموزان‬
‫کالس اول این کا ا می توان ند‪ ،‬ان جام ده ند دانش آموزان نمو نه کا های‬
‫دیجیتا ی خود ا د پو شه کا خود شان نگه می دا ند‪ ،‬بنابراین ما پروژه های‬
‫قبلی ا داشااتیم تا به دانش آموزان پایه های پایین تر اه های اوتما ی د ک‬
‫بهتر مطلب ا به آنها نشاااان دهیم زمانی که ما اهداف و انتظا ات آموزش ا‬
‫بیان می کنیم‪ ،‬بچه ها ممکن اسااات پیشااانهادهایی ا ائه بدهند "آیا ما می‬
‫توانیم واژه ای مثل واژه ای که برای هریت تاب من‪ 2‬سااااختیم ب اااازیم؟ د‬
‫مو د تابلوی نقاشای طو ؟ بچه ها ممکن اساات از عبا ت های مثل‪ :‬شاااید‬
‫بطو معمو ی اگر فکر کنند "شاااید ما بتوانیم بله" موزیلیکازی‪ !3‬شاااید ما‬

‫‪1‬‬
‫‪Taggert‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Harriet Tubman‬‬
‫‪3‬‬
‫‪Mzilikazi‬‬
 ‫‪ 221‬آموزش در فضای مجازی‬

‫بتوانیم یک بخش مو سیقی به آن ا ضافه کنیم! آنها یادگرفتند که پروژه های‬

‫خودشااان ا با کالس ها یا گروه های دیگر مقای ااه کنند بچه ها می دانند‬
‫ه معیا هایی موفقیت ا ن شان میدهد برای اینکه د پروژه نگ کردن مربغ‬
‫بتوانید نمره ا ف یا ‪ 0‬بگیرید شما باید مربغ کا خودتان ا ب شنا سید و مربغ‬
‫های سه ع رو دیگر گروه ا نیز د بین سایر آثا ت شخیص دهید معیا های‬
‫آنها ب یا دقی تر از آن یزی بود که من تعیین کرده بودم هرکدام از بچه‬
‫ها جمله ای با "من می توانم" می ساااختند وقتی پروژه تمام شااد بچه ها با‬
‫جمالتی که با می توانم ساااخته بودند بلند بلند صااحبت می کردند من می‬
‫توانم مربغ نگا نگ کلمات خودم ا توصاایف کنم و واژه مخصااوص خودم ا‬
‫معنی کنم و هم نین واژه های سه ع رو هم تیمی ام ا و هم مربغ های شان‬
‫ا تو صیف کنم وقتی که به اهداف و انتظا ات آموز شی می سیم بچه ها می‬
‫توانند به شاااما بگویند که آنها دا ند یاد می گیرند تا مشاااخص کنند که ه‬
‫یزی شفافیت اثر ما ک شاگال ا تعیین می کند د صو تیکه شما از بچه‬
‫ها بپر سید آنها گونه متوجه این مو ضو می شوند اوتماال به شما خواهند‬
‫گفت‪ :‬دنبال یزهای مشترک مثل بز‪ ،‬ویو ون‪ ،‬یا افراد شناو می گردیم‬

‫من مطا عه خودمان ا (که یک واود ا ست) برای بچه ها اعالم می‬
‫کنم و از بچه ها می خواهم که همه یزهایی ا که د با ه این موضاااو می‬
‫دانند با ی گدیگر به اشاااتراک بگذا ند ما به بچه ها یاد می دهیم تا با یک‬
‫همکال سی بو سیله یک کی ه دوخته شده پر از وبیا به سمت هدف شلیک‬
‫ا برای‬ ‫کنند وقتی ما شلیک کردیم ما وقیقت بد ست آو ده د با ه مو ضو‬
‫بقیه می گوییم و کی ه وبیا ا به یکی دیگر از دو ستانمان می دهیم آنها نیز‬
‫وقیقتی ا می گوی ند و تاس ا به دیگری می دهند د آموزش از اه دو ما‬
‫می توانیم تیر ا با پوشاندن دو عروسک خیمه شب بازی نشان دهیم و کی ه‬
‫ماژول پنج – توانایی تدریس ساده و روان در فضای مجازی ‪221‬‬

‫وبیا ا بین عروساااک ها بیاندازیم د مطا عه وشااارات خودمان‪ ،‬ما مطا ب‬

‫مختلفی ا د با ه وشاارات بطو کلی آموخیتم و سااپس تمرکزمان ا بر وی‬
‫وشااارات منفرد محدود کردیم بعداز شاااکلیک و پرتاب ما نمودا )‪- KW(L‬‬
‫یعنی نمودا ی سه ستونه سم می کنیم و د ستون اول می نوی م آنچه بلد‬
‫بودم؛د ستون دویم می نوی یم‪ :‬آنچه که از آن تعجب کردم و د ستون آخر‬
‫‪:‬آنچه که یادگرفتم ما یزهایی ا که می دانیم فهرساات می کنیم و سااپس‬
‫سااتون تعجب جایگاهی می شااود برای مطرح کردن سااواالت وزانه ما این‬
‫تمرین مطمئن می کند که آنچه یادگرفته شده ا ست با مو ضو مرتب بوده‬
‫است زیرا سواالت مطرح شده م تقیما از ستون تعجب های بچه ها استخراج‬
‫شده ا ست من هنوز متعجبم که پروانه ها وقتی با ان می با د و یا شب می‬
‫شود کجا می وند د آموزش از اه دو ما می توانیم این سواالت ا با خانواده‬
‫ها مطرح کنیم و سااپس د جل ااه بعد به بحث و گفتگو بپردازیم و نظراتمان‬
‫ا بنوی یم‬
 ‫‪ 222‬آموزش در فضای مجازی‬

‫ارتباط را پیدا کنید‬

‫همانطو که قبالً متذکر شاادیم ‪ ،‬خ ااتگی تأثیر منفی قابل توجهی‬
‫بر یادگیری دا د‪ ،‬میزان تاثیر این مو فه برابراساات با ‪ -2 / 08‬برای مقابله با‬
‫خ تگی دانش آموزان معلمان باید مطا ب د س ا برای دانش اموزان مرتب‬
‫سازند دانش آموزانی که دا ای سطح باالیی از خود تنظیمی ه تند تمایل‬
‫دا ند تا مقدا ز یادی از مطا بی ا که یاد می گیرند برای خودشاااان مرتب‬
‫سازند آنچه به یک شخص مربوط ا ست ممکن ا ست به شخص دیگر مربوط‬
‫نباشااد پرینی ااکی‪ ،‬هکت‪ ،‬ها اکویچ ا تباط ا د ساارتاساار یک پیوسااتا از‬
‫وداقل ا تباط با وداکثر ا تباط مفهوم ساازی نمودند(‪ )2292‬ما این موا د ا‬
‫به شرح زیر تعریف کردیم‪:‬‬
‫ماژول پنج – توانایی تدریس ساده و روان در فضای مجازی ‪223‬‬

‫تداعی معانی شخ صی از اه مرتب کردن مطلب با یک شئی یا‬ ‫‪‬‬

‫یک خاطره ایجاد می شود مثل ذت خواندن د با ه م افرت ون‬
‫دانش آموز ب یاد می آو د وقتی که دختر ب چه ای کو کی بوده او‬
‫هواپیا سااوا شااده بود بطو مشااابه تداعی زمانی خ می دهد که‬
‫دانش آموز ابطه ای ا با یزی د خا ج از کالس بتواند برقرا کند‬
‫و به همین د یل دوست دا د مطا ب بیشتری بیاموزد‬
‫سودمندی شخ صی از اعتقاد دانش آموز نا شی می شود که یک‬ ‫‪‬‬
‫تکلیف یا متن به آنها کمک خواهد کرد تا به اهدف شخ صی شان‬
‫بر سند به عنوان مثال‪ ،‬شاگردی مقاالتی د مو د فوتبال می خواند‬
‫زیرا می خواهد مها ت پاس دادن خود ا ا تقا دهد یا دانش آموزی‬
‫با شرکت و گذ اندن یک دو ه یا ضیات پ شتکا به خرج می دهد‬
‫زیرا معتقد است که دانش یاضی به وی کمک می کند تا د کا ج‬
‫خاصِ مد نظر او پذیرفته شاااود‪ ،‬و د نتیجه به او اجازه خواهند داد‬
‫تا د مهندسی د س بخواند‬
‫شخخناسخخایی و تعیین هدف فردی برانگیزاننده ترین نو برقرا ی‬ ‫‪‬‬
‫ابطه و ا تباط ا ست و از یک د ک عمی و ژ ف نا شی می شود‬
‫که تکا یف د سی یا متن با هویت فرد و خوا سته او هم و ا ست‬
‫وقتی دانش آموزان می خواه ند د مو د خودشاااان ‪،‬م ها ت ول‬
‫م ااائله و توانایی آنها د تأثیرگذا ی بر دیگران مطا ب و مها ت‬
‫هایی ا ب یاموز ند‪ ،‬ا ت باط و برقرا ی اب طه بین م طا ب جد ید و‬
‫آموخته های قبلی آنها بیشاااتر می شاااود به عنوان مثال‪ ،‬دانش‬
‫آموزی که می خواهد برای گربه های و گرد ساارپناه د ساات کند‪،‬‬
‫انگیزه باالیی برای یادگیری هندسااه دا د دانش آموزی که خودش‬
 ‫‪ 224‬آموزش در فضای مجازی‬

‫ا شاااعر تصااو می کند به دنبال بازخو د و یادگیری د س هایی‬

‫د با ه صدا‪ ،‬کالم‪ ،‬ایده ها و سازماندهی کردن مطا ب است‬

‫خانم ج یکا بردفو د‪ 9‬معلم کالس دوم ا ست او می داند که دانش‬

‫آموزانش معموالً د گیر یادگیری خودشااان ه ااتند آنها یادگیری ا دوساات‬
‫دا ند و عاشاا داساااتان ه اااتند وقتی او داساااتان جدیدی ا برای دانش‬
‫آموزانش می خواند‪ ،‬از آنها می پرسااد که را وی شااخصاایت ها تمرکز می‬
‫کنیم پاسااخ هایی که د یک وز مشااخص دانش آموزان به سااوال او دادند‬
‫شامل موا د زیر می شود‬

‫زیرا ما هم می خواهیم داستان بنوی یم‬ ‫‪‬‬

‫زیرا وقتی می فهمیم شخ صیت ها ه او ا سی دا ند‪ ،‬می فهمیم‬ ‫‪‬‬
‫که را آنها کا هایی ا انجام می دهند‬
‫زیرا شخ صیت ها به ما کمک می کنند تا د با ه فتا خودمان فکر‬ ‫‪‬‬
‫کنیم‬
‫زیرا شخصیت ها او اسات و عاطفه دا ند و ما نیز او اس و عاطفه‬ ‫‪‬‬
‫دا یم‬

‫همانطو که می توانید تصااو کنید‪ ،‬معلم به محض اینکه شاارو به‬

‫خواندن داساااتان می کند دانش آموزان فو ی جلوی صااافحه نمایش می‬
‫نشاینند و با دقت و توجه کامل به داسااتان گوش می دهند این د س به این‬
‫د یل مرتب بود و ا تباط داشاات که دانش آموزان آن ا د ک می کردند که‬
‫می توانند با ورو د این کالس و یادگرفتن این د س به اهداف خود برسند‬
‫به همین ترتیب‪ ،‬دانش آموزان کالس علوم دبیر ستان متو سطه اول وقتی که‬

‫‪1‬‬
‫‪Jessica Bradford‬‬
‫ماژول پنج – توانایی تدریس ساده و روان در فضای مجازی ‪225‬‬

‫معلمانشان جراد با و‪ 9‬با آنها د مو د اینکه را بعری یزها ا یاد می گیرند‬

‫صااحبت کرد‪ ،‬ا تباط ا د د س هایشااان کشااف کردند او سااعی می کند با‬
‫شنا سایی شخ صی دانش آموزان ا تباط برقرا کند به عنوان مثال‪ ،‬آقای با و‬
‫د واود د سی خود شان؛ سی تم های بدن ان ان‪ ،‬به طو منظم با اهداف‬
‫و ز شی و تنا سب اندام‪ ،‬زندگی سا م و م شاغل آینده ا تباط برقرا می کند‪،‬‬
‫همه موا دی که شااااگردانش به او گفته بودند مهم بودند به عنوان مثال‪ ،‬او‬
‫گفت‪ ":‬سی تم بعدی که ما د با ه اش مطا عه خواهیم کرد مغز ا ست و همه‬
‫ما می دانیم که مغز د سی تم بدن ان ان قد مهم ا ست اما آیا شما می‬
‫دان ید که می توان ید مغز خودتان ا تغییر ده ید؟ واقعا به معنای واقعی کل مه‬
‫شااما می توانید آنچه د د ون مغزتان اساات ا تغییر دهید این موضااو به‬
‫ا تباطات موجود د د ون مغز ما مربوط اساات واقعا‪ ،‬شااما قاد ید آنرا تغییر‬
‫دهید د ست مثل امشب می خواهید بدانید گونه؟" همانطو که می توانید‬
‫تصو کنید‪ ،‬همه بچه ها انگشت سبابه خود ا باال می آو ند و آماده یادگیری‬
‫ه تند‬

‫‪1‬‬
‫‪Jerrod Barlow‬‬
 ‫‪ 226‬آموزش در فضای مجازی‬

‫نتیجه گیری‬
‫شفافیت معلم یک نکته مهم د تو سعه فر صت های آموزش از اه‬
‫دو وکالس های مجازی برای دانش آموزان مح وب می گردد ما نمی توانیم‬
‫فراموش کنیم که دانش آموزان د محی مد ساااه باید بدانند ه یزی یاد‬
‫می گیرند و اگر د د س هایشااان موف شااوند گونه بدانند که به موفقیت‬
‫دساات یافته اند به عبا ت دیگر معیا های موفقیت کدام ها ه ااتند عالوه بر‬
‫این‪ ،‬تاک ید بر ا تباط بین مطا بی که دانش آموز یاد می گیرد با مطا بی که‬
‫د زندگی واقعی با آن مواجه ا ست‪ ،‬سبب می شود که دانش آموزان بی شتر‬
‫د گیر د س ها شاااوند ما د ماژول بعدی زمان بیشاااتری ا به بحث د با ه‬
‫د گیر شدن دانش آموزان با موضوعات د سی اختصاص خواهیم داد شفافیت‬
‫معلم یزی فراتر از اهداف و انتظا ات آموزشاای و معیا های موفقیت اساات‪،‬‬
‫د ادامه کتاب مطا ب بیشااتری د این ا تباط خواهیم آموخت اما آنها مو فه‬
‫های مهمی برای اطمینان از یادگیری دانش آموزان ه تند اهداف و انتظا ات‬
‫آموزشی و یادگیری و معیا های موفقیت ازاستاندا دها و تصمیمات معلمان د‬
‫مو د جریان اطالعات برای یادگیری دانش آموزان ناش ای می شااود به عنوان‬
‫آخرین فعا یت این ماژول‪ ،‬اکنون د ک ا ز شمندی د با ه شفافیت معلم پیدا‬
‫کرده اید‪ ،‬طفا جدول خودا زیابی زیر ا کامل نمایید‬
‫ماژول پنج – توانایی تدریس ساده و روان در فضای مجازی ‪227‬‬

‫مشخخخص کن ید هر کدام از‬ ‫با استفاده ازعبارت های زیر سطح‬ ‫عامل‬
‫عوا مل چ قدر برای تان اهم یت‬ ‫عملکرد کنونی خودتان را ارزیابی‬
‫دارند‪ .‬یکی از واژه های زیر را‬ ‫کنید‪:‬‬
‫در مقابل هر عامل بنویسید‪:‬‬ ‫⃝ خوب یا معمولی‬
‫کم‪ ،‬متوسط‪ ،‬زیاد‪ ،‬خیلی زیاد‬ ‫⃝ بد و غیر عادی‬
‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫تجز یه و تحل یل‬
‫⃝ بد و غیر عادی‬ ‫استاندا دها‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫توسااعه واودهای‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬ ‫یادگیری و جریان‬
‫د س ها‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫تدوین ا هداف و‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬ ‫انتظا ات آموزشی‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫تعیین مع یا های‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬ ‫موفقیت‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫تعیین مع یا های‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬ ‫موفقیت‬
 ‫‪ 228‬آموزش در فضای مجازی‬

‫معیارهای موفقیت‬
‫من می توانم جنبه های مختلف شفافیت معلم ا توصیف کنم‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫من می توانم با ا ستفاده از سه سوال شفافیت برنامه آموز شی از اه‬ ‫‪‬‬
‫دو ا تدوین کنم‬
‫من می توانم اساااتاندا دها ا برای تعیین مفاهیم و مها ت ها مو د‬ ‫‪‬‬
‫نیاز تجزیه و تحلیل کنم‬
‫من می توانم اهداف آموزشاای و انتظا ات یادگیری ا طو ی تدوین‬ ‫‪‬‬
‫کنم که مطمئن شاااوم دانش آموزان از آنچه قرا بوده یاد بگیرند ا‬
‫یاد خواهند گرفت‬
‫من می توانم مع یا های موفق یت ا به گو نه ای تدوین کنم که‬ ‫‪‬‬
‫دانش آموزان بدانند وقتی یزی ا یاد می گیرند یعنی ه‬
‫من می توانم د ابطه با انتظا ات آموزشااای و اهداف یادگیری با‬ ‫‪‬‬
‫دانش آموزان بحث و گفتگو کنم‬
 ‫ماژول ‪6‬‬

‫فعالیت های درگیر کردن دانش آموز با مطالب‬

‫درسی‬

‫اهداف یادگیری‬

‫من مدل های کنونی و تا یخی د گیری تحصااایلی ا یاد می‬ ‫‪‬‬
‫گیرم‬
‫من کا کردها و ابزا ی های الزم برای آموزش از اه دو و آموزش‬ ‫‪‬‬
‫مجازی ا یاد می گیرم‬

‫د گیری تحص ایلی نقطه مرکزی یادگیری اساات دانش آموزانی که‬
‫د گیرم ااایل تحصاایلی نشااوند کم تر یاد می گیرند و د اغلب موا د به آنها‬
‫ب دانش آموزان "بی انگیزه" و یا دا ای "مشکل فتا ی" زده می شود‬ ‫بر‬
‫جای هیچ گونه سوا ی نی ت که شاگردی که د گیر م ایل تحصیلی و د سی‬
‫نشده باشد کامال مشخص است که دانش آموز خ ته کننده ای خواهد بود با‬
‫توجه به میزان تاثر گذا ی خ تگی که برابر است با ‪ -2408‬این مو فه کاهنده‬
‫خیلی قوی د یادگیری دانش آموز است ب یا ی ازما بصو ت زنده شاهد این‬
‫بوده ایم که د جل اااات آموزش م جازی برخی از دانش آموزان میکروفن و‬
 ‫‪ 231‬آموزش در فضای مجازی‬

‫دو بین های خود ا خاموش می کنند تا وقت و توجه شان ا به یزی غیر از‬
‫د س جلب کنند یا به عبا ت دیگر بجای اینکه د س بخوانند تالش می کنند‬
‫تا کا دیگری که دوساات دا ند ا انجام بدهند با وجود این جای تعجب دا د‬
‫که متوجه شاده ایم تا ه ودی شاکاف دساتاو د د مقاالت سایاساتگذا ی‬
‫مو د بحث و بر سی قرا می گیرد و جل ات پرسنل مد سه خودش واقعا یک‬
‫شکاف د گیری تحصیلی است‬

‫ب سیاری ازما ب صورت زنده شاهد این بوده ایم که در جل سات‬

‫آموزش مجازی برخی از دانش آموزان میکروفن و دوربین های‬
‫خود را خاموش کرده اند تا وقت و توجه شخخان را به چیزی غیر‬
‫از درس جلب کنند یا به عبارت دیگر بجای اینکه درس بخوانند‬
‫تالش می کنند تا کار دیگری که دوست دارند را انجام بدهند‪.‬‬

‫پیمایش د گیری تحص ایلی دانش آموز یزی فرا تر از نوشااتن این‬
‫اساات که ه ک ای د کالس دا د تکا یف کا د کالس ا ول می کند و یا‬
‫اینکه دا د د س ا می خواند و یا و ی صند ی خود ن ش ته ا ست وبه معلم‬
‫شاام دوخته اساات( ‪ )5112Fredricks, Blumenfeld, & Paris,‬د گیری‬
‫تحص ایلی از نظر تا یخی د سااه بعد شااناخته شااده اساات‪:‬د گیری فتا ی‪،‬‬
‫شناختی و هیجانی(او اسی ‪-‬عاطفی) مشخص است که این ها بیش از ود‬
‫د ی کدیگر د هم تن یده ه اااتند و بنابراین خیلی موفق یت دانش آموز قابل‬
‫پیش بینی نخواهد بود ا بته‪ ،‬اگر دانش اموزی ساار کالس خواب باشااد دیگر‬
‫ماژول شش‪-‬فعالیتهای درگیر کردن دانشآموز با مطالبدرسی ‪231‬‬

‫نمی تواند د گیری تح صیلی دا شته با شد پس از بر سی و مرو مدل تا یخی‬

‫د گیری تحص ایلی‪ ،‬ما به مدل جذاب تر و کامل تری از د گیری تحص ایلی بر‬
‫خواهیم گ شت که مدل د گیری تح صیلی کنونی و تداوم آنرا ن شان می دهد‬
‫با مطا عه این مدل د می یابیم که د گیری تحصیلی پیچیده تر از صرف یک‬
‫دیدگاه آموزشی است‬

‫درگیری رفتاری ایج ترین و پرکا برد ترین بعدی ا ست که به آن ا جا‬

‫داده می شود این ها اقدامات علمی قابل م شاده ای ه تند که معلمان فو ا‬
‫آنها ا تشخیص می دهند این دو مو د مربوط است به میزان مشا کت دانش‬
‫آموز د فعا یت های کالس و ا سااال تکا یف اما د گیری فتا ی به تنهایی‬
‫برای پیمایش مو ضو ناکافی ا ست ما م شاهده کردیم؛ دانش آموزانی ه تند‬
‫که می دانند گونه کا های مد ساااه ا د شااارای آنالین و کالس های‬
‫وراااو ی و هره به هره به عنوان د گیری تحصااایلی انجام بدهند اما‬
‫وینشااایتل‪ )2291(9‬کا های مد سااه ا به عنوان عملکردهای سااطحی و کم‬
‫عمقی تکرا شونده توصیف می کند که دانش آموزان و معلمان به یکدیگر می‬
‫دهند تا بفهمانند که آنها تکا یف و فعا یت های کالس های د س عادی ا به‬
‫اتمام می سانند(ص ‪)2‬‬

‫درگیری شناختی جزئیات بی شتر و دقی تری ا از معنای آن د ا تباط‬

‫با د گیری د امو د یادگیری و آموزش به ما ا ئه می د هد د این نو‬
‫د گیری ما د مو د اعمال تالشِ وانشاااناختی دانش آموزان برای ت ااال و‬
‫یافتن مها ت بر مطا ب د س ای صااحبت می کنیم می گویند دانش آموزانی‬
‫که بدن بال یافتن ا ش بوده و افرادی خود تنظیم باشااا ند با ید د گیری‬

‫‪1‬‬
‫‪Windschitl‬‬
 ‫‪ 232‬آموزش در فضای مجازی‬

‫شناختی پیدا کنند اعمال و فتا قابل م شاهده د این دانش اموزان عبا تند‬
‫از‪:‬‬

‫برنامه یزی‬ ‫‪‬‬

‫پایش و نظا ت بر پیشرف خودشان‬ ‫‪‬‬
‫تعیین هدف یا تعیین اهداف‬ ‫‪‬‬
‫ول م ایل و مشکالت بوجود آمده‬ ‫‪‬‬

‫درگیری هی جانی و عاطفی احسخخاسخخی ب عد موثر د آموزش و‬

‫یادگیری است عالقه مندی و توانایی برقرا ی ابطه و داشتن ابطه به توانایی‬
‫دانش آموز د یادگیری کمک می کند زبان آموزانی که ن ااابت به کالس و‬
‫مد سه او اس تعل دا ند و ن بت به همکالسی ها د ب تگی دا ند اوتماال‬
‫بیشتر ‪:‬‬

‫د بحث ها و گفتگوهای کالس شرکت می کنند و د گیر می‬ ‫‪‬‬

‫شوند‬
‫سوال می پرسند‬ ‫‪‬‬
‫وقتی الزم باشد د خواست کمک میکنند‬ ‫‪‬‬
‫اشتیاق و کنجکاوی خودشان ا به موضو د س نشان می دهند‬ ‫‪‬‬

‫ما ازشما می خواهیم با استفاده از دانش قبلی خود برای ما بنوی ید شما‬
‫گونه می توانید بر هر کدام از ابعاد سااااختا ی د کالس د س تان تاکید نماید و‬
‫اینکه گونه برنامه یزی د سی خود ا انجام می دهید‬
‫ماژول شش‪-‬فعالیتهای درگیر کردن دانشآموز با مطالبدرسی ‪233‬‬

‫یادداشتی تخصصی من‬

‫از ه تکنیک های آموزشی و ویکردهایی د طراوی برنامه آموزشی استفاده می‬
‫کنید تا بتوانید دانش آموزان ا د تمامی ابعاد د گیری تحصیلی؛ د گیر نمایید؟‬

‫طراوی برنامه د سی‬ ‫تکنیک های آموزشی‬

‫د گیری‬
‫فتا ی‬

‫د گیری‬
‫شناختی‬

‫د گیری‬
‫هیجانی‬
‫(عاطفی‪/‬‬
‫او اسی)‬
 ‫‪ 234‬آموزش در فضای مجازی‬

‫فعال‬ ‫غیر فعال‬ ‫فعال‬

‫برهم زدن‬ ‫اجخختخخنخخاب‬ ‫کنار کشیدن‬ ‫شخخخرکخخت‬ ‫سخخخر ما یه‬ ‫هخخخدایخخخت‬

‫کردن‬ ‫کردن‬ ‫گذاری کردن‬ ‫کردن‬

‫ت ن ظ یم ساااااوال کا انجام صااااارف دناابااال پاااااارت‬

‫اهااااای کاااااردن‬ ‫ناااظااار‬ ‫دادن‬ ‫پرسیدن‬ ‫اهداف‬
‫بااااارای وااااواس‬ ‫کردن‬
‫اناااجاااام دیگران‬
‫ناااادادن‬
‫برهم زدن‬ ‫د یااافاات باااااارای تاااوجاااه از نااظاار‬
‫گشتن‬
‫آ موزش و‬ ‫ج ااامی‬ ‫یااادگیری کردن‬ ‫بازخو د‬
‫یادگیری‬ ‫از گااروه‬ ‫ا زش‬
‫فتا غیر‬ ‫پاااساااخ‬ ‫خااااااود‬
‫جاااااادا‬ ‫قاااایااال‬
‫فاااعاااال‬ ‫دادن بااه‬ ‫ا زیابی‬
‫شدن‬ ‫شدن‬
‫داشتن‬ ‫سواالت‬

‫بی توجه به امو تحصیلیی‬ ‫د گیر د م ایل تحصیلی‬

‫تصویر ‪ 6-1‬درگیری تحصیلی مداوم‬

‫امی بری‪ )2222( 9‬با معل مان د مو د مفهوم د گیر شاااادن د امو‬
‫تحصاایلی مصاااوبه کرد‪ ،‬نتایج بدساات آمده واکی از آن بود که اغلب آنها د گیری‬
‫تحصیلی ا بیشتر با مفهوم "انجام دادن" کا ی د نظر می گرفتند به نظر می سید‬
‫که تمرکز ذهنی آنها بر این م اااا ه اساااتوا بود که آیا دانش آموزان د گیر انجام‬

‫‪1‬‬
‫‪Amy Berry‬‬
‫ماژول شش‪-‬فعالیتهای درگیر کردن دانشآموز با مطالبدرسی ‪235‬‬

‫تکا یف و فعا یت های د ساای ه ااتند یا خیر ا بته‪ ،‬ما می توانیم نشااانه های قابل‬
‫مشاهده ای ازاینکه دانش آموزان د گیر انجام تکا یف و فعا یت های د سی ه تند‬
‫ا ببینیم بری نام این کا ا مشارکت کردن گذاشت‪ ،‬اما ب یا ی از معلمان یزی‬
‫بیشااتر از این می خواسااتند این امر منجر به معرفی مدل او با سااه نو د گیری‬
‫تحصاایلی وعدم د گیر شاادن د فعا یت های تحصاایلی گردید براساااس نظر بری‬
‫دانش آموزان میتوانند بین این سه وضعیت د وال جابجایی باشند به طو طبیعی ‪،‬‬
‫همه ما می خواهیم به دانش آموزان کمک کنیم تا از سمت مشا کت کردن یا "انجام‬
‫دادن " به سمت سرمایه گذا ی و هدایت یادگیری خود شان ورکت کنند ( شکل‬
‫‪ 9-1‬ا ببینید)‬

‫تنها به ابزار درگیری تحصیلی فکر نکید‪ ،‬بلکه به‬

‫عملکردهای درگیری تحصیلی بیاندیشید‬
‫پی گیری و دنبال کردن تمای ابزا های فناو ی د دسترس برای استفاده‬
‫تو س معلمان و دانش آموزان د محی کالس های مجازی و از اه دو می تواند به‬
‫نظر ترسناک باشد مربیان و ک انی که م ئول م ایل آموزشی ه تند د سرتاسر‬
‫جهان این نو نگرانی و اضاااطراب ا به د جات متفاوتی بخاطر جابجایی ساااریغ به‬
‫سمت یادگیری از اه دو و مجازی تجربه کرده اند همانطو که با زومت تالش می‬
‫کردیم تا اه هایی پیدا کنیم که کالس های د سای مان ا بتوانیم د محی مجازی‬
‫از نو شاارو کنیم‪ ،‬د ب ایا ی از موا د بر وی خود ابزا ها تاکید و تمرکز داشااتیم‬
‫نحوه ن صب و اه اندازی ابزا ها بر این مو ضو مقدم بود که آیا این ابزا ها واقعاً برای‬
‫معلمان و دانش آموزان مفید ه ااتند؟ بنابراین ‪ ،‬بیایید نف اای عمی بکشاایم و به‬
‫خودمان یادآو ی کنیم که دانش آموزان ه یزهایی نیاز دا ند تا بتوانند تکا یف و‬
 ‫‪ 236‬آموزش در فضای مجازی‬

‫فعا یت های مربوط به م ایل آموز شی و یادگیری خود ا انجام دهند و آنها ا کامل‬
‫کنند)‪: (Frey, Fisher, & Gonzalez,p.1, 2013‬‬

‫اطالعات کا آمد و مفید ا پیدا کنید تا بتوانید ا زیابی کنید که اطالعات‬ ‫‪‬‬
‫شما مفید‪ ،‬معتبر‪ ،‬دقی ‪ ،‬و مو د تایید سایر منابغ علمی ه تند‬
‫از اطالعات به شکلی دقی و اخالقی استفاده کنید‬ ‫‪‬‬
‫اطالعاتی ا خل کنید که خل آن باعث د ک عمی فرد شود‬ ‫‪‬‬
‫اطال عات ا م ااائو یت پذیرا نه با م خاط بان برای ا هداف گو ناگونی به‬ ‫‪‬‬
‫اشتراک بگذا ید‬

‫همانطو که پیش تر خاطر ن شان کردیم‪ ،‬سانه مهم نی ت اطالعات به‬

‫شااکل کالمی‪ ،‬با کاغذ و مداد‪ ،‬و از طری شاایوه های متفاوت تف ایری و تبیینی د‬
‫جهت مو ضو مو د د خواه د ست کا ی می شود سند تهیه شده م شترک تو س‬
‫گروهی از دانش آموزان می تواند به شااکل نمودا کاغذی و یک سااری ماژیک تهیه‬
‫شااده باشااد یا اینکه این سااند می تواند با اسااتفاده از نرم افزا های وب محو تهیه‬
‫گردد این عملکردها به ف راهایی فرا تر از جایی که د آن ت صویب شده اند فته‬
‫اند و به عنوان بنیان و پایه ای برای اندیش ایدن د با ه وش های د گیری تحص ایلی‬
‫دانش آموزان بکا می وند شما د این کتابِ اهنما فهرست طوالنی از ابزا های وب‬
‫محو ا نخواهید یافت زیرا به نظر می س اد هر هفته از طرق گوناگون این ابزا ها به‬
‫عنوان نوآو ی جدید د سطح جهان معرفی می شوند با تغییر جریان توجه از ابزا ها‬
‫( که به نظر جا ب و بی نهایت می س اند) به ساامت عملکردها ما می توانیم آنچه ا‬
‫که برای کامل کردن تکا یف و فعا یت ها الزم اسااات‪ ،‬انجام دهیم تا ظرفیت دانش‬
‫اموزان ا ه مان ند کالس های وراااو ی و آموزش هره به هره د کالس های‬
‫مجازی ب ااازیم عملکردهای یادگیری و آموزش یک اساات و م ااتقیم به م ااا ه‬
‫د گیری تحصیلی د یادگیری باز می گردد( برای مثال جدول ‪ 1-2‬ا ببینید)‬
‫ماژول شش‪-‬فعالیتهای درگیر کردن دانشآموز با مطالبدرسی ‪237‬‬

‫ابزارهای نمونه‬ ‫فرصت های درگیری تحصیلی‬

‫‪‬‬ ‫‪Kahoot‬‬ ‫‪ ‬می توا ند م کان م نابغ اطال عاتی ا‬ ‫پ یدا کردن‬
‫‪‬‬ ‫‪MindMeister‬‬ ‫تعیین کند‬
‫‪Add-On‬‬ ‫اطالعات‬
‫‪‬‬ ‫‪Quizlet‬‬ ‫‪ ‬می توا ند م نابغ اطال عاتی ا ج هت‬
‫‪‬‬ ‫‪Padlet‬‬ ‫د سااتی و اسااتفاده از انها د انجام‬
‫‪‬‬ ‫‪Twitter‬‬ ‫ت کا یف و ف عا یت های د سااای‬
‫‪‬‬ ‫‪Google‬‬
‫سازماندهی و تجزیه و تحلیل نماید‬
‫‪ ‬پیدا کردن مکان اطالعات نشاااانه‬
‫کنجکاوی فرد است‬

‫‪‬‬ ‫‪Evernote‬‬ ‫می تواند به منابغ اطالعات اسااتناد‬ ‫‪‬‬ ‫اسخخ ت فاده از‬
‫‪‬‬ ‫‪Flipgrid‬‬ ‫نماید‬
‫‪‬‬ ‫‪Grammarly‬‬
‫اطالعات‬
‫‪‬‬ ‫‪PlayPosit‬‬ ‫د با ه بهترین شاااکل اساااتفاده از‬ ‫‪‬‬
‫اطالعات قراوت می کند‬
‫سواالتی می پر سد که اطالعات ا‬ ‫‪‬‬
‫تحریک نماید‬
‫‪‬‬ ‫‪Google Docs‬‬ ‫می تواند اطالعات ا یادداشت کند‬ ‫‪‬‬ ‫خلق اطالعات‬
‫‪‬‬ ‫‪Thing Link‬‬ ‫و د با ه آن ها براسااااس ا هداف و‬
‫‪‬‬ ‫‪Tik Tok‬‬
‫‪‬‬ ‫‪TurnItin‬‬
‫انتظا ات آموزشااای ساااطح پایه‬
‫د سی خودش بحث و گفتگو کند‬
‫اطال عات ا می توا ند به منظو‬ ‫‪‬‬
‫ک شف ایده های جدید برای دانش‬
‫آموزان تغییر دهد‬
‫برای نواو ی خطر کا های علمی‬ ‫‪‬‬
‫ا می پذیرد‬
 ‫‪ 238‬آموزش در فضای مجازی‬

‫‪‬‬ ‫‪Animot‬‬ ‫با د قت ا هداف ا با م خاط بان‬ ‫‪‬‬ ‫به اشخخ تراک‬
‫‪‬‬ ‫‪Storybird‬‬ ‫هماهنگ می کند‬
‫‪‬‬ ‫‪Tik Tok‬‬
‫گخخذاشخخختخخن‬
‫‪‬‬ ‫‪Remind‬‬ ‫از تفکر فراشااا ناختی برای تعیین‬ ‫‪‬‬ ‫اطالعات‬
‫‪‬‬ ‫‪WeVideo‬‬ ‫بهترین اهبردهااا جهاات بیااان‬
‫‪‬‬ ‫‪YouTube‬‬ ‫اهداف استفاده می نماید‬
‫منبغ اطالعات است و انعطاف پذیر‬ ‫‪‬‬
‫جدول ‪ 6-2‬عملکردها و ابزارها‬

‫مجموعه شرایط الزم برای درگیری تحصیلی و یادگیری‬

‫مرب یان دقی و تیز هوش می دانند که تمام آن یزهایی که تد یس می‬
‫شااوند بدون توجه به زمینه یادگرفته نمی شااوند پس آنچه که د ج ااتجوی آن‬
‫ه تیم این ا ست که تعیین کنیم ه مطا بی برای یادگیری ویاتی و مهم ا ست که‬
‫وتمان باید اتفاق بیافتد ما از خودمان می پرسااایم‪ ،‬ترکیب د سااات تجربیاتی که‬
‫یادگیری ا ترمین می کند ی ت؟ ه شرایطی باید وجود دا شته باشد؟ معلمانی‬
‫که مأمو یت آن ها پرو ش دانش آموزان د گیر د امو تحصااایلی اساااات‪ ،‬انوا‬
‫اسااتراتژیهایی ا که فراگیران به آنها نیاز دا ند‪ ،‬ا آموزش می دهند و فرصاات هایی‬
‫ایجاد می کنند تا دانش آموزان بتوانند از آنها ا ستفاده کنند آنها آینه ا ستعا ه ای ا‬
‫پیش وی دانش آموزان قرا می دهند تا مالوراااات جدی‪ ،‬پرساااش از خود‪ ،‬ول‬
‫م ااا ه‪ ،‬و تصاامیم گری د انها بهبود یابد اینگونه معلمان تاجاییکه ممکن اساات از‬
‫اندی شه و تفکر دانش آموزان شان به عنوان وا سطه ا ستفاده می کنند بطو یکه دانش‬
‫آموزان شان بتوانند ب صیرت بی شتری ن بت به اینکه گونه و ه زمانی آنها یاد می‬
‫گیرند واقدامات و نتایج واصل از یادگیری شان ا به یکدیگر مرتب می کنند و آنها‬
‫نگاه و دیدگاه وشنی از نو یادگیرنده دا ندکه د وال ساخت آن می باشند زیرا آنها‬
‫ماژول شش‪-‬فعالیتهای درگیر کردن دانشآموز با مطالبدرسی ‪239‬‬

‫با ویژگی های یادگیرنده د گیر د امو تحصااایلی هم از نظر فتا ی‪ ،‬شاااناختی و‬
‫هیجانی آشنا ه تند‬

‫ب یایید نفسخخی عمیق بکشخخیم و به خودمان یادآوری کنیم که دانش‬

‫آموزان چه چیزهایی نیاز دارند تا بتوانند تکالیف و فعالیت های مربوط‬
‫به مسایل آموزشی و یادگیری خود را انجام دهند و آنها را کامل کنند‪.‬‬

‫انتخاب ابزارهایی که با این عملکردها و شرایط سازگاری‬

‫داشته باشند‬
‫انتخاب مجموعه ای محدود از ابزا ها می تواند ا ش برانگیز باشاااد زیرا‬
‫گزینه های زیادی برای انتخاب وجود دا ند اعتراف می کنیم که فهرست بی انتهایی‬
‫از ابزا ها و منابغ ا برای پیمایش بین آنها و انتخاب موا د د خواه به شااام خویش‬
‫دیده ایم با وجود این‪ ،‬آنها نیز نمی توانند ما ا به گونه ای اهنمایی کنند تا تعداد‬
‫قابل مدیریتی از ابزا ها یی که نیاز دا یم و بر عملکردهای یادگیری تاکید می نمایند‬
‫تا سطوح د گیری تح صیلی ا بهینه سازی نمایم‪ ،‬سازماندهی کنیم د اینجا ند‬
‫مطلب مهم ا یادآو ی می کنیم تا هنگام تصااامیم گیری د مو د اینکه کدام ابزا‬
‫برای متن شااما بیشااترین کا برد ا می تواند داشااته باشااد از آنها اسااتفاده نمایید‬
‫ب ایا ی از سااامانه های مدیریت یادگیری (‪ )LMS‬مجهز به ابزا هایی ه ااتند و ی‬
‫این امر به معنای آن نی اات که شااما به آنها نیاز دا ید و می توانید از آنها اسااتفاده‬
‫ن مای ید عالوه بر این مدا سِ بخش ها و نواوی د با ه نحوه اسااات فاده از ابزا های‬
‫خا جی قابل اسااتفاده د مدا س تحت شاارای مو د نظرشااان دسااتو ا عمل های‬
‫خود شان ا دا ند هر زمان که بخواهید از ابزا های داخلی سامانه مدیریت یادگیری‬
 ‫‪ 241‬آموزش در فضای مجازی‬

‫و یا ابزا هایی که د سایت های خا جی وجود دا د ا ستفاده کنید ؛ ند سوال مهم‬

‫وجود دا د که باید پیش از شرو کا به آنها پاسخ دهید(شکل ‪ )1-3‬شما می توانید‬
‫برای مشاااهده ن ااخه های بیشااتری از نمونه های این ابزا ها به منابغ ومدخد کتاب‬
‫مراجعه نمایید‬

‫برخی از سواالتی که باید مد نظر قرا دهید عبا تند از‪:‬‬

‫این ابزا کدام عملکرد یادگیری ا بطو کامل انجام می دهد؟‬ ‫‪‬‬
‫آیا این ابزا برای دانش آموزان من کامال منا سب ا ست بطو یکه بتوانند با‬ ‫‪‬‬
‫وداقل کمک گرفتن از وا دین از آن استفاده نمایند؟‬
‫آ یا این ابزا ویژگی های د دساااترس بودن ا دا د و تا با شااارای‬ ‫‪‬‬
‫قرا دادهای ف رای دیجیتال سازگا با شد( به عنوان مثال آیا برنامه بگونه‬
‫ای طراوی شاااده اسااات که بتواند زیر نویس های فایل های ویدئویی ا‬
‫نشان دهد؟) ه ویژگی هایی این ابزا دا د که شما آنرا انتخاب کرده اید؟‬
‫ماژول شش‪-‬فعالیتهای درگیر کردن دانشآموز با مطالبدرسی ‪241‬‬

‫یادداشتی برای خودم‬

‫به منظو ان جام این عملکرد ها د کالس های وراااو ی ‪ /‬هره به هره ه‬
‫طو ؟‬ ‫شرایطی مو د نیاز است؟ د کالس های مجازی و یا آموزش از اه دو‬

‫کالس های و رو ی ‪ /‬هره کالس های م جازی و‬

‫یا آموزش از اه دو‬ ‫به هره‬

‫یافتن اطالعات‬

‫استفاده از اطالعات‬

‫خل اطالعات‬

‫اشتراک گذا ی‬
‫اطالعات‬
 ‫‪ 242‬آموزش در فضای مجازی‬

‫ارزیابی ابزارهای آموزش درفضای مجازی‬

‫نام ابزار آموزشی‬

‫جواب‬ ‫سوال‬

‫این ابزا کدام عملکرد یادگیری ا بطو کامل انجام می دهد؟‬

‫آ یا این ابزا برای دانش آموزان من کامال م ناساااب اسااات‬

‫بطو ی که بتوان ند با ودا قل ک مک گرفتن از وا دین از آن‬
‫استفاده نمایند؟‬

‫آ یا این ابزا ویژگی های د دساااترس بودن ا دا د و تا با‬

‫شرای قرا دادهای ف رای دیجیتال سازگا با شد( به عنوان‬
‫مثال آیا برنامه بگونه ای طراوی شاااده اسااات که بتواند زیر‬
‫نویس های فا یل های و یدئویی ا نشاااان دهد؟) ه ویژگی‬
‫هایی این ابزا دا د که شما آنرا انتخاب کرده اید؟‬

