2021 Vize - Mil Sorusu

Fr2 2
Dişli I Fu2
Kasnak
Dişli II Fu4 Fr4
350 400
4
200
Fr3
3
Fu3

300 300 300 300 S2 Fu1 1 S1

Fr1
Şekilde verilen mekanizmada ince talaş kaldırılarak imal edilen mil 500 d/dk da
çalışmaktadır. 1 noktasında 50 kW , 2 noktasında 30 kW, kasnaktan 60 kW güç girmekte ; σAK =300 N/mm2
3 noktasından 90 kW güç çıkmaktadır. Dişili çark ile kasnak ağırlıkları 300 N dur. σD =200 N/mm2
Verilmeyen değerleri uygun şekilde seçerek II nolu dişli çarkın bulunduğu yerdeki mil σK=400 N/mm2
çapını belirleyiniz ? Kç=1.5 alınabilir.
Fr=Fu∗tg20 S2=2∗S1
Çözüm; n=500 d/dk
P,kW Mb,N.mm Fu,N Fr=Fu∗tg20 Giren-Çıkan
1 50 955000 2387.5 869 50-Giren
2 30 573000 1432.5 521 30-Giren
3 90 1719000 8595 3128 90-Çıkan
4 70 955000 4775 1738 50-Çıkan
Kasnak=>60-Giren
Güç girişi ve güç çıkışlarının birbirine eşit olması gerekmektedir.[140 kW=140 kW]

Mb,kasnak=1146000=(S2−S1)∗350
S2−S1=3274.3 N S2=3274.5 N S1=6548.5 N
Dişli II kesitinde toplam eğilme momenti hesaplanarak,bileşik gerilmede çap araştırması yapılır.
 x –y düzleminde (y doğrultusunda) hesaplamalar:
+↺Σ𝑀A= 10123∗300−(−6557∗300)+
600∗BY−900∗(−48)=0
300 300 300 300
BY=8412 N

S2+S1 AY FR4−FU3+300 BY FR2−FR1+300

(10123 N) (−6557) (−48) +↑Σ𝐹𝑧= −10123+AY+6557−8412
8364 +48=0
1807 AY=11930 N

48
10123

My=2494800 N.mm
x –z düzleminde (z doğrultusunda) hesaplamalar:

+↺Σ𝑀A= (7903∗−300)−(955∗900)+
BZ∗600=0
300 300 300 300
BZ=5384 N

AZ FR3−FU4 BZ FU1−FU2
(7903) (955) +↑Σ𝐹𝑧= AZ+5384−7903−955=0
3474 AZ=3474 N
955

Dişli II nin bulunduğu kesitte;

Me= 𝑀𝑦2 + 𝑀𝑧2

4429
Me= 24948002 + 10422002
Me= 2703739,61 𝑁. 𝑚𝑚
Mz=1042200 N.mm
Milin eğilmedeki ve burulmadaki sürekli mukavemet sınırları olup, kademesiz mil çapının hesabında henüz
boyut bilinmediği için tespit kabiliyeti olmadığından KY , Kb , Kç dikkate alınmayarak hesap yapılır. Burada
emniyet katsayısı S = 4 ... 6 alınır. Bulunan kademesiz çap üzerine gerçek faturalar konularak, milin fatura
noktalarında ve gerekiyorsa diğer bazı noktalarda mukavemet kontrolü yapılır. Boyutlar belli olduğundan
kontrol hesabında artık KY , Kb , Kç değerleri dikkate alınır. Bu hesaplar için emniyet katsayısı S = 2 ... 3 'dür.
(Talat Tevrüz- Makine Elemanları-1 Syf:358-359)
𝜎𝐴𝐾 𝜎𝐴𝐾 41310098.3 2 13618570.17 2 300
σ = σ0 + ∗ ∗ σg ≤ 𝜎𝐵 = [ ] +3∗[ ] ≤
𝜎𝐷 𝑆
𝑑3 𝑑3 S = 4 𝑎𝑙𝚤𝑛𝑑𝚤.
𝐾𝑦∗𝐾𝑏 1∗1
𝜎𝐷∗ = ∗ σD 𝜎𝐷∗ = ∗200=200 N/mm2 d=85.91 mm d=86 mm alınırsa;
𝐾ç 1

300 27540065.52 0.9∗0.77

σ=0+ ∗ 𝜎𝐷∗ = ∗200=92.4 N/mm2
1.5
200 𝑑3
𝑀𝑏 13618570.17 𝜎𝐷∗ , katsayılar yerine yazılarak S kontrolü yapılır.
𝜏𝐵 = =>
𝑊𝑏 𝑑3 Hesaplama sonunda S=2.06 bulunmuştur.
d=90 mm alınırsa S=4.59 çıkmaktadır.
𝜎𝐴𝐾
𝜎𝐵 = σ2 +3∗ 𝜏𝐵2 ≤
𝑆