Bab 2: Nutrisi Dan Teknologi Makanan: Tema: Penyenggaraan Dan Kesinambungan Hidup

TEMA: PENYENGGARAAN DAN KESINAMBUNGAN HIDUP
BAB 2 : NUTRISI DAN TEKNOLOGI MAKANAN
2.1 Gizi Seimbang dan Nilai Kalori

1 Apakah yang dikatakan dengan gizi seimbang?
Gizi seimbang ialah pemakanan yang mengandungi semua kelas makanan yang diperlukan oleh badan
seseorang dalam kuantiti yang betul
2 Kelas makanan terdiri daripada protein, karbohidrat, vitamin, garam mineral, pelawas, air, dan lemak
3 Faktor-faktor mempengaruhi pengambilan keperluan kalori ialah jantina, saiz badan, suhu, usia dan aktiviti
fizikal
4 Apakah yang dikatakan dengan malnutrisi?
Malnutrisi ialah kekurangan dan kelebihan kelas makanan
5 Contoh-contoh masalah kesihatan yang disebabkan oleh malnutrisi ialah
a) Goiter (Kekurangan iodin)
b) Skurvi (Gusi berdarah akibat kekurangan vitamin C)
c) Marasmus
d) Kwasyiorkor (Kekurangan protein)
e) Riket (Kekurangan Vitamin D dan kalsium)
6 Konsep Pinggan Sihat Malaysia (SukuSukuSeparuh)
Isi separuh pinggan

dengan buah dan sayur
Isi suku pinggan dengan
nasi atau sumber
karbohidrat yang lain
Isi suku pinggan dengan
ikan atau sumber protein
yang lain
Aplikasi Konsep Pinggan Sihat Malaysia dalam Kehidupan Seharian

 Makan 3 hidangan utama yang sihat dalam sehari
 Makan 1 hingga 2 snek yang sihat di antara waktu makan jika perlu
 Lebihkan pemakanan makanan berbijirin
 Kurangkan makanan bergoreng dan bersantan
 Makan makanan yang dimasak di rumah lebih kerap
Latihan Prestasi
1 Apakah maksud gizi seimbang?
Pemakanan yang mengandungi semua kelas makanan yang diperlukan oleh badan seseorang dalam
…………………………………………………………………………………………………………………………………………..
kuantiti yang betul
…………………………………………………………………………………………………………………………………………..
2 Nyatakan tiga contoh malnutrisi

Skurvi, Marasmus, Riket
…………………………………………………………………………………………………………………………………………..
3 Apakah yang dimaksudkan dengan malnutrisi?

Kekurangan dan kelebihan kelas makanan
…………………………………………………………………………………………………………………………………………..
4 Jelaskan konsep Pinggan Sihat Malaysia

Isi suku pinggan dengan nasi atau sumber karbohidrat, Isi suku pinggan dengan ikan atau sumber protein
…………………………………………………………………………………………………………………………………………..
dan Isi separuh pinggan dengan buah dan sayur
…………………………………………………………………………………………………………………………………………..
MODUL ULAS T5 KSSM MULAI 2021
Nilai Kalori Makanan

1 Nilai kalori atau nilai tenaga bagi sesuatu makanan ialah jumlah tenaga yang dibebaskan
daripada pengoksidaan atau pembakaran 1 g makanan tersebut dengan lengkapnya
2 Unit kalori tenaga
Tenaga yang dibebaskan oleh pengoksidaan atau pembakaran makanan diukur dalam unit
kalori(cal), kilokalori (kcal), joule (J) atau kilojoule (kJ)
Apakah unit SI bagi tenaga?
Joule per kilogram (J kg-1)
3 1 kalori (cal) --= 4.2 joule (J)
1 kilokaori (kcal) = 4 200 joule (J)
= 4.2 kilojoule (kJ)
4 Pengukuran Nilai Kalori dalam Makanan
Pengukuran nilai kalori dalam makanan dapat dilakukan dengan cara menggunakan radas khas
yang dikenali sebagai kalorimeter bom
Termometer
Penghadang
Kapas
Tabung didih
Air suling
Sampel makanan Kaki retort
Jarum
Plastisin
5 Jadual 1 menunjukkan contoh nilai kalori bagi karbohidrat, lemak dan protein
Kelas makanan Karbohidrat Lemak Protein
Nilai kalori (kJ g-1) 16.7 37.6 16.7
Jadual 1
6 Makanan yang Berlainan dan Anggaran Nilai Kalori

Nilai kalori dalam makanan dapat ditentukan melalui kuantiti karbohidrat, protein dan lemak
yang terkandung dalam makanan tersebut.
Kelas Makanan Sumber Nilai kalori (kJ g-1)

Nasi 15.04
Karbohidrat Roti putih 10.60
Gula kasar 16.50
Minyak sawit 38.00
Lemak
Mentega 31.20
Daging ayam 8.27
Protein
Daging lembu 13.11
Kubis 0.34
Pelawas
Timun 0.55
2
Disediakan oleh Cikgu Abadi@SMKIP
Latihan Prestasi
1 Apakah dimaksudkan dengan nilai kalori?
Jumlah tenaga yang dibebaskan daripada pengoksidaan atau pembakaran 1 g makanan
……………………………………………………………………………………………………………………………
tersebut dengan lengkapnya
……………………………………………………………………………………………………………………………
2 Apakah unit SI bagi nilai kalori?

Joule per kilogram (J kg-1)
……………………………………………………………………………………………………………………………
3 Namakan radas khas yang digunakan untuk mengukur nilai kalori makanan?
Kalorimeter bom
……………………………………………………………………………………………………………………………
4 Berapakah nilai dalam unit joule bagi 1 kalori?

4.2 kilojoule (kJ)
……………………………………………………………………………………………………………………………
5 Rajah 1 menunjukkan carta pai pecahan nilai kalori bagi suatu makanan.
100% karbohidrat
Rajah 1
Apakah makanan yang sesuai bagi carta di atas?

A Gula B Daging
C Minyak sawit D Beras
100% lemak
Rajah 2

A Gula B Daging
Air
Protein
Lemak
Karbohidrat
Rajah 3

A Gula B Daging
3
Latihan Prestasi :
1 a) Terangkan dua contoh malnutrisi yang dialami oleh sesetengah masyarakat.
Skurvi – Gusi berdarah akibat kekurangan vitamin C
……………………………………………………………………………………………………………………….
Kwasyiorkor –disebabkan oleh Kekurangan protein
……………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………….
[4 markah]
b) Ahmad telah pergi ke sebuah kedai roti untuk membeli sebungkus sandwic yang sihat untuk
sarapan paginya. Namun, di kedai tersebut terdapat tiga jenis sandwich seperti dalam Rajah
1 berserta kandungannya. Cadangkan sandwic manakah yang perlu dibeli oleh Ahmad
bagi sarapan paginya.
Sandwic A Sandwic C
Sandwic B
2 keping roti putih 2 keping roti putih
2 keping roti putih
2 g mentega 2 g mentega
100 g daging ayam
100 g daging lembu 100 g daging ayam
2 g mentega
5 g timun 5 g kubis
Jawapan anda hendaklah mengandungi aspek-aspek berikut:

i) Tujuan pemilihan
untuk membeli sebungkus sandwic yang sihat untuk sarapan paginya
……………………………………………………………………………………………………………………….
[1 markah]
ii) Terangkan kebaikan tiga kelas makanan yang ada dalam ketiga-tiga sandwic tersebut.
Roti – mempunyai karbohidrat yang tinggi untuk bekalkan tenaga
……………………………………………………………………………………………………………………….
Daging lembu – mempunyai lemak tinggi untuk bekalkan tenaga
……………………………………………………………………………………………………………………….
Mentega – mempunyai lemak tinggi untuk bekalkan tenaga
……………………………………………………………………………………………………………………….
Timun dan kubis – mempunyai pelawas untuk melancarkan proses pencernaan makanan
……………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………….
[3 markah]
iii) Pilih sandwic paling sesuai.

Sandwich C
……………………………………………………………………………………………………………………….
[1 markah]
iv) Berikan sebab kepada pemilihan anda.

Sandwic C mempunyai karbohidrat, lemak, protein dan pelawas cukup untuk sarapan
……………………………………………………………………………………………………………………….
paginya di samping daging ayam mempunyai nilai kalori yang rendah
……………………………………………………………………………………………………………………….
[1 markah]
4
Latihan Prestasi
2 Rajah 2 menunjukkan sebuah pinggan mengikut Konsep Pinggan Sihat Malaysia.
P : Nasi
Q: Sayur-sayuran
Ikan
Rajah 2
a) Dengan menggunakan jawapan di bawah, tuliskan contoh makanan yang sepatutnya

berada di P dan Q dengan betul.
Daging Sayur-sayuran Nasi
[2 markah]
b) Apakah yang dikatakan gizi seimbang?
pemakanan yang mengandungi semua kelas makanan yang diperlukan oleh badan
seseorang dalam kuantiti yang betul
……………………………………………………………………………………………………………………..
[1 markah]
c) Apakah yang perlu dipraktikkan dalam amalan berkonsepkan Pinggan Sihat Malaysia
dalam kehidupan seharian?
Makan 3 hidangan utama yang sihat dalam sehari
……………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………..
[1 markah]
d) Amalan makan 1 hingga 2 snek yang sihat di antara waktu makan jika perlu merupakan
salah satu amalan yang baik. Cadangkan satu contoh snek yang sihat.
Buah-buahan // Kekacang
……………………………………………………………………………………………………………………..
[1 markah]
e) Tandakan (√) bagi hidangan yang memenuhi konsep Pinggan Sihat Malaysia.
Karbohidrat Sayur /
Protein
Buah
Protein Karbohidrat Sayur /
Sayur / Buah
Karbohidrat
Protein
Buah
[1 markah]
5
Eksperimen 2.1
Tujuan : Untuk menganggarkan nilai kalori dalam beberapa sampel makanan dengan
menggunakan kalorimeter
Penyataan masalah : Sampel makanan manakah yang mempunyai nilai kalori yang paling tinggi?
Hipotesis : Kacang tanah mempunyai nilai kalori yang lebih tinggi berbanding roti dan ikan
bilis.
Pemboleh ubah :
Dimanipulasikan : Jenis sampel makanan
Bergerak balas : Perubahan suhu // Nilai kalori makanan
Dimalarkan : Jisim air
Bahan dan radas :
1 g kacang tanah, 1 g roti, 1 g ikan bilis, air suling, kaki retort, tabung didih, thermometer, penghadang,
plastisin dan jarum.
Prosedur :
Sediakan susunan radas seperti Rajah 1
Termometer
Penghadang
Kapas
Tabung didih
Air suling
Sampel makanan Kaki retort
Jarum
Plastisin
Rajah 1
1. Rekodkan jenis sampel makanan dan jisimnya, jisim air di dalam kalorimeter dan suhu awal, T1 pada
termometer dalam jadual.
2. Gunakan pemetik api untuk menyalakan sampel makanan
3. Perhatikan dan rekodkan suhu akhir, T2 selepas sampel makanan habis terbakar.
*** Keputusan:
Sampel makanan Kacang tanah Ikan bilis Roti

Jisim sampel makanan (g) 1 1 1
Jisim air (g) 10 10 10
Suhu awal, T1 (0C)
Suhu akhir, T2 , (0C)
Perubahan suhu, T2 – T1 (0C)
Analisis data:
Hitungkan dan rekodkan nilai kalori bagi setiap sampel makanan dengan menggunakan formula berikut:
Nilai kalori makanan : 4.2 J g-1 0C -1 X Jisim air (g) x Perubahan suhu air (0C)
Jisim sampel makanan (g) x 1000
Nilai kalori (kJ g-1)
*** Rujuk keputusan eksperimen
6
Kesimpulan:
1 Adakah hipotesis diterima?
Ya, hipotesis diterima
……………………………………………………………………………………………………………………………
2 Apakah kesimpulan bagi eksperimen ini?

Kacang tanah mempunyai nilai kalori yang lebih tinggi berbanding roti dan ikan bilis.
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
Perbincangan:
1 a) Adakah nilai kalori dalam sampel makanan yang ditentukan dengan menggunakan kalorimeter
lebih besar atau lebih kecil daripada nilai kalori dalam sampel makanan yang sebenar?
Lebih kecil
……………………………………………………………………………………………………………………………
b) Terangkan jawapan anda.

