Professional Documents
Culture Documents
فنی حرفه ای دوخت۱تعدادصفحات ۲۰۰
فنی حرفه ای دوخت۱تعدادصفحات ۲۰۰
برنامه ریزی محتوا و نظارت بر تألیف :دفتر برنامه ریزی و تألیف آموزش های فنی و حرفه ای و کاردانش
نام کتاب :دوخت (359/84 -)1
مؤلفان :شریفه پاسبان ،طاهره ذاکر رضوی ،فاطمه صدر اصفهانی و رویا کریمی
اعضای کمیسیون تخصصی :حمیده گرایلی ،محترم نی زاری ،کوکب نخعی ،عباس میر شجاعیان حسینی ،زهرا ستاری،
اکرم رستگاری مقدم ناجی ،زهرا امانی تهرانی ،آمنه شیخ ،زهرا فیروز یار و فاطمه صنعتی
نظارت بر چاپ و توزیع :ادارة کل چاپ و توزیع کتاب های درسی
تهران -خیابان ایرانشهر شمالی -ساختمان شمارة 4آموزش و پرورش (شهید موسوی)
تلفن ،88831161- 9 :دورنگار ،88309266 :کد پستی ،1584747359 :وب سایتwww.chap.roshd.ir :
مدیر امور فنی و چاپ :س ّیداحمد حسینی
طراح گرافیکی تصاویر :فاطمه رئوف پی ،فریبا رهدار
رسامی الگو :فاطمه رئوف پی ،فریبا رهدار
صفحه آرا :فاطمه رئوف پی ،فریبا رهدار
طراح جلد :مریم کیوان
ناشر :شرکت چاپ و نشر کتاب های درسی ایران
(تهران -کیلومتر 17جاده مخصوص کرج -خیابان " 61داروپخش") تلفن ،44985161-5 :دورنگار،4498516 :
صندوق پستی37515-139 :
چاپخانه :شرکت چاپ و نشر کتاب های درسی ایران
نوبت و سال چاپ :دوم1391 -
حق چاپ محفوظ است.
(فصل اول)
12 ویژگیهای کارگاه خیاطی شخصی
13 وسایل برش و دوخت
14 سوزن
16 نخ
18 قیچی
20 ملزومات خیاطی
22 وسایل عالمتگذاری
23 الیه چسب
24 بستها در لباس
25 انواع نوار
27 اتو
30 ماشینهای دوخت
34 پرسش های پایان فصل اول
(فصل دوم)
37 اجزای چرخ (همهکاره)
39 درجه های تنظیم چرخ همهکاره
39 تمیز کردن قاب ماکو و کمپلت
40 پایههای مختلف چرخ همهکاره
41 بستن سوزن چرخ
41 نخ کردن ماسوره
42 قرار دادن ماسوره در ماکو
43 مراحل نخ کردن چرخ همهکاره
44 اجزای چرخ (راستهدوز)
46 پایههای چرخ راستهدوز (صنعتی)
47 بستن سوزن
47 نخ کردن ماسوره
47 تمیز کردن کمپلت
48 مراحل نخ کردن چرخ راستهدوز
49 هنگام استفاده از چرخ به این نکات توجه کنید
50 رفع عیب در چرخ
52 پرسش های پایان فصل دوم
( فصل سوم )
56 پارچه
58 خصوصیات پارچه
59 انواع پارچه
60 انواع دوخت
62 درز
65 تهیه نوار اریب
66 پاک دوزی
68 دوخت مغزی
69 تهیه بندینک
70 انواع لبه دوزی
75 کش
77 دکمه و قزن
79 جا دکمه
80 نکات دوخت
82 پرسش های پایان فصل سوم
(فصل چهارم)
84 دوخت زیپ
84 زیپ یک طرفه
86 زیپ دو طرفه
87 زیپ مخفی
88 زیپ شلوار
91 دوخت پنس ،کمر ،سجاف
91 پنس
93 کمر
96 سجاف
98 اتوکشی
98 هنگام اتوکشی به این نکات توجه کنید.
99 اتوی درز
100 اتوی پارچه مخمل
100 فرم دادن به پارچه با اتو
101 برش پارچه
101 طول و عرض پارچه
101 اریب پارچه
101 صاف کردن سرکج پارچه
102 روش تعیین مقدار پارچه
103 روش قرارگیری الگو روی پارچه
104 برش پارچههای طرحدار
108 روش های انتقال الگو
110 آسترکشی
112 پرسش های پایان فصل چهارم
(فصل پنجم)
115 پاترون اساس دامن
119 دامن فون
123 دامن ترک
126 پرسش های پایان فصل پنجم
( فصل ششم )
130 دامن با چاک پیلی در پشت
136 دامن با پیلی روی زانو
139 دامن ترک پیلیدار
143 دامن کلوش با پیلی ناودانی
146 دامن غیرقرینه با پیلی معکوس
149 دامن لنگی
152 دامن جیبدار
156 پرسش های پایان فصل ششم
( فصل هفتم )
159 دامن شلواری
161 شلوار
166 پرسش های پایان فصل هفتم
( فصل هشتم)
170 پاترون باال تنه
173 دوخت یقه گرد
178 دوخت یقه هفت
181 دوخت یقه چهارگوش
184 پرسش های پایان فصل هشتم
( فصل نهم)
186 باال تنة جلو باز با برش عمودی از حلقه آستین
191 بلوز شمیزیه
199 پرسش های پایان فصل نهم
200 فهرست منابع و مآخذ
فرهنگ عبارت است از عادات ،آداب و رسوم و شیوة زندگی هر قوم و ملت و بدیهی است لباس جزء الینفک این
فرهنگ است تا جایی که لباس تبدیل شده به یکی از عناصری که فرهنگ و هویت ملی هر انسان را در چهارچوب
پوشش به تصویر می کشاند .لباس همچون پرچمی است که معرف اخالقیات ،اعتقادات هر فرد است و می توان
آن را پدیده ای فرهنگی دانست که همواره نقش جدی در هویت اعضای یک جامعه دارد.
شاید اولین عامل برای پیدایش لباس نیاز به پوشش بدن در مقابل دیگران و همچنین حفاظت آن در مقابل عناصری
چون باد و طوفان ،سرما و گرما بوده اما قطعاً نوع و شکل آن تصادفی نبوده و عواملی چون اقلیم ،تفکرات معنوی
و طبیعت اطراف آن ها در آن اثر گذاشته و شکل خاصی را به خود گرفته است.
بی تردید عواملی چون تحوالت اقتصادی و سیاسی ،علمی و فرهنگی ،تأثیر مستقیم در نوع پوشش هر قوم و ملت
گذاشته تا به صورت فعلی در آمده .در گذشته هر کشوری که در جنگ مغلوب می شد ،ملزم بود تا پوشش کشور
غالب را برای مردمش بپذیرد .اما امروزه وقتی فرهنگ کشوری وارد کشور دیگر می شود مردم آن سرزمین بدون
آنکه آگاهی داشته باشند لباس آنان را می پوشند و مانند آنها فکر می کنند.
امروزه تالش عظیمی در عرصه پوشاک در تمامی کشور ها صورت می گیرد و لباس به یک کاالی پرسود تجاری
تبدیل می شود ،که مانند سربازی با خود اندیشه کشور مبدأ را به همراه دارد و اگر ما در این راستا تالش نکنیم دیر
یا زود تحت تأثیر کشور غالب خواهیم بود.
بدیهی است فراگیری هنر خیاطی و برطرف کردن نواقص آن می تواند شروعی مناسب برای تولید باشد و لباسی
عرضه گردد که هم خوانی زیادی با فرهنگ و نگرش و مذهب ایرانی ما داشته باشد و هر چه زیباتر این هنر را
نمایش بگذارد.
در این کتاب با ابزار و لوازم برش و چگونگی ترسیم الگو آشنا می شوید .ابتدا اصول اولیه الگوها ،سپس مدل های
گوناگون تهیه و آموزش داده شده است.
الزم به ذکر است که تألیف این کتاب بر اساس روش متریک و تجربیات و اندوخته های علمی مؤلفین می باشد
که سعی شده از علوم روز بهره ببرد تا با کیفیت هر چه بهتر ارائه شود.
در پایان از تمام همکاران محترم و دوستان عزیزی که ما را در این راه یاری کرده اند و همراه و پشتیبان ما بودهاند
تشکر و قدردانی می کنیم.
8
با آرزوی موفقیت و تشکر از زحمات شما ،برای بهتر انجام دادن و تحقق اهداف درسی به موارد زیر توجه کنید.
بعد از آموزش اندازهگیری هنرجویان دو به دو اندازهگیری را انجام دهند.
اندازه گیری هنرجویان هر سه ماه کنترل شود.
آموزش روشهای دوخت طی مراحل دوخت اصلی انجام شده و از نمونههای کوچک خودداری شود( .به جز
روشهایی که در کتاب به کار گرفته نشده است).
دوختها به تعداد گفته شده در کتاب انجام شود (بعضی از مدلها فقط قسمت جلوی لباس الزم است و نیازی
به دوخت کامل نیست).
هنرآموزان عزیز ،با زمانبندی صحیح میتوانید عالوه بر الگوهای کتاب ،از مدلهای دیگر در دامن و باال تنه
استفاده کنید.
عیوب احتمالی اندام در مرحلة دوخت پاترون دامن ،شلوار و باال تنه برطرف گردد و با الگوی اصالح شده
دوخت اصلی انجام شود.
در صورتی که روشهای دوخت (عالمتگذاری ،پاکدوزی ،دوخت زیپ و لبه دوزی پایین لباس) با جنس
پارچة هنرجو مطابقت ندارد میتوانید روشها را جابجا کنید.
نمره دوخت براساس مراحل برش و دوخت به هنرجویان داده شود و از نمره دادن به صورت کلی پرهیز شود.
به طور مثال در دامن ساده:
- 1نحوة قرارگیری الگو روی پارچه
- 2عالمتگذاری صحیح
- 3دوخت پنس ها و درزها
- 4پاک دوزی
- 5اتوکشی
- 6دوخت زیپ
- 7دوخت کمر
- 8دوخت لبة لباس
- 9تمیزی دوخت
کتاب دوخت آزمون تئوری ندارد و سؤاالت پایان فصل فقط برای تمرین و دقت بیشتر هنرجویان میباشد.
9
دوخت انواع الگوی اساس دامن ،شلوار ،باال تنه و آستین
10
کارگاه خیاطی و کاربرد وسایل دوخت هدفکلی:
هدف های رفتاری
فراگیر پس از مطالعه این فصل باید بتواند:
11
کارگاه خیاطی
تصویر 1-1
12
وسایل برش و دوخت
تصویر 1-2
13
سوزن
سوزنها به دو دسته ماشینی (چرخ) و دستی تقسیم میشود .در هر دو دسته سوزن سایزهای مختلفی دارد که نسبت
به ضخامت و نوع پارچه اندازة آن انتخاب میشود.
14
-4سوزن چرخ صنعتی (راسته دوز و سردوز «اورلوک»)
تصویر 1-6
-5سوزن دوقلو
تصویر 1-7
تصویر 1-8
الزم به ذکر است تنوع سوزن ها بسیار زیاد است و ما در این قسمت به بخشی از آن ها که مورد استفاده بیشتری دارند اشاره کردیم .انواع سوزن های دیگر
مانند سوزن شارپ -منجوق دوزی -ژور دوزی و سه گوش هستند که هر کدام مخصوص دوخت و پارچة خاصی می باشند.
15
نخ
نخ از نظر جنس ،رنگ ،ضخامت و کاربرد ،تنوع زیادی دارد و به شکلهای قرقره ،سیگارت ،دوک و ...موجود
است .نوع نخ متناسب با جنس پارچه و کاربرد آن انتخاب میشود.
-1نخ کوک
تصویر 1-9
تصویر 1-10
-3نخ ابریشمی
تصویر 1-11
16
-4نخ ترویرا
تصویر 1-12
تصویر 1-13
-6کش ماسوره
تصویر 1-14
17
قیچی
-1قیچی ساده
توجه:
تصویر 1-15 از قیچی پارچه فقط جهت برش پارچه
استفاده کنید تا عمر طوالنیتر داشته
باشد.
-2قیچی زیگزاگ
18
-4قیچی برقی
تصویر 1-18
-5نخ چین
تصویر 1-19
-6بشکاف
تصویر 1-20
19
ملزومات خیاطی
-1وزنه
-2گیره
تصویر 1-22
-3چسب کاغذی
تصویر 1-23
20
-4خطکش موازنه
تصویر 1-24
-5پا صافکن
تصویر 1-25
21
وسایل عالمتگذاری
این ابزار جهت انتقال خطوط الگو و عالمتگذاری روی پارچه به کار میرود.
-1گچ یا مل خیاطی
تصویر 1-26
-2رولت
تصویر 1-27
-3کاربن
تصویر 1-28
22
الیه چسب
از الیه برای ایجاد ضخامت در پارچه و همچنین برای حفظ فرم بعضی از قسمتها ،به پشت لباس چسبانده میشود.
الیه پارچهای
این نوع الیه دارای ضخامت در رنگهای متفاوتی
است همچنین جنسهای گوناگونی از قبیل حریر،
چلوار ،فرانسوی دارد.
توجه:
بعضی از الیههای پارچهای مانند چلوار
تصویر 1-29 را قبل از استفاده برای جلوگیری از آب
رفت آن باید آب کشی نمود.