‫چک لیست ویژگی های مهم‬

‫اهی اسااات برای ضاااب کردن د س ها و اهنمای انجام‬

‫فعا یت قبل از کالس‬

‫فرمی برای ب حث ها و گفتگو های دانش اموزان بصاااو ت‬

‫نوشتا ی یا برمبنای ویدئو دا د‬

‫ابزا ی اساات که بواسااطه آن دانش آموزان می توانند تکا یف‬

‫خود ا ثبت و ا سال نمایند‬

‫اهی است برای دادن بازخو د به دانش آموزان د با ه تکا یف‬

‫د سی شان‬
‫ماژول شش‪-‬فعالیتهای درگیر کردن دانشآموز با مطالبدرسی ‪243‬‬

‫اهی اسااات برای دانش اموزان تا به یکدیگر بازخو د الزم ا‬

‫بدهند‬

‫ابزا ا زشایابی اسات که اجازه می دهد ا زشایابی م اتمر و‬

‫پایانی ا با آن انجام دهیم‬

‫اهی است برای برگزا ی جل ات خصوصی با دانش آموزان‪،‬‬

‫خانوده هایشان و سایر افراد متخصص د زمینه های آموزشی‬

‫اهی است برای برقرا ی ا تباط با سایر معلمان و به اشتراک‬

‫گذاشتن تجربیات‬

‫عالوه بر این‪ ،‬شما به ابزا های بهره و ی نیاز دا ید که به شما امکان‬

‫اجرای عملکردها و وظایف ا صلی و مهم تد یس ا بدهد مجددا یادآو ی می‬
‫کنیم ب اایا ی از پلت فرم ها ویژگی هایی ا برای نمره گذا ی به صااو ت‬
‫آنالین د اختیا شااما می گذا د عالوه بر این ها‪ ،‬جدول ‪ 1-3‬فهرسااتی از‬
‫ویژگی های ک ی ت مو د نظر ا د اختیا تان قرا می دهد شما ضرو تا‬
‫ک ی ت نوشته شده است نیاز ندا ید‬ ‫به همه وظایف و عملکردهایی که د‬
‫اما آنها جنبه هایی از کا ه تند که ممکن ا ست خوا سته با شید که مد نظر‬
‫قرا دهید‬

‫نظر ما این اساات که شااما می خواهید دانش آموزان تان و خودتان‬

‫د معرض اساااتفاده بیش از ود از ابزا ها قرا نگیرید ابزا ها ا خردمندانه‬
‫انتخاب کنید‪ ،‬بازهم بهتر اساات بگوییم ابزا ها ا براساااس سااطح د ساای و‬
‫هو شی تیم های کال سی‪ ،‬گروه های د سی‪ ،‬و مدا سی که د آنها د س می‬
‫دهید انتخاب کنید بگونه ای که همکا ان و دانش اموزان از شما ومایت کنند‬
 ‫‪ 244‬آموزش در فضای مجازی‬

‫و برای ا ستفاده از آنها د کالس های د س تواف دا شته با شند ابزا هایی ا‬
‫که انتخاب کرده اید به بچه ها معرفی کنید و نحوه اسااتفاده از آن ا یادشااان‬
‫بدهید به شکلی که مجبو ن شوید آنها خیلی به هم نزدیک شوند یا به شکل‬
‫خوشه ای کنا هم قرا گیرند‪ ،‬به عبا ت دیگر با فاصله اجتماعی نحوه استفاده‬
‫از ابزا ها ا یاد بگیرند به هر وال‪ ،‬با وجود این ورف ها‪ ،‬شما د وز اول همه‬
‫آنچه ا که با ید د با ه کالس شاااما بدانند به دانش آموزان یاد نمی ده ید‬
‫ند مروله آموزش‬ ‫اندیشااامندانه فکر کنید و نحوه اساااتفاده از ابزا ها ا د‬
‫دهید بگونه ای که شما مجبو نباشید بیش از ظرفیت و توانایی دانش آموزان‬
‫تان آنها ا به کا وادا ید‬

‫این کا آنچه ا که شااما د کالس مجازی دا ید انجام می دهید ا‬

‫نشان می دهد خانم و ا هانکوک‪ 9‬کالس مجازی د ست کرده است که نشان‬
‫دهنده ا شتیاق و عالقه مندی او ن بت به آموزش و یادگیری دانش آموزانش‬
‫می باشد کالسی با ایموجی هایی کا تونی که فرایی است تعاملی برای دانش‬
‫آموزان تا بر وی هاپر ی نک های(پیوندهای متنی) منابغ د سااای‪ ،‬مثل وب‬
‫سااایت ها‪ ،‬اسااناد‪ ،‬د س ها و تکا یف کلیک کنند و د اختیا شااان باشااد‬
‫همانطو که دکتر هانکوک خاطر نشااان کرد‪":‬مایلم مطا ب زیادی د این با ه‬
‫یاد بگیرم اما فکر می کنم‪ :‬آ یا خیلی ساااخت اسااات؟ و زمان ز یادی برای‬
‫یادیگیری الزم دا د؟ یا اینکه یک یز خیلی فانتزی است و ا زش نگهداشتن‬
‫ندا د؟ من ت صمیم گرفتم که کالس مجازی من ف رایی با شد که د آن بتوانم‬
‫به اوتی محتوای د سای ام ا تغییر دهم و این همان یزی اسات که آن ا‬

‫‪1‬‬
‫‪Laura Hancock‬‬
‫ماژول شش‪-‬فعالیتهای درگیر کردن دانشآموز با مطالبدرسی ‪245‬‬

‫به یک وش سااارگرم کن نده و آموز نده برای ا ا ئه آموزش های یادگیری‬

‫دیجیتال تبدیل می کند "‬

‫قا ب ا ائه مطلب پچا کو ای بی ت د بی ت به شما این امکان ا‬

‫می دهد تا ‪ 22‬تصاااویر ا برای ‪ 22‬ثانیه انتخاب کنید به عبا ت دیگر شاااما‬
‫‪ 222‬ثانیه وقت دا ید تا داسااتان خودتان ا د قا ب ‪ 22‬تصااویر و بصااو ت‬
‫بصااری بگویید پچاکو ا د ژاپنی یعنی پرورفی کردن این فرااای خالقانه‬
‫برای میهمانی های دو همی شبانه د سال ‪ 2223‬تو س دو معما م شهو‬
‫اخترا شد از آنزمان به بعد سه میلیون نفر د پچا کو ای د سرتاسر جهان‬
‫شرکت می کنند‬

‫دکتر هانکوک ادامه داد‪"،‬من می خوا ستم ف رایی ا برای نگهدا ی‬

‫منابغ مو د نیاز برای دانش آموزان فراهم کنم تا بتوانند آموخته هایی خود ا‬
‫د زمینه ای که تحقی کرده اند برای دیگران به شااکل تصااویری بیان کنند‬
‫من این ف را ا قا ب ا ائه یادگا ی فراگیران به نام پچا کو ا‪ 9‬نامگذا ی کردم‬
‫که از قا ب ‪ 22* 22‬برای بیان دا ستان پژوهش شما ا ستفاده می کند‪ ،‬شما‬
‫می توانید تف اایر شااخصاای خود ا یا داسااتان پژوهش خود ا د قا ب‪22‬‬
‫ا سالید و هر ا سالید ‪ 22‬ثانیه برای دیگران تو ضیح دهید‪ 2‬او ت صاویر و مطا ب‬
‫مو د نظر ش ا د ا سالید نگا گوگل د ست کرد‪ 3‬مطا ب او مقدمه ای دا د‬
‫که با پخش فیلم شرو می شود و دانش آموزان ا به سمت محتوای جدید‬
‫سوق می دهد که د قا ب ا ائه مطلب د پچاکو ا تهیه شده و نحوه استفاده‬
‫از آن ا نیز بیان می کند او از برنامه وم(‪ )Loom‬برای نمایش مطا ب استفاده‬

‫‪1‬‬
‫‪PechaKucha‬‬
‫‪2‬‬
‫)‪(PechaKucha 20×20, n.d.‬‬
‫‪3‬‬
‫)‪(Chen, Vargas, Thompson, & Carter, 2014‬‬
 ‫‪ 246‬آموزش در فضای مجازی‬

‫می کند تا محتوای تهیه شده به اوتی د دسترس باشد و بتواند نمایش آنرا‬
‫از نظر ب صری جذاب تر و زیباتر نماید برنامه وم ایگان‪ ،‬برمبنای ف رای ابری‬
‫و برای ویرایش نیز آسان و ساده است تمام منابغ د سی د کتابخانه مجازی‬
‫از طری پیوند ها (هاپر ینک) با گزا ی شده و د د سترس می با شند پیوند‬
‫داده شده برای د ست کردن متن و تصاویر ا ائه مطلب د پو ا کو ا د ابزا‬
‫ویدئو اساات که نشااان می دهد گونه این نو ا ائه مطلب ا می توانید تو ید‬
‫کن ید و د قف اااه کتاب خانه مجازی پیوند های پی دی اف برای ا زشااا یابی‬
‫مقاالت‪ ،‬تکا یف و تو صیه های الزم برای ا ستفاده از این نو قا ب ا ائه مطلب‬
‫هایپر ی نک هایی که به‬ ‫موجود اسااات عالوه بر این ها م نابعی از طری‬
‫‪ Splash‬و ‪ Pixabay‬متصاال می شااوند؛ برای د یافت تصاااویر با کیفیت جهت‬
‫ا ستفاده د بیان دا ستان ت صویری و سایر موا د مانند پ شت زمینه کا ‪ ،‬وجود‬
‫دا د که به دانش آموزان این امکان ا می دهد تا اینفوگرافیک ها یا پوسترهای‬
‫د خواه خود شان ا برای پ شتیبانی بی شتر پیام های شان طراوی نمایند دکتر‬
‫هانکوک می گوید‪ :‬من هم نین نمونه ای از پچا کو ا برای بچه ها ا ائه می‬
‫دهم تا دانش آموزان بدانند را و گونه جزئیات بی شتری ا د مطا ب شان‬
‫بگنجانند مطا ب کالس مجازی من از گوگل اساااالید به پی دی اف تبدیل‬
‫می شودند و سپس د سایت ‪ Canvas‬با گذا ی می شوند سرانجام‪ ،‬کالس‬
‫مجازی من محی آنالین انعطاف پذیر‪ ،‬د دساااترس و با انگیزه برای دانش‬
‫اموزان ایجاد می کند‬

‫اینک نوبت شاااماسااات آنچه ا که دا ید و آنچه ا که برای کالس‬

‫مجازی و آموزش از اه دو ن یاز دا ید ا د سااات کن ید ما برای این کا از‬
‫مقای ه یک خرید خوب از بقا ی محله شرو می کنیم ابتدا شما فهرستی از‬
‫مواد خو اکی ا که د طی هفته بدان نیاز دا ید تهیه کنید‪ ،‬سپس آشپزخانه‪،‬‬
‫ماژول شش‪-‬فعالیتهای درگیر کردن دانشآموز با مطالبدرسی ‪247‬‬

‫انبا ی و یخچال ا نگاه کن ید اول ببین ید ه موادی ا د خانه دا ید و ه‬

‫یزهایی ا ندا ید و الزم اساات بخرید هر خریدا ی بودجه مشااخص ای برای‬
‫خریدش دا د‪ ،‬خب پس هر یزی ا که نیاز ضاار و ی دا ید خرید کنید و د‬
‫مقابل تمایل به خرید بیشتر و اضافی مقاومت کنید‬

‫یاداشتی برای خودم‬

‫ابزا های کالس مجازی خود ا بر سی کنید‪ :‬دانش اموزان به ه ابزا هایی‬
‫نیاز دا ند؟ شما به ه ابزا هایی نیاز دا ید؟‬

‫نیازی نیست‬ ‫هنوز نه‬ ‫بله‬

‫ضب ویدئو برای د س ها و اهنمای انجام فعا یت‬

‫ها‬

‫اتاقی برای بحث و گفتگوی دانش آموزان‬

‫ا سال کا های دانش آموزان‬

‫ابزا ا ائه بازخو د‬

‫ا زشیابی م تمر و ا زشیابی پایانی‬

‫پلت فرمی برای دیدا های فردی‬

‫اشاااتراک گذا ی ورفه ای م اااایل آموزشااای با‬

‫همکا ان‬
 ‫‪ 248‬آموزش در فضای مجازی‬

‫طراحی فعالیت های آموزشی همراه با درگیری تحصیلی در ذهن‬

‫فععا یت هایی که دانش آموزان ه بصاااو ت همزمان و ه بعد از‬
‫کالس د س انجام می دهند باید یادگیری ا ت ااریغ نماید فعا یت هایی که‬
‫کا زیادی می برد و فق نیازمند ا ستفاده ازد ست و فعا یت ج می ا ست اما‬
‫باعث خاموش کردن ذهن می گردد نباید به عنوان فعا یت آموزشا ای د نظر‬
‫گرفته شود و به دانش آموزان داده شود زیرا این نو فعا یت ها مانغ د گیری‬
‫بری‪9‬‬ ‫تحصایلی دانش آموزان می گردد؛ د ساات مثل انجام کا انندگی برای‬
‫(‪)2222‬اسااات که از جایی به جایی می ود د اغلب موا د از دانش آموزان‬
‫خواسااته می شااود تا مقدا بی شااما ی از تمرین های معمو ی (مثال وفظ‬
‫کردن مطا ب) ا برای یادگیری د س انجام دهند اما د یل کمی برای اینکه‬
‫را یادگیری با انجام این نو فعا یت ها خ می دهد ا ائه می کنند ا بته‬
‫همه می دانیم که تمرین کردن مهم اسااات و دانش آموزان الزم اسااات برای‬
‫انجام تکا یف ا ش برانگیز بیشااتر‪ ،‬برخی از اطالعات ا به خاطر ب ااپا ند و‬
‫آنها ا وفظ کنند بچه های کو ک تر الزم اساات که با ا فبا آشاانا باشااند‪،‬‬
‫کلمات و وروف ا ب شنا سند و عدد نوی ی ا یاد گرفته با شند شو بختانه‬
‫ب یا ی از تکا یف و فعا یت های آنالین که به دانش آموزان داده می شود بر‬
‫وفظ کردن تشخیص فعا یت ها با صرف سایر موا د یادگیری تاکید می کنند‬
‫د یادگیری از اه دو نیازی نی اات که تعداد کا برگ های بی پایانی که باید‬
‫کامل کنند ا کم کنیم فعا یت ها و تمرین هایی که دانش آموزان د کنا‬
‫یکدیگر یا به طو م ااتقل انجام می دهند توانایی توسااعه تعامل و د گیری‬
‫تحصیلی از طری طراوی متفکرانه ا دا ند سازمان آموزش و پرو ش و شد‬

‫‪1‬‬
‫‪Berry‬‬
‫ماژول شش‪-‬فعالیتهای درگیر کردن دانشآموز با مطالبدرسی ‪249‬‬

‫کودکان د استرا یای جنوبی‪ )2291( 9‬از معلمان با استفاده از یادگیری ورفه‬
‫ای به سوی طراوی تکا یف و فعا یت هایی که د گیری تحصیلی بیشتری ا‬
‫می طلبد و باعث عمی تر شدن یادگیری می گردد‪ ،‬ومایت و پ شتیبانی می‬
‫کند توصیه های سازمان برای انتقال تجربیات و وفظ جایگاه معلمی عبا تند‬
‫از‪:‬‬

‫با تغییر نوع تکالیفی که به دانش آموزان می ده ید یعنی از‬ ‫‪‬‬

‫و ضعیت تکالیف ب سته با پا سخ های محدود به تکالیف باز با‬
‫پا سخ های نامحدود دانش آموزان را ت شویق کنید تا به بیش‬
‫از یک روش برای پا سخ گویی به تمرین ها فکر کنند‪ .‬تکا یف‬
‫و تمرین های داده شااده ا مو د بر سای قرا دهید؛ د ج ااتجوی‬
‫اه هایی باشااا ید که دانش آموزان بتوانند از اه ها و وش های‬
‫گوناگون م ااا ه ا ول کنند یا تکلیف ا انجام دهند یا اینکه بیش‬
‫از یک د یدگاه ا د انجام تکا یف د نظر بگیر ید به عنوان مثال‪:‬‬
‫مشکالتی ا برای دانش آموزان ایجاد کنید که به وش های مختلف‬
‫قابل ول باشد‬
‫با وادار کردن دانش آموزان به ارت باط برقرار کردن و مرتبط‬ ‫‪‬‬
‫کردن م سایل با آموخته های قبلی و م سایل زندگی از سطح‬
‫اطالعات یا دانش به سمت درک و فهم پیش بروید‪ .‬بع ری از‬
‫تکا یف و فعا یت ها ا طو ی طراوی کنید که دانش آموزان نیاز به‬
‫مقای ه ویافتن ترادها بین دو پدیده داشته باشند‪ ،‬قوانین و ا گوها‬

‫‪1‬‬
‫‪The South Australia Department for Education and Child Development‬‬
 ‫‪ 251‬آموزش در فضای مجازی‬

‫ا شناسایی کنند و بفهمند‪ ،‬ایده هایی که د ظاهر هیچ شباهتی با‬

‫یکدیگر ندا ند د واقغ با یکدیگر مرتب ه تند و ا تباط دا ند‬
‫به جای این که به دانش آموزان بگویید که به چه چیز هایی‬ ‫‪‬‬
‫ن یاز دارند‪ ،‬ابتدا از دانش آموزان بپرسخخ ید که آنها چه فکری‬
‫می کنند‪ .‬تکالیف و فعالیت هایی را طراحی کنید که به دانش‬
‫آموزان این فرصخخت را بدهد تا ابتدا ایده های خودشخخان را‬
‫امتحان کنند تا ببینند چه ا یده هایی جواب می دهد و کدام‬
‫ا یده ها جواب نمی ده ند‪ .‬به عنوان م ثال‪ ،‬پیش از ان که دانش‬
‫آموزان متن ا بخوانند و بدانند که شااخصاایت ه کا ی انجام می‬
‫دهد از دانش آموزان سااوال کنید برای ول م ااا ه یا مشااکل پیش‬
‫ه می تواند باشااد‪ ،‬مثل وضااعیت دشااوا ی که‬ ‫آمده بهترین کا‬
‫شخصیت داستان با آن مواجه شده است‬
‫دانش آموزان را در موقع یت موا جه با بر نا مه قرار ده ید با‬ ‫‪‬‬
‫حرکت از فرآیند به سوی حل م ساله او را به جلو برانید‪ .‬د‬
‫ابتدا با ا ائه اطالعات ناکافی برای آنها‪ ،‬یا دادن تنها اطالعات گام‬
‫های او یه که می تواند شااامل اطالعات غیر مرتب هم باشااد اتکاء‬
‫بر سایر اعرای گروه ا ت ریغ نمائید‬

‫با استفاده از اصو ی که گفته شد‪ ،‬تکا یف و فعا یت هایی ا طراوی‬

‫کنید که ذهن بتواند میزان د گیری تحصاایلی ا افزایش دهد‪ ،‬ه تکا یف به‬
‫طو م اتقل انجام شاوند و ه با همکا ی دیگران انجام گیرند معلم ابتدایی‬
‫خانم کالد یا ید ا یت تکا یف و فعا یت های ا برای دانش آموزان پا یه های‬
‫پایین تر طراوی کرد تا آنها بتوانند با کمک خانواده هایشاااان آنها ا انجام‬
‫ماژول شش‪-‬فعالیتهای درگیر کردن دانشآموز با مطالبدرسی ‪251‬‬

‫دهند آنها وقتی دو هم ه اااتند می توانند د با ه تجربه هایشاااان با هم‬

‫صحبت کنند فهرست تکا یف یادگیری او د خانه (جدول ‪ 1-0‬ا نگاه کنید)‬
‫تمرکز اصلی اش ا بر وظایف اصلی و مهم گذاشته است د وا یکه برای بچه‬
‫ها تکلیفی طراوی کرده که آنها با آن د گیری تحصا ایلی پیدا می کنند و به‬
‫آنها اجازه داده و فرصاات های ا فراهم آو ده تا به ول م ااایل نیز بپردازند‪،‬‬
‫سوال بپرسند و خالقیت و نوآو ی خودشان ا نیز نشان دهند‬

‫صبحانه بخو ‪ ،‬تختت ا مرتب کن‪ ،‬باس بپوش‪ ،‬دندان هایت ا م واک بزن‬

‫بگو واال که دا ی بز گ و بز گ تر می شوی ه او اسی دا ی‬

‫خوشحال‬ ‫غمگین‬ ‫هیجان زده‬ ‫ترسیده‬ ‫خ ته‬

‫منابغ‪:‬‬

‫‪‬‬ ‫”‪“iStock.com/Prostock-Studio‬‬
‫‪‬‬ ‫”‪“iStock.com/beyhanyazar‬‬
‫‪‬‬ ‫”‪“iStock.com/max-kegfire‬‬
‫‪‬‬ ‫”‪“iStock.com/shapecharge‬‬
‫‪‬‬ ‫”‪“iStock.com/Sergey Nazarov‬‬
 ‫‪ 252‬آموزش در فضای مجازی‬

‫فهرست ‪ :2‬یادگیری در خانه‬

‫باغبانی‬

‫دوشنبه گل های آفتابگردان و روز تولد ونگوک‬

‫ریاضی‬ ‫حرف ها و صداها‬ ‫بحث و گفتگو به اشتراک‬

‫گذاشته شده‬
‫شاایشااه و ودس‪ :‬بچه ها ا‬ ‫به کلمه هایی فکر کنید که با‬
‫دعوت کنید شیشه مرباخو ی‬ ‫کلمه آفتاب هم آهنگ اسااات‬ ‫وز تو د وین ااانت ون گوگ‬
‫کو کی ا پر از دانااه هااای‬ ‫آیا واژه های مهتاب‪ ،‬ساااراب‪،‬‬ ‫ا ست ما این وز ا با برگزا ی‬
‫تخ مه آف تابگردان کن ید و از‬ ‫دا اب‪ ،‬شااا هاب‪ ،‬به ذهن تان‬ ‫وز آفتااابگردان جشااان می‬
‫بچه ها بخواهید تا آنرا بر سی‬ ‫سااا ید با این کل مه ها یک‬ ‫گیریم خب‪ ،‬شااا ما بگوی ید‬
‫کنند بچه ها فرصاات دا ند تا‬ ‫جوک کوتاه ب اااازید شاااهاب‬ ‫د با ه گل آفتابگردان ی می‬
‫ودس بزن ند که د دا خل‬ ‫آفتاب است؟‬ ‫دانید؟ آیا گل های آفتابگردان‬
‫ند تا تخ مه‬ ‫شااایشااااه‬ ‫بلند ه اااتند یا کوتاه؟ را به‬
‫ا ین واژه هااا ا د د ف ترتااان‬
‫آفتابگردان وجود دا د به دانه‬ ‫آنها می گویند گل آفتابگردان؟‬
‫بنوی ید و د مو دشان نقاشی‬
‫های گل آف تابگردان که د‬ ‫کلمااه آفتااابگردان دو بخش‬
‫بک شید د جل ه آینده وقتی‬
‫این ظرف شاایشااه ای ه اات‬ ‫ا ست یک با د ست خود ا از‬
‫د س نگا ش داشتیم از آنها د‬
‫نگاه کنید آیا شاما می توانید‬ ‫باال به پایین بیاو ید و بگویید‪:‬‬
‫نوشتنه خود استفاده کنید‬
‫ودس بزنید که ند تا تخمه‬ ‫آفتاب و با دست دیگر این کا‬
‫آفتابگردان د ظرف شاایشااه‬ ‫ا انجااام دهاادیااد و بگوییااد‪:‬‬
‫ای ه اات؟ ودس خودتان ا‬ ‫گردان واال دسااات بزن ید و‬
‫وی برگه ای بنوی ااید د ب‬ ‫بگویید‪ :‬آفتابگردان‬
‫ظرف ا باز کنید و دانه ها ا‬
‫بشااا ما ید ودس فرز ندتان‬
‫قد به عدد واقعی نزد یک‬
‫بود؟‬
‫ماژول شش‪-‬فعالیتهای درگیر کردن دانشآموز با مطالبدرسی ‪253‬‬

‫م هارت های حر ک تی‬ ‫کار هنری یا حسی‬ ‫انجام حرکات ظریف‬

‫ماهیچه ها‬
‫یک گل آفتابگردان بکشااا ید‬
‫باغبانی‪ ،‬نحوه نشااا اااتن به‬
‫شااا کل گل نیلوفر د و زش‬
‫یو گا پا های خم یده خود ا‬
‫بلند کنید‪ ،‬و ضعیت بدن خود‬
‫ا د وا ت تعادل نگه دا ید‬
‫دساااات های تان ا که زیر‬
‫پاهایتان ه اات تکان دهید و‬
‫کم کم خودتان ا به سااامت‬
‫باال بکشاید وانمود کنید گلی‬
‫د وال شکفتن است‬
‫دا نه های تخم آف تابگردان ا‬
‫می توانید از مداد های شمعی‬ ‫برداشاااتااه و آنهااا ا داخاال‬
‫بااا نااگ هااای ز د‪ ،‬نااا نجی‪،‬‬ ‫ف راهای خا ی شانه تخم مرغ‬
‫سبزف قهوه ای و یا از مدادهای‬ ‫بریز ید د هر جای تخم مرغ‬
‫نگی اساااتفاده کنید اگر می‬ ‫‪ 92‬دا نه بریز ید از یک نفر‬
‫توانید نقاشی تان ا نگ کنید‬ ‫بخواهید که د کنا شااما دانه‬
‫گل آفتابگردانی با سااااقه بلند‬ ‫ها ا ب شما د اگر ده تا دانه د‬
‫بکشید‬ ‫ده خانه یخته باشید می شود‬
‫‪ 922‬تا‬

‫سه شنبه‪ :‬ما درمورد باغچه چه چیزهایی می دانیم؟ ما می خواهیم‬

‫چه چیزهایی یاد بگیریم؟‬

‫ریاضی‬ ‫بحث و گفتگو به اشتراک ورف ها و صداها‬

‫تاس بیانداز‪ ،‬ببین ه عددی‬
‫گذاشته شده‬
‫باغ چه ا بخش کن وقتی می‬
‫می آید‪ ،‬به همان تعداد نگ‬ ‫گویی باغچه دوبا دساااتت از‬ ‫با ه مکانی باغچه می گویند؟‬
‫قرمز وی کاااغااذ ‪ 1*1‬اینج‬ ‫باااال بااه پااایین می آیااد د‬ ‫باغچه مکانی اسااات که د آن‬
‫بکش (بااه عنوان نرده‬ ‫خ‬ ‫خانواده شما اسم ه ک ی دو‬ ‫م یوه هااا‪ ،‬گیاااهااان‪،‬‬ ‫ا نوا‬
‫های دو باغ)‪ ،‬دو با ه تاس‬ ‫بخش دا د؟ ه کلمات دیگری‬ ‫سبزیجات می کا ند کتابدا ی‬
‫بیانداز و به همان تعداد خ‬ ‫با ورف"ب" شرو می شوند؟‬ ‫د با ه باغ بانی و نگ هدا ی از‬
‫های نا نجی سم کن‪ ،‬دوبا ه‬ ‫د دفترتان آنها ا بنوی ید به‬ ‫باغ چه ها بخوان ید با خانواده‬
‫تاس بیانداز و به همان تعداد‬ ‫کلماتی مانند‪ :‬بیل؛ بیلچه‪ ،‬باغ‪،‬‬ ‫خودتان د با ه تجربه خودتان‬
‫های ز د‪ ،‬دوبا ه تاس ا‬ ‫خ‬ ‫و باغبان فکر کرده اید؟‬ ‫از باغچه صحبت کنید آیا شما‬
‫های‬ ‫برای تعیین ت عداد خ‬ ‫باغچه دا ید؟‬
‫سااابز ب یا نداز‪ ،‬کدام نرده ها‬
 ‫‪ 254‬آموزش در فضای مجازی‬

‫بی شترین تعداد و کدام ها کم‬

‫ترین تعداد ا آو دند‬

‫ریشه‬ ‫کار هنری و حسی‬ ‫محرک ها را پیدا کن‬

‫یک بطری آب خا یف یا یک‬ ‫باغچه ای بکشید و آنرا نگ‬
‫شیشه مربای خا ی ا بردا ید‬ ‫کنید سعی کنید از نگ ها‬
‫د آن ا کمی ساااو اخ کنید‬
‫به ترتیب نگ های نگین‬
‫بطری ا از آب پر کنید واال‬
‫کمااان برای نااگ کردن‬
‫با آنچه ساخته اید به گل ها و‬
‫اسااات فاده کن ید گل های‬
‫گیاهان آب بدهید‬
‫قرمز‪ ،‬نا نچی‪ ،‬ز د (سااابز)‪،‬‬
‫آبی و بنفش و برگ هاای‬
‫سااابز د ب بطری آب که‬
‫استفاده نمی شود ا با فشا‬
‫به آن بچ بانید‬
‫خمیر بازی بردا ید و گل‬
‫آفتابگردان د ست کنید از‬
‫یااک دا یره صاااااف برای‬
‫مرکزش اسااات فاده کن ید‬
‫مقدا از خمیر ا و ه کرده‬
‫م ثل ما د سااات کن ید و‬
‫جای ساقه قرا دهید توپ‬
‫های صاف کو تری د ست‬
‫کن ید و جای برگ ها قرا‬
‫د هیااد واااال برگ هااا و‬
‫گلبرگ ها ا بشما ید‬

‫چهارشنبه در زمین چه چیزهایی سبز می شود و رشد می کند؟‬

‫ریاضی‬ ‫حرف ها و صداها‬ ‫بحث و گفتگو به اشتراک‬

‫با ا ستفاده از عکس های میوه‬

‫گذاشته شده‬
‫بعااد از پیاادا کردن عکس‬
‫های و سبزیجاتی که شما د‬ ‫میوه ها و سااابزی جات از‬ ‫توضااایح دهید که گل ها‪،‬‬
‫دفتر تان کشااا ید ید دفتر ه‬
‫داخاال مجالت تبلیغاااتی‬ ‫میوه ها و سااابزی جات از‬
‫های مخصوص شما ش اعداد‬
‫ودا قل ها تا ا انت خاب‬ ‫ز م ین می و ینااد ن ظر‬
‫د ساات کنید مثال برای عدد‬
‫کنید و عکس آنها ا بکشید‬ ‫خودتان ا بنوی اید آهنگ‬
‫‪ 9‬یک دانه سیب بکشید برای‬
‫کنا عکس ها‬ ‫‪ 2‬دوتا موز و‬ ‫و نگ کنید ورف اول اسم‬ ‫زیر ا بخوانید‪:‬‬
‫عدد آنها ا بنوی ید‬ ‫آنها ا بنوی اااید و یا اینکه‬
‫‪“The gardner build‬‬
‫”‪the fence‬‬
‫ماژول شش‪-‬فعالیتهای درگیر کردن دانشآموز با مطالبدرسی ‪255‬‬

‫ا سم کامل شان ا بنوی ید و‬

‫بخوانید‬

‫انگیزه های خارج از خانه‬ ‫کار هنری یا حسی‬ ‫محرک ها را پیدا کن‬

‫بروید پیاده وی فهرسااات‬
‫موا د مو د عال قه خود ا از‬
‫بخش بحث و گفتگو با خود‬
‫بردا ید‬
‫ببینید ند تا از اقالمی که‬
‫د فهر ست تان نو شته اید ا‬
‫می توانید پیدا کنید اسااتی‬
‫گیاهان د خاک شاااد می‬
‫کن ند یا د ک ثا فت؟ یا د‬
‫نحوه شااد آنرا د دفترتان به‬
‫گلدان؟ یا د ظروف تزیینی؟‬
‫اه بروید بیای تید و بپرید‬
‫بذ گیاهان ا ب اااته بندی‬ ‫عکس های مح صوالتی که د‬
‫کنید وی ب اااته ها اسااام‬ ‫باغچه شد می کنند ا ببرید‬
‫گیاهان ا بنوی ااید و شااکل‬ ‫برای پیاادا کردن این گ نااه‬
‫شاااان ا د زمان برداشااات‬ ‫عکس هااا بااه بروشاااو هااای‬
‫محصول نقاشی کنید‬ ‫تبلی غاتی و مج له های مواد‬
‫غذایی نگاه کنید ‪.‬ت صاویر ا به‬
‫ریشه‬ ‫دسته های میوه ها ‪ ،‬سبزیجات‬
‫توی ظرفی هویچ بکا ید‬ ‫یااا گیاااهااان مرتااب کنیااد ‪.‬‬
‫محصوالت مو د عالقه خودتان‬
‫ا د دفترتان نقاشی کنید‬
‫تد یج نقاشی کنید‬

‫پنج شنبه کمک کننده ها و حشرات در باغچه‬

‫ریاضی‬ ‫بحث و گفتگو به اشتراک ورف ها و صداها‬

‫آیا تا به وال کا ت بازی کرده‬ ‫گذاشته شده‬
‫آیااا بااه نحوه تلفظ کلمااه‬
‫اید؟ کا ت هایی که وی آنها‬
‫ه‬ ‫ولزون فکر کرده ا ید؟‬ ‫کرم و ولزون ه فایده ای‬
‫عکس ه اات ا از کا ت های‬
‫ک لمااات د ی گری ا می‬ ‫برای باغچه دا ند؟ آیا یکی‬
‫عددی جدا کنید از یکی از‬
‫شااناسااید با یتم و آهنگ‬ ‫از آنها آفت اساات و دیگری‬
‫بز گ ترها بخواهید کا ت ها‬
‫ا بطو م ااااوی بین دو نفر‬ ‫ولزون خوانده می شوند؟‬ ‫کم یا باغچه؟ آیا ک ااای‬
‫تق یم کنند دسته و ق های‬ ‫سواالت شما ا نوشته است‬
‫عددی ا جلو خود تان م گه‬ ‫و اجازه می دهید که جواب‬
‫دا ید و بز گ ترین عدد ا‬ ‫هایش ا بیابد؟‬
‫انت خاب و وی میز ب گذا ید‬
‫هرکس کااا تش عاادد بز گ‬
 ‫‪ 256‬آموزش در فضای مجازی‬

‫تری باشاااد صااااوب هر دو‬

‫کا ت خواهد بود‬

‫ریشه‬ ‫کار هنری یا حسی‬ ‫موسیقی‬

‫زی تگاه گرمی د ست کنید‬ ‫متن آهنگ زیر را آهنگین‬

‫با مداد شااامعی ما پیچی‬
‫یک شیشه مربا انتخاب کنید‬
‫بخوانید‪:‬‬
‫شبیه ولزون بک شید برای‬
‫سو اخی د د ب شیشه ایجاد‬ ‫‪sing a song oof‬‬
‫نگ کردن پوساااته ولزون‬
‫کنید کف شی شه ا مقدا ی‬ ‫‪flowers‬‬
‫از آب نگ اساااتفاده کنید‬
‫وزانه باطله بریزید‪ ،‬ساااپس‬
‫اگر آبرنگ ندا ید می توانید‬ ‫‪flowers all around.‬‬
‫وی وزا نه ها ا با خاک‬
‫بپوشااانید شاایشااه ا داخل‬ ‫سر یک ماژیک خشک شده‬ ‫‪flowers that are‬‬
‫باغ چه توی و یاط ب گذا ید‬ ‫ا داخل فنجان آبی بگذا ید‬ ‫‪growing.‬‬
‫منتظر با ش با ان باشید اگر‬ ‫تا نگ پس دهد و ساااپس‬ ‫‪growing in the‬‬
‫با ان ب با د زودتر بیرون می‬ ‫شااا ما می توان ید از آن به‬ ‫‪ground.‬‬
‫آیند کرم ا که از خاک بیرون‬
‫‪ flowers of each‬عنوان آبرنگ استفاده کنید‪.‬‬
‫آمده اند داخل شاایشااه مربا‬ ‫‪color‬‬
‫ب گذا ید برای غذای کرم ها‬
‫‪make a pretty view.‬‬
‫ند تکه کو ک توت فرنگی‬
‫یا پرتقال زیر خاک برایشاااان‬ ‫‪red and orange and‬‬
‫بگذا ید‬ ‫‪yellow‬‬

‫‪blue and purple,‬‬

‫!‪too‬‬

‫جمعه ‪ :‬باغبان ها و ابزارها‬

‫ریاضی‬ ‫حرف ها و صداها‬ ‫بحث و گفتگو به اشتراک‬

‫گذاشته شده‬
‫کا ت های بازی ا به ترتیب‬ ‫عکس ابزا ی باغ بانی مو د‬
‫شما ه وی کف اتاق بچینید‬ ‫عالقه خودتان ا بک شید به‬ ‫باغبان کا ش ی ااات؟ از‬
‫اشیاء یا وسایلی ا بشما ید با‬ ‫ورف او ی که این ابزا به‬ ‫ااه ابزا هااایی او د کااا‬
‫ماژول شش‪-‬فعالیتهای درگیر کردن دانشآموز با مطالبدرسی ‪257‬‬

‫شااما ه کا ت ها یکی باشااند‬ ‫آن شااارو می شاااود فکر‬ ‫باغبانی اساااتفاده می کند؟‬
‫مثال ‪ 9‬یااک یااا ی دو دو‬ ‫ب‬ ‫کنید وی ابزا تان بر‬ ‫آ یا هر بیل چه ای با بیل چه‬
‫یا ی سه سه یا ی‬ ‫بزنید از ابزا ا ستفاده کنید‬ ‫دیگر فرق دا د؟ آ یا بیل چه‬
‫و بنوی اااد که اگر باغ بان‬ ‫ای ه ت که بهتر از بیلچه‬
‫بودید ه می کردید؟‬ ‫های دیگر باشاااد؟ بهترین‬
‫شاالنگ برای آبیا ی باغچه‬
‫ها ه شلنگی است؟‬

‫ریشه‬ ‫کارهنری یا حسی‬ ‫محرک ها را پیدا کن‬

‫از دا خل و یاط ولزون ها ا‬ ‫د و برگ ها با مداد شاامعی‬ ‫انگشت شصت و سبابه خود‬
‫جمغ کن ید و آن ها ا دا خل‬ ‫خ بکشااید محکم فشااا‬ ‫ا قوی کنید علف های هرز‬
‫شاایشااه مربایی بریزید که د‬
‫باادهیااد گ برگ هااا ا‬ ‫ا از باغچه بکنید اما قبل‬
‫آن دا ای ساااو اخ باشااااد‬
‫بکشااا ید وی مداد های‬ ‫از این که شااارو کن ید به‬
‫مقدا ی برگ سبزی جات تازه‬
‫شمعی ا با آبرنگ پر کنید‬ ‫کندن و د آو دن علف های‬
‫یا مانده برایشاااان بگذا ید تا‬
‫بخو ند کدام ساابزی جات ا‬ ‫مداد شااامعی باعث ساااا م‬ ‫هرز از بز گ ترهااا یتااان‬
‫بیشتر دوست دا ند؟‬ ‫بپرساااید که کدام ها علف ماندن نقاشی می شود‪.‬‬
‫های هرز ه تند انگ شتان‬
‫قوی تر نوی ااانااده هااای‬
‫بهتری خواهند شد‬

‫جدول ‪ 6-4‬فهرست تکالیف یادگیری در خانه‬

‫مآخذ‪Claudia Readwright. :‬با کسب اجازه ‪.‬‬

 ‫‪ 258‬آموزش در فضای مجازی‬

‫مروری بر سال های گذشته‬

‫نوشته کالدیا د ایت‬

‫واود یادگیری زود هنگام ما آگاهانه تصمیم گرفت‬

‫دوشااایوه متفاوت ا به زبان آموزان خردساااال و‬
‫خانواده های شان ا ائه دهد‬

‫ما می دان اااتیم که ب ااایا ی از خانواده ها بیش از یک فرزند دا ند که می‬

‫توان ااتند به اهنمایی های آموزشای بخش ما از طری پیوند "مغزت ا فعال‬
‫کن" به اد س ‪:‬‬

‫‪https://www.fresnounified.org/learningguides#brain‬‬
‫د ستر سی دا شته با شند بنابراین‪ ،‬می دان تیم که الزم ا ست گزینه های‬
‫انعطاف پذیر ا د اختیا خانواده ها قرا دهیم هر دو شیوه اهنمایی آموزش‬
‫پایه ششم ا د اختیا خانواده ها قرا می داد وش اول برنامه پیشنهادی ا‬
‫ا ائه می داد که شااامل فعا یت هایی برای هر د س شاابیه فعا یت های یک‬
‫وز عادی د مد سه بود وش دیگر به عنوان فهرست طراوی شده بود این‬
‫فهرست تکا یف و فعا یت هایی ا پیشنهاد می داد که د آن هر یک از اعرای‬
‫خانواده می توان تند د یادگیری م شا کت دا شته با شند این کا می تواند‬
‫فشااا وا ده بر برخی وا دین ا که به طو ناگهانی خودشااان ا د نقش مربی‬
‫کالس های ند پایه می دیدند ‪ ،‬کاهش دهد! یک قطعه هنری که توسااا‬
‫یکی از اسااتادان معرفی می شااد به عنوان تخته پرش برای یک هفته کامل‬
‫عمل می کرد وز با یک بحث گروهی شامل فر صتی برای نو شتن آغاز می‬
‫شد بعد ازبی ت و پنج سا ه کا تد یس موفقیت آمیز د کالس های د س‬
‫ماژول شش‪-‬فعالیتهای درگیر کردن دانشآموز با مطالبدرسی ‪259‬‬

‫مبتنی بر پروژه‪ ،‬می دان اااتم که ماه یت تکا یف و فعا یت های باز جواب‬
‫خواهد داد‪ .‬کالس د س آنروز با جل اااه بحث و گفتگوی مشاااترک آغاز می‬
‫شااود که شااامل فرصاات برای نوشااتن نیز می شااود هر کدام از دیف های‬
‫فهرسااات می تواند جدا جدا یا همزمان با ساااایر گزینه های انتخابی انتخاب‬
‫شود من تصو کردم مراقبان همه ی شش پیشنهاد ا می خوانند و از بچه ها‬
‫می پرسااند‪ :‬دو کا ی که قبل از ناها دوساات دا ند انجام بدهند ی اات؟‬
‫فهرست فعا یت ها قبل از شرو هفته آینده از وز جمعه د دسترس خانواده‬
‫ها قرا می گیرد به این ترتیب‪ ،‬اگر خانواده می خواستند د تجربه ای شرکت‬
‫کنند و منبعی بود که آنها د اختیا ندا شتند‪ ،‬مجبو بودند آخر هفته مطا ب‬
‫مو د نیاز ا جمغ آو ی کنند د جدول ‪ ، 1-0‬دانه های آفتابگردان ا مشاهده‬
‫می کن ید( یزی که معموالً د همه خانه ها پ یدا نمی شاااود) برای ند ین‬
‫فعا یت باغبانی مو د نیاز اساات د طی هفته فرصااتی داده شااده تا با مطا عه‬
‫نحوه کاشت دانه های آفتابگردان مطا ب آموخته شده قبلی ا با مطا ب جدید‬
‫ا تباط داده و با هم مرتب کن ند جو ی که بتوان ند تابلوهای هنری ا با یکدیگر‬
‫مقای ه نمایند و تفاوت هایی آنها ا بیان کنند پروژه های‪ : STEAM‬شامل؛‬
‫علوم‪ ،‬فناو ی‪،‬مهندسی‪ ،‬هنر و یاضی‪ ،‬پیشنهاد شد تا بچه ها بتوانند ایده های‬
‫خودشان ا آزمایش کنند و د صو ت تمایل گروه های سنی مختلف د پروژه‬
‫د گیر شوند وزی که ایده های آنها مو د بر سی قرا گرفتند‪ ،‬فر صت هایی‬
‫ساااخته شااد تا از نتایج بدساات آمده د آینده اسااتفاده شااود این تجا ب‬
‫ناهمزمان د خانه به ما این فرصت ا می دهد تا از طری آموزش از اه دو و‬
‫از اه های معنی دا با دانش آموزان و خانواده های شان ا تباط برقرا کنیم و‬
‫د فعا یتی د گیر شویم‬
 ‫‪ 261‬آموزش در فضای مجازی‬

