TỔNG LIÊN ĐOÀN LAO ĐỘNG VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÔN ĐỨC THẮNG

KHOA KHOA HỌC ỨNG DỤNG
 
  
SEMINAR MÔN DI TRUYỀN HỌC

 
 
CHIẾT XUẤT DNA
(DNA EXTRACTION)
 
 
 
Người hướng dẫn: TS TRẦN THỊ DUNG
Người thực hiện: 1/ VÕ NGUYỄN NGỌC TRÂN -62101198
2/ ĐỖ THỊ PHƯƠNG DU - 62100378
3/ NGUYỄN ĐOÀN SÁNG - 62101172

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, NĂM 2022

Nhóm 19:
+ VÕ NGUYỄN NGỌC TRÂN_62101198
+ ĐỖ THỊ PHƯƠNG DU_62100378
+ NGUYỄN ĐOÀN SÁNG_62101172

CHỦ ĐỀ: PHƯƠNG PHÁP CHIẾT XUẤT DNA

1.GIỚI THIỆU:
Trong lĩnh vự c nghiên cứ u khoa họ c về cá c kỹ thuậ t củ a di truyền họ c,
ta có thấ y có nhiều phá p rấ t bổ ích như khuếch đạ i DNA, điện li DNA,
nhâ n bả n DNA. Mộ t trong số đó là phương phá p chiết xuấ t DNA,
phương phá p nà y đã giú p ích cho chú ng ta rấ t nhiều cho lĩnh vự c
chỉnh sử a gen và y họ c cá nhâ n.
Tá ch chiết DNA là mộ t bướ c quan trọ ng trong ngà nh sinh họ c phâ n tử
nhờ có bướ c này chú ng ta có thể giả i mã và tìm ra trình tự ADN củ a vi
khuẩ n, virus, độ ng vậ t,...ngoà i ra nó cò n đượ c ứ ng dụ ng trong cá c
phò ng thí nghiệm phâ n tử , di truyền họ c và sinh vậ t họ c.
NỘI DUNG: Đượ c xem là phương phá p quan trọ ng đượ c sử dụ ng trong
sinh họ c phâ n tử .
Điểm khở i đầ u cho cá c qui trình theo sau như chuẩ n đoá n, định lượ ng,
phâ n tích di truyền.
Kết tủ a thô củ a DNA, lầ n đầ u tiên đượ c thự c hiện bở i Friedrich
Miescher và o nă m 1869, ô ng dung phương phá p sinh hó a để tá ch chiết
DNA – mà ô ng gọ i là nuclein, từ tế bà o bạ ch cầ u và tinh trù ng.
2. QUY TRÌNH THỰC HIỆN:
a/ Các bước tổng quát:
 Bướ c 1: Phá mà ng

 Bướ c 2: Loạ i bỏ Protein

  Bướ c 3: Tủ a Nucleic Acid

-Tuy rằ ng chỉ có 3 bướ c cơ bả n nhưng khi thự c hiện ta cò n rấ t nhiều

bướ c sau đó và cò n phả i đả m bả o kĩ thuậ t mộ t cá c tỉ mỉ để đả m bảo
chấ t lượ ng cũ ng như số lượ ng cho cá c bướ c thí nghiệm và nghiên cứ u
sau đó :
Đầ u tiên ta cầ n chuẩ n bị dụ ng cụ :
1. Buồ ng vô trù ng (biology cabinet)
2. Má y li tâ m tố c độ cao( tố c độ tố i đa" 14000 vò ng/phú t)
3. Má y Vortex
4. Pipet: 10µl, 20µ l, 100µl, 200µl, 100µl
5. Đầ u cồ n có mà ng lọ c
6. Ố ng Eppendorf 1,5ml vô trù ng khô ng có Enzym Nucleaza
7. Ố ng PCR vô trù ng 0.2ml, khô ng có Emzym Nucleaza
8. Tủ lạ nh 4-8 độ c, tủ â m sâ u-20 độ c
9. Gă ng tay
10. Bao trù m đầ u và trang phụ c vô trù ng khá c
11. Cá c dụ ng cụ phả i đượ c khử trù ng bằ ng nồ i hấ p nhiệt.
CHÚ Ý: Đố i sở hữ u nhữ ng dụ ng cụ to hơn mà khô ng thể hấ p
vô trù ng sử dụ ng thuố c tẩy và cồ n làm cho sạ ch bề mặ t mà
dò ng xú c tiếp. Pipet và nhữ ng cô ng cụ xử lý mẫ u cầ n thao tá c
trong tủ hú t sạ ch.
b/ Hóa chất:
+ Proteinase K,
+ Phenol/chloroform.
+ Đệm li giả i tế bà o.
+ Cồ n tuyệt đố i để tá ch chiết DNA.
c/ Các phương pháp tách chiết:
Dự a và o tính chấ t củ a 2 loạ i tế bà o khá c nhau, ta chia thà nh 2 phương
phá p tá ch chiết khá c nhau.
1. Phương pháp tách chiết ADN truyền thống: ( dù ng cho cá c
loạ i tế bà o có cấ u trú c mềm như mô , biểu bì,....)
 Bước 1: Phá màng tế bà o, mà ng nhâ n: nghiền tế bà o, mô
trong dung dịch chấ t tẩ y (SDS) và Proteinase để phá vỡ mà ng
tế bà o, mà ng nhâ n, phó ng thích ADN ra mô i trườ ng cù ng lú c
phâ n hủ y cá c Protein kết liên mang ADN.
 Chấ t tẩ y là phâ n tử lưỡ ng cự c, sẽ hà i hò a mang Protein mà ng và
cá c phâ n tử Phospholipid khiến phá vỡ cấ u trú c mà ng.

 Chấ t tẩ y ion hó a sở hữ u tá c dụ ng phá mà ng mạ nh, chấ t tẩ y khô ng

ion hó a có tá c dụ ng phá mà ng nhẹ hơn.

Bước 2: Loạ i bỏ Protein:

 Sau khi phá vỡ tế bà o, ADN sẽ đượ c trộ n lẫ n trong dung dịch chứ
cá c thà nh phầ n khá c củ a tế bà o chủ yếu là protein trong dung
dịch.

 Phenol-Chloroform khô ng tan trong nướ c nhưng mang khả nă ng

là m cho biến tính protein. Do đó , protein sẽ bị tủ a lạ i lú c gặ p
phenol. Trong khi ấ y ADN thì khô ng bị tủ a bở i phenol nên vẫn
tan trong nướ c. Lú c ly tâ m phenol/Chloroform nặ ng sẽ lắ ng
xuố ng dướ i, protein tủ a sẽ nằm tạ i danh giớ i củ a nướ c và phenol,
cò n ADN thì nằ m lạ i trong pha nướ c ở phía trên. Thu nướ c cấ t
ADN nà y để thự c hà nh cá c bướ c tiếp theo.

Bước 3 : kết tủ a và lọ c lấ y ADN

 Sau bướ c tủ a protein, ADN thu đượ c nằ m trong dung dịch vớ i
dung mô i là nướ c. Sử dụ ng Ethanol hoặ c Isopropanol để tủ a ADN
trong dung dịch. Sau đó ly tâ m để thu cặ n ADN. Cặ n ADN nà y có
thể đượ c rử a trong Ethanol 70% mộ t hoặ c hai lầ n để là m sạ ch
mẫ u. Tiếp theo để cho bay hơi cồ n và huyền dịch hó a cặ n ADN
thu đượ c trong đệm.

 Từ đó ta có mẫ u ADN từ cá c tế bà o có cấ u trú c mềm để phâ n tích

và nghiên cứ u.
 2. Phương pháp tách chiết ADN từ xương.
Bước 1: Khử trù ng:
 Bề mặ t xương phả i đượ c xử lý bằ ng thuố c tẩy và đự ng trong
nướ c đự ng sạ ch.

 Bề mặ t ngoà i củ a xương phả i đượ c mà i sạ ch loạ i bỏ tạ p chấ t và

chấ t cạ n bá m bề mặ t. Là m khô vậ t phẩ m.

Bước 2: Nghiền lấ y 750mg bộ t xương trộ n đều trong 6ml dung

dịch đệm( gồ m EDTA 0,1M, NaCl 10%, Proteinase K) .Ủ hỗ n hợ p
trong 9 tiếng ở 370 độ C để mẫu vậ t phó ng thích ADN. Sau khi ủ ,
cá c dò ng đượ c ly tâ m tố c độ cao để dung dịc bỏ nhữ ng tạ p chấ t
khô ng nhu yếu. bổ sung thêm muố i amoni acetat và tủ a ADN ở
trong cồ n trong để kết tủ a ADN. giai đoạ n nà y thự c hiện và ủ hỗ n
hợ p trong đá lạ nh để tố i ưu hiệu suấ t tủ a ADN. hỗ n tạ p sau ấ y
đượ c ly tâ m, lọ c bỏ hỗ n tạ p lắ ng, thu và hò a tan ADN trong nướ c
khử ion.
3.ỨNG DỤNG:
 Ly trích / tá ch chiết DNA là mộ t quy trình đượ c sử dụ ng rộ ng rãi
cho sinh họ c phâ n tử , nghiên cứ u y tế, liệu phá p gen và đặ c biệt
là cá c phả n ứ ng PCR cầ n mẫ u axit nucleic chấ t lượ ng cao hoặ c
cự c kỳ tinh sạ ch.
 Cô ng nghệ chiết xuấ t DNA đã tạ o điều kiện thuậ n lợ i cho sự tiến
bộ trong kiến thứ c về bộ gen ngườ i và đó ng mộ t vai trò quan
trọ ng trong sự ra đờ i củ a nhiều lĩnh vự c khá c nhau trong khoa
họ c như chỉnh sử a gen và y họ c cá nhâ n hó a.
 Trích ADN giú p xá c định đượ c trình tự cá c nucleotid trên cá c
gen, từ đó xá c định đượ c cá c tính trạ ng ứ ng dụ ng trong chọ n
giố ng câ y trồ ng, sả n xuấ t vaccin phò ng và trị mộ t số bệnh di
truyền ở độ ng vậ t, ngườ i …
 Kiểu gen có tính di truyền phả n á nh mố i quan hệ huyết thố ng
trong chủ ng tộ c, gia đình, xá c định đượ c chính xá c cá thể rấ t hữ u
dụ ng trong cô ng tá c nhâ n diện nhâ n thâ n. Đặ c biệt hơn nữ a,
 phương phá p tá ch xuấ t DNA cò n đượ c quan tâ m bở i vì nó đã gó p
phầ n và o xét nghiệm PCR trong chuẩ n đoá n bệnh covid-19.
 Ngoà i ra chiết xuấ t DNA cò n có thể giú p ích trong việc phá t hiện
chỉ tiêu pathogen gâ y bệnh trong thự c phẩ m như Salmonella,
Listeria, Vibrio, Ecoli,…
4.HÌNH ẢNH,VIDEO:

Kỹ thuật chiết DNA trong phòng thí nghiệm

Lịch sử hình thành chiết xuất DNA
https://youtu.be/qfa0hi6s35E: VIDEO VỀ CHIẾT XUẤT DNA Ở
NGƯỜI

5.KẾT LUẬN:
- Sau lần thự c hiện đầ u tiên và o nă m 1869 củ a Friedrich Miescher, việc
thiết kế cá c phương phá p tá ch chiết có sự tiến bộ nhanh chó ng và ngà y
cà ng đá ng tin cậ y hơn. Việc tá ch chiết đượ c thucjwhieenj dễ dà ng và
nhanh chó ng, tiết kiệm lượ ng chi phí và đem lạ i nhữ ng nă ng suấ t cao
hơn. Tấ t cả đã tạ o điều kiện thuậ n lợ i cho sự tiến bộ trong kiến thứ c về
bộ gen ngườ i và đó ng vai trò quan trọ ng đố i vớ i nhữ ng sự ra đờ i củ a
cá c lĩnh vự c khoa họ c khá c như chỉnh sử a gen và y họ c.
- Thế nhưng, do nhữ ng hạ n chế trong việc tạ o ra cá c sả n phẩ m có độ
tinh khiết cao và tiện lợ i sử dụ ng nên khô ng có quy trình duy nhấ t nà o
có thể á p dụ ng đượ c cho tá t cả cá c trườ ng hợ p chiết xuấ t DNA. Vì vậ y,
chú ng ta cầ n đề ra nhữ ng giả i phá p để sớ m khắ c phụ c cá c hạ n chế
trong kỹ thuậ t chiết xuấ t DNA để có kết quả tố t nhấ t mà chú ng ta
mong muố n.Sự cả i tiến trong thiết kế cá c phương phá p tá ch chiết / ly
trích hiện có và phá t triển cá c kỹ thuậ t mớ i sẽ là độ ng lự c để định
hướ ng sự phá t triển hơn nữ a củ a cô ng nghệ tá ch chiết DNA trong
tương lai.
6.ĐỐ VUI:
Câ u 1: Phương phá p chiết xuấ t DNA có mấy bướ c cơ bả n?
Đá p á n: 3 bướ c
Câ u 2: Mụ c đích củ a phương phá p chiết tá ch DNA là gì?
Đá p á n: Giải mã và nghiên cứ u DNA củ a ngườ i và độ ng vậ t.
Câ u 3: Đâ u là má y dù ng để chiết xuấ t DNA tự độ ng?

A.

B.
 C.
Đá p á n: C
Câ u 4: Kết tủ a thô củ a DNA cô lậ p tìm ra nă m nà o? Do ai thự c hiện?
Đá p á n: Nă m 1869 bở i Friedrich Miescher

7.TÀI LIỆU THAM KHẢO:

http://vienloci.org.vn/ky-thuat-ly-trich-dna-rna-lich-su-phat-trien-
va-hien-tai/
https://xetnghiemditruyen.com.vn/phuong-phap-va-nguyen-ly-cua-
viec-tach-chiet-adn/?
fbclid=IwAR0exlFajXqHJfUxg45cQhcFKQLPjQ0l5efcF8fEVYWXqDVCaS
0tp6lLI18
https://123docz.net/document/65615-cac-buoc-co-ban-cua-phuong-
phap-tach-chiet-dna.htm