Bµi tËp Ho¸ häc LuyÖn thi ®¹i häc

ANCOL(Rượu)
A- §Þnh nghÜa
Ancol lµ nh÷ng hîp chÊt h÷u c¬ mµ ph©n tö cã nhãm hidroxyl(OH) liªn kÕt trùc tiÕp víi
nguyªn tö Cacbon no.
B- LËp c«ng thøc
Nguyªn t¾c lËp c«ng thøc:
C«ng thøc Rîu = C«ng thøc Hidrocacbon t¬ng øng – n nguyªn tö H + n nhãm chøc OH.
VÝ dô: C«ng thøc hidrocacbon no: CnH2n + 2 CnH2n + 1-H CnH2n + 1-OH
1- C«ng thøc cña rîu no: C«ng thøc hidrocacbon no: CnH2n + 2
- Rîu no, ®¬n chøc:
CnH2n + 2 CnH2n + 1H CnH2n + 1OH n 1
- Rîu no, hai chøc:
CnH2n + 2 CnH2nH2 CnH2n(OH)2 n 2
- Rîu no, ba chøc:
CnH2n + 2 CnH2n – 1H3 CnH2n - 1(OH)3 n 3
- Rîu no, m chøc :
CnH2n + 2 CnH2n + 2-mHm CnH2n + 2-m(O H)m n
m
2- C«ng thøc cña rîu kh«ng no:
- Rîu kh«ng no, mét nèi ®«i, ®¬n chøc:
CnH2n CnH2n - 1H CnH2n - 1OH n 3
3- C«ng thøc cña rîu ®¬n chøc bÊt kú:
CnH2n + 1- 2kOH hoÆc CxHyOH hoÆc R-OH
C¸ch gäi c«ng thøc:
- Gäi c«ng thøc CnH2n + 1- 2kOH khi rîu tham gia ph¶n øng ë nèi ®«i cña gèc
hidrocacbon (p céng H2, p céng Br2...), ph¶n øng ë nhãm OH.
- Gäi c«ng thøc CxHyOH khi rîu tham gia ph¶n øng ch¸y, ph¶n øng ë nhãm OH
- Gäi c«ng thøc R-OH khi rîu chØ tham gia ph¶n ë nhãm OH.
4- C«ng thøc cña rîu ®¬n chøc, bËc mét:
CnH2n + 1- 2kCH2- OH hoÆc CxHyCH2 -OH hoÆc RCH2-OH
C- Danh ph¸p
1- Tªn thêng( ten gèc chøc)
- Tªn rîu = Rîu + Tªn gèc hidrocacbon + ic
VÝ dô: C2H5 - OH : Rîu etylic
- Rîu m¹ch th¼ng: Thªm tiÒn tè n-
VÝ dô: CH3 –CH2- CH2- OH : Rîu n-propylic
CH3 –CH2- CH2- CH2- OH : Rîu n-butylic

- Rîu cã 1 nh¸nh -CH3 ë cacbon gÇn cuèi m¹ch: Thªm tiÒn tè izo-
VÝ dô: CH3 –CH2- OH : Rîu izo-propylic
CH3
CH3 –CH2- CH2- OH : Rîu izo- butylic
CH3
2- Tªn quèc tÕ:
- Chän m¹ch cacbon dµi nhÊt cã chøa nhãm –OH lµm m¹ch chÝnh.
- §¸nh sè thø tù c¸c nguyªn tö cacbon trong m¹ch chÝnh, b¾t ®Çu tõ ®Çu m¹ch
gÇn nhãm –OH h¬n.
- Tªn Rîu = VÞ trÝ nhãm thÕ+Tªn nhãm thÕ + Tªn m¹ch chÝnh (tªn quèc tÕ
cña hidrocacbon t¬ng øng) + vÞ trÝ nhãm –OH + ol.
VÝ dô:
3 2 1 3 2 1

GV : Ph¹m Hång Th©n 1

Bµi tËp Ho¸ häc LuyÖn thi ®¹i häc
CH3 –CH2- CH2- OH : Propan-1-ol CH3 –CH- CH3 : Propan-2-ol
3 2 1 OH
CH3 –CH- CH2- OH : 2-metylpropan-1-ol
CH3
d- Mét sè rîu thêng gÆp
1- Rîu no, ®¬n chøc:
- Rîu metylic ; rîu etylic ; rîu n- propinic; rîu n- butylic.
- Rîu izo-propylic ; rîu izo- butylic.
2- Rîu no, ®a chøc:
- Etylen glicol : C2H4(OH)2
- Glixerin : C3H5(OH)3
3- Rîu kh«ng no, mét nèi ®«i, ®¬n chøc:
- Propenol : CH2=CH-CH2-OH
4- Rîu th¬m:
- Rîu bezylic : C6H5-CH2-OH
e- BËc rîu vµ nguyªn t¾c n©ng bËc rîu
1- §Þnh nghÜa: - BËc rîu = BËc cña nguyªn tö cacbon liªn kÕt trùc tiÕp víi nhãm chøc -OH.
- BËc cña mét nguyªn tö cacbon = Sè nguyªn tö cacbon xung quanh liªn kÕt trùc tiÕp víi cacbon ®ã.
2- Nguyªn t¾c n©ng bËc rîu:
- Nguyªn t¾c: T¸ch níc sau ®ã céng níc.
- VÝ dô: H SO 2 4 ®Æc HO 2

CH3 –CH2- CH2- OH180 C o

CH3-CH=HCH2 +
CH3 –CH- CH3
OH
Rîu bËc 1 Rîu bËc 2
f- TÝnh chÊt ho¸ häc
1- Ph¶n øng víi kim lo¹i m¹nh:
C2H5OH + Na C2H5ONa + H2
CnH2n(OH)2 + 2Na CnH2n(OH)2 + H2
CnH2n + 2-m(O H)m + mK CnH2n + 2-m(O K)m + H2
2- Ph¶n øng víi axit (ph¶n øng este ho¸):
- Ph¶n øng víi axit v« c¬:
CH3-CH2- OH + H-Br CH3-CH2- Br + H2O

- Ph¶n øng víi axit h÷u c¬ (xem phÇn este).

