You are on page 1of 4

-Durum zarfları, 

fiillerin (fiile benzeyen
ZARFLAR fiilimsilerin de) nasıl
yapıldığı söyleyen sözcüklerdir.
Zarflar, (belirteçler) çoğunlukla fiil ya fiil
-Durum zarfı cümleye sorulan “Nasıl?”
benzeri sözcükleri niteleyerek, bir
sorusu ile tespit edilir.
cümlede eylemin nasıl, ne zaman, ne
-Genellikle fiillerden önce gelir lakin cümle
kadar yapıldığını belirtir. Örneğin,
içerisinde fiilden önce kullanılması şart
değildir.
“Eve hızlıca gittim.” cümlesinde gitme
-Koşarak kahvehaneye girdi. (Nasıl girdi?)
eyleminin nasıl yapıldığını söyleyen
-Kahvehaneye koşarak girdi. (Nasıl girdi?)
sözcük “hızlıca” sözcüğüdür ve zarftır. 
“Kadın keçiyi sağmış, çardağın suyunu
çekmiş, etrafını  güzelce  süpürmüştü.”
“Eve akşam gittim.” cümlesinde gitme –  Necati Cumalı
eyleminin ne zaman “Yaylayı inmiş, ovanın
yapıldığını söyleyen enginliğinde  hızlıca  yol alıyordu.”
sözcük “akşam” sözcüğüdür ve zarftır.  –  Nezihe Araz
“Yavaş  tut, içinde kırılacak eşya var.”
“Eve hızlıca gitmeyi bırakmalısın .” cümle –  Memduh Şevket Esendal
sinde “gitmeyi” sözcüğü fiil benzeri  “Cüneyt Bey sözlerini tartıyormuş
(fiilimsi) bir sözcük olup “hızlıca” sözcüğü gibi  ağır  söylüyordu.” –  Etem İzzet
de bu sözcüğün zarfıdır. Benice

