www.swaminarayangurukul.

org

MktMfkh
Ãkh{kí{k îkhk h[kÞu÷e yk Mk]rü{kt yLkuf «fkhLke fwËhíke MktÃkËk òuðk {¤u Au, suLku ykÃkýu «f]rík fneyu Aeyu.
Ãkðoíkku, LkËeyku, ð]ûkku ðøkuhu «f]ríksLÞ ÃkËkÚkkuo Rïh îkhk su yðMÚkk{kt rLk{koý ÃkkBÞk Au, yuLku ykÃkýu yu s yðMÚkk{kt òuRyu
Aeyu. ykùÞoÚke ¼hÃkqh yLku {Lkkunh «kf]ríkf ÃkËkÚkkuoLkwt rLk{koý Sð-«kýe{kºkLke Mkw¾kfkhe {kxu nkuÞ Au. Ãk]Úðe WÃkh ðMkLkkhk
Mkðo Sðku «kf]ríkf MktÃkËkLkku WÃkÞkuøk fhe ÃkkuíkkLkku SðLk-rLkðkon [÷kðu Au.
{Lkw»Þuíkh Sðku yu fwËhíke MktÃkËkLkku MkeÄku s WÃkÞkuøk fhu Au, ßÞkhu {Lkw»Þku yu MktÃkËkLku MkwMktMfkrhík fhe WÃkÞkuøk{kt
÷u Au. fwËhík íkhVÚke {¤u÷ ÃkËkÚkkuo{kt økwýkÄkLk (økwýkuLkku W{uhku) fhe íkuLku ðÄkhu MktMfkrhík fhu Au yLku ÃkkuíkkLkk SðLkLku Mkw¾kfkhe
çkLkkðu Au. ¾eý{ktÚke {¤u÷wt MkkuLkwt fwËhíke Au, Ãkhtíkw íkuLku y÷tfkrhík fhðkLke «r¢ÞkLku MktMfkh fnuðk{kt ykðu Au. fÃkkMk{ktÚke
fÃkkrMkÞk Ëqh fhe, fkÃkz ðýðwt íkÚkk ËhS ÃkkMku rMk÷kR fhkðe ðMºkku çkLkkððk yu MktMfkhLke «r¢Þk Au.
fkuR ðMíkw-ÃkËkÚkoLku ÃkkuíkkLke {q¤ yðMÚkk-ÂMÚkríkÚke ðÄkhu MkwtËh, {Lkkunkhe çkLkkððkLke r¢ÞkLku MktMfkh fnuðkÞ Au. fkuR
MkkÄkhý yÚkðk rðf]ík ðMíkw-ÃkËkÚkoLku rðþu»k r¢Þkyku îkhk W¥k{ çkLkkððkLke r¢Þk yu s MktMfkh. Ãkh{kí{kyu ykÃku÷e yLkuf
MktÃkËkyku{kt {kLkð þheh Ãký y{qÕÞ çkrûkMk Au. {kLkð þheh yu fuð¤ Ãkt[¼qíkLkwt Ãkqík¤w LkÚke, íku{kt yuf [iíkLÞ Ãký rçkhksu Au.
suLku ykÃkýu ykí{k fneyu Aeyu. yu [iíkLÞ MkkÚku {¤u÷ {Lkw»Þ ËunLku ßÞkhu ÞkuøÞ r¢Þk-«r¢Þk îkhk MktMfkrhík fhe {nufkððk{kt
ykðu Au, íÞkhu {Lkw»ÞËunLke MkwtËhíkk{kt MkwøktÄ ¼¤u Au yLku ykMkÃkkMkLkk yLÞ SðkuLku Ãký MkwøktrÄík fhu Au.
‘S¢æçSRU²¼ï ¥ÝïÝ §ç¼ S¢æSÜU¢Ú:’ {Lkw»ÞSðLkLku {Lk, f{o, ð[Lku Ãkrðºk çkLkkððwt yu s MktMfkh Au. ykÃkýk Ëhuf rð[khku
íkÚkk «ð]r¥kyku {Lk îkhk WXíkk íkhtøkkuLku ykÄkhu nkuÞ Au, {kxu {LkLku MktMfkrhík fhðkLke ¾qçk sÁh hnu Au. ykÃkýk Ér»k{wrLkykuyu
{kLkðSðLkLkwt ôzwt yæÞÞLk fhe íkuLkku Ãkqýo rðfkMk ÚkkÞ, þheh-{Lk-ykí{kLke Mkðkoøkeý WÒkrík ÚkkÞ yu {kxu þk†ku{kt MkkuLkuhe
Mkq[Lkku fÞko Au yLku SðLk[ÞkoLkk rLkÞ{ku ½zâk Au.
yu SðLk[ÞkoLkk rLkÞ{kuLku Ér»kykuyu M{]rík-Ä{oþk†ku{kt ðýoÔÞk Au, suLku ykÃkýu MktMfkh fne þfeyu. yu MktMfkhku
yLkuf «fkhLkk Au, Ãkhtíkw su MktMfkhkuLke yMkh {kLkðSðLk WÃkh MkkiÚke ðÄkhu Au yuðk Mkku¤ MktMfkhku {wÏÞ Au. yk Mkku¤ MktMfkhkuLku
{wÏÞ ºký ¼køk{kt ðnU[e þfkÞ, su{ fu {÷kÃkLkÞLk, yríkþÞkÄkLk yLku LÞqLkktøkÃkqhf.
fkuR ÃkËkÚko-ðMíkwLku þwØ fhe ÃkkuíkkLkk {q¤ ÁÃk{kt ÷kððkLke r¢ÞkLku {÷kÃkLkÞLk fnu Au. su{ fu ËÃkoý WÃkh hnu÷e Äq¤Lku,
øktËfeLku MkkV fhe ËÃkoý MðåA çkLkkððwt.
fkuR ðMíkw-ÃkËkÚkoLku ðÄkhu MkwtËh çkLkkððk çkeò ÃkËkÚkoLkku MknÞkuøk ÷uðk{kt ykðu íkuLku yríkþÞkÄkLk fnu Au. su{ fu þwØ
fhu÷k ËÃkoýLku htøk-hkuøkkLk fhe, £u{ ÷økkðe Ëeðk÷u xªøkkzðwt.
þwØ yLku MktMfkrhík ½ýk ÃkËkÚkkuoLku ¼uøkk fhe fkuR yuf ÃkËkÚkoLkwt rLk{koý fhðkLke r¢ÞkLku LÞqLkktøkÃkqhf fnu Au. su{ fu íku÷,
{h[w, {eXwt, n¤Ëh ðøkuhu {Mkk÷kykuLkk WÃkÞkuøk ðzu ËwÄeLkwt þkf çkLkkððwt.
øk¼oÄkhýÚke {ktze {]íÞwÃkÞOík Sð-þheh MkkÚku òuzkÞu÷e yþwrØLku MkkV fhðe íkÚkk rðþu»k økwýkuLku W{uhðkLke rðrþü
rðrÄLku MktMfkh fnu Au. {kxu rnLËw Ä{o{kt yk Mkku¤ MktMfkhkuLkwt ¾qçk {n¥ð Au. yu Mkku¤ MktMfkh Au...
1. øk¼koÄkLk, 2. ÃkwtMkðLk, 3. Mke{Lík, 4. òíkf{o, 5. Lkk{fhý, 6. rLk»¢{ý, 7. yÒk«kþLk, 8. [qzkf{o, 9.
fýoðuÄ, 10. WÃkLkÞLk, 11. ðuËkht¼, 12. Mk{kðíkoLk, 13. rððkn, 14. ðkLk«MÚk, 15. MktLÞkMk, 16. ytíÞurü.
{LkwM{]rík{kt fÌkwt Au, ‘Á¢‹}¢Ý¢ Á¢¢²¼ï à¢êÎí¢ï S¢æSÜU¢Ú¢¼ì çmÁ¢ ©Ó²¼ï J’ yÚkkoík sL{Úke Ëhuf ÔÞÂõík þwÿ yux÷u fu yÃkrðºk
nkuÞ Au, Ãkhtíkw ßÞkhu íkuLkk WÃkh rðrðÄ MktMfkhku fhðk{kt ykðu Au, íÞkhu íku rîsÃkýkLku Ãkk{u Au. sL{Úke fkuR ÔÞÂõík neLk fu {nkLk
LkÚke, Ãkhtíkw íkuLkk WÃkh fhðk{kt ykðu÷k MktMfkhkuÚke íkuLke Ãkkºkíkk-{qÕÞ ytfkÞ Au.
þheh WÃkh fhðk{kt ykðu÷k MktMfkhkuLku fkhýu çk¤, çkwrØ, ykhkuøÞLke «kró Úkíke nkuÞ Au. íkLk, {Lk yLku SðLku ÷køku÷k
Ëku»kku, yþwrØyku MktMfkhLkk fkhýu Ëqh ÚkÞk çkkË s ÔÞrõík ©uÞ «króLkku yrÄfkhe çkLkíkku nkuÞ Au.
rðïLkk ÷øk¼øk ík{k{ Ä{kuo{kt yk MktMfkhkuLke «Úkk fkuRLku fkuR heíku òuðk {¤u Au. su{ fu {wÂM÷{ku{kt MkwÒkík, r¾úMíkeyku{kt
çkuÃxeÍ{ WÃkhktík Lkk{fhý, rððkn, ytíÞurü suðk MktMfkhku Ãký rðrðÄ Ä{kuo{kt «[r÷ík Au.
yk MktMfkhku fhðk ÃkkA¤Lkwt fkhý ÔÞÂõík{kt Lkðk økwýkuLkwt ykhkuÃký fhe ðiÞÂõíkf, Mkk{krsf yLku ykæÞkÂí{f WýÃkkuLku
Ëqh fhe íkuLku MkðkOøk MkwtËh çkLkkððkLkku «ÞkMk Au. yksu Mk{ks{kt sux÷e Mkw¾-Mk{]rØ ðÄe Au, yux÷e s Mkk{u yhksfíkk Ãký ðÄe
Au. ykLke ÃkkA¤Lkwt fkuR fkhý nkuÞ íkku íku MktMfkhkuLke WýÃk s Au. yksLkk Mk{Þ{kt {kýMkLku MktMfkrhík fhðku sux÷wt yrLkðkÞo
çkLke økÞwt Au, íkux÷wt s ykÃkýk Ér»k{wrLkykuyu ykÃku÷e MktMfkh ÃkhtÃkhkLke rðrÄ yrLkðkÞo çkLke økR Au. yk rðrÄ «íÞu WÃkuûkk
Mkuððk ÃkkA¤Lkk {kXk Ãkrhýk{ku Mk{ks yksu ¼kuøkðe hÌkku Au.
yksu Mk{ks{kt fkuR fkuR søÞkyu ð¥kk-ykuAk «{ký{kt MktMfkhkuLke «Úkk òuðk {¤u Au. Ãkhtíkw yu MktMfkh ÃkkA¤Lkku nuíkw-
WÆuþ yÚkðk íkku rðrÄ-rðÄkLk Lk òýðkLku fkhýu Mkk[e V¤«kró Úkíke LkÚke.
rnLËw Ä{oLkk ÃkkÞkLke rðrÄ økýkíkk Mkku¤ MktMfkh «íÞu Úkkuze òøk]rík WËT¼ðu íkÚkk rðMkhkR økÞu÷e MktMfkh ÃkØríkLke òý
1
www.gurukulparivar.org
 www.swaminarayangurukul.org

ÚkkÞ íkuðk nuíkwÚke økwÁfw÷ ËþoLkLkk yk ytf îkhk Mkku¤ MktMfkhLke Úkkuze òýfkhe ykÃkðk «ÞíLk fÞkuo Au, su ðk[fkuLku yð~Þ
÷k¼ËkÞe Úkþu...
1. øk¼koÄkLk MktMfkh
rnLËw ËþoLk yLkwMkkh {]íÞw çkkË Võík Ãkt[¼qíkLkwt MÚkq¤ þheh Lkü ÚkkÞ Au, ßÞkhu Mkqû{ þheh sL{-sL{ktíkh{kt SðLke
MkkÚku Vhu Au. yk Mkqû{ þheh s þw¼-yþw¼ MktMfkhkuLkwt ðknf çkLke su íku Lkðk þheh MkkÚku òuzkÞ Au. ßÞkhu Sð {Lkw»Þ þheh
Äkhý fhu Au, íÞkhu ÃkqðoMktMfkhLke MkkÚku MkkÚku {kíkk-rÃkíkkLkk MktMfkhku Ãký Mkqû{ þheh MkkÚku òuzkÞ Au yLku yu MktMfkhkuLke yMkh
{Lkw»ÞLkk ÔÞÂõík¥ðLku «¼krðík fhu Au.
øk¼koÄkLk MktMfkh rðþu òýeyu yu Ãknu÷k yuf yËT¼wík {{o ¼hu÷e fÚkk yð~Þ òýðe òuRyu. ¼køkðík{kt ¼õík
«n÷kËLke fÚkk økqZ hnMÞÚke ¼hu÷e Au. MkËTøkwÁ rLk»fw¤kLktË Mðk{e nrhçk¤økeíkk{kt fnu Au...
rnhÛÞfrþÃkw ©ðýu Mkkt¼éÞku; LkkhkÞý Lkk{Lkku LkkË,
íkÃk íkS rºkÞk ¼S; íkuLkk ÚkÞk ¼õík «n÷kË.
rnhÛÞfrþÃkw y{h ÚkðkLkk RhkËk MkkÚku íkÃk fhðk støk÷{kt òÞ Au. su ð]ûk Lke[u yu íkÃkLkku «kht¼ fhu Au yu ð]ûk WÃkh
çkuXu÷k Ãkûkeyku LkkhkÞý... LkkhkÞý... Lkk{Lkku {tºk sÃku Au. ÃkkuíkkLkk þºkwLkwt Lkk{ fkLku Mkt¼¤kíkk íkÃk Akuze ÃkkAku {nu÷{kt ykðu
Au. fÞkÄwLku íkÃk Akuze ÃkkAk VhðkLkwt fkhý Mkt¼¤kðu Au. yu Mk{Þu fÞkÄw ðkík ðkík{kt rnhÛÞfrþÃkwLkk {w¾u LkkhkÞý Lkk{Lkwt
ðkhtðkh Wå[kh fhkðu Au. yk¾ku rËðMk LkkhkÞýLkk yLkwMktÄkLk MkkÚku rðíkkðe hkºku fÞkÄwLkk WËh{kt rnhÛÞfrþÃkw îkhk su
øk¼oÄkhý ÚkkÞ Au, íku øk¼o yk¾hu ¼õík «FkËÁÃku sL{u Au.
Mkku¤ MktMfkhku{kt Ãknu÷k ºký MktMfkhku çkk¤fLkk sL{ Ãknu÷kLkk Au. íku{ktLkku «Úk{ øk¼oÄkhý MktMfkh yrík {n¥ðLkku Au.
‘x¢|¢ü ¥¢{è²¼ï ²ïÝ ÜU}¢ü‡¢¢ ¼Îì x¢|¢¢ü{¢Ý}¢ì’
hsMð÷k Ä{oLkwt Ãkk÷Lk fÞko ÃkAe þwØ ÚkÞu÷e Ä{oÃkíLke ÃkkMku RüËuðLkk Lkk{M{hý MkkÚku sðwt, íkuLku øk¼koÄkLk MktMfkh
fnuðk{kt ykðu Au.
suðe heíku ¾uíke{kt ÞkuøÞ çkesLke ÃkMktËøke, ÞkuøÞ Mk{Þ yLku Mktòuøkku MkkÚku ðkðuíkh fhðkÚke W¥k{ yLku {n¥k{
WíÃkkËLk {u¤ðe þfkÞ Au, yu s heíku øk¼koÄkLk MktMfkh ÞkuøÞ heíku ÚkkÞ íkku MktíkkLk ½ýe árüyu W¥k{ çkLke þfu Au.
yksLkk rð¿kkLk ÞwøkLkk MktþkuÄLk «{kýu ÃkwÁ»k fu †e{kt nk÷{kt su †eçkes yLku þw¢çkes nkuÞ Au, yuLkk WÃkh ykuAk{kt
ykuAk ÃkkA÷k yuf {rnLkkLkk yknkh-rðnkh yLku rð[khLke MÃkü yMkh òuðk {¤u Au. yuLkku yuÚko yu ÚkÞku fu øk¼koÄkLk Ãknu÷k
†e-ÃkwÁ»ku ykuAk{kt ykuAwt yuf {rnLkk MkwÄe MktÞ{ Ãkk¤ðwt òuRyu. W¥k{ MktíkkLk «kró {kxu yk Mk{Þ{kt ÄkŠ{f yLku Mkkhk
rð[khku fhðk òuRyu. ykÃkýk þk†ku{kt W¥k{ MktíkkLk «kró {kxu rðrþü Þ¿kku íku{s íkÃk fhðk{kt ykðíkk, yuðk yMktÏÞ
WËknhýku {kusqË Au.
suðk fu hkò ËþhÚku MktíkkLk «kró {kxuLkku rð»ýwÞkøk fÞkuo, suLkkÚke [kh {nkLk ÃkwºkkuLke «kÂÃík ÚkR níke. hkò rË÷eÃku
ðrþcLkk yk©{{kt økkÞLkwt ËqÄ ÃkeLku Wøkú íkÃk fÞwO, suLkkÚke íku{Lku íÞkt ‘fkuý’ Lkk{Lkku Ãkhk¢{e Ãkwºk yðíkÞkuo níkku. ¼økðkLk ©ef]»ý
yLku ÁÂõ{ýeyu çkËhefk©{{kt çkkh ð»ko MkwÄe Wøkú íkÃk fÞwO, íkuÚke íku{Lku íÞkt «ãwBLk suðk fkiþÕÞðkLk ÃkwºkLkku sL{ ÚkÞku níkku.
AktËkuøÞ WÃkrLk»kË{kt øk¼koÄkLkLke rðMík]ík Aýkðx fhðk{kt ykðe Au...
¥çãÚçS¢, ¥¢²éÚçS¢, S¢±ü¼: Ðíç¼D¢çS¢ J
{¢¼¢ y±¢ Î{¢¼é ç±{¢¼¢ y±¢ Î{¢¼é Ï¢ír¢±Ó¢üS¢¢ |¢±ïç¼ JJ
Ï¢ír¢¢ Ï¢ëãSÐç¼<±c‡¢é: S¢¢ï}¢: S¢ê²üS¼‰¢¢çEÝ¢ï J
|¢x¢¢ï‰¢ ç}¢~¢¢±L‡¢¢ï ±èÚæ Îμé }¢ï S¢é¼}¢ì JJ
nu ykðLkkh ykí{k ! ¼økðkLk íkLku çkúñ¿kkLkLkk íkusÚke Ãkqýo çkLkkðeLku {kuf÷u, nu Mk{økú çkñktzLkk Ëuðku ! {Lku ðeh yLku
Mkðoøkwý MktíkkLk «kó Úkkyku.
{kxu s rð[kh, ðkýe yLku ðíkoLkLke Ãkrðºkíkk, RüËuðLkwt M{hý íkÚkk «kÚkoLkk MkkÚku ÚkÞu÷wt øk¼koÄkLk W¥k{ Ãkrhýk{ ykÃku
Au. yuLkkÚke rðÁØ rð»kÞðkMkLkk MkkÚku ÚkÞu÷ øk¼oMktMfkh LkXkÁt Ãkrhýk{ ÷kðíkwt nkuÞ Au.
{nkí{k økktÄeLku yuf Ãkºkfkhu Mkðk÷ fÞkuo, ‘ykÃk ykðzk {kuxk {nkí{k Aku, íkku ÃkAe ykÃkLkk MktíkkLkku fu{ Mkk{kLÞ
Au ?’ íkuyku ykÃkLkkÚke Ãký yrÄf {nkLk fu{ LkÚke ?
{nkí{kyu nMkíkk nMkíkk sðkçk ykÃÞku, “{khk MktíkkLkkuLkk sL{ ð¾íku nwt Mkk{kLÞ {kýMk níkku. yux÷u {khk MktíkkLkku
Mkk{kLÞ nkuÞ yu Mðk¼krðf ðkík Au. {khk rÃkíkkSLkwt yðMkkLk ÚkÞwt níkwt, íkuðk økt¼eh «Mktøku rð»kÞðkMkLkk ¼kuøkððk þÞLk¾tz{kt
ÃknkuåÞku níkku. MkuðkLkk Mk{Þu {U s Ãkkzu÷k rð»kÞuåAkLkk zk½Lku nwt nsw MkwÄe ¼q÷e þõÞku LkÚke. yu Ãký fne Ëô fu ÃkAe su çkk¤f
yðíkÞwO íku [kh rËðMk ïkMk ÷RLku [kÕÞwt økÞwt. ykLkkÚke çkeò Ãkrhýk{Lke nwt fR yÃkuûkk hk¾e þfwt ?”
{nkí{k økktÄeLke yk rLk¾k÷Mk fçkq÷kík MkðoLku øk¼oMktMfkhLkwt ÃkqÁ hnMÞ Mk{òðe Ëu Au.
2
www.gurukulparivar.org
 www.swaminarayangurukul.org

¼økðkLk ©ef]»ý økeíkk{kt fnu Au..