Pembebasan haba berlaku ke persekitaran semasa proses pembakaran
……………………………………………………………………………………………………………………………
2 Namakan satu contoh sampel makanan yang digunakan untuk menganggarkan nilai kalori dengan
menggunakan kalorimeter bagi setiap kelas makanan yang berikut:
a) Karbohidrat : Roti
b) Lemak : Kacang tanah
c) Protein : Ikan bilis
3 Namakan satu kelas makanan yang tidak mempunyai nilai kalori. Berikan sebabnya.
Air – air tidak mempunyai nilai kalori dan tidak memberikan sebarang tenaga
……………………………………………………………………………………………………………………………
disamping tidak mempunyai unsur karbon seperti karbohidrat, lemak dan protein
……………………………………………………………………………………………………………………………
4 Tunjukkan jalan pengiraan bagi data berikut:

Perubahan suhu, (0C) 75 35 13
Nilai kalori (kJ g-1) 3.15 kJ g-1 1.47 kJ g-1 0.546 kJ g-1
Gunakan formula : Nilai kalori makanan : 4.2 J g-1 0C -1 X Jisim air (g) x Perubahan suhu air (0C)
Kacang tanah : Roti : 4.2 J g-1 0C -1 X 10 (g) x 13 (0C)

1 (g) x 1000
Nilai kalori makanan : 4.2 J g-1 0C -1 X 10 (g) x 75 (0C)
1 (g) x 1000 = 0.546 kJ g-1
= 3.15 kJ g-1
Ikan bilis :
Nilai kalori makanan : 4.2 J g-1 0C -1 X 10 (g) x 35 (0C)

1 (g) x 1000
= 1.47 kJ g-1
7
Latihan Prestasi
1 Rajah 1 menunjukkan susunan radas untuk menghitung nilai kalori bagi beberapa sampel makanan.
Suhu awal
60 Initial tem perature
T ermometer
55 Termometer
Therm om eter
T iub didih
Tabung didih
Boiling tube
Airg air
10
Jarum
Jarum Water
Needle
Pembakaran
Sampel kacang
makanan tanah
1g yang dibakar
Burning groundnut
Rajah 1
a) Berdasarkan Rajah 1, rekodkan bacaan termometer tersebut.

59.0 0C
……………………………………………………………………………………………………………………………...
b) Nyatakan pemboleh ubah dimanipulasikan bagi eksperimen ini.

Sampel makanan
……………………………………………………………………………………………………………………………...
c) Kelaskan sampel makanan berikut mengikut kelas makanan.
Bijirin Daging Pisang Telur
Protein Karbohidrat
Daging Telur
d) Jadual 1 menunjukkan bacaan termometer selepas pembakaran beberapa sampel makanan.
Sampel makanan Perubahan suhu air /oC

Kacang tanah 95
Ikan bilis 89
Roti 67
Jadual 1
i) Berdasarkan Jadual 1, nyatakan satu inferens yang dapat dibuat.
Perubahan suhu air bagi kacang tanah lebih tinggi kerana kalorinya lebih tinggi
……………………………………………………………………………………………………………………………...
ii) Hitungkan nilai kalori bagi kacang tanah.

4.2 J g-1 0C -1 X 10 (g) x 95(0C)
1 (g) x 1000
= 3.99 kJ g-1
8
2 Jadual 2 menunjukkan keputusan bagi eksperimen untuk menghitung nilai kalori beberapa sampel
makanan.

Perubahan suhu, (0C) 85 38 27
Nilai kalori (kJ g-1)
Jadual 2
Berdasarkan keputusan dalam Jadual 2,
a) Hitungkan nilai kalori bagi kacang tanah dan roti
Gunakan formula:
Nilai kalori makanan : 4.2 J g-1 0C -1 X Jisim air (g) x Perubahan suhu air (0C)
i) Nilai kalori bagi kacang tanah :

4.2 J g-1 0C -1 X 10 (g) x 85 (0C)
1 (g) x 1000
= 3.57 kJ g-1
ii) Nilai kalori bagi roti:

4.2 J g-1 0C -1 X 10 (g) x 27 (0C)
1 (g) x 1000
= 1.134 kJ g-1
b) Berdasarkan jawapan anda di (b), bandingkan nilai kalori kedua-dua sampel tersebut.
Nilai kalori bagi kacang tanah lebih tinggi daripada roti
…………………………………………………………………………………………………………………………………..
c) Terangkan alasan kepada perbandingan anda di (b).

Kacang tanah merupakan salah satu contoh makanan yang mempunyai lemak yang tinggi
…………………………………………………………………………………………………………………………………..
d) Nyatakan pemboleh ubah bergerak balas bagi eksperimen ini.

Nilai kalori // Perubahan suhu air
…………………………………………………………………………………………………………………………………..
e) Nyatakan satu hipotesis bagi eksperimen ini

Jika sampel makanan tersebut ialah kacang tanah, maka nilai kalori lebih tinggi berbanding ikan
…………………………………………………………………………………………………………………………………..
bilis dan roti
…………………………………………………………………………………………………………………………………..
f) Berdasarkan eksperimen ini, nyatakan definisi secara operasi bagi nilai kalori
Nilai kalori ialah suatu/keadaan yang menyebabkan perubahan suhu air semakin meningkat
…………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………..
9
Kesan Pengambilan Jumlah Kalori yang Tidak Menepati Keperluan Individu
Obesiti Mengambil makanan Meningkatkan risiko
Punca
Kesan
Masalah
Kesihatan
yang tinggi nilai menghidap penyakit
kalorinya secara seperti diabetes melitus,
berlebihan untuk arteriosklerosis dan
jangka masa yang tekanan darah tinggi
panjang
Anoreksia nervosa Keengganan Menghidap masalah
Kesan
Masalah
Kesihatan
Punca
seseorang individu kesihatan seperti
untuk makan akibat malnutrisi dan boleh
terlalu risau akan membawa maut
kenaikan berat badan
Aterosklerosis Pemendapan kolesterol Lumen arteri menjadi
Kesan
Masalah
Kesihatan
Punca
(sejenis pada dinding arteri sempit dan

penyakit menyebabkan tekanan
arteriosklerosis) darah tinggi
Meningkatkan risiko
penyakit jantung dan
strok
Diabetes melitus Mengambil makanan Menjejaskan

Kesan
Masalah
Kesihatan
Punca
atau minuman yang penglihatan, kesihatan

tinggi kandungan gula ginjal dan sistem saraf
untuk jangka masa Luka lambat sembuh
yang panjang
Tekanan darah tinggi Mengambil makanan Meningkatkan risiko

Kesan
Masalah
Kesihatan
Punca
tinggi kandungan penyakit jantung dan

garam untuk jangka strok
masa yang panjang
Latihan Prestasi
1. Padankan masalah kesihatan berikut dengan punca berlakunya penyakit yang terlibat.
Diabetes mellitus Mengambil makanan tinggi kandungan garam

Tekanan darah tinggi Mengambil makanan yang tinggi nilai kalorinya secara
berlebihan
Obesiti Pemendapan kolesterol pada dinding arteri
Anoreksia nervosa Mengambil makanan atau minuman yang tinggi
kandungan gula
Aterosklerosis Keengganan seseorang individu untuk makan akibat
terlalu risau akan kenaikan berat badan
2. Nyatakan kesan apabila masalah kesihatan berikut dihidapi oleh seseorang.
a) Diabetes mellitus
Menjejaskan penglihatan, kesihatan ginjal dan sistem saraf
……………………………………………………………………………………………………………………….
b) Aterosklerosis
Meningkatkan risiko penyakit jantung dan strok
……………………………………………………………………………………………………………………….
10
Corak Pemakanan Masyarakat Malaysia dan Kesannya terhadap Kesihatan

1 Kesihatan badan manusia bukan sahaja dipengaruhi oleh pengambilan jumlah kalori yang
menepati keperluan tetapi bergantung juga pada corak pemakanan (waktu makan) dan jenis
makanan
2 Restoran makanan segera dan restoran dibuka sepanjang masa 24 jam sedikit sebanyak
menyumbang kepada corak pemakanan rakyat Malaysia
3 Kesan makanan segera dan makanan rapu
Gula berlebihan
dapat menyebabkan
obesiti, kerosakan gigi Ketiadaan kandungan
dan peningkatan berkhasiat dapat
risiko awal menghidap menyebabkan malnutrisi
diabetes mellitus
pada usia yang muda
Kafein dalam minuman bergas
dapat menyebabkan keadaan
susah tidur, kerisauan dan
Pewarna dan pemanis ketagihan
tiruan dapat
menyebabkan kanser, Gula berlebihan dapat menyebabkan
kemandulan, diabetes tekanan darah tinggi, penyakit jantung
mellitus dan kerosakan dan kerosakan ginjal
hati dan ginjal
Latihan Prestasi
1 Nyatakan faktor yang mempengaruhi kesihatan badan manusia
Corak pemakanan (waktu makan) , jenis makanan dan pengambilan jumlah kalori
………………………………………………………………………………………………………………………….
yang menepati keperluan
………………………………………………………………………………………………………………………….
2 Lengkapkan jadual berikut tentang kesan pengambilan makanan segera dan makanan rapu.
Kandungan dalam
Kesan pengambilan secara berlebihan
makanan
menyebabkan obesiti, kerosakan gigi dan peningkatan risiko awal

Gula
menghidap diabetes mellitus
Pewarna dan dapat menyebabkan kanser, kemandulan, diabetes mellitus dan

pemanis tiruan kerosakan hati dan ginjal
Kafein dalam
dapat menyebabkan keadaan susah tidur, kerisauan dan ketagihan
minuman bergas
Makanan rapu Ketiadaan kandungan berkhasiat dapat menyebabkan malnutrisi
3 Pada pendapat anda, bagaimana kolerasi restoran 24 jam ini dalam memberikan kesan
kepada kesihatan badan rakyat Malaysia?
Restoran 24 jam akan memberikan peluang kepada rakyat Malaysia untuk makan sepanjang
………………………………………………………………………………………………………………………….
masa dan amalan ini boleh menjejaskan kesihatan dari segi corak pemakanan (waktu makan)
………………………………………………………………………………………………………………………….
11
Latihan Prestasi
1 Antara makanan berikut, yang manakah mempunyai nilai kalori paling tinggi jika jisim
dimalarkan?
A Nasi B Bijirin
C Daging lembu D Minyak zaitun
2 Antara sampel makanan berikut, yang manakah akan memberikan perubahan suhu yang
paling sedikit bagi eksperimen menghitung nilai kalori makanan?
A Nasi B Roti
C Kacang tanah D Daging
3 Maklumat di bawah mengenai satu masalah kesihatan.
 Keengganan individu untuk makan akibat

risau kenaikan berat badan
 Boleh membawa maut
Apakah masalah kesihatan tersebut?

A Anoreksia nervosa B Aterosklerosis
C Diabetes mellitus D Kwasyiorkor
4 Maklumat berikut mengenai kesan daripada masalah kesihatan.
 Menjejaskan penglihatan, kesihatan ginjal dan

sistem saraf
 Luka lambat sembuh
Apakah masalah kesihatan tersebut?

A Anoreksia nervosa B Strok
C Diabetes melitus D Skurvi
5 Maklumat berikut mengenai kesan pengambilan bahan X berlebihan dalam jangka masa yang
panjang.
 Susah untuk tidur
 Kerisauan dan menyebabkan ketagihan
Apakah X?
A Gula B Garam
C Pewarna D Kafein
6 Antara yang berikut, penyakit manakah bukan disebabkan oleh pengambilan pewarna dan
pemanis tiruan secara berlebihan bagi tempoh masa yang panjang?
A Kanser B Kemandulan
C Kerosakan hati dan ginjal D Kerosakan gigi
7 Apakah kesan pengambilan makanan rapu yang berlebihan dalam jangka masa yang
panjang?
A Diabetes mellitus B Kerosakan hati dan ginjal
C Malnutrisi D Ketagihan
8 Apakah implikasi terhadap kesihatan jika pemendapan kolesterol pada dinding arteri berlaku?
A Strok B Penyakit hati
C Gangguan sistem saraf D Obesiti
9 Apakah masalah kesihatan yang dialami jika pengambilan makanan yang tinggi kandungan
garam dalam masa yang panjang?
A Obesiti B Aterosklerosis
C Diabetes melitus D Tekanan darah tinggi
12
Latihan Prestasi
1 Rajah 1.1 menunjukkan salah satu contoh masalah kesihatan yang dialamii oleh rakyat Malaysia.
Rajah 1.1
a) Berdasarkan Rajah 1, namakan masalah kesihatan yang dialaminya.

Obesiti
………………………………………………………………………………………………………………………
b) Nyatakan punca berlakunya masalah kesihatan tersebut.

