TÜRKÇE DERSİ » SÖZCÜK TÜRLERİ

ZARF DERS SUNUMU

✔ Zarfın Tanımı ✔ Önemli notlar

✔ Zarf Çeşitleri ✔ Örnek Cümleler

/ Türkçe Dersi Dijital Materyaller / www.z-turkce.com

GİRİŞ
www.z-turkce.com
TÜRKÇE DERSİ » SÖZCÜK TÜRLERİ

Zarf (Belirteç)

Zarf (Belirteç): Fiil, fiilimsi, sıfat ve diğer zarfların anlamlarını zaman, durum, miktar, yer-yön, soru
yönünden etkileyen; onları belirten veya derecelendiren sözcüklere ZARF denir.
 
Okullar haftaya açılıyor. → Burada "haftaya" sözcüğü zarf olup fiili zaman yönünden belirtmiştir.
 
Çalışmalar iyi gidiyor. → Burada "iyi" sözcüğü zarf olup fiili durum yönünden belirtmiştir.
 
Çok zor sorular vardı. → Burada "çok" sözcüğü zarf olup "zor" sözcüğünü miktar yönünden
belirtmiştir.

www.z-turkce.com
TÜRKÇE DERSİ » SÖZCÜK TÜRLERİ

Zarf (Belirteç)

NOT: Zarflar ve sıfatlar birbiriyle karıştırılmamalıdır. Sıfatlar isimlerin önüne; zarflar ise fiil, fiilimsi,
sıfat ve başka bir zarfın önüne gelir.

Çok çalıştık. → Bu cümledeki "çalıştık" sözcüğü fiil olduğuna göre "çok" sözcüğü fiilin önüne gelerek
fiili nitelemiştir ve zarf görevindedir.
 
Çok güzel geçti. → Bu cümledeki "güzel" sözcüğü "geçti" fiilini nitelediği için zarftır. Dersin başında
yer alan tanımda da belirtildiği üzere zarflar bir başka zarfın önüne gelebiliyordu. Bu nedenle "çok"
sözcüğü de zarftır. Çünkü zarf durumundaki "güzel" sözcüğünü nitelemiştir.
 
Çok insan geçti bu yollardan. → Bu cümledeki "insan" sözcüğü isim olduğuna göre "çok" sözcüğü
ismin önüne gelerek belgisiz sıfat olmuştur.

www.z-turkce.com
TÜRKÇE DERSİ » SÖZCÜK TÜRLERİ

Zarf Çeşitleri

Zaman Zarfı: Fiilin bildirdiği işin ne zaman yapıldığını bildiren zarflara denir. Fiile "ne zaman"
diye sorulduğunda alınan cevap zaman zarfıdır.
 
Ders birazdan başlayacak. → Bu cümlede "başlayacak" fiiline "ne zaman" sorusunu
sorduğumuzda aldığımız cevap zaman zarfıdır. Ne zaman başlayacak? Birazdan → zaman
zarfı

www.z-turkce.com
TÜRKÇE DERSİ » SÖZCÜK TÜRLERİ

Zarf Çeşitleri

Durum (Hâl) Zarfı: Fiilin yapılış şeklini bildiren zarflara denir. Fiile "nasıl" diye sorulduğunda
alınan cevap durum zarfıdır.
 
Ben ezelden beridir hür yaşadım. → Bu mısrada "yaşadım" fiiline "nasıl" sorusunu
sorduğumuzda aldığımız cevap durum zarfıdır. Nasıl yaşadım? Hür → durum zarfı

www.z-turkce.com
TÜRKÇE DERSİ » SÖZCÜK TÜRLERİ

Zarf Çeşitleri

Miktar (Azlık-Çokluk) Zarfı: Eklendiği sözcüğü azlık-çokluk bakımından belirten zarflara

denir. Miktar zarfını bulmak için eklendiği sözcüğe "ne kadar" sorusu sorulur.
 
Biraz dinlenelim. → Bu cümlede "dinlenelim fiiline "ne kadar" sorusunu sorduğumuzda
aldığımız cevap miktar (azlık-çokluk) zarfıdır. Ne kadar dinlenelim? Biraz → miktar zarfı
 
Çok çalışkan öğrencidir. → Bu cümlede "öğrenci" isimdir. İsmi niteleyen "çalışkan" sözcüğü
ise sıfattır. Sıfata "ne kadar iyi" diye sorduğumuzda aldığımız cevap miktar zarfıdır. Ne kadar
iyi? Çok → miktar zarfı

www.z-turkce.com
TÜRKÇE DERSİ » SÖZCÜK TÜRLERİ

Zarf Çeşitleri

Yer-Yön Zarfı: Fiillerden ve fiilimsilerden önce gelerek onların yönünü, yerini gösteren sözcüklere
denir. Fiile sorulan "nereye" sorusunun cevabı yer-yön zarfıdır.
 
Dışarı çıktı. → Bu cümlede "çıktı" fiiline "nereye" sorusunu sorduğumuzda aldığımız cevap yer-yön
zarfıdır. Nereye çıktı? ─ Dışarı → yer-yön zarfı
 
NOT: Yer-yön zarfı olan sözcük yalın durumda olmalı, hâl eki almamış olmalıdır. Eğer hâl eki alırsa zarf
olmaz, isim olur.
 
Dışarı çıktı. → "dışarı" sözcüğü burada zarf durumunda
 
Dışarıya çıktı. → "dışarıya" sözcüğü burada zarf durumunda değil

www.z-turkce.com
TÜRKÇE DERSİ » SÖZCÜK TÜRLERİ

Zarf Çeşitleri

Soru Zarfı: Fiil ve fiilimsileri soru yoluyla belirtmeye yarayan zarflardır. Soru zarfını bulmak için soru
sözcüğü cümleden çıkarılır ve yerine bir cevap yazılır. Cevap olan sözcük zarf ise soru sözcüğü de soru
zarfıdır.
 
Örnek:
 
Soru cümlesi: Sınavın nasıl geçti?
 
Cevap cümlesi: Sınavım iyi geçti.
 
Yukarıdaki örnekte soru cümlesindeki "nasıl" sorusuna cevap verdiğimiz zaman cevap cümlesindeki "iyi" sözcüğü ile
karşılaşıyoruz. Burada yer alan "iyi" sözcüğü "geçti" fiilini nitelediği için zarftır. (Zarflar fiilleri niteleyebilir). Cevap zarf ise
soru cümlesindeki soru sözcüğü olan "nasıl" zarftır.

www.z-turkce.com
TÜRKÇE DERSİ » SÖZCÜK TÜRLERİ

Zarf Çeşitleri

Örnek: Diğer su
nular
slaytlar iç ve
  in
www.z-t
Soru cümlesi: Nasıl bir araba aldınız? urkce.co
m

 
Cevap cümlesi: Mavi bir araba aldık.
 
Yukarıdaki örnekte soru cümlesindeki "nasıl" sorusuna cevap verdiğimiz zaman cevap cümlesindeki
"mavi" sözcüğü ile karşılaşıyoruz. Burada yer alan "mavi" sözcüğü, isim olan "araba" sözcüğünü
nitelediği için sıfattır. (Sıfatlar isimleri niteler). Bu nedenle soru cümlesindeki soru sözcüğü olan
"nasıl" sıfattır.

www.z-turkce.com