‘{}¢¢üùç±Lh¢ï |¢é¼ï¯é ÜU¢}¢¢ïùçS}¢ |¢Ú¼¯ü|¢ J’
Ä{oÚke yrðÁØ fk{ yÚkkoíkT Ä{oþk† îkhk {kLÞ ÚkÞu÷ fk{ ¼økðkLkLke s yuf rð¼qrík Au.
Mk]rü[¢Lkku «ðkn yrðhík ðnuíkku hnu íkÚkk rÃkík]Éý{ktÚke {wÂõík {¤u íkuðk nuíkwÚke ykÃkýk þk†ku{kt fk{Lku Ãkrðºk
økýðk{kt ykÔÞku Au.
yk ËwrLkÞkLkku ÷øk¼øk fkuR {Lkw»Þ fk{Úke {wõík ÚkR þfíkku LkÚke. Mk]rü MksoLkLkwt «kÚkr{f ®çkËw s fk{ Au. yuLkkÚke s
yk Mk]rü«ðkn yrðhík ðÌkk fhu Au. fk{ RïheÞ þÂõík Au, LkðMksoLk fhðkLke Wòo Au. {kxu yu þÂõíkLku ÃkrðºkíkkÚke ÂMðfkhðe
òuRyu. yuLkk íkhVLke yríkþÞ ½]ýk Ãký Lk nkuðe òuRyu fu yríkþÞ ykf»koý Ãký Lk nkuðwt òuRyu. íkuLku {kºk {kusþku¾ fu
{LkkuhtsLk {kxu s Mðefkhðk{kt ykðu íkku íku{kt hnu÷e Ãkrðºkíkk Lkü Ãkk{u Au yLku SðLke yÄkuøkrík ÚkkÞ Au.
øk¼koÄkLk Mk{Þu yLkwMkhðk suðk fux÷kf MkkuLkuhe Mkq[Lkku-
øk¼koÄkLkLkk A {rnLkk Ãknu÷k s rËLk[Þko{kt æÞkLk, «kÚkoLkk, Mkrî[kh, Þkuøk, «kýkÞk{ rLkÞr{ík fhku. yknkh, rðnkh
yLku rð[kh þwØ hk¾ku. ík{k{ ÔÞMkLkkuLkku MktÃkqýo íÞkøk fhe ãku. xe.ðe., rMkLku{k òuðkLkwt MkknMk ¼qÕÞu Ãký Lk fhku. fk{-¢kuÄkrËf
ËwøkwoýkuLku rLkÞtºký{kt hk¾ku. ½hLkwt ðkíkkðhý Ãkrðºk yLku þwØ hk¾ku. WÃkhktík rn{kuø÷kurçkLk, Mkwøkh, çke.Ãke. ðøkuhu þhehLkk heÃkkuxo
Ãký fhkððk òuRyu.

2. ÃkwtMkðLk MktMfkh
‘Ðé}¢¢Ýì ÐíS¢ê²¼ï ²ïÝ ÜU}¢ü‡¢¢ ¼¼ì ÐéæS¢±Ý}¢ì J’
‘¥‰¢ ÐéæS¢±Ý}¢ì ÐéÚ¢S²‹Î¼ §ç¼ }¢¢S¢ï çm¼è²ï ¼ë¼è²ï ±¢ J’
øk¼oÄkhýLkku rLkùÞ ÚkR økÞk ÃkAe çkeò fu ºkeò {rnLku øk¼oMÚk rþþwLkwt ‘ÃkwtMkðLk’ Lkk{Lkk MktMfkhÚke ®Mk[Lk fhðk{kt
ykðu Au. ÃkwMktðLk þçËLkku yÚko ‘çkk¤fLku sL{ ykÃkðku’ yuðku ÚkkÞ Au. çkk¤f{kt Ãký Lkh çkk¤f çkLkðk íkÚkk ¿kkLkkuËÞLkk
«ríkhkuÄLku Ëqh fhðk yk MktMfkh fhðk{kt ykðu Au. yk «Mktøku økðkíke ðirËf É[kyku{kt ÃkwºkLkku ¾kMk WÕ÷u¾ òuðk {¤u Au.
ÃkwtMkðLk MktMfkh{kt çku r¢Þk {n¥ðLke nkuÞ Au. «Úk{ ðirËf {tºkku îkhk øk¼oMÚk rþþw ÃkwºkÁÃku yðíkhu íkÚkk çkesw øk¼oLkwt
Mkkhe heíku Ãkku»ký ÚkkÞ yuðk nuíkwÚke rðrðÄ yki»kÄeykuLkwt MkuðLk fhkððwt.
ÃkwtMkðLk MktMfkhLke rðrÄLkk {tºk Mkk{ðuË{kt òuðk {¤u Au...
Ðé}¢¢ÝçxÝ: Ðé}¢¢çÝ‹Îí: Ðé}¢¢Ýì Îï±¢ï Ï¢ëãSÐç¼: J
Ðé}¢¢æS¢æ Ðé~¢æ 籋ÎS± ¼æ Ðé}¢¢ó¢é Á¢¢²¼¢}¢ì JJ
yÚkkoíkT yrøLkËuð ÃkwÁ»k Au, Ëuðhks RLÿ ÃkwÁ»k Au, ËuðøkwÁ çk]nMÃkrík Ãký ÃkwÁ»k Au. íku{ íkLku Ãký ÃkwÁ»k¥ðÞwõík Ãkwºk
WíÃkÒk Úkkyku.
ÞswðuoË{kt fÌkwt Au, fu þw¼ {tøk÷{Þ ðkíkkðhý{kt ðuËkrË þk†kuLkku ÃkkX fhe, økýÃkrík ykrË ËuðíkkykuLkwt ÃkqsLk fhe
ðz÷kLkk Lkðk ytfwrhík ÚkÞu÷k ÃkktËzkyku íkÚkk ˼oLku Ãkkýe MkkÚku ðkxðwt. íÞkhçkkË íkiÞkh ÚkÞu÷ yu yki»kÄLku Ãkríkyu økŠ¼ýe †eLkk
zkçkk Lkkf îkhk Ãkeðzkðe Lke[uLkk {tºkku çkku÷ðk...
çãÚ‡²x¢|¢ü: S¢}¢±¼ü¼¢x¢íï |¢ê¼S² Á¢¢¼: Ðç¼ÚïÜU ¥¢S¢è¼ J
S¢ ΢{¢Ú Ðë牢±è´ l¢}¢é¼ï}¢¢æ ÜUS}¢ñ Îï±¢² ã籯¢ ç±{ï}¢ JJ
÷øk¼øk Ëhuf ËtÃkríkykuLke RåAk yuðe nkuÞ Au fu yu{Lku íÞk ÃkwºkÁÃk MktíkkLkLke «kró ÚkkÞ. ßÞkt MkwÄe Ãkwºk Lk sL{u íÞkt
MkwÄe ËtÃkrík ÃkkuíkkLku Ãkqýo {kLkíkk LkÚke. Ãkwºk ©kØ-íkÃkoý îkhk {kíkk-rÃkíkkLku ‘Ãkw’ Lkk{Lkk LkhfÚke Wøkkhu Au íkÚkk ÃkkuíkkLkku ðtþðu÷ku
Ãký Ãkwºk îkhk s ykøk¤ ðÄðkLkku nkuÞ Au, íkuÚke ËhufLku Ãkwºk «króLke RåAk nkuÞ Au.
øk¼oMÚk rþþw ºký {kMk MkwÄe fuð¤ yuf Ãkªz ({ktMkLkku ÷ku[ku) nkuÞ Au. [kuÚkk {neLkk çkkË yu øk¼o{kt †e-ÃkwÁ»kLkk
ytøkkuLkwt MksoLk ÚkkÞ Au. yu Mk{Þu †e çkk¤f MktÃkqýo MðMÚk, çk¤ðkLk yLku ÃkwºkÁÃku «økxu yuðe ËuðkuLku «kÚkoLkk fhu Au. WÃkhktík yk
MktMfkh ð¾íku †eLku rðrðÄ yki»krÄykuLkwt MkuðLk fhkððk{kt ykðu Au, suÚke çkk¤fLkk þhehLkku çkktÄku MkwáZ yLku íktËwhMík çkLku.
yksLkk zkìõxhku Ãký øk¼koðMÚkk Ëhr{ÞkLk †eykuLku y{wf «fkhLkk xkìLkef ÷uðkLke ¾kMk Mk÷kn ykÃku Au.
yk MktMfkhLke rðrÄ{kt økŠ¼ýe †eyu yu rËðMku WÃkðkMk fhðkLkku nkuÞ Au. Lkðk ðMºkku Äkhý fhe ðiãLke ÞkuøÞ Mk÷kn
«{kýu ðuËLkk {tºkkuLkk økkLk-«kÚkoLkk MkkÚku yki»krÄykuLkwt ÃkkLk fhðkLkwt nkuÞ Au.
ÃkwtMkðLk MktMfkh fhLkkh ík{k{Lke RåAk Ãkqýo Úkíke LkÚke, Ãkhtíkw øk¼oMÚk rþþwLke {tøk÷fk{Lkk {kxu ËuðkuLke fhu÷e «kÚkoLkk
rLk»V¤ síke LkÚke. «MkÒk ÚkÞu÷k Ëuðku øk¼oLke hûkk fhu Au yLku yki»krÄykuLkk MkuðLkÚke øk¼o rLkhkuøke hnu Au.
ÃkwtMkðLk MktMfkhLku Ä{oøkútÚkku{kt rðþu»k {n¥ð ykÃkðk{kt ykÔÞwt Au. fkhý fu sL{ ÚkLkkh çkk¤fLkk ½zíkh WÃkh yk Mk{Þu
þw¼-yþw¼ MktMfkhLke ðÄkhu yMkhku Ãkzíke nkuÞ Au. {kxu s yk MktMfkh Mk{Þu íkÚkk íÞkhçkkË ðuË{ttºkkuLkwt økkLk íkÚkk «kÚkoLkk fhðk
3
www.gurukulparivar.org
 www.swaminarayangurukul.org

WÃkh rðþu»k ¼kh ykÃkðk{kt ykÔÞku Au.

ykÄwrLkf Mk{Þ{kt Ãkwºk yLku Ãkwºke çkÒku «íÞu Mk{kLk¼kð rðfkMk ÃkkBÞku Au, íku fu¤ðýeLke W¥k{ rLkþkLke Au. Ëefheyku
Ãký ÃkrhðkhLku-Mk{ksLku Lkðe rËþk ykÃke MktMfkrhík fhu Au. yksu Ëhuf ûkuºku Ëefheyku ÃkkuíkkLkwt W¥k{ MÚkkLk çkLkkðe hne Au, íÞkhu
W¥k{ MktíkkLk «kró yu s ÃkwtMkðLk MktMfkhLkku nuíkw Au.

3. Mke{LíkkuÒkÞLk MktMfkh
«køkT-sL{ MktMfkhku{kt ºkeòu MktMfkh Au, Mke{LíkkuÒkÞLk MktMfkh.
Mke{LíkkuÒkÞLkLkku Mkk{kLÞ yÚko S¢è}¢‹¼ ©ó¢è²¼ï ²çS}¢Ýì ÜU}¢ü燢 ¼¼ì S¢è}¢‹¼¢ïó¢²Ý}¢ì J yÚkkoík Mkøk¼ko †eLkk ðk¤ ô[k
yku¤ðkLke r¢Þk yuðku ÚkkÞ Au. øk¼oðíke †eLku «VwÂÕ÷ík hk¾ðk {kxu íkÚkk yþw¼ þÂõíkykuLku Ëqh hk¾ðk yk MktMfkh fhðk{kt
ykðu Au. ô[k ðk¤ yku¤ðkLkku WÆuþ Mkøk¼ko †e AuÕ÷k {rnLkkyku{kt MkkðÄkLkeÚke ðíkuo yuðku Au.
yk MktMfkhLke rðrÄ f]»ýÃkûkLke [íkwËoþeyu fhðk{kt ykðu Au. yÂøLk MÚkkÃkLkk, {kík]Ãkqò, LkktËe©kØ ðøkuhu ðkMíkrðf
rðrÄ-rðÄkLk MkkÚku yk MktMfkhLkku «kht¼ ÚkkÞ Au.
ÃkíLke Ãkrðºk ykMkLk WÃkh çkuMku Au. yu{Lke ykøk¤ WËwBçkh, fk[k V¤, ˼o ðøkuhu yufXk fhkÞ Au. Ãkrík îkhk {tºkkuLkk
Wå[kh MkkÚku ÃkíLkeLkk ðk¤Lku ô[k yku¤ðk{kt Au. MkUÚkk{kt ftfw Ãkqhu Au yLku ÃkíLkeLku [ku¾kLkk Zøk÷k, ík÷ yLku ½eLke Mkk{u òuðkLkwt
íku{s çkk¤fLkk Ëe½koÞw»ÞLke fk{Lkk fhðkLkwt fnu Au. çkúkñý ¼kusLk ÃkAe yk MktMfkh Ãkqhku ÚkÞku økýkÞ Au. MktMfkh Ãkqhku ÚkÞk çkkË
íkkhk Qøkíkk MkwÄe ¼krð {kíkk {kiLk Äkhý fhu Au. íkkhk Wøkíkk {tºk MkkÚku ðkAhzkLkku MÃkþo fhe {kiLk íkkuzu Au.
yksu Mke{LíkkuÒkÞLk MktMfkh ‘¾ku¤ku ¼hðku’ Lkk{Úke yku¤¾kÞ Au. yk rðrÄ{kt LkýtË fu Mkki¼køÞðíke †eyku øk¼oðíke
†eLkk ¾ku¤k{kt Mkðk Ãkkt[ þuh [ku¾k, Lkkr¤Þuh, Mkkfh, MkkuÃkkhe ðøkuhu ¼hu Au. Mkkihkü{kt yk MktMfkh ‘¾ku¤k¼hýwt’ fu ‘y½hkýe
(yøk]rnýe) fhðe’ yu Lkk{Úke «[r÷ík Au.
yk MktMfkh{kt ðirËf {tºkku MkkÚku Ëuðku, MkÄðk †eyku, ðze÷kuLkk ykþeðkoËÚke øk¼oLke y{tøk÷fkhe þÂõíkykuÚke hûkk
ÚkkÞ, øk¼oMÚk rþþw íkusMðe, çk¤ðkLk, Ãkhk¢{e, íktËwhMík yLku Ëe½koÞw»ke çkLku yuðe «kÚkoLkk ÚkkÞ Au íkÚkk øk¼oðíke †e þkherhf
©{Úke Ëqh hnu, {kLkrMkf íkÚkk þkherhf MðkMÚÞLke hûkk fhu yuðku yk MktMfkh fhðk ÃkkA¤Lkku nkËo Au. yk MkkÚku fux÷kf rLkÞ{kuLkwt
Ãký Ãkk÷Lk fhðkLkwt hnuíkwt, suðk fu Ãkrh©{ fhðku Lkne, rËðMku Mkwðwt Lknª, hkºku òøkðwt Lknª, Ëw:¾-þkufLke ÷køkýeyku{kt ðnuðwt Lknª,
yÃkrðºk søÞkyu sðwt Lknª ðøkuhu... øk¼o{kt hnu÷ çkk¤fLke þwrØ, Ãkrðºkíkk yLku Mk÷k{ríkLke ¼kðLkk Ãký ykLke ÃkkA¤ hnu÷e
Au.
{kuxk ¼køkLkk rnLËw fwxwtçkku{kt yksu Ãký yk MktMfkh fhðkLke «Úkk [k÷w Au. yk MktMfkh MkøkkMktçktÄeykuLke nkshe{kt
«ÞkuòÞ Au. {kuxk ¼køku yk MktMfkhLke ÃkØríkMkhLke ÄkŠ{f rðrÄ fhðk{kt ykðíke LkÚke. ½ýeðkh yk rðrÄ {kºk Mkk{krsf «Úkk
íkhefu LkkLkk ÃkkÞu Ãkqhe fhðk{kt ykðíke nkuÞ Au.
Mke{LíkkuÒkÞLk MktMfkh fhðk{kt ykðu íÞkhu øk¼oMÚk çkk¤fLkk Mkðo ytøkkuLkku ykfkh çktÄkR økÞku nkuÞ Au. yuLkwt ÓËÞ
Äçkfðk ÷køÞwt nkuÞ Au, íkuLkk þheh{kt [iíkLÞLkku Mkt[kh ÚkR [qõÞku nkuÞ Au. yíÞtík MktðuËLkþe÷ yLku rLk{o¤ yuðk çkk¤ÓËÞ-{Lk-
çkwrØ WÃkh MktMfkh Ëhr{ÞkLk fhkíke {ktøkr÷f rðrÄykuLke Ÿze yMkh Ãkzíke nkuÞ Au. øk¼oMÚk rþþw WÃkh Ãkzíkk MktMfkhkuLku
sL{òík MktMfkhku fnu Au. yk MktMfkhku fkuR fk¤u ¼qtMkkíkk LkÚke, {kxu †eyu yk Mk{Þu ¾qçk s MkkðÄkLke hk¾ðkLke nkuÞ Au.
çkk¤fLku fuðwt çkLkkððwt íku {kíkkLkk nkÚk{kt nkuÞ Au. íkuÚke s økŠ¼ýe MºkeLku hk{kÞý, {nk¼khík suðk Ä{oøkútÚkku íkÚkk
¼økðkLkLkk [rhºkku, MkËk[kh, þkuÞo yLku «uhýkËkÞe fÚkkykuLkwt ©ðý, ðkt[Lk fhðkLke Mk÷kn ykÃkðk{kt ykðu Au.
RríknkMk{kt árü fheyu íkku ðeh yr¼{LÞw {kíkkLkk WËh{ktÚke s [¢ÔÞwnLke h[Lkk rðþu þe¾eLku sLkBÞk níkk. ¼õík
«FkËS Ãký {kíkkLkk WËh{ktÚke s LkkhËS suðk MktíkLkk Mk{køk{u fheLku hkûkMk fw¤{kt sLkBÞk nkuðk Aíkkt LkkhkÞýLkk Ãkh{
WÃkkMkf ÚkÞk níkk. {kíkk SòçkkRyu øk¼koðMÚkk{kt su MktMfkhku ykÃÞk yuLkk ÷eÄu þeðkS {nkhks suðk Ãkhk¢{e {nkÃkwÁ»kLke
¼khíkLku ¼ux {¤e níke. yk WËknhýku ykÃkýLku øk¼koðMÚkk{kt ykÃku÷k MktMfkhkuLkwt {n¥ð Ëu¾kzu Au.
økŠ¼ýe †e{kt çku ÓËÞ (yuf ÃkkuíkkLkwt yLku çkesw çkk¤fLkwt) nkuÞ Au, íkuÚke íkuLku ‘ËkunËk’ fnuðk{kt ykðu Au. {kíkk íkÚkk
çkk¤fLke ¼q¾-íkhMk, n»ko-þkuf ðøkuhu yMkhku yufçkeò WÃkh Ãkzíke nkuÞ Au, íkuÚke økŠ¼ýe †eLke Ëhuf RåAkykuLku Ãkqhe fhðkLkku
ykËuþ ykÃkýk þk†{kt ykÃkðk{kt ykÔÞku Au.
Mke{LíkkuÒkÞLk MktMfkh ykhkuøÞ rð»kÞf çkkçkíkku WÃkh Ãký «fkþ Ãkkzu Au. yk Mk{Þu MºkeLku MktÃkqýo Ãkkurüf yknkh
fhðkLke Mk÷kn ykÃkðk{kt ykðu Au. {kíkkyu ÃkkuíkkLkwt yLku øk¼oMÚk rþþwLkwt yu{ çku sýLkwt Ãkku»ký fhðkLkwt nkuðkÚke Ãkkurüf yknkh
÷uðku yrík ykð~Þf Au. yLÞÚkk çkk¤f fwÃkku»kýLkku ¼kuøk çkLku Au.
yk¾e ®sËøke Mkt¼k¤ hk¾ðe Ãkzu yuLkk fhíkk Võík Lkð {rnLkkLke Ãkqhíke Mkt¼k¤ MktMkkhLku nrhÞk¤ku çkLkkðe Ëu Au. {kxu
økŠ¼ýe Mºkeyu ÃkkuíkkLkk SðLkLke fux÷ef yrLkåALkeÞ heík¼kíkku{kt yð~Þ VuhVkh fhðku s òuRyu.
4
www.gurukulparivar.org
 www.swaminarayangurukul.org

