You are on page 1of 208

İLKOKUL

MATEMATİK 1
DERS KİTABI

YAZARLAR

Hatice BAHÇİVANCI
Orhan ÇİMEN
Gülhanım DURSUN

DEVLET KİTAPLARI
……………………., 2021
0ø//Ì(öø7ø0%$.$1/,ö,<$<,1/$5, 975
DERS .ø7$3/$5I'ø=ø6ø............................. 1830

Her hakkı saklıdır ve Millî Eğitim Bakanlığına aittir. Kitabın metin, soru ve şekilleri
kısmen de olsa hiçbir surette alınıp yayımlanamaz.

EDİTÖR
Prof. Dr. Soner DURMUŞ
Doç. Dr. Ali Sabri İPEK

DİL UZMANI
Melike VELİOĞLU

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME UZMANI


Çetin TORAMAN

REHBERLİK UZMANI
Şenay BALTÜRK

GÖRSEL TASARIM UZMANI


Hakan Ergün YURTTAŞ

ISBN 978-975-11-4906-0

Millî E÷itim BakanlÕ÷Õ, Talim ve Terbiye Kurulunun 18049 gün ve 8 sayÕlÕ


kararı ile ders kitabı olarak kabul edilmiútir.
Mehmet Âkif Ersoy
ANDIMIZ

Türküm, doğruyum, çalışkanım.

İlkem küçüklerimi korumak, büyüklerimi saymak; yurdumu, milletimi


özümden çok sevmektir.
Ülküm yükselmek, ileri gitmektir.

Ey Büyük Atatürk!

Açtığın yolda, gösterdiğin hedefe durmadan yürüyeceğime ant içerim.

Varlığım Türk varlığına armağan olsun.

Ne mutlu Türküm diyene!


İÇİNDEKİLER
1. ÜNİTE
1. BÖLÜM: Uzamsal İlişkiler.......................................................................... 12
Altında-Üstünde................................................................................................ 12
Etrafında................................................................................................................ 13
Arasında................................................................................................................. 14
Önde-Arkada..................................................................................................... 14
Yüksekte-Alçakta............................................................................................. 15
Uzakta-Yakında................................................................................................ 16
İçinde-Dışında...................................................................................................... 17
Sağında-Solunda.............................................................................................. 18
Eşini Bulalım........................................................................................................20
2. BÖLÜM: Tartma.............................................................................................22
Ağır-Hafif............................................................................................................22
Ünite Değerlendirme....................................................................................27

2. ÜNİTE
1.BÖLÜM: Doğal Sayılar................................................................................32
Sayıları Tanıyalım...........................................................................................32
20’ye Kadar Olan Doğal Sayıları Sayalım.............................46
Birer, Beşer, Onar ve İkişer Sayalım............................................. 5 1
Az mı? Çok mu?...........................................................................................57
Onluk ve Birlikleri Tanıyalım.................................................................58
Eşleştirme..............................................................................................................60
Sayıları Sıralayalım.......................................................................................62
Ünite Değerlendirme....................................................................................64

6
3. ÜNİTE
1. BÖLÜM: Doğal Sayılarla Toplama İşlemi...................................69
Toplama İşlemini Tanıyalım.....................................................................69
Toplama İşlemi.................................................................................................72
Toplama İşlemini Sözlü Olarak İfade Edelim..............................75
Alt Alta Toplayalım....................................................................................79
0 (Sıfır) ile Toplama...................................................................................80
Toplamı 10 ve 20 Olan Sayılar....................................................... 81
Toplananların Yerlerini Değiştirelim..................................................84
2. BÖLÜM: Doğal Sayılarla Çıkarma İşlemi..................................85
Çıkarma İşlemini Tanıyalım......................................................................85
Çıkarma İşlemini Sözlü Olarak İfade Edelim..........................90
Alt Alta Çıkaralım........................................................................................97
Ünite Değerlendirme...................................................................................101

4. ÜNİTE
1. BÖLÜM: Paralarımız...................................................................................107
Paralarımızı Tanıyalım................................................................................107
2. BÖLÜM: Doğal Sayılarla Toplama İşlemi................................1 1 4
Toplama İşleminde Verilmeyeni Bulalım.....................................1 1 4
Zihinden Toplama İşlemi Yapalım...................................................1 1 7
Çözelim Öğrenelim.....................................................................................1 1 9
3. BÖLÜM: Doğal Sayılarla Çıkarma İşlemi................................122
Zihinden Çıkarma İşlemi Yapalım....................................................122
Çözelim Öğrenelim-Problem Kuralım............................................126
Ünite Değerlendirme..................................................................................129
7
5. ÜNİTE
1. BÖLÜM: Kesirler...........................................................................................136
Bütün, Yarım.....................................................................................................136
2. BÖLÜM: Zaman Ölçme......................................................................... 1 4 1
Saatleri Öğrenelim......................................................................................1 4 1
Gün, Hafta, Ay............................................................................................146
3. BÖLÜM: Geometrik Cisimler ve Şekiller................................ 1 5 1
Cisimleri Özelliklerine Göre Sınıflandıralım.............................1 5 1
Geometrik Şekillerin Köşe ve Kenarlarını Tanıyalım........156
4. BÖLÜM: Geometrik Örüntüler.........................................................164
Örüntüyü Tanıyalım.....................................................................................164
Örüntü Oluşturalım.....................................................................................168
Ünite Değerlendirme.................................................................................. 171
6. ÜNİTE
1. BÖLÜM: Veri Toplama ve Değerlendirme.............................. 178
Tabloları Okuyalım...................................................................................... 178
2. BÖLÜM: Uzunluk Ölçme........................................................................ 183
Uzunlukları Karşılaştıralım....................................................................... 183
Haydi Biz de Ölçelim.............................................................................. 186
Uzunlukları Tahmin Edelim..................................................................... 190
3. BÖLÜM: Sıvı Ölçme.................................................................................. 191
Sıvıları Ölçelim............................................................................................... 1 9 1
Sıvı Miktarlarını Karşılaştıralım........................................................... 194
Ünite Değerlendirme.................................................................................. 196
CEVAP ANAHTARI.........................................................................................200
SÖZLÜK....................................................................................................................203
KAYNAKÇA..........................................................................................................206
EK 1..............................................................................................................................207
EK 2.............................................................................................................................208

8
KİTABIMIZI TANIYALIM
Ünite Kapağı
Ünite kapak sayfasında ünite
içerisinde bulunan bölümlerin
isimleri yer almaktadır.
1.ÜNİTE

Konuşma Balonları
Kız: Konuya ait ipuçları ve ek
bilgiler kız öğrencinin konuştuğu 11

konuşma balonlarında 3. Sayıları sıfırdan başlayarak sırası ile


verilmiştir. birleştiriniz. Oluşan resmi boyayınız.
Bütün sayıları
Erkek: Öğrencilere yöneltilen 1
2 3

4
0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7,
8 ve 9 rakamlarını
konuya ait sorular erkek 0
5
kullanarak yazarız.

öğrencinin konuştuğu konuşma 6

balonlarında verilmiştir. 8

Sayıları yazmak
Bilgi Kutusu ve okumak
için kullanılan
işaretlere rakam
Bu bölümde konuya ilişkin denir.

önemli bilgiler özetlenmiştir.


Sayılar Ne Söylüyor?
Oyun Nasıl Oynanır?

Oyun Zamanı Öğretmen tahtaya bir grup öğrenci çıkarır.


Öğretmen bir deyince öğrenciler kulaklarını, iki
deyince burunlarını tutarlar, üç deyince ellerini
Bu bölümde konuların başlarına koyarlar. Oyun bu şekilde devam eder.
Hata yapan oyundan çıkar. En sona kalan öğrenci
pekiştirilmesine yönelik oyunlara oyunu kazanır ve alkışlanır.
Oyun, farklı sayılar söylenerek çeşitlendirilebilir.
yer verilmiştir. 45

9
Toplamı 10 ve 20 Olan Sayılar Birlikte Yapalım
Resmi inceleyerek toplam ördek sayısını bulalım. Bu bölümde öğretmen ile
6 Göldeki birlikte yapılacak etkinlikler
ördek sayısı.
4 Göl dışındaki ile konular hakkında bilgi
ördek sayısı.
verilmiştir.
6 + 4 = 10 toplam ördek sayısı.
Sıra Sizde
1. Poşette 7 tane elma var. 3 tane elma daha
ilave ettim. Poşette toplam kaç elma olduğunu
Bu bölümde bireysel olarak
bulunuz. yapılacak etkinliklere yer
2. Şekillere uygun işlemleri yapınız.
verilmiştir.
10 + 0 = 10 + = + =
3. Aşağıdaki işlemleri yapınız. İşlemlerin
aynı sonuçları
10 + 0 = 5 + 5 = verdiğini fark
ettiniz mi?
6 + 4 = 4 + 6 =

7 + 3 = 3 + 7 =

8 + 2 = 2 + 8 =

81

Ünite Değerlendirme
1) Günlük televizyon programını gösteren tabloyu
inceleyiniz. Soruları cevaplayınız.
Bu bölümde ünitede
öğrendiklerimizi ölçen sorular
Tablo: Günlük Televizyon Programı
yer almaktadır.
Günlük Televizyon Programı

Program Başlama Saati

Sabah Haberleri 7.00

Yemek Programı 8.00

Çizgi Film 10.00

Belgesel 11.00

Tabloya göre çizgi film saat kaçta


başlayacaktır?
Tabloya göre sabah haberleri saat kaçta
başlayacaktır?
Tabloya göre yemek programından sonra
başlayan programlar hangileridir?

196

10
1.ÜNİTE

11
Uzamsal İlişkiler

Resmi inceleyelim. Resimde gördüklerimizi anlatalım.

Altında-Üstünde

Kuş, bankın üstündedir.


Kedi, bankın altındadır.
Şimdi biz de yukarıdaki
resimde yer alan
kaydırağın altında ve
üstünde ne olduğunu
söyleyelim.

12
Defter, silgi ve kalemlik
masanın neresindedir?
Çöp kutusu masanın
neresindedir?
Masanın altında ve
üstünde başka neler vardır?
Etrafında

Taşlar, kum
havuzunun etrafındadır.

Okulumuzun etrafında neler olduğunu söyleyelim.

Çocuklar masanın
neresindedir?

Siz de sıranızın etrafında


kimlerin olduğunu söyleyiniz.

13
Arasında

Çocuk, kedi ile köpeğin arasındadır.

Şemsiyelerin arasına bir tane çiçek çizerek çiçeği


boyayınız.

Önde-Arkada

Ağaç, kulübenin arkasındadır.


Köpek, kulübenin önündedir.
Kulübe, köpek ile ağacın
arasındadır.

14
Tamer’in arkasındaki
çocuğun kıyafetini
pembeye, önündeki
çocuğun kıyafetini
yeşile boyayınız.

Yüksekte-Alçakta

Özge, Fatih’ten
yüksektedir.
Fatih, Özge’den
alçaktadır.

Yüksekteki uçurtmayı
kırmızıya boyayınız.
Alçaktaki uçurtmayı
maviye boyayınız.

15
Uzakta-Yakında

Sarı tişörtlü kız çocuğu kum havuzuna yakındır.


Salıncakta sallanan çocuklar kum havuzuna
uzaktır.

Evin yakınına bir çiçek, uzağına bir ağaç çiziniz.

16
İçinde-Dışında

Oturan çocuklar kum havuzunun içindedir.


Anne ve sarı tişörtlü kız çocuğu kum havuzunun
dışındadır.
Kum havuzunun içinde ve dışında başka neler
olduğunu söyleyelim.

Sepetin dışına bir tane çiçek, içine bir tane top


çiziniz.

17
Sağında-Solunda

Karşıdan karşıya
geçerken önce
sola, sonra sağa,
sonra tekrar sola
bakın. Yol güvenli
ise karşıya geçin.

Kırmızı araba, karşıya geçen kadının solundadır.


Beyaz araba, karşıya geçen kadının sağındadır.
Sen arkadaşının sağındaysan arkadaşın senin
hangi tarafında olur?

1. Deniz bitkisinin sağında yüzen balıkları sarıya,


solunda yüzen balıkları pembeye boyayınız.

Sol

Sağ

18
2. Aşağıdaki görseli inceleyiniz. Soruları görsele
göre cevaplayınız.
Sol Sağ

a) görseline ait evin solunda hangi görsele


ait ev vardır?

b) görseline ait evin sağında hangi görsele


ait ev vardır?
c) görseline ait evin etrafında hangi görsellere
ait evler vardır?
ç) Binanın en üst katında hangi görsellere ait evler
vardır?
Yukarıdaki görsellere ait evlerin nerede olduğunu
şema üzerinde işaretleyiniz.

19
Sağımda, Solumda Kim Var?
Oyun Nasıl Oynanır?
Öğretmen bir grup öğrenciyi tahtaya çıkarır.
Öğrencilerin yan yana sıralanmasını ister.
Öğrencilerden her birine: “Sağında kim var, solunda
kim var?” diye sorar. Yanlış cevap veren öğrenci
oyundan çıkar. Sonra öğretmen öğrencilerin yerlerini
değiştirir. Soruyu tekrar sorar. Oyun bu şekilde
devam eder. En sona kalan öğrenci oyunu kazanır.

Eşini Bulalım

Aşağıdaki nesnelerden çorap ve eldivenin eşi


vardır.

1. Sol baştaki ayakkabıya eş olan ayakkabıyı


bulup altındaki kutucuğu işaretleyiniz.

20
2. Eş olan botları aynı renge boyayınız.

Sınıfınızda eş
olan nesneleri
söyleyiniz.

3. Eş olan nesneleri eşleştiriniz.

4. Her robotu gölgesiyle eşleştiriniz.

21
Tartma
2.
Ağır-Hafif

Sizce, sağdaki kişi kutu taşırken neden zorlanıyor?

Ayhan bir eline kitabını, diğer


eline de silgisini aldı.
Kitabının silgisinden daha ağır
olduğunu söyledi.
Silgisinin kitabından daha
hafif olduğunu söyledi.
Silgimizden daha ağır iki
nesne söyleyelim.
Kitabımızdan daha hafif iki
nesne söyleyelim.

22
1. Aşağıdaki meyvelerden daha ağır olanı
boyayınız.

2. Aşağıdaki hayvanlardan daha hafif olanı


boyayınız.

3. Aşağıdaki hayvanlardan daha ağır olanı


boyayınız.

4. Elmanın sağına, elmadan daha ağır farklı bir


meyve çiziniz. Elmanın soluna, elmadan daha hafif
farklı bir meyve çiziniz.

