NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

Ι. ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ

Η λειτουργία που επιτελούν τα διακριτικά γνωρίσματα συνίσταται στο ότι η χρήση τους
καθιστά δυνατή την διάκριση των επιχειρήσεων, των προϊόντων και των υπηρεσιών από
άλλες επιχειρήσεις, άλλα προϊόντα ή υπηρεσίες (διακριτική λειτουργία). Η δυνατότητα
εξατομίκευσης των προϊόντων, υπηρεσιών και των επιχειρήσεων είναι απαραίτητη
προϋπόθεση για την ομαλή λειτουργία της αγοράς. Ο συναλλασσόμενος, ο καταναλωτής και ο
ανταγωνιστής πρέπει να μπορεί να διακρίνει την επιχείρηση, με την οποία θέλει να
συναλλαγεί καθώς και τα προϊόντα που θέλει να αγοράσει, χωρίς να διατρέχει τον κίνδυνο να
εκλάβει άλλη επιχείρηση ως αυτήν που είχε στο νου του ή άλλα προϊόντα ως αυτά που ήθελε
να αγοράσει.

Όλα τα διακριτικά γνωρίσματα έχουν οικονομική αξία που αντανακλά την επιτυχία της
παραγωγού επιχείρησης στην αγορά. Διακριτικά γνωρίσματα που είναι ευρέως γνωστά ή
διακριτικά γνωρίσματα φήμης που έχουν ευρεία απήχηση στο καταναλωτικό κοινό, μπορεί να
περικλείουν τεράστια οικονομική αξία.

Ο δικαιούχος διακριτικού γνωρίσματος μπορεί να εκμεταλλευθεί την διαφημιστική αξία του

παραχωρώντας έναντι ανταλλάγματος σε τρίτους άδεια χρήσης του, ακόμα και για ανομοειδή
προϊόντα ή υπηρεσίες ή και για διαφημιστικούς λόγους μόνο (image transfer).

Παραδοσιακά γίνεται διάκριση μεταξύ διακριτικών γνωρισμάτων επιχείρησης (επωνυμία,

διακριτικός τίτλος) και διακριτικών γνωρισμάτων εμπορευμάτων ή υπηρεσιών (σήμα και άλλα
– μη κατατεθέντα – διακριτικά γνωρίσματα, ιδιαίτερος διασχηματισμός προϊόντος).

Το ισχύον δίκαιο των διακριτικών γνωρισμάτων δεν είναι ενιαίο. Το δίκαιο των σημάτων
ρυθμίζεται σε ειδικό νόμο, τον 4679/2020 ενώ η προστασία των υπόλοιπων διακριτικών
γνωρίσματα ρυθμίζεται στον ν. 146/1914 περί αθέμιτου ανταγωνισμού.

Ο τρόπος κτήσης των διακριτικών γνωρισμάτων δεν είναι ενιαίος. Για την κτήση δικαιώματος
στο σήμα απαιτείται η τήρηση ορισμένων διατυπώσεων (τυπικό σύστημα), ενώ για την
κτήση των άλλων διακριτικών γνωρισμάτων αρκεί είτε απλώς η χρήση είτε η επικράτησή τους
στις συναλλαγές (ουσιαστικό σύστημα).
1
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

ΣΗΜΑ

Είναι το διακριτικό γνώρισμα προϊόντων ή υπηρεσιών μιας επιχείρησης. Επιτελεί λειτουργία

προέλευσης, καταδεικνύει δηλαδή τη σύνδεση που υπάρχει μεταξύ προϊόντος ή παρεχόμενης
υπηρεσίας και επιχείρησης.

Στο άρ. 121 του ν. 4072/2012 ορίζεται ως σήμα κάθε σημείο επιδεκτικό γραφικής
παράστασης, ικανό να διακρίνει προϊόντα και υπηρεσίες. Από τον ορισμό αυτόν προκύπτει
ότι σήμα μπορεί να αποτελέσουν οπτικές ενδείξεις (επωνυμία, γράμματα, αριθμοί, φράσεις,
εικόνες ή και συνδυασμός τους), ήχοι (μουσικά κομμάτια), τρισδιάστατα αντικείμενα (σχήμα
προϊόντος), τίτλοι εφημερίδας, διαφημιστικό σύνθημα, κ.ά.

Υπό τον πρόσφατο νόμο (ν. 4679/2020) η διακριτική ικανότητα συνεχίζει να συνιστά βασικό
χαρακτηριστικό της έννοιας του σήματος, αντικαθίσταται όμως η έννοια της επιδεκτικότητας
γραφικής παράστασης από την έννοια της δυνατότητας αναπαράστασης ως στοιχείου της
ένοιας του σήματος. Κατοχυρώνονται συνακόλουθα νέες μορφές σημάτων (λεκτικό –
απεικονιστικό – τρισδιάστατο – σήμα θέσης – σήμα μοτίβου – χρώμα – ηχητικό σήμα – σήμα
κίνησης – οπτικοακουστικό – ολογραφικό).

ΣΗΜΑΤΑ ΦΗΜΗΣ: Πρόκειται για σήματα που έχουν αυξημένο βαθμό καθιέρωσης στις
συναλλαγές, διαθέτουν μοναδικότητα (υπό την έννοια ότι δεν έχουν φθαρεί από την
παράλληλη χρήση τους και από άλλους ανταγωνιστές), έχουν ιδιαίτερη διακριτική δύναμη,
ιδιοτυπία, μακρά κυκλοφορία, υψηλό μερίδιο αγοράς, μακρά εντατική και συστηματική
διαφήμιση και υπάρχει θετική εικόνα του κοινού για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που
διακρίνουν (Ford, Audi, Coca - cola, Adidas, ΜΙΣΚΟ, ΦΑΓΕ, ΝΟΥΝΟΥ).

Στον αντίποδα των σημάτων φήμης υπάρχουν τα ασθενή σήματα (που δεν έχουν ιδιαίτερη
διακριτική δύναμη) και τα ισχυρά (που έχουν αυξημένη διακριτική δύναμη, η οποία όμως δεν
φτάνει στο επίπεδο της διακριτικής δύναμης των σημάτων φήμης).

2
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

Όσο ισχυρότερο έιναι το σήμα, τόσο περισσότερο θα πρέπει να διαφοροποιείται από αυτό
ένα άλλο σήμα που του μοιάζει, ειδικά όταν το τελευταίο καλείται να διακρίνει
προϊόντα/υπηρεσίες της ίδιας κλάσης.

ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΑ ΣΗΜΑΤΑ

(Άρθρα 123 και 124 ν. 4072/2012 και αντιστοίχως 4 και 5 του ν. 4679/2020 – Λόγοι
απόλυτου και σχετικού απαραδέκτου)

ΑΠΟΛΥΤΑ ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΑ

- Όσα δεν επιδέχονται γραφικής παράστασης (οτιδήποτε αντιληπτό με τη γεύση, την

αφή, την όσφρηση)
- Όσα δεν έχουν διακριτική ικανότητα, δεν μπορούν δηλαδή να προκαλέσουν τον
απαραίτητο συνειρμό περί συσχέτισης προϊόντος - σήματος (π.χ. μια τελεία, ένας κύκλος, μια
ευθεία γραμμή) – Όταν γίνεται λόγος για διακριτική ικανότητα, εννοούμε τη συγκεκριμένη
διακριτική ικανότητα, δηλαδή την ικανότητα της κατατεθείσας ένδειξης να διακρίνει τα
συγκεκριμένα εμπορεύματα ή τις συγκεκριμένες υπηρεσίες που αναφέρονται στη δήλωση
κατάθεσης. Έτσι, μπορεί η ένδειξη «diesel» να μην έχει διακριτικότητα προκειμένου για
κινητήρες ή για καύσιμη ύλη, να έχει όμως εφόσον πρόκειται να διακρίνει είδη μόδας.
Κριτήριο της ύπαρξης ή μη διακριτικής δύναμης είναι κατά βάση η αντίληψη των σχετικών
συναλλακτικών κύκλων.
- Οι περιγραφικές ενδείξεις, όσες δηλαδή δηλώνουν το είδος, την ποιότητα, τις
ιδιότητες, την ποσότητα, τον προορισμό, την αξία, τη γεωγραφική προέλευση ή τον χρόνο
παραγωγής του προϊόντος ή της υπηρεσίας που παρέχεται (π.χ. «το γάλα», «το καλαμπόκι»,
«τυρί Άρτας», «ταπητοκαθαριστήριο») – Η χρήση των προσδιοριστικών στοιχείων σε
συνδυασμό με άλλα μη περιγραφικά λεκτικά ή εικαστικά στοιχεία μπορεί να καθιστά την
ένδειξη προστατεύσιμη ως σήμα, εφόσον στη συνολική εντύπωση που δημιουργείται δεν
υπερισχύουν τα περιγραφικά στοιχεία ή εφόσον η σύνθετη ένδειξη είναι λεξιλογικά
πρωτότυπη π.χ. «Baby – Dry». Κρίθηκε ότι η ένδειξη ΦΟΥΣΚΩΤΟ για φουσκωτά σκάφη ή

3
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

περιοδικά με συναφή θεματολογία, δεν είναι δυνατό να προστατευθεί ως σήμα αφού είναι
δηλωτική του είδους του εμπορεύματος που διακρίνει. – Ιδιαίτερη σημασία παρουσιάζουν οι
ενδείξεις γεωγραφικής προέλευσης που δεν μπορεί να μονοπωληθούν από έναν καταθέτη,
εκτός αν η χρησιμοποιούμενη γεωγραφική ένδειξη έχει επικρατήσει να διακρίνει τα προϊόντα
που προέρχονται από ορισμένη επιχείρηση. Περίπτωση τοπωνυμίου που μπορεί να
προστατευθεί ως σήμα είναι εκείνο που δεν συνδέεται με την παραγωγή του προϊόντος, για το
οποίο ζητείται η καταχώριση, πχ η ένδειξη Casablanca για να διακρίνει δίσκους φωνογράφου
ή η ένδειξη Όλυμπος για ηλεκτρονικούς υπολογιστές. – Είναι δυνατόν ένα προστατευόμενο
σήμα να καταλήξει να υποδηλώνει το είδος εμπορεύματος, να γίνει δηλαδή περιγραφικό λόγω
της συχνής παράλληλης χρήσης του από ανταγωνιστές και της μη δίωξής του από τον
δικαιούχο πχ η λέξη «βαζελίνη». Στην περίπτωση αυτή παύει η ουσιαστική προστασία του
σήματος.
- Οι κοινόχρηστες ενδείξεις που αναπόφευκτα δεν έχουν διακριτική ικανότητα (π.χ.
«το αλάτι», «το νέο», «το γλυκό»). Νομολογιακά ωστόσο έχει κριθεί ότι είναι δυνατό να
χρησιμοποιηθεί μια κοινόχρηστη ένδειξη ως σήμα, υπό την προϋπόθεση ότι χρησιμοποιείται
κατά τρόπο αποκλίνοντα από τη συνήθη χρήση της (π.χ. η ένδειξη ESKIMO, παρόλο που είναι
κοινόχρηστη ως ένδειξη, έχει κριθεί ότι παραδεκτά έχει χρησιμοποιηθεί για να διακρίνει
προϊόντα ψύξης – ψυγεία.)
- Σήματα που στερούνται διακριτικής ικανότητας, επικράτησαν όμως στις
συναλλαγές (λόγω της χρήσης τους) πχ το σήμα ΔΕΛΤΑ για να διακρίνει γαλακτοκομικά
προϊόντα ή το σήμα IBM για ηλεκτρονικούς υπολογιστές
- Ενδείξεις αντίθετες στα χρηστά ήθη ή την δημόσια τάξη (π.χ αγκυλωτός σταυρός)
- Ενδείξεις που περιέχουν κρατικά ή θρησκευτικά σύμβολα
- Σημεία που αποτελούνται από γεωγραφική ένδειξη (π.χ. «γραβιέρα Νάξου»)
- Σημεία παραπλανητικά (π.χ η απεικόνιση ενός κλαδιού ελιάς επί προϊόντος που
παρασκευάζεται από καλαμποκέλαιο, κατά τρόπο που ο καταναλωτής να παραπλανάται και
να θεωρεί ότι το προϊόν είναι παρασκευασμένο από ελαιόλαδο)
- Σημεία που η κατάθεσή τους αντίκειται στην καλή πίστη ή έγινε κακόπιστα (π.χ.
διακριτικός τίτλος μιας επιχείρησης που χρησιμοποιείται για χρόνια στις συναλλαγές,
συνεπώς χαίρει αναγνωρισιμότητας και αποδοχής στους οικείους συναλλακτικούς κύκλους
[παρόλο που δεν έχει καταχωριστεί ως σήμα] και κακόπιστα επιχειρείται να καταχωριστεί ως
4
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

σήμα από ανταγωνιστή ή περίπτωση καταθέτη σήματος που σκοπό έχει την παρεμπόδιση
δραστηριοποίησης τρίτου στην αγορά ή που δεν έχει πρόθεση χρήσης του σήματος).

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΑ (Σύγκρουση με προγενέστερο διακριτικό γνώρισμα του

ουσιαστικού συστήματος ή σήμα)
Η σύγκρουση εδώ λύνεται με βάση την αρχή της χρονικής προτεραιότητας, η οποία διέπει
το όλο δίκαιο των διακριτικών γνωρισμάτων. Αυτό σημαίνει ότι το προγενέστερα κατοχυρωθέν
σήμα απολαμβάνει προστασίας σε βάρος του όμοιου/παρόμοιου που επιχειρείται να
καταχωρισθεί σε μεταγενέστερο χρόνο. Ωστόσο, επειδή από πουθενά δεν προκύπτει η
υποχρέωση κάποιου να κατοχυρώσει μια ένδειξη ως σήμα, πρέπει να προστατευθεί σύμφωνα
με την αρχή της χρονικής προτεραιότητας και εκείνος που δεν έχει κατοχυρώσει μια ένδειξη ως
σήμα μεν, χρησιμοποιεί ωστόσο αυτή την ένδειξη ως διακριτικό γνώρισμα στην πράξη
(διακριτικό γνώρισμα του ουσιαστικού συστήματος).
- Σημεία που προκαλούν κίνδυνο σύγχυσης – συσχέτισης με προγενέστερα σήματα.
Εδώ λαμβάνονται υπόψιν στοιχεία όπως το κατά πόσον τα σήματα διακρίνουν
προϊόντα/υπηρεσίες που ανήκουν στην ίδια κλάση (= κατηγορία προϊόντων/υπηρεσιών) ή
κατά πόσο η δραστηριότητα των επιχειρήσεων που κατοχύρωσαν τα σήματα εντοπίζεται στην
ίδια ή σε διαφορετικές αγορές:
α) Η προς καταχώριση ένδειξη ταυτίζεται με ήδη καταχωρισμένο σήμα, ωστόσο τα προϊόντα
που προορίζεται να διακρίνει ανήκουν σε άλλη κλάση από εκείνη των προϊόντων που
διακρίνονται από το πρώτο σήμα (π.χ. η ένδειξη ΤΣΑΝΤΑΛΗΣ προοριζόμενη να διακρίνει
αναψυκτικά, προκαλεί κίνδυνο σύγχυσης ως προς την ένδειξη ΤΣΑΝΤΑΛΗΣ που ήδη
χρησιμοποιείται για να διακρίνει προϊόντα αλκοολούχα) (απομίμηση σήματος)
β) Η προς καταχώριση ένδειξη δεν ταυτίζεται, ωστόσο ομοιάζει με ήδη καταχωρισμένη ως
σήμα ένδειξη και συγχρόνως τα διακρινόμενα προϊόντα ανήκουν στην ίδια κλάση (π.χ. η
ένδειξη abibbas που διακρίνει αθλητικά είδη προκαλεί κίνδυνο σύγχυσης με την ένδειξη adidas
που διακρίνει επίσης αθλητικά είδη) (παραποίηση σήματος)
γ) Η προς καταχώριση ένδειξη ομοιάζει με ήδη καταχωρισμένη ως σήμα ένδειξη, χωρίς τα
διακρινόμενα προϊόντα να ταυτίζονται (π.χ. η ένδειξη KOSTA RODA που διακρίνει έπιπλα
μπορεί να προκαλέσει κίνδυνο σύγχυσης με το σήμα KOSTA BODA που διακρίνει είδη
οικιακού εξοπλισμού)
5
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

** Κατά τη νομολογία του ΔΕΚ, όσο μεγαλύτερη διακριτική δύναμη έχει αποκτήσει ένα σήμα,
τόσο πιθανότερος είναι ο κίνδυνος σύγχυσης που μπορεί να προκληθεί σε βάρος του.
Αντιστοίχως πρέπει να τύχει μεγαλύτερης προστασίας, η οποία αποσκοπεί αφενός στην
αποτροπή της εκμετάλλευσης της φήμης του ήδη καθιερωμένου προγενέστερου σήματος,
αφετέρου στην αποφυγή του κινδύνου ευτελισμού της καλής φήμης του γνωστού
προγενέστερου σήματος.
- Ενδείξεις που προσκρούουν σε προγενέστερο διακριτικό σημείο ή γνώρισμα
που χρησιμοποιείται στις συναλλαγές (εμπορική επωνυμία – διακριτικός τίτλος).

Α. Κυριότερα σημεία του ν. 4072/2012

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΗΣ (Άρ. 134 – 149)

Κατάθεση Δήλωσης στην Υπηρεσία Σημάτων του Υπουργείου Ανάπτυξης  Δημιουργία

ηλεκτρονικής καρτέλας  Εξέταση από τον Εξεταστή της Υπηρεσίας Σημάτων  Δεκτή η
Αίτηση και Δημοσίευση της απόφασης στον διαδικτυακό τόπο της Γενικής Γραμματείας
Εμπορίου (ΓΓΕ) // Απόρριψη της Αίτησης, Κοινοποίηση της αποορριπτικής απόφασης στον
καταθέτη και δημοσίευσή της στον διαδικτυακό τόπο της ΓΓΕ

ΠΡΟΣΒΟΛΗ ΑΠΟΡΡΙΠΤΙΚΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΕΞΕΤΑΣΤΗ

 Με προσφυγή (άρ. 144) εντός 60 ημερών από την κοινοποίηση της προσβαλλόμενης
απόφασης ενώπιον της Διοικητικής Επιτροπής Σημάτων (ΔΕΣ). Η απόφαση της ΔΕΣ
μπορεί να προσβληθεί περαιτέρω με Προσφυγή ενώπιον των Διοικητικών
Δικαστηρίων (Άρ. 146). Προσφεύγων ο καταθέτης - αιτούμενος την καταχώριση του
σήματος

ΠΡΟΣΒΟΛΗ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΠΟΥ ΚΑΝΕΙ ΔΕΚΤΗ ΤΗΝ ΔΗΛΩΣΗ

 Με ανακοπή (άρ. 140) εντός 3 μηνών από την δημοσίευση στον διαδικτυακό τόπο της
ΓΓΕ. Ανακόπτων ο έχων έννομο συμφέρον ή ο δικαιούχος προγενέστερου σήματος

6
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

Από τη στιγμή που γίνει απρόσβλητη η απόφαση που κάνει δεκτό το σήμα, θεωρείται αυτό
καταχωρισμένο από την ημέρα υποβολής της δήλωσης (άρ. 147). Η προστασία του σήματος
διαρκεί επί 10 έτη με δυνατότητα ανανέωσης (άρ. 148)

ΑΠΩΛΕΙΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΣΗΜΑ

- Με την παρέλευση 10 ετών από την κατάθεσή του και κατόπιν παρόδου άπρακτης της
προθεσμίας 6μήνου για την ανανέωσή του (άρ. 148 παρ. 1 και 4)
- Με την παραίτηση του δικαιούχου (άρ. 159)
- Με τη διαγραφή του σήματος λόγω έκπτωσης από το δικαίωμα (με τελεσίδικη
απόφαση ΔΕΣ) ύστερα από αίτηση του έχοντος έννομο συμφέρον (άρ. 162) [στις
περιπτώσεις που δεν έχει πραγματοποιηθεί ουσιαστική χρήση του σήματος εντός
5ετίας από την καταχώριση ή έχει διακοπεί η χρήση του σήματος επί 5 συνεχόμενα
έτη ή το σήμα έγινε κοινόχρηστο εξαιτίας αδράνειας του δικαιούχου ή υπάρχει
κίνδυνος παραπλάνησης του κοινού]
- Με τη διαγραφή του σήματος λόγω ακυρότητας (με τελεσίδικη απόφαση ΔΕΣ) –
Αιτούμενος την διαγραφή είναι ο έχων έννομο συμφέρον (άρ. 161) – η Αίτηση
ακυρότητας βασίζεται σε λόγους απόλυτου ή σχετικού απαραδέκτου που υπήρχαν
κατά το χρόνο της καταχώρισης του σήματος

ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ ΣΗΜΑΤΟΣ (Άρ. 131)

Απαιτείται ιδιωτικό έγγραφο και καταχώριση στο Μητρώο Σημάτων

ΑΔΕΙΑ ΧΡΗΣΗΣ (Άρ. 132)

Απαιτείται συμφωνία μεταξύ παρέχοντος την άδεια και αδειούχου

Μπορεί να είναι αποκλειστική (αφορά αποκλειστικά και μόνο ένα πρόσωπο) ή απλή (αφορά σε
περισσότερα πρόσωπα)

7
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

Δυνατότητα κατάσχεσης του σήματος ως ειδικού περιουσιακού στοιχείου (1022 επ. ΚΠολΔ)

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΣΗΜΑΤΟΣ ΑΠΟ ΑΠΟΨΕΩΣ ΑΣΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ (άρ. 150 –
156)

Σε περίπτωση παράνομης χρήσης ή καθ’ οιονδήποτε τρόπο προσβολής του σήματος από
άλλον, παρέχεται στο δικαιούχο αξίωση άρσης της προσβολής (απόσυρση, αφαίρεση
προσβάλλοντος σήματος – οριστική απομάκρυνση και καταστροφή των εμπορευμάτων που
φέρουν το σήμα) και παράλειψής της στο μέλλον, αξίωση για αποζημίωση καθώς και
έννομη προστασία με τη μορφή των ασφαλιστικών μέτρων.

Επιπλέον ο δικαιούχος του προσβαλλόμενου σήματος έχει αξίωση πληροφόρησης κατά του
προσβολέα ή τρίτων σε σχέση με οτιδήποτε συνδέεται με την προσβολή.

Δεν αποκλείεται η προσβολή του σήματος να συνιστά συγχρόνως και πράξη αθέμιτου
ανταγωνισμού ή αδικοπραξία. Η προστασία πάντως από το δίκαιο του αθέμιτου
ανταγωνισμού παρέχεται συμπληρωματικά, για τη συμπλήρωση δηλαδή κενών που τυχόν
καταλείπει η νομοθεσία περί σημάτων. Παράλληλη προστασία μπορεί να παρασχεθεί σε
περίπτωση που το σήμα αποτελεί συγχρόνως τμήμα της επωνυμίας ή του διακριτικού τίτλου
του δικαιούχου.

Ποινική προστασία (Σημειωτέον ότι σύμφωνα με τη νομολογία του ΑΠ, οι ετικέτες και τα
σήματα που επικολλούνται ή τοποθετούνται σε μη γνήσια εμπορεύματα είναι έγγραφα και ως
εκ τούτου η αυθαίρετη εκτύπωση ή αλλοίωση των σημάτων αυτών συνιστά πλαστογραφία και
για τους εμπόρους που εν γνώσει τους πωλούν τέτοια (μη γνήσια) εμπορεύματα.)

Β. Νέο νομικό πλαίσιο (ν. 4679/2020 – ΦΕΚ Α’71/20.03.2020)

Γενικά:

Βασικά χαρακτηριστικά του νέου νόμου

8
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

 Βασικό κριτήριο για την εύρεση της χρυσής τομής στο πεδίο προστασίας των
εμπορικών σημάτων παραμένει το στοιχείο της «διακριτικής ικανότητας». Σήματα
που έχουν διακριτική ικανότητα ενισχύουν τον ανταγωνισμό και την ανάπτυξη.
Αντίθετα, η μονοπώληση ενδείξεων που στερούνται διακριτικής ικανότητας οδηγεί σε
περιορισμό του ανταγωνισμού. Περιορίζεται, έτσι, η προστασία των σημάτων που δεν
έχουν διακριτική δύναμη.

 Επιβάλλεται η σύγκλιση εθνικού σήματος και σήματος της ΕΕ μιας και δεν
υπάρχουν λόγοι που να δικαιολογούν τη διαφοροποιημένη προστασία τους.
Συσχετίζεται το εθνικό σήμα με το σήμα της ΕΕ και το διεθνές σήμα του WIPO.

 Περιορίζεται η προστασία των σημάτων που δεν χρησιμοποιούνται στην

πραγματικότητα με την καθιέρωση της ένστασης απόδειξης χρήσης σε όλες τις
δικαστικές διαδικασίες.

 Εγκαταλείπεται η προϋπόθεση της γραφικής παράστασης ως στοιχείου

συνυφασμένου με την έννοια του σήματος

 Κατοχυρώνονται νέες, μη παραδοσιακές μορφές σημάτων

 Αποτρέπεται το ενδεχόμενο η αίτηση έκπτωσης ή ακυρότητας να ζητηθεί ταυτόχρονα

με ανταγωγή ενώπιον των πολιτικών δικαστηρίων και με αίτηση ενώπιον της
Διοικητικής Επιτροπής Σημάτων. Με τις διατάξεις των άρθρων 38 παρ. 15, 51 παρ. 3
και 52 παρ. 11 επιτυγχάνεται η πλήρης σύγκλιση με το σύστημα που ισχύει για το
σήμα της ΕΕ και συγχρόνως εκπληρώνεται η απαίτηση του άρθρου 94 παρ. 3 του
Συντάγματος περί μη έκδοσης αντιφατικών αποφάσεων.

Ειδικότερα (σημαντικότερες αλλαγές με αναφορά στα αντίστοιχα άρθρα του νέου

νόμου):

Άρ. 2 – Εισαγωγή της έννοιας της δυνατότητας αναπαράστασης ως στοιχείου της ένοιας
του σήματος – Κατοχύρωση νέων μορφών σημάτων (λεκτικό – απεικονιστικό – τρισδιάστατο –

9
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

σήμα θέσης – σήμα μοτίβου – χρώμα – ηχητικό σήμα – σήμα κίνησης – οπτικοακουστικό –
ολογραφικό)

Άρ. 7 – Δίνεται στο δικαίωμα επί του σήματος θετικό περιεχόμενο (δικαίωμα χρήσης) αλλά
και αρνητικό περιεχόμενο (δικαίωμα αποκλεισμού τρίτων από τη χρήση)

Άρ. 8 – Παρέχεται η δυνατότητα στο δικαιούχο να απαγορεύσει προπαρασκευαστικές

πράξεις που αναμένεται να οδηγήσουν σε προσβολή του σήματός του

Άρ. 10 – Παρέχεται η δυνατότητα στον αληθή δικαιούχο του σήματος να στραφεί κατά του
κακόπιστου αντιπροσώπου του που το καταχώρισε επ’ ονόματί του (χωρίς την άδεια του
δικαιούχου) και να ζητήσει την απαγόρευση χρήσης του σήματος ή την ακύρωσή του ή την
μεταβίβαση του σήματος σε αυτόν.

Άρ. 16 – Επί προγενέστερου σήματος που κωλύει την καταχώριση μιας μεταγενέστερης
δήλωσης σήματος (η οποία και απορρίπτεται): τόσο η μεταβίβαση του προγενέστερου
σήματος στον δικαιούχο της μεταγενέστερης δήλωσης καταχώρισης όσο και η παύση ισχύος
του προγενέστερου σήματος (λόγω παρέλευσης της δεκαετούς προστασίας του χωρίς να
υποβληθεί αίτηση ανανέωσής του) που συμβαίνουν σε χρόνο που έπεται της απορριπτικής
της δήλωσης απόφασης, λαμβάνονται υποχρεωτικά υπόψιν από το δικαστήριο που δικάζει
την προσφυγή κατά της απορριπτικής απόφασης.

Άρ. 20 - 22 – Διαδικασία Καταχώρισης

Δήλωση στη Διεύθυνση Σημάτων του ΥΠΑΝ  έλεγχος πληρότητας περιεχομένου από
ΕΛΕΓΚΤΗ  έρευνα για προγενέστερα σήματα από ΕΡΕΥΝΗΤΗ  έρευνα για λόγους
απόλυτου απαραδέκτου από ΕΞΕΤΑΣΤΗ  Εφόσον δεν υπάρχουν λόγοι απαραδέκτου  Η
δήλωση γίνεται δεκτή από τον ΕΞΕΤΑΣΤΗ  Ανάρτηση της απόφασής του στον διαδικτυακό
τόπο του ΥΠΑΝ προκειμένου να λάβουν γνώση τρίτοι και να προβούν σε άσκηση ΑΝΑΚΟΠΗΣ
(άρ. 25)  Επί μη άσκησης ανακοπής ή επί τελεσίδικης απόρριψης των τυχόν ασκηθεισών
ανακοπών  Καταχώριση στο Μητρώο από τον ΚΑΤΑΧΩΡΗΤΗ

 Αν ο ΕΛΕΓΚΤΗΣ διαπιστώσει ελλείψεις στοιχείων, προσκαλεί τον καταθέτη να

διορθώσει τις παρατυπίες εντός 30 ημερών από την επομένη της κοινοποίησης της
πρόσκλησης  Η ημερομηνία κατά την οποία προσέρχεται ο ενδιαφερόμενος και
10
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

διορθώνει τις όποιες παραλείψεις και παρατυπίες θεωρείται ως ημερομηνία

κατάθεσης της Δήλωσης // Αν ο ενδιαφερόμενος δεν προσέλθει, η Δήλωση
αρχειοθετείται με πράξη του ΕΛΕΓΚΤΗ  Κοινοποίηση πράξης στον ενδιαφερόμενο
 Δικαίωμα προσβολής της με Προσφυγή του άρ. 29, εντός 60 ημερών από την
επομένη της κοινοποίησης ενώπιον της ΔΕΣ.

 Αν ο ΕΛΕΓΚΤΗΣ διαπιστώσει έλλειψη των τυπικών προϋποθέσεων που

περιγράφονται στην παρ. 1 του άρ. 22  Προσκαλεί τον καταθέτη να διορθώσει τις
ελλείψεις εντός 30 ημερών από την επομένη της κοινοποίησης της πρόσκλησης  Αν
ο ενδιαφερόμενος συμμορφωθεί εντός της προθεσμίας που του τάχθηκε, ισχύει η
αρχική ημερομηνία ως ημερομηνία κατάθεσης της Δήλωσης // Αν ο ενδιαφερόμενος
δεν προσέλθει, η Δήλωση απορρίπτεται με απόφαση του ΕΛΕΓΚΤΗ  Κοινοποίηση
της απόφασης στον ενδιαφερόμενο  Δικαίωμα προσβολής της με Προσφυγή του
άρ. 29, εντός 60 ημερών από την επομένη της κοινοποίησης ενώπιον της ΔΕΣ.

Άρ. 23 – Νέες προδιαγραφές για περιγραφή διακρινόμενων προϊόντων/υπηρεσιών  Η

περιγραφή των προϊόντων και υπηρεσιών πρέπει να είναι σαφής και συγκεκριμένη – δεν
αρκεί πια η επικεφαλίδα της οικείας Κλάσης στην οποία αυτά εντάσσονται.

 Αν ο ΕΛΕΓΚΤΗΣ διαπιστώσει την ύπαρξη ενδείξεων ή όρων ασαφών ή ανακριβών ή

ταξινομημένων σε λανθασμένη κλάση  Προσκαλεί τον καταθέτη να προτείνει
αποδεκτή διατύπωση ή ταξινόμηση εντός 30 ημερών από την επομένη της
κοινοποίησης της πρόσκλησης  Αν ο καταθέτης συμμορφωθεί εντός της
προθεσμίας που του τάχθηκε, ισχύει η αρχική ημερομηνία ως ημερομηνία κατάθεσης
της Δήλωσης // Αν όχι, η Δήλωση απορρίπτεται με απόφαση του ΕΛΕΓΚΤΗ 
Κοινοποίηση της απόφασης στον ενδιαφερόμενο  Δικαίωμα προσβολής της με
Προσφυγή του άρ. 29, εντός 60 ημερών από την επομένη της κοινοποίησης ενώπιον
της ΔΕΣ.

Άρ. 24 – Έλεγχος λόγων απολύτου απαραδέκτου

11
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

Αν δεν υπάρχει λόγος απόλυτου απαραδέκτου, η Δήλωση γίνεται δεκτή από τον ΕΞΕΤΑΣΤΗ
και δημοσιεύεται η σχετική απόφαση στο διαδικτυακό τόπο του ΥΠΑΝ εντός προθεσμίας 50
ημερών από την επομένη της ημερομηνίας κατάθεσης // Αν ο ΕΞΕΤΑΣΤΗΣ θεωρήσει ότι
συντρέχει λόγος απόλυτου απαραδέκτου  Προσκαλεί τον καταθέτη είτε να ανακαλέσει τη
δήλωση, είτε να περιορίσει την έκταση προστασίας του σήματος ή να υποβάλει τις
παρατηρήσεις του  Αν οι παρατηρήσεις γίνουν δεκτές  Δεκτή η Δήλωση με απόφαση του
ΕΞΕΤΑΣΤΗ που δημοσιεύεται στο διαδικτυακό τόπο του ΥΠΑΝ εντός 30 ημερών από την
επομένη της υποβολής των παρατηρήσεων // Αν όχι  κοινοποίηση της απόφασης
απόρριψης της δήλωσης χωρίς δικαίωμα άσκησης ανακοπής  Ο ενδιαφερόμενος έχει
δικαίωμα άσκησης ΠΡΟΣΦΥΓΗΣ ενώπιον της ΔΕΣ κατ’ άρθρο 29.

Υπάρχει και η περίπτωση να γίνει εν μέρει δεκτή η Δήλωση σήματος, οπότε εφαρμόζεται η
παρ. 7 του άρ. 24

Άρ. 25 - 27 – Προσβολή της Δήλωσης κατάθεσης σήματος που έγινε δεκτή

Κατά της δήλωσης κατάθεσης σήματος (που έγινε δεκτή είτε με απόφαση του Εξεταστή της
Διεύθυνσης Σημάτων, είτε με απόφαση της ΔΕΣ, είτε με τελεσίδικη απόφαση διοικητικού
δικαστηρίου)  Δυνατότητα άσκησης ΑΝΑΚΟΠΗΣ εντός τριμήνου από την επομένη της
δημοσίευσης της απόφασης στο διαδικτυακό τόπο του ΥΠΑΝ, ενώπιον της ΔΕΣ για λόγους
απολύτου ή σχετικού απαραδέκτου

- ΑΝΑΚΟΠΤΩΝ :

1. Οποιοσδήποτε (για λόγους απολύτου απαραδέκτου - χωρίς να δικαιολογεί έννομο

συμφέρον)

2. Ο δικαιούχος προγενέστερου σήματος (για λόγους σχετικού απαραδέκτου)

12
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

Άρ. 28 – Ένσταση απόδειξης χρήσης σήματος (προβάλλεται επί Ανακοπής που ασκήθηκε
από δικαιούχο προγενέστερου σήματος)  Ερμηνεία σε συνδυασμό με τα άρθρα 40 και 54
 Προβολή από τον καθού η ανακοπή  Ο ανακόπτων οφείλει να αποδείξει την ουσιαστική
χρήση του προγενέστερου (δικού του) σήματος κατά την 5ετία που προηγήθηκε της
ημερομηνίας κατάθεσης της ανακοπτόμενης δήλωσης ή την ύπαρξη εύλογης αιτίας για τη μη
χρήση του (Η διαδικασία υποβολής της ένστασης καθώς και η αποδεικτική διαδικασία που
ακολουθεί περιγράφονται στην παρ. 2 του άρθρου)

Άρ. 31 – Δυνατότητα διαμεσολάβησης

Άρ. 32 – Προσφυγή ενώπιον των Διοικητικών Δικαστηρίων (Δεν εισάγεται

διαφοροποίηση σε σχέση με το προϊσχύον πλαίσιο, απλώς επισημαίνεται ότι κάθε απόφαση
της ΔΕΣ, είτε επί Ανακοπής, είτε επί Προσφυγής υπόκειται σε Προσφυγή ενώπιον του
Διοικητικού Πρωτοδικείου, εντός 60ήμερης προθεσμίας που ξεκινά από την επομένη της
κοινοποίησης της εκάστοτε προσβαλλόμενης απόφασης.)

Άρ. 36 – Διάρκεια και Ανανέωση  Δεκαετής η διάρκεια προστασίας του σήματος, ξεκινά
από την ημερομηνία κατάθεσης της δήλωσης  Ανανέωση με εμπρόθεσμη καταβολή τέλους
ανανέωσης  Επί μη ανανέωσης, παύει αυτοδικαίως η προστασία του σήματος (το ίδιο
ίσχυε και υπό το προϊσχύον πλαίσιο)

Άρ. 38 – 44 - Αστική Προστασία

Όπως και υπό το προϊσχύον πλαίσιο, έτσι και υπό το νέο, ο δικαιούχος μπορεί να αιτηθεί την
άρση της προσβολής και την παράλειψή της στο μέλλον και συγχρόνως να σωρεύσει αίτημα
αποζημίωσης για την ζημία που προκλήθηκε από την προσβολή του σήματός του.

ΑΜΥΝΑ ΕΝΑΓΟΜΕΝΟΥ: Άσκηση ανταγωγής για έκπτωση από το σήμα ή για ακυρότητα του
σήματος του ενάγοντος  Κοινοποίηση αντιγράφου της ανταγωγής στο Μητρώο Σημάτων επί
ποινή απαραδέκτου  Αν ο εναγόμενος είχε ήδη καταθέσει ΑΙΤΗΣΗ ΕΚΠΤΩΣΗΣ ή
ΑΚΥΡΟΤΗΤΑΣ του σήματος του ενάγοντος στη Διεύθυνση Σημάτων σε χρόνο ΠΡΙΝ ΤΗΝ
ΕΠΙΔΟΣΗ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ  Το πολιτικό δικαστήριο θα αναστείλει τη συζήτηση αγωγής και
ανταγωγής μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης από τη Διοικητική Επιτροπή Σημάτων ή
τελεσίδικης απόφασης από τα πολιτικό δικαστήριο.

13
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

Εναλλακτικά, ο εναγόμενος μπορεί να προβάλει ένσταση απόδειξης χρήσης για το διάστημα

των 5 ετών που προηγήθηκε της ημερομηνίας κατάθεσης της αγωγής  η ένσταση πρέπει να
προβληθεί εντός 30 ημερών (από την επίδοση σε αυτόν της αγωγής) με υποβολή σχετικού
αιτήματος στη Γραμματεία του Δικαστηρίου όπου εκκρεμεί η Αγωγή και κοινοποίηση του
αιτήματος στον ενάγοντα  Ο ενάγων, έχει έτσι, 40 κατ’ ελάχιστον ημέρες περιθώριο για να
καταθέσει ενώπιον του Δικαστηρίου αποδεικτικά μέσα που να στηρίζουν την εκ μέρους του
χρήση του θιγόμενου σήματος και άρα να καταρρίψει την ένσταση απόδειξης χρήσης από
πλευράς του εναγομένου (Εισάγεται απόκλιση από τα προβλεπόμενα στις διατάξεις του
ΚΠολΔ περί συζήτησης της αγωγής κατά την τακτική διαδικασία) // Αν ο ενάγων δεν αποδείξει
την ουσιαστική χρήση του σήματός του, ούτε την ύπαρξη εύλογης αιτίας για τη μη χρήση του,
η αγωγή απορρίπτεται χωρίς να εξετάζεται η ουσία της υπόθεσης.

Άρ. 42 – 43 – Δυνατότητα προσωρινής δικαστικής προστασίας

Άρ. 43 – Καταπολέμηση της κυκλοφορίας πειρατικών προϊόντων

Άρ. 49 – Παραίτηση από το δικαίωμα στο σήμα

Άρ. 50 – Έκπτωση από το δικαίωμα στο σήμα (λόγω μη ουσιαστικής χρήσης επί πενταετία
– λόγω του ότι το σήμα έχει καταστεί κοινόχρηστο συνεπεία αδράνειας του δικαιούχου – λόγω
κινδύνου σύγχυσης του καταναλωτικού κοινού)

Ακυρότητα σήματος για λόγους απολύτου – σχετικού απαραδέκτου (ακυρότητα για

λόγους απολύτου απαραδέκτου μπορεί να αιτηθεί ο οποιοσδήποτε χωρίς να χρειάζεται να
δικαιολογήσει ύπαρξη εννόμου συμφέροντος)

Μεταφορά δικαιοδοσίας για έκπτωση ή ακυρότητα σήματος στα πολιτικά δικαστήρια ως

εξής  Αίτηση για έκπτωση/ακυρότητα σήματος ενώπιον της ΔΕΣ  Απόφαση της ΔΕΣ 
ΑΝΑΚΟΠΗ του 583 ΚΠολΔ κατά της απόφασης ενώπιον του ΜονΠρΑθ είτε από τον
δικαιούχο του σήματος είτε από τον αιτούντα την έκπτωση/ακυρότητα, εφόσον νικήθηκαν
ολικά ή εν μέρει, εντός 60 ημερών από την επίδοση της απόφασης της ΔΕΣ  Κατάθεση
αντιγράφου της Ανακοπής στη Διεύθυνση Σημάτων εντός 30 ημερών από την κατάθεσή της,
επί ποινή απαραδέκτου συζήτησής της

14
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

*Συμπερασματικά το ζήτημα της έκπτωσης ή ακυρότητας σήματος θα κρίνεται από τα

πολιτικά δικαστήρια είτε μέσω της Ανταγωγής έκπτωσης ή ακυρότητας που αναφέρθηκε
ανωτέρω, είτε μέσω της Ανακοπής του 583 ΚΠολΔ κατά της απόφασης της ΔΕΣ επί
Αιτήσεως έκπτωσης/ακυρότητας

**Λόγοι έκπτωσης που έχουν προβληθεί με ανταγωγή δεν μπορεί να προβληθούν εκ

νέου με με Αίτηση στη Διεύθυνση Σημάτων. Λόγοι έκπτωσης που έχουν προβληθεί με
Αίτηση στη Διεύθυνση Σημάτων δεν επιτρέπεται να προβληθούν εκ νέου με ανταγωγή
(αποφεύγεται έτσι το ενδεχόμενο έκδοσης αντιφατικών αποφάσεων)

Άρ. 56 – 63 – Εισαγωγή του θεσμού των σημάτων πιστοποίησης. Επιτελούν λειτουργία

εγγύησης της ποιότητας και όχι λειτουργία προέλευσης.

Άρ. 64 – 70 – Συλλογικά σήματα

Άρ. 71 – 82 – Με βάση το Πρωτόκολλο της Μαδρίτης επιτρέπεται τόσο σε ημεδαπούς να

αποκτούν σήματα σε χώρες τους εξωτερικού μέσω της Διεθνούς Καταχώρισης στον WIPO,
όσο και σε αλλοδαπούς να αποκτούν εθνικά σήματα στην Ελλάδα, ομοίως μέσω WIPO.

Άρ. 83 - 84 – Σήματα της ΕΕ

Άρ. 85 – Αλλοδαποί Καταθέτες

Άρ. 87 – Τέλη

Άρ. 89 – Αναδρομική ισχύς του νόμου για τις δηλώσεις κατάθεσης σημάτων, τις
ανακοπές και τις αιτήσεις έκπτωσης ή ακυρότητας που κατατέθηκαν από 14.01.2019 και
εξής.

15
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

ΙΙ. ΕΥΡΕΣΙΤΕΧΝΙΑ (ν. 1733/1987)

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟΝ ΕΘΝΙΚΟ ΝΟΜΟ

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΕΣ

α) εφεύρεση: η τεκμηριωμένη και πρακτικά εφαρμόσιμη υπόδειξη επίλυσης άλυτου μέχρι

σήμερα τεχνικού προβλήματος ή επίλυσής του κατά τρόπο άγνωστο μέχρι σήμερα με την
εφαρμογή φυσικών νόμων (αντικείμενο εφεύρεσης η εφευρετική ιδέα και όχι το ενσώματο
αντικείμενο που παράγεται με βάση αυτήν) – η εφεύρεση αναφέρεται στον τομέα της τεχνικής,
αφορά την εξουσίαση στις δυνάμεις της φύσης – δεν εμπίπτουν εδώ οι ανακαλύψεις, οι
επιστημονικές θεωρίες και οι μαθηματικές μέθοδοι διότι δεν υποδεικνύουν συγκεκριμένο
τρόπο επίλυσης τεχνικού προβλήματος αλλά είναι απλές οδηγίες προς το ανθρώπινο πνεύμα
– δεν αρκεί η θεωρητική σύλληψη της επίλυσης της προβλήματος, ούτε ενδιαφέρει η
χρησιμότητά της

β) νέα: η εφεύρεση είναι νέα όταν δεν ανήκει στην στάθμη της τεχνικής - για
κοινοποιηθείσα μεν σε κάποιο σημείο του πλανήτη τεχνική μέθοδο, άγνωστη ωστόσο στην
Ελλάδα, δεν μπορεί να χορηγηθεί ελληνικό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας – επίσης, η αξιοποίηση
μιας ξεχασμένης μεθόδου δεν είναι νέα. Αντίθετα, δεν βλάπτεται το νέο της εφεύρεσης αν η
εφευρετική ιδέα στην οποία βασίζεται δεν είχε λάβει δημοσιότητα – κρίσιμος χρόνος ο
χρόνος κατάθεσης της αίτησης για χορήγηση του διπλώματος – σύμφωνα με τη
νομολογία νέα είναι η εφεύρεση που δεν ανήκει στη στάθμη της τεχνικής, λαμβανομένης
υπόψιν της αρχής της οικουμενικότητας – οτιδήποτε είναι γνωστό οπουδήποτε στον κόσμο
από γραπτή ή προφορική περιγραφή ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο, πριν από την
ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης για τη χορήγηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας.

γ) να εμπεριέχει εφευρετική δραστηριότητα: μια εφεύρεση εμπεριέχει εφευρετική

δραστηριότητα αν κατά την κρίση ειδικού δεν προκύπτει με προφανή τρόπο από την
υπάρχουσα στάθμη της τεχνικής – Nομολογία: κρίθηκε ότι ο αναδευτήρας που λειτουργεί με τη
βοήθεια ηλεκτροκινητήρα σε κάθετη διάταξη, εξαιτίας του ειδικού σχεδιασμού των πτερυγίων
του αναδευτήρα εμφανίζει αξιόλογη βελτίωση ως προς το επιδιωκόμενο από τη συσκευή

16
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

αποτέλεσμα ενώ παράλληλα δεν προκύπτει με προφανή τρόπο από την υπάρχουσα στάθμη
της τεχνικής.

δ) να είναι επιδεκτική βιομηχανικής εφαρμογής (μια εφεύρεση θεωρείται επιδεκτική

βιομηχανικής εφαρμογής αν το αντικείμενό της μπορεί να παραχθεί ή να χρησιμοποιηθεί σε
οποιονδήποτε τομέα της παραγωγικής δραστηριότητας)

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ

Ισχύει η αρχή του πραγματικού εφευρέτη (άρ. 6 παρ. 1 εδ. 1 ν. 1733/1998)

Κατά τη διαδικασία χορήγησης διπλώματος ενώπιον του ΟΒΙ θεωρείται εφευρέτης ο

καταθέτης της αίτησης (τεκμαιρόμενος εφευρέτης) – απαλλάσσεται ο ΟΒΙ από τον έλεγχο
της νομιμοποίησης του αιτούντος ως πραγματικού εφευρέτη.

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ

Το ως άνω τεκμήριο μπορεί να ανατραπεί αν δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.

Ο εφευρέτης μπορεί να ζητήσει δικαστικά την ακυρότητα διπλώματος ευρεσιτεχνίας που

χορηγήθηκε σε τρίτο για δική του εφεύρεση χωρίς τη συγκατάθεσή του. Επιπλέον μπορεί να
διεκδικήσει την ευρεσιτεχνία ( να επιδιώξει δικαστικά κατά του τρίτου την αναγνώριση σε
αυτόν των δικαιωμάτων που απορρέουν από το δίπλωμα). Η αγωγή μπορεί να ασκηθεί και
κατά το στάδιο που εκκρεμεί η αίτηση του τρίτου για χορήγηση διπλώματος χωρίς όμως να
έχει ανασταλτικά της διαδικασίας αποτελέσματα – οι έννομες συνέπειες επέρχονται όταν η
απόφαση καταστεί αμετάκλητη και καταχωριστεί στο μητρώο διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας. Η
αγωγή διεκδίκησης ασκείται μέσα σε δύο χρόνια από την δημοσίευση της περίληψης του
διπλώματος ευρεσιτεχνίας στο Ειδικό Δελτίο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας, εκτός αν ο τρίτος ήταν
κακόπιστος, οπότε δεν υπάρχει προθεσμία για την άσκηση της αγωγής.

17
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

Εφευρέτης μπορεί να είναι μόνο φυσικό πρόσωπο – βέβαια στη σύγχρονη εποχή οι
εφευρέσεις επιτυγχάνονται με τα μέσα που διαθέτει η επιχείρηση, άρα νοείται κτήση της
ευρεσιτεχνίας και από νομικά πρόσωπα. Ωστόσο επειδή και σ’ αυτήν την περίπτωση η
εφεύρεση νοείται ως πνευματικό επίτευγμα, σωστό είναι η εφεύρεση να ανήκει τον εργαζόμενο
ή στους εργαζόμενους της επιχείρησης που την επινόησαν, έστω από κοινού με τον εργοδότη.

Η εφεύρεση είναι κοινή όταν προέρχεται από τη συνεργασία περισσότερων επιστημόνων ή

συνετάιρων. Αν δεν έχει συμφωνηθεί διαφορετικά, το δικαίωμα σε αυτή την περίπτωση ανήκει
σε όλους εξ αδιαιρέτου – κάθε συνδικαιούχος μπορεί να μεταβιβάζει ελεύθερα τη μερίδα του
και να επιμελείται την προστασία του κοινού διπλώματος. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι
διατάξεις περί κοινωνίας. Η κατάθεση στον ΟΒΙ γίνεται από όλους, το δε δικαίωμα
ευρεσιτεχνίας τους ανήκει από κοινού.

Για παράλληλη εφεύρεση γίνεται λόγος όταν η ίδια εφεύρεση επινοήθηκε από δύο ή
περισσότερα άτομα που εργάστηκαν ανεξάρτητα το ένα από το άλλο. Το δικαίωμα
ευρεσιτεχνίας παρέχεται σε αυτόν που πρώτος κατέθεσε την αίτηση στον ΟΒΙ ή που έχει
δικαίωμα προτεραιότητας κατά το άρθρο 9. Εδώ ο δεύτερος εφευρέτης δεν θα έχει
δικαιώματα, ακόμα κι αν αυτός ολοκλήρωε πρώτος την εφεύρεση (ενθάρρυνση από πλευράς
του νομοθέτη για την κατά το δυνατόν ταχύτερη φανέρωση της εφεύρεσης).

ΕΦΕΥΡΕΣΗ ΚΑΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ

Ελεύθερη είναι η εφεύρεση όταν την επινοεί ο εργαζόμενος εκτός του πλαισίου της σχέσης
εργασίας που έχει με τον εργοδότη και ανήκει εξ ολοκλήρου σε αυτόν.

Υπηρεσιακή είναι η εφεύρεση που επινοεί ο εργαζόμενος κατά τη διάρκεια της

εργασιακής σχέσης σε εκπλήρωση υποχρέωσής του για ανάπτυξη εφευρετικής δράσης.
Η εφεύρεση ανήκει εξ ολοκλήρου στον εργοδότη, ο εργαζόμενος όμως δικαιούται
πρόσθετης αμοιβής, αν αυτή απέβη ιδιαίτερα επωφελής για τον εργοδότη. Πάντως, το ηθικό
δικαίωμα του εφευρέτη διαφυλλάσσεται, διότι στην αίτηση χορήγησης διπλώματος πρέπει να
αναφέρεται το όνομά του.

18
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

Εξαρτημένη εφεύρεση που πραγματοποιείται από τον εργαζόμενο κατά τη διάρκεια της
εργασιακής σχέσης με τη χρήση μέσων, υλικών ή πληροφοριών της επιχείρησης στην οποία
εργάζεται, χωρίς όμως να δρα κατ’ εντολή του εργοδότη. Εδώ η εφεύρεση ανήκει κατά
40% στον εργοδότη και κατά 60% στον εργαζόμενο. Ο εφευρέτης υποχρεούται να
γνωστοποιήσει εγγράφως και αμελλητί στον εργοδότη την πραγματοποίηση της εφέυρεσης.
Αυτός με τη σειρά του οφείλει εντός τετραμήνου να δηλώσει εγγράφως ότι ενδιαφέρεται να
συνυποβάλει την αίτηση ως συνδικαιούχος, διαφορετικά η εφεύρεση θα ανήκει εξολοκλήρου
στον εργαζόμενο. Αν χορηγηθεί κοινό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, ο εργοδότης έχει δικαίωμα να
εκμεταλλευτεί την κοινή εφεύρεση κατά προτεραιότητα έναντι αμοιβής προς τον εφευρέτη,
ανάλογης προς την οικονομική αξία της εφεύρεσης και τα κέρδη που αποφέρει. Κάθε
συμφωνία περιοριστική των πιο πάνω δικαιωμάτων του εργαζόμενου είναι άκυρη.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΣ ΕΥΡΕΣΙΤΕΧΝΙΑΣ

Το σύστημα που ακολουθείται στο ελληνικό δίκαιο είναι το δηλωτικό (σε αντιδιαστολή με το
απόλυτο και το σχετικό εξεταστικό).

Αρμόδια Αρχή ο ΟΒΙ – εποπτευόμενο νπιδ – του έχει ανατεθεί η άσκηση δημόσιας εξουσίας,
όπως η χορήγηση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας. Εκδίδει εκτελεστές διοικητικές πράξεις που
προσβάλλονται ενώπιον του ΣΤΕ.

Κατάθεση Αίτησης  Περιέχει στοιχεία καταθέτη, περιγραφή εφεύρεσης και τον

προσδιορισμό μιας ή περισσότερων αξιώσεων (ως αξίωση νοείται η έκταση και το
περιεχόμενο της αιτούμενης προστασίας). Από την περιγραφή συνάγεται η λύση του
τεχνικού προβλήματος. Η αίτηση συνοδεύεται από τέλος κατάθεσης για το πρώτο έτος
προστασίας. Αν υπάρχουν τυχόν ελλείψεις ή λάθη, ο καταθέτης καλείται να τα συμπληρώσει –
διορθώσει.

Από την ημερομηνία κατάθεσης κρίνεται η προτεραιότητα. Για την ίδια εφεύρεση δεν μπορεί
να κατατεθεί αργότερα αίτηση από τρίτο γιατί δεν θεωρείται νέα.

Αν η πρώτη κατάθεση έγινε στην αλλοδαπή, η προτεραιότητα στην Ελλάδα κρίνεται από τον
χρόνο της πρώτης κατάθεσης στην αλλοδαπή.
19
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

ΟΒΙ  Ελέγχει τις τυπικές προϋποθέσεις και τις τυχόν ουσιαστικές ελλείψεις (εδώ
ελέγχεται κατά πόσο το αντικείμενο της αίτησης μπορεί να θεωρηθεί εφεύρεση, κατά πόσο η
εφεύρεση είναι επιδεκτική εφαρμογής ή αντίκειται στη δημόσια τάξη και τα χρηστά ήθη -- >
δεν κατοχυρώνονται με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας οι μέθοδοι κλωνοποίησης ανθρώπων, οι
χρήσεις ανθρώπινων εμβρύων για βιομηχανικούς ή εμπορικούς σκοπούς, οι μέθοδοι
τροποποίησης της γενετικής ταυτότητας ζώων που ενδέχεται να προκαλέσουν σε αυτά
ταλαιπωρία χωρίς ουσιαστική ιατρική χρησιμότητα για τον άνθρωπο ή τα ζώα που
παράγονται με τέτοιες μεθόδους).

Αν δεν έχουν καταβληθεί τα τέλη, η αίτηση μετατρέπεται σε αίτηση χορήγησης πιστοποιητικού

υποδείγματος χρησιμότητας.

Με την χορήγηση του διπλώματος συστήνεται το δικαίωμα ευρεσιτεχνίας.

Τεκμαίρεται ότι είναι νόμιμο μέχρι την – ενδεχόμενη δικαστική - ακύρωσή του.

Η απόφαση του ΟΒΙ ως προς την κατατεθείσα αίτηση είναι διοικητική πράξη – αν η αίτηση
απορριφθεί από τον ΟΒΙ χωρεί προσφυγή στο ΣΤΕ – Η προβλεπόμενη δημοσιότητα
συνίσταται στην καταχώριση του διπλώματος ευρεσιτεχνίας στο Μητρώο διπλωμάτων
ευρεσιτεχνίας και την δημοσίευση της περίληψης στο Ειδικό Δελτίο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας.

ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ TOY ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ

-Επιτυγχάνεται με σύναψη συμβάσεων αδειών εκμετάλλευσης ή με τη μεταβίβαση του

δικαιώματος. Δεν προβλέπεται η μερική μεταβίβαση, η μεταβίβαση δηλαδή ορισμένων μόνον
εξουσιών του δικαιώματος.

ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ

Αιτία της εκποιητικής δικαιοπραξίας είναι κατά κανόνα η πώληση ή η εισφορά σε εταιρία.
Εφόσον η αιτία της μεταβίβασης είναι επαχθής, ο παραχωρών ευθύνεται για την ύπαρξη του
δικαιώματος και μόνο και όχι για παράδειγμα για την αποδοτικότητα της εκμετάλλευσης του

20
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

δικαιώματος ούτε για νομικά ελαττώματα που προκύπτουν μετά τη σύναψη της σύμβασης.
Κατά απόκλιση από τους κοινούς κανόνες, ο νόμος απαιτεί έγγραφη κατάρτιση της
σύμβασης μεταβίβασης και καταχώριση της συμφωνίας στο μητρώο διπλωμάτων
ευρεσιτεχνίας. Η καταχώριση στο μητρώο δεν έχει συστατικό αλλά νομιμοποιητικό
χαρακτήρα.

Κατά τη νομολογία πάντως, ο έγγραφος τύπος είναι συστατικός, επομένως αν δεν έχει τηρηθεί
δεν παρέχεται προστασία στο νέο δικαιούχο με βάση τον 1733/87 αλλά ενδεχομένως με τις
διατάξεις περί αθέμιτου ανταγωνισμού.

Δεν επιτρέπεται μόνο πλήρης μεταβίβαση εν ζωή ή αιτία θανάτου αλλά και σύσταση
εμπράγματων δικαιωμάτων επί του δικαιώματος ευρεσιτεχνίας. Κατά την κρατούσα γνώμη το
δικαίωμα είναι δεκτικό αναγκαστικής εκτέλεσης ή εκποίησης από τον σύνδικο της πτώχευσης,
όχι όμως και τα προσωπικής φύσης συστατικά του (ηθικές εξουσίες).

ΑΔΕΙΕΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΕΣ

Ο αδειούχος και μόνο αποκτά το δικαίωμα εκμετάλλευσης του δικαιώματος ευρεσιτεχνίας,

αποκλείεται δηλαδή να δοθεί άδεια εκμετάλλευσης σε άλλους. Ακόμα και ο ίδιος ο δικαιούχος
στερείται της εξουσίας εκμετάλλευσης, εκτός αν συμφωνηθεί διαφορετικά.

Ο αδειούχος μπορεί να στραφεί εξ ιδίου δικαιώματος κατά του προσβολέως.

ΑΠΛΕΣ

Ο δικαιούχος μπορεί να εκμεταλλεύεται και ο ίδιος το δικαίωμά του αλλά και να το

παραχωρήσει σε περισσότερους αδειούχους, οι οποίοι μάλιστα μπορεί να
δραστηριοποιούνται στην ίδια περιοχή. Πάντως, ο απλός αδειούχος δεν έχει ίδιο δικαίωμα
διώξεως των προσβολέων.

21
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ

Για να παρασχεθεί υποχρεωτική άδεια από το δικαστήριο (Πολυμελές Πρωτοδικείο της

κατοικίας του αιτούντος), θα πρέπει αφενός ο δικαιούχος να μην εκμεταλλεύεται
παραγωγικά την εφεύρεσή του στην Ελλάδα και αφετέρου ο τρίτος να είναι σε θέση να
εκμεταλλευθεί παραγωγικά την εφεύρεση.

Άλλη περίπτωση υποχρεωτικής άδειας είναι η παρεχόμενη για λόγους δημόσιας υγείας ή
εθνικής άμυνας καθώς και η παρεχόμενη μη συμβατική άδεια στην περίπτωση των
εξαρτημένων διπλωμάτων.

ΑΠΩΛΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ

ΑΠΟΣΒΕΣΗ

Η διάρκεια του δικαιώματος ανέρχεται σε είκοσι χρόνια και αρχίζει από την ημερομηνία
κατάθεσης της αίτησης για χορήγηση του διπλώματος. Μετά το ως άνω διάστημα
επέρχεται απόσβεση του δικαιώματος και ο οποιοσδήποτε τρίτος μπορεί να κάνει χρήση της
εφεύρεσης.

ΕΚΠΤΩΣΗ

Απόσβεση μπορεί να επιφέρει και η έκπτωση πριν την παρέλευση της εικοσαετίας. Η
έκπτωση επέρχεται με δήλωση παραίτησης του δικαιούχου προς τον ΟΒΙ ή με παράλειψη
καταβολής των τελών προστασίας. Η έκπτωση ισχύει από τη δημοσίευση και όχι
αναδρομικά.

ΑΚΥΡΟΤΗΤΑ

Στο άρ. 15 του ν. 1733/87 προβλέπεται το ένδικο μέσο της αίτησης ακυρότητας του
διπλώματος ευρεσιτεχνίας, με το οποίο επιδιώκεται εξισορρόπηση των μειονεκτημάτων του

22
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

δηλωτικού συστήματος, σύμφωνα με το οποίο δεν υπάρχει προληπτικός έλεγχος νομιμότητας

του διπλώματος ως προς τη συνδρομή των νόμιμων προϋποθέσεων για τη χορήγησή του. Αν
η αίτηση γίνει δεκτή, το δίπλωμα θεωρείται ότι ουδέποτε υπήρξε.

ΠΡΟΣΒΟΛΗ

-υπάρχει πιστή αντιγραφή του προϊόντος ή της μεθόδου που κατοχυρώθηκε με το δίπλωμα

-ενσωματώνονται παραλλαγές στον τεχνικό κανόνα από μέρους του προσβολέα

προκειμένου να δημιουργηθούν αμφιβολίες ως προς το αν στοιχειοθετείται προσβολή –
τεχνικά ισοδύναμος κανόνας  δεν είναι αποτέλεσμα πιστής αντιγραφής, ωστόσο επιτελεί
στην ουσία την ίδια λειτουργία με την προστατευόμενη ευρεσιτεχνία(κριτήριο ο μέσος τεχνικός
του κλάδου). Κατά τη νομολογία, αποφασιστική σημασία δεν έχει τόσο η διαφορά όσο η
ομοιότητα μεταξύ τεχνικού κανόνα του εφευρέτη και του προσβολέα.

ΑΞΙΩΣΕΙΣ

Αξίωση για άρση της προσβολής (απόσυρση από το εμπόριο των εμπορευμάτων που
προσβάλλουν το δικαίωμα ευρεσιτεχνίας και ενδεχομένως των υλικών που χρησίμευσαν στην
κατασκευή τους ή οριστική απομάκρυνση των προσαβλλόντων εμπορευμάτων από το
εμπόριο ή καταστροφή των προσβαλλόντων εμπορευμάτων)

Αξίωση για παράλειψη της προσβολής (εδώ προϋποτίθεται ότι υφίσταται κίνδυνος
επανάληψης προσβολής που τελέσθηκε στο παρελθόν, είναι όμως δυνατόν να μην έχει ακόμα
εντοπισθεί προσβολή αλλά να φαίνεται πολύ πιθανό ότι θα τελεσθεί). (Παραγραφή πενταετής
από τη γνώση της προσβολής από πλευράς του δικαιούχου)

-Το αίτημα παράλειψης και άρσης της προσβολής ενισχύεται με την απειλή χρηματικής
ποινής. Επίσης, μπορεί και στις δύο περιπτώσεις να ζητηθεί προσωρινή δικαστική
προστασία με τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων (συντηρητική κατάσχεση των
εμπορευμάτων ή περιουσιακών στοιχείων του προσβολέα, ακόμα και δέσμευσης τραπεζικών

23
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

λογαριασμών, καθώς και αναλυτική απογραφή των αντικειμένων αυτών,

συμπεριλαμβανομένης της φωτογράφισής τους.)

Αξίωση για δημοσίευση του συνόλου ή τμήματος της απόφασης στα μέσα μαζικής
ενημέρωσης ή στο διαδίκτυο με έξοδα του προσβολέα

Αξίωση για αποζημίωση. Σημειωτέον ότι η συγκεκριμένη αξίωση (για αποζημίωση)

προϋποθέτει – πλέον του στοιχείου του παρανόμου - και υπαιτιότητα (Παραγραφή πενταετής
από τη γνώση της ζημίας και του υπόχρεου για αποζημίωση)

Αξίωση πληροφόρησης προκειμένου να μπορέσει ο δικαιούχος να ασκήσει τις παραπάνω

αξιώσεις του.

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ: Δικαιούχος / αποκλειστικός αδειούχος / ο έχων δικαίωμα

στην ευρεσιτενία (ενεχυρούχος δανειστής ή επικαρπωτής) / ο έχων απλό δικαίωμα
προσδοκίας (έχει καταθέσει αίτηση χορήγησης διπλώματος και αναμένει την έκδοση της
απόφασης του ΟΒΙ) / οργανισμοί προάσπισης επαγγελματικών συμφερόντων

ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ: Αυτός που προέβη σε πράξη προσβολής (πχ ο κατασκευαστής

προϊόντων που αντιγράφει την ξένη εφεύρεση αλλά και αυτός που διακινεί ή χρησιμοποιεί τα
προϊόντα του προσβολέα)

ΠΟΙΝΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ: Στη διάταξη της παρ. 7 του άρ. 17 προβλέπεται ότι τιμωρείται όποιος
επιθέτει σε προϊόντα, περικαλύμματα και διαφημιστικά έγγραφα ψευδή δήλωση ότι τα σχετικά
αντικείμενα προστατεύονται με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Σκοπός η προστασία του
καταναλωτικού κοινού από ψευδείς εντυπώσεις – για την εφαρμογή της δεν προϋποτίθεται η
ύπαρξη προϊόντων προστατευόμενων με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας.

24
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

ΙΙΙ. ΑΘΕΜΙΤΟΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ (Ν. 146/1914)

Η ύπαρξη ή η δυνατότητα ύπαρξης περισσότερων ανταγωνιστών είναι βασικό χαρακτηριστικό

της ελέυθερης (ανοικτής) αγοράς.

Ο ανταγωνισμός αποτελεί κίνητρο για συνεχή προσπάθεια βελτίωσης, πράγμα που

συμβάλλει αποφασιστικά στην οικονομική και τεχνολογική πρόοδο και ευημερία.

Η λειτουργία του έχει ως αποτέλεσμα την επικράτηση των καλύτερων ή των ικανότερων.

Ο «αγώνας για τον πελάτη» ωθεί πολύ συχνά τους ανταγωνιστές να χρησιμοποιούν αθέμιτα
μέσα προκειμένου να παραμείνουν ή να επικρατήσουν στην αγορά.

Η προτίμηση προϊόντων ή υπηρεσιών από τους καταναλωτές δεν γίνεται πάντα με βάση την
καλύτερη προσφορά αλλά μπορεί να οφείλεται και σε άλλους, άσχετους λόγους όπως στη
δημιουργία παραπλανητικών εντυπώσεων ή σε άλλες αθέμιτες πρακτικές. Η έννομη τάξη
προέβη στη θεσμοθέτηση του ν. 146/1914 «περί αθέμιτου ανταγωνισμού» προκειμένου να
θέσει όρια στην ανταγωνιστική ελευθερία.

Η τέλεση μιας πράξης αθέμιτου ανταγωνισμού δεν είναι απλώς μια αδικοπραξία έναντι
ορισμένου προσώπου. Η αθέμιτη συμπεριφορά μπορεί να θίγει έναν συγκεκριμένο
ανταγωνιστή, μπορεί όμως να θίγει και το σύνολό τους, καθώς και τους λοιπούς μετέχοντες
στην αγορά (καταναλωτές, προμηθευτές).

Επειδή είναι αδύνατη η πρόβλεψη όλων των δυνατών αθέμιτων πρακτικών, ο

νομοθέτης προέταξε μια ελαστική γενική ρήτρα (άρ. 1) που είναι σε θέση να καλύψει τις
περισσότερες από τις εμφανιζόμενες αθέμιτες μεθόδους (κριτήριο οριοθέτησης των
επιτρεπόμενων από τις μη επιτρεπόμενες πράξεις ανταγωνισμού είναι η έννοια των
χρηστών ηθών).

25
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

Άρθρο 1

-πράξη ανταγωνισμού: Το άρθρο 1 δεν απαγορεύει κάθε αθέμιτη συναλλακτική

συμπεριφορά αλλά μόνο αθέμιτες πράξεις ανταγωνισμού. Πράξη ανταγωνισμού είναι εκείνη
που κρινόμενη με αντικειμενικά κριτήρια, ενισχύει τη θέση εκείνου που την ενεργεί στην αγορά
σε βάρος κάποιου άλλου ή άλλων, ανταγωνιστή ή ανταγωνιστών που δραστηριοποιούνται
στην ίδια αγορά.

-σκοπός ανταγωνισμού: Από υποκειμενικής πλευράς απαιτείται η πράξη να γίνεται με

σκοπό ενίσχυσης του ίδιου ή ξένου ανταγωνισμού, χωρίς όμως να είναι ανάγκη να υπάρχει
και σκοπός βλάβης του άλλου.

-αντίθεση στα χρηστά ήθη: το κριτήριο των χρηστών ηθών είναι ελαστικό και διαχρονικά
ευμετάβλητο, χωρίς να είναι δυνατό να προσδιορισθεί εκ των προτέρων η έκταση εφαρμογής
του στις περισσότερες πράξεις ανταγωνισμού. Για να χαρακτηρίσουμε μια πράξη
ανταγωνισμού ως αθέμιτη δεν αποβλέπουμε στο αποτέλεσμα, στο αν δηλαδή θίγεται τρίτος,
αλλά εξετάζουμε τα χρησιμοποιούμενα μέσα, την πρόθεση του ενεργούντος, τις συνθήκες
τέλεσης της πράξης. Έτσι αν πχ μια επιχείρηση έχει την οινομική ευχέρεια να αγοράσει
μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας με αποτέλεσμα τα παραγόμενα από αυτήν προϊόντα να
είναι φθηνότερα και καλύτερα από τα προϊόντα άλλης επιχείρησης, η οποία αδυνατεί να
εφοδιασθεί με τον απαιτούμενο νέο εξοπλισμό, η συμπεριφορά της πρώτης είναι καθ’ όλα
νόμιμη, έστω κι αν αυτό έχει ως συνέπεια την απόσπαση πελατείας της δεύτερης.

-πράξεις ανταγωνισμού που τελούνται στις εμπορικές, βιομηχανικές ή γεωργικές

συναλλαγές, άρα δεν εφαρμόζεται στα ελευθέρια επαγγέλματα (παρατηρείται μεταστροφή
θεωρίας και νομολογίας τα τελευταία χρόνια που τείνουν να δεχθούν ότι πρέπει να τύχει
γενικής εφαρμογής ώστε να καταλάβει και τους ελέυθερους επαγγελματίες)

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ: Ο δράστης μπορεί να εναχθεί προς παράλειψη και ανόρθωση της

προσγενόμενης ζημίας.

26
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΠΡΑΞΕΩΝ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΠΟΥ ΥΠΑΓΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ

ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΡΗΤΡΑΣ

1. ΑΘΕΜΙΤΗ ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗ ΠΕΛΑΤΩΝ

Α. Δημιουργία παραπλανητικών εντυπώσεων προς επηρεασμό των πελατών (μέσω

παραπλανητικής, επιθετικής ή συγκεκαλυμμένης διαφήμισης)

Β. Υπερβολικός δελεασμός (παράλληλα προς το κύριο προϊόν προσφέρονται στον

καταναλωτή διάφορες παροχές ή υπηρεσίες ή διευκολύνσεις ή ευνοϊκοί όροι αγοράς τόσο
σημαντικοί σε σύγκριση με το κύριο προϊόν, με αποτέλεσμα ο καταναλωτής να προτιμά τα
προϊόντα ή τις υπηρεσίες του προσφέροντος, όχι λόγω της τιμής ή των ιδιοτήτων τους αλλά
λόγω των πρόσθετων παροχών (δώρων)

Γ. Ψυχολογικός εξαναγκασμός (όταν τα προσφερόμενα με το κύριο προϊόν είναι σημαντικής

αξίας, μπορεί να δημιουργείται ψυχολογικός εξαναγκασμός για αγορά π.χ. έχει κριθεί αθέμιτη
η προσφορά ασφαλιστικής κάλυψης σε συνδυασμό με διάθεση οδικής ασφάλειας δωρεάν ή
κάτω του κόστους)

Δ. Εκμετάλλευση της τάσης του κοινού για τυχερά παιχνίδια (ο καταναλωτής αγοράζει όχι
τόσο λόγω των ιδιοτήτων του προϊόντος όσο με την ελπίδα ότι θα κερδίσει σημαντικά δώρα)

Ε. Παρενόχληση (η διαφήμιση καθίσταται εξαιρετικά ενοχλητική για τον πελάτη ο οποίος

ενδίδει για να απαλλαγεί – πχ διαφημίσεις μέσω τηλεφώνου, ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή
άλλων μέσων επικοινωνίας – ομοίως και η επιθετική πρακτική των προσωπικών επισκέψεων
στο σπίτι του καταναλωτή όπου αγνοείται το αίτημά του για αποχώρηση ή μη επάνοδο)

ΣΤ. Εκμετάλλευση συναισθημάτων (ικανών να οδηγήσουν τον καταναλωτή στην αγορά του
διαφημιζόμενου προϊόντος )

2. ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΞΕΝΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΦΗΜΗΣ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ

27
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

Α. Προσκόλληση (Απομίμηση ξένου προϊόντος ή υπηρεσίας είναι αθέμιτη πράξη

ανταγωνισμού διότι προσδίδει ανέξοδα όφελος στον τρίτο που δεν υποβλήθηκε σε δαπάνες
έρευνας, ανάπτυξης, προώθησης και διαφήμισης, όπως ο δικαιούχος της επιχειρηματικής
παροχής. Πάντως κατά τη νομολογία, η απομίμηση προϊόντων ή υπηρεσιών που δεν
παρουσιάζουν πρωτοτυπία ή ιδιορρυθμία, αλλά που οποιοσδήποτε μπορεί να τις παράσχει,
δεν αποτελεί πράξη αθέμιτου ανταγωνισμού – Ωστόσο, η απομίμηση γνωστών διακριτικών
γνωρισμάτων, των οποίων η προστασία έχει λήξει, κατά τρόπο που να δημιουργείται κίνδυνος
σύγχυσης, αντίκειται στο άρθρο 1 του ν. 146/1914.)

Β. Εκμετάλλευση ξένης φήμης (ο τρίτος απομιμείται τα διαμορφωτικά στοιχεία γνωστών

προϊόντων ή διακριτικών γνωρισμάτων, κατά τρόπον ώστε οι καταναλωτές να εκλαμβάνουν
εσφαλμένα ότι τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες του τρίτου προέρχονται από τη γνωστή σε αυτούς
επιχείρηση)

Γ. Εκμετάλλευση ξένης οργάνωσης (Απόσπαση ξένου εργατικού δυναμικού [τρίτος

παροτρύνει εργαζόμενους ξένης επιχείρησης να αθετήσουν βασικές συμβατικές τους
υποχρεώσεις έναντι του εργοδότη τους – ανταγωνιστή του], παρότρυνση για παράβαση
δέσμευσης που προκύπτει από ρήτρα αποκλειστικής συνεργασίας [παρότρυνση
καλλιτέχνη να παραβεί τη συμβατική του δέσμευση και να συνεργασθεί με άλλη φωνογραφική
εταιρία], απόσπαση πελατείας με αθέμιτο τρόπο, δωροδοκία)

3. ΠΑΡΕΜΠΟΔΙΣΗ

Α. Μποϋκοτάζ (Με το μποϋκοτάζ επιδιώκεται ο αποκλεισμός ορισμένου ανταγωνιστή από τη

σύναψη συναλλακτικών σχέσεων ή η διακοπή υφιστάμενων σχέσεων με σκοπό τον
εξαναγκασμό του σε τήρηση ορισμένης συμπεριφοράς. Το μποϋκοτάζ είναι ατομικό όταν ο
υποκινητής είναι φυσικό πρόσωπο ή συλλογικό, υποκινούμενο δηλαδή από ένωση
προσώπων, όπως επαγγελματική ένωση ή καρτέλ.)

Β. Άνιση μεταχείριση

Γ. Υποτίμηση (κάθε ανταγωνιζόμενος είναι ελεύθερος να προσφέρει τα προϊόντα ή τις

υπηρεσίες του σε τιμή που ο ίδιος καθορίζει – οι οικονομικά ισχυρότερες επιχειρήσεις έχουν
28
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

μεγαλύτερα περιθώρια μείωσης των τιμών, χωρίς αυτό να καθιστά την μείωση των τιμών από
τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις αθέμιτο μέσο ανταγωνισμού άνευ ετέρου τινός διότι έτσι θα
οδηγούμασταν στην ισοπέδωση των επιχειρήσεων και στην αποστέρηση από τους
καταναλωτές της δυνατότητας να αγοράζουν φθηνά προϊόντα. Ο αθέμιτος χαρακτήρας της
υποτίμησης εξαρτάται από τις προθέσεις της επιχείρησης που την διενεργεί. Ισχυρή ένδειξη
για την αθέμιτη πρόθεση είναι ότι, χωρίς προφανή εμπορικό λόγο, πωλούνται για μεγάλο
χρονικό διάστημα προϊόντα κάτω του κόστους)

Δ. Συγκριτική διαφήμιση (εδώ γίνεται σύγκριση των προϊόντων του διαφημιζόμενου με αυτά
των ανταγωνιστών του, τα αποτελέσματα της οποίας αποβαίνουν υπέρ του)

Ε. Άλλες μορφές παρεμπόδισης (π.χ. συστηματική απομίμηση κάθε διαφημιστικής

καμπάνιας του ανταγωνιστή ή καταχώριση ηλεκτρονικής διεύθυνσης με αποκλειστικό σκοπό
την παρεμπόδιση χρησιμοποίησης διακριτικού γνωρίσματος τρίτου στο διαδίκτυο ή τον
εξαναγκασμό του σε καταβολή αντιτίμου)

4. ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΝΟΜΙΚΩΝ ΔΕΣΜΕΥΣΕΩΝ

Α. Παράβαση διατάξεων νόμου

Β. Παράβαση συμβατικών δεσμεύσεων

5. ΔΙΑΚΙΝΔΥΝΕΥΣΗ ΟΜΑΛΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ

6. ΠΑΡΑΠΛΑΝΗΤΙΚΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ (διαφήμιση που δεν σέβεται τις αρχές της αλήθειας και της
αντικειμενικότητας – στηρίζεται σε ανακριβείς δηλώσεις – αρκεί η παραπλάνηση ενός όχι
ασήμαντου τμήματος των καταναλωτών – σύμφωνα με τη νομολογία λαμβάνεται υπόψιν η
κρίση του μέσου, μετρίων γνώσεων, μέτριας προσοχής και εμπειρίας καταναλωτή)

29
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

7. ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΑΠΟΡΡΗΤΩΝ

8. ΚΑΤΑΧΡΗΣΤΙΚΗ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΕΞΑΡΤΗΣΗΣ (Η ισχυρή επιχείρηση,

από την οποία εξαρτώνται μία ή περισσότερες, εκμεταλλεύεται την ισχύ, την οποία της δίδει η
αδυναμία της εξαρτημένης επιχείρησης να βρει άλλη ισοδύναμη εναλλακτική λύση με μέσα και
πρακτικές του άρ. 18α του ν. 146/1914 που έχουν ως τελικό αποτέλεσμα να βλάψουν την
ανταγωνιστικότητα της εξαρτημένης επιχείρησης)

ΕΝΝΟΜΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ

ΑΣΤΙΚΗ

- Αξίωση για παράλειψη (και άρση της προσβολής) κατά του προσβολέα (άρ. 1, 3, 6-9, 11
και 13) – αρκεί το αντικειμενικώς παράνομο, δεν απαιτείται υπαιτιότητα

- Αξίωση για αποζημίωση (προϋποθέσεις γένεσης οι προβλεπόμενες στις γενικές διατάξεις:

παράνομο, υπαιτιότητα, ζημία, αιτιώδης συνάφεια)

- Δυνατότητα αίτησης για λήψη ασφαλιστικών μέτρων

ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ

Ενεργητική: ο θιγόμενος ανταγωνιστής/ κάθε επαγγελματίας που παράγει ή εμπορεύεται

όμοια ή συγγενή είδη / εμπορικά και βιομηχανικά επιμελητήρια / εμπορικοί και βιομηχανικοί
σύλλογοι

Παθητική: ο προσβολέας και οι συνεργοί του

Παραγραφή: 18 μήνες από τότε που ο προσβληθείς έλαβε γνώση της πράξης και του
υπαίτιου προσώπου, πάντως εντός πενταετίας από την τέλεση της πράξης. Επί περιοδικά

30
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

επαναλαμβανόμενων όμοιων πράξεων η παραγραφή ξεκινά από την τέλεση της τελευταίας
πράξης προσβολής.

ΚΑΤΑ ΤΟΠΟΝ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ: ΠολΠρ του τόπου όπου ο εναγόμενος έχει την εγκατάσταση
ή την έδρα του

ΠΟΙΝΙΚΗ

Ποινική δίωξη μόνο κατ’ έγκληση εκτός από τις περ. των άρθρων 6, 8 και 9

31
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

IV.ΝΑΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ (ν. 3816/1958 – ΚΙΝΔ)

Πλοίο  Κάθε σκάφος προορισμένο να κινείται αυτοδύναμα στη θάλασσα και έχει καθαρή
χωρητικότητα άνω των δέκα κόρων.

Πλωτό ναυπήγημα  Κάθε σκάφος με καθαρή χωρητικότητα κάτω των 10 κόρων ή χωρίς
δυνατότητα αυτοδύναμης κίνησης στη θάλασσα.

Κτήση κυριότητας πλοίου με τακτική χρησικτησία  νόμιμος τίτλος, καταχώριση στο

νηολόγιο, νομή 3 ετών και καλή πίστη του νομέα

Κτήση κυριότητας πλοίου με έκτακτη χρησικτησία  απαιτείται νομή 10 ετών

Κτήση κυριότητας πλοίου με σύμβαση  Απαιτείται έγγραφη συμφωνία (ιδιωτικό

έγγραφο) μεταξύ κυρίου του πλοίου και αποκτώντος την κυριότητα και καταχώριση στο
νηολόγιο.

Κύριος πλοίου  έχει εμπράγματο δικαίωμα κυριότητας του πλοίου και έχει παραχωρήσει
την εκμετάλλευσή του σε τρίτο πρόσωπο

Εφοπλιστής  εκμεταλλεύεται πλοίο που δεν του ανήκει κατά κυριότητα

Πλοιοκτήτης  έχει τόσο την κυριότητα όσο και την εκμετάλλευση του πλοίου

Τίτλος για απόκτηση υποθήκης σε πλοίο  Μόνο η ιδιωτική βούληση

Προτιμώμενη ναυτική υποθήκη – ναυτική υποθήκη  Στην περίπτωση του απλού

υποθηκικού δανειστή, όταν η απαίτησή του καταστεί ληξιπρόθεσμη και δεν έχει ικανοποιηθεί,
μπορεί να προβεί σε αναγκαστική εκποίηση του πλοίου. Ο εξασφαλισμένος με προτιμώμενη
ναυτική υποθήκη δικαιούται να επιλέξει ή την αναγκαστική εκποίηση του πλοίου ή την
ανάληψη της διαχείρισής του μέχρι την είσπραξη των οφειλομένων.

32
NOMOPOLIS

ΣΗΜΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

V. ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ (ν. 2496/1997)

Ασφαλιστική περίπτωση  το γεγονός που έχει συμφωνηθεί ότι όταν επέλθει, θα επιφέρει
την καταβολή του ασφαλίσματος

Ασφάλιστρο  το ποσό που καταβάλλεται στον ασφαλιστή από τον λήπτη της ασφάλισης

Ασφάλισμα  η παροχή που οφείλει να καταβάλει ο ασφαλιστής αν επέλθει η ασφαλιστική

περίπτωση

Υπασφάλιση  Επί ασφάλισης ζημιών, η δηλωμένη αξία του πράγματος κατά τη σύναψη
της σύμβασης είναι μικρότερη από την αξία του κατά την επέλευση της ασφαλιστικής
περίπτωσης  ο δικαιούχος θα λάβει μέρος του ασφαλίσματος που αναλογεί σε μέρος της
ζημίας που έχει προκληθεί στο πράγμα (παράδειγμα: η πραγματική αξία του πράγματος κατά
τη στιγμή της ασφάλισης ήταν 20.000 ευρώ ενώ στην ασφαλιστική σύμβαση δηλώθηκε 10.000
– αν το πράγμα καταστραφεί ολοσχερώς, το ασφάλισμα δεν θα καταβληθεί ολόκληρο (10.000
ευρώ) αλλά το μισό αυτού (5.000 ευρώ)

Ασφάλιση με ρήτρα «ΣΕ ΠΡΩΤΟ ΚΙΝΔΥΝΟ»  εδώ ο δικαιούχος θα λάβει όλο το

συμφωνηθέν ασφάλισμα και όχι αυτό που αναλογεί στο μέρος της ζημίας που επήλθε στο
ασφαλισμένο πράγμα, αρκεί να μην υπερβαίνει το ασφαλιστικό ποσό. (ασφαλίζεται πράγμα
αξίας 20.000 ευρώ σε πρώτο κίνδυνο για ασφαλιστικό ποσό 10.000 ευρώ. Προκαλούνται σε
αυτό ζημίες 5.000 ευρώ. Ο δικαιούχος θα λάβει 5.000 ευρώ.)

Υπερασφάλιση  Επί ασφάλισης ζημιών, η δηλωμένη αξία του πράγματος κατά τη σύναψη
της σύμβασης είναι μεγαλύτερη από την αξία του κατά την επέλευση της ασφαλιστικής
περίπτωσης  ο δικαιούχος του ασφαλίσματος θα λάβει μόνο την τρέχουσα αξία του
ασφαλισμένου πράγματος και όχι το επιπλέον ποσό για το οποίο έχει ασφαλιστεί

33