4. òíkf{o MktMfkh
çkkÕÞkðMÚkkLkk MktMfkhku{kt òíkf{o, Lkk{fhý, rLk»¢{ý, yÒk«kþLk, [qzkfhý yLku fýoðuÄ yu{ A MktMfkhkuLkku Mk{kðuþ
ÚkkÞ Au.
‘Ðé~¢ï Á¢¢¼ï S¢ç¼ Á¢¢¼S² ²¼ì ÜU}¢ü ¼¼ì Á¢¢¼ÜU}¢ü J’
MktíkkLkLkku sL{ ÚkkÞ íÞkhu íkuLke Mkwhûkk íkÚkk øk¼oMkúkðsLÞ Ëku»kku Ëqh fhðk {kxu su MktMfkh fhðk{kt ykðu íkuLku ‘òíkf{o
MktMfkh’ fnuðk{kt ykðu Au.
òíkf{o MktMfkhLke rðrÄ : ðirËf fk¤{kt WËh{kt hnu÷wt çkk¤f Lkð{kt {rnLkk{kt «ðuþu íÞkhÚke «Mkwíke {kxuLke íkiÞkheyku
Úkíke. þw¼ rËðMk yLku yLkwfw¤ hkrþ{kt Mkqríkfk ¼ðLkLke íkiÞkhe Úkíke. ðkãkuLkk {Äwh æðLke yLku {tºkkuLkk ÃkXLk MkkÚku Ëuðíkk, çkúkñý
yLku økkÞkuLke Ãkqò fhe ¼krð {kíkk «MkðLkk Úkkuzk rËðMk Ãknu÷k Mkqríkfkøk]n{kt «ðuþ fhíke. fwxwtçkLke yLÞ †eyku ¼krð {kíkkLku
«MkÒk hk¾íke, ¼kusLk ðøkuhu Mkðo sÁheÞkíkku Ãkqhe fhíke, «Mkð {kxu íkiÞkh fhíke. «MkðLkk Mk{Þu yþw¼ ík¥ðÚke ½hLkwt ðkíkkðhý
Mkwhrûkík hnu yu {kxu nku{ fhðk{kt ykðíkk. çkk¤fLkk sL{ çkkË Mkqríkfkøk]n{kt yÂøLk «økxkððk{kt ykðíkku, {tºkkuLkk æðrLk MkkÚku
íku{kt ÄkLÞLkk fýkuLke yknwrík yÃkkíke.
‘Á¢¢¼}¢¢~¢ ÜéU}¢¢ÚS² }¢é¶}¢¢Î¢ñ ç±H¢ïÜU²ï¼ì J
Ðñ~¢¢Î뇢¢çm}¢éÓ²ï¼ Ðé~¢S² }¢é¶Îà¢üÝ¢¼ì JJ’
‘ÃkwºkLkk «Úk{ {w¾ËþoLk{kºkÚke rÃkíkk rÃkík]Éý{ktÚke {wõík ÚkkÞ Au.’
rÃkíkkLku çkk¤fLkk sL{Lkk þw¼ Mk{k[kh yÃkkÞk çkkË rÃkíkk ÃkwºkLkwt {w¾ swyu Au yLku ð†u Mkrník MLkkLk fhe LkktËe©kØ
fhu Au. rðîkLk çkúñýkuLku çkku÷kðe MðÂMíkðk[Lk fhkððk{kt ykðu Au íkÚkk ykï÷kÞLk yLku þkt¾kÞLk Mkqºk yLkwMkkh rÃkíkk ÃkkuíkkLke
[kuÚke yktøk¤e yÚkðk MkkuLkkLke Mk¤eÚke rþþwLku {Ä yLku ½e [xkzu Au. yk[kÞo yÚkðk rÃkíkk îkhk ÃkwºkLkk fkLk{kt {tºkkuå[khý
fhðk{kt ykðu Au, suLku {uÄksLkLk fnuðkÞ Au. yk r¢Þk rþþwLkk çkkirÄf rðfkMkLke Mkq[f Au. ykÞwðuoË «{kýu Mkwðýo ðkÞw ðøkuhu
Ëku»kkuLkwt WÃkþ{Lk fhLkkh, ½e þhehLke økh{eLku {xkzLkkh, çk¤ðÄof Au yLku {Ä Ãkk[LkþÂõík ðÄkhLkkÁt Au.
rðrðÄ {tºkkuå[kh MkkÚku çkk¤fLkk ytøkkuLkku MÃkþo fhðk{kt ykðu Au, suÚke ËuðkuLke f]ÃkkÚke çkk¤fLku çkwrØ, çk¤ yLku
ykhkuøÞ «kó ÚkkÞ. çkk¤fLku sL{ ykÃkLkkhe {kíkkLke «þtMkk fhðk{kt ykðu Au, suÚke «MkðÃkezk{kt sLkLkeLku hkník {¤u Au yLku
{Lk «VwÕ÷eík çkLku Au. çkk¤f «króLkku ykLktË ÔÞõík fhðk íkÚkk ykþeðkoË {u¤ððk çkúkñýkuLku ËkLk ykÃkðk{kt ykðu Au.
yk MktMfkh ð¾íku çkk¤fLkwt Lkk¤AuËLk fhe W»ýs¤Úke MLkkLk fhkðe {kíkk MíkLkÃkkLk fhkðu Au. ðkhMkkR økwýku çkk¤f{kt
Wíkhu íkuðk nuíkwÚke çkk¤f {kxu {kíkkLkw ËqÄ ðÄkhu rníkkðn {kLkðk{kt ykðu Au.
÷øk¼øk Ëhuf Ëuþ íkÚkk Ä{kuo{kt ÃkkuíkÃkkuíkkLkk rhðks «{kýu yk MktMfkh fhðk{kt ykðu Au. yk MktMfkh{kt òu þk†eÞ
rðrÄ-rðÄkLk ¼¤u íkku çkk¤f Mkðo heíku ©uÞ yLku «uÞLke «kró fhLkkhwt çkLku Au.

5. Lkk{fhý MktMfkh
Ý¢ç¶HS² ò±ã¢Úãï¼é à¢é|¢¢±ãæ ÜU}¢üS¢é |¢¢x²ãï¼é: J
Ý¢}Ýñ± ÜUè<¼æ H|¢¼ï }¢Ýéc²S¼¼ Ðíà¢S¼æ ¶Hé Ý¢}¢ÜU}¢ü JJ
Ý¢}Ý: ÜUÚ‡¢æ Ý¢}¢ÜUÚ‡¢æ J
Lkk{ yu yr¾÷ ÔÞðnkhLkku nuíkw Au, þw¼ f{kuo{kt ¼køÞLkku nuíkw Au, Lkk{Úke s {Lkw»Þ feŠík «kó fhu Au, ykÚke Lkk{fhý
MktMfkh yíÞtík «þMík Au. rðï{kt rðã{kLk Ëhuf ðMíkw-ÃkËkÚko fu {Lkw»ÞkuLku fkuRLku fkuR Lkk{Úke yku¤¾ðk{kt ykðu Au.
‘»ÜU¢Îà¢ï ¥ãÝè çм¢ Ý¢}¢ ÜëU²¢ü¼ì J’
þk†Lkk {ík «{kýu sL{Úke yrøkÞkh{kt rËðMku, Mkku{kt rËðMku yÚkðk yuf ð»kuo Lkk{fhý MktMfkh fhðku òuRyu.
çkk¤fLkk rÃkíkk yÚkðk íkku ½hLkk fkuR ðze÷ MkÇÞ rðrÄÃkqðof çkk¤fLkwt Lkk{ Ãkkzu íkuLku Lkk{fhý MktMfkh fnuðkÞ Au.
Mkwíkf{ktÚke rLkð]¥k ÚkÞk çkkË {kíkk yLku çkk¤fLku MLkkLk fhkððk{kt ykðu Au. RüËuðLkk M{hý çkkË «òÃkrík, ríkrÚk,
Lkûkºk yLku yuLkk Ëuðíkk yÂøLk yLku Mkku{Lku yknwrík yÃkkÞ Au. rÃkíkk rþþwLkk ïkMk-«ïkMkLkku MÃkþo fhu Au, íÞkh çkkË çkk¤fLkk
fkLk{kt ‘ãï ÜéU}¢¢Ú y±æ... ÜéUHÎï±¼¢²¢ |¢QU¢ïçS¢ J ãï ÜéU}¢¢Ú y±æ ò±ã¢Ú Ý¢}Ý¢... ¥çS¢ J’ suðk {tºkkuLkku Wå[kh fhu Au. íÞkh çkkË
Ãkwhkurník, fw÷ð]Ø, fw÷økwÁ yÚkðk rÃkíkk îkhk çkk¤fLkwt Lkk{fhý ÚkkÞ Au.
çkk¤fLkwt Lkk{ Ãkrhðkh, Mk{wËkÞ íkÚkk ðýoMkq[f nkuðwt òuRyu. ÃkkhMfh øk]ÌkMkqºk «{kýu Lkk{ çku yÚkðk [kh yûkh ðk¤wt
nkuðwt òuRyu. ykï÷kÞLk øk]ÌkMkqºk «{kýu AkufhkLkwt Lkk{ yûkhkuLke çkufe MktÏÞkðk¤w íkÚkk AkufheLkwt Lkk{ yufe MktÏÞk ðk¤wt nkuðwt
òuRyu. Ãknu÷k çkk¤fLkku sL{ ÚkkÞ íku Mk{ÞLkk LkûkºkLkk Lkk{ ÃkhÚke yÚkðk íkku LkûkºkLkk yrÄckíkk ËuðíkkLkk Lkk{ ÃkhÚke
Lkk{fhý Úkíkwt. íÞkh çkkË LkûkºkkuLku çkË÷u hkrþ ykÄkrhík Lkk{ ÃkkzðkLke «Úkk «[r÷ík ÚkR. fw÷ hkrþ çkkh Au. sL{Lkk rËðMku

5
www.gurukulparivar.org
 www.swaminarayangurukul.org

yLku Mk{Þu [tÿ su hkrþ{kt nkuÞ íku hkrþ ÃkhÚke rLkÞík yûkhku ÃkifeLkk fkuR yûkhÚke þÁ Úkíkwt Lkk{ Ãkkzðk{kt ykðu Au. suLke rðøkík
Lke[u «{kýu Au.
{u»k : y,÷,R íkw÷k : h,ík
ð]»k¼ : çk,W,ð ð]rùf : Lk, Þ
r{ÚkwLk : f,A,½,ûk ÄLk : ¼,Ä,V,Z
ffo : z,n {fh : ¾,s
®Mkn : {,x fwt¼ : øk,þ,Mk
fLÞk : Ãk,X,ý {eLk : Ë,Þ,Í,Úk,¿k
WÃkÞwoõík su íku hkrþLkwt Lkk{ Wå[khý{kt Mkh¤ yLku fýor«Þ nkuðwt òuRyu. Lkk{ ®÷øk¼uËLkwt ãkuíkf íkÚkk Þþ, yiïÞo yLku
þÂõíkLkwt ãkuíkf nkuðwt òuRyu. Lkûkºk-hkrþ ÃkhÚke Ãkkzu÷wt Lkk{ ÔÞÂõíkLkk rðfkMk{kt {kuxku ¼køk ¼sðu Au.
¼k»kkLkk rðfkMkLke MkkÚku {Lkw»Þ ÃkkuíkkLkk SðLk{kt ËirLkf ÔÞðnkhLke ðMíkwykuLkk Lkk{fhý {kxu «ð]¥k hÌkku Au. fkhý fu
ÔÞrfíkLkk rðrþü íkÚkk rLkrùík Lkk{ rðLkk ÔÞðnkhLkwt Mkt[k÷Lk yMkt¼ð níkwt. ÔÞÂõíkøkík Lkk{kuLkk {n¥ð MkkÚku Lkk{fhý «ÚkkLku
ÄkŠ{f MktMfkhLkwt YÃk yÃkkÞwt. Lkk{ ÔÞkfhý ÿrüyu þwØ íkÚkk ¼kððkne nkuðwt òuRyu. AkufhkLkwt Lkk{ Lkkhe òríkLkwt fu AkufheLkwt Lkk{
Lkh òríkLkwt Lk nkuðwt òuRyu. LkkLÞíkh òríkLkwt Lkk{ ½ýeðkh ÔÞðnkh{kt økkuxk¤k W¼k fhíkwt nkuÞ Au, suðk fu fw{wË, [tËLk, økwtsLk,
rfhý ðøkuhu. yÚko yLku òuzýe òýeLku s ÞkuøÞ Lkk{ Ãkkzðwt òuRyu.
Lkk{ yÚkoLku MkkÚkof fhLkkÁt nkuðwt òuRyu. Ëk.ík. {nuþ, LkÞLk ðøkuhu. ½ýk ÷kufku yÚko ðøkhLkk Lkk{ku yÚkðk rðf]ík
yÚkoðk¤k Lkk{ku hk¾íkk nkuÞ Au, Ëk.ík. rnLkuþ, heíkuþ, rÃkLfuþ ðøkuhu. íkkÂíðf árüyu òuRyu íkku ÔÞrõíkðk[f Lkk{ Ãkt[¼qíkLkk
®ÃkzLkwt Au, Ãkhtíkw SðLku yu Lkk{ MkkÚku íkkËkíBÞÃkýw, {khkÃkýwt çktÄkR síkwt nkuÞ Au. {kxu çkk¤fLkwt Lkk{ fkuR ZtøkÄzk ðøkhLkwt Lk
hk¾íkk MkkÚkof hk¾ðwt òuRyu. òrík fu fw¤Lku økkihðkÂLðík fhu íkuðwt Lkk{ nkuÞ íkku íkuLke {kLkMk WÃkh Ãký {kuxe yMkh Ãkzíke nkuÞ Au.
y{qf Mk{Þu Lkk{ s ÔÞrõíkLkk {qÕÞktfLkLkwt {kÃkËtz çkLke síkwt nkuÞ Au, {kxu Lkk{ çkk¤fLkk ykí{økkihðLku ðÄkhLkkÁt, WíMkkn
«uhLkkÁt íkÚkk «uhýk ykÃkLkkÁt nkuðwt òuRyu.
Mk{kLÞ heíku ËMk rËðMk çkkË çkk¤fLku h{kzðk ÷kufku ykðíkk nkuÞ Au. ykðLkkh Ëhuf ÷kufku çkk¤fLku fkuRLku fkuR
nw÷k{ýk Lkk{Úke çkku÷kðu Au. òu ËMk{kt rËðMku Lkk{fhý ÚkR økÞwt nkuÞ íkku çkk¤fLkk òíkòíkLkk Lkk{ku ÃkkzðkLku çkË÷u ÷kufku yuf
s Lkk{Úke çkku÷kðu Au. Lknªíkh çkk¤f {kuxwt ÚkkÞ íÞkhu Ãký yuLkwt {q¤ Lkk{ þwt Au, yu s fkuRLku ¾çkh nkuíke LkÚke. íkuÚke çkk¤f Ãký
½ýeðkh rîÄk yLkw¼ðu Au.
6. rLk»¢{ý MktMfkh
‘çÝcRU}¢‡¢æ Ý¢}¢ çà¢à¢¢ï: x¢ë㢼ì Ð퉢}¢æ Ï¢çãx¢ü}¢Ý}¢ì J’
rLk»¢{ý MktMfkh yu Ãknu÷eðkh rþþwLku ½hLke çknkh ÷kððkLkku MktMfkh Au. yk MktMfkh «Mktøku rðrðÄ ðuË{tºkkuLkwt økkLk
fhðk{kt ykðu Au. øk]ÌkMkqºkku{kt ykÃku÷e rLk»¢{ý MktMfkhLke rðrÄ yLkwMkkh rÃkíkk çkk¤fLku ½hLke çknkh ÷R òÞ Au yLku {tºkkuLkk
Wå[khý MkkÚku MkqÞoLkwt ËþoLk fhkðu Au.
‘Ó¢¼é‰¢ü}¢¢çS¢ ÜU¼üòæ çà¢à¢¢ï: çÝcRU}¢‡¢}¢ì x¢ë㢼ì J’
yk MktMfkh çkk¤fLkk sL{ ÃkAe ºkeò fu [kuÚkk {rnLku fhðk{kt ykðu Au. fkhý fu çkk¤fLke Lkkswf ykt¾ku ºký-[kh {kMk
Ãknu÷k MkqÞoLkk «fkþLku Íe÷e þfu yux÷e Mk{Úko Lk ÚkR nkuÞ. òu Mk{Þ Ãknu÷k çkk¤fLke ykt¾{kt ðÄkhu «fkþ Ãkzu íkku çkk¤fLke
ykt¾Lku LkwfþkLk Ãký ÚkR þfu Au. {kxu þk†ku{kt yk MktMfkh ºkeò-[kuÚkk {rnLku fhðkLkwt fÌkwt Au.
øk]ÌkMkwºk yLkwMkkh {kíkk-rÃkíkk yk MktMfkhLku MktÃkÒk fhu Au. õÞktf yk MktMfkhLku MktÃkÒk fhðk {k{kLku Ãký yk{tºký
yÃkkÞ Au. rLk»¢{ý MktMfkh fhðk {kxu [ku¬Mk rËðMku yktøkýk{kt ßÞkt MkqÞo MÃkü Ëu¾kÞ íku ¼køkLku Aký-{kxeÚke ÷eÃke, íkuLkk Ãkh
MðÂMíkfLkwt r[ö çkLkkðe ÄkLÞLkk fý ðuhðk{kt ykðu Au. çkk¤fLku þýøkkhe fw÷Ëuðíkk ÃkkMku ÷R sðkÞ Au íkÚkk íku{Lkwt ÃkqsLk fhðk{kt
ykðu Au. þt¾æðrLk yLku ðirËf {tºkkuLkk Wå[kh MkkÚku rþþwLku çknkh ÷kðe MkqÞoËþoLk fhkðkÞ Au. MkqÞoËþoLk çkkË {trËh{kt RüËuðLkk
ËþoLk fhkðkÞ Au, ÄqÃk, ËeÃk, {k¤kÚke RüLkwt ÃkqsLk ÚkkÞ Au. Mktíkku fu çkúkñýkuLkk ykrþðkoË {u¤ðe çkk¤fLku {trËhLke çknkh ÷kðe
{k{kLkk ¾ku¤k{kt ykÃkðk{kt ykðu Au yLku {k{k çkk¤fLku ½hu ÷kðu Au.
yk MktMfkhLkwt ÔÞkðnkrhf íkkíÃkÞo yu Au, fu rLkrùík Mk{Þ çkkË çkk¤fLku ½hLke çknkh ÷kððk{kt ykðu Au íÞkhu çkk¤fLku
çkkÌk søkíkLkku «Úk{ Ãkrh[Þ ÚkkÞ Au. çkk¤f ½hLke çknkhLkk søkíkLkk MktÃkfo{kt «Úk{ðkh ykðu Au. yk MktMfkh ð¾íku yÚkðoðuË{kt
ykÃku÷ku {tºk çkku÷kÞ Au.
‘çà¢±ï ¼ï S¼¢æ l¢±¢Ðë牢±è ¥S¢æ¼¢Ðï ¥ç|¢çŸ¢²¢ñ, à¢æ ¼ï S¢ê²ü ¥¢ ¼ÐS¼é à¢æ ±¢¼¢ï ±¢¼é ¼ï NÎï J çࢱ¢ ¥ç|¢ÿ¢Ú‹y±¢Ð¢ï
çÎò¢: вS±¼è: J’
‘nu çkk¤f ! íkkhk rLk»¢{ýLkk Mk{Þu ykfkþ, Ãk]Úðe ðøkuhu fÕÞkýfkhe yLku Mkw¾Ë çkLku, MkqÞo íkkhk {kxu fÕÞkýfkhe
6
www.gurukulparivar.org
 www.swaminarayangurukul.org

«fkþ ÃkkÚkhu, íkkhk ÓËÞ{kt MðåA ðkÞwLkku Mkt[kh ÚkkÞ, LkËeyku íkkhk {kxu rLk{o¤ s¤ ðnuzkðu, ðøkuhu...’
yk {tºk hnMÞÚke ¼hu÷ku Au. çkk¤fLkk rðfMkíkk {kLkMk WÃkh «f]ríkLke ¾qçk {kuxe yMkh Ãkzíke nkuÞ Au. LkËe, ík¤kð,
çkkøk-çkøke[k, ÃkûkeykuLkku f÷hð ðøkuhuLkk Mktøk{kt ykððkÚke «f]ríkLkk rLk{o¤, rLk¾k÷Mk økwýku çkk¤f{kt Wíkhíkk nkuÞ Au. yksLkk
zkìõxh Ãký rËðMk Ëhr{ÞkLk Úkkuzku Mk{Þ çkk¤fkuLku ¾wÕ÷e nðk{kt Vhðk ÷R sðkLke Mk÷kn ykÃku Au. fkhý fu «f]ríkLkk MkkrLkæÞ{kt
çkk¤fLkk íkLk, {Lk «VwÂÕ÷ík yLku íktËwhMík çkLku Au. ðkíkkðhýLke Xtze-økh{eLku MknLk fhðkLke þÂõík fu¤ðkÞ Au, suÚke þheh
¾zík÷ yLku íktËwhMík çkLku Au.
MðåA yLku íkkò nðk-ÃkkýeLkk y¼kðLkk fkhýu ÃkwÏík ðÞLkk ÷kufku Ãký çke{kh Ãkzíkk nkuÞ Au, ßÞkhu LkkLkk çkk¤fLkwt
þheh íkku ½ýwt Lkkswf nkuÞ Au. íkuÚke íkuLku Ãkwhíkk «{ký{kt MkqÞo«fkþ, MðåA nðk ðøkuhu {¤e hnu íku ¾qçk ykð~Þf Au. þnuhLkk
«Ëwr»kík ðkíkkðhý{kt hnuíkk ÷kufku {kxu yk Mkq[Lkku [uíkðýe Mk{kLk Au. {kxu çkk¤f ßÞkhu [kh-Ãkkt[ {rnLkkLkwt ÚkkÞ íÞkh çkkË
rLkÞr{ík Úkkuzku Mk{Þ ½hLkk ðkíkkðhýÚke çknkh «f]rík yLku Mk{ksLkk MktÃkfo{kt ykðu yu s yk MktMfkhLkku {wÏÞ WÆuþ Au.
Mk{Þ, Mktòuøk, fw÷ÃkhtÃkhk, ¿kkrík¼uË ðøkuhuLku fkhýu yk çkÄk MktMfkhku{kt ð¥kk-ykuAk «{ký{kt VuhVkh òuðk {¤íkk
nkuÞ Au.

