1 | EPPD1033 Prinsip Perakaunan

Contoh 1a: Pembentukan Perkongsian

Dee dan Bee bersetuju untuk menubuhkan perniagaan perkongsian, Perniagaan DnB. Dee
membawa masuk tunai sebanyak RM50,000 ke dalam perniagaan. Bee pula melabur tunai
sebanyak RM15,000 dan membawa masuk komputer ribanya yang mempunyai nilai buku
RM9,000. Walau bagaimanapun, komputer riba ini mempunyai nilai saksama RM7,000.

Dikehendaki:

Sediakan catatan jurnal bagi merekod pelaburan setiap rakan kongsi.

Penyelesaian:

Debit Credit
Tunai 50,000
Modal, Dee 50,000

Tunai 15,000
Komputer 7,000
Modal, Bee 22,000

https://baraini.wixsite.com/kamarulbaraini
2 | EPPD1033 Prinsip Perakaunan

Contoh 1b: Pembentukan Perkongsian

Hoo dan Foo bersetuju untuk,menggabungkan perniagaan milik mereka iaitu Hoo Enterprise dan
Foo Enterprise bagi menubuhkan perniagaan perkongsian, Perniagaan HnF. Imbangan duga
selepas penutupan bagi kedua-dua perniagaan milikan tunggal tersebut pada 1 Januari 2020
adalah seperti berikut.

Hoo Enterprise Foo Enterprise

Dt. Kt. Dt. Kt.
Tunai RM 10,000 RM 8,000
Akaun belum terima 18,000 30,000
Peruntukan hutang ragu RM 2,000 RM 3,000
Inventori 35,000 20,000
Peralatan 60,000 35,000
Susutnilai terkumpul — Peralatan 28,000 15,000
Nota belum bayar 20,000
Akaun belum bayar 30,000 40,000
Modal, Hoo 43,000
Modal, Foo 35,000
RM123,000 RM123,000 RM93,000 RM93,000

Amaun penilaian semula aset bukan semasa bagi kedua-dua perniagaan milikan tunggal adalah
seperti berikut.

Hoo Enterprise Foo Enterprise

Akaun belum terima RM 18,000 RM 30,000
Peruntukan hutang ragu 2,500 4,000
Inventori 38,000 25,000
Peralatan 35,000 18,000

Semua tunai akan dipindahkan ke akaun perkongsian dan perkongsian juga akan menanggung
semua liabiliti yang dibawa masuk. Selain daripada itu, Hoo dan Foo membawa masuk modal
tambahan sebanyak RM3,500 dan RM16,000, masing-masing.

Dikehendaki:

a) Sediakan catatan jurnal untuk merekod pemindahan aset dan liabiliti setiap perniagaan
milikan tunggal ke dalam perkongsian.
b) Sediakan catatan jurnal untuk merekod modal tambahan yang dibawa oleh setiap rakan
kongsi.
c) Sediakan penyata kedudukan kewangan perkongsian pada 1 Januari 2020.

https://baraini.wixsite.com/kamarulbaraini
3 | EPPD1033 Prinsip Perakaunan

Penyelesaian:

a)
Debit Kredit
Tunai 10,000
Akaun belum terima 18,000
Inventori 38,000
Peralatan 35,000
Peruntukan hutang ragu 2,500
Nota belum bayar 20,000
Akaun belum bayar 30,000
Modal, Hoo YG NK CARI 48,500

Tunai 8,000
Akaun belum terima 30,000
Inventori 25,000
Peralatan 18,000
Peruntukan hutang ragu 4,000
Akaun belum bayar 40,000
Modal, Foo 37,000

b)
Debit Kredit
Tunai 3,500
Modal, Hoo 3,500

Tunai 16,000
Modal, Foo 16,000

https://baraini.wixsite.com/kamarulbaraini
4 | EPPD1033 Prinsip Perakaunan

c)

Perkongsian HnF
Penyata Kedudukan Kewangan pada 1 Januari 2020
Aset:
Aset semasa
Tunai 37,500
Akaun belum terima 48,000
(-) Peruntukan hutang ragu 6,500
41,500
Inventori 63,000
Jumlah aset semasa 142,000

Aset bukan semasa

Peralatan 53,000
Jumlah Aset 195,000

Liabiliti dan Ekuiti Pemilik

Liabiliti
Nota belum bayar 20,000
Akaun belum bayar 70,000
Jumlah liabiliti 90,000

Ekuiti Pemilik
Modal, Hoo 52,000
Modal, Foo 53,000
Jumlah ekuiti pemilik 105,000
Jumlah Liabiliti dan Ekuiti Pemilik 195,000

https://baraini.wixsite.com/kamarulbaraini
1 | EPPD1033 Prinsip Perakaunan

Contoh 2: Agihan untung atau rugi bersih

Pada akhir tahun operasi pertamanya pada 31 Disember 2019, baki akaun bagi Perkongsian RKC
adalah seperti berikut.

Rakan kongsi Ambilan Modal

Roo RM15,000 RM40,000
Koo 10,000 25,000
Coo 5,000 15,000

Baki akaun modal menunjukkan pelaburan rakan kongsi semasa penubuhan perkongsian.

Dikehendaki:

Sediakan catatan jurnal untuk merekod agihan untung bagi tahun 2019 bagi situasi-situasi berikut
dengan andaian situasi ini adalah saling tidak bergantungan antara satu sama lain.

a) Untung bersih ialah RM50,000. Nisbah agihan untung rugi yang dipersetujui ialah 5:3:2.
b) Untung bersih ialah RM43,000. Roo dan Koo menerima gaji sebanyak RM15,000 dan
RM10,000, masing-masing. Baki untung rugi bersih dikongsi secara samarata.
c) Untung bersih ialah RM34,000. Setiap rakan kongsi menerima faedah atas modal awal
sebanyak 10%. Roo juga menerima gaji sebanyak RM20,000. Baki untung rugi bersih
dikongsi secara samarata.

Penyelesaian:

a)
Rakan kongsi Nisbah agihan untung Untung diagih
Roo 5/10 5/10 x RM 50,000 = 25,000
Koo 3/10 3/10 x RM 50,000 = 15,000
Coo 2/10 2/10 x RM 50,000 = 10,000

b)
Untung bersih 43,000
Roo Koo Coo Jumlah
Gaji 15,000 10,000 0 25,000
Baki untung 6,000 6,000 6,000 18,000
Jumlah 21,000 16,000 6,000 43,000

https://baraini.wixsite.com/kamarulbaraini
2 | EPPD1033 Prinsip Perakaunan

c)
Untung bersih 34,000
Roo Koo Coo Jumlah
Gaji RM 20,000 RM 0 RM 0 RM 20,000
Faedah atas modal1 4,000 2,500 1,500 8,000
Baki untung 2,000 2,000 2,000 6,000
Jumlah 26,000 4,500 3,500 34,000

1. Faedah atas modal:

Rakan kongsi Modal

Roo RM40,000 x 10% = 4,000
Koo 25,000 x 10% = 2,500
Coo 15,000 x 10% = 1,500

https://baraini.wixsite.com/kamarulbaraini
1 | EPPD1033 Prinsip Perakaunan

Contoh 3: Merekod Akaun Modal Rakan Kongsi.

Pada 31 Disember 2019, akhir tahun pertama Perkongsian RKC beroperasi, akaun perniagaan
menunjukkan baki berikut.

Rakan kongsi Ambilan Modal

Ray RM 15,000 RM 40,000
Kay 10,000 25,000
Chay 5,000 15,000

Terma perjanjian perkongsian adalah seperti berikut:

a) Setiap rakan kongsi menerima faedah sebanyak 10% atas baki modal awal.
b) Ray menerima gaji tahunan berjumlah RM20,000.
c) Untung rugi dikongsi secara samarata.
d) Perkongsian menggunakan kaedah modal berubah untuk merekod akaun modal rakan
kongsi.

Untung bersih perniagaan bagi tahun berakhir 31 Disember 2019 adalah RM34,000.

Dikehendaki:

a) Jika perkongsian menggunakan kaedah modal berubah untuk merekod akaun modal
rakan kongsinya,
i) Sediakan akaun modal setiap rakan kongsi.
ii) Sediakan bahagian ekuiti pemilik dalam penyata kedudukan kewangan
Perkongsian RKC pada 31 Disember 2019.
wujudkan acc semasa
b) Jika perkongsian menggunakan kaedah modal tetap untuk merekod akaun modal rakan
kongsinya,
i) Sediakan akaun modal setiap rakan kongsi.
ii) Sediakan bahagian ekuiti pemilik dalam penyata kedudukan kewangan
Perkongsian RKC pada 31 Disember 2019.

https://baraini.wixsite.com/kamarulbaraini
2 | EPPD1033 Prinsip Perakaunan

Penyelesaian:

a) Kaedah Modal Berubah

i)
1. Agihkan untung bersih kepada semua rakan kongsi mengikut terma perjanjian.

Untung bersih RM 34,000

Ray Kay Chay Jumlah
*
Faedah atas modal 4,000 2,500 1,500 8,000
Gaji 20,000 - - 20,000
Baki untung 2,000 2,000 2,000 6,000
Jumlah 26,000 4,500 3,500 34,000

*
Faedah atas modal
Ray RM 40,000 x 10% = RM 4,000
Kay 25,000x 10% = 2,500
Chay 15,000 x 10% = 1,500

2. Sediakan akaun modal setiap rakan kongsi.

Modal, Ray
Ambilan 15,000 Baki b/b 40,000
Baki h/b 51,000 Faedah atas modal 4,000
Gaji 20,000
Baki untung 2,000
66,000 66,000

Modal, Kay
Ambilan 10,000 Baki b/b 25,000
Baki h/b 19,500 Faedah atas modal 2,500
Baki untung 2,000
29,500 29,500

https://baraini.wixsite.com/kamarulbaraini
3 | EPPD1033 Prinsip Perakaunan

Modal, Chay
Ambilan 5,000 Baki b/b 15,000
Baki h/b 13,200 Faedah atas modal 1,200
Baki untung 2,000
18,200 18,200

ii) Bahagian ekuiti pemilik

Perkongsian RKC
Penyata Kedudukan Kewangan pada 31 Disember 31, 2019
Ekuiti Pemilik:
Modal, Ray RM 51,000
Modal, Kay 19,500
Modal, Chay 13,200

https://baraini.wixsite.com/kamarulbaraini
4 | EPPD1033 Prinsip Perakaunan

b) Kaedah Modal Tetap

i) Akaun modal rakan kongsi

Modal, Ray
Baki h/b 40,000 Baki b/b 40,000

Akaun Semasa, Ray

Ambilan 15,000 Faedah atas modal 4,000
Baki h/b 11,000 Gaji 20,000
26,000 26,000

Modal, Kay
Baki h/b 25,000 Baki b/b 25,000

Akaun Semasa, Kay

Ambilan 10,000 Faedah atas modal 2,500
Baki untung 2,000
Baki h/b 5,500
10,000 10,000

Modal, Chay
Baki h/b 15,000 Baki b/b 15,000

Akaun Semasa, Chay

Ambilan 5,000 Faedah atas modal 1,200
Baki untung 2,000
Baki h/b 1,800
5,000 5,000

https://baraini.wixsite.com/kamarulbaraini
5 | EPPD1033 Prinsip Perakaunan

ii) Bahagian ekuiti pemilik

Perkongsian RKC
Penyata Kedudukan Kewangan pada 31 Disember 31, 2019
Ekuiti Pemilik:
Modal, Ray RM 40,000
Modal, Kay 25,000
Modal, Chay 15,000
Akaun Semasa, Ray 11,000
Akaun Semasa, Kay (5,500)
Akaun Semasa, Chay (1,800)

https://baraini.wixsite.com/kamarulbaraini
1 | EPPD1033 Prinsip Perakaunan

Contoh Soalan Komprehensif

Rafi, Ray dan Raju menubuhkan Perkongsian 3R, sebuah perniagaan perkongsian pada tahun
2011. Perkongsian ini mengeluarkan peralatan penjagaan kesihatan. Berikut merupakan baki-
baki akaun pada 30 Jun 2020.

Akaun RM
Inventori bahan mentah
- 1 Julai 2019 34,000
- 30 Jun 2020 47,600
Inventori kerja dalam proses
- 1 Julai 2019 37,650
- 30 Jun 2020 52,400
Inventori barang siap
- 1 Julai 2019 58,500
- 30 Jun 2020 77,520
Jualan 1,520,000
Buruh langsung 365,000
Buruh tak langsung 29,500
Belanja insurans 27,250
Belanja utiliti 39,500
Belanja susutnilai 36,500
Belanja pembaikan 26,000
Belanja gaji 232,000
Belian bahan mentah 312,000
Belanja angkutan keluar 7,500
Belanja jualan dan perkhidmatan 58,000
Belanja faedah 3,200
Modal (1 Julai 2019)
- Rafi 90,000
- Ray 60,000
- Raju 50,000
Ambilan
- Rafi 8,000
- Ray 7,000
- Raju 3,000

https://baraini.wixsite.com/kamarulbaraini
2 | EPPD1033 Prinsip Perakaunan

Terma perjanjian perkongsian adalah seperti berikut:

1. Untung rugi dikongsi pada kadar 6:3:2
2. Menurut perjanjian perkongsian, setiap rakan kongsi berhak memperolehi faedah atas
modal sebanyak 7% setahun ke atas baki modal awal masing-masing. Manakala, faedah
atas ambilan dikenakan sebanyak 5% dari amaun ambilan.
3. Setiap rakan kongsi diperuntukkan gaji sebanyak RM3,000 sebulan dan perlu dibayar dari
keuntungan perkongsian. Amaun ini termasuk di dalam baki akaun belanja gaji.

Kadar agihan untuk belanja insurans, utiliti, susutnilai dan pembaikan bagi kilang dan pejabat
adalah seperti berikut:

Belanja Perkilangan (%) Pejabat (%)

Insurans 70 30
Utiliti 70 30
Susutnilai 80 20
Pembaikan 85 15

Dikehendaki:

a) Sediakan Jadual Kos Barang Di Kilang untuk Perkongsian 3R bagi tahun berakhir 30 Jun
2020.
b) Sediakan Penyata Pendapatan untuk Perkongsian 3R bagi tahun berakhir 30 Jun 2020.
c) Sediakan Jadual Perasingan Untung Rugi untuk Perkongsian 3R bagi tahun berakhir 30 Jun
2020.
d) Sediakan akaun modal rakan kongsi Perkongsian 3R pada 30 Jun 2020.

https://baraini.wixsite.com/kamarulbaraini
3 | EPPD1033 Prinsip Perakaunan

Penyelesaian:

a. Jadual Kos Barang Di Kilang untuk Perkongsian 3R bagi tahun berakhir 30 Jun 2020.

Perkongsian 3R
Jadual Kos Barang Di Kilang untuk bagi tahun berakhir 30 Jun 2020
Kos Pengilangan:
Bahan langsung
Inventori bahan mentah (1 Julai 2019) 34,000
Belian bahan mentah 312,000
Bahan mentah sedia digunakan 346,000
Inventori bahan mentah (30 Jun 2020) 47,600
Bahan mentah digunakan 298,400
Buruh langsung 365,000
Overhead Pengilangan
Buruh tak langsung 29,500
Belanja insurans (70% x 27,250) 19,075
Belanja utility (70% x 39,500) 27,650
Belanja susutnilai (80% x 36,500) 29,200
Belanja pembaikan (85% x 26,000) 22,100
Jumlah overhed pengilangan 127,525
Jumlah kos pengilangan 790,925
Inventori Kerja dalam proses (1 Julai 2019) 37,650
Jumlah Kerja dalam proses 828,575
Inventori kerja dalam proses (30 Jun 2020) 52,400
Kos barang dikilang 776,175

https://baraini.wixsite.com/kamarulbaraini
4 | EPPD1033 Prinsip Perakaunan

b. Penyata Pendapatan untuk Perkongsian 3R bagi tahun berakhir 30 Jun 2020.

Perkongsian 3R
Penyata Pendapatan bagi tahun berakhir 30 Jun 2020
Jualan 1,520,000
(-) Kos barang dijual:
Inventori barang siap (1 Julai 2019) 58,500
(+) Kos barang dikilang 776,175
Kos barang sedia dijual 834,675
(-) Inventori barang siap (30 Jun 2020) 77,520
757,155
Untung kasar 762,845
(-) Belanja operasi:
Belanja insurans (27,250 x 30%) 8,175
Belanja utility (39,500 x 30%) 11,850
Belanja susutnilai (36,500 x 20%) 7,300
Belanja pembaikan (26,000 x 15%) 3,900
Belanja gaji (232,000 – 108,000) 124,000
Belanja angkutan keluar 7,500
Belanja jualan dan perkhidmatan 58,000
Belanja faedah 3,200
223,925
Untung bersih 538,920

c. Jadual Perasingan Untung Rugi untuk Perkongsian 3R bagi tahun berakhir 30 Jun 2020.

Perkongsian 3R
Jadual Perasingan Untung Rugi bagi tahun berakhir 30 Jun 2020
Untung bersih 538,920
Rafi Ray Raju Jumlah
Faedah atas modal 6,300 4,200 3,500 14,000
Gaji 36,000 36,000 36,000 108,000
Faedah atas ambilan (400) (350) (150) (900)
Baki 227,902 113,951 75,967 417,820
Jumlah 269,802 153,801 115,317 538,920

https://baraini.wixsite.com/kamarulbaraini
5 | EPPD1033 Prinsip Perakaunan

d. Akaun modal rakan kongsi menggunakan akaun modal berubah (Tiada baki akaun
semasa diberi).

Akaun Modal, Rafi

Faedah atas ambilan 400 Baki awal 90,000
Ambilan 8,000 Faedah atas modal 6,300
Baki h/b 351,802 Gaji 36,000
Baki untung 227,902
360,202 360,202

Akaun Modal, Ray

Faedah atas ambilan 350 Baki awal 60,000
Ambilan 7,000 Faedah atas modal 4,200
Baki h/b 206,801 Gaji 36,000
Baki untung 113,951
214,151 214,151

Akaun Modal, Raju

Faedah atas ambilan 150 Baki awal 50,000
Ambilan 3,000 Faedah atas modal 3,500
Baki h/b 162,317 Gaji 36,000
Baki untung 75,967
165,467 165,467

https://baraini.wixsite.com/kamarulbaraini