زانفیکس
از زانفیکس برای اتصال (چسباندن) «تای» پارچه
در لبة لباس ،شلوار ،آستین و همچنین اتصال دو قطعه
پارچه به یکدیگر استفاده میشود که در شکلهای
مختلف (متری ،نواری ،پودری) موجود است.
(تصویر)1-31
تصویر 1-31
23
بستها در لباس
دکمه
تصویر 1-32
زیپ
در انواع مختلف معمولی ،مخفی ،تزئینی ،دندانه
درشت (فلزی یا استخوانی) مجزا (کاپشنی) با طول
متفاوت موجود است( .تصویر)1-33
تصویر 1-33
قزن
انواع مختلف دارد و برای اتصال قطعات لباس به
کار میرود( .تصویر)1-34
تصویر 1-34
24
انواع نوار
این نوع نوارها نسبت به مدل لباس و سلیقة افراد برای زیبایی بیشتر استفاده میشود .از جمله در برشها ،درزها،
یقه ،لبة لباس ،آستین ،کمر به کار میرود.
-1قیطان
تصویر 1-35
-2روبان
تصویر 1-37
25
-4تور
تصویر 1-38
-5نوار تزئینی
تصویر 1-39
-6کش
تصویر 1-40
26
اتو
از اتو برای صاف کردن چروک پارچه و درزهای لباس و همچنین چسباندن الیه و زانفیکس استفاده میشود.
تصویر 1-41
-2اتوی بخار
تصویر 1-42
-3اتوی مخزندار
تصویر 1-43
27
-4اتوی بخارساز
تصویر 1-44
-5اتوی پرس
تصویر 1-45
-6اتوی سرد (خشک)
از این اتو برای پرس کردن و ثابت ماندن اتوی
درز لباس ،بعد از اتوی گرم استفاده میشود .از اتوی
معمولی سنگینتر است و نیازی به برق ندارد .اگر این
اتو در دسترس نباشد از سنگ مرمر میتوان به جای
آن استفاده کرد( .تصویر )1-46
تصویر 1-46
28
میز اتو
دارای سطح صاف و کمی نرم است .پایههای آن
در اندازههای مختلف میباشد.
بهتر است روی سطح میز اتو از پارچه نخی با رنگ
روشن استفاده کنید و پس از چندین بار مصرف شسته
شود( .تصویر )1-47
تصویر 1-47
ژانت
وسیلهای است که برای اتو کردن درزهای استوانهای
مثل درز آستین و داخل شلوار به کار میرود.
(تصویر )1-48
تصویر 1-48
بالشتک
در اندازه و شکلهای مختلف است که برای اتو
کردن درزهای منحنی ،پنسها ،حلقه آستین و ...
استفاده میشود( .تصویر )1-49
تصویر 1-49
29
()VOLOLORT تخته مخمل
برای اتو کردن پارچههای پرزدار استفاده میشود
که در سطح آن سوزنهای کوتاه ریزی با فاصلة کم
تعبیه شده است( .تصویر )1-50
تصویر 1-50
پارچه مخصوص اتوکشی
از این پارچه برای جلوگیری از برق افتادگی و
سوختن لباس استفاده میشود و بهتر است سفید و
نخی و نازک باشد.
آب افشان
در صورت در دسترس نبودن اتوی بخار میتوان از
آب افشان برای مرطوب کردن پارچه استفاده کرد.
(تصویر )1-51
تصویر 1-51
ماشینهای دوخت
اینجا تنها به بخشی از آن میپردازیم. در ابتدا خیاطی با دست انجام میشد .اما با ابداع
چرخها به دو دسته خانگی و صنعتی تقسیم میشوند. چرخ خیاطی دوختها از حالت دستی به ماشینی
چرخهای خانگی شامل چرخهای ساده ،همه کاره تغییر یافت و کم کم شکل سادهی چرخ با پیشرفت
و دیجیتالی است و چرخهای صنعتی دارای سرعت تکنولوژی کاملتر شد به نحوی که در حال حاضر
و توان بیشتر هستند از قبیل سر دوز (اورلوک)، انواع مختلف آن با کاربردهای گوناگون ساخته
راستهدوز ،میاندوز ،جادکمهدوز و دکمهدوز میباشد. میشود و روز به روز در حال پیشرفت است بطوریکه
دارای تنوع زیاد و کارآیی مختلف میباشد که در
30
-1چرخهای خانگی
چرخ ساده (سياه) به وسیله دست و یا پدال کار
میکند که در قدیم نوع پایی آن نیز بوده است .این
نوع چرخ دوخت بخیه ساده را انجام میدهد.
(تصویر )1-52
تصویر 1-52
تصویر 1-53
تصویر 1-54
31
-2انواع چرخ صنعتی
چرخهای صنعتی دارای موتوری قوی هستند که باعث سرعت زیاد آنها میشود و هر کدام مخصوص دوخت
خاصی است .مانند راستهدوز ،سردوز ،میاندوز ،جادکمهدوز و دکمهدوز میباشد.
راستهدوز
سردوز (اورلوک)
تصویر 1-55 از نخهای ترویرا استفاده میشود معموالً سه یا پنج
نخ به کار میرود که سه نخ آن پاکدوزی ساده
را انجام میدهد و پنج نخ آن همراه با پاکدوزی
یک دوخت زنجیره کنار آن دارد که برای دوخت
پارچههای تریکو به کار میرود.
این چرخ در سمت راست پایه یک تیغ برش دارد که
اضافات و یا ریشهای پارچه را میبرد.
(تصویر )1-56
تصویر 1-56
میاندوز
تصویر 1-57
32
دکمهدوز
مخصوص دوخت دکمه است( .تصویر )1-58
تصویر 1-58
جادکمه
دوخت جادکمه را انجام میدهد که باید اندازة
جادکمه را نسبت به دکمه تنظیم کرد( .تصویر )1-59
تصویر 1-59
33
پرسش های پایان فصل اول
-1نام وسایل دوخت که در اشکال زیر میبینید را بنویسید.
34
کاربرد چرخ (اجزاء – روش راهاندازی – رفع عیب) هدف کلی:
هدف های رفتاری:
فراگیر پس از مطالعه این فصل باید بتواند:
35
چرخ خیاطی
تصویر 2-1
36
اجزای چرخ (همه کاره)
این نوع چرخها تنوع زیادی دارند و توضیح درباره همه آنها در توان این کتاب نیست .انتخاب این مدل چرخ به
علت عمومیت آن در مراکز آموزشی میباشد .البته در تمام چرخهایی از این نوع کاربرد و جایگاه دکمهها و پایهها
با تغییرات اندکی شبیه هم است( .تصویر )2-2
نگهدارنده نخ ماسوره
باز و میلة
پولک تنظیم
پرکننده ماسوره
کشش نخ
درجه تنظیم درجه تنظیم دوخت های تزئینی
کشش نخ
توپی (چرخ باالنس)
گیره نخ
تصویر 2-2
صفحة کار پیشبر میله و پیچ سوزن اهرم باال برنده پایه دکمه برگشت دوخت
37
اجزای چرخ همهکاره
تصویر 2-7 دکمه تنظیم کار پیشبر تصویر 2-3 نخ بُر
38
تصویر 2-11 درجههای تنظیم چرخ همه کاره
درجة تنظیم بخیه
شماره 0تا 4این درجه ،دوخت چرخ را از ریز به
درشت تنظیم میکند( .تصویر )2-11
تصویر 2-12
درجة تنظیم دوخت تزئینی
این درجه امکان دوختهای مختلف از جمله
دوختهای تزئینی را به ما میدهد( .تصویر )2-12
تصویر 2-15
تمیز کردن قاب ماکو و کمپلت
اگر در قاب ماکو و کمپلت پرز و نخ جمع شده
باشد ابتدا قاب ماکو را باز کنید ،سپس با برس پرزهای
داخل شیار کمپلت را تمیز کنید و پس از تمیز کردن
کمپلت آن را در جای خود قرار دهید( .تصویر )2-15
39
پایههای مختلف چرخ همه کاره
پایههای مختلف چرخ برای سهولت دوختهای گوناگون به کار میرود و هر کدام کاربرد خاصی دارند که
با توجه به نیاز میتوان از آن استفاده کرد.
تعویض پایه
40
بستن سوزن چرخ
دهید .نخ را از پشت گیره نگهدارنده عبور دهید .نخ را با چرخاندن توپی ،میل سوزن را به باالترین قسمت
کمی دور ماسوره بپیچید .میلة پرکننده را به سمت بازو ببرید .پیچ میل سوزن را کمی باز کنید .درحالیکه قسمت
(سمت راست) فشار دهید( .تصویر 2-27و )2-28 صاف سوزن به سمت پشت چرخ است سوزن را در جای
توپی را خالف جهت عقربة ساعت بچرخانید خود قرار دهید و پیچ را محکم کنید( .تصویر )2-26
تا مانع حرکت سوزن شود .سپس با فشردن پدال،
ماسوره پر شود .ماسوره پس از پر شدن به صورت نخ کردن ماسوره
اتوماتیک توقف میکند( .تصویر )2-29 ماسوره را روی میله پرکنندة ماسوره چرخ قرار
توجه :
پر کردن نخ ماسوره را توسط چرخ خیاطی
انجام دهید تا نخ به صورت یکنواخت و
با کشش یکسان روی ماسوره قرار گیرد.
(تصویر )2-30 تصویر 2-27
41
از ماکو قرار داده و مطابق شکل با دست بگیرید .اگر قرار دادن ماسوره در ماکو
ماکو سریع بیفتد کشش نخ کم است( .تصویر )2-34 ماسوره را مطابق شکل داخل ماکو قرار دهید .دقت
برای تنظیم کشش نخ پیچ روی ماکو را کمی سفت کنید که باز شدن نخ در جهت فلش باشد( .تصویر )2-31
کنید( .تصویر )2-35 نخ را از شکاف ماکو عبور دهید( .تصویر )2-32
ماکو را داخل کمپلت قرار دهید .دقت کنید در این نخ را از زیر فنر ماکو عبور دهید و از داخل شیار
حالت سوزن در خارج از کمپلت قرار گرفته باشد. بیرون بکشید( .تصویر )2-33
(تصویر )2-36 برای تعیین کشش نخ در ماکو ،کمی از نخ را بیرون
42
مراحل نخ کردن چرخ همه کاره
1
2
3
تصویر 2-37
-5سپس داخل اهرم هدایت کننده (شیطانک) قرار دهید.
7
-6نخ را از حلقه گیره نخ عبور دهید.
-7سوزن را نخ کنید( .تصویر )2-37
توجه :
برای باال آوردن نخ ماسوره نخ را با
دست چپ نگه دارید ،توپی را به سمت
خود بچرخانید تا سوزن یک بار باال و
پایین رود تا حلقه ای از نخ زیر باال بیاید. -1نخ را در پایه قرقره قرار دهید( .در صورتی که از
در صورتی که این کار را انجام ندهید با دوک استفاده می کنید از پایه مخصوص استفاده شود).
دوخت در زیر پارچه گره ایجاد می کند. -3از بین پولک های تنظیم کشش نخ بگذرانید.
-4نخ را داخل شیار قرار داده به نحوی که از روی فنر بگذرد.
43
اجزای چرخ (راستهدوز)
3
5
4 1
8
9
-7اهرم باال برنده نخ -8پیچ تنظیم کشش نخ -9پدال برگشت دوخت
(شیطانک) تصویر 2-38
44
اجزای چرخ راستهدوز
تصویر 2-43 دکمه روشن خاموش تصویر 2-40 باال برنده پایه (پایی)
45
پایههای چرخ راستهدوز (صنعتی)
پایههای زیر جزء وسایل چرخ نیست و باید جدا خریداری شود و برای سهولت در بعضی از دوختها به کار میرود.
تصویر 2-50 زیپ مخفی تصویر 2-48 زیپ مخفی تصویر 2-46 ساده
تصویر 2-51 دوخت لبه تصویر 2-49 پیچ ُرل تصویر 2-47 زیپ
تعویض پایه
تصویر 2-53
46
بستن سوزن
ابتدا با چرخاندن توپی میل سوزن را در باالترین
قسمت نگه دارید .سپس با آچار پیچ نگه دارنده
سوزن را کمی باز کنید و سوزن را در حالیکه شیار
آن در سمت چپ قرار گرفته در جای خود نگه دارید
و پیچ را محکم کنید( .تصویر )2-54
توجه :
تصویر 2-55
هنگام پر کردن ماسوره ،پایه باال قرار داشته
باشد تا کارپیش بر صدمه نبیند.
تصویر 2-56
47
مرحله اول
مراحل نخ کردن چرخ راستهدوز
مرحله دوم
مرحله سوم
مرحله چهارم
تصویر 2-57
مرحله پنجم
48
هنگام استفاده از چرخ به این نکات توجه کنید:
-5روی یک قطعه پارچه ،از جنس لباس ،دوخت -1صندلی مناسب با سطح میز کارتان انتخاب کنید تا
چرخ را امتحان کنید. ستون مهرهها آسیب نبیند و مانع خستگی شما نشود.
چنانچه چرخ به خوبی کار نمیکند با توجه به موارد -2در طول استفاده از چرخ ،پرزها و نخهای باقیمانده
صفحه بعد ،عیب آن را برطرف کنید. اطراف ماکو و قاب ماکو جمع میشود ،بعد از هر بار
خیاطی ،آنها را با برس چرخ تمیز کنید.
