‘’Als ik daar langskom met big shank doe ik me splash en

pak de tram’’

Figuur 1: titel.. fotograaf, datum - INVOEGEN

Achraf Betteui
R-Newt in strijd tegen de wapenwedloop onder jongeren in Tilburg.

Auteur: Achraf Betteui

Studentnummer: 8311398
Programma/leerlijn: Afstudeeropdracht
Academie: Academie voor Sociale Studies ‘s-Hertogenbosch
Maatschappelijk Werk en Dienstverlening,
Avans Hogeschool
Afstudeerbegeleider: Femke Gijsbers
Praktijkorganisatie: R-Newt
Opdrachtgever: Kelvin Leijten
Datum: 14-12-2020
Eerste beoordelaar:
Tweede beoordelaar:
Aantal woorden:

4
Voorwoord

5
Samenvatting

6
Inhoudsopgave

Inleiding...........................................................................................................................8

1.Beroepscontext...............................................................................................................9

2.Aanleiding probleem......................................................................................................10

3. Probleemanalyse..........................................................................................................10

4. Probleemstelling...........................................................................................................10
4.1 Probleemstelling.....................................................................................................10
4.2 Deelvragen............................................................................................................10
4.3 Doelstelling............................................................................................................10
4.4 Begripsafbakening...................................................................................................10

5. Methodologie...............................................................................................................10
5.1 Type onderzoek......................................................................................................11
5.2 Populatie en steekproef............................................................................................11
5.3 Stakeholders..........................................................................................................11
5.4 Procedure dataverzameling.......................................................................................11
5.5 Operationaliseren....................................................................................................11

6.Resultaten....................................................................................................................11

7.Conclusies....................................................................................................................11

8.Discussies....................................................................................................................11

9.Aanbevelingen..............................................................................................................11

10. Beroepsproduct..........................................................................................................11

11. Reflectie....................................................................................................................11

Literatuurlijst...................................................................................................................19

Bijlage 1: Beroepsproduct..................................................................................................20

Bijlage 2: Interviewschema................................................................................................20

Bijlage 3: Politie Tilburg....................................................................................................20

7
Inleiding

Als onderwerp voor afstuuropdracht ben ik op zoek gegaan naar een bruikbaar sociaal agogisch
vraagstuk.

Vervolgens heb ik een onderzoeksplan gemaakt waarin ik heb laten terugkomen welke stappen ik
heb gezet en hoeveel tijd dit van mij gaat vragen. Uiteindelijk heb ik als onderzoeker dit plan
uitgevoerd.

Ik heb mijn onderzoek uitgevoerd bij jongerenwerkorganisatie R-newt. Mijn opdrachtgever voor
deze onderzoeksvraag is R-newt. In samenwerking met deze organisatie heb ik onderzoek gedaan
naar de mogelijke aanpak om messenbezit-en gebruik binnen Tilburg te verminderen.

Dit rapport bestaat uit 10 hoofdstukken.

In het eerste hoofdstuk

8
1.Beroepscontext

In dit hoofdstuk wordt een beschrijving gegeven van de praktijkorganisatie waar dit onderzoek is
uitgevoerd.

1.1 Jongerenwerk organisatie R-newt

De opdrachtgever voor dit onderzoek is jongerenwerk organisatie R-newt in Tilburg.

R-newt is onderdeel van ContourdeTwern. ContourdeTwern is een organisatie met een
maatschappelijke missie. Zij vinden dat ieder mens meetelt en de kans moet krijgen mee te
doen. Dat vat ContourdeTwern samen in het motto ‘iedere burger doet mee, iedere burger telt
mee’ (ContourdeTwern, Beleidsvisie 2017).

1.2 Doelgroep
Jongerenwerkorganisatie R-newt heeft als doelgroep jongeren tussen de 12 en 23 jaar oud. Hierbij
focust R-newt zich op het bevorderen van de talentontwikkeling bij deze jongeren. Binnen de stad
Tilburg is zij de enige jongerenwerkorganisatie die dit doet. R-newt volgt de jongeren in hun
omgeving en zorgt ook voor de veiligheid in de openbare ruimte zoals op straat (Rnewt, 2017). De
jongerenwerkers van R-newt grijpen op tijd in situaties en gaan hebben een preventieve manier
van werken bij hoe zij situaties aanpakken.

Volgens R-newt heeft iedere jongere een bijzonder talent (R-newt, 2017). R-newt helpt de jongere
graag om dit talent te ontdekken. Dit ondersteunt zij door workshops, trainingen en infoavonden te
organiseren voor deze jongeren.
Via gerichte leermomenten en succeservaringen leren jongeren een nieuwe kant van zichzelf
kennen. Van daaruit kunnen ze zelf aan de slag (Rnewt, 2017).

R-Newt werkt in alle situaties vanuit presentie (Rnewt, 2017). Dit houdt in dat de jongerenwerkers
van R-newt letterlijk op straat zijn. De jongerenwerkers kennen de wijk en de jongeren die er
rondhangen. Wanneer het erop aankomt zullen ze groepen of individuen ook aanspreken.