7. yÒk«þLk MktMfkh
Mkku¤ MktMfkh{kt Mkkík{ku MktMfkh Au ‘yÒk«kþLk.’ yk MktMfkh çkk¤fLke þkherhf ykð~ÞõíkkLke ÃkqŠík MkkÚku MktçktÄ Ähkðu
Au. çkk¤f Mkk{kLÞ heíku A-Mkkík {kMkLkwt ÚkkÞ íÞkt MkwÄe Võík {kíkkLkk ËqÄÚke s Ãkku»ký {u¤ðíkwt nkuÞ Au. yu ÃkAeLkk Mk{ÞÚke
çkk¤fLke þkherhf yLku {kLkrMkf ð]rØ {kxu ðÄkhu Ãkku»kýÞwõík ¾kuhkfLke sÁh Ãkzu Au. yu sÁrhÞkíkLku Ãkqhe fhðk çkk¤fLku
¾kuhkfLkku Mknkhku ykÃkðkLke rðrÄÃkqðof «Úk{ þÁykík fhðe yu s yÒk«kþLk MktMfkh Au.
‘¥ó¢S² Ðí¢à¢Ýæ ÜU¢²Z }¢¢çS¢ ¯DïùC}¢ï Ï¢é{ï: J’
þk†ku{kt yÒkLku «kýeykuLkku «ký fÌkwt Au. þwØ, MkkÂ¥ðf yLku Ãkkirüf yÒkÚke s þheh yLku {Lk MðMÚk hnu Au. yknkh
þwØ nkuÞ íkku s ytík:fhý þwØ çkLku Au. ykÚke çkk¤f yk¾e ®sËøke þwØ yLku MkkÂ¥ðf yÒkLkwt s økúný fhu íkuðk nuíkwÚke ÄkŠ{f
rðrÄ MkkÚku Aêk fu Mkkík{kt {rnLku yÒk«kþLk MktMfkh fhðk{kt ykðu Au.
yÒk«kþLkLkku yÚko çkk¤fLku íkusMðe, þqhðeh, {uÄkðe çkLkkððkLkku Au. ¼kíkLku hktÄe yu{kt Ëne, ½e yLku {Ä {u¤ðe
çkk¤fLku «Úk{ ¼kusLk fhkððk{kt ykðu Au. íÞkh çkkË Ãk[ðk{kt Mkh¤ yLku þÂõík«ËkLk fhLkkhku ¾kuhkf Úkkuzk «{ký{kt ykÃkðk{kt
ykðu Au. çkk¤fLku Lkðk Ëktík ykðíkk nkuðkÚke þheh{kt ûkkh ík¥ðLke sYrhÞkík W¼e ÚkkÞ Au. òu ¾kuhkf{kt ÞkuøÞ «{ký{kt ûkkh
Lk {¤u íkku çkk¤f {kxe ¾kðk «uhkÞ Au, fkhý fu {kxe{kt Ãkw»f¤ «{ký{kt ûkkh hnu÷ku nkuÞ Au. {kxu ûkkhÞwõík ¾kuhkf Ãký
«{kýMkh çkk¤fLku Ãkqhku Ãkkzðku òuRyu.
yÒk«kþLk MktMfkh fhðkLkk rËðMku ðirËf {tºkøkkLk MkkÚku ÃkrðºkÃkýu ¼kusLk ÃkfkðkÞ Au. Þ¿k{kt ËuðkuLku yknwrík yÃkkÞ
Au. Þ¿k yknwrík çkkË çkk¤fLkk rÃkíkk çkk¤fLkk {kuZk{kt «MkkËÁÃke yÒk {qfu Au. çkúñ¼kusLk MkkÚku yk MktMfkh Ãkqýo ÚkkÞ Au.
A-Mkkík {rnLkkLkk çkk¤fLke Ãkk[Lkr¢Þk Ãký «çk¤ çkLkíke òÞ Au. ykðk Mk{Þu çkk¤f su «fkhLkwt yÒk ¾kÞ Au, yu s
«fkhLkwt íkuLkk íkLk-{LkLkwt çktÄkhý çktÄkÞ Au. {Lkw»ÞLkk yk[kh, rð[kh, ykfktûkk ðøkuhu yÒk WÃkh s rLk¼oh hnu Au. yÒk s
{Lkw»ÞLkwt Mðk¼krðf ¼kusLk Au, {kxu ¼kusLkLku ¼økðkLkLkku «MkkË {kLke økúný fhðwt òuRyu.
økwshkíke{kt fnuðík Au fu, ‘yÒk íkuðwt {Lk’ yLku ‘yknkh íkuðku ykuzfkh.’
{nk¼khíkLke yuf fÚkk yÒkLkk MktMfkhku rðþu ½ýwçkÄw fne òÞ Au. çkkýþGÞk WÃkh Mkqíku÷k rÃkíkk{n ¼e»{ ÃkktzðkuLku
WÃkËuþ ykÃke hÌkk níkk. yu Mk{Þu y[kLkf ÿkiÃkËe nMkðk {ktzu Au. rÃkíkk{nu nMkðkLkwt fkhý ÃkqAíkk ÿki ÃkËe sýkðu Au fu,
“rÃkíkk{n ! ykÃkLkk WÃkËuþku{kt øknLk Ä{oLkku {{o AqÃkkÞu÷ku Au. ík{khe ðkík Mkkt¼¤íkk Mkkt¼¤íkk {Lku fkihðkuLke yu Mk¼k ÞkË
ykðe, su{kt {khk ð†kuLkwt nhý ÚkR hÌkwt níkwt. nwt hkzku Ãkkze LÞkÞLke ¼e¾ {køkíke níke, Ãkhtíkw ykÃk suðk Ä{koí{k ÃkwÁ»k yu Mk{Þu
þktríkÚke çkuXk níkk. ykÃku ËwÞkuoÄLkLku yu Mk{Þu fu{ Mk{òÔÞku Lknª ? yu s ðkíkLkku rð[kh ykðíkk {Lku nMkðwt ykÔÞwt.”
ÿkiÃkËeLke ðkík Mkkt¼¤e rÃkíkk{n økt¼ehíkkÚke çkkuÕÞk, “çkuxk ! yu Mk{Þu nwt ËwÞkuoÄLkLkwt yÒk ¾kR hÌkku níkku. suðku fwÂíMkík
ËwÞkuoÄLkLkku Mð¼kð níkku, yuðku s Mð¼kð yu{Lkwt yÒk ¾kðkÚke yu Mk{Þu {khku níkku. Ãkhtíkw yíÞkhu yswoLkLkk çkký ðkøkðkÚke
ÃkkÃkLkk yÒkÚke çkLku÷ ÷kune ðne økÞwt Au yLku {khk rð[khku þwØ ÚkÞk Au. {kxu yk Mk{Þu nwt Ä{o MktçktÄe ðkíkku fhe hÌkku Awt.”
ykðku Au yÒk ¾kðkLkku «¼kð. {kxu MkwMktMfkrhík yÒk yLku þwØ rð[kh MkkÚku çkk¤fLkku yÒk«kþLk MktMfkh fhðk{kt ykðu
Au.

7
www.gurukulparivar.org
 www.swaminarayangurukul.org

8. [qzkfhý ({wtzLk) MktMfkh

çÝ ±y¼ü²¢}²¢²é¯ïó¢¢l¢² ÐíÁ¢ÝÝ¢² J
Ú¢²S²¢ï¯¢² S¢éÐíÁ¢¢Sy±¢² S¢é±è²¢ü² JJ
( nu çkk¤f ! nwt íkkhk Ëe½o ykÞw»Þ {kxu, íkLku yÒk økúný fhðk{kt Mk{Úko çkLkkððk {kxu, WíÃkkËLk þÂõík «kó fhkððk
{kxu, yiïÞo, çk÷, Ãkhk¢{ íkÚkk MkwtËh MktíkkLk «króLke ÞkuøÞíkk {u¤ððk {kxu íkkhk [qzkfhý MktMfkh fÁt Awt... ÞswðuoË)
‘Ó¢êǢݢæ ÜïUà¢Ð¢à¢¢Ý¢æ ÜUÚ‡¢æ S¢æSÜU¢Ú¢ï ²ïÝ ÜU}¢ü‡¢¢ ¼ÓÓ¢êÇ¢ÜUÚ‡¢}¢ì J’
‘[qzk’ yux÷u rþ¾k-[kux÷e. {kÚkkLkk ðk¤Lkwt {wtzLk fhe þe¾k Äkhý fhðkLke r¢ÞkLku [qzkfhý MktMfkh fnuðkÞ Au. sL{
Mk{ÞÚke {Míkf WÃkh hnu÷k ðk¤Lkwt «Úk{ðkh fíkoLk fhðwt yu yk MktMfkhLkwt {wÏÞ «ÞkusLk Au. Ä{oþk†ku yLkwMkkh Ëe½o ykÞw,
MkkIËÞo yLku fÕÞkýLke «kró yk MktMfkhLkwt çkesw «ÞkusLk Au.
‘¼ë¼è²ï ±¯ïü Ó¢¢ñHæ ²‰¢¢ÜéUH{}¢ü ±¢ J
ÜéUH{}¢¢ïüÐçÎCï ±¢ ÜU¢Hï Ó¢¢ñHæ ÜU¢²ü}¢ì JJ’
[qzkfhý MktMfkh sL{ ÃkAeLkk yuf ð»koÚke ºký ð»ko MkwÄe øk{u íÞkhu fhe þfkÞ. Mkk{kLÞ heíkuu W¥khkÞý{kt yk MktMfkh
ÚkR þfu. [qzkfhý rËðMku fhðk{kt ykðu Au. òu çkk¤fLke {kíkk øk¼oðíke nkuÞ íkku øk¼koðMÚkkLkk Ãkkt[{kt {rnLkk ÃkAe yk MktMfkh
fhe þfkÞ Au.
ðirËf Mk{Þ{kt yk çkÄk MktMfkhku þw¼ {wnqíko{kt ½hLkk Ãkrðºk ðkíkkðhý{kt yÚkðk Ëuðk÷Þku{kt Úkíkkt. yksu [qzkfhý
MktMfkh ÷øk¼øk {trËhku{kt ÚkkÞ Au. fkhý fu ËuðMÚkkLk yÚkðk Ãkrðºk MÚkkLk{kt ÚkÞu÷ MktMfkhLku fkhýu çkk¤fLkk fwMkttMfkhkuLkwt þ{Lk
ÚkkÞ Au íkÚkk çkwrØ, çk¤, ykÞw yLku íkusLke ð]rØ ÚkkÞ Au.
ykï÷kÞLk øk]ÌkMkqºk{kt fÌkwt Au,
¼ïÝ ¼ï ¥¢²é¯ï ±Ð¢ç}¢ S¢éÔH¢ïÜU¢² S±S¼²ï J
rþ¾k hk¾ðe yu yk MktMfhkLkwt {n¥ðLkwt ytøk níkwt. rðãkht¼ Ãknu÷k rþ¾k yLku Þ¿kkuÃkrðík yrLkðkÞo økýkíkk. ykï÷kÞLk
øk]ÌkMkqºk yLkwMkkh AkufheykuLkk Ãký [qzkfhý MktMfkh fhðk òuRyu, Ãkhtíkw yu{kt ðirËf {tºkkuLkwt Wå[kh fhðk{kt ykðíkwt LkÚke.
[qzkfhý MktMfkh «kht¼u MktfÕÃk, økýuþÃkqsLk, {tøk÷©kØ ðøkuhu fhkíkk. çkúkñý ¼kusLk çkkË {kíkk çkk¤fLku MLkkLk
fhkðíke. rÃkíkk Þ¿k{kt yknwrík ykÃke {tºk MkkÚku çkk¤fLkk {kÚkk WÃkh s÷ Atxfkð fhe y†k ðzu fuþkuLkwt AuËLk fhíkku. fkÃku÷k ðk¤
MkkÚku {kxeLkku ®Ãkz ík¤kð{kt Lkt¾kíkku.
çkk¤fLkk sL{ Mk{Þu {kÚkkLkk ðk¤ ykAk nkuÞ Au, fkhý fu hku{rAÿku nsw çkhkçkh ¾wÕÞk nkuíkk LkÚke. yufðkh {wtzLk
fhðkÚke çktÄ rAÿku ¾q÷e òÞ Au yLku ½kxk ðk¤ Wøku Au. {kÚkk WÃkhLkk ðk¤ ½kxk, {sçkqík yLku MðåA nkuÞ íkku {kÚkkLke Mkwhûkk
ðÄe òÞ Au.
rþ¾k hk¾ðkLkwt ði¿kkrLkf fkhý çkíkkðíkk þk†ku fnu Au, fu rþ¾k çkúñhtÄúLkwt hûký fhu Au. MkqÞo íkÚkk «f]rík{ktÚke WXíke
rËÔÞ þÂõíkyku rþ¾k îkhk þheh{kt ¾U[kÞ Au yLku þhehMÚk WòoLkku ËwÔÞoÞ Úkíkku yxfu Au. íkuÚke s {nkÃkwÁ»kku ÃkkuíkkLkk {Míkf
WÃkh rþ¾k yÚkðk íkku sxk hk¾u Au.
rþ¾kLkk MÚkkLku þhehLke {wÏÞ Mkw»kwBýk Lkkze ÃkMkkh ÚkkÞ Au, íkÚkk yu MÚkkLku çkúñhtÄú Ãký ykðu÷wt Au. yk WÃkhktík
þhehLke ík{k{ LkkzeykuLkwt fuLÿMÚkkLk {Míkf Au, ßÞkÚke Ëhuf ¿kkLkurLÿÞku íkÚkk f{uorLÿÞku fkÞohík ÚkkÞ Au. {kxu {Lkw»ÞþhehLkk
{n¥ðLkk ytøk yuðk {MíkfLkwt hûký fhðwt yu ¾qçk sÁhe Au. yu hûký fhðk{kt rþ¾k {n¥ðÃkqýo ¼køk ¼sðu Au.

*****
Ãkh{kí{k íkhVÚke fkuR Ãký «fkhLkwt {qÕÞ [qfÔÞk rðLkk {¤u÷wt y{qÕÞ {kLkð þheh {kºk ¼kuøk«kró {kxu s LkÚke,
÷wnkhLke Ä{ýLke su{ ïkMkku-ïkMkLke r¢Þk fhíkwt {kLkð þheh Ãkt[¼qíkLkwt Þtºk s LkÚke, Ãkhtíkw yk Mkðkuo¥k{ MkkÄLk îkhk {kuûkYÃke
yý{ku÷ ¾òLkku «kó fhðkLkku Au. yu ¾òLkku {u¤ððkLkk {køkuo økrík fhðk fux÷ef «khtr¼f íkiÞkheyku fhðkLke nkuÞ Au. yu {køkuo
[k÷LkkhLkk íkLk, {Lk yLku ykí{k MkwMktMf]ík hnu yuðk W{Ëk ykþÞ MkkÚku ykÃkýk Ér»kykuyu Mkku¤ MktMfkhkuLke rðrÄLku {kLkðSðLk
MkkÚku ðýe ÷eÄe Au.
øk¼koÄkLk MktMfkhÚke ykht¼eLku [qzkf{o MktMfkh MkwÄeLkk MktMfkhku íkLk, {Lk yLku ykí{kLku ÷køku÷k Ëku»kku Ëqh fhðk {kxuLkk
Au, ßÞkhu ykøk¤Lkk ykX MktMfkhku íkLk, {Lk, ykí{kLku þýøkkh MksðkLkk MktMfkhku Au.

8
www.gurukulparivar.org
 www.swaminarayangurukul.org

9. fýoðuÄ MktMfkh
fýoðuÄLkku Mkh¤ yÚko Au, çkk¤fLkk fkLk ®ðÄðk. Mkk{kLÞ heíku yk MktMfkh çkk¤fLkk sL{ ÃkAeLkk Aêk {rnLkk çkkË øk{u
íÞkhu ÚkR þfu Au.
yk MktMfkh fhðkLkku {wÏÞ WÆuþ çkk¤fLku rLkhkuøke hk¾ðkLkku Au. ykÄwrLkf yuõÞwÃkt[h ÃkØrík yLkwMkkh yk MktMfkh
fux÷kÞ hkuøkkuÚke çk[ðk {ËËYÃk ÚkR þfu Au, yk¼q»ký Äkhý fhðkÚke þhehLke MkwtËhíkk{kt Ãký ðÄkhku ÚkkÞ Au. þk†ku{kt fýoðuÄ
Lk ÚkÞu÷ ÃkwÁ»kLku ©kØ ykrË ÄkŠ{f r¢Þk{kt yrÄfkhe økýðk{kt ykðíkku LkÚke.
þw¼ rËðMku Ãkrðºk MÚkkLk{kt ËuðíkkykuLkk ÃkqsLk çkkË çkk¤fLku MkqÞoLke MkL{w¾ çkuMkkze {eXkR ¾ðzkðe «MkÒk fhkÞ Au.
íÞkhçkkË W¥k{ ðiã yÚkðk íkku MkkuLke çkk¤fLkk fkLk ®ðÄu Au. çkk¤f òu Akufhku nkuÞ íkku «Úk{ s{ýku fkLk íkÚkk Akufhe nkuÞ íkku
«Úk{ zkçkku fkLk ®ðÄðk{kt ykðu Au. AkufheykuLkk fkLk ®ðæÞk çkkË Lkkf Ãký ®ðÄðk{kt ykðu Au. íÞkhçkkË Y yÚkðk MkkuLkkLke Mk¤e
îkhk rAÿku{kt íku÷ {qfkÞ Au. yk MktMfkh ð¾íku rLk[uLkku {tºk çkku÷kÞ Au.
|¢Îíæ ÜU‡¢ïüç|¢: Ÿ¢ë‡¢é²¢}¢ Îï±¢ |¢Îíæ Ðà²ï}¢¢ÿ¢ç|¢²üÁ¢~¢¢: J
çS‰¢ÚñÚæx¢ñS¼éCé±¢æ S¢S¼Ýêç|¢Ã²üà¢ï}¢çã Îï±çã¼æ ²Î¢²é: JJ
fýoðuÄ ÚkR økÞk çkkË fkLk íkÚkk Lkkf{kt MkwðýoLkk yk¼q»kýku ÃknuhkðkÞ Au. yk r¢Þk ÃkkA¤ {kuxwt rð¿kkLk AwÃkkÞu÷wt Au.
Lkkf íkÚkk fkLkLku ®ðÄðkÚke {Míkf{kt ÷kuneLkwt ¼ú{ý Mkh¤ çkLku Au, Ëhuf fku»kkuLku Mkh¤íkkÚke ÷kune {¤íkk íku Mkr¢Þ hnu Au. Lkkf{kt
yk¼q»ký ÃknuhðkÚke ïkMkkuïkMkLke r¢Þk Mkwøk{ çkLku Au íkÚkk Lkkf MktçktÄe hkuøkkuÚke hûký ÚkkÞ Au. ¾kMk fheLku †eyku òu fkLk{kt
yk¼q»ký Ãknuhu íkku {krMkfÄ{o rLkÞr{ík hnu Au. yu{kt Ãký Ãknuhu÷k yk¼q»ký MkkuLkkLkk nkuÞ íkku ðÄkhu ÷k¼ËkÞe çkLke hnu Au.
MkqÞoLkk rfhýku òu Lkkf-fkLkLkk rAÿ{ktÚke ÃkMkkh ÚkkÞ íkku çkk¤f íkus MktÃkÒk çkLku Au.
çkk¤fLke «f]rík Mkns [t[¤ nkuÞ Au. yu [t[¤íkkLku Ëqh fhðk çkkÌk yLkwþkMkLk sYh Ãkzu Au. Ãkhtíkw õÞkhuf çkkÌk
yLkwþkMkLkLke yMkh rðÃkrhík Ãkzíke nkuÞ Au, {kxu Ér»kykuyu fýoðuÄLkku yLkku¾ku WÃkkÞ þkuÄe fkXâku. yk MktMfkhÚke çkk¤fLke
{kLkrMkf [t[¤íkk ykuAe ÚkkÞ Au yLku ÂMÚkhíkk ykðu Au.
r[¥køkík [t[¤íkkLke «uhf yLku Ãkku»kf fux÷ef Lkkzeyku fkLk{ktÚke ÃkMkkh Úkíke nkuÞ Au. su{ ÃkkýeLke ÃkkRÃkLku ðå[uÚke
fkÃke Lkk¾íkk «ðkn Mkk{u Auzu ÃknkU[íkku LkÚke, yu s heíku yu [t[¤íkk «uhf LkkzeykuLkku ðuÄ fhðkÚke çkk¤fLke [t[¤ «f]ríkLku {¤íkwt
Ãkku»ký çktÄ ÚkkÞ Au yLku çkk¤f þktík, ÂMÚkh yLku yufkøkú çkLku Au. yksu su yuõÞwÃkt[h ÃkØrík Au yu yk s r¢ÞkLku Mkq[ðu Au.
çkk¤fLkku rðãkÇÞkMk þÁ ÚkkÞ yu Ãknu÷k íkuLke [t[¤íkk ykuAe fhðe yrík ykð~Þf Au. yksu rðãkÇÞkMkÚke LkkMkeÃkkMk
ÚkðkLkwt yÚkðk rLk»V¤ sðkLkwt fkhý r[¥kLke [t[¤íkk s Au, íÞkhu yk MktMfkh çkk¤fLkk SðLk½zíkhLkwt yøkíÞLkwt ytøk çkLke hnu Au.
yksu yk MktMfkhLkwt {n¥ð {kuxk ¼køku rðMkhkR økÞwt Au. ßÞkt yk MktMfkh ÚkkÞ Au íÞkt fuð¤ yk¼q»ký Äkhý fhðk
Ãkqhíkku s ÚkkÞ Au. yu{Lkku ÄkŠ{f {{o Mkkð rðMkhkR økÞku Au.

