Professional Documents
Culture Documents
pak de tram’’
Achraf Betteui
R-nNewt in strijd tegen de wapenwedloop onder jongeren in Tlilburg.
4
Voorwoord
5
Samenvatting
6
Inhoudsopgave
Inleiding...........................................................................................................................8
1.Beroepscontext...............................................................................................................9
2.Aanleiding probleem......................................................................................................10
3. Probleemanalyse..........................................................................................................10
4. Probleemstelling...........................................................................................................10
4.1 Probleemstelling.....................................................................................................10
4.2 Deelvragen............................................................................................................10
4.3 Doelstelling............................................................................................................10
4.4 Begripsafbakening...................................................................................................10
5. Methodologie...............................................................................................................10
5.1 Type onderzoek......................................................................................................11
5.2 Populatie en steekproef............................................................................................11
5.3 Stakeholders..........................................................................................................11
5.4 Procedure dataverzameling.......................................................................................11
5.5 Operationaliseren....................................................................................................11
6.Resultaten....................................................................................................................11
7.Conclusies....................................................................................................................11
8.Discussies....................................................................................................................11
9.Aanbevelingen..............................................................................................................11
10. Beroepsproduct..........................................................................................................11
11. Reflectie....................................................................................................................11
Literatuurlijst...................................................................................................................19
Bijlage 1: Beroepsproduct..................................................................................................20
Bijlage 2: Interviewschema................................................................................................20
7
Inleiding
Als onderwerp voor afstuuropdracht ben ik op zoek gegaan naar een bruikbaar sociaal agogisch
vraagstuk.
Vervolgens heb ik een onderzoeksplan gemaakt waarin ik heb laten terugkomen welke stappen ik
heb gezet en hoeveel tijd dit van mij gaat vragen. Uiteindelijk heb ik als onderzoeker dit plan
uitgevoerd.
Ik heb mijn onderzoek uitgevoerd bij jongerenwerkorganisatie R-newt. Mijn opdrachtgever voor
deze onderzoeksvraag is R-newt. In samenwerking met deze organisatie heb ik onderzoek gedaan
naar de mogelijke aanpak om messenbezit-en gebruik binnen Tilburg te verminderen.
8
1.Beroepscontext
In dit hoofdstuk wordt een beschrijving gegeven van de praktijkorganisatie waar dit onderzoek is
uitgevoerd.
1.2 Doelgroep
Jongerenwerkorganisatie R-newt heeft als doelgroep jongeren tussen de 12 en 23 jaar oud. Hierbij
focust R-newt zich op het bevorderen van de talentontwikkeling bij deze jongeren. Binnen de stad
Tilburg is zij de enige jongerenwerkorganisatie die dit doet. R-newt volgt de jongeren in hun
omgeving en zorgt ook voor de veiligheid in de openbare ruimte zoals op straat (Rnewt, 2017). De
jongerenwerkers van R-newt grijpen op tijd in situaties en gaan hebben een preventieve manier
van werken bij hoe zij situaties aanpakken.
Volgens R-newt heeft iedere jongere een bijzonder talent (R-newt, 2017). R-newt helpt de jongere
graag om dit talent te ontdekken. Dit ondersteunt zij door workshops, trainingen en infoavonden te
organiseren voor deze jongeren.
Via gerichte leermomenten en succeservaringen leren jongeren een nieuwe kant van zichzelf
kennen. Van daaruit kunnen ze zelf aan de slag (Rnewt, 2017).
R-Newt werkt in alle situaties vanuit presentie (Rnewt, 2017). Dit houdt in dat de jongerenwerkers
van R-newt letterlijk op straat zijn. De jongerenwerkers kennen de wijk en de jongeren die er
rondhangen. Wanneer het erop aankomt zullen ze groepen of individuen ook aanspreken.
De andere kant van presentie is dat R-newt met hetde netwerk datie zij hebben jongeren positief
kunnen aansporen om hun talenten te ontwikkelen (Rnewt, 2017). Tijdens het present werken ligt
de focus van de jongerenwerkers op preventie. Die doen de jongerenwerkers door contact te
houden van met name 16-minners, informatie-uitwisseling met scholen om de meest kwetsbare
jongeren en contact op straat en in de wijk (Rnewt, 2017). Dit is belangrijk om risicogedrag in een
vroeg stadium integraal aan te kunnen pakken. R-Newt is uniek in haar bereik: we vinden
jongeren in hun eigen leefwereld: op straat, online, op school. Hun kracht daarom is ook dat ze
werken met vaste mensen op vaste plekken (Rnewt, 2017). R-Newt werkt niet met een
vooropgezet plan, het contact met de jongere is het uitgangspunt. Daarna gaan ze aan de slag met
gevoel voor subtiliteit, vakmanschap, praktische wijsheid, passie, loyale betrokkenheid (Rnewt,
2017). Ook werkt R-newt aan de subjectieve veiligheid. Dit gaat minder om werkelijke incidenten
maar meer om hoe de inwoners van Tilburg (on)veiligheid ervaart (Rnewt, 2017).