Ek Bilgi
Sıfatlar konusunu biliyorsanız zarflar
2-ZAMAN ZARFLARI Zarfı
konusunu öğrenmek çok daha kolaydır.
-Zaman zarfları, fiillerin (fiile benzeyen
Çünkü zarflar sözcük türleri arasında en
fiilimsilerin de) ne zaman
çok sıfatlara benzer. Sıfatlar, isimlerle
yapıldığını söyleyen sözcüklerdir.
birlikte kullanılıp onların özelliklerini bize
-Zaman zarfı cümleye sorulan “Ne
bildirirken; zarflar da çoğunlukla fiil ve
zaman?” sorusu ile tespit edilir.
fiilimsilerle birlikte kullanılıp onların
-Haziranda sınav olacakmış. (Ne zaman?)
özelliklerini bildirirler.
-Zaman zarfları tek sözcükten ziyade söz
öbeklerinden de oluşur: 
“Güzel kitap bu.” → güzel sözcüğü kitap
-Sen kitapları ararken yemeğimi yedim.
ismini nitelediği için sıfat
-Okuldan eve döndüğünde ders
“Güzel konuştun!” → güzel sözcüğü
çalışalım.
konuşmak fiilini nitelediği için zarf
“Her sabah, şimdi limanda demirli duran
Zarflar cümleye kattıkları, belirtikleri bu gemide  uyanacaklardı.” –  Halikarnas
anlamlar bakımından beş başlık altında Balıkçısı
incelenir: “Nihayet dördüncü günü  sabahleyin  gelip
annemle  konuştu.” –  Hüseyin Cahit
1 DURUM ZARFLARIHâl) Zarfı Yalçın
“Geceleyin  bir ses  böler  uykumu / İçim
(Niteleme Zarfı) ürpermeyle dolar, nerdesin?” –  Ahmet
Kutsi Tecer
Ek Bilgi Azlık-çokluk zarfları kelimelere kattıkları
Zaman anlamı taşıyan sözcükler isim anlam ilgilerine göre eşitlik zarfları,
olarak da kullanılabilir. Zaman anlamı üstünlük zarfları, en üstünlük zarfları,
taşıyan sözcüğün zarf olabilmesi için, aşırılık zarfları gibi isimler de alabilir.
fiil ya da fiilimsi ile ilgili bilgi vermesi -Eşitlik anlamı taşıyan azlık-çokluk
gerekir. zarfları: Bu tür zarflar, gibi, denli,
Akşam vakitlerini severim. → isim, çünkü kadar edatlarının cümleye miktar ilgisi
ne zaman sever sorusuna yanıt vermez. katan anlamlarıyla kullanılması sonucunda
Akşam buluşalım. → zarf, çünkü ne oluşturulur.
zaman buluşalım sorusuna yanıt verir. b. Üstünlük anlamı taşıyan azlık-çokluk
zarfları: Üstünlük zarfları daha kelimesiyle
3-MİKTAR ZARFLARI yapılır.
c. En üstünlük anlamı taşıyan azlık-
(AZLIK-ÇOKLUK ZARFLARI)-– çokluk zarfları: En üstünlük anlamı
Miktar zarfları, fiillerin (fiile benzeyen taşıyan azlık-çokluk zarfları en kelimesiyle
fiilimsilerin de) miktarı hakkında bilgi yapılır.
veren sözcüklerdir. d. Aşırılık anlamı taşıyan azlık-çokluk
-Miktar zarfı cümleye sorulan “Ne zarfları: Bu tür zarflar, azıcık, biraz,
kadar?” sorusu ile tespit edilir. birazcık, bol bol, çok, çokça, çok fazla,
Biraz, fazla, çok, daha, en, pek, az vb. sö epey, epeyce, pek, hiç vb. kelimelerle
zcükler miktar bildirir.  oluşturulur.
-O adamı pek sevmem. 
-Olanları biraz abartıyorsun. 
4-YER-YÖN ZARFIYön Zarfı
-Miktar zarfları diğer zarflardan farklı Fiil ve fiilimsilere sorulan
olarak sıfatların da miktarını bildirir. “nereye” sorusunun cevabı olan ve ek
-Sen çok güzel bir kadınsın. almamış biçimleriyle kullanılan ileri,
-En çalışkan öğrenci olmak istiyor. geri,
-Miktar zarfları diğer zarfların da aşağı, yukarı, içeri, dışarı, öte,
miktarını bildirir. beri sözcüklerine “yer-yön zarfı” denir.
Çok hızlı gidiyorsun.
“Biz çocuklar evimizi  çok  beğendik.” “Yukarı, kocasının odasına  çıktı.”
–  Ayla Kutlu –  Memduh Şevket Esendal
“Pek  beğendikleri “Bir gün içinde
ve  pek  sevdikleri  hâlde aldatırlar.” yukarıdan  aşağı  inmiştik.” –  Ayla Kutlu
–  Hüseyin Cahit Yalçın “Bağına, bahçene, suyuna, toprağına veda
“Yoruluyor ve ne olsa ederek  geri  gidiyorum.” –  Falih Rıfkı
gözler  biraz  şaşılaşıyor.” –  Adalet Atay
Ağaoğlu
“Epey  yürüdü  ve üç sokak daha Dikkat Et
değiştirdi.” –  Tarık Buğra 1. Yer yön zarfları (ileri, geri,
“Türkiye’deyken  epeyce  çalışmıştım  Alm aşağı, yukarı, içeri, dışarı, öte,