10. WÃkLkÞLk MktMfkh

WÃkLkÞLk MktMfkh rnLËw Ä{oLkku yrík {n¥ðLkku MktMfkh Au. yk MktMfkh «kó fÞko çkkË s ÔÞÂõík rîs¥ðLku «kó fhu Au.
fnuíkk íku ðuËkæÞÞLk yLku Þ¿kf{o fhðk yrÄfkhe çkLku Au.
}¢¢¼éÚx¢íïùç{Á¢ÝÝæ çm¼è²æ }¢¢ñçTÏ¢‹{Ýï J
yÚkkoík ÔÞÂõíkLkku Ãknu÷ku sL{ {kíkkLkk WËh{ktÚke ÚkkÞ Au, ßÞkhu Þ¿kkuÃkrðík Äkhý fhðkÚke ÔÞÂõíkLkku çkeòu sL{ ÚkkÞ
Au. {kíkkLkk WËh{ktÚke su sL{ ÚkkÞ Au, íÞkhu sL{kusL{Lkk MktMfkhku þheh-ykí{k WÃkh nkðe hnuíkk nkuÞ Au. ßÞkhu Þ¿kkuÃkrðík
MktMfkh îkhk yu ¾hkçk MktMfkhkuLkwt {ksoLk fhe þw¼ MktMfkhkuLku MÚkkR çkLkkðkÞ Au. {kxu Þ¿kkuÃkrðík Äkhý fhLkkhLku rîs fnuðkÞ
Au.
WÃkLkÞLk MktMfkhLku Þ¿kkuÃkrðík, WÃkðeík, sLkkuR, {kISçktÄ ðøkuhu Lkk{kuÚke Ãký yku¤¾ðk{kt ykðu Au. rnLËw Ä{oLkk
þk†ku «{kýu çkúkñý, ûkrºkÞ yLku ði»Þ yu ºký ðýoLkk ÷kufkuLku yk MktMfkhLkk yrÄfkhe økýðk{kt ykÔÞk Au.
‘WÃkLkÞLk’ þçËLkku Mkk{kLÞ yÚko økwÁ ÃkkMku sR rðãk ¼ýðe yuðku ÚkkÞ Au. ðirËf Mk{Þ{kt øk]nMÚkk©{{kt «ðuþíkk
Ãknu÷k ÔÞÂõík çkúñ[Þko©{{kt hne økwÁ ÃkkMkuÚke ¿kkLk ysoLk fhíkku. ðuËkht¼ fhíkk Ãknu÷k Þ¿kkuÃkrðík MktMfkh fhðku VhSÞkík
hnuíkku. yk MktMfkhLkwt {wÏÞ «ÞkusLk s rðãkht¼ fhkððkLkwt níkwt. økwÁfw÷Lkk yrÄckíkk økwÁ rðãkÚkeo ÃkkMku çkúñ[Þko©{Lkk rLkrùtík
rLkÞ{kuLkwt áZíkkÃkqðof Ãkk÷Lk fhkðíkk yLku çkúñrðãk ¼ýkðíkk. Mk{Þ síkk økwÁfw÷kuLke «kr[Lk ÃkhtÃkhkLkwt yÂMíkíð òu¾{kÞwt Au,
íÞkhu fuð¤ Þ¿kkuÃkrðík Äkhý fhðk Ãkqhíkku s yk MktMfkh fhðk{kt ykðu Au.
‘x¢|¢¢üC}¢ï±¯ïü ÜéU±èü¼ Ï¢í¢r¢‡¢S²¢ïÐݲÝ}¢ì J
x¢|¢¢üÎïÜU¢Îà¢ï Ú¢¿¢¢ï x¢|¢¢üÓÓ¢ m¢Îà¢ï ç±à¢: JJ’
Mkk{kLÞ heíku Þ¿kkuÃkrðík MktMfkh çkk¤fLke ykX ð»koLke ô{hu fhðk{kt ykðu Au. ðirËf fk¤{kt su ÔÞÂõíkLkku ÄkŠ{f rðrÄ
9
www.gurukulparivar.org
 www.swaminarayangurukul.org

yLkwMkkh Þ¿kkuÃkrðík MktMfkh Lk ÚkÞku nkuÞ yu{Lku rîs¥ðÚke Ãkríkík {Lkkíkku yLku ÄkŠ{f íkÚkk Mkk{krsf rðþu»kkrÄfkhÚke ðtr[ík
h¾kíkku. Mktòuøk ðþkíkT suLku çkk¤Ãký{kt Þ¿kkuÃkrðík MktMfkh Lk ÚkR þõÞku nkuÞ yu{Lku [kurðMk ð»koLke ô{h MkwÄe yk MktMfkh ykÃke
þfkÞ Au.
WÃkLkÞLk MktMfkh ykÃkðkLke rðrÄ ¼khu Äk{Äq{Úke Wsððk{kt ykðu Au. ½hLku þýøkkhðk{kt ykðu Au. yktøkýk{kt
{tzÃkLkwt rLk{koý fhðk{kt ykðu Au, îkh WÃkh ykMkkuÃkk÷ðLkk íkkuhýku çktÄkÞ Au. {tøk÷ ðkStºkkuLkk LkkË fhðk{kt ykðu Au, yk Mk{Þu
½h{kt WíMkðLkku {knku÷ W¼ku ÚkkÞ Au.
WÃkLkÞLkLke Ãkqðo hkrºkyu çkk¤fLkk þhehu ÃkeXe [ku¤ðk{kt ykðu Au. Mkðkhu {kíkk yLku çkk¤f MkkÚku rþhk{ý fhu Au.
íÞkhçkkË çkk¤fLkwt {wtzLk fhðk{kt ykðu Au. MLkkLk fhe çkk¤fLku fkiÃkeLk Äkhý fhkððk{kt ykðu Au. «khtr¼f rðrÄ-rðÄkLk Ãkqhk
ÚkÞk çkkË çkk¤f yk[kÞo ÃkkMku sR rðãkÇÞkMkLke RåAk ÔÞõík fhu Au. íÞkhu yk[kÞo çkk¤fLku ð† yÃkoý fhe fxe{u¾÷k çkktÄu
Au. {u¾÷k Äkhý fÞko ÃkAe çkk¤fLku sLkkuR Ãknuhkððk{kt ykðu Au. yu ÃkAe yk[kÞo rðãkÚkeoLku ykøk¤Lkk fü{Þ SðLkLku
Mkq[ðíkku Ãk÷kþLkku Ëtz yLku {]øk[{o yÃkoý fhíkk. Ëtz ykÃkðk ÃkkA¤ ðuËhûkk fhðkLkwt fíkoÔÞ Ãký Mk{kÞu÷wt Au.
íÞkh çkkË yk[kÞo çkúñ[kheLkku s{ýku nkÚk Ãkfze íku{Lkwt Lkk{ ÃkqAe yæÞkÃkLk {kxu økúný fhu Au. yÂøLkfwtzLke «Ërûkýk
fhe yk[kÞo økkÞºke {tºkLkku «Úk{ WÃkËuþ ykÃku Au yLku Þ¿keÞ yÂøLkLku «rËó fhe çkúñ[kheLkk nMíku «Úk{ yknwrík yÃkkÞ Au.
yksÚke rðãkÚkeoSðLkLkku «kht¼ Úkíkku nkuðkÚke çkúñ[kheLkk nkÚk{kt r¼ûkkÃkkºk ykÃkðk{kt ykðu Au yLku çkxwf {kíkk, fkfe, {k{e,
VkuR ðøkuhu ÃkkMku ‘|¢±ç¼ ç|¢ÿ¢¢æ Îïçã’ fne «Úk{ r¼ûkk {køku Au. yksÚke çkk¤fLkk SðLk{kt yuf Lkðk s MkkuÃkkLkLkku «kht¼ ÚkkÞ
Au. çkk¤f, çkk¤f {xe çkúñ[khe çkLku Au.
WÃkLkÞLk MktMfkh «kr[Lk fk¤{kt rðãkÚkeoSðLkLkk ykht¼{kt ÚkLkkh yuf {n¥ðLkku MktMfkh økýkíkku. yksÚke çkk¤f
ÃkwÁ»kkÚkoLke MkkÄLkk MkkuÃkkLkku ykÃkçk¤u [ZðkLkk ÃkkX þe¾u Au. økwÁfw÷{kt ðMkíkku çkúñ[khe Ä{oLkwt MðÁÃk Mk{su Au, MðåAíkk yLku
MkËk[khLkwt rþûký {u¤ðu Au. økwÁfw÷{kt ykht¼kÞu÷wt rþûký yuLku Mkk{krsf fíkoÔÞkuLkku çkkus WXkððk íkÚkk Ä{o«ÄkLk yÚko íkÚkk
fk{Lke MkkÄLkk {kxu Mkûk{ çkLkkðu Au. WÃkLkÞLk MktMfkh ÃkAe s ÔÞÂõík rºkfk÷ MktæÞk, ËirLkf MLkkLk, þhehLke þwØíkk, rððufÃkqýo
yknkh «íÞu Mkòøk çkLku Au. yksÚke ykí{kLkwþkMkLk íkÚkk RrLÿÞrLkøkún VhSÞkík çkLku Au, íku{s ðiÞÂõíkf íkÚkk Mkk{krsf
fíkoÔÞku «íÞu Mk¼kLk çkLku Au.
ðirËf fk¤{kt WÃkLkÞLk MktMfkh çkúkñý, ûkrºkÞ yLku ði~Þ yu{ ºkýuÞ ðýoLkk Ëhuf MktíkkLkkuLku yÃkkíkku, íkuÚke fw{khLku
SðLk ½zíkh, MktÞ{, MkËk[khLke íkk÷e{ {¤íke. yksu yk MktMfkh fuð¤ çkúkñýku Ãkwhíkku Mker{ík ÚkR økÞku Au yLku yu{kt Ãký
yksu yk MktMfkh fuð¤ Mk{krsf YrZLkk Ãkk÷Lk {kxu s fhðk{kt ykðu Au. su «Mktøk [kh-Ãkkt[ rËðMkLkku níkku íku Úkkuzk f÷kfku{kt
Ãkqhku ÚkR òÞ Au yLku fnuðk ¾kíkh Äkhý fhu÷e sLkkuRLke {ÞkoËk Ãký MktÃkqýo s¤ðkíke nkuÞ íkuðwt Ëu¾kíkwt LkÚke. ßÞkhu ½ýe søÞkyu
Þ¿kkuÃkrðík Äkhý fhLkkhk WÃkrðíkLke MktÃkqýo {ÞkoËkLkwt Ãkk÷Lk fhíkk òuðk {¤u Au, íÞkhu yu òuR ½ýku ykLktË ÚkkÞ Au.
sLkkuR þhehLkwt yuf yËT¼wík hûkkfð[ Au. sLkkuRLke h[Lkk Ãký yËT¼wík Au. ºký ËkuhkÚke çkLku÷e sLkkuRLkku Ëhuf Ëkuhku
çkeò ºký Ëkuhk îkhk çkLku÷ku nkuÞ Au. fw÷ Lkð Ëkuhk{kt MkqÞo, [tÿ, yÂøLk, ðkÞw ðøkuhu Lkð ËuðkuLkwt ykbkLk fhðk{kt ykðu Au. yu Lkð
ËkuhkLku rðrÄ Ãkqðof ºký Ëkuhk{kt ¼uøkk fhe ºkýu{kt çkúñk, rð»ýw yLku rþðSLkwt ykbkLk fhðk{kt ykðu Au. ¼uøkk ÚkÞu÷k ºký ËkuhkLku
ÃkkuíkÃkkuíkkLkk økkiºk, «ðh ðøkuhuLke ÃkhtÃkhkLkwMkkh yuf, ºký fu Ãkkt[ çkúñøkútÚke (økktX) {khðk{kt ykðu Au. yk heíku çkúñktzLkk Mkðuo
yrÄÃkríkykuÚke hûkkÞu÷e sLkkuR ÃknuhLkkh {÷eLk ík¥ðkuÚke hûkkÞu÷ku hnu Au.
sLkkuR{kt hnu÷k Lkð Ëkuhk «u{, {kÄwÞo, Mkh¤íkk, Ãkrðºkíkk, çkúñÃkhkÞýíkk, WËkhíkk, rþük[kh, MkíMktøk, yk¤MkLkku
íÞkøk yu{ Lkð MkËTøkwý Äkhý fhðkLke Ãký «uhýk ykÃku Au. yk WÃkhktík sLkkuRLkk ºký Ëkuhk Mkíð, hs, ík{ ºký økwý; rþÞk¤ku,
WLkk¤ku, [ku{kMkw yu ºký Éíkw; çkk¤, ÞkiðLk, shk yu ºký yðMÚkk; çkúñ[Þo, øk]nMÚk, ðkLk«MÚk yu ºký {wÏÞ yk©{; MÚkq¤,
Mkqû{, fkhý yu ºký þheh; òøkúík, Mð¡, Mkw»kwró yu ºký yðMÚkk ðøkuhu rºkøkwýkí{f yk søkíkÚke Ãkh ÚkR økwýkíkeík ÚkðkLke «uhýk
ykÃku Au.
Þ¿kkuÃkrðík Äkhý fÞko ÃkAe þk†eÞ rðrÄ-rðÄkLk íkÚkk rLkÞ{kuLkwt yð~Þ Ãkk÷Lk fhðwt òuRyu. Þ¿kkuÃkrðíkLke ÃkqýoYÃku
{ÞkoËk s¤ðkR hnu íkku yu yð~Þ ykÃkýe Mkðo «fkhu hûkk fhu Au.

11. ðuËkht¼ MktMfkh

ðuËkht¼ MktMfkh WÃkLkÞLk MktMfkhLke {kVf økwÁfw÷ ÃkhtÃkhk MkkÚku òuzkÞu÷ku Au. Þ¿kkuÃkrðík Äkhý fÞko çkkË yk[kÞo
çkúñ[kheLku ðuËkæÞÞLkLkku «kht¼ fhkðu Au.
økwÁ ÃkkMkuÚke çkúñ[kheyu ðuËku, WÃkrLk»kËku ðøkuhu þk†kuLkwt ¿kkLk íkÚkk ÷kirff SðLkÔÞðnkhLkwt rððuf Mk¼h ¿kkLk «kó fhðwt
yu yk MktMfkhLkwt {wÏÞ «ÞkusLk Au.
10
www.gurukulparivar.org
 www.swaminarayangurukul.org

WÃkLkÞLk ÚkÞk ÃkAe ðuËkht¼ {kxu þw¼ rËðMkÚke ÃkMktËøke ÚkkÞ Au. çkúñ[khe Ãkrðºk rËðMku økwÁfw÷{kt «ðuþ {u¤ðu Au.
rðãkÇÞkMk «kht¼ fhíkk Ãknu÷k çkúñ[khe Þ¿kfwtz{kt yknwíke ykÃke økwÁLke Ãkqò fhu Au. økwÁ íku{Lku rþ»Þ íkhefu ÃkMktË fhu Au yLku
yÇÞkMk fhkððkLkku «kht¼ fhu Au. økkÞºke {tºkLkk ÃkkXÚke çkúñ[kheLkku rðãkÇÞkMk þÁ ÚkkÞ Au.
ðuËkæÞÞLk fhkðLkkhk yk[kÞo çkúkñý, ðuË{kt yufrLkc, Ä{o¿k, fw÷eLk, {{o¿k, ðuËku{kt «rðý yLku y«{kËe nkuðk
òuRyu. íku{s rþ»Þ çkwrØ{kLk, çkúñ[khe, økwÁ «íÞu MkíÞrLkc, MktÞ{e nkuðku òuRyu. ðuËkæÞÞLk{kt ðuËLku ftXMÚk fhðk, {tºkkuLkk
yÚkoLkku rð[kh fhðku, {tºkkuLkwt ðkhtðkh hxý fhðwt, Ãkkuíku ¼ýu÷k ÃkkXLku çkeòLku ¼ýkððku ðøkuhu çkkçkíkku çkúñ[khe {kxu yøkíÞLke
hnu Au.
{wÏÞíðu çkúkñý, ûkrºkÞ yLku ðu~Þ yu{ ºký ðýoLku ðuËkæÞÞLkLkk yrÄfkhe {kLkðk{kt ykÔÞk Au. ðirËf fk¤{kt økwÁfw÷{kt
«ðuþ Ãkk{u÷ hksfw{khku íkÚkk ûkrºkÞkuLku ðuËkæÞÞLkLke MkkÚku Ä{oþk†, yÚkoþk†, Ãkwhkýku ðøkuhuLkku yÇÞkMk fhkðkíkku yLku nkÚke,
½kuzk íkÚkk hÚkLke Mkðkhe, y†-þ† rðãk Ãký þe¾ððk{kt ykðíke, ßÞkhu ði~ÞkuLku ðuËkæÞÞLkLke MkkÚku MkkÚku ÔÞkÃkkh, ÃkþwÃkk÷Lk
yLku ¾uíkeLke rþûkk yÃkkíke.
yksLkk Mk{Þ{kt yk çkÄk MktMfkhku ÷¼¼øk ÷wó«kÞ ÚkÞk Au. çkk¤f ºký-[kh ð»koLkwt ÚkkÞ íÞkt yu{Lkk yæÞÞLkLkku
«kht¼ ÚkR òÞ Au. yÇÞkMkLkku «kht¼ fhkðíke ð¾íku økku¤-Äkýk ðnu[ðk MkeðkÞ fkuR Ãký «fkhLke rðrÄ Úkíke LkÚke. yÇÞkMk{kt
çkk¤fLke õÞkt rð»kÞ{kt Ár[ Au íku òuðkíkwt LkÚke. ðuËkuLkwt yæÞÞLk íkku Mkkð rðMkhkR økÞwt Au. ðuËkuLkwt yæÞkÃkLk-yæÞÞLk fhkðLkkhk-
fhLkkhkyku íkku økkuíÞkÞ {¤íkk LkÚke. ykðk Mk{Þu Ãkh{ ÃkqßÞ økwÁðÞo þk†e ©e {kÄðr«ÞËkMkS Mðk{e, ÃkqßÞ h{uþ¼kR
ykuÍk suðk fkuR Ëe½oÿ»xk {nkÃkwÁ»kku s økwÁfw÷ku îkhk rðMkhkR hnu÷e {q¤ ÃkhtÃkhkykuLku yÚkkøk «ÞíLkku MkkÚku ò¤ðe hÌkk Au.
ykþk hk¾eyu fu Mkðo¼k»kkykuLke sLkLke MktMf]ík ¼k»kk ¼khíkð»ko{kt Vhe økkihkÂLðík ÚkkÞ yLku ðirËf MkkrníÞLkk yÇÞkMk
«íÞu rðãkÚkeoykuLku ykf»koý WËT¼ðu.