23
5. Daha ağır olan 6. Daha hafif olan
çocuğun altında yer hayvanın altında yer
alan yuvarlağı maviye alan yuvarlağı kırmızıya
boyayınız. boyayınız.

Aşağıdaki araçlardan en ağır olanı otobüstür.


En hafif olanı bisiklettir. En ağır olan aracı
yeşile, en hafif olan aracı sarıya boyayalım.

24
1. Aşağıdaki nesnelerden en ağır olanın altındaki
kutucuğu işaretleyiniz.

2. Aşağıdaki nesnelerden en hafif olanın altındaki


kutucuğu işaretleyiniz.

3. Aşağıdaki boşluğa üç farklı nesne çiziniz.


Çizdiğiniz nesnelerden en ağır olanı maviye, en
hafif olanı pembeye boyayınız.

25
4. Aşağıdaki nesnelerden
elmadan daha ağır olanın altındaki
kutucuğu işaretleyiniz.

5. Aşağıdaki resmi inceleyiniz.

Baba Anne

Ayça

Kardeş

Doğru ifadelerin önündeki kutucuğu maviye


boyayınız.

Ayça’nın ailesinde en ağır kişi babasıdır.
Ayça’nın ailesinde en hafif kişi annesidir.
Ayça’nın ailesinde en hafif kişi kardeşidir.
Ayça’nın annesi, babasından daha hafiftir.

Siz de ailenizdeki kişileri ağırlıklarına göre en
ağırdan en hafife doğru isimlerini söyleyerek
sıralayınız.

26
Ünite Değerlendirme
1) Aşağıdaki kedilerin yerini belirten yuvarlağı
boyayınız.
üstünde etrafında arasında önünde uzakta içinde

Resimler

27
Çocuklar
araçlara
2) nasıl ulaşabilir?

Oğuz Ebru Ülkü


Oğuz bir kutu sola gidiyor. Sonra dört kutu
yukarıya gidiyor. Daha sonra da bir kutu sağa
giderek bisiklete ulaşıyor.
Boyalı bölgelere basmadan Ülkü’yü otobüse,
Ebru’yu da otomobile nasıl ulaştırabileceğinizi
söyleyiniz.
3) Aşağıdaki nesnelere eş olanları, nesne ile aynı
renge boyayınız.

28
4) Sağ taraf ile ilgili görsellerin altındaki kutucuğu
işaretleyiniz.

5) Aşağıdaki nesnelerden daha hafif olanın


altındaki kutucuğu işaretleyiniz.

6) Aşağıdaki nesneleri, kütlelerine göre en ağırdan


en hafife doğru, isimlerini söyleyerek sıralayınız.

29
7) Aşağıdaki hayvanlardan en ağır olanın altındaki
kutucuğu işaretleyiniz.

8) Aşağıdaki araçlardan en hafif olanın altındaki


kutucuğu işaretleyiniz.

9) Aşağıdaki hayvanlardan en ağır olanın altındaki


kutucuğu işaretleyiniz.

10) Aşağıdaki hayvanlardan daha ağır olanı


maviye, daha hafif olanı yeşile boyayınız.

30
2.ÜNİTE
1. Bölüm : Doğal Sayılar

31
Doğal Sayılar

Sayıları Tanıyalım

Aşağıdaki resmi inceleyelim.

Resimde en az hangi renkte balık vardır?


Söyleyelim.

32
Görselleri inceleyerek nesne sayısını yazalım.

1Bir

1
1
1
1
Aşağıdaki tabağa bir tane elma çiziniz.

33
2
Görselleri inceleyerek nesne sayısını yazalım.

2
İki

2
2
2
2
Üzerinde iki yazan elmaları sarıya boyayınız.
Üzerinde bir yazan elmaları kırmızıya boyayınız.

2 1 1
1 2
2
1 2
2 2
1 1 2 1

34
3
Görselleri inceleyerek nesne sayısını yazalım.

3
Üç

3
3
3
3
Aşağıdaki sayılardan üç rakamlarını bulup yuvarlak
içerisine alınız.

1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2

3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1

35
Görselleri inceleyerek nesne sayısını yazalım.

4
4
Dört

Aşağıdaki şekillerin üzerlerine altlarındaki sayı


kadar bilye çiziniz.

1 2 3 4
36
Görselleri inceleyerek nesne sayısını yazalım.

5
Beş

Çiçeklerin altlarındaki sayılar kadar yaprağını


boyayınız.

1 2 3 4 5
37
Görselleri inceleyerek nesne sayısını yazalım.

6
Altı

Aşağıdaki şekillerin altlarındaki sayılar kadar


kutucuğu boyayınız.

38 1 2 3 4 5 6
Görselleri inceleyerek nesne sayısını yazalım.

7
Yedi

Aşağıdaki iplere, altlarındaki sayılar kadar boncuk


çiziniz.

39
Görselleri inceleyerek nesne sayısını yazalım.

8iz
Sek

1. Verilen sayıdan önceki ve sonraki sayıyı kutucuklara


yazınız. önceki sonraki

1 2 3 5 4
2. Verilen sayıların arasına gelmesi gereken sayıları
kutucuklara yazınız.
arasında

40 2 3 4 6 8 5 7
Görselleri inceleyerek nesne sayısını yazalım.

9
Dokuz

Yumurtaların sayılarını altındaki kutucuklara yazınız.

41
Görselleri inceleyerek nesne sayısını yazalım.

Denizde hiç
balık yok.

Aşağıdaki boşluklara sayıları sırasıyla yazınız.

42
1. Aşağıdaki sayıları görsellerle eşleştiriniz.

1
Bir

2
İki

3
Üç

4
Dört

5
Beş

6
Altı

7
Yedi

8
Sekiz

9
Dokuz

43
2. Aşağıdaki hayvanların sayılarını yanlarındaki
renkli kutucuklara yazınız.

Sayma
çalışmalarında
son söylenen
say
nesne miktarın ı
ı
0 ifade eder.

44
3. Sayıları sıfırdan başlayarak sırası ile
birleştiriniz. Oluşan resmi boyayınız.
Bütün sayıları
2 3 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7,
1
4 8 ve 9 rakamlarını
0 kullanarak yazarız.
5

Sayıları yazmak
ve okumak
için kullanılan
işaretlere rakam
denir.

Sayılar Ne Söylüyor?
Oyun Nasıl Oynanır?
Öğretmen tahtaya bir grup öğrenci çıkarır.
Öğretmen bir deyince öğrenciler kulaklarını, iki
deyince burunlarını tutarlar, üç deyince ellerini
başlarına koyarlar. Oyun bu şekilde devam eder.
Hata yapan oyundan çıkar. En sona kalan öğrenci
oyunu kazanır ve alkışlanır.
Oyun, farklı sayılar söylenerek çeşitlendirilebilir.
45
20’ye Kadar Olan Doğal Sayıları Sayalım

Kaç tane tavuk vardır?


Kaç tane ördek vardır?
Diğer hayvanlardan kaçar tane vardır?

10
on

11
on bir

12
on iki

13
on üç
14 15
on dört on beş
46
20
yirmi

19
on dokuz

18
on sekiz
16 17
on altı on yedi
47
1. Aşağıdaki nesneleri sayınız. Nesne miktarlarına
karşılık gelen sayılarla eşleştiriniz.

10 11 12 13

14 15 16 17

18 19 20

48
2. Aşağıdaki sayıları birden başlayarak sırası ile
birleştiriniz. Oluşan resmi boyayınız.

17 18

16
19
3
4
2
15
20
1 5
14
13 7 6
11 10
12
8
9

3. Şekillerin altındaki sayı kadar yuvarlağı boyayınız.

10 11 12

13 14 15

16 17 18

19 20
49
4. Kutucuklarda eksik bırakılan sayıları sırasıyla
yazınız.

1 2 10

11 15 20

5. Tren vagonları üzerindeki eksik sayıları sırasıyla


tamamlayınız.
1 2 10

6. Kutucuklarda verilen sayılara göre önceki,


sonraki ve aradaki sayıları yazınız.

2 5 7 9

13 16 18 20

50
Birer, Beşer, Onar ve İkişer Sayalım

Aşağıdaki resmi inceleyelim.

Sınıfta kaç öğrenci olduğunu birerli, beşerli ve


onarlı sayarak bulalım.
Nesneleri gruplandırmak sayma işlemini kolaylaştırır.

1. Kutular üzerindeki eksik sayıları sırası ile


tamamlayınız.

1 4 8 11

13 16 17 20

7 10 10 13

51
2. Beşten başlayarak yirmiye kadar olan sayıları
balonlar üzerine yazınız.
5 8

13 20

3. Beşten başlayarak yüze kadar elinizle beşerli


sayınız.

4. Beşerli ritmik sayarken yedinci sırada hangi sayıyı


söylersiniz?
5. Ondan başlayarak elliye kadar beşerli sayınız.

10
6. Ondan başlayarak yüze kadar onarlı sayınız.

10
7. Ondan başlayarak onarlı sayarken sekizinci
sırada hangi sayıyı söylersiniz?
52
8. Altmıştan başlayarak yüze kadar onarlı sayınız.

altmış
9. Aşağıdaki kutucuklara birden başlayarak
sırasıyla eksik sayıları yazınız.

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
41 42 43 44 45 46 47 48 49 50
51 52 53 54 55 56 57 58 59 60
61 62 63 64 65 66 67 68 69 70
71 72 73 74 75 76 77 78 79 80
81 82 83 84 85 86 87 88 89 90
91 92 93 94 95 96 97 98 99 100

53
Köpek ile kulübe arasındaki taşları ikişerli sayalım.

12 8
18
14 6
10
20 16 4
2

1. Kutucukları sırasıyla ikişerli sayarak doldurunuz.

2 4 20

2. Basamaklar üzerindeki eksik sayıları sırası ile yazarak


tavşanı havuca ulaştırınız. Hangi durumlarda geriye
sayarsınız? Söyleyiniz.
10
9
8

2
1 1

54
3. Baloncuklardaki eksik sayıları geriye doğru
birerli yazarak tamamlayınız.

13
14

19 7

8
20

4. Kutucuklardaki eksik sayıları üzerinde verilen


ifadelere göre tamamlayınız.

İkişerli geriye İkişerli geriye Birerli geriye Birerli geriye


sayınız. sayınız. sayınız. sayınız.
20 12 15 9
18 10 14 8

10 2
8 0 9 3

55
5. Yusuf oyuncak roketi fırlatmak
istiyor. Geri sayım yaparken unuttuğu
sayıları sırası ile yazınız.

10 9 1 0

6. Güven Usta çivileri saymak


istiyor. Güven Usta’ya yardım ederek
çivileri onarlı sayınız.

7. Ayakkabıları ikişerli sayınız.

8. Yılanın üzerindeki benekleri yirmiden başlayarak


geriye doğru birerli sayınız.

20
1

56
Az mı? Çok mu?

Kırmızı kalemlerin sayısı ondur.


Mavi kalemlerin sayısı kırmızı kalemlerin
sayısından azdır.
Sarı kalemlerin sayısı kırmızı kalemlerin sayısından
çoktur.

1. Aşağıdaki meyvelerin sayılarını altlarına yazınız.


Portakalların sayısı ile diğer meyvelerin sayılarını
karşılaştırınız.

2. Saksıya bilyelerden az sayıda çiçek çiziniz.


Tabağa bilyelerden çok sayıda şeker çiziniz.

57
Onluk ve Birlikleri Tanıyalım

1. Aşağıdaki kalemlerin sayısını onluk ve


birliklerine ayıralım.
Onluk Birlik
1 onlu
k,
1 4 tane 10
birlikte
oluşur n
1 14 .
4

2. Kurabiyelerin sayısını onluk ve birliklerine


ayıralım. 13 sayısı
Onluk Birlik 1 onluk
1 3 birlikten
3 oluşur.

1 13
3

1. Aşağıdaki şekillerin sayısını onluk ve birliklerine


ayırınız.
19 sayısı
Onluk Birlik
onluk
birlikten
... ... oluşur.

... ......
...
58
2. Yumurtaların sayısını onluk ve birliklerine ayırınız.

Onluk Birlik ...... sayısı


onluk
... ... birlik

... ......
...

3. Şekil içerisindeki boşlukları örnekten yararlanarak


tamamlayınız.

onluk birlik onluk birlik


1 0
10

Sudoku
Oyun Nasıl Oynanır?
1, 2, 3 sayıları yan yana bir kez kullanılır.
1, 2, 3 sayıları alt alta bir kez kullanılır.
Buna göre örnekteki gibi eksik sayıları
tamamlayınız. (Farklı sayılarla oyun çeşitlendirilebilir.)
3 1 2 3 1 2 1 1
2 1 1 2
1 2 3 1 2 1 3 3 2 3 1

59
Eşleştirme

Resmi inceleyelim.
Yandaki resimde
pasta sayısı çocuk
sayısına eşittir.
Masadaki çocukların
sayısına eşit olan
başka hangi nesneler
vardır?
Çocuklar ile şapkaları eşleştirelim.
Çocuk sayısı şapka sayısından daha azdır.
Şapka sayısı çocuk sayısından daha çoktur.

1. Bisikletler ile çocukları eşleştiriniz. Sayısı daha


az olan grubu söyleyiniz.

60
2. Arı sayıları ile çiçek sayılarını karşılaştırınız.
Sayısı daha çok olan grubu söyleyiniz.

3. Gözlükler ile dalgıçları eşleştirerek sayılarını


karşılaştırınız.

4. Oyuncuların kalan taş sayılarını karşılaştırınız.


Hangi oyuncunun
taşlarının sayısı
daha çoktur?

61
Sayıları Sıralayalım

7.
2. 4.
1. 3. 5.
6.
8.

9.

20.
18. 15. 14. 13. 11.
17. 12. 10.
19. 16.

Birinci (1.) sıradaki çocuğun elinde balonlar vardır.


Sekizinci (8.) sıradaki çocuk gözlük takmaktadır.
Şapka takan çocuklar kaçıncı sıralardadır?

1. Sıra sayılarını okunuşları ile eşleştiriniz.


Birinci
Altıncı
Yedinci
Dördüncü
İkinci
Üçüncü

62
2. Aşağıdaki yarış yapan hayvanları birinciden
başlayarak sıralayınız.

3. Futbolda 2002 yılı Dünya Kupası sıralaması


aşağıda verilmiştir.
2002 Dünya Kupası Sıralaması
Türkiye kaçıncı olmuştur?
Sıra Ülkeler
Hangi ülke birinci
1. Brezilya
olmuştur?
2. Almanya
3.
Güney Kore kaçıncı
Türkiye
4. Güney Kore
sıradadır?