‫یادداشتی برای خودم‬

‫با استفاده از اصول طراوی تکا یف د سی‪ ،‬فعا یت های کالسی و کا د‬
‫منزل ها فعا یت گوناگونی ا که د وال واضر از آنها استفاده می کنید‬
‫ا بر اساس این اصول هماهنگ نمایید‬
‫فعا یت و یا تکلیف باز‬

‫فعا یتی د سطح‬

‫د ک و فهم‬

‫فعا یت پرسشی‬

‫فعا یت ول م ا ه‬
‫ماژول شش‪-‬فعالیتهای درگیر کردن دانشآموز با مطالبدرسی ‪261‬‬

‫ته یه و تنظیم جدول ز مانی قا بل تو جه برای بهبود و ارت قا‬

‫میزان درگیری تحصیلی دانش آموزان‬

‫دانش آموزان و معلمان "خ تگی ناشی از خیره شدن به صفحه نمای شگر" ا‬
‫تجربه کرده اند که ناشی از نش تن طوالنی مدت‪ -‬ساعت ها ‪ -‬د جلو صفحه‬
‫نمایش و د گیر بودن با مطا ب د س ای می باشااد بعر ای از مدا س د ابتدا‬
‫سعی می کنند تا دقیقا همان برنامه واقعی مد سه که برای تد یس و رو ی‬
‫طراوی گردیده است ا اجرا کنند آنها خیلی سریغ متوجه می شوند که یک‬
‫برنامه د سی وزانه با پنج یا شش ساعت کامل با همان ساعت برنامه د سی‪،‬‬
‫زنگ های تفریح‪ ،‬و برنامه ناها قابل اجرا نی اات د یل اصاالی این اساات که‬
‫خانه بر ا ساس برنامه مد سه کا نمی کند‪ ،‬و محول کردن با م ئو یت این‬
‫کا بر دوش خانواده تقری با غیر ممکن اسااات ون خانواده قاد به مدیر یت‬
‫نین برنامه ای نی ت د یل دیگر این ا ست که خانه های خود ما (مدیران‪،‬‬
‫معاونین و معلم ها) نیز بر اساس این برنامه کا نمی کند‬

‫زمانی که ما د مقابل دانش آموزان د کالس د س ه تیم او ویت‬

‫ما برقرا ی ا ت باط‪ ،‬ب حث و گفتگو و تعامل با آن هاسااات این جمله به این‬
‫معنا ست که برخی از مطا ب د سی که باید یادگرفته شود همزمان اتفاق می‬
‫افتد نه د زمان واقعی هنگامی که برنامه د سااای خود ا تنظیم می کن ید‬
‫د با ه تجربه های آموزشااای دانش آموزان فکر کن ید‪ ،‬ون آنها ن یاز دا ند تا‬
‫خودشاااان ا برای بحث و گفتگوی تعاملی که شاااما میزبان آنها د فراااای‬
‫مجازی ه تید اماده نمایند این فعا یت ها می تواند شامل موا د زیر با شد‪:‬‬
‫خواندن برخی متن ها‪ ،‬دیدن و یدئوهای کوتاه برای مرو مطا ب‪ ،‬یا فعا یت‬
‫های نوشتا ی که از دانش قبلی دانش آموزان استفاده می شود‬
 ‫‪ 262‬آموزش در فضای مجازی‬

‫برنامه د سی قابل پیش بینی و مداوم برای دانش آموزان و خانواده‬

‫ها منا سب می با شد برنامه د سی هفتگی طراوی کنید که به دانش آموزان‬
‫اهداف و انتظا ات آموزشااای ا د با ه تکا یف و فعا یت های که قبل و بعد از‬
‫برگزا ی کالس زنده باید انجام و کامل کنند توضایح دهد مطمئن شااوید که‬
‫اهداف یادگیری‪ ،‬معیا های موفقیت و هر نو ا زشا ایابی که باعث می شاااود‬
‫دانش آموزان د ک وا ضح و و شنی از اهداف دا شته با شند و بتوانند سواالتی‬
‫د جهت پیشاارفت تحص ایلی خود مطرح کنند ا د برنامه خود گنجانده اید‬
‫دبیر یا ضی دبیر ستان خانم هایدی آ ن‪ 9‬برای دانش آموزانش یاددا شت های‬
‫بی تهیه کرده است تا آنها به عنوان گروه های د سی مرتب شان کنند‬ ‫بر‬
‫جهت آماده سااازی دانش آموزان برای ا زشاایابی‪ ،‬تیم ها بر اساااس سااطح‬
‫اعتماد به نفس شااان طبقه بندی می شااوند‪ ،‬که به وی اجازه می دهد تا د‬
‫صو ت زوم از تد یس هدفمند استفاده کند (به نمودا ‪ 1-2‬مراجعه کنید)‬

‫دا شتن ا گوی زمانبندی برای آموزش و یادگیری د سطح کالس و‬

‫یا ا ستفاده د سطح مد سه می تواند به دانش آموزان کمک شایانی نماید تا‬
‫با وش هایی سااازگا و قابل پیش بینی شاادن با محتوای د س‪ ،‬با شااما و‬
‫همتایان شان د گیر شوند ا گویی مانند ا گوی شکل ‪ 1-1‬به طو خاص برای‬
‫خانواده هایی که ندین فرزند د یک مد سه دا ند و د دو ه متو سطه برای‬
‫دانش آموزانی که با ندین معلم مو ضو د سی ا یاد می گیرند ب یا مفید‬
‫است این طو نی ت که دانش آموزان همه کا ها و فعا یت ها و تکا یف ا د‬
‫پایین صاافحه انجام دهند ‪ ،‬بلکه آنها باید بدانند که آنها ه موقغ م اائو یت‬
‫ه کا هایی ا برعهده دا ند‬

‫‪1‬‬
‫‪Heidi Allen‬‬
‫ماژول شش‪-‬فعالیتهای درگیر کردن دانشآموز با مطالبدرسی ‪263‬‬

‫یکی از اشاتباهاتی که د اوایل کا مرتکب آن شادیم عدم توجه به‬

‫برنامه های متناقض بود ما خیلی زود متوجه شاادیم که د وا ی که معلمان‬
‫تمام تالش خود ا برای تعیین جل ااات انجام می دهند‪ ،‬نتیجه این می شااود‬
‫که دانش آموزان و خانواده ها نمی توانند د جل ااااتی که هر وز تغییر می‬
‫کند‪ ،‬شرکت فعال دا شته با شند دانش آموز ه کا ی از د ستش بر می آمد‬
‫وقتی که دبیر انگلی ااای و مطا عات اجتماعی اش از او می خواساااتند که‬
‫همزمان به سواالت آنها پاسخ دهد؟ ما برنامه د سی و ساعت های د سی ا به‬
‫وزهایی خاصااای جابجا کردیم بگونه ای که جل اااات تد یس زنده برای هر‬
‫د س بطو جداگانه و د ساعت جداگانه ای برگزا شود د ست همانطو که‬
‫زنگ کال سی برای همه ماها د مد سه و د ساختمان کالس ها مفید و الزم‬
‫ا ست دا شتن ا گوی برنامه د سی یا همان برنامه د سی د آموزش از اه دو‬
‫و مجازی نیز الزم و ضرو ی می باشد‬

‫برنامه د ساای ناد سااات و ناپیوساااته و غیر قابل پیش بینی باعث‬
‫تحریک و برانگیختن فتا هایی می شود که دانش آموزان د گیری تح صیلی‬
‫شااان از بین برود اجازه بدهید به شاااخص هایی بر گردیم که ما د آغاز این‬
‫ماژول آنها ا فهرست نمودیم‪:‬‬

‫مشا کت کننده د فعا یت های مد سه‬ ‫‪‬‬

‫مشاااا کت کننده و واضااار د فعا یت ها و بحث ها و گفتگوهای‬ ‫‪‬‬
‫کالسی‬
‫تابغ قوانین و مقر ات مد سه‬ ‫‪‬‬
‫د وال مطا عه‬ ‫‪‬‬
‫د وال کامل کردن تکا یف و فعا یت ها‬ ‫‪‬‬
 ‫‪ 264‬آموزش در فضای مجازی‬

‫دانش آموزانی ه اااتند که برای انجام نین فعا یت ها و کا هایی د کالس‬

‫های ورو ی و آموزش هره به هره د ا مشکل می باشند ما تا ه ودی‬
‫باید ساختا سازمانی ا د جهت م شا کت و و رو اینگونه دانش آموزان د‬
‫فعا یت های کال سی تنظیم نماییم؟ زمانی که دانش آموزان با ما فا صله دا ند‬
‫و تعامالت ما با آنها د فرای مجازی صو ت می گیرد این م ا ه وتی اهمیت‬
‫بیشتری نیز پیدا می کند‬

‫ما هر هف ته سااار کالس آزمون برگزا می‬

‫ک ن یم من از دا نش ا موزان می خوا هم‬
‫براسااس معیا های موفقیت خودشاان ا د‬
‫طی هفته تبه بندی کنند این کا به آنها‬
‫کمک می کند تا بدانند ما ه مو ضوعاتی ا‬
‫با ید د طی هف ته مرو کنیم و هم نین‬
‫به من کمک می کند تا بطو اهبردی بچه‬
‫ها ا گروه ب ندی ن مایم من فکر می کنم‬
‫این کا هم نین به دانش آموزان ک مک‬
‫می کند تا د با ه آنچه دا ند یاد می گیرند‬
‫فکر کنند‬

‫تصویر ‪ 6-5‬خانم آلن در سر کارش در کالس ریاضی در فضای مجازی‬

‫ماژول شش‪-‬فعالیتهای درگیر کردن دانشآموز با مطالبدرسی ‪265‬‬

‫بگویید کدام ن بت‬ ‫از یک زاو یه خاص‬ ‫تشخیص معیارهای موفقیت‬

‫اضاااال بااا توا بغ‬ ‫بااه ع نوان مر جغ‬
‫مثلثااتی مطاابقات‬ ‫سینوس‪ ،‬ک ینوس‬
‫دا د(از واف ظه تان‬ ‫و تانژا نت صاااحیح‬
‫کمک بگیرید)‬ ‫مثلث ا بدست‬

‫آو ید‬

‫وقتی که به یک‬ ‫طول ضلغ گم شده‬ ‫ا‬ ‫ا گوهای اضاااال‬ ‫مخرج ها ا منطقی‬
‫طرف اشااااا ه می‬ ‫ا د ی اک م ثلااث‬ ‫د مثلث های خاص‬ ‫کنید‬
‫کنی اد ‪ ،‬از عبااا ت‬ ‫خاص د سااات پیدا‬ ‫و د ساات توضاایح‬
‫های "م قا بل" ‪،‬‬ ‫کن ید (‪12 02 02‬‬ ‫دهید(‪ 12 02 02‬یا‬
‫" مجاااو " و "و تر‬ ‫یا ‪ )12 12 32‬به‬ ‫‪)12 12 32‬‬
‫مثلث قایم ا زاو یه"‬ ‫شکل ادیکال‬
‫استفاده کنید‬

‫با اساااتفاده از یک‬

‫زاویه مرجغ خاص‬

‫خانم هیدی دانش آموزانی دارد که بر اسخخاس معیارهای موفقیت بصخخورت آنالین در‬
‫تعامل هستند‪ .‬هیدی د وال کمک به بچه هایی ه ت که مشخص است تکا یف د سی ا‬
‫بطو کامل انجام نداده اند‪ ،‬به دبیران جبر کمک می کند و گروهی ‪ 22‬نفره از دانش آموزان‬
‫پایه دهم ا برای اینکه د د س یاضااای پیشااارفت کنند ا هبری می نماید او هم نین‬
‫د گیر یک ا ش ساااالمتی نیز ه ااات‪ 2 ،‬وز د هفته د بیرون از خانه کا می کند‪ ،‬نان‬
‫ساااندویچی خانگی برای جل ااه مالقات باید بپزد‪ ،‬هیدی از بر ساای سااواالت ذت می برد‪ ،‬و‬
‫همزمان دنبال این ا ست که بداند زیباترین عرو سک شرکت دی نی کدام عرو سک ا ست و‬
‫دا د به این م ا ه فکر می کند که اندازه سینوس‪ ،‬کو سینوس‪ ،‬تانژانت و کوتانژانت شکل زیر‬
‫ا بد ست آو د برای اینکه دانش آموزان برا ساس معیا های موفقیت ب صو ت آنالین با هم د‬
 ‫‪ 266‬آموزش در فضای مجازی‬

‫اااب های دیجیتا ی می دهد که وی آنها‬ ‫تعامل باشاااند‪ ،‬خانم هیدی به دانش آموزان بر‬
‫معیا های موفقیت که آنها د دو آزمون کوتاه جواب قبلی ک ب کرده اند نو شته شده ا ست‬
‫دانش آموزان ب صو ت گروهی با هم کا می کنند تا میزان اعتماد بنفس شان ا برا ساس یک‬
‫تیم و با توجه به معیا های موفقیت تعیین نمایند این کا به دانش آموزان این فر صت ا می‬
‫دهد تا د وین اینکه از زبان سمی استفاده می کنند با یکدیگر همکا ی نمایند‬

‫منبغ‪ HSHMC. :‬عکس‪ :‬کیم ا یوت‬

‫توضیح عکس ‪:‬‬

‫هیوال مایک و سااا ی از فیلم کا خانه هیوالها‪ ،‬این دو هیوال مشااغول گفتگو‬
‫شم سا ی و شکم سا ی ک شیده‬ ‫ه تند ‪.‬مثلثی از شم مایک به سمت‬
‫شده است‬

‫ابعاد ‪:‬‬

‫پایه = ‪ 3‬فوت‬

‫قد = ‪ 3‬فوت‬

‫فاصله بین شکم سا ی و زمین = ‪ 3‬فوت‬

‫فاصله بین شم مایک و زمین = ‪ 3‬فوت‬

‫ماژول شش‪-‬فعالیتهای درگیر کردن دانشآموز با مطالبدرسی ‪267‬‬

‫تصویر ‪ 6-6‬برنامه ریزی هفتگی آموزش مجازی و از راه دور‬

‫پایه ‪:‬‬ ‫محتوا‪:‬‬

‫هفته(تاریخ)‪:‬‬

‫معیا های موفقیت‬ ‫تکا یف وفعا یت ها‬ ‫اهداف آموزشی این هفته‬

‫*‬

‫چهار شنبه‬ ‫سه شنبه‬ ‫دوشنبه‬ ‫یک شنبه‬ ‫شنبه‬

‫ورو‬ ‫ورو‬ ‫ورو‬ ‫ورو‬ ‫ورو‬

‫خواندن‬ ‫خواندن‬ ‫خواندن‬ ‫خواندن‬ ‫خاااوانااادن‬

‫تماشا کردن‬ ‫تماشا کردن‬ ‫تماشا کردن‬ ‫تماشا کردن‬ ‫تماشا کردن‬

‫بحث و‬ ‫بحث و‬ ‫بحث و‬ ‫بحث و‬ ‫باااحاااث و‬

‫گفتگو‬ ‫گفتگو‬ ‫گفتگو‬ ‫گفتگو‬ ‫گفتگو‬

‫انجام تکا یف‬ ‫انجام کا یف‬ ‫انجام کا یف‬ ‫انجام کا یف‬ ‫انااااجااااام‬
‫تکا یف‬
 ‫‪ 268‬آموزش در فضای مجازی‬

‫یاداشتی برای خودم‬

‫شما در برنامه ریزی در سی مدر سه خودتان چه م سایل و مو ضوعاتی را مد نظر قرارمی‬
‫دهید؟‬

‫ه موقغ جل ات همزمان برگزا‬

‫می کنی اد؟ هر نااد بااا ی اک‬
‫مرتبه؟ ه مدت طول می کشد؟‬

‫زمان استراوت د زمان برگزا ی‬

‫جل ات زنده قد ا ست(قبل و‬
‫بعد ازآن)؟‬

‫خااانواده هااا برای اینکااه نقش‬

‫ومایتگر ا داشاااته باشاااند ه‬
‫کا هایی الزم اساات انجام دهند‬
‫(ا ما آن ها م ااائو یت کا های‬
‫مد ساااه ا بر عهده نداشاااته‬
‫باشند)؟‬

‫دساااترسااای دانش آموزان به‬

‫فناو ی ه کمکی می کند؟‬

‫شما گونه از سواالت و نگرانی‬

‫های خانواده ها مطلغ می شوید؟‬

‫شاااما گونه تالش هایتان ا با‬

‫ساااایر همکا انتان هماهنگ می‬
‫کنید؟‬
‫ماژول شش‪-‬فعالیتهای درگیر کردن دانشآموز با مطالبدرسی ‪269‬‬

‫نتیجه گیری‬
‫نکته عادی بعدی د کا تحص ایل این اساات که ما باید ظرفیت دانش آموزان‬
‫مان و خودمان ا جهت توانایی اسااتفاده اوت و و ان از سااانه ها به منظو‬
‫تداوم و ورکت و به جلو د امر آموزش و یادگیری ا تقاء دهیم د کالسهای‬
‫د س و رو ی این کا ا می توان تا ودی با ا ستفاده از و شهای یادگیری‬
‫ترکیبی ان جام داد با وجود این‪ ،‬ما برای تقو یت و پرو ش ظرف یت جمعی‬
‫خودمان د همه زمینه ها‪ ،‬الزم ا ست به طو پی شگیرانه شرای و کا هایی ا‬
‫د نظر بگیریم که بتوانیم از آنها د همه جای پلت فرم پ شتیبانی کنیم و آنها‬
‫ا به ع مد د پیش زمی نه قرا دهیم به عنوان آخرین ف عا یت این ماژول‪،‬‬
‫ا زیابی خود ا برای تبه بندی عوامل مرتب با د گیری تحص ایلی بنوی اید‬
‫این کا به شما اجازه می دهد تا تالش های آموزش و یادگری ورفه ای خود‬
‫ا هدف گذا ی نمایید‬
 ‫‪ 271‬آموزش در فضای مجازی‬

‫مشخخخص کنید هر کدام از‬ ‫با استفاده ازعبارت های‬ ‫عامل‬

‫عوا مل چ قدر برا ی تان‬ ‫زیر سطح عملکرد کنونی‬
‫اهم یت دار ند‪ .‬یکی از واژه‬ ‫خودتان را ارزیابی کنید‪:‬‬
‫های زیر را در م قا بل هر‬
‫خوب یا معمولی‬ ‫⃝‬
‫عامل بنویسید‪:‬‬
‫بد و غیر عادی‬ ‫⃝‬
‫کم‪ ،‬متوسخخط‪ ،‬ز یاد‪ ،‬خیلی‬
‫زیاد‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫پ یمااا یش ابعاااد د گ یری‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬ ‫تحصیلی‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫اندیشااا یدن تنها یک ابزا‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬ ‫نی ت‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫د گ یری‬ ‫تنظ یم شااارا ی‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬ ‫تحصااا ی لی و آ موزش و‬
‫یادگیری‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫انت خاب ابزا هایی که این‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬ ‫کا ها ا بتوانند انجام دهند‬
‫و شااارای الزم ا داشاااته‬
‫باشند‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫طراوی تکا یف و فعا یت ها‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬ ‫بااا اساااتفاااده از د گ یری‬
‫تحصیلی ذهنی‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫طراوی برنامه د ساای قابل‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬ ‫تو جه ج هت ا ت قاء و بهبود‬
‫د گیری تحصیلی‬
‫ماژول شش‪-‬فعالیتهای درگیر کردن دانشآموز با مطالبدرسی ‪271‬‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫سالم و اووا پر سی با دانش‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬ ‫آموزان‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫ی اادگاارفااتاان نااام و نااام‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬ ‫خااانوادگی دانش آموزان و‬
‫نحوه تلفظ د ست آنها‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫آگاهی از عالقه مندی دانش‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬ ‫آموزان‬

‫معیارهای موفقیت‬
‫من می توانم ت کا یف و ف عا یت هایی ا طراوی کنم که دانش‬ ‫‪‬‬
‫اموزان ا از مروله انجام دادن به سمت مروله هدایت کردن و پیش‬
‫بردن برسانم‬
‫من می توانم کا هایی و فعا یت هایی ا توصااایف کنم که بتوانم‬ ‫‪‬‬
‫ابزا های یادگیری مناسب آنها ا نیز انتخاب نمایم‬
‫من می توانم ابزا ها ا براسااس میزان کا آمدی و اثر بخشای شاان‬ ‫‪‬‬
‫ا زیابی کنم‬
‫من می توان از اصاااول و وش های طراوی فعا یت ها و تکا یف‬ ‫‪‬‬
‫د سی د موقعیت های آموزش مجازی و آموزش از اه دو استفاده‬
‫نمایم ‪.‬‬
‫من می توانم یک برنامه دساای قابل توجه تهیه و تنظیم کنم و آنرا‬ ‫‪‬‬
‫د کالس اجرا نمایم‬
‫‪ 272‬آموزش در فضای مجازی‬
 ‫ماژول ‪7‬‬

‫واحد آموزش برنامه ریزی‬

‫برای آموزش در فضای مجازی‬

‫اهداف یادگیری‬

‫‪ ‬من دا م یاد می گیرم تجربه هایی ا طراوی کنم که بر د ک‬

‫و فهم دانش آموزان تاثیر بگذا د‬
‫من دا م یاد می گیرم که گو نه اهبرد های گو ناگون می‬ ‫‪‬‬
‫تواند با جنبه های مختلف آموزش مجازی هم استا و هم سو‬
‫باشند‬

‫یادگیری دانش آموزان برای ما اهمیت دا د و معتقدیم که تنها یک اه برای‬

‫آموزش وجود ندا د اگر دانش آموزان وداقل یک سال محتوای د سی ا د‬
‫طی یک سال آموز شی د مد سه بیاموزند جای خو شحا ی دا د ما اعتقاد‬
‫دا یم که بحث و گفتگوهایی زیاد و بیش از ودی د مو د تد یس و آموزش‬
‫صو ت می گیرد اما این بحث ها و گفتگوها د مو د یادگیری کافی نی ت‬
‫بابیان این ورف ها و مباوث‪ ،‬مربیان و آموزش دهندگان الزم اساات تجربه‬
‫های یادگیری معنا دا ی ا طراوی کنند که دانش آموزان از طری آنها‬
 ‫‪ 274‬آموزش در فضای مجازی‬

‫فر صت هایی برای یادگیری د اختیا دا شته با شند همانطو که قبالً خاطر‬
‫نشان کردیم‪ ،‬معلمان نباید اهبرد آموزشی ا د پیش بگیرند که از یادگیری‬
‫دانش آموزان عزیز تر و با ا زش تر باشااد بنابراین‪ ،‬این ماژول بر ها وب‬
‫اهنمایی و د ستو ا عمل آموزش متمرکز ا ست و ما نمونه هایی از فرآیندهای‬
‫معمو ی آموزشی ا ا ائه می دهیم که معلمان با بکا ب تن آنها پی به کا امد‬
‫بودنشااان پی خواهند برد مهم ترین نکته این اساات که اینها نمونه هایی از‬
‫اهنمای آموزش ا ست اگر این اهنمایی ها بد د دانش آموزان شما نخو د و‬
‫یا د کالس د س شما جواب نداد آنها ا تغییر دهید‬

‫دانش آموزان کالس هفتم آقای ج ی ین‪ 9‬باشگاه های کتاب شان ا معرفی‬
‫می کردند او از دانش آموزان خواساااته بود به عنوان بخشااای از این واود‬
‫آموزشاای کا های زیر ا به عنوان اهداف یادگیری و انتظا ات آموزشاای انجام‬
‫دهند‪:‬‬

‫‪ ‬گ ترش مها ت های استنتاجی خودشان‬

‫‪ ‬مطلبی ا د با ه مو ضوعی بنوی ند و از آن د جواب سوا ی که د‬
‫ا تباط با باشگاه کتاب شان ه ت ومایت و پشتیبانی نمایند‬

‫همانطور که قبالً خاطر ن شان کردیم‪ ،‬معلمان نباید راهبرد آموز شی را‬
‫در پیش بگیر ند که از یادگیری دانش آموزان عزیز تر و با ارزش تر‬
‫باشد‪.‬‬

‫‪1‬‬
‫‪Jesse Lin‬‬
‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی ‪275‬‬

‫آقای ین و یدئویی ته یه کرده بود و د آن د با ه هرکدام از کتاب‬

‫ها صحبت می کرد او برای ن شان دادن اندی شه اش د با ه واژگان هر کدام از‬
‫کتاب ها و سبک نوی نده و ا گوی مو د ا ستفاده صفحه اول هر کتاب ا با‬
‫صدای بلند می خواند سپس دانش آموزان به کتابی که آنها دو ست دا شتند‬
‫بخوانند ای می دادنند او برنامه زمانی تنظیم کرد و بچه ها ا گروه بندی‬
‫کرد تا دانش آموزان بتوانند د گروه ها کنا هم باشاااند ود با ه آنچه که‬
‫خوانده اند با یکدیگر گفتگو کنند جل ااات کالس برای آقای ین ضااب می‬
‫شااد تا آنها ا بر س ای کند‪ ،‬اما او بطو منظم و مرتب د گروه ها ورااو می‬
‫یافت و ب حث های آن ها ا اهن مایی می کرد و ت اااه یل می نمود از دانش‬
‫آموزان خواسته می شد تا بطو وزانه به موضو مهمی که د هر جل ه گفته‬
‫می شد بطو ت کتبی و نوشتا ی پاسخ دهند و آقای ین د مو د پاسخ هایی‬
‫که دانش اموزان به موضاااو داده بودند بازخو د الزم ا ا ائه می داد آخرین‬
‫مطلبی که دانش آموزان باید می نو شتند بر این سوال ا سا سی کالس تاکید‬
‫دا شت‪ :‬آیا سن مهم ا ست؟ و دانش آموزان برا ساس اطالعات موجود د متن‬
‫کتاب و تجربیات خودشان به سوال پاسخ می دادند دانش آموزان پاسخ های‬
‫خود ا د سی تم های مدیریت یادگیری کالس با گذا ی می کنند که این‬
‫کا فرصاات الزم ا برای دو همکالس ای فراهم می کند تا نوشااته های خود ا‬
‫قبل از اینکه آقای ین به آنها نمره دهد‪ ،‬بر سی و مقای ه کنند‬

‫انتخاب های فردی که آقای ین از نظر آموزشاای انجام داد‪ ،‬برای او‬
‫کا ساااز بود و یادگیری دانش آموزانش ا تحت تأثیر قرا داد‪ ،‬زیرا این تغییر‬
‫د عملکرد نو شتن م شهود بود‪ ،‬و برا ساس معیا های ا ز شیابی قابل ا زیابی‬
‫آقای ین میزان پی شرفت هر دانش آموز ا د طول سال مو د پایش قرا می‬
 ‫‪ 276‬آموزش در فضای مجازی‬

‫دهد تا تأثیر هر واود ا د مها ت نوشاااتن دانش آموزان مشااااهده کند اما‬
‫ا ستراتژی های فردی از اهمیت کمتری برخو دا ه تند آنچه مهمتر ا ست‬
‫ا وبی ا ست که ت صمیم گیری وی ا هدایت می کند آیا م شاهده کردید‬
‫که آقای ین نمایشااای ا اجرا می کند؟ وقتی او با صااادای بلند متن ا می‬
‫خواند به دانش آموزان فرصاات می دهد تا نحوه خواندن معم شااان ا ببینند‬
‫وطرز تفکر او ا ب شنوند او هم نین مطمئن شد که دانش آموزانش فر صت‬
‫هایی برای هم کا ی و مشاااا کت با ی کدیگر د اخت یا دا ند عالوه بر این‪،‬‬
‫اند شیدن و فکر کردن دانش آموزانش ا هم ت هیل کرد و هم هدایت کرد و‬
‫برای آنها فرصت هایی خل کرد تا فکر کردن و نوشتن ا تمرین کنند و همه‬
‫این کا ها برا ساس آن یزی بود که او می خوا ست دانش آموزان‪ ،‬آنها ا یاد‬
‫بگیرند‪ ،‬یادگیری اهداف و انتظا ات آموز شی و یادگیری معیا های موفقیت‪ ،‬یا‬
‫هدف از یادگیری شکل ‪ 8-9‬واوی تصویری از ها وب آموزشی است که‬
‫اهنمای طراوی د س می باشد‬
 ‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی‬
‫‪277‬‬

‫براساس تخصص من‬

‫ساااواالت زیر ا د با ه تجربیات گذشاااته د مو د کیفیت آموزش د نظر‬
‫بگیرید‪ .‬براساس تخصص تان به آنها پاسخ دهید‬
‫گونه می توانم اهی برای و ود دانش آموزانم به دنیای اطالعات و داده ها بیابم؟‬ ‫‪9‬‬

‫گونه می توانم فعا یت ها و تکا یف مشا کتی ا تهیه و تنظیم کنم؟‬ ‫‪2‬‬

‫گونه می توانم شیوه تفکر دانش آموزانم ا اهنمایی کنم؟‬ ‫‪3‬‬

‫گونه می توانم اطمینان واصل کنم که دانش آموزان د س ا آموخته اند و آنچه ا‬ ‫‪0‬‬
‫که آموخته اند بکا می بندند؟‬
 ‫‪ 278‬آموزش در فضای مجازی‬

‫تصویر ‪ 7-1‬چهار چوب آموزشی‬

‫مهم ترین مو ضوع در این زمینه وجود چار جوبی جهت راهنمایی شما‬
‫در تصمیم گیری است‪.‬‬

‫اوتماالً همانطو که شااما هم متوجه شااده اید‪ ،‬مرکز ها وب‬

‫آموزشی که به شکل یک رخ است هدف یا قصد یادگیری است همانطو که‬
‫د ماژول ‪ 2‬اشااا ه کردیم‪ ،‬شاافافیت معلم نقش ب اازایی د یادگیری دانش‬
‫آموزان دا د د وقیقت‪ ،‬شفافیت معلم ت صمیمات آموز شی ا که معلمان می‬
‫گیرند‪ ،‬هدا یت می کند تکا یف و فعا یت هایی که به دانش آموزان محول‬
‫می شااود باید با هدف یادگیری هم ااو باشااند همچنین‪ ،‬اهداف یادگیری به‬
‫معلمان کمک می کند تا د با ه نحوه اسااتفاده از یادداشاات ها و گزا ش های‬
‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی ‪279‬‬

‫آموزشی تصمیم بگیرند بنابراین‪ ،‬تمام ق متهای دیگر رخ به شکل استعا ه‬

‫ای به دو نقطه مرکز رخ می رخند‪ ،‬که نقطه مرکزی هدف است‬

‫د برنامه یزی برای کالس های آموزش از اه دو و آموزش های‬

‫مجازی‪ ،‬بر خالف کالس های د ساای که د آن زمان کالس ها تعیین شااده‬
‫ه تند مانند محدودیت سواد یا کالس مطا عات اجتماعی‪ ،‬معلمان باید وش‬
‫ها متفاوت و زمان های مختلف ا برای دسااترسای دانش آموزان به کالس د‬
‫نظر بگیرند د بع ری موا د‪ ،‬فر صتهای یادگیری همزمان‪ /‬آنالین و ناهمزمان‬
‫آفالین د طول یک هفته وجود دا د د موا د دیگر‪ ،‬از دانش آموزان انتظا ات‬
‫وزانه ای دا یم همانطو که د مو د برنامه ی د سی خودتان فکر می کنید‪،‬‬
‫اساااتفاده از اهبردهای هر کدام از ها تیغه ی (یا جنبه های) رخ ا د‬
‫نظر بگیرید‪ :‬ا ائه‪ ،‬همکا ی‪ ،‬مربیگری و ت هیلگری و تمرین‬

‫د ادامه و د بخش بعد نگاه دقی تر و ژ ف تیر به هر کدام از این جنبه ها‬
‫خواهیم انداخت‬

‫ارائه‬
‫ا ائه مطا ب یادگرفته شده برای دانش آموزان مثال هایی ا از آنچه‬
‫که انجام می دهند تا یاد بگیرند ا نشان می دهد این جنبه از یادگیری‪ ،‬برای‬
‫دانش آموزان این فرصاات ا فراهم می کند تا نگاهی اجما ی به ذهن شااخص‬
‫دیگر بیاندازند د اغلب موا د این شخص خود معلم ا ست‪ ،‬اما نباید با شد به‬
‫عنوان مثال‪ ،‬دانش آموزی د کالس هنر فیلم ویدئویی از وند کا نقاشی خود‬
‫ضب کرده و بر وی ن خه نهایی صدا گذا ی نموده ا ست‪ ،‬و د مو د آنچه‬
‫که د هنگام گذشاات زمان و انجام نقاش ای اش فکر می کرده آنها ا با سااایر‬
‫همکال سی هایش به ا شتراک می گذا د این نو ا ائه مطلب برای سایر دانش‬
 ‫‪ 281‬آموزش در فضای مجازی‬

‫آموزان نمونه ای ا د پیش وی آنها قرا می دهد تا آنها هم بدانند که می‬

‫توانند اندی شه های خود ا به شکل فیلم ضب کرده و د کالس برای سایرین‬
‫نمایش دهند هدف از این کا این نی ت که سایر دانش آموزان همان نقاشی‬
‫ا بکشاااند و مثل همان دانش آموز برای دیگران ا ائه کنند‪ ،‬بلکه هدف این‬
‫است که یک پله جلو تر بروند و وا د ذهن فرد ا ائه دهنده شوند و بفهمند که‬
‫او گونه فکر می کند‬

‫وش های زیادی وجود دا د که معلمان می توانند با اساااتفاده از آنها مطا ب‬

‫د سی ا برای دانش آموزان ا ائه دهند‪:‬‬

‫‪ ‬دستو ا علمل م تقیم‬

‫‪ ‬تفکر گویا و بلند فکر کردن‬
‫‪ ‬نمونه های ا ائه شده‬
‫‪ ‬سخنرانی ها‬
‫‪ ‬جل ات مشترک‬

‫تکالیف و فعال یت هایی که به دانش آموزان محول می شخخود با ید با‬

‫هدف یادگیری همسو باشند‪.‬‬

‫هر کدام از این ویکردها به فرد اجازه می دهد نحوه تفکر یا فکر‬
‫کردن خودش ا هنگام ا ائه مطلب با دیگران به اشااتراک بگذا د تنها نشااان‬
‫دادن نحوه انجام یک کا به فرد دیگری به ما این اطمی نان ا نمی دهد که‬
‫بعدا آنها می توانند آن کا ا د ست انجام دهند شما تا واال ند مرتبه دیده‬
‫اید که فردی موهای شخص دیگری ا کوتاه کند‪ ،‬یا الستیک ماشین ا عوض‬
‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی ‪281‬‬

‫کند‪ ،‬یا کیک بپزد‪ ،‬هر ند با که دیده با شید هنوز شما مطمئن نی تید که‬
‫تنهایی بتوانید آن کا ا به د سااتی و با همان مها ت انجام دهید اگر ک ای‬
‫نحوه فکر کردن مربوط به هر مروله از فرآیند ا به اشااتراک بگذا د‪ ،‬تفاوت ا‬
‫ت صو کنید (و سپس به شما اجازه دهد تمرین کنید و بازخو د بگیرید) این‬
‫کا تنها ممکن ا ست تفاوت موجود ا برای شما آ شکا نماید و بتوانید آن کا‬
‫خودتان یاد بگیرید‬

‫فکر کردن و تفکر نامرئی است هدف اصلی د کالس ها با ا ستفاده‬

‫از این ها وش کمک به نمایان تر شادن و قابل ویت تر شادن فکر کردن‬
‫ا ست د وهله اول زمانی که ما مطلبی ا می نوی یم و یا د با ه آن صحبت‬
‫می کنیم فرآیندهای شناختی ما آشکا می شوند ب یا ی از مفاهیم و مها ت‬
‫هایی که ما آموزش می دهیم مفاهیم و مها ت های انتزاعی است به اشتراک‬
‫گذاشاااتن نحوه تفکر و فکرکردن ما با دانش آموزان‪ ،‬به آنها اجازه می دهد تا‬
‫نگاه اجما ی به عملکرد د ونی مغز ما هنگام پردازش و کا کردن با اطالعات‬
‫ب یاندازند دن یای پژوهش این ع مل ا بلند فکر کردن می نامد اما ما نگران‬
‫ه تیم که این اصطالح منحصراً بر معلم توجه و تمرکزداشته باشد‪ ،‬بنابراین‬
‫می خواهیم از عبا ت فکرکردن همراه اسااتفاده کنیم تا اطمینان یابیم دانش‬
‫آموزان مانند معلمان شااان د گیر د فرآیند ه ااتند و با صاادای بلند می‬
‫اندیشند‬

‫فکر کردن همراه با‬

‫تجربه ما این است که فکر کردن همراه با دیگری بدون هیچ قصد و‬
‫نیت ابتدایی‪ ،‬تمایل به عدم تمرکز داشته و می تواند باعث گیج تر شدن دانش‬
‫آموزان و ها کردن آنها بشاااود فکر کردن همراه با دیگری به شاااکل برنامه‬
 ‫‪ 282‬آموزش در فضای مجازی‬

‫یزی شااده د جه باالتری از شاافافیت ا تراامین می نماید د برابر اشااتیاق‬

‫برای به هم یختن فکر کردن همراه با دیگران با ا یده های ب ااا یا مختلف‬
‫مقاومت کنید ‪ -‬این نباید جریان آگاهی باشاااد ما ازدساااتو ا عمل های زیر‬
‫پیروی می کنیم تا برنامه یزی کنیم(‪ )Fisher,Frey, & Lapp, 2009‬و فکر‬
‫کردن همراه قوی ا د با ه قط عه ای از ک تاب مز عه ویوا نات جو ج او ول‬
‫ضب نماییم که برای م شاهده دانش آموزان می با شد (اگر الزم ا ست مجدد‬
‫ببینیم)‪:‬‬
‫نام گذاری راهبرد‪ ،‬م هارت یا تکلیف؛ اعالم کن ید‪ .‬من می‬ ‫‪‬‬
‫خواهم د مو د این که گو نه متو جه تکرا د این متن شااادم با‬
‫صدای بلند فکر کنم‬
‫هدف از راهبرد‪ ،‬م هارت یا تکلیف و ف عال یت را ب یان کن ید‬ ‫‪‬‬
‫سخنرانان خوب د هنگام سخنرانی‪ ،‬اغلب یک یا دو ایده اصلی ا‬
‫با ها و با ها تکرا می کنند این کا باعث می شااود پیام مو د نظر‬
‫د ذهن ها باقی بماند‬
‫‪ ‬تو ضیح دهید چه زمانی از ا ستراتژی یا مهارت ا ستفاده می‬
‫شود‪ .‬او ین یزی که باعث شد متوجه شوم د این متن عبا تی‬
‫ا ست که هی تکرا می شود‪ ،‬عبا تی د سطر اول پا اگراف بود که‬
‫می گفت‪ :‬یادتان باشاااد فقا میجر(خوک پیر) به ویوانات دیگر‬
‫داشت می گفت که اتفاق مهمی د پیش است زیرا او به آنها داشت‬
‫می گفت که این یک یز مهم یادشان باشد‬
‫‪ ‬برای برقراری پیوند و ارتباط دانش قبلی ومطالب جدیدی که‬
‫باید یادبگیرند ازمقای سه ا ستفاده کنید‪ .‬این کا د ساات مثل‬
‫همان کا ی ت که یک سیاستمدا د زمان سخنرانی اش د پایان‬
‫یک اهپی مایی انجام می دهد آنها شاااعا ی دا ند که آنرا با ها و‬
 ‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی‬
‫‪283‬‬
‫با ها تکرا می کنند بطو یکه شااما آنرا وفظ می شااوید به همین‬
‫خاطر مدت ها بعد از اینکه سخنرانی تمام شده است شما هنوز آن‬
‫شعا ا د ذهن دا ید‬
‫‪ ‬نحوه تکم یل مهارت‪ ،‬راهبرد مورد نظر یا فعال یت و تکلیف را‬
‫نشخخان دهید‪ .‬من می خواهم به شاااما عبا تی که د نخ اااتین‬
‫پا اگراف تکرا می شااود ا نشااان دهم د ابتدا او می گوید‪ :‬هرگز‬
‫گوش ندهید ساااپس می گوید‪ :‬همه این ورف ها د وغ اسااات‬
‫سپس د پایان پا اگراف دوبا ه می گوید‪ :‬همه ان انها دشمن ما و‬
‫همه ویوانات فی ما ه ااتند سااه مرتبه د یک پا اگراف همان‬
‫ایده ا تکرا می کند‪ :‬به ورف ان ااان گوش ندهید او قابل اعتماد‬
‫نی ت همه ان انها دشمن ما ه تند من متوجه این مطلب شدم‬
‫زیرا تکرا ها ب یا به هم نزدیک بودند‬
‫‪ ‬شاگردان را از انجام خطاها و اشتباه ها برحذر دارید‪ .‬بلندگوها‬
‫میتوان ند بطو کا آ مدی واژه یا ع با تی ا تکرا کن ند ا ما من می‬
‫دانم که باید مراقب باشااام ون پیامی که تکرا می شاااود ممکن‬
‫ا ست تغییرکند این کا مثل بازی انتقال پیام با د گو شی صحبت‬
‫کردن اساات‪ ،‬زمانی که شااما پیامی ا خیلی آه ااته د گوش نفر‬
‫بعدی با صااادای آ ام بیان می کنی سااپس فرد دیگری آن پیام ا‬
‫ب صو ت آه ته و زیر ب برای فرد دیگری بیان می کند زمانی که‬
‫پیام او ی مجدد به نفر اول می سااد پیام کامال تغییر کرده اساات‬
‫من دنبال تکرا ه اااتم اما د عین وال مراقبم و شااامم به این‬
‫ا ست که ممکن ا ست پیام زمانی که سایر افرد آنرا دا ند انتقال می‬
‫دهند تغییر کند‬
‫‪ ‬اسخختفاده از مهارت را ارز یابی نمایید‪ .‬خب‪ ،‬من می خواهم د‬
‫واشیه مطلب یادداشتی برای خودم بنوی م که برخی تکرا ها دا د‬
 ‫‪ 284‬آموزش در فضای مجازی‬

‫ات فاق می اف تد‪ ،‬و من می خواهم جمالتی که می بینم دا د تکرا‬

‫می شود ا برج ته کنم می خواهم بتوانم به پیام ا صلی برگردم تا‬
‫د صو تی که دیگران از پیام مشابهی استفاده کردند‪ ،‬بتوانم آن ها‬
‫ا مقای ااه کنم من می خواهم بتوانم ببینم که آیا پیام ثابت مانده‬
‫یا تغییر کرده است‬
‫‪‬‬