3- Ph¶n øng t¸ch níc:
- T¸ch níc tõ mét ph©n tö rîu anken
H2SO4 ®Æc
CH3 –CH2- OH170 C o CH2 = CH2 + H2O

Ph¶n øng t¸ch níc tu©n rheo qui t¾c Zaixep: Nhãm –OH bÞ t¸ch cïng víi
nguyªn tö H ë nguyªn tö cacbon bªn c¹nh cã bËc cao h¬n.
VÝ dô:
CH 3-CH=CH-CH3 + H2O (s¶n phÈm
H2SO4 ®Æc
chÝnh) 170oC
CH3 –CH- CH2- CH3
OH CH3-CH2-CH=CH2 + H2O (s¶n phÈm phô)
- T¸ch níc tõ hai ph©n tö rîu ete
H2SO4 ®Æc
2CH3 –CH2- OH140 C o C2H5-O-C2H5 + H2O
GV : Ph¹m Hång Th©n 2
Bµi tËp Ho¸ häc LuyÖn thi ®¹i häc
H2SO4 ®Æc
CH3 –CH2- OH + CH3OH 140 C
C2H5-O-CH3 + H2O
o

4- Ph¶n øng oxi ho¸:

- Oxi ho¸ b»ng CuO, to: Rîu bËc 1 bÞ oxi ho¸ thµnh andehit:
CH3 –OH + CuOt o HCHO + Cu + H2O
CH3 –CH2- OH + CuO t CH3-CHO + Cu + H2O
o

Tæng qu¸t: t o

R-CH2- OH + CuO R - CHO + Cu + H2O

Rîu bËc 2 bÞ oxi ho¸ thµnh xeton:
CH3 –CH- CH3 + CuO CH3 -C- CH3 + Cu + H2O
OH O
- Oxi ho¸ b»ng oxi: C2H5-OH + 3O2 2CO2 + 3H2O
CnH2n+1-OH + O2 nCO2 + (n+1)H2O

CnH2n-1-OH + O2 nCO2 + nH2O

§èi víi rîu no: ; §èi víi rîu kh«ng no, mét nèi ®«i:

g- §iÒu chÕ
1- Hidrat ho¸ anken:
H +

CH2=CH2 + H-OH CH3-CH2-OH

Ph¶n øng céng níc tu©n theo qui t¾c Maccopnhicop:

CH 3-CH-CH3 (s¶n phÈm chÝnh)
H +

CH3 –CH = CH2 + H-OH OH

CH3-CH2-CH2-OH (s¶n phÈm phô)

2- Thuû ph©n dÉn xuÊt halogen trong dung dÞch kiÒm:

to
CH3-CH2-Br + NaOH CH3-CH2-OH + NaBr
3- Ph¬ng ph¸p sinh ho¸ ®iÒu chÕ rîu etylic tõ tinh bét hoÆc xenluloz¬:
H+, to
(C6H10O5)n + nH2O nC6H12O6
men rîu

bµi tËp Tr¾c nghiÖm

Câu 1: Định nghĩa nào về nhóm chức sau đây là đúng

A. nhóm chức là nhóm nguyên tử gây ra phản ứng hoá học đặc trưng cho phân tử hợp chất hữu cơ.
B. nhóm chức là nhóm nguyên tử chứa các nguyên tố hoá học sau: C, H, O, N.
C. nhóm chức là nhóm nguyên tử liên kết với gốc hiđrocacbon.
D. nhóm chức là nhóm nguyên tử gây ra tất cả những tính chất hoá học đặc trưng cho phân tử hợp
chất hữu cơ.
Câu 2: Công thức tổng quát của ancol no đơn chức là
A. CnH2n+2O. B. CnH2n+1OH. C. CnH2n-1OH. D. CnH2n+2Oa.
Câu 3: Ancol no đơn chức là hợp chất hữu cơ mà …….
A. có một nhóm -OH liên kết với gốc hiđrocacbon no.
B. có một nhóm -OH liên kết với gốc hiđrocacbon.
C. có nhóm -OH liên kết với gốc hiđrocacbon no.
D. có nhóm -OH liên kết với gốc hiđrocacbon.
Câu 4: Ancol etylic (C2H5OH) tác dụng được với tất cả các chất nào trong các dãy sau
GV : Ph¹m Hång Th©n 3
Bµi tËp Ho¸ häc LuyÖn thi ®¹i häc
A. Na, HBr, CuO. B. Na, HBr, Fe.
C. CuO, KOH, HBr. D. Na, HBr, NaOH.
Câu 5: Phản ứng nào sau đây không tạo ra ancol etylic
A. lên men glucozơ (C6H12O6). B. thuỷ phân etylclorua (C2H5Cl).
C. nhiệt phân metan (CH4). D. cho etilen (C2H4) hợp nước.
Câu 6: Ancol (ancol) etylic có thể được tạo thành trực tiếp từ
A. etilen. B. glucozơ. C. etylclorua. D. tất cả đều đúng.
Câu 7: Ancol tách nước tạo thành anken (olefin) là ancol
A. no đa chức. B. no, đơn chức mạch hở.
C. mạch hở. D. đơn chức mạch hở.
Câu 8: Công thức phân tử C4H10O có số đồng phân
A. 2 đồng phân thuộc chức ete. B. 3 đồng phân thuộc chức ancol (ancol).
C. 2 đồng phân ancol (ancol) bậc 1. D. tất cả đều đúng.
Câu 9: C4H9OH có số đồng phân ancol là
A. 2. B. 3. C. 4. D. 5.
Câu 10: Cho một ancol X có công thức cấu tạo như sau CH3-CH-OH. Ancol X có tên gọi là

CH 3
A. propanol-1. B. ancol n-propylic. C. ancol iso-propylic. D. ancol propanol.
Câu 11: Ancol etylic 40 có nghĩa là
0

A. trong 100 gam dung dịch ancol có 40 gam ancol C2H5OH nguyên chất.
B. trong 100ml dung dịch ancol có 60 gam nước.
C. trong 100ml dung dịch ancol có 40ml C2H5OH nguyên chất.
D. trong 100 gam ancol có 60ml nước.
Câu 12: Khi cho ancol tác dụng với kim loại kiềm thấy có khí H2 bay ra. Phản ứng này chứng minh
A. trong ancol có liên kết O-H bền vững. B. trong ancol có O.
C. trong ancol có OH linh động. D. trong ancol có H linh động.
Câu 13: Khi đun nóng ancol etylic với H2SO4 đặc ở 1700C thì sẽ tạo ra sản phẩm chính là
A. C2H5OC2H5. B. C2H4. C. CH3CHO. D. CH3COOH.
Câu 14: Khi đun nóng ancol etylic với H2SO4 dặc ở 140 C thì sẽ tạo ra
0