9
1.3 R-newt Team
Er werken momenteel in totaal 49 jongerenwerkers bij R-newt. Dit aantal is verdeeld over de
wijken Noord, Oud-Noord, Zuid, Oost, West en Reeshof. Elke wijk werkt met een eigen team met
een eigen teammanager die verantwoordelijk is voor het desbetreffende gebied. Het hoofdkantoor
van R-newt ligt in het centrum-gebied van Tilburg namelijk ContourdeTwern.
1.4 Onderzoeksopdracht
In 2019 heeft de onderzoeker gedurende een periode van 6 maanden stagegelopen bij
jongerenwerkorganisatie R-newt. De onderzoeker was als jongerenwerker actief in de wijk Tilburg-
Noord. Een van de taken als jongerenwerker was het ambulante straatwerk. Tijdens verschillende
straatwerkrondes is de onderzoeker in aanraking gekomen met jeugd die in bezit was van een
steekwapen. Meerdere jongerenwerkers hebben dit al gesignaleerd en maken zich hier zorgen over
(bron: pers. communicatie teamleider?) De reden van deze opdracht is dat de opdrachtgever over
dit opkomende probleem meer informatie wil. De onderzoeker is in samenspraak met
jongerenwerkorganisatie aan de slag gegaan met het onderzoeken van dit vraagstuk naar (illegaal)
steekwapenbezit. De startvraag voor dit traject was dan ook: hoe groot is dit probleem, hoe kijken
jongeren hiertegen aan en wat kunnen wij als R-Newt hier beste mee omgaan? Dat vormde het
startpunt voor een verdiepende analyse die uitmondde in een onderzoeksvraag. Dat leest u in het
volgende hoofdstuk.
10
2. Aanleiding probleem
In dit hoofdstuk beschrijf ik de aanleiding van dit onderzoek waarin de signalen, de reden en de
relevantie van het onderzoek naar voren komen.
Na een overlastmelding ging de onderzoeker samen met een collega af op deze melding. Toen zij
bij de locatie aankwamen zagen zij een groepje jongeren die aan het hangen waren met harde
muziek op de achtergrond, terwijl zij lachgas aan het gebruiken waren. De onderzoeker raakte aan
de praat met een van deze jongeren en gaf aan waarom zij terplekke waren. Tijdens dit gesprek
zei de onderzoeker dat zij van mensen uit de buurt een melding hadden gekregen over dat zij last
hebben van het lawaai dat deze jongere aan het maken waren. De twee jongere antwoordden
daarop dat zij niet bang waren voor deze mensen die een melding hadden gedaan en lieten
vervolgens een mes zien aan de onderzoeker. De ene jongere had het mes in zijn schoudertas en
de andere had het mes in de binnenzak van zijn jas. Situaties als deze komen steeds vaker voor in
het Tilburgse jongeren werk (bron: persoonlijke communicatie). Jongerenwerkers maken zich hier
zorgen over. Waar bestaan die zorgen bv uit?
11
2.2 Steekwapenbezit zorgwekkend
De eerste reden tot uitvoering van dit onderzoek is de subjectiviteit van de onderzoeker over dit
onderwerp. De beweegreden van de onderzoek is situatie wat had plaatsgevonden tijdens de
stageperiode van de onderzoeker. De combinatie met de nieuwsberichten die toen verschenen
waren doorslaggevend bij de onderzoeker om dit probleem te gaan onderzoeken. Er is over dit
probleem nog niet veel bekend bij de Nederlandse bevolking. Dit is ook een reden waarom het voor
R-newt belangrijk is dat dit probleem onderzocht wordt. Uit vooronderzoek van de onderzoek bleek
dat het ging om twee jongens die nog vrij jong waren, een van de jongere was 15 jaar en de
andere was 17 jaar oud. Dit feit wordt ook bevestigd door Frank Paauw, korpschef van
politie Amsterdam. De politie van Amsterdam sloeg vorige maand alarm over het aantal jongeren
dat een wapen bij zich heeft. Een agent van Korpsteam Amsterdam plaatste een Facebookbericht
met een intimiderende verzameling messen die waren gevonden bij kinderen van 11 tot 16 jaar
oud in Buitenveldert.