Pengambilan makanan yang berkalori tinggi secara berlebihan
………………………………………………………………………………………………………………………
c) Apakah kesan jangka masa panjang jika tiada langkah penjagaan kesihatan dilakukan
olehnya?
Meningkatkan risiko menghidap penyakit diabetes melitus
………………………………………………………………………………………………………………………
d) Rajah 1.2 merupakan contoh makanan di salah sebuah restoran makanan segera.
Roti
Daging lembu
Salad
Rajah 1.2
i) Bandingkan nilai kalori bagi roti dan daging lembu tersebut.
Kalori daging lembu lebih tinggi daripada roti
………………………………………………………………………………………………………………..
ii) Apakah implikasi terhadap kesihatan jika pengamalan makanan seperti Rajah 1.2
dalam kehidupan seharian?
Meningkatkan risiko menghidap penyakit diabetes melitus
………………………………………………………………………………………………………………..
iii) Berdasarkan Rajah 1.2, rekakan satu hidangan dalam pinggan kosong berikut yang
memenuhi Konsep Pinggan Sihat Malaysia menggunakan jenis makanan yang ada
dalam makanan segera tersebut.
Roti
Salad
Daging Pinggan kosong

lembu
13
2.2 Keperluan Nutrien oleh Tumbuhan

1 Selain manusia dan haiwan, tumbuhan juga memerlukan nutrien tertentu untuk pertumbuhan,
perkembangan dan pembiakan
2 Nutrien yang diperlukan oleh tumbuhan dibahagikan kepada dua kumpulan iaitu:
a) Makronutrien
b) Mikronutrien
3 Apakah yang dimaksudkan dengan makronutrien?
Makronutrien ialah nutrien yang diperlukan oleh tumbuhan dalam kuantiti yang banyak
4 Apakah yang dimaksudkan dengan mikronutrien?
Makronutrien ialah nutrien yang diperlukan oleh tumbuhan dalam kuantiti yang sedikit
5
Makronutrien Mikronutrien
 Nitrogen
 Boron
 Fosforus  Oksigen
 Mangan
 Kalium  Karbon  Ferum
 Molibdenum
 Magnesium  Hidrogen  Zink
 Kuprum
 Kalsium
 Sulfur
Cara nak hafal (hafal mikronutrien sahaja) –

Kumpulan Femes Zaman Boria Memang Moletuup
(Kuprum Ferum Zink Boron Mangan Molibdenum)
Latihan Prestasi
1 Namakan dua kumpulan nutrien yang diperlukan oleh tumbuhan.
Makronutrien dan mikronutrien
………………………………………………………………………………………………………………………..
2 Apakah yang dimaksudkan dengan makronutrien?

nutrien yang diperlukan oleh tumbuhan dalam kuantiti yang banyak
………………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………………..
3 Apakah yang dimaksudkan dengan mikronutrien?

nutrien yang diperlukan oleh tumbuhan dalam kuantiti yang sedikit
………………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………………..
4 Kelaskan nutrien berikut ke dalam kumpulan yang betul.
Oksigen Boron Kalsium Nitrogen Fosforus

Mangan Molibdenum Zink Ferum Sulfur
Kuprum Kalium Hidrogen Karbon Magnesium
Makronutrien Mikronutrien
Oksigen Boron
Kalsium Mangan
Nitrogen Molibdenum
Fosforus Zink
Sulfur Ferum
Kalium Kuprum
Hidrogen
Karbon
Magnesium
14
Fungsi Makronutrien dan Mikronutrien yang Diperlukan oleh Tumbuhan
Makronutrien Fungsi
Nitrogen  Mensintesiskan protein, klorofil, enzim dan asid nukleik
 Membantu pertumbuhan dahan dan daun
 Meningkatkan pengeluaran buah dan biji benih
Fosforus  Mensintesiskan protein dan asid nukleik
 Menggalakkan pembahagian sel untuk penghasilan bunga dan buah
Kalium  Mensintesiskan protein
 Menggalakkan pembahagian sel tumbuhan
 Memperkuat daya ketahanan terhadap jangkitan penyakit
Magnesium  Komponen penting dalam klorofil
Kalsium  Mensintesiskan gentian gelendong semasa pembahagian sel
 Membantu pertumbuhan meristem hujung pucuk dan akar
Sulfur  Mensintesiskan protein dan klorofil
 Membantu perkembangan buah
 Menggalakkan pembahagian sel tumbuhan
Oksigen  Terlibat dalam respirasi sel tumbuhan untuk menghasilkan tenaga
Karbon  Membina gula atau kanji semasa fotosintesis
Hidrogen  Membina selulosa
Mikronutrien Fungsi
Boron  Mensintesiskan klorofil dan dinding sel
 Membantu pembentukan buah dan biji benih
Ferum  Membantu pertumbuhan bahagian pokok yang muda
 Membantu respirasi sel
Kuprum  Terlibat dalam fotosintesis dan respirasi
Molibdenum  Mensintesiskan protein
 Membantu pertumbuhan tumbuhan
Mangan  Terlibat dalam fotosintesis dan respirasi
 Membantu pembentukan asid amino
Zink  Membantu sintesis protein dan pembentukan klorofil
 Membantu pembentukan daun
Kesan Kekurangan Nitrogen, Fosforus dan Kalium terhadap Pertumbuhan Tumbuhan
Tumbuhan yang sihat Tumbuhan yang Tumbuhan yang Tumbuhan yang

kekurangan nitrogen kekurangan fosforus kekurangan kalium
 Pertumbuhan  Pertumbuhan  Pertumbuhan  Pertumbuhan
tumbuhan normal tumbuhan terbantut tumbuhan tumbuhan
 Batang tumbuhan  Batang tumbuhan terbantut, lambat terbantut, mati
kuat lemah membesar dan sebelum matang
 Daun di bahagian  Daun di bahagian lambat matang  Batang tumbuhan
atas kecil dan atas lebih kecil dan  Batang tumbuhan lemah
berwarna hijau mudah gugur lemah  Daun di bahagian
muda  Daun di bahagian  Daun di bahagian atas bertompok
 Daun di bahagian bawah berwarna atas kecil dan perang, hujung
bawah besar dan hijau pucat atau berwarna hijau bergulung dan
berwarna hijau tua kuning (kurang ungu klorosis
 Penghasilan bunga klorofil)  Daun di bahagian  Daun di bahagian
dan buah normal  Penghasilan bunga bawah berwarna bawah layu dengan
 Pertumbuhan akar dan buah terbantut hijau kebiruan, tisu mati di tepi
yang normal  Pertumbuhan akar bergulung dan tepi daun
yang normal daun berwarna  Penghasilan bunga
perang berkurang dan
 Penghasilan bunga penghasilan buah
dan buah terhenti terhenti
 Pertumbuhan akar  Pertumbuhan akar
yang merosot yang berkurang
15
Latihan Prestasi
1 Antara nutrien berikut, yang manakah makronutrien?
A Boron B Fosforus
C Ferum D Zink
2 Antara nutrien berikut, yang manakah mikronutrien?

A Oksigen B Hidrogen
C Sulfur D Ferum
3 Seorang petani mendapati hasil buah tanamannya rendah dan ingin tingkatkan penghasilan
buah tersebut. Nutrien manakah yang perlu ditambahkan ke dalam baja tanamannya?
A Nitrogen B Okisgen
C Sulfur D Kalsium
4 Nutrien manakah yang terlibat dalam fotosintesis dan respirasi?

I Nitrogen II Kuprum
III Mangan
A I dan II sahaja B I dan III sahaja
C II dan III sahaja D I, II dan III
5 Nutrien manakah merupakan komponen penting dalam klorofil?

A Kuprum B Molibdenum
C Magnesium D Kalsium
6 Nutrien manakah yang membantu dalam membina selulosa bagi dinding sel tumbuhan?
I Okisgen II Karbon
III Hidrogen
A I dan II sahaja B I dan III sahaja
C II dan III sahaja D I, II dan III
7 Pertumbuhan akar yang merosot bagi sesetengah tumbuhan disebabkan oleh kekurangan
nutrien X. Apakah X?
A Nitrogen B Fosforus
C Kalium D Kuprum
8 Padankan situasi tanaman berikut dengan kekurangan nutrien yang sepadan.
Daun lebih Daun

kecil dan menjadi
mudah ungu
Bunga
gugur
Daun
menjadi Daun
kuning dengan tisu
mati di tepi
Buah daun
Pertumbuhan
akar merosot
Kekurangan nitrogen Kekurangan fosforus Kekurangan kalium
16
Eksperimen 2.2
Tujuan : Untuk mengkaji kesan kekurangan makronutrien (nitrogen, fosforus dan
kalium) terhadap pertumbuhan tumbuhan
Penyataan : Apakah kesan kekurangan makronutrien (nitrogen, fosforus dan kalium)
masalah terhadap pertumbuhan tumbuhan?
Hipotesis : Jika kekurangan makronutrien (nitrogen, fosforus dan kalium ) berlaku, maka
pertumbuhan tumbuhan akan terbantut
Pemboleh ubah :
Dimanipulasikan : Jenis larutan kultur
Bergerak balas : Pertumbuhan tumbuhan
Dimalarkan : Isi padu larutan kultur, saiz dan jenis anak benih, cahaya dan suhu
Bahan : Air suling, larutan kultur lengkap, larutan kultur tanpa nitrogen, larutan kultur
tanpa fosforus, larutan kultur tanpa kalium, anak benih jagung, kertas hitam
dan kapas
Radas : Tabung didih, tiub penghantar, pam udara dan gabus
Prosedur :
1. Sediakan susunan radas seperti Rajah 1.
Tiub
Anak Anak
penghantar
benih benih
jagung jagung
Ke pam Kapas Ke pam

udara udara
Gabus
Kertas Kertas
hitam hitam
Larutan Larutan
Larutan Larutan
kultur kultur
kultur kultur
tanpa tanpa
lengkap tanpa
nitrogen kalium
fosforus
Rajah 1
2 Letakkan susunan radas di kawasan yang bercahaya seperti tempat yang berdekatan dengan
tingkap makmal sains yang disinari oleh cahaya matahari.
3 Pamkan udara masuk ke dalam larutan kultur pada setiap tabung didih selama 5 minit setiap
hari
4 Larutan kultur di dalam setiap tabung didih ditukar sekali seminggu dengan jenis larutan kultur
yang sama
5 Selepas dua minggu, perhatikan dan catatkan keadaan anak benih dari segi saiz tumbuhan,
warna daun dan pertumbuhan akar
*** Pemerhatian:
Pertumbuhan tumbuhan
Jenis larutan Kekurangan
Pertumbuhan
kultur nutrien Saiz tumbuhan Warna daun
akar
Larutan kultur
Tiada
lengkap
Larutan kultur
Nitrogen
tanpa nitrogen
Larutan kultur
Fosforus
tanpa fosforus
Larutan kultur
Kalium
tanpa kalium
Kesimpulan :
Adakah hipotesis diterima?
*** Rujuk keputusan eksperimen
17
Apakah kesimpulan eksperimen ini?

Jika kekurangan makronutrien (nitrogen, fosforus dan kalium ) berlaku, maka pertumbuhan
tumbuhan akan terbantut
Perbincangan
1 Mengapakah tabung didih dibalut dengan kertas hitam?
Untuk menghalang pertumbuhan alga dalam larutan // Cahaya tidak akan menembusi larutan
……………………………………………………………………………………………………………………………
2 Apakah kepentingan pengudaraan melalui larutan kultur pada setiap hari?

Menyediakan/ menyalurkan gas oksigen kepada anak benih untuk proses respirasi
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
3 Mengapakah larutan kultur dalam setiap tabung didih ditukar sekali seminggu dengan jenis
larutan kultur yang sama?
Untuk menggantikan mineral yang telah diserap oleh tumbuhan itu
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
4 Nyatakan satu faktor selain nutrien yang mempengaruhi pertumbuhan anak benih.
Keamatan cahaya
……………………………………………………………………………………………………………………………
Latihan Prestasi
1 Rajah 1 menunjukkan eksperimen untuk mengkaji kesan kekurangan nutrien pada tumbuhan.
Anak
Daun hijau benih Daun berwarna
jagung kuning
Ke pam udara
Kertas
hitam
Larutan Larutan
kultur kultur tanpa
lengkap nitrogen
Rajah 1.1
a) Tuliskan pemerhatian bagi eksperimen ini.
Anak benih dalam larutan kultur lengkap mempunyai daun yang hijau
……………………………………………………………………………………………………………………..
b) Nyatakan pemboleh ubah berikut:
Dimanipulasikan : Larutan kultur lengkap dan larutan kultur tanpa nitrogen
Bergerak balas : Pertumbuhan anak benih jagung
Dimalarkan : Cahaya matahari // Jenis anak benih
c) Nyatakan hipotesis bagi eksperimen ini.

Jika larutan kultur lengkap digunakan, maka pertumbuhan anak benih jagung akan
……………………………………………………………………………………………………………………..
bertambah
……………………………………………………………………………………………………………………..
18
d) Tandakan (√) pada kotak yang disediakan bagi menunjukkan nutrien yang sama kumpulan
dengan nitrogen
Ferum
Fosforus √
Boron
Mangan
e) Namakan kumpulan yang dimaksudkan di (d).