A. C2H4. B. CH3CHO. C. C2H5OC2H5. D. CH3COOH.

Câu 15: Đun nóng hỗn hợp etanol và metanol với H 2SO4 đặc ở 140 C có thể thu được tối đa bao
0

nhiêu sản phẩm

A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.
Câu 16: Các ancol (ancol) no đơn chức tác dụng được với CuO nung nóng tạo ra anđehit là
A. ancol bậc 1 và ancol bậc 2. B. ancol bậc 3.
C. ancol bậc 2. D. ancol bậc 1.
Câu 17: Chất nào sau đây khi tác dụng với H2 (Ni, t0) tạo ra ancol etylic?
A. HCOOCH3. B. C2H5OC2H5. C. CH3CHO. D. CH2=CHCHO.
Câu 18: Ancol X khi đun nóng với H2SO4 đặc ở 180 C cho 3 anken đồng phân (kể cả đồng phân
0

hình học) là
A. pentanol-1. B. butanol-2. C. propanol-2. D. butanol-1.
Câu 19: Đun ancol có công thức CH 3-CH(OH)-CH2-CH3 với H2SO4 đặc ở 1700C, thu được sản
phẩm chính có công thức cấu tạo như sau
A. CH2=C(CH3)2. B. CH3-CH=CH-CH3.
C. CH2=CH-CH2-CH3. D. CH3-CH2-O-CH2-CH3.
Câu 20: Anken 3-metylbuten-1 là sản phẩm chính khi loại nước ancol nào sau đây?
A. 2,2 đimetyl propanol-1. B. 2 meyl butanol-1.
C. 3 metyl butanol-1. D. 2 metyl butanol-2.
Câu 21: Đun hỗn hợp 2 ancol với dung dịch H2SO4 đặc ở nhiệt độ 1800C thu được hỗn hợp 2 anken
(olefin) kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng. Hỗn hợp 2 ancol đó là 2 ancol
GV : Ph¹m Hång Th©n 4
Bµi tËp Ho¸ häc LuyÖn thi ®¹i häc
A. gồm 1 ancol no đơn chức và 1 ancol không no 1 nối đôi đơn chức.
B. không no 1 liên kết đôi đơn chức liên tiếp.
C. no đơn chức kế tiếp.
D. tất cả sai.
Câu 22: Đốt cháy hoàn toàn m gam một ancol X, thu được số mol CO 2 nhỏ hơn số mol H2O. Ancol
X thuộc loại
A. ancol no hai chức, mạch hở. B. ancol no, mạch hở.
C. ancol no đơn chức, mạch hở. D. ancol no đa chức, mạch hở.
Câu 23: Cho một ancol X tác dụng với CuO nung nóng, thu được một anđehit no đơn chức, mạch
hở. Công thức tổng quát của ancol là
A. CnH2n+2O. B. CnH2n+1OH. C. CnH2n+1CH2OH. D. CnH2n-1CH2OH.
Câu 24: Đun nóng một ancol no, đơn chức X với H2SO4 đặc thu được một chất Y. X có tỷ khối hơi
so với Y lớn hơn 1. Y là
A. ete. B. anken. C. etan. D. metan.
Câu 25: Đun nóng một ancol no, đơn chức X với H2SO4 đặc thu được một chất Y. X có tỷ khối hơi
so với Y nhỏ hơn 1. Y là
A. ete. B. anken. C. metan. D. etan.
Câu 26: Công thức tổng quát của ancol no, đa chức, mạch hở là
A. CnH2nOa. B. CnH2n+2-m(OH)m. C. CnH2n-2Oa. D. CnH2n+2Om.

