CHUYEÅN HOÙA CAÙC CHAÁT, OXY HOÙA SINH HOÏC, CHU

TRÌNH ACID CITRIC

MUÏC TIEÂU

1. Trình baøy ñöôïc nhöõng khaùi nieäm veà chuyeån hoùa caùc chaát,
chuyeån hoùa trung gian, quaù trình ñoàng hoùa vaø dò hoùa,
moät soá ñaëc ñieåm cuûa chuyeån hoùa trung gian.

2. Trình baøy ñöôïc nhöõng khaùi nieäm veà phaûn öùng oxy hoaù-
khöû, söï phosphoryl hoaù - söï khöû phosphoryl, caùc loaïi lieân
keát phosphat.

3. Trình baøy ñöôïc baûn chaát, dieãn tieán cuûa söï hoâ haáp teá baøo.

4. Trình baøy, neâu ñöôïc yù nghóa cuûa chu trình acid citric
1- CHUYEÅN HOÙA CAÙC CHAÁT
Chuyeån hoùa caùc chaát vaø chuyeån hoùa trung gian
-Chuyeån hoaù caùc chaát : caùc quaù trình hoaù hoïc xaûy ra/ cô theå
töø khi thöùc aên ñöôïc ñöa vaøo ñeán khi chaát caën baõ ñöôïc thaûi
ra ngoaøi moâi tröôøng (quaù trình trao ñoåi chaát)

- Chuyeån hoaù trung gian : goàm caùc phaûn öùng vaø quaù trình
hoaù hoïc xaûy ra trong teá baøo.

- Caùc chaát trung gian ñöôïc goïi laø caùc chaát chuyeån hoaù hay
saûn phaåm chuyeån hoaù
Theo ñaëc ñieåm chuyeån hoaù:
- Sinh vaät töï döôõng (thöïc vaät) : toång hôïp ñöôïc glucid, lipid,
protid ñaëc hieäu töø CO2, H2O, muoái khoaùng chöùa Nitô vaø naêng
löôïng maët trôøi (quang hôïp)
-Sinh vaät dò döôõng (ñoäng vaät vaø ngöôøi) :
+ haáp thu caùc chaát (glucid, lipid, protid…) töø caùc sinh vaät töï
döôõng ñeå toång hôïp neân nhöõng phaân töû glucid, lipid, protid
ñaëc hieäu cuûa mình
+ thoaùi hoaù caùc phaân töû ñaëc hieäu caùc saûn phaåm chuyeån
hoaù, caùc chaát thaûi nhö CO2, H2O, vaø naêng löôïng cho cô theå söû
duïng
 Q
Glucid
Quang hôïp Lipid
Protid Thöùc aên

Thöïc vaät Ñoäng vaät

vaø ngöôøi

CO2
H2O, chaát Q
cặn baõ
Quaù trình ñoàng hoùa:

Quaù trình:

- Bieán caùc phaân töû höõu cô thöùc aên (glucid, lipid, protid) coù
nguoàn goác khaùc nhau (thöïc vaät, ñoäng vaät, vi sinh vaät)