ancaya.” –  Nermin Uygur beri sözcükleri) isim çekim eklerini
aldıklarında isim görevinde kullanılır.
Ek Bilgi
 “Artık  geride  özleyeceğim hiçbir şey yok.” D) İleride büyük bir ağaç göreceksin.
–  Sait Faik Abasıyanık E) Kapının önünde bir bisiklet vardı.
“Köşklerin biraz  ötesinde  köy kulübelerine
benzer derme çatma evler görülürdü.” Çözüm: Ora-ya, yukarı-dan, ileri-de, önü-
–  Ruşen Eşref Ünaydın n-de sözcükleri ek almış; içeri sözcüğü
2. Bu sözcükler her sözcük gibi bir ismin almamış.
özelliğini belirttiklerinde sıfat olurlar: Cevap B
“Aşağı  katı,  sakin ve daha sıcak olduğu
için seçtik.” –  Aka Gündüz Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zaman
bildiren sözcük zarf görevinde değildir?
5-SORU ZARFLARIarfı
-Soru zarfları, zarfları bulmak için A) Ablam ve eniştem az evvel çıktı.
kullandığımız soru sözcüklerinin, cümle B) Neredeyse her sabah bir tas çorba içer.
içerisinde fiilin (ya da fiile benzeyen C) Şair 1954’te Sinop’ta doğmuş.
fiilimsinin) önünde kullanılıp onu D) Demin bir adam seni sordu.
nitelemesi ile oluşur.  E) Sabah, zihnin en iyi zinde vaktidir.
-Soru zarflarının cevabı da zarftır.
— Ne kadar çalıştın? 2. A’da ne zaman çıktı → az evvel, B’de ne
— Çok çalıştım. zaman içer → neredeyse her sabah, C’de
— Ne zaman geldin? ne zaman doğmuş → 1954’te, D’de ne
— Biraz önce geldim. zaman sordu → demin, E’de ne zaman
— Nasıl buldun? vaktidir? (aslında yüklem zihnin en iyi
— Güzel buldum. vaktidir) → Ne zaman vaktidir sorusuna,
 “Falih Rıfkı Atay gibi en güzel Türkçeyi sabah sözcüğü cevap vermez.
yazan bir muhabirin kaleminden bu Cevap E
satırlar  nasıl  çıktı?” –  Orhan Seyfi
Orhon Aşağıdakilerin hangisinde ikileme
diğerlerinden farklı bir görevde
Ek Bilgi kullanılmıştır?
Soru zarfları da bir isimle birlikte bir ismi
nitelediğinde soru sıfatı olurlar. A) Uzak yakın bütün akrabalarımızla o
Bu nasıl gazete? mutlu günümüzde toplanmıştık.
B) Onuncu soruyu zar zor çözüp sınavımı
SORULARarflar Örnek Soru tamamladım.
C) Çamura bata çıka tarlaya girip çeltik
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yer –
hasadına başladık.
yön bildiren sözcük zarf göreviyle
D) Arkadaşım yalan yanlış konuşup
kullanılmıştır?
kendisini rezil etmişti.
E) En ufak bir işi bitirmek için bile geceli
A) Oraya ne zaman gelmek istesem yolu
gündüzlü çalışırdı.
şaşırırım.
B) Bu önlem sayesinde mikroplar içeri
Çözüm: A’da uzak yakın (bütün
giremez.
akrabalarımız ) → ikileme olan uzak yakın
C) İstersen temizliğe yukarıdan başlayalım.
ismi nitelemiş. (Nasıl akrabalarımız?) →
sıfat
B’de zar zor (çözüp) → çözüp → fiilimsi →
nasıl çözüp → zar zor → zarf
C’de bata çıka → girip → fiilimsi → nasıl
girip → girip → zarf (tarlaya sözcüğü raya
girmiş dikkat edin.)
D’de yalan yanlış → konuşup → zarf
E’de geceli gündüzlü → çalışırdı → zarf
Cevap A

Hava bugün de bulutlu
       I
Rüzgâr daha serin esecek.
                II     III
Bütün insanlar umutlu,
    IV
Şairler mahzun gezecek.
        V
Bu dizelerde numaralanmış sözcüklerle
ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) I. sözcük zaman zarfıdır.


B) II. sözcük derecelendirme bildiren bir
zarftır.
C) III. sözcük durum zarfıdır.
D) IV. sözcük belgisiz sıfattır.
E) V. sözcük azlık-çokluk zarfıdır.

Çözüm: Şıkları okuyup E’de miktar zarfını


görünce V. sözcüğü kontrol ederiz,
“mahzun” sözcüğü miktar bildirmez. Biz
yine de hepsini tek tek çözelim. A’da
bugün → zaman bildirir (ne zaman
bulutlu?), B’de ve C’de daha sözcüğü
derecelendirme bildirir çünkü nitelediği
serin sözcüğü zarftır. (Nasıl esecek →serin
→ ne kadar serin → daha serin )
D’de bütün sözcüğü insanlar ismini
nitelediği için sıfattır → nasıl insanlar →
bütün insanlar
E’de mahzun zarftır fakat durum zarfıdır.
Cevap E

You might also like