Bµi tËp tù luËn

Bµi 1: Mét rîu ®¬n chøc X, m¹ch hë, t¸c dông víi HBr d thu ®îc chÊt Y gåm c¸c nguyªn tè C, H, Br,
trong ®ã Br chiÕm 69,56% khèi lîng. Ph©n tö lîng cña Y nhá h¬n 260 ®vC. NÕu ®un nãng X víi
H2SO4 ®Æc ë 1800C thu ®îc hai hidrocacbon cã c¸c nèi ®«i kh«ng kÕ cËn nhau. X¸c ®Þnh c«ng
thøc cÊu t¹o cña X, Y vµ viÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng.
Bµi 2 Cho c¸c rîu: n-pr«pylic (A) , iso-pr«pylic (B) vµ glixªrin (C)
1-Tõ A ®iÒu chÕ B vµ ngîc l¹i .
2-Tõ A hoÆc B ®iÒu chÕ C.
3-Tr×nh bµy c¸ch ph©n biÖt 3 rîu trªn.
Bµi 3 ViÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng thùc hiÖn d·y biÕn ho¸ sau (c¸c chÊt viÕt díi d¹ng c«ng
thøc cÊu t¹o):
C5H10O C5H10Br2O C5H9Br3 C5H12O3 C8H12O6.
Cho biÕt chÊt øng víi c«ng thøc ph©n tö C5H10O lµ mét rîu bËc ba, m¹ch hë.
Bµi 4 §Þnh nghÜa rîu bËc 2. ViÕt c«ng thøc cÊu t¹o vµ gäi tªn c¸c rîu bËc 2 cã c«ng thøc ph©n tö
C5H12O.
§un nãng hçn hîp c¸c rîu ®ã víi H2SO4 ®Æc, ë 180oC.
H·y viÕt c«ng thøc cÊu t¹o vµ gäi tªn s¶n phÈm chÝnh.
Bµi 5 1- Rîu A cã c«ng thøc ®¬n gi¶n nhÊt lµ C3H8O. BiÖn luËn t×m CTPT cña A.
2- Mét rîu no, ®a chøc cã c«ng thøc nguyªn lµ (C2H5O)n. T×m CTPT cña rîu.
Bµi 6 Cã 5 chÊt chØ chøa mét lo¹i chøc rîu cã c«ng thøc C3H 8On. T×m CTCT cña 5 rîu ®ã.
Bµi 8 A, B lµ c¸c rîu no, m¹ch hë.
§èt ch¸y hoµn toµn 1 mol A cÇn 2,5 mol O2.
C cã khèi lîng ph©n tö b»ng 92 ®v.C. Cho 2,3 gam B t¸c dông hÕt víi K thu ®îc 0,0375 mol H2.
H·y x¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n tö cña A, B.
Bµi 9 §èt ch¸y hoµn toµn 2 rîu ®¬n chøc, ®ång ®¼ng kÕ tiÕp thu ®îc CO2 vµ h¬i H2O theo tØ
lÖ thÓ tÝch 7:10.
1 –Chøng minh hçn hîp chøa 2 rîu no.
2 –T×m c«ng thøc ph©n tö cña 2 rîu.
Bµi 10 1- Cho B lµ mét rîu ®¬n chøc, khi ®un nãng B víi H 2SO4 ®Æc thu ®îc chÊt h÷u c¬
B1 (H=100) cã tØ khèi h¬i so víi B lµ 1,7.
T×m CTPT cña B
GV : Ph¹m Hång Th©n 5
Bµi tËp Ho¸ häc LuyÖn thi ®¹i häc
2- Cho Y lµ mét rîu no, khi ®èt ch¸y hoµn toµn 1 mol Y cÇn võa ®ñ 2,5 mol O2.
T×m CTCT cña Y.
Bµi 11 Hçn hîp A gåm 0,1 mol C 2H6O2 vµ 0,2 mol chÊt X. §Ó ®ãt ch¸y hÕt hçn hîp A cÇn
21,28 lÝt O2 (®ktc) vµ thu ®îc 35,2 gam CO2 vµ 19,8 gam H2O.
NÕu cho hçn hîp A t¸c dông hÕt víi Na thu ®îc 8,96 lÝt H2 (®ktc).
X¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n tö, c«ng thøc cÊu t¹o vµ gäi tªn X.
Bµi 12 A vµ B lµ hai rîu ®¬n chøc cã cïng sè nguyªn tö cacbon trong ®ã A lµ rîu no, B lµ rîu
kh«ng no cã mét nèi ®«i. Cho hçn hîp X gåm 3 gam A vµ 2,9 gam B t¸c dông víi Na d sinh ra
0,05mol H2.
X¸c ®Þnh A, B.
Bµi 13 Cã 2,24lÝt (®ktc) hai anken lµ ®ång ®¼ng liªn tiÕp ®îc chia lµm 2 phÇn b»ng nhau.
PhÇn 1: ®em ®èt ch¸y hoµn toµn råi cho s¶n phÈm ch¸y qua dung dÞch chøa 0,1mol
Ca(OH)2 thu ®îc 7,5 gam kÕt tña. X¸c ®Þnh hai anken vµ % theo khèi lîng mçi chÊt.
PhÇn 2: cho t¸c dông hoµn toµn víi níc cã xóc t¸c thu ®îc hçn hîp 2 rîu. §un nãng hçn hîp 2 r-
îu víi H2SO4 ®Æc ë 1400C mét thêi gian thu ®îc 1,25gam hçn hîp 3 ete. Ho¸ h¬i lîng ete thu ®-
îc 0,42lÝt ë 1360C vµ 1,2atm.
X¸c ®Þnh hiÖu suÊt mçi rîu thµnh ete.
Bµi 14 Cho 3,39gam hçn hîp A gåm 2 rîu no ®¬n chøc t¸c dông víi Na d sinh ra 0,672lÝt H2
(®ktc)
1- TÝnh thÓ tÝch CO2 vµ H2O sinh ra khi ®èt ch¸y hoµn toµn lîng rîu trªn. TÝnh thÓ tÝch
oxi cÇn thiÕt cho ph¶n øng ch¸y.
2- §un nãng A víi H2SO4 ®Æc ë 1400C. TÝnh mete sinh ra vµ x¸c ®Þnh khèi lîng ph©n tö trung
b×nh cña hçn hîp ete ®ã.
3- X¸c ®Þnh CTPT vµ khèi lîng cña mçi rîu, nÕu chóng lµ ®ång ®¼ng liªn tiÕp.
Bµi 15 §èt ch¸y hoµn toµn m(g) hçn hîp hai rîu ®¬n chøc cïng mét d·y ®ång ®¼ng thu ®îc
3,52g CO2 vµ 1,98g H2O.
1- TÝnh m.
2- Oxi ho¸ m(g) hçn hîp 2 rîu trªn b»ng CuO (ph¶n øng hoµn toµn) råi cho s¶n phÈm ph¶n øng
víi Ag2O/NH3 d thu ®îc 2,16g Ag.
T×m CTCT 2 rîu vµ thµnh phÇn % theo khèi lîng mçi rîu.
Bµi 16 Mét rîu no ®a chøc X m¹ch hë cã n nguyªn tö C vµ m nhãm OH trong cÊu t¹o ph©n tö. Cho
7,6g rîu trªn ph¶n øng víi lîng Na d thu ®îc 2,24lÝt khÝ (®ktc).
1- LËp biÓu thøc liªn hÖ gi÷a n vµ m.
2- Cho n = m+1. T×m CTPT cña rîu X tõ ®ã suy ra CTCT.
Bµi 17 Hçn hîp X gåm 3 gam rîu no, ®¬n chøc A vµ 2,9 gam rîu kh«ng no cã mét nèi
®«i, ®¬n chøc B. Cho hçn hîp X t¸c dông víi Na d sinh ra 0,05mol H2.
X¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n tö vµ c«ng thøc cÊu t¹o cña A, B.
Bµi 18 §un hçn hîp hai rîu no ®¬n chøc víi H2SO4 ®Æc ë 1400C thu ®îc 5,4gam níc vµ t¹o
thµnh 22,2 gam hçn hîp 3 ete cã cïng sè mol.
X¸c ®Þnh CTPT mçi rîu vµ khèi lîng mçi rîu.
Bµi 19 Cã 2,24lÝt (®ktc) hai anken lµ ®ång ®¼ng liªn tiÕp ®îc chia lµm 2 phÇn b»ng
nhau.
PhÇn 1 ®em ®èt ch¸y hoµn toµn råi cho s¶n phÈm ch¸y qua dung dÞch chøa 0,1mol Ca(OH) 2
thu ®îc 7,5 gam kÕt tña. X¸c ®Þnh hai anken vµ % theo khèi lîng mçi chÊt.
PhÇn 2 cho t¸c dông hoµn toµn víi níc cã xóc t¸c thu ®îc hçn hîp 2 rîu. §un nãng hçn hîp 2 rîu
víi H2SO4 ®Æc ë 1400C mét thêi gian thu ®îc 1,25gam hçn hîp 3 ete. Ho¸ h¬i lîng ete thu ®îc
0,42lÝt ë 1360C vµ 1,2atm.
X¸c ®Þnh hiÖu suÊt mçi rîu thµnh ete.
Bµi 20 §un nãng m gam hçn hîp 2 rîu ®¬n chøc víi H2SO4 ®Æc thu ®îc 0,672lÝt
(®ktc) hçn hîp 2 olefin lµ ®ång ®¼ng liªn tiÕp. Trén lîng olefin nµy víi m gam h¬i hçn hîp 2 rîu

GV : Ph¹m Hång Th©n 6

Bµi tËp Ho¸ häc LuyÖn thi ®¹i häc
trªn trong mét b×nh kÝn dung tÝch 10lÝt. B¬m tiÕp vµo b×nh 12,8gam oxi. Sau khi bËt tia löa
®iÖn ®èt ch¸y hÕt hçn hîp, ®a nhiÖt ®é b×nh vÒ 0oC thÊy ¸p suÊt b×nh lµ 0,7168atm.
1- T×m c«ng thøc hai rîu.
2- TÝnh phÇn tr¨m theo khèi lîng mçi rîu trong hçn hîp.
Gi¶ thiÕt hiÖu suÊt c¸c ph¶n øng ®¹t 100%.
Bµi 21 §un nãng hçn hîp X gåm 2 rîu ®¬n chøc A, B liªn tiÕp nhau trong d·y ®ång
®¼ng víi H2SO4 ®Æc ë 140oC thu ®îc hçn hîp 3 ete. §èt ch¸y mét phÇn hçn hîp ete trªn thu ®îc
33gam CO2 vµ 18,9gam H2O.
1- X¸c ®Þnh c«ng thøc 2 rîu A, B.
2- Oxi hãa 11g hçn hîp X b»ng CuO ®îc hçn hîp Y. Chia Y lµm 2 phÇn b»ng nhau:
PhÇn 1 ph¶n øng víi lîng d dung dÞch AgNO3/NH3 thu ®îc 27gam Ag.
PhÇn 2 cho ph¶n øng víi Na d thu ®îc 1,68lÝt H2 (®ktc).
TÝnh hiÖu suÊt oxi hãa mçi rîu. Gi¶ thiÕt hiÖu suÊt oxihãa mçi rîu nh nhau.
Bµi 22 ChÊt h÷u c¬ A kh«ng no chøa c¸c nguyªn tè C, H, O. Cho A t¸c dông víi H 2 d
(xóc t¸c Ni, t ) thu ®îc chÊt h÷u c¬ B. §un B víi H 2SO4 ®Æc, 1700C thu ®îc chÊt h÷u c¬ C. Trïng
0

hîp C thu ®îc poli iso-butylen.