De andere kant van presentie is dat R-newt met het netwerk dat zij hebben jongeren positief
kunnen aansporen om hun talenten te ontwikkelen (Rnewt, 2017). Tijdens het present werken ligt
de focus van de jongerenwerkers op preventie. Die doen de jongerenwerkers door contact te
houden van met name 16-minners, informatie-uitwisseling met scholen om de meest kwetsbare
jongeren en contact op straat en in de wijk (Rnewt, 2017). Dit is belangrijk om risicogedrag in een
vroeg stadium integraal aan te kunnen pakken. R-Newt is uniek in haar bereik: we vinden
jongeren in hun eigen leefwereld: op straat, online, op school. Hun kracht daarom is ook dat ze
werken met vaste mensen op vaste plekken (Rnewt, 2017). R-Newt werkt niet met een
vooropgezet plan, het contact met de jongere is het uitgangspunt. Daarna gaan ze aan de slag met
gevoel voor subtiliteit, vakmanschap, praktische wijsheid, passie, loyale betrokkenheid (Rnewt,
2017). Ook werkt R-newt aan de subjectieve veiligheid. Dit gaat minder om werkelijke incidenten
maar meer om hoe de inwoners van Tilburg (on)veiligheid ervaart (Rnewt, 2017).

9
1.3 R-newt Team
Er werken momenteel in totaal 49 jongerenwerkers bij R-newt. Dit aantal is verdeeld over de
wijken Noord, Oud-Noord, Zuid, Oost, West en Reeshof. Elke wijk werkt met een eigen team met
een eigen teammanager die verantwoordelijk is voor het desbetreffende gebied. Het hoofdkantoor
van R-newt ligt in het centrum-gebied van Tilburg namelijk ContourdeTwern.

1.4 Onderzoeksopdracht
In 2019 heeft de onderzoeker gedurende een periode van 6 maanden stagegelopen bij
jongerenwerkorganisatie R-newt. De onderzoeker was als jongerenwerker actief in de wijk Tilburg-
Noord. Een van de taken als jongerenwerker was het ambulante straatwerk. Tijdens verschillende
straatwerkrondes is de onderzoeker in aanraking gekomen met jeugd die in bezit was van een
steekwapen. Meerdere jongerenwerkers hebben dit al gesignaleerd en maken zich hier zorgen over
(bron: pers. communicatie teamleider?) De reden van deze opdracht is dat de opdrachtgever over
dit opkomende probleem meer informatie wil. De onderzoeker is in samenspraak met
jongerenwerkorganisatie aan de slag gegaan met het onderzoeken van dit vraagstuk naar (illegaal)
steekwapenbezit. De startvraag voor dit traject was dan ook: hoe groot is dit probleem, hoe kijken
jongeren hiertegen aan en wat kunnen wij als R-Newt hier beste mee omgaan? Dat vormde het
startpunt voor een verdiepende analyse die uitmondde in een onderzoeksvraag. Dat leest u in het
volgende hoofdstuk.

10
2. Aanleiding probleem

In dit hoofdstuk beschrijf ik de aanleiding van dit onderzoek waarin de signalen, de reden en de
relevantie van het onderzoek naar voren komen.

2.1 Signalen probleem

De eerste signalering van dit probleem deed zich voor bij een straatwerkronde tijdens de
stageperiode. Daarbij kwam de onderzoeker in contact met jongeren die in bezit waren van een
steekwapen. Tijdens het straatwerk hebben de jongerenwerkers op een outreachende manier van
benadering en bemoeizorg. Het is de bedoeling tijdens deze straatwerkronden dat de
jongerenwerker op eigen initiatief op de jongere afgaat om vervolgens op een laagdrempelige
manier contact te maken met de jongere en zo zicht te krijgen op wat de jongere bezig houdt.

Na een overlastmelding ging de onderzoeker samen met een collega af op deze melding. Toen zij
bij de locatie aankwamen zagen zij een groepje jongeren die aan het hangen waren met harde
muziek op de achtergrond, terwijl zij lachgas aan het gebruiken waren. De onderzoeker raakte aan
de praat met een van deze jongeren en gaf aan waarom zij terplekke waren. Tijdens dit gesprek
zei de onderzoeker dat zij van mensen uit de buurt een melding hadden gekregen over dat zij last
hebben van het lawaai dat deze jongere aan het maken waren. De twee jongere antwoordden
daarop dat zij niet bang waren voor deze mensen die een melding hadden gedaan en lieten
vervolgens een mes zien aan de onderzoeker. De ene jongere had het mes in zijn schoudertas en
de andere had het mes in de binnenzak van zijn jas. Situaties als deze komen steeds vaker voor in
het Tilburgse jongeren werk (bron: persoonlijke communicatie). Jongerenwerkers maken zich hier
zorgen over. Waar bestaan die zorgen bv uit?