- Thaønh caùc phaân töû höõu cô (glucid, lipid, protid) ñaëc hieäu
cuûa cô theå.
Quaù trình ñoàng hoùa goàm 3 böôùc :
-Tieâu hoaù : thuûy phaân caùc ñaïi phaân töû (tinh boät, protein…) ñaëc
hieäu cuûa thöùc aên thaønh caùc ñôn vò caáu taïo khoâng coù tính ñaëc
hieäu ( glucose, acid amin…)
- Haáp thu : saûn phaåm tieâu hoaù cuoái cuøng ñöôïc haáp thu qua nieâm
maïc ruoät non vaøo maùu (quaù trình vaät lyù vaø hoaù hoïc)
- Toång hôïp: caùc saûn phaåm haáp thu ñöôïc maùu ñöa ñeán caùc moâ vaø
ñöôïc teá baøo söû duïng ñeå toång hôïp caùc ñaïi phaân töû coù tính ñaëc hieäu
cuûa cô theå
Xaây döïng teá baøo vaø moâ (protein, polysaccarid taïp,
phospholipid)
Döï tröõ (glycogen, triglycerid)
Caàn naêng löôïng (chuû yeáu do ATP cung caáp)
Quaù trình dò hoùa:
Quaù trình phaân giaûi caùc ñaïi phaân töû höõu cô thaønh saûn phaåm
cuoái cuøng thaûi ra ngoaøi.
coù söï giaûi phoùng naêng löôïng
50% naêng löôïng ôû daïng nhieät naêng (thaân nhieät)
50% naêng löôïng ñöôïc tích tröõ döôùi daïng ATP (coâng
cô hoïc, coâng thaåm thaáu, coâng hoaù hoïc)
+ Coâng cô hoïc : co duoãi cô
+ Coâng thaåm thaáu : vaän chuyeån tích cöïc caùc chaát qua maøng
teá baøo , choáng laïi gradien noàng ñoä
+ Coâng hoaù hoïc : toång hôïp caùc chaát
Nhö vaäy 2 quaù trình ñoàng hoùa vaø dò hoùa laø 2 quaù trình ngöôïc
nhau, nhöng laïi thoáng nhaát trong 1 cô theå, trong moãi teá baøo
Phaûn öùng lieân hôïp
- Phaûn öùng toång hôïp : caàn naêng löôïng
- Phaûn öùng thoaùi hoaù : giaûi phoùng naêng löôïng
- Phaûn öùng lieân hôïp = gheùp caëp hai phaûn öùng toång hôïp vaø
thoaùi hoaù
Ví duï : phaûn öùng toång hôïp glucose 6 phosphat caàn 3,3 Kcal
xaûy ra ñöôïc khi gheùp vôùi phaûn öùng thuûy phaân ATP giaûi
phoùng 7,3 Kcal
Ba giai ñoaïn veà chuyeån hoaù trung gian
Glucid, Lipid, Protid thoaùi hoaù theo ba giai ñoaïn ;
- Giai ñoaïn 1 :
Phaân töû lôùn caùc ñôn vò caáu taïo töông öùng (glucose,
acid amin, acid beùo…)
- Giai ñoaïn 2 :
caùc ñôn vò caáu taïo caùc chaát trung gian

Acetyl CoA
- Giai ñoaïn 3 : coù theå coù 2 quaù trình: dò hoùa vaø ñoàng hoùa
Acetyl CoA chu trình Krebs CO2 vaø H2O
- CO2 ñöôïc taïo thaønh do söï khöû carboxyl
- Nöôùc ñöôïc taïo thaønh do söï taùch vaø vaän chuyeån töøng caëp
nguyeân töû hydro qua chuoãi hoä haáp teá baøo tôùi oxy thôû vaøo
- Chuoãi hoâ haáp teá baøo lieân hôïp vôùi söï phosphoryl hoaù (gaén
phosphat vaøo ADP taïo thaønh ATP) = söï phosphoryl- oxy hoaù

Quaù trình toång hôïp : 3 giai ñoaïn

- Baét ñaàu töø moät soá tieàn chaát cuûa chu trình krebs:
tổng hợp acid beùo, steroid, hay ñöôïc amin hoùa acid amin,
taân taïo glucose
- Ngöôïc laïi con ñöôøng thoaùi hoaù
2. OXY HOÙA SINH HOÏC
2.1- Phaûn öùng oxy hoùa-khöû
Ñònh nghóa :
- Laø phaûn öùng trong ñoù coù söï cho vaø nhaän ñieän töû hay coù söï
thay ñoåi soá oxy hoùa, coù theå keøm theo hay khoâng söï maát hoaëc
nhaän hydro hay oxy
Ví duï :
-e
Fe ++ Fe +++
+e

-2H +1/2 O2
R-CH2OH R-CHO R-COOH
+2H -1/2 O2
- Chaát oxy hoùa laø chaát coù theå nhaän ñieän töû, chaát khöû laø chaát
coù khaû naêng cho ñieän töû
- Phaûn öùng oxy hoùa- khöû laø hai phaûn öùng ngöôïc nhau, taäp
hôïp chaát oxy hoùa vaø chaát khöû thaønh moät heä thoáng goïi laø heä
thoáng hay caëp oxy hoùa- khöû (Fe++/Fe+++ ; RCOOH/RCHO…)
Theá naêng oxy hoùa-khöû
Ñöôïc tính theo coâng thöùc sau:
E = Eo + RT Ln [Ox] E:theá naêng Oxy hoùa-khöû (volt)
n: soá ñieän töû di chuyeån
nF [Kh]
R: haèng soá khí lyù töôûng
Khi [Ox] / [Kh] = 1
T: nhieät ñoä tuyeät ñoái
Thì E = Eo F: haèng soá Faraday
Eo: theá naêng Oxy hoùa-khöû chuaån
- Ñieàu kieän chuaån laø ñieàu kieän [Ox] = [Kh]
- Theá naêng oxy hoùa – khöû bieåu hieän khaû naêng cho nhaän
ñieän töû cuûa heä thoáng
- Heä thoáng coù E thaáp (noàng ñoä chaát khöû lôùn, xu höôùng
cho ñieän töû cao) deã cho ñieän töû
- Heä thoáng coù E cao deã nhaän ñieän töû
- Hydro hay ñieän töû chuyeån töø heä thoáng coù E thaáp ñeán
heä thoáng coù E cao
- Moãi caëp Ox/Kh ñöôïc xaùc ñònh bôûi moät theá naêng oxy hoùa-
khöû chuaån Eo
- Ngöôøi ta thöôøng ño ôû ñieàu kieän sinh hoïc pH = 7 vaø to =
25oC, kyù hieäu E’o
2.2- Baûn chaát cuûa söï hoâ haáp teá baøo