1- X¸c ®Þnh CTCT cña A vµ viÕt ph¬ng tr×nh.
2- Tõ chÊt A vµ CH4 viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng ®iÒu chÕ thuû tinh h÷u c¬.
Bµi 23 §èt ch¸y hoµn toµn 0,93 gam rîu D thu ®îc CO2 vµ H2O theo tØ lÖ:
mCO2: mH2O = 44: 27.
Toµn bé s¶n phÈm ch¸y ®îc thô b»ng mét lîng võa ®ñ lµ 45 ml dung dÞch Ba(OH)20,5M, thu
®îc 0,015 mol BaCO3 kÕt tña.
T×m c«ng thøc ph©n tö cña D.
Bµi 24 Oxi ho¸ mét lîng rîu ®¬n chøc A b»ng O2 (cã mÆt xóc t¸c )thu ®îc hçn hîp X
gåm an®ªhit, axit t¬ng øng, níc vµ rîu cßn l¹i.
Cho a gam hçn hîp X t¸c dông võa hÕt víi Na thu ®îc 4,48 lÝt H2 (®ktc) vµ hçn hîp B.
Cho hçn hîp B bay h¬i cßn l¹i 24,4 gam chÊt r¾n .
MÆt kh¸c cho 4a gam hçn hîp X t¸c dông víi Na2CO3 d thu ®îc 4,48 lÝt khÝ (®ktc).
1 -TÝnh % rîu ®· bÞ oxi hãa thµnh axit
2 –Khi cho a gam hçn hîp X t¸c dông víi AgNO 3 /NH3 d thu ®îc 10,8 gam Ag. H·y x¸c ®Þnh
c«ng thøc ph©n tö cña rîu ban ®Çu, biÕt khi ®un nãng rîu A víi H2SO4 ®Æc, ë 170oC ®îc
anken.
Bµi 25 Cho V lÝt (®ktc) hçn hîp khÝ gåm 2 olefin liªn tiÕp nhau trong d·y ®ång
®¼ng hîp níc (cã H2SO4 lo·ng xóc t¸c) thu ®îc 12,9 gam hçn hîp A gåm 3 rîu. Chia A thµnh 2 phÇn
b»ng nhau.
PhÇn 1 ®em ®un víi H2SO4 ®Æc ë 140oC thu ®îc 5,325 gam B gåm 6 ete khan. X¸c ®Þnh
c«ng thøc cÊu t¹o c¸c olefin, c¸c rîu vµ c¸c ete.
PhÇn 2 ®em oxi ho¸ b»ng oxi kh«ng khÝ ë nhiÖt ®é cao (cã Cu xóc t¸c) thu ®îc hçn hîp s¶n
phÈm D chØ gån an®ehit vµ xeton. Cho D t¸c dông víi dung dÞch AgNO 3/NH3 thu ®îc
17,28 gam Ag kim lo¹i.
TÝnh % khèi lîng mçi rîu trong A vµ tÝnh gi¸ trÞ V.
Gi¶ thiÕt hiÖu suÊt cña c¸c ph¶n øng lµ 100%.
Bµi 26 A, B, C lµ 3 rîu ®¬n chøc, m¹ch hë; trong ®ã A, B lµ hai rîu no, A cã khèi lîng
ph©n tö nhiÒu B lµ 28 ®v.C; C lµ rîu kh«ng no, mét nèi ®«i.
§Ó ®èt ch¸y hÕt mét lîng hçn hîp 3 rîu trªn cÇn 0,23 mol O2, thu ®îc 0,16 mol CO2 vµ 0,24
mol H2O.
H·y x¸c ®Þnh c«ng thøc cÊu t¹o cña A, B, C.
Bµi 27 Hçn hîp khÝ X gßm 2 anken kÕ tiÕp nhau trong d·y ®ång ®¼ng. §èt ch¸y
hoµn toµn 5 lÝt hçn hîp X cÇn võa ®ñ 18 lÝt khÝ oxi (c¸c thÓ tÝch khÝ ®îc ®o ë cïng ®iÒu
kiÖn nhiÖt ®é, ¸p suÊt).
1- X¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n tö cña 2 anken.
GV : Ph¹m Hång Th©n 7
Bµi tËp Ho¸ häc LuyÖn thi ®¹i häc
2- Hidrat ho¸ hoµn toµn mét thÓ tÝch X víi ®iÒu kiÖn thÝch hîp thu ®îc hçn hîp rîu Y, trong
®ã tØ lÖ vÒ khèi lîng c¸c rîu bËc mét so víi rîu bËc hai lµ 28 : 15.
a) X¸c ®Þnh % khèi lîng mçi rîu trong hçn hîp Y.
b) Cho hçn hîp rîu Y ë thÓ h¬i qua CuO ®un nãng, nh÷ng rîu nµo bÞ oxi ho¸ thµnh an®ehit?
ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng.