De relevantie van dit probleem valt uiteen in twee onderdelen namelijk de wetenschappelijke en de
maatschappelijke relevantie. R-newt werkt in de praktijk met en voor de belangen van Tilburgse
jongeren. Dit doen zij vanuit presentie. Dat houdt in dat de jongerenwerkers van R-newt letterlijk
op straat zijn, de situatie in de wijk kennen en de jongeren die er rondhangen. Jongerenwerkers
hebben een unieke publieke pedagogische functie (bron! En dan graag vakliteratuur). Ze
stimuleren de persoonlijke én sociale ontwikkeling van jongeren, behartigen indien nodig hun
belangen, en geven grenzen aan (R-newt 2017). Het aantal jongeren dat betrokken is bij
steekincindentensteekincidenten is de afgelopen twee jaar flink gestegen. Het is een zorgelijke
ontwikkeling die vraagt om een brede maatschappelijke aanpak. De aanpak van steekincidenten
onder jongeren is niet alleen de verantwoordelijk van politie Tilburg. Maar de verantwoordelijkheid
hiervoor ligt ook in handen van Gemeente Tilburg die subsidies verstrekt aan ContourdeTwern en
andere maatschappelijke organisaties in Tilburg. Anja Schouten, portefeuillehouder Jeugd bij de
politie vindt dat de gemeenschappelijke boodschap zou moeten zijn dat het dragen van een wapen
onacceptabel is. De veiligheid van de jongeren van Tilburg is door deze groep jongere die met een
mes op zak lopen hierdoor in gevaar. Een andere taak van R-newt is het vinden van positieve
vormen van vrijetijdsbesteding en het bijdragen aan vinden van een toekomstperspectief bij de
jeugd in Tilburg. Het dragen van een mes hoort is geen onderdeel van een actieve houding van
participatie. De subjectieve veiligheid van de inwoners van Tilburg is in gevaar door deze jongere
die met een steekwapen op zak lopen. De voornaamste reden van relevantie voor het uitvoeren
van deze onderzoek als onderzoeker is de subjectieve veiligheid bewaken in Tilburg.
12
13
3. Probleemanalyse
Volgens de wet worden wapens ingedeeld in vier categorieën. In Categorie 1 en 4 van Artikel 2 van
de Wet Wapens en Munitie wordt erin gegaan omtrent op de wet en regelgeving rondomvan (zak-)
messen. Van de (zak-) messen die niet onder categorie 1 of 4 vallen is de bezit en dragen ervan
toegestaan in Nederland. Voor de messen die niet in een van deze 2 categorieën vallen gelden zijn
hiervoor in Nederland geen bepalingen. In categorie 1 van (zak-)messen is het dragen, bezit als
handel in deze wapens verboden. Tot deze categorie behoren: springmessen, valmessen,
vlindermessen, messen met een lengte boven 28 cm, messen met meer dan een snijkant,
werpsterren, vilmessen, pijl en pijlpunten en blanke wapens die uiterlijk geven tot een ander
voorwerp dan een wapen. De 2 categorie 4 van Artikel 2 Wet Wapens en munitie is het bezit ervan
niet verboden maar deze (zak-)messen mogen in de publieke ruimte niet gedragen worden. Als
burger mag het wel vervoeren maar dan moet deze wapen goed verpakt zijn. Als bezitter moet je
het niet direct voor handen hebben, maar moet deze wapen moet goed opgeborgen zijn.
Messen met maar een snijkant, degens, zwaarden, sabels, bajonetten, voorwerpen waar
aangenomen wordt dat zijn niet over een ander doen bestemd zijn dan om letsel aan te brengen op
een andere burger????. De wapens in categorie 4 zijn ook het meest populair onder de jongeren,
omdat het bezit hiervan niet verboden is. Deze wapens zijn ook op het internet ook makkelijk te
verkrijgen zoals bijvoorbeeld op Marktplaats.