4. Şekilleri yönergelere göre boyayınız.


a. Soldan ikinci şekli turuncu renge boyayınız.
b. Sağdan dördüncü şekli mavi renge boyayınız.
c. Sağdan üçüncü şekli yeşil renge boyayınız.
ç. Sağdan birinci şekli mor renge boyayınız.
d. Soldan beşinci şekli sarı renge boyayınız.

63
1) Telefon tuşlarındaki eksik
sayıları yazınız.

2)

Yukarıdaki resme göre hayvan sayılarını


işaretleyiniz.

1 2 3 7 8 9

4 5 6 4 5 6

0 1 2

64
3) Aşağıdaki kutucuklara verilen sayılara göre
önceki, sonraki ve aradaki sayıları yazınız.

17 12 18 20

4) Aşağıda verilen kutular üzerindeki sayıları


örnekteki gibi takip ediniz. Farklı yollardan sıfıra
ulaşınız.

Geriye birer say. Geriye ikişer say.

10 20

8 9 16 18

6 7 8 12 14 16

4 5 6 7 8 10 12 14

2 3 4 5 6 4 6 8 10 12

0 1 2 3 4 5 0 2 4 6 8 10

5) Top sayıları ile futbolcu sayılarını eşleştirerek


karşılaştırınız.

65
6) Tavşan sayıları ile havuç sayılarını eşleştirerek
karşılaştırınız. Sayısı daha çok olan grubun
altındaki kutucuğu işaretleyiniz.

7) Hangi fanusun içindeki balıkların sayısı


örümceklerin sayısından azdır? Boyayınız.

10

8) Aşağıdaki kalem sayılarını onluk ve birliklerine


ayırınız.

Onluk Birlik Onluk Birlik Onluk Birlik


1 4

66
9) Aşağıdaki nesne sayılarını onluk ve birliklerine
ayırınız.

Onluk Birlik Sayı Onluk Birlik Sayı Onluk Birlik Sayı


1 2 12

10) Soruları aşağıdaki resme göre cevaplayınız.


Sol Sağ

Köpeğin solundaki hayvan hangisidir?


Kedinin sağındaki hayvan hangisidir?
Kuş nerede duruyor?

11) Aşağıdaki topları sıra sayılarını kullanarak


büyükten küçüğe doğru sıralayınız.

1.

67
3.ÜNİTE

68
Doğal Sayılarla
Toplama İşlemi

Toplama İşlemini Tanıyalım

1. Şarkıyı hep birlikte söyleyelim.

, 6, 7, 8, 9, 10
Söz Müzik: Saip Egüz

2. Aşağıdaki resimleri inceleyelim.

Üç çocuk kum İki çocuk daha Şimdi kum


havuzunda geldi. Çocuk havuzunda toplam
oynamaktadır. sayısı arttı. beş çocuk oldu.

69
3. Aşağıdaki resimleri inceleyelim.

Üç kurabiye bir kurabiye daha dört kurabiye


eder.

Beş bardak iki bardak daha yedi bardak eder.

Dört arı bir arı daha beş arı eder.

Dört fare üç fare daha yedi fare eder.


70
Aşağıdaki işlemleri inceleyelim.

Dört bir daha Üç üç daha


beş eder. altı eder.

Bir ile üçü toplarsak Altı ile ikiyi toplarsak


dört eder. sekiz eder.

Üç artı altı eşittir Altı artı bir eşittir


dokuz. yedi.

Aşağıdaki görselde verilen toplama işlemini farklı


şekillerde ifade ediniz.

71
Toplama İşlemi

Elma sayılarının toplamını bulalım.

2 elma ile 1 elmayı toplarsak 3 elma eder.

Toplama işlemi
2 artı 1 eşittir 3 yaparken
2 + 1 = 3 artı (+) ve eşittir (=)
işaretlerini kullanırız.

1. Üç şapkam var. Bir şapka daha aldım. Kaç


şapkam oldu?

3 artı 1 eşittir 4
3 1 4

2. Altı topum var. İki top da arkadaşım verdi.


Kaç topum oldu?

6 2 8
6 + 2 = 8
72
3. Aşağıdaki şekillerde mavi ve kırmızı top sayılarının
toplamını bulunuz.

5 + 4 = 9 + =

+ = + =

4. Toplam tavşan sayısını bulunuz.

+ =

5. Aşağıdaki toplama işlemlerini yapınız.

3 + 3 = 6 + 4 =

73
6. Aşağıdaki toplama işlemlerini yaparak sonuçları
ile eşleştiriniz.
7
4+5 9
4+4 5+2 4
3+1 8

5+1 10
6+4
6
7+5 12

7. Aşağıdaki toplama işlemlerini yaparak işleme


uygun modeller oluşturunuz.

6 + 2 = 8 5 + 3 = 2 + 2 =

8. Aşağıdaki toplama işlemlerini yapınız.

4 + 2 = 6 + =

+ = + =

74
Toplama İşlemini Sözlü Olarak İfade Edelim

3 + 4 = 7
Üç ile dördü toplarsak yedi eder.

3 + 4 = 7
Üç artı dört eşittir yedi.

3 + 4 = 7
Üç dört daha yedi eder.

1. Aşağıdaki toplama işlemlerini yapınız ve sözlü


olarak ifade ediniz.

1 + 2 = 3

+ =

+ =
75
2. Aşağıdaki boşlukları verilenlere göre doldurunuz.

Resim Matematiksel Sözlü Olarak


İşlem İfade

On artı iki eşittir


10 + 2 = 12 on iki

Altı artı beş


eşittir on bir

8 + 4 =

12 + 6 =

On dört artı beş


eşittir on dokuz

76
1. Meryem’in akvaryumunda 5 balık
var. Meryem akvaryumuna 1 balık
daha ilave etti. Akvaryumda toplam
kaç balık olduğunu bulalım.
Meryem’in akvaryumundaki balık
sayısı 5’tir. Meryem 1 balık daha
ilave edince balık sayısı 6 oldu.
5+ 1=6

1. toplanan 2. toplanan toplam

Başlangıçta İlave edilen balık Akvaryumdaki


akvaryumdaki balık sayısı sayısı birdir. toplam balık
beştir. sayısı altıdır.

2. Aşağıdaki toplama işlemini yapalım.

3 + 2 =
Var olan Eklenen Toplam
araba sayısı araba sayısı araba sayısı

77
1. Aşağıdaki toplam kalem sayılarını bulunuz.

10 + 4 = 14 + = + =

+ = + = + =

2. Kutulardaki toplam top sayılarını bulunuz.

+ = + = + = + =

+ = + = + = + =

78
Alt Alta Toplayalım

İşlem çizgisi, eşittir işareti ile


benzer anlam taşımaktadır.
1. toplanan
3 + 6 = 9 toplam
3 1. toplanan
2. toplanan
6 2. toplanan
Aynı işlemi alt alta + işlem çizgisi
yapalım.
9 toplam

1. Şekillere uygun toplama işlemlerini alt alta yapınız.

5 6 5
+ 4 + 2 + 5

2. Aşağıdaki toplama işlemlerini yan yana ve


alt alta yapınız.

6 + 4 = 10 + = + =

6
+ 4 + +
10

79
0 (Sıfır) ile Toplama

İki yuvada toplam kaç yumurta var? Bulalım.

Yuvada 5 Yuvada hiç


yumurta var. yumurta yok.
Yuvadaki yumurta
sayısı sıfır (0)’dır.

5 + 0 = 5
Toplam 5 yumurta var.

Kutulardaki toplam top sayılarını bulunuz.

3+ 0 =3 + = + = + =

0 + 3 =3 + = + = + =

80
Toplamı 10 ve 20 Olan Sayılar

Resmi inceleyerek toplam ördek sayısını bulalım.

6 Göldeki
ördek sayısı.
4 Göl dışındaki
ördek sayısı.

6 + 4 = 10 toplam ördek sayısı.

1. Poşette 7 tane elma var. 3 tane elma daha


ilave ettim. Poşette toplam kaç elma olduğunu
bulunuz.
2. Şekillere uygun işlemleri yapınız.

10 + 0 = 10 + = + =
3. Aşağıdaki işlemleri yapınız. İşlemlerin
aynı sonuçları
10 + 0 = 5 + 5 = verdiğini fark
ettiniz mi?
6 + 4 = 4 + 6 =

7 + 3 = 3 + 7 =

8 + 2 = 2 + 8 =

81
Resmi inceleyelim.
Görseldeki toplam
parmak sayısını bulalım.
10 + 10 = 20

1. Şekillere uygun işlemleri yapınız.

20 + 0 = 20 + = + =

2. Köpek görselindeki işlemleri yaparak resmi


boyayınız.
17+3=
20+0=

4=
6+ 5+5= 9+1=

=
7+

2
8+
3=

15+5= 16+4=

18+2=
82
3. Aşağıdaki işlemleri yaparak sonuçlarını
kutucuklara yazınız.

5 11 7
6+5=11
4 6 6 3

2 7 3
8 9 5 5 8 2

4. Aşağıdaki işlemleri yaparak sonuçlarını


kutucuklara yazınız.
+ 5 7 + 9 4

7+5=12 7 12 4

5 9

5. İşlemleri ok yönünde yaparak devam ettiriniz.

14

6 + 8 + +

3 + 3 + 5 1 + 4 + 2 3+ 4 + 6

83
Toplananların Yerlerini Değiştirelim

5 + 2 = 7
Toplananların
yeri değiştiğinde
2 + 5 = 7 toplam değişmez.
1. toplanan 2. toplanan toplam

1. Aşağıdaki toplama işlemlerini yapınız.


3 + 4 = 4 + 2 =

4 + 3 = 2 + 4 =

2. Sonuçları aynı olan toplama işlemlerini eşleştiriniz.

1+9=10 2+7=.... 4+5=....

5+4=.... 9+1=10 7+2=....

84
Doğal Sayılarla
Çıkarma İşlemi
2
Çıkarma İşlemini Tanıyalım

8 çocuk bahçede yakan top oynuyor.


Çocuklar bu oyunu oynarken çok
eğleniyor.
2 tanesi yandı, oyundan çıktı.
6 çocuk oyuna devam etti.

6 çocuk bahçede yakan top oynuyor.


Spor yapıp sağlıklı kalıyor.
2 tanesi yandı, oyundan çıktı.
4 çocuk oyuna devam etti.

4 çocuk bahçede yakan top oynuyor.


Takım olmaktan zevk alıyor.
1 tanesi yandı, oyundan çıktı.
3 çocuk oyuna devam etti.

3 çocuk bahçede yakan top oynuyor.


Oyunun biteceğini düşünüp üzülüyor.
Son oyuncu da yandı, oyundan çıktı.
Artık ortada yanacak oyuncu kalmadı.
Böylece oyun bitti.

85
1. Aşağıdaki hayvanlardan seçilen kadarını
ayıralım. Kalan hayvanların sayılarını söyleyelim.

Akvaryumdaki 6 balıktan
1 tanesi çıktı. 5 balık
kaldı.

Ağaçtaki kuştan
tanesi uçtu. kuş kaldı.

Ormandaki
2 kaplumbağadan
kaplumbağa ayrıldı.
kaplumbağa kaldı.

Ormandaki
aslandan aslan
ayrıldı. aslan kaldı.

Yandaki kurbağalardan
5 tanesini seçelim.
Kalan kurbağa sayısını
söyleyelim.
86
2. Önder, Ebru, Reyhan ve Tarık evlerinden
okula gidiyorlar. Okula ulaşmak için parçalardan
oluşmuş yollar kullanıyorlar. Yollarının bir kısmını
yürüdüklerine göre aşağıdaki boşlukları örnekteki
gibi tamamlayalım.

Reyhan

Tarık
CUMHURİYET İLKOKULU

Ebru

Önder

Önder 12 parçalı yolun 1 parçasını yürüdü.


Okula ulaşmak için 11 parça yolu kaldı.

Ebru 9 parçalı yolun 2 parçasını yürüdü. Okula


ulaşmak için parça yolu kaldı.

Reyhan 17 parçalı yolun 4 adımını yürüdü. Okula


ulaşmak için parça yolu kaldı.

Tarık 20 parçalı yolun 4 adımını yürüdü. Okula


ulaşmak için parça yolu kaldı.
87
Papatyanın 12 yaprağı
var. Rüzgârda iki yaprağı
koptu. Papatyanın kaç
yaprağı kaldı?
Papatyanın yaprak sayısı
arttı mı, eksildi mi?

12 - 2 = 10
işlemini okuyalım. Eksilme işlemi
“eksi (-)”
.
işaretiyle gösterilir

12 - 2 = 10
On iki eksi iki eşittir on.

Aşağıdaki resimde birinci tırtıl, ikinci tırtıldan kaç


boğum uzundur?
1. tırtıldan kısa, 2. tırtıldan uzun bir tırtıl çiziniz.

1. tırtıl

88 2. tırtıl
1. Osman kutu devirme oyunu oynuyor. Aşağıdaki
görsele bakarak cümleyi tamamlayınız.
2 3
Masadaki kutu
1 sayısı 4 eksildi.
4

10 - 4 = 6

Osman en başarılı
atışı yapmak için kaç
kutuyu devirmelidir?

Masadaki kutu sayısı eksildi.


- =

2. Aşağıdaki işlemleri yapınız. Sonucu 4 olan işlemi


gösteren hayvan köprüyü geçecektir. Hangi hayvanlar
köprüyü geçer?
Köpek : 7 - 3 =
Koyun : 12 - 6 =
At : 8 - 0 =
İnek : 10 - 6 =
Keçi : 5 - 1 =
89
Çıkarma İşlemini Sözlü Olarak İfade Edelim

3 - 1 = 2 işlemini Üç ile birin


farklı şekillerde söyleyebiliriz. farkı ikidir.

Üç eksi bir
eşittir iki.
Üçün bir
eksiği ikidir.

1. Aşağıdaki işlemleri yapınız ve sözlü olarak


ifade ediniz.
10 - 4 = 9 - 4 = 13 - 6 =
15 - 6 = 11 - 7 = 12 - 4 =
2. Aşağıdaki işlemleri yaparak doğru ifadelerle
eşleştiriniz.
Yedi ile ikinin farkı beştir. 18 - 7 =
On sekizden yedi çıktı on bir kaldı. 7 - 2 =
On beş eksi dokuz eşittir altı. 15 - 9 =
90
3. Aşağıdaki işlemleri yapınız.

5 kediden 2 tanesi
ayrıldı. Geriye 3
kedi kaldı.

5 - 2 = 3
beş eksi iki eşittir üç

uğur böceğinden
tanesi uçtu. Geriye
uğur böceği kaldı.

- =

sincaptan
tanesi kaçtı. Geriye
sincap kaldı.