- Laø söï ñoát chaùy caùc chaát höõu cô trong cô theå

- Coøn goïi laø oxy hoaù – khöû teá baøo hay söï oxy hoaù sinh hoïc

Söï ñoát chaùy moät phaân töû glucose trong teá baøo hay trong
oáng nghieäm ñeàu cho cuøng nhöõng saûn phaåm nhö nhau vaø
giaûi phoùng cuøng moät löôïng nhieät

Glucose + 6O2 6 CO2 + 6H2O + 688 Kcal

ÔÛ ngoaøi cô theå :
+ C, H cuûa chaát höõu cô taùc duïng tröïc tieáp vôùi oxy khoâng khí
ñeå taïo ra CO2 vaø H2O
+ phaûn öùng xaûy ra nhanh choùng, maïnh meõ, naêng löôïng giaûi
phoùng ngay moät luùc, nhieät ñoä cao, coù theå coù ngoïn löõa

Trong cô theå :
+ ñieàu kieän nheï nhaøng, nhieät ñoä vöøa phaûi (37 0C), naêng
löôïng giaûi phoùng daàn
+ oxy khoâng taùc duïng tröïc tieáp vôùi C vaø H
+ coù enzym xuùc taùc, coù hydro tham gia tích cöïc trong phaûn
öùng oxy hoaù taïo thaønh H2O , coøn söï taïo thaønh CO2 do söï
khöû carboxyl
+ Chaát höõu cô bò taùch
daàn töøng caëp nguyeân
töû hydro vaø ñöôïc R- CHOH - CH2OH 1/2 O2
chuyeån tôùi oxy ñeå taïo
-2H H2O
nöôùc
+ H vaän chuyeån qua R- CHOH - CHO
moät heä thoáng hoâ haáp
teá baøo tôùi oxy thôû vaøo
+ H2O
(O--) ñeå taïo H2O OH
R- CHOH - CH
+ Acid carboxylic taïo OH
ra ñöôïc khöû carboxyl
giaûi phoùng CO2 nhôø
-2 H H2O
decarboxylase, giaûi
phoùng ít Q döôùi daïng R- CHOH – COOH 1/2 O2
nhieät khoâng coù söï
tham gia cuûa oxy thôû - CO2
vaøo
R- CH2OH
2.3- Chuoãi hoâ haáp teá baøo

2+ 3+ 2Fe2+ 2Fe3+ 2Fe2+ 1/2O2

NAD + Q 2Fe 2Fe
SH2 FADH2

DH FP CoQ 2Cytb 2Cytc1 2Cytc 2Cyta 2Cyta3

2+ 3+ 2+ 2Fe3+ O2-
2Fe 2Fe 2Fe
S NADH,H+ FAD QH2 2Fe3+

2H+ H2O

SH2 : Cô chaát cho hydro DH : Dehydrogenase

FP: Flavoprotein CoQ : Coenzym Q
Q : Quinon QH2 : Hydroquinon
Cyt : Cytocrom

Sô ñoà chuoãi hoâ haáp teá baøo

Caùc yeáu toá tham gia :
- Cô chaát cho hydro: sp trung gian cuûa glucid, lipid, protid.
Nôi cung caáp cô chaát cho hydro nhieàu nhaát laø chu trình
acid citric
- Dehydrogenase coù coenzym laø NAD+
- Flavoprotein coù coenzym laø FMN hoaëc FAD
- Coenzym Q coøn goïi laø Ubiquinon (daãn xuaát cuûa quinon,
coù nhaùnh isopren daøi tuøy loaïi, ôû ñoäng vaät coù vuù n=10)
Coâng thöùc toång quaùt
O O R1,R2 = -OCH3 ; R3 = -CH3
R1 R3 +2H R1 R3
R4= -(CH2-CH=C-CH2)n –CH3
CH3
R2 R4 -2H R2 R4
O O