نکات ایمنی
-3روغن کاری چرخ را طبق دفترچة راهنما انجام
در چرخ همه کاره هرگز پدال چرخ را با گرفتن
دهید.
سیم آن جا به جا نکنید .از صحت روکش و
-4دقت کنید :
اتصال سیم به پدال قبل از وصل کردن به جریان
-1سوزن به طور صحیح نصب شده باشد.
برق ،مطمئن شوید.
-2مسیر عبور نخ صحیح باشد.
تصویر 2-58
49
رفع عیب در چرخ
-4کار پیشبر در وضعیت پایین قرار دارد. -1کشش نخ سوزن زیاد است.
(به وسیلة اهرم کار پیشبر آن را تنظیم کنید). -2کشش نخ ماسوره زیاد است.
چرخ هنگام دوخت صدا میکند. -3کشش نخ با ضخامت پارچه هماهنگ نیست.
-1چرخ خشک است( .احتیاج به روغن کاری دارد). (درجة کشش در نخهای ضخیم کمتر و در نخهای
نازک بیشتر میشود( ).تصویر )2-60
دوخت در قسمت پشت کار ُشل است.
50
را سفت کنید).
-2نخ به صورت صحیح از بین پولک تنظیم نخ عبور
نکرده است( .تصویر )2-61
تصویر 2-62
نخ ماسوره پاره میشود.
51
پرسش های پایان فصل دوم
-1نام اجزای چرخ را بنویسید.
..........................
..........................
..........................
.......................... ..........................
..........................
..........................
..........................
.......................... ..........................
52
-2نام اجزای چرخ که در تصویر دیده میشود را بنویسید.
53
کاربرد انواع پارچه و ویژگیهای آن و انواع دوخت هدف کلی:
هدف های رفتاری:
فراگیر پس از مطالعه این فصل باید بتواند:
54
با استفاده از الیه چسب و زانفیکس لبهدوزی لباس را انجام دهد. 12
سه روش لبهدوزی در دامن کلوش را انجام دهد. 13
دو روش دوخت کش را انجام دهد. 14
انواع دکمه و قزن را در لباس بدوزد. 15
دوخت جادکمه به وسیلة چرخ همه کاره را انجام دهد. 16
چین و خرد را در لباس بدوزد. 17
روش شکافتن بخیه و سردوز را در یک نمونة دوخته شده انجام دهد. 18
55
انواع دوخت
تصویر 3-1
56
پارچههای طرحدار :
این نوع پارچهها طرحهای گوناگون وفراوانی دارند .از جمله پارچههای راه راه ،خالدار ،چهارخانه ،گلدار و
حاشیهدار است.
57
پارچههای ابریشمی ،ساتن ،حریر شیشهای و . ... خصوصیات پارچه
اما بعضی از پارچهها مانند مخمل ،حولهای ،پشمی، پارچه یکی از مهمترین وسایل خیاطی است که
کرکی و ...دارای سطحی برجسته و پرزدارند. شناخت نوع و جنس آن ما را در انتخاب درست
نوعی از پارچهها مانند انواع ریون ،تریکو ،ساتن راهنمایی میکند.
کش ،کرپ کش ،در عرض و گاهی در طول و خصوصیات ظاهری پارچه (استحکام ،اُفت ،لطافت،
عرض کش میآیند که در اصطالح پارچههای کشی ضخامت ،آهار) نقش زیادی در مدل و طرح لباس
نامیده میشوند. دارد .به همان اندازه که انتخاب صحیح در کیفیت
آب رفت و رنگدهی پارچه تأثیر میگذارد عدم هماهنگی و انتخاب نادرست
بعضی از پارچهها بعد از شستشو تغییر اندازه میدهند. نتیجهای نامطلوب خواهد داشت.
(در طول و گاهی در عرض) که این خصوصیت اغلب ُافت و ریزش پارچه
در پارچههای پنبهای و کتانی بیشتر قابل مشاهده است. بعضی از پارچهها را اگر به صورت عمودی قرار
الزم است این نوع پارچهها را قبل از برش مدتی در دهید به سمت پایین آویزان میشوند و یا در اصطالح
آب سرد قرار دهید تا آب رفت آن انجام شود. افت دارند که این خصوصیت در پارچههای مختلف
همچنین بعضی از پارچهها ثبات رنگی ندارند .برای اندازة متفاوتی دارد( .تصویر )3-6
کاهش رنگدهی اینگونه پارچهها نیز میتوانید قبل سطح پارچه
از برش ،مدتی در آب نمک قرار دهید( .تصویر )3-7 پارچهها دارای سطوح مختلفی هستند.
بعضی سطح براق و صاف و صیقلی دارند مانند
58
انواع پارچه
دامنهای تنگ ،پیلهدار ،آستردار به کار میروند. پارچههای طبیعی که منشأ گیاهی دارند به پارچههای
پارچههـــایی مانند تترون ،داکــرون ،ترگال جزء نخی نیز معروفند و شامل چلوار ،متقال ،پاتیس ،چیت،
پارچههای مصنوعی هستند اما ظاهر آنها شبیه کتان میباشند که دارای آب رفت و چروکپذیری
پارچههای پنبهای است به راحتی اتو میشود ،و برای زیاد هستند .افت و ریزش این نوع پارچهها کم است
پیراهن مردانه ،بلوز ،شلوار ،بعضی از مدلهای دامن، و دارای کمی آهار میباشند .از این نوع پارچهها
یا مانتو مناسبند .اما پارچههای دیگر از این گروه مانند (متقال ،چلوار ،چیت ،پاتیس ،کتان) برای دوخت
کرپ ،ساتن ،حریر ،تور ،ریون ،ژرسه است که دارای اولیه (پاترون) و انواع بلوز ،دامن و پیراهن استفاده
افت بیشتری هستند و مناسب لباسهای میهمانی ،انواع میشود .همچنین پارچههای پشمی منشأ حیوانی دارند
دامنهای کلوش ،پر چین و یقههای دراپه ،لباس مانند فاستونی ،توئید فالنل کمی ضخیمترند و کمتر
عروس میباشد( .تصویر )3-8 چروک میشوند و برای لباسهایی مانند مانتو ،شلوار،
تصویر 3-8
59
انواع دوخت
60
-4کوک شل
تصویر 3-13
-5بخیه
تصویر 3-14
61
استحکام بیشتری دارد( .تصویر )3-16 درز
-3دوبله خوابیده -1درزسادهبابخیهچرخ -2دوبلهشکسته -3دوبلهخوابیده
درز را چرخ کرده ،اتو کنید .اضافه درزها را با -4دو درزه فرانسوی -5درز زاویه -6درز منحنی
هم پاکدوزی نمایید .اضافه درزها را به یک سمت -1ساده (بخیه با چرخ)
بخوابانید و از رو چرخ کنید. برای دوختهای گوناگونی مانند درز ،برش ،پنس
توجه :در صورتیکه پارچه دارای ضخامت است اضافه استفاده میشود.
درز داخلی را با قیچی کم کنید .سپس اضافه درز دو قطعه برش پارچه را با توجه به محل عالمتگذاری
پهنتر را پاکدوزی نمایید .این نوع دوخت اغلب چرخ کنید .ابتدا و انتهای دوخت را با چند بخیه به
برای تزیین درزها مانند شلوار ،آستین ،برش ها به کار صورت رفت و برگشت محکم کنید( .تصویر )3-15
میرود( .تصویر )3-17 -2دوبله شکسته
-4دو درزه فرانسوی درز را با چرخ ساده بدوزید و اتو نمایید .حال
اضافه درز را از سمت روی پارچه با فاصلة « 3میلیمتر» یکی از اضافه درزها را به اندازهای قیچی کنید که
از درز اصلی لباس چرخ کرده اتو نمایید .حال درز را به « 3میلیمتر» از آن باقی بماند .اضافه درز دیگر را
سمت پشت برده و دوباره چرخ کنید .بطوریکه اضافه و اتو نمایید و روی درز قرار داده چرخ «تا» کرده
درز در میان درز جدید قرار گیرد .این دوخت برای کنید .از این دوخت در مواقعی که نخواهیم درز را
مخفی کردن درزها در پارچههای نازک (حریر) و پاکدوزی کنیم و بعضی درزهای تزئینی استفاده
لباسهای نوزاد استفاده میشود( .تصویر )3-18 میشود مانند درزهای شلوار و همچنین این دوخت
تصویر 3-15
تصویر 3-17 دوخت محکم در ابتدا و انتها
روی لباس
جهت خواب اضافه درزها در برشهای عمودی به سمت خط مرکزی ،درزهای افقی به سمت باال ،درزهای پهلو و سرشانه به سمت پشت و
حلقة آستین به سمت آستین قرار میگیرد.
62
-5درز زاویه
تصویر 3-19
خطوط زاویه را روی هر دو قطعه پارچه به طور
دقیق عالمت بزنید ،سپس با سنجاق یا کوک ثابت
کنید و درز را بدوزید .برای استحکام در قسمت زاویه
از بخیه ریزتر استفاده کنید ،در محل زاویه سوزن را
در پارچه قرار دهید.
حال پایه را بلند کنید و پارچه را چرخانده دوخت
را ادامه دهید( .تصویر )3-20
تصویر 3-20
روی لباس
تصویر 3-21
63
-6درز منحنی
تصویر 3-22
تصویر 3-23
روی لباس
تصویر 3-24
64
تهیه نوار اریب
ابتدا نسبت به زاویه 45درجه پارچه خط اریب را
رسم کنید .حال از اریب پارچه اندازة پهنای نوار را
« 3تا 4سانتیمتر» مشخص کرده قیچی کنید( .تصویر
)3-25
اگر نیاز به نوار اریب با طول بیشتر دارید ،قطعات
نوار را مطابق شکل روی هم قرار داده و بدوزید.
تصویر 3-25 (تصویر )3-26
اضافات درز را قیچی کرده سپس اتو نمایید.
(تصویر )3-27
مطابق شکل به اندازة نصف پهنای نوار دو سنجاق
را روی میز اتو ،با فاصله نصب کنید.
نوار را از زیر سنجاقها عبور دهید و «تای» دو سمت
نوار را اتو کنید( .تصویر )3-28
تصویر 3-26
65
پاکدوزی
پاکدوزی برای زیبایی و جلوگیری از ریش شدن
اضافه درز پارچه لباس به کار میرود.
-1پاکدوزی با قیچی زیگزاگ
-2پاکدوزی با دست
-3دندان موشی
-4پاکدوزی با بخیه چرخ
تصویر 3-29 -5پاکدوزی با زیگزاگ چرخ
-6پاکدوزی با چرخ اورلوک (سردوز)
-7پاکدوزی با نوار اریب
-1قیچی زیگزاگ
66
پاک دوزی با چرخ
تصویر 3-32
تصویر 3-34
67
و به طول مورد نیاز از اریب پارچه تهیه کنید .از نوار -4نوار اریب
اریب با نوار مغزی آماده نیز میتوانید استفاده نمائید. برای پارچههایی که ضخامت زیادی دارد و به سرعت
از قسمت روی پارچه نوار را از عرض «تا» کرده اتو ریش میشود از این نوع پاکدوزی استفاده کنید.
کنید ،و روی لبة جادرز لباس طوری قرار دهید که «تای» نوار اریب را در یک سمت باز کرده و به لبة اضافه
دوالی بسته نوار به سمت داخل پارچه قرار گیرد درز چرخ کنید ،سپس نوار را به سمت پشت برگردانده و
سپس بدوزید ،و اتو نمائید( .تصویر )3-37 از روی «تای» آن چرخ نمائید( .تصویر )3-35
سمت دیگر را روی خط دوخته شده ثابت کنید. نوار را از وسط تا زده اتو کنید و اضافه درز لباس را میان
و از خط دوخت نوار به عنوان راهنما استفاده کرده نوار قرار داده و دوخت را انجام دهید( .تصویر )3-36
و دو قطعة پارچه را به هم بدوزید. دوخت مغزی
سپس درز را اتو نمایید( .تصویر )3-38 از پارچة مورد نظر نواری به عرض « 3سانتیمتر»
68
چرخ کنید .دقت کنید « 1/5سانتیمتر» ابتدای دوخت تهیه بندینک
را از پهنای بندینک بیشتر بگیرید تا برگرداندن نوار به ابتدا نواری اریب از پارچه به طول دلخواه و عرض
سهولت انجام شود( .تصویر )3-40 « 3سانتیمتر» قیچی کنید.
