ΝOMOPOLIS

ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

[Παρουσίαση των βασικών σημείων του Ν. 3588/2007 (ΠτΚ) με επισήμανση των πιο
σημαντικών αλλαγών που επήλθαν με το ν. 4738/2020)

Στην πτωχευτική διαδικασία προσφεύγουμε όταν ο οφειλέτης (έμπορος ή ένωση προσώπων

με νομική προσωπικότητα που επιδιώκει οικονομικό σκοπό) βρίσκεται σε γενική και μόνιμη
αδυναμία πληρωμής χρεών.

Πρόκειται για διαδικασία εναλλακτική της διαδικασίας της αναγκαστικής εκτέλεσης.

Η πτωχευτική διαδικασία αποσκοπεί στην προστασία του οφειλέτη, στη διατήρηση της
επιχείρησής του και στην δικαιότερη ικανοποίηση του συνόλου των πιστωτών του μέσω της
ρευστοποίησης της περιουσίας του οφειλέτη ή με άλλο τρόπο, προβλεπόμενο σε σχέδιο
αναδιοργάνωσης (άρθρο 1 ΠτΚ).

* Υπό το νέο νόμο (ν. 4738/2020), ως σκοπός της πτώχευσης τίθεται η συλλογική ικανοποίηση
των πιστωτών του οφειλέτη μέσω της ρευστοποίησης της περιουσίας του ή επιμέρους
λειτουργικών συνόλων της ή κατ' ιδίαν περιουσιακών στοιχείων και η επιστροφή
παραγωγικών μέσων σε δυνητικά παραγωγικές χρήσεις (άρ. 75 ν. 4738/2020). Η δυνατότητα
σχεδίου αναδιοργάνωσης δεν υφίσταται πια.

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΗΡΥΞΗ ΤΗΣ ΠΤΩΧΕΥΣΗΣ (άρ. 2 - 3 ΠτΚ // άρ.
76 - 77 ν. 4738/2020)

Υποκειμενική προϋπόθεση (άρθρο 2 ΠτΚ): η πτωχευτική ικανότητα (οι έχοντες την

εμπορική ιδιότητα είτε κατά το ουσιαστικό είτε κατά το τυπικό σύστημα, έχουν πτωχευτική
ικανότητα. Πτωχετική ικανότητα έχουν και οι ενώσεις προσώπων με νομική προσωπικότητα
που επιδιώκουν οικονομικό σκοπό, δηλαδή οι αστικές εταιρίες με νομική προσωπικότητα και
τα σωματεία με οικονομικό σκοπό) // Κρίσιμος χρόνος για τη διάγνωση της ύπαρξης
πτωχευτικής ικανότητας είναι ο χρόνος παύσης των πληρωμών. (Σημειωτέον ότι είναι δυνατόν
ο οφειλέτης να κηρυχθεί σε πτώχευση σε χρόνο μετά το θάνατό του, υπό την προϋπόθεση ότι

1
ΝOMOPOLIS

ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

όσο ζούσε είχε παύσει τις πληρωμές του και φυσικά είχε πτωχευτική ικανότητα κατά τον
χρόνο εκείνο.)

*Υπό το νέο νόμο (άρ. 76, παρ. 1), η πτωχευτική ικανότητα αποδεσμεύεται από την
εμπορική ιδιότητα, προς την οποία παραδοσιακά ταυτιζόταν και αποδίδεται σε κάθε
πρόσωπο, νομικό που επιδιώκει οικονομικό σκοπό ή φυσικό. Υπό το ίδιο νομοθέτημα
δηλαδή συστεγάζονται πλέον τόσο οι αφερέγγυοι έμποροι όσο και οι υπερχρεωμένοι ιδιώτες.
Επιπλέον, από τη διατύπωση της νέας διάταξης προκύπτει η αντικατάσταση της έννοιας των
“ενώσεων προσώπων με νομική προσωπικότητα που επιδιώκουν οικονομικό σκοπό” από την
έννοια των “νομικών προσώπων” εν γένει “που επιδιώκουν οικονομικό σκοπό”, ως εκ τούτου
συνάγεται ότι η πτωχευτική ικανότητα θα μπορεί να καταλαμβάνει και τα ιδρύματα που
επιδιώκουν οικονομικό σκοπό, χωρίς να είναι ενώσεις προσώπων.

Αντικειμενική προϋπόθεση (άρθρο 3 ΠτΚ): η παύση εξυπηρέτησης των ληξιπρόθεσμων

χρηματικών υποχρεώσεων κατά τρόπο γενικό και μόνιμο. (Δεν συνάδουν με την έννοια της
μονιμότητας οι παροδικές δυσμενείς συγκυρίες που μπορεί κάποιος έμπορος να συναντήσει.
Δεν καταδεικνύει γενικότητα η αδυναμία εξυπηρέτησης κάποιων από τα χρέη. Αντίστροφα, η
μη πληρωμή ενός και μόνο χρέους μπορεί να εμπίπτει στην έννοια της «γενικότητας», όταν το
χρέος είναι τόσης και τέτοιας σημασίας και σοβαρότητας ώστε να καθιστά αδύνατη τη
συνέχιση της εμπορίας του οφειλέτη). Με παύση εξομοιώνεται η συνέχιση πληρωμών με δόλια
ή καταστρεπτικά μέσα π.χ. με έκδοση ακάλυπτων επιταγών // Η παύση πληρωμών δεν
χρειάζεται να συντρέχει ως προϋπόθεση όταν αιτούμενος την κήρυξη της πτώχευσης είναι ο
ίδιος ο οφειλέτης.

Το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από την παύση των πληρωμών μέχρι την κήρυξη της
πτώχευσης καλείται ύποπτη περίοδος και δεν μπορεί να έχει διάρκεια μεγαλύτερη των 2 ετών.
Σε περίπτωση θανάτου του οφειλέτη, η αίτηση για κήρυξη της πτώχευσης πρέπει να
υποβληθεί το αργότερο εντός έτους από το θάνατό του.

2
ΝOMOPOLIS

ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

Ως περιστατικά αφερεγγυότητας που αξιολογούνται ως αντικειμενικές προϋποθέσεις για την

κήρυξη της πτώχευσης αντιμετωπίζονται επίσης η επαπειλούμενη αδυναμία εκπλήρωσης των
ληξιπρόθεσμων χρηματικών υποχρεώσεων του οφειλέτη και η πιθανότητα αφερεγγυότητάς
του.

Η πτώχευση κηρύσσεται εφόσον με βάση τα οικονομικά στοιχεία που τίθενται υπόψιν του
δικαστηρίου πιθανολογείται ότι η περιουσία του οφειλέτη επαρκεί για την κάλυψη των εξόδων
της διαδικασίας.

* Υπό το νέο νόμο (άρ. 77) διατηρούνται ως περιστατικά αφερεγγυότητας μόνον η ενεστώσα
και η επαπειλούμενη παύση πληρωμών (καταργείται δηλαδή η πιθανότητα αφερεγγυότητας,
η οποία επιφυλάσσεται μόνο ως προϋπόθεση υπαγωγής σε προπτωχευτική διαδικασία
εξυγίανσης). Αντιθέτως προστίθεται μία παραλλαγή της παύσης των πληρωμών, η
“τεκμαιρόμενη παύση πληρωμών” που θα αρκεί ως αντικειμενική προϋπόθεση κάθε φορά
που ο οφειλέτης καθυστερεί τουλάχιστον επί εξάμηνο ληξιπρόθεσμες χρηματικές
υποχρεώσεις ανερχόμενες σε ποσοστό 40% τουλάχιστον του συνόλου των ληξιπρόθεσμων
υποχρεώσεών του προς το δημόσιο, ασφαλιστικούς φορείς και χρηματοδοτικά ιδρύματα. Ως
επιπλέον προϋπόθεση τίθεται η μη εξυπηρετούμενη υποχρέωση να υπερβαίνει το ποσό των
30.000 ευρώ.

ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ (άρ. 4 – 5 ΠτΚ // άρ. 78 – 79 ν. 4738/2020)

 Δικαστική απόφαση του ΠολΠρ του τόπου όπου ο Οφειλέτης έχει το κέντρο των
κυρίων συμφερόντων του (όταν πρόκειται για νομικό πρόσωπο, ο τόπος αυτός
προσδιορίζεται με βάση την καταστατική έδρα του ν.π.). Το δικαστήριο δικάζει κατά
τη διαδικασία της Εκούσιας Δικαιοδοσίας (άρθρο 4 ΠτΚ)

* Υπό το νέο νόμο (άρ. 78) η αρμοδιότητα του Πολυμελούς Πρωτοδικείου ούτε αποκλειστική
παραμένει ούτε γενική. Δεν είναι γενική γιατί η νέα διάταξη την περιορίζει μόνο στις ειδικώς
οριζόμενες από το νόμο διαφορές, χωρίς να την επεκτείνει σε “όσες αναφύονται από την
πτώχευση και λόγω της κήρυξής της”, όπως προέβλεπε το παλιό άρθρο 53 ΠτΚ. Η
αποκλειστική αρμοδιότητα διασπάται προκειμένου για τις απλοποιημένες πτωχεύσεις μικρού

3
ΝOMOPOLIS

ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

αντικειμένου (άρ. 172 και επόμενα), για την κήρυξη των οποίων αρμόδιο είναι το
Ειρηνοδικείο.

Αιτών μπορεί να είναι (άρθρο 5 ΠτΚ)

- οποιοσδήποτε πιστωτής, αρκεί να αποδείξει την πτωχευτική ικανότητα και την παύση των
πληρωμών του οφειλέτη

- ο ίδιος ο οφειλέτης στις περιπτώσεις α) που έχει παύσει τις πληρωμές του και μέσα σε 30
ημέρες από την ημέρα παύσης των πληρωμών (στην περίπτωση αυτή έχει υποχρέωση να
ζητήσει την κήρυξή του σε πτώχευση), β) που δεν έχει περιέλθει ακόμα σε παύση πληρωμών
αλλά απειλείται αδυναμία κανονικής εκπλήρωσης των υποχρεώσεών του, γ) που υπάρχει
πιθανότητα να μην μπορεί να ανταπεξέλθει μελλοντικά οπότε καταθέτει συγχρόνως πρόταση
σχεδίου αναδιοργάνωσης

- ο Εισαγγελέας Πλημ/κών (όταν συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος)

*Υπό το άρ. 79 του νέου νόμου ως ενεργητικά νομιμοποιούμενα πρόσωπα για υποβολή της
Αίτησης για πτώχευση ορίζονται και πάλι οι πιστωτές, ο οφειλέτης και ο ΕισΠλημ/κών –
προσοχή στο τι πρέπει να περιλαμβάνει το δικόγραφο της Αίτησης.

ΛΟΓΟΙ ΑΠΟΡΡΙΨΗΣ ΤΗΣ ΑΙΤΗΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (άρ. 6 ΠτΚ // άρ. 80 ν. 4738/2020)

- δεν πληρούται η προϋπόθεση της παύσης πληρωμών // δεν πληρούται η προϋπόθεση της
παύσης ή της τεκμαιρόμενης παύσης πληρωμών

- δεν πληρούται η προϋπόθεση της πτωχευτικής ικανότητας // δεν πρόκειται για φυσικό
πρόσωπο ή για νομικό πρόσωπο που επιδιώκει οικονομικό σκοπό

-- δεν επαρκεί το ενεργητικό για την κάλυψη εξόδων της πτωχευτικής διαδικασίας

- καταχρηστική άσκηση (αποδεδειγμένα)

4
ΝOMOPOLIS

ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΗΡΥΞΗ ΤΗΣ ΠΤΩΧΕΥΣΗΣ (άρ. 8 - 10 ΠτΚ // άρ. 84 - 86 ν.

4738/2020)

Η απόφαση που κάνει δεκτή την Αίτηση και κηρύσσει την πτώχευση έχει βεβαιωτικό (κατά το
σκέλος που βεβαιώνει τη συνδρομή των 2 ουσιαστικών προϋποθέσεων) και διαπλαστικό
χαρακτήρα (διαπλάθει νέα νομική κατάσταση και ορίζει τα όργανα της πτώχευσης).

Επί πτώχευσης ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης εταιρίας, με την ίδια απόφαση, με την οποία η
εταιρία κηρύσσεται σε πτώχευση, κηρύσσονται σε πτώχευση και οι ομόρρυθμοι εταίροι της
(άρθρο 7 , παρ. 4).

Δημοσιεύεται στο ΔΔΔ του ΤΑΝ και το περιεχόμενό της ορίζεται στο άρθρο 7 του νόμου. Είναι
άμεσα εκτελεστή (μη ύπαρξη δυνατότητας δικαστικής αναστολής – άρθρο 7 παρ. 5).

Στο άρθρο 10 του νόμου προβλέπεται η δυνατότητα λήψης προληπτικών μέτρων (από την
κατάθεση της Αίτησης και μέχρι την έκδοση της απόφασης) προς αποφυγή μεταβολής της
περιουσιακής κατάστασης του οφειλέτη, επιζήμιας για τους πιστωτές.

* Υπό το νέο νόμο (άρ. 81) καταργείται η συμπτώχευση των ομορρύθμων εταίρων (η
οποία υπό το προϊσχύσαν δίκαιο επέρχονταν ως “αυτόθροος” και κυρωτικής λογικής συνέπεια
της πτώχευσης της ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης εταιρίας και συνακόλουθα ευθαγραμμίζεται
η τύχη τους με εκείνη των εταίρων των αστικών εταιριών και άλλων ενώσεων προσώπων με
νομική προσωπικότητα που ρητά προβλεπόταν ότι δεν συμπτωχεύουν.

* Επίσης, θεσπίζεται το Ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας ως κεντρικός τόπος

δημοσιότητας Αιτήσεων, αποφάσεων, προσκλήσεων και οποιωνδήποτε άλλων περιστατικών
που αφορούν την πτωχευτική διαδικασία (άρ. 84 και 218). Ρητά διευκρινίζεται ότι όπου γίνεται
αναφορά σε σε προθεσμία εξαρτώμενη από δημοσίευση, δημοσιοποίηση ή καταχώριση, ως
χρονική αφετηρία της εννοείται η ημερομηνία καταχώρισης στο Μητρώο, εκτός αν
προβλέπεται διαφορετικά από τις οικείες διατάξεις

ΕΝΔΙΚΑ ΜΕΣΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ

5
ΝOMOPOLIS

ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

Ανακοπή (Άρ. 56 ΠτΚ // Άρ. 82 ν. 4738/2020) – Ασκείται εντός 30 ημερών από τη δημοσίευση
της απόφασης στο ΔΔΔ. Ανακόπτων είναι ο Οφειλέτης ή τρίτος (που δεν μετείχε στη δίκη και
δεν έχει συμφέρον από την κήρυξη της πτώχευσης). Καθού είναι ο σύνδικος. Αν η Ανακοπή
γίνει τελεσιδίκως δεκτή, η πτώχευση θεωρείται ως μηδέποτε κηρυχθείσα.

Έφεση (Άρ. 55 // Άρ. 131 ν. 4738/2020) – Ασκείται εντός 30 ημερών από την επίδοση της
απόφασης. Αν η απόφαση έκανε δεκτή την Αίτηση και κήρυξε την πτώχευση, εκκαλών είναι ο
πτωχός (που δεν ήθελε την κήρυξή του σε πτώχευση) και εφεσίβλητος ο Δανειστής και ο
Σύνδικος της πτώχευσης.

Επί απόφασης απορριπτικής της Αίτησης για κήρυξη της πτώχευσης, εκκαλών μπορεί να είναι
ο Οφειλέτης (αν ήταν ο ίδιος Αιτών) ή ο Δανειστής που ήταν αιτών. Εκκαλών μπορεί να είναι
και ο Εισαγγελέας Πλμ/κών. Η έφεση δεν έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα.

Αίτηση Ανάκλησης (Άρ. 57 ΠτΚ // Άρ. 83 ν. 4738/2020) – α) Αιτών μπορεί να είναι ο ίδιος ο
οφειλέτης στις περιπτώσεις που έχουν ικανοποιηθεί όλοι οι πιστωτές ή συναινούν στην
ανάκληση. Η απόφαση επί της Αιτήσεως έχει αναδρομική ισχύ και η πτώχευση θεωρείται ως
μηδέποτε κηρυχθείσα.

β) Στην περίπτωση μεταβολής των περιστατικών/συνθηκών, αιτών μπορεί να είναι ο

οποιοσδήποτε τρίτος που έχει έννομο συμφέρον. Επίσης η ανάκληση στην περίπτωση αυτή
μπορεί να διαταχθεί αυτεπαγγέλτως από τον δικαστή. Η απόφαση σε αυτήν την περίπτωση
δεν έχει αναδρομική ισχύ και δεν θίγονται οι πράξεις που ήδη έχουν διενεργηθεί.

Αναίρεση (Άρ. 55 ΠτΚ // Άρ. 131 ν. 4738/2020) – Μπορεί να ασκηθεί μόνο για έναν από τους
λόγους των περιπτώσεων 1, 4, 14, 16, 17 και 19 του άρθρου 559 ΚΠολΔ.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΠΤΩΧΕΥΣΗΣ

1. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΟΦΕΙΛΕΤΗ (Άρ. 15 επ. ΠτΚ // Άρ. 91 επ. ν. 4738/2020)

Α. ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ

Καταρχήν δεν χάνει την εμπορική ιδιότητα.

6
ΝOMOPOLIS

ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

 Στέρηση δικαιωμάτων προσωπικής φύσεως που προβλέπονται από ειδικές διατάξεις

νόμων

 Υπακοή στα μέτρα που διατάσει ο εισηγητής δικαστής

 Υποχρέωση εμφάνισης ενώπιον συνδίκου/εισηγητή

 Υποχρέωση ενημέρωσης συνδίκου για θέματα που αφορούν την πτώχευση

 Η αλληλογραφία του – η σχετική με την πτωχευτική περιουσία - δεν ανοίγεται από τον
ίδιο αλλά από τον σύνδικο

 Επί οφειλέτη – νομικού προσώπου η πτώχευση συνεπάγεται τη λύση του. Επί

ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης εταιρίας, επέρχεται συμπτώχευση των ομορρύθμων
εταίρων, χωρίς άλλη διατύπωση. (άρθρο 7, παρ. 4)

Β. ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΕΣ

 Πτωχευτική απαλλοτρίωση (άρθρο 17 ΠτΚ // άρ. 93 ν. 4738/2020): Ο πτωχός δεν

διοικεί πια την πτωχευτική περιουσία. Τη διαχείριση και διάθεσή της αναλαμβάνει ο
σύνδικος.

 Έλλειψη ενεργητικής και παθητικής νομιμοποίησης του πτωχού σε δίκες που

σχετίζονται με την πτωχευτική περιουσία, τόσο τις εκκρεμείς, όσο και τις νέες.
Νομιμοποιείται πλέον ο σύνδικος, ως μη δικαιούχος διάδικος. Ο πτωχός έχει
δικαίωμα άσκησης πρόσθετης παρέμβασης. Νομιμοποιείται κατ’ εξαίρεση ως προς τη
λήψη των αναγκαίων μέτρων για την προστασία της πτωχευτικής περιουσίας, αν
αδρανεί ο σύνδικος (άρθρο 17, παρ. 4)

 ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ (άρθρο 16 ΠτΚ // άρ. 92 ν. 4738/2020)

Είναι το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων που ανήκαν στον Οφειλέτη κατά την κήρυξη της
πτώχευσης καθώς και οι παρεπόμενες παροχές και αξιώσεις από ενοχές ή κύρια δικαιώματα
που υπήρχαν πριν από την κήρυξη της πτώχευσης, ακόμα κι αν γεννήθηκαν μετά την κήρυξη
της πτώχευσης (π.χ. μισθώματα που εισπράχθηκαν μετά την κήρυξη της πτώχευσης από

7
ΝOMOPOLIS

ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

εκμίσθωση καταστήματος που ανήκει στον πτωχό και που η μίσθωση συνήφθη πριν από την
κήρυξη της πτώχευσης)

Δεν είναι:

 όσα αποκτήθηκαν από τον πτωχό μετά την κήρυξη της πτώχευσης (μεταπτωχευτική
περιουσία) (π.χ. κληρονομία που επήχθη στον πτωχό μετά την κήρυξη της
πτώχευσης)

 τα ακατάσχετα του ΚΠολΔ (εξωπτωχευτική περιουσία)

*Υπό το νέο νόμο (άρ. 92) διατηρείται η παραδοσιακή ιδιαιτερότητα του ελληνικού
πτωχευτικού δικαίου σχετικά με την αναγνώριση μεταπτωχευτικής περιουσίας. Η 8η
παράγραφος του άρ. 92 επαναλαμβάνει σχεδόν αυτούσια την διάταξη της 5ης παραγράφου
του προϊσχύσαντος άρ. 16 ΠτΚ. Ωστόσο:

*Κατά τον κανόνα (άρ. 92 παρ. 1 ν. 4738/2020 και άρ. 16 παρ. 1 ΠτΚ) η πτωχευτική περιουσία
περιλαμβάνει το σύνολο της περιουσίας που ανήκει στον οφειλέτη κατά την κήρυξη της
πτώχευσης, οπουδήποτε κι αν βρίσκεται. Κατά την εισαγόμενη όμως με το νόμο εξαίρεση,
προκειμένου για οφειλέτη φυσικό πρόσωπο, η πτωχευτική περιουσία διευρύνεται με την
προσθήκη μέρους του μεταγενεστέρως αποκτώμενου ετήσιου εισοδήματός του, το οποίο
υπερβαίνει το ποσό των ετήσιων εύλογων δαπανών διαβίωσης. Με τη διεύρυνση αυτή της
πτωχευτικής περιουσίας επέρχεται ισόποση συρρίκνωση της μεταπτωχευτικής ,
ενδεχομένως δε και της εξωπτωχευτικής, εάν μεταξύ των ποσών που συνθέτουν το ετήσιο
εισόδημα του φυσικού προσώπου περιέχεται και εισόδημα από μισθούς που, ως
ΑΚΑΤΑΣΧΕΤΟΙ δεν θα έπρεπε να περιλαμβάνονται στην πτωχευτική περιουσία. Η υποχρέωση
εισφοράς μέρους των εισοδημάτων στην πτωχευτική περιουσία εκτείνεται χρονικώς από τον
χρόνο κήρυξης της πτώχευσης μέχρι τον χρόνο απαλλαγής του φυσικού προσώπου, συνιστά
δε μια ρύθμιση που προσιδιάζει σε ιδιώτη οφειλέτη και όχι σε έμπορο.

2. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΠΙΣΤΩΤΕΣ (Άρ. 21 επ. ΠτΚ// Άρ. 96 επ. ν. 4738/2020)

8
ΝOMOPOLIS

ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

Α. ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟΙ ΠΙΣΤΩΤΕΣ : Είναι αυτοί των οποίων οι απαιτήσεις δημιουργήθηκαν πριν

από την κήρυξη της πτώχευσης (π.χ. εργαζόμενοι στην επιχείρηση του πτωχού, προμηθευτές
του πτωχού). Διακρίνονται σε:

- Ανέγγυους ή εγχειρόγραφους (η απαίτησή τους είναι ενοχική και δεν ασφαλίζεται με

κανένα προνόμιο)

- Γενικούς προνομιούχους (η απαίτησή τους είναι εξοπλισμένη με γενικό προνόμιο,

προνόμιο δηλαδή που εκτείνεται σε ολόκληρη την περιουσία του οφειλέτη - ικανοποιούνται
προνομιακά από το σύνολο της πτωχευτικής περιουσίας)

- Ενέγγυους ή Ειδικούς προνομιούχους (έχουν ειδικό προνόμιο ή εμπράγματη ασφάλεια

επί συγκεκριμένου κινητού ή ακινήτου της πτωχευτικής περιουσίας και δύνανται να
ικανοποιηθούν από το υπέγγυο στοιχείο της πτωχευτικής περιουσίας κατά τη διάρκεια της
πτωχευτικής διαδικασίας)

- Μειωμένης εξασφάλισης ή τελευταίας σειράς (οι απαιτήσεις τους θα ικανοποιηθούν μετά

από τις απαιτήσεις των ανέγγυων)

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟΥΣ ΠΙΣΤΩΤΕΣ

 Αναστολή των ατομικών διωκτικών μέτρων (άρ. 25 ΠτΚ // άρ. 100 ν. 4738/2020) (η
αναστολή δεν περιλαμβάνει εμπράγματες αγωγές και αγωγές όσως έχουν ειδικό
προνόμιο – άρ. 26 παρ. 2 ΠτΚ // διαφορετική η ρύθμιση στο άρ. 101 ν. 4738/2020)

 Απαιτήσεις υπό διαλυτική αίρεση θεωρούνται ως μη τελούσες υπό αίρεση, για όσο
χρόνο η αίρεση δεν πληρούται. Απαιτήσεις υπό αναβλητική αίρεση κατατάσσονται
τυχαία στον πίνακα διανομής (άρ. 22 ΠτΚ // άρ. 97 ν. 4738/2020)

 Τα μη ληξιπρόθεσμα χρέη θεωρούνται ληξιπρόθεσμα (άρ. 23 ΠτΚ // άρ. 98 ν.

4738/2020)

 Οι απαιτήσεις των πτωχευτικών πιστωτών παύουν να είναι τοκοφόρες (εκτός από

εκείνες των ενέγγυων) (άρ. 24 ΠτΚ // άρ. 99 ν. 4738/2020)

9
ΝOMOPOLIS

ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

 Δεν θίγεται το δικαίωμα του πιστωτή να προτείνει συμψηφισμό απαίτησής του με

απαίτηση του οφειλέτη που έχει πτωχεύσει (άρ. 36 ΠτΚ // άρ. 111 ν. 4738/2020)

* Σημαντική διαφοροποίηση του ισχύοντος άρ. 101 από το προϊσχύσαν άρ. 26 ΠτΚ συνιστά η
αντιστροφή του τρόπου με τον οποίο λειτουργούσε η αναστολή των διώξεων των ενέγγυων
πιστωτών: Με τη νέα ρύθμιση δεν εξαγγέλλεται πανηγυρικά η εξαίρεση των ενέγγυων από
τον γενικό κανόνα της αναστολής (άρ. 100, παρ. 1) αλλά εντάσσονται σε αυτόν με την
πρόβλεψη ότι εξαιρετικά και για διάστημα 9 μηνών από την κήρυξη της πτώχευσης δεν θα
υπάγονται στον κανόνα της αναστολής. Η εξαίρεση (δηλαδή η μη αναστολή των διώξεών τους)
δεν θα ισχύει προκειμένου να διασώζεται η εκποίηση του ενεργητικού της επιχείρησης ως
λειτουργικού συνόλου ή κλάδων της και το υπέγγυο στοιχείο αποτελεί μέρος του συνόλου
αυτού. Στην περίπτωση αυτή, οι ενέγγυοι καταλαμβάνονται εξαρχής από τον γενικό κανόνα της
αναστολής, διαφορετικά η αναστολή θα επεκτείνεται και σε αυτούς μετά την εκπνοή του
παραχωρούμενου κατά τα ανωτέρω 9μήνου. Κατά την αιτιολογική έκθεση, η παραχώρηση του
χρονικού διαστήματος αυτού γίνεται για να αποφασίσουν αν θα εκποιήσουν το υπέγγυο
στοιχείο ή αν θα ενταχθούν στην πτωχευτική διαδικασία. Η εκπνοή των 9 μηνών συνιστά τη
νέα καταληκτική προθεσμία εντός της οποίας θα είναι δυνατή η ικανοποίηση των ενέγγυων
πιστωτών από την ρευστοποίηση του υπέγγυου πράγματος.

Β. ΟΜΑΔΙΚΟΙ ΠΙΣΤΩΤΕΣ: Είναι εκείνοι των οποίων οι απαιτήσεις δημιουργήθηκαν μετά από
την κήρυξη της πτώχευσης, από τη δράση του συνδίκου (π.χ. όσοι δάνεισαν τον σύνδικο
προκειμένου να λειτουργήσει την επιχείρηση του πτωχού)

Οι απαιτήσεις τους ικανοποιούνται από την πτωχευτική περιουσία κατά τη διάρκεια της
πτώχευσης.

Όταν η πτώχευση περατωθεί με ένωση ικανοποιούνται πριν από τους πτωχευτικούς πιστωτές.

*Υπό το νέο νόμο (4η παράγραφος του άρ. 96) ως ομαδικός πιστωτής ορίζεται εκείνος, οι
απαιτήσεις του οποίου γεννώνται ή ανάγονται σε μεταγενέστερο της πτώχευσης χρόνο από
την δραστηριότητα του συνδίκου ή συνδέονται με τα στοιχεία της πτωχευτικής περιουσίας. Η
καινοτομία εν προκειμένω αφορά την προέλευση των ποσών που προορίζονται για την κατά

10
ΝOMOPOLIS

ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

προτεραιότητα ικανοποίηση των απαιτήσεών τους. Εφεξής η ικανοποίηση των ομαδικών

πιστωμάτων θα προέρχεται όχι μόνο από την πτωχευτική αλλά και από την
μεταπτωχευτική περιουσία. Με τη νέα ρύθμιση όχι μόνο ελαττώνεται εξαιτίας της
επιχειρηματικής δράσης άλλου (του συνδίκου) η μεταπτωχευτική περιουσία (που τίθεται στο
απυρόβλητο των διώξεων των πτωχευτικών πιστωτών) αλλά επιπλέον αποδυναμώνεται η
ευθύνη του συνδίκου έναντι τρίτων, οι οποίοι δολίως ζημιώθηκαν από τη δράση του.

Γ. ΜΕΤΑΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟΙ ΠΙΣΤΩΤΕΣ: Είναι εκείνοι των οποίων οι απαιτήσεις δημιουργήθηκαν

μετά την κήρυξη της πτώχευσης από τη δράση του πτωχού που δεν σχετίζεται με την
πτωχευτική πειουσία (π.χ. ο εκμισθωτής καταστήματος που μίσθωσε ο οφειλέτης μετά την
κήρυξή του σε πτώχευση)

Ικανοποιούνται μόνο από την μεταπτωχευτική περιουσία, από αυτήν δηλαδή που απέκτησε ο
οφειλέτης από την ατομική του δράση μετά την κήρυξή του σε πτώχευση.

Μετά την περάτωση της πτώχευσης μπορούν να ικανοποιηθούν από την ενιαία περιουσία,
στρεφόμενοι κατά του οφειλέτη με τις προβλεπόμενες στον ΚΠολΔ διαδικασίες.

3. ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΕΚΚΡΕΜΕΙΣ ΑΜΦΟΤΕΡΟΒΑΡΕΙΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ (άρ. 28 επ.

ΠτΚ // άρ. 103 επ. ν. 4738/2020)

Διατηρούν την ισχύ τους και δεν λύονται αυτομάτως με τη κήρυξη της πτώχευσης (άρ. 28 ΠτΚ//
άρ. 103 ν. 4738/2020 όπου η ακριβώς αντίθετη πρόβλεψη περί αυτόματης λύσης των
συμβάσεων)

Ο σύνδικος μπορεί να ζητήσει από τον αντισυμβαλλόμενο να εκπληρώσει την παροχή του. Αν
εκείνος το κάνει, καθίσταται ομαδικός πιστωτής (άρ. 29 παρ. 1 ΠτΚ // άρ. 104 παρ. 1 ν.
4738/2020)

Αν ο σύνδικος δεν ασκήσει το ως άνω δικαίωμα, μπορεί ο αντισυμβαλλόμενος να τάξει σ’

αυτόν εύλογη προθεσμία για την άσκηση του δικαιώματος επιλογής. Αν ο σύνδικος δεν
απαντήσει εντός προθεσμίας ή αρνηθεί να εκπληρώσει την παροχή, ο αντισυμβαλλόμενος
11
ΝOMOPOLIS

ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

μπορεί να υπαναχωρήσει διατηρώντας το δικαίωμα να αιτηθεί αποζημίωση (άρ. 29 παρ. 2

ΠτΚ // άρ. 104 παρ. 2 ν. 4738/2020)

4. ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΔΙΑΡΚΕΙΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ

Κατ’ αρχήν διατηρούν την ισχύ τους, εκτός αν προβλέπεται διαφορετικά στο νόμο (άρθρο 31
παρ. 1 και 2 ΠτΚ // άρ. 106 ν. 4738/2020)

Συμβάσεις προσωπικού χαρακτήρα όπου αντισυμβαλλόμενος είναι ο Οφειλέτης λύνονται με

τη κήρυξη της πτώχευσης (άρθρο 31, παρ. 2 ΠτΚ // άρ. 106 ν. 4738/2020)

ΕΙΔΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Δεν λύεται με την κήρυξη της πτώχευσης αλλά με καταγγελία από κάποιον από τους
συμβαλλόμενους.

Από πλευράς του οφειλέτη – εργοδότη, η καταγγελία ασκείται από τον σύνδικο (δεν χρειάζεται
να έχει καταβληθεί η νόμιμη αποζημίωση).

Ο εργαζόμενος μπορεί να καταγγείλει τη σύμβαση για σπουδαίο λόγο (πτώχευση εργοδότη).

Μισθοί και παροχές που ανάγονται στο χρόνο πριν την κήρυξη της πτώχευσης συνιστούν
πτωχευτικές απαιτήσεις για τις οποίες ο εργαζόμενος θα ικανοποιηθεί προνομιακά (άρ. 34
παρ. 4 ΠτΚ // άρ. 109 παρ. 2 ν. 4738/2020)

Για μισθούς και παροχές για εργασία που παρασχέθηκε σε χρόνο μετά την κήρυξη της
πτώχευσης, ο εργαζόμενος θα ικανοποιηθεί ως ομαδικός πιστωτής (άρ. 34, παρ. 5 ΠτΚ // άρ.
109 παρ. 3 ν. 4738/2020)

*Ως προς την τύχη που επιφυλάσσουν οι ρυθμίσεις των άρθρων 103 επ. για τις εκκρεμείς και
διαρκείς συμβάσεις στην πτώχευση, ο νόμος επιλέγει αντίστροφο μηχανισμό από εκείνον των
άρ. 28 επ. του ΠτΚ. Η επιλεγείσα πρόκριση της καταρχήν αυτοδίκαιης λύσης των συμβάσεων
και μόνον της κατ' εξαίρεση διατήρησής τους δεν πρέπει να είναι άσχετη προς την θεμελιώδη

12
ΝOMOPOLIS

ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

επιλογή του νομοθέτη να καταργήσει το στάδιο της αναδιοργάνωσης, για την ευόδωση του
οποίου θα ήταν κρίσιμη η εξ ορισμού διατήρηση συμβάσεων για την συνέχιση της υπό
αναδιοργάνωση επιχείρησης. Υπό το ισχύον λοιπόν καθεστώς, η κήρυξη της πτώχευσης
επιφέρει αζημίως την αυτόματη λύση όλων των εκκρεμών και διαρκών συμβάσεων του
οφειλέτη κατά την 60ή ημέρα από το χρόνο της κήρυξης της πτώχευσης, εκτός εάν ο
σύνδικος κατά τη διάρκεια του διμήνου και πριν από την εκπνοή του δηλώσει εγγράφως
προς τον αντισυμβαλλόμενο ότι προκρίνει είτε την άμεση λύση των συμβάσεων είτε τη
συνέχισή τους, εάν αυτο εξυπηρετεί την ομαλή εξέλιξη των εργασιών της πτώχευσης ή
συμφέρει την συλλογική ικανοποίηση των πιστωτών (άρ. 103) . Κατά την αιτιολογική
έκθεση η αντιστροφή του μηχανισμού διατήρησης των συμβάσεων παρέχει “μεγαλύτερη
διακριτική ευχέρεια στον σύνδικο και είναι επωφελής για την αποτελεσματικότερη διοίκηση της
πτωχευτικής περιουσίας”. Το ζήτημα της τύχης των συμβάσεων διαφοροποιείται στην
περίπτωση που η διαδικασία προσανατολισθεί στην εκποίηση του συνόλου του ενεργητικού
της επιχείρησης ή επιμέρους λειτουργικών κλάδων της. Οι ανάγκες της διαδικασίας αυτής
είναι διαφορετικές από εκείνες της διαδικασίας των κατ' ιδίαν εκποιήσεων, για την οποία δεν
μπορεί να τίθεται το αίτημα της διατήρησης της επιχείρησης του οφειλέτη εν όψει της
συνολικής εκποίησής της. Στην περίπτωση αυτή θα είναι αναγκαία η διατήρηση ορισμένων εκ
των συμβάσεων, επί των οποίων θα εφαρμόζονται, αντί των παρ. 1 και 2 του άρ. 103, τα άρ.
104, 105, 106, 107 και 108 του νόμου. Οι συμβάσεις εργασίας λύονται αυτοδικαίως, εκτός εάν
ο σύνδικος ζητήσει, εντός της προαναφερθείσας 2μηνης προθεσμίας (άρ. 103, παρ. 1) την
συνέχιση της παροχής εργασίας με κατάρτιση νέων, αλλά ιδίου περιεχομένου με τις παλιές,
συμβάσεων.

5. ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΩΛΗΣΗ ΜΕ ΕΠΙΦΥΛΑΞΗ ΚΥΡΙΟΤΗΤΑΣ

Στην περίπτωση που ο πτωχεύσας είναι πωλητής, η πώληση δεν επηρεάζεται και αν ο
αγοραστής αποπληρώσει το τίμημα (για το κινητό πράγμα που ήδη του έχει παραδοθεί)
αποκτά κυριότητα.

Στην περίπτωση που ο πτωχεύσας είναι αγοραστής, ο πωλητής τάσσει εύλογη προθεσμία
στον σύνδικο για να αποπληρώσει. Αν ο σύνδικος δεν εκπληρώσει την παροχή, ο πωλητής

13
ΝOMOPOLIS

ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

έχει δικαίωμα αποχωρισμού του πράγματος από την πτωχευτική περιουσία χωρίς
προηγουμένως να χρειάζεται να έχει ασκήσει δικαίωμα υπαναχώρησης (άρ. 35 ΠτΚ // άρ. 110
ν. 4738/2020).

6. ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΑΠΟΧΩΡΙΣΜΟΥ (άρ. 37 ΠτΚ // άρ. 112 ν. 4738/2020)

Ως αποχωρισμός, στην πτωχευτική διαδικασία, νοείται η απόσπαση αντικειμένου - και

ευρύτερα, κάθε δικαιώματος – από την πτωχευτική περιουσία ως μη ανήκον στον οφειλέτη –
πτωχό, και η απόδοσή του στον έχοντα εμπράγματο επ’ αυτού δικαίωμα ή ενοχικό
δικαίωμα προς απόδοσή του. Έτσι, ενδεικτικά, το μίσθιο μετά τη λήξη της μίσθωσης, το
χρησιδανεισμένο αυτοκίνητο, το παραδοθέν προς φύλαξη πράγμα, το ακίνητο που καταπατήθηκε,
το αυτοκίνητο που εκλάπη, το περιεχόμενο τραπεζικής θυρίδας, τα παραδοθέντα σε καθαριστήριο
προς καθαρισμό ενδύματα, τα επισκευαζόμενα σε συνεργείο μηχανήματα κλπ. αποδίδονται στον
έχοντα δικαίωμα με την εν λόγω διαδικασία του αποχωρισμού.
Η απόδοση μπορεί να γίνει από τον σύνδικο στον δικαιούχο, κατόπιν αίτησης του
τελευταίου προς τον πρώτο και άδεια του εισηγητή δικαστή. Αν η αίτηση του δικαιούχου δεν
γίνει δεκτή, η αξίωση προς αποχωρισμό ασκείται πλέον δικαστικά κατά του συνδίκου με βάση τις
γενικές διατάξεις που ισχύουν, ανάλογα με τη φύση του αντικειμένου, του οποίου ζητείται ο
αποχωρισμός (κατά περίπτωση, δηλαδή, θα ασκηθεί από τον δικαιούχο η διεκδικητική ή αρνητική
αγωγή, η αγωγή αποβολής από τη νομή, η αγωγή από σύμβαση κλπ ενώπιον των αρμοδίων
δικαστηρίων και με την προβλεπόμενη για κάθε περίπτωση διαδικασία.)
Αν το αντικείμενο του οποίου ζητείται ο αποχωρισμός είχε εκποιηθεί, παρότι δεν υπήρχε το
σχετικό δικαίωμα, είτε από τον οφειλέτη (πριν την κήρυξη της πτώχευσης), είτε από τον σύνδικο
(μετά την κήρυξη της πτώχευσης), ο δικαιούχος μπορεί να απαιτήσει
- την εκχώρηση της απαίτησης που δημιουργήθηκε από την εκποίηση, σε αυτόν, αν αυτή οφείλεται
ή

- τον αποχωρισμό και την παράδοση σε αυτόν της αντιπαροχής αν αυτή έχει καταβληθεί και
διατηρεί την ταυτότητά της.

Αν το πράγμα που θα μπορούσε να αποχωριστεί από την πτωχευτική περιουσία έχει εκποιηθεί
από τον οφειλέτη ή τον σύνδικο και επιπλέον δεν μπορεί να αναζητηθεί το αντάλλαγμα της

14
ΝOMOPOLIS

ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

εκποίησης, τότε ο δικαιούχος μπορεί να αναζητήσει την αξία του αντικειμένου συμμετέχοντας
στην πτωχευτική διαδικασία ως πτωχευτικός πιστωτής.

ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΗ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΗ (άρ. 38 επ. ΠτΚ // άρ. 113 επ. ν. 4738/2020)

Είναι ο ιδιαίτερος θεσμός του πτωχευτικού δικαίου, ο συνιστάμενος στην αναγνώριση ειδικού
δικαιώματος και στην πρόβλεψη ειδικής διαδικασίας αφαίρεσης εμπορευμάτων ή
αξιογράφων από την πτωχευτική περιουσία και είσπραξης του τυχόν οφειλόμενου από
τρίτον τιμήματος πώλησης εμπορευμάτων, εκ μέρους ενός παραγγελέα ή παρακαταθέτη ή
πωλητή.
Η πτωχευτική διεκδίκηση δεν αφορά σε ακίνητα αλλά μόνο σε κινητά πράγματα και
απαιτήσεις. Δεν προϋποθέτει πάντα κυριότητα από τον διεκδικητή, ούτε παρέχει στον
σύνδικο δικαίωμα άρνησης λόγω δικαιώματος του πτωχού στη νομή ή την κατοχή του
πράγματος.
Σκοπός των διατάξεων είναι αφενός η προστασία του τρίτου δανειστή που διατηρεί κάποιον
πραγματικό ή αφανή νομικό δεσμό με το πράγμα ή την απαίτηση, αφετέρου η υποβοήθηση
και η προστασία τυ συνδίκου στην απόφαση περί παραδοχής της διεκδίκησης, λόγω ιδίως
της δυσχέρειας ως προς την εξακρίβωση των δικαιωμάτων του τρίτου.
Έτσι, αυτός που πριν την κήρυξη της πτώχευσης παρέδωσε εμπορεύματα στον οφειλέτη
(λόγω παρακαταθήκης προς πώληση ή για να πωληθούν για λογαριασμό του) μπορεί να τα
διεκδικήσει αν κατά την κήρυξη της πτώχευσης βρίσκονται ανάμεσα στην πτωχευτική
περιουσία, είναι αναλλοίωτα και διατηρούν την ταυτότητά τους.
Αν τα εμπορέυματα έχουν πωληθεί και το τίμημα οφείλεται κατά την κήρυξη της
πτώχευσης, τότε ο παραγγελέας – παρακαταθέτης διεκδικεί ευθέως το τίμημα από τον
αγοραστή.
Ομοίως ο δικαιούχος αξιογράφου που είχε σταλθεί στον οφειλέτη που πτώχευσε μπορεί
να το διεκδικήσει, εφόσον αυτό βρεθεί αυτούσιο στα χέρια του οφειλέτη κατά την κήρυξη της
πτώχευσης.
Αυτός που έχει πωλήσει εμπορέυματα στον οφειλέτη, πριν τη κήρυξη της πτώχευσης, με
πίστωση του τιμήματος, χωρίς τα εμπορέυματα να έχουν παραδοθεί στον ίδιο τον
οφειλέτη ή σε πρόσωπο που ενεργεί για λογαριασμό του, μπορεί είτε να διεκδικήσει τα
εμπορέυματα (αν αυτά βρίσκονται στα χέρια τρίτου προσώπου [πχ μεταφορέα]) είτε να
15
ΝOMOPOLIS

ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

ασκήσει δικαίωμα επίσχεσης, αν κατέχει ο ίδιος τα εμπορεύματα, εξαρτώντας την παράδοσή

τους στον σύνδικο από την ταυτόχρονη καταβολή του τιμήματος.
Στην περίπτωση της πώλησης που προαναφέρθηκε ο σύνδικος έχει το δικαίωμα επιλογής του
άρθρου 29, δηλαδή κατόπιν άδειας του εισηγητή μπορεί να εκπληρώσει καταβάλλοντας το
οφειλόμενο τίμημα στον πωλητή και να απαιτήσει την παράδοση των εμπορευμάτων.
Το αίτημα περί διεκδίκησης απευθύνεται στο σύνδικο, ο οποίος αποφαίνεται κατόπιν
σύμφωνης γνώμης του εισηγητή δικαστή. Αν διατυπωθούν αντιρρήσεις από το σύνδικο ή από
πιστωτή τότε αποφαίνεται το πτωχευτικό δικαστήριο.

7. ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ ΠΟΥ ΕΓΙΝΑΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΥΠΟΠΤΗ ΠΕΡΙΟΔΟ

Ανακαλούνται λόγω του ότι έχουν βλάψει την πτωχευτική περιουσία. Με την ανάκλησή τους
ενδυναμώνεται η θέση της ομάδας των πιστωτών, καθώς αυξάνεται η πτωχευτική περιουσία.

Η ανάκληση γίνεται με δικαστική απόφαση κατόπιν αγωγής του συνδίκου (μέσα σε 1 έτος από
τη γνώση της πράξης από μέρους του συνδίκου και σε κάθε περίπτωση όχι μετά από 2 χρόνια
από την κήρυξη της πτώχευσης).

Ο αντισυμβαλλόμενος της δικαιοπραξίας που ανακλήθηκε ικανοποιείται ως ομαδικός ή

πτωχευτικός πιστωτής μέσω της πτωχευτικής διαδικασίας.

ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΑΝΑΚΛΗΣΗ (Άρ. 42 ΠτΚ // Άρ. 117 ν. 4738/2020)

 δωρεές και χαριστικές δικαιοπραξίες

 πληρωμές μη ληξιπρόθεσμων χρεών

 πληρωμές ληξιπρόθεσμων χρεών με άλλο τρόπο (όχι με μετρητά) // υπό το νέο νόμο,
εξαιρούνται εν προκειμένω οικειοθελείς παραχωρήσεις ακινήτων προς πιστωτικά ή
χρηματοδοτικά ιδρύματα σε εξόφληση ή απομείωση ληξιπρόθεσμων οφειλών του
οφειλέτη

16
ΝOMOPOLIS

ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

 σύσταση εμπράγματης ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της εγγραφής

προσημείωσης υποθήκης ή παροχή άλλων ασφαλειών ενοχικής φύσεως για
προϋπάρχουσες υποχρεώσεις

ΔΥΝΗΤΙΚΗ ΑΝΑΚΛΗΣΗ (Άρ. 43 ΠτΚ // Άρ. 118 ν. 4738/2020)

 κάθε αμφοτεροβαρής δικαιοπραξία ή πληρωμή ληξιπρόθεσμου χρέους που έλαβε

χώρα μετά την παύση των πληρωμών και πριν την κήρυξη της πτώχευσης, υπό την
προϋπόθεση ότι ο αντισυμβαλλόμενος γνώριζε ή μπορούσε να εκτιμήσει κατά τη
διενέργεια της πράξης ότι αυτή ήταν επιζήμια για την ομάδα των πιστωτών
(τεκμαίρεται η γνώση όταν αντισυμβαλλόμενος είναι ένα εκ των προσώπων της παρ. 2
– ισχύς του τεκμηρίου για 1 έτος)

ΔΟΛΙΑ ΒΛΑΒΗ ΠΙΣΤΩΤΩΝ (Άρ. 44 ΠτΚ // Άρ. 119 ν. 4738/2020)

- Πράξεις που διενεργήθηκαν από τον οφειλέτη μέσα στην τελευταία 5ετία πριν την κήρυξη της
πτώχευσης με δόλο να ζημιώσει τους πιστωτές του ή να ευνοήσει κάποιους από αυτούς εις
βάρος άλλων, ανακαλούνται υπό την προϋπόθεση ότι ο τρίτος με τον οποίο συμβλήθηκε
γνώριζε το δόλο του οφειλέτη // (υπό το νέο νόμο προστίθεται δεύτερη παράγραφος, όπου
ρητά προβλέπεται ότι δεν θίγεται το δικαίωμα των πιστωτών για άσκηση της αγωγής
διάρρηξης των άρ. 939 επ. ΑΚ)

ΜΗ ΑΝΑΚΛΗΤΕΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ (Άρ. 45 ΠτΚ // Άρ. 120 ν. 4738/2020)

 συνήθεις πράξεις της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής ή οικονομικής

δραστηριότητας του οφειλέτη, διενεργηθείσες εντός των ορίων των συνήθων
συναλλαγών του

 πράξεις που ρητά εξαιρούνται εκ του νόμου από την εφαρμογή ρυθμίσεων περί
ανάκλησης, ακυρότητας ή ακυρωσίας πράξεων που έγιναν εντός της τελευταίας
διετίας πριν από την κήρυξη της πτώχευσης

 παροχή του οφειλέτη για την οποία καταβλήθηκε άμεσα ισοδύναμη αντιπαροχή σε
μετρητά

17
ΝOMOPOLIS

ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

 συναλλαγές αναγκαίες για τη διαπραγμάτευση συμφωνίας εξυγίανσης

 πράξεις που έγιναν σε εκτέλεση συμφωνίας εξωδικαστικού συμβιβασμού ή

συμφωνίας εξυγίανσης

ΟΡΓΑΝΑ ΤΗΣ ΠΤΩΧΕΥΣΗΣ (άρ. 52 επ. ΠτΚ // άρ. 128 επ. ν. 4738/2020)

Πτωχευτικό Δικαστήριο

Εισηγητής δικαστής

Σύνδικος (Οι αρμοδιότητές του ανατίθενται σε διαχειριστή αφερεγγυότητας των άρ. 227 επ.
του νόμου. Διαφοροποίηση επέρχεται ως προς τον τρόπο ορισμού του συνδίκου διότι εφεξής
το πτωχευτικό δικαστήριο διορίζει ως σύνδικο το πρόσωπο που προτείνεται από τον αιτούντα
οφειλέτη με την αίτηση πτώχευσης του άρ. 79 ή από παρεμβαίνοντα πιστωτή με την
μεγαλύτερη απαίτηση κατά του οφειλέτη σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα στο άρ. 137 του
νόμου.)

Συνέλευση των πιστωτών (Δεν συγκαλείται πλέον με την απόφαση που κηρύσσει την
πτώχευση αλλά από τον εισηγητή σε όποιες περιπτώσεις ειδικώς προβλέπονται από το νόμο
ή ζητηθεί από οποιονδήποτε εκ των πιστωτών με προσδιορισμό των προς απόφαση
θεμάτων). Καταργείται πλεόν η αρμοδιότητα της συνέλευσης να αποφασίζει τον τρόπο
εξακολούθησης των εργασιών της πτώχευσης διότι δεν υφίστανται πλέον άλλοι τρόποι
εξακολούθησης της πτωχευτικής διαδικασίας πέραν της ρευστοποίησης των κατ' ιδίαν
στοιχείων της πτωχευτικής περιουσίας, εκτός αν το δικαστήριο αποφαίνεται υπέρ της εν
συνόλω εκποίησης)

ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΗΣ ΠΤΩΧΕΥΣΗΣ (άρ. 89 επ. ΠτΚ // άρ. 152 επ. ν. 4738/2020)

Κήρυξη της πτώχευσης από το Πτωχευτικό Δικαστήριο  Σφράγιση της περιουσίας 

Αποσφράγιση και απογραφή της περιουσίας από τον σύνδικο Έλεγχος των απαιτήσεων
(αρχικά αναγγέλλονται εγγράφως στη Γραμματεία του πτωχευτικού δικαστηρίου και εν
18
ΝOMOPOLIS

ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

συνεχεία επαληθεύονται από τον σύνδικο ενώπιον του εισηγητή δικαστή) Επικύρωση
σχεδίου αναδιοργάνωσης - που έχει υποβληθεί από τον οφειλέτη ή τους πιστωτές του - από το
πτωχευτικό δικαστήριο ή στάδιο ένωσης πιστωτών όπου ο σύνδικος ρευστοποιεί την
περιουσία και διανέμει το προϊόν στους πιστωτές σύμφωνα με την κατάταξή τους στον πίνακα
διανομής.

ΠΕΡΑΤΩΣΗ ΠΤΩΧΕΥΣΗΣ (άρθρο 166 ΠτΚ)

- με επικύρωση σχεδίου αναδιοργάνωσης (άρ. 107 επ.) (ήπιος τρόπος περάτωσης της
πτώχευσης χωρίς τη διάλυση της επιχείρησης και χωρίς την εκποίηση των στοιχείων της
πτωχευτικής περιουσίας – το σχέδιο προτείνεται είτε από τον οφειλέτη είτε από τους πιστωτές
που εκπροσωπούν το 60% των απαιτήσεων (συμπεριλαμβανομένου του 40% των
απαιτήσεων που είναι εμπραγμάτως ασφαλισμένες) - το ελάχιστο περιεχόμενο του σχεδίου
προβλέπεται στο άρθρο 109 ΠτΚ – οι πιστωτές καλούνται σε ειδική συνέλευση για συζήτηση
επί του σχεδίου και δηλώνουν αν το αποδέχον ται ή όχι – εφόσον το σχέδιο γένει δεκτό από
πιστωτές που εκπροσωπούν το 60% των απαιτήσεων (συμπεριλαμβανομένου του 40% των
απαιτήσεων που είναι εμπραγμάτως ασφαλισμένες ) επικυρώνεται από το πτωχευτικό
δικαστήριο με την επιφύλαξη των προβλεπόμενων στο άρθρο 124 ΠτΚ – με την τελεσιδικία της
απόφασης που επικυρώνει το σχέδιο, αυτό καθίσταται δεσμευτικό για το σύνολο των
πιστωτών και η πτώχευση περατώνεται  αυτό σημαίνει ότι αίρεται η πτωχευτική
απαλλοτρίωση, διαλύεται η ομάδα των πιστωτών, παύει το λειτούργημα του συνδίκου, η
διοίκηση της περιουσίας του πτωχού επιστρέφει και πάλι σε αυτόν και ανακτώνται οι ατομικές
διώξεις από τους πτωχευτικούς πιστωτές μέσα στο πλαίσιο του σχεδίου αναδιοργάνωσης
(τίτλος εκτελεστός είναι η δικαστική απόφαση της επικύρωσης του σχεδίου (126 ΠτΚ) – Το
σχέδιο αναδιοργάνωσης μπορεί να ακυρωθεί και η ακύρωσή του μεταξύ άλλων οδηγεί στην
αναβίωση της πτωχευτικής διαδικασίας και την είσοδο στο στάδιο της ένωσης πιστωτών

- με την ένωση των πιστωτών (άρ. 132 επ.) (η πτώχευση βρίσκεται στο στάδιο αυτό αν δεν
ολοκληρώθηκε με επιτυχία το σχέδιο αναδιοργάνωσης ή αν αυτό ακυρώθηκε – εδώ
ρευστοποιείται η πτωχευτική περιουσία και διανέμεται το προϊόν της στους πιστωτές του

19
ΝOMOPOLIS

ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

οφειλέτη με βάση πίνακα διανομής που συντάσσεται από τον σύνδικο και κηρύσσεται
εκτελεστός από τον εισηγητή)

- λόγω έλλειψης ενεργητικού

- λόγω παρέλευσης 10 ετών από την έναρξη του σταδίου της ένωσης πιστωτών

- λόγω παρέλευσης 15 ετών από την κήρυξη της πτώχευσης

*Υπό το νέο νόμο, καταργείται η ενδοπτωχευτική εξυγίανση με σχέδιο αναδιοργάνωσης και η

πτώχευση έχει κατεύθυνση αποκλειστικώς εκκαθαριστική. Η κατάργηση της αναδιοργάνωσης
περιορίζει τους τρόπους περάτωσης της πτώχευσης που εφεξής επέρχεται, αποκλειστικά και
μόνο με την εκποίηση όλων των στοιχείων του ενεργητικού και τη διανομή του προϊόντος της
εκποίησης στους πιστωτές – εκτός εάν προηγουμένως έχει προηγηθεί η παύση των εργασιών
της πτώχευσης λόγω έλλειψης ενεργητικού ή παρέλθει η πενταετία από τον χρόνο κήρυξής της
ή εξοφληθεί το σύνολο των πτωχευτικών πιστωτών κατά κεφάλαιο και τόκους. (Η τελευταία
μάλιστα περίπτωση περάτωσης παραμένει ο μόνος λόγος αναβίωσης των νομικών
προσώπων (άρ. 189 παρ. 2 του νόμου). Η απομένουσα, αποκλειστικώς εκκαθαριστική,
αποστολή της πτώχευσης εισφέρει στην επίσπευση της πτωχευτικής διαδικασίας (διότι
αποδεσμεύεται η ρευστοποίηση του ενεργητικού από την προηγούμενη επαλήθευση του
παθητικού) και υιοθετεί τις δύο εκδοχές που ίσχυαν κατά το καταργηθέν στάδιο της ένωσης
των πιστωτών, δηλαδή είτε την εκποίηση της επιχείρησης του οφειλέτη ως συνόλου (ή κλάδων
της) είτε την εκποίηση των επιμέρους στοιχείων της.

*Επίσης, η περάτωση της πτώχευσης μπορεί να επέλθει λόγω έλλειψης ενεργητικού ή μετά
παρέλευση 5 ετών από την κήρυξη της πτώχευσης (άρ. 191, παρ. 3). Εξαιρετικά εάν μέχρι της
συμπλήρωση της ως άνω 5ετίας έχει συνταχθεί πίνακας διανομής κατά του οποίου εκκρεμεί
ανακοπή, υπάρχει δυνατότητα παράτασης της πτωχευτικής διαδικασίας μέχρι την έκδοση
αμετάκλητης απόφασης επί της ανακοπής. Σε κάθε περίπτωση, υπό την προϋπόθεση ότι
υπάρχει απόφαση της συνέλευσης των πιστωτών, το δικαστήριο μπορεί να παρατείνει την
πτωχευτική διαδικασία για μία μόνο φορά και για δύο έτη.

20
ΝOMOPOLIS

ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

Έναν μήνα μετά την δημοσίευση της απόφασης που παύει τις εργασίες της πτώχευσης
επέρχονται τα αποτελέσματα της απόφασης (άρ. 116 παρ. 2 ΠτΚ), δηλαδή:

- Περάτωση της πτώχευσης

- Άρση πτωχευτικής απαλλοτρίωσης και ανάληψη της διοίκησης της πτωχευτικής

περιουσίας από τον οφειλέτη

- Ανάκτηση ατομικών διωκτικών μέτρων από τους πιστωτές

- Παύση λειτουργήματος συνδίκου και εισηγητή δικαστή

Η ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ (άρ. 167 επ. ΠτΚ)

Ο οφειλέτης μπορεί να ζητήσει την απαλλαγή του μετά την παρέλευση 2 ετών από την κήρυξη της
πτώχευσης ή μέχρι την περάτωση της πτώχευσης αν αυτή επέρχεται νωρίτερα (πριν τη διετία).
Με τη δικαστική απόφαση της απαλλαγής ο οφειλέτης απαλλάσσεται πλήρως από το υπόλοιπο
των απαιτήσεων που έχουν οι πιστωτές και δεν ικανοποιείται από την πτωχευτική περιουσία.
Εξαιρούνται οι οφειλές που δημιουργήθηκαν από αδίκημα που τελέστηκε από δόλο ή βαριά
αμέλεια.
Η απόφαση εκδίδεται εφόσον ο οφειλέτης κριθεί συγγνωστός σύμφωνα με το άρθρο 167 ΠτΚ από
το πτωχευτικό δικαστήριο, αφού εκτιμήσει τα αίτια και τις συνθήκες της πτώχευσης, ύστερα από
σχετική έκθεση του εισηγητή – στην οποία καταχωρούνται και οι τυχόν παρατηρήσεις του
οφειλέτη και των πιστωτών - και αφού ακούσει τον σύνδικο. Απαραίτητο για την κήρυξη του
οφειλέτη συγγνωστού είναι να επιδεικνύει αυτός καλή πίστη τόσο κατά την κήρυξη της πτώχευσης
όσο και κατά τη διάρκειά της, να είναι συνεργάσιμος με τα όργανα της πτώχευσης και η πτώχευση
να μην οφείλεται σε δόλιες ενέργειές του.
Κατά την παρ. 3 του άρ. 169 αν η πτώχευση περατώνεται με την επικύρωση του σχεδίου
αναδιοργάνωσης, ο οφειλέτης απαλλάσσεται άνευ ετέρου (επομένως χωρίς να απαιτείται η
έκδοση δικαστικής απόφασης), εκτός αν το σχέδιο ορίζει διαφορετικά.

*ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΗ ΥΠΟ ΤΟ ν. 4387/2020 (άρ. 192 επ.)

21
ΝOMOPOLIS

ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

Ο οφειλέτης (φυσικό πρόσωπο) απαλλάσσεται πλήρως από κάθε οφειλή προς τους
πτωχευτικούς πιστωτές, ανεξαρτήτως αν έχουν αναγγελθεί ή όχι, τριάντα έξι μήνες από την
ημερομηνία κήρυξης της πτώχευσης, εκτός εάν έχει υποβληθεί προσφυγή του άρ. 193 κατά
της απαλλαγής. Με την απαλλαγή παύουν οι στερήσεις δικαιωμάτων τις οποίες συνεπάγεται η
πτώχευση.

ΠΡΟΠΤΩΧΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ (άρθρα 99 επ. ΠτΚ)

Με την διαδικασία αυτή, δίνεται η ευκαιρία στον οφειλέτη να αποφύγει την κήρυξή του σε
πτώχευση, υπογράφοντας συμφωνία με τους πιστωτές του για περιορισμό των οικονομικής
φύσης υποχρεώσεών του. Κριτήριο επιλογής της διαδικασίας είναι η μη χειροτέρευση της
θέσης των συμβαλλόμενων στην συμφωνία εξυγίανσης πιστωτών δια της υπαγωγής τους σε
χειρότερη οικονομική θέση από εκείνη, στην οποία θα βρίσκονταν βάσει της κατάταξής τους
κατά το στάδιο της πτωχευτικής εκκαθάρισης.

Ο οφειλέτης πρέπει να έχει πτωχευτική ικανότητα και να βρίσκεται σε παρούσα ή

επαπειλούμενη αδυναμία εκπλήρωσης των ληξιπρόθεσμων χρηματικών υποχρεώσεων κατά
τρόπο γενικό.

ΠΡΟΣΟΧΗ! Αν ο οφειλέτης έχει ήδη περιέλθει σε κατάσταση παύσης πληρωμών πρέπει

μαζί με την αίτηση για επικύρωση συμφωνίας εξυγίανσης να συνυποβάλει αίτηση κήρυξής του
σε πτώχευση. Το δικαστήριο:

- Είτε κάνει δεκτή την αίτηση επικύρωσης συμφωνίας εξυγίανσης, οπότε απορρίπτει
την αίτηση κήρυξης σε πτώχευση,

- Είτε απορρίπτει την αίτηση επικύρωσης συμφωνίας εξυγίανσης και προχωρά στην
εξέταση της αίτησης για κήρυξη της πτώχευσης.

Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΕΞΥΓΙΑΝΣΗΣ

Κατάρτιση με ιδιωτικό έγγραφο (εκτός αν αναλαμβάνονται υποχρεώσεις για τις οποίες

απαιτείται συμβολαιογραφικός τύπος)  μπορεί να περιέχει ρυθμίσεις που αφορούν
μεταβολή του χρόνου εκπλήρωσης υποχρεώσεων, μεταβολή του οφειλόμενου ποσού, μείωση
22
ΝOMOPOLIS

ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

απαιτήσεων έναντι οφειλέτη, εκποίηση περιουσιακών στοιχείων κλπ.  ισχυρή και

δεσμευτική μετά την επικύρωσή της από το δικαστήριο

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΓΙΑ ΕΠΙΚΥΡΩΣΗ

Αίτηση Οφειλέτη στο Πτωχευτικό Δικαστήριο  Αιτείται την επικύρωση της συμφωνίας
εξυγίανσης  Η συμφωνία πρέπει να έχει συναφθεί από οφειλέτη και πιστωτές που
εκπροσωπούν το 60% του συνόλου των υπαρχουσών απαιτήσεων [πρέπει στο ποσοστό αυτό
να περιλαμβάνεται τουλάχιστον το 40% των εμπραγμάτως εξασφαλισμένων απαιτήσεων] –

Η κατάθεση της Αίτησης συνεπάγεται 4μηνη αναστολή όλων των μέτρων αναγκαστικής
εκτέλεσης κατά του οφειλέτη για την ικανοποίηση απαιτήσεων γεννημένων μέχρι την κατάθεση
της αίτησης / αναστολή λήψης οποιουδήποτε ασφαλιστικού μέτρου κατά του οφειλέτη /
αναστολή παραγραφής και αποκλειστικών προθεσμιών για απαιτήσεις των πιστωτών /
απαγόρευση διάθεσης ακινήτων και εξοπλισμού της επιχείρησης του οφειλέτη  Επικύρωση
της συμφωνίας από το δικαστήριο εφόσον πιθανολογείται η βιωσιμότητα της επιχείρησης του
οφειλέτη μετά την επικύρωση – η μη πρόκληση βλάβης στο σύνολο των πιστωτών – ότι η
συμφωνία δεν είναι προϊόν δόλου ή κακοπιστίας – ότι η συμφωνία δεν παραβιάζει διατάξεις
αναγκαστικού δικαίου – μεταχειρίζεται ισότιμα τους πιστωτές – η απόφαση, τόσο αυτή που
κάνει δεκτή όσο και εκείνη που απορρίπτει την Αίτηση, δημοσιεύεται στο ΓΕΜΗ και στο ΔΔΔ.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΠΙΚΥΡΩΣΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ

Από την επικύρωσή της με δικαστική απόφαση η συμφωνία είναι δεσμευτική για όλους τους
πιστωτές, ακόμα και για εκείνους που δεν μετείχαν στην κατάρτισή της, όχι όμως για εκείνους
των οποίων οι απαιτήσεις δημιουργήθηκαν μετά την έκδοση της απόφασης. Η απόφαση
αποτελεί τίτλο εκτελεστό για τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνονται με αυτήν.

ΑΚΥΡΩΣΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ

Η συμφωνία είναι δυνατό να ακυρωθεί με δικαστική απόφαση κατόπιν αιτήσεως του έχοντος
έννομο συμφέρον αν αποκαλυφθεί ότι η συμφωνία ήταν προϊόν δόλου ή συμπαιγνίας (του
23
ΝOMOPOLIS

ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

οφειλέτη με πιστωτή ή τρίτο) ή αν δεν εκπληρώνονται από τον οφειλέτη οι όροι της συμφωνίας
σε βαθμό που η εξυγίανση της επιχείρησης να φαίνεται ότι δεν θα επιτευχθεί.

Η ακύρωση της συμφωνίας συνεπάγεται την αποδέσμευση των πιστωτών από τους όρους της
συμφωνίας και την επαναφορά στην προηγούμενη κατάσταση.

*Υπό το νέο νόμο (άρ. 31 – 64), το κριτήριο της μη χειροτέρευσης της θέσης των πιστωτών
θεωρείται ότι πληρούται εφόσον κανένας από τους μη συμβαλλόμενους πιστωτές δεν θα
βρεθεί, με βάση τη συμφωνία εξυγίανσης, σε χειρότερη θέση από εκείνη, στην οποία θα
βρισκόταν σε περίπτωση πτώχευσης του οφειλέτη του.

Για την επικύρωση της συμφωνίας εξυγίανσης, τα ποσοστά των συναινούντων πιστωτών
εφεξής ανέρχονται σε ποσοστό μεγαλύτερο από το 50% των απαιτήσεων με ειδικό προνόμιο
και σε ποσοστό μεγαλύτερο από το 50% των λοιπών απαιτήσεων (ανέγγυων και γενικών
προνομιούχων πιστωτών). Τα ποσοστά αυτά απαιτούνται τόσο στην υπόθεση που η
συμφωνία συνάπτεται μεταξύ του οφειλέτη και πιστωτών του, όσο και στην υπόθεση που η
συμφωνία συνάπτεται μόνο από πιστωτές, χωρίς τη σύμπραξη του οφειλέτη, εφόσον ο
τελευταίος έχει περιέλθει κατά το χρόνο της συμφωνίας σε κατάσταση παύσης των πληρωμών
του αλλά κι όταν συντρέχουν οι περιπτώσεις της παρ. 2 του άρ. 34.

Κατ' εξαίρεση, συμφωνία που δεν πληροί τα απαιτούμενα ποσοστά μπορεί να επικυρωθεί
από το δικαστήριο και να καταστεί δεσμευτική και έναντι των μη συναινούντων πιστωτών, υπό
τη συνδρομή των προϋποθέσεων της παρ. 2 του άρ. 54.

Παραμένει η αναφορά στα ίδια περιστατικά αφερεγγυότητας (παρούσα ή επαπειλούμενη

γενική αδυναμία εκπλήρωσης, ύπαρξη πιθανότητας αφερεγγυότητας), χωρίς να αποκλείεται η
περιέλευση του οφειλέτη σε παύση πληρωμών κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης
υπαγωγής στη διαδικασία ή και αργότερα. Κατά το άρ. 74, στην περίπτωση αυτή, ο οφειλέτης
που περιήλθε σε παύση πληρωμών υποχρεούται να συνυποβάλει με το ίδιο δικόγραφο (με το
οποίο ζητά την επικύρωση της συμφωνίας εξυγίανσης) αίτηση πτώχευσης, η τύχη της οποίας
θα εξαρτάται από την επικύρωση ή μη της συμφωνίας εξυγίανσης.

-----------*----------

24