Quinon(OX) Hydroquinon (Kh)

- Heä thoáng Cytocrom : caùc enzym vaän chuyeån ñieän töû coù
nhoùm ngoaïi gaén chaët vaøo apoenzym, coù baûn chaát gioáng
Hem, coù nhaân protoporphyrin gaén ion saét coù theå thay
ñoåi hoùa trò ( laøm cytocrom coù khaû naêng chuyeån ñieän töû
Cyt coù caùc loaïi b, c, a a3…
Cyt a3 vaø Cyt a lieân keát vôùi nhau = phöùc hôïp laø
Cytocrom oxidase mang ion Fe vaø ion Cu ñeàu tham gia
vaøo hoaït ñoäng chuyeån ñieän töû
Cyt a3 bò öùc cheá bôûi CN-, CO, H2S
- Oxy phaân töû (O2) thôû vaøo qua phoåi, coù Eo’ lôùn nhaát neân
laø chaát cuoái cuøng nhaän ñieän töû
 Dieãn tieán :
- Hydro vaø caëp ñieän töû ñöôïc vaän chuyeån qua nhieàu enzym
theo thöù töï nhaát ñònh do Eo’ quyeát ñònh töø heä thoáng coù Eo’
thaáp ñeán cao
H2O
2H+

SH2 NAD+ FADH2 Q 2Fe2+ 2Fe3+ 2Fe2+ 2Fe3+ O2-

DH FP CoQ 2Cytb 2Cytc 2Cyta 2Cyta3

S NADH,H+ FAD QH2 2Fe3+ 2Fe2+ 2Fe3+ 2Fe2+ 1/2O2

-0,42v -0,32v -0,12v +0,10v +0,12v +0,22v +0,25v +0,29v +0,82v

-Goàm 2 giai ñoaïn

2H+
+ Chuyeån vaän 2H, töø SH2 ñeán CoQ
2 e-
+ Chuyeån vaän ñieän töû , töø Cyt b ñeán oxy taïo H2O (coù khi
H2O2)
Quan nieäm hieän ñaïi veà hoâ haáp teá baøo:
- Ñieän töû ñöôïc vaän chuyeån trong chuoãi hoâ haáp teá baøo qua
caùc heä thoáng oxy hoùa khöû töø NAD+/NADH ñeán O2/H2O,
thoâng qua 3 phöùc hôïp protein lôùn sau :

+ Phöùc hôïp I (Complex I) (NADH-CoQ oxydoreductase) :

ñieän töû ñöôïc vaän chuyeån töø NADH ñeán CoQ.

+ Phöùc hôïp III (Complex III) (CoQ-cytocrom c

oxydoreductase) : chuyeån ñieän töû ñeán cytocrom c.

+ Phöùc hôïp IV (Complex IV) (Cytocrom oxydase) : hoaøn

thaønh chuoãi hoâ haáp, chuyeån ñieän töû ñeán O2 vaø taïo thaønh
H2O.
Moät vaøi cô chaát coù theá naêng oxy hoùa khöû lôùn hôn
NAD+/NADH (ví duï succinat) seõ chuyeån ñieän töû ñeán CoQ
thoâng qua phöùc hôïp II (Complex II) succinat-CoQ
reductase, coù ít hôn phöùc hôïp I.
2.4- Phosphoryl hoùa vaø khöû phosphoryl
Ñònh nghóa
Q

RH + HO- PO3H2 R- PO3H2 + H2O

Q

Phosphoryl hoùa Khöû phosphoryl

-Taïo lieân keát phosphat
-Tích tröõ naêng löôïng
-Do enzym xuùc taùc vôùi cô
chaát laø Phosphat voâ cô hay
höõu cô
-Caét ñöùt lieân keát phosphat
-Taïo phosphat voâ cô töï do
hay chuyeån goác phosphat töø
chaát höõu cô phosphat sang
chaát khaùc
 ATP ADP
1
Glucose Glucose 6 P
2
Pvc H2O