Makronutrien
………………………………………………………………………………………………………………………
f) Nyatakan fungsi kertas hitam yang dibalut pada tabung didih tersebut.
Untuk menghalang pertumbuhan alga // Mengelakkan cahaya menembusi larutan
………………………………………………………………………………………………………………………
g) Nyatakan kepentingan pengudaraan melalui larutan kultur tersebut pada setiap hari?
Untuk membekalkan oksigen bagi proses respirasi kepada tumbuhan
………………………………………………………………………………………………………………………
h) Ramalkan apa yang berlaku jika larutan kultur tanpa fosforus digunakan dalam eksperimen
ini. Lakarkan dalam Rajah 1.2 di bawah.
Anak
benih
jagung
Ke pam udara
Kertas
hitam
Larutan
kultur tanpa
fosforus
i) Apakah kesan jika larutan kultur yang digunakan tanpa fosforus?

Pertumbuhan akar akan terbantut
……………………………………………………………………………………………………………………..
j) Ahmad mendapati daun di bahagian atas bertompok perang dan di bahagian bawah
kelihatan layu. Nyatakan nutrien yang kurang di dalam larutan kultur tersebut?
Kalium
……………………………………………………………………………………………………………………..
k) Berdasarkan eksperimen ini, nyatakan definisi secara operasi bagi larutan kultur lengkap
Larutan kultur lengkap ialah bahan yang menyebabkan anak benih tumbuh dengan baik
……………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………..
19
2.2 Kitar Nitrogen

1 Kitar nitrogen ialah kitar semula jadi yang mengitarkan unsur nitrogen antara tumbuhan dan
haiwan seterusnya di atmosfera, tanah dan air
2 Kira-kira 78% komposisi udara terdiri daripada gas nitrogen, tumbuhan tidak dapat menyerap
gas nitrogen secara langsung daripada udara.
3 Tumbuhan dapat menyerap nitrogen dalam bentuk ion nitrat daripada tanah melalui akarnya
4 Terdapat dua proses dalam kitar nitrogen iaitu proses penambahan ion nitrat ke dalam tanah
dan proses penyingkiran ion nitrat daripada tanah
Kitar nitrogen
Proses penambahan ion nitrat Proses penyingkiran ion nitrat

ke dalam tanah daripada tanah
Tindakan kilat dan Proses penyerapan ion

letusan gunung berapi nitrat daripada tanah
Proses pengikatan
Proses pendenitritan
nitrogen
Proses penitritan Proses melarut resap

nitrat (nitrate leaching)
Kitar Nitrogen
Gas nitrogen di
udara
Kilat
Protein haiwan
Tumbuhan
dimakan
oleh haiwan Baja
Pokok
bernitrogen
kekacang
Tindak balas Protein

Bangkai haiwan dan tumbuhan
pendenitritan
tumbuhan yang mati
(bakteria
mengalami tindak balas
pendenitritan)
penguraian (bakteria
dan kulat pengurai) Tindak balas
pengikat nitrogen
(bakteria pengikat
Sebatian ammonium
nitrogen)
Tindak balas penitritan

(bakteria penitritan) Tumbuhan
menyerap ion
nitrat melalui akar
Ion nitrit
Tindak balas penitritan

(bakteria penitritan)
Ion nitrat
20
Proses Penambahan Ion Nitrat ke dalam Tanah

A Tindakan Kilat dan Letusan Gunung Berapi
Apabila kilat atau letusan gunung berapi , tenaga haba yang terbebas pada suhu yang tinggi
mengoksidakan nitrogen dalam udara untuk membentuk nitrogen dioksida
Tindakan kilat / Letusan
Nitrogen Nitrogen dioksida
gunung berapi
Apabila hujan turun, gas nitrogen dioksida dalam udara akan melarut dalam air hujan lalu
membentuk asid nitrik dan turun ke permukaan Bumi. Asid nitrik ini akan meresap ke dalam
tanah dan bertindak balas dengan mineral untuk membentuk ion nitrat. Ion nitrat bertambah
di dalam tanah.
+ hujan meresap dalam tanah

Nitrogen dioksida Asid nitrik Ion nitrat
Bertindak balas dengan
mineral dalam tanah
B Proses Pengikatan Nitrogen

Bakteria pengikat nitrogen dalam tanah, air atau yang bersimbiosis dengan nodul akar pokok
kekacang menukarkan nitrogen daripada udara kepada ion nitrat. Hasil tindakan pengikatan
nitrogen oleh bakteria pengikat nitrogen menambah ion nitrat ke dalam tanah.
Tindakan bakteria
Nitrogen pengikat nitrogen Ion nitrat
bersimbiosis dengan nodul
akar pokok kekacang
C Proses Penitritan
Apabila haiwan dan tumbuhan mati, bakteria pengurai menukarkan protein haiwan dan
protein tumbuhan kepada sebatian ammonium melalui proses penguraian. Kemudian, bakteria
penitritan menukarkan sebatian ammonium kepada ion nitrit dan seterusnya ion nitrat. Hasil
tindakan bakteria penitritan terhadap sebatian ammonium akan menambahkan ion nitrat ke
dalam tanah.
Protein haiwan / Protein tumbuhan Haiwan / Tumbuhan mati Sebatian ammonium

Proses penguraian
Tindakan bakteria
Sebatian ammonium Ion nitrit Ion nitrat
penitritan
Proses Penyingkiran Ion nitrat daripada Tanah
A Proses Penyerapan ion nitrat daripada Tanah
Tumbuhan menyerap ion nitrat daripada tanah untuk memenuhi keperluan nitrogennya. Ion ini
digunakan untuk membentuk protein tumbuhan. Apabila haiwan memakan tumbuhan, protein
tumbuhan dipindahkan pula kepada haiwan membentuk protein haiwan.
B Proses Pendenitritan
Bakteria pendenitritan dalam tanah yang menukarkan ion nitrat dalam tanah kepada gas
nitrogen dan kemudiannya keluar daripada tanah dan kembali ke udara semula.
Tindakan bakteria
Ion nitrat Nitrogen ke atmosfera
pendenitritan
C Proses Melarut Resap Nitrat

Proses melarut resap nitrat ialah proses semula jadi. Melalui proses ini, ion nitrat dalam tanah
melarut dalam air dan kemudiannya mengalir ke dalam sungai atau air ke dalam bawah.
Proses ini juga menyingkirkan ion nitrat daripada tanah.
Kepentingan Kitar Nitrogen

1 Mengekalkan kandungan gas nitrogen dalam udara
2 Mengekalkan kesuburan tanah dan meningkatkan produktiviti hasil tanaman
3 Membantu pembekalan berterusan protein tumbuhan dan protein haiwan
4 Mengurangkan pencemaran alam sekitar
21
Latihan Prestasi
1 Rajah 1 menunjukkan sebahagian daripada kitar nitrogen.
Antara bahagian A, B, C dan D di manakah bakteria pendenitritan berfungsi?
Rajah 2
Apakah proses di P dan Q?
P Q
A Penguraian Penitritan
B Penitritan Penguraian
C Pendenitritan Penyerapan
D Penyerapan Pendenitritan
3 Seorang petani mendapati tanahnya tidak subur. Apakah kaedah semula jadi yang dapat
digunakan untuk mengatasi masalah ini?
A Menambahkan baja kimia B Menanam tumbuhan kekacang
C Menanam tanaman berteres D Membina sistem saliran yang baik
Rajah 3
Apakah R?
A Nitrat B Nitrit
C Ammonia D Ammonium
5 Seorang petani mendapati kesuburan tanah merosot selepas ditanam dengan ubi keledek.
Apakah tanaman yang sesuai ditanam untuk meningkatkan kesuburan tanah tersebut?
A Bayam B Jagung
C Tembikai D Kacang tanah
22
Rajah 4
Apakah P?
A Nitrit B Nitrogen
C Protein tumbuhan D Sebatian ammonium
7 Rajah 5 menunjukkan sebahagian kitar nitrogen.
Rajah 5
Apakah bakteria X?
A Bakteria penitritan B Bakteria pendenitritan
C Bakteria pereputan D Bakteria pengikat nitrogen
Rajah 6
Apakah X?
A Nitrat B Ammonia
C Nitrogen oksida D Nitrogen dioksida
Rajah 7
Apakah Proses X?
A Penitritan B Pendenitrtitan
C Penguraian D Pengikatan nitrogen
10 Rajah 8 menunjukkan akar tumbuhan kekacang.
Apakah peranan mikroorganisma dalam J?

A Mengikat nitrogen kepada nitrat B Menukar nitrit kepada nitrat
C Menukar nitrat kepada nitrogen D Mengurai sebatian ammonium kepada nitrit
23
11 Rajah 9 menunjukkan sejenis tumbuhan legum.
Rajah 9
Antara bahagian A, B, C atau D yang manakah menunjukkan kedudukan bakteria pengikat
nitrogen?
12 Rajah 10 menunjukkan akar sejenis tumbuhan.
Rajah 10
Tumbuhan yang manakah mempunyai akar di atas?
A Kacang tanah B Ubi kayu
C Bayam D Jagung
13 Rajah 11 menunjukkan suatu kitar nitrogen yang tidak lengkap

Haiwan Tumbuhan
Proses Q Nitrat
Sebatian ammonium
Apakah Q?
Rajah 11
A Penitritan B Penguraian
C Pendenitritan D Pengikatan nitrogen
14 Rajah 12 menunjukkan sebahagian daripada kitar nitrogen
D Nitrogen di atmosfera A
Nitrat Protein tumbuhan
C Sebatian ammonium B
Rajah 12
Antara A, B, C dan D yang manakah melibatkan bakteria pereputan?
24
Latihan Prestasi
1 Rajah 1.1 menunjukkan sebahagian suatu kitar nitrogen.
Nitrogen di atmosfera
Sebatian ammonium K Protein tumbuhan

Proses P
Bakteria N
Bakteria L
Bakteria M
Nitrit Nitrat
Rajah 1.1
a) Apakah yang diwakili oleh K?

Protein haiwan
………………………………………………………………………………………………………………………..
b) Namakan bakteria L, M dan N.
Bakteria L : Bakteria pengikat nitrogen
Bakteria M : Bakteria penitritan
Bakteria N : Bakteria pendenitritan
c) Nyatakan satu kepentingan kitar nitrogen dalam Rajah 1.

Mengekalkan kandungan gas nitrogen dalam udara
………………………………………………………………………………………………………………………..
d) Bakteria L boleh didapati dalam nodul akar tumbuhan seperti yang ditunjukkan dalam Rajah
1.2
Rajah 1.2
Namakan jenis tumbuhan yang ditunjukkan dalam Rajah 11.2

Pokok kekacang
………………………………………………………………………………………………………………………..
e) Namakan proses P
Pendenitritan
………………………………………………………………………………………………………………………..
e) Kitar nitrogen mengandungi beberapa proses.
Dalam Jadual 1, tandakan (√) proses yang terlibat dalam kitar nitrogen.
Fotosintesis Respirasi Nitrifikasi

√
Jadual 1
25
2 Rajah 2 menunjukkan sebahagian kitar nitrogen.
Nitrogen di atmosfera
Diserap
Nitrat
dimakan oleh Mati

Sebatian ammonium
Tumbuhan
Mati
Rajah 2
a) i) Namakan proses Q
Pendenitritan
………………………………………………………………………………………………………………..
ii) Namakan bakteria yang teribat dalam proses Q.