Bµi 28: Chia hçn hîp gåm 2 rîu no m¹ch hë A, B lµm 2 phÇn b»ng nhau.
PhÇn 1: Cho t¸c dông hÕt víi Na d thu ®îc 0,896 lÝt khÝ (®ktc) .
PhÇn 2: §em ®èt ch¸y hoµn toµn thu ®îc 3,06 gam H2O vµ 5,28 gam CO2.
X¸c ®Þnh c«ng thøc cÊu t¹o cña 2 rîu, biÕt khi ®èt V thÓ tÝch h¬i cña A hoÆc B th× thÓ
tÝch CO2 thu ®îc trong cïng ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é vµ nhiÖt ®é ®Òu kh«ng vît qu¸ 3V.
Bµi 29: Hçn hîp X gåm gåm 2 chÊt h÷u c¬ kÕ tiÕp nhau trong cïng d·y ®ång ®¼ng, ph©n tö cña
chóng chØ cã mét lo¹i nhãm chøc. Chia X lµm 2 phÇn b»ng nhau.
- §èt ch¸y hÕt phÇn 1 råi cho toµn bé s¶n phÈm ch¸y (chØ cã CO 2 vµ h¬i H2O) vµo dung
dÞch níc v«i trong d, thÊy khèi lîng b×nh t¨ng 5,24 gam vµ t¹o ra 7 gam kÕt tña.
- Cho phÇn thø 2 t¸c dông hÕt víi Na d sinh ra V lÝt H2 (®o ë 27,30C, 1,25 atm).
a) X¸c ®Þnh c«ng thøc cÊu t¹o vµ thµnh phÇn % theo khèi lîng mçi chÊt trong X
b) TÝnh V.
Bµi 30: Cho hçn hîp X gåm 6,4 gam rîu metylic vµo b mol hçn hîp 2 lo¹i rîu no ®¬n chøc ®ång
®¼ng liªn tiÕp nhau. Chia X lµm 2 phÇn b»ng nhau.
- PhÇn 1: Cho t¸c dông hÕt víi Na thu ®îc 4,48 lÝt H2.
- PhÇn 2: §èt ch¸y hoµn toµn råi cho s¶n phÈm ch¸y lÇn lît qua 2 b×nh kÝn, b×nh 1 ®ùng
P2O5, b×nh 2 ®ùng Ba(OH)2 d. Ph¶n øng kÕt thóc nhËn thÊy b×nh 1 nÆng thªm a gam, b×nh 2
nÆng thªm (a+22,7) gam.
a) ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng.
b) X¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n tö cña 2 rîu. ViÕt c«ng thøc cÊu t¹o c¸c ®ång ph©n cña 2 rîu nãi
trªn. Gäi tªn.
c) TÝnh % khèi lîng c¸c chÊt trong hçn hîp X.
BiÕt: C¸c thÓ tÝch khÝ ®o ë ®ktc, c¸c ph¶n øng cã hiÖu suÊt 100%.
Bµi 31: §èt ch¸y hoµn toµn 1,52 gam mét rîu X thu ®îc 1,344 lÝt CO2 (®ktc) vµ 1,44 gam H2O.
a) X¸c ®Þnh c«ng thøc ®¬n gi¶n vµ c«ng thøc ph©n tö cña X.
b) ViÕt c«ng thøc cÊu t¹o cña X, biÕt X hoµ tan ®îc Cu(OH)2 ë nhiÖt ®é thêng.
c) Cho 2,28 gam rîu X ë trªn t¸c dông víi 3 gam axit axetic cã H 2SO4 ®Æc lµm xóc t¸c. TÝnh
tæng khèi lîng este t¹o thµnh. Gi¶ thiÕt hiÖu suÊt ph¶n øng este ho¸ ®¹t 100%.
Bµi 32: Ngêi ta oxi ho¸ mét rîu no, ®¬n chøc thµnh mét axit h÷u c¬ t¬ng øng. Do ph¶n øng x¶y ra
kh«ng hoµn toµn thu ®îc 41,6 gam hçn hîp gåm cã rîu vµ axit (gi¶ thiÕt trong hçn hîp kh«ng cã
t¹p chÊt kh¸c). Chia hçn hîp lµm 2 phÇn b»ng nhau. PhÇn thø nhÊt t¸c dông víi lîng d Na sinh ra
3,36 lÝt khÝ (®ktc). §Ó trung hoµ phÇn 2 ph¶i dïng 400ml dung dÞch NaOH 0,5M.
a) X¸c ®Þnh sè mol mçi chÊt trong hçn hîp.
b) X¸c ®Þnh c«ng thøc cÊu t¹o cña axit vµ rîu.
c) TÝnh thµnh phÇn % theo khèi lîng cña chóng trong hçn hîp.
Bµi 33: §èt ch¸y hoµn toµn m gam hçn hîp A gåm 2 rîu no, ®¬n chøc. S¶n phÈm ch¸y lÇn lît cho
qua b×nh 1 ®ùng H2SO4 ®Æc, b×nh 2 ®ùng Ca(OH)2 d thÊy b×nh 1 t¨ng 1,98 gam, b×nh 2 cã 8
gam kÕt tña. MÆt kh¸c oxi ho¸ m gam A b»ng CuO ë nhiÖt ®é cao cho ®Õn khi ph¶n øng hoµn
toµn, s¶n phÈm thu ®îc cho t¸c dông víi dung dÞch AgNO3/NH3 d thu ®îc 2,16 gam kÕt tña.
a) TÝnh m.
b) X¸c ®Þnh CTCT vµ gäi tªn 2 rîu.
c) H·y ®Ò nghÞ c¸ch ph©n biÖt 2 rîu trªn.
Bµi 34: oxi ho¸ hoµn toµn 18,4 gam rîu etylic thµnh andehit (hiÖu suÊt 100%). Khi oxi ho¸ lîng
andehit sinh ra thu ®îc axit axetic víi hiÖu suÊt 80%. Cho lîng axit t¹o thµnh t¸c dông víi rîu
etylic d, cã mÆt H2SO4 ®Æc, thu ®îc 16,896 gam chÊt h÷u c¬ Z.
GV : Ph¹m Hång Th©n 8
Bµi tËp Ho¸ häc LuyÖn thi ®¹i häc
a) ViÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra.
b) TÝnh khèi lîng andehit, axit axetic thu ®îc vµ tÝnh hiÖu suÊt t¹o thµnh chÊt Z tõ axit
axetic.
C©u 35: a) ThÕ nµo lµ rîu bËc 1, bËc 2, bËc 3?
b) ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng oxi ho¸ rîu bËc 1, bËc 2 øng víi c«ng thøc tæng qu¸t C nH2n+2O
b»ng CuO thµnh andehit hoÆc xetol. LÊy vÝ dô minh ho¹?
c) ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng d¹ng tæng qu¸t khi cho rîu CnH2n+1OH t¸c dông víi Na; HCl
(H2SO4 ®Æc, to); t¸ch níc t¹o anken vµ ete (xt, to).
C©u 36: a) T¹i sao rîu cã nhiÒu ®ång ph©n h¬n ankan t¬ng øng (cã cïng sè nguyªn tö c¸c bon)?
LÊy vÝ dô minh ho¹ vµ gäi tªn tõng chÊt.
b) ViÕt CTCT vµ tªn gäi cña 3 ®ång ph©n m¹ch nh¸nh cña penten. Tõ c¸c hîp chÊt ®ã cã thÓ
®iÒu chÕ 1 rîu bËc 2 vµ 1 rîu bËc 3. ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng d¹ng CTCT vµ gäi tªn rîu.
c) X¸c ®Þnh CTCT rîu no X, biÕt ®Ó ®èt ch¸y hoµn toµn 1 mol X cÇn 4 mol O2 vµ X kh«ng
tham gia ph¶n øng víi Cu(OH)2.