Phaûn öùng theo chieàu 1 : phosphoryl hoùa vôùi Glucokinase

Phaûn öùng theo chieàu 2 : khöû phosphoryl hoùa vôùi enzym laø
Glucophosphatase
Söï gheùp hai phaûn öùng toång hôïp (caàn naêng löôïng) vaø phaûn
öùng thoaùi hoùa (cung caáp naêng löôïng) taïo phaûn öùng lieân hôïp
Caùc loaïi lieân keát phosphat
Döïa vaøo naêng löôïng töï do giaûi phoùng khi thuûy phaân caét
ñöùt lieân keát phosphat
+ Lieân keát ngheøo naêng löôïng (naêng löôïng giaûi phoùng  5
Kcal/mol)
Kyù hieäu - P
Töông ñoái beàn
Ví duï : lieân keát ester phosphat (R-O-PO3H2) gaëp ôû hexose
–P
+ Lieân keát giaøu naêng löôïng (naêng löôïng giaûi phoùng  6,6
Kcal/mol)
Kyù hieäu ~ P
Töông ñoái khoâng beàn
Moät soá lieân keát phosphat giaøu naêng löôïng
-Lieân keát Acylphosphat
R-COO  P (1,3 Diphosphoglycerat)
-Lieân keát Enolphosphat
R2 R3
R1- C = C- O  P (Phosphoenol pyruvat)
-Lieân keát Pyrophosphat
O- O-
R - O - P - O  P - O - R’ (ATP, ADP)
OH OH
-Lieân keát Phosphamit
R – NH  P (Creatin phosphat)
Naêng löôïng taïo thaønh – Söï phosphoryl- oxy hoaù
+ Naêng löôïng ñöôïc giaûi phoùng daàn qua caùc böôùc, nhieàu hay ít
tuyø thuoäc vaøo möùc cheânh leäch  Eo’giöõa hai heä thoáng keá tieáp
nhau
+ Naêng löôïng giaûi phoùng ra ñöôïc döï tröõ moät phaàn nhôø söï
phosphoryl hoaù ADP thaønh ATP (caùc phaûn öùng coù E> 7,3
kcal/mol ( Eo’ 0,15 ) thì ñöôïc gaén vôùi söï phosphoryl hoaù
taïo ATP)
+ ATP ñöôïc taïo ra ôû 3 vò trí /quaù trình chuyeån hydro vaø ñieän
töû töø NADH, H+ tôùi oxy
SH2 – NAD – FAD – CoQ – Cytb – Cytc – Cyta3 – ½ O2

ADP + Pvc ATP ADP + Pvc ATP ADP + Pvc ATP

Naêng löôïng giaûi phoùng do söï oxy hoùa:
- Ñöôïc tích tröõ döôùi daïng ATP nhôø phaûn öùng phosphoryl hoùa
- Neân hai quaù trình treân ñöôïc goïi chung laø
quaù trình phosphoryl-oxy hoùa.
Chuoãi hoâ haáp teá baøo moãi laàn vaän chuyeån 2H tích tröõ ñöôïc
trung bình 3 ATP (oxy hoùa hoaøn toaøn NADH), tính theo tyû soá
P/O.

Tyû soá P/O : soá phaân töû phosphat voâ cô ñöôïc söû duïng ñeå
phosphoryl hoùa ADP thaønh ATP treân soá nguyeân töû oxy tieâu
thuï.
Tyû soá naøy coøn ñöôïc goïi laø chæ soá phosphoryl-oxy hoùa bieåu thò
moái lieân quan giöõa quaù trình phosphoryl hoùa vaø söï oxy hoùa-
khöû teá baøo.

- Tyû soá P/O ñoái vôùi söï oxy hoùa hoaøn toaøn NADH laø 3.
- Tyû soá P/O ñoái vôùi söï oxy hoùa succinat thaønh fumarat laø 2.
- Tyû soá P/O ñoái vôùi söï oxy hoùa ascorbat laø 1.
- Tyû soá P/O ñoái vôùi söï oxy hoùa -cetoglutarat thaønh succinat laø
4 (chu trình acid citric).
Vai troø cuûa phosphoryl hoaù vaø khöû phosphoryl
- Tích tröû, vaän chuyeån vaø söû duïng naêng löôïng
+ Khi ATP coù nhieàu  P chuyeån sang Creatin
ATP + Creatin Creatin  P + ADP
+ Khi ATP giaûm, Creatin phosphat chuyeån phosphat sang
ADP ñeå taùi taïo ATP
+Naêng löôïng do quaù trình thoaùi hoaù caùc chaát khoâng ñöôïc
söû duïng ngay maø phaûi qua ATP
+ Creatin phosphat khoâng ñöôïc söû duïng tröïc tieáp
+ Heä thoáng ADP-ATP giöû vai troø trung taâm trong chuyeån
hoaù naêng löôïng
-Hoaït hoaù caùc chaát
+ Glucose Glucose 6 P