- =

Kalan tavşan
sayısını çimlerin
üzerine çizerek
gösteriniz.

- =

91
4. Aşağıdaki işlemleri yapınız.
4 bardak 9 muzdan
meyve suyunun 6 tanesini
1 bardağını yedim. Kaç
içtim. Kaç tane muz
bardak meyve kaldı?
suyu kaldı?
4 - 1 =3 - =

5 tavşandan 2 9 mumdan
tanesi yuvasına 3 tanesi
girdi. Dışarıda söndü. Kaç
kaç tane tane yanan
tavşan kaldı? mum kaldı?

- = - =

5. Sepetteki
ekmeklerden 2 dilimini
yerseniz sepette kaç
dilim ekmek kalır?

92
6. Aşağıdaki modelleri işlemleri ile eşleştiriniz.

10 - 0 =

10 - 2 = 8

10 - 9 =

10 - 5 =

10 - 4 =

10 - 6 =

7. Aşağıdaki işlemi yapınız. Yaptığınız işlemi


model üzerinde gösteriniz.

10 - 3 =

93
Ece ile Lale, anneleri ile kek yapıyorlar. Evdeki
8 yumurtanın 3 tanesini kek için kullanıyorlar.
Kalan yumurta sayısını bulalım.

8 yumurtanın 3 tanesini kullandıklarında 5


yumurta kalır.
8 - 3 = 5
Eksilen Kalan
(Kutudaki (Kullanılmayan
yumurta sayısı.) Çıkan yumurta sayısı.)
(Kullanılan yumurta
sayısı.)
8 Eksilen
3 Çıkan
5 Kalan (fark)

1. Yandaki pastanın bir dilimini


yerseniz geriye kaç dilim pasta
kalır? Söyleyiniz.

94
2. Aşağıdaki boşlukları doldurunuz.

5 - 1 = 4
“5”, çiftlikteki “1”, çiftlikten “4”, çiftlikte
inek sayısı. ayrılan inek kalan inek
sayısı. sayısı.

gruptaki yuvaya giren dışarıda kalan


tavşan sayısı. tavşan sayısı. tavşan sayısı.

bisiklet bisiklet bisiklet


parkındaki parkından ayrılan parkında kalan
bisiklet sayısı. bisiklet sayısı. bisiklet sayısı.
95
3. Aşağıdaki işlemleri yapınız.
.... tüm topların sayısı.
15 - 5 = 10
.... çıkarılan top sayısı.
.... kalan top sayısı.

.... tüm topların sayısı.


.... çıkarılan top sayısı.
9 - 3 =
.... kalan top sayısı.

.... tüm topların sayısı.


18 - 11 =
.... çıkarılan top sayısı.
.... kalan top sayısı.

.... tüm topların sayısı.


12 - 6 = .... çıkarılan top sayısı.
.... kalan top sayısı.

4. Aşağıdaki işlemde kalanı bulunuz.

On dörtten yedi çıktı,


9 kaldı
kaldı. Bu işlemi şekil
üzerinde gösteriniz.
14 - 5 = 9

kaldı

96
Alt Alta Çıkaralım

Tabaktaki elmalardan
birini yedim. İki elma
kaldı. Bu işlemi farklı bir
şekilde gösterelim.

3
3 - 1 = 2
1

2
3 - 1 = 2

Sulamanız gereken 8 saksı çiçekten 5


tanesini suladınız. Sulamanız gereken kaç
saksı kaldığını bulunuz.

- =

97
1. Yukarıdaki resimde çocuk, lobutları ( )
devirmektedir. Atış sonuçlarına göre devrilmeyen
lobut sayılarını bulunuz. Kutucuklara yazınız.

7
5
7 - 5 = 2
2

- =

- =

98
2. Aşağıdaki işlemleri yapınız.

5
2
3

3. Kelebeğin üzerindeki işlemleri yapınız.


İşlemlerin sonuçlarına göre kelebeği belirtilen
renklerle boyayınız.
6-
0

1
-1

7-1
15

11-5
5-1
7-3 9-5
5
6-2 8 -4
10 6
5-0 -5
9-4 4
6-0
8-3

99
Onur, Görsel Sanatlar dersinde kuru boyalarını
getirmediğini fark etti. Hale ise o gün sulu boya ile
resim yapmak istiyordu. Öğretmenine durumu anlattı.
Kuru boyalarının tamamını arkadaşı Onur’a verdi. Her
ikisi de mutlu bir şekilde derslerine devam ettiler.

Hale 20 kaleminin tamamını Bir sayıdan


Onur’a verdi. Hale’nin hiç kuru kendisi çıkarsa
boya kalemi kalmadı. sonuç “sıfır”dır.

20 - 20 = 0

Aldığı harçlığın hepsini harcayan bir çocuk


düşünün. Sizce bu çocuk para biriktirebilir mi?

Aşağıdaki ifadelere uygun işlemleri yazınız.

Sağlam tabak
kalmadı.
1 tabak var. 1 tabak kırıldı.

Patlamamış
balon kalmadı.
3 balon var. 3 balon patladı.

100
1) Kartlar üzerindeki sayılar verilen işlemlerin
sonuçlarıdır. İşlemleri yapıp sonucun bulunduğu
kutucukları boyayınız. Kimin kartındaki sayıların
tamamı boyanmıştır?
8+8 7+1 7+3
16 15 10 12
5+10 6+3
9 15
8 20 8+7 4+4 19+1 17 13

Büşra 9+4 6+6 Berkay

8 adım 6 adım

Gül dım
5a

Mete

Aşağıdaki soruları yukarıda verilen görsele göre


cevaplayınız.
2) a) Mete önce kum havuzuna sonra kaydırağa
gidiyor. Mete’nin kaç adım gittiğini bulunuz.
b) Gül önce kaydırağa sonra kum havuzuna
gidiyor. Gül’ün kaç adım gittiğini bulunuz.
101
3) Nihal ile Nihat çark çevirme oyunu oynuyorlar.
Çarkı çevirdiklerinde gelen sayıları topluyorlar.
Siz de Nihal ile Nihat’a yardım ederek işlemleri
yapınız.

5 + 5 = 5 10 10 + 5 =
5 + 7 = +5 +5 10 + 8 =
+7 +8
5 + 8 = +6 +0 10 + 7 =
5 + 6 = +8 +6 10 + 6 =
+9 +7
5 + 9 = 10 + 0 =

4) Aşağıdaki işlemleri yapınız. İşlemleri uygun


resimlerle eşleştiriniz.

4+6=
4+5=
5+5=

6+4=
3+3=

102
5)

2 3 5 4
Kutuların altlarındaki sayılar, kutuların içlerinde
bulunan boncuk sayılarını göstermektedir.

= 5

= Örnekten yararlanarak
boşluklara gelmesi gereken
= boncuk sayılarını bulunuz.

6) Berna eve 20 tane elma götürmek istiyor.


Hangi yoldan giderse 20 tane elma toplayabilir?
Okları takip ederek bulunuz.

103
7) Tuna’nın 11 balonu vardı. İki balonu uçtu.
Geriye kaç balonu kaldı?

8) Feza bahçede yetişen 17 kavundan 6 tanesini


topladı. Bahçede kaç kavun kaldığını bulunuz.

9) Aşağıdaki işlemleri yapınız.

6 - 3 = 3 10 - 6 = 8 - 5 =

104
10) Aşağıdaki işlemleri yapınız. Çıkan sonuçlara
göre resmi uygun renklerle boyayınız.

105
4.ÜNİTE
1. Bölüm : Paralarımız
2. Bölüm: Doğal Sayılarla
Toplama İşlemi
3. Bölüm: Doğal Sayılarla
Çıkarma İşlemi

106
Paralarımız

Paralarımızı Tanıyalım

1. Aşağıdaki resmi inceleyelim. Neler gördüğümüzü


anlatalım.

1
Resimde gördüğümüz
3
5
etiketler neyi anlatıyor?

Bu tür etiketleri başka nerelerde görebiliriz?


2. Aşağıdaki görselde verilen paraları inceleyelim.

Bu paralardan
hangilerini yaptığımız
alışverişlerde
kullandığımızı söyleyelim.

107
Bunlar kâğıt
paralarımız.

5 Türk Lirası

10 Türk Lirası

20 Türk Lirası

50 Türk Lirası

Bunlar da madenî
s ı n ı kısaca
paralarımız. Lira .
Türk k ı s a ca kr
k u ruşu .
T L ,
g ö s teririz esi
k
olara ası simg
Lir rilir.
Türk ö s t e
1 kuruş 5 kuruş ile g

Sizin harçlığınız
hangi paralardan
10 kuruş 25 kuruş oluşuyor?

50 kuruş 1 Türk Lirası

108
Aşağıda verilen tükenmez kalem 15 Türk Lirasıdır. 15
Türk Lirasını farklı şekillerde ödeyelim.

Tükenmez kalem 15 Türk Lirasıdır.


Bu kalemi almak için

vereceğim.
15

Ben tükenmez kalemin parasını

şeklinde ödeyeceğim.

Ben harçlıklarımı biriktirdim. Kalemin


parasını harçlıklarımla ödeyeceğim.

Siz bu kalemliğin ücretini kaç


farklı şekilde ödeyebilirsiniz?
Söyleyiniz.

12

109
1. Elli kuruş ile aşağıdaki nesnelerden hangisini satın
alabilirsiniz? Söyleyiniz.

50 kr.

2. Aşağıdaki çocuklardan en az parası olan çocuk


kimdir? En fazla parası olan çocuk kimdir?
Coşkun’un parası Ergün’ün parasından kaç lira
fazladır?

Coşkun İrem

Ergün

110
Aşağıdaki nesnelerden
17 Türk Lirası ile
alabileceklerimizi işaretleyelim.

Siz de 17 Türk Lirası


Çanta ve silgi alabilirim.
ile alabileceklerinizi
15 TL + 1 TL = 16
işaretleyiniz.

Aşağıdaki para miktarlarını boşluklara yazınız.

Nuran’ın parası 16 kr.

Nuran Koray
Koray’ın parası

Mine’nin parası

Mine Ahmet’in parası Ahmet

111
Aşağıdaki ürünlerin fiyatlarını tahmin ederek
eşleştirelim.
Sütün fiyatı 3 Türk
lirası olabilir.

Botun fiyatı 100 Türk


lirası olabilir.

Simidin fiyatı 1 Türk


lirası olabilir.

1. Aşağıdaki görselleri inceleyiniz. Verilen


paralar ile altındaki eşyaları satın alabilir misiniz?
Paranız yeterli ise "mavi", yeterli değilse "kırmızı"
renk ile altlarındaki kutucukları boyayınız.

112
2. Aşağıdaki oyuncaklardan gemi ve ayıyı satın
almak için kaç Türk Lirası ödemelisiniz?

15 5
10 12 4

5 4 2

Siz de iki oyuncak


seçiniz. Kaç Türk
Lirası ödeyeceğinizi
hesaplayınız.
+

3. Aşağıdaki resimlere bakınız. Hangi çocuğun


daha çok para biriktirdiğini söyleyiniz.

Okan Zerrin Eren

113
Doğal Sayılarla
Toplama İşlemi
2
Toplama İşleminde Verilmeyeni Bulalım

Ayşe’nin dört oyuncağı


4+2 =6
var. Doğum gününde
hediye gelen oyuncaklarla
birlikte altı tane oyuncağı
oldu. Doğum gününde 4’ün üzerine 6’ya kadar
hediye gelen oyuncak sayalım. 4, 5, 6
1 1
sayısını bulalım. Saydığımız sayı adedini kutucuğa
yazalım.

Dört balonum var.


Kardeşim de iki balon 4 +2=
verdi. Şimdi kaç balonum Toplama
olduğunu bulalım. Nasıl işlemini
bulduğumuzu açıklayalım. yapalım.

Aşağıdaki görselleri inceleyiniz. Verilmeyen balon


sayılarını bularak boş kutucuklara yazınız.

4 + 6 = 10 5 + = 10 + 7 = 10

114
Tamer’in beş kalemi var. Züleyha’nın verdiği kalemlerle
sekiz kalemi oldu. Züleyha’nın Tamer’e kaç kalem
verdiğini bulalım.
5 + = 8

5’in üzerine 8’e kadar 5, 6, 7, 8


sayalım. Kaç sayı saydığımızı 1 1 1
bulalım. Bulduğumuz sayıyı Üç sayı saydık.
kutucuğa yazalım. Cevap: 3

Aşağıdaki kutuların her birinde onar kalem vardır.


Toplam kalem sayısına ulaşmak için eklenen kalem
sayılarını yazınız.

10 + ....... = 17 10 + ....... = 15 10 + ....... = 13

Sedat’ın bir miktar bilyesi var. Kardeşi ona sekiz


bilye verdi. Sedat’ın toplam on bilyesi oldu. Sedat’ın
daha önce kaç bilyesi olduğunu bulalım.
+ 8 = 10
8, 9, 10
8’in üzerine 10’a kadar 1 1
kaç sayı saydığımızı İki sayı saydık.
bulalım. Cevap: 2

115
1. Kutuların üzerindeki sayılar, toplam top sayılarını
göstermektedir. Kutuların kapalı bölümlerindeki top
sayılarını bularak işlemleri yapınız.
6 8 9

+4 =6 + = + =
2. Binalardaki işlem sonuçları çatılara yazılmıştır.
İşlemlerde verilmeyen toplananları bulunuz.

10 15 20
5 + 5 10 + 5 12 + 8
6 + 0 + 15 +
+ 3 + 9 + 1
3. Ağaçlarda saklanmış kuşlar var. Ağaçlara
görsellerdeki kadar kuş konuyor. Ağaçlarda toplam
10 kuş oluyor. Her bir ağaçtaki gizlenmiş kuş sayılarını
bulunuz.

7 + = 10 + = + =

116
Zihinden Toplama İşlemi Yapalım

8 + 6 işlemini zihinden yapalım.


Birinci toplanan olan 8 sayısını
10’a tamamlamak için ikinci
toplananı 2 + 4 şeklinde
yazabiliriz. 8 ile 2 sayısını
8 + 6 = 14 toplarsak 10 olur. Kalan 4
2 4 sayısını da 10 ile toplayarak
işlemi tamamlarız.
10 + 4 = 14

Aşağıdaki işlemleri zihinden yapınız.

8 + 7 = 15 9 + 5 = 8 + 4 =
2 5 1 4
10 + 5 = 15 10 + = + =

7 + 9 = 8 + 5 = 6 + 7 =

+ = + = + =

117
13 + 2 işlemini zihinden yapalım.
Birinci toplananı 10 + 3
13 + 2 = 15 şeklinde düşünelim. 3 ile
2’nin toplamı 5’tir.
10 3 10’un üzerine 5 sayalım.
10, 11, 12, 13, 14, 15
3+2=5 1 1 1 1 1
10 + 5 = 15 Son söylediğimiz sayıyı
kutucuğa yazalım.