Bakteria pendenitritan
………………………………………………………………………………………………………………..
b) Namakan dua kaedah yang diwakilkan dengan Proses P

Tindakan kilat dan bakteria pengikat nitrogen
……………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………..
c) Namakan bakteria yang terlibat dalam salah satu kaedah yang dinamakan di (b).
Bakteria pengikat nitrogen
……………………………………………………………………………………………………………………..
d) Namakan proses R
Penitritan
……………………………………………………………………………………………………………………..
e) Dalam bentuk apakah nitrat dapat diserap oleh tumbuhan melalui akarnya?
Ion
……………………………………………………………………………………………………………………..
f) Namakan dua proses selain pendenitritan bagi penyingkiran nitrat daripada tanah
Proses penyerapan ion nitrat daripada tanah dan proses melarut resap nitrat
……………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………..
g) Namakan contoh pokok yang membantu dalam mengikat nitrogen kepada ion nitrat
Pokok kacang tanah
……………………………………………………………………………………………………………………..
h) Nyatakan dua kepentingan kitar nitrogen terhadap keseimbangan ekosistem

Mengekalkan kandungan gas nitrogen dalam udara
……………………………………………………………………………………………………………………..
Mengekalkan kesuburan tanah dan meningkatkan produktiviti hasil tanaman
……………………………………………………………………………………………………………………..
26
2.4 Teknologi Pengeluaran Makanan

1 Teknologi pengeluaran makanan diaplikasikan untuk menyelesaikan masalah kekurangan
bekalan makanan sedunia
2 Antara langkah yang diambil dalam teknologi pengeluaran makanan ialah:
 Meningkatkan kualiti makanan
 Meningkatkan kuantiti pengeluaran makanan
 Menghasilkan dan menggunakan baka yang bermutu
 Menggunakan pelbagai jenis teknologi moden
3 Cara Meningkatkan Kualiti dan Kuantiti Pengeluaran Makanan Negara
Penggunaan
teknologi
moden
Pendidikan
Penggunaan dan
baka yang bimbingan
bermutu kepada para
Cara petani
Meningkatkan
Kualiti dan
Kuantiti
Pengeluaran
Makanan
Negara
Pengurusan Penyelidikan
tanah yang dan
cekap pembangunan
Penggunaan
tanah dan
kawasan
perairan
secara
optimum
A Penggunaan Baka yang Bermutu

Penggunaan baka yang bermutu dapat mempelbagaikan makanan, meningkatkan kualiti
makanan dan kuantiti pengeluaran makanan negara
Contoh penggunaan baka yang bermutu
 Kelapa sawit Tenera berbuah lebat, mempunyai isirung yang besar, sabut yang tebal,
tempurung yang nipis dan kandungan minyak yang tinggi
 Belimbing Bintang Mas (MSTAR 1, MARDI) berwarna kuing keemasan, manis dan rangup
 Lembu Mafriwal merupakan lembu tenusu kacukan yang menghasilkan susu yang banyak
dan sesuai hidup di kawasan beriklim tropika
 Ayam Akar Putra ayam kacukan yang membesar dengan cepat dan dagingnya
mempunyai tekstur yang menyerupai ayam kampong
 Betik Eksotika bersaiz besar dan mempunyai isi yang manis
Baka tanaman dan haiwan ternakan yang bermutu diperoleh melalui teknik pengklonan, kacukan,
kejuruteraan genetik dan teknologi mutagenesisi.
Ciri-ciri baka yang bermutu:

Daging, susu
dan buah yang
lebih bermutu
Rintangan yang Penjagaan

tinggi terhadap mudah dan
penyakit, kos
serangga perosak penjagaan
dan cuaca rendah
Ciri-ciri baka
melampau
bermutu
Cepat
tumbuh Hasil yang
dan banyak
matang
27
B Penggunaan Teknologi Moden

 Mesin pengisar dan mesin pengisi cecair mempercepat pemprosesan dan pengeluaran
makanan
 Pengklonan dapat mengekalkan ciri baik pada baka tanaman dan haiwan ternakan
 Jentera seperti traktor, jentolak dan jentuai mempercepat proses penanaman dan
pemungutan hasil pertanian
 Bioteknologi seperti pemindahan embrio, pengklonan dan kejuruteraan genetik digunakan
untuk meningkatkan kualiti dan kuantiti makanan.
 Penggunaan dron dalam proses semburan pestisid dapat menjimatkan masa dan
mengurangkan kos tenaga kerja
C Pendidikan dan Bimbingan untuk Petani

Beberapa agensi atau institusi memberi pendidikan dan bimbingan kepada petani untuk
meningkatkan pengetahuan dan kemahiran dalam bidang pertanian dalam usaha untuk
meningkatkan kualiti dan kuantiti pengeluaran makanan negara
D Penyelidikan dan Pembangunan

Penyelidikan dan Pembangunan untuk meningkatkan kualiti makanan dan kuantiti
pengeluaran makanan dijalankan secara berterusan di seluruh dunia untuk mengatasi
masalah kekurangan makanan global.
E Penggunaan Tanah dan Kawasan Perairan secara Optimum

Penggunaan tanah dan kawasan perairan perlu dilaksanakan secara optimum untuk
meningkatkan hasil pertanian dan perternakan. Antara cara mengoptimumkan penggunaan
tanah dan kawasan perairan termasuklah yang berikut:
 Mengusahakan tanah terbiar supaya menjadi tanah atau kawasan yang sesuai bagi
aktiviti pertanian atau penternakan
 Menyuburkan kawasan tandus
 Mengusahakan kolam perlombongan yang terbiar supaya menjadi kawasan yang
sesuai bagi aktiviti akuakultur air tawar
 Mengusahakan kawasan tanah paya yang mudah dibanjiri air laut supaya menjadi
kawasan yang sesuai bagi aktiviti akuakultur marin
 Membina empangan dan tali air untuk tanah pertanian atau penternakan yang
kekurangan bekalan air
F Pengurusan Tanah yang Cekap

Pengurusan tanah yang cekap melibatkan penggunaan pelbagai pendekatan untuk
 Mengekalkan kesuburan tanah
 Meningkatkan kualiti hasil tanaman
 Meningkatkan kuantiti hasil tanaman
Pendekatan untuk pengurusan tanah yang cekap adalah seperti tanaman campuran,
penggiliran tanaman dan penanaman teres.
Latihan Prestasi
1 Nyatakan tiga cara untuk meningkatkan kualiti dan kuantiti pengeluaran makanan?
Penggunaan teknologi moden, penggunaan baka yang bermutu tinggi, pengurusan tanah
…………………………………………………………………………………………………………………………
yang cekap
…………………………………………………………………………………………………………………………
2 Nyatakan tiga ciri baka yang bermutu

Cepat tumbuh dan matang, hasil yang banyak dan rintangan yang tinggi terhadap penyakit
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
3 Nyatakan tiga pendekatan dalam menguruskan tanah dengan cekap

Mengekalkan kesuburan tanah, meningkatkan kualiti hasil tanaman dan meningkatkan
…………………………………………………………………………………………………………………………
kuantiti hasil tanaman
…………………………………………………………………………………………………………………………
28
Penggunaan Racun Serangga

1 Proses penghapusan perosak tanaman penting dalam usaha menjaga kualiti dan kuantiti hasil
tanaman
2 Racun perosak seperti racun serangga mudah digunakan untuk mengawal populasi perosak
tanaman namun mempunyai kesan sampingan iaitu mencemarkan alam sekitar,
menyebabkan perosak tanaman lebih berdaya tahan, membunuh cacing tanah dan
mikroorganisma berfaedah dalam tanah dan mencemarkan tanah dan hasil pertanian
3 Contoh perosak tanaman ialah tikus, belalang dan siput
Kawalan Biologi
1 Kawalan biologi ialah kaedah yang mengaplikasikan interaksi antara organisma seperti
mangsa-pemangsa dan parasitisme yang digunakan untuk mengawal perosak tanaman di
sesuatu habitat
2 Contoh kawalan biologi ialah burung hantu jelapang memburu tikus untuk dijadikan makanan
(interaksi mangsa – pemangsa)
Penyengat bertelur di dalam telur rama-rama lalu memusnahkannya (Interaksi – Parasitisme)
Kelebihan dan Kelemahan kawalan biologi
Kelebihan Kawalan Biologi Kelemahan Kawalan Biologi

 Lebih mesra alam  Mengambil masa yang lebih panjang untuk
 Tidak memudaratkan kesihatan mengawal populasi perosak tanaman
organisma lain kecuali perosak  Sukar meramalkan hasil kawalan biologi yang
tanaman melibatkan organisma hidup
 Tidak menyebabkan perosak  Memerlukan perancangan dan pengurusan
tumbuhan berdaya tahan yang lebih teliti dan berkesan
 Lebih murah  Mengganggu keseimbangan ekosistem jika
populasi spesies pemangsa atau parasite
menjadi tidak terkawal
Kawalan biologi yang digunakan tanpa perancangan yang baik akan menghasilkan pelbagai
masalah. Contohnya, penggunaan cerpelai untuk mengawal populasi tikus di lading tebu di
kepulauan Hawaii gagal kerana cerpelai aktif pada waktu siang manakala tikus aktif pada waktu
malam. Hal ini menyebabkan cerpelai beralih kepada burung dan telur penyu sebagai makanan.
Latihan Prestasi
1 Nyatakan tiga implikasi penggunaan racun perosak tanaman
mencemarkan alam sekitar, menyebabkan perosak tanaman lebih berdaya tahan, membunuh
…………………………………………………………………………………………………………………………..
cacing tanah dan mikroorganisma berfaedah dalam tanah
…………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………..
2 Apaah yang dimaksudkan dengan kawalan biologi?

Kaedah yang mengaplikasikan interaksi antara organisma seperti mangsa-pemangsa dan
…………………………………………………………………………………………………………………………..
parasitisme yang digunakan untuk mengawal perosak tanaman di sesuatu habitat
…………………………………………………………………………………………………………………………..
3 Berikan dua kelemahan dan dua kelemahan penggunaan kawalan biologi
Kelebihan kawalan biologi Kelemahan kawalan biologi
 Tidak memudaratkan kesihatan  Mengambil masa yang lebih

organisma lain kecuali perosak panjang untuk mengawal populasi
tanaman perosak tanaman
 Tidak menyebabkan perosak  Sukar meramalkan hasil kawalan
tumbuhan berdaya tahan biologi yang melibatkan organisma
hidup
29
Latihan Prestasi
1 Apakah kaedah yang paling sesuai untuk mengekalkan kesuburan tanah pertanian?
A Menggunakan pestisid B Mengamalkan tanaman giliran
C Menanam tanaman tutup bumi D Menanam tanaman mengikut kontur
2 Antara yang berikut, yang manakah boleh memaksimumkan pengeluaran makanan paling
banyak?
A Mengamalkan tanaman giliran B Menggunakan teknologi moden
C Menanam tanaman tutup bumi D Mengamalkan tanaman berteres
3 Seorang petani mendapati sawah padinya telah diserang tikus.

Apakah kaedah yang paing sesuai untuk mengurangkan populasi tikus tanpa mencemarkan
persekitaran?
A Guna racun perosak B Amal tanaman bergilir
C Pelihara burung hantu di kawasan tertentu D Optimumkan penggunaan tanah dan
kawasan pengairan
4 Apakah kaedah yang paling sesuai untuk mengeluarkan hasil tanaman berkualiti tinggi dalam
tempoh yang singkat?
A Guna tanaman bergilir B Guna tanaman teres
C Guna pembiakbakaan terpilih D Guna peralatan pertanian moden
5 Maklumat berikut menunjukkan ciri-ciri sejenis buah.
 Tahan rintangan terhadap serangga perosak

 Tinggi kandungan nutrisi
 Rasa, warna dan tekstur yang lebih baik
Kaedah manakah yang paling sesuai untuk menghasilkan buah yang mempunyai ciri-ciri ini?
A Kejuruteraan genetik B Penggunaan baja kimia
C Pengurusan tanah yang berkesan D Pendidikan dan bimbingan kepada petani
6 Seorang petani ingin menambahkan pendapatannya. Seorang pegawai pertanian telah

menasihati petani itu supaya menguruskan tanahnya dengan lebih cekap.
Apakah tindakan yang paing sesuai dilakukan oleh petani itu?
A Menanam tanaman tutup bumi B Menggunakan lebih banyak racun perosak
C Menggunakan lebih banyak baja D Menanam tanaman giliran
7 Rajah 1 menunjukkan pembiakbakaan bagi padi.
Padi P Padi Q
x
Tahan kepada penyakit Pengeluaran hasil tinggi
Padi R
Apakah ciri-ciri yang terdapat pada padi R?

A Pengeluaran hasil tinggi dan tahan kepada B Pengeluaran hasil tinggi tetapi tidak tahan
penyakit kepada penyakit
C Pengeluaran hasil rendah tetapi tahan D Pengeluaran hasil rendah dan tidak tahan
kepada penyakit kepada penyakit
30
8 Rajah 2 menunjukkan sejenis kaedah pertanian
Rajah 2
Apakah kaedah tersebut?
A Tanaman campuran B Tanaman bergilir
C Sistem pertanian pindah D Sistem pertanian bersepadu
9 Antara yang berikut, yang manakah ciri-ciri tomato yang dihasilkan secara kejuruteraan genetik?
I Rintangan Yang tinggi terhadap haiwan II Tahan terhadap tekanan alam sekitar
perosak
III Mengandungi semua gen yang telah
diubahsuai secara genetik
A I dan II B I dan III
C II dan III D I, II dan III
Soalan Bahagian C – SPM 2015

1 a) Nyatakan dua jenis bahan kimia dalam bahan tambahan makanan makanan dan kesannya
terhadap kesihatan manusia jika diambil secara berlebihan.
Jawapan:
Bahan kimia Kesan

Gula Mengundang penyakit diabetes mellitus jika
amalan berpanjangan
Garam Mengundang penyakit darah tinggi
b) Pertambahan populasi di Malaysia akan menyebabkan peningkatan permintaan makanan.