اضافه درز را کم کنید و روی درز را اتو کنید. ابتدا نخ ماسوره و سوزن را با هم بکشید تا از طول
(تصویر )3-41 بندینک بیشتر شود سپس آن را روی نوار بندینک
نوار دوخته شده را با استفاده از نخ داخل آن به قرار دهید( .تصویر )3-39
سمت رو برگردانید(.تصویر )3-42 نوار را «تا» کرده به صورتیکه روی پارچه به طرف
داخل باشد .نخ را بین «تای» پارچه قرار دهید .سپس
69
-3پسدوزي مخفي انواع لبهدوزي
ابتدا لبة لباس را پاكدوزي كنيد .اضاف ه درز لبة لباس را -6لبهدوزيباتور -1زيگزاگ
«تا» كرده ،اتو نماييد .و با سنجاق يا كوك ثابت نگه داريد. -7پسدوزي باچرخ -2پسدوزي
لبة اضاف ه درز سردوز شده را كمي برگردانيد و بين دو الية -8بااستفادهازاليهچسب -3پسدوزيمخفي
پارچه را مطابق شكل پسدوز كنيد .به اين صورت كه از -9بااستفادهاز زانفيكس -4لبهدوزي با چر خ ساده
سمت راست يك تار از پارچه اصلي بگيريد و نيمسانت -10لبهدوزيدامنكلوش -5باپايهپيچرل
به سمت راست برويد .و از تاي پارچه نيز يك تار بگيريد -1زيگزاگ
و دوخت را به همين صورت ادامه دهيد( .تصویر )3-45 ابتدا اضافه درز لبة لباس را «تا» زده اتو كنيد و با سنجاق
يا كوك ثابت نگه داريد .از سمت چپ سوزن را داخل
پارچه كرده ،يك يا چند تار از پارچه اصلي بگيريد .سپس
كمي به سمت راست روي «تاي» پارچه يك كوك ريز
بزنيد .دقت كنيد نخ در باالي سوزن قرار گيرد .مجددا ً در
سمت باال كمي به راست برويد و چند تار از پارچه اصلي
را دقيقاً كنار «تاي» پارچه بگيريد و دوخت را به همين
تصویر 3-43 صورت ادامه دهيد .دقت كنيد ،هنگام دوخت نخ را خيلي
محكم نكشيد .اين دوخت براي پارچههاي ضخيم در لبة
شلوار ،دامن به كار ميرود( .تصویر )3-43
-2پسدوز
تصویر 3-45
70
-4چرخ ساده
تصویر 3-46
تصویر 3-47
-5پيچ ُرل
تصویر 3-48
71
-6لبهدوزي با تور
تصویر 3-49
تصویر 3-50
تصویر 3-51
72
-8اليه چسب
تصویر 3-52
-9زانفيكس
73
-10لبهدوزي در دامن كلوش
تصویر 3-55
تصویر 3-56
74
كش
اندازة كش را با توجه به كشـــايي آن ،بین
« 15تا 25سانتيمتر» كمتر از دور کمر در نظر بگیرید.
كشدوزي را به دو روش ميتوانيد انجام دهيد.
روش اول:
توجه :
كش زير تيغ (چرخ سردوز) نرود.
تصویر 3-59
75
روش دوم :
تصویر 3-62
76
دكمه و قزن
دكمه انواع مختلفي دارد .براي دوخت دكمه ساده
از چرخ نيز ميتوان استفاده كرد .اما براي پارچههاي
ضخيم الزم است از دكمه پايهدار استفاده شود .در
صورت در دسترس نبودن اين نوع دكمه ،ميتوان
دكمه ساده را پايهدار دوخت تا ضخامت ايجاد شده
تصویر 3-63 در قسمت سجاف موجب كشيدگي نشود.
77
-4دكمه جفتي
تصویر 3-68
-5قزن
تصویر 3-69
-6قزن شلوار
دو قطعه از پارچه مانند لباس های جلو باز الزم است قسمتی از پارچه روی هم دیگر قرار گیرد که به وسیله دکمه و یا قزن به هم متصل می شود.
78
جادكمه
اندازة جادكمه را روي پايه مشخص كنيد.
براي دوخت جادكمه ابتدا درجة تنظيم جادكمه را روي شماره 1قرار داده و دوخت را انجام دهيد.
(تصوير 3-71و )3-72
شماره 2درجة تنظيم جادكمه ،دوخت انتهاي جادكمه را محكم ميكند( .تصوير 3-73و)3-74
شماره 3درجة تنظيم جادكمه ،برگشت دوخت جادكمه را انجام ميدهد( .تصوير 3-75و )3-76
شماره 4درجة تنظيم جادكمه ،دوخت را در ابتداي جادكمه محكم ميكند( .تصوير 3-77و )3-78
79
نکات دوخت
چين و ُخرد
ُ
-2خرد -1چين
خط درز لباس (خط دوخت) را به وسيلة بخيه دو طرف خط درز لباس (خط دوخت) را با فاصلة
درشت چرخ كنيد و نخ زير را بكشيد تا كمي جمع « 0/5سانتيمتر» با بخيه درشت چرخ كنيد .سپس
شود .جمع شدن قسمتي از پارچه (مانند كاپ آستين) نخهاي زير را همزمان با هم بكشيد به اندازهاي كه
به اندازهاي كه به چين تبديل نشود خرد ميگويند. پارچه جمع شود .به اين جمعشدگي چين ميگويند.
(تصویر )3-80 (تصویر )3-79
80
-5شكافتن بخيه
تصویر 3-83
تصویر 3-84
-7جدا كردن اليه از پارچه
تصویر 3-85
-8دوخت موقت
تصویر 3-86
81
پرسش های پايان فصل سوم
1 -1در تصوير زير اُفت و ريزش كدام پارچه بيشتر است.
شماره 1
شماره 2
2
شماره 3
3
82
-1كاربرد روش دوخت پنس ،زيپ ،كمر ،سجاف و اتوكشي هدفکلی:
-2كاربرد روشهاي برش و انتقال الگو
هدف های رفتاری:
فراگیر پس از مطالعه این فصل باید بتواند:
83
دوخت زيپ
همانگونه كه زيپ انواع مختلفي دارد ،دوخت آن
توجه : نيز به روشهاي گوناگون انجام ميشود .مانند :زيپ
محل دوخت به انداز ه « 2الي 3سانتيمتر» يك طرفه ،دو طرفه ،زيپ مخفي ،زيپ شلوار
كوتاهتر از طول زيپ باشد( .تصوير )4-3
زيپ يك طرفه
طول زیپ را عالمت بزنید( .تصویر )4-3 محل دوخت زيپ را روي پارچه مشخص كنيد.
(تصویر )4-1
دوخت محکم
84
زيپ را ببنديد ،سمت ديگر زيپ را روي اضافه درز اضافه درز را در سمت چپ به اندازة « 0/2سانتيمتر»
(سمت راست) قرار داده با استفاده از پايه مخصوص «تا» كنيد و كنار دندانههاي زيپ قرار داده و با پايه
زيپ بدوزيد( .تصوير )4-8 مخصوص زيپ بدوزيد( .تصویر )4-6
پشت پارچه
ده
هش
وخت
تد
رش
هد
بخی
دندانه زیپ
ه با
پک
زی
درز
تصویر 4-8 تصویر 4-6
در آخر بخيه موقت را بشكافيد( .تصوير )4-9 از روي لباس به فاصلة « 1سانتيمتر» دوخت تزئيني
بزنيد( .تصوير )4-7
توجه :
اهرم زیپ از لبة پارچه کمر بیرون
باشد تا در هنگام دوخت تزئینی مانع از
دوخت صحیح نشود.
85
زيپ از لبه پارچه در كمر بيرون باشد تا در هنگام دوخت زيپ دو طرفه
تزئيني مانع از دوخت صحيح نشود( .تصوير )4-10 خط دوخت را مشخص كنيد و محل زيپ را با بخية
زيپ را ببنديد و سمت ديگر لبة زيپ را به اضافه درشت بدوزيد .اضافه درز را به دو طرف باز كنيد و اتو بزنيد.
درز مقابل بدوزيد( .تصوير )4-11 بخيةدرشترابافاصلهبشكافيد(مطابقزيپيكطرفه).
دوخت تزئيني را از روي لباس بدوزيد بگونهاي كه زيپ را باز كنيد .لبه دندانهها را با خط دوخت
از دو طرف درز ،دوخت يكسان به نظر آيد. مماس قرار دهيد ،آن را ثابت كنيد.
دوخت موقت را به وسيله بشكاف باز كنيد( .تصوير لبة زيپ رابه اضافه درز بدوزيد (دقت كنيد كه اهرم
)4-12
توجه :
در هنگام اتو زدن دقت كنيد اتو روي دندانهها قرار نگيرد( .تصوير )4-13
86
اريب در محل دوخت زيپ ابتدا نواري از اليه حريربه زيپ مخفي
لباس بچسبانيد تا مانع از كش آمدن پارچه شود .سمت در اين نوع زيپ دوخت درز لباس پس از دوخت
ديگر زيپ را به همين ترتيب بدوزيد( .تصوير )4-15 زيپ انجام ميشود .اضافه درز لباس را در محل زيپ
زيپ را ببنديد و درز را از انتهاي زيپ به وسيله پايه با اتو مشخص كنيد .زيپ را باز كرده و از سمت رو به
زيپ معمولي بدوزيد( .تصوير )4-16 روي لباس كوك زده با پاية زيپ مخفي چرخ كنيد.
شكل نهايي زيپ مخفي است( .تصوير )4-17 (تصوير )4-14
هنگام دوخت بايد بخيههاي چرخ نزديك دندانههاي
زيپ قرار گيرد تا زيپ از روي لباس ديده نشود .توجه
داشته باشيد «2سانتيمتر» از انتهاي زيپ را ندوزيد.
الزم به ذكر است كه در پارچههاي كشي و يا درزهاي
87
زيپ شلوار
زيپ را بين «تاي» سجاف قرار داده با سنجاق يا قسمت چپ شلوار ،از خط مركزي جلو «1سانتيمتر»
كوك ثابت كنيد( .تصوير )4-20 به سمت سجاف عالمت بزنيد و آن را به سمت پشت
حال با استفاده از پاية مخصوص زيپ آن را بدوزيد. پارچه «تا» كرده و اتو كنيد( .تصوير )4-18
توجه داشته باشيد كه بخيه نزديك دندانههاي زيپ سجاف را مجددا ً به سمت روي پارچه (« 1سانتيمتر»
دوخته شود( .تصوير )4-21 مانده به خط «تا») برگردانيد و اتو كنيد( .تصوير )4-19
88
دو طرف جلوي شلوار را در خط مركزي روي هم در قطعة ديگر شلوار ،نصف سجاف را به سمت
قرار دهيد( .تصوير )4-24 داخل «تا» كرده ،اتو كنيد( .تصوير )4-22
انحناي فاق را از كمي باالتر از انتهاي زيپ بدوزيد. سپس سجاف را بار ديگر از خط مركزي به سمت
« 2سانتيمتر» آخر درز دوخته نشود( .تصوير )4-25 داخل «تا» كرده اتو نماييد(.تصوير )4-23
89
چرخ كنيد( .تصوير )4-28 «تاي» سجاف را به سمت پشت برگردانيد .دقت
لباس را به سمت رو برگردانيد .دوخت تزئيني را كنيد زيپ بسته باشد( .تصوير )4-26
انجام دهيد .تا سجاف به روبرو متصل شود. سمت ديگر زيپ رابه سجاف سنجاق كنيد.
(تصوير )4-29 (تصوير )4-27
قسمت زير زيپي را كنار زده و زيپ را به سجاف
قسمت زیر زیپ
90
دوخت پنس – كمر– سجاف
91
پنس دامن یا باال تنه (با درز در كمر) در زماني كه مقدار پهناي پنس در باال تنه و دامن
اضافه پنس را مطابق شكل قيچي كرده و پاكدوزي زياد است ميتوان به اين روشها عمل كرد :
نماييد( .تصوير )4-36 پنس باال تنه
سوزن را در انتهاي پنس قرار دهيد( ،باعث ميشود -1در قسمت كمر « 3ميليمتر» مانده به دوخت چرت
انتهاي پنس به يك سمت نخوابد ).سپس آن را اتو بزنيد تا پنس روي لباس بخوابد( .تصوير )4-34
كنيد( .تصوير )4-37 -2مقدار پهناي پنس را با دوخت سردوز كم كنيد.
(تصوير )4-35
92
كمر
نوار كمر در آورده و با اتو بچسبانيد( .اتوكشي به نوار كمر را مطابق الگو برش بزنيد .سپس از طول،
روش گذاشت و برداشت انجام شود( ).تصوير )4-39 آن را «تا» كرده اتو كنيد.
مقدار جادرز را در دو طرف به سمت داخل «تا» اليه را به اندازة 1پهناي كمر بدون اضافه درز برش
2
كرده اتو كنيد( .تصوير )4-40 زده و روي خط «تاي» كمر( ،قسمت براق اليه را
نوار كمر را از وسط «تا» كرده اتو كنيد. مماس با پارچه) قرار داده و اتو كنيد( .تصوير )4-38
(تصوير )4-41 در صورت لطيف بودن اليه آن را به اندازة پهناي
93
نوار كمر را در سمت روي لباس به خط كمر با براي فرم دادن نوار كمر به شكل انحناي بدن،
سنجاق يا كوك ثابت كرده چرخ كنيد. سمت دو الي بسته آن را زير اتو جمع كرده و به
(تصوير )4-44 طرف داخل انحنا دهيد( .تصوير )4-42
كمر را به سمت پشت پارچه «تا» كرده و اضافه درز خط كمر را با بخيه متوسط چرخ كنيد .تا مقدار «1
آن را مطابق شكل بدوزيد( .تصوير )4-45 سانتيمتر» اضافه شده در كمر خُ رد بخورد.
(تصوير )4-43
94
كمر را برگردانده و از پشت به محل بخيهها پسدوز در سمت ديگر كمر نيز اضافه درز كمر را مطابق
كنيد( .تصوير )4-49 شكل بدوزيد.
مقدار اضافه در كمر ،براي دوخت قزن يا دكمه است.