1. Aşağıdaki işlemleri zihinden yapınız.

12 + 5 = 17 14 + 2 = 13 + 4 =
10 2 10

10 + 7 = 17 10 + = + =

2. Aşağıdaki işlemleri zihinden yapınız.


10 + 10 = 12 + 3 = 14 + 5 =

9+6= 5+5= 6+6=

7+7= 8+8= 9+9=


118
Çözelim Öğrenelim

Sinan’ın 4 oyuncak arabası var.

Ağabeyi Selim, Sinan’a 2 oyuncak araba daha


verirse
4 + 2 = 6
Sinan’ın 6 oyuncak arabası olur.

1.

Ağaç dalında .... kuş var.


Ağaç dalına 2 kuş daha konarsa + =

ağaç dalı üzerinde ........ kuş olur.


2.

Beren’in ..... tane renkli kalemi var.


Beren’e 3 kalem de annesi verirse + =

Beren’in ..... kalemi olur.


119
Derede ..... kurbağa var.
Onlara 4 kurbağa daha katılırsa + =

derede ..... kurbağa olur.

Otoparkta ..... araba var.


Otoparka 5 araba daha
gelirse + =

otoparkta ..... araba olur.

Ders: Matematik Yandaki sınıfta ..... öğrenci var.


Konu: Problemler
Onlara 5 öğrenci daha
katılırsa + =

sınıfta ..... öğrenci olur.

120
Örneği inceleyiniz. Diğer görsel için bir problem
oluşturunuz ve problemi çözünüz.

Tellerde 10 kuş var. Tellere


3 kuş daha konduğunda kaç
kuş olur?
10 + 3 = 13

Aşağıda verilen problemlerin çözümlerini


yanlarındaki kutucuklara yapınız.
Bilal’in 7 kitabı var. Babası
ona 4 kitap hediye etti.
Bilal’in kaç kitabı oldu?
Baran annesine önce 4
beyaz, sonra 6 kırmızı gül
hediye etti. Baran annesine
kaç gül hediye etti?

İbrahim’in akvaryumunda
10 balığı var. Babası 4 balık
daha aldı. İbrahim’in kaç
balığı oldu?
121
Doğal Sayılarla
Çıkarma İşlemi
3
Zihinden Çıkarma İşlemi Yapalım

14 - 6 işlemini zihinden yapalım.

14 - 6 = 8 6 sayısını 4 ve 2 sayılarının
toplamı olarak düşünelim.
Önce on dörtten dördü
4 2
çıkaralım.
14 - 4 = 10
14 - 4 = 10 Ondan da ikiyi çıkaralım.
10 - 2 = 8 10 - 2 = 8

Aşağıdaki işlemleri zihinden yapınız.


15 - 7 = 8 13 - 6 = 17 - 8 =

5 2
15 - 5 = 10 - = - =
10 - 2 = 8 - = - =

12 - 4 = 11 - 3 = 17 - 9 =

- = - = - =
- = - = - =

122
9 - 4 işlemini zihinden yapalım.

9 sayısı, 5 ile 4 sayılarının toplamından


oluşmaktadır. Dörtten dördü çıkardığımızda
sıfır kalır.
Kalan 5 sayısı işlem sonucudur.

9 - 4 = 5

5 4
4 - 4 = 0

Aşağıdaki işlemleri zihinden yapınız.

11 - 5 = 6 9 - 6 =

6 5

8 - 3 = 7 - 6 =

123
16 - 5 işlemini zihinden yapalım.

16 sayısını 11 ile 5 sayılarının


toplamı olarak düşünelim.
X X X X Beşten beşi çıkardığımızda sıfır
olur.
X Kalan 11, işlem sonucudur.

16 - 5 = 11
11 5

5 - 5= 0

Aşağıdaki işlemleri zihinden yapınız.

16 - 4 = 12 18 - 3 = 15 - 5 =
12 4

16 - 5 = 19 - 3 = 19 - 7 =

12 - 8 = 13 - 7 = 11 - 4 =

124
Aşağıdaki işlemleri zihinden yapınız.

7-3= 4 5-4= 8-6=


17-3=14 15-4= 18-6=

4-3= 7-2= 8-3=


14-3= 17-2= 18-3=

9-5= 7-5= 8-4=


19-5= 17-5= 18-4=

Bingo
Oyun Nasıl Oynanır?
Bu oyun için Ek-1’deki bingo kartı kullanılır.
Öğrenciler de oyunda kullanmak üzere küçük
kâğıtlar hazırlarlar. Öğretmen, öğrencilere
sonuçları 0 ile 9 arasında olan çıkarma işlemleri
sorar. Öğrenciler işlemi zihinden yapar. Sonucu
bingo kartında arar. Sonuç, kartında yazıyorsa
sonucun üstünü küçük bir kâğıt ile kapatır.
Kartındaki sayıların tamamını ilk kapatan öğrenci
oyunu kazanır.
125
Çözelim Öğrenelim-Problem Kuralım

1. Enes’in 9 kalemi var. Enes’in başlangıçtaki


6 tanesini Özgür’e verdi. kalem sayısı 9,
Kaç kalemi kaldı? Özgür’e verdiği kalem
sayısı 6,
9 - 6 = 3 Enes’in kalan kalem
sayısı 3’tür.

2. Aşağıdaki görseli inceleyelim. Görsele uygun


bir problem kuralım. Kurduğumuz problemi çözelim.

Problem kuralım: Eymen bakkaldan 7 tane yumurta


aldı. Yumurtalardan 2 tanesi kırıldı. Geriye kaç sağlam
yumurta kaldı?
Problemi çözelim: 7-2=5 tane sağlam yumurta kaldı.

3. 8-4 işlemini kullanabileceğimiz bir problem


kuralım. Kurduğumuz problemi çözelim.
Problem kuralım: Gülberk’in 8 cevizi var. Cevizlerinden
4 tanesini yerse geriye kaç cevizi kalır?
Problemi çözelim: 8-4=4 cevizi kalır.

126
1. Aşağıdaki problemlerin çözümlerini yanlarındaki
kutucuklara yapınız.
Sınıfımızdaki 20 öğrenciden
5’i başka okullara gitti.
Sınıfımızda kalan öğrenci
sayısını bulunuz.

8 kişi mendil kapmaca


oynuyordu. 4 kişi oyundan çıktı.
Oynamaya devam eden kişi
sayısını bulunuz.

Oya’nın evi ile okulu arasında


18 bina vardır. Oya 3 bina
geçti. Geçmesi gereken kaç
bina kaldığını bulunuz.

2. Aşağıda verilen görsele uygun bir problem


kurunuz. Kurduğunuz problemi çözünüz.

3. 9-7 işlemini kullanabileceğiniz bir problem


kurunuz. Kurduğunuz problemi çözünüz.

127
Başlangıç

Bitiş

Sayı küpü

2 adım ileri git. Oyuncular ilerlemelerini


1 adım ileri git. belirlemek için istedikleri renkte
1 adım geri git. bir kâğıt parçası ile başlangıç
2 adım geri git. noktasında bekler.

Birden altıya kadar numaralandırılmış sayı küpü


atılır. Küpü atan oyuncu gelen sayı kadar ilerler.
Oyun sırası gelen diğer oyuncu sayı küpünü atar,
gelen sayı kadar ilerler. Renkli taşlara gelindiğinde
yukarıdaki yönergeye göre hareket edilir. Çıkışa ilk
ulaşan oyuncu oyunu kazanır.

128
Ünite Değerlendirme

1) Yandaki oyuncak ayı 15 TL’dir.


Oyuncak ayıyı almak için gereken
para aşağıdaki cüzdanların hangisinde
verilmiştir? Kutucuğu işaretleyiniz.

2) Eyüp hikâye kitabı almak istiyor. Kitabın fiyatı


6 TL'dir. Eyüp kitabı alabilmek için hangi cüzdanı
seçmelidir?

3) Aşağıdaki cüzdanlarda verilen paralarla


alınabilecek nesneleri eşleştiriniz.

129
4) Hilmi’nin 20 TL’si var. Aşağıdaki marketten
parası ile alışveriş yapacak. Örnekteki gibi neler
alabileceğini bulunuz. Hilmi’nin yerinde olsaydınız
paranızla neler alırdınız? (Yeşil renkli şeritler
marketin giriş ve çıkışlarını göstermektedir.)

5 2 4 1 5

1 2 4 3 1

1 4 5 2 3

5) Resme uygun işlemi bularak yanındaki kutucuğu


işaretleyiniz.
4+5 1+9
2+7 6+4
2+5 4+4

130
6) Hamza hedef oyunu oynuyor. Vurduğu noktalara
karşılık gelen sayıları topluyor. Hamza’nın ilk atışları
verilmiştir. Verilen sonuçları tutturabilmesi için
vurması gereken sayıları bulunuz.
10+ 10 =20
8+ =15
7+ =13
9+ =16
10+ =18

7) Kutular üzerindeki sayılar toplam top sayılarıdır.


Buna göre kutuların kapalı kısımlarındaki top sayılarını
bulunuz.
9 6 7

6+ =9 + = + =

8) Aşağıdaki işlemleri yapınız. Toplamları aynı olan


işlemleri eşleştiriniz.
5+5 10+10 5+3 9+6 6+7

15+5 7+3 6+2 8+5 10+5

131
9) Bulutların üzerinde verilen işlemleri yapınız.

10+ 7 = 13+ 2 = 16 + 4 = 12+ 6 =

10) Aşağıdaki işlemleri şekillerin içindeki yuvarlakları


kullanarak yapınız.

16 - 6 = 10 14 - 2 = 20 - 10 =

8 - 3 = 9 - 5 =

11) Tavus kuşları üzerindeki işlemleri zihinden yapınız.


10-9

=
10

20-7

10
=
=
-7

-6

-5
= 5=
=

-
20

10-
4= 20 -4=
10-3= 20
3=
20-
10-2= 20-2=
10 20 20-
1=
10-1=

132
12) Aşağıdaki işlemleri yapınız. İşlemlere uygun
olarak kutucuklardaki yuvarlakları boyayınız.

5 +5 =

15 + 4 =
13) Aşağıdaki işlemleri yapınız. Sonuçlara göre
çocukların hangi katlarda yaşadıklarını bulunuz.

12.
11.
10.
9. 10 - 3 = Yağmur
8. 15 - 9 = Tuna
7. 8-7= Yaman
6. 13 - 11 = Merve
5. 14 - 7 = Zeynep
4. 6-3= Halim
3. 10 - 5 = Sabri
2.
1.
133
14) Aşağıdaki soruları resme göre cevaplandırınız.

Çiftlikte 5 kahverengi, Toplama Çıkarma


3 beyaz koyun var.
Tüm koyunların sayısı Toplam
kaçtır? 8
koyun sayısı

Çiftlikte eşek var. Toplama Çıkarma


1 eşek diğerlerinden ayrı.
Bir arada olan eşek
Bir aradaki
sayısı kaçtır? eşek sayısı

Çiftlikte inek var. Toplama Çıkarma


inek ot yiyor.
Ot yemeyen inek sayısı
kaçtır? Ot yemeyen
inek sayısı
134
5.ÜNİTE
Zaman Ölçme

135
Kesirler

Bütün, Yarım

Oğuz ve İrem’in annesi


kahvaltı için gözleme
yaptı. Gözlemeyi iki
parçaya ayırdı. Bir
parçasını İrem’in, bir
parçasını Oğuz’un tabağına
koydu. İrem ile Oğuz’un
anneleri gözlemeyi eş
parçalara ayırmış mıdır?
Söyleyelim.
Anneleri ikinci gözlemeyi de aşağıdaki gibi ayırdı.
Bu paylaşım sizce eşit midir?

Parçalanmamış, eksiksiz,
bütün bir gözleme.
Bütün
Bir bütün gözlemeyi iki eş
parçaya ayırdım. İki
yarım gözleme elde ettim.
Bütün Yarım Yarım
İki yarım gözleme, bir
bütün gözleme eder.

Yarım Yarım Bütün

136
1. Aşağıdaki yiyeceklerden bütün olanları
boyayınız.

2. Aşağıdaki yiyeceklerden yarım olanları


boyayınız.

3. Cümlelerdeki boşlukları yarım ve bütün


ifadeleri ile tamamlayınız.
Bir bütün iki ....................... eder.
İki yarım bir ....................... eder.
137
4. Aşağıdaki nesneleri uygun ifadelerle
eşleştiriniz.

Yarım

Bütün

5. Aşağıdaki ifadelerin karşılarına uygun resimler


çiziniz.

Yarım

Bütün

6. Nesnelerin altına bütün ve yarım


ifadelerinden uygun olanı yazınız.

................. ................. ................. .................


7. Damla, çikolatasının yarısını Serpil ile
paylaşmak istiyor. Ona yardım ediniz. Çikolatanın
yarısını çizerek ayırınız.

138
8. Aşağıda bütün olarak verilen nesneleri
yarımları ile eşleştiriniz.

9. Aşağıdaki geometrik şekillerden her birinin


yarısını boyayınız.

10. Aşağıdaki kutucuk içindeki şekli, bütüne


tamamlayan şekli işaretleyiniz.

11. Aşağıdaki kutucuk içindeki şekli, bütüne tamamlayan


şekli işaretleyiniz.

139
İki Yarım Bir Bütün
Oyun Nasıl Oynanır?
Öğretmen bir öğrenciyi yazı tahtası önüne
kaldırır. "Elma ağacının solunda bir yarım elma
var." der. Öğrenci sol elini havaya kaldırır. Sol eli
havada bekler, öğretmen tekrar: "Elma ağacının
sağında bir yarım elma var." der. Öğrenci
sağ elini de havaya kaldırır. Bu kez öğretmen:
"İki yarım elma bir araya gelir." der. Öğrenci
havadaki ellerini birleştirerek bir bütün elma
oluşturur.

140
Zaman Ölçme
2.
Saatleri Öğrenelim

Resimleri inceleyelim.

Sizin evinizde bunlara benzeyen saatlerden var


mıdır?
Saati hayatımızda nerelerde ve niçin kullanırız?

Şimdi kahvaltı
vakti.
Sen kahvaltıyı
e saat kaçta
Saat üzerind yaparsın?
eye
kısa olan ibr lan
o
akrep, uzun an
v
ibreye yelko
denir.
Saat: Yedi

141
Şimdi okul vakti.
Tam saatlerde Sen okula saat
akrep sayının kaçta gidersin?
an
üzerinde, yelkov
ise 12’nin
üzerindedir. Saat: Sekiz

Şimdi öğle vakti.