Er kunnen voor wapens die vallen onder categorie 4 van Artikel 2 een plaatselijke verordening
gelden. Bijvoorbeeld een mes dat je normaal bij je mag dragen kan door een verordening verboden
zijn in bijvoorbeeld voetbalstadions of uitgaansgebieden
14
3.2 Persorgaan
Er zijn momenteel nog geen harde cijfers over het bezit en gebruik van steekwapens onder
jongeren bekend bij het Openbaar Ministerie. Daarentegen ziet Bureau Halt wel in gehele land en
toename van het aantal steekincidenten onder jongen met wapens die verboden zijn onder Artikel
2 van de Wet Wapens en munitie in Nederland (bron Halt invoegen). Het aantal verdachten die
minderjarig waren bij steekincidenten is de laatste 3 jaar meer dan verdubbeld. In 2017 waren dit
er nog 160 jongeren, in 2019 waren dit er 380 (bron). Niet alleen de jongere plegers zijn
verdubbeld maar ook de slachtoffers. In 2017 waren er 100 jongere slachtoffers van
messengeweld en in 2019 waren dit er 200 (bron). Dat is een toename van 100% in twee jaar tijd.
Onder deze steekincidenten die plaatsvinden onder jongeren resoneren vooral gevallen die extreem
zijn. Een voorbeeld hiervan is de 16-jarige Roan die eind December 2019 in Drachten overleed
door een steekincident (bron, krant). Een ander voorbeeld van een extreem geval is het
steekincident dat plaatsvond op een middelbare school in Spijkenisse (art bron). Een 13-jarige
jongen had op het schoolplein een 16-jarige schoolgenoot in zijn buik gestoken met een
steekwapen. De soorten messen die bij jongeren in beslag zijn genomen door de Landelijke politie
lopen uiteen van keukenmessen, machetes, kapmessen tot een legermes. Regiomanager
Carlos Lowijs van jeugdhulpverleningsorganisatie Streetcornerwork trekt de vergelijking van het
bezitten van een mes met merkkleding. ‘Het geeft een bepaalde status’ aldus Lowijs. Wanneer er
een jongere met een klein mesje aankwam, kwam de andere vervolgens met een zakmes.
Vervolgens komt er uiteindelijk een jongere aanlopen met een machete.
15
recente confrontatie in Scheveningen tussen twee rivaliserende groepen die drill muziek maken,
uit Rotterdam en Amsterdam, viel afgelopen jaar een dode in Scheveningen (Baharsa, 2020) door
een steekwapen. De 19-jarige Rotterdam Chuchu die bij groepen hoort van de rappers Qlas en
Blacka werd door de een gezelschap van de drill muziek groepen 73 De Pijp dodelijk verwond.
Daarentegen zorgt geweld en dreigende teksten voor meer views op Youtube. Meer views houdt in
meer bekendheid. Voor Nederlandse rappers is het maken van Drill mziek een pad te effenen om
een carrière binnen de Nederlandse muziekindustrie. Vorig jaar werd er in Amsterdam Zuidoost de
18-jarige rapper Jay-Ronne Grootfaam met een kapmes om het leven gebracht (Baharsa, 2020).
Na dit incident in Amsterdam vond er twee weken in Den Haag ook een steekincident plaats.
Hierbij kwam de 20-jarige Bilal Aydin om het leven. De verdachten die Bilal Aydin om het leven
hebben gebracht, hadden vlak hiervoor nog een videoclip opgenomen. Ondanks deze
gebeurtenissen ontkennen de makers van Drill muziek invloed te hebben op het toenemende
geweld in Nederland.
Veilig internetten onder jongeren lijkt gezien de toenemende populariteit een uitdagende taak,
maar het is volgens onderzoek van Kasperksy noodzakelijk en belangrijk. (Kaspersky, 2018). Het
is volgens Kaspersky verstandig om te investeren in beveiligingssoftware voor mobiele apparaten
over ouderlijk toezicht, zodat je de mobiele activiteiten kunt monitoren (Kaspersky, 2018).
In onderzoek van Fielmich (2020) vond er in mei afgelopen jaar een vechtpartij plaats tussen een
groep jongeren. Er ging van die massale vechtpartij diverse video’s rond op social media. Twee
weken later werd een 16-jarige jongeren uit Krommenie gestoken door 17-jarige jongen die later in
zijn woonplaats Assendelft is aangehouden. Deze steekpartij zou zijn gefilmd en nu rondgaan op
andere Snapchat (Fielmich,2020). In onderzoek van Fielmich (2020) worden er steeds vaker
misdrijven op beeeld vastgesteld door betrokken of dader om op deze manier in druk te maken op
mensen of om angst aan te zaaien
In onderzoek van AT5 (2020) komt naar voren dat de drillrapruzie tussen de formatie Qlas &
Blacka en 73 De Pijp ook is begonnen op Social Media, namelijk Instagram. De aanleiding van de
steekpartij in Scheveningen zou in dit geval een aanleiding zijn. Ook deze incident is gefilmd door
betrokkene en op Social Media geplaatsT (AT5, 2020 ). Op de video is een jonge man met te zien
met een vuurwapen in zijn hand. Hij draagt een t-shirt met daarop 73 De Pijp. Niet veel later
verschijnt er ook op Snapchat een filmpje van de rapper Blacka van een vechtpartij in een
winkelcentrum in Scheveningen. In het Snapchat-bijschrift staat: ‘link niet met 73’ (AT5, 2020
16
3.5 Tilburg
NIJ
3.6 Doelgroep
17
3.7 Jongerenwerk
In onderzoek van Centraal Bureau voor de statiek komt naar voren dat in Tilburg 36.1% van alle
Tilburgers zich wel eens onveilig gevoeld. Van alle inwoners in Tilburg voelde 18.2% zich onveilig in
hun eigen buurt (Centraal Bureau voor de Statistiek, 2020). Een andere punt wat naar voren komt
met wat betrekking tot subjectieve veiligheid is dat jongeren tussen de 15 en 25 jaar in Tilburg
zich over het algemeen het minst onveilig in hun eigen buurt
(Centraal Bureau voor de Statistiek, 2020).