12. Mk{kðíkoLk MktMfkh

‘±ï΢Š²²Ý¢Ý‹¼Úæ x¢éLÜéUH¢¼ì S±x¢ëã¢x¢}¢Ý}¢ì S¢}¢¢±¼üÝ}¢ì J’
rðãkÚkeoSðLkLke Mk{kró Mk{Þu íkÚkk øk]nMÚk SðLkLkk «kht¼ Ãkqðuo Mk{kðíkoLk MktMfkh fhðk{kt ykðu Au. ðuËkæÞÞLk Ãkqýo
fhe çkúñ[khe økwÁLke yk¿kk Mðefkhe ½hu ÃkkAk Vhíke ð¾íku økwÁ îkhk yÃkkíkku AuÕ÷ku MktMfkh yux÷u Mk{kðíkoLk MktMfkh. rðãkÇÞkMk
Ãkqýo ÚkkÞ yux÷u rðãkÚkeo Mkk{u çku {køko{ktÚke yuf {køko ÃkMktË fhðkLkku hnuíkku. Ãknu÷ku {køko øk]nMÚkk©{Lkku níkku, ßÞkhu çkeòu {køko
MkLÞkMkk©{Lkku níkku. øk]nMÚkk©{{kt «ðuþ {u¤ððk RåAíkk rðãkÚkeoLku økwÁ AuÕ÷ku WÃkËuþ ykÃkíkk yLku rðrÄ Ãkqðof yk©{{ktÚke
rðËkÞ ykÃkíkk.
ðirËf fk¤{kt 25 ð»koLke yðMÚkk ÚkkÞ íÞkhu yÇÞkMk Ãkqýo Úkíkku. rðãkÚkeo çkúñ[Þo Ãkqðof økwÁfw÷{kt hne ðuË-ðuËktøkLkku
yÇÞkMk Mk{kó fhe økwÁLke fMkkuxe{kt MkV¤ Úkíkku íÞkhu økwÁ íku{Lkku Mk{kðíkoLk MktMfkh fhíkk. Mk{kðíkoLk MktMfkh {kxu þw¼
rËðMkLke ÃkMktËøke Úkíke. þw¼ {wnqíko{kt økwÁLku ðtËLk fhe çkúñ[khe yk©{MÚk Þ¿kfwtz{kt AuÕ÷e yknwrík ykÃkíkku. yknwrík ykÃÞk
çkkË ðirËf É[kyku MkkÚku íku MLkkLk fhíkku. yk MLkkLk MkkÚku çkúñ[khe økwÁfw÷Lkk ðúík-rLkÞ{kuLkk çktÄLk{ktÚke {wõík Úkíkku. çkúñ[kheLkk
ðuþLkku íÞkøk fhe ÃkkuíkkLkk ÃkhtÃkhkøkík ðMºkku Äkhý fhe økwÁËrûkýk ykÃke økwÁ ÃkkMku ½hu sðkLke yk¿kk {køkíkku. yu Mk{Þu økwÁ
ËrûkýkLkku Mðefkh fhe AuÕ÷ku WÃkËuþ ykÃkíkk. yk WÃkËuþ rðãkÚkeoLkk nðu ÃkAeLkk SðLk{kt ¾qçk s {n¥ðLkku hnuíkku. yk{
Mk{kðíkoLk MktMfkh MkkÚku rðãkÚkeoLkwt íkÃkMÞkÃkqýo SðLk Mk{kó Úkíkwt.
yk MktMfkhLkk {kæÞ{Úke økwÁ rþ»ÞLku RrLÿÞ rLkøkún, ËkLk, ËÞk yLku {kLkð fÕÞkýLke rþûkk ykÃkíkk. WÃkrLk»kË{kt
Mk{kðíkoLk MktMfkh ð¾íku økwÁ îkhk yÃkkíkk WÃkËuþLkk {tºkku òuðk {¤u Au. ‘}¢¢¼ëÎï±¢ï |¢± J çмëÎï±¢ï |¢± J ¥¢Ó¢¢²ü Îï±¢ï |¢± J
¥ç¼ç‰¢ Îï±¢ï |¢± J S±¢Š²¢²¢æ }¢¢ Ðí}¢çμò}¢ì J’ ðøkuhu {tºkku îkhk økwÁ øk]nMÚkk©{Lku nrhÞk¤ku çkLkkððkLke «uhýk ykÃkíkk.
{kíkk-rÃkíkkLke Mkuðk fhðe, yk[kÞo-MkkÄwMktíkLku ykËh ykÃkðku, yríkrÚk Mkífkh fhðku, þk†kuLkwt yæÞÞLk fhðwt ðøkuhu ðuËðkõÞku
øk]nMÚkk©{Lkk fíkoÔÞLke «uhýk ykÃkíkk.
ðíko{kLk fk¤u yk MktMfkhLku Lkðku s ykuÃk {éÞku Au. suLku rËûkktík Mk{khkun (Convocation) fnu Au. ÞwrLkðŠMkxe îkhk
÷øk¼øk Ëh ð»kuo ÃkËðeËkLk Mk{khkunLkwt ykÞkusLk fhðk{kt ykðu Au. Mk{ks{kt su{Lkwt rðrþü ÞkuøkËkLk nkuÞ íkuðk {nkLkw¼kðkuLkk
nkÚku MLkkíkf ÚkÞu÷k rðãkÚkeoykuLku «{kýÃkºkku yÃkkÞ Au yLku Úkkuze½ýe «uhýkËkÞe ðkíkku ÚkkÞ Au, Ãkhtíkw ËçkËçkk¼uh Wsðkíkk yk
Mk{khkun{kt ðirËf fk¤ suðe økhe{k òuðk {¤íke LkÚke.
yksu Mk{ks{kt çkúñ[Þko©{Lke ÔÞkÏÞk s ¼wMkkR økR Au. yksu rðãkÚkeoyku WÃkËuþ Mkkt¼¤ðk íkiÞkh LkÚke yLku
yk[kÞkuoLkwt SðLk WÃkËuþ ykÃkðk suðwt hÌkwt LkÚke, íÞkhu Mk{kðíkoLk MktMfkh ÷øk¼øk {]ík«kÞ suðku ÚkR økÞku Au. økwÁfw÷ku suðe
MktMÚkk{kt yk MktMfkhLkwt Mkk[wt MðÁÃk òuðk {¤u Au.
(Mk{kðíkoLk MktMfkh suðku s çkeòu fuþkLík MktMfkh ½ýk þk†ku{kt òuðk {¤u Au yLku yk MktMfkhLku Mkku¤ MktMfkh{kt
11
www.gurukulparivar.org
 www.swaminarayangurukul.org

Mk{kðuþ fhðk{kt ykÔÞku Au. y{qf þk†ku{kt fuþkLík MktMfkh yLku Mk{kðíkoLk MktMfkhLku yuf s økýðk{kt ykðu Au. fuþkLík
MktMfkhLke rðrÄ Lke[u {wsçk nkuÞ Au.)
fuþkLík MktMfkh
ðuËkæÞÞLk Ãkqýo ÚkÞk çkkË yk MktMfkh fhðk{kt ykðu Au, su{kt çkúñ[khe çkxwLke «Úk{ðkh ûkkihf{o fnuíkk ËkZe-{qA Ëqh
fhðk{kt ykðu Au íkÚkk yLÞ Ãkrhðuþ Ãknuhkððk{kt ykðu Au. ðuËkæÞÞLk fk¤{kt sxk íkÚkk ãkiíkð†{kt çkxwLku hnuðkLkwt nkuÞ Au. ßÞkhu
yk MktMfkh Úkíkk «Úk{ðkh ûkkihf{o fhe, ð†-y÷tfkh Äkhý fhðkLkkt nkuÞ Au.
yk MktMfkhLke rðrÄ{kt økkÞLkwt ËkLk fhðkLkwt nkuðkÚke ykLku økkuËkLk MktMfkh Ãký fnuðkÞ Au. çkúñ[ÞoLke Mk{kró Mkq[f
íkhefu Ãký fuþkLík MktMfkhLkku WÕ÷u¾ Au. yk MktMfkh ÚkÞk çkkË økwÁLke yk¿kkÚke çkúñ[khe rððkn MktMfkhLkku yrÄfkhe çkLku Au.
‘¥‰¢¢S² x¢¢ï΢Ýç±{ïÚÝ‹¼Úæ ç±±¢ãÚèÿ¢¢æ çÝÚ±¼ü²Îìx¢éL: J’
fuþkLík yLku Mk{kðíkoLk MktMfkh{kt ðÄw ytíkh Lk sýkíkk ½ýk yk[kÞkuoyu yk MktMfkhLku Mk{kðíkoLk MktMfkhLkku s yuf ¼køk
økÛÞku Au.

13. rððkn MktMfkh

Mkku¤ MktMfkhku {knu÷ku çkkh{ku ÷øLk MktMfkh yrík {n¥ðLkku Au. ÷øLk MktMfkhÚke çkúñ[Þko©{{kt hnu÷e ÔÞÂõíkLkku
øk]nMÚkk©{{kt «ðuþ ÚkkÞ Au yLku Mkk{krsf SðLkLkk ykÄkhu Ä{o, yÚko, fk{ yLku {kuûkLke MkkÄLkk{kt «ð]¥k ÚkkÞ Au. rnLËw
Ä{o{kt øk]nMÚkk©{Lku çkúñ[Þko©{, ðkLk«MÚkk©{ yLku MkLÞkMkk©{Lkku Ãkku»kf fÌkku Au. rðï{kt ÷øk¼øk ík{k{ Ä{kuo fu òríkLkk
÷kufku{kt fkuRLku fkuR heíku ÷øLk MktMfkhLke «Úkk «[r÷ík Au. ÷øLk {kxu rððkn, Ãkkrýøkúný, ÃkrhýÞ ðøkuhu þçËku «[r÷ík Au.
¼khíkeÞ MktMf]rík yLkwMkkh rððkn yu yuf ÄkŠ{f rðrÄ Au. sqËk sqËk çku Ãkrhðkh- fwxwtçkLkk †e yLku Ãkw Á»kLkwt «u{Lkk
íkktíkýu òuzký ÚkkÞ Au. yk òuzkýÚke yuf ÃkrhðkhLkku ðtþ ykøk¤ ðÄu Au. ÷øLk MktMfkh{kt MkkÚku òuzkÞu÷k †e-ÃkwÁ»kLkku ËktÃkíÞ
MktçktÄ SðLk ÃkÞOíkLkku nkuÞ Au. ÷øLk MktMfkh ¼÷u yuf ÄkŠ{f rðrÄ Au, Ãkhtíkw íkuLkku ÔÞÂõík yLku Mk{ks WÃkh ¾qçk Ÿzku «¼kð Ãkzu
Au.
rððkn neLkktøkÃkqŠík {kxuLkku MktMfkh Au. rððkn îkhk çku îtî þÂõíkykuLkwt rðrÄðíkT òuzký ÚkkÞ Au. †e rðLkk ÃkwÁ»k yÄwhku
Au yLku ÃkwÁ»k rðLkk †e yÄwhe Au. çkÒkuLkwt rðrÄðík òuzký çkÒku ÃkkºkkuLku Ãkqýo çkLkkðu Au yLku Mk]rüLkwt h[Lkkí{f fkÞo ykøk¤ ðÄu Au.
rððknLku yuf Mkk{krsf MktMÚkk íkhefu Ãký yku¤¾ðk{kt ykðu Au, íkuÚke øk]nMÚkyu ðtþ rðMíkkh, øk]nMÚk ÔÞÂõíkyu rLkíÞ
fhðkLkk Ãkt[ {nkÞ¿k íkÚkk Ãkrhðkh, Mk{ks yLku hk»xÙ «íÞuLke ÃkkuíkkLke Vhòu øk]nMÚkkuyu Ãkqhe fhðkLke nkuÞ Au. øk]nMÚkkuyu
SðLk{kt hnu÷e fk{LkkLku rLkÞtrºkík fhe Mkk{krsf MkuðkfkÞkuoLke MkkÚku MkkÚku {kuûk «króLkk {køkuo ykøk¤ ðÄðkLkwt nkuÞ Au. ykÃkýe
MktMf]rík{kt ÷øLkLku yuf Þ¿k {kLkðk{kt ykÔÞku Au.
{Lkw»Þku WÃkh Ér»kÉý, ËuðÉý yLku rÃkík]Éý - yk ºký Éý nkuÞ Au. Þ¿k-ÞkøkkrËÚke ËuðÉý, þk†kuLkk yæÞÞLkÚke
Ér»kÉý yLku Ãkwºk«króÚke rÃkík]Éý{ktÚke {wõík ÚkR þfkÞ Au. yk Éý{ktÚke {wÂõík {u¤ððk rððkn fhðk ykð~Þf Au. {kxu
rnLËw Ä{o{kt rððknLku Ãkrðºk MktMfkh {kLkðk{kt ykÔÞku Au.
{kðLk SðLkLkwt ytrík{ æÞuÞ {kuûk «kró Au. yu æÞuÞLku {u¤ððk {køko{kt ytíkhkÞYÃk Úkíke sL{sL{ktíkhÚke Sð MkkÚku
òuzkÞu÷e rð»kÞðkMkLkkLkk ðuøkLku {tË Ãkkzðk íkÚkk MktMkkh{ktÚke ðihkøÞ søkkzðk rððkn sÁhe çkLku Au. MktMkkhLke {]øks¤ðíkT
h{ýeÞíkk ÃkkA¤ hnu÷k Ëw:¾ku Mk{sý rðLkk Ëu¾kíkk LkÚke. yÂøLkLke W»ýíkkLkku yLkw¼ð fhLkkh Vheðkh yÂøLk{kt nkÚk Lk Lkk¾u
íku{ yk¼kMke Mkw¾{kt hnu÷e yMkkhíkkLku yku¤¾ðk þk†ku{kt øk]nMÚkk©{ fhðkLkwt fÌkwt Au.
ykÃkýk þk†ku{kt rððknLkk ykX «fkh økýkÔÞk Au. çkúkñ rððkn, Ëið rððkn, yk»ko rððkn, «kòÃkíÞ rððkn,
ykMkwhe rððkn, økktÄðo rððkn, hkûkMke rððkn yLku rÃkþk[e rððkn. su{kt «Úk{ [khLku W¥k{ yLku AuÕ÷k [khLku yÄ{ økýðk{kt
ykÔÞk Au.
1. çkúkñ rððkn : fLÞkLkk rÃkíkk rðîkLk íkÚkk þe÷MktÃkÒk ÃkwÁ»kLkku rðrÄ Ãkqðof Mkífkh fhe, íkuLke ÃkkMkuÚke ftR ÷eÄk rðLkk
ÞÚkkþÂõík Ërûkýk MkkÚku ð†k¼q»kýkuÚke y÷tf]ík fLÞkLkwt ËkLk fhu Au. yk rððknLku MkkiÚke W¥k{ {kLkðk{kt ykÔÞk Au.
2. Ëið rððkn : MkËTøkwýe yLku f{oX ÔÞrfíkLku rðrÄÃkqðof fLÞkËkLk ykÃkðwt, íkuLku Ëið rððkn fnuðkÞ Au.
3. yk»ko rððkn : yk rððkn{kt fLÞkLkk rÃkíkk ÃkwÁ»k ÃkkMkuÚke økkÞ, çk¤Ë fu yLÞ ðMíkw Ä{oÃkqðof Mðefkhe fLÞkËkLk fhu
Au.
4. «kòÃkíÞ rððkn : fLÞk ÃkwÁ»k MkkÚku {¤e ÄkŠ{f íkÚkk Mkk{krsf fíkoÔÞku{kt suzkÞ íkuðk WÆuþÚke fhkíkwt fLÞkËkLk
«kòÃkíÞ rððkn fnuðkÞ Au.
WÃkÞwoõík [kh «fkhLkk rððknLku Wíf]ü {kLkðk{kt ykðu Au. yu{kt y÷tfkhkuÚke MkwMkÂßsík fLÞkLkwt ËkLk Ä{oÃkqðof fhðk{kt
ykðu Au. yk [kh «fkhLkk rððknku{kt WÃk÷f ¼uË Au, ÃkkÞkLkk fkuR ¼uË sýkíkk LkÚke. [khuÞ «fkh{kt ÞkuøÞ ÃkríkLke ÃkMktËøke,
12
www.gurukulparivar.org
 www.swaminarayangurukul.org