Herkes aynı saatte mi
öğle yemeği yer?

Saat: On iki

Şimdi akşam yemeği vakti.


Sen saat kaçta akşam
yemeği yersin?

Saat: Akşam yedi

Şimdi uyku vakti. Sen


saat kaçta uyursun?

Saat: Akşam dokuz


142
1. Aşağıdaki saatleri söyleyiniz.

2. Okunuşları verilen saatlerin akrep ve


yelkovanlarını çiziniz.
Saat: On Saat: Dört Saat: Altı

Saatleri okuyalım.

lerde
Buçuklu saat ın
yelkovan 6’n
üzerinde,
ının Saat: On iki buçuk
akrep iki say
ortasındadır.
Saat: Sekiz buçuk

143
1. Aşağıdaki saatlerin üzerine altındaki saati
gösterecek şekilde akrep çiziniz.

Saat: Üç buçuk Saat: Beş buçuk Saat: Yedi buçuk


2. Aşağıdaki saatlerin üzerine altındaki saati
gösterecek şekilde akrep ve yelkovan çiziniz.

Saat: On buçuk Saat: Dokuz buçuk Saat: Bir buçuk

Saat: İki buçuk Saat: Sekiz buçuk Saat: On

Saat: Dört Saat: İki Saat: Yedi

144
3. Aşağıdaki resim Efe Can’a ait bir günü
anlatıyor. İfadelere göre sıralanmış saatleri çiziniz.
1.
Sabah sekizde kahvaltı
yaparım.
2.
Saat dokuzda okulum
başlar.
3.
Saat on iki buçukta öğle
yemeği yerim.
4.
Saat iki buçukta eve giderim.

5.
Saat üç buçukta ödevimi
yaparım.
6.
Saat dörtte kitap
okumaya başlarım.
7.
Saat yedide akşam
yemeği yerim.
8.
Saat sekizde kardeşim ile
oynarım.
9.
Saat dokuz buçukta uyurum.

145
Gün, Hafta, Ay

Aşağıda verilenleri inceleyelim.

Ben bir haftayım.


Günden fazlayım. Ben bir ayım.
Ben bir günüm. Bir haftada neler Haftadan fazladır
Bir günde neler yaparsın? gün sayım. Bir ayda
yaparsın? neler yaparsın?

Pazartesi MAYIS 2019


Pazartesi
Pazartesi Salı
Salı Çarşamba
Çarşamba Perşembe Cuma
Cuma Cumartesi
Cumartesi Pazar
Pazar

1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30 31

Bugün salı ise yarın çarşambadır.


Bugün cuma ise dün perşembeydi. Bir hafta
Haftanın ilk günü pazartesi günüdür. güyedi
ndür.
Haftanın son günü pazar günüdür.
Cuma gününden sonraki gün cumartesi günüdür.
Cuma gününden önceki gün perşembe günüdür.
146
Aşağıdaki şekil içerisinde verilen haftanın
günlerini bularak boyayınız.
P A Z A R T E S İ P
A A E
Z C U M A L R
A I Ş
R E
C U M A M
B
Ç A R Ş A M B A E

Aşağıdaki takvim üzerinde verilen ayları okuyalım.


Hangi ayda doğduğumuzu söyleyelim.
Ocak Şubat Mart
Pzt. Salı Çar. Per. Cum. Cts. Pzr. Pzt. Salı Çar. Per. Cum. Cts. Pzr. Pzt. Salı Çar. Per. Cum. Cts. Pzr.
1 2 3 4 5 6 1 2 3 1 2 3
7 8 9 10 11 12 13 4 5 6 7 8 9 10 4 5 6 7 8 9 10
14 15 16 17 18 19 20 11 12 13 14 15 16 17 11 12 13 14 15 16 17
21 22 23 24 25 26 27 18 19 20 21 22 23 24 18 19 20 21 22 23 24
28 29 30 31 25 26 27 28 25 26 27 28 29 30 31

Nisan Mayıs Haziran


Pzt. Salı Çar. Per. Cum. Cts. Pzr. Pzt. Salı Çar. Per. Cum. Cts. Pzr. Pzt. Salı Çar. Per. Cum. Cts. Pzr.
1 2 3 4 5 6 7 1 2 3 4 5 1 2
8 9 10 11 12 13 14 6 7 8 9 10 11 12 3 4 5 6 7 8 9
15 16 17 18 19 20 21 13 14 15 16 17 18 19 10 11 12 13 14 15 16
22 23 24 25 26 27 28 20 21 22 23 24 25 26 17 18 19 20 21 22 23
29 30 27 28 29 30 31 24 25 26 27 28 29 30

Temmuz Ağustos Eylül


Pzt. Salı Çar. Per. Cum. Cts. Pzr. Pzt. Salı Çar. Per. Cum. Cts. Pzr. Pzt. Salı Çar. Per. Cum. Cts. Pzr.
1 2 3 4 5 6 7 1 2 3 4 1
8 9 10 11 12 13 14 5 6 7 8 9 10 11 2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
15 16 17 18 19 20 21 12 13 14 15 16 17 18
16 17 18 19 20 21 22
22 23 24 25 26 27 28 19 20 21 22 23 24 25 23 24 25 26 27 28 29
29 30 31 26 27 28 29 30 31 30

Ekim Kasım Aralık


Pzt. Salı Çar. Per. Cum. Cts. Pzr. Pzt. Salı Çar. Per. Cum. Cts. Pzr. Pzt. Salı Çar. Per. Cum. Cts. Pzr.
1 2 3 4 5 6 1 2 3 1
2 3 4 5 6 7 8
7 8 9 10 11 12 13 4 5 6 7 8 9 10
9 10 11 12 13 14 15
14 15 16 17 18 19 20 11 12 13 14 15 16 17 16 17 18 19 20 21 22
21 22 23 24 25 26 27 18 19 20 21 22 23 24 23 24 25 26 27 28 29
28 29 30 31 25 26 27 28 29 30 30 31

147
1. Aşağıdaki şekil içerisinde verilen ay isimlerini
bularak boyayınız.
O C A K E A L T B E K İ M E E A
K E T A R S S L E B A T H L L Ğ
Ş B E M A Y I S Z N İ S A N Z U
U A K I N L L T E M M U Z A E S
B A L M A R T D R P S B İ L L T
A L S S Y E A S S N N N R O Ö O
T E Y Y I E R E C K L M A U Ü S
A T K A S I M Y C B R P N I İ İ
E Y L Ü L A T L A T A R A L I K

2. Ay sırasına göre bulduğunuz ayları


aşağıdaki kutucuklara yazınız.

Ocak
1. 2. 3. 4.

Mayıs
5. 6. 7. 8.

9. 10. 11. 12.

İlk ay hangi aydır?


Son ay hangi aydır?
Eylülden sonra gelen ay hangi aydır?
Mayıstan önce gelen ay hangi aydır?
148
3. Aşağıdaki şekil içine günleri sırası ile yazınız.
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Pazartesi

Dün Bugün Yarın


Dün pazartesi ise yarın hangi gündür?
Bugün cuma ise yarın hangi gündür?
Yarın salı ise bugün hangi gündür?

Akşam
Öğle Gündüz
Gece
Sabah

4. Gülderen’in bir günde neler yaptığını anlatınız.


Siz de bir günde neler yaptığınızı anlatınız.

149
5. Aşağıdaki şekil üzerine günleri yazarak
boşlukları doldurunuz.
Pazartesi
Dün Bugün Yarın
Salı
Salı Çarşamba
Cuma Perşembe
Cuma
Perşembe
Cumartesi
Pazar Pazar

6. Aşağıdaki boşlukları doldurunuz.


Bir hafta ...... gündür.
Salıdan önceki günün adı ........................... dir.
Çarşambadan sonraki günün adı ......................... dir.
Yeni yıl ............... ayı ile başlar.

Gece ve Gündüz Oyunu


Oyun Nasıl Oynanır?
Sınıf içinde oynanan bir oyundur. Öğretmen
oyunun yöneticisidir. Öğretmen, “gece” dediğinde
öğrenciler “uyuma hareketi” yaparlar. Öğretmen
“gündüz” dediğinde öğrenciler “uyanma hareketi”
yaparlar. Bu hareketleri şaşırmadan yapan öğrenci
oyunu kazanır.

150
Geometrik Cisimler
ve Şekiller
3
Cisimleri Özelliklerine Göre Sınıflandıralım

Resimdeki çocukların ne yaptığını anlatalım.


Benim önümdeki oyuncakların
köşeleri yok. Düz yüzleri var. Düz yüzü olanları üst
Yuvarlanabilirler de. üste koyabiliriz.

Bu oyuncakların düz
Benim önümdeki oyuncakların yüzleri ve köşeleri yok.
köşeleri ve düz yüzleri var. Yuvarlanabilirler.

Çocuklar düz yüzü olan oyuncakları üst üste


koyarak bir yapı oluşturdular.
Düz yüzü olmayan oyuncakları üst üste
koyamadılar. Neden üst üste koyamadıklarını
açıklayalım.
151
1. Nesneleri benzedikleri geometrik cisimler ile
eşleştiriniz.

152
2. Nesneleri uygun özellikteki kutularla eşleştiriniz.
Eşleştirdiğiniz kutu ile aynı renge boyayınız.

Köşesi ve
düz yüzü Yuvarlanabilen
olan nesneler
nesneler

153
3. Başak, bazı nesneleri kullanarak aşağıdaki
yapıyı oluşturdu. Siz de istediğiniz nesneleri
kullanarak farklı yapılar oluşturunuz.

154
4. Aşağıdaki cisimlerin bir yüzü kullanılarak
şekiller çizilmiştir. Çizilen şekilleri ait olduğu cisim
ile eşleştiriniz.

155
Geometrik Şekillerin Köşe ve Kenarlarını Tanıyalım

Aşağıdaki resmi inceleyelim.

Futbol sahasını sınırlayan düz çizgiler sahanın


kenarlarıdır. Kenarların birleştiği noktalar sahanın
köşeleridir.
Futbol sahasında,
Futbol sahasında, bayraklar sahanın
bayraklar ve kale köşelerindedir.
direkleri sahanın Kale direkleri
neresindedir? ise sahanın kısa
kenar çizgileri
üzerindedir.

1. Aşağıdaki görsellerin kenarlarını renkli kalemle


çiziniz.

156
2. Aşağıdaki çizgileri birleştiriniz. Oluşan
şekillerin köşelerine kırmızı kaleminiz ile nokta
koyunuz.

3. Aşağıdaki şekillerin kenar ve köşelerini sayınız.


Kenar ve köşe sayılarına göre verilen renklere
boyayınız.
3 köşesi, 3 kenarı olanları renge boyayınız.
4 köşesi, 4 eşit uzunlukta kenarı olanları
renge boyayınız.
4 köşesi, 2 uzun ve 2 kısa kenarı olanları
renge boyayınız.

157
Benim adım kare. 4 köşem,
4 kenarım var. Bütün kenar
uzunluklarım eşittir.

Benim adım üçgen. 3 köşem,


3 kenarım var.

Benim adım dikdörtgen.


4 köşem, 4 kenarım
var. Karşılıklı kenar
uzunluklarım birbirine
eşittir.

Benim adım çember. Köşem


ve kenarım yok.

158
Aşağıdaki noktaları düz çizgiler ile birleştirelim,
üçgen oluşturalım.

1. Aşağıdaki kareli kağıda farklı büyüklükte


üçgenler çiziniz.

2. Geometri tahtanızda lastikleri kullanarak


aşağıdaki gibi üçgenler oluşturunuz.
Masanızın üzerinde
sayma çubuklarınızı
kullanarak üçgenler
oluşturunuz.

159
Aşağıdaki noktaları düz çizgiler ile birleştirelim,
kare oluşturalım.

1. Aşağıdaki kareli kağıda farklı büyüklüklerde


kareler çiziniz.

2. Geometri tahtanızda lastikleri kullanarak


aşağıdaki gibi kareler oluşturunuz.
Masanızın üzerinde
sayma çubuklarınızı
kullanarak kareler
oluşturunuz.

160
Aşağıdaki noktaları düz çizgiler ile birleştirelim,
dikdörtgen oluşturalım.

1. Aşağıdaki kareli kağıda farklı büyüklüklerde


dikdörtgenler çiziniz.

2. Geometri tahtanızda lastikleri kullanarak


aşağıdaki gibi dikdörtgenler oluşturunuz.
Masanızın üzerinde
sayma çubuklarınızı
kullanarak
dikdörtgenler
oluşturunuz.

161
Yukarıdaki basketbol potası, halkalar, simit ve
bisiklet tekerleklerini inceleyelim. Bu nesneleri
çember modeline örnek olarak verebiliriz.

1. Çizgileri birleştiriniz. Çemberler oluşturunuz.

2. Geometri tahtanızda lastikleri kullanarak


aşağıdaki gibi çemberler oluşturunuz.

Masanızın üzerinde
oyun hamuru ile
çemberler oluşturunuz.

162
3. Aşağıdaki treni oluşturan kare, üçgen,
dikdörtgen ve çemberlerin içlerini boyayınız.

4. Treni oluşturan şekillerin sayılarını aşağıdaki


kutucuklara yazınız.
Üçgen Kare Çember Dikdörtgen

163
Geometrik
Örüntüler
4
Örüntüyü Tanıyalım

1. Aşağıdaki resmi inceleyelim.

Sudenaz ve Elif yaptıkları kolyelerde hangi renk


boncukları kullanmışlardır?
Yaptıkları kolyelerde boncuklar nasıl bir kurala
göre sıralanmıştır? Açıklayalım.
Sudenaz, bir mavi, bir kırmızı boncuk sıralamıştır.
Elif, boncuklarını iki mavi, iki kırmızı şeklinde
sıralamıştır.
Siz olsaydınız bu kolyedeki boncukları nasıl
sıralardınız?

164
2. Tren vagonlarındaki geometrik şekillerin
sıralanışını inceleyelim.

Vagonlardaki şekiller bir üçgen, bir çember


şeklinde sıralanmıştır.

Aşağıdaki tren Şekiller kare, üçgen,


vagonlarında üçgen şeklinde
şekiller nasıl sıralanarak devam
sıralanmıştır? etmiştir.

3. Aşağıdaki geometrik şekillerin sıralanışını inceleyelim.


Sıralanış kuralını bulalım.
Sıralanış kuralı

Sıralanış kuralı

165
1. Aşağıdaki şekiller bir kurala göre sıralanarak
örüntüler oluşturulmuştur. Örüntüleri inceleyiniz.
Örüntülerde eksik bırakılan şekilleri çiziniz.

