08:18, 01/06/2022 Về các nguyên tắc chung của việc xây dựng một thuật toán cho quá

iệc xây dựng một thuật toán cho quá trình sáng tạo

BẮT ĐẦU hiếm

tạp chí Trong thời gian qua vẫn còn khá nhiều tác phẩm không bị mất đi sự phù hợp và các biên tập viên tin rằng việc xuất bản của họ (ở dạng
nguyên bản hoặc có sửa đổi phần nào) sẽ góp phần vào sự phát triển của TRIZ.
Nội dung

VỀ NGUYÊN TẮC CHUNG XÂY DỰNG THUẬT

TOÁN CỦA QUÁ TRÌNH SÁNG TẠO
© Gennady Mageramov, 1973

CÔNG THỨC VẤN ĐỀ Trong những năm gần đây, mối quan tâm đến thuật toán hóa các quá trình sáng tạo đã tăng lên. Trong đó,
CÁC NGUYÊN TẮC thuật toán tổ chức lao động (AOT) và thuật toán giải quyết vấn đề nghiên cứu (ARIP) đã được công bố.
CHUNG ĐỂ XÂY DỰNG Trong công trình của G. Mageramov, các nguyên tắc cơ bản của thuật toán hóa các quá trình sáng tạo đã
THUẬT TOÁN QUÁ
TRÌNH SÁNG TẠO được xây dựng. Từ quan điểm của các nguyên tắc này, AOP và ARIP được xem xét.

(Lời nói đầu của OLMI - Ed.)

VẬN DỤNG CÁC
NGUYÊN TẮC CHUNG ĐỂ
PHÂN TÍCH AOT VÀ ARIP
CÔNG THỨC VẤN ĐỀ
PHẦN KẾT LUẬN

PHẦN KẾT LUẬN

CÁC GIAI ĐOẠN CHÍNH
CỦA THUẬT TOÁN CỦA
QUÁ TRÌNH SÁNG TẠO
Hiện nay, nhiều hệ thống kỹ thuật khác nhau đã được tạo ra để giúp một người trong quá
trình làm việc của mình.
Một số hệ thống này thay thế lao động chân tay của một người (động cơ máy móc, máy
công cụ), giải phóng anh ta khỏi các hoạt động đơn điệu, tẻ nhạt về thể chất. Thứ hai -
giải phóng một người khỏi lao động trí óc (máy móc tự động, máy tính), đồng thời tăng
hiệu quả hoạt động của anh ta.

Vẫn còn những người khác giúp giải quyết toàn diện các vấn đề có tính chất tổ chức (hệ
thống điều khiển tự động cho hệ thống điều khiển tự động), để lại quyền cho một người
phát triển các nguyên tắc để quản lý các hệ thống đó.

Trong tất cả các hệ thống này, vai trò quyết định thuộc về con người (chứ không phải các
hệ thống). Chất lượng hoạt động của các hệ thống này phần lớn được xác định bởi cách
chúng được xây dựng hợp lý và hiệu quả, và điều này, đến lượt nó, phụ thuộc vào loại tư
tưởng sáng tạo là cơ sở của chúng và sản phẩm của chúng là hoạt động nào. Vì vậy, cần
phải nhận thức một cách toàn diện hoạt động sáng tạo đa dạng của con người.

Để làm được điều này, cần phải tạo ra các hệ thống, mô hình, thuật toán mới có thể giúp
tăng hiệu quả của quá trình sáng tạo. Nói cách khác, cần phải phát triển các chuỗi hành
động hợp lý như vậy sẽ kích hoạt có mục đích và hiệu quả quá trình sáng tạo và hướng
dẫn nó giải quyết các vấn đề trong các lĩnh vực hoạt động khác nhau của con người (phát
minh, khoa học, thương mại, tổ chức, v.v.).

Việc tạo ra các thuật toán cho quá trình sáng tạo đã trở thành mục tiêu của một số nhà
nghiên cứu. Đã có một số kinh nghiệm về thuật toán hóa quá trình sáng tạo, phân tích đó
là chủ đề của công việc này.

Chúng ta hãy xem xét trải nghiệm trong khuôn khổ của hai thuật toán được xuất bản gần
đây:

www.trizminsk.org/r/tt/980301.htm ổ ổ 1/5
08:18, 01/06/2022 Về các nguyên tắc chung của việc xây dựng một thuật toán cho quá trình sáng tạo

" Thuật toán tổ chức lao động " Voronkova V.D. (Voronkov V.D. Kỹ sư tổ chức
tham khảo. - M .: Công nhân Moskovsky, 1973. - S. 61-65)
" Thuật toán giải quyết vấn đề nghiên cứu " Deryagin R.I. (Deryagin R.I. Thuật
toán để giải quyết các vấn đề nghiên cứu.// Tin học và các vấn đề của nó. -
Novosibirsk: Nauka, 1972. - Số 5. - Tr. 59-63).

Các thuật toán này nhằm mục đích giúp một người tăng cường hoạt động sáng tạo có
mục đích và hiệu quả trong việc giải quyết các vấn đề phức tạp: thứ nhất - trong tổ chức
lao động khoa học (AOT) và thứ hai - trong việc giải quyết các vấn đề nghiên cứu
(ARIP). Về hình thức, AOT rất gần với ARIZ,

Để minh họa, nó đủ để liệt kê các giai đoạn của nó: lựa chọn nhiệm vụ, giai đoạn phân
tích, hoạt động và tổng hợp - hoặc các bước như "xác định kết quả cuối cùng lý tưởng",
"thử nghiệm một cách giải quyết", v.v.

ARIP không cụ thể về hình thức, không rõ ràng, nhưng được tổng hợp hóa trong nội
dung.

Các thuật toán này có được chấp nhận hay không?

Trước khi trả lời câu hỏi này, chúng ta hãy xây dựng các tiêu chí để đánh giá bất kỳ tác
phẩm nào được đề xuất như một hướng dẫn cho hoạt động sáng tạo.

CÁC NGUYÊN TẮC CHUNG ĐỂ XÂY DỰNG THUẬT TOÁN QUÁ

TRÌNH SÁNG TẠO

Một thuật toán không thể được phát minh ra, nó phải được xây dựng trên cơ sở khoa học
sâu sắc.

Một cách tiếp cận khoa học đối với sự phát triển của bất kỳ vấn đề nào, bao gồm cả vấn
đề xây dựng quy trình sáng tạo, cần dựa trên hiệu suất của một số công trình nghiên cứu
được thực hiện theo một trình tự nhất định. Nói cách khác, việc phát triển một thuật toán
cho quá trình sáng tạo cần dựa trên những nguyên tắc bắt buộc nhất định.

Nguyên tắc đầu tiên: thu thập các mảng thông tin cần thiết

Thuật toán của quá trình sáng tạo phải là sự phản ánh các quy luật phát triển khách quan
của các hệ thống trong khu vực được phân tích. Do đó, sự phát triển của một thuật toán
như vậy nhất thiết phải bắt đầu bằng việc tích lũy thông tin làm sáng tỏ bản chất, tính
năng của các đối tượng và hệ thống được nghiên cứu. Mảng này càng lớn và thông tin
chứa trong đó càng đa dạng, thì nghiên cứu càng cơ bản hơn và thuật toán thu được sẽ
càng hiệu quả.

Ví dụ, khi xây dựng một thuật toán cho phát minh sáng tạo, cần phải thu thập
nhiều giải pháp phát minh đa dạng cho các vấn đề kỹ thuật.

Nguyên tắc thứ hai: sự khác biệt của mảng thông tin

Mảng thông tin thu thập được phải được phân thành các nhóm tùy theo tính chất và mức
độ phức tạp của sản phẩm của hoạt động sáng tạo.

www.trizminsk.org/r/tt/980301.htm 2/5
08:18, 01/06/2022 Về các nguyên tắc chung của việc xây dựng một thuật toán cho quá trình sáng tạo

Ví dụ, khi xây dựng thuật toán cho phát minh sáng tạo, cần phân loại mảng thông
tin thành các cấp độ tùy thuộc vào bản chất của tính mới và tính hiệu quả của ý
tưởng sáng chế.

Hoạt động sáng tạo đó được chia thành các cấp độ theo mức độ phức tạp của cơ chế hoạt
động sáng tạo. Sự khác biệt của các mảng thông tin theo các cấp tạo điều kiện cần thiết
cho việc nghiên cứu cơ chế sáng tạo ở mỗi cấp. Nhờ sự khác biệt này, nhiều giải pháp
cấp thấp hơn có thể được xác định và loại trừ khỏi phân tích sâu hơn. Nếu không, thuật
toán kết quả sẽ là một cơ chế cho quá trình sáng tạo để thu được các sản phẩm cấp thấp
hơn.

Nguyên tắc thứ ba: Xác định yếu tố tính năng

Bằng cách so sánh các giải pháp ở các cấp độ khác nhau, người ta có thể xác định một
đặc điểm sáng tạo giúp phân biệt các giải pháp cấp cao với các giải pháp cấp thấp.

Hãy gọi sự khác biệt này là YẾU TỐ ĐỘC LẬP. Việc tìm ra yếu tố đặc trưng, ​về bản
chất, quyết định bản chất của quá trình chuyển đổi từ cấp độ thấp lên cấp độ cao hơn. Từ
đó, nó trở nên rõ ràng điều gì gây ra căng thẳng sáng tạo bổ sung ở cấp độ cao hơn.

Ví dụ, trong sáng tạo phát minh, KỸ THUẬT CHỐNG LÃO HÓA hóa ra lại là
một yếu tố đặc thù, việc loại bỏ yếu tố này gây thêm căng thẳng trong việc giải
quyết các vấn đề sáng chế cấp cao.

Biết được hệ số kỳ dị, có thể xây dựng sơ đồ tổng quát của thuật toán: nó sẽ bao gồm các
giai đoạn chuẩn bị cho công việc với hệ số kỳ dị và thực hiện công việc này.

Ví dụ, trong sáng tạo phát minh, cần có những giai đoạn để có thể phát hiện ra
mâu thuẫn kỹ thuật, điều tra và loại bỏ nó.

Nguyên tắc thứ tư: xác định và chính thức hóa cấu trúc của quá trình sáng tạo

Chỉ có một sơ đồ chung về quá trình sáng tạo là chưa đủ - bạn cần xác định cấu trúc của
từng giai đoạn và đưa ra các quy định chính thức để có thể tái tạo chuỗi hành động tinh
thần vốn có trong quá trình sáng tạo này.

Ví dụ: trong ARIZ phát minh sáng tạo, trình tự này bao gồm một chuỗi các bước,
bước phụ, câu hỏi bổ trợ và giải thích.

Không có ý nghĩa gì khi chứng minh tính chất bắt buộc của giai đoạn công việc này, vì
nó thực sự xây dựng thuật toán dựa trên các nghiên cứu được thực hiện ở các giai đoạn
trước.

Nguyên tắc thứ năm: cung cấp thông tin công cụ

Làm việc với yếu tố kỳ dị là không thể tưởng tượng được nếu không có sự hỗ trợ của
thông tin: sự sáng tạo ở cấp độ cao nhất đòi hỏi rất nhiều thông tin, không được trình bày
ở dạng thô, nhưng được tổ chức để thông tin này có thể được sử dụng như một công cụ
hiệu quả,

Ví dụ, trong trường hợp phát minh sáng tạo theo ARIZ, thông tin công cụ là một
hệ thống các phương pháp loại bỏ các mâu thuẫn kỹ thuật, một bảng áp dụng các
phương pháp này, một sơ đồ chung để phát triển các hệ thống kỹ thuật và một
bảng áp dụng vật lý. các hiệu ứng.
www.trizminsk.org/r/tt/980301.htm 3/5
08:18, 01/06/2022 Về các nguyên tắc chung của việc xây dựng một thuật toán cho quá trình sáng tạo

Hiệu suất thực tế của thuật toán phần lớn phụ thuộc vào thiết bị của thông tin công cụ.

Nguyên tắc thứ sáu: Có các ví dụ ứng dụng

Tiêu chí cho tính khả thi của một thuật toán là tính phù hợp thực tế của nó. Ngoài ra,
thực hành cho phép bạn điều chỉnh thuật toán. Do đó, sự hiện diện của các ví dụ cụ thể
về ứng dụng là điều kiện tiên quyết cho bất kỳ thuật toán nào được đưa ra thảo luận.

Ví dụ, trong sáng tạo phát minh, hiệu quả của các giải pháp sáng chế thu được sẽ
cho phép chúng ta đánh giá thuật toán đã phát triển.

***

Đây là những nguyên tắc cơ bản để xây dựng một thuật toán giải quyết các vấn đề sáng
tạo trong bất kỳ lĩnh vực hoạt động nào.

VẬN DỤNG CÁC NGUYÊN TẮC CHUNG ĐỂ PHÂN TÍCH AOT VÀ

ARIP

Bây giờ chúng ta hãy so sánh các nguyên tắc chung của thuật toán với AOT và ARIP.

Nguyên tắc AOT MỘT CHỖ BỊ NỨT

1. Tập hợp quỹ "bằng sáng
chế" cần thiết (mảng thông
tin).
2. Sự khác biệt của mảng
thông tin.
3. Định nghĩa hệ số đặc
trưng.
4. Xác định và chính thức
hóa cấu trúc của quá trình
sáng tạo.
5. Cung cấp thông tin về
nhạc cụ.
6. Các ví dụ ứng dụng.
Không tiến hành
Không được thực hiện
Không tiến hành
Mô hình đề xuất được
chuyển giao một cách nhân
tạo từ sự sáng tạo phát
minh. Thay vì chi tiết hóa,
ngược lại, nó được "phóng
to", đơn giản hóa.
Được trình bày bởi một Không được trích dẫn.
danh sách viết tắt của các
kỹ thuật sáng tạo phát minh
Không được đưa ra.
TOẠC RA
Không tiến hành
Không được thực hiện
Không tiến hành
Đề án đề xuất của mô hình
quá trình sáng tạo được đưa
ra ở dạng chung chung mà
không nêu chi tiết.
Không được đưa ra.

PHẦN KẾT LUẬN:

Các công trình được phân tích "Thuật toán tổ chức lao động" và "Thuật toán giải quyết
vấn đề nghiên cứu" về bản chất không phải là thuật toán của quá trình sáng tạo, vì
www.trizminsk.org/r/tt/980301.htm ổ 4/5
08:18, 01/06/2022 Về các nguyên tắc chung của việc xây dựng một thuật toán cho quá trình sáng tạo

chúng không phản ánh mô hình khách quan của hoạt động tổ chức và nghiên cứu.

PHẦN KẾT LUẬN

Người ta mong đợi rằng trong những năm tới sẽ có nhiều công trình dành cho thuật toán
hóa các quá trình sáng tạo. Các tác phẩm này có thể có nhiều tên khác nhau: thuật toán,
hướng dẫn, khuyến nghị, v.v. và đề cập đến các vấn đề khác nhau của hoạt động sáng
tạo. Tuy nhiên, bất kể tên gọi và hình thức bên ngoài, tất cả các thuật toán khả thi phải
tuân thủ sáu nguyên tắc thuật toán hóa quy trình sáng tạo được liệt kê.

Năm 1973

CÁC GIAI ĐOẠN CHÍNH CỦA THUẬT TOÁN CỦA QUÁ TRÌNH
SÁNG TẠO

lên

tạp chí (c) 1998-1999 Trung tâm Thông tin và Xuất bản , Chelyabinsk, Nga
(c) 1997-1999 Trung tâm Công nghệ OTSM-TRIZ
Nội dung Ngày 14 tháng 3 năm 1999

www.trizminsk.org/r/tt/980301.htm 5/5