(تصوير )4-46
توجه: اضافه درزهاي داخلي را در گوشهها به صورت سه
در زيپ يك طرفه ،مقدار اضافه در كمر گوش قيچي كنيد( .تصوير )4-47
را به قسمتي از دامن بدوزيد كه دندانههاي پهناي اضافه درز را در يك الية پارچه باريكتر
زيپ ديده ميشود. كنيد( .تصوير )4-48
95
سجاف
خط كمر را با بخيه متوسط چرخ كنيد.
(تصوير )4-50
تصویر 4-50
تصویر 4-51
(سجاف)
توجه :
تصویر 4-52 در دوخت سجاف کمر دامن بهتر است
از زيپ ،مخفي استفاده شود.
96
اضافه درز سجاف را مانند (تصوير )4-53کم کنید.
اضافه درز را به سمت سجاف بخوابانيد و اتو كنيد.
تصویر 4-53
خط کمر دامن به فاصلة « 0/2ميليمتر» از درز كمر ،سجاف را به
(دوخت سجاف به جادرز) جادرز چرخ كنيد( .تصوير )4-54
قزن دامن را در قسمت خط كمر باالي زيپ بين
سجاف و دامن بدوزيد.
(سجاف کمر دامن)
تصویر 4-54
تصویر 4-55
97
بالفاصله اتوي سرد را روي درز قرار دهيد( .توجه كنيد اتوكشي
در بعضي از پارچهها مانند فاستوني استفاده از اتوكشي اتوكشي صحيح در خياطي به اندازة دوخت داراي اهميت
سرد اثر نامطلوبي روي پارچه ايجاد ميكند). است .اتوكشي به روش غلط ممكن است لباس را دچار
-6قبل از اينكه اتو را روي لباس قرار دهيد روي نقصكند،بگونهايكهگاهيجبرانآنامكانپذيرنيست.
قطعهاي از همان پارچه ،حرارت اتو را امتحان كنيد. هنگاماتوكشيبهايننكاتتوجه كنيد:
-7در صورت چروك بودن پارچه ،قبل از برش -1هرگز پارچه را در هنگام اتو كردن نكشيد ،زيرا
(بصورت گذاشت و برداشت) آن را اتو كنيد. موجب ميشود كه پارچه تغيير شكل يا اندازه دهد.
-8قبل از اتوكشي از سالم بودن دو شاخه و سيم اتو -2استفاده از بخار در هنگام اتوكشي موجب سرعت
اطمينان حاصل كنيد. در اتو كردن ميشود.
-9اتو در محلي قرار گيرد تا از سقوط آن جلوگيري -3هميشه از پشت لباس اتو كنيد .در صورت نياز به
شود. اتوكشي از رو ،از پارچه مخصوص اتوكشي استفاده كنيد.
-10براي حفظ سالمت كف اتو از اتو كردن دكمه، -4براي جلوگيري از اثر درزها در روي لباس
قزن خودداري كنيد. هنگام اتوكشي ،زير جا درزها و روي دندانههاي
-11در صورت كثيف شدن كف اتو نمك يا كف زيپ كاغذ قرار دهيد.
دريا را روي سطح كاغذ بريزيد ،در حاليكه بخار اتو -5در صورتي كه بخواهيد درزها پرس شوند از اتوي
بسته است با حرارت زياد روي آن قرار دهيد .سپس سرد در هنگام اتوكشي استفاده كنيد .اتوي سرد و
كف اتو را با پارچة نخي تميز كنيد. گرم را همزمان با هم استفاده كنيد .پس از اتوي گرم
98
اتوي درز
ابتدا روي بخيه چرخ را اتو كنيد و اتوي سرد را
روي آن قرار دهيد تا پرس شود( .تصوير )4-56
تصویر 4-56
پشت پارچه درز را به دو طرف باز كرده و اتو كنيد .در هنگام
کاغذ
اتو كردن پارچههاي ضخيم براي مشخص نشدن
جا درز جادرز از سمت روي پارچه ،بين جادرز و لباس از
كاغذ استفاده كنيد( .تصوير )4-57
جا درز
کاغذ
پشت پارچه
تصویر 4-57
درز
پا
خصرچه م
تو وص ا
کشی
تصویر 4-58
99
اتوي پارچه مخمل
روش اول :در پارچههاي مخمل براي اينكه پرزها
نخوابد ،سطح پرزدار پارچه را روي تخته مخمل قرار
داده و از پشت پارچه اتو كنيد( .تصوير )4-59
روش دوم :در صورت نبودن تخته مخصوص ميتوان
از خود پارچة مخمل استفاده كرد ،بدين گونه كه دو
قطعه پارچه را از سمت پرزدار آن روي هم قرار دهيد
تصویر 4-59 و از پشت پارچه اتو كنيد.
نوار كمر الزم است مانند فرم بدن كمي انحنا پيدا
كند .بدين منظور پارچة كمر را كمي انحنا دهيد و
اتوي بخار را به آرامي روي آن قرار دهيد .سپس براي
ثابت كردن فرم بدست آمده اتوي سرد را روي آن
قرار دهيد( .تصوير )4-60
تصویر 4-60
تصویر 4-61
100
برش پارچه
تصویر 4-62
پارچه در طول آن محكمتر است .و هنگام برش ،قد
لباس به موازات طول (تركي) پارچه قرار ميگيرد.
تركي داراي بافت فشردهتري نسبت به خود پارچه
است كه در كناره طولي پارچه قرار دارد.
(تصوير )4-62
اريب پارچه
اگر پارچه را به صورت سه گوش «تا» كنيد ،قسمت
«تاي» آن اريب پارچه است كه كام ً
ال كش ميآيد.
در لباسهايي كه بخواهيد افت بيشتري داشته باشد،
تصویر 4-63 از اريب پارچه استفاده كنيد( .تصوير )4-63
صاف كردن سر كج پارچه
در قسمت تركي پارچه چرتي بزنيد .و يك يا دو نخ پود
را بكشيد تا خط صاف پارچه تعيين شود( .تصوير )4-64
همچنين ميتوانيد از گونيا كردن پارچه با لبة تركي
استفاده كنيد .در پارچه های کشی و کج راه (بافت
سرژه دارند) باید از گونیا استفاده شود.
تصویر 4-64
101
اضافه درزها قرار دهيد ،سپس مقدار پارچه را محاسبه روش تعيين مقدار پارچه
كنيد. قبل از اقدام به خريد پارچه بايد مقدار مصرف آن را
توجه داشته باشيد پارچههايي (با نقش يك طرفه، محاسبه كنيد.
پرزدار ،براق ،حاشيهدار و چهارخانه و راه راه) بدليل پارچه در عرضهاي مختلفي موجود است .از جمله
طرح و پرزدار و برق و جهت خطوط ،مقدار بيشتري عرض « .. ،150 ،120 ،110 ،90سانتيمتر» كه در تعيين
پارچه الزم است( .تصوير )4-65 مقدار پارچه مورد نياز مؤثر است.
با در نظر گرفتن 1عرض پارچة دلخواه ،روي
2
سطح ميز ،الگوهاي خود را در اين محيط با توجه به
تصویر 4-65
102
کاغذی استفاده می شود). روش قرارگيري الگو روي پارچه
مقدار اضافه درزها را مشخص كنيد( .تصوير )4-66 پارچه را در صورت چروك بودن اتو كنيد.
تعيين مقدار اضافه درز سر كجي احتمالي پارچه را برطرف كنيد.
همانگونه كه كم بودن اضافه درزها در زمان عرض پارچه را از پشت «تا» كرده و روي سطح
دوخت مشكل ايجاد ميكند ،زياد بودن آن نيز مانعي ميز پهن كنيد( .در صورت برش پارچههاي لطيف
براي سرعت عمل و صحت دوخت است. و لغزنده آن را با گيره به ميز ثابت كنيد .و يا روي
اضافه درز براي پهلوها « 2تا 2/5سانتيمتر» است ،و پتو پهن كنيد .روش قرار دادن الگو روي پارچه در
اضافه درز براي قسمتهاي ديگر لباس « 1تا1/5سانتيمتر» عرضهاي مختلف متفاوت است.
است (مانند حلقه آستين ،يقه ،برشها ،كاپ آستين و .)... الگوها را روي پارچه ثابت كنيد و براي ثابت
اضافه درز در لبة لباس « 1/5تا 5سانتيمتر» است كه با شدن الگو ميتوانيد از وسایلي مانند سوزن ته گرد،
توجه به جنس پارچه و نوع دوخت لبة لباس متفاوت وزنه يا چسب کاغذی استفاده كنيد(.پارچه هایی که
است( .تصوير )4-66 اثر سوزن بر روی آن باقی می ماند از وزنه یا چسب
خط وسط آستین
تصویر 4-66
103
در پارچههاي چهارخانه خطوط بايد در قسمت نقاط برش پارچههاي طرحدار
موازنه درزها ،خط مركزي جلو (در صورت جلو برش پارچههاي طرحدار با توجه به طرح پارچه
باز بودن لباس) و برشها در امتداد هم قرار گيرد ،تا و مدل لباس انجام ميشود ،كه هر كدام روش
زيبايي طرح پارچه بيشتر نمايان شود( .تصوير ) 4-67 برش خاصي دارد .از قبيل پارچة چهارخانه ،راه راه،
و (تصوير )4-68 حاشيهدار و با نقوش و طرحهاي يك طرفه ميباشد.
همچنين قطعاتي از لباس مانند بعضي از برشها پارچه چهارخانه
(يقه ،جيب و )...را ميتوان از اريب پارچه برش زد، ابتدا پارچه را از عرض طوري «تا» كنيد كه خطوط
تا نمايي متفاوت داشته باشد. چهارخانه به طور يكسان در دو روي پارچه قرار گيرد.
104
پارچه راه راه
خ
خ
طم
طم
رک
رک
زی
زی
پش
جلو
ت
105
پارچه حاشيهدار
تصویر 4-73
تصویر 4-72
106
پارچه با نقوش يك طرفه ،پرزدار ،براق
تصویر 4-75
تصویر 4-74
107
-2كوك نشان روشهاي انتقال الگو
پارچههايي كه روي يك ال برش ميخورد از اين نوع براي ثابت كردن الگو روي پارچه در هنگام برش
دوخت استفاده ميشود .اطراف الگو و خطوط مورد ميتوانيد از سوزنهاي ته گرد (بلند و نوك تيز) و يا
نياز را با كوك نشان بدوزيد( .تصوير )4-77 وزنههاي برش يا چسب ،نسبت به جنس پارچه استفاده
-3چرت زدن كنيد سپس پارچه را با در نظر گرفتن اضاف ه درزها برش
پس از برش ،ابتدا و انتهاي هر درز ،دو طرف پنسها، بزنيد .پس از برش الگو را از روي پارچه جدا نكنيد.
موازنهها و ...را در قسمت جادرز با قيچي چرت اطراف الگو و قسمتهاي مختلف آن را (پنسها ،نقاط
كوچكي بزنيد .انتهاي پنس را در پارچه با سوزن موازنه ،برش و )...را روي پارچه منتقل كنيد كه اين
مشخص كنيد .سپس در دو طرف پارچه ،با صابون عمل با روشهاي گوناگون صورت ميگيرد.
خياطي عالمت بزنيد( .تصوير )4-78 -1كوك ُشل
سپس الگو را برداريد و عالمتها را به وسيله خطكش پارچه را با در نظر گرفتن مقدار جادرز برش بزنيد.
و صابون به هم وصل كنيد( .تصوير)4-79 اطراف الگو و پنسها و بقيه نقاط الزم در الگو را
كوك شل بزنيد( .تصوير )4-76
عالمت چرت
خط مرکزی جلو
108
-4رولت و كاربن
تصویر 4-81
برای دوام بیشتر کاربن ،می توانید به وسیله چسباندن مقوای نازک ،کاغذ ،طلق یا چسب نواری پهن در پشت آن ایجادضخامت کنید.
109
آسترکشی
آستردر قسمت داخلی لباس دوخته می شود که
از پارچه های مختلف (تافته ،ساتن ،رویال و)...تهیه
می شود.آسترکشی با توجه به جنس و مدل لباس به
کار می رود ،که در زیبایی لباس تأثیر زیادی دارد.
درآسترکشی بایدبه نکاتی توجه کنید از جمله:
110
در دامن های پیلی دار آستر را می توان به چند روش
دوخت تا تغییری در شکل پیلی نگذارد.
-1آستر را در قسمت فضای پشت پیلی مطابق شکل
برش بزنید(.تصویر )4-87
تصویر 4-87
تصویر 4-88
تصویر 4-89
111
پرسش های پايان فصل چهارم
-1با توجه به تصوير نام روش دوخت زيپ را بنويسيد.