Terangkan kaedah bagi meningkatkan kualiti dan kuantiti pengeluaran makanan.
i) Mengenal pasti masalah

Populasi penduduk bertambah dan peningkatan permintaan makanan turut bertambah
…………………………………………………………………………………………………………………….
ii) Terangkan dua kaedah penyelesaian masalah tersebut

Menggunakan baka berkualiti – boleh hasilkan baka berkualiti dalam masa yang singkat
…………………………………………………………………………………………………………………….
dan mempunyai ketahanan yang tinggi terhadap penyakit dan haiwan perosak
…………………………………………………………………………………………………………………….
Pengurusan tanah yang cekap – untuk mengekalkan kesuburan tanah dan elakkan
…………………………………………………………………………………………………………………….
hakisan
…………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………….
iii) Pilih kaedah terbaik dan jelaskan pilihan anda.
Menggunakan baka berkualiti kerana pengeluaran makanan dapat dilakukan dengan
…………………………………………………………………………………………………………………….
lebih cepat dan menampung permintaan yang tinggi
…………………………………………………………………………………………………………………….
31
2.5 Teknologi Pemprosesan Makanan

1 Kebanyakan bahan makanan mentah diubah kepada bentuk lain melalui teknologi
pemprosesan makanan
2 Apakah tujuan pemprosesan makanan ini?
 Supaya makanan tahan lebih lama, lebih enak, menarik dan mudah dicernakan
3
Teknologi
Pemprosesan Kaedah Contoh
Makanan
Memasak Memanaskan bahan makanan melalui teknik Kari ayam, ikan
seperti celur, goreng, panggang, pengasapan, goring, ayam
rebus, tumis, bakar dan kukus panggang, nasi,
sayur-sayuran dan
kuih-muih
Penapaian Proses penguraian bahan kompleks kepada Kicap, kimchi,
bahan yang lebih ringkas melalui tindakan tempe, yogurt dan
bakteria, yis atau mikroorganisma berfaedah yang tapai
lain.
Yis
Glukosa Etanol + Karbon dioksida
Pendehidratan Air disingkirkan daripada makanan melalui Udang kering,
atau pendehidratan atau penyejatan dengan sotong kering,
pengeringan menjemur di bawah cahaya matahari, buah-buah kering,
mengeringkan dengan nyalaan api atau asap dan bijirin, cendawan
mengeringkan di dalam ketuhar dan susu tepung
Pempasteuran Cecair dipanaskan pada suhu di bawah takat Susus, produk
didih cecair untuk membunuh patogen dan tenusu, dan jus
kemudian disejukkan dengan cepat. Contohnya, buah-buahan
susu dipanaskan pada suhu 630C selama 30 minit
atau suhu 720C selama 15 saat dan kemudian
disejukkan seta-merta
Pengetinan Makanan disimpan di dalam tin yang telah disteril Daging, sup,
dan dipanaskan pada suhu yang melebihi 1150C kacang, ikan,
di bawah tekanan yang tinggi untuk membunuh buah-buahan, sos
mikroorganisma dan sporanya. Udara di dalam tin dan susu di dalam
yang mengandungi makanan yang disterilkan ini tin
dikeluarkan sebelum dipaterikan. Tin ini
kemudiannya dipanaskan semula untuk
membunuh sebarang mikroorganisma yang masih
ada sebelum disejukkan dengan cepatnya
Penyejukbekuan Makanan disimpan pada suhu 00C atau lebih Makanan laut,
rendah supaya dapat tahan lebih lama. daging, ayam dan
Contohnya, daging disejukbekuakan pada suhu ikan
antara -18 0C hingga -24 0C.
Pada suhu yang kurang -18 0C ;
 Tindakan enzim terhenti pertumbuhan
 Pertumbuhan dan pembiakan mikroorganisma
terencat
Penyinaran Makanan didedahkan pada sinaran mengion Sayur-sayuran,
seperti sinar gama, sinar ultraungu dan sinar-X bijirin dan buah-
untuk membunuh mikroorganisma dalam daging buahan
mentah dan serangga seperti Salmonella sp. dan
Campylobacter sp. yang merosakkan makanan
berkenaan. Sinaran ini memperlahankan
percambahan biji benih, pertunasan sayur-
sayuran berubi dan pematangan buah-buahan
Pembungkusan Udara disingkirkan daripada bekas atau beg Kacang, beras,
vakum plastik untuk membungkus makanan sebelum durian dan sayur-
bungkusan ditutup dengan ketatnya untuk sayuran
mencegah pertumbuhan mikroorganisma di
dalam bungkusan dan berhentikan pengoksidaan
makanan
32
Latihan Prestasi
1 Apakah tujuan pemprosesan makanan dilakukan?
Supaya makanan tahan lebih lama, lebih enak, menarik dan mudah dicernakan
……………………………………………………………………………………………………………………………
2 Padankan kaedah teknologi pemprosesan makanan berikut dengan nama pemprosesan

dengan betul.
Dipanaskan pada suhu 630C selama 30 minit atau

suhu 720C selama 15 saat dan kemudian Memasak
disejukkan seta-merta
menjemur di bawah cahaya matahari,
mengeringkan dengan nyalaan api atau asap Penapaian
dan mengeringkan di dalam ketuhar
Memanaskan bahan makanan melalui teknik
Pendehidratan atau
seperti celur, goreng, panggang, pengasapan,
pengeringan
rebus, tumis, bakar dan kukus
Makanan didedahkan pada sinaran mengion
untuk membunuh mikroorganisma dalam daging Pempasteuran
mentah dan serangga
Udara disingkirkan daripada bekas atau beg
plastik untuk membungkus makanan sebelum Pengetinan
bungkusan ditutup
Makanan disimpan di dalam tin yang telah disteril
dan dipanaskan pada suhu yang melebihi 1150C Penyejukbekuan
di bawah tekanan yang tinggi
Proses penguraian bahan kompleks kepada
bahan yang lebih ringkas melalui tindakan Penyinaran
bakteria, yis atau mikroorganisma berfaedah
Makanan disimpan pada suhu 00C atau lebih
Pembungkusan vakum
rendah supaya dapat tahan lebih lama
3 Namakan satu contoh makanan yang melalui teknologi pemprosesan makanan berikut:
Teknologi pemprosesan makanan Contoh makanan
Memasak Ikan goring, ayam panggang, nasi
Penapaian Yogurt, tempe, Kimchi
Pendehidratan atau pengeringan Buah-buahan kering, susu tepung, udang kering
Pempasteuran Susu, jus buah-buahan
Pengetinan Susu, sardin, daging
Penyejukbekuan Ikan, daging, ayam
Penyinaran Strwberi, bijirin, buah-buahan
Pembungkusan vakum Kacang, beras, sayur, durian
4 Susu dipanaskan pada suhu 63 0C selama 30 minit atau 720C selama……15…saat
kemudian disejukkan serta merta. Kaedah ini dinamakan sebagai……… Pempasteuran ………..
5 Kari ayam dalam tin melibatkan pemanasan sehingga melebihi suhu……115 0C ……., kemudian
udara di dalam tin dikeluarkan sebelum dipaterikan, kemudian tin ini dipanaskan semula dan
disejukkan serta-merta.
Kaedah ini dikenali sebagai………………Pengetinan …………
33
Bahan Kimia yang Digunakan dalam Pemprosesan Makanan dan Impaknya terhadap Kesihatan
Bahan Kimia Fungsi Contoh Contoh Makanan

 Mencegah pertumbuhan Garam (semulajadi) Ikan dan sayur
dan pembiakan Gula (semula jadi) Buah-buahan
mikroorganisma Cuka (semula jadi) Makanan jeruk
 Mengurangkan kerosakan Natrium nitrit dan nitrat Daging dan sosej
Bahan awet  Menjadikan makanan Asid borik (buatan) Mi, bebola ikan
dapat tahan lebih lama Asid benzoik (buatan) Jus buah-buahan,
sos
Sulfur dioksida Kordial buah-buahan
(buatan)
 Menambahkan warna Daun pandan, kunyit, Kuih-muih
kepada makanan yang susu, caramel, santan
warnanya terlalu pudar Tartrazina (buatan) Minuman ringan ,
Pewarna
 Menjadikan makanan gula2
lebih menarik Sunset yellow Minuman kordial
Karmoisin ( buatan) Minuman kordial
 Melunturkan warna asal Karbon diaktifkan Minyak kelapa sawit,
makanan yang tidak (semula jadi) gula tebu
Peluntur
dikehendaki Benzoil peroksida Beras, tepung, gula,
(buatan) bihun
 Mempertingkatkan rasa Gula, garam, cuka, Masakan dan kuih-
makanan yang tawar daun pandan, vanilla muih
 Mengubah suai asal Monosodium Mi segera, kicap
Perisa
makanan glutamate (MSG)- soya, kerepek
 Menambahkan rasa buatan kentang
semula jadi makanan
 Memperbaik tekstur dan Kanji (semula jadi) Sos cili, sos tomato
memekatkan makanan Gelatin (semula jadi) Jeli
 Mencegah pemendapan Agar (semula jadi) Ais krim, sup segera,
Penstabil
butiran dalam makanan jeli
cair Gam akasia (semula Ais krim , gula-gula,
jadi) jeli
 Menjadikan makanan Gula, gula Melaka, Kuih-muih,
dan minuman lebih manis madu kek,minuman
Aspartam (buatan) Minuman cordial,
Pemanis minuman ringan, jem
Sorbitol (buatan) Makanan untuk
pesakit kencing
manis
 Memperlahankan proses Asid askorbik (vitamin Minyak masak
pengoksidaan makan C) – semula jadi
berlemak Tokoferol, Vitamin E Marjerin
 Mencegah warna buah (semula jadi)
Antioksidan dan sayur-sayuran Hidroksianisol terbutil Pil vitamin
daripada bertukar warna (BHA) – buatan
perang
 Mengemulsikan ramuan Lesitin (diperoleh Aiskrim dan colat

yang tidak bercampur daripada kuning telur
seperti lemak dan air atau kacang soya) –
dalam makanan semula jadi
 Memperbaik Pektin (semula jadi) Mayonis, puding
Pengemulsi
kehomogenan, kestabilan Asid lemak seperti Yogurt dan keju
dan tekstur makanan magnesium stearate
(buatan) atau
monogliserida (semula
jadi)
34
Impak Penggunaan Bahan Kimia Secara Berlebihan dalam Pemprosesan Makanan Terhadap
Manusia
Bahan Kimia Impak terhadap Kesihatan

Pengawet  Kanser  Kecacatan fetus di dalam
 Mengganggu sistem kandungan ibu
pencernaan manusia  Merosakkan hati dan ginjal
 Alergi, ruam dan kegatalan kulit
Pewarna  Kanser  Keracunan makanan
 Kemandulan  Merosakkan hati dan ginjal
Peluntur  Kanser  Keracunan makanan
Perisa  Kanser  Kerencatan otak pada kanak-
 Tekanan darah tinggi kanak
 Sakit jantung  Merosakkan hati dan ginjal
Pemanis  Kanser  Merosakkan hati dan ginjal
 Diabetes mellitus  Obesiti
 Alergi, ruam dan kegatalan kulit
Antioksida  Merencatkan pertumbuhan  Merosakkan hati dan ginjal
badan
 Ruam dan kegatalan kulit
Latihan Prestasi
1 Padankan contoh bahan kimia berikut dengan betul.
Asid borik, asid benzoik Peluntur

Tartrazina, karmoisin Perisa
Benzoil peroksida
Antioksida
Mononatrium glutamat Pengawet
Gam akasia dan gelatin Penstabil

Aspartam dan sorbitol Pewarna
Asid askorbik dan tokoferol Pemanis
Pektin dan lesitin Pengemulsi
2 Apakah tujuan bahan kimia berikut ditambahkan ke dalam makanan yang diproses?
Pengawet : Mencegah pertumbuhan dan pembiakan mikroorganisma
Pewarna : Menjadikan makanan lebih menarik
Peluntur : Melunturkan warna asal makanan yang tidak dikehendaki
Perisa : Mempertingkatkan rasa makanan yang tawar
Penstabil : Memperbaik tekstur dan memekatkan makanan
Pemanis : Menjadikan makanan dan minuman lebih manis
Antioksidan : Memperlahankan proses pengoksidaan makan berlemak
Pengemulsi : Memperbaik kehomogenan, kestabilan dan tekstur makanan
35
Latihan Prestasi
1 Antara bahan kimia berikut, yang manakah digunakan dalam makanan yang diproses untuk
menjadikannya makanan itu lebih menarik?
A Pemanis B Pewarna
C Penstabil D Pengantioksida
2 Rajah 1 menunjukkan satu contoh bahan makanan yang diproses.
Apakah jenis pemprosesan yang digunakan?