fLÞkËkLk íkÚkk Ãkqýo ÄkŠ{f rðrÄ ÚkkÞ Au íkÚkk Mkk{krsfíkk, ÄkŠ{fíkk yLku MktMfkrhíkíkkLkk ËþoLk ÚkkÞ Au. ykÚke yk «fkhLkk
rððknku MkðoLku {kxu Mkw¾ËkÞe Lkeðzu Au.
5. ykMkwhe rððkn : fLÞk rð¢Þ yÚkðk ÃkwÁ»k rð¢Þ fhe (ËnusLke ÷uðz-Ëuðz fhe)fhkíkk ÷øLkLku ykMkwhe rððkn
fnuðk{kt ykðu Au.
6. økktÄðo rððkn : ÃkwÁ»k íkÚkk †e ÃkhMÃkhLke ÃkMktËøkeÚke «u{¼kðLku ðþ ÚkR fhkíkk fk{kuÃk¼kuøkLku økktÄðo rððkn fnu
Au.
7. hkûkMke rððkn : fLÞkLkwt yÃknhý fhe íkuLke yLkeåAk nkuðk Aíkkt fhkíkk ÷øLkLku hkûkMke ÷øLk fnu Au.
8. rÃkþk[e rððkn : økkZ rLkÿk{kt Mkwíku÷e, {ã{ík íkÚkk çku¼kLk yðMÚkk{kt Ãkzu÷e fLÞk MkkÚkuLkku fk{kuÃk¼kuøk rÃkþk[e
rððkn fnuðkÞ Au.
yk WÃkhktík ÃkwhkíkLk fk¤{kt çknwÃkíLkeíðLke «Úkk «[r÷ík níke. çknwÃkíLkeíðLke «Úkk hkòyku, y{kíÞku íkÚkk ©uceykuLke
©e{tíkkRLke «ríkck {Lkkíke. fkuR ð¾ík ÃkwÁ»k rLk:MktíkkLkíðLku fkhýu çkeò rððkn fhíkku. «Úk{ Ãkrík-ÃkíLkeLkk {]íÞw ÃkAe Ãký çkeò
rððkn fhðk{kt ykðíkk. íku{s yksLkk Mk{Þ{kt Mk{ks{kt {iºkefhkh «Úkk «[r÷ík òuðk {¤u Au.
rðrðÄ MktMf]rík íkÚkk heík-heðks {wsçk Mk{ks{kt yksu MkøkkRÚke {ktzeLku rððkn MkwÄeLke «r¢Þk{kt yLkuf «fkhLkk
rðrÄ-rðÄkLk òuðk {¤u Au. Þk¿kðÕõÞ M{]rík{kt fLÞk íkÚkk ðhLke ÃkMktËøke fuðe heíku fhðe íkuLke rðMík]ík {krníke òuðk {¤u Au.
MkøkkR Ëhr{ÞkLk yÚkðk rððkn Ëhr{ÞkLk Úkíke rðrÄyku yLkuf hnMÞkuÞwõík nkuÞ Au. {tzÃk MÚkkÃkLk, ÃkeXe [ku¤ðe, ÃkkU¾ýk,
nMík{u¤kÃk, AuzkAuze, ftMkkhLke rðrÄ, fLÞkËkLk, nku{, Vuhk, MkóÃkËe ðøkuhu rðrÄLkk hnMÞkuLku Mk{SLku òu y{÷{kt {wfðk{kt
ykðu íkku ËktÃkíÞSðLk {Äwh çkLke hnu Au.
÷øLk rðrÄLke Mk{sý
÷øLk «Mktøku Úkíke rðrÄyku yðkh-Lkðkh rLknk¤eÞu yLku Mkkt¼¤eÞu Aeyu, Ãkhtíkw yu rðrÄLkku {{o þtw Au ? íku ykÃkýu òýíkk
nkuíkk LkÚke. ðhhkò Ãkhýðk ykðu íÞkhu íku{Lku ÃkkU¾ðk{kt ykðu Au. yk rðrÄ ð¾íku çkúkñý ÷kfzkLkku çkLkkðu÷ku LkkLkku hðRÞku,
{wþ¤ ÄwMkhe, íkhkf ðhhkòLkk {kÚkuÚke Wíkkhu Au yLku ÃkøkÚke fkurzÞwt ¼tøkkðe «ðuþ fhkðu Au. yk Ëhuf rðrÄyku ÃkkA¤ MkwtËh yÚkkuo
hnu÷k Au, su xwtf{kt ynª òuRyu.
÷øLk :- çku rðòríkÞ ËunLkk rðrÄ ÃkqðofLkk òuzkýLku ÷øLk fnu Au. Ãký íkuLkku ¾hku yÚko íkku yuðku Au fu çku Ëun îkhk çku {Lk
yuf fhðk. suLkkÚke «u{ «økxu, ykÂí{Þíkk ðÄu yu s ¾hk ÷øLk Au.
ðh½kuzku :- RrLÿÞku ÁÃke ½kuzkLku ytfwþ{kt hk¾ðk {kxuLke [uíkðýeLkwt yk «Úk{ Ãkøk÷wt Au.
ÃkkU¾ýwt :- ðhhkò Ãkhýðk ykðu íÞkhu íku{Lku ÷kfzkLkk çkLkkðu÷k LkkLkk hðR, {wþ¤, ÄwtMkhe yLku íkhkfÚke MkkMkw ÃkkU¾U Au.
íkuLkku yÚko yk «{kýu Au.
hðRÞku :- {k¾ý fkZðk {kxu su{ ËnªLku hðiÞkÚke ð÷kuððk{kt ykðu íku{ ËktÃkíÞ SðLkLku «u{{Þ çkLkkððk {kxu {LkLkk
íkhtøkkuLkwt {tÚkLk fheLku «u{Lkwt ËkunLk fhðk sýkðu Au.
{wþ¤ :- ðkMkLkkykuLku {wþ¤ (Mkktçku÷k)Úke ¾ktze Lkk¾e, «u{ «økxkððkLkwt fnu Au.
ÄwtMkhe :- MktMkkh ÁÃke hÚkLku Ãkrík-ÃkíLke ÁÃke çku [k÷fku Au. yk çktLku [k÷fku rþ÷ yLku MktÞ{Lkk [e÷k{kt Mk{ktíkh ÁÃku
[k÷eLku SðLk hÚkLku Mknfkh yLku «u{Úke ¾U[e Mkw¾e ÚkkÞ, yu{ fnuðk {køku Au.
íkhkf :- ÷øLk SðLk hu®xÞk suðwt Au. Ãkrík-ÃkíLke ÁÃke çku [¢Lku «u{Lke Ëkuhe ðzu yk íkhkf ([kf)Lku çktÄkÞu÷k yLku Vhíkk
hk¾u íkku s MLkun ÁÃke Mkwíkh Lkef¤u yu{ fnuðkLkku {ík÷çk Au. yk{ ÃkkU¾ðk ykðLkkh MkkMkw ðhLku {kÞhk{kt ykðíkk Ãknu÷k
MkkðÄkLk fhu Au. yuLkku sðkçk ðh MktÃkwx íkkuzeLku ykÃku Au.
MktÃkwx :- ðhLku ÃkkU¾e ÷eÄk ÃkAe çku fkurzÞkLkk MktÃkwxLku Ãkøk ík¤u ¼ktøkeLku ðh {kÞhk{kt «ðuþu Au. ykLkkÚke ðh yu{ fnuðk
{ktøku Au fu ík{khe [uíkðýe nwt Mk{ßÞku Awt, yksÚke {khk yuf÷kLke ykþk, RåAk, yh{kLkku Ãkh nwt nðu Lkrn [k÷wt. yuLkku y®n
¼ktøkeLku ¼w¬ku fÁt Awt. nðuÚke y{khk çktLkuLke ykþk, RåAk yLku yh{kLkku yuf nþu yLku íku «{kýu s MkkÚku {¤e SðLk Þkºkk
fheþwt.
ðh{k¤k :- Vq÷Lkk nkhÚke ðh-fLÞk yhMk ÃkhMkLkwt Mðkøkík fhu Au, Ãký økkuhçkkÃkk MkwíkhLke yuf yktxe çktLkuLkk øk¤k{kt
Ãknuhkðu Au. yk{ yuf s nkhÚke çktLkuLkk niÞk yuf fhðkLkku «ÞkMk Au.
nMík{u¤kÃk :- ÷øLk rðrÄLkwt yk {wÏÞ ytøk Au. ÃkkuíkkLke ÃkwºkeLkku nkÚk (Ãkkrý) {k-çkkÃk ðhhkòLku MkkUÃku Au yLku ðhhkò
íkuLkku Mðefkh (økúný) fhu Au. yk rðrÄLku Ãkkrýøkúný fnu Au yLku yuÚke Úkíkku nMík{u¤kÃk niÞk {u¤kÃk çkLke òÞ Au. yk rðrÄÚke
ðh½kurzÞkLkk niÞk{kt ykÂí{Þíkk «økxu Au. MkkÚkkuMkkÚk òLkiÞk-{ktzrðÞkLkk {Lk Ãký ykLktË yLku WÕ÷kMkÚke Lkk[e WXu Au.
{tøk¤ Vuhk :- ÷øLkLkk [kh Vuhk yu ÃkwÁ»kkÚkoLkk Vuhk Au : Ä{o, yÚko, fk{ yLku {kuûk. [kh Vuhk Vhðk{kt «Úk{Lkk ºký
Vuhk{kt ÃkwÁ»k ykøk¤ nkuÞ Au yLku [kuÚkk Vuhk{kt †e ykøk¤ nkuÞ Au. yk{ fu{ ? íkku «Úk{Lkk ºký VuhkLkk ºký ÃkwÁ»kkÚko: (1) Ä{o-
Ä{o Ãkk¤ðku Ãk¤kððku, (2) yÚko-ÃkiMkk f{kðk, (3) fk{-÷øLk SðLkLkk MktÞ{ÃkqðofLkk n¬ku, yk ºkýu{kt ÃkwÁ»k ykøk¤ nkuÞ Au
13
www.gurukulparivar.org
 www.swaminarayangurukul.org

yLku ÃkíLke yuLku yLkwMkhu Au. Úkkuzkt rðMíkkhÚke Mk{Syu íkku (1) Ä{o:- †eLkk rÃkÞh{kt øk{u íku Ä{o Ãk¤kíkku nkuÞ Ãký ÃkhÛÞk ÃkAe
Ãkrík su Ä{o Ãkk¤íkku nkuÞ íkuLku s †e yLkwMkhu Au yLku çkeò Ä{kuo, Ãkrík «íÞuLkk Ä{kuo, fwxwtçk «íÞuLkk Ä{kuo, ½hLkk ðrz÷ku «íÞuLkk Ä{kuo,
MktíkkLkku «íÞuLkk Ä{kuo, Mkøkkt-MktçktÄe yLku Mk{ks «íÞuLkk Ä{kuo ðøkuhu Ä{kuo Ãký ÃkríkLke {hS yLkwMkkh Ãkk¤u Au. (2) yÚko :- Ãkrík
f{kRLku ÃkiMkk ÷kðu íkuLkkÚke ÃkíLke ½hLkwt, fwxwtçkLkwt Ãkku»ký fhu Au. (3) fk{ :- †e yu ÷ßòLkwt «ríkf Au. ðtþð]rØ yÚkou yu nt{uþk ÃkríkLku
yLkwMkhu Au.
yk ºkýuÞ - Ä{o, yÚko yLku fk{ yu Ãkrík-ÃkíLkeLke RåAkLkwMkkh ÚkR þõíkk ÃkwÁ»kkÚkkuo Au. ßÞkhu [kuÚkku Vuhku {kuûk yu fkuRLke
RåAkLkwMkkh {¤íkku LkÚke. yu íkku Ä{kuoLkk rLkÞ{ Ãkk÷Lk yLku Mkuðk Mkw©w»kkÚke s {¤u Au yLku yu{kt †e nt{uþk ykøk¤ nkuÞ Au.
MknLkþÂõík, MkËk[kh, þe÷ ykrË økwýku †eyku{kt Mðk¼krðf Au. Ãkrík, MkkMkw, MkMkhk, ðrz÷ku «íÞuLkku ykËh, Mkuðk-Mk{¼kð,
Lkkufhku, økheçkku «íÞu fÁýk íkÚkk MktíkkLkku «íÞu Mk{íkk-{{íkk. yk çkÄk økwýkuLkku Mk{LðÞ yux÷u †e yLku yuÚke s yuLkk ykðk
økwýkuLku ÷eÄu íku {kuûkLkk {køko Ãkh ÃkwÁ»k fhíkk ykøk¤ Au yLku yux÷u ÷øLkLkk [kuÚkk Vuhk{kt †e ykøk¤ nkuÞ Au.
MkóÃkËe :- yk &÷kufku økkuhçkkÃkk çkku÷íkk nkuÞ Au. yu îkhk ðh-fLÞk yhMk-ÃkhMk Mkkík «rík¿kkyku ÷u Au yLku yuf çkeòLku
ðVkËkh íku{s MknkÞ¼qík ÚkðkLkk fku÷ ykÃku Au.
{tøk÷küf :- ÷øLkrðrÄ Ãkqhku Úkíkkt økkuhçkkÃkk LkðËtÃkríkLku ykrþðkoË ykÃkíkk &÷kufku çkku÷u Au yLku íku{Lkwt ËktÃkíÞ SðLk
Mkh¤, MkV¤ yLku «MkÒk rLkðzu yuðe {tøk¤ fk{Lkkyku fhu Au.
hk{ rËðzku :- rðËkÞ ð¾íku fLÞkLke {k «økxkðu÷ rËðzku nkÚk{kt ÷RLku rðËkÞ ykÃkðk ykðu Au. ykLkkÚke yu yu{ fnuðk
{ktøku Au fu nu rËfhe ! íkU íkkhe Mkuðk, Mkw©w»kk yLku MkËTøkwýkuÚke su{ íkkhk rÃkíkkLkwt ½h ysðkéÞwt Au íku{ s nðu íkwt yu MktMfkhkuÚke íkkhk
ÃkríkLkk ½hLku Ãký ysðk¤su.
(þk†ku{kt õÞktf rððkn MktMfkh ÃkAe yøLÞkÄkLk MktMfkhLkku WÕ÷u¾ òuðk {¤u Au. yk MktMfkhLku Ãký Mkku¤ MktMfkh
ytíkøkoík Mk{kðuþ fhðk{kt ykÔÞku Au.)
yøLÞkÄkLk MktMfkh
¥çxÝ{èü²¼ï Ÿ¢¢ñ¼ïÝ S}¢¢¼ïüÝ ±¢ ÜU}¢üç±à¢ï¯ï‡œ²x‹²¢{¢Ý}¢ì J
yøLÞkÄkLk MktMfkh rðrþü heíku yÂøLk MkkÚku òuzkÞu÷ku Au. rððkn Mk{Þu sð, ík÷ ykrË ÿÔÞkuÚke nku{Úke «økxkðu÷k
yÂøLkLku rððknkÂøLk fnu Au. yk yÂøLkLkwt Mkthûký øk]nMÚkkuyu SðLkÃkÞOík fhðkLkwt nkuÞ Au. þk†ku{kt øk]nMÚkyu «kík: MLkkLk fÞko
ÃkAe rLkíÞ yÂøLkfkÞo fhðkLkwt rðÄkLk Au, suLku økknoMÚkkÂøLk fnuðk{kt ykðu Au. rððkn MktMfkh ÚkÞk çkkË ÃkríkLku ÃkíLke MkkÚku Þ¿kf{o
fhðkLkku yrÄfkh «kó ÚkkÞ Au. Þk¿kðÕõÞ M{]rík{kt WÕ÷u¾ Au fu,
ÜU}¢ü S}¢¢¼Zç±±¢ã¢xÝ¢ñ ÜéU±èü¼ Ðíy²ãæ x¢ëãè J
΢²ÜU¢HN¼ï ±¢çÐ Ÿ¢¢ñ¼æ ±ï¼¢çÝÜU¢çxݯé JJ
ËkÞfk¤ yux÷u fu çku Ãkwºk nkuÞ íÞkhu ½h{kt hnu÷ku yÂøLk çkLLku{kt rð¼õík fhe yLkwckLk fhðkLkku Ãký WÕ÷u¾ «kó ÚkkÞ
Au. ½ýk øk]nMÚk rððkn MktMfkh Mk{Þu Ãký yøLÞkÄkLk MktMfkh fhu Au. rððkn MktMfkh Ãkqýo ÚkÞk çkkË Ëeðzku ÷RLku sðkLkku rhðks
yk MktMfkhLkwt «íkef Au.

14. ðkLk«MÚk MktMfkh

ðkLk«MÚk yuf yk©{ íkhefu ðÄw «[r÷ík Au, Ãkhtíkw øk]nMÚkk©{Lke Mk{kró yLku ðkLk«MÚkLke þÁykík Mkq[ðíke rðrÄLku
MktMfkh ÁÃku økúný fhðk{kt ykðe Au. øk]nMÚkk©{e ÃkkuíkkLkk ÃkrhðkhLkwt ¼hý-Ãkku»ký fhíkku Úkfku Äehu Äehu MktMkkhLke {kun-{kÞk,
çktÄLk íkÚkk ¼kuøkkuÚke rðhõík Úkíkku òÞ Au. Ãk[kMk ð»koLke ô{hu ½hu MktíkkLkkuLkk Ãký MktíkkLkku ÚkR økÞk nkuÞ Au. yk Mk{Þu ÃkrhðkhLkwt
Mk{økú W¥khËkrÞíð Äehu Äehu ÃkwºkkuLku MkkUÃke rLkð]¥k ÚkðkLkwt nkuÞ Au.
ykÃkýe MktMf]rík{kt {Lkw»ÞSðLkLku {wÏÞ [kh yk©{{kt ðnu[ðk{kt ykÔÞwt Au. «Úk{ çkúñ[Þko©{, su{kt ¿kkLk yŠsík
fhðkLkwt nkuÞ Au. çkeòu øk]nMÚkk©{, su{kt ÄLk«kró fhðe íkÚkk {ÞkoËk yLkwMkkh ¼kuøk ¼kuøkððkLkk nkuÞ Au. ºkeòu yk©{
øk]nMÚkk©{{ktÚke rLkð]¥k Úkðk {kxu nkuÞ Au yLku [kuÚkku MktLÞkMkk©{, su{kt MktÃkqýo rLkð]r¥k MkkÚku ¼økðËkuÃkkMkLkk fhðkLke nkuÞ Au.
yk [khuÞ yk©{{kt ðkLk«MÚkLku {wÏÞ Ëhßòu ykÃkðk{kt ykÔÞku Au. yk yðMÚkk{kt Ëuþ, Ä{o íkÚkk Mk{ksLke Mkuðk fheLku íkuLkwt
ykÃkýk WÃkh hnu÷wt su Éý íkuLkkÚke {wõík ÚkðkLkku yðMkh {¤íkku nkuÞ Au. {kxu SðLkLkku [íkwÚkkOþ ¼køk Ãkh{kÚkoLkk fkÞkuo{kt
ÔÞíkeík fhðku òuRyu.
ðkLk«MÚk{kt ÔÞÂõík MktÃkqýo rLkð]¥k LkÚke ÚkR þfíke, Ãkhtíkw ÃkkuíkkLke «ð]r¥kLkwt ÷ûÞ çkË÷ðkLkwt nkuÞ Au. MkktMkkrhf Ãk¤kusý{ktÚke
rLkð]¥k ÚkR ÃkkuíkkLkku Mk{Þ-þÂõík Ä{ofkÞo{kt, Mk{ks Mkuðk{kt yÚkðk Ëuþ Mkuðk{kt rðíkkððkLkk nkuÞ Au. ðkLk«ÂMÚkyu fwxwtçk-
Ãkrhðkh AkuzeLku õÞktÞ sðkLkwt LkÚke nkuíkwt, Ãkhtíkw çkkfeLkwt SðLk ÃkhkuÃkfkh {kxu Sðu yu ¾kMk {n¥ðLkwt nkuÞ Au. ðkLk«ÂMÚk fkixw®çkf
fkÞkuo{ktÚke rLkð]¥k ÚkkÞ Au, Ãkhtíkw òu fkuR Mk÷kn-Mkq[Lk ÷uðk ykðuíkku ÃkkuíkkLkk yLkw¼ðLkk ykÄkhu {køkoËþoLk yð~Þ ykÃku Au.
14
www.gurukulparivar.org
 www.swaminarayangurukul.org

LkËeLke su{ ðkLk«MÚk{kt ÃkkuíkkLkk yLkw¼ðsLÞ ¿kkLk îkhk Mk{ksLku fkuRLku fkuR heíku WÃkÞkuøke ÚkðkLkwt nkuÞ Au.
÷ktçkku Mk{Þ MktMkkhLkk ÔÞðnkhku{kt øk¤kzqçk zqçku÷k ÔÞÂõík {kxu yufkyuf rLkð]¥k Úkðwt y½Át Au, íkuÚke MkLÞkMk Ãknu÷k
ðkLk«MÚkk©{Lke ÔÞðMÚkk fhðk{kt ykðe Au. ðkLk«ÂMÚk MktMkkhe Ãký Au yLku MktLÞkMke Ãký Au, fkhý fu íku MktMkkh{kt hnu Au yLku
MktMkkhLkk fk{ fhu Au íkuÚke íku MktMkkhe Au. MktMkkhLkk yu fkÞkuo{kt ÃkkuíkkLkku MðkÚko LkÚke nkuíkku, íku{Lkk fkÞkuo Mk{ksLkk ¼÷k {kxu,
Ãkh{kÚko {q÷f nkuðkLku fkhýu íku MkLÞkMke Ãký Au. ðkLk«ÂMÚkLke «ð]r¥k Aqxíke LkÚke Ãký yu{Lke ynt-{{íðkËe ð]r¥k Aqxe òÞ Au.
íkuLkkÚke ÔÞÂõík ÔÞÂõík {xe Mk{üeÁÃk çkLku Au. MðfuLÿe {xe ÃkhfuLÿe çkLku Au.

15. MkLÞkMk MktMfkh

{Lkw»ÞSðLk{kt Ä{o, yÚko, fk{ yLku {kuûk yu [kh ÃkwÁ»kkÚko rMkØ fhðkLkk nkuÞ Au. «Úk{ ºký yk©{{kt Ä{o, yÚko yLku
fk{Lku yÚkuo ÃkwÁ»kkÚko fÞkuo nkuÞ Au. nðu ÃkAeLkk çkkfe hnu÷k SðLk{kt fuð¤ yuf {kuûk yÚkuo WÃkkÞku fhðkLkk nkuÞ Au. {kuûk «kró
s MkLÞkMk MktMfkh ÷uðkLkwt {wÏÞ MkkÄLk Au. {Lkw»ÞSðLkLkku yk ytrík{ íkçk¬ku Au.
{LkwM{]rík{kt fÌkwt Au,
‘Ó¢¼é‰¢ü}¢¢²é¯¢ï |¢¢x¢æ y²vy±¢ S¢æx¢¢‹ÐçÚ±íÁ¢ï¼ì J’
‘yÚkkoíkT ykÞw»ÞLkk [kuÚkk ¼køk{kt Mk{Mík Mktøk-MkkÚk AkuzeLku MkLÞkMk økúný fhðku.’
Mk{Mík fk{LkkykuLkku íÞkøk fhe hne økÞu÷e Úkkuze-½ýe ðkMkLkkykuÚke {wõík Úkðk {kxu yLku {kuûk «kró {kxu su MkkÄLk
yÚkðk yÇÞkMk fhðk{kt ykðu íkuLku MkLÞkMk fnu Au. Ãkwhký fk¤{kt MkLÞkMk økúný fhe rLkð]r¥kLkku Mk{Þ støk÷ku{kt ÃkMkkh fhðk{kt
ykðíkku, Ãkhtíkw yksLkk Mk{Þ{kt yu þõÞ Lk nkuðkÚke ½hu s MkLÞkMke suðwt SðLk SððkLkwt nkuÞ Au.
fwxwtçkLke yu»kýkykuÚke {wõík ÚkÞu÷k ðkLk«ÂMÚk{kt nsw Úkkuze-½ýe Ëuþ-fk¤Lke, yn{T-{{íðÃkýkLke ¼kðLkkyku hnu÷e
nkuÞ Au. AuÕ÷u íkuLkkÚke Ãký {wõík ÚkR {kuûk {køkuo «Þký fhðkLkwt nkuÞ Au. MkLÞkMk økúný fÞko ÃkAe ÔÞÂõík fkuR Ëuþ, fwxwtçk fu
òríkLkku hnuíkku LkÚke. MkLÞkMke MkðoÚkk Míkwrík-®LkËk, n»ko-þkuf, hkøk-îu»k ðøkuhuÚke Ãkh nkuÞ Au. íkuLku fkuR {kÁ-íkkÁ nkuíkwt LkÚke. íku
MktÃkqýo Ãkýu Ãkh{kí{kLku þhýu Mk{ŠÃkík hnu Au. Mk{ks íkhVÚke SðLkWÃkÞkuøke su ÃkËkÚkkuo Mkk{uÚke {¤u íkuLkkÚke ÃkkuíkkLkwt SðLkrLkðkon
fhu Au.
suðe heíku ðkLk«MÚk ÃkAe MkLÞkMke ÚkðkÞ Au, yu s heíku çkúñ[Þko©{ ÃkAe Ãký MktLÞkMke ÚkR þfkÞ Au. þk†ku{kt fÌkwt
Au fu ‘²ÎãÚï± ç±ÚÁ¢ï¼ ¼ÎãÚï± Ðí±íÁ¢ï¼ì J’ yÚkkoíkT ßÞkhu MktÃkqýo ðihkøÞ WËÞ ÚkR ykðu íÞkhu MkLÞkMk yk©{ ytøkefkh fhðku.
MkLÞkMk MktÃkqýo ðihkøÞLku ãkuíkf Au. fkuR çk÷ec SðLku «kht¼u s ðihkøÞ WËÞ ÚkR ykðu íkku íku MkLÞkMk økúný fhu Au.
ðirËf «Úkk «{kýu MkLÞkMke Ãkrhðúksf Au. íku økkuËkunLk{kºkÚke ðÄkhu Mk{Þ yuf søÞkyu hkufkR þfíkku LkÚke. ftÚkk,
fkirÃkLk, fküÃkkºkÚke ðÄw ÃkËkÚkoLkku Mktøkún fhe þfíkku LkÚke. yÂøLkLku MÃkþeo þfíkku LkÚke. Ãk]Úðe ÃkkÚkhýwt yLku ykfkþ ykuZðkLkwt nkuÞ
Au. ykðk fÃkhk rLkÞ{ Ãkk¤ðk yksLkk Mk{Þ{kt þõÞ LkÚke. íkuÚke þk†ku{kt f¤eÞwøk{kt MkLÞkMkLkku rLk»kuÄ fÞkuo Au.
yÒkMk{k «kýðk¤k þheh íkÚkk Ëwçko¤ {Lkðk¤k {Lkw»ÞÚke f¤eÞwøk{kt MkLÞkMk ½ýku fXý Ãkzu Au. {kxu Úkkuze AqxAkx
MkkÚkuLkku MkLÞkMk yksLkk Mk{Þ{kt ðÄkhu rníkkðn Au. íkuÚke s ¼økðkLk ©e Mðkr{LkkhkÞý, hk{kLktËk[kÞo, hk{kLkwò[kÞo ðøkuhu
yk[kÞkuoyu MkLÞkMke suðe s rðhõík Ãkh{ntMk «ÚkkLku rðfMkkðe Au. yksu MkíMktøk{kt ¼økðkLk ©e Mðkr{LkkhkÞýLkk su øk]nMÚk
ykr©íkku Au yu Ãký y{wf ô{hu MktMkkhLke Mkðo ÔÞÚkkykuLkku MktÃkqýo íÞkøk fhe ½hu hÌkk Úkfk s yuf Ãkh{ntMkLku þku¼u yuðwt SðLk
Sðíkk nkuÞ Au, su MkLÞkMk yk©{Lke ÃkqŠík fhu Au.