Glycogen Chaát khaùc

CO2, H2O, Q

+ Acid beùo Acyl  CoA

Lipid CO2, H2O…

-Hoaït hoaù enzym
4 ATP 4 ADP
Glycogen phosphorylase b phosphorylase a
(khoâng hoaït ñoäng) (hoaït ñoäng)
3- CHU TRÌNH ACID CITRIC
3.1- Vai troø cuûa chu trình acid citric
- Chu trình acid tricarboxylic (chu trình TCA) hay chu trình
Krebs (xuaát phaùt töø teân cuûa ngöôøi phaùt hieän ra, vaøo naêm 1937)
- Ñöôïc söû duïng ñeå oxy hoaù pyruvat ñöôïc taïo thaønh trong quaù
trình phaân giaûi glucose thaønh CO2 vaø H2O.
- Cuõng oxy hoaù acetyl CoA taïo ra töø söï phaân giaûi caùc acid beùo
vaø nhöõng saûn phaåm taïo thaønh do söï phaân giaûi cuûa nhöõng acid
amin.
- Cung caáp nhieàu tieàn chaát cho caùc quaù trình sinh toång hôïp.
3.2- Ñònh vò
-Xaûy ra trong ty theå caùc teá baøo coù nhaân vaø trong dòch baøo
(cytosol) cuûa teá baøo khoâng nhaân.
- Enzym succinat dehydrogenase laø enzym duy nhaát cuûa
chu trình acid citric lieân keát vôùi maøng.
3.3 Chu trình
- Laø phaàn trung taâm cuûa moät tieán trình goàm 3 giai ñoaïn ñeå
oxy hoaù caùc phaân töû hyhrocarbon höõu cô thaønh CO2 vôùi söï
taïo ra ñoàng thôøi ATP

Giai ñoaïn 1 : Oxy hoaù nhöõng phaân töû hydrocarbon thaønh

acetyl CoA
+ Nguoàn naêng löôïng chính laø glucose vaø noù ñöôïc chuyeån
thaønh pyruvat qua quaù trình ñöôøng phaân .
+ Pyruvat dehydrogenase (moät phöùc hôïp goàm 3 enzym vaø 5
coenzym) seõ oxy hoaù pyruvat (söû duïng NAD+ vaø bò khöû
thaønh NADH) ñeå taïo thaønh acetyl CoA vaø CO2. (tieán trình
khöû carboxyl oxy hoaù)
Giai ñoaïn 2: Chu trình acid citric
-Oxy hoaù nhoùm acetyl töø acetyl CoA vôùi söï taïo thaønh 4 caëp
ñieän töû, tröôùc tieân ñöôïc tích tröõ trong NADH vaø FADH2 laø
nhöõng chaát mang ñieän töû ôû daïng khöû.
Chu trình naøy goàm 8 böôùc:
 O COO-
CH2
H3C C S CoA COO-
HO C COO-
Acetyl CoA
CH2 CH2
COO- 2 H C COO- NAD+
COO- Citrat HO C H
C O 1 COO- NADH
NADH CH2
COO-
Isocitrat
3 CO2
Oxaloacetat

NAD+ 8 Sô ñoà chu trình Krebs COO-

CH2
COO- CH2

HO C H C O

CH2 COO-
 cetoglutarat
COO-
O
Malat NAD+
COO- C S CoA 4
7 CH CH2
CH2
NADH
CH COO-
COO- COO-
CH2
CO2
Fumarat 5 Succinyl-CoA
6
CH2
H2O COO-
Succinat GDP+Pvc
FADH2
FAD CoA GTP
 O COO-
CH2
H3C C S CoA COO-
HO C COO-
Acetyl CoA
CH2 CH2
COO- H C COO- NAD+
COO- Citrat HO C H
C O 1 COO- NADH
NADH CH2
Citrat (6C) ñöôïc thaønh laäp Isocitrat
COO- CO2
Oxaloacetat baèng phaûn öùng ngöng tuï
khoâng thuaän nghòch 1
COO-
NAD+ phaân töû acetyl CoA (2C)
CH2
vaø oxaloacetat (4C) vôùi söï
CH2
COO-
xuùc taùc cuûa citrat synthase
HO C H C O

