Grupa B Klasa .................... Liczba punktów ......

/ 105
Imię i nazwisko ...................................

DZIAŁ 2
1 Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. (.../1 pkt)
Legendarnym założycielem Gniezna był
A. Lech. B. Piast. C. Czech. D. Popiel.

2 Do podanych definicji dopisz odpowiednie pojęcia. (.../3 pkt)

A. Imię legendarnego założyciela państwa polskiego.
B. Zwierzęta, które według legendy doprowadziły do śmierci Popiela.
C. nazwa pierwszej stolicy Polski.

3 Wymień dwie przyczyny przyjęcia chrztu przez Mieszka I. (.../2 pkt)

4 Zapoznaj się z mapą i do zamieszczonych w tabeli nazw grodów dopisz nazwy (.../1 pkt)
regionów, w których się one znajdowały.

Nazwa grodu Region

Ostrów Lednicki
Kraków
Gdańsk
Wrocław
Płock
5 Do podanych definicji dopisz odpowiednie pojęcia. (.../3 pkt)
A. Imię okrutnego władcy, którego według legendy zjadły myszy.
B. Nazwa ptaka, który został wybrany na znak ludu Lecha.
C. Imię legendarnej żony Piasta.

Grupa B | strona 1 z 9
6 Zapoznaj się z mapą i do zamieszczonych w tabeli nazw regionów dopisz po jednym (.../1 pkt)
grodzie, który się w nich znajdował.

Region Nazwa grodu

Wielkopolska
Małopolska
Mazowsze
Pomorze
Śląsk

7 Uzupełnij tekst legendy, wpisując w wyznaczonych miejscach odpowiednie słowa. (.../7 pkt)
Dawno temu blisko ………………………… mieszkał ubogi kołodziej o imieniu
………………………… . Kiedy jego syn ukończył siedem lat, odprawiono tradycyjny
słowiański obrzęd ………………………… . Podczas uczty z tej okazji do drzwi
kołodzieja zapukało dwóch wędrowców, którym odmówiono gościny u księcia
………………………… . Kołodziej zaprosił gości do swojego skromnego domu.
Podczas uczty w cudowny sposób rozmnożyły się pokarmy, co uznano za dobrą wróżbę
dla chłopca, któremu nadano imię …………………………. .
Okrutnego księcia, który przegonił wędrowców, spotkała kara. Zginął zagryziony przez
………………………… . Władzę po nim przejął syn kołodzieja, stając się pierwszym
księciem z dynastii ………………………… .

8 Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. (.../1 pkt)

Według legendy żoną Piasta była
A. Oda. B. Wanda. C. Dobrawa. D. Rzepicha.

9 Wymień dwie przyczyny przybycia do Gniezna cesarza Ottona III w 1000 roku. (.../2 pkt)

Grupa B | strona 2 z 9
10 Wykonaj polecenia związane z mapą. (.../3 pkt)

a) Pokoloruj dowolnym kolorem obszar Polski w 1025 roku.

b) Podkreśl nazwę grodu, w którym w 1000 roku doszło do spotkania Bolesława
Chrobrego i cesarza Ottona III.
c) Otocz kółkiem dwa grody, w których za panowania Bolesława Chrobrego istniały
biskupstwa.
11 Wypisz po dwie przyczyny i dwa skutki zjazdu w Gnieźnie. Wykorzystaj informacje (.../1 pkt)
zapisane poniżej.

ogłoszenie biskupa Wojciecha świętym, utworzenie arcybiskupstwa w Gnieźnie, dążenie

Mieszka I do zawarcia sojuszu z Czechami, dążenie Ottona III do zjednoczenia Europy,
wzmocnienie pozycji Polski w Europie

12 Przyporządkuj każdej z dat odpowiednie wydarzenie. Następnie wpisz daty we (.../4 pkt)
właściwych miejscach pod osią czasu.