‫تنها نشخخان دادن نحوه انجام کاری به این معنا نیسخخت که آنها بعدا‬
‫میتوانند آن کار را به درستی انجام دهند‪.‬‬
‫نمونه ای از ابزا برنامه یزی برای فکر کردن همراه با دیگران ا د‬
‫شکل ‪ 8-2‬می توانید ببینید همانند اکثر شکل های ا ائه مطلب‪ ،‬فکر کردن‬
‫همراه با دیگران از زبان اول شخص استفاده می نماید این زبان گفتا ی آئینه‬
‫گفتگوی داخلی خود شخص ا ست عبا ت "من" د ابتدا می تواند او اس‬
‫ناخوشاااایندی ایجاد کند‪ ،‬اما با مشاااا کت موثر آنها د فکر کردن همراه با‬
‫دیگران با ها ساااازی گوش دادن همدالنه از طرف دانش آموزان بهتر خواهد‬
‫شااد این جزو ذات و ساارشاات ان ااان اساات که به نین جمالتی واکنش‬
‫او اااساای نشااان دهد اسااتفاده از عبا ات "من" دانش آموزان ا از طری‬
‫دسااتو ا عمل هایی که دوم شااخص قاد نی اات‪ ،‬به فرایند تفکر و فکر کردن‬
‫دعوت می کند تفاوت میان این دو ا د نظر بگیرید‪:‬‬
‫‪ ‬جمله اول شخص‪" :‬وقتی این اصااطالح ا می خوانم‪ ،‬آنقد گیج‬
‫می شااوم که مجبو می شااوم دوبا ه به تعریف پر نگ د پا اگراف‬
‫قبلی برگردم و آنرا مرو کنم و به خودم یادآو ی کنم معنی آن‬
‫ه بود "‬
 ‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی‬
‫‪285‬‬
‫‪ ‬جم له دوم شخخخص‪«" :‬وقتی د متنی که می خوان ید به یک‬
‫اصطالح نا آشنا برخو د می کنید‪ ،‬یادتان باشد که به صفحات قبلی‬
‫برگردید و تعریف های پر نگ ا دوبا ه بخوانید‬
‫مثال اول بصیرت دانش آموزان د مو د استفاده از اهبرد د ک کامل مطلب‪-‬‬
‫همانطو که متن ا می خواند و قد ت د ک خودش ا گ ترش می دهد‪ -‬ا‬
‫به ما ا ائه می دهد‬
‫مو د دوم د عین وال که نصیحت خوبی است اما اهبرد ا از تصمیم گیری‬
‫جهت استفاده و بکا گری آن جدا می کند فراگیران تازه کا الزم نی ت که‬
‫بدانند اهبرد یعنی ی ‪ -‬آنها الزم اساات که بدانند ه موقغ از آن اسااتفاده‬
‫نمایند‬
 ‫‪ 286‬آموزش در فضای مجازی‬

‫مکان هایی در زبان و متن که باید استفاده‬

‫مولفه‬
‫شود‬

‫نام اهبرد‪ ،‬مها ت یا تکلیف ا اعالم‬

‫کنید‬

‫هدف از اهبرد‪ ،‬مها ت یا تکلیف و‬

‫فعا یت ا بیان کنید‬

‫توضیح دهید ه زمانی از استراتژی‬

‫یا مها ت استفاده می شود‬

‫برای برقرا ی پیو ند و ا ت باط دانش‬

‫قبلی وم طا ب جد یدی که با ید‬
‫یادبگیرید از مقای ه استفاده کنید‬

‫نحوه تکم یل م ها ت‪ ،‬اهبرد مو د‬

‫نظر یا فعا یت و تکلیف ا نشاااان‬
‫دهید‬

‫شاگردان ا از انجام خطاها و اشتباه‬

‫ها بروذ دا ید‬

‫استفاده از مها ت ا ا زیابی نمایید‬

‫جدول ‪ 7-2‬الگوی برنامه ریزی فکر کردن همراه با دیگران‬

‫آموزش مستقیم‬
‫آموزش م اااتقیم وش دیگری برای ا ائه مطلب به دانش آموزان‬
‫اساات برای اطمینان‪ ،‬آموزش م ااتقیم د برخی از بخش ها ضااربه خو ده‬
 ‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی‬
‫‪287‬‬
‫است د وقیقت این وش ممکن است یکی از ویکردهای آموزشی باشد که‬
‫از آن سوء برداشت می شود برداشت های مختلف د با ه آموزش م تقیم د‬
‫سه گروه طبقه بندی می شود‬

‫‪ 9‬توصیفی و آموزشی است‬

‫‪ 2‬انعطاف پذیر است‬
‫‪ 3‬قراوت معلم ا بی ا زش می کند‬
‫اندازه تأثیر آموزش م تقیم برابرا است با ‪ 2،21‬می باشد که نوعی‬
‫وش آموزگا ی اساات‪ ،‬د این وش برای دانش آموزان با مدل سااازی‪ ،‬تهیه‬
‫دا ب ت و تمرین مفاهیم و مها ت های جدید ا که نیاز دا ند یادمی گیرند و‬
‫فرصت های آموزشی برای دانش آموزان ایجاد می گردد‬

‫وزن شاین (‪ )2222‬خاطر ن شان می کند که ساختا آموزش م تقیم د سی‬

‫باید از ا گویی پیروی کند که شامل موا د زیر است‪:‬‬

‫شوربختانه کالس های درس زیادی وجود دارد که تقریبا در تمام مدت‬
‫معلم حرف می ز ند‪.‬یکی از خطرات آموزش م جازی و از راه دور این‬
‫است که معلمان همه صحبت های آنالین را تکراری پخش می کنند‪.‬‬

‫د س ا با مرو کوتاهی بر مطا ب آموزش ای جل ااات قبلی شاارو‬ ‫‪9‬‬

‫کنید‬
‫از مطا بی که دانش آموزان آنرا می دانند به ساامت تد یس مطا ب‬ ‫‪2‬‬
‫جدید فعا یت د سی ا ادامه دهید‬
 ‫‪ 288‬آموزش در فضای مجازی‬

‫کالس د س ا با بیان مختصری از اهداف آموزشی شرو کنید‬ ‫‪3‬‬

‫مطا ب جدید د ساای ا مروله به مروله آموزش دهید و بعد از هر‬ ‫‪0‬‬
‫مروله فرصااتی بدهید تا دانش آموزان آن مطا ب ا تمرین کنند و‬
‫یاد بگیرند‪ ،‬سپس مطا ب جدید ا تد یس کنید‬
‫تو ضیحات و د ستو ات آموز شی ا با ذکر جزئیات و شفاف و وا ضح‬ ‫‪2‬‬
‫به دانش آموزان بدهید‬
‫سطوح باالیی از فعا یت های کال سی ا برای همه دانش آموزان د‬ ‫‪1‬‬
‫نظر بگیرید سااواالت زیادی از دانش آموزان بپرسااید‪ ،‬د ک و فهم‬
‫دانش آموزان ا بر سی کنید‪ ،‬وهمه دانش آموزان ا تشوی کنید تا‬
‫به همه سواالت پاسخ دهند و پاسخ هایشان ا د یافت کنید‬
‫د هن گام ان جام دادن تمرین های او یه دانش آموزان ا اهن مایی‬ ‫‪8‬‬
‫کنید‬
‫د ستو ات آموز شی شفاف و وا ضحی برای انجام تمرین ها و تکا یف‬ ‫‪2‬‬
‫آموز شی و برگه های امتحانی بدهید و د هنگام انجام فعا یت های‬
‫آموزشی آنها ا زیر نظر داشته باشید‬

‫نمونه های کار شده‬

‫مثال کا شده یک م ا ه یاضی است که کامال ول شده تا تمامی‬
‫مراول ول یک م ااا ه ا تا س ایدن به جواب نهایی نشااان دهد بر س ای ها‬
‫ن‪a‬ان می دهند که این تمرین های ول شاااده برای دانش آموزان د هنگام‬
‫کامل کردن فعا یت ها ب یا مفید و کا آمد و دقی ه تند و اندازه تاثیر آنها‬
‫برابر ا ست با ‪ 2438‬ا بته این نکته مهم ا ست که از ابتدا م شخص شود که آیا‬
‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی ‪289‬‬

‫مثال کا شده صحیح یا ا شتباه ا ست نمونه تمرین های کا شده غل و پر‬

‫اشااتباه همانند نمونه های ول شااده صااحیح می توانند فکر و اندیشااه دانش‬
‫آموز ا برانگیزانند زیرا آنها فرض می کنند که را یا ضیدان برای ول م ا ه‬
‫و سیدن به اه ول نین تصمیمی گرفته است مثا های کا شده محدود به‬
‫یا ضیات نمی شود معلمان می توانند نظرات خود ا د مو د نو شتن‪ ،‬هنر‪،‬‬
‫گزا ش های آزمایشااگاه‪ ،‬و ب ایا ی از نمونه های دیگر کا شااده به اشااتراک‬
‫بگذا ند ا سا ساً ‪ ،‬معلم (یا دانش آموز دیگری) با صدایی بلند نظرش ا د با ه‬
‫مثا ی که قبالً با ا ستفاده از عبا ت "من" ول شده ا ست بیان کند‪ ،‬پیش تر‬
‫این مو د ا ما خاطر نشان کردیم هدف این است که تفکر خود ا به اشتراک‬
‫بگذا ید و مد های ذهنی دانش آموزان ا توسااعه دهید تا آنها از این نو تفکر‬
‫د هنگام پاسخ دادن به سواالت و انجام فعا یت ها و تمرین های کالسی خود‬
‫بهره ببرند‬
 ‫‪ 291‬آموزش در فضای مجازی‬

‫یاداشتی برای خودم‬

‫گونه می توانم از آموزش م تقیم د کال سهای آموزش از اه دو و کالس های مجازی‬
‫استفاده کنم؟‬
‫دانش آموزان من به ه مفهوم یا مها تی نیاز دا ند؟‬

‫هدف این د س ی ت؟‬

‫ا برای دانش آموزان توضیح دهم؟‬ ‫گونه می توانم این موضو‬

‫گونه می توانم مطمئن شوم که آنها همانطو که دا م می بینم تمرین ها ا ول می‬

‫کنند؟‬

‫گونه می توانم به آنها آموزش دهم تا آنها بعدا بتوانند به دیگران آموزش دهند؟‬
‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی ‪291‬‬

‫یکی دیگر از مزیت های اسااتفاده از مثال های کا شااده یا م ااایل‬

‫ول شااده این اساات که آنها کمک می کنند با شااناختی دانش آموزان کم‬
‫شود به یاد داشته باشید بی شتر ماها تالش می کنیم تا بیش از ها تا شش‬
‫مو د ا به طو هم زمان به خاطر ب پا یم‪ ،‬وافظه کا ی ما محدود ا ست و ما‬
‫می خواهیم دانش آموزان بر وی مهمترین ق مت های د س تمرکز و توجه‬
‫کنند و بخش های کم اهم یت توجه و تمرکز آنها ا منحرف نکنند همانطو‬
‫که د نمونه های کا شده یا همان م ایل ول شده ن شان دادیم‪ ،‬وقتی که‬
‫دانش آموزان کا شان ا با گوش دادن به دستو ات شفاف و واضح و صحبت‬
‫های معلم شرو می کنند‪ ،‬د این وا ت می تواند "اثر وا ونه سازی تخصص"‬
‫خ دهد ودانش آموزان شاارو می کنند به ترکیب این تفکر و توضاایحات به‬
‫عنوان بخشی از مها ت های خود و آنرا به وافظه بلند مدت می سپا ند آنها‬
‫می توانند نحوه ول م ااا ه ا بشاانوند و تمرکز خود ا بر وی ق اامت های‬
‫زائد کاهش دهند؛ و این کا همچنین ه ته ا صلی آزادی تد یجی م ئو یت‬
‫توس معلم ا شکل می دهد‬

‫سخنرانی ها‬
‫ا بته معلمان می توانند ساااخنرانی های خود ا نیز ضاااب کنند و‬
‫محتوای دانش شااان ا برای دانش آموزان نمایش دهند سااخنرانی ها نباید‬
‫پیو سته ادامه دا شته با شد‪ ،‬خ صو ص ًا د ف رای مجازی و بهتر ا ست شامل‬
‫فر صت هایی برای بر سی د ک مطلب تو س دانش آموزان نیز با شد خانم‬
‫آنجی هکمن‪ 9‬معلم ش ایمی و زی اات شااناس ای از یک ویژگی یکپا ه بودن‬
‫سواالت پا سخ کوتاه د سخنرانی هایی ویدیویی خودش بهره می برد تا د ک‬
‫دانش آموزان ا مو د بر سی قرا دهد وقتی آنها به سواالت پا سخ غل می‬

‫‪1‬‬
‫‪Angie Hackman‬‬
 ‫‪ 292‬آموزش در فضای مجازی‬

‫دهند ‪ ،‬سی تم به آنها اخطا می دهد که آنها دوبا ه این بخش ا تماشا کرده‬
‫و دوبا ه به سواالت پاسخ دهند‬

‫به اشتراک گذاشتن جلسات‬

‫معل مان می توان ند از جل اااات اشاااتراک گذا ی(تجر به گردانی)‬
‫استفاده کنند که د آن ما بصو ت تصویری به دانش آموزان نشان می دهیم‬
‫که گونه کا ی ا انجام دهند به عنوان مثال‪ ،‬فیلم شاینا نو ث‪ 9‬ا که د گیر‬
‫تغذیه دانش آموزانش از اه دو د د س آشااپزی ه اات ا ببینید دانش‬
‫آموزان خانم شاینا نو ث یک سری و سایل آ شپزخانه که د ب منزل تحویل‬
‫می شااود ا ساافا ش داده اند و همراه و همزمان با او د خانه های خودشااان‬
‫آشاپزی می کنند شااینا نو ث از طری فراای مجازی با یک د س آشاپزی‬
‫د گیر د س تغذیه صحیح دانش آموزان خودش شده است‬

‫یادداشتی برای خودم‬

‫گونه می توانم د کالسهای آموزش از اه دو از مثا های کا شده و یا م ایل ول شده‪،‬‬
‫سخنرانیها یا به اشتراک گذاشتن جل ات استفاده کنم؟‬

‫‪1‬‬
‫‪Shayna North‬‬
‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی ‪293‬‬

‫همکاری‬
‫یکی از ا وب های ذهنی معلمی که ما برای آن ا زش قا ئل‬
‫ه تیم این عبا ت ا ست‪" :‬من به اندازه ای که د گیر تک گویی می شوم به‬
‫همان اندازه هم با بچه ها گفتگو می کنم " شو بختانه د ب یا ی از کالس‬
‫ها این معلمان ه تند که تقریباً تمام مدت ورف می زنند یکی از اشکاالت‬
‫آموزش از اه دو این ا ست که معلمان همه صحبت ها ا کپی کرده و آنها ا‬
‫ب صو ت آنالین تکرا می کنند یا وتی میزان ورف زدن شان ا افزایش می‬
‫دهند تا بتوانند زمان کالس ا به نحوی پر کنند اما دومین جنبه ای که د‬
‫رخ دنده دسااتو ا عمل آموزشاای ما به آن اشااا ه کردیم و توصاایه نمودیم‬
‫هم کا ی اسااات ما باو دا یم که با ید د کالس وقتی ا به دانش آموزان‬
‫اختصاص دهیم تا د گیر صحبت کردن با هم االن و همتایان خودشان شوند‬
‫و با ی کدیگر د مو د م طا ب د سااای گفتگو کن ند و ما معت قدیم که این‬
‫گفتگو ها بین دو دانش آموز و بین ه مه ب چه های کالس جزو وش های‬
‫قد تمند جهت بهبود یادگیری مح اااوب می گردد د واقغ ‪ ،‬اندازه اثر برای‬
‫بحث و گفتگو د کالس بین دانش آموزان ‪ 2/22‬است این فرا تحلیل ها بحث‬
‫های آنالین ا شامل نمی شود‪ ،‬اما ما فکر می کنیم که معموالً همان قوانین‬
‫اعمال می شوند به عنوان مثال‪ ،‬تکلیف یا فعا یت د سی باید به اندازه کافی‬
‫پیچیده باشد که بیش از یک نفر آنرا تایید کنند عالوه بر این‪،‬الزم است دانش‬
‫آموزان باو دا شته دا شته با شند که گروه های شان بر یادگیری جمعی و فردی‬
‫آنها تأثیرخواهد گذاشاات و به دنبال مد کی برای اثبات تأثیر تالش هایشااان‬
‫باشند‬
 ‫‪ 294‬آموزش در فضای مجازی‬

‫الزم است دانش آموزان باور داشته داشته باشند که گروه های شان بر‬
‫ال‬
‫یادگیری جمعی و فردی آنها تأثیرخواهد گذا شت و به دنبال مدرکی‬
‫ز‬
‫برایماثبات تأثیر تالش هایشان باشند‪.‬‬

‫موضاااو مهمی که باید د نظر بگیرید این اسااات که ه زمانی از‬ ‫ا‬
‫دانشسآموزان بخواهید تا با معلم و با خودشاااان گفتگو کنند ما توصا ایه می‬
‫کنیمتزمانی آنها این کا ا انجام بدهند که دانش کافی و مناسااب ا بدساات‬
‫آو ده باشااند و سااپس شاارو کنند به بحث و گفتگو د با ه ا تباطات موجود‬
‫بین ادیده های گوناگون د این هنگام زمان ایده آل فرا سیده ا ست تا از آنها‬
‫ا‬
‫بخواهیم ما کیت بیشااتری ا بدساات بیاو ند و یادگیری شااان ا منظم کنند‬
‫موضاااو هم زمانی اتفاق می افتد که د قد ت گوش کردن به صاااحبت‬ ‫این ن‬
‫شگران‪ ،‬بلند فکر کردن با خودشان‪ ،‬سوال کردن‪ ،‬توجیه کردن خودشان‪،‬‬ ‫های دی‬
‫ج ااتجو و کشااف کردن و کنجکاو بودن بیشااترین موفقیت ا بدساات آو ده‬
‫آ‬
‫باشند‬
‫م‬
‫وش های معمو ی زیادی وجود دا د که د کالس های وراااو ی‬
‫و‬
‫آزمایش شاااده و معلم ها د وال بکا گیری از این وش ها د کالس های‬
‫زا‬
‫مجازی و آموزش از اه دو ه ااتند این وش ها شااامل باشااگاه های کتاب‪،‬‬
‫ن‬
‫برج ته و خوانا کردن مطا ب مهم متن‪ ،‬وش یادگیری م شا کتی جیگ ساو‬
‫و وش آموزش همتا ا بته وش های تد یس معمو ی مشاااترک دیگری نیز‬
‫با‬
‫وجود دا ند که می شاااود از آنها د آموزش از اه دو و کالس های مجازی‬
‫و‬
‫استفاده کرد و نیازی به وجود و یا استفاده از دامنه وسیعی از ابزا ها و امکانات‬
‫نی ت‪ ،‬مثل گوگل داک‪ ،‬برگه ها‪ ،‬و اسالیدها که به دانش آموزان این اجازه ا‬
‫د‬
‫ا‬
‫ش‬
‫ته‬
‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی ‪295‬‬

‫می دهند تا با همکال سی های شان و یا هم گروهی شان تعامل و کنش دا شته‬
‫باشند اکنون نین فناو ی هایی همیشه د دسترس است و به نظر می سد‬
‫ب یا ی از مد سه ها مجموعه ای از این ابزا ها ا بخدمت گرفته اند‪ ،‬ما هیچ‬
‫مجموعه خا صی ا و هیچ مجموعه نرم افزا ی خا صی ا به شما تو صیه نمی‬
‫کنیم‪ -‬م شتاقیم شما به عنوان معلم یا دانش آموز و یا فراگیر به هرنحوی که‬
‫مایل ه تید از آنها استفاده کنید‬
‫جنکینز‪9‬‬ ‫به عنوان نمو نه‪ ،‬از دانش آموزان کالس اول کری ااا تا‬
‫د خوا ست شده ا ست تا شئی ا از خانه با خود شان به کالس بیاو ند که با‬
‫ورف ت شرو شده باشد آنها برای پیدا کردن نین یزی د خانه هایشان‬
‫شرو کردن به گشتن و سپس برگشتند پای پ تاپ هایشان هر کس وسیله‬
‫ای ا پیدا کرده بود و جلوی دو بین آو ده بود؛ خانم جنکینز دانش آموزان ا‬
‫به گروه های دو نفره تق اایم کرد و از آنها خواساات د مو د وساایله ای که‬
‫آو ده بودند با همگروهی شااان صااحبت کنند او ین مروله این وش تد یس‬
‫برای تمرین زبان شاافاهی طراوی شااده بود سااپس خانم جنکینز از دانش‬
‫آموزان خواست بحث ا متوقف کنند و دوبا ه د کالس واضر شوند و وواس‬
‫شان به او با شد بعد خانم جنکینز از یکی از دانش آموزان خوا ست تا د با ه‬
‫و سیله ای که همال سی اش به کالس آو ده بود صحبت کند و نظراتش ا با‬
‫بچه ها به اشتراک بگذا د‬

‫او گفت‪" :‬تایمر"(زمان سنج)‬

‫خانم جنکینز این کلمه ا وی صاافحه پ تاپش که همه داشااتند‬

‫می دیدند نوشاات او همانطو که داشاات کلمه ا می نوشاات با صاادای بلند‬
‫گفت‪ :‬عجب کلمه ای جا بی این کلمه با ورف"ت" شرو می شود و یکی از‬

‫‪1‬‬
‫‪Krista Jenkins‬‬
 ‫‪ 296‬آموزش در فضای مجازی‬

‫وروفی ا که ما می خواهیم یادبگیرم ا دا د ما کلمه " تایم" ا یاد دا یم و‬

‫واال می توانیم صدای" " ا نیز به آموخته هایم اضافه کنیم و یادش بگیریم‬
‫د س دادن او همانطو که دانش آموزان وساااایلی ا که به کالس آو ده اند و‬
‫د مو دش با همکالس ای هایشااان صااحبت کرده اند و اکنون با کل بچه های‬
‫کالس به ا شتراک می گذا ند‪ ،‬ادامه می یابد وا ضح و مبرهن ا ست که خانم‬
‫جنگینز با نوشااتن نامه ای به وا دین اطالعات الزم ا زودتر برایشااان ا سااال‬
‫کرده ا ست تا و سایلی که د د سترس بچه ها قرا می گیرد منا سب سن و‬
‫سال بچه ها باشد و خطری برایشان نداشته باشد‬

‫یادداشتی برای خودم‬

‫برای کا کردن و تد یس به دانش آموزانم‪ ،‬با توجه به محتوای د سی مو د‬
‫نظرم و ابزا های که من د اختیا دا م ه وش های تد یس م شا کتی و‬
‫کا گروهی وجود دا د؟‬
‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی ‪297‬‬

‫باشگاه های کتاب‬

‫معلم کالس پنجم کا و ینا سااروانتس‪ 9‬از کتابهای که با موضااوعات‬
‫عمومی مرتب ه تند ا ستفاده می کند و از دانش آموزانش می خواهد تا هر‬
‫کدام از کتاب ها ا که دوسااات دا ند انتخاب کنند و بخوانند به عنوان مثال‬
‫هنگام مطا عه د مو د گ ترش کشو آمریکا به سوی غرب او کتاب های زیر‬
‫ا به کالس معرفی کرد‪:‬‬

‫‪1. Riding Freedom (Ryan, 1998),‬‬

‫‪2. Across the Wide and Lonesome Prairie (Gregory,‬‬
‫‪1997),‬‬
‫‪3. Caddie Woodlawn (Brink, 1935),‬‬
‫‪4. Prairie Visions: The Life and Times of Solomon‬‬
‫‪Butcher (Conrad,1994),‬‬
‫‪5. Sing Down the Moon (O’Dell, 1970).‬‬

‫او این ک تاب ها ا بر اسااااس د ید گاه های مختلف مربوط به‬

‫جن اایت‪ ،‬منطقه و موقعیت انتخاب کرد و مطمئن شااد که هم واوی‬
‫اطالعات الزم با شند و هم به شکل دا ستان وایت شده با شند دانش‬
‫آموزان بعد از شااانیدن صاااحبت های خانم د با ه هر کدام از کتاب ها‬
‫ترتیب د خوا ست خواندن کتاب مو د نظر شان ا اعالم می کردند و د‬
‫همان وال خانم سااروانتس ترکیب هر گروه از دانش آموزان ا اعالم می‬
‫کرد‬

‫د تالش برای ا تقا و بهبود گفتگوهای کنشااای و بازتابی د‬

‫محی آموزش ای آنالین او بحث نقش مدیر بحث و گفتگو ا مطرح کرد‬
‫هر ها شاانبه‪ ،‬خانم سااروانتس ی ااتی از سااواالت ا به مدیر بحث و‬

‫‪1‬‬
‫‪Carolina Cervantes‬‬
 ‫‪ 298‬آموزش در فضای مجازی‬

‫گفتگو وز می داد تا جل اااه ا شااارو نماید د یکی از وزهای ها‬

‫شنبه سواالت زیر برایشان مطرح شد‪:‬‬

‫بهترین بحث و گفتگوی ما د این هفته ه بود؟ را؟‬ ‫‪9‬‬

‫سخت ترین بحث و گفتگویی که داشتیم ه بود؟ را؟‬ ‫‪2‬‬
‫ما گونه ازمطا بی که د بهترین جل ااه بحث و گفتگوی خود‬ ‫‪3‬‬
‫آموخته ایم استفاده خواهیم کرد؟‬
‫و سخت ترین بحث ما د هفته آینده ه خواهد بود؟‬ ‫‪0‬‬

‫دانش آموزانی که کتاب ‪ Riding Freedom‬می خواندند فو ی‬

‫موافقت کردند که بهترین ها بحث و گفتگوی که آنها د وز ها شاانبه‬
‫بوده اساات‪ ،‬هنگامی که آنها د مو د شااا وت‪ 9‬قهرمان اصاالی ورف می‬
‫زدند ‪ ،‬وبرای سایر شخ صیت ها م شخص شده بود که او دختر ا ست‪ ،‬نه‬
‫پ ری که ا ی‪ 2‬وانمود کرده بود‬

‫تونیو‪ 3‬گفت‪" :‬من نمی توان اتم صابر کنم تا با شاما صاحبت‬
‫کنم ‪ ،‬ون می خواساااتم آن چه د مو د آن فکر کرده ا ید ا از ز بان‬
‫خودتان بشنوم " الپراشا‪ ،0‬مدیرجل ه بحث و گفتگو‪ ،‬پس از مرو و ذت‬
‫بردن از یادآو ی ورف هایی که د هنگام جل ه گفته شده بود دومین‬
‫سوال ا مطرح کرد پس از سکوت طوالنی ‪ ،‬آد یانا‪ 2‬گفت‪" :‬ودس می‬
‫زنم دوشنبه بود " او سپس اعتراف کرد که آخر هفته فراموش کرده است‬
‫که تمام فصل ا بخواند‪ ،‬بنابراین نتوان ته آنجو ی که د ش می خواسته‬
‫د بحث ها و گفتگوها شاارکت کند بالفاصااله پس از تمام شاادن ورف‬

‫‪1‬‬
‫‪Charlotte‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Charlie‬‬
‫‪3‬‬
‫‪Tonio‬‬
‫‪4‬‬
‫‪Lapresha‬‬
‫‪5‬‬
‫‪Adriana‬‬
‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی ‪299‬‬

‫های آد یانا دو دانش آموز دیگرنیز به همین مو ضو اقرا کردند و بعد با‬
‫شاارمندگی و خجا ت به یکدیگر نگاه کردند الپرشااا پیشاانهاد داد‪" :‬‬
‫ان صاف نی ت که ما یکدیگر ا نا امید کنیم " " شما نمی توانید د مو د‬
‫کتابی که نخوانده اید صحبت کنید "‬

‫اکنون سوال سوم با سرعت بی شتری مطرح شد‪ ،‬زیرا دانش‬

‫آموزان د یافتند که بهترین کا ی که بعد از این ماجرا با ید انجام دهند‬
‫این اسااات که یادآو ی کنند آخر هفته متن ا بخوانید آد یانا داوطلبانه‬
‫گفت‪" :‬هرک ای بخواهد من می توانم بهش زنگ بزنم " "قول می دهم‬
‫فراموش نکنم!"‬

‫آیا متوجه شاااده اید که گونه همکا ی مف ید و بازخو د ثمر‬

‫بخش که د این کالس خ داد دانش آموزان ا تشاااوی کرد که به طو‬
‫مداوم طرح هایی ابتکا ی ا برای انجام کا ها د آینده‪ ،‬بهبود بخشند؟‬

‫برجسته و خوانا کردن مطالب مهم متن‬

‫گاهی اوقات هدف از تعامل و گفتگوی گروهی شااناسااایی و تعیین‬
‫ایده های اصلی متن خوانده شده است پروتکل برج ته و خوانا کردن مطا ب‬
‫مهم متن د این شرای مفید است و به اوتی د آموزش از اه دو و کالس‬
‫های مجازی قابل ا ستفاده ا ست ا سا ساً ‪ ،‬دانش آموزان متن ا قبل از جل ه‬
‫می خوانند و سپس جل ه بحث و گفتگو ت شکیل می شود تا دانش آموزان‬
‫مطا ب مهم متن ا برج اااته نموده و برای دیگران ب یان کنند پروتکل این‬
‫است‪:‬‬
 ‫‪ 311‬آموزش در فضای مجازی‬

‫همانطو که دانش آموزان دا ند متن ا می خوانند از آنها خواسااته‬ ‫‪9‬‬

‫می شااود تایک جمله مهم‪ ،‬یک عبا ت مهم و یک کلمه مهم ا د‬
‫متن پیدا کرده وآنرا به صو ت آنالین د سند اشتراکی با سایرین به‬
‫اشتراک بگذا د این کا د بخش های مختلف متن انجام می گیرد‬
‫زمانی که آنها جل ه مالقات پخش زنده دا ند هر کدام شان جمالت‬ ‫‪2‬‬
‫شان ا با سایرین به اشتراک می گذا ند‬
‫ساااپس آنها به ترت یب عبا ت هایی ا که انتخاب کرده بودند به‬ ‫‪3‬‬
‫اشتراک می گذا ند‬
‫سرانجام کلمه های منتخب شان ا به اشتراک می گذا ند‬ ‫‪0‬‬
‫سپس د با ه ا گوهایی که آنها د انتخاب های شان متوجه آن شده‬ ‫‪2‬‬
‫اند با دیگران بحث و گفتگو می کنند‬

‫دانش آموزی که د آخرین گوشه سمت پ صفحه نمای شگر دیده‬

‫می شود ک ی است که بحث و گفتگو ا ادامه می دهد‬

‫ز مانی که دانش آموزان د گروه هایی قرا می گیر ند که نین‬

‫پروتکل هایی ندا ند ممکن اسااات ندانند که گونه بحث ا شااارو کنند و‬
‫ممکن است د مو د متن د ا سر د گرمی شوند د این وا ت‪ ،‬کلماتی که‬
‫آنها د سااند اشااتراکی به اشااتراک گذاشااته بودند می تواند ساارعت بحث و‬
‫گفتگوی آنها ا سرعت بخشد و آنها می دانند که الزم است زمانی که بحث و‬
‫گفتگوها به پایان می ساااد د ک خودشاااان ا د با ه متن خوانده شاااده و‬
‫گفتگوهای انجام شده با واژگان خود شان و به زبان خود شان ب صو ت خال صه‬
‫بنوی ند‬
‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی ‪311‬‬

‫یادداشتی برای خودم‬

‫گونه می توانم ازمها ت برج اااته و خوانا کردن مطا ب مهم متن‬
‫د کالسهای آموزش از اه دو استفاده کنم؟‬

‫______________________________________________‬
‫______________________________________________‬
‫______________________________________________‬
‫______________________________________________‬
‫______________________________________________‬
‫______________________________________________‬
‫______________________________________________‬
‫______________________________________________‬
‫______________________________________________‬
‫______________________________________________‬
‫______________________________________________‬
‫______________________________________________‬
‫______________________________________________‬
‫______________________________________________‬
‫______________________________________________‬
‫______________________________________________‬
‫______________________________________________‬
‫______________________________________________‬
‫______________________________________________‬
‫______________________________________________‬
‫______________________________________________‬
‫______________________________________________‬
‫______________________ ‪.‬‬
 ‫‪ 312‬آموزش در فضای مجازی‬

‫‪1‬‬
‫جیگ سا‬
‫د ا صل وش جیگ سا و شی ا ست که د آن دو گروه متفاوت از‬
‫دانش آموزان و رو دا ند‪ :‬یک گروه ا صلی و یک گروه متخ صص هر با که‬
‫آنها همدیگر ا د گروه مالقات می کنند هدف های گوناگون و فعا یت ها و‬
‫تکا یف گوناگونی دا ند که باید انجام شود د طی ا ستفاده از وش جیگ سا‬
‫دانش آموزان د ک و فهم خودشااان ا از متن عمی تر می نمایند و فرصاات‬
‫هایی برای بهبود و تو سعه دا ند و می توانند مها ت های ا تباطی و اجتماعی‬
‫شان ا تمرین کنند و بهبود بخشند اندازه اثر جیگ سا برابر است با ‪ 9422‬که‬
‫ب ایا قوی اساات بخصااوص وقتی بخوبی کا شااود وش هایی زیادی برای‬
‫اجرای جیگ سا وجود دا د اما نکته اسا سی و مهم این است که دانش آموزان‬
‫د طول فرآیند با دیگران صاااحبت کنند د وقیقت این وش برای آموزش‬
‫آنالین طراوی نشاااده بود (این وش د هنر اخترا شاااده بود) اما بنظر می‬
‫سد برای آموزش از اه دو و آموزش مجازی ساخته شده با شد این وش‬
‫فق این نی ااات که بچه ها متن ا بخوانند و با هم بحث و جدل کنند و به‬
‫نتیجه هم نر سند بلکه هدف این وش این ا ست که متن بین بچه ها تق یم‬
‫شاااود و دانش آموزان با ی کدیگر د مو د آنچه که خوانده اند ور ف بزنند و‬
‫اطالعات بدساات آو ده ا با آنها د میان بگذا ند به عنوان مثال اجرای برخ‬
‫مطلب زیر ا به وش جیگ سا د نظر بگیرید‬

‫‪1‬‬
‫‪Jigsaw‬‬
‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی ‪313‬‬

‫اندازه اثر جیگ سا برابر ا ست با ‪ 1221‬که ب سیار قوی ا ست بخ صوم‬

‫وقتی بخوبی کار شود‪.‬‬

‫دانش آموزان کالس برد کا مایکل‪ 9‬از وی ن ااخه دیجیتال کتاب‬

‫د سی مطا عات اجتماعی پایه ششم داشتند د س این جل ه ا می خواندند‬
‫ف صلی که بچه ها دا شتند می خواندند د با ه جوامغ شکا ی بود نحوه کا‬
‫بچه ها به این ترتیب بود‪:‬‬

‫مرحله ‪ :1‬د گروه های تخصصی شان‪ ،‬که می توان تند د وا ت برون خ با‬
‫هم کا کنند‪ ،‬برای هر دانش آموز مشخص شده بود که بخش معینی از فصل‬
‫ا بخواند آنها باید بخش خودشان ا می خواندند و به ندین سوال پاسخ می‬
‫دادند این سواالت عبا ت بودند از‪:‬‬

‫‪ ‬ه یزی ا نفهمیدید یا پس از خواندن متن گیج شدید؟‬

‫‪ ‬ه یزی برای شما معنا دا بود؟‬
‫‪ ‬شما دوست دا ید د با ه ه یزی مطا ب بیشتری بدانید؟‬

‫دانش آموزان پا سخ های خود شان ا د با ه این دو مو ضو با سایر‬

‫اعرای گروه تخصصی خود د اتاق زنگ تفریح به اشتراک می گذا ند آنها با‬
‫یکدیگر همکا ی می کنند تا مطمئن شوند که هر کدام از اعرای گروه دانش‬
‫الزم ا د مو د بخشی از متن که برایشان تعیین شده بود ا دا ند‬

‫‪1‬‬
‫‪Brad Carmichael‬‬
 ‫‪ 314‬آموزش در فضای مجازی‬

‫مرحله‪ :2‬به هرکدام از اعرای گروه یک ورف اختصاص داده شد و زمانی که‬
‫زمان سنج و شن شد آقای کا مایکل دانش آموزان ا دوبا ه گروه بندی کرد‬
‫جو ی که تمام افرادی که ورف گ داشااتند با هم د یک گروه قرا گیرند و‬
‫تمامی افرادی که ورف ج داشتند د گروه دیگر و همه افرادی که ورف ل به‬
‫آنها افتاده بود با یکدیگر یک گروه تشااکیل دادند( او وروف ا فبا ا بصااو ت‬
‫تصاااادفی انتخاب کرده بود بطو یکه دانش آموزان فکر نکنند که آنها د گروه‬
‫ل ه ااتند) از دانش آموزان خواسااته شااد تا به اتاق گفتگوی اختصاااصاای‬
‫خودشااان بروند و مطا ب گروه جدیدشااان و نحوه اندیش ایدن شااان ا د با ه‬
‫بخشاای که برای آنها تعین شااده اساات ا با سااایرین به اشااتراک بگذا ند‬
‫همتایانشااان که این بخش ا نخوانده بودند نظرات خودشااان ا د مو د این‬
‫بخش برج ته نموده و نظرات شان ا د با ه آن د ف رای مجازی ثبت می‬
‫کردند آنها بطو خاص د با ه آنچه که برایشااان معنا دا د و آن ه برایشااان‬
‫بی معنی بود با هم گفتگو می کرد ند هدف این بود که ا یده های بز گ ا‬
‫خالصه نمایند‬

‫مرحله ‪ :3‬دانش آموزان به گروه های تخصااصاای اصاالی شااان د اتاق های‬
‫گفتگو بر می گشااتند و آنچه ا که د مروله ‪ 2‬آموخته بودند ا برای دیگران‬
‫گزا ش می کردند آنها د با ه اینکه متن آنها ه ا تباطی با کل متن داشااات‬
‫صحبت می کردند آنها به دنبال یافتن شباهت ها و تفاوت ها و سایر واب‬
‫موجود بین ایده های د متن بودند‬

‫مرحله ‪ :4‬د این مو د‪ ،‬آقای کا مایکل یک مروله دیگر اضااافه کرد و از هر‬
‫گروه خواساات تا آنچه ا که آموخته اند برای کل کالس توض ایح دهند آقای‬
‫کا مایکل همچنین می توان ت از آنها تکلیفی ا بخواهد که برای انجام آن از‬
‫دانش و د ک و فهمی که بچه ها د دو اول یادگرفته بودند اسااتفاده نمایند‬
‫– وداقل مزیت این کا این بود که تمامی دانش آموزان د معرض ایده های‬
‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی ‪315‬‬

‫اصلی و مهم قرا می گرفتند و با متن شنیده شده د گیر می شدند‪ ،‬با واژگان‬
‫مو ضو ا ائه شده آ شنا می شدند و با شخ صیت هایی ا که د این بخش از‬
‫متن معرفی شده بودند آشنا می شدند‬

‫اندازه اثر آموزش متقابل برابر است با ‪1275‬‬

‫آموزش متقابل‬
‫یک فعا یت مشاااترک که د قا ب آموزش مجازی و آموزش از اه‬
‫دو اثر گذا اساات؛ آموزشِ متقابل می باشااد(‪.)Palincsar & Brown,1984‬‬
‫اندازه اثر آموزش متقابل برابر است با ‪ .2482‬د این شیوه یک استراتژی د ک‬
‫و فهم برایشااان د نظر گرفته می شااود‪ :‬پیش بینی کردن‪ ،‬خالصااه کردن‪،‬‬
‫شفاف سازی یا پر س شگری به هر گروه د زمانی که از پیش تعیین شده‬
‫دسااتو داده می شااود تا فعا یت خودشااان امتوقف کنند و با اسااتفاده از‬
‫ا ستراتژی تعیین شده تفکر خود ا به ا شتراک بگذا د ا ستی ی پا گروو‪ 9‬د‬
‫کالس زی اات شااناساایِ برخ خود از آموزش متقابل اسااتفاده می کند او‬
‫اسنادی ا با دانش آموزان خود به اشتراک می گذا د که شامل نقاط توقف د‬
‫بحث و گفتگوی آنها اسااات دانش آموزان خانم پا گرو موظف ه اااتند تا‬
‫مکا مات خود ا به صو ت فیلم ضب کرده و د سی تم مدیریت یادگیری‬
‫کالس برای وی ا ساااال کن ند خانم پا گروو برای ا ا ئه بازخو د به دانش‬
‫آموزانش د مو د بحث و گفتگوهایشان از یک مقا ه استفاده می کند (شکل‬
‫‪ 3-8‬ا ببینید) همانطو که خانم پا گروو خاطر نشان می کند‪:‬‬

‫‪1‬‬
‫‪Stacy Palgrove‬‬
 ‫‪ 316‬آموزش در فضای مجازی‬

‫دانش آموزان من می توانند برنامه زمان خواندن و بحث خود ا د طی‬

‫هفته هر وقت که خودشااان خواسااتند می توانند تنظیم کنند و انجام‬
‫بدهند اما من فیلم ضب شده جل ه بحث و گفتگو ا می خواهم نگاه‬
‫کنم تا به آنها بازخو د مناساااب بدهم و مطمئنش شاااوم که آنها د‬
‫گفتگو های مودبانه با یکدیگر د گیر شااده اند بعر ای از دانش آموزان‬
‫من این کا ا اواخر شب انجام می دهند‪ ،‬این زمان فرصت خوبی برای‬
‫من اسااات من فق می خواهم مطئن شاااوم که آنها د وال خواندن‬
‫متن ه تند ون با این کا دانش و واژگان پیش زمینه ای آنها شد‬
‫می کند برای بع ری از دانش آموزان من متن ا به همراه فایل صوتی‬
‫آن ا سال می کنم تا آنها صدای مرا بشنوند که متن ا برای شان خوانده‬
‫ام برای ساااایر دانش آموزان مقدمه ای ضاااب می کنم تا اطالعات‬
‫بیشاااتری داشاااته باشاااند د آموزش مجازی وآموزش از اه دو من‬
‫دا ب ت های ا ضافی تهیه می کنم هیچ کس دیگری نیازی به دان تن‬
‫آنها نی ت‬

‫نکته مهم این است که ها وب بندی یا دا ب ت کردن مناسب‬

‫اندازه اثری برابر با ‪ 2422‬دا د همانطو که خانم پا گروو خاطر ن شان می کند‬
‫زمانی که معلمان بتوانند دامنه ای از دا ب ت ها یا ها وب ها ا د کالس‬
‫تعیین کنند‪ ،‬میزان یادگیری دانش آموزان بیشاااتر می شاااود عالوه بر این‬
‫یادگیری مشاااا کتی اندازه اثر برابر با ‪ 2402‬دا د این جنبه از آموزش مجازی‬
‫این توان باقلوه ا دا د تا عملکرد دانش آموزان ا د زمانی که کا ی ا بخوبی‬
‫انجام می دهند سرعت ببخشد‬
‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی ‪317‬‬

‫نمره‬ ‫ا ائه نمونه‬ ‫کاااامااال‬ ‫توسااااعااه‬ ‫شرو کردن‬ ‫ا ه برد‬

‫کردن‬ ‫دادن‬ ‫آ موزش‬
‫متقابل‬

‫سواالتی مطرح کنید‬ ‫ساااااواالتاای‬ ‫ساااواال تی از‬ ‫سااواالت ساااده ای‬

‫پرسیدن سوال‬
‫کااه از نااظاار نااو‬ ‫مطرح کنیااد‬ ‫ایااده اصااالی‬ ‫د ود وفظ کردن‬
‫مت فاوت باشااااد و‬ ‫که برای پاسخ‬ ‫مطرح کنیااد‬ ‫مطلب بپرسااید که‬
‫براساااااس محتوای‬ ‫دادن به آن ها‬ ‫که براسااااس‬ ‫ب توا ننااد خ ی لی‬
‫خوانده شاااده و هم‬ ‫نیاز به مراجعه‬ ‫اطالعات جمغ‬ ‫ا وت از اطال عاتی‬
‫جهت گفتگوها طرح‬ ‫به منابغ باشد‬ ‫آو ی شااده از‬ ‫که د صفحه اصلی‬
‫شده باشد‬ ‫اساااااناااد و‬ ‫طاااااریاااا‬ ‫وب سااایت موجود‬
‫اطااالعااات از‬ ‫دسااترساای به‬ ‫است استفاده کنند‬
‫یک یا بیش از‬ ‫یااک یااا دو‬ ‫و بااه آن جااواب‬
‫یک پیو ند به‬ ‫پاایااونااد بااه‬ ‫دهند‬
‫ماااحاااتااوای‬ ‫م ح توای وب‬
‫سااااایاات و‬ ‫ساااایت قابل‬
‫ترکیب آنها با‬ ‫پاساااخ دادن‬
‫دا نش ق ب لی‬ ‫باشد‬
‫قابل تجزیه و‬
‫تحلیل باشد‬