CH2 COO-
 cetoglutarat
COO-
O
Malat
C S CoA
NAD+
COO-
CH CH2
CH2
NADH
CH COO-
COO- COO-
CH2
Succinyl-CoA CO2
Fumarat CH2
H2O COO-
Succinat GDP+Pvc
FADH2
FAD CoA GTP
 O COO-
CH2
H3C C S CoA COO-
HO C COO-
Acetyl CoA
CH2 CH2
COO- 2 H C COO- NAD+
COO- Citrat HO C H
C O COO- NADH
NADH CH2 Citrat ñöôïc chuyeån thaønh Isocitrat
COO- isocitrat (6C) = ñoàng CO2
Oxaloacetat
phaân hoùa ( xuùc taùc bôûi
aconitase) COO-
NAD+ Hai giai ñoaïn , vôùi cis- CH2
COO- aconitat laø hôïp chaát trung CH2

HO C H gian C O

CH2 COO-
 cetoglutarat
COO-
O
Malat
C S CoA
NAD+
COO-
CH CH2
CH2
NADH
CH COO-
COO- COO-
CH2
Succinyl-CoA CO2
Fumarat CH2
H2O COO-
Succinat GDP+Pvc
FADH2
FAD CoA GTP
 O COO-
CH2
H3C C S CoA COO-
HO C COO-
Acetyl CoA
CH2 CH2
COO- H C COO- NAD+
COO- Citrat HO C H
C O
Isocitrat bò oxy hoùa
COO- NADH
NADH CH2
thaønh - Isocitrat
COO-
cetoglutarat (5C) CO2
Oxaloacetat 3
vaø CO2 bôûi
isocitrat
COO-
NAD+
dehydrogenase.
CH2

(enzym ty theå caàn

COO- CH2

NAD+ vaø seõ bò khöû

HO C H C O

CH2 chuyeån thaønh COO-


NADH)
cetoglutarat
COO-
O
Malat
C S CoA
NAD+
COO-
CH CH2
CH2
NADH
CH COO-
COO- COO-
CH2
Succinyl-CoA CO2
Fumarat CH2
H2O COO-
Succinat GDP+Pvc
FADH2
FAD CoA GTP
 O COO-
CH2
H3C C S CoA COO-
HO C COO-
Acetyl CoA
CH2 CH2
COO- H C COO- NAD+
COO- Citrat HO C H
C O COO- NADH
-cetoglutarat bò oxy
NADH CH2
hoùa thaønh succinyl CoA Isocitrat
COO- CO2
Oxaloacetat (4C) vaø CO2 bôûi phöùc
hôïp -cetoglutarat COO-
NAD+ dehydrogenase (laø moät CH2
phöùc hôïp goàm 3 enzym CH2
COO-
vaø söû duïng NAD+ laø C O
HO C H cofactor)
CH2 COO-
COO-
O
4  cetoglutarat

Malat
C S CoA
NAD+
COO-
CH CH2
CH2
NADH
CH COO-
COO- COO-
CH2
Succinyl-CoA CO2
Fumarat CH2
H2O COO-
Succinat GDP+Pvc
FADH2
FAD CoA GTP
 O COO-
CH2
H3C C S CoA COO-
HO C COO-
Acetyl CoA
CH2 CH2
COO- H C COO- NAD+
COO- Citrat HO C H
C O COO- NADH
NADH CH2
Isocitrat
COO- CO2
Oxaloacetat
COO-
NAD+ Succinyl CoA CH2
COO- chuyeån thaønh CH2

HO C H succinat (4C) bôûi C O

CH2
succinyl CoA
COO-
synthetase.  cetoglutarat
COO-
O
Malat
C S CoA
NAD+
COO-
CH CH2
CH2
NADH
CH COO-
COO- COO-
CH2
CO2
Fumarat CH2 5 Succinyl-CoA
H2O COO-
Succinat GDP+Pvc
FADH2
FAD CoA GTP
 O COO-
CH2
H3C C S CoA COO-
HO C COO-
Acetyl CoA
CH2 CH2
COO- H C COO- NAD+
COO- Citrat HO C H
C O COO- NADH
NADH CH2
Isocitrat
COO- CO2
Oxaloacetat
Succinat bò oxy hoùa COO-
NAD+ thaønh fumarat (4C) CH2
COO-
bôûi succinat CH2