..................

.......... ...........
2. Aşağıdaki örüntülerde soru işareti olan
yerlere hangi cisim gelmelidir? Yanda verilen
cisimlerden doğru olanı bulup işaretleyiniz.

?
................

?
................

?
................

?
................

166
3. Ayının yuvasına giden yoldaki şekilleri
inceleyiniz. Şekiller bir kurala göre sıralanmıştır.
Şekilleri, verilen renklerde boyayarak ayıyı
yuvasına götürünüz.

4. Aşağıdaki örüntü kurallarını belirleyiniz. Bu kurala


göre örüntüleri devam ettiriniz.

............. .............

............. .............

............. ............. ............

167
Örüntü Oluşturalım

Aşağıdaki şekilleri kullanarak örüntü oluşturalım.

Oluşturduğumuz örüntünün kuralını söyleyelim.


Aşağıdaki kareli kâğıt üzerine oluşturulan örüntüyü
inceleyelim. Bu örüntüye benzer bir örüntü de
defterimize oluşturalım.

1. Aşağıdaki şekilleri kullanarak altlarına


örüntüler oluşturunuz.

168
2. Karınca aşağıda verilen kurala göre şekillere
basarak yürüyor. Karıncayı oklar çizerek yürütünüz.
Yuvasına ulaştırınız.

KURAL

169
Geometrik Şekillerle Oyun Oynayalım
Oyun Nasıl Oynanır?
Her geometrik şekil alt alta ve
yan yana bir kez kullanılır.
Her geometrik şekil her farklı
renkli bölgede bir kez kullanılır. Şekilleri yerlerine
önce yerleştiren öğrenci oyunu kazanır.

170
1) Aşağıdaki resimleri inceleyiniz. Altındaki
cümleleri bütün ve yarım ifadelerini kullanarak
tamamlayınız.

İki ................ elma bir ................... elma eder.

Bir .................... elma iki .................... elma eder.

2) Aşağıdaki nesnelerin altına yarım ve bütün


ifadelerinden uygun olanı yazınız.

................ ................ ................ ................

171
3) Aşağıdaki her bir şeklin yarısını boyayınız.

172
4) Ortada verilen saatlere göre boş olan
saatlerin akrep ve yelkovanlarını çiziniz.
BirBirsaat
saat önce
önce Saat
Saat İkiİki saat
saat sonra
sonra

5) Bugüne göre dün ve yarının altındaki boşlukları


doldurunuz.

Dün Bugün Yarın


Çarşamba
Pazartesi
Salı
Cuma
Pazar
Perşembe
Cumartesi

173
6) Aşağıdaki cisimlerden köşesi olanın altındaki
kutucuğu boyayınız.

7) Yandaki geometrik cisme


benzeyen cismin altındaki
kutucuğu boyayınız.

8) Aşağıdaki geometrik cisimlerden köşesi olmayanı


boyayınız.

174
9) Robotu oluşturan şekilleri sayınız. Her geometrik
şekilden kaç tane olduğunu yazınız.

Kare ................................
Dikdörtgen ..................

Çember..........................

Üçgen .............................

10) Özellikleri verilen geometrik şekilleri yanlarına


çiziniz.
Özellikler Şekil

3 köşesi, 3 kenarı vardır.

4 köşesi, 2 uzun ve 2 kısa


kenarı vardır. Karşılıklı kenar
uzunlukları birbirine eşittir.
4 köşesi, 4 kenarı vardır.
Bütün kenar uzunlukları
birbirine eşittir.

Köşesi ile kenarı yoktur.

175
11) Aşağıdaki örüntüde eksik olan şekli çiziniz.

............
12) Aşağıdaki örüntünün kuralını bulunuz ve
işaretleyiniz.

13) Aşağıdaki örüntüyü devam ettirirsek 10. sıraya


gelecek şekli işaretleyiniz.

14) Aşağıdaki örüntülerde verilen boş kutucuklara


uygun şekilleri çizerek doldurunuz.

176
6.ÜNİTE

177
Veri Toplama ve
Değerlendirme

Tabloları Okuyalım

1. Serdar pazartesi günü için okul çantasını hazırlıyor.


Resmi inceleyelim, aşağıdaki soruları cevaplayalım.

a. Serdar neye göre çantasını hazırlıyor?


Serdar çantasını haftalık ders programına
göre hazırlıyor.
b. Serdar’ın pazartesi günü hangi dersleri
vardır?
Serdar’ın pazartesi günü Hayat Bilgisi,
Türkçe, Matematik, Beden Eğitimi ve Oyun,
Serbest Etkinlik dersleri vardır.

c. Biz de arkadaşlarımıza, salı günü hangi


derslerimiz olduğunu söyleyelim.

178
2. Aşağıdaki tabloda bazı derslerin haftalık saatleri
verilmiştir. Tabloyu inceleyelim, aşağıdaki soruları
tabloya göre cevaplayalım.
Tablo: Haftalık Ders Saatleri

Ders Adı Ders Saati

Hayat Bilgisi 4

Matematik 5

Türkçe 10

Müzik 1

a. Tablonun adını söyleyelim.


Tablonun adı, Haftalık Ders Saatleri’dir.

b. Haftada kaç ders saati Hayat Bilgisi dersi


vardır?
Haftada 4 ders saati Hayat Bilgisi dersi vardır.

c. Haftada kaç ders saati Matematik dersi vardır?


Haftada 5 ders saati Matematik dersi vardır.

ç. Haftada kaç ders saati Türkçe dersi vardır?


Haftada 10 ders saati Türkçe dersi vardır.

d. Haftada kaç ders saati Müzik dersi vardır?


Haftada 1 ders saati Müzik dersi vardır.
179
1. Fidan’ın öğretmeni, vücudumuza gerekli olan
besinleri yeterli miktarda almamıza, sağlıklı beslenme
dendiğini anlattı. Gereğinden fazla tüketiminin ise
obez olmamıza neden olabileceğini söyledi.
Öğrencilerinden beslenme çantalarını verdiği tabloya
göre hazırlamalarını istedi.
Fidan beslenme tablosuna bakarak pazartesi günü
için beslenme çantasını hazırladı. Tabloyu inceleyerek
soruları cevaplayınız.
Tablo: 1-A Sınıfı Beslenme Tablosu
Günler Yiyecekler ve içecekler

Pazartesi Süt, kek, meyve


Salı Zeytin, peynir, ekmek, süt
Çarşamba Ayran, börek, meyve
Perşembe Meyve suyu, kek, kuru yemiş
Cuma Süt, ballı ekmek, kuru yemiş
Fidan pazartesi günü hangi yiyecek ve içecekleri
okula getirecek?
Süt, ballı ekmek ve kuru yemiş getirilen gün
hangisidir?
Haftada kaç gün süt getiriliyor?
Fidan hangi günler okula kek getirecek?
180
2. Ocak ayındaki hava olayları tablosunu
inceleyiniz. Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

Tablo: Ocak Ayı Hava Olayları

Hava Olayı Gün Sayısı

11

Ocak ayında hava kaç gün güneşlidir?


Ocak ayında hava kaç gün kar yağışlıdır?
Ocak ayında hava kaç gün yağmurludur?
Ocak ayında hava kaç gün bulutludur?
Ocak ayında en fazla görülen hava olayı
hangisidir?

181
Mart 3. Uras, mart ayında her
Pzt. Salı Çar. Per. Cum. Cts. Pzr. cumartesi günü bağlama
1 2 3
4 5 6 7 8 9 10 kursuna gidiyor. Uras, mart
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24 ayında kaç gün kursa
25 26 27 28 29 30 31
gitmiştir?

4. Mart ayının ilk ve son günleri hangi günlerdir?

5. Orhan hikâye kitabı almak istiyor. Cüzdanındaki


paralar tablodaki gibidir. Tabloyu inceleyiniz. Soruları
cevaplayınız.
Tablo: Orhan’ın Cüzdanındaki Paralar
Para Para Adedi
Bir Türk Lirası 3
Beş Türk Lirası 8
On Türk Lirası 2

Tabloya göre Orhan’ın cüzdanında kaç adet


10 TL vardır?
Orhan’ın cüzdanında kaç adet 5 TL vardır?
Orhan’ın cüzdanında kaç adet 1 TL vardır?
Orhan’ın cüzdanındaki 5 TL’lerin toplamı kaç
liradır?

182
Uzunluk Ölçme
2
Uzunlukları Karşılaştıralım

Resmi inceleyelim. Resimdeki hayvanların boy


uzunluklarını karşılaştıralım.

Resimde boyu en uzun olan hayvan zürafadır.


Resimde boyu en kısa olan hayvan maymundur.
Fil maymundan daha uzundur.
Fil zürafadan daha kısadır.
Sınıfınızdaki en uzun boylu arkadaşınız kimdir?
Adını söyleyiniz.
183
1. Ağaçlardan daha 2. Çocuklardan daha
uzun olanın altındaki kısa olanın altındaki
kutucuğu boyayınız. kutucuğu boyayınız.

3. En uzun zürafayı
kahverengiye, en kısa
zürafayı sarı renge
boyayınız.

4. Aşağıdaki kalemden daha uzun bir kalem çiziniz.

5. Aşağıdaki mor çubuktan daha kısa bir çubuk


çiziniz.

184
6. Aşağıdaki kalemleri uzunluklarına göre
karşılaştırınız. Kalemlerin altındaki soruları
cevaplayınız.

Mavi kalem, uzunluğuna göre hangi kalemler


arasında yer alır? Çizerek taşıyınız.
En uzun kalem hangi renktir?
Sarı kalem hangi renk kalemlerden daha uzundur?
Pembe kalem hangi renk kalemden daha kısadır?

7. Aşağıdaki çocukların boylarını uzundan kısaya


doğru sıralayınız. Resimlerin altına kaçıncı sırada
olduklarını sıra sayılarını kullanarak yazınız.

185
Haydi Biz de Ölçelim

Efe, sınıfının kapısı ile öğretmen masası arasını


ölçtü.
Kapı ile öğretmen
masası arası 9 adım.

Efe, kapı ile öğretmen masası arasını hangi


ölçme aracı ile ölçmüştür? Söyleyelim.
Kapı ile öğretmen masası arası kaç adımdır?
Biz de kendi sınıfımızda öğretmen masası ile
kapı arasını kendi adımımız ile ölçelim.

Ayşe sırasının boyunu 7


karış olarak ölçtü. Siz de
sıranızın boyunu karışınızla
ölçünüz.

186
Ben 16 ayak
uzunluğunda ölçtüm.

Barış ile kardeşi odalarındaki halının boyunu


ölçtüler. Barış halının boyunu 13 ayak olarak
ölçtü. Kardeşi kaç ayak uzunluğunda ölçmüş?
Farklı sonuçlar elde etmelerinin sebebi ne
olabilir? Söyleyelim.

Tahtanın uzunluğu
3 kulaç.

1. Sınıfınızdaki tahtanın boyunu kulacınız ile


ölçünüz. Ölçümünüzü sınıfınızdaki arkadaşlarınızın
ölçümleri ile karşılaştırınız.
187
2. Tunahan, silgisinin boyunu
üç parmak uzunluğunda ölçtü.
Siz de silginizin kaç parmak
uzunluğunda olduğunu ölçünüz.

ölçmek
uklar rı Ölçüm
zun l ölçme yaparken
U
elikle bi
nc
için ö ıç ve bitiş z. gelme aracı üst
m ü
g yi boşlu elidir. Ar ste
başlan belirlemeli k kal
mama ada

nokta lıdır.

3. Bir nesnenin uzunluğunu ölçerken uygun ölçme


aracını seçmelisiniz. Sınıf tahtasının uzunluğunu
hangi ölçme araçları ile ölçebilirsiniz? İşaretleyiniz.

188
4. Daha önce kullandığınız ölçme araçlarını
hatırlayınız. Hangi farklı ölçme araçlarını
kullanabilirsiniz?
5. Kareli kâğıt üzerindeki kalemtıraşın kaç kare
uzunluğunda olduğunu kareleri sayarak bulunuz.

6. Aşağıdaki masanın boyu kaç kalem


uzunluğundadır?

Masanızın boyunu kendi kaleminizle ölçünüz.


Ölçümünüzü arkadaşlarınızın ölçümleri ile
karşılaştırınız.
189
Uzunlukları Tahmin Edelim

Öğretmen masasının
boyunun kaç karış
uzunluğunda olduğunu
tahmin edelim.
Tahmin: .... karış.
Öğretmen masasının boyunu kendi karışımız
ile ölçelim.
Ölçüm sonucu: .... karış.
Tahminimiz ile ölçüm sonucumuzu
karşılaştıralım.

Yukarıdaki kalemin kaç ataş uzunluğunda olduğunu


tahmin ediniz.
Tahmin: .... ataş
Kalemin kaç ataş uzunluğunda olduğunu ölçünüz.
Ölçüm sonucu: .... ataş
Tahmininiz ve ölçüm sonucunuzu karşılaştırınız.
Aynı kalemin uzunluğunu seçtiğiniz başka bir
ölçüm aracı ile tahmin ediniz. Bu kalemi ölçmek
için başka hangi araçları kullanabilirsiniz?

190
Sıvı Ölçme
3
Sıvıları Ölçelim

Ayça ve annesi
misafirleri için kek
yapmak istediler.
Kek için aşağıdaki
malzemeleri
hazırladılar.

3 yumurta
1 bardak sıvı yağ
3 fincan süt
1 bardak şeker
1 tatlı kaşığı limon suyu
2 bardak un ve kabartma tozu
Ayça ve annesi hangi sıvı malzemeleri
kullanıyorlar? Söyleyelim.
Kullandıkları sıvı malzemeleri hangi ölçme
araçlarıyla ölçüyorlar? Söyleyelim.
Sıvıları ölçmek için başka hangi araçları
kullanabiliriz? Düşünelim.
191
1. Sıvıları ölçmek için
süt, kullanabileceğimiz araçların
e,
u, sirk ğı, altındaki kutucukları işaretleyiniz.
nz in, s ytinya deler
Be n, ze mad
a i
ayr ot gib lerdir.
maz madde
sıvı

2. Kutay’ın annesi, marketten aşağıdaki yiyecek


ve içecek maddelerini aldı. Aldıklarından hangisini
bardakla ölçebilir? Altındaki kutucuğu işaretleyiniz.

192
3. Sıvıları ölçmek için kullanılabilen araçların
altındaki kutucuğu işaretleyiniz.

4. Yandaki süt şişesinin kaç bardak


süt alabileceğini tahmin ediniz.
Tahmininizi yazınız.
Tahmin: .... bardak.
5. Kovadaki suyu daha kısa sürede boşaltabilecek
nesneyi işaretleyiniz.