In de afgelopen maanden zijn er verschillende nieuwsberichten (dan ook minimaal drie

verschillende bronnen hier invoegen!) gepubliceerd die dit probleem aankaarten. Vat de kern uit
die nieuwsberichten vervolgens in een aantal zinnen samen, zodat de lezer weet waar het over
gaat. Daarnaast hebben er al zich verschillende steekincidenten plaatsgevonden en is er al zelfs
iemand overleden in Den Haag tijdens een ruzie die gerelateerd was aan Drill Rap. De samenloop
van deze omstandigheden en situaties die hebben plaatsgevonden binnen en buiten
jongerenwerkorganisatie Tilburg, was de aanleiding tot uit het voeren van dit onderzoek. De
signalen van de jongerenwerkers en de landelijke actualiteit gaven dus aanleiding tot het
uitvoeren van dit onderzoek. Er is tegenwoordig sprake van een wapenwedloop onder jongeren.
Een wapenwedloop onder jongeren houdt in dat de jongeren elkaar proberen te overtreffen op het
gebied van wapens. Tijdens een wapenwedloop kan een vicieuze cirkel ontstaan. Dit kan ontstaan
doordat bij de jongeren angst kan oproepen dat ze achterblijven in de wapenwedloop, als
bijvoorbeeld een andere jongere een aanval zou wagen (Wikipedia, 2020). In onderzoek van Het
Parool (2020) wordt dit namelijk bevestigd dat er onder jongeren in NNederland sprake is van een
wapenwedloop. Volgens Frank Weerman, hoogleraar jeugdcriminologie en onderzoeker bij het
NSCR in Amsterdam ziet wel degelijk een trend onder jongeren. Hij zegt namelijk het volgende
over waarom jongeren met een mes over straat lopen: ‘’ Jongens laten zich beïnvloeden door wat
ze online zien’’(Parool, 2020). Ook Carlos Lowijs Regiomanager bij jeugdhulpverleningsorganisatie
Streetcornerwork bevestigt dit. Aldus Weerman: Ze lezen verhalen in de media of horen van
vrienden dat er andere jongens en meiden met messen lopen. Daardoor denken ze dat ze zich ook
moeten bewapenen ” (Parool,2020). Een andere reden die Carlos Lowijs noemt in het artikel
waarom jongeren met een mes op zak lopen is om anderen te beroven van spullen die ze niet
kunnen aanschaffen. “De tegenstelling tussen arm en rijk lijkt dan soms naar boven te komen’’
aldus Lowijs (Parool,2020).

11
2.2 Steekwapenbezit zorgwekkend
Er is over het probleem van steekwapenbezit nog niet veel bekend bij R-newt. Dit is ook een reden
waarom het voor R-newt belangrijk is dat dit probleem onderzocht wordt. Uit vooronderzoek blijkt
dat er twee jongens waren die nog vrij jong waren, een van de jongere was 15 jaar en de andere
was 17 jaar oud die in het bezit waren van een steekwapen. Dit feit wordt ook bevestigd door
Frank Paauw, korpschef van politie Amsterdam. De politie van Amsterdam sloeg vorige maand
alarm over het aantal jongeren dat een wapen bij zich heeft. Een agent van Korpsteam Amsterdam
plaatste een Facebookbericht met een intimiderende verzameling messen die waren gevonden bij
kinderen van 11 tot 16 jaar oud in Buitenveldert.

Jongerenwerkorganisatie R-newt vindt de (subjectieve) veiligheid van mensen belangrijk. De

inwoners van Tilburg moeten zich veilig voelen in de wijken. Minderjarigen die in bezit zijn van een
steekwapen of minderjarigen die een steekwapen gebruiken beïnvloeden deze gevoelens. De
subjectieve veiligheid die wordt aangetast door deze minderjarigen zijn de redenen voor de
onderzoeker om dit probleem te onderzoeken. Noteer hier de relatie naar het werk van de
jongerenwerker en de bijdrage aan hun beroepsontwikkeling. Meer kennis over hoe
jongerenwerkers het beste om te gaan met deze situatie is relevant om haar maatschappelijk
opdracht van bijdragen aan veiligheid goed te kunnen uitvoeren. is de keuze van de onderzoeker
geweest om voor deze opdracht de rol van jongerenwerkorganisatie R-newt omtrent steekwapens
te onderzoeken.