پشت پارچه
کاغذ
جا درز
جا درز
کاغذ
پشت پارچه
112
روش دوخت دامن اساس (پاترون) فون و ترك هدفهای کلی
هدف های رفتاری:
فراگیر پس از مطالعه این فصل باید بتواند:
برش پاترون دامن اساس را با توجه به مشخصات الگو انجام دهد. 1
خطوط اطراف الگو را به وسيلة كوك شل روي پارچه منتقل كند. 2
پنسها و درزها را به وسيله كوك ساده بدوزد. 3
پاترون را پرو كند. 4
عيوب احتمالي را روي پاترون و الگو رفع كند. 5
زيپ يك طرفه را در خط مركزي پشت بدوزد. 6
اتوكشي ،پنس ،درز و زيپ را انجام دهد. 7
پاكدوزي ساده و دندان موشي را در درزها انجام دهد. 8
كمر دامن را بدوزد. 9
دوخت قزن یا دكمه و جادكمه را در دامن انجام دهد. 10
پسدوزي لبة دامن را انجام دهد. 11
برش دامن فون را با توجه به مشخصات الگو انجام دهد. 12
خطوط اطراف الگو را روي پارچه منتقل كند. 13
پاكدوزي به وسيلة چرخ همه كاره را در درزها انجام دهد. 14
درزها ،زيپ و كمر دامن را بدوزد. 15
دوخت زيگزاگ را در لبة دامن انجام دهد. 16
برش دامن ترك را با توجه به مشخصات الگو انجام دهد. 17
خطوط اطراف الگو را به وسيلة رولت و كاربن روي پارچه منتقل كند. 18
پاكدوزي درزها را به وسيلة چرخ سردوز (اورلوك) انجام دهد. 19
زيپ دو طرفه را بدوزد. 20
لبهدوزي دامن را به وسيلة نوار اريب انجام دهد. 21
113
دوخت دامن
تصویر 5-1
114
منحني به هم وصل كنيد( .تصوير )5-4 پاترون اساس دامن
بعد از برش دامن آن را كوك شل بزنيد .و با الگوها را با توجه به مشخصات آن روي پارچه قرار
استفاده از چسب كاغذي خطوط مركزي جلو و پشت دهيد .خطوط راستا موازي با تركي پارچه قرار گيرد.
و خطوط پهلو را روي پارچه مشخص كنيد. الگوها را به پارچه سنجاق كنيد( .تصوير )5-2
(تصوير )5-5 اضافه درزها را مشخص نماييد( .تصوير )5-3
اضافه درز را در قسمت انحنا پهلو با خطكش
سجاف زیپ
خط مرکزی پشت
115
پنسها و درزها را با توجه به كوك شل ،سنجاق
كرده و كوك ساده بزنيد و پُرو نماييد .و در صورت
داشتن ايراد آن را با كمك معلم خود روي لباس و
الگو برطرف كنيد( .از اين الگو براي تهيه مدلهاي
ديگر دامن استفاده كنيد( ).تصوير )5-6
كوك شلها را بكشيد ،سپس پنسها را چرخ كنيد.
هنگـام اتوي پنسها از بالشتك استفاده كنيد( .در موقع
تصویر 5-6 اتو كردن از كاغذ ،بين پنس و لباس استفاده كنيد).
(تصوير )5-7
درز پشت دامن را چرخ كرده ،اتو كنيد.
زيپ را به روش يك طرفه بدوزيد و اتو كنيد.
(تصوير )5-8
کاغذ
درزهاي پهلو را براساس خطوط موازنه سنجاق
كرده و كوك بزنيد( .تصوير )5-9
تصویر 5-7
خط موازنه
پُرو :پوشیدن لباس به منظور کنترل اندازه ها و مدل است .برای رفع عیوب احتمالی ،به کتاب الگو قسمت عیوب اندام مراجعه کنید.
116
درزها را با چرخ بدوزيد ،کوک ها را باز کنید و
سپس با دست پاكدوزي نمایيد( .تصوير )5-10
(به وسيلة دندان موشي و پاكدوزي ساده)
درز پهلو را اتو كنيد( .تصوير )5-11
(قسمت منحني درز پهلو روي بالشتك اتو شود).
بندينك كمر را در پهلوها روي خط كمر (قبل از
دوخت نوار کمر) قرار دهيد .روي خط كمر را چرخ
تصویر 5-10 كنيد .سپس كمر دامن را مطابق فصل 4آماده كرده و
بدوزيد( .تصوير )5-12
لبة لباس را «تا» كرده اتو نماييد .سپس پسدوز
كنيد.
تمام کوک شل ها را از لباس جدا كنيد.
(تصوير )5-13
تصویر 5-11
117
دو لبة كمر را به وسيله قزن به هم وصل كنيد.
(تصوير )5-14
از دكمه و جادكمه نيز به جاي قزن ميتوانيد استفاده
كنيد( .تصوير )5-15
براي باز كردن جادكمه ،انتهاي آن را سوزن بزنيد.
سپس با استفاده از بشكاف جادكمه را باز كنيد.
(استفاده از سوزن مانع از بريدن جادكمه بيش از ميزان
تصویر 5-14 الزم ميشود( ).تصوير )5-16
تصویر 5-15
118
دامن فون
تصویر 5-18
119
دامن فون
كنارههاي پارچه (تركي) را از دو طرف به سمت
وسط «تا» كنيد ،طوري كه دو طرف پارچه دوالي
بسته شود .الگوها را در خط مرکزی روي دوالي بستة
پارچه قرار دهيد و برش بزنيد( .تصوير )5-19
تصویر 5-19
تصویر 5-20
تصویر 5-21
120
درزهاي عمودي لباس (پهلوها) را سردوز بزنيد( .با
زيگزاگ چرخ همه كاره)
پهلوها را با توجه به عالمت كوك شل ،كوك بزنيد.
پنسها را نيز كوك زده ،بدوزيد و اتو كنيد .قبل از
چرخ كردن كوك شلها را بكشيد( .تصوير )5-22
تصویر 5-22
تصویر 5-23
تصویر 5-24
121
زيپ را در پهلوي (چپ) دامن به روش مخفی
بدوزيد .جهت خواب سجاف زيپ به سمت پشت
باشد .كمر دامن را بدوزيد( .تصوير )5-25
لبة دامن را با دوخت زيگزاگ بدوزيد.
(تصوير )5-26
تصویر 5-25
122
دامن ترك
تصویر 5-28
123
دامن ترك
الگوها را با توجه به خطوط راستا روي پارچه قرار
داده و برش بزنيد( .در صورتی که پارچه ساده ،بدون
طرح و حاشیه و برق باشد مانند (تصوير )5-29پارچه
را برش بزنید).
خطوط الگو را روي پارچه به وسيله رولت و كاربن
عالمتگذاري كنيد( .تصوير )5-29
تصویر 5-29
تصویر 5-30
تصویر 5-31
124
در صورتي كه لبة دامن يكنواخت و صاف نيست
آن را هماهنگ كرده و سپس يك «تاي» نوار اريب
را باز كرده و از سمت رو به پارچه بدوزيد.
(تصوير )5-32
تصویر 5-33
125
پرسش های پايان فصل پنجم
126
روش دوخت دامنهاي پيلیدار،برشدار، هدفهای کلی
لنگي ،جيبدار
هدف های رفتاری:
فراگیر پس از مطالعه این فصل باید بتواند:
127
خطوط الگو را روي پارچه منتقل كند. 1 5
پيلی دامن را بدوزد. 16
با استفاده از پاصافكن لبة لباس را هماهنگ كند. 17
لبهدوزي دامن را به وسيلة پيچ رل انجام دهد. 18
برش قسمت جلوي دامن غير قرينه را روي يك الي پارچه انجام دهد. 19
خطوط اطراف الگو را با كوك نشان روي پارچه منتقل كند. 20
پيلی و برش دامن را بدوزد. 21
پاكدوزي و لبهدوزي دامن را انجام دهد. 22
برش قسمت جلوي دامن لنگي را با توجه به مشخصات الگو انجام دهد. 23
خطوط الگو را روي پارچه منتقل كند. 24
روش دوخت سجاف دامن لنگی را انجام دهد. 25
برش قسمت جلوي دامن جيبدار را با توجه به مشخصات الگو انجام دهد. 26
خطوط الگو را روي پارچه منتقل كند. 27
به لبة جيب مغزي بدوزد. 28
جيب دامن را بدوزد. 29
128
دوخت دامنهاي پيلیدار ،برش دار ،لنگي ،جيبدار
تصویر 6-1
129
دامن با چاك پيلی در پشت
در اين دامن الگوهاي پشت را روي يك ال و الگوي
خط مرکزی پشت جلو روي دوالي بسته پارچه قرار داده برش بزنيد.
اضافه درز لبة دامن در این مدل « 5سانتی متر» است.
پیلی سمت خطوط الگو را روي پارچه مشخص كنيد.
راست
(تصوير )6-2
عالمت انتهای خطوط مركزي پشت را روي هم قرار داده و بدوزيد.
زیپ
چرت
تصویر 6-3
تصویر 6-2
پیلی سمت راست
پیلی سمت چپ
توجه :
محل زيپ و چاك پيلی را با بخيه
درشت بدوزيد.
پنس ها را بدوزيد و اتو كنيد.
اضافه درزها را سر دوز کنید.
تصویر 6-4
درز را اتو كنيد.اضافه درز را كمي پايينتر از انتهاي
زيپ مطابق شكل چرت بزنيد.اضافه درز زيپ را به
دو طرف باز كرده و اتو كنيد .سپس زيپ را بدوزيد.
(بصورت يكطرفه) (تصوير )6-3
پيلی سمت چپ دامن را «تا» كرده و اتو نماييد.
(تصوير )6-4
مطابق شكل قسمت باالي پيلیي كوتاهتر را به زير
تصویر 6-5 پيلی ،با چرخ بدوزيد( .تصوير )6-5
130
دوخت لبة چاك در دامن به دو روش امكانپذير
است:
روش اول( :دوخت مورب)
-3اضافه درز را قيچي كنيد( .تصوير )6-8 -1اضافه درز لبة دامن را «تا» كرده و اتوکنید.
مطابق شكل تقاطع لبة دامن با پيلی را عالمت بزنيد.
(تصوير )6-6
یلی
ی" پ
" تا تای پیلی
خط
پشت پارچه
تقاطع لبة دامن
با پیلی
اضافه درز لبة دامن
-4لبة دامن را به سمت رو برگردانيد و درز را اتو -2در سمت پشت لباس ،خط «تاي» پيلی در لبة دامن
كنيد( .تصوير )6-9 را تا محل عالمت با خطكش به هم وصل كرده سپس
آن را بدوزيد( .تصوير )6-7
131
خط"تای" پارچه روش دوم:
تصویر 6-10
تصویر 6-11
تصویر 6-12
132
آستر را از الگوي دامن بدون فضاي پيلیها برش
بزنيد و عالمتگذاري كنيد.
پنسها را بدوزيد (.در آستر ،پنس ها به پیله های
کوچک و یا چین های ریز می تواند تبدیل شود ).خط
مركزي پشت آستر را از انتهاي زيپ تا ابتداي چاك
پيلی بدوزيد.
اضافه درزها را با استفاده از قيچي زيگزاگ قيچي
تصویر 6-13 كنيد( .تصوير )6-13
آستر را روي دامن به گونهاي قرار دهيد ،كه
درزهاي آستر و دامن مقابل هم قرار گيرد.
اضافه درز محل زيپ را در آستر به داخل اتو كنيد
و در كنار زيپ با سنجاق وصل كرده ،با دوخت
پسدوز به زيپ وصل كنيد( .تصوير )6-14
آستر را به ابتداي چاك پيلی بگونهاي سنجاق كنيد،
كه آستر كمي بلندتر از دامن باشد( .تصوير )6-15
در سمت چپ دامن ،آستر را در قسمت چاك پيلی
تصویر 6-14
به لبه سنجاق كرده بدوزيد( .تصوير )6-16
سمت چپ
پشت پارچه
تصویر 6-15
133
اضافه درز آستر را به سمت پشت «تا» كرده ،از در سمت راست دامن اضافه درز آستر را
سمت داخل به پيلی دامن چرخ كنيد( .تصوير )6-19 « 1سانتيمتر» كمتر از پهناي چاك پيلی قيچي كنيد.
لبة آستر را با تور يا به صورت ساده بدوزيد( .تصوير (تصوير )6-17
)6-20 گوشة زاويه چاك پيلی را در آستر ابتدا الیه چسب
بچسبانید ،سپس چرت بزنيد( .تصوير )6-18
سمت راست
تصویر 6-17
تصویر 6-19
پشت آستری
الیه چسب
134
براي دوخت كمر پنس هاي آستر و دامن را مخالف
جهت هم قرار دهيد ،تا ضخامت ايجاد نشود .خط
كمر را چرخ كنيد( .تصوير )6-21
تصویر 6-21
تصویر 6-22
تصویر 6-23
135
دو الي پارچه را از هم باز كنيد و هر پيلی را به دامن با پيلی روی زانو
صورت جداگانه سنجاق كنيد ،بگونهاي كه عالمت الگو را با توجه به مشخصات روي پارچه قرار داده
انتهاي پنس و چرتها روي هم قرار گيرد. و برش بزنيد.
به وسيلة خطكش و مل از انتهاي پنس تا چرت لبة خطوط انتهاي پيلي را در باال و پايين دامن
دامن را به هم وصل كنيد( .تصوير )6-26 چرت بزنيد .دور تا دور الگو را با رولت و كاربن
مقدار باز بودن پيلی را مشخص كنيد. عالمتگذاري كنيد( .تصوير )6-24
از خط كمر تا عالمت بازي پيلی با بخيه متوسط خط «تاي» پيلي را از قسمت كمر تا انتهاي پنس
بدوزيد و دوخت را با رفت و برگشت محكم كنيد. رولت كنيد( .تصوير )6-25
بقيه پيلی را با بخيه درشت (به طور موقت) چرخ الگو را برداريد و خط الگو را در سمت ديگر نيز
كنيد( .تصوير )6-27 رولت كنيد.