6. Aşağıdakilerden daha az su alan nesnenin


altındaki kutucuğu işaretleyiniz.

193
Sıvı Miktarlarını Karşılaştıralım

1. Bardaklardaki sıvı miktarlarını inceleyelim.

1. bardak 2. bardak 3. bardak


tamamı dolu yarısı dolu boş
2. Aşağıdaki bardakların içindeki meyve suyu
miktarlarını karşılaştıralım. Soruları cevaplayalım.

1. bardak 2. bardak 3. bardak 4. bardak 5. bardak

Bardaklardan hangisinin tamamı doludur?


Bardaklardan hangisi boştur?
Hangi bardağın yarısı doludur?
En az meyve suyu hangi bardaktadır?
2. bardakta hangi bardaktan daha çok meyve
suyu vardır?
5. bardakta hangi bardaktan daha az meyve
suyu vardır?

194
1. Aşağıdaki bardakları yarısına kadar dolu
olacak şekilde boyayınız.

2. Şişelerdeki sıvı miktarlarını çoktan aza doğru


sıralayınız. Kaçıncı sırada olduklarını şişelerin
altındaki kutucuklara yazınız.

3. Sürahilerdeki sıvı miktarlarını azdan çoğa


doğru sıralayınız. Kaçıncı sırada olduklarını
sürahilerin altındaki kutucuklara yazınız.

195
1) Günlük televizyon programını gösteren tabloyu
inceleyiniz. Soruları cevaplayınız.

Tablo: Günlük Televizyon Programı

Günlük Televizyon Programı

Program Başlama Saati

Sabah Haberleri 7.00

Yemek Programı 8.00

Çizgi Film 10.00

Belgesel 11.00

Tabloya göre çizgi film saat kaçta


başlayacaktır?
Tabloya göre sabah haberleri saat kaçta
başlayacaktır?
Tabloya göre yemek programından sonra
başlayan programlar hangileridir?

196
2) Tabloyu inceleyip soruları cevaplayınız.
Tablo: Atık Pil Toplama Kampanyası

Kampanyaya Katılan Sınıflar Toplanan Pil Sayısı

1-A 18

1-E 20

Hangi sınıflar atık pil toplama kampanyasına


katılmıştır?
1-A sınıfının topladığı pil sayısı kaçtır?
1-E sınıfının topladığı pil sayısı kaçtır?
Hangi sınıf daha fazla pil toplamıştır?

3) İklim, halının boyunu kaç ayak uzunluğunda


ölçmüştür? Sayınız. Aşağıdaki boşluğa yazınız.
Halının boyu ....... ayak uzunluğundadır.

197
4) İlker, iki ağaç arasını kaç adım atarak ölçmüştür?
Yazınız. .... adım.

5) Dila, masanın kısa kenarını 3 karış olarak


ölçtü. Masanın uzun kenarı kısa kenarından 4
karış daha uzundur. Masanın uzun kenarı kaç
karıştır?

6) Yapıştırıcının boyu 4 parmak uzunluğundadır.


Kalemin boyu yapıştırıcının boyundan 5 parmak
daha uzundur. Kalemin boyu kaç parmak
uzunluğundadır?

7) Tırtıllardan kısa olanı sarıya, uzun olanı yeşile


boyayınız.

198
8) Neslihan ile Mustafa’nın arasındaki uzaklık kaç
adımdır? Yazınız.

....... adımdır.
9) Yarısına kadar dolu olan bardağın altındaki
kutucuğu işaretleyiniz.

10) Akvaryumu hangisi ile daha kısa


sürede doldurabilirsiniz? Altındaki
kutucuğu boyayınız.

11) Yandaki kova 10 sürahi su ile


dolmaktadır. Kovaya 4 sürahi su
koydunuz. Kovanın dolması için kaç
sürahi daha su koymalısınız?
199
CEVAP ANAHTARI
1. ÜNİTE 2. ÜNİTE
1) içinde, önünde, üstünde, 1) 1 2 3

etrafında, uzakta 4 5 6
7 8 9
0

2) Öğrenciye bırakılmıştır.
3) 2) tavşan 8, sincap 4,
ördek 6, horoz 0
3)
4) 16 17 18 11 12 13 18 19 20

4) Öğrenciye bırakılmıştır.

5) sandalye 5) Futbolcu sayısı ile top


sayısı eşittir.
6) çanta, kitap, kalem
açacağı 6) Havuç sayısı daha fazladır.
7) Örümceklerin solundaki
7) inek
fanusta bulunan balık sayısı
8) bisiklet daha azdır.
9) fil 8) Onluk Birlik Onluk Birlik
1 8 1 2
10) maymun yeşil
9) Balıklar Onluk Bloklar
fil mavi Onluk Birlik Sayı Onluk Birlik Sayı
1 1 11 2 0 20

10) koyun
tavşan
kedi ile köpeğin arasında
11) 2., 3., 1., 4.

200
CEVAP ANAHTARI
3. ÜNİTE 4. ÜNİTE
1) Büşra 1) sarı cüzdan
2) a) 11 adım b) 14 adım 2) kırmızı cüzdan
3) 1. Çark: 10, 12, 13, 11, 14 3) yeşil cüzdan tarak
2. Çark: 15, 18, 17, 16, 10 kırmızı cüzdan ekmek
mavi cüzdan ayakkabı
4) 4+6=10 inekler
4+5=9 koyunlar 4) Öğrenciye bırakılmıştır.
5+5=10 horozlar 5) 4+4
6+4=10 keçiler 6) 7, 6, 7, 8
3+3=6 tavşanlar
7) 6+3=9
5) 8, 9, 6 5+1=6
6) Öğrenciye bırakılmıştır. 3+4=7

7) Tuna’nın 9 balonu 8) 10+10 15+5


kalmıştır. 5+3 6+2
9+6 10+5
8) 11 6+7 8+5
9) 4, 3 9) 17, 15, 20, 18
10) Öğrenciye bırakılmıştır. 10) 12, 10, 5, 4
11) Öğrenciye bırakılmıştır.
12) 10, 19
13) 7, 6, 1, 2, 7, 3, 5
14) 4-1-çıkarma-3
6-2-çıkarma-4

201
CEVAP ANAHTARI
5. ÜNİTE 6. ÜNİTE
1) yarım-bütün, bütün-yarım 1) 10.00, 07.00, çizgi film,
2) bütün-yarım-bütün-yarım belgesel
3) Öğrenciye bırakılmıştır. 2) 1-A, 1-E, 18, 20, 1-E
4) Öğrenciye bırakılmıştır. 3) 12
5) salı-perşembe, pazar- 4) 7
salı, pazartesi-çarşamba, 5) 7
perşembe-cumartesi, 6) 9
cumartesi-pazartesi,
7) Soldaki tırtıl yeşil
çarşamba-cuma,
cuma-pazar Sağdaki tırtıl sarı
6) 7) 8) 6
9)

8) 9) kare 11
dikdörtgen 6
çember 4 10)
üçgen 4
10) üçgen, dikdörtgen,
kare, çember
11) 12) 11) 6

13) 14)

202
SÖZLÜK
A
adım: Yürümek için yapılan ayak atışlarından her biri.
akrep: Saatin iki ibresinden küçüğü.
akvaryum: Tatlı veya tuzlu su hayvanlarının ve su bitkilerinin yapay bir
ortamda beslendiği ve yetiştirildiği cam su kabı.
alt: Bir şeyin yere bakan yanı, üst karşıtı.
arka: Bir şeyin temel tutulan yüzünün tam ters yanı, ön karşıtı.
art arda: Arka arkaya.
az: Alışılmış olandan veya gerekenden eksik.
B
bilye: Çocukların oynamak için kullandığı taş, maden, toprak, cam gibi
maddelerden yapılmış küçük yuvarlak nesne, misket.
biriktirmek: Bir şeyi ölçülü kullanarak artırmak, tasarruf etmek.
boy: Uzunluk.
bütün: Eksiksiz, tam, parçalanmamış.
Ç-D
çıkan: Çıkarma işleminde bütünden alınan sayı.
çıkarma işlemi: Sayılar arasındaki farkı bulma işlemi, eksiltme işlemi.
çiftlik: Tarım yapılan, hayvan yetiştirilen, çalışanlarının da oturması için
evler bulunan geniş toprak parçası.
çok: Sayı, nicelik, değer bakımından büyük olan.
durak: Taşıtların durabileceği yer.
E-F
eksilen: Çıkarma işleminde ilk sayı.
eş: Birbirinin aynı olan iki şeyden her biri.
eşlemek: Benzer iki şeyi bir araya getirmek.
etiket: Bir malın tür, miktar, fiyat vb. nitelikleri veya kitap, defter vb.
şeylerin kime ait olduğunu belirtmek için üzerlerine konulan küçük kâğıt.

203
etraf: Çevre.
fark: Çıkarma işleminin sonucu.
fener: İçinde ışık kaynağı bulunan aydınlatma aracı.
G
gereç: Belirli bir işi yapmak için kullanılması gereken maddeler, malzeme.
gözleme: İçine peynir, kıyma, patates vb. konularak yufkadan hazırlanan,
sacda veya yağda kızartılan bir hamur işi, dürme.
grup: Ortak özellikleri olan varlıklar, nesneler bütünü.
H-İ
hafif: Tartıda ağırlığı az gelen, ağır karşıtı.
harçlık: Ufak tefek gereksinimler için harcanacak para.
ibre: Ölçü aletleri, saat ve göstergelerde sayı veya işaret göstermeye
yarayan hareketli iğne.
iskele: Deniz taşıtlarının yanaştığı, çoğu tahta ve betondan yapılmış,
denize doğru uzanan yer.
K-L
karış: Gergin bir şekilde açılmış olan elde başparmak ile küçük parmağın
arasındaki uzaklık.
kefe: Terazi gözlerinden her biri.
kulaç: Gergin bir şekilde açılmış olan kollarda iki elin parmak uçlarının
arasında kalan uzaklık.
kumbara: Para biriktirmek için kullanılan, bozuk veya kâğıt para atılan,
deliği olan metal, toprak veya plastikten yapılmış küçük kap.
kurs: Resmî veya özel kuruluşlarca ilgililere belirli bir konuda bilgi, beceri
ve davranış kazandırmak amacıyla düzenlenen, derslere dayanan ve
belirli bir süresi olan eğitim etkinliği.
küp: Bütün yüzleri birbirine eşit karelerden oluşan dik prizma.
lobut: Kol gücünü geliştirmek için gürgenden jimnastik aracı.
M-N
madenî: Madenden yapılmış.
miktar: Bir şeyin ölçülebilen, sayılabilen veya azalıp çoğalabilen durumu,
nicelik.

204
model: Bir nesnenin benzer şekli.
nesne: Her türlü cansız varlık, şey.
O-Ö-R
obezite: Çok şişmanlık.
ortak: Birden çok kimse veya nesneyi ilgilendiren, onlara özgü olan,
onların katılmasıyla oluşan, müşterek.
ön: Bir şeyin esas tutulan yüzü, arka karşıtı.
örüntü: Olay veya nesnelerin düzenli bir biçimde birbirini takip ederek
gelişmesi.
özellik: Bir şeyin benzerlerinden veya başka şeylerden ayrılmasını sağlayan
nitelik.
rakam: Sayıları göstermek için kullanılan işaretlerden her biri.
ritmik sayma: Bir kural dahilinde sayı aralıklarını değiştirmeden ileri, geri
sayma.
S-T
saat: Günün hangi anı olduğunu gösteren alet.
tablo: Birbiriyle olan ilgilerine göre düzenlenerek yazılmış şeylerin hepsi.
tahmin: Yaklaşık olarak değerlendirme.
terazi: Bir kolun iki ucunda asılı iki kefeden oluşan tartı.
toplam: Toplama işleminin sonucu.
toplama işlemi: Sayıları birbirine ekleyip toplamını bulma işlemi.
toplanan: Toplama işleminde toplamı oluşturan sayılardan her biri.
U-Ü
uzun: İki ucu arasında fazla uzaklık olan.
üstünde: Belirli bir şeye göre daha üstte olma.
Y-Z
yarım: Bir bütünü oluşturan iki eş parçadan her biri.
yelkovan: Saatin dakikaları gösteren ve akrepten daha uzun olan ibresi.
zihin: Anlayış, kavrayış.

205
KAYNAKÇA
Altun, M. (2002). Matematik Öğretimi. Bursa: Alfa Yayınları.

MEB, (2018). Matematik Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2,


3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı.

TDK. (2013). İlköğretim Okulları İçin Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil
Kurumu Yayınları.

TDK. (2012).Yazım Kılavuzu. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.

Van De Walle, J. A., Karp, K. S. ve Bay-Williams, J. M. (2016). İlkokul ve


Ortaokul Matematiği Gelişimsel Yaklaşımla Öğretim. Ankara: Nobel.

GÖRSEL KAYNAKÇA
Aşağıda sayfa numarası belirtilen görseller www.shutterstock.com sitesinden
12.05.2017 ve 12.10.2018 tarihlerinde telifi ödenerek alınmıştır.
s. 29. 49299358, s. 97. 38951986,
s. 33. 376919101 s. 103. 83879071,
s. 48. 230368831, s. 103. 682689334,
s. 48. 143455714, s. 105. 671633446,
s. 48. 502940017, s. 118. 255673501,
s. 48. 303584036, s. 165. 323183480
s. 48. 517635484, s. 198. 404962870
s. 56. 319785119 s. 198. 555529033
s. 57. 281475917,
s. 64. 99141740
s. 69. 292775384,
s. 76. 95287018
s. 94 447249985,
s. 94 615578666

206
EK-1 Bingo Kartları

0 1 1 9 2 1 4 0 7 5
8 9 0 6 6 0 4 3 6 8
5 1 2 2 2 2 0 7
7 8 7 4 7 8 1 3 5 6
8 3 3 0 4 7 6 3 2 0
9 1 0 4 2 2 3 2 7 8
3 6 5 9 6 5 4 6 9 5
7 1 3 7 7 9 7 0
2 7 9 0 0 3 0 2 4 0
8 0 2 5 0 8 6 7 0 2
2 3 0 7 8 4 8 4 5 7
6 1 4 1 5 8 9 9 6 6
7 6 6 8 7 1 7 3
0 4 8 9 5 3 8 0 3 8
0 9 5 5 4 5 2 5 2 0
1 8 4 8 1 5 8 4 8 2
8 9 9 6 6 2 3 2 7 6
0 3 9 3 4 9 9 7
5 0 0 4 8 9 8 8 4 0
3 9 5 0 3 5 0 9 3 0

207
EK-2 Kâğıt Paralarımız

208

You might also like