2.3 Relevantie probleem

Jongerenwerkers stimuleren de persoonlijke én sociale ontwikkeling van jongeren, behartigen

indien nodig hun belangen, en geven grenzen aan (R-newt 2017). Het aantal jongeren dat
betrokken is bij steekincidenten is de afgelopen twee jaar flink gestegen. Van 160 jongeren in 2017
naar 380 in 2019 (NOS, 2020). Het is een zorgelijke ontwikkeling die vraagt om een brede
maatschappelijke aanpak. De aanpak van steekincidenten onder jongeren is niet alleen de
verantwoordelijk van politie Tilburg. Maar de verantwoordelijkheid hiervoor ligt ook in handen van
Gemeente Tilburg die subsidies verstrekt aan ContourdeTwern en andere maatschappelijke
organisaties in Tilburg. Anja Schouten, portefeuillehouder Jeugd bij de politie vindt dat de
gemeenschappelijke boodschap zou moeten zijn dat het dragen van een wapen onacceptabel is. De
veiligheid van de jongeren van Tilburg is door deze groep jongere die met een mes op zak lopen
hierdoor in gevaar. Een andere taak van R-newt is het vinden van positieve vormen van
vrijetijdsbesteding en het bijdragen aan vinden van een toekomstperspectief bij de jeugd in
Tilburg. Het dragen van een mes is geen onderdeel van een actieve houding van participatie. De
subjectieve veiligheid van de inwoners van Tilburg is in gevaar door deze jongeren die met een
steekwapen op zak lopen. De voornaamste reden van relevantie voor het uitvoeren van dit
onderzoek als onderzoeker is de subjectieve veiligheid bewaken in Tilburg.

12
3. Probleemanalyse

In dit hoofdstuk beschrijf ik de probleemanalyse op micro-, meso- en macroniveau.

3.1 Wet Wapens en munitie

In Nederland is sinds 1 mei 2012 de handel, bezit en verkoop van de bepaalde messen verboden.
(art. 2 Circulaire Wet Wapens en Munitie) De wet omtrent wapens heeft als doel om de schadelijke
effecten van het gebruik van wapens terug te dringen. Met deze wet wordt het legale wapenbezit
beheerst en kan worden ook opgetreden tegen de mensen die in bezit zijn van een wapen zonder
vergunning. Burgers die in bezit zijn of gebruik maken van een wapen maar hiervoor geen
vergunning hebben, maken zich schuldig aan het plegen van een strafbaar feit. Hiervoor kun je
door het Openbaar Ministerie vervolgd worden.

Volgens de wet worden wapens ingedeeld in vier categorieën. In Categorie 1 en 4 van Artikel 2 van
de Wet Wapens en Munitie wordt ingegaan op de wet en regelgeving rondom (zak-) messen. Van
de (zak-) messen die niet onder categorie 1 of 4 vallen is de bezit en dragen ervan toegestaan in
Nederland. Voor de messen die niet in een van deze 2 categorieën vallen gelden zijn hiervoor in
Nederland geen bepalingen. In categorie 1 van (zak-)messen is het dragen, bezit als handel in
deze wapens verboden. Tot deze categorie behoren: springmessen, valmessen, vlindermessen,
messen met een lengte boven 28 cm, messen met meer dan een snijkant, werpsterren, vilmessen,
pijl en pijlpunten en blanke wapens die uiterlijk geven tot een ander voorwerp dan een wapen. In
categorie 4 van Artikel 2 Wet Wapens en munitie is het bezit ervan niet verboden maar deze
(zak-)messen mogen in de publieke ruimte niet gedragen worden. Als burger mag het wel om te
vervoeren maar dan moet het wapen goed verpakt zijn. Als bezitter moet je het niet direct voor
handen hebben, maar moet deze wapen moet goed opgeborgen zijn.
Messen met maar een snijkant, degens, zwaarden, sabels, bajonetten, voorwerpen waar
aangenomen wordt dat zijn niet over een ander doen bestemd zijn dan om letsel aan te brengen op
een andere burger????. De wapens in categorie 4 zijn ook het meest populair onder de jongeren,
omdat het bezit hiervan niet verboden is. Deze wapens zijn ook op het internet ook makkelijk te
verkrijgen zoals bijvoorbeeld op Marktplaats.
Er kunnen voor wapens die vallen onder categorie 4 van Artikel 2 een plaatselijke verordening
gelden. Bijvoorbeeld een mes dat je normaal bij je mag dragen kan door een verordening verboden
zijn in bijvoorbeeld voetbalstadions of uitgaansgebieden

13
3.2 Persorgaan
Er zijn momenteel nog geen harde cijfers over het bezit en gebruik van steekwapens onder
jongeren bekend bij het Openbaar Ministerie. Daarentegen ziet Bureau Halt wel in gehele land en
toename van het aantal steekincidenten onder jongen met wapens die verboden zijn onder Artikel
2 van de Wet Wapens en munitie in Nederland (bron Halt invoegen). Het aantal verdachten die
minderjarig waren bij steekincidenten is de laatste 3 jaar meer dan verdubbeld. In 2017 waren dit
er nog 160 jongeren, in 2019 waren dit er 380 (bron). Niet alleen de jongere plegers zijn
verdubbeld maar ook de slachtoffers. In 2017 waren er 100 jongere slachtoffers van
messengeweld en in 2019 waren dit er 200 (bron). Dat is een toename van 100% in twee jaar tijd.
Onder deze steekincidenten die plaatsvinden onder jongeren resoneren vooral gevallen die extreem
zijn. Een voorbeeld hiervan is de 16-jarige Roan die eind December 2019 in Drachten overleed
door een steekincident (bron, krant). Een ander voorbeeld van een extreem geval is het
steekincident dat plaatsvond op een middelbare school in Spijkenisse (art bron). Een 13-jarige
jongen had op het schoolplein een 16-jarige schoolgenoot in zijn buik gestoken met een
steekwapen. De soorten messen die bij jongeren in beslag zijn genomen door de Landelijke politie
lopen uiteen van keukenmessen, machetes, kapmessen tot een legermes. Regiomanager Carlos
Lowijs van jeugdhulpverleningsorganisatie Streetcornerwork trekt de vergelijking van het bezitten
van een mes met merkkleding. ‘Het geeft een bepaalde status’ aldus Lowijs. Wanneer er een
jongere met een klein mesje aankwam, kwam de andere vervolgens met een zakmes. Vervolgens
komt er uiteindelijk een jongere aanlopen met een machete.