C©u 37: Gi¶i thÝch v× sao rîu etylic vµ ®imetyl ete cã cïng CTPT lµ C 2H6O nhng l¹i cã
kh¸c nhau? vµ t¹i sao rîu etylic vµ propan cã khèi lîng ph©n tö gÇn b»ng nhau nhng cã
nhiÖt ®é s«i kh¸c nhau?
(C2H5OH) = 78,3 oC ; (CH3OCH3) = -23,7 oC ; (C3H8) = - 42 oC
C©u 38: Khi mçi ph©n tö rîu lo¹i ®i mét ph©n tö níc (ë ®iÒu kiÖn t o, xóc t¸c thÝch hîp) th× t¹o
ra c¸c s¶n phÈm chÝnh lµ g×? ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng, gäi tªn s¶n phÈm.
a) Propanol - 1 c) 2 - metyl butanol - 2
b) Butanol - 2 d) 3,3 - ®imetyl butanol – 2
C©u 39: a) ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng cña glixerin víi Na, Cu(OH)2, axit nitric vµ axit stearic(xt,
t0). Gäi tªn s¶n phÈm t¹o thµnh
b) Gi¶i thÝch t¹i sao etylenglicol vµ glixerin hoµ tan ®îc Cu(OH)2 nhng C2H5OH l¹i kh«ng cã
kh¶ n¨ng ®ã?
C©u 40: Cã 7 ®ång ph©n cÊu t¹o cña rîu vµ ete cã c«ng thøc ph©n tö C4H10O.
a) Cho biÕt c«ng thøc cÊu t¹o cña 7 hîp chÊt nµy.
b) LÊy 2 trong sè 7 hîp chÊt trªn cho vµo 2 chai kh«ng nh·n. Dùa vµo kÕt qu¶ thùc nghiÖm sau
h·y cho biÕt 2 chÊt ®ã lµ chÊt nµo vµ Ên ®Þnh c¸c ch÷ c¸i ®óng (A, B) cho 2 chÊt nµy vµ
viÕt tÊt c¶ c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra:
- A, B chØ thùc hiÖn ph¶n øng t¸ch níc (H2SO4 ®Æc, 1800C), mçi chÊt chØ t¹o mét anken.
- Khi oxi ho¸ A, B b»ng oxi (Cu, t0), mçi chÊt cho mét andehit.
- Khi cho c¸c an ken t¹o ra tõ A, B hîp níc (H+) th× anken cña B cho rîu bËc 1 vµ bËc 3.
C©u 41: Khi lµm khan rîu C2H5OH cã lÉn mét Ýt níc ngêi ta cã thÓ dïng mét trong c¸c c¸ch sau
®©y:
- Cho CaO míi nung vµo rîu.
- Cho CaCl2 khan vµo rîu.
Gi¶i thÝch lý do sö dông c¸c ph¬ng ph¸p trªn, viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng.
C©u 42: a) Nªu ®Þnh nghÜa rîu bËc 2. ViÕt CTCT vµ gäi tªn c¸c rîu bËc 2 cã cïng c«ng thøc
C5H12O. §un nãng hçn hîp c¸c rîu ®ã víi H2SO4 ®Æc ë 180oC. H·y viÕt CTCT vµ gäi tªn c¸c s¶n
phÈm chÝnh.
b) Cã nhiÒu vô tai n¹n giao th«ng x¶y ra do ngêi l¸i xe uèng rîu. Hµm lîng rîu trong m¸u ngêi l¸i
xe kh«ng ®îc vît qu¸ 0,02% theo khèi lîng. §Ó x¸c ®Þnh hµm lîng ®ã, ngêi ta chuÈn ®é rîu
b»ng K2Cr2O7 trong m«i trêng axÝt, khi ®ã Cr2O7-2 cho Cr+3.

GV : Ph¹m Hång Th©n 9

Bµi tËp Ho¸ häc LuyÖn thi ®¹i häc
- H·y viÕt vµ c©n b»ng ph¬ng tr×nh ph¶n øng ®ã.
- Khi chuÈn ®é 25,0 gam huyÕt t¬ng m¸u cña mét ngêi l¸i xe cÇn dïng 20,0 ml K 2Cr2O7 0,01M.
NÕu ngêi Êy l¸i xe th× cã hîp ph¸p hay kh«ng? t¹i sao? gi¶ thiÕt r»ng trong thÝ ngiÖm trªn chØ
riªng etanol t¸c dông víi K2Cr2O7.
c) Hîp chÊt A cã c«ng thøc C2H6D (D lµ ®oteri). A t¸c dông víi Na gi¶i phãng mét chÊt khÝ.
H·y x¸c ®Þnh cÊu t¹o cña A vµ viÕt s¬ ®å ®iÒu chÕ nã xuÊt ph¸t tõ c¸c chÊt v« c¬ cÇn
thiÕt.
C©u 43: B»ng ph¬ng ph¸p ho¸ häc h·y:
a)Ph©n biÖt hai rîu: metylic vµ etylic
b)Ph©n biÖt rîu propanol - 1 (A) vµ propanol - 2 (B)
c)ViÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng tõ (A) ®iÒu chÕ ra (B) vµ ngîc l¹i.
d)Ph©n biÖt c¸c rîu sau: etylic; glixerin; iso - propylic.
C©u 44: a) Tr×nh bµy 5 ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ rîu etylic. ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng.
b) Trong c¸c ph¬ng ph¸p ®ã, ph¬ng ph¸p nµo ®îc dïng trong c«ng nghiÖp.
c) Tõ rîu n-propylic vµ c¸c chÊt v« c¬ cÇn thiÕt, h·y viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng ®iÒu chÕ ra:
propen; n-propyl bromua vµ ®i-n-propyl ete
d) H·y tr×nh bµy:
- Mét ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ rîu etylic tõ rîu metylic.
- Mét ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ rîu metylic tõ rîu etylic.
(c¸c chÊt v« c¬, xóc t¸c cïng c¸c ®iÒu kiÖn cã ®ñ)
C©u 45: Tõ 4 nguån nguyªn liÖu chÝnh trong tù nhiªn sau ®©y:
- Than ®¸, ®¸ v«i - KhÝ thiªn nhiªn
- KhÝ dÇu má - Tinh bét, xenluloz¬
H·y viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng ®iÒu chÕ: rîu etylic, cao su buna, etylenglicol, glixerin
tristearat, glixerintrinitrat.
C©u 46: Cho rîu no (X), ®Ó ®èt ch¸y hoµn toµn 1 mol rîu ®ã cÇn 3,5 mol O2.
a) X¸c ®Þnh CTPT, CTCT vµ gäi tªn X.
b) Tõ n- butan vµ c¸c chÊt v« c¬, cïng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng ®iÒu
chÕ rîu X.
C©u 47: Hoµn thµnh c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng theo c¸c s¬ ®å sau (ghi râ ®iÒu kiÖn ph¶n øng
nÕu cã).