HO C H
dehydrogenase C O

CH2 (coenzym laø FAD COO-

COO- FADH2  cetoglutarat
O
Malat
C S CoA
NAD+
COO-
CH CH2
CH2
NADH
CH COO-
COO- 6 CH2 COO-
Succinyl-CoA CO2
Fumarat CH2
H2O COO-
Succinat GDP+Pvc
FADH2
FAD CoA GTP
 O COO-
CH2
H3C C S CoA COO-
HO C COO-
Acetyl CoA
CH2 CH2
COO- H C COO- NAD+
COO- Citrat HO C H
C O COO- NADH
NADH CH2
Isocitrat
COO- CO2
Oxaloacetat
COO-
NAD+ Fumarat ñöôïc chuyeån CH2
COO- thaønh malat (4C) bôûi CH2

HO C H
fumarase (phaûn öùng C O
hydrat hoùa caàn coù
CH2 COO-
phaân töû nöôùc  cetoglutarat
COO-
O
Malat NAD+
7 COO- C S CoA
CH CH2
CH2
NADH
CH COO-
COO- COO-
CH2
Succinyl-CoA CO2
Fumarat CH2
H2O COO-
Succinat GDP+Pvc
FADH2
FAD CoA GTP
 O COO-
CH2
H3C C S CoA COO-
HO C COO-
Acetyl CoA
CH2 CH2
COO- H C COO- NAD+
COO- Citrat HO C H
C O COO- NADH
NADH CH2
Malat bò oxy hoùa thaønh Isocitrat
COO- CO2
Oxaloacetat oxaloacetat (4C) bôûi
malat dehydrogenase vôùi
COO-
NAD+ coenzym laø NAD+ vaø seõ
8 chuyeån thaønh NADH
CH2
COO- CH2

HO C H C O

CH2 COO-
 cetoglutarat
COO-
O
Malat
C S CoA
NAD+
COO-
CH CH2
CH2
NADH
CH COO-
COO- COO-
CH2
Succinyl-CoA CO2
Fumarat CH2
H2O COO-
Succinat GDP+Pvc
FADH2
FAD CoA GTP
Giai ñoaïn 3 : Oxy hoùa NADH vaø FADH2 sinh ra bôûi chu
trình acid citric
- NADH vaø FADH2 ñöôïc taùi oxy hoùa vaø naêng löôïng giaûi
phoùng ra seõ ñöôïc söû duïng ñeå toång hôïp ATP bôûi söï
phosphoryl oxy hoùa
3.4- Toång keát
-Naêng löôïng :
3 NADH 3 x 3 ATP = 9 ATP
1 FADH2 1 x 2 ATP = 2 ATP
1 GTP (hay ATP) = 1 ATP
Toång coäng = 12 ATP
- Carbon chuyeån thaønh CO2 laø thuoäc veà hai goác carboxyl
cuûa acid oxaloacetic cuûa phaûn öùng ñaàu tieân cuûa voøng chu
trình ñoù.
Chu trình Krebs lieân quan vôùi caùc con ñöôøng sinh toång hôïp khaùc:
Cung caáp caùc tieàn chaát cho nhieàu con ñöôøng sinh toång hôïp:
- Toång hôïp acid beùo töø citrat
- Toång hôïp acid amin nhôø phaûn öùng chuyeån amin cho
-cetoglutarat
- Toång hôïp nucleotid coù nhaân purin vaø pyrimidin
töø -cetoglutarat vaø oxaloacetat
- Oxaloacetat coù theå chuyeån thaønh glucose trong
quaù trình taân taïo glucose
- Succinyl CoA laø saûn phaåm trung gian trung taâm
trong quaù trình sinh toång hôïp nhaân porphyrin cuûa caùc Hem
Yù nghóa cuûa chu trình citric
- Laø giai ñoaïn thoaùi hoùa cuoái cuøng chung cuûa glucid,
lipid, protid.
- Laø nguoàn cung caáp naêng löôïng (daïng ATP) cho caùc
nhu caàu naêng löôïng cuûa cô theå.
- Söï oxy hoùa 1 phaân töû Acetyl CoA bôûi chu trình Krebs
cung caáp 12 ATP
- Lieân quan vôùi caùc con ñöôøng sinh toång hôïp khaùc, saûn
phaåm trung gian cung caáp nhieàu tieàn chaát cho caùc quaù
trình sinh toång hôïp khaùc