16. ytíÞuüe MktMfkh

®nËwykuLkk SðLkLkku ytrík{ MktMfkh ytíÞuüe Au, suLke MkkÚku yuLkk yk yirnf SðLkLkku ytrík{ yæÞkÞ Ãkqhku ÚkkÞ Au.
{hý ÃkAeLke yk AuÕ÷e r¢ÞkLku ytíÞuüe (AuÕ÷ku Þ¿k) fnu Au.
ÔÞÂõíkLkwt {]íÞw LkSf ykðu íÞkhu fhkLkkhe fux÷ef r¢ÞkykuLkwt ðýoLk ÃkhtÃkhk{kt òuðk {¤u Au. ÔÞÂõíkLkk ¼krð fÕÞký
{kxu çkúkñýku yLku rLkÄoLkkuLku ËkLk yÃkkÞ Au. ËkLk{kt økkÞLkwt ËkLk {qÕÞðkLk Au. yu ðiíkhýe fnuðkÞ Au. {]íÞwLkk ykøk{Lk Mk{Þu
{hLkkhLkwt þheh MðåA ¼qr{Lku økkÞLkk AkýÚke ÷eÃkðk{kt ykðu Au yLku íkuLkk WÃkh h¾kÞ Au. yÂøLk «ßðr÷ík fhkÞ Au. yuLkwt
{Míkf W¥kh rËþk íkhV h¾kÞ Au. ðuËkuLkk {tºkkuå[kh íkuLkk fkLk ÃkkMku fhkÞ Au. øktøkks¤, íkw÷MkeÃkºk ðøkuhu {kU{kt {wfkÞ Au, Ëeðku
«økxkðkÞ Au, {tºkkuå[kh fu &÷kufkuå[kh fhkÞ Au, ¼sLk-feíkoLk økðkÞ Au.
rðrÄ :- ðirËf fk¤{kt {]íÞw ÃkAe íkhík s nku{ Úkíkku. yÂøLk{kt ½eLke [kh yknwrík yÃkkíke. yksu Þ¿kÄ{oLkk nÙkMkLke
MkkÚku yk rðrÄ ÷wó ÚkR Au. íkuLku çkË÷u {w¾{kt íkw÷MkeÃkºk MkkÚku Úkkuzktf ÃkkýeLkkt xeÃkkt huzkÞ Au. çktøkk¤{kt {hýkMkÒk ÔÞÂõíkLku LkËe
rfLkkhu ÷R sR íkuLkkt ËunLku yÄo¼køk Ãkkýe{kt zwçkkzkÞ Au, yk r¢Þk ytíkso÷e fnuðkÞ Au. íÞkhçkkË WËwBçkhLke ÷kfzeLke yuf
LkLkk{e (XkXze) çkLkkððk{kt ykðu Au, suLkk Ãkh f]»ý {]øk[{oLkku yuf xwfzku ÃkkÚkhe {kÚkwt Ërûký íkhV yLku {kU W¥khLke çkksw hk¾e
15
www.gurukulparivar.org
 www.swaminarayangurukul.org

þçkLku íkuLkk Ãkh {qfðk{kt ykðu Au. þçkÞkºkk{kt {]ík ÔÞÂõíkLkku ßÞuc Ãkwºk ykøk¤ hnu Au. yu ÃkkuíkkLkk nkÚk{kt çk¤íke {kx÷e hk¾eLku
[k÷íkku, suLku økknoÃkíÞ yÂøLkÚke Mk¤økkððk{kt ykðíke. þçkÞkºkk{kt ðÞkuð]Øku ykøk¤ [k÷íkk. «k[eLk fk¤{kt †eyku Ãký
ÃkkuíkkLkk ðk¤kuLku yMíkÔÞMík fhe M{þkLk{kt síke. {]ík ÔÞÂõíkLke ÃkíLke yuLkwt Lkuík]íð ÷uíke. nk÷ †eyku M{þkLk{kt síke LkÚke, Ãký
rðÄðk †e ÃkkuíkkLkk ftfýkrË Mkki¼køÞ r[ö ¼ktøke Lkkt¾e íkuLkku nt{uþ {kxu íÞkøk fhu Au.
ytrík{ Þkºkk ½hÚke M{þkLk ¼qr{ MkwÄe ºký søÞkyu rðhk{ {kxu hkufkÞ Au, ßÞkt rðþu»k rðrÄrðÄkLk fhðk{kt ykðu Au.
{køko{kt Þ{MkqõíkLkku ÃkkX fhðk{kt ykðu Au. ykhtr¼f r¢Þkyku Mk{kó ÚkÞk ÃkAe Ëkn ykht¼kÞ Au. M{þkLk{kt þçkLku çkkéÞk
ÃkAe ÷kzðkðk¤ku ½zku ¼køke Lkkt¾ðk{kt ykðu Au, suLku ‘½zku ÷kzðku’ fnu Au. þçkËnLk ÃkAe ÃkwÁ»kku ykMkÃkkMk ftR òuÞk rðLkk
M{þkLk ¼qr{{ktÚke ÃkkAk Vhu Au. íÞkhçkkË WËf-f{o rðrÄ fhðk{kt ykðu Au, su{kt {]ík ÔÞÂõíkLku s÷ yÃkoý fhðk{kt ykðu Au.
{]ík ÔÞÂõíkLke Mkkík{e fu ËMk{e ÃkuZe MkwÄeLkk çkÄk s MktçktÄeyku LkSfLkk s¤kþÞ{kt MLkkLk fhe «òÃkríkLke Míkwrík fhu Au, ÃkkuíkkLkwt
{w¾ Ërûký íkhV hk¾e Ãkkýe{kt zqçkfe {khu Au yLku {]ík ÔÞÂõíkLkwt Lkk{ ÷uíkkt yuLku s¤Lke ytsr÷ ykÃku Au. yk ÃkAe hktÄu÷ku ¼kík
fkøkzkyku {kxu s{eLk Ãkh Lkkt¾ðk{kt ykðu Au. çkÄk yuf Ãkrðºk MÚk¤u çkuMku Au. MkqÞkoMík ÃkAe ½uh ÃkkAk Vhu Au.
ytíÞuüe r¢ÞkLkwt {n¥ð :- ytíÞuüe r¢Þk ®nËw Ä{o{kt yíÞtík MkkÄkhý Au. yu{kt Ãkkh÷kirff Ãkh{kÚkoLkwt ík¥ð hnu÷wt Au.
ÔÞÂõíkøkík, fwxwtçkøkík yLku Mkk{krsf MðåAíkk yLku MðkMÚÞ {kxuLkwt yu{kt rðÄkLk fhu÷wt Au. rðÞkuøkÚke WíÃkÒk þkufLku Ëqh fhðk {kxu
yu{kt swËk swËk WÃkkÞ ËþkoÔÞk Au. «uíkkí{kLkk Qæðoøk{Lk yLku ykæÞkÂí{f fÕÞký {kxuLkku Ãký yk MktMfkh{kt Mktfuík Au.
{kLkðËunLke rLkhÚkofíkkLkwt «ríkf Ëkuýe :- ykÃkýe ¼khíkeÞ MktMf]rík {nkLk Au. íkuýu ©e hk{ suðk Rïhe yðíkkhLkwt
ÃkqsLk fÞwo Au íkku hkðýLkk Ér»kÃkýkLkk økwýkuLku Ãký ËþkoÔÞk Au. íkuýu f]»ý sL{Lkk økwýøkkLk økkÞk Au íkku {Lkw»ÞLkk {]íÞwLkku Ãký
{rn{k økkÞku Au yLku íkuLkkÚke Ëw:¾e Lk Úkðk sýkÔÞwt Au.
M{þkLk{kt «ríkfÁÃku ÷R sðkíke ËkuýeLkku rLkËuoþ fhe çkkuÄ ykÃÞku Au fu {kxeLkk h{fzktÁÃke Ëun ytíku {kxe{kt s
rð÷eLk ÚkR sðkLkku Au. {kýMk sL{Úke {]íÞw MkwÄe yLkuf Mkw¾-Ëw:¾{ktÚke, fÃkhk Mktòuøkku{ktÚke ÃkMkkh ÚkkÞ Au, Ãkhtíkw yu yux÷ku
Ëw:¾e LkÚke Úkíkku sux÷ku íkuLkwt fkuR MðsLk {kíkk, rÃkíkk, Ãkwºk, Ãkwºke, ¼kR, Ãkrík fu ÃkíLke {]íÞw Ãkk{u Au. M{þkLkÞkºkk íkÚkk M{þkLk{kt
Lkïh ËunLku yÂøLkËkn yÃkkíkku nkuÞ yu Mk{ÞLkwt ðkíkkðhý fkuRÃký fXkuh rË÷Lke ÔÞÂõíkLku n[{[kðe {qfu Au. Ãkhtíkw ykÃkýk
þk†ku sýkðu Au fu íkwt Ëw:¾e Lk Úkk, yk íkku Sð yLku rþðLkwt r{÷Lk Au. M{þkLk yu rþðLkwt rLkðkMkMÚkkLk Au. M{þkLku yÂøLk MkkÚku ÷R
sðkíke Ëkuýe {Lkw»Þ ËunLke rLkhÚkofíkkLkwt «ríkf Au. yøkkWLkk Mk{Þ{kt íkku su yÂøLk rððknfkÞo MktÃkÒk fhðk{kt WÃkÞkuøk{kt ÷uðkíkku
yu s yÂøLkLku ½h{kt ð»kkuo MkwÄe «ßðr÷ík hk¾ðk{kt ykðíkku yLku {kýMkLkwt {]íÞwt Úkíkkt íku s yÂøLkLku {kx÷e{kt M{þkLku ÷R sR
íkuLkkÚke {Lkw»Þ ËunLku yÂøLkËkn Ëuðk{kt ykðíkku. fk¤¢{u íku{kt VuhVkh ÚkÞku, Ãkhtíkw Ëkuýe{kt yÂøLk ÷R íku yÂøLk îkhk {Lkw»Þ ËunLku
yÂøLkËkn ykÃkðkLke rðrÄ yksu Ãký yÂMíkíð Ähkðu Au.
{]íÞwLku Mkk{kLÞ {Lkw»Þ {nkËw:¾Ë økýu Au, Ãkhtíkw {nkÃkwÁ»kku íkuLku {]íÞw íkhefu Mðefkhíkk s LkÚke. {]íÞwLku íkuyku szLkwt
YÃkkLíkhý yLku [uíkLkLkwt ðu»kktíkhý økýu Au. {kýMku yýwçkkuBçk- nkRzÙkusLk çkkuBçk çkLkkÔÞk. íku çkeò økúnku{kt økÞku, {nkþÂõíkþk¤e
çkLÞku, Ãkhtíkw íkuLkwt {]íÞw rLkrùík Au. íku øk{u íkux÷ku Wzu Aíkkt Rïhe {]íÞw íkuLku ðkMíkrðfíkkLke Ähíke Ãkh ÷kðe ãu Au.
yk LkkLkfze Ëkuýe ykÃkýLku çkkuÄ ykÃku Au fu nwt su {kxe{ktÚke çkLku÷e Awt, íku s {kxe{kt hkðý, fwt¼fýo, ftMk suðk ÄwhtÄhku
Ãký {]íÞwLku þhýu ÚkRLku ¼¤e økÞk. yk çkkçkíkLkwt ©uc WËknhý ykÃkýLku RríknkMk «rMkØ {nkLk rMkftËhLkk SðLk{ktÚke {¤u Au.
rMkftËh rðïrðsuíkk níkku. íkuLkk yuf ykËuþ WÃkh ÷k¾ku ÞkuØkyku ÃkkuíkkLkwt çkr÷ËkLk Ëuðk {kxu nksh hnuíkk. {kuxk-{kuxk Mk{úkxku
íkuLke Mk{ûk {Míkf Íwfkðíkk, Aíkkt yu {nkLk rMkftËh ytíku {]íÞwLku þhý ÚkÞku yLku íkuLkk Lkïh ËunLkku ¾wÕ÷ku nkÚk Ëþkoðíkku níkku fu
‘nwt yk søkík{kt ¾k÷e nkÚku ykÔÞku níkku yLku ¾k÷e nkÚku s sR hÌkku Awt. {kxe{ktÚke çkLku÷ku ytíku nwt {kxeLkk þhýu s òðwt Awt.’
søkíkLkk çku «ðknku Au. yuf ÷kirff {køko Au, çkeòu ¼økðËT{køko Au. ÷kirff {køkuo [k÷Lkkhkyku {kxu {]íÞw ¼Þkðn nkuÞ
Au. ßÞkhu ¼økðkLkLkk ¼õík {kxu {]íÞw {tøk÷ nkuÞ Au. ¼õík {]íÞwÚke zhíkku LkÚke, íkuLkku Mkk{Lkku fhu Au. yLku {]íÞwLkku ¼Þ yu{Lku s
÷køku Au, su{ýu yk MktMkkh{kt ykðeLku su fhðkLkwt níkwt íku Lk fÞwO nkuÞ yLku çkesw s ÚkÞwt nkuÞ. {kxu rLk®ùík {]íÞwLkk zhLku Ëqh fhðkLkku
yuf s WÃkkÞ Au yLku íku Au Ãkh{kÚkoLkku. ßÞkhÚke Mk{Syu íÞkhÚke òu MkËTðíkoLk, Mkuðk yLku Ãkh{kí{kLke WÃkkMkLkk{kt SðLkLku òuze
ËRyu íkku ytíkMk{Þ ¾hu¾h ¼Þhrník yLku Mkw¾{Þ rðíku Au.
{]íÞw ÃkAeLke rðrÄyku :-
Ëknr¢Þk ÃkAe yrMÚk Mkt[ÞLke rðrÄ ykðu Au. yÂøLkËknLkk çkeò fu ºkeò rËðMku ¼uøkk fhu÷k yÂMÚkLku yuf Ãkkºk{kt
¼hðk{kt ykðu Au. íÞkhçkkË yLkwfw¤íkkyu yu yrMÚkLku øktøkk, Lk{oËk suðe Ãkrðºk LkËeyku yÚkðk Ãkrðºk Mkhkuðh{kt ÃkÄhkððk{kt
ykðu Au.
rnLËwÄ{o{kt {wÏÞíðu yÂøLk MktMfkhLkwt {n¥ð ðÄkhu Au, Ãkhtíkw fkuR {nkÃkwÁ»kku, rMkØ {nkí{kyku íkÚkk hksÃkrhðkhLkk
ÔÞÂõík ËuníÞkøk fhu íÞkhu yu{Lkk þhehLku s{eLk{kt yu{Lkk WÃkh Ëkxe Mk{krÄ h[ðk{kt ykðu Au. yÚkðk {nkÃkwÁ»kkuLkk yÂMÚkLku
fwt¼{kt ÃkÄhkðe, s{eLk{kt Ëkxe íkuLkk WÃkh Mk{krÄ h[ðk{kt ykðu Au. yk WÃkhktík r¾úMíke, {wÂM÷{, ÞnwËe ðøkuhu Ä{o{kt Ãký

16
www.gurukulparivar.org
 www.swaminarayangurukul.org

þçkLku s{eLk{kt ËkxðkLke «Úkk òuðk {¤u Au.

rnLËwykuLke ytíÞuüe r¢ÞkLke AuÕ÷e rðrÄ ®ÃkzËkLkLke Au. þk†ku yLkwMkkh {]íÞw ÃkAeLkk «Úk{ rËðMkÚke {ktze çkkh{k
rËðMk MkwÄe [ku¾kLkk ÷kxLkku økku¤ku çkLkkðe ®ÃkzËkLk fhkÞ Au. {]ík ÔÞÂõíkLkku ykí{k MkeÄku rÃkík]÷kuf{kt ÃknkU[íkku LkÚke. fux÷kuf
Mk{Þ yu «uíkLkk ÁÃk{kt hnu Au. þçkËnLk ÃkAeLkk çkkh{kt rËðMku Mk®ÃkzefhýLke r¢Þk îkhk yu rÃkík]÷kuf{kt ÃknkU[u Au. yk rðrÄ{kt
»kkuzþ ©kØ fhkÞ Au. ©kØ fhkðLkkh {Míkf WÃkh {wtzLk fhkðu Au. MkhkððkLke rðrÄ ËMk{ktÚke çkkh{kt rËðMk MkwÄe [k÷u Au. fkuR
ð¾ík ËMk{k yLku yrøkÞkh{k rËðMkLke rðrÄ LkËe rfLkkhu fhkÞ Au. íkuh{kLke rðrÄ ½hu ÚkkÞ Au. çkkh{ktLkk rËðMku MkøkkMktçkÄe
®ÃkzËþoLk fhu Au yLku rðËun ÔÞÂõíkLkk ®ÃkzLkk ºký xwfzk fhe yøkkWLkk ÃkqðoòuLkk ®Ãkz MkkÚku ¼u¤ðe Ëuðk{kt ykðu Au. íkuh{ktLkk
rËðMku {]íkÔÞÂõíkLku þGÞkËkLk yÃkkÞ Au.
rÃkík]ykuLke ík]ró {kxu ©ØkÚke fhkíke rðrÄLku ‘©kØ’ fnu Au. Ëh {rnLku {krMkf ©kØ yLku Ãknu÷k ð»kuo ‘MktðíMkhe’ fhkÞ Au.
¼kËhðk {rnLkkLkk f]»ýÃkûkLku ‘©kØÃkûk’ fnuðkÞ Au. ÔÞÂõík su ríkrÚkyu {]íÞw Ãkk{e nkuÞ yu ríkrÚkyu íku{Lkwt ©kØ WsðkÞ Au.
Mkki¼køÞðíke †eykuLkwt Lkð{eLkk rËðMku, çkk¤fkuLkwt [kuÚkLkk rËðMku yLku rÃkík]ykuLkwt y{kðkMÞkyu ©kØ fhðk{kt ykðu Au.
*** **
ðíko{kLk Mk{Þ{kt {kLkðíkkLkwt {wÕÞ ½xíkwt òÞ Au yLku LkiríkfíkkLkwt ÃkíkLk ÚkR hÌkwt Au, íÞkhu yk Mkku¤ MktMfkhLke rðrÄ òu
Ëhuf ½hu yÃkLkkððk{kt ykðu íkku Mk{ks{kt nÙkMk ÚkÞu÷k {wÕÞkuLku ÃkkAk ÷kððk Mkh¤ çkLkþu. yksu ßÞkhu MktMfkh þwt Au ? yu s
fkuRLku ¾çkh LkÚke íÞkhu ynª ÚkÞu÷ku LkkLkfzku «ÞkMk sÁh WÃkÞkuøke Úkþu. Mk{ks{kt yk çkÄk MktMfkhku{kt fw¤ÃkhtÃkhk yLku Ëuþ-
òríkLkk ¼u˼kð MkkÚku VuhVkh òuðk {¤u Au, suLke LkkUÄ ÷uðe.

17
www.gurukulparivar.org