CH3COOC2H5 (23) (24)

C2H4 C2H4(OH)2 (25) OHC-CHO
(3)
(2) (4) (5)
a) (1) (11)
C6H12O6 C2H5OH C4H6 Cao su Buna
(10)
(6) (8) (9) (13) (12)
(7) (14) (15) (16)
CH3CHO C2H5Cl CH3COOH CH3COONa CH4 C4H10
(21) (17)
(22)

C2H2 C2H6 CH3OCH3 CH3OH HCHO

(20) (19) (18)

b) (1) (2) (3) (4)

Tinh bét A B C Cao su buna
(5)
(6)
+B
D E F
GV : Ph¹m Hång Th©n (7) (8)
10
Bµi tËp Ho¸ häc LuyÖn thi ®¹i häc

(2) (3)
(1) B E G (C2H6O)
c) A
(5) (6)
(4) D F K (C2H6O)

+H2O (4) +O2 (5)

(3)
B2 B3 B4
+H2 +Cl2 OH Cu, to
d) Propilen B1
Ni, to (1) askt (2)
(6) +H2O +O2 (8)
Bµi CtËp
2 C3
ancol tù luËn
OH (7) Cu, to
C4
1. Ba ancol A, B, C kh«ng ph¶i lµ ®ång ph©n cña nhau. §èt ch¸y mçi chÊt ®Òu sinh ra CO 2 vµ
H2O theo tû lÖ mol nCO2 : nH2O= 3 : 4. T×m c«ng thøc ph©n tö cña ba ancol.
2. §un nãng hçn hîp 2 ancol no ®¬n chøc kÕ tiÕp nhau trong d·y ®ång ®¼ng víi H2SO4 ®Æc thu
®îc 18g hçn hîp 3 ete cã sè mol b»ng nhau vµ 5,4g H2O.T×m c«ng thøc ph©n tö, tÝnh phÇn tr¨m
khèi lîng cña mçi ancol.
3. Ho¸ h¬i hoµn toµn 6,3 gam hçn hîp hai ancol no (h¬n kÐm nhau mét nhãm - OH trong ph©n tö)
thu ®îc 4,704 l h¬i (ë 109,20C, 1at). §èt ch¸y hoµn toµn 6,3 gam hçn hîp trªn thu ®îc 4,48 l CO2
(®ktc). Cßn nÕu cho 6,3 g hçn hîp trªn t¸c dông víi natri d thu ®îc 2,24 l H2 (®ktc) .X¸c ®Þnh hai r-
îu vµ % khèi lîng mçi ancol.
4. §èt ch¸y hoµn toµn a gam hçn hîp hai ancol no ®¬n chøc thu ®îc 8,96 lÝt CO2 (®ktc) vµ 9,9
gam H2O.
T×m c«ng thøc cña hai ancol, tÝnh % khèi lîng mçi rîu trong hçn hîp, biÕt tû khèi mçi ancol so víi
oxi ®Òu nhá h¬n 2.
5. Hçn hîp X gåm axit axetic vµ etylen glycol cã khèi lîng 19,44 g. Chia X thµnh hai phÇn b»ng
nhau. PhÇn 1 cho t¸c dông víi natri d thu ®îc 2,464 l H2 (®ktc). PhÇn 2 ®îc ®un nãng víi H2SO4
®Æc lµm xóc t¸c. Gi¶ sö chØ x¶y ra ph¶n øng este ho¸ víi hiÖu suÊt 100%. TÝnh khèi lîng cña c¸c
s¶n phÈm h÷u c¬ thu ®îc.
6. Oxi ho¸ kh«ng hoµn toµn m gam hçn hîp hai ancol no ®¬n chøc bËc 1 kÕ tiÕp nhau trong d·y
®ång ®¼ng thu ®äc hçn hîp an®ehit t¬ng øng cã khèi lîng b»ng (m - 0,4) gam. Cho m gam hçn hîp
hai rîu trªn t¸c dông víi natri d th× cã V l khÝ t Cßn nÕu ®èt ch¸y hoµn toµn m g hai ancol th× thu
®îc 34,6g hçn hîp CO2 vµ H2O. TÝnh m, V vµ t×m c«ng thøc cña hai ancol
7. §un nãng hçn hîp gåm 50 g dung dÞch HNO3 63% vµ 13,8 g glixerol (cã xóc t¸c H2SO4 , gi¶ sö
khèi lîng kh«ng ®¸ng kÓ). HiÖu suÊt cña ph¶n øng lµ 75%. TÝnh khèi lîng cña s¶n phÈm thu ®îc.
8. Cho 10,4 gam hçn hîp hai chÊt h÷u c¬ ®¬n chøc A vµ B t¸c dông víi natri d thu ®îc 2,24 lÝt H2
(®ktc). MÆt kh¸c khi ®èt ch¸y hoµn toµn 10,4 g hçn hîp trªn thu ®îc 22 gam CO2 vµ 10,8 g H2O.
T×m c«ng thøc cña A vµ B.
9. §èt 15,4 gam hçn hîp hai ancol no cã cïng sè nguyªn tö cacbon , thu ®îc 13,44 lÝt CO2 (®ktc) vµ
16,2 gam níc.
T×m c«ng thøc ph©n tö, cÊu t¹o cña hai ancol. Cho 15,4 g hçn hîp trªn t¸c dông víi natri th× sÏ cã
bao nhiªu lÝt H2 (®ktc) tho¸t ra.
10. §èt hai ancol no ®ång ®¼ng cña nhau A vµ B cã sè mol b»ng nhau, thu ®îc CO2 vµ H2O cã tû
lÖ sè mol lµ 2 : 3.
a) A, B cã thÓ lµ nh÷ng ancol nµo.
b) §èt ch¸y hoµn toµn 4,6 gam hçn hîp hai ancol trªn, sau ®ã dÉn s¶n phÈm ch¸y lÇn lît qua b×nh 1
®ùng 50 g dung dÞch H2SO4 ® sau ®ã qua b×nh 2 chøa 0,15 mol Ca(OH)2 trong dung dÞch. tÝnh
khèi lîng kÕt tña t¹o ra.
11. Cho hçn hîp hai ancol A, B ®ång ®¼ng kÕ tiÕp cña nhau t¸c dông víi natri d thÊy cã 2,24 l H2
tho¸t ra (ë ®ktc),. NÕu cho hçn hîp hai ancol trªn cã cïng khèi lîng ®un nãng víi H2SO4 ®Æc, thu
GV : Ph¹m Hång Th©n 11
Bµi tËp Ho¸ häc LuyÖn thi ®¹i häc
®îc hçn hîp 2 olephin t¬ng øng. §èt ch¸y hoµn toµn hai olefin nµy, sau ®ã cho hÊp thô toµn bé s¶n
phÈm ch¸y vµo 200g dung dÞch Ca(OH)2 a% thÊy cã 20 gam kÕt tña. Läc bá kÕt tña, thÊy cßn 211
g dung dÞch. T×m c«ng thøc ph©n tö vµ khèi lîng cña mçi ancol trong hçn hîp ban ®Çu.
12. LÊy 5,3 gam hçn hîp hai ancol ®ång ®¼ng kÕ tiