You are on page 1of 9

08:16, 01/06/2022 thiên tài đến từ đâu

BẮT ĐẦU

Nội dung
GENIUS ĐẾN TỪ ĐÂU
© Alexander Borisovich Selyutsky, Gennady Ivanovich Slugin, 1977
Từ cuốn sách
Inspiration by Order (Những Bài Học Phát Minh).

Petrozavdsk. Karelia. 1977. trang 28-39.

Toàn bộ sự tiến bộ của nhân loại đều dựa trên những khám phá và phát minh, tức là kết
quả của tư duy sáng tạo là gì. Ai trong chúng ta không biết những cái tên như Leonardo
da Vinci, Lomonosov, Edison, Popov? Đây là những nhà phát minh vĩ đại nhất trong thời
đại của họ. Có bao nhiêu cái tên ít được biết đến hơn? Nhân cách của nhà phát minh từ
lâu đã trở thành đối tượng nghiên cứu của nhiều ngành khoa học khác nhau: lịch sử công
nghệ, triết học, tâm lý học, v.v.

Tất cả những gì giống nhau đều dẫn con người đến phát minh - khả năng sáng tạo của
con người nói chung, hay có thể nói, thuần túy là "đến từ Chúa", những biểu hiện không
thể giải thích của tài năng?

Hãy lấy mức độ cao nhất của tài năng - thiên tài và xem xét nó từ quan điểm của phát
minh.

Những nhà phát minh thiên tài là ai và họ đã xuất hiện như thế nào? Và ở đây chúng ta
phải nói một thực tế rằng những nhà phát minh tài tình đã xuất hiện từ rất lâu trước khi
có ... con người. Vâng vâng!! Nhà phát minh tài tình đầu tiên (theo Darwin) cũng chính
là con khỉ, người đã sử dụng cây gậy như một công cụ (dùng nó đập trái cây), phòng thủ
và tấn công (đánh kẻ thù của mình bằng nó). Tất cả những con khỉ khác không đủ xuất
chúng để phát minh ra thứ gì đó mới về cơ bản, nhưng nhiều con trong số chúng đủ tài
năng để học cách sử dụng tốt một chiếc gậy và đa dạng hóa việc sử dụng nó. Và cứ thế
cho đến khi vị thần tài tiếp theo xuất hiện, người bắt đầu xử lý các mảnh đá, sau đó có
người gắn đá vào một cây gậy ...

Dừng lại! Đó là một người đã là vua của tự nhiên - Con người!


Và từ đây mọi chuyện bắt đầu: một thiên tài đã tạo ra một sáng
tạo được nhân loại sử dụng, và mỗi sáng tạo xuất sắc là một
bước tiến trên con đường tiến bộ công nghệ. Và nhân loại càng
phát triển, thì sự tiến bộ ngày càng trở nên dễ quản lý hơn: giờ
đây một người, dựa trên nhu cầu ngày càng tăng của mình, tự
đặt cho mình một mục tiêu và đi tới đó. Vì vậy, để kéo dài một
ngày, con người đã phát minh ra ánh sáng, để tăng tốc độ di
chuyển - ông đã phát minh ra ô tô, tàu hỏa, máy bay.

Tất cả sức lực suy nghĩ của con người chủ yếu nhằm vào việc
dỡ bỏ bàn tay con người càng nhiều càng tốt. Nhưng định luật
bảo toàn năng lượng rất nghiêm ngặt: “Cái gì sẽ giảm ở một
nơi…” Vì vậy, việc tải của tay được thực hiện bằng cách tải của não. Vì vậy, không có gì
ngạc nhiên khi tư duy sáng tạo ngày càng trở thành nhu cầu của nhiều người.

Ai có thể phát minh ra anyway? Chỉ những thiên tài hay mỗi chúng ta ở vị trí của anh
ấy?

www.trizminsk.org/e/21504.htm ẳ 1/9
08:16, 01/06/2022 thiên tài đến từ đâu

Cuộc tranh luận về thế nào là một thiên tài vẫn chưa lắng xuống. Người ta đã khẳng định
chắc chắn rằng khả năng sáng tạo là khả năng bẩm sinh của bất kỳ đứa trẻ nào. Một nhà
thần thoại học nổi tiếng của Mỹ (thần thoại học là khoa học về các dạng hành vi bẩm
sinh) D. Morris viết: "Sự sáng tạo không gì khác hơn là sự phóng chiếu những phẩm
chất của trẻ em lên cuộc sống của một người trưởng thành ... nếu các quá trình liên quan
đến chúng là cảm giác của sự ngạc nhiên và tò mò, thèm muốn các mẫu, tìm kiếm và
phát hiện - có thể được bảo vệ khỏi sự phai nhạt do tuổi tác, nếu có thể đảm bảo rằng
chúng chiếm ưu thế trong hành vi của một người trưởng thành, thì chúng ta sẽ giành
chiến thắng trong một trận chiến quan trọng - trận chiến cho sự sáng tạo " [ "Literaturnaya
gazeta" ngày 2 tháng 2 năm 1972, trang 13]. K Luật sư Chukovsky, nhà văn thiếu nhi được yêu
thích, một người sành sỏi về tâm lý học trẻ em, cũng nói như vậy: “Đến tuổi hai mươi,
tất cả chúng ta sẽ trở thành những nhà hóa học, toán học, thực vật học, động vật học vĩ
đại, nếu sự tò mò cháy bỏng này đối với mọi thứ xung quanh chúng ta không yếu đi như
những kiến ​thức ban đầu được tích lũy, những kiến ​thức cần thiết cho sự tồn tại của
chúng ta.

Vì vậy, trong thời thơ ấu, tất cả chúng ta đều là một thiên tài nhỏ. Chà, tiếp theo là gì?
Và sau đó, khi chúng ta tiếp thu kiến ​thức (như một quy luật, trong một chuyên ngành),
suy nghĩ của chúng ta trở nên rập khuôn và trơ trọi hơn. Nói một cách hình tượng, chúng
ta đóng bộ thiên tài của mình bằng một bức tường mẫu. Nhưng kể từ khi thiên tài tồn tại,
làm thế nào người ta có thể "đào" nó ra? Theo nhà vật lý và nhà văn người Mỹ D. Hoyle,
người cũng như chúng ta, chắc chắn rằng mỗi người đều là một thiên tài tiềm ẩn, nhưng
chỉ trong một lĩnh vực khoa học hoặc nghệ thuật, chỉ có cơ hội mới có thể giúp một
người tìm thấy chính mình. Nhưng với điều này chúng tôi không đồng ý. Theo F. Hoyle,
hóa ra cơ hội là con chim lửa phải tóm được đuôi. Chúng tôi tin rằng không cần phải chờ
đợi cơ hội. Khả năng sáng tạo phải được phát hiện và phát triển.

Tuy nhiên, điểm đặc biệt của sức sáng tạo của các nhà phát minh tài năng là gì? Câu hỏi
này không thể được trả lời một cách chính xác, nếu chúng ta không tính đến rằng các
phát minh là khác biệt. Dây treo là một vũ khí, tên lửa đạn đạo cũng là một vũ khí. Cây
gậy là công cụ lao động, máy có chương trình điều khiển cũng là công cụ lao động. Tuy
nhiên, mọi người đều hiểu rằng có sự khác biệt về chất. Nhưng sự khác biệt giữa các
phát minh, các nhà nghiên cứu về sự sáng tạo đã không tính đến cho đến rất gần đây.

Theo điều kiện, chúng ta hãy chia tất cả các vấn đề sáng chế thành năm cấp độ. Chúng ta
hãy đồng ý rằng để giải quyết một vấn đề sáng chế ở cấp độ đầu tiên, chỉ cần đưa ra
hàng tá phương án là đủ. Những phát minh như vậy (và chúng khá có thể được cấp bằng
sáng chế) có thể được thực hiện bởi bất kỳ ai.

Cấp độ đầu tiên

Ví dụ ở đây là sáng chế (chứng chỉ N157356 của tác giả): "Nắp bảo vệ bình khí nén, hóa
lỏng và khí hòa tan, có đặc điểm là nhằm giảm đáng kể giá thành và tiết kiệm kim loại,
nắp được làm bằng nhựa và trang bị với chất làm cứng trên bề mặt bên trong. " Một
nhiệm vụ rõ ràng đã được thực hiện (một lời kêu gọi tiết kiệm có trong bất kỳ temnik
nào). Một khái niệm tìm kiếm làm sẵn đã được sử dụng (cần phải thay thế kim loại bằng
thứ gì đó rẻ hơn) và một giải pháp làm sẵn (để làm một nắp nhựa). Không cần phải thu
thập thông tin đặc biệt nào; nắp nhựa được sử dụng rộng rãi trong các loại bình giữ
nhiệt. Thiết kế cũng rõ ràng (các đường gân tăng cứng trên bề mặt bên trong của nắp) và
do đó không yêu cầu tinh chỉnh trong quá trình thực hiện.

Một ví dụ khác về sáng chế cấp một là bằng sáng chế N262335: "Một xi phông để bơm
kim loại lỏng, bao gồm một đường ống hình chữ L với một phích cắm bằng sứ kín khí và
www.trizminsk.org/e/21504.htm ố ể ế ố ầ 2/9
08:16, 01/06/2022 thiên tài đến từ đâu

một khớp nối để kết nối với một máy bơm chân không, đầu hút của nó được làm có dạng
ống nhánh nằm ngang, có đặc điểm là nhằm mục đích tăng độ tinh khiết của kim loại
bơm bằng cách lắp một xi phông cao hơn mức cặn trong bể, đầu hút của xi phông được
trang bị một chốt chặn. Ý tưởng rất đơn giản - để ống không chìm xuống đáy, một tiền tố
là \ u200b \ u200battached ...

Thêm một ví dụ nữa. Giấy chứng nhận của tác giả N223640: "Phương pháp lọc nước
thải từ các chất hữu cơ bằng cách xử lý nước đã qua xử lý với clo, đặc trưng ở chỗ, để
loại bỏ hoàn toàn melamine, xử lý bằng clo được thực hiện ở 5-40 ° C." Quá trình xử lý
bằng clo đã được biết đến và nhiệt độ được chỉ ra là nhiệt độ nước thải tự nhiên. Ở 0 ° C,
nước sẽ đóng băng, và ở nhiệt độ trên 40 ° C, nó sẽ phải được làm lạnh. Nói cách khác,
bản chất của phát minh là không thay đổi bất cứ điều gì ...

Cấp độ thứ hai


Từ các nhiệm vụ của cấp độ thứ hai, chúng tôi có điều kiện yêu cầu vài trăm mẫu. Giải
pháp của họ không quá rõ ràng, không phải ai cũng làm được: nếu kiến ​thức và kinh
nghiệm ít ỏi, một người “cạn lời” sau cả tá lần thử.

Giấy chứng nhận của tác giả N273302: "Một phương pháp tách các hạt sắt từ khỏi bề
mặt của nam châm vĩnh cửu, có đặc điểm là, để tách chúng hoàn toàn, một vật liệu có độ
nhớt cao, chẳng hạn như plasticine, được sử dụng làm vật liệu làm sạch." Hãy đặt nhiệm
vụ: làm thế nào để tách các hạt sắt từ ra khỏi bề mặt của nam châm vĩnh cửu? Hướng tìm
kiếm là điều hiển nhiên: cần một loại lực nào đó có thể thắng lực hút từ. Có thể được rửa
sạch, thổi bay các hạt, v.v. Một phương án đơn giản và đáng tin cậy không cần thiết bị đã
được chọn.

Giấy chứng nhận của tác giả N210662: "Một máy bơm điện từ cảm ứng có chứa vỏ,
cuộn cảm và kênh, có đặc điểm là, để đơn giản hóa việc khởi động máy bơm, cuộn cảm
được làm trượt dọc theo trục của kênh bơm." Một máy bơm điện từ bao gồm một đường
ống và một cuộn cảm (nam châm điện) được làm dưới dạng một vòng bao quanh đường
ống. Ở vị trí làm việc, phần cuối của ống được hạ xuống kim loại, và cuộn cảm ở trên
mức của kim loại. Nhưng để khởi động máy bơm, trước tiên bạn phải hút kim loại đến
mức của cuộn cảm. Có thể có nhiều giải pháp khác nhau: đặt một cuộn cảm phụ (khởi
động) ở phần dưới; đổ kim loại từ trên cao xuống trước khi bắt đầu công việc; hạ ống
với cuộn cảm xuống, v.v. Một giải pháp đã được chọn (có lẽ là tốt nhất): hạ cuộn cảm
khi bắt đầu làm việc (mà không tự hạ ống), "bắt" kim loại và nâng nó lên đến mức

Giấy chứng nhận của tác giả N261432: "Phương pháp gia nhiệt cảm ứng sản phẩm, bao
gồm việc cung cấp một lượng liều lượng tác nhân làm mát lên bề mặt kim loại, có đặc
điểm là, để giảm quá trình khử cacbon, bề mặt được làm lạnh cưỡng bức đến nhiệt độ
900-1000 ° C. " Việc làm nguội bề mặt của kim loại được nung nóng đã được biết trước
(dấu hiệu này có trước từ "khác nhau"), bản chất của phát minh nằm ở việc lựa chọn
phạm vi nhiệt độ tối ưu.

Cấp độ thứ ba

Ở cấp độ thứ ba, theo điều kiện của chúng tôi, các giải pháp được ẩn trong số hàng nghìn
phương án không thành công, ở cấp độ thứ tư - trong số hàng chục và hàng trăm nghìn, ở
cấp độ thứ năm - trong số hàng triệu phương án. Edison đã phải bỏ ra 50.000 (!) Thí

www.trizminsk.org/e/21504.htm ể ề 3/9
08:16, 01/06/2022 thiên tài đến từ đâu

nghiệm để phát minh ra pin kiềm. Và đây chỉ là những thí nghiệm thực tế, số lượng thí
nghiệm suy nghĩ còn lớn hơn rất nhiều.

Hãy xem xét các ví dụ về phát minh của các cấp cao hơn.

Giấy chứng nhận của tác giả N163487: "Một phương pháp để chặn chùm sáng bằng cách
sử dụng màn trập nổ, ví dụ như trong quay phim tốc độ cao, có đặc điểm là, để sử dụng
liên tục cùng một bộ ngắt chùm tia sáng, một vụ nổ và phóng tia lửa điện được thực hiện
trong chất lỏng đặt giữa hai kính bảo vệ sao cho bề mặt tự do của nó ở trạng thái tĩnh
tiếp xúc với kênh sáng của quang hệ. Ở đây, cơ thể làm việc không phải là chất rắn, mà
là chất lỏng. Sự thay đổi như vậy (và nó là điển hình cho các phát minh của cấp độ thứ
ba) dẫn đến sự xuất hiện của một chất lượng mới trong đối tượng. Trước đó, các nhà
phát minh đã tìm kiếm bằng nhiều cách khác nhau để nhanh chóng thay thế màn trập nổ
sập sau mỗi vụ nổ. Sáng chế thay đổi vấn đề ban đầu: làm thế nào để có được một màn
trập bùng nổ đa tác dụng? Chính trong sự thay đổi của vấn đề ban đầu, mức độ tương đối
cao (thứ ba) của sáng chế đã được thể hiện.

Trong số các phát minh của cấp độ thứ ba, có nhiều phát minh trong đó đạt được hiệu
ứng mới bằng cách thay đổi trạng thái tập hợp. Giấy chứng nhận của tác giả N258487:
"Một phương pháp hàn hồ quang, trong đó hồ quang cháy giữa điện cực và phôi, có đặc
điểm là, để cải thiện chất lượng hàn, một tia kim loại lỏng được sử dụng làm điện cực,
cung cấp cho vùng hàn bằng máy bơm điện từ qua đường ống. "

Cấp độ thứ tư
Giấy chứng nhận của tác giả N163559: "Một phương pháp giám sát một công cụ cắt đá,
ví dụ, mũi khoan, có đặc điểm là, để đơn giản hóa việc kiểm soát, các ống chứa hóa chất
có mùi mạnh gắn trong thân của mũi khoan được sử dụng như một thiết bị phát tín hiệu."
Ở đây, một phương pháp kiểm soát mới cho lĩnh vực công nghệ này ("mùi") được đề
xuất - ống thuốc tự nhiên vỡ ra khi miếng dán bị mài mòn, và một chất có mùi sắc nhọn
trào ra, báo hiệu rằng miếng thuốc này cần được thay đổi.

Giấy chứng nhận của tác giả N167058: "Một phương pháp để giảm sự mài mòn của các
bề mặt cọ xát được ngăn cách bởi một lớp chất bôi trơn, ví dụ, trong ổ trục trơn, có đặc
điểm là, để giảm ma sát, một điện áp xoay chiều được cung cấp cho các bề mặt cọ xát
trong quá trình mài mòn của chúng. hoạt động từ nguồn hiện tại có tần số tăng hoặc cao.
"

Giấy chứng nhận của tác giả N187135: "Hệ thống làm mát bay hơi cho máy điện, có đặc
điểm là, để loại bỏ nhu cầu cung cấp tác nhân làm mát cho máy, các bộ phận riêng lẻ và
các bộ phận cấu trúc riêng lẻ của nó được làm bằng thép bột xốp tẩm chất lỏng, bốc hơi
trong quá trình vận hành của máy móc và do đó cung cấp khả năng làm mát đồng đều và
chuyên sâu trong thời gian ngắn ". Các hệ thống làm mát thông thường hoạt động từ bên
ngoài - do đó chúng cồng kềnh và kém hiệu quả. Ở đây, lần đầu tiên người ta đề xuất lưu
trữ chất làm lạnh bên trong kim loại.

Cấp độ thứ năm

Giấy chứng nhận của tác giả N105011: "Một phương pháp để thu được áp suất cao và
siêu cao, được đặc trưng bởi áp suất cao và siêu cao được tái tạo do sự phóng điện xung

www.trizminsk.org/e/21504.htm ể ấ ấ 4/9
08:16, 01/06/2022 thiên tài đến từ đâu

bên trong thể tích của bất kỳ chất lỏng dẫn điện hoặc không dẫn điện nào." Đây không
còn là một phát minh, mà là một khám phá - một hiện tượng mới đã được phát hiện, hiệu
ứng điện thủy lực. Sau đó, hơn một nghìn chứng chỉ bản quyền đã được cấp cho các phát
minh dựa trên nguyên tắc mới này.

Giấy chứng nhận của tác giả N70000: "Phương pháp sản xuất bột kim loại, hợp kim và
các vật liệu dẫn điện khác, có đặc điểm là sử dụng lực điện động lực khi đóng mạch để
kéo các phần vật liệu phân tán ra khỏi điện cực và ném chúng ra môi trường, Vật liệu
cần phân tán được đưa vào làm điện cực trong mạch dao động điện (phóng điện), được
cấu hình để nó hoạt động trong vùng phóng tia lửa điện (trong vùng phóng điện không
tĩnh). Toàn bộ lịch sử xử lý vật liệu bằng dấu điện cực bắt đầu với phát minh này.

***

Người ta ước tính rằng 77 phần trăm (!) Của tất cả các sáng chế đã đăng ký là các phát
minh cấp một và cấp hai. Về nguyên tắc, mọi người đều có thể tạo ra phát minh cấp một
và nhiều người có thể tạo ra phát minh cấp hai. Trong phạm vi này, người ta không phải
đối phó với sự phát triển của các nhiệm vụ mới, ý tưởng công nghệ mới, v.v. Đối với
sáng tạo hiện đại, sáng tạo là điển hình (theo nghĩa sáng tạo, không phải theo nghĩa pháp
lý), do đó, phạm vi từ cấp độ thứ ba đến thứ năm. Về mặt định lượng, con số này chưa
bằng 1/4 số sáng chế đã đăng ký. Nhưng chính những phát minh này đã cung cấp một sự
thay đổi về chất trong công nghệ.

Nhưng tất cả đều giống nhau, những phát minh ở cấp độ cao nhất đang được tạo ra, có
nghĩa là bằng cách nào đó có thể sắp xếp hàng trăm nghìn lựa chọn? Đúng vậy. Nhưng
bằng cách nào?

Hãy tưởng tượng một kho báu được giấu trong một cánh đồng có diện tích 100.000 mét
vuông. Một nghìn người đã liên tục làm việc trên cánh đồng trong nhiều thế hệ. Mỗi lần
khai quật trên một khu đất rộng 200 mét vuông (các lô thường chồng lên nhau). Dần
dần, những khu vực vô ích để đào trở nên rõ ràng. Và họ vẫn đang tiếp tục đào ở đó ...
Cuối cùng thì người tìm kiếm thứ 1001 cũng xuất hiện. Anh ấy đã biết nơi chắc chắn
không cần phải đào - những người tiền nhiệm của anh ấy đã tìm ra điều này trong nửa
thế kỷ. Anh ta chọn một khu vực chưa được đánh dấu - và tìm thấy một kho báu. Đây là
một nhà tâm lý học nghiên cứu về sự sáng tạo: "Hãy cho tôi biết, làm thế nào bạn có thể
tìm thấy kho báu chỉ với một số lần cố gắng nhỏ như vậy?" Và những phán đoán mơ hồ
và hoang mang về “trực giác”, “đoán mò”, “sa ngã”, “năng khiếu kết hợp” và những dấu
hiệu tương tự của thiên tài bắt đầu. Với thành công tương tự, thay vì nghiên cứu cụ thể
về đầu máy hơi nước, người ta có thể nói về "tiếng kêu", "tiếng vo ve" và "tiếng gõ của
bánh xe". Nhân tiện, hãy nhớ rằng: chính tinh thần này mà người Lilliputians mô tả
những thứ thu giữ được trong quá trình tìm kiếm từ Gulliver.

Trong chương trước, chúng ta đã làm quen với các phương pháp kích hoạt tâm lý sáng
tạo. Chúng tôi nhấn mạnh - tính sáng tạo nói chung, và không phải là sáng tạo cụ thể.
Tính đơn giản và linh hoạt là ưu điểm của các phương pháp này. Tính phổ biến - theo
nghĩa là khả năng áp dụng cho các nhiệm vụ khác nhau (phát minh, quân sự, khoa học,
hành chính, v.v.). Nhưng nếu chúng ta không đi theo chiều rộng mà đi sâu - đến những
vấn đề của cấp cao hơn, thì sẽ không có tính phổ quát: các phương pháp kích hoạt tâm lý
hoạt động tốt khi giải quyết các vấn đề của cấp thấp hơn và lại tỏ ra yếu kém khi giải
quyết các vấn đề của cấp cao hơn. các cấp độ. Tại sao?

www.trizminsk.org/e/21504.htm 5/9
08:16, 01/06/2022 thiên tài đến từ đâu

Một lý do đã được đề cập: các phương pháp kích hoạt tâm lý giữ nguyên các chiến thuật
thử và sai. Họ tăng nó một cách máy móc (như máy ảnh phóng to phóng to hình ảnh âm
bản), chỉ thay đổi một chút tỷ lệ giữa ưu và nhược điểm. Ưu điểm trở nên nhiều hơn một
chút, nhược điểm - ít hơn một chút. Chính xác là "một chút": trần nhà rất gần ở đây. Khi
"giá" của một vấn đề là 300 lần thử, một vài phiên động não có thể đưa ra giải pháp.
Nhưng nếu "giá" của một nhiệm vụ được đo bằng hàng trăm nghìn lần thử, thì sẽ không
có gì khác biệt cho dù chúng ta sắp xếp theo các tùy chọn "thủ công" hay "động não".
Tất cả mọi thứ là xấu. Và cuối cùng, lý do chính: không bị ràng buộc với bất kỳ nhiệm
vụ cụ thể nào (tính phổ quát!), Các phương pháp kích hoạt tâm lý bỏ qua bản chất của
đối tượng được nghiên cứu, các quy luật khách quan của sự phát triển của nó, tức là
phép biện chứng. Phép biện chứng hoạt động như thế nào? Khám phá sự phát triển của
các đối tượng, nó bộc lộ những mâu thuẫn bên trong và tìm cách loại bỏ chúng. Ví dụ
trong lĩnh vực quan hệ xã hội, lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất có thể mâu thuẫn
với nhau. Cuộc cách mạng, xóa bỏ mâu thuẫn này, dẫn đến việc hình thành một trật tự xã
hội mới.

Và trong công nghệ? Bất kỳ hệ thống kỹ thuật nào cũng được đặc trưng bởi một tập hợp
các thông số có liên quan với nhau (trọng lượng, công suất, tốc độ, độ chính xác, độ tin
cậy, chi phí, v.v.). Nỗ lực bằng các phương pháp đã biết để cải thiện một tham số dẫn đến
sự suy giảm của các tham số khác. Vì vậy, ví dụ, với sự gia tăng sức mạnh của một kết
cấu, trọng lượng của nó thường tăng lên, với sự gia tăng độ chính xác, chi phí tăng, với
sự gia tăng tốc độ tối đa, công suất tăng, v.v.

Công việc thiết kế và phát minh của cấp độ thứ nhất và cấp độ thứ hai được đặc trưng
bởi sự thỏa hiệp giữa các thông số và đặc tính xung đột. Trong cuốn sách của G.S.
Altshuller "Thuật toán của phát minh", Viện sĩ A.N. Krylov nhớ lại một sự kiện xảy ra
vào năm 1942. Sau đó, ông làm việc như một phần của ủy ban Liên Xô-Pháp, nơi kiểm
tra các tàu Nga ở cảng Bizerte, do Wrangel đưa đến đó. Ở đây, sát cánh với một tàu khu
trục của Nga, là một khu trục hạm của Pháp - có cùng độ tuổi và kích thước. Sự chênh
lệch về sức mạnh chiến đấu của các tàu lớn đến mức Đô đốc Bùi, Chủ nhiệm Ủy ban,
không thể chịu đựng được và thốt lên: "Bạn có súng, và chúng tôi có rắm! Làm thế nào
2
bạn đạt được sự khác biệt như vậy về vũ khí của tàu khu trục ? " Krylov trả lời: , như
thể nó là một con tàu thương mại, sẽ phục vụ ít nhất 24 năm. Của chúng tôi được xây
dựng hoàn toàn bằng thép chịu lực cao, ứng suất cho phép từ 12 kg trở lên - ở một số nơi
2
là 23 kg / mm . Một tàu khu trục được chế tạo trong 10-12 năm, bởi vì trong thời gian
này, nó đã trở nên lỗi thời đến mức không còn đại diện cho một lực lượng chiến đấu thực
sự. Toàn bộ trọng lượng thân tàu tăng lên được sử dụng để tăng cường vũ khí quân sự,
và bạn thấy rằng trong một trận chiến pháo binh, tàu khu trục của chúng ta sẽ đập tan
tành ít nhất bốn tấm, tức là sư đoàn của bạn trước khi họ đến gần phạm vi bắn của rắm.
"Thật là dễ dàng!" - Đô đốc nói.

Và đây là một ví dụ từ thiết kế tàu vũ trụ: "Và ở đây cuộc đấu tranh của các mặt đối lập,
không thể tránh khỏi trong bất kỳ thiết kế nào, đã bắt đầu. sức mạnh cho phép. cần thiết
"và" cho phép ". Và tất cả đều không muốn hòa hợp với nhau.

www.trizminsk.org/e/21504.htm 6/9
08:16, 01/06/2022 thiên tài đến từ đâu

Một con tàu cần các thiết bị, hệ thống, cơ chế, nguồn năng lượng, và tất cả những điều
này phải đáng tin cậy nhất có thể, nhưng hầu như bất kỳ sự gia tăng nào về độ tin cậy,
với những ngoại lệ hiếm hoi, kilôgam "thêm" và trọng lượng dư thừa là "kẻ thù"!

Tương tự với thể tích: các nhà thiết kế phải chắt chiu trong những mét khối được "cắt"
đã được giải phóng.

Và tài năng của nhà thiết kế, có lẽ, chủ yếu là tìm ra “ý nghĩa vàng” giữa những thái cực
này. ”[A. Ivanov. Những bước đầu tiên. M.,“ Young Guard ”, 1970, tr.

Nghệ thuật của một nhà kiến ​tạo phần lớn phụ thuộc vào khả năng xác định những gì cần
phải giành được và cách một người có thể "trả giá" cho nó. Nhu cầu về một phát minh
nảy sinh trong những trường hợp khi nhiệm vụ có các yêu cầu bổ sung: giành chiến
thắng và ... không để mất gì.

Chúng ta hãy chuyển sang các ví dụ về các phát minh ở cấp độ cao hơn. Ví dụ, sáng chế
của cấp độ thứ tư có thể được coi là sự chuyển đổi từ băng tải con lăn để cuốn băng thủy
tinh nóng sang băng tải từ thiếc nóng chảy. Ở đây thắng lớn - mặt kính cực kỳ sạch, ruy
băng thủy tinh không cong, không nứt - và không bị hao hụt: bồn tắm bằng thiếc đơn
giản hơn băng tải có cuộn mỏng.

Giấy chứng nhận của tác giả N111144: "Thiết bị bảo vệ nhiệt khí cá nhân, bao gồm quần
yếm kín, mũ bảo hiểm, vòng nối, túi thở và bình oxy lỏng nằm trong không gian bên
dưới, có đặc điểm là loại bỏ sự cần thiết của mặt nạ phòng độc đặc biệt , khí thoát ra
trong hệ thống lạnh được dùng để thở ”. Trước đây, đã có mặt nạ phòng độc riêng và đồ
bảo quản lạnh riêng. Chính xác hơn: không có bộ đồ làm lạnh nào cả. Anh ta đòi hỏi quá
nhiều cân. Thay thế hai thiết bị riêng biệt bằng một thiết bị mang lại một lợi ích rất đáng
kể: bạn có thể lấy nhiều chất làm mát (oxy lỏng) và do đó, tăng đáng kể sức mạnh bảo
vệ. Và khí oxy được làm nóng đến nhiệt độ bình thường sau đó được sử dụng để thở.
Mặt nạ phòng độc là không cần thiết. Có thắng, có thua.

Nhà phát minh nổi tiếng của Liên Xô B. Blinov viết về công trình tạo ra một động cơ
nén đặc biệt để nghiên cứu các mô hình: “Nhưng ở đây chúng tôi phải đối mặt với một
loạt các câu hỏi gợi nhớ câu chuyện cổ tích về một con sếu bị sa lầy. đầm lầy: "Bạn rút
mũi ra - cái đuôi bị kẹt, cái đuôi kéo ra - mũi bạn bị kẹt."

Ví dụ, vấn đề làm mát động cơ không hề đơn giản. Sự chớp cháy trong xi lanh của động
cơ nén xảy ra do hỗn hợp dễ cháy, chịu sức nén cao, nóng lên và tự bốc cháy. Đương
nhiên, sau một hoạt động ngắn, động cơ nóng lên, và sự bùng nổ của hỗn hợp trong xi
lanh xảy ra trước khi piston đạt đến cực trên, được gọi là điểm "chết". Việc ứng trước
này sẽ dẫn đến mất nguồn, làm hỏng động cơ. Nhưng nếu "rút mũi" - giảm tỷ số nén của
hỗn hợp để nó bùng lên đúng lúc tác động kết hợp giữa nóng máy và nén mạnh, thì "đuôi
bị kẹt" - chúng ta có vẻ cố tình. giảm công suất động cơ, giảm khi giảm độ nén ... "[ B.
Blinov. Mysterious Impulse. M.," Young Guard ", 1969, tr.

Không có gì ngạc nhiên khi nhà thiết kế chính của tàu vũ trụ, viện sĩ S.P. Korolev, từng
nói: "Điều tốt nhất là kẻ thù của điều tốt." Lập luận với tư cách là một nhà thiết kế, S.P.
Korolev có nghĩa là bất kỳ cải tiến nào trong một nút hoặc thông số sẽ gây ra sự suy
giảm trong một nút hoặc thông số khác.

Và đây là cách B. Blinov tháo gỡ nút thắt của những mâu thuẫn khi cải tiến thuyền
kayak.

"... Tôi bắt đầu bằng cách xem xét và kiểm tra kỹ lưỡng chiếc bếp mà từ đó người ta có thể bắt đầu nhảy.
Chiếc bếp này được mô tả trên giấy dưới dạng bản vẽ của chiếc thuyền kayak nối tiếp" Luch ".

www.trizminsk.org/e/21504.htm 7/9
08:16, 01/06/2022 thiên tài đến từ đâu

Đó là một cái lò tồi! Giữa "Luch" và tôi "mọi thứ đều phát sinh tranh chấp, mọi thứ đều dẫn đến suy tư." Sản
phẩm của những suy tư của tôi là hệ thống các yêu cầu của tôi đối với một chiếc thuyền kayak tưởng tượng,
mà tôi đã đặt ra trên giấy dưới dạng một danh sách. Về cơ bản, tôi muốn con thuyền như thế này:

1. Cô chỉ nặng không quá 8 kg.

2. Nó ổn định, không bị lật, ngay cả khi một người nghiêng qua một bên, ngay cả khi một hành khách
vẫn ở trong đó - do động cơ.

3. Nó có thể thu gọn lại, và bao bì cho nó sẽ là lớp lót riêng của nó.

4. Mang theo tải trọng 200 kg và phát triển tốc độ ít nhất 12 km một giờ.

5. Nơi lắp đặt động cơ phải được cấp liệu.

6. Dưới mái chèo, con thuyền phải đi nhanh hơn con Luch.

Cũng có nhiều yêu cầu khác. Tôi muốn suy nghĩ thấu đáo mọi thứ đến từng chi tiết nhỏ nhất: để thuyền
kayak không bị ngập trong nước mưa và sóng, để có thể bắt tôm càng trên đó, để ... nhưng bạn không bao giờ
biết điều gì khác! Có thể làm catamaran? Anh ấy rất ổn định và nhanh chóng.

Catamaran là hai chiếc thuyền đặt cạnh nhau và được nối với nhau bằng một sân ga rộng. Nhưng một chiếc
catamaran-kayak là một thứ vô nghĩa, vì cái chính của một chiếc thuyền kayak là sự nhẹ nhàng, dễ điều
khiển. Không cần thuyền kayak tăng gấp đôi chiều rộng.

Chà, nếu chúng ta tạo hai keel song song thì sao? Độ ổn định bên sẽ tăng lên, giống như ở tất cả các thuyền
đáy bằng, nhưng lực cản của phía trước đối với chuyển động cũng sẽ tăng lên. Nếu một…

Nói tóm lại, tôi đã tự hỏi mình vô số câu hỏi. Nhưng rất khó để trả lời chúng, bởi vì, như bạn có thể thấy,
chúng hoàn toàn trái ngược nhau .

Năng suất của máy làm giấy được xác định bởi tốc độ của lưới mà giấy được đúc. Có vẻ
như đơn giản hơn: nếu bạn muốn tăng năng suất - hãy tăng tốc độ. Điều mà họ đã làm
một lần tại nhà máy giấy và bột giấy ở Balakhna. Một thiết bị khổng lồ (máy giấy dài
140 m, cao 15 m - phiên bản hai tầng, rộng 15 m) trong nhiều ngày đã làm việc ở tốc độ
tối đa mà bộ truyền động điện của máy cho phép phát triển. Và ... tất cả đầu ra đều phải
từ chối (xem báo "Công nghiệp rừng" N5 năm 1974). Thực tế là sự gia tăng tốc độ dẫn
đến sự gia tăng hiệu ứng khử nước của các con lăn hỗ trợ lưới, và do đó, điều này làm
giảm mạnh chất lượng của giấy. Mâu thuẫn như "năng suất - chất lượng" vốn có trong tất
cả các quá trình công nghệ mà không có ngoại lệ. Nói cách khác: nếu bạn thắng về số
lượng, bạn sẽ thua về chất lượng.

Trong thực tế, thường có những vấn đề như vậy, trong đó điều chính là tìm ra mâu thuẫn
kỹ thuật, sau đó giải pháp dường như tự đề xuất. Hãy lấy một nhiệm vụ làm ví dụ. Đó là
về những chiếc xe đua. Điều rất quan trọng đối với một tay đua là phải xem các bánh xe
của mình trong suốt cuộc thi để ước tính khả năng nghiêng về phía sau. Để làm được
điều này, các bánh xe phải được đặt sau mui xe. Nhưng mặt khác, việc loại bỏ các bánh
xe phía sau mui xe khiến xe trở nên kém thon gọn và tạo thêm lực cản không khí, làm
giảm tốc độ của xe. Cố gắng hình thành rõ ràng mâu thuẫn kỹ thuật ẩn trong vấn đề này
và đưa ra đề xuất của bạn để loại bỏ nó.

Vì vậy, quy tắc: để giải quyết một vấn đề sáng chế ở cấp độ cao nhất có nghĩa là phải
tìm ra mâu thuẫn kỹ thuật, xác định các nguyên nhân làm nảy sinh nó và loại bỏ
chúng .

Làm thế nào để tìm thấy và làm thế nào để sửa chữa?

www.trizminsk.org/e/21504.htm 8/9
08:16, 01/06/2022 thiên tài đến từ đâu

Nếu bạn muốn gửi tin nhắn đến người tạo trang web, hãy nhấp vào đây . [jlproj@gmail.com]

lên

Nội dung
(c) 1997-2004 Trung tâm Công nghệ OTSM
-TRIZ (c) 1997-2004 Trung tâm Công nghệ OTSM-TRIZ

http://www.trizminsk.org
01 tháng 3 năm 1999

www.trizminsk.org/e/21504.htm 9/9

You might also like