‫اسااتفاده از اهبردها‬ ‫ا زیااابی گروه‬ ‫تعیین واژ گان‬ ‫تعیین شفاف سازی‬
‫شفاف سازی‬

‫برای شاافاف سااازی‬ ‫از نظر شاافاف‬ ‫مناسااب برای‬ ‫بااه ع نوان ا بزا ی‬
‫واژه هایی که بطو‬ ‫بودن و تعیین‬ ‫شفاف سازی‬ ‫باارای تااقااویاات و‬
‫کلی د ت مامی متن‬ ‫وازگااااااااان‬ ‫بااراسااااااس‬ ‫بهبود د ک و فهم‬
‫ماای تااوان از آن‬ ‫برا ساس کلید‬ ‫گ ف ت گوهااای‬ ‫و ت اااااهااایااال‬
‫استفاده کرد‬ ‫واژه هاااای‬ ‫متن‬ ‫گفتگوهای شاافاف‬
‫مااوجااود د‬ ‫سااااازی د ز مان‬
‫متن‬ ‫مناسب‬
 ‫‪ 318‬آموزش در فضای مجازی‬

‫خالصااه دقی ‪ ،‬کامل‬ ‫خالصاااه ایده‬ ‫خاااالصاااااه‬ ‫خالصااه متشااکل‬

‫خالصه کردن‬
‫و مختصااار و موجز‬ ‫های اصاالی ا‬ ‫مت شکل ا ست‬ ‫است از عنوان های‬
‫ا ست و با ا ستفاده از‬ ‫مو د تجز یه و‬ ‫از ندین ایده‬ ‫کم ا تباط‬
‫واژ گان محتوای که‬ ‫ت ح لیاال قرا‬ ‫ن ین‬ ‫و هم‬
‫متن ا تشااکیل داده‬ ‫داده ‪ ،‬کا مل‪،‬‬ ‫جااازئااایاااات‬
‫بود ند ب یان شااااده‬ ‫دقی و موجز‬ ‫بیشتر‬
‫است‬ ‫است‬

‫تو ج یهااات الزم‬ ‫پیش بینی‬ ‫پیش بینی‬ ‫دانش پیش بینی‬

‫پیش بینی کردن‬

‫برای پیش بینی و‬ ‫ماهرا نه که‬ ‫های گروه ا‬ ‫ا بااه عاانااوان‬
‫تای ید و اهن مایی‬ ‫بر اساااااس‬ ‫هدا یت می‬ ‫اهبرد خواناادن‬
‫م جدد براساااااس‬ ‫م تن ب طو‬ ‫کاانااد تااا‬ ‫فعال نشاااان می‬
‫ا طالعااات مو جود‬ ‫م ان اطااقاای‬ ‫مجمو عه ای‬ ‫دهد‬
‫د متن‬ ‫انجام شاااده‬ ‫از هااادف‬
‫است‬ ‫واضاااااح و‬
‫وشاان برای‬
‫خواندن متن‬
‫ا ائه دهد‬

‫جدول ‪ 8-3‬گفتگوی آموزش متقابل د اینترنت‬

‫منبغ‪ :‬آموزش سواد جدید بازگرفته شده از‪:‬‬

‫‪https://teachnewliteracies.wordpress.com/internet-‬‬
‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی ‪319‬‬

‫یادداشتی برای خودم‬

‫گو نه می توانم از آموزش ج یگ ساااا یا آموزش مت قا بل د هن گام‬

‫تد یس برای دانش آموزانم استفاده کنم؟‬

‫__________________________________________‬
‫__________________________________________‬
‫__________________________________________‬
‫__________________________________________‬
‫__________________________________________‬
‫__________________________________________‬
‫__________________________________________‬
‫__________________________________________‬
‫__________________________________________‬
‫__________________________________________‬
‫__________________________________________‬
‫__________________________________________‬
‫__________________________________________‬
‫__________________________________________‬
‫__________________________________________‬
‫__________________________________________‬
‫__________________________________________‬
‫__________________________________________‬
‫______________________________________‪.‬‬
 ‫‪ 311‬آموزش در فضای مجازی‬

‫مروری بر سال های گذشته‬

‫نوشته کالدیا د ایت‬

‫تشااوی و ترغیب به گفتگو و صااحبت کردن هدف‬

‫او یه مح اااوب می گردد هنگام طراوی تجربیات‬
‫برای فراگیران جوان د آموزش از اه دو و مجازی‬
‫ما از آنها می خواهیم خوب و خیلی دقی فکر کنند و از مها ت های زبانی د‬
‫وال شد خود د گفتگوهای شان ا ستفاده کنند ما وقتی تابلو نقا شی کالس‬
‫قص با ه اثر دگاس ا مطا عه می کنیم ‪ ،‬من به بچه ها می گویم‪ " :‬ما می‬
‫خواهیم د مو د آنچه د تابلو ه ات ا ببینیم ‪ ،‬فکر کنیم و تعجب کنیم "‬
‫من صحبت هایم ا اینگونه ادامه می دهم‪ ":‬شما د تابلو ه یزی م شاهده‬
‫می کنید؟ که باعث خواهد شد بگویید ‪ ":‬ممکن است بگویم‪ :‬من تعجب کردم‬
‫وقتی د یدم زنی که باس آبی به تن دا د داشااات وزنامه می خواند‪ .‬او ه‬
‫ک ی ا ست؟ د کالس قص با ه ه کا می کند؟" من از بچه ها می خواهم‬
‫که جمالت شان ا با این عبا ت شرو کنند‪ ":‬ممکن ا ست اوتمال دا د‪"،‬‬
‫و یکی از بچه ها اینجو ی می گویید‪" :‬ممکن ا ست او زن معلم قص با شد و‬
‫منتظر است تا هم رش کا ش تمام شود و با هم قدم زنان به خانه بروند ه‬
‫یزی شاااما د تابلو د ید ید که این جمله ا می گویید؟ آنها پاساااخ های‬
‫گوناگونی می دهند به نظر می سد که آن خانم مدت زیادی است که منتظر‬
‫ای تاده خانم باس آبی هم سن مرد وا ضر د تابلوی نقا شی ا ست ما د‬
‫مو د م ااایل گوناگونی ون‪ :‬منتظر بودن‪ ،‬قدم زنان فتن به خانه‪ ،‬شااوهران‪،‬‬
‫هم ران صحبت های زیادی می کنیم د انتهای جل ه ما می پر سیم‪ ":‬بعد‬
‫از مطا عه تابلوی کالس قص با ه دگاس ما ه یزی آموختیم؟"‬
‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی ‪311‬‬

‫واال زمان نو شتن فرا سیده ا ست با ا ستفاده از د ستو م تقیم‪،‬‬

‫من او ین معیا ا می نوی م(نو شته ام با ت صویر مطابقت دا د) با یک صفحه‬
‫ب تابلوی ‪ 9‬وتابلوی ‪2‬‬ ‫نمایش تق یم شده که دو نقا شی متفاوت ا با بر‬
‫نشااان می دهد یکی از تابلوها مربوط اساات به پیک نیک د کنا ودخانه و‬
‫دیگری قصنده های با ه وی صحنه است جمله ای د باالی تابلو نین می‬
‫گوید ق صندگان توتوس( باس مخ صوص قص با ه) خود ا پو شیده اند ما از‬
‫بچه ها می پر سیم‪ ":‬کدام نقا شی با جمله مطابقت دا د؟ " آنها با بلند کردن‬
‫انگشااتانشااان ای می دهند بحث و گفتگو با بیان این جمله ادامه می یابد‪:‬‬
‫"شااما د تابلوی نقاشاای ه یزی دید که این ورف ا می زنید؟"ما هدف‬
‫خودمان ا تعیین می کنیم "خب‪ ،‬بچه ها امروز شاااما قرا اسااات یزی ا‬
‫بکشاید و د با ه آن بنوی اید که با نقاشای شااما مطابقت داشااته باشااد "من‬
‫دسااتو ات ا ضااب می کنم و با اسااتفاده از عکس ها اسااالیدهایی ا برای‬
‫نمایش آماده می کنم من قبال د هفت نامه خبری مد ساااه به خانواده ها‬
‫اطال داده ام که باید از نوشته عکس بگیرند و فردا ا سال کنند‬

‫من د جل ه بعد نوشته های آنها ا د کالس به اشتراک می گذا م‬

‫ممکن اساات من از اهبرد تگ جدول ‪ 8-0‬ا ببینید(‪ )TAG‬همراه‬

‫با نشاااان دادن اساااالید اساااتفاده کنم و از یکی از بچه ها بخواهم به عنوان‬
‫مخاطب دستش ا بلند کند و د با ه یزی که آنها متوجه شده اند و ویژگی‬
‫کا نوی نده که برایشان جا ب توجه بوده مطلبی بگوید‬

‫بچه دیگری ممکن ا ست یزی د با ه کا ا ائه شده بپر سد بچه‬

‫های دیگر ممکن ا ست پی شنهادی ا ائه دهند یا از متن نو شته شده تعریف و‬
‫تمجید کنند زمانی که معیا ساااخته شااد ما مدل دیگری ا به همین ترتیب‬
 ‫‪ 312‬آموزش در فضای مجازی‬

‫به عنوان معیا انتخاب می کنیم معیا دیگر د پوستر ما شامل فراهای بین‬
‫واژگان‪ ،‬شااارو جمله با وروف بز گ‪ ،‬اساااتفاده از نشاااانه گذا ی د پایان‬
‫جمالت‪ ،‬و افزودن جزئیات برای غنا بخشاایدن به متن می باشااد نوی اانده‬
‫برج اته هدف هایش ا تعیین می کند و ما به ساراغ اثر دیگری از نوی انده‬
‫دیگری می ویم‬

‫کا های معمو ی مشترک باعث گ ترش و توسعه مها ت های زبانی‬
‫و تفکر می گردد ما باشاااگاه کتاب ا با اساااتفاده از اپ وم‪ 9‬برای خواندن‬
‫دا ستان هایی با شخ صیت های جا ب مدیریت می نماییم آنچه ا که از قبل‬
‫ضب کرده اید برای جل ه بعدی برخ با گزا ی کنید و بپرسید‪ ":‬شما کدام‬
‫شخ صیت ا دو ست دا شتید؟" دانش آموزان می توانند جواب های شان ا د‬
‫دفترهایشااان بنوی ااند و یا با اسااتفاده از قا ب ویدئویی فلیپگرید‪ 2‬به سااوال‬
‫پا سخ دهند ما پا سخ های گروه ا می شما یم و بچه ها ا برا ساس پا سخ‬
‫های که برای جل ه ا سال کرده اند گروه بندی می کنیم ما ممکن ا ست با‬
‫دانش آموزانی مواجه شاااویم که کریکت‪ 3‬ا برای جل اااه اول تفریح انتخاب‬
‫کرده اند وشاانای پروانه ا برای جل ااه دوم تفریح انتخاب نموده اند بحث و‬
‫گفتگو ادامه می یابد و ما دوبا ه د اتاق اصلی گفتگو دو هم جمغ می شویم‬
‫ما به یک نفر فرد بز گ اااال نیاز دا یم تا گفتگوها ا د اتاق دیگر ت اااهیل‬
‫نماید مطمئن شوید که فرد بز گ سال قاد ا ست جو ی جل ه ا ادا ه کند‬
‫که هر فردی زمان م اوی برای شرکت د بحث و گفتگوداشته باشد‬

‫‪1‬‬
‫‪the Loom app‬‬
‫‪2‬‬
‫‪the Flipgrid video format‬‬
‫‪3‬‬
‫‪cricket‬‬
‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی ‪313‬‬

‫کارمربی گری و تسخخهیلگری تمرکز بر هدا یت و راهنمایی نحوه فکر‬

‫کردن دانش آموزان و اجتناب از وسوسه گفتن اینکه آنها به چه چیزی‬
‫فکر کنند می باشد‪.‬‬

‫د مو د یزی که دوست دا ید ورفی بزنید یا مطلبی بنوی ید‬

‫از نوی نده سوا ی بپرسید‬

‫به نوی نده پیشنهادی بدهید‬

‫جدول‪ :‬راهبرد تگ (‪iStock.com/fonikum)TAG‬‬

‫منبع‪ :‬کلودیا رایت‪ ،‬با کسب اجازه‬

‫مربیگری و تسهیلگری‬
‫وب ها ست‪ ،‬این جنبه از آموزش مجازی و‬ ‫صحبت از تعیین ها‬
‫اه دو یک وش او یه و اساااسای برای معلمان جهت ومایت و پشااتیبانی از‬
‫دانش آموزان اسااات د اغلب موا د این کا با گروه های کو ک و یا افراد‬
‫انجام می گیرد اساااسااا تمرکز بر هدایت و اهنمایی نحوه فکر کردن دانش‬
‫آموزان و اجتناب از و سو سه گفتن اینکه آنها به ه یزی فکر کنند متمرکز‬
 ‫‪ 314‬آموزش در فضای مجازی‬

‫می با شد این امر م تلزم این ا ست که معلمان سو الِ د ست بپر سند تا‬
‫دانش آموز ا مجبو به ان جامِ کا کن ند و به دانش آموزان ب یاموز ند گو نه‬
‫سواالت خوب و قد تمندی بپر سند پر سیدن سوال اندازه اثری برابر با ‪2402‬‬
‫دا د‬

‫با وجود این‪ ،‬هم نین خاطر ن شان شده ا ست که معلمان برا ساس‬
‫سااواالتی که مطرح می کنند بر کالس ت اال دا ند و سااواالت دومین وش‬
‫تد یس غا ب بعداز صحبت معلم است)‪ (Cotton,2001‬برآو د سواالت د هر‬
‫وز بین ‪ 922‬تا ‪ 322‬سوال می باشد‬
‫)‪(Brualdi, 1998; Clinton & Dawson, 2018; Levin & Long, 1981; Mohr, 1998‬‬
‫و پا سخ هایی که به سواالت معلم داده می شود نوعا شکلی از بیان وقای ‪،‬‬
‫قراااوت‪ ،‬تصااحیح کردن‪ ،‬عمدتا توقف ماهیت‪ ،‬تایید و تصاادی ‪ ،‬مجددا بیان‬
‫کردن و یکی کردن پا سخ های دانش آموزان می با شد د بیش از ‪ 22‬د صد‬
‫ساااواالت معلم‪ ،‬آن ها از ق بل پاساااخ ا می دان ند (‪)Shomoossi,2004‬؛ اکثر‬
‫سوااالت با د خواست های شناختی سطح پایین دانش اموزان مرتب است‪ 9‬و‬
‫ایج ترین شکل تعامل هنوز هم رخه (‪ )IRE‬می با شد‪ :‬طرح سوال‪ ،‬د یافت‬
‫پاساااخ‪ ،‬ا زیابی معلم از پاساااخ د یافتی ساااواالت معتبر‪ ،‬مانند د ک‪ ،‬نیز به‬
‫ا تباط مطا ب کمک می کند با پرسااایدن ساااواالت معتبر معلمان ایده ها‪،‬‬
‫نظرات‪ ،‬افکا و او اااسااات دانش آموزان نخبه ا د ا تباط با کا ی که دا ند‬
‫انجام می دهند د می یابند‪ ،‬آنها او ویت دانش‪ ،‬دانش آموزان ا می سااازند و‬
‫ا زش های د دسترس ا به عنوان زمینه ای پردازش اطالعات جدید قرا می‬
‫دهند بنابراین آنها به ان جام آموزش با و سیغ تر کردن شبکه قابلِ د سترس‬
‫معانی د کالس به ان جام آموزش کمک می کنند‪2‬‬

‫‪1‬‬
‫‪Asay & Orgill, 5101; Erdogan & Campbell,5112; Nystrand, Wu, Gamoran, Zeiser,‬‬
‫‪& Long, 5110‬‬
‫‪2‬‬
‫)‪(Nystrand, Gamoran, & Carbonaro, 1998, p. 19‬‬
‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی ‪315‬‬

‫زمان هایی پیش می آ ید که در آن معلمان مربی گیری گروه هایی از‬

‫دانش آموزان را برع هده می گیر ند‪ .‬در این مورد‪ ،‬معل مان مربی گری‬
‫گروه کوچکی از دانش آموزان برا ساس نیازهای آموز شی تعیین شده‬
‫شان بر عهده می گیرند‪.‬‬

‫یکی از نکات منفی سوال پرسیدن از کل کالس این است که تعداد‬

‫کمی از دانش آموزان کالس د پاسااخ دادن به سااوال مشااا کت می کنند‬
‫اندو ف‪ )2228(9‬د یافت که کا ت های پاساااخ ابزا ی قد تمند د افزایش‬
‫میزان مشاااا کت دانش اموزان به اندازه (‪ )% 22‬می باشاااند و دانش آموزان‬
‫ودود (‪ )%22‬آنرا بر بلند کردن دسااات برای پاساااخ دادن ترجیح می دهند‬
‫کا ت های پا سخ؛ کا ت ها‪ ،‬عالیم یا اقالمی ه تند که بطو همزمان تو س‬
‫تمامی دانش آموزان د کالس باالی د ست گرفته می شود تا پا سخ های شانرا‬
‫به سواالت مطرح شده یا م ایل مطرح شده به دیگران نشان دهند‬

‫‪1‬‬
‫‪Randolph‬‬
 ‫‪ 316‬آموزش در فضای مجازی‬

‫نمونه هایی از کارت های پاسخ‬

‫دانش آموزانی که از کا ت های پاساااخ اساااتفاده می کنند بطو‬

‫م یانگین د آزمون های پاساااخ کوتاه ودود (‪ )9422‬و د امت حانات ودود‬
‫(‪ )2432‬د شاارای کا ت پاسااخ ن اابت به زمانی که باید دساات بلند کنند‬
‫عملکرد بهتری از خود نشان می دهند‬

‫ما تحت تاثیر د یدگاه ما تی نی اااتراند‪ 9‬و همکا نش (‪ )9112‬د‬

‫مو د ساااوال مفهومی قرا گرفتیم‪ ،‬زمانی که معلمان ( یا دانش آموزان) ا یده‬

‫‪1‬‬
‫‪Marty Nystrand‬‬
‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی ‪317‬‬

‫های دانش آموزان خاص ا با د نظر گرفتن پا سخ های شان د سواالت بعدی‬
‫مو د ا زیابی قرا بدهند از این نو سوال ا ستفاده می شود؛ و سواالت معتبر‬
‫زمانی پر سیده می شود که اطالعات با ا ز شی ا بخواهیم بد ست بیاو یم‪ ،‬نه‬
‫اینکه خیلی ساااده بخواهیم بدانیم دانش آموزان ه یزی ا می دانند و ه‬
‫یزی نمی دانند سواالت معتبر سواالتی ه تند که جواب های شان از قبل‬
‫ت جا ب هدفش م شا کتِ دانش آموزان‬ ‫م شخص ن شده با شد‪ ،‬و مانند سواال ِ‬
‫برای ان جامِ کالسی است‬

‫زمانی که سواالت با اطمینان موفقیت ا ت رمین کنند‪ ،‬معلمان می‬

‫توانند بر ن شانه ها و د ستو ها اعتماد کنند به طو کلی‪ ،‬د ستو ات آموز شی‬
‫جمالت و عبا ت هایی ه اااتند که توسااا معلم برای ایجاد تمرکز و توجه‬
‫دانش آموزان بر فرایندهای شااناختی و فرا شااناختی صاااد می شااود تا یک‬
‫فعا یت یا تکلیف آموزشی کامل شود اهبردهای فراشناختی اندازه اثری برابر‬
‫با ‪ 2422‬دا ند زمانی که معلمان د ستو ات آموز شی ا آماده می کنند‪ ،‬دانش‬
‫اموزان شان د با ه تفکر شناختی و فراشناختی تمرین می کنند‬

‫به عنوان مثال؛ معلم کالس ها م ما سااایا النگ فلوبه‪ 9‬گروهی از‬
‫دانش آموزان د طی جل ه ای که دانش آموزان ویدئوهای شان ا ن شان می‬
‫دادند گفت‪" :‬من به ویدیویی فکر می کنم که نشاااان داد که هنگامیکه‬
‫ساخت مامو یتها د وال انجام ا ست زندگی ه شکلی ا ست د این مو د‪،‬‬
‫خانم النگ فلو یک دستو دانش پیش زمینه ای فراهم نمود‬

‫سااپس‪ ،‬گفت‪" :‬من د مو د آنچه هنوز به طو کامل آنرا نفهمیده‬

‫ام و آنچه که می توانیم برای کشااف م ااائل انجام دهیم فکر می کنم"‪ ،‬که‬

‫‪1‬‬
‫‪Marcia Longfellow‬‬
 ‫‪ 318‬آموزش در فضای مجازی‬

‫نوعی بازتاب و دستو انعکاسی متمرکز بر فراشناخت است ها دستو ایج‬

‫با ذکرمثال د شکل ‪ 8-2‬آو ده شده است‬

‫از سوی دیگر ‪ ،‬نشانه ها برای جلب توجه دانش آموزان طراوی شده‬
‫اند گاهی اوقات‪ ،‬دانش آموزان برای کا کردن با موضوعات گیج کننده به این‬
‫سطح از پ شتیبانی نیاز دا ند به عنوان مثال ‪ ،‬خانم می ی ا ستین‪ 9‬با گروهی‬
‫از دانشجویان کا می کرد و به نظر می سید که آنها شرح م ا ه ا گم کرده‬
‫اند خانم اسااتین بر وی تخته وایت برد مجازی بحث مو د نظر ا برج ااته‬
‫نمود و توجه دانش آموزان ا به بخش مو د نظر م اااا ه تغییر داد و جواب‬
‫م ا ه بد ست آمد همانطو که یکی از دانش آموزان گفت‪ :‬اوه خدایِ من! من‬
‫کال گیچ شده بودم من فکر می کردم ک ر مخلوط است و اون یک توان بود‬
‫دوبا ه معلم خیلی اوت به دانش آموزان نگفت که ه فکر بکنند بلکه بجای‬
‫آن تو جه دانش آموزان ا به یزی که به آن ها ک مک می کرد ج لب نمود‬
‫جدول ‪ 8-1‬شامل فهرستی از مثال ها و نشانه های ایج است‬

‫‪2‬‬
‫انواع دستورات آموزشی‬
‫‪ 9‬دانش پیش زمینه ای‬

‫تعریف‪ :‬ا جا به محتوایی که دانش آموز از قبل می داند‪ ،‬تد یس شده‪ ،‬یا‬
‫تجربه کرده‪ ،‬اما موقتا فراموش کرده یا به د ستی نمی تواند از آن ا ستفاده‬
‫کند‬

‫‪11‬‬
‫‪Missy Stein‬‬
‫وبی برای اها شدگی از با‬ ‫‪2‬اقتباس از یادگیری بهتر از طری آموزش ساختا یافته‪ :‬ها‬
‫م ئو یت(ویراست دو))‪Fisher, D., & Frey, N. (2013‬‬
‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی ‪319‬‬

‫مثال ها‪:‬‬

‫●زمانی که سااعی می کند تا م ااا ه مثلث قائم ا زاویه ا ول کند معلم می‬
‫گوید‪ :‬زاویه های داخلی مثلث ند د جه است؟‬

‫●به عنوان یک متن علمی د با ه رخه آب‪ ،‬معلم می پرسد‪ :‬وا ت های مواد‬
‫ا نام ببرید؟‬

‫●زمانی که متنی د با ه سفر به باغ ووش می خوانند‪ ،‬معلم می پرسد‪ :‬یادتان‬

‫می آید ماه گذ شته بازدیدی از باغ ووش دا شتیم؟ یادتان ه ت وقتی با ان‬
‫شرو کرد به با یدن ه و ی داشتید؟‬

‫‪ 2‬فرآیند یا روند‬

‫تعریف‪ :‬ا جا به بحث ا ائه شده و مو د تواف ‪ ،‬قوانین‪ ،‬د ستو ا عمل هایی که‬
‫دانش آموزان بد یل اشتباه یا برداشت بد از آن ها پیروی نمی کنند‬

‫مثال ها‪:‬‬

‫●زمانی که دانش آموز به اشتباه ک رها ا با این فکر مرتب می کند که هر ه‬

‫مخرج ک اری بز گ تر باشاد ک ار بز گ تر اسات‪ ،‬معلم می گوید‪ :‬برای هر‬
‫ک اار شااکل بکش د با ه اندازه ک اار و عدد مخرج ک اار به ه یزی باید‬
‫توجه کنی؟‬

‫● زمانی که دانش آموز نمی داند گونه شرو کند به ول کردن یک م ا ه‪،‬‬
‫معلم می گوید‪ :‬کمی فکر کن و ببین کدام اهبرد ول م اااا ه ا باید انتخاب‬
‫کنی تا به تو د ول م ا ه کمک کند‬
 ‫‪ 321‬آموزش در فضای مجازی‬

‫● دانش آموز واژه ای به شکل ناد ست به کا می برد‪ ،‬معلم می گوید‪ :‬وقتی‬

‫دو ورف صدادا پشت سر هم قرا می گیرند‬

‫●وقتی دانش آموزی د شرو نوشتن طرح او یه انشاء د ا مشکل است‬

‫معلم می گوید‪ :‬ما د مو د این موضو مطا بی ا وفظ کردیم تا بتوانیم مقا ه‬
‫خودمان ا د ست سازماندهی کنیم و بنوی م یادت ه ت؟‬

‫‪ 3‬انعکاسی‬

‫تعریف‪ :‬بهبود فراشااناخت‪ ،‬دانش آموزان ا تشااوی کنید تا د با ه نحوه فکر‬

‫کردن شان بیاندیشند‪ ،‬جو ی که دانش آموز بتواند از بصیرت یا بینش بدست‬
‫آمده برای تعیین گام های بعدی تا یافتن اه ول یک م ا ه استفاده کند‬

‫مثال ها‪:‬‬

‫●دانش آموز اه ول ناد سااتی ا می نوی ااد‪ ،‬معلم می گوید‪ :‬فکر می کنی‬
‫عدد بدست آمده د ست است؟ د با ه عددهایی که نوشته ای و معنی عملیاتی‬
‫که برای ول م ا ه انجام دادی فکر کن‬

‫●معلم می گوید‪ :‬من متوجه شاادم که تو اهبردی فکر می کنی‪ ،‬خب از نظر‬
‫تو گام منطقی بعدی که باید بردا ی کدام است؟‬

‫●زمانی که دانش آموزی نمی تواند مدا ک م اااتندی د نوشاااته خود ا ائه‬
‫دهد‪ ،‬معلم می گوید‪ :‬ما امروز ه یزی یاد گرفتیم؟ هدف ما ه بود؟‬
‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی ‪321‬‬

‫‪ 0‬اکتشافی‬

‫تعریف‪ :‬د یک فرآیند وال م اااا ه غیر سااامی و با اهنمای خودش د گیر‬
‫ا ست‪ ،‬بر ا ساس این ویکرد دانش آموز مجبو نی ت که ویکرد دانش آموز‬
‫دیگر ا دو ست دا شته با شد و مانند او فتا کند بلکه دانش آموز می بای ت‬
‫تالش کند‬

‫مثال ها‪:‬‬

‫● زمانی که دانش آموز جواب صحیح به م ا ه یا ضی نمی دهد معلم می گوید‪ :‬اگر‬
‫برای م ا ه شکل بکشی شاید سم شکل به ول م ا ه کمک کند‬

‫● زمانی که دانش آموزان د توضاایح ا تباطات موجود بین شااخصاایت ها د متن با‬
‫م شکل مواجه می شوند‪ ،‬معلم می گوید‪ :‬اگر نمودا ی از ا تباطات شخ صیت ا صلی‬
‫متن با سایر افراد بکشید به شما د توضیح متن کمک می کند‬

‫●زمانی که دانش آموز ای ااتاده و نمی تواند فکر کند که ه یزی بنوی ااد‪ ،‬معلم‬
‫می گوید‪ :‬نوی ندگان اه های مختلفی برای خروج از ناتوانی د نوشتن دا ند بعری‬
‫از آنها هر یزی که به ذهن شان می سد می نوی ند‪ ،‬بع ری ها نقا شی می کنند‪،‬‬
‫بع ری ها به عنوان خواننده به مو ضو نگاه می کنند و سایرین مدتی نمی نوی ند و‬
‫استراوت می کنند آیا این اه ول ها می تواند به تو کمک کند؟‬

‫● معلم می گوید‪ :‬آیا فکر می کنی که می توانی آنرا با یک موضاااو سااااده تر اما با‬
‫م ا ه مشابهی شرو کنی؟ این م ا ه یا موضو ه یزی می تواند باشد؟‬
 ‫‪ 322‬آموزش در فضای مجازی‬

‫انواع نشانه های آموزشی‬

‫‪ .1‬بصری‬

‫تعریف‪ :‬مجموعه ای از عالمت های گرافیکی که به دانش آموزان د هنگام‬

‫فکر کردن و د ک مطلب کمک می کند‬

‫مثال ها‪:‬‬

‫● پر نگ کردن جاهایی از متن که دانش آموزان د آن ق ااامت ها د ا‬

‫اشتباه می شوند‬

‫●ایجاد سازماندهی کننده گرافیکی برای مرتب کردن محتوای بصری‬

‫●د خواسااات از دانش آ موزان برای نگاه مجدد به یک کا تصاااویری و یا‬

‫نمایشی از متن یک کتاب‬

‫‪ .2‬کالمی‬

‫تعریف‪ :‬تفاوت کالم که باعث جلب توجه به یز خاصاای یا توجه کالمی می‬
‫گردد که بر اندیشیدن دانش آموزان تمرکز دا د‬

‫مثال ها‪:‬‬

‫●_____ مهم است‬

‫●این بخش گیج کننده است مراقب باش مطمئن شو که _________‬

‫●تکرا کالم دانش آموز با استفاده از نحوه سوال پرسیدن‬

‫●تغییر وجم صدا یا سرعت گفتا برای تاکید کردن‬

 ‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی‬
‫‪323‬‬
‫‪ .3‬حرکتی‬

‫تعریف‪ :‬ورکات بدنی معلم یا ورکاتی که باعث جلب توجه به یزی شود که‬
‫مو د غفلت واقغ شده است‬

‫مثال ها‪:‬‬

‫●با ورکت دساات مطلبی ا که قبال تد یس شااده اساات ا یادآو ی کنید به‬
‫گونه ای که اهمیت مطلبی ا نشااان دهد یا وقتی می خوانید قابل پیش بینی‬
‫باشد‬

‫●انگ شت ش صت تان ا وی ایده ا صلی د وی متن بگذا ید جائی که دانش‬

‫آموزان با آن توجه نکرده اند‬

‫‪ 0‬محیطی‬

‫تعریف‪ :‬استفاده از محی یا اشیاء و وازمی که د محی اطراف وجود دا د تا‬

‫بر د ک و فهم دانش آموزان تاثیر بگذا د‬

‫مثال ها‪:‬‬

‫●اسااتفاده از مربغ های یاضاای‪ ،‬وروف مغناطی اای‪ ،‬یا سااایر وسااایلی که با‬
‫دست ساخته می شوند تا به نحوه اندیشیدن و فکر کردن دانش آموزان کمک‬
‫کند‬

‫● ورکت یک شااائی یا فرد طو یکه باعث ایجاد تغییر و کمک و اهنمایی به‬
‫فکر کردن گردد‬
 ‫‪ 324‬آموزش در فضای مجازی‬

‫یادداشتی برای خودم‬

‫گونه می توان دستو ات آموزشی و نشانه های مو د نیاز دانش آموزان‬

‫ا برایشان برنامه یزی کنم؟‬

‫‪......................................................................................................‬‬
‫‪......................................................................................................‬‬
‫‪......................................................................................................‬‬
‫‪......................................................................... .............................‬‬
‫‪......................................................................................................‬‬
‫‪......................................................................................................‬‬
‫‪......................................................................................................‬‬
‫‪......................................................................................................‬‬
‫‪......................................................................................................‬‬
‫‪......................................................................................................‬‬
‫‪.................................................... ..................................................‬‬
‫‪......................................................................................................‬‬
‫‪......................................................................................................‬‬
‫‪......................................................................................................‬‬
‫‪......................................................................................................‬‬
‫‪....................................................... ...............................................‬‬
‫‪......................................................................................................‬‬
‫‪......................................................................................................‬‬
 ‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی‬
‫‪325‬‬
‫عالوه بر د سااهایی که به سااواالت‪ ،‬اهنمایی ها و نشااانه ها متکی‬
‫ه ااتند تا خطاها و باو های غل ا برای آنها مشااخص کنند‪ ،‬بعراای اوقات‬
‫معلمان برای مربیگری با گروه هایی از دانش آموزان جل ه می گذا ند د این‬
‫مو د‪ ،‬معلمان بر ا ساس نیازهای آموز شی م شخص شده دانش آموزان‪ ،‬برای‬
‫گروه کو کی از دانش آموزان کالس برگزا ی می کنند و آموزش های الزم ا‬
‫به آن ها می ده ند به عنوان م ثال‪ ،‬گروهی از دانش آموزان د کالس د س‬
‫انگلی ای ما یا ساندووال‪ 9‬مد کی برای نوشاته هایشاان ا ائه نداده اند او به‬
‫صو ت آنالین برای دانش آموزان جل ه آموزشی برگزا کرد و به آنها از طری‬
‫مربیگری کمک کرد تا این بخش ضرو ی تکا یف د سی ا تهیه کنند‬

‫د موا د دیگر‪ ،‬این جل ات کمتر بر وی محتوای خاص آموز شی‬

‫تمرکز دا ند که دانش آموزان الزم اسااات آنها ا ب یاموزند و بیشاااتر بر وی‬
‫مها ت های اجتماعی‪ ،‬مها ت های ا تباطی یا مها ت های بین فردی متمرکز‬
‫ه تند به عنوان مثال ‪ ،‬آنجال یونگ‪ 2‬متوجه شد که برخی از دانش آموزانش‬
‫د با ه ا یده های متنی که می خوانند به اجما و تواف نمی ساااند خانم‬
‫یونگ هنگام تما شای فیلم های آنها یاددا شت بردا ی می کرد و برای دیدا و‬
‫گفتگو با آنها جدول زمانبندی شده ای ا تعیین می کرد به عنوان بخ شی از‬
‫جل ااه مربیگری‪ ،‬وی نمونه ای فعا یت ضااب شااده از گروه دیگری (با اجازه‬
‫آنها) ا برای شان به نمایش می گذا ست و از آنها می پر سید که با م شاهده‬
‫فیلم سایر دانش آموزان آنها متوجه ه یزی شدند‬

‫آدام‪ 3‬گفت‪" :‬آنها بهتر از ما گوش می دهند "‬

‫‪1‬‬
‫‪Maria Sandoval‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Angela Jung‬‬
‫‪3‬‬
‫‪Adam‬‬
 ‫‪ 326‬آموزش در فضای مجازی‬

‫توبی‪ 9‬افزود‪" :‬ب له‪ ،‬و آن ها یکی یکی صاااح بت می کن ند همچنین‪ ،‬آن ها می‬
‫توان تند خیلی سریغ کا ا انجام دهند ما خیلی طو ش می دهیم و همی شه‬
‫هم وقتی کا مان تمام می شود واقعاً کا مان خوب نی ت "‬

‫سا ا گفت‪" :‬من دو ست دا م که بدانم آنها گونه با هم م صا حه می کنند "‬

‫"آنها جای خوبی سیده اند و می توانند از جایگاه شان ومایت و پ شتیبانی‬
‫کنند "‬

‫خانم یونگ پرسید ‪":‬فکر می کنید ه کا ی می توانید انجام دهید تا جل ات‬

‫گروهی شما هم پربا تر شود؟ "‬

‫دانش آموزان ایده های شان ا بیان کردند و خانم یونگ فهرستی از‬
‫آنها تهیه کرد بعد از ند دقیقه‪ ،‬او صفحه نمایش خود ا به اشتراک گذاشت‬
‫و افزود‪" :‬من فکر می کنم خالصاه ایده های شاما موا د نشاان داده شاده بر‬
‫وی صفحه نمایش است طفا ند دقیقه وقت بگذا ید و یادداشت های من‬
‫ا بر سا ای کنید تا بتوانیم آن ا اصاااالح یا موا د جدید که به ذهن تان می‬
‫سد ا اضافه کنیم؟"‬

‫دانش آموزان این کا ا کردند و گفتگوی آنها ادامه یافت با گذشت‬

‫زمان‪ ،‬آنها به تواف سیدند و متعهد شدند که برنامه های جدید شان ا اجرا‬
‫کنند هرکدام ازدانش آموزان از صفحه نمایش عکس گرفتند و قول دادند که‬
‫جل ه بعدی که د کالس واضر می شوند آن ا باز کنند‬

‫خانم یونگ د پایان جل ه گفت ‪" ،‬امیدوا م که به خودتان افتخا‬

‫کنید و منتظرم تا د جل ه آینده گفتگوهای شما ا بشنوم "‬

‫‪1‬‬
‫‪Toby‬‬
 ‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی‬
‫‪327‬‬
‫اینها مها تهای خوبی برای یادگرفتن ه اااتند؛ آنها د ب ا ایا ی از زمینه ها‬
‫اهمیت دا ند "‬

‫ب عدا د واکنش به این تجر به خانم یو نگ گ فت‪" :‬نک ته جا ب د‬

‫مو د آموزش مجازی و آموزش از اه دو زمان است بعری از گروه ها به زمان‬
‫ب ایا بیشااتری و گروه دیگر به زمان کمتری نیاز دا ند د کالس ورااو ی‪،‬‬
‫ه مه با ید همز مان کا ا ت مام کن ند تا ما بتوانیم د س ا ادا مه دهیم د‬
‫آموزش از اه دو ‪ ،‬اگر دو ساعت طول بکشد تا گروهی به اتفاق نظر برسند و‬
‫محصول خود ا تو ید کنند‪ ،‬کامالً زمان خوبی است نکته این جاست که آنها‬
‫د وال آموزش و یادگیری ه تند "‬

‫تمرین‬
‫جنبه نهایی مدل آموزشااای ما بر وی تمرین تمرکز دا د و دانش‬
‫آموزان باید زیاد تمرین کنند اگر قرا باشد دانش آموزان یزی ا یاد بگیرند‬
‫و بتوانند از آن اسااتفاده کنند و بکا ببندند الزم اساات وتی بیش از ود الزم‬
‫تمرین کنند خواندن ا د نظر بگیرید بله‪ ،‬به بچه ها باید خواندن ا یاد داد‬
‫اما اگر آنها هرگز خواندن ا تمرین نکنند‪ ،‬گونه خواندن هرگز د ذهن شان‬
‫باقی نخواهد ماند این م اااا ه د مو د تمام یزهایی که دانش آموزان الزم‬
‫اساات یاد بگیرند صاادق می کند تصااو کنید که شااما هرگز نواختن گیتا ‪،‬‬
‫اسپانیو ی صحبت کردن‪ ،‬یا بیس بال ا تمرین نکرده باشید و ی انتظا داشته‬
‫باشااا ید که آنها ا بخوبی انجام ده ید؟ آ یا قاد به این کا خواه ید بود؟ به‬
‫اوتمال زیاد هرگز دانش آموزان به عنوان بخشااای از تجربیات آموزش از اه‬
‫دو و مجازی الزم اساات که د گیر تمرین شااوند و د س ها و مطا ب تد یس‬
‫شده ا با ها و با ها تمرین کنند‬
 ‫‪ 328‬آموزش در فضای مجازی‬

‫یکی از یاف ته های مرتب با تمرین د پای گاه داده های آموزش‬
‫بصااری مربوط اساات به تمرین و آن این اساات که تمرین با فاصااله و کم کم‬
‫موثرتر و کا آمدتر از تمرین یکدفعه و زیاد اساات د وقیقت اندازه اثر تمرین‬
‫با فاصله برابر است با ‪ 2412‬معنی و مفهوم آموزش از اه دو و مجازی (بدون‬
‫ا شا ه به کالس های و رو ی و و د و) این ا ست که دانش آموزان باید از‬
‫طری تمرینِ تجربیات د طی زمان‪ ،‬دو ه آموزشااای ا ساااپری کنند بجای‬
‫تعیین ول کردن ‪ 92‬م اااا ه عددی عج یب و غر یب د یک وز‪ ،‬بین آنها‬
‫فاصاااله بگذا ید و از دانش آموزان بخواهید د ندین وز و با فاصاااله زمانی‬
‫انجام دهند و م اااایلی که برای ول کردن به دانش آموزان می ده ید با ید‬
‫شامل مشکالتی مربوط به گذشته باشد تا دانش آموزان مجبو شوند از دانش‬
‫خودشان د این نو ا ش ها استفاده کنند بهتر است دانش آموزان به جای‬
‫اینکه جمعه ها دو و نیم ساعت وقت بگذا ند؛ هر وز سی دقیقه تمرین کنند‬

‫عالوه بر این‪ ،‬تمرین عمدی مهم اساات اندازه اثر آن برابر اساات با‬
‫‪ 2481‬ما متوجه شااادیم که د اغلب موا د از تمرین به عنوان" کا تکرا ی‬
‫بدون اندیشاااه و فکر" یاد می شاااود که این گفته بر خالف تمرین عمدی و‬
‫آگاهانه ا ست برای سیدن به اندازه اثر ‪ 2481‬دانش آموزان باید توجه شان و‬
‫د گیری شااان ا بر وی تکا یف با هدف خاص بهبود عملکرد متمرکز نمایند‬
‫و الزم اسااات به آنها بازخو دی داده شاااود تا به دانش آموزان کمک کند که‬
‫بدان ند د ک جا بهترین موقع یت و زمان برای ورکت به ساااوی مروله بعد‬
‫یادگیری اساات اهداف مهم ه ااتند به عنوان مثال اندازه اثر اهداف ا شای‬
‫مناسب برابر است با ‪ 2422‬داشتن اهداف آموزشی و یادگیری د مقابل فقدان‬
‫هدف اندازه اثری برابر با ‪ 2429‬دا د و تعهد به هدف‪ ،‬اندازه اثری برابر با ‪2402‬‬
‫دا د نکته کلیدی این مطلب این است که دانش آموزان بجای اینکه هدفشان‬
‫بهبود عملکرد خودشان باشد بهتر است هدف شان سیدن به مها تهای باالتر‬
‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی ‪329‬‬

‫و جامع یت د آن د س باشاااد به عبا ت دیگر‪ ،‬با ا زش تر این اسااات که‬

‫بگوییم‪":‬من می خواهم یاد بگیرم خوب بنوی ااام" یا " من می خواهم از‬
‫مها ت نو شتنم برای خل ا ش ها د جهان ا ستفاده کنم تا اینکه بگوییم‪" :‬‬
‫من می خواهم د این مقا ه نمره ا ف بگیرم" یا "من می خواهم د این د س‬
‫قبول شااوم" زمانی که دانش آموزان هدف دا ند آنها به اوتمال زیاد به طو‬
‫آگاهانه د گیر تمرین می شوند‬

‫دانش آموزان با ید ز یاد تمرین کن ند‪ .‬اگر قرار باشخخد دانش آموزان‬
‫چیزی را یاد بگیرند و بتوانند از آن اسخختفاده کنند و بکار ببندند الزم‬
‫است حتی بیش از حد الزم تمرین کنند‪.‬‬

‫یکی از جنبه های اصلی تمرین آگاهانه توسعه بازنمایی ذهنی است‬
‫باز نمایی ذهنی مانند یک مدل ذهنی کامال پیشااارفته د با ه این اسااات که‬
‫جهان گونه با ید کا کند همانطو که ا یک اااون‪ 9‬و پول‪ )2291( 2‬خاطر‬
‫نشااان کرده اند‪ ،‬بازنمایی ذهنی‪ 3‬یعنی‪" :‬وجود ا گوهای از پیش تعین شااده‬
‫اطالعات‪ ،‬وقای ‪ ،‬تصااااویر‪ ،‬قوانین واب و غیره اسااات ‪ -‬که د وافظه بلند‬
‫مدت نگهدا ی می شود و می تواند برای پا سخ گویی سریغ و کا آمد د انوا‬
‫موقعیت های م شخص مو د ا ستفاده قرا گیرد وجه ا شتراک همه بازنمایی‬
‫های ذهنی این است که پردازش وجم زیادی از اطالعات ا به غم محدودیت‬
‫های وافظه کوتاه مدت ساااریغ امکان پذیر می کند »(صاااص‪ )11–12‬اگر‬
‫دانش آموزان هیچ ایده ای ندا شته با شند که یادگیری یزی به ه معنا ست‬

‫‪1‬‬
‫‪Ericsson‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Pool‬‬
‫‪3‬‬
‫‪mental representation‬‬
 ‫‪ 331‬آموزش در فضای مجازی‬

‫‪ -‬بهتر اسااات به ایده معیا های موفقیت ا ائه شاااده د ماژول ‪ 2‬برگردند ‪-‬‬
‫ایجاد و توسااعه بازنمایی ذهنی برای آنها ب ایا دشااوا خواهد بود و بنابراین‬
‫نمی توان ند با آ گاهی د گیر تمری نات شاااو ند به ع با ت دیگر‪ ،‬وقتی دانش‬
‫آموزان بدانند که را یزی ا دا ند یاد می گیرند‪ ،‬داشاااتن هدف جامغ و‬
‫ساایدن به مها ت های کلی و د ک این که موفقیت د یک زمینه یعنی ه‬
‫باعث می شود تمرین کا آمدتر و موثر گردد‬

‫یادداشتی برای خودم‬

‫گونه می توانم برای دانش آموزانم تمرین های عملی طراوی کنم؟‬

‫فاصله دا‬

‫__________________________________________________‬
‫__________________________________________________‬
‫__________________________________________________‬

‫آگاهانه‬

‫__________________________________________________‬
‫__________________________________________________‬
‫__________________________________________________‬
‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی ‪331‬‬

‫نتیجه گیری‬
‫طراوی تجا ب یادگیری برای دانش آموزان جنبه مهم شاااغل هر‬
‫مربی‪ ،‬آموزگا و آموزش دهنده ای است تعدادی اهبرد وجود دا د که از آنها‬
‫می توانیم برای بهبود یادگیری دانش آموزان ا ستفاده نماییم امیدوا یم شما‬
‫موا دی ا انتخاب کنید که شواهدی د مو د موثر و کا آمد بودن آنها دا شته‬
‫باشااد و ما امیدوا یم که شااما بر میزان یادگیری دانش آموزان تان نظا ت و‬
‫کنترل داشته باشید و د صو ت عدم پیشرفت تالش کنید که آنها ا به جایی‬
‫که باید با شند بر سانید ما طیف و سیعی از وش های آموز شی ا که د یک‬
‫ا وب آموز شی سازماندهی شده بودند ا شامل ا ائه مطلب‪ ،‬مربیگری و‬
‫ت هیلگری‪ ،‬همکا ی و تمرین به شما آموزش دادیم به عنوان آخرین تکلیف‬
‫این ماژول‪ ،‬واال شاااما طرح آموزشااای ا برای آموزش از اه دو و آموزش‬
‫مجازی طراوی کنید و خود ا زیابی زیر ا د مو د آن کامل نمایید‬
 ‫‪ 332‬آموزش در فضای مجازی‬

‫م شخص کنید هر کدام از‬ ‫با اساااتفاده ازعبا ت های‬ ‫عامل‬

‫عواماال قااد برا یتااان‬ ‫زیر سااطح عملکرد کنونی‬
‫اهمیت دا ند یکی از واژه‬ ‫خودتان ا ا زیابی کنید‪:‬‬
‫های زیر ا د م قا بل هر‬
‫خوب یا معمو ی‬ ‫⃝‬
‫عامل بنوی ید‪:‬‬
‫بد و غیر عادی‬ ‫⃝‬
‫کم‪ ،‬متوساا ‪ ،‬زیاد‪ ،‬خیلی‬
‫زیاد‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫ا ائه مطلب‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫همکا ی‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬
‫مربیگری و ت هیلگری‬
‫⃝ بد و غیر عادی‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫تمرین‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬
 ‫ماژول هفت – واحد آموزش برنامه ریزی برای آموزش در فضای مجازی‬
‫‪333‬‬

‫معیارهای موفقیت‬
‫من می توانم اهبردهای آموزشااای با قد ت باال ا تعیین کنم که‬ ‫‪‬‬
‫اوتماالً بر یادگیری دانش آموزان تأثیر داشته باشد‬
‫وقتی دانش آموزان یاد نمی گیرند‪ ،‬می توانم تجربه های آموز شی و‬ ‫‪‬‬
‫تمرین های عملی ا برایشان تنظیم کنم‬
‫من می توانم جنبه های الزم یادگیری ا به دانش آموزان نشاااان‬ ‫‪‬‬
‫دهم‬
‫من می توانم تکا یف و فعا یت های مشاااا کتی طراوی کنم که به‬ ‫‪‬‬
‫طو مناسب ا ش برانگیز باشند‬
‫من می توانم بر اساااس نیازهایی که شااناسااایی کرده ام یادگیری‬ ‫‪‬‬
‫دانش ا ت هیل نمایم و کا مربیگری ا برایشان انجام دهم‬
‫من می توانم تکلیف یا ف عا یتی طراوی کنم که هم از نظر ز مانی‬ ‫‪‬‬
‫دا ای فاصله باشد و هم آگاهانه عمدی باشد‬
‫‪ 334‬آموزش در فضای مجازی‬
 ‫ماژول ‪8‬‬

‫بازخورد ‪ ،‬ارزشیابی و رتبه بندی‬

‫اهداف یادگیری‬

‫من یاد می گیرم بازخو د ی ت و ه کا بردهای د آموزش‬ ‫‪‬‬

‫از اه دو و آموزش مجازی دا د‬
‫من یادمی گیرم ه ابطه ای بین بازخو د و ا زش ایابی تکوینی‬ ‫‪‬‬
‫وجود دا د‬
‫ه ویژگی های‬ ‫من یاد می گیرم د آموزش مجازی و از اه دو‬ ‫‪‬‬
‫منحصر بفردی برای ا زشیابی پایانی وجود دا د‬
‫من یاد می گیریم گونه دانش آموزان ا بر مبنای صالویت ها‬ ‫‪‬‬
‫و شای تگی هایشان تبه بندی کنم‬

‫ا تباط قوی بین بازخو د و ا زشاایابی وجود دا د هر وقت که معلم‬

‫میزان د ک و فهم دانش آموزان و پاساااخ های آنها ا ن ااابت به آنچه که‬
‫م شاهده کرده ا ست بر سی کند‪ ،‬ا ز شیابی انجام شده منجر به بازخو د می‬
‫شاااود وتی بهتر از این‪ ،‬ا زشااا یابی هایی خیلی مهم به عنوان بازخو د و‬
‫د ستو ا عمل هایی ا ستفاده می شود که معلم تعیین می کند‪ ،‬د مروله بعد‬
‫د صو ت مواجه با آنچه که یادگرفته شده و آنچه که هنوز یاد گرفته ن شده‬
‫اساات‪ ،‬باید ه یزهایی ا یاد بگیرند بازخو د منجر به یادگیری می شااود‪،‬‬
 ‫‪ 336‬آموزش در فضای مجازی‬

‫زیرا دانش آموز از بازخو د برای بهبود عملکردشااان اسااتفاده می کند نمرات‬
‫دانش آموزان و تبه آنها د کالس از عملکرد ا زشااا یابی های آنها د آزمون‬
‫های پایانی بدست می آیند‬

‫ا ز شیابی‪ ،‬ا ز شیابی ا ست ا ز شیابی می تواند ا ز شیابی م تمر یا‬

‫پایانی باشااد به عبا ت دیگر‪ ،‬هیچ یز جادویی د خود ابزا ا زشایابی وجود‬
‫ندا د کا هم همان کا ی اساات که شااما با ا زشاایابی انجام می دهید (یا با‬
‫شااایوه های تد یس تان انجام نمی ده ید) ا ز یابی توانایی با قوه باز کردن‬
‫شاام ا دا د‪ -‬تا به ما کمک کند ه کا ی انجام گرفته و ه کا هایی انجام‬
‫ن شده ا ست زیرا ما با دقت مدا ک و شواهد موجود پی شرفت دانش آموزان ا‬
‫مو د بر سای قرا می دهیم شااو بختانه‪ ،‬از شایابی د اغلب موا د به عنوان‬
‫معیا جداگانه ای از د ک دستاو دهای دانش آموز د یک زمان خاص د نظر‬
‫سیر‬ ‫گرفته می شود بجای اینکه به عنوان یک معیا مجزا برای م شاهده خ‬
‫کلی تجربه های آموزشاای و یادگیری دانش آموزان د نظر گرفته شاااود باز‬
‫خو د د سی تم ا زشیابی شته متصل کننده مح وب می گردد ا زشیابی‬
‫به عنوان اهی برای هدایت جریان یادگیری و آموزش د حظه وال و زمانی‬
‫که یادگیری به اتمام سیده باشد یکجا آنرا مو د بر سی قرا می دهد نمرات‬
‫به عنوان معیا ی برای قبو ی و ا ستادی و ک ب مها ت بازخو د بی شتری به‬
‫دانش آموزان می دهد‬

‫دبیر آما دبیرستان مت ا ک اند ‪ 9‬این موا د ا با این جمله توصیف‬

‫می ک ند‪":‬پیوندها د یک زنجیره کاغذی " دانش آموزانش گاهی اوقات د‬
‫کالس های و رو ی شرکت می کنند ود سایر مواقغ د طی سال تح صیلی‬

‫‪1‬‬
‫‪Matt Alexander‬‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪337‬‬

‫د کالس های مجازی ه ااتند آموزش و یادگیری باید بدون توجه به اینکه‬
‫آموزش د کجا اتفاق می افتد‪ ،‬ادامه یابد بع ری از کا ها ه ت که من ا به‬
‫نوعی به تنظیمات واب ته کرده است کا ی که من انجام داده ام این است که‬
‫فرای ندهای بازخو دم ا به گونه ای تغییر داده ام که د همه تنظی مات تداوم‬
‫داشته باشند‬

‫او از نمونه ای استفاده کرد که به تازگی دانش آموزانش د وضعیت‬

‫برخ آنرا کامل کرده بودند آقای ا ک اند توضیح داد که آنها د وال مطا عه‬
‫و بر سی ا صول اثر ا ستروپ‪ 9‬بوده اند که می گوید محرک نا سازگا بر زمان‬
‫پاسخ تاثیر می گذا د‬

‫(اثر اسااتروپ د وانشااناساای‪ ،‬نمایشاای از دخا ت د زمان واکنش یک کا‬

‫اساات زمانی که اساام یک نگ (مانند آبی‪ ،‬ساابز یا قرمز) با نگ دیگری که‬
‫ن شان گر نام آن نگ نی ت‪ ،‬اپ شده با شد (به عنوان مثال‪ ،‬کلمه «قرمز»‪،‬‬
‫به جای این که با جوهر قرمز نگ اپ شود‪ ،‬با جوهر آبی نگ اپ شود)‪،‬‬
‫نام بردن نگ کلمه‪ ،‬د مقای اااه با وا تی که نگ جوهر و کلمه با هم یکی‬
‫باشااند‪ ،‬زمان بیشااتری طول کشاایده و با اوتمال خطای باالتری مواجه می‬
‫شود )‬

‫اوتماال شااما این مو د ا دیده اید نام نگ ها وی فلش کا ت ها یا با نگ‬

‫د ست نو شته شده اند و یا با نگ دیگری به غیر از نگ خود شان بنابراین‪،‬‬
‫غت "ساابز" گاهی اوقات با وروف ساابز (سااازگا ) نوشااته می شااود و گاهی‬
‫اوقات با نگ ز د(ناساااازگا ) دانش آموزانش د یک آزمون برخ شااارکت‬
‫کردند و زمان کامل شااادن آزمون ا ثبت نمودند و د صاااد دقت خود ا د‬

‫‪1‬‬
‫‪Stroop effect‬‬
 ‫‪ 338‬آموزش در فضای مجازی‬

‫مد ک مشاااترک وا د کردند د اواخر همان هفته‪ ،‬دانش آموزان از داده ها‬
‫برای ساام و نگا ش نتایج د یک گزا ش ساامی آزمایشااگاهی اسااتفاده‬
‫نمودند‬

‫او گ فت‪":‬ه مانطو که ن تایج آ مون هر دانش آموز ا می خوا ندم‪،‬‬

‫فیلم کوتاهی ضاااب کردم تا به آنها بازخو د حظه ای بدهم من همچنین‬
‫متوجه شاادم که ا گوی خطایی د ساااخت قطعات پراکنده آنها وجود دا د‬
‫بنابراین د س جدید ا برایشاااان ضاااب کردم که د آن فیلم من نقاط دو ‪،‬‬
‫جهت‪ ،‬شکل و قد ت ا مجدد مو د باز بینی قرا دادم او یادآو ی کرد‪ :‬دانش‬
‫آموزانی که مایلند می توانند مجدد کا ا انجام بدهند و گزا ش کا خود ا‬
‫ثبت نمایند د گذشااته‪ ،‬برای آنها ب ایا دشااوا بود که وواسااشااان به ایده‬
‫تجدید نظر شده و مجددا ثبت شده باشد اما ما این کا ا جزو فرایندی های‬
‫ا صلی کا مان قرا دادیم ه زمانی که د کالس و رو ی تد یس می کردیم‬
‫و ه د کالس های م جازی و من به آن ها بازخو د های الزم ا می دهم و‬
‫د س ها ا برای شان د سی تم مدیریت آموزش و یادگیری ضب می نمایم‬
‫ه ما بطو فیزیکی کنا هم هم باشاایم و ه نباشاایم این کا جابجای بین‬
‫سانه ها ا تا ود زیادی ساده تر می کند‬

‫تغییر به ساامت آموزش از اه دو و آموزش مجازی سااواالتی ا د‬

‫با ه اینکه گونه بازخو د‪ ،‬ا زشیابی و تبه بندی د محی مجازی تاثیر گذا‬
‫ا ست بر انگیخته ا ست همانند ماژول های قبلی‪ ،‬از شما می خواهیم آنچه ا‬
‫که قبالً د مو د این مو ضو د تجا ب کالس های و رو ی خودتان بد ست‬
‫آو ید با قد ت از آنها استفاده کنید ند دقیقه وقت بگذا ید تا اهداف تان ا‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪339‬‬

‫برای هرکدام مشاااخص کنید و بنوی اااید که گونه به این اهداف دسااات‬
‫خواهید یافت شما با این اهداف د انتهای این ماژول آشنا خواهید شد‬

‫یادداشت تخصصی من‬

‫برای هر کدام از موارد زیر چه اهدافی مد نظر دار ید؟ چگونه ارز یابی‬
‫می کنید که آیا به این اهداف دست یافته اید یا خیر؟‬

‫مدا ک و دالیل دست یابی‬ ‫اهداف‬

‫اهداف مو د نظر‬

‫●‬ ‫●‬

‫●‬ ‫●‬ ‫باز خو د‬

‫●‬ ‫●‬ ‫به دانش‬
‫●‬ ‫●‬ ‫آموزان‬
‫●‬ ‫●‬

‫●‬ ‫●‬

‫●‬ ‫●‬ ‫ا زشیابی‬

‫●‬ ‫●‬ ‫تکوینی‬
‫●‬ ‫●‬ ‫(م تمر)‬
‫●‬ ‫●‬
 ‫‪ 341‬آموزش در فضای مجازی‬

‫●‬ ‫●‬

‫●‬ ‫●‬
‫ا زشیابی‬
‫●‬ ‫●‬
‫پایانی‬
‫●‬ ‫●‬

‫●‬ ‫●‬

‫●‬ ‫●‬

‫●‬ ‫●‬

‫●‬ ‫●‬ ‫تبه بندی‬

‫●‬ ‫●‬

‫●‬ ‫●‬

‫بازخورد به دانش آموزان‬

‫بازخو د به عنوان کم ا ستفاده ترین ویکرد آموز شی که ما معلمان‬
‫د اختیا دا یم تو صیف می شود معلمان اغلب اوقات می گویند که آنها می‬
‫دانند بازخو د مفید اساات‪ ،‬اما جای تعجب دا د که آنها به ند ت بازخو د‬
‫مفیدی به دانش آموزان ا ائه می دهند‪ ،‬د بیشتر مواقغ بازخو دهای ا ئه شده‬
‫مت شکل از تعریف و تمجید از ماهیت غیر تخ ص صی و کلی ا ست مثال می‬
‫گویند‪ :‬کا خا ق ا عاده ای انجام دادی! و معموال بیش از یک یا دو جمله هم‬
‫نمی گویند‪ 9‬این مو د واقعاً یک فرصت از دست فته مح وب می گردد‪ ،‬زیرا‬
‫اندازه اثر بازخو د برابر است با ‪ 2411‬و اوتماالً تأثیر مثبتی بر یادگیری دانش‬

‫‪1‬‬
‫)‪(Voerman, Meijer, Korthagen, & Simons, 2012‬‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪341‬‬

‫آموزان دا د‪ 9‬هدف از بازخو د باید ثابت باشااد ‪ -‬بازخو د باید شااکاف بین‬
‫عملکرد فعلی و عملکرد مطلوب یا مو د انتظا ا بطو پیشرونده ای کم کند‬

‫ارز شیابی های به شکل بازخورد و د ستور العمل های سرنو شت ساز‬
‫بکار می روند‪.‬‬

‫اما کا آمدی و اثر گذا ی بازخو د به طو قابل توجهی متفاوت‬

‫اساات بازخو د اصااالوی به تنهایی برای یز دیگری غیر از یادگیری جدید‬
‫کا آمدی خاصی ندا د به عنوان مثال‪ ،‬بازخو د اصالوی د هنگام بازی فلش‬
‫می خواهد اعداد ا یاد بگیرد مفید‬ ‫کا ت با یک کودک خردسااال که فق‬
‫ا ست ("نه ‪ ،‬این عدد ‪ 2‬ا ست‪ ،‬نه ‪ )" 1‬اما بی شتر بازخو دهای ا ائه شده به‬
‫دانش آموزان مربوط به کا برد دانش آنهاساات به دانش آموز می گویند‪":‬‬
‫پاسخ شما به این سوالِ غت غل است‪ -‬پاسخ ‪ 20‬است‪ ،‬تاثیر کم تری دا د‪،‬‬
‫زیرا هیچ نو اطالعات ا ضافی به دانش آموز د با ه فرایندهای که او ا ستفاده‬
‫کرده و یا م یری که آمده است ا نمی دهد‬

‫‪1‬‬
‫)‪(Hattie, 2018‬‬
 ‫‪ 342‬آموزش در فضای مجازی‬

‫موثرین کا استفاده از بازخو د با اطالعات سطح باالست که متشکل است از‬

‫بازخو د اصالوی همراه با اطالعات و فرایندهای خود تنظیمی‪ 9‬این بازخو دها‬
‫محکم و قاطغ بر سه سوال عمده که فراگیران دا ند تاکید می نماید‪:‬‬

‫کجا می وم؟‬ ‫‪‬‬

‫گونه می وم؟‬ ‫‪‬‬
‫سپس به کجا خواهم فت؟‬ ‫‪‬‬

‫کجا می روم؟‬

‫او ین ساااوال براسااااس اهداف یادگیری و انتظا ات آموزشااای و‬

‫معیا های موفقیت طراوی شاااده اسااات د صاااو تیکه دانش آموزان بدانند‬
‫موفق یت یعنی ه‪ ،‬این دان اااتن به آنها اجازه می دهد تا ب اااوی اهداف‬
‫یادگیری شاااان پیش بروند برای اطمی نان یافتن از اطالعات دانش آموزان‬
‫د با ه ودود و میزان تقریبی یادگیری شااان می توانیم از بازخو د اسااتفاده‬
‫کنیم به عنوان مثال‪ ،‬کیکا گا سااایا‪ 2‬معلم مطا عات اجتماعی پایه شاااشااام‪،‬‬
‫سانی دانش آموزی‬ ‫بازخو د صوتی خودش ا د با ه پیش نویس مقا ه اطال‬
‫با مو ضو ظهو طبقه سلح شو ان سامو ایی د ژاپن د قرن دوازدهم ضب‬
‫کرد خانم گا سیا با گفتن این جمله سخنش ا آغاز کرد‪ " :‬شما د ابتدای‬
‫مقا ه شااارح وقایعی ا ا ائه داده اید که زمینه الزم ا برای خواننده آماده می‬
‫کند آنچه که تا اینجای مطلب از قلم افتاده است اطالعات الزم پیش از شرو‬
‫این وقایغ می باشد که پیش زمینه خدادهایی است که بعدا اتفاق می افتند "‬

‫‪1‬‬
‫)‪(Wisniewski,Zierer, & Hattie, 2020‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Kika Garcia‬‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪343‬‬

‫چگونه می روم؟‬

‫سوال دوم مربوط به ا ستفاده از اهبردهایی ا ست که ممکن ا ست‬

‫بر اختالف های موجود بین انجام یک کا و ساایدن به موفقیت تاکید نماید‬
‫خانم گا سااایا افزود‪ ":‬بنابراین بیایید برای ند دقیقه د مو د جایی که این‬
‫اطالعات د آنجا باید گنجانده شااوند‪ ،‬صااحبت کنیم " فهرسااتی از منابغ ا‬
‫جهت بر سی تهیه کنید؛ این کا سبب می شود تا ایده هایی که ما د هنگام‬
‫طوفان فکری به آنها دست یافته بودیم ا فراموش نکنیم "‬

‫سپس به کجا خواهم رفت؟‬

‫سوال سوم زمانی پاسخ داده می شود که معلم تمرکز و تاکید ش ا‬

‫بر کا ها و فعا یت های معطوف دا د که د آی نده دانش آموزان قرا اسااات‬
‫انجام دهند معلم مطا عات اجتماعی سااخنانش ا نین ادامه می دهد‪" :‬گام‬
‫بعدی برای شما ه یزی ا ست؟ "دا شتن برنامه برای شما مهم ا ست دو یا‬
‫سه کا ی که می خواهید انجام دهید کدام کا ها ه تند؟ بازخو د‪ ،‬همانطو‬
‫که بروکها ت‪ )2222( 9‬آنرا توص ایف می کند‪ ،‬اطالعاتی که به من تحویل می‬
‫شود باید تنها برای من و بموقغ باشد و توجه داشته باشیم که ه زمانی و د‬
‫کجا می توانیم بهترین کا ا انجام دهیم(ص‪)9‬‬

‫پیوندهای عاطفی و مناسبت های اجتماعی نسبت به بازخورد‬

‫زمانی که دانش آموزان د گیر تکا یف و فعا یت های ا ش برانگیز‬
‫مناساابی می شااوند‪ ،‬به اوتمال زیاد به بازخو د واکنش نشااان می دهند زیرا‬

‫‪1‬‬
‫‪Brookhart‬‬
 ‫‪ 344‬آموزش در فضای مجازی‬

‫آنها به این اطالعات برای ادامه دادن م یر شد و یادگیری شان نیاز دا ند‬
‫اگر بازخو د بر مطلبی تمرکز دا شته با شد که شما از قبل آنرا می دانید تاثیر‬
‫کمی بر تغییر د ک و فهم دانش آموزان می گذا د ا ما بازخو د د مو د‬
‫خطاها و اشاااتباهات باعث شاااد‪ ،‬پیشااارفت و موفقیت می گردد زمانی که‬
‫اشااتباهات و خطاها مو د تجلیل قرا می گیرند و انتظا می ود‪ ،‬بازخو د می‬
‫تواند جایگاه خوبی بدسااات آو د ا تباط بین ک ااای که بازخو د می دهد و‬
‫فردی که بازخو د ا د یافت می کند تاثیر تعد یل کننده ای بر کا آمدی و‬
‫موثر بودن بازخو د دا د اما تن ها زمانی موثر و کا آمد اسااات که بازخو د‬
‫د یافت شده باشد و ابعاد پیچیده ای ا که برای کامل شدن این عمل الزم ا‬
‫د نظر بگیرید‬

‫بازخورد ا صالحی به تنهایی برای چیز دیگری غیر از یادگیری جدید‬

‫کارآمدی خاصی ندارد‪.‬‬

‫ابطه بین معلم و دانش آموز باید یک ابطه مثبت باشد‬ ‫‪‬‬
‫معلم باید از نگاه دانش آموزان معتبر و قابل اعتماد باشد‬ ‫‪‬‬
‫جو کالساای باید بگونه ای باشااد که خطاها باعث شاارمندگی فرد‬ ‫‪‬‬
‫نگردد بلکه به عنوان بخشی از فرآیند یادگیری باشند‬

‫د م طا عه ای که زومبرون‪ 9‬و هم کا انش (‪ )2291‬د با ه نگرش‬

‫دانش آموزان متوسطه اول و متوسطه دوم د با ه بازخو د د مو د نگا ش شان‬

‫‪1‬‬
‫‪Zumbrunn‬‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪345‬‬

‫انجام دادند‪ ،‬د یافتند که ‪ 22‬د صااد دانش آموزان به د یل اینکه ابطه خوبی‬
‫با دبیرانشااان نداشااتند از آن صاارف نظر می کردند د وا یکه پژوهش انجام‬
‫ا مشخص نمی کند‪ ،‬بنظر می سد مشخص است که‬ ‫شده ماهیت این واب‬
‫بازخو د به تالش از سوی معلم نیاز دا د مایوس کننده ا ست که فکر کنیم از‬
‫هر پنج دانش آموز یکی نفر از نظر تئو ی آنرا د می کنند‬

‫یزی که ما از آن تعجب می کنیم این است که آیا د برخی موا د‬

‫بازخو د نابجا بوده ا ست این مو ضو د همه موقعیت ها و برای همه اع رای‬
‫هیات مدیره صدق نمی کند د وقیقت‪ ،‬وی نایف کی‪ ،‬زیر و هتی (‪)2222‬‬
‫د فراتحیلی بازخو د گزا ش کردند که بازخو د تأثیر بیشتری بر نتایج مها ت‬
‫های ورکتی و شناختی دا د تا نتایج انگیزشی و فتا ی(ص ‪ " )9‬با جود این‪،‬‬
‫هر ند وقت بازخو د د تال شی ناد ست برای ایجاد انیزه یا تغییر فتا مو د‬
‫اساااتفاده قرا می گیرد؟ د وا یکه از شااارای اجتماعی و عاطفی الزم برای‬
‫مفید بودن بازخو دتان آگاه ه اااتید‪ ،‬بازخو د خود ا به ووزه های موثرتر و‬
‫کا آمدتری از مها ت های شناختی و ورکتی محدود کنید‬
 ‫‪ 346‬آموزش در فضای مجازی‬

‫یادداشتی برای خودم‬

‫یکی از ت کا یف خوب دانش آموزی که قبال طراوی کرده ا ید ا انت خاب کن ید( برای نو‬
‫کردن فعا یت یا تکلیف د د گیر شدن د تکا یف به ماژول ‪ 1‬مراجعه کنید) برای اینکه‬
‫بازخو دی با اطالعات سطح باال ا ائه کنید شما به ه یزهایی نیاز دا ید؟‬

‫کجا می روم؟‬

‫معیا موفقیت‬

‫چگونه می روم؟‬

‫ا ائه بازخو د د مو د‬
‫فرایندها‬

‫سپس به کجا خواهم‬

‫رفت؟‬
‫ا ائه بازخو د د مو د‬
‫خود تنظیمی‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪347‬‬

‫مروری بر سال های گذشته‬

‫نوشته کالدیا د ایت‬

‫ی شتر ا ز شیابی های او یه د محی های واقعی و‬

‫براساس مشاهدات معلم انجام می شود ب یا ی از‬
‫برنامه ها از نمودا پی شرفت تح صیلی دانش آموزان‬
‫اساااتفاده می کنند و همراه با آن فتا مشااااهده‬
‫شده کودک‪ ،‬ا زیابی می شود هر وز دانش آموز ا صدا می زدند و به نوعی‬
‫می گفتند ‪":‬به من نگاه کن! شاااید بیش از ده با این کا انجام می شااد آنها‬
‫می خوا ستند م شاهدات ا ثبت کنند‪ -‬تا یخ ا یاددا شت کنند‪ ،‬فیلمی تهیه‬
‫کنند‪ ،‬و عک اای بگیرند ما واضاار و آماده برای ا ائه تعاملی قد تمند و قوی‬
‫ه ااتیم تیم او یه یادگیری ما از دامنه دانش و مها ت هایی که کودکان ما‬
‫هنگام تعامل با بز گترها و سایر کودکان توسعه می دانند آگاه ه تند ما می‬
‫دانیم که دساااتاو دهای آنها هنگام تعامل با دیگران بیشاااتر از هنگام تنهایی‬
‫ا ست ما بازخو دهایی ا د یافت می کردیم که می گفت‪ ":‬من می فهمم یا‬
‫شااما دا ید م ایر د سااتی ا می وید!" بازخو د موثر با سااتایش‪ ،‬تحقی و‬
‫پژوهش‪ ،‬اقدام‪ ،‬تمرین‪ ،‬برنامه یزی و پیگیری همراه اسااات ما از این شاااش‬
‫مروله د هنگام کا با کودکان و فراگیران بز گ ال استفاده می کنیم‬

‫ا ستفاده از مجالت تعاملی اهی عا ی برای پر سش و پا سخ به سواالت و ا ائه‬

‫بازخو د است د یک کالس بی ت نفره یادگیری پایه های پایین تر‪ ،‬هر شب‬
‫پنج مطا عه و پاسخ دادن به سواالت پنج مجله ب یا آسان است من سوا ی‬
‫ا د وب سایت مخ صوص تما شای فیلم قرا دادم تا بچه ها به سوال جواب‬
‫دهند آنها پا سخ های شان ا د پنجره مخ صوص خود شان بر وی وب سایت‬
 ‫‪ 348‬آموزش در فضای مجازی‬

‫صدا باعث می شود که من بتوانم بفهمم ی یزی‬ ‫ضب می کنند( ضب‬

‫نو شته اند) و آن ا د مجله تخ ص صی واقعی به من ن شان دهند من به ورف‬
‫های آنها پا سخ می دهم و سوال جدیدی ا برا ساس آنچه آنها نو شته بودند‬
‫می فر ستم وز بعد من پنج وزنامه تخ ص صی دیگر ا می خوانم و با م ایل‬
‫مطرح شااده جواب می دهم هر ه د طی سااال تحصاایلی به جلو می ویم‬
‫سواالتی که برای من ا سال می شود جزئی تر می شود‪ ،‬د ستو زبان بچه ها‬
‫د زبان گفتا یشااان بهتر می شااود‪ ،‬جزئیاتی که بیان می کنند‪ ،‬غنی تر می‬
‫گردد دانش آموزان من با ضااامایر و یای ما ک یت تمرین می کنند د ژوئن‬
‫هیچ ک ی نمی گوید‪":‬من فت خانه ماد بز گ "‪.‬‬

‫ما با برگزا ی همایش های دانش آموزی کا مان ا ادامه می دهیم انتظا‬
‫این بود که این جل ه هر سه ماه به مدت هل و پنج دقیقه برگزا شود و د‬
‫نتیجه قرا دادی امرااا شااود اهداف قابل دسااتیابی ا برای هر یک از طرفین‬
‫تعیین کنید کودکان بهترین کا خود ا ن شان دادند و تو ضیح دادند‪ ،‬آنچه ا‬
‫که برای تقویت تالش خود الزم دا شتند‪ ،‬که شامل آن یزهایی بود که مانغ‬
‫کا آنها می شااد بچه ها برای خودشااان اهداف شااان ا تعیین کردند آنها‬
‫هر یزی که الزم داشااتند تا خانواده هاشااان برایشااان تهیه کند ا فهرساات‬
‫کردند و هر کا ی که من می توان اااتم برای کمک به آنها انجام دهم ا نیز‬
‫فهرساات نمودند این نو تعهد متمرکز نتایج شاامگیری به با آو د ما این‬
‫کا ا با بچه ها و خانواده هایشااان د فرااای مجازی و آموزش از اه دو نیز‬
‫ادامه دادیم‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪349‬‬

‫یادداشتی برای خودم‬

‫شاااما از ه اهی عناصااار اجتماعی و عاطفی یادگیری ا برای تقو یت‬
‫بازخو د ا ستفاده می کنید؟ شما دو ست دا ید از ه خطااها و ا شتباهاتی‬
‫اجتناب کنید؟‬

‫خطاهایی که باید از آنها‬

‫اجتناب کرد‬ ‫اه های تقویت شما‬
‫واب معلم‪-‬دانش آموز‬

‫واب معلم با‬

‫دانش آموز‬

‫اعتبا معلم‬

‫جو کالس د س‬
‫که پذیرای‬
‫اشتباهات و‬
‫خطاهاست‬
 ‫‪ 351‬آموزش در فضای مجازی‬

‫بازخورد از طریق فضای مجازی‬

‫وقتی صحبت از آموزش ویادگیری د فرای مجازی می شود‪ ،‬فناو ی امکانات‬
‫زیادی ا د اختیا ما قرا می دهد بیشترین تاثیر فناو ی دیجیتال ویدئوهای‬
‫تعاملی(‪ )2420‬و سی تم تد یس خصوصی هوشمند(‪)2429‬‬

‫ارتباط بین فرد ارائه دهنده بازخورد و فرد دریافت کننده آن تاثیری‬
‫م یانجیگرانه بر کارآمدی بازخورد دارد‪ .‬اما تنها زمانی کار می کند که‬
‫بازخورد دریافت شده باشد‪.‬‬

‫ویدوئوهای تعاملی ه معلم ساااخت باشااند یا محصااوالت تجا ی باشااند؛‬

‫دانش آموزان الزم ا ست به سواالت ب صو ت پراکنده د سرتا سر زمان پخش‬
‫فیلم پاساااخ دهند تمرین های مثل این عموما د هنگام تد یس د کالس‬
‫های و رو ی و د جل ات و د و انجام می شود‪ ،‬مثل ا ستفاده از خواندن‬
‫متن با صااادای بلند که با ساااواالتی به منظو تقویت د ک و فهم بهتر متن‬
‫همراه شاده اسات با وجود این‪ ،‬ویدئوهای تعاملی یک مزیت فوق ا عاده عا ی‬
‫دا ند که د تد یس زنده قابل تکرا نی ت‪ :‬دانش آموزان می توانند یک فیلم‬
‫ا با ها و با ها ببینند این کا باعث کاهش بیش از ود توانایی شاااناختی‬
‫دانش آموزان می شااود که به شااکلی باید تجربه شااود ون آنها می توانند‬
‫بخش های دشاااوا د س ا مجددا ببینند عالوه بر این‪ ،‬فیلم های تعاملی با‬
‫افزایش توجه و انعکاس بیشتر ی همراه است‪ ،‬اوتماالً به د یل افزایش انتخاب‬
‫دانش آموزان و کنترل آن اسااات به عنوان یک مثال‪ ،‬می توان ید فیلم آنجی‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪351‬‬

‫هکمن د ماژول ‪ 8‬ا دوبا ه تماشاااا کنید زیرا او از ویدیویی که د یک پلت‬

‫فرم ویدئویی تعاملی سااااخته اسااات‪ ،‬اساااتفاده می کند این پلت فرم دانش‬
‫آموزی ا که به سواالت پاسخ غل داده است مجددا به بخش ویدئوی مربوط‬
‫به آن سوال می آو د طو یکه دانش آموز بتواند دوبا ه آنرا ببیند‬

‫سی ستم های تدریس خ صو صی هو شمند(‪ )ITS‬به صو ت تجا ی تو ید‬

‫می شاااوند و ب ااایا ی از بهترین ویژگی های بازخو د ا منعکس می کنند‬
‫اطالعات ا ائه می شود و سی تم ها سو االتی ا می پرسند‪ ،‬بازخو د یا نکاتی‬
‫کلیدی ا ا ائه می دهد‪ ،‬وخیلی سااریغ اهنمایی می کنند بر اساااس پاسااخ‬
‫های دانش آموز‪ ،‬ساای ااتم سااو االت‪ ،‬بازخو د و فعا یت ها ا هماهنگ می‬
‫کند‪ 9‬نمونه های برنامه های سی تم های تد یس خصوصی هوشمند شامل‬
‫معلم خ صو صی خودکا ‪ ،‬معلم خ صو صی شناختی؛ و سی تم ا ز شیابی و‬
‫آموزشاای خصااوصاای بر خ می شااوند باید یادآو ی کنیم که برنامه های‬
‫سی تم های آموزش خصوصی هوشمند به شیوه اتصال و اجرا نی ت و نیاز به‬
‫سرمایه گذا ی آمزوشی و تخصصی برای دبیران دا د‬

‫مکانی م های بازخو د که از سرمایه دانش شما د با ه دانش آموزان و واب‬

‫تان با آنها اساااتفاده می کنند برای اجرا آساااان تر ه اااتند بخش عملکرد‬
‫خواندن و نو شتن د ا سناد گوگل به شما این امکان ا می دهد تا بخ شی از‬
‫کا های ا سااال شااده دانش آموز ا برج ااته نمایید و یک نظر صااوتی برای‬
‫بازخو د ا ائه کنید همانطو که د ماژول ‪ 3‬ذکر شد‪ ،‬نظرات ضب شده برای‬
‫شما فرصتی فراهم می کنند تا از نام دانش آموزان استفاده کنید و به آنها این‬

‫‪1‬‬
‫)‪Ma, Adesope, Nesbit, & Liu, (2014‬‬
 ‫‪ 352‬آموزش در فضای مجازی‬

‫شااانس ا بدهید تا محبت و حن گرم و دوسااتانه ای که د پشاات بازخو د‬

‫وجود دا د ا بشااانوند برخالف نظر کتبی‪ ،‬که کمی بیشاااتر متن زدایی می‬
‫شده شبیه باز خو دهای کالمی ا ست که شما د کالس‬ ‫شود‪ ،‬نظر ضب‬
‫های د س ورااو ی و د ا بتاط ود و ا ائه می دهید این یادداشاات های‬
‫صوتی فر صت مهم دیگری اد اختیا دانش آموزان قرا می دهد‪ ،‬زیرا دانش‬
‫آموزان نیز می توانند سواالت و نظرات خود شان ا ضب کنند و برای معلم‬
‫ا سااال نمایند بازخو د ا سااا ی از سااوی دانش آموز برای معلم به ویژه د‬
‫آموزش و یادگیری از اه دو یا همان کالس های مجازی مهم ا ست از موا د‬
‫زیر مطمئن شوید‪:‬‬

‫برای آگاهی از گونگی تجربه یادگیری آنالین خود‪ ،‬مرتباً از دانش‬ ‫‪‬‬
‫آموزان بخواه ید نظراتشاااان ا اعالم کنند و یا اگر ساااوا ی دا ند‬
‫بپرسند‬
‫از دانش آموزان د مو د فیلم ها و مواد د سی که برای شان آماده‬ ‫‪‬‬
‫کرده اید سااوال کنید؛ از آنها بپرسااید‪ :‬آیا این فیلم ها و محتوای‬
‫د سااای مف ید بودند یا اینکه اصاااالً بد د نمی خو دند و از آنها‬
‫استفاده نکردند‬

‫د مو د خود تنظیمی خودشاااان اطالعاتی ک اااب کنید و از آنها‬ ‫‪‬‬

‫بپرس اید نظرشااان د با ه د س های هفته قبل ه بود؟ و آِیا بعد از‬
‫جل ه تد یس زنده از معلم سوا ی پرسیده اند تا د با ه خود کنتر ی‬
‫و خود تنظیمی دانش آموزان آگاهی های الزم ا بدست آو ید‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪353‬‬

‫با د هم آمیختن این اطالعات با تجزیه و تحلیل کا بردی‪ ،‬می توانید به جمغ‬
‫آو ی اطالعات د مو د گونگی د ستر سی به مطا ب و فیلم های مختلف د‬
‫سی تم مدیریت آموزش و یادگیری د زمان واقعی ‪ ،‬که د دسترس ه تند؛‬
‫بپردازید بازخو دهای د یافت شده از دانش آموزان به شما جهت می دهد و‬
‫خواه ید دان ااات ه یزهایی ا ادامه ده ید‪ ،‬ه کا هایی ا بیشاااتر انجام‬
‫بدهید و ه کا های به ویژه برای آنها مفید نی ت‬
 ‫‪ 354‬آموزش در فضای مجازی‬

‫یاداشتی برای خودم‬

‫هنگام ا ائه بازخو د به دانش آموزان د فراااای مجازی‪ ،‬ه مالوظات‬
‫خاصا ای ا باید د نظر داشاااته باشا اید؟ گونه از دانش آموزان بازخو د‬
‫د یافت می کنید؟‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪355‬‬

‫ارزیابی تکوینی‬
‫دیلن ویلیام‪ 9‬هنگامی که ورف می زند‪ ،‬به نکته مهم ا شا ه می کند‪ ،‬همانطو‬
‫که دیوید آوزوبل‪ 2‬بیش از ‪ 22‬ساااال پیش نیز به این نکته اشاااا ه کرده بود‪،‬‬
‫"آموزش خوب از جایی شرو می شود که یادگیرنده قرا دا د‪ ،‬بجای اینکه‬
‫از جایی شرو شود که ما می خواهیم او د آنجا باشد‪ 3‬اجرای ا زیابی تکوینی‬
‫م ااتلزم این اساات که معلمان د ک دانش آموزان ا د تمامی د س ها و د‬
‫سرتاسر زمانی که تد یس می کنند مو د بر سی قرا دهند نه اینکه د آخر‬
‫سااال بخواهند به این موضااو بپردازند اجرای ا زیابی تکوینی د مو د دانش‬
‫آموزان نشان داده ست که نشان داده شده است که د تصمیم گیری د مو د‬
‫مراول بعدی تد یس ‪ ،‬که به وساایله دسااتاو دها یا اهدافدموزش و یادگیری‬
‫دانش آموز اندازه گیری می شاااود ‪ ،‬به نفغ معلمان اسااات ا زیابی تکوینی با‬
‫ا ندازه اثر ‪ ، 2430‬اوت ماالً تأثیر مثبتی بر وی یادگیری دانش آموزخوا هد‬
‫داشت با این وال‪ ،‬قد ت ا زیابی تکوینی تنها بخاطر انجام ا شیابی و برگزا ی‬
‫آموزن های پاسخ کوتاه قرا ندا د ا زیابی تکوینی بازخو ی از ا زشیابی است‪،‬‬
‫نه خود ا زشایابی و مطلب مهم همین اساات قد ت ا زیابی زمانی تقویت می‬
‫شود که‪:‬‬

‫‪ 9‬دانش آموز و معلم نتایج ا زیابی ا بفهمند و‬

‫‪ 2‬معلم و دانش آموز از نتایج بدساات آمده برای تد یس و یادگیری د آینده‬

‫استفاده نمایند‬

‫‪1‬‬
‫‪Dylan Wiliam‬‬
‫‪2‬‬
‫‪David Ausubel‬‬
‫‪3‬‬
‫)‪(Wiliam, 2020‬‬
 ‫‪ 356‬آموزش در فضای مجازی‬