3.3 Drill Music

In verschillende mediaberichten die zijn onlangs gepubliceerd zijn worden verschillende

onderwerpen aangehaald die als oorzaak worden gezien voor het toename van steekincidenten
onder jongeren (noem meerdere bronnen). Een van de onderwerpen is een nieuwe stroming van
rapmuziek namelijk Drill muziek. Drill muziek is sinds de afgelopen jaar erg populair bij
Nederlandse jongeren. Drillmuziek bevat gewelddadige en duistere teksten en beats die
monotoon zijn. De muziekstroming Drillrap is in 2010 ontstaan in de Amerikaanse stad Chicago.
De rappers die Drill muziek maken rappen in rauwe straattaal over hun sociale ellende en hun
eigen buurt waar ze opgegroeid zijn. In deze teksten van de rappers die Drill muziek maken
worden vaak dreigementen geuit aan anderen, vaak rappers uit andere rivaliserende wijken. Een
recente confrontatie in Scheveningen tussen twee rivaliserende groepen die drill muziek maken,

14
uit Rotterdam en Amsterdam, viel afgelopen jaar een dode in Scheveningen (Baharsa, 2020) door
een steekwapen. De 19-jarige Rotterdam Chuchu die bij groepen hoort van de rappers Qlas en
Blacka werd door de een gezelschap van de drill muziek groepen 73 De Pijp dodelijk verwond.
Daarentegen zorgt geweld en dreigende teksten voor meer views op Youtube. Meer views houdt in
meer bekendheid. Vorig jaar werd er in Amsterdam Zuidoost de 18-jarige rapper Jay-Ronne
Grootfaam met een kapmes om het leven gebracht (Baharsa, 2020). Na dit incident in Amsterdam
vond er twee weken in Den Haag ook een steekincident plaats. Hierbij kwam de 20-jarige Bilal
Aydin om het leven. De verdachten die Bilal Aydin om het leven hebben gebracht, hadden vlak
hiervoor nog een videoclip opgenomen. Ondanks deze gebeurtenissen ontkennen de makers van
Drill muziek invloed te hebben op het toenemende geweld in Nederland.

3.4 Instagram en Snapchat

Een ander feit wat wordt gelinkt aan de wapenwedloop onder jongeren is Social Media. Social
Media is de laatste jaren een groot begrip onder jongeren. Voornamelijk het gebruik van Snapchat
en Instagram is erg populair onder de jongeren. Uit recent onderzoek van Nikken (2013) is het
gebruik van Snapchat en Instagram de laatste jaren erg onder populair onder de jongeren. Volgens
de huidige cijfers van CBS gebruiken bijna 99% van alle jongeren in Nederland Social Media
(Nikken, 2013). Dit doen zij om bijvoorbeeld contact te houden met leeftijdsgenoten, verveling of
om te kijken wat anderen aan het doen zijn. Maar Social Media heeft ook een duistere kant
namelijk dat er filmpjes op geplaatst en gedeeld kunnen worden zonder dat er daadwerkelijk
toezicht op is.

Veilig internetten onder jongeren lijkt gezien de toenemende populariteit een uitdagende taak,
maar het is volgens onderzoek van Kasperksy noodzakelijk en belangrijk. (Kaspersky, 2018). Het
is volgens Kaspersky verstandig om te investeren in beveiligingssoftware voor mobiele apparaten
over ouderlijk toezicht, zodat je de mobiele activiteiten kunt monitoren (Kaspersky, 2018).