A Penyinaran B Pempasteuran
C Pendehidratan D Penyejukbekuan
3 Antara bahan berikut, yang manakah digunakan untuk menghalang pertumbuhan bakteria di
dalam makanan?
A Penstabil B Pengemulsi
C Bahan perisa D Bahan awet
4 Pilih padanan yang betul tentang bahan kimia dalam pemprosesan makanan dan fungsinya.
Bahan kimia Fungsi

A Peluntur Menyingkirkan warna yang tidak dikehendaki
B Penstabil Melambatkan pertumbuhan bakteria
C Pengemulsi Memperbaik rupa makanan
D Pengawet Menjadikan makanan lebih sedap
5 Seorang peladang sayur ingin mengeksport sayur ke Taiwan.

Apakah kaedah pengawetan yang paling baik untuk mengekalkan kesegaran sayur itu?
A Penyinaran B Pengetinan
C Pendinginan D Pengeringan
6 Apakah fungsi garam dalam ikan masin?

A Menambahkan warna B Memperbaiki tekstur
C Menyingkirkan rasa asli D Mengurangkan pertumbuhan
bakteria
7 Rajah 2 menunjukkan sejenis sayuran.
Apakah kaedah yang paling sesuai untuk menyimpan sayuran itu agar segar pada jangka
masa lebih lama?
A Pendinginan B Penyejukbekuan
C Pembekuan kering D Pembungkusan vakum
8 Maklumat berikut menunjukkan langkah-langkah dalam pemprosesan makanan
Makanan dipanaskan pada suhu 630C selama 30 minit diikuti dengan penyejukan segera
Makanan manakah yang sesuai diproses dengan kaedah ini?

A Susu B Daging
C Keju D Sayuran
36
9 Seorang suri rumah menyediakan ais krim dengan mencampurkan susu dan air serta buah-
buahan lain. Dia terlupa meletakan penstabil dalam ais krim tersebut.
Apakah yang akan berlaku kepada ais krim itu apabila ia membeku?
A Ais krim menjadi rosak B Campuran akan terasing
C Ais krim tahan lebih lama D Tekstur ais krim menjadi halus
10 Apakah tujuan penambahan asid askorbik dalam makanan?

A Memberi rasa manis B Mencegah pengoksidaan
C Meningkatkan perisa D Mengeluarkan warna yang tidak
diingini
11 Rajah 3 menunjukkan sejenis makanan.
Kaedah manakah yang patut digunakan untuk mengekalkan rasa dan nutrien bagi minuman
itu?
A Pengetinan B Penyejukbekuan
C Penyianran D Pempasteuran
12 Apakah jenis bahan kimia yang digunakan dalam pemprosesan makanan untuk mencegah
pertumbuhan mikroorganisma?
A Penstabil B Pengemulsi
C Pengantioksida D Bahan awet
13 Rajah 4 menunjukkan satu kaedah pemprosesan makanan.
Dipanaskan pada suhu 720C selama 15 saat

kemudian Penyejukan Segera
Apakah kaedah tersebut?

A Pembungkusan vakum B Pempasteuran
C Pendehidratan D Penyejukbekuan
14 Apakah kaedah pemprosesan makanan seperti buah oren yang sesuai untuk menjadikan buah
tersebut tahan lebih lama?
A Pengeringbekuan B Pendinginan
C Penyejukbekuan D Pembungkusan vakum
15 Kaedah manakah yang paling sesuai digunakan untuk mengekalkan kesegaran susu segar?
A Pengetinan B Penyinaran
C Pempasteuran D Pembungkusan vakum
16 Kaedah manakah yang sesuai bagi bijirin supaya lebih tahan lama?
A Pengetinan B Penyejukbekuan
C Penyinaran D Pempasteuran
17 Kaedah manakah yang paling sesuai bagi yogurt atau kimchi?

A Penapaian B Pendehidratan
C Pempasteuran D Pengetinan
37
Latihan Prestasi
1 Rajah 1 menunjukkan makanan yang telah diproses melalui tiga kaedah yang berbeza.
J: Pendehidratan K : …Pengetinan. L : Pempasteuran
Rajah 1
a) Tulis kaedah pemprosesan makanan J, K dan L dalam petak yang disediakan
b) Apakah yang terjadi kepada kandungan air dalam makanan yang telah diproses melalui
Kaedah J?
Kandungan air disingkirkan
………………………………………………………………………………………………………………..
c) Makanan dipanaskan pada 1210C semasa proses dalam Kaedah K.

Apakah tujuan pemanasan tersebut?
Untuk membunuh mikroorganisma dan spora
………………………………………………………………………………………………………………..
d) Susu segar dipanaskan selama 30 minit dalam Kaedah L.

Berapakah suhu yang digunakan?
……63……0C
2 Rajah 2.1 menunjukkan label makanan bagi jus buah-buahan yang telah diproses melalui satu
kaedah pemprosesan makanan yang mematuhi Peraturan Makanan 1985.
Rajah 2.1
a) Namakan bahan pengawet yang ditambah dalam jus buah dalam Rajah 2.1
Gula
……………………………………………………………………………………………………………….
b) Apakah maklumat yang tidak ditunjukkan pada label makanan pada Rajah 2.1 mengikut
Peraturan Makanan 1985?
Tarikh luput
…………………………………………………………………………………………………………………
c) Namakan kaedah pemprosesan makanan dalam Rajah 2.1

Pempasteuran
…………………………………………………………………………………………………………
38
d) Selain jus buah, nyatakan minuman lain yang boleh diproses dengan kaedah di 2(c).
Susu segar
…………………………………………………………………………………………………………………
e) Berdasarkan Rajah 2.2, nyatakan suhu dan tempoh pemanasan semasa kaedah
pemprosesan makanan di 2(c).
Dipanaskan pada suhu
…63……0C
Penyejukan segera
Tempoh pemanasan :
…………30 minit………..
Rajah 2.2
Latihan Prestasi
1 a) Nyatakan satu perbezaan antara pemprosesan makanan berikut dan berikan satu contoh
makanan yang sesuai bagi setiap kes
i) Pengetinan dengan pempasteuran
ii) Pembungkusan vakum dan penyinaran
Jawapan:
Pengetinan Pempasteuran
Makanan disimpan di dalam tin yang telah Cecair dipanaskan pada suhu di bawah
disteril dan dipanaskan pada suhu yang takat didih cecair untuk membunuh
melebihi 1150C di bawah tekanan yang patogen dan kemudian disejukkan dengan
tinggi cepat. Contohnya, susu dipanaskan pada
suhu 630C selama 30 minit
Contoh: ayam, ikan, daging
Contoh: susu, jus buah-buahan
Pembungkusan vakum Penyinaran
Udara disingkirkan daripada bekas atau Makanan didedahkan pada sinaran

beg plastik untuk membungkus makanan mengion seperti sinar gama, sinar
sebelum bungkusan ditutup dengan ultraungu dan sinar-X untuk membunuh
ketatnya mikroorganisma
Contoh : bijirin, buah-buahan Contoh: sayur-sayuran//bijirin
39
b) Anda adalah remaja yang sedang mengalami tumbesaran. Anda diberi tiga jenis roti sperti
yang ditunjukkan dalam Rajah 1.
Roti Roti
bermentega Roti bergula berkacang
Rajah 1
Pilih roti yang sesuai untuk tumbesaran anda.

Terangkan pilihan anda berdasarkan aspek berikut:
Tujuan pemilihan
Untuk memilih roti yang sesuai untuk tumbesaran/ pertumbuhan
……………………………………………………………………………………………………………………..
Penjelasan tentang kebaikan setiap jenis roti berdasarkan kelas makanan dan fungsinya
Roti bermentega – mempunyai lemak yang tinggi di mana membantu dalam bekalkan
……………………………………………………………………………………………………………………..
tenaga//sebagai penebat haba
……………………………………………………………………………………………………………………..
Roti bergula – mempunyai kandungan karbohidrat yang tinggi juga membantu dalam
……………………………………………………………………………………………………………………..
membekalkan tenaga
……………………………………………………………………………………………………………………..
Roti berkacang – mempunyai kandungan protein di mana berfungsi dalam pertumbuhan,
……………………………………………………………………………………………………………………..
Tumbesaran dan membaiki tisu-tisu yang rosak dan bina sel yang baharu
……………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………..
Senarai jenis roti mengikut urutan keutamaannya

Roti berkacang Roti Bergula  Roti mentega
……………………………………………………………………………………………………………………..
Sebab kepada pemilihan anda

Roti berkacang kerana mempunyai sumber protein yang membantu dalam tumbesaran
……………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………..
40
2 a) Berikan dua jenis bahan kimia yang digunakan dalam pemprosesan makanan dan
nyatakan fungsinya.
Jawapan:
Bahan kimia Fungsi
Garam (bahan awet) Mencegah pertumbuhan dan pembiakan

mikroorganisma
Membantu memperlahankan proses

Asid askorbik (bahan antioksida) pengoksidaan makanan berlemak
4 markah
b) Rajah 2 menunjukkan lamakan sejenis buah. Buah-buah ini akan rosak selepas beberapa
hari jika tidak dapat dijual.
Terangkan bagaimana untuk mengatasi masalah ini.
Rajah 2
Penerangan anda hendaklah mengandungi aspek-aspek berikut:
i) Kenalpasti masalah
Masalah lambakan buah-buahan dan akan rosak jika tidak dapat dijual
……………………………………………………………………………………………………………
ii) Nyatakan satu sebab mengapa masalah itu berlaku

Bakteria dan kulat dalam atmosfera tumbuh pada buah-buahan tersebut
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
iii) Cadangkan tiga kaedah untuk menyelesaikan masalah itu.

Penyejukbekuan – suhu yang rendah memperlahankan pertumbuhan bakteria dan
……………………………………………………………………………………………………………
Kulat , pembungkusan vakum - Udara disingkirkan daripada bekas atau beg plastik
untuk membungkus makanan sebelum bungkusan ditutup dengan ketatnya
……………………………………………………………………………………………………………
Pengetinan – letakkan buah-buahan dalam tin atau jadikan produk baharu seperti
jem dan ditinkan serta dikomersialkan
……………………………………………………………………………………………………………
iv) Pilih kaedah terbaik dan jelaskan pilihan anda.
Penyejukbekuan – suhu yang rendah memperlahankan pertumbuhan bakteria dan
……………………………………………………………………………………………………………
kulat dan mencegah buah tersebut daripada cepat rosak
……………………………………………………………………………………………………………
41
3 Pertumbuhan populasi yang pesat di sesetengah negara menggugat bekalan makanan negara
itu. Bagi memastikan permintaan terhadap makanan dapat dipenuhi, negara tersebut mesti
bertindak dengan pelbagai penyelesaian.
a) Nyatakan empat cara untuk meningkatkan kualiti dan kuantiti pengeluaran makanan.
Penggunaan baka yang bermutu
…………………………………………………………………………………………………………………….
Penggunaan teknologi yang moden
…………………………………………………………………………………………………………………….
Penggunaan tanah dan kawasan perairan secara optimum
…………………………………………………………………………………………………………………….
Pengurusan tanah yang cekap
…………………………………………………………………………………………………………………….
b) Rajah 3 menunjukkan tiga kaedah pemprosesan makanan.
Penyinaran
Kaedah pemprosesan makanan
Pempasteuran Pendehidratan
Rajah 3
Kaji maklumat pada Rajah 3 dan bina konsep kaedah pemprosesan makanan
Jawapan anda hendaklah berdasarkan aspek-aspek berikut:
i) Tuliskan maklumat daripada Rajah 3
Penyinaran, pempasteuran dan pendehidratan merupakan contoh kaedah
……………………………………………………………………………………………………………….
pemprosesan makanan
……………………………………………………………………………………………………………….
ii) Kenal pasti tiga ciri sepunya

Kaedah yang dapat memperlahankan pertumbuhan mikroorganisma
……………………………………………………………………………………………………………….
Menjadikan makanan lebih menarik untuk dimakan
……………………………………………………………………………………………………………….
Pemprosesan makanan in menyebabkan makanan mudah untuk dicernakan
……………………………………………………………………………………………………………….
iii) Berikan satu contoh lain bagi kaedah pemprosesan makanan

Penapaian//Penyejukbekuan//Pembungkusan vakum//Pengetinan
……………………………………………………………………………………………………………….
iv) Hubung kait ciri-ciri sepunya untuk membina konsep sebenar bagi kaedah
pemprosesan makanan
Kaedah pemprosesan makanan ialah kaedah yang dapat memperlahankan