1. 966 rok A. chrzest Mieszka I

2. 997 rok B. zjazd gnieźnieński
3. 1025 rok C. śmierć biskupa Wojciecha
D. koronacja królewska Bolesława Chrobrego

1. ….., 2. ….., 3. …..

13 Skreśl w nawiasie błędne informacje, tak aby powstały zdania prawdziwe. (.../2 pkt)
Święty Wojciech przed wyruszeniem na ziemie Prusów był biskupem (polskim / czeskim).
W 1025 roku Bolesław Chrobry został koronowany na (księcia / króla) Polski.

Grupa B | strona 3 z 9
14 Dopisz do podanych wydarzeń odpowiednie daty. Następnie wstaw je w (.../3 pkt)
wyznaczonym miejscu pod osią czasu.
chrzest Mieszka I – ……………………… rok
królewska koronacja Bolesława Chrobrego – ……………………… rok
zjazd gnieźnieński – ……………………… rok

15 Podaj dwa przykłady działań króla Kazimierza Wielkiego, które spowodowały, że (.../2 pkt)
nadano mu przydomek „Wielki”.

16 Wypisz po dwie przyczyny i dwa skutki założenia Akademii Krakowskiej. (.../1 pkt)
Wykorzystaj informacje zamieszczone poniżej.

rozwój polskiej nauki, wzrost znaczenia Krakowa i Polski w Europie, wysokie koszty
studiów za granicą, wojna z Krzyżakami, brak wykształconych osób w Polsce

17 Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. (.../1 pkt)

Ważne wydarzenie, które rozegrało się w 1364 roku w Krakowie, to
A. koronacja króla polskiego.
B. zawiązanie unii polsko-litewskiej.
C. zjazd monarchów europejskich.
D. podpisanie pokoju polsko-krzyżackiego.

18 Wymień dwa skutki zawarcia unii polsko-litewskiej w Krewie. (.../2 pkt)

19 (.../1 pkt)

Wyjaśnij, jaki stopień pokrewieństwa łączył Ludwika I Węgierskiego z Kazimierzem

Wielkim.

Grupa B | strona 4 z 9
20 Wykonaj polecenia związane z mapą. (.../2 pkt)

a) Zapisz nazwy państw oznaczonych na mapie cyframi 1 i 2. Wykorzystaj

propozycje z ramki.
Królestwo Polskie, państwo zakonu krzyżackiego, Litwa

1 – ………………………………………………………………………………..
2 – ………………………………………………………………………………..
b) Zakreskuj ziemie zależne od Polski.
21 Przeczytaj tekst źródłowy o Jadwidze. Następnie wykonaj polecenia. (.../3 pkt)
Twarz miała bardzo piękną, ale piękniejsze były jej obyczaje i cnoty. Zaszczepiła wiarę
chrześcijańską na Litwie. Ona odnowiła Uniwersytet założony w mieście Kazimierzu
przez króla polskiego Kazimierza II. [...] Ona utrzymywała wielu utalentowanych
młodzieńców odbywających naukę w szkołach średnich. Wszystkie swoje klejnoty, szaty,
pieniądze i całą królewską spuściznę poleciła [...] wydać na wsparcie dla osób
nieszczęśliwych i na fundację Uniwersytetu Krakowskiego. [...] Ubogim wdowom,
przybyszom, pielgrzymom i wszelkim ludziom nieszczęśliwym i potrzebującym okazywała
wspaniałomyślną, wielką rozrzutność i hojność. Nie można w niej było dostrzec śladu
lekkomyślności, śladu gniewu i pychy, śladu zawiści.

Źródło: Jan Długosz, Roczniki, czyli Kroniki sławnego Królestwa Polskiego, tłum. J.
Mrukówna, Warszawa 1981, s. 301–303.

a) Podaj, o kogo troszczyła się Jadwiga.

b) Przedstaw, jakie były zasługi Jadwigi dla rozwoju Akademii Krakowskiej.
c) Wyjaśnij, jaki był stosunek autora kroniki do Jadwigi – pozytywny czy
negatywny? Uzasadnij swoją odpowiedź dwoma przykładami.