In onderzoek van Fielmich (2020) vond er in mei afgelopen jaar een vechtpartij plaats tussen een
groep jongeren. Er ging van die massale vechtpartij diverse video’s rond op social media. Twee
weken later werd een 16-jarige jongeren uit Krommenie gestoken door 17-jarige jongen die later in
zijn woonplaats Assendelft is aangehouden. Deze steekpartij zou zijn gefilmd en nu rondgaan op
andere Snapchat (Fielmich,2020). In onderzoek van Fielmich (2020) worden er steeds vaker
misdrijven op beeld vastgesteld door betrokken of dader om op deze manier in druk te maken op
mensen of om angst aan te zaaien

In onderzoek van AT5 (2020) komt naar voren dat de drillrapruzie tussen de formatie Qlas &
Blacka en 73 De Pijp ook is begonnen op Social Media, namelijk Instagram. De aanleiding van de
steekpartij in Scheveningen zou in dit geval een aanleiding zijn. Ook deze incident is gefilmd door
betrokkene en op Social Media geplaatst (AT5, 2020). Op de video is een jongeman te zien met
een vuurwapen in zijn hand. Hij draagt een t-shirt met daarop 73 De Pijp. Niet veel later verschijnt
er ook op Snapchat een filmpje van de rapper Blacka van een vechtpartij in een winkelcentrum in
Scheveningen. In het Snapchat-bijschrift staat: ‘link niet met 73’ (AT5, 2020

15
3.5 Tilburg

NIJ

3.6 Doelgroep

16
3.7 Jongerenwerk
Jongerenwerkers in Nederland zijn verantwoordelijk voor de subjectieve veiligheid van de burgers
binnen de gemeente Tilburg. Subjectieve veiligheid dient als tegenhanger van objectieve veiligheid.
Bij objectieve veiligheid gaat het om feitelijk niveau van criminaliteit en overlast bedoeld; de
subjectieve veiligheid geeft aan hoe mensen dit waarnemen en beleven (Het CCV, 2019). Het
jongerenwerk betekent ook de jongeren te confronteren met grenzen en hun daarmee leren om te
gaan zoals het aangeven dat met een mes op zak lopen niet stoer is (van Dam & Zwikker. 2020).
Jongerenwerkers hebben een antenne voor wat er in een buurt of wijk leeft. De jongerenwerkers
van R-newt zijn samen met de Gemeente Tilburg en Politie verantwoordelijk voor de subjectieve
veiligheid van de jongeren in Tilburg. De subjectieve veiligheid komt in gevaar doordat er sprake is
van dreiging. Dit kan bijvoorbeeld zijn een toename van messenbezit onder jongeren waar ook
sprake van is in Nederland.

In onderzoek van Centraal Bureau voor de Statistiek komt naar voren dat in Tilburg 36.1% van alle
Tilburgers zich wel eens onveilig voelt. Van alle inwoners in Tilburg voelde 18.2% zich onveilig in
hun eigen buurt (Centraal Bureau voor de Statistiek, 2020). Een andere punt wat naar voren komt
met wat betrekking tot subjectieve veiligheid is dat jongeren tussen de 15 en 25 jaar in Tilburg
zich over het algemeen het minst onveilig in hun eigen buurt
(Centraal Bureau voor de Statistiek, 2020).

De outreachende benadering door het straatwerk is een aanpak die de jongerenwerkers inzetten
om in contact te komen met de jongeren op straat. Het jongerenwerk is een laagdrempelige
voorziening voor in principe alle jongeren. Door de toenemende wapenwedloop onder jongeren
wordt het onveiligheidsgevoel van de burgers hierdoor groter in Tilburg. De jongerenwerkers zijn
bezorgd over messen. Het geweld op straat wordt steeds explosiever (NOS,2020). Een ander feit
waar jongerenwerkers zich zorgen om maken is het verharde straatcultuur en het wapenbezit
onder jongeren. In een recent onderzoek van het NOS zie je ook een videofragment waarin twee
jongeren vertellen waarom zij soms een mes op zak hebben: 'Iedereen draagt een mes op straat,
het is normaal geworden' (NOS, 2020).

Op dit moment weten de jongerenwerkers van R-newt niet hoe zij om moeten gaan met jongeren
die een mes op zak hebben die komen bij R-newt in Tilburg. Ze willen graag weten hoe zij de
veiligheid in de wijken kunnen bevorderen door de wapenwedloop onder Tilburgse jongeren te
doorbreken.

17
4. Probleemstelling

4.1 Probleemstelling

Hoe kan R-newt ertoe bijdragen de wapenwedloop onder jongeren in Tilburg te doorbreken?

4.2 Deelvragen
1. Wat is het huidige beleid van R-newt voor het wapenbezit onder jongeren?
2. Wat is er nodig op de wapenwedloop onder jongeren in Tilburg te doorbreken?
3. Hoe kan de gewenste situatie bereikt worden?

4.3 Doelstelling

Het doel van het onderzoek is inzicht krijgen in hoe R-newt ertoe kan bijdragen om de
wapenwedloop onder Tilburgse jongeren te doorbreken. Met dit inzicht worden er
aanbevelingen gedaan aan R-newt over welke maatregelen zij kunnen uitvoeren om de
wapenwedloop te doorbreken.

4.4 Begripsafbakening

Jongeren

Wapenwedloop

18
5. Methodologie

In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de onderzoeksmethoden. Eerst wordt het type onderzoek
beschreven en daarna wordt er uitgelegd welke methode er wordt gebruikt. Daarna wordt
ingegaan op de dataverzameling en – analyse en wordt de betrouwbaarheid en validiteit van
dit onderzoek beschreven.

5.1 Type onderzoek

Het betreft een praktijkgericht onderzoek met een kwalitatieve onderzoeksmethode, namelijk:
diepte-interviews. Er is voor een kwalitatieve onderzoeksmethode gekozen, zodat er dieper op
de onderwerpen kan worden ingegaan en kan worden doorgevraagd waar nodig is
(Verhoeven, 2007).

Het onderzoek wordt in verschillende stappen uitgevoerd. Begonnen wordt met een
theoretisch onderzoek aan de hand van een gedegen literatuuronderzoek. Hierbij zal een
relevant deel van de huidige beschikbare kennis en opvattingen met betrekking tot
steekwapenbezit en de aanpak door jongerenwerkers beschreven worden. De literatuurstudie
zal een basis vormen voor de rest van dit onderzoek. Na een gedegen het theoretisch
onderzoek zal begonnen worden met de voorbereidingen voor een praktijkonderzoek aan de
hand van een kwalitatief onderzoek.

19
5.2 Populatie en steekproef

Om meer inzicht te krijgen in de oorzaken en achtergronden van de veiligheidsbeleving in de 11

aandachtswijken van Tilburg worden de volgende werkzaamheden verricht: interviews met
vertegenwoordigers van instanties die betrokken zijn bij de veiligheid en leefbaarheid in de 11
aandachtswijken en interviews met bewoners in de 11 aandachtswijken.

5.3 Procedure dataverzameling

De data wordt verzameld via diepte-interviews, die worden gehouden onder

vertegenwoordigers van instanties en bewoners. Diepte-interviews geven dieper inzicht in de
meningen en belevingen van de respondenten. Allereerst worden de medewerkers uitgenodigd
per e-mail om deel te nemen aan het onderzoek. Het doel van het onderzoek en het tijdstip
van het interview worden in de mail beschreven. Ook wordt aangegeven dat de resultaten
anoniem worden verwerkt. De interviews duren 25 minuten, de gesprekken worden
opgenomen en de resultaten worden vastgelegd op schrift via transcriberen. Daarna worden de
resultaten geanalyseerd middels open en axiale codering. De meest opmerkelijke en
overeenkomstige tekstfragmenten worden gecodeerd en krijgen een label. Deze resultaten
worden vastgelegd in het resultatenhoofdstuk.

5.4 Betrouwbaarheid en validiteit

De betrouwbaarheid en validiteit van het onderzoek zijn belangrijk. Het geeft inzicht in de
bruikbaarheid en generaliseerbaarheid van het onderzoek en de mate waarin het onderzoek het
doel dient (Dikkers, Jansen & Van der Velde, 2018). Er wordt gebruikgemaakt van
dataverzameling van diverse bronnen in de literatuur en het onderzoeksobject wordt vanuit
meerdere invalshoeken onderzocht. In het literatuuronderzoek wordt vakliteratuur,
beleidsdocumenten, boeken en artikelen gebruikt, waarbij is gekeken naar de herkomst en
datering van de bronnen. Dit vergroot de betrouwbaarheid van het onderzoek. Om de
resultaten nog meer betrouwbaar te maken worden gesprekstechnieken gehanteerd om
sociaal-wenselijke antwoorden te voorkomen en om de achterliggende redenen, meningen en
motieven te kunnen achterhalen. Er wordt aangegeven dat er anonimiteit wordt gewaarborgd
en de gesprekken worden opgenomen, om deze vervolgens uit te kunnen werken op schrift,
zodat er geen data verloren gaat. Voor de validiteit worden in de interviews de begrippen
uitgelegd aan de respondenten. Dit om ervoor te zorgen dat wordt gemeten wat de
onderzoeker wil meten.

5.5 Planning

 Week 1 tot 4 Onderzoeksplan met literatuuronderzoek.

 Week 5 Concept onderzoeksplan inleveren bij docent.
 Week 6 Feedback verwerken en definitief onderzoeksplan inleveren bij docent.
 Week 7 en 8 Respondenten uitnodigen voor deelname aan de interviews en interviews
afnemen bij de respondenten
 Week 9 en 10 Interviews transcriberen en coderen en beschrijven van de resultaten
van de interviews
 Week 11 en 12 Conclusie en aanbevelingen schrijven aan de hand van de verkregen
data

20
  Week 13 Onderzoeksrapport bespreken met docent en voorbereiden presentatie
onderzoeksrapport.

6.Resultaten

7.Conclusies

21
8.Discussies

22
9.Aanbevelingen

#NoShank
Als eerste gezamenlijke actie komen de jongerenwerkers vandaag met een
campagne op sociale media. Onder de hashtag #NoShank (straattaal voor mes)
willen ze een vuist maken tegen het wapenbezit onder jongeren:
23
10. Beroepsproduct

24
11. Reflectie

25
Literatuurlijst

Baarda, D. B., De Goede, M. P. M. en Teunissen, J. (2013). Basisboek kwalitatief onderzoek (5 e

druk). Groningen: Noordhoff Uitgevers.

Berding, J. en Witte, T. (2013). Praktijkonderzoek op niveau: Inspelen op onderzoeksdilemma’s bij

sociale studies. Bussum: uitgeverij Coutinho.

Grit, R. (2015). Projectmanagement (7e druk). Groningen: Noordhoff Uitgevers.

Landelijk opleidingsoverleg MWD (2015). Herkenbaar en toekomstgericht 2.0: Landelijk

opleidingsprofiel voor de hbo-bachelor Maatschappelijk Werk en Dienstverlening. (5 e druk)
Amsterdam: Uitgeverij SWP.

Landelijk opleidingsprofiel CMV (2009). Alert en ondernemend 2.0: Opleidingsprofiel Culturele en

Maatschappelijke Vorming. Amsterdam: Uitgeverij SWP.

Landelijk opleidingsoverleg SPH (2016). Met afstand het meest nabij: Opleidingsprofiel Sociaal
Pedagogische Hulpverlening.( 6e druk) Amsterdam: Uitgeverij SWP.

Mertens, J. (2010). Praktijkonderzoek voor Bachelors: Leidraad voor studenten bij het (af)studeren
in het competentiegericht hbo (2e druk). Bussum: Coutinho.

Van der Donk, C. en Van Lanen, B. (2015). Praktijkonderzoek in zorg en welzijn (2e druk) Bussum:
Uitgeverij Coutinho.

Van den Herik, M. en Schuitema, A. (2016). Een onderzoekende houding. Bussum: Uitgeverij
Coutinho.

Wikipedia. (2020, 17 april). Wapenwedloop.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Wapenwedloop

Het Parool. (2020, 17 februari). Een messenverbod voor minderjarigen, heeft

dat zin?https://www.parool.nl/nieuws/een-messenverbod-voor-minderjarigen-
heeft-dat-zin~bedba2c2/?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F

Prof. dr. Peter Nikken. (2013). Media-risico’s voor kinderen. Nederlands

Jeugdinstituut. https://www.nji.nl/nl/Download-NJi/Publicatie-NJi/Media-risicos-voor-
kinderen.pdf

26
Fielmich, P. (2020, 28 augustus). Video van steekpartij gaat rond op sociale media.
Dit is de Zaanstreek.
https://www.ditisdezaanstreek.nl/zaanstad/assendelft/2020/08/27/video-van-
steekpartij-gaat-rond-op-sociale-media/

Kaspersky. (2018, 12 september). Veilig gebruik van social media.

www.kaspersky.nl.
https://www.kaspersky.nl/resource-center/preemptive-safety/preemptive-safety-for-
kids-social-media-safety

AT5. (2020). Video’s fatale steekpartij Scheveningen tonen verband met drillrap.

https://www.at5.nl/artikelen/203738/videos-fatale-steekpartij-scheveningen-tonen-
verband-met-drillrap

Cleven, T. (2020, 29 april). Jongen (13) dag na steekpartij aangehouden in Tilburg.

Brabants Dagblad. https://www.bd.nl/tilburg-e-o/jongen-13-dag-na-steekpartij-
aangehouden-in-tilburg~a4616c7b/

RTL Nieuws. (2019, 13 januari). Bezoekers vast in Tilburgse McDonald’s na

steekincident met tieners.
https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/nederland/artikel/4572921/bezoekers-vast-tilburgse-
mcdonalds-na-steekincident-op-piusplein

Héél véél informatie over Tilburg. (2020, 3 november). AlleCijfers.nl.

https://allecijfers.nl/gemeente/tilburg/

Het CCV. (2019, 18 december). Wat is veiligheidsbeleving? Centrum voor

Criminaliteitspreventie en Veiligheid - Het CCV.
https://hetccv.nl/onderwerpen/veiligheidsbeleving/wat-is-veiligheidsbeleving/

Centraal Bureau voor de Statistiek. (2020, 2 maart). Minder Nederlanders voelen

zich onveilig. https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2020/10/minder-nederlanders-voelen-
zich-onveilig

27
NOS (2020, 20 maart). Aantal minderjarige verdachten steekincidenten landelijk
verdubbeld. Geraadpleegd via: https://nos.nl/artikel/2327736-aantal-minderjarige-
verdachten-steekincidenten-landelijk-verdubbeld.html

NOS. (2020, 26 augustus). Jongerenwerkers bezorgd over messen: “Geweld op

straat steeds explosiever”. https://nos.nl/artikel/2345496-jongerenwerkers-bezorgd-
over-messen-geweld-op-straat-steeds-explosiever.html

van Dam, C., & Zwikker, N. (2020). Jongerenwerk.

https://www.sociaalwerknederland.nl/?
file=4226&m=1320760041&action=file.download

Bijlage 1: Beroepsproduct

Bijlage 2: Interviewschema

Bijlage 3: Politie Tilburg

28
29