……………………………………………………………………………………………………………….
pertumbuhan mikroorganisma dan dapat menjadikan makanan lebih menarik
……………………………………………………………………………………………………………….
untuk dimakan
……………………………………………………………………………………………………………….
42
2.6 Makanan Kesihatan dan Suplemen Kesihatan

1 Makanan Kesihatan merupakan bahan makanan semula jadi yang terkandung dalam gizi
normal yang mengekalkan kesihatan dan tidak mempunyai bahan kimia
2 Antara isu berkaitan dengan makanan kesihatan termasuklah kebolehdapatan makanan
kesihatan, harga makanan kesihatan yang tinggi, kaedah pemprosesan dan bahan kimia
yang digunakan dalam pemprosesan makanan
3 Suplemen kesihatan merupakan bahan nutrien yang diambil dalam bentuk kapsul, pil, cecair
dan serbuk dalam dos yang tertentu
4 Bahan nutrien seperti mineral, vitamin, karbohidrat dan pelawas yang terdapat dalam
suplemen kesihatan biasanya dalam kuantiti yang kecil tetapi kepekatan tinggi
5 Antara isu berkaitan dengan suplemen kesihatan termasuklah pengambilan dos yang sesuai
dengan keperluan kesihatan dan dos pengambilan suplemen kesihatan sukar ditentukan
dengan tepat kerana keperluan badan adalah berbeza
Latihan Prestasi
1. Bandingkan antara makanan kesihatan dan suplemen kesihatan
Perbezaan Makanan kesihatan Suplemen kesihatan
bahan makanan semula jadi

yang terkandung dalam gizi bahan nutrien yang diambil dalam
Takrifan normal yang mengekalkan bentuk kapsul, pil, cecair dan serbuk
kesihatan dalam dos yang tertentu
Kandungan
Tiada bahan kimia Mempunyai bahan kimia
bahan kimia
pengambilan dos yang sesuai dengan

keperluan kesihatan dan dos
kebolehdapatan makanan
pengambilan suplemen kesihatan sukar
Dua isu berkaitan kesihatan, harga makanan
ditentukan dengan tepat kerana
kesihatan yang tinggi
keperluan badan adalah berbeza
Dasar Keselamatan Makanan Kebangsaan

1 Dasar Keselamatan Makanan Kebangsaan dikuatkuasakan oleh Bahagian Keselamatan dan
Kualiti Makanan, Kementerian Kesihatan Malaysia melalui program keselamatan makanan.
2 Dasar ini bertujuan melindungi orang awam daripada:
 Risiko pengambilan makanan dan minuman yang mengancam kesihatan
 Makanan kesihatan dan suplemen kesihatan tiruan
Tujuan lain ialah menggalakkan perdagangan makanan tempatan dan global
3 Pusat Berkuasa Kawalan Dadah (PBKD) diamanahkan untuk mendaftarkan dan memantau
suplemen kesihatan dan ubat tradisional sebelum dipasarkan
4 Pelekat dengan label dan kod QR akan dilekatkan pada botol atau kotak suplemen kesihatan
dan ubat tradisional yang telah diluluskan dan didaftarkan
5 Usaha meningkatkan kesedaran awam melalui pendidikan kepenggunaan
6 Iklan dan kedah pemasaran tentang mutu makanan kesihatan dan suplemen makanan sering
mengelirukan dan menyukarkan pengguna sewaktu memilih makanan kesihatan yang
bersesuaian dengan keperluan mereka. Maka kerajaan melindungi kebajikan dan
memudahkan proses pemilihan makanan pengguna melalui Akta Makanan 1983 dan
Peraturan-peraturan Makanan 1985
Latihan Prestasi
1 Namakan dasar yang dikeluarkan oleh kerajaan melalui program keselamatan makanan
Dasar Keselamatan Makanan Kebangsaan
………………………………………………………………………………………………………………………..
2 Nyatakan dua tujuan dasar yang dinamakan di (a) dilaksanakan.

Risiko pengambilan makanan dan minuman yang mengancam kesihatan
………………………………………………………………………………………………………………………..
Makanan kesihatan dan suplemen kesihatan tiruan
………………………………………………………………………………………………………………………..
43
Akta Makanan 1983

1 Akta Makanan 1983 merupakan undang-undang Malaysia yang dikuatkuasakan oleh
kerajaan untuk melindungi orang ramai terhadap bahaya dari segi kesihatan dan penipuan
berkaitan dengan penyediaan, penjualan dan penggunaan makanan serta mengenai
perkara yang berkaitan dengannya.
2 Mana-mana pihak yang menjual makanan beracun atau merosakkan kesihatan pengguna
akan didenda atau dipenjarakan atau kedua-duanya sekali jika kesalahan disabitkan oleh
makhkamah
Peraturan-peraturan Makanan 1985
1 Peraturan-peraturan Makanan 1985 ialah undang-undang yang digubal di bawah Akta
Makanan 1983 yang dikuatkuasakan oleh Kementerian Kesihatan Malaysia dan pihak
berkuasa tempatan bagi membantu orang ramai untuk memperoleh makanan yang selamat,
berkualiti, bersih dan bebas daripada sebarang bahan pencemar yang beracun
2 Maklumat dalam label makanan harus mengandungi perkara-perkara berikut:
AKUAN PEMAKANAN
Menunjukkan kualiti pemakanan produk
NAMA SEBUTAN SEBENAR tersebut
MAKANAN
Nama yang jelas, tepat dan PELABELAN PEMAKANAN
tidak mengelirukan Maklumat mengenai
kandungan pemakanan
sesuatu produk
SENARAI RAMUAN
Ramuan yang PENYATAAN ADITIF MAKANAN
digunakan dalam Perlu menyatakan semua aditif
produk yang disusun makanan yang dibenarkan
mengikut berat iaitu bahan pengawet, bahan
dalam susunan pewarna, bahan perisa,
menurun penambah perisa, antioksida
dan kondisioner makanan
ARAHAN
PENYIMPANAN
Ikut arahan PENYATAAN MENGENAI
penyimpanan yang KUANTITI/BERAT/ISIPADU
disarankan Penyataan mengenai berat
bersih atau isi padu atau
bilangan minimum isi
MAKLUMAT bungkusan makanan tersebut
PENGELUARAN
Nama dan alamat PENANDAAN TARIKH
pengilang/pembungkus Pastikan bahawa
an/ejen (termasuk makanan yang dipilih
produk import) tidak melepasi tarikh luput
Status Halal Makanan

1 Tempat makan atau produk makanan yang mempamerkan logo Halal Malaysia
mengesahkan bahawa makanan di tempat makan atau produk makanan tersebut adalah
berstatus halal
44
Latihan Prestasi
1 Rajah 1 menunjukkan label pada pembungkus coklat. SPM 2007
Rajah 1
Aminah telah membeli coklat itu pada Oktober 2007.

Antara label A, B, C dan D, pada pembalut itu, yang manakah beliau terlepas pandang?
2 Maklumat yang manakah mesti ditunjukkan pada label makanan mengikut Peraturan Makanan
1985?
A Harga B Tarikh LUput
C Tanda halal D Nilai kalori
3 Rajah 2 menunjukkan suatu label bungkusan makanan. SPM 2009
Rajah 2
Maklumat manakah yang sepatutnya terdapat pada label tersbeut mengikut Akta Makanan 1983
dan Peraturan Makanan 1985?
A Harga B Tanda halal
C Tarikh luput D Nilai kalori
4 Label manakah yang mematuhi Peraturan Makanan 1985?
45
5 Maklumat manakah yang perlu dinyatakan dalam Akta Makanan 1983 dan Peraturan
Makanan 1985?
A Harga B Tanda halal
C Berat bersih D Tarikh dikilangkan
6 Label manakah yang mematuhi Peraturan Makanan 1985?
7 Rajah 7 menunjukkan satu contoh label makanan yang tidak memenuhi Akta Makanan 1983
dan Peraturan Makanan 1985.
Apakah kesan ke atas kesihatan akibat dari maklumat yang tidak lengkap ini?
A Merencatkan pertumbuhan B Keracunan makanan
C Sakit kepala D Kanser
8 Ahmad mengalami sakit perut setelah makan suatu makanan. Apakah maklumat yang tidak
diambil berat oleh Ahmad sebelum memakan makanan tersebut?
A Nama makanan B Berat bersih
C Tarikh luput D Ramuan
~MODUL BAB 2 TAMAT~
46

Bab 2: Nutrisi Dan Teknologi Makanan: Tema: Penyenggaraan Dan Kesinambungan Hidup

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Bab 2: Nutrisi Dan Teknologi Makanan: Tema: Penyenggaraan Dan Kesinambungan Hidup

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TEMA: PENYENGGARAAN DAN KESINAMBUNGAN HIDUP

BAB 2 : NUTRISI DAN TEKNOLOGI MAKANAN

2.1 Gizi Seimbang dan Nilai Kalori

Isi separuh pinggan

Aplikasi Konsep Pinggan Sihat Malaysia dalam Kehidupan Seharian

2 Nyatakan tiga contoh malnutrisi

3 Apakah yang dimaksudkan dengan malnutrisi?

4 Jelaskan konsep Pinggan Sihat Malaysia

Nilai Kalori Makanan

6 Makanan yang Berlainan dan Anggaran Nilai Kalori

Kelas Makanan Sumber Nilai kalori (kJ g-1)

2 Apakah unit SI bagi nilai kalori?

4 Berapakah nilai dalam unit joule bagi 1 kalori?

Apakah makanan yang sesuai bagi carta di atas?

Apakah makanan yang sesuai bagi carta di atas?

Apakah makanan yang sesuai bagi carta di atas?

Jawapan anda hendaklah mengandungi aspek-aspek berikut:

iii) Pilih sandwic paling sesuai.

iv) Berikan sebab kepada pemilihan anda.

a) Dengan menggunakan jawapan di bawah, tuliskan contoh makanan yang sepatutnya

Daging Sayur-sayuran Nasi

Sampel makanan Kacang tanah Ikan bilis Roti

Sampel makanan Kacang tanah Ikan bilis Roti

Nilai kalori (kJ g-1)

*** Rujuk keputusan eksperimen

2 Apakah kesimpulan bagi eksperimen ini?

b) Terangkan jawapan anda.

b) Lemak : Kacang tanah

c) Protein : Ikan bilis

4 Tunjukkan jalan pengiraan bagi data berikut:

Sampel makanan Kacang tanah Ikan bilis Roti

Kacang tanah : Roti : 4.2 J g-1 0C -1 X 10 (g) x 13 (0C)

Nilai kalori makanan : 4.2 J g-1 0C -1 X 10 (g) x 35 (0C)

a) Berdasarkan Rajah 1, rekodkan bacaan termometer tersebut.

b) Nyatakan pemboleh ubah dimanipulasikan bagi eksperimen ini.

c) Kelaskan sampel makanan berikut mengikut kelas makanan.

Bijirin Daging Pisang Telur

d) Jadual 1 menunjukkan bacaan termometer selepas pembakaran beberapa sampel makanan.

Sampel makanan Perubahan suhu air /oC

ii) Hitungkan nilai kalori bagi kacang tanah.

Sampel makanan Kacang tanah Ikan bilis Roti

a) Hitungkan nilai kalori bagi kacang tanah dan roti

i) Nilai kalori bagi kacang tanah :

ii) Nilai kalori bagi roti:

c) Terangkan alasan kepada perbandingan anda di (b).

d) Nyatakan pemboleh ubah bergerak balas bagi eksperimen ini.

e) Nyatakan satu hipotesis bagi eksperimen ini

Kesan Pengambilan Jumlah Kalori yang Tidak Menepati Keperluan Individu

Obesiti Mengambil makanan Meningkatkan risiko

Anoreksia nervosa Keengganan Menghidap masalah

Aterosklerosis Pemendapan kolesterol Lumen arteri menjadi

(sejenis pada dinding arteri sempit dan

Diabetes melitus Mengambil makanan Menjejaskan

atau minuman yang penglihatan, kesihatan

Tekanan darah tinggi Mengambil makanan Meningkatkan risiko

tinggi kandungan penyakit jantung dan

Diabetes mellitus Mengambil makanan tinggi kandungan garam

2. Nyatakan kesan apabila masalah kesihatan berikut dihidapi oleh seseorang.

Corak Pemakanan Masyarakat Malaysia dan Kesannya terhadap Kesihatan

menyebabkan obesiti, kerosakan gigi dan peningkatan risiko awal

Pewarna dan dapat menyebabkan kanser, kemandulan, diabetes mellitus dan

Makanan rapu Ketiadaan kandungan berkhasiat dapat menyebabkan malnutrisi

3 Maklumat di bawah mengenai satu masalah kesihatan.