خط «تای» مرکزی پیلی
136
روي بخيه را اتو نماييد .و خط مركزي را به وسيلة
اتو مشخص كنيد( .تصوير )6-28
تصویر 6-29
کاغذ
پارچه مخصوص
اتوکشی
خط مرکزی پیلی
درز از سمت روی لیاس
"تای" داخل پیلی
137
پيلیها را در خط كمر چرخ كنيد( .تصوير )6-32
دوخت تزئيني روي پيلی را انجام داده ،اتو كنيد.
دوخت موقت پيلی را باز كنيد( .تصوير )6-33
لبة دامن را صاف كرده با چرخ سردوز پاكدوزي
نماييد.
لبة دامن را با زانفيكس بچسبانيد ،پيلی را در لبه دامن
مجددا ً اتو كنيد( .تصوير )6-34
تصویر 6-32
تصویر 6-33
138
دامن ترك پيلیدار
تصویر 6-36
139
الگوها را به تعداد 1تركها تهيه كنيد .و روي
2
پارچه قرار داده برش بزنيد.
دقت كنيد اين روش قرار دادن الگو روي پارچههاي
خاص (طرح يك طرفه – حاشيهدار – براق و مخمل)
نميتوان انجام داد.
خطوط الگو پيلیدار را به وسيله چرت روي پارچه
مشخص كنيد( .تصوير )6-37
تصویر 6-37
اضافه درز قطعات ،ترك را از خط كمر تا باالي
پيلی پاكدوزي كنيد.
"تای"
پارچه
در قسم توجه :
ت زاویه
براي پاكدوزي زاويه مطابق شكل
پارچه را در قسمت زاويه كمي «تا» كرده
تصویر 6-38 يكسره پاكدوزي كنيد( .تصوير )6-38
تصویر 6-39
140
درز را همراه با پيلی به دو طرف باز كرده اتو نماييد.
خط مركزي زير پيلی را روي درز قرار داده سنجاق
كنيد( .تصوير )6-40
تصویر 6-41
درزها را چرخ كرده ،سردوز كنيد و اتو نماييد.
دوخت موقت پيلی را باز كنيد( .تصوير )6-42
تصویر 6-42
141
لبة دامن را صاف كرده به وسيله چرخ سردوز،
پاكدوزي نماييد.
خط لبة دامن را «تا» كرده ،اتو كنيد.
لبة دامن را با پسدوز مخفي دوخته و اتو كنيد.
(تصوير )6-44
تصویر 6-44
تصویر 6-45
142
دامن كلوش با پيلی ناوداني
تصویر 6-46
143
دامن كلوش با پيلی ناوداني
الگو را روي يك الي پارچه به گونهاي كه الگو در
دو طرف ،از لبة پارچه به يك اندازه فاصله داشته باشد
قرار داده و برش بزنيد.
توجه:
تصویر 6-46
خط مركزی پيلی با خط اريب پارچه
مماس باشد.
دوخت پیلی
تصویر 6-48
144
به وسيلة پاصافكن ،لبة دامن را هماهنگ كنيد.
(تصوير )6-49
(در صورت نبودن پاصافكن ميتوان از خطكش يا
گونياي بلند استفاده كرد ،بدين صورت كه خطكش
يا گونيا را روي زمين قرار داده و قد دامن را از زمين
در دور تا دور دامن به يك اندازه عالمت بزنيد).
تصویر 6-49
تصویر 6-50
تصویر 6-51
145
دامن غير قرينه با پيلی معكوس
تصویر 6-52
146
زاوية زير پيلی را اليي بچسبانيد. الگوهاي جلو را روي يك ال و الگوي پشت را
زير پيلی را روي پيلی دامن قرار داده محل درز پيلی را به روي دو الي پارچه قرار داده و برش بزنيد.
وسط زير پيلی سنجاق يا كوك بزنيد .دو طرف پيلیها را خطوط الگو را روي پارچه منتقل كنيد( .در قسمت
با چرخ سردوز بدوزيد( .مانند دامن ترك پيلیدار) جلو از كوك نشان استفاده كنيد( ).تصوير )6-53
(تصوير )6-55 قسمت جلوي دامن ،قطعات (ب) و (ج) را از سمت
قطعة (الف) را به قطعة دوخته شده سنجاق كنيد روي پارچه ،روي هم قرار دهيد و خط «تاي» پيلی را
و برش را بدوزيد (مطابق فصل .)3اضافة درز را بدوزيد(.مقدار بازي پيلی را با بخيه درشت چرخ بدوزيد).
در قسمت زاویه كليپ بزنيد .لبة درز را با چرخ پيلی را به دو طرف درز باز كرده روي آن را اتو
پاكدوزي نماييد( .تصوير )6-56 نماييد( .تصوير )6-54
(ب)
خط مرکزی پیلی
تصویر 6-53
قطعة(الف)
خط "تای" پیلی
کلیپ
خط مرکزی پیلی
زیر پیلی
147
اضافه درزهاي برش را به سمت باال بخوابانيد و اتو
كنيد( .تصوير )6-57
زیر پیلی
کاغذ
قطعة (الف)
تصویر 6-57
(الف)
دوخت تزئینی
(ب) (ج)
تصویر 6-58
148
دامن لنگي
تصویر 6-60
149
دامن لنگي
الگو را مطابق شكل با توجه به مشخصات الگو روي
پارچه قرار داده و برش بزنيد.
پس از عالمتگذاري خطوط الگو پنسها را بدوزيد.
(تصوير )6-61
تصویر 6-61
تصویر 6-62
تصویر 6-63
150
-3اضافه درز را به سمت ،سجاف بخوابانيد .و از لبة
درز با فاصلة « 2ميليمتر» با بخيه چرخ بدوزيد و اتو
كنيد( .تصوير )6-64
در صورتی که از پارچه لطیف استفاده می کنید به
جای سجاف ،قسمت جلوی دامن را دوبل برش بزنید.
تصویر 6-64
تصویر 6-65
151
دامن جيبدار
تصویر 6-66
152
الگوي جلوي دامن و قطعات آن را روي پارچه قرار
لبة جیب داده و برش بزنيد.
(ج)
لبة جیب خطوط الگو را روي پارچه منتقل كنيد( .با كاربن)
(الف) (تصوير )6-67
لبة جیب
(ب) خط مرکزی جلو
خط پهلوی جلو
تصویر 6-67
تصویر 6-68
تصویر 6-69
153
كيسة جيب قطعة (ج) را روي مغزي قرار داده و
بدوزيد.
(الف)
اضافه درزها را با قيچي كم كنيد( .تصوير )6-70
لبة جیب
(ج)
تصویر 6-70
تصویر 6-71
(الف)
تصویر 6-72
154
از سمت پشت دامن ،اضافه درز دامن وكيسة جيب
را مطابق شكل سنجاق بزنيد و بدوزيد.
لبة اضافه درز را پاكدوزي نماييد.
تصویر 6-73
155
پرسش های پايان فصل ششم
156
:كاربرد روش دوخت دامن شلواري و شلوار هدفهای کلی
هدف های رفتاری
فراگیر پس از مطالعه این فصل باید بتواند:
157
دوخت دامن شلواري و شلوار
تصویر 7-1
158
دامن شلواري
(ب)
الگو را با توجه به مشخصات آن روي پارچه
قرار دهيد( .اگر پارچه از نوع خاص نباشد براي
خط مرکزی پشت
(ج)
صرفهجويي ،ميتوانيد مطابق شكل الگوها را در
جهت مخالف هم قرار دهيد ).پارچه را برش بزنيد
و خطوط الگو را روي پارچه منتقل كنيد .پنسها را
خط مرکزی جلو
(الف)
بدوزيد( .تصوير )7-2
(د)
تصویر 7-2
تصویر 7-3
تصویر 7-4
159
خط مركزي جلو را به وسيلة زيپ مخفي و يا
شلواری بدوزيد .مطابق شكل يك سمت دامن
شلواري را داخل سمت ديگر قرار دهيد و در امتداد
زيپ ،فاق جلو و پشت را بدوزيد( .تصوير )7-5
تصویر 7-5
تصویر 7-6
تصویر 7-7
160
شلوار
تصویر 7-8
161
فاق پشت را زير اتو كمي بكشيد( .كش كاري) درزها شلوار
را دوخته شلوار را پرو كنيد( .تصوير )7-11 الگو را با توجه به مشخصات آن روي پارچه قرار
دوخت زيپ را مطابق دوخت زیپ شلوار در دهيد ،توجه :خطوط راستاي الگو را موازي با تركي
(فصل )4انجام دهيد. پارچه قرار دهيد( .تا مانع از پيچ خوردگي شلوار
يك سمت زيپ را دوخته ،سپس فاق جلو را بدوزيد. شود ).سپس برش بزنيد .خطوط الگو را روي پارچه
(تصوير )7-12 انتقال دهيد( .تصوير )7-9
تكة جلوي شلوار را از سمت رو «تا» كرده و اتو
نماييد( .خط اتو) (تصوير )7-10
توجه : پنسها را بدوزيد و به سمت خط مركزي اتو نماييد.
« 2سانتيمتر» آخر (فاق) دوخته نشود. اضافه درزها را به غير از خط مركز (كمر و دم پا)
(تصوير )7-12 سردوز كنيد.
سجاف زیپ
سجاف زیپ
162
سمت ديگر زيپ را بدوزيد.
يك قطعه از جلو و پشت شلوار را روي هم قرار
داده درز پهلوها را بدوزيد( .تصوير )7-13
تصویر 7-13
تصویر 7-14
تصویر 7-15
163
كمر شلوار را برش زده ،اليی چسب را بچسبانيد.
اضافه درز را در يك سمت «تا» كرده اتو نماييد.
قسمت ديگر را نوار اريب بدوزيد.
(تصوير )7-16
164
از كنار درز كمر ،ازسمت رو چرخ كنيد.
ميتوانيد از پاية زيپ براي دقت بيشتر دوخت استفاده
كنيد .در سمت پشت بخيه دوخت باالي نوار اريب
قرار ميگيرد( .تصوير )7-20
تصویر 7-20
تصویر 7-21
تصویر 7-22
165
پرسش های پايان فصل هفتم
166
آشنايي با روش دوخت پاترون باال تنه، هدفهای کلی
يقههـاي ساده خطي ،باال تنة جلو باز
هدف های رفتاری
فراگیر پس از مطالعه این فصل باید بتواند:
برش پاترون باالتنه و آستين را با توجه به مشخصات الگو انجام دهد. 1
خطوط الگو را روي پارچه منتقل كند. 2
دوخت و اتوكشي پنس ها و درزها را انجام دهد. 3
پاترون را پرو كند. 4
عيوب احتمالي باالتنه را در پاترون و الگو رفع كند. 5
روش آماده كردن آستين براي وصل به باالتنه را انجام دهد. 6
وصل آستين به باالتنه را انجام دهد. 7
پاترون را مجددا ً پرو كند. 8
عيوب احتمالي آستين را در پاترون و الگو رفع كند. 9
برش باالتنه با يقه گرد را با توجه به مشخصات الگو انجام دهد. 10
دوخت و اتوكشي پنسها و درز سرشانه را انجام دهد. 11
روش آماده كردن سجاف يقه را انجام دهد. 12
سجاف يقه را به لباس وصل كند. 13
روش آماده كردن بندينك به وسيلة سوزن و نخ را انجام دهد. 14
قزن را در يقه بدوزد. 15
پاك دوزي و دوخت درزها را انجام دهد. 16
167
برش باالتنه با يقه هفت را با توجه به خطوط الگو انجام دهد. 1 7
دوخت و اتوكشي پنسها و درز سرشانه را انجام دهد. 18
روش آماده كردن سجاف و وصل به يقه را انجام دهد. 19
پاك دوزي و دوخت درزها را انجام دهد. 20
برش باالتنه با يقه چهارگوش را با توجه به مشخصات الگو انجام دهد. 21
دوخت و اتوكشي پنس ها و درز سرشانه را انجام دهد. 22
روش آماده كردن سجاف يقه را انجام دهد. 23
زيپ مخفي را در خط مركزي پشت بدوزد. 24
سجاف يقه را به لباس وصل كند. 25
برش باالتنة جلو باز با برش عمودي (از حلقة آستين) را انجام دهد. 26
روش آماده كردن سجاف يقه را انجام دهد. 27
دوخت و پاك دوزي برش عمودي از حلقه آستين را انجام دهد. 28
سجاف يقه را به لباس وصل كند. 29
پس از آماده كردن آستين ،وصل آن را به باالتنه انجام دهد. 30
دكمه و جادكمه را در لباس بدوزد. 31
168
دوخت پاترون باال ،پاترون
تصویر 8-1
169
تمام خطوط داخلي را (خط سينه ،كمر و )...با كوك پاترون باال تنه
نشان بدوزيد تا خطوط به سمت روي لباس منتقل الگوها را با توجه به عالئم آن روي پارچه قرار دهيد
شود( .تصوير )8-4 و برش بزنيد .با استفاده از كاربن و رولت خطوط الگو
درزهاي پهلو و سرشانه را بدوزيد و اتو نماييد( .درز را روي پارچه منتقل كنيد( .تصوير )8-2
سرشانه روي بالشتك اتو شود( ).تصوير )8-5 اضافه درز را در خط مركزي پشت به سمت داخل
پاترون را پرو كنيد .اشكاالت احتمالي را ابتدا روي اتو كنيد( .تصوير ) 8-3
پاترون و سپس روي الگو اصالح نماييد. پنسها را سنجاق كرده و بدوزيد ،سپس اتو نماييد.