‫به عبا ت دیگر ‪ ،‬ا زیابی تکوینی نباید فق به این د یل انجام شااود که معلم‬
‫بتواند ت صمیم بگیرد (ا بته که این مهم ا ست) بلکه به این د یل انجام گردد تا‬
‫دانش آموزنیز بتواند تصمیم گیری کند وش های زیادی برای بر سی د ک‬
‫و فهم دانش آموزان وجود دا د‪ ،‬مانند برگه های پاساااخ های دانش آموزتان ‪،‬‬
‫تعریف داسااتان‪ ،‬پاسااخ نظرساانجی به سااواالت و شاارکت د آزمونهای کوتاه‬
‫محی مجازی به ما اجازه می دهد تا همه این وش ها ا بتوانیم اجرا کنیم‪،‬‬
‫ا بته به وش هایی که ممکن است با وش هایی که د کالس ورو ی بکا‬
‫می بردیم متفاوت باشد‬

‫برگه های پاسخ های دانش آموزان تان‬

‫طیفی از پاسخ های ممکن ا د اختیا دانش آموزان قرا دهید و از‬
‫آنها بخواهید که د پایان ا زشاایابی یا جل ااات کالس مجازی از گزینه های‬
‫داده شاااده اساااتفاده کنند معلم کالس پنجم‪ ،‬کایل دیویدساااون‪ 9‬از دانش‬
‫آموزانش می خواهد د پایان هرکالس یاضااای ساااطح د ک خود ا اندازه‬
‫گیری کنند؛‬

‫ها جواب برای انتخاب د اختیا دانش آموزان قرا می دهد‪:‬‬

‫من دا م یاد می گیرم (اما به کمک بیشتری نیاز دا م)‬ ‫‪9‬‬

‫تقریباً یاد گرفته ام (به تمرین بیشتری اوتیاج دا م)‬ ‫‪2‬‬
‫من یاد گرفته ام (من می توانم بطو م تقل و بدون کمک کا هایم‬ ‫‪3‬‬
‫ا انجام دهم)‬
‫به مها ت دسته یافته ام (می توانم به دیگران آموزش دهم)‬ ‫‪0‬‬

‫‪1‬‬
‫‪Kyle Davidson‬‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪357‬‬

‫آقای دیویدسااون گفت‪":‬من نظرات آنها ا د یافت کردم تا بدانم آنها فکر می‬
‫ه جای گاهی قرا دا ند‪ ،‬این م اااا ه به من کمک می کند تا برای‬ ‫کنند د‬
‫ومایت ها و پشتیبانی های تخصصی تر برنامه یزی نمایم د مو د جایی که‬
‫فکر می کنند ه ااتند پیام شااان ا می گیرم و این به من کمک می کند تا‬
‫برای برخی ومایت های تخ ص صی برنامه یزی کنم هفته ای یک با ‪ ،‬جل ه‬
‫پخش زنده برگزا می کنم و آنها ا بر ا ساس بازخو د شان د گروه ها تق یم‬
‫می کنم من اتاق های زنگ تفریح ا بصاااو ت دساااتی با دانش آموزانی که‬
‫خودشاااان ا د تبه ‪ 2‬یا ‪ 3‬قرا داده اند و می توانند به نفر دیگری کمک‬
‫کنند‪ ،‬می ینم آقای دیویدسااون گفت‪ :‬بطو کلی تعداد آن دسااته از دانش‬
‫آموزانی که او اس می کنند می توانند به دیگران آموزش دهند کم است‪ ،‬به‬
‫همین د یل من آنها ا با دقت د اتاق های استراوت تق یم می کنم که بچه‬
‫های آن اتاق به دانش آموزان متخصص بیشری نیاز دا ند " او تکا یفی ا برای‬
‫این اتاق های اسااتراوت د نظر می گیرد که بر اساااس جمغ بندی صااو ت‬
‫گرفته از ا ز شیابی های هفته می با شد و ا ش های بی شتری ا برای دانش‬
‫آموزان مطرح می نماید "بنابراین‪ ،‬من به آنها ده دقیقه فرصاات می دهم تا با‬
‫هم یک م ا ه ا بطو موازی ول کنند "‬

‫د همین وین‪ ،‬معلم با گروه کو کی از دانش آموزان مال قات می‬

‫کند که از او کمک بیشااتری د خواساات کرده بودند " این موقعیت شااان ای‬
‫برای من بود تا د س ا مجدد تد یس کنم و بفهمم که مشاااکالت و موانغ‬
‫یادگیری آنها ه بود "د صاااو تیکه زمان بیشاااتری برای گفتگو با تک تک‬
‫دانش آموزانم بخواهم برنامه یزی می کنم تا جل ااه اضااافی برای آنها برگزا‬
‫نمایم او این بخش از کالس برخطش ا دوشنبه های د محرر استاد نامیده‬
‫ا ست طو یکه دانش آموزانش همی شه می دانند ه وقت باید انتظا این وال‬
 ‫‪ 358‬آموزش در فضای مجازی‬

‫ا دا شته با شند کل ماجرا تنها ‪ 92‬دقیقه طول می ک شد اما جل ه گفتگوی‬

‫ب یا د گرم کننده و با صفای برای همه ما ست زمانی که ما به اتاق ا صلی بر‬
‫می گردیم‪ ،‬کالس به او ین جل ااه بحث گروهی تبدیل می شااود من از آنها‬
‫می پرساام‪ :‬شااما به عنوان یک دانش آموز(فراگیر) ه یزی د با ه خودتان‬
‫یادگرفتید؟ زیرا من می خواهم ا زش د تداوم و ول م ا ه یا ضی ب صو ت‬
‫همکا ی و مشا کت جویانه ا تقویت نمایم‬

‫نظران صوتی ضبط شده به شما این فرصت را می دهد تا از نام دانش‬
‫آموزان استفاده کنید و به آنها این فرصت و شانس را بدهید تا صدای‬
‫گرم شما را درلحن بازخوردی که ارئه می شود بشنوند‪.‬‬

‫بازخوانی مجازی‬
‫بازخوانی برای دانش آموزان پا یه های پایین تر و ابتدایی به منظو‬
‫اهداف مختلفی شامل‪ :‬تقویت د ک شنیدا ی‪ ،‬ترکیب کلمات شفاهی‪ ،‬توانایی‬
‫تعقیب توا ی ماجرا‪ ،‬توجه و تمرکز و تقویت وافظه بکا می ود برای کودکان‬
‫کو کتر‪ ،‬بازخوانی به معلمان اجازه می دهد تا تعیین کنند که آ یا وقتی با‬
‫مطا عه متن وذف می شاااود‪ ،‬کودک می تواند زبان ا پردازش کند یا خیر‬
‫یکی از سااااده ترین اه ها برای انجام این کا این اسااات که متن کوتاهی ا‬
‫برای دانش آموز بخوانیم و سااپس از او بخواهیم داسااتان ا برای ما بازگویی‬
‫نماید‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪359‬‬

‫معلم کالس اول نو شاااهاب با صااادای بلند متنی ا برای دانش‬

‫آموزان خود می خواند و صدایش ا ضب می کند و سپس فایل صوتی ا بر‬
‫وی سامانه مدیریت آموزش و یادگیری با گزا ی می نماید خانم نو شهاب‬
‫گفت‪ :‬دانش آموزان دو ست دا ند که با ها و با ها به آنها گوش دهند من می‬
‫توانم بر وی داشابو د مدیریت ساامانه آموزش و یادگری تعداد دفعاتی ا که‬
‫فایل گوش داده شااده اساات ا ببینم او هر هفته سااه یا ها دانش آموز ا‬
‫انتخاب می کند تا داستان ا بازخوانی کنند و صدایشان ا ضب نمایند خانم‬
‫شااهاب گفت‪" :‬من به خانواده اطال می دهم که این کا ا انجام خواهم داد‪،‬‬
‫زیرا معموالً د خانه باید یکی از بز گ اااالن برای مدیریت ضااب صاادا به‬
‫دانش آموز کمک ک ند " من متوجه شاااده ام که این کا واقعا برای ضاااب‬
‫بازخوانی یک دا ستان مفید و کا بردی ا ست زیرا می توانم دوبا ه آنرا پخش‬
‫کنم او ادامه داد ساااطح پا یه من از وی برگه ها برای بازخوانی اطالعات و‬
‫گفتن داسااتان اسااتفاده می کنند من از این ها برای ا زشاایابی هر کدام از‬
‫دانش آموزانم اسااتفاده می کنم و میزان پیشاارفت آنها ا نیز مو د پایش قرا‬
‫می دهم خانم شااهاب یک فایده غیر منتظره دیگر نیز اضااافه کرد "وقتی من‬
‫جل ااات سااخنرانی و گفتگوی وا دین و معلمان ا برنامه یزی می کنم‪ ،‬می‬
‫شده تو س خانواده ا به شکل مقای ه ای برای هر‬ ‫توانم فایل های ضب‬
‫خانواده ا از اوایل سال تح صیلی تا کنون ا به خود شان ن شان دهم خانواده‬
‫ها واقعاً پیشرفت فرزندشان ا می بینند‬
 ‫‪ 361‬آموزش در فضای مجازی‬

‫رای گیری برای پاسخ دادن به سواالت‬

‫های هره و هره از ای‬ ‫معل مان به طو فزای نده ای د محی‬
‫گیری برای د یافت اطالعات اسااتفاده می کنند ‪ ،‬و ثابت شااده اساات که این‬
‫های یادگیری از اه دو وتی مف یدتر و کا آ مدتر نیز می‬ ‫ع مل د محی‬
‫با شد به عنوان یک نمونه‪ ،‬جل ات کا کنان مجازی د مد سه ای که ما دو‬
‫نفر بودیم به طو منظم شااامل کهوت‪ 9‬اساات! سااواالت ( پلت فرم آموزش ای‬
‫مبتنی بر بازی) د مو د بهبود مد سااه و یادگیری ورفه ای برگزا می شااد‬
‫معلمان با تلفن های همراه خود به سواالت ند گزینه ای پا سخ می دهند و‬
‫نمودا میله ای بر وی صفحه نمایش مشترک برای اندازه گیری تعداد پاسخ‬
‫های صااحیح و ناد ساات ظاهر می شااود کا های ای گری و نظر ساانجی‬
‫مشااابهی د اغلب موا د د سااامانه های مدیریت آموزش و یادگیری ساااخته‬
‫می شاااود تا د زمان واقعی به معلم بازخو د الزم ا د با ه وضاااعیت کنونی‬
‫یادگیری دانش آموزان بدهد‬

‫آزمون های تمرینی‬

‫آزمون تمرینی تکوینی‪ ،‬که د آن از دانش آموزان آزمون های کوتاه‬
‫می گیرند تا دانش آموزان فرمان موضاااو یا عنوان آزمون ها ا د ک کنند‪،‬‬
‫وش کا آ مد‪ ،‬برای بر سااای د ک و فهمِ دانش آموز و د عین وال تمرین‬
‫مشاااو تی خوبی اسااات این آزمون های تمرینی تکوینی ا زش کمی دا ند و‬
‫بخ شی از نمره دانش آموز نی تند‪ ،‬زیرا هدف از برگزا ی این آزمون ها تأکید‬

‫‪1‬‬
‫‪Kahoot‬‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪361‬‬

‫ا ست‪9‬‬ ‫بر تمرین برای به د ست آو دن شناخت خود از شکاف های یادگیری‬

‫فرا تحل یل از اثربخشااای آزمون های تمرینی تکوینی بر میزان پیشااار فت‬
‫یادگیری دانش آموزان این یافته ها ا گزا ش کرده است‪:‬‬

‫تعداد زیاد آزمون های تمرینی میزان یادگیری دانش آموز ا افزایش‬ ‫‪‬‬
‫نمی دهد یک مو د د اغلب موا د کافی است‬
‫بازخودی که همراه با آزمون های تمرینی به دانش آموز داده شااوند‬ ‫‪‬‬
‫میزان یادگیری ا تقویت می کند‬
‫کا آمدی و تاثیرگذا بودن شااان هم د دانش آموزان مقطغ بتدایی‬ ‫‪‬‬
‫و هم متوسطه ب یا زیاد بود‬
‫ا زش آزمون های تمرینی تکوینی د ن تایجی که دانش آموزان‬ ‫‪‬‬
‫بدست می آو ند نمود پیدا می کند‬

‫معلم زی اات شااناس ای ما کوس وپز‪ 2‬از آزمون های تمرینی کوتاه‬
‫برای دانش آموزان خود به صو ت غیر برخ و غیر همزمان استفاده می کند‪،‬‬
‫سااپس آنها ا تصااحیح کرده و نمره می دهد و از نتایج برای برگزا ی جل ااه‬
‫زنده مجازی بعدی ا ستفاده می کند دانش آموزانش د مو د پدیده انت شا و‬
‫اساامز مطا بی ا یاد گرفته اند آقای وپز قبالً سااواالتی ا برای دانش آموزان‬
‫خود طرح نموده و برایشااان ا سااال کرده اساات تا دانش آموزان بتوانند به‬
‫سواالت پاسخ دهند ‪ ،‬به همین د یل او و دانش آموزان می توانند د ک و فهم‬
‫خود شان ا از مو ضو ا زیابی نمایند بعد از برگزا ی یک آزمون پنج سوا ی‬
‫شفاهی د نقطه میانی واود د سی‪ ،‬دانش آموزان د کالس او نتایج ا مو د‬

‫‪1‬‬
‫)‪(Adesope,Trevisan, & Sundararajan, 2017‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Marcus Lopez‬‬
 ‫‪ 362‬آموزش در فضای مجازی‬

‫بر ساای و تحلیل قرا می دهند و سااپس همدیگر ا د اتاق های اسااتراوت‬
‫مالقات می کنند تا به بر س ای سااواالت بپردازند من به هر گروه د ود ند‬
‫دقیقه ساار می زنم و به صااحبت ها و گفتگوهایشااان گوش می کنم معلم‬
‫گفت‪ :‬آنها به خوبی با آمدن و فتن من از گروه عادت کرده اند‬

‫تدریس یا آموزش خوب از جایی شروع می شود که شاگرد قرار دارد‬

‫بجای اینکه از جایی شروع شود که ما دوست داریم او آنجا باشد‪.‬‬

‫گابریال‪ 9‬به دو سوال پاسخ صحیح نداد ‪ ،‬مخصوصا د سوال ها م‬

‫که د مو د ف شا ا سمزی بود گیج شد گابریال ترجیح داد با گروهی از دانش‬
‫آموزان دیدا دا شته با شد که همان سو ال ا انتخاب کرده بودند تا بتوانند با‬
‫هم ورف بزنند و دانش یکدیگر ا افزایش دهند گابریال و ندین دانش آموز‬
‫دیگر کتاب زی ت شنا سی شان ا و ق زدند و اطالعات قبلی ا د مو د آن‬
‫مجددا خواندند او گفت‪ :‬اخ اخ االن یادم اومد وک‪ 2‬یکی دیگر از اعراااای‬
‫گروه آزمایش فشااا اسااموزی ا که هفته قبل نگاه کرده بودند ا پخش کرد‬
‫د یک محلول میزان شکر بی شتر از محلول دیگر بود و زمانی که غ شای نیمه‬
‫نفوذی بین آنها وجود داشته باشد " گابریال پایان داد‪" ،‬میزان غلظت شکر به‬
‫تعادل می سد " وی بعداً خاطر ن شان کرد‪" :‬وقتی آن آزمای شگاه ا تما شا‬
‫کردم از کنا م د شد من آزمون های پا سخ کوتاه تمرینی که آقای وپز از ما‬

‫‪1‬‬
‫‪Gabriella‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Luke‬‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪363‬‬

‫می گیرد ا دو ست دا م ون به من کمک می کند تا به یزهایی توجه کنم‬

‫که د با اول آنها ا نمی بینم و متوجه آنها نمی شاااوم این آزمون ها به من‬
‫ایده می دهند که از کجا باید شاارو کنم به خواندن تا برای آزمون پایان ترم‬
‫آماده با شم این مثال این نکته ا کامال برج ته می کند که دانش آموزان از‬
‫طری آموزش مجازی د اغلب موا د این شاااانس و فرصااات ا دا ند تا یک‬
‫ویدئوی سخنرانی ا با ها با ها تماشا کنند‪ ،‬فرصتی که د کالس های ورو‬
‫د اغلب موا د امکان پذیر نبود‬
 ‫‪ 364‬آموزش در فضای مجازی‬

‫یادداشتی برای خودم‬

‫گونه میزان د ک و‬ ‫شاااما د کالس های مجازی و د آموزش از اه دو‬
‫فهم دانش آموزتان ا می سنجید؟ د جدول زیر وش های ا بنوی ید که‬
‫برای ساانجش میزان د ک د آزمون های م ااتمر و پایانی اسااتفاده می‬
‫کنید یا قصد دا ید د آینده از آنها استفاده کنید‬

‫باارای کااالس ماان‬ ‫مف ید اساااات و ی‬ ‫مفید است و االن از‬

‫مفید نی ت‬ ‫هنوز از آن ا ستفاده‬ ‫آن استفاده می کنم‬
‫نکرده ام‬

‫بر گه های پاساااخ‬

‫های دانش آموزان‬
‫د هن گام خروج از‬
‫کالس‬

‫بازخوانی د فرااای‬
‫مجازی‬

‫اساااتفاااده از ای‬
‫گیری و وش های‬
‫پاسخ شفاهی‬

‫آزماااون هاااای‬
‫تمرینی‪ /‬آزمایشی‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪365‬‬

‫ارزشیابی پایانی‬
‫ا ز شیابی پایانی معموال د پایان یک دو ه آموز شی انجام می شود‬
‫نین ا زشاایابی هایی به بر ساای میزان مها ت و دانش بدساات آمده و یاد‬
‫گرفته شااده د پایان یک واود آموزش ای‪ ،‬د پایان یک میان ترم‪ ،‬یا د پایان‬
‫یک دو ه آموز شی می پردازد طراوی این نو ا ز شیابی ها ب ته به نیازهای‬
‫توسااعه ای دانش آموزان و ماهیت موضااو یا دو ه آموزشای ب ایا گ ااترده‬
‫است محی آموزش مجازی و از اه دو نگرانی های دیگری ا د با ه بر سی‬
‫امن یت بر می انگیزا ند ون میزان توا نایی ن ظا ت معلم د ز مان برگزا ی‬
‫آزمون د کالس های و رو ی و و د و محدود ا ست بویژه وقتی که کالس‬
‫ها کامال مجازی باشااد این توانایی محدوددتر نیز می شااود با آگاهی از این‬
‫موضاااو که‪ ،‬د اینجا برخی از مالوراااات برای نظا ت بر صاااحت و اعتبا‬
‫ا زشیابی های پایانی نیز وجود دا د‬

‫با ابزارهای ارزشخخیابی سخخامانه مدیریت آموزش و یادگیری‬ ‫‪‬‬

‫خودتان آ شنا شوید‪ .‬پلت فرم آموزش و یادگیری شما اوتماال‬
‫دا ای ویژگی های ه ت که به شما این اجازه ا می دهد تا براساس‬
‫جدول ز مانی که به آن داده می شاااود آزمون برگزا ی کن ید‪،‬‬
‫همچنین ممکن اساات دا ای ویژگی تصااادفی باش اد که اجازه می‬
‫دهد سواالت بطو منح صر بفری برای هر کدام از دانش آموزان د‬
‫صفحه نمایش ویندوز وی ظاهر شود‬
‫در جلسات زنده بر آزمون های کوتاه تر نظارت کنید‪ .‬از جل ه‬ ‫‪‬‬
‫برگزا ی آموزن زنده و محدود اساااتفاده نمایید و از دانش آموزان‬
 ‫‪ 366‬آموزش در فضای مجازی‬

‫بخواه ید دو بین های خود ا طو ی وشااان نمای ند و د موقعیتی‬

‫قرا دهند که شما بتوانید آنها ا د هنگام برگزا ی آزمون ببینید‬
‫برای کنترل و نظارت بر نگارش مقاله ها از نرم افزار تطبیق‬ ‫‪‬‬
‫متن ا ستفاده نمایید‪ .‬ب یا ی از سی تم های مد سه از برنامه‬
‫شان‬ ‫های ت شخیص سرقت ادبی به عنوان بخ شی از آموزش بر خ‬
‫اسااتفاده می نمایند وتی د موقعیت های و د و و کالس های‬
‫ورااو ی نیز اینها ابزا های آموزش با ا زشاای ه ااتند این نکته‬
‫کلیدی اساات ‪ -‬به دانش آموزان نحوه اسااتفاده از ابزا های تطبی‬
‫متن ا آموزش دهید تا از آنها به عنوان اهی برای انجام کا اشتباه‬
‫استفاده نکنند‬
‫دانش و مهارت خودتان را درباره انواع شیوه های ازر شیابی‬ ‫‪‬‬
‫افزایش دهید‪ .‬از مدت ها قبل آزمون های شاافاهی به عنوان یک‬
‫گزی نه مف ید و کا بردی برای برخی از دانش آموزان مو د توجه قرا‬
‫گرفته ا ست‪ ،‬اما مدت زمانی که معلمان د کالس ها و رو دا ند‪،‬‬
‫اسااات فاده از این نو آزمون ها به ت عداد کمتری از دانش آموزان‬
‫محدود شااده اساات اما د یک کالس آموزش از اه دو ‪ ،‬و کالس‬
‫های مجازی دانش آموزان می توانند خودشااان از نحوه ا ائه مطلب‬
‫شان سند صوتی و یا ت صویری تهیه کنند و خال صه ای ازآموخته‬
‫های خود ا برای مشاهده معلم به صو ت جداگانه ثبت کنند‬
‫به دانش آموزان صداقت تح صیلی و ت صمیم گیری اخالقی را‬ ‫‪‬‬
‫آموزش ده ید‪ .‬با مطرح کردن این موضاااو عات د گفتگو های‬
‫کالس د س ویکردی ف عاال نه د پیش بگیر ید ب یان یه صااادا قت‬
‫تح صیلی باید د هفته های اول سال تح صیلی معرفی شود و به‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪367‬‬

‫طو برج اااته د ساااامانه مدیریت آموزش و یادگیری شاااما و د‬

‫ابتدای هر برنامه ا زشیابی سنجش بیان شود د مد سه ای که دو‬
‫نفر از ما د آنجا کا می کنیم ‪ ،‬ندین سال است که دانش آموزان‬
‫به عنوان بخشااای از هر ا زشااایابی پایانی‪ ،‬بیانیه علمی صاااداقت‬
‫تحصا ایلی ا امراااا می کنند بیش از همه‪ ،‬بحث های ا قاء کننده‬
‫د با ه ت صمیمات اخالقی ‪ -‬مها ت آموز شی عاطفی اجتماعی مهم‬
‫‪ -‬ا د ووزه مو ضوعات د سی خودتان زمانی که خود آزمون مو د‬
‫تاکید و مرکز توجه شما نی ت قرا دهید‬

‫ارز شیابی پایانی نباید تنها با این دلیل انجام شود که معلم می تواند‬
‫ت صمیم گیری کند (البته که این مو ضوع مهم ا ست) بلکه با این دلیل‬
‫انجام میشود که دانش آموز هم می تواند تصمیم گیری نماید‪.‬‬

‫آنچه ا ائه گردید ی ت جامعی از وش های بر سی میزان و د ک‬

‫وفهم از طری ا زشیابی پایانی نی ت د صفحه بعد ما از شما می خواهیم تا‬
‫ویکردهای که آنها ا برج اااته نمودیم د نظر بگیرید و فهرساااتی از گزینه‬
‫های خودتان جهت بر سی میزان د ک و فهم ا به آن اضافه نمایید‬

‫سامانه مدیریت آموزش و یادگیری من ه ابزا ها و امکاناتی د اختیا من می‬

‫گذا د؟‬

‫من گونه می توانم بر ا زشیابی نظا ت دقی داشته باشم؟‬

 ‫‪ 368‬آموزش در فضای مجازی‬

‫از کدام سامانه های تطبی متن می توانم استفاده کنم؟‬

‫از ه شیوه های ا زیابی می توانم استفاده نمایم؟‬

‫د آموزش از اه دو و مجازی من الزم است ه یزهایی د با ه صداقت علمی تحصیلی‬

‫و تمصمیم گیری اخالقی به دانش آموزان آموزش دهم؟‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪369‬‬

‫رتبه بندی براساس صالحیت و شایستگی‬

‫بی شتر معلمان به شما می گویند که نمرات انعکاس میزان ت ل‬
‫ا بیان می کند‪ ،‬اما با نگاهی عمی تر‪،‬‬ ‫دانش آموز بر یک مفهوم یا مو ضو‬
‫می فهمید که ندین عامل غیر علمی دیگر نیز د فرمول ا ائه شااده وجود‬
‫دا د بیایید دانش آموز خیا ی ا د نظر بگیریم و اسمش ا باب‪ 9‬بگذا یم آیا‬
‫او محتوای د سی ا به کالس می آو د؟ بر سی کنید آیا او مش های شبش‬
‫ا می آو د و تحویل می دهد؟ گاهی اوقات آیا او د کالس فتا ی منطقی‬
‫دا د؟ نه خب با این و اب نمره او د این د س ند می شود؟ بطو طبیعی‬
‫شااما وتمان می گویید اطالعات کافی د اختیا ندا ید و شااما الزم اس ات‬
‫بدانید نمره ا ز شیابی پایانی او ند شده ا ست با وجود این م ایل‪ ،‬د اغلب‬
‫سازمان ها موافقت با فردی و فتا او بر ا ساس نمره از شیابی آموخته های او‬
‫انجام می گیرد این بدان معنا نی ت که بگوییم این شاخص های غیر علمی‬
‫مهم نی تند‪ ،‬بلکه به این معنی است که وقتی با عملکرد یادگیری مدنظر قرا‬
‫می گیرند عالیم ا پنهان می کنند و د این مدل‪ ،‬همه یز به ساارعت‬
‫شخصی می شود و واب بین معلم و شاگرد ا ترعیف می کند باب به جای‬
‫اینکه بتواند عملکرد علمی خود ا با نمره ای که از د س تا یخ جهان گرفته‬
‫ا تباطی برقرا کند ‪ ،‬غر می زند‪" ،‬معلم من مرا دوست ندا د او همیشه وی‬
‫مخ من است به همین د یل است که من او اس شک ت می کنم " بدین‬
‫ترتیب کینه د وجود او پدیدا می گردد‪ ،‬باب فق بیش از ود ابله شده و‬
‫واال معلمش واقعاً او ا دوست ندا د م یر یادگیری که باب د پیش گرفته‬
‫به طو فزاینده ای ناخو شایند به نظر می سد و د این بین‪ ،‬او همچنان که‬

‫‪1‬‬
‫‪Bob‬‬
 ‫‪ 371‬آموزش در فضای مجازی‬

‫دیگران ا ساارزنش می کند‪ ،‬و به فرا فکنی د یل موف نشاادنش د د س‬

‫هایش ادامه می دهد‬

‫د تالش برای پایان دادن به رخه های منفی و د نهایت بی فایده‬

‫ای مانند این‪ ،‬مدا س بیشاتری به ساامانه تبه بندی براسااس صاالویت و‬
‫شای تگی د کالس های و رو ی و آموزش از اه دو و کالس های مجازی‬
‫وی آو ده اند این سامانه بر ا ستادی و ت ل بر محتوا تاکید و تمرکز دا د و‬
‫تبه بندی برا ساس تمرین و فتا های غیر علمی ا د می نماید مد سه ای‬
‫که داگ و نان ی د آن کا می کنند بیش از ده سال ا ست که این سامانه ا‬
‫خریدا ی کرده و از آن اساااتفاده می نمایند‪ 9‬دانش آموزان فق بر اسااااس‬
‫عملکردشان د ا زیابی های پایانی تبه بندی می شوند که‪ ،‬معموالً بین ها‬
‫تا شش د هر نوبت می شود تکا یف سرکال سی و تکا یف د منزل هم برای‬
‫معلم و هم دانش آموز به عنوان ا زش ایابی م ااتمر د نظر گرفته می شااود و‬
‫برای نمره د س امتیازی داده نمی شود ا بته‪ ،‬بع ری از دانش آموزان تکا یف‬
‫منزل ا انجام نمی دهند (آنها بچه های د سن نوجوانی ه تند) بهر وال‪ ،‬با‬
‫گذشاات زمان بیشااتر دانش آموزان ا زش تمرین ا د می یابند ون به آنها‬
‫اجازه می دهد د س ا خوب یاد بگیرند و بر محتوای د س ت اال کامل پیدا‬
‫کنند و به نوعی استاد شوند‬

‫ارزش آزمون های مسخختمر در واکنش دانش آموزان به نتایج تالش ها‬
‫یشان می باشد‪.‬‬

‫‪1‬‬
‫)‪(Fisher, Frey, & Pumpian,2011‬‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪371‬‬

‫تغییر وضااعیت به سااوی آموزش از اه دو و آموزش مجازی د مد سااه ما‬

‫کمی اوت تر شده است زیرا این نو آموزش از قبل د این مد سه اجرا می‬
‫شده ا ست بد یل اینکه آموزش د هر هفته با نمای ظاهری ساختمان فرق‬
‫دا د‪ ،‬واودهای آموزشااای د اغلب موا د تحت عناونین ماژول های برخ‬
‫سااازماندهی شااده و برای بچه ها ا ائه می شااوند که ترکیبی از تجربه های‬
‫یادگیری همزمان بر خطر و غیر همزمان برخ می باشاااد د این وضاااعیت‬
‫دانش آموزان بیشاااتر با یادگیری خودآموز و خود اهبر مواجه ه اااتند و‬
‫معلمان خودشاااان ا کمتر تکا یف کالسااای و ساااایر فعا یت های کو ک‬
‫واب ته می دانند صالویت و شای تگی بر اساس تبه بندی یک مزیت اضافی‬
‫برای جلوگیری ازمحاسااابه خطا ی میانگین ندین فعا یت نیز دا د تصاااو‬
‫کن ید اگر بخش های کتبی و عملکرد آزمون انندگی م یانگین گرفته شاااود‬
‫‪،‬طو یکه شاارکت کننده د یکی از آزمون ها نمره الزم ا بدساات نیاو د و د‬
‫شود اما د آزمون دیگری نمره قبو ی ک ب کند می تواندگواهینامه انندگی‬
‫ا د یافت نماید تعداد کمی از ما دوست دا یم هم فر اننده ای باشیم و به‬
‫دل جاده بزنیم که یا د بخش عملی آزمون انندگی د شده است و یا دانش‬
‫الزم ا د مو د قوانین و مقر ات انندگی ندا د‬

‫دانش آموزان د دبیر ستان ما با مدل صالویت و شای تگی برا ساس تبه‬
‫بندی ا زشایابی می شااوند و الزم اساات برای قبو ی د هر آزمون ا زشایابی‬
‫پا یانی‪ ،‬نمره ای (معموالً یک آزمون‪ ،‬م قا ه یا ساااایر فعا یت های پیچ یده‬
‫عملکردی) د سااطح ‪ 82‬د صااد یا باالتر ک ااب نمایند دانش آموزی که د‬
‫آزمون ها به این د صد ها نرسد واود د سی اش ناقص خواهد ماند و به اطال‬
 ‫‪ 372‬آموزش در فضای مجازی‬

‫خانواده اش می سانیم که او هنوز نمره الزم برای گذ اندن و قبول شدن د‬

‫این د س ا بدساات نیاو ده اساات فراگیران الزم اساات د دو ه های آموزش‬
‫مجازی شرکت کنند و ب ته فعا یت کا د منزل ا قبل از اینکه بخواهند د‬
‫آموزن بعدی شاارکت کنند کامل نمایند( ه او ین با باشااد که د این دو ه‬
‫شرکت می کنند و ه برای ندمین با )‬

‫ما د طی یک دهه با م شاهده ند هزا دانش آموز متو سطه اول و متو سطه‬
‫دوم به این نتایج زیر دست یافته ایم‪:‬‬

‫با گذشااات زمان ‪ ،‬اکثر دانش آموزان ا زش مشاااا کت فعال ا د‬ ‫‪‬‬

‫یادگیری خودشان می فهمند‬
‫واب بین معلمان و دانش آموزان سااا م تر اساات زیرا ب اایا ی از‬ ‫‪‬‬
‫ماهیت ذهنی تبه بندی وذف شده است‬
‫اجرای آن واقعاً د شوا ا ست و برای تجدید نظر و بهبود آنها نیاز به‬ ‫‪‬‬
‫بازنگری منظم د این سیاست ها و بهبود بخشیدن آنها است‬

‫در اغلب سازمان ها‪ ،‬موافقت و رفتار ارزیابی های یادگیری همزمان و‬
‫توامان رخ می دهد‪.‬‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪373‬‬

‫از جمله تغییراتی که طی سااا های گذشااته ایجاد کرده ایم شااامل موا د زیر‬
‫است‪:‬‬

‫اضااافه کردن یک د جه شااهروندی جداگانه اما قوی که با هر تبه‬ ‫‪‬‬

‫تحصیلی همراه می باشد‬
‫تقویت میان دو ه ها و آزمون های پایانی برای داشتن دانش تجمعی‬ ‫‪‬‬
‫برای هر نیم ال تحصیلی‬
‫بهبود کنفرانس های خانوادگی برای نظم بخشااای از وما یت های‬ ‫‪‬‬
‫خانگی و خانوادگی‬
‫برخو د با دانش آموزانی که د وس آنها ناقص مانده و قبول نشاااده‬ ‫‪‬‬
‫اند با ا جا آنها به یک مد سه تاب تانی آموزش از اه دو‬

‫به جای ا ائه دو ه های معتبر باز آموزی شاااش هفته ای‪ ،‬آنچه که‬
‫باید به آن پرداخت و تاکید کرد کا های ناتمام اساات بنابراین‪ ،‬ممکن اساات‬
‫مد سه تاب تانی برای برخی دانش آموزان ها وز و برای برخی دیگر بیشتر‬
‫طول بکشاااد از نظر تا یخی‪ ،‬به نظر می ساااد که تعداد مدا س تاب اااتانی‬
‫تو صیفی د مقای ه با دانش آموزان پایه های باال تر با شد بی شتر برای دانش‬
‫آموزان پایه های پایین تر باشااد‪ ،‬که این م ااا ه ممکن اساات نشااانه ای از‬
‫مها ت های خودتنظیمی با شد این بدین معنا نی ت که بگوییم سامانه تبه‬
‫بندی براساس صالویت و شای تگی شفاف و آسان است این امر کا ی ت پر‬
‫زومت و ساااخت اما امیدوا یم که دانش آموزان ما د ک عمی تری از خود‬
‫به عنوان یادگیرنده وکا هایی که برای موفقیت الزم ا ست انجام دهند بد ست‬
‫آو ند متوجه شاااده ایم که وقتی دانش آموزان د یک محی آموزش از اه‬
‫دو قرا می گیرند‪ ،‬این گرایش ها ب یا مهم تر می شوند‬
 ‫‪ 374‬آموزش در فضای مجازی‬

‫اکنون شما ممکن ا ست برای فکر کردن د با ه بته بندی برا ساس‬
‫شااای ااتگی و صااالویت آماده باش اید یا آمادگی الزم ا نداشااته باش اید اما‬
‫امیدوا یم که تبه بندی بخشااای از بحث ها و گفتگوهای شاااما با همکا ان‬
‫باشد‪ ،‬وتی اگر تصمیم شما ثابت نگه داشتن سی تم تبه بندی فعلی باشد‬
‫معلمان و مربیان کا آمد مایلند به منظو ا تقاء و بهبود یادگیری‪ ،‬و یه ها و‬
‫ساایاساات ها ا مجدداً مرو و بازبینی کنند تمایل شااما برای بحث و گفتگو‬
‫وب ذهنی اساات‪" :‬من وی یادگیری و زبان یادگیری‬ ‫گواهی بر او ین ها‬
‫تاکید می نمایم "‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪375‬‬

‫یادداشتی برای خودم‬

‫با استفاده از سواالت زیر بحث و گفتگو هایی د با ه تمرین های تبه بندی‬
‫د زمینه آموزش از اه دو و آموزش مجازی ا شرو کنید‬

‫کدام موا د از م ایلی که مربوط به تبه بندی د آموزش از اه دو و مجازی ا ست برای‬

‫ما خوب کا می کند؟‬

‫د هنگام ا ستفاده از سمانه تبه بندی کنونی د محی های آموزش مجازی و از اه دو‬
‫به ه مشکالت و م ایلی وبرو ه تیم؟‬

‫از ه وشهای موفقیت آمیز تبه بندی از اه دو آگاهی دا یم؟‬

‫گونه ممکن است سایر وشهای موفقیت آمیز تبه بندی د آموزش از اه دو ا بر سی‬
‫کنیم؟‬
 ‫‪ 376‬آموزش در فضای مجازی‬

‫نتیجه گیری‬
‫ا زیابی م ااتمر وپایانی نقش ای اساااس ای د عالمت دهی پیشاارفت‬
‫آموز شی‪ ،‬بویژه هنگامی که آنها فعاالنه د گیر م شاهده داده ها‪ ،‬اتخاذ اهبرد‬
‫تصمیم گیری جهت گام برداشتن به سوی مروله بعد ه تند‪ ،‬ایفا می نمایند‬
‫این فرای ندهای ا ز یابی بازخو د پر اطالعاتی ا د اخت یا دانش آموزان قرا‬
‫های آموزش م جازی و از اه دو‬ ‫می د هد این ف عا یت ها وتی د محی‬
‫اهمیت بی شتری پیدا می کند ند دقیقه وقت بگذا ید و دوبا ه اهدافی ا که‬
‫برای بازخو د‪ ،‬ا زش ایابی م ااتمر‪ ،‬ا زش ایابی پایانی و تبه بندی تعیین کرده‬
‫اید‪ ،‬مرو کنید سپس خودتان ا براساس عواملی که د این ماژول مو د بحث‬
‫و بر سی قرا گرفت؛ ا زیابی کنید‬
‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪377‬‬

‫م شخص کنید هر کدام از‬ ‫با اساااتفاده ازعبا ت های‬ ‫عامل‬

‫عواماال قااد برا یتااان‬ ‫زیر سااطح عملکرد کنونی‬
‫اهمیت دا ند یکی از واژه‬ ‫خودتان ا ا زیابی کنید‪:‬‬
‫های زیر ا د م قا بل هر‬
‫خوب یا معمو ی‬ ‫⃝‬
‫عامل بنوی ید‪:‬‬
‫بد و غیر عادی‬ ‫⃝‬
‫کم‪ ،‬متوساا ‪ ،‬زیاد‪ ،‬خیلی‬
‫زیاد‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫بازخو د به دانش آموزان‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫پیوندهای عاطفی ‪-‬‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬ ‫اجتماعی ن بت به‬
‫بازخو د‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫بازخو د از اه دو‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫ا زشیابی م تمر‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫ا زشیابی پایانی‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫تبه بندی براساس‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬ ‫شای تگس و صالویت‬
 ‫‪ 378‬آموزش در فضای مجازی‬

‫معیارهای موفقیت‬
‫می توانم وش های بازخو د خودم ا با محی آموزش از اه دو‬ ‫‪‬‬
‫متناسب سازم و تنظیم کنم‬
‫من می توانم با اسااات فاده از اصاااول آموزش و یادگیری عاطفی‪-‬‬ ‫‪‬‬
‫اجتماعی میزان بازخو د ا بهبود داده و افزایش دهم‬
‫من می توانم تکنیک های ا ز شیابی م تمر ا برای بر سی میزان‬ ‫‪‬‬
‫د ک دانش آموزان د کالس های فرای مجازی تعیین کنم‬
‫من می توانم ویژگی های موجود د سا ای اااتم مدیریت آموزش و‬ ‫‪‬‬
‫یادگیری خودم ا که باعث افزایش تجربیات ا زشااایابی پایانی می‬
‫شود‪ ،‬تعیین کنم‬
‫من می توانم امکان ساانجی و صااحت وش های تبه بندی فعلی‬ ‫‪‬‬
‫خودم ا د محی آموزش از اه دو تعیین کنم‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪379‬‬

‫ماژول ‪9‬‬
‫آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگر‬

‫اهداف یادگیری‬

‫‪ ‬من دا م یاد می گیرم تجرب یات آموزش مجازی و از اه دو ا به عنوانی‬

‫وشی برای بازگشت به مد سه بهتر از قبل د نظر بگیرم‬
‫‪ ‬من دا م وش هایی ا برای بهبود و ا تقاء تجربه آمدن به مد سااه ه به‬
‫شکل کالس های مجازی‪ ،‬ه به شکل مختل و یا کالس های و رو ی‬
‫یاد میگیرم‬

‫د بها سال ‪( 2222‬بها ‪ )9311‬مد سه فتن د سرتاسر جهات د ا تغییر‬

‫بنیادین و یشااه ای شااد به د یل شاایو و همه گیری جهانی کووید ‪،91-‬‬
‫ناگهان دانش آموزان و فراگیران د همه ده های سنی خودشان تالش کردند‬
‫تا به بر س ای و تحقی د فناو ی های نا آشاانا د محی هایی قبال به عنوان‬
‫ف راهای یادگیری اخت صا صی مو د ا ستفاده قرا می گرفت (اتاق خواب‪ ،‬میز‬
‫آشااپزخانه و گا اژها‪ ،‬و سااایر مکان های موجود د منازل) بپردازند هبران و‬
‫معلمان مدا س قهرمانانه و شجاعانه مکان آموزش ا از کالس های ورو ی و‬
‫آموزش و د و به مکان های مجازی که به نظر می سااید‪ ،‬می شااد شابانه‬
‫وز د آن کا کرد تغییر بدهند نواوی و ایا ت ها ب اایج شاادند تا فناو ی‬
‫الزم برای دسترسی خانواده هایی که به وای فای نیاز داشتند ا فراهم نمایند‬
 ‫‪ 381‬آموزش در فضای مجازی‬

‫معلمان یاد گرفتند که از خانه کا تد یس و هدایت کالس ا انجام دهند‪ ،‬د‬

‫وا ی که تالش می کردند تا تمامی ا ش های اضاااافی موجود مثل مدیریت‬
‫بچه ها‪ ،‬ویوانات خانگی‪ ،‬هم اتاقی ها و دوساااتان صااامیمی ا ول و فصااال‬
‫نمایند و همه اینها ا د محی خانه ساازماندهی کنند این اقدامات ضارو ی‬
‫د ابتدا بر این امر تاک ید داشااات تا تمامی آنچه که د کالس های فیزیکی‬
‫اتفاق می افتاد ا به کال س های دیجیتال هدایت نماید و تمامی فرایندهای‬
‫آموزشا ای د کالس های مجازی انجام شاااود دیگر زمانی برای برنامه یزی‬
‫جهت این هدف وجود نداشت ما د وضعیت بحرانی قرا داشتیم د آن زمان‬
‫ما د س های ب یا مهمی ا آموختیم‪:‬‬

‫عنا صر عاطفی و اجتماعی یادگیری و آموز شی با عنا صر مد سه ای‬ ‫‪‬‬

‫د هم آمیخته اند‬
‫مشااا کت و همکا ی با خانواده ها(برای معلمان و دانش آموزان) د‬ ‫‪‬‬
‫مرکز‪ ،‬نه د پیرامون این قریه یعنی آموزش و پرو ش باید قرا می‬
‫گرفت‬
‫ویکرد های ناکا آمد و فاقد بازدهی د فراااای مجازی جای گاهی‬ ‫‪‬‬
‫نداشت‬

‫د وا ی که مقیاس این ورکت سریغ به سمت آموزش و یادگیری‬

‫آنالین بی ساااابقه بود‪ ،‬واقعیت این بود که مدا س قاد به انجام نین کا ی‬
‫نبودند از هر مربی که بالفاصاااله پس از وقو ووادث مختلفی مانند‪ :‬طوفان‬
‫کاترینا‪ 9‬د نیواو ئان‪ ،‬زمین رزه کری تچرچ‪ 2‬د نیوزیلند یا آتش سوزی بوته‬

‫‪1‬‬
‫‪Hurricane Katrina‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Christchurch‬‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪381‬‬