De outreachende benadering door het straatwerk is een aanpak die de jongerenwerkers inzetten
om in contact te komen met de jongeren op straat. Het jongerenwerk is een laagdrempelige
voorziening voor in principe alle jongeren. Door de toenemende wapenwedloop onder jongeren
wordt het onveiligheidsgevoel van de burgers hierdoor groter in Tilburg. De jongerenwerkers zijn
bezorgd over messen. Het geweld op straat wordt steeds explosiever (NOS,2020). Een ander feit
waar jongerenwerkers zich zorgen om maken is het verharde straatcultuur en het wapenbezit
onder jongeren. In een recent onderzoek van het NOS zie je ook een videofragment waarin twee
jongeren vertellen waarom zij soms een mes op zak hebben: 'Iedereen draagt een mes op straat,
het is normaal geworden' (NOS, 2020).
18
Precies, hier moet worden uitgelegd wat het praktijkvraagstuk is van het
jonderenwerk binnen dit thema van wapenbezit van jongeren. Welke
kennis hebben zij nodig om hun werk/ taakstelling/opdracht goed te
kunnen vervullen. Waar blijkt die handelingsverlegenheid nu uit? Etc.
4. Probleemstelling
4.1 Probleemstelling
4.2 Deelvragen
1. Wat is het huidige beleid van Rnewt voor het wapenbezit onder jongeren?
2. Wat ze zodig hebben in de toekomst .. gewenste situatie toekomst?
3. Hoe kan die gewenste situatie bereikt worden?
19
4.3 Doelstelling
4.4 Begripsafbakening
Jongeren
Wapenwedloop
20
5. Methodologie
21
5.1.1 Deskresearch
5.1.2 Fieldresearch
22
5.2.1 Gemeente Tilburg
5.3 Stakeholders
5.5 Operationaliseren
23
6.Resultaten
7.Conclusies
24
8.Discussies
25
9.Aanbevelingen
#NoShank
Als eerste gezamenlijke actie komen de jongerenwerkers vandaag met een
campagne op sociale media. Onder de hashtag #NoShank (straattaal voor mes)
willen ze een vuist maken tegen het wapenbezit onder jongeren:
26
27
10. Beroepsproduct
28
29
11. Reflectie
30
31
32
33
34
35
36
37
Literatuurlijst
Landelijk opleidingsoverleg SPH (2016). Met afstand het meest nabij: Opleidingsprofiel Sociaal
Pedagogische Hulpverlening.( 6e druk) Amsterdam: Uitgeverij SWP.
Mertens, J. (2010). Praktijkonderzoek voor Bachelors: Leidraad voor studenten bij het (af)studeren
in het competentiegericht hbo (2e druk). Bussum: Coutinho.
Van der Donk, C. en Van Lanen, B. (2015). Praktijkonderzoek in zorg en welzijn (2e druk) Bussum:
Uitgeverij Coutinho.
Van den Herik, M. en Schuitema, A. (2016). Een onderzoekende houding. Bussum: Uitgeverij
Coutinho.
38
Het Parool. (2020, 17 februari). Een messenverbod voor minderjarigen, heeft
dat zin?https://www.parool.nl/nieuws/een-messenverbod-voor-minderjarigen-
heeft-dat-zin~bedba2c2/?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F
39
https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/nederland/artikel/4572921/bezoekers-vast-tilburgse-
mcdonalds-na-steekincident-op-piusplein
40
Bijlage 1: Beroepsproduct
Bijlage 2: Interviewschema
41