خط آرنج
تصویر 8-5
تصویر 8-3
170
آماده نمودن آستین جهت وصل و پروگیری
موازنهپشت
براي خُ رد باالي آستين از نقطة موازنه جلو تا پشت را
موازنهجلو
با دو ردیف بخيه متوسط چرخ بدوزيد( .تصوير )8-6
به ميزان الزم آستين را خُ رد دهيد .توجه داشته باشيد
بيشترين خُ رد روي كاپ آستين باشد.
مطابق شكل با نوك اتو خُ رد آستين را بر روي
بالشتك اتو كنيد .تا پس از دوخت شكل زيباتري
تصویر 8-6 پيدا كند( .تصوير )8-7
درز آستين را بدوزيد و بر روي ژانت اتو نماييد.
(تصوير )8-8
براي اتصال آستين به حلقهي باال تنه نقاط موازنة
آستين را در جلو و پشت روي نقاط موازنة باالتنه قرار
دهيد ،توجه داشته باشيد عالمت خط مركزي باالي
آستين روي سرشانه و درز آستين روي درز پهلوي
باالتنه قرار بگيرد از داخل آستين آن را سنجاق زده
كوك بزنيد .بعد از پرو از روي بخيه خرد چرخ كنيد.
(تصوير )8-9
تصویر 8-7
171
پس از وصل آستين پاترون را مجددا ً پرو كنيد.
(تصوير )8-10
تصویر 8-10
172
دوخت يقه گرد
تصویر 8-13
تصویر 8-14
173
برش باالتنه با یقه گرد
الگوها را با توجه به مشخصات آن روي پارچه قرار
دهيد و برش بزنيد.
خطوط الگو را روي پارچه منتقل كنيد.
(تصوير )8-15
پنسها را بدوزيد.
تصویر 8-15
تصویر 8-16
تصویر 8-17
174
درز سرشانة سجاف را بدوزيد و اتو كنيد.
درز و لبة خارجي سجاف را پاكدوزي نماييد.
رشانه
خطس خط
سجاف را روي لباس قرار دهيد به طوري كه درزهاي
سرشانه
سرشانه لباس و سجاف روي هم قرار گيرد.
(تصوير )8-18
خ
ط مر
جلو
زی
کز
ی پش
طمرک
ت
خ
تصویر 8-18
تصویر 8-19
کلیپ
اضافه درز يقه را با قيچي كم كنيد.
قسمتهاي منحني يقه را كليپ بزنيد( .تصوير )8-20
تصویر 8-20
175
اضافه درزها را به سمت سجاف بخوابانيد و با فاصلة
« 0/2سانتيمتر» از درز روي سجاف چرخ كنيد.
(تصوير )8-21
سجافیقه
تصویر 8-21
تصویر 8-22
تصویر 8-23
176
بندينك به صورت زنجيره ايجاد شود (مرحله ششم) روش آماده كردن بندينك با نخ و سوزن
(تصوير ) 8-29 ابتدا سوزن را دوال نخ کنید سپس از سجاف يقه در
سوزن را از داخل حلقة آخر عبور دهيد تا دوخت پشت خارج كنيد (مرحله اول) (تصوير )8-24
محكم شود (مرحله هفتم) (تصوير )8-30 مجددا ً سوزن را از همان نقطه داخل پارچه فرو
سوزن را كمي پايينتر از شروع دوخت داخل پارچه كنيد .تا يك حلقه از نخ ايجاد شود( .مرحله دوم و
كرده و از پشت محكم كنيد( .مرحله هشتم) (تصوير سوم) (تصوير 8-25و ) 8-26
)8-31 نخ را با دو انگشت از داخل حلقه بگيريد( .مرحله
قزن را در قسمت ديگر مقابل بندينك بدوزيد. چهارم و پنجم) (تصوير 8-27و ) 8-28
به همين ترتيب اين مراحل را ادامه دهيد تا يك
177
دوخت يقه هفت
تصویر 8-32
تصویر 8-33
178
الگو را با توجه به مشخصات آن روي پارچه قرار
داده برش بزنيد.
خطوط الگو را روي پارچه منتقل كنيد و درز سرشانه
لباس را بدوزيد و پاكدوزي كرده اتو نماييد ،پنسها
را بدوزيد و اتو كنيد( .تصوير )8-34
تصویر 8-34
تصویر 8-35
شت
خ
ط مر
زی پ
ی پش
خ ط
ت
تصویر 8-36
179
براي دوخت سجاف يقه در قسمت زاوية هفت
(درجة بخيه چرخ ريز كنيد ).سوزن را داخل پارچه
نگه داريد ،پايه را باال ببريد .سپس پارچه را بچرخانيد
و دوخت را در جهت ديگر يقه ادامه دهيد.
(تصوير )8-37
تصویر 8-37
تصویر 8-38
تصویر 8-39
180
دوخت يقه چهارگوش
تصویر 8-40
تصویر 8-41
181
الگوها را با توجه به مشخصات آن روي پارچه قرار
داده و برش بزنيد.
خطوط الگو را روي پارچه منتقل كنيد.
درز سرشانه را دوخته ،پاكدوزي كرده و اتو
نماييد .پنسها را بدوزيد و اتو كنيد( .تصوير )8-42
تصویر 8-42
تصویر 8-43
182
سجاف را بدوزيد و در قسمت زاوية يقه سوزن
چرخ را در داخل پارچه نگهداريد.
پايه را باال ببريد و پارچه را بچرخانيد.
قسمت ديگر زاوية يقه را بدوزيد.
(در قسمت زاويهها درجه بخيه چرخ را ريزتر كنيد).
(تصوير )8-45
تصویر 8-45
تصویر 8-46
تصویر 8-47
183
پرسش های پايان فصل هشتم
184
كاربرد روش دوخت باالتنة جلو باز و بلوز شميزيه هدفهای کلی
هدف های رفتاری:
فراگیر پس از مطالعه این فصل باید بتواند:
برش باالتنه جلو باز با برش عمودي از حلقة آستين را انجام دهد. 1
روش آماده كردن سجاف يقه را انجام دهد. 2
دوخت و پاك دوزي برش عمودي از حلقه آستين را انجام دهد. 3
سجاف يقه را به لباس وصل كند. 4
پس از آماده كردن آستين وصل آن را به باالتنه انجام دهد. 5
دكمه و جادكمه را در لباس بدوزد. 6
برش بلوز شميزيه همراه با يقه ،آستين و مچ را با توجه به مشخصات الگو انجام دهد. 7
خطوط الگو را روي پارچه منتقل كند. 8
دوخت برش افقي باالتنه جلو و پشت را انجام دهد. 9
يقه را آماده و به باالتنه وصل كند. 10
مراحل دوخت پالكت آستين را انجام داده و آستين را به باالتنه وصل كند. 11
پس از پاك دوزي حلقه ،درز آستين و درز پهلوی باالتنه را بدوزد. 12
مراحل دوخت مچ را انجام دهد و به آستين وصل كند. 13
دوخت لبة لباس و دكمه و جا دكمه را انجام دهد. 14
185
باالتنة جلو باز با برش عمودي
(از حلقه آستين)
تصویر 9-1
تصویر 9-2
186
الگوها را با توجه به مشخصات روي پارچه قرارداده
و برش بزنيد.
خط مرکزی پشت
خط سجاف
خطوط الگو را روي پارچه منتقل كنيد( .تصوير )9-3
خط جلو
خط آرنج
خط مرکزی آستین
تصویر 9-3
خط «تا»
تصویر 9-4
خط «تا»
سجاف
تصویر 9-5
187
دو قطعة برش ،در قسمت جلوي لباس را با توجه
به نقاط موازنه ابتدا سنجاق زده سپس كوك بزنيد و
بدوزيد.
برشهاي پشت لباس را به همين ترتيب بدوزيد.
(تصوير)9-6
درزها را پاكدوزي كنيد .سپس روي بالشتك
خط سجاف
خط «تا»
188
درزهاي پهلو را بدوزيد.
لبة پايين سجاف را به سمت روي لباس برگردانيد.
خط لبة لباس روي درز را در قسمت سجاف و لبة لباس چرخ كنيد.
(تصوير )9-10
خ
خط «تا»
ط سجاف
تصویر 9-10
تصویر 9-11
لبة لباس
تصویر 9-12
189
روش وصل آستین
آستين را پاكدوزي كنيد.
اضافه درز لبة آستين را «تا» زده و اتو نماييد.
(تصوير )9-13
خط «تای» لبة آستین
تصویر 9-13
«تاي» لبة آستين را باز كرده ،سپس درز آستين را
بدوزيد .و اتو كنيد.
لبة آستين را با يكي از روشهاي لبة پايين لباس
بدوزيد( .تصوير )9-14
تصویر 9-14
تصویر 9-15
190
بلوز شميزيه
تصویر 9-16
تصویر 9-17
191
()9
الگوها را با توجه به مشخصات آن روي پارچه قرار
دهيد و برش بزنيد .کلیه اضافه درز ها « 1سانتی متر»
خط مرکزی پشت
است.
خطوط الگو را روي پارچه منتقل كنيد.
()4
(برش افقي باال تنه به دليل اينكه به حالت دو ال دوخته
()3
ميشود براي سهولت در هنگام برش دو تا الگو مورد
()5
خط مرکزی آستین
خط آرنج
()6
استفاده قرار گرفته است( ).تصوير )9-18
()7
تصویر 9-18
تصویر 9-19
تصویر 9-20
192
باال تنة پشت را بين دو قطعة برش افقي قرار داده
سنجاق بزنيد سپس بدوزيد.
برش افقی ابتدا روي بخيه چرخ را اتو كنيد .سپس دو قطعةبرش
(برش افقی) پشت پارچه
را به سمت رو برگردانيد و با استفاده از پارچه رو
اتويي ،درز را اتو كنيد( .تصوير )9-21
تصویر 9-22
تصویر 9-23
193
درزها را مطابق شكل كم كنيد( .نزديك به جا درز آماده نمودن یقة بلوز (طریقه دوخت یقه)
پايه كم نشود( ).تصوير )9-25 مطابق الگو ،اليه يقه را برش بزنيد .به طوريكه اضافه
سپس خط پاية يقه را مشخص نماييد و روي آن را درز پايين يقه نیز اليه داشته باشد 1« .سانتيمتر» اضافه
چرخ كنيد( .تصوير )9-26 درز پايه يقه را به سمت داخل «تا» و اتو كنيد.
حال مطابق شكل بالشتك را عمودي نگه داريد و (اگر از اليه نازك استفاده ميكنيد آن را به قطعةرويي
يقه را روي آن مانند فرم گردن اتو كنيد. يقه بچسبانيد( ).تصوير )9-24
(تصوير )9-27 دو قطعة يقه را روي هم قرار دهيد و اطراف يقه را
(از اتو كردن يقه روي سطح صاف پرهيز كنيد). در قسمت برگردان و منحني پايه يقه بدوزيد .اضافه
194
اضافه درز را كم كنيد .سمت ديگر يقه را روي درز مطابق شكل اضافه درز پايه يقه را از كنار خط «تا»
سنجاق كرده يا كوك بزنيد .سپس با دست پسدوز شده عالمت بزنيد( .تصوير )9-28
و يا با چرخ بدوزيد( .تصوير )9-30 وسط پايه يقه و حلقهي يقه را مشخص كنيد و
انتهاي چاك آستين را مطابق شكل اليه بچسبانيد. عالمتها را به هم سنجاق بزنيد .دو طرف پاية يقه
چاك را قيچي كنيد و انتهاي آن را به دو طرف چرت را به خط «تاي» جلو لباس نيز سنجاق بزنيد سپس
كوچكي بزنيد( .تصوير )9-31 بدوزيد( .تصوير )9-29
اضافه درز
وسط یقه
195
آماده سازي پالكت
پشت پارچه
نوار اریب
196
پالكت را به طرف چاك آستين بخوابانيد به
طوري كه اضافه درز داخل نوار پالكت قرار گيرد.
سپس روي درز و زاويه را چرخ كنيد و « 3سانتيمتر»
پايينتر از زاويه نيز به صورت افقي با بخيه بدوزيد تا
باالي چاك باز نماند( .تصوير )9-36
تصویر 9-36
تصویر 9-37
تصویر 9-38
197
اليی را به اندازة 1پهناي مچ برش بزنيد و به مچ
2
بچسبانيد .اضافه درز يك طرف را به سمت داخل اتو
كنيد( .اگر از اليهي نازك استفاده ميكنيد تمام پهناي
مچ را اليه بچسبانيد)( .تصوير )9-39
198
پرسش های پايان فصل نهم
199
فهرست منابع و مآخذ
نيره يونسي:ترجمه
راهنماي كامل دوخت جلد اول
نيره يونسي:ترجمه
راهنماي كامل دوخت جلد دوم
پري شهيد مفرح:نويسنده
1وزارت آموزش و پرورش كتاب دوخت
Sewing book better homes qaick, easly
Professional ways to simplify home sewing
Elspet wilping
Site
www.Amazon.com
www.Best sew.com
www.Free sewing.com
www.Narrow.Fabrics.Stap.com
www.Simplicity.com
www.Vogue patterus.com