‫بوته ها زا ها د اسااترا یا شاارو به تد یس کرده اساات‪ ،‬د با ه این موضااو‬

‫سااوال کنید شااما معلمان و مربیان فداکا ی ا پیدا خواهید کرد که ثبات و‬
‫خوش بینی ا برای جوامعی که د آن مشاااغول به خدمت بودند به ا مغان‬
‫آو دند‪ ،‬وتی اگر به قیمت نابودی و ویران شدن خودشان تمام می شد‬

‫یادداشت تخصصی من‬

‫شااامااز آموزش و تد یس د زمان وقو بحران ه مطا بی آموخته ا ید؟‬
‫کدام یک از آموخته های شما د آینده مفید خواهد بود؟‬

‫آنچه که د این وضعیت اتفاق نیافتاد این بود‪ :‬ما از مزیت موجود به‬
‫عنوان زمی نه ای برای آموزش و یادگیری واقعی بهره نبردیم ما از تالش ها و‬
‫کو شش ها د مو د اینکه بدانیم کدام کا بهتر ا ست ا ستفاده نکردیم توجه و‬
‫تمرکز ما بر بازگشت به وا ت عادی با توجه به وضعیت موجود بود حظه ای‬
‫که توان ااتیم‪ ،‬توجه خودمان ا به امر آشاانا معطوف کردیم به گذشااته هیچ‬
 ‫‪ 382‬آموزش در فضای مجازی‬

‫نگاهی نیانداختیم تا د س هایی ا که آموخته بودیم ا برای خودمان یادآو ی‬

‫کنیم و براسااااس آموخته هایم عمل کنیم ب یایید این با این کا ا تکرا‬
‫نکنیم بجای آن‪ ،‬اکنون بهتر اسااات توجه و تمرکزمان ا بر این م اااا ه قرا‬
‫دهیم که گونه از آنچه که یاد می گیریم به شکلی کا آمد ا ستفاده کنیم تا‬
‫مدا س ا برای آموزش و یادگیری ه به صو ت ورو ی و و د و و ه به‬
‫صو ت آموزش از اه دو و کالس های مجازی آماده سازیم همانطو که ادعا‬
‫می شود سر وین تون ر یل گفته ا ست‪" :‬هرگز اجازه ندهید که بحران از‬
‫بین برود و ضعیف شود " بحرانی وجود دا د گونه می شود مطمئن شد که‬
‫این بحران از بین نمی ود؟‬

‫از بحران های دیگر یاد بگیریم‬

‫همانطور که ادعا می شود سر وین ستون چرچیل گفته ا ست‪" :‬هرگز‬

‫اجازه نده ید که بحران از بین برود و ضخخعیف شخخود‪ ".‬بحرانی وجود‬
‫دارد‪ .‬چگونه می شود مطمئن شد که این بحران از بین نمی رود؟‬

‫ما ب عدا از وقو طو فان کاتری نا د نئواو ئان می دانیم که برای‬

‫معلمان و مدیران مدا س قد مهم بود که دیده شاااوند‪ ،‬قاطغ‪ ،‬قابل اعتماد‪،‬‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪383‬‬

‫شند‪9‬‬ ‫قابل اوترام و آماده و رو و د گیر شدن د خ مقدم انجام کا ها با‬

‫هم دانش آموزان و هم معلمان؛ پس از کاترینا‪ ،‬ک انی که از قبل م شکالتی‬
‫داشااتند‪ ،‬بیشااتر عالئم اسااترس های آس ایب زا‪ ،‬اف ااردگی‪ ،‬غم‪ ،‬عصاابانیت‪،‬‬
‫ا ضطراب و تنهایی ا ن شان می دادند‪ 2‬اما تأثیر این عالیم د پی شرفت دانش‬
‫آموزان به اندازه ای که انتظا می فت نبود دانش آموزان بین ساااه تا هفت‬
‫هفته نتوان تند به مد سه بروند و ب یا ی از دانش آموان د این بازه زمانی‬
‫هیچ نو فعا یت و کا مد ساااه ای انجام ندادند افت کاترینا ‪ 2498-‬بود‪ ،‬اما‬
‫"آنچه که خیلی جای تعجب داشااات این بود که گونه کلی اااای محلی‬
‫توان ت دانش آموزان ا از محل بحران خا ج نموده و تد یس ا آغاز نمایند و‬
‫د وقیقت شرو کردند به شرکت د آزمون ها و ک ب نمرات برای اطال‬
‫بیشتر د این زمینه به منابغ زیر‪ 3‬مراجعه کنید‬

‫بیایید اثرات زمین رزه های کری ااتچرچ د سااال ‪ 2299‬ا با هم‬
‫مرو کنیم ‪ ،‬جایی که د ستر سی به مدا س به شدت مختل شد و د وقیقت‬
‫با‬ ‫مدا س تعط یل گرد ید ند فشاااا ز یادی برای تد یس و آموزش برخ‬
‫د خوا ست ویژه جهت شرکت دانش آموزان د امتحانت پایانِ سالِ تح صیلی‬
‫متوساااطه دوم بوجود آمد جان‪ 0‬به عنوان مشااااو صااادو گواهی نامه های‬
‫تحصیلی که بر برگزا ی این آزمون ها نظا ت می کرد نین استدالل کرد که‬
‫نباید مقر ات و دستو ات خاصی صاد شود او این مطلب ا براساس تحقیقات‬
‫بعمل آمده د اعتصااابات مطرح نمود‪ ،‬که نشااان می داد هیچ اثری بر دانش‬
‫آموزان متوسطه دوم نداشته است و وتی د برخی موا د اثر مثبت نیز داشته‬

‫‪1‬‬
‫)‪(Porche, 2009‬‬
‫‪2‬‬
‫)‪(Osofsky, Osofsky, & Harris, 2007‬‬
‫‪3‬‬
‫‪Sacerdote, 2012, p. 131;see also Pane, McCaffrey, Kalra, & Zhou, 2008‬‬
‫‪4‬‬
‫‪John‬‬
 ‫‪ 384‬آموزش در فضای مجازی‬

‫اساات مطمئناً عملکرد دانش آموزان کری ااتچرچ باال فت و با شاارو مجدد‬
‫مدا س‪ ،‬نمرات پایین آمد‬

‫را؟ زیرا‪ ،‬د زمان وقو بحران‪ ،‬معلمان بیشاااتر تکا یفی ا تنظیم‬
‫می کنند که دانش آموزان نمی توانند انجام دهند‪ ،‬د وا ی که د اغلب موا د‬
‫مد سااه معمو ی کا ش این اساات که معلمان به این فکر می کنند که دانش‬
‫آموزان به ه مطا بی و مها ت هایی ن یاز دا ند‪ ،‬وتی اگر دانش آموزان قبالً‬
‫آنها ا آموخته باشند و قاد به استفاده از آنها باشند د طی زمان وقو بحران‬
‫‪ ،‬تمرکز بیشاااتری بر یادگیری او ویت بندی شاااده برای دانش آموزان بود و‬
‫آموزش براساااس برخی تشااخیص های عا ی د مو د اینکه دانش آموزان ه‬
‫کا هایی می توانند انجام دهند و ه کا هایی ا نمی توانند انجام دهند‪ ،‬آغاز‬
‫شااد پس ازپایان بحران‪ ،‬دانش آموزان به دنبال فرد بز گ ااال قابل اعتمادی‬
‫می گردند تا از آنها ومایت کند‪ ،‬و یا د ج تجوی د یافت کمک از هم االن‬
‫ه تند‪ ،‬و یا به دنبال وش هایی برای بیان و ابراز او ا سات خود می گردند‬
‫وتالش می کنند تا او ااااساااات معمو ی ا برآو ده نمایند ب ا ایا ی از ما‪،‬‬
‫بز گ االن و کودکان‪ ،‬د ا او اس شوک وا ده شده از بحران و بی نظمی‬
‫می شاااویم د این هنگام دو ه ها و ادعای قهرمانانه یا نو دوساااتانه وجود‬
‫خواهد داشاات و دو ه های از ماه ع اال های با اخالقیات سااطح باال و اعمال‬
‫خیلی خوب و خوش بینی نیز دیده می شود اما برخی افراد عصبانیت‪ ،‬آوا گی‬
‫و تنهایی ا تجربه خواهند کرد‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪385‬‬

‫اب گو دون‪ 9‬یک استرا یایی است که به بر سی اثرات آتش سوزی‬

‫د مدا س خ ا ت دیده نا شی از آتش سوزی بوته زا ها پرداخته ا ست و‬
‫د با ه وضاااع یت مطلوب همجوشااای اجتماعی نین می گو ید‪" :‬د وا ت‬
‫همجو شی‪ ،‬اع را با یکدیگر بی شتر آ شنا می شوند و همدیگر ا می شنا سند‬
‫زیرا تجربه مشابه ا با یکدیگر به اشتراک می گذا ند؛ آنها به د یل آنچه که با‬
‫هم و به سرعت بحرانی ا تجربه کرده اند‪ ،‬او اس واب تگی شدید عاطفی‬
‫می کنند فرهنگ دا ستانی م شترک‪ ،‬نمادها و خاطرات م شترکی ا بازگو می‬
‫نمایند "(‪ )2220‬مطمئن شوید که هر دانش آموزی این همجو شی ا تجربه‬
‫کند و به یکی از اعرااای داخلی کالس مجازی تبدیل شااود مدا س و کالس‬
‫هایی که قبال وجود داشااته اند به توسااعه این پیوسااتگی و اتحاد وانی کمک‬
‫می کنند اما اکنون باید کا ی کنیم که این همجوشاای و او اااس مشااترک‬
‫وفظ شود نمادها‪ ،‬ت شریفات‪ ،‬آیین ها و هویت نا شی از بحران ا خل کنید؛‬
‫ات صال و پیو ستگی مد ی دا شته با شید؛ از دا ستان ها و سایر ساخت های‬
‫ذهنی ا ستفاده کنید بطو یکه زمانی که مدا س دوبا ه باز می شوند سمبل و‬
‫نمادی وجود داشته باشد‪ ،‬یزی یا خدادی‪ -‬قطعه ای نمایش‪ ،‬داستان هایی‪،‬‬
‫خاطرات دسااته جمعی از تجربه فاصااله اجتماعی د خانه‪ ،‬خیابان و وجود‬
‫داشته باشد‬

‫برای بهتر شدن مدا س از تجربه آموزش و یادگیری د دو ه بحران‬

‫اسااتفاده کنید فناو ی ها به ما این امکان ا داده اند که وتی د موا دی که‬
‫نمی توان از ساختمان و کالس ها و میز و نیمکت مدا س ا ستفاده کنیم‪ ،‬کا‬
‫آموزش و یادگیری ا ادامه دهیم آنها بطو فزای نده ای د آموزش وزانه د‬

‫‪1‬‬
‫‪Rob Gordon‬‬
 ‫‪ 386‬آموزش در فضای مجازی‬

‫کالس های د س به دو وش ا صلی قابل ا ستفاده ه تند او ین وش ا ائه‬

‫اطالعات است بجای فیلم های کا تونی‪ ،‬ما به سادگی می توانیم به ویدئوهای‬
‫ورفه ای تو ید شده دسترسی داشته باشیم دومین کا برد متداول فناو ی د‬
‫کالسهای د س برای تکمیل کا های م تقل است‬

‫به جای کا برگ های خ اته کننده‪ ،‬می توانیم آنها ا وی پ تاپ‬
‫قرا دهیم و از دانش آموزان بخواهیم آنها ا به صاااو ت آنالین تکمیل کنند‬
‫اگر این فناو ی ها تجربه های غا ب دیجیتا ی آموزشاای برای دانش آموزان و‬
‫معلمان شان با شد‪ ،‬تعجبی ندا د که تغییر او یه به سمت آموزش برخ کمی‬
‫مشکل ساز باشد‬

‫ساااانه کا می کنید‪ :‬آموزش‬ ‫اوتماال اکنون شاااما بر وی دو نو‬

‫مجازی و از اه دو و آموزش و د و و و رو ی آنچه که مهم بوده و دا ای‬
‫اهمیت؛ این اسااات که شاااما ه کا می کنید‪ ،‬نه اینکه د کجا تد یس می‬
‫نمایید سااخنرانی بیش از ود و کا برگ های خیلی زیاد متناسااب با نیازهای‬
‫دانش آموزان نی ااات‪ ،‬اما آنچه ما "فکر می کنیم آنها ن یاز دا ند" د محی‬
‫های شان کا آمد نی ت شما ممکن ا ست د ا ستفاده از فناو ی ها د هنگام‬
‫تد یس د کالس ورو ی تجربه های مختلفی داشته باشید ما از شما دعوت‬
‫می کنیم تا از تجرب یات خود د کالس های فراااا م جازی ه مانطو که د‬
‫کالس های ساااختمان فیزیکی مد سااه از آن اسااتفاده می کردید اسااتفاده‬
‫نمایید بعری از مثال هایی که می توانیم نام ببریم عبا تند از ‪ :‬تابلوهای بحث‬
‫و گفتگوی ویدئویی و نوشااتا ی ‪،‬کالس وا ونه یا معکوس‪ ،‬ماژول های برخ ‪،‬‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪387‬‬

‫یادگیری‪9‬‬ ‫مدا ک ا شتراکی تو ید شده تو س دانش آموزان‪ ،‬بازی وا سازی‬

‫شااما ند با از آنها اسااتفاده می کنید و گونه موفقیت دانش آموز ا با این‬
‫سانه ها ا زیابی می کنید؟‬

‫‪9‬کالس وارونه چیست؟‬ ‫‪‬‬

‫کالس د سی وا ونه یا معکوس‪ flipped class‬یک مدل آموزشی است که د آن دو عنصر‬

‫د س دادن د کالس و تکا یف خانه جا به جا شااده اند دانش آموزان د خانه و پیش از آغاز‬
‫کالس د س ها ا د قا ب ویدیوهای کوتاه تماشا می کنند و تمامِ وقت کالس اختصاص پیدا‬
‫می کند به ول تمرین‪ ،‬انجام پروژه و یا بحث و گفتگو ا ائه ی د س از طری ویدیو ا اغلب‬
‫یکی از عناصر کلیدی وش وا ونه می شناسند این ویدیوها ا یا خود آموزش دهندگان تهیه‬
‫کرده و از طری اینترنت د دساااترس قرا می دهند و یا از یک منبغ اینترنتی انتخاب می‬
‫کنند د وا ی که یک د س از پیش ضااب شااده می تواند به صااو ت پادک اات یا هر قا ب‬
‫صوتی دیگر باشد‪ ،‬آسانی استفاده از ویدیو وسهو ت د مشاهده آن باعث شده که مدل وا ونه‬
‫با د س ویدیویی شااناخته شااود کالس د ساای وا ونه برخی مفاهیم از جمله یادگیری فعال‪،‬‬
‫مشااا کت زبان آموز‪ ،‬طراوی ند وجهی د ساای و ساااخت پادک اات ا به همراه خود دا د‬
‫مزیت کالس د سی وا ونه د این است که کالس به یک کا گاه آموزشی تبدیل می شود که‬
‫فراگیران د آن می توانند د با ه ی محتویات د ساای پرس و جو نمایند‪ ،‬مها ت های خود ا‬
‫به واسااطه ی به کا گیری د وس آموخته شااده بیازمایند و توس ا تمرین ها و فعا یت های‬
‫عملی با یکدیگر تعامل داشته باشند د طی کالس‪ ،‬نقش آموزش دهندگان به عنوان مربی یا‬
‫م شاو ی ا ست که د پژوهش های انفرادی و فعا یت های گروهی به ت شوی زبان آموز می‬
‫پردازد‬

‫این مدل چگونه کار می کند؟‬ ‫‪‬‬

‫یک مدل خاص برای کالس د سی وا ونه وجود ندا د این ا صطالح برای ت شریح هر ساختا‬
‫کال سی که فراهم کننده ی د س های از پیش ضب شده قبل از تمرین های د ون کال سی‬
‫ا ست به کا می ود د یک مدل معمول‪ ،‬زبان آموز می تواند ندین د س که هر کدام پنج‬
 ‫‪ 388‬آموزش در فضای مجازی‬

‫بهتر کردن و ساده تر کردن یادگیری برای دانش آموزان‬

‫بیائید برای خودمان یادآو ی کنیم تا از مزیت های که از تد یس و‬
‫آموزش د زمان وقو بحران یادگرفته ایم برای آماده کردن خودمان و دانش‬
‫آموزان مان جهت آموزشی با کیفیت بهتر و معتبر تر د آینده استفاده نمائیم‬

‫سخخخنرانی بیش از حد و کاربرگ های خیلی زیاد متناسخخب با نیازهای‬

‫دانش آموزان نیسخخت‪ ،‬اما آنچه ما "فکر می کنیم آنها نیاز دارند" در‬
‫محیط هایشان کارآمد نیست‪.‬‬

‫تا هفت دقیقه ا ست ا تما شا کند به منظو ا زیابی یادگیری زبان آموزان آزمون ها و تمرین‬
‫های آنالی ن برای آن ها ا سال می شود د ستر سی سریغ به نتیجه ی آزمون و توانایی پخش‬
‫مجدد د س می تواند به سواالت اوتما ی زبان آموز پاسخ داده و ابهامات وی ا برطرف سازد‬
‫وظیفه ی معلم هدایت بحث های کالسی و یا تبدیل کالس د س به استودیویی است که د‬
‫آن زبان آموزان بر ا ساس مطا بی که پیش از کالس به آنها ا ائه شده ا ست به تمرین می‬
‫پردازند د این بین معلم به مانند یک متخصااص زبده ی امر آموزش با اتخاذ وش های‬
‫گوناگون آموزشی‪ ،‬تشریح محتویات د سی و صد پیشرفت تحصیلی زبان آموزان نقش مهمی‬
‫ا د کالس ایفا می کند معلم وتی می تواند برای ول مشااکالت آموزشاای که ندین زبان‬
‫آموز ا به خود م شغول کرده ا ست فعا یت های گروهی ا برای زبان آموزان ساماندهی کند‬
‫از آنجا که این مدل آموزشااای تغییرات قابل مالوظه ای ا د ماهیت اجرایی کالس د پی‬
‫دا د‪ ،‬برخی معلمان تنها د تعداد محدودی از جل ات خود از این مدل بهره می گیرند منبغ‪:‬‬
‫‪https://lingoties.com/article/flipped-classroom‬‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪389‬‬

‫● بر آنچه دانش آموزان می دانند و نمی دانند تمرکز کنید فق مطا بی ا‬

‫آموزش دهید که آنها نمی دانند این یکی از مهمترین د ساااهایی بود که از‬
‫وقو زمین رزه های کری ااتچرچ د اسااترا یا و زمین رزه ای که باید از آن‬
‫زمان به بعد شیوه فعا یت ما ا تحت تأثیر قرا داده باشد؛ آموخته ایم‬

‫● به خاطر داشااته باشااید که د کا آموزش نه تنها برای دانش آموزان‬

‫بلکه برای معلمان نیز باید تعادل وجود داشته باشد کالسهای کم جمعیت‬
‫ا د شبکه های اجتماعی برگزا کنید‪ ،‬برای آنها شفاف سازی کنید و فرصت‬
‫هایی ز یادی برای بازخو د گرفتن از دانش آموزان فراهم نمائ ید کالس ها ا‬
‫مها ت محو تشاااکیل دهید و از وش های موجود جهت انجام فعا یت های‬
‫بهره ببرید‪ ،‬و تنها از وش پروژه محو که می تواند (اما نیازی به آن نی اات)‬
‫با آموزش کم تر منجر به شلوغی کا شود‪ ،‬استفاده ننمایید‬

‫● مهیج ترین استفاده از فناو ی د وضعیت کنونی خود یعنی‪ :‬با قد ت شبکه‬
‫های اجتماعی بر تقو یت یادگیری کنترل داشاااته باشااا ید ما ی دیویس و‬
‫همکا انش‪ 9‬با پرسااش از دانش آموزان متوجه شاادند که می توانند از شاابکه‬
‫های اجتماعی د سامانه مدیریت آموزش و یادگیری ا ستفاده نمایند و دانش‬
‫آموزان سااواالت خود ا از طری این شاابکه ها بفرسااتند و د کالس د با ه‬
‫آنچه که آنها نمی دانند گفتگو کنیم آنها به اوتمال زیاد این کا ا د شبکه‬
‫های اجتماعی انجام می دهند به جای اینکه به شکل م تقیم با معلم مطرح‬
‫کنند‬

‫‪1‬‬
‫)‪Maree Davies and her colleagues )5102‬‬
 ‫‪ 391‬آموزش در فضای مجازی‬

‫● بی شتر نگران مو ضوعات درس هایی با شید که والدین احتماالً می‬

‫توانند به بچه ها کمک کنند مانند یاضاایات و علوم و بچه ها و وا دین و‬
‫بچه ها ا به خواندن‪ ،‬خواندن‪ ،‬خواندن تشاااوی کن ید و همچنین د با ه‬
‫خواندن صحبت کنید‪ ،‬بنابراین داستان مهم است‪ ،‬واژگان گ ترش می یابد‪ ،‬و‬
‫سپس به طو همزمان مها ت های خواندن ا به آنها آموزش دهید تا خواندن‬
‫ا برایشان ذت بخش شود‬

‫● یادتان با شد اگر دانش آموزان در م ساله ای و یا مو ضوعی گیر کنند‪،‬‬

‫و یا ا شتباهی انجام دهند نمی دانند که بعدش باید چه کار کنند‪ ،‬شما‬
‫نباید به والدین واب سته با شید که راه حل خطاها و ا شتباهات را یاد‬
‫دا شته با شند و یا اینکه انتظار دا شته با شید آنها بدانند بعدش چه‬
‫کاری انجام دهند ما نمی خواهیم وا دین به گونه ای بازخو د ده ند که‬
‫پایان کا توس آنها انجام می شود‬

‫● تا جای ممکن با ساااخت ساااز و کا هایی اجازه دهد با روش های پا سخ‬
‫گویی به موقع بازخورد الزم ا به دانش آموزان بده ید تا ما ک یت کا ا از‬
‫آن خود کنید‬

‫● با اساااتفاده از فناو ی برای دانش آموزان جهت انجام فعا یت ها و کا های‬

‫مد ساااه‪ ،‬اشاااتراک گذا ی‪ ،‬تعامل و یادگیری با یکدیگر‪ ،‬نه تنها بین خود و‬
‫دانش آموز‪ ،‬بلکه با فناو ی های موجود همانند کالس های عادی فرصت های‬
‫زیادی ا برای تعامالت اجتماعی فراهم نمایید یادگیری د خانه به معنای آن‬
‫نی اات که به تنهایی فعا یتی ا انجام بدهند یا اینکه تنها منبغ اصاالی برای‬
‫بچه ها وا دین باشند‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪391‬‬

‫بهتر و ساده تر کردن آموزش و تدریس برای معلمان‬

‫به عنوان یک وظیفه‪ ،‬ما همچنین باید ه د وال واضااار و ه د‬
‫آینده از معلمان مراقبت کنیم بخشای از وظیفه مراقبت از معلمان‪ ،‬اطمینان‬
‫پیدا کردن از ادامه دادن آنها به شااد و توسااعه ورفه ای خودشااان اساات‬
‫آموزش فق یک شغل و ورفه نی ت‪ ،‬آموزش هویت است و عمل این دیدگاه‬
‫سواالت زیر ا مطرح می کند و پا سخ دادن به این سواالت هم نان به قوت‬
‫خود باقی است‬

‫● گونه می توانیم تأثیر خود ا از اه دو ا زشیابی کنیم؟‬

‫● گونه ما یاد بگیریم که به عنوان گروه معل مان می توانیم با هم ا ز یابی‪،‬‬

‫بحث و گفتگو و کا کنیم؟‬

‫● گونه ما می توانیم وش هایی ا برای تقو یت کا ایی و اثر گزا ی جمعی‬

‫همه ما (د وال واضر همراه با وا دین) کشف نماییم؟‬

‫● گونه ما می توانیم شاایو و همه گیری این بیما ی ا به عنوان فرصااتی‬

‫برای یادگیری بیشااتر د با ه اینکه گونه با دانش آموزان ا اه دو ‪ ،‬خا ج از‬
‫اوت کالس های معمو ی و مد سه کا کنیم؟‬ ‫محی‬

‫● گونه ما می توانیم با وا دین د گیر شویم تا بفهمند که ما به عنوان مربی‬

‫مها ت های خاص و منح صر بفردی و تجربیات خا صی دا یم ( و خو شحا یم‬
‫که این مها ت ها و توانایی ها و تجربیات ا با آنها به اشااتراک می گذا یم) و‬
‫اگر دانش آموزان ‪ 2‬یا ‪ 1‬ساعت د هر وز ا وا ضر نی ت د کالس مجازی‬
 ‫‪ 392‬آموزش در فضای مجازی‬

‫وقت بگذا د آنهم با این باو که هر ند مد سااه د خانه اساات اما فق آئینه‬
‫ای است از مد سه معمو ی‪ ،‬نا اوت نشوند‬

‫ب یائ ید برای خودمان یادآوری کنیم تا از مز یت های که از تدریس و‬

‫آموزش د رزمان وقوع بحران یادگرفته ایم برای آماده کردن خودمان‬
‫و دانش آموزان مان جهت آموزشی با کیفیت بهتر و معتبر تر در آینده‬
‫استفاده نمائیم‪.‬‬

‫ه سااانه ای کا می کنند‪ ،‬می توانند‬ ‫مدا س بدون توجه به اینکه از طری‬

‫کانون پاسااخ گویی و بازیابی باشااند‪ ،‬مکانی برای ومایت از بازیابی عواطف و‬
‫او اسات و ا تقاء دو همی اجتماعی نیز می باشد ‪ -‬و این موضو اهمیتش با‬
‫اندازه همه د ستاو دهای ا ست که مد سه به آن د ست می یابد ب یا جا ب‬
‫انگیز خواهد بود اگر از شیو و همه گیری این بحران به عنوان فر صتی برای‬
‫یادگیری د با ه آموزش و یادگیری از اه دو و برگزا ی کالس های مجازی‬
‫ا ستفاده کنیم‪ ،‬بنابراین دا ستان های موفقیت های معلمان و دانش آموزان که‬
‫د طی این بحران یزهایی یادگرفته اند ا به ا شتراک بگذا ید‪ ،‬توجه خا صی‬
‫داشته باشید به دانش آموزانی که توانایی آنها پایین تر از ود میانگین است یا‬
‫دانش آموزانی که نیازهای خاص دا ند‪ ،‬به دنبال این باشا اید تا کشاااف کنید‬
‫گو نه می توانیم کا آ مدی جمعی و گروهی ا د م یان معل مان و هبران‬
‫مد ساااه افزایش دهیم‪ ،‬و از این تجربه برای یادگیری د با ه اینکه گونه با‬
‫همه دانش آموزان به بهترین شکلی کا شود استفاده نماییم‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪393‬‬

‫نتیجه گیری‬
‫پیامدهای وا صل از آموزش ب صری ن شان می دهد که ما می توانیم‬
‫برنامه یزی معنا دا ی برای آموزش د فرااای مجازی و از اه دو بکنیم و‬
‫تأثیر مثبتی بر عملکرد دانش آموزان دا شته با شیم مجددا یادآو ی می کنیم‬
‫که موضو این کتاب همین مطلب است همانطو که د ماژول های گوناگون‬
‫این کتاب کا بردی مطا عه نمودید اسااناد و مدا کی وجود دا د که براساااس‬
‫آنها ما می توانیم اطمینان داشااته باش ایم که تالش های صااو ت گرفته برای‬
‫های م جازی ه مان ند تالش های کالس های‬ ‫آموزش از اه دو و محی‬
‫ورو ی است ما از شما دعوت می کنیم تا خودتان ا د گیر ا زشیابی پایانی‬
‫د با ه میزان یادگیری خودتان نمایید‬
 ‫‪ 394‬آموزش در فضای مجازی‬

‫م شخص کنید هر کدام از‬ ‫با اساااتفاده ازعبا ت های‬ ‫عامل‬

‫عواماال قااد برا یتااان‬ ‫زیر سااطح عملکرد کنونی‬
‫اهمیت دا ند یکی از واژه‬ ‫خودتان ا ا زیابی کنید‪:‬‬
‫های زیر ا د م قا بل هر‬
‫خوب یا معمو ی‬ ‫⃝‬
‫عامل بنوی ید‪:‬‬
‫بد و غیر عادی‬ ‫⃝‬
‫کم‪ ،‬متوساا ‪ ،‬زیاد‪ ،‬خیلی‬
‫زیاد‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫ی اادگرفتن از بحران‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬
‫شیو کووید ‪91-‬‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫بهتر و ساده تر کردن‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬
‫آموزش و تااد یس از‬
‫اه دو و مجازی برای‬
‫دانش آموزان‬

‫⃝ خوب یا معمو ی‬ ‫بهتر و ساده تر کردن‬

‫⃝ بد و غیر عادی‬
‫آموزش و تااد یس از‬
‫اه دو و مجازی برای‬
‫معلمان‬
 ‫ماژول نه – آموزش در فضای مجازی یا یادگیری به طریقی دیگری ‪395‬‬

‫معیارهای موفقیت‬
‫من می توانم از بحران ها یاد بگیرم ونحوه تد یس و آموزش و‬ ‫‪‬‬
‫یادگیری ا بهبود ببخشم‬
‫می توانم یادگیری د فراااای مجازی ا برای دانش آموزان بهتر و‬ ‫‪‬‬
‫ساده تر کنم‬
‫می توانم یادگیری د فرای مجازی ا برای معلمان بهتر و ساده تر‬ ‫‪‬‬
‫کنم‬
‫من می توانم محی مد سه فیزیکی ا برای همه بهتر کنم‬ ‫‪‬‬
 :‫منابع و مآخذ‬

Adesope, O. O., Trevisan, D. A., & Sundararajan, N. (2017).

Rethinking the use of tests: A meta-analysis of practice testing.
Review of Educational Research, 87(3), 659–701.
Alter, P., & Haydon, T. (2017). Characteristics of effective
classroom rules: A review of the literature. Teacher Education &
Special Education, 40(2), 114–127.
Altermatt, E., Jovanovic, J., & Perry, M. (1998). Bias or
responsivity? Sex and achievement-level effects on teachers’
classroom questioning practices. Journal of Educational
Psychology, 90(3), 516–527.
Asay, L., & Orgill, M. (2010). Analysis of essential features of
inquiry found in articles published in The Science Teacher,
1998–2007. Journal of Science Teacher Education, 21(1), 57–79.
Berry, A. (2020). Disrupting to driving: Exploring upper primary
teachers’ perspectives on student engagement. Teachers and
Teaching. Advance online publication. doi:
10.1080/13540602.2020.1757421
Birch, S. H., & Ladd, G. W. (1997). The teacher–child relationship
and children’s early school adjustment. Journal of School
Psychology, 35(1), 61–79.
Brink, C. R. (1935). Caddie Woodlawn. New York, NY: Macmillan.
Brookhart, S. (2008). How to give effective feedback to your
students. Alexandria, VA: ASCD.
Brualdi, A. (1998). Implementing performance assessment in the
classroom. ERIC/AE Digest [ED423312]. Retrieved from
https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED423312.pdf
Cameron, C. E., Connor, C. M., & Morrison, F. J. (2005). Effects of
teacher organization on classroom functioning. Journal of School
Psychology, 43(1), 61–85.
Canva. (n.d.). Retrieved from https://www.canva.com/
CAST. (2018). Universal Design for Learning Guidelines version
2.2. Retrieved from http://udlguidelines.cast.org
Castek, J., Henry, L., Coiro, J., Leu, D., & Hartman, D. (2015).
Research on instruction and assessment in the new literacies of
online research and comprehension (p. 324–344). In S. Parris & K.
 397 ‫منابع و مآخذ‬

Headley, Comprehension instruction: Research-based best

practices (3rd ed., pp. 324–344). New York, NY: Guilford Press.
Center for Distributed Learning. (2012). What is accessibility?
Teaching Online Website. Retrieved from
https://cdl.ucf.edu/teach/accessibility/
Chen, B., Vargas, J., Thompson, K., & Carter, P. (2014).
Screencasts. In B. Chen, A. deNoyelles, & K. Thompson (Eds.),
Teaching online pedagogical repository. University of Central
Florida Center for Distributed Learning. Retrieved from
https://topr.online.ucf.edu/screencasts/
Clinton, J., & Dawson, G. (2018). Enfranchising the profession
through evaluation: A story from Australia. Teachers and
Teaching, 24(3), 312–327.
Conrad, P. (1994). Prairie visions: The life and times of Solomon
Butcher. New York, NY: HarperCollins.
Conroy, M. A., Sutherland, K. S., Snyder, A. L., & Marsh, S.
(2008).
Classwide interventions: Effective instruction makes a difference.
TEACHING Exceptional Children, 40(6), 24–30.
Consalvo, A., & Maloch, B. (2015). Keeping the teacher at arm’s
length: Student resistance in writing conferences in two high
school classrooms. Journal of Classroom Interaction, 50(2),
120–132.
Cornelius-White, J. (2007). Learner-centered teacher-student
relationships are effective: A meta-analysis. Review of
Educational Research, 77, 113–143.
Cotton, K. (2001). Classroom questioning. North West Regional
Educational Laboratory. Retrieved from
https://educationnorthwest.org/sites/default/files/resources/classroo
mquestioning-
508.pdf
Covey, S. (2008). The speed of trust: The one thing that changes
everything. New York, NY: Simon & Schuster.
Davies, M., Kiemer, K., & Meissel, K. (2017). Quality talk and
dialogic teaching: An examination of a professional development
programme on secondary teachers’ facilitation of student talk.
British Educational Research Journal, 43(5), 968–987.
Elliott, K. W., Elliott, J. K., & Spears, S. G. (2018). Teaching on
empty. Principal, 98(2), 28–29.
 ‫ آموزش در فضای مجازی‬398

Elwell, L., & Lopez Elwell, C. (2020). That’s not his name no more.
Leadership, 49(3), 12–15.
Emmer, E. T., Evertson, C. M., & Anderson, L. M. (1980). Effective
classroom management at the beginning of the school year. The
Elementary School Journal, 80(5), 219–231.
Erdogan, I., & Campbell, T. (2008). Teacher questioning and
interaction patterns in classrooms facilitated with differing levels
of constructivist teaching practices. International Journal of
Science Education, 30(14), 1891–1914.
Ericsson, A., & Pool, R. (2016). Peak: Secrets from the new science
of expertise. Boston, MA: Houghton Mifflin Harcourt.
Evertson, C. M., & Emmer, E. T. (1982). Preventive classroom
management. In D. Duke (Ed.), Helping teachers manage
classrooms (pp. 2–31). Alexandria, VA: ASCD.
Fendick, F. (1990). The correlation between teacher clarity of
communication and student achievement gain: A meta-analysis
(Doctoral dissertation). Retrieved from University of Florida
Digital Collections, https://ufdc.ufl.edu/AA00032787/00001
Figley, C. R. (2002). Compassion fatigue: Psychotherapists’ chronic
lack of self-care. Journal of Clinical Psychology, 58(11),
1433–1441.
Fisher, D., Frey, N., Amador, O., & Assof, J. (2019). The teacher
clarity playbook: A hands-on guide to creating learning intentions
and success criteria for organized, effective instruction. Thousand
Oaks, CA: Corwin.
Fisher, D., Frey, N., & Hattie, J. (2016). Visible learning in literacy.
Thousand Oaks, CA: Corwin.
Fisher, D., Frey, N., & Lapp, D. (2009). In a reading state of mind:
Brain research, teacher modeling, and comprehension instruction.
Newark, DE: International Reading Association.
Fisher, D., Frey, N., & Pumpian, I. (2011). No penalties for practice.
Educational Leadership, 69(3), 46–51.
Fisher, D., Frey, N., Quaglia, R. J., Smith, D., & Lande, L. L.
(2018).
Engagement by design: Creating learning environments where
students thrive. Thousand Oaks, CA: Corwin.
Fisher, D., Frey, N., & Smith, D. (2020). Teacher credibility and
collective efficacy playbook. Thousand Oaks, CA: Corwin.
Fitzpatrick, J. (2016). Pop-up pedagogy: Sharing resources and
 399 ‫منابع و مآخذ‬

generating teachable moments with students. Journal of Family &

Consumer Sciences, 108(1), 52–54.
Fredricks, J. A., Blumenfeld, P. C., & Paris, A. H. (2004). School
engagement: Potential of the concept, state of the evidence.
Review of Educational Research, 74(1), 59–109.
Frey, N., Fisher, D., & Gonzalez, A. (2013). Teaching with tablets.
Alexandria, VA: ASCD Arias.
Frey, N., Fisher, D., & Hattie, J. (2018). Developing
assessmentcapable
visible learners: Maximizing skill, will, and thrill.
Thousand Oaks, CA: Corwin.
Good, T. (1987). Two decades of research on teacher expectations.
Journal of Teacher Education, 38(4), 32–47.
Gordon, R. (2004). The social system as a site of disaster impact and
resource for recovery. Australian Journal of Emergency
Management, 19(4), 16–22.
Gregory, K. (1997). Across the wide and lonesome prairie: The
diary
of Hattie Campbell. New York, NY: Scholastic.
Hall, R. M., & Sandler, B. R. (1982). The classroom climate: A
chilly one for women? Retrieved from
https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED215628.pdf
Hattie, J. (2018). 250 Influences chart. Retrieved from
https://www.visiblelearning.com/content/visible-learning-research
Hattie, J., & Timperley, H. (2007). The power of feedback. Review
of Educational Research, 77(1), 81–112.
Hattie, J., & Zierer, K. (2018). 10 mindframes for Visible Learning:
Teaching for success. New York, NY: Routledge.
Hendrickx, M. M. H. G., Mainhard, T., Oudman, S., Boor-Klip, H.
J., & Brekelmans, M. (2017). Teacher behavior and peer liking
and disliking: The teacher as a social referent for peer status.
Journal of Educational Psychology, 109(4), 546–558.
Levin, T., & Long, R. (1981). Effective instruction. Alexandria, VA:
ASCD.
Loom. (n.d.). Retrieved from https://www.loom.com/
Ma, W., Adesope, O. O., Nesbit, J. C., & Liu, Q. (2014). Intelligent
tutoring systems and learning outcomes: A meta-analysis. Journal
of Educational Psychology, 106, 901–918
Matsumura, L. C., Slater, S. C., & Crosson, A. (2008). Classroom
 ‫ آموزش در فضای مجازی‬411

climate, rigorous instruction and curriculum, and students’

interactions in urban middle schools. Elementary School Journal,
108(4), 293–312.
Mehrabian, A. (1971). Silent messages. Belmont, CA: Wadsworth.
Mohr, K. A. J. (1998). Teacher talk: A summary analysis of
effective
teachers’ discourse during primary literacy lessons. Journal of
Classroom Interaction, 33(2), 16–23.
Nystrand, M., Gamoran, A., & Carbonaro, W. (1998). Towards an
ecology of learning: The case of classroom discourse and its
effects on writing in high school English and social studies (No.
11001). Albany, NY: National Research Center on English
Learning & Achievement.
Nystrand, M., Wu, M., Gamoran, A., Zeiser, S., & Long, D. (2001).
Questions in time: Investigating the structure and dynamics of
unfolding classroom discourse (No. 14005). Albany, NY: The
National Research Center on English Learning & Achievement.
O’Dell, S. (1970). Sing down the moon. Boston, MA: Houghton
Mifflin.
Osofsky, J. D., Osofsky, H. J., & Harris, W. W. (2007). Katrina’s
children: Social policy considerations for children in disasters.
Society for Research in Child Development, 21(1), 3–18.
Palincsar, A. S., & Brown, A. L. (1984). Reciprocal teaching of
comprehension-fostering and comprehension-monitoring
activities. Cognition and Instruction, 1(2), 117–175.
Palmer, D., Dixon, J., & Archer, J. (2016). Using situational interest
to enhance individual interest and science-related behaviours.
Research in Science Education, 47, 731–753.
Pane, J. F., McCaffrey, D. F., Kalra, N., & Zhou, A. J. (2008).
Effects of student displacement in Louisiana during the first
academic year after the hurricanes of 2005. Journal of Education
for Students Placed at Risk, 13(2/3), 168–211.
PechaKucha 20x20. (n.d.). Retrieved from
https://www.pechakucha.com/
Pfifferling, J., & Gilley, K. (2000). Overcoming compassion fatigue.
Family Practice Management, 7(4), 39–44.
Pixabay. (n.d.). Retrieved from https://pixabay.com/
Porche, D. J. (2009). Emergent leadership during a natural disaster:
A narrative analysis of an acute health care organization’s
 411 ‫منابع و مآخذ‬

leadership (Doctoral dissertation). Capella University. Retrieved

from https://pqdtopen.proquest.com/doc/305162131.html?
FMT=AI&pubnum=3378903
Priniski, S. J., Hecht, C. A., & Harackiewicz, J. M. (2018). Making
learning personally meaningful: A new framework for relevance
research. Journal of Experimental Education, 86, 11–29.
Randolph, J. J. (2007). Meta-analysis of the research on response
cards: Effects on test achievement, quiz achievement,
participation, and off-task behavior. Journal of Positive Behavior
Interventions, 9(2), 113–128.
Rosenshine, B. (2008). Five meanings of direct instruction. Lincoln,
IL: Center on Innovation & Improvement.
Ryan, P. M. (1998). Riding freedom. New York, NY: Scholastic.
Sacerdote, B. (2012). When the saints go marching out: Long-term
outcomes for student evacuees of Hurricanes Katrina and Rita.
American Economic Journal: Applied Economics, 4(1), 109–135.
Shomoossi, N. (2004). The effect of teachers’ questioning behavior
on EFL classroom interaction: A classroom research study. The
Reading Matrix, 4(2), 96–104.
South Australia Department for Education and Child Development.
(2019). Transforming tasks: Designing tasks where students do the
thinking. Office for Education. Retrieved from
https://acleadersresource.sa.edu.au/features/transformingtasks/
Transforming_tasks_overview_chart.pdf
Staarman, J. K. (2009). The joint negotiation of ground rules:
Establishing a shared collaborative practice with new educational
technology. Language and Education, 23(1), 79–95.
Stamm, B.H. (2010). The Concise ProQOL Manual (2nd ed.).
Pocatello, ID: ProQOL.org.
Stanovich, K. E. (1986). Matthew effects in reading: Some
consequences of individual differences in the acquisition of
literacy. Reading Research Quarterly, 22, 360–407.
Van der Kolk, B. (2015). The body keeps the score: Brain, mind,
and
body in the healing of trauma. New York, NY: Penguin.
von Frank, V. (2010). Trust matters: For educators, parents, and
students. Tools for Schools, 14(1), 1–3.
Voerman, L. A., Meijer, P., Korthagen, F., & Simons, R. P. (2012).
Types and frequencies of feedback interventions in classroom
 ‫ آموزش در فضای مجازی‬412

interaction in secondary education. Teaching & Teacher

Education, 28(8), 1107–1115.
Wiliam, D. (2020). Formative assessment and online teaching.
Australian Institute for Teaching and School Leadership.
Retrieved from
https://www.aitsl.edu.au/secondary/comms/australianteacherrespons
e/formativeassessment-
and- online-teaching
Wangberg, J. K. (1996). Teaching with a passion. American
Entomologist, 42(4), 199–200.
Windschitl, M. (2019). Disciplinary literacy versus doing school.
Journal of Adolescent & Adult Literacy, 63(1), 7–13.
Wisniewski, B., Zierer, K., & Hattie, J. (2020). The power of
feedback revisited: A meta-analysis of educational feedback
research. Frontiers in Psychology, 10, 1–14.
Zierer, K., Lachner, C., Tögel, J., & Weckend, D. (2018). Teacher
mindframes from an educational science perspective. Educational
Sciences, 8(4), 209–221.
Zumbrunn, S., Marrs, S., & Mewborn, C. (2016). Toward a better
understanding of student perceptions of writing feedback: A mixed
methods study. Reading & Writing, 29(2), 349–370.