22 Podaj dwie przyczyny wybuchu wielkiej wojny z zakonem krzyżackim (.../2 pkt)

23 Co oznacza sformułowanie „polegać na kimś jak na Zawiszy”? (.../2 pkt)

24 Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. (.../1 pkt)

Bitwa pod Grunwaldem rozegrała się w
A. 1385 roku. B. 1410 roku. C. 1415 roku. D. 1425 roku.

25 Wymień dwie dziedziny, którymi zajmował się Mikołaj Kopernik. (.../2 pkt)

26 Wyjaśnij, dlaczego o Koperniku mówi się wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię. (.../3 pkt)

Grupa B | strona 5 z 9
27 Ułóż podane wydarzenia w porządku chronologicznym, wstawiając cyfry od 1 do 4. (.../1 pkt)
Rozpocznij od wydarzenia, które miało miejsce najwcześniej.
….. – unia Polski z Litwą
….. – misja św. Wojciecha w Prusach
….. – królewska koronacja Bolesława Chrobrego
….. – sprowadzenie Krzyżaków do Polski

28 Oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe. Zaznacz literę „P” przy zdaniach (.../3 pkt)
prawdziwych, a „F” – przy fałszywych.
1. Panowanie Władysława Jagiełły zapoczątkowało rządy dynastii Piastów w Polsce. P/F
2. Zawisza Czarny z Garbowa żył na przełomie XIV i XV wieku. P/F
3. Przyjęcie chrześcijaństwa przyczyniło się do wzmocnienia pozycji Polski w Europie.
P/F

29 Połącz pojęcia z odpowiednimi wyjaśnieniami. Do cyfry z definicją dopisz (.../4 pkt)

odpowiednią literę z hasłem.

1. Grupa ludzi żyjących na określonym obszarze, mówiąca tym A. Gród

samym językiem, np. Słowianie. B. Żak
2. Osada obronna, najczęściej wznoszona w trudno dostępnym C. Unia
miejscu. D. Plemię
3. Określenie ucznia Akademii Krakowskiej. E. Relikwie
4. Związek państw.

1……., 2……., 3…….., 4………

30 Skreśl w nawiasie błędne informacje, tak aby powstały zdania prawdziwe. (.../3 pkt)
Krzyżacy to zakon rycerski sprowadzony do Polski przez (Władysława Jagiełłę /
Konrada Mazowieckiego).
W wyniku unii w (Gnieźnie / Krewie) Władysław Jagiełło i jego litewscy poddani przyjęli
chrzest.
Pierwszym historycznym władcą z rodu Piastów był (Mieszko I / Bolesław Chrobry).

31 Podpisz ilustracje. Wykorzystaj informacje zamieszczone poniżej. (.../3 pkt)

Zawisza Czarny, Mieszko I, Bolesław Chrobry, Mikołaj Kopernik, Władysław Jagiełło

rycerz, król, astronom, cesarz, zakonnik

Grupa B | strona 6 z 9
32 Przyporządkuj każdemu z podanych wydarzeń odpowiednią postać historyczną. (.../4 pkt)
Postać wybierz spośród podanych.

Bolesław Chrobry, Mieszko I, Zawisza Czarny, Kazimierz Wielki, Konrad Mazowiecki

Wydarzenie Postać
Ślub z czeską księżniczką Dobrawą
Bitwa pod Grunwaldem
Uczta u Wierzynka
Zjazd w Gnieźnie
33 Ułóż podane wydarzenia w porządku chronologicznym, wstawiając cyfry od 1 do 4. (.../1 pkt)
Rozpocznij od wydarzenia, które miało miejsce najwcześniej.
….. – chrzest Mieszka I
….. – bitwa pod Grunwaldem
….. – śmierć Kazimierza Wielkiego
….. – założenie Akademii Krakowskiej
34 Oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe. Zaznacz literę „P” przy zdaniach (.../3 pkt)
prawdziwych, a „F” – przy fałszywych.
1. Bolesław Chrobry był pierwszym historycznym władcą Polski. P/F
2. Zamki pełniły funkcję obronną. P/F
3. Mikołaj Kopernik urodził się w Krakowie. P/F

35 Połącz pojęcia z odpowiednimi wyjaśnieniami. Do cyfry z definicją dopisz (.../4 pkt)

odpowiednią literę z hasłem.

1. Lud, który około VI wieku osiedlił się na większości A. Słowianie

obszaru Europy Środkowej i Wschodniej. B. Diecezja
2. Szczątki ciał osób uznanych za święte lub przedmioty C. Relikwie
związane z ich życiem. D. Piastowie
3. Nazwa dynastii węgierskiej, z której wywodziła się E. Andegawenowie
władczyni Polski – Jadwiga.
4. Nazwa jednostki administracyjnej Kościoła
podlegająca biskupowi.

1……., 2……., 3…….., 4………

36 Skreśl w nawiasie jeden z wyrazów, tak aby powstały zdania prawdziwe. (.../3 pkt)
W (997 / 1000) roku pielgrzymkę do grobu świętego Wojciecha w Gnieźnie odbył cesarz
rzymski i król niemiecki Otton III.
Ostatnim władcą z rodu Piastów był (Mieszko I / Kazimierz Wielki).
Kazimierz Wielki założył Akademię Krakowską w (1333 / 1364) roku.

37 Przyporządkuj do każdej z postaci historycznej właściwy opis. (.../4 pkt)

1. Konrad Mazowiecki A. założyciel Akademii Krakowskiej

2. Kazimierz Wielki B. sprowadził Krzyżaków na ziemie polskie
3. Władysław Jagiełło C. książę Litwy i król Polski
4. Zawisza Czarny D. polski rycerz, uczestnik bitwy pod Grunwaldem
E. władca Polski pochodzący z Węgier

1. ….., 2. ….., 3. ….., 4. ….., 5. …..

Grupa B | strona 7 z 9
38 Podaj daty roczne podanych wydarzeń. Następnie wpisz daty we właściwych (.../4 pkt)
miejscach pod osią czasu.
bitwa pod Grunwaldem – ……………………………… rok
zawiązanie unii w Krewie – ……………………………… rok
utworzenie Akademii Krakowskiej – ……………………………… rok

39 Uzupełnij drzewo genealogiczne. (.../2 pkt)

40 Wstaw numery od 1 do 3, tak aby podane wydarzenia ułożone były w kolejności (.../1 pkt)
chronologicznej.
….. – objęcie przez Mieszka I władzy w państwie Polan
….. – zjazd gnieźnieński
….. – chrzest Mieszka I

Grupa B | strona 8 z 9
41 Wykonaj polecenia. (.../5 pkt)
A. Przyporządkuj do każdej daty odpowiednie wydarzenie.

1. 966 rok A. zjazd w Gnieźnie

2. 1410 rok B. chrzest Mieszka I
3. 1364 rok C. koronacja Kazimierza Wielkiego
4. 1000 rok D. założenie Akademii Krakowskiej
E. bitwa pod Grunwaldem

1. ….., 2. ….., 3. ….., 4. …..

B. Wpisz podane daty we właściwych miejscach na osi czasu.

42 Przyporządkuj każdemu z podanych wydarzeń odpowiednią postać historyczną. (.../4 pkt)

Postać wybierz spośród podanych.

Mikołaj Kopernik, Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, święty Wojciech, Zawisza

Czarny

Wydarzenie Postać
Dzieło O obrotach sfer niebieskich
Unia Polski z Litwą
Misja chrystianizacyjna w Prusach
Założenie Akademii Krakowskiej

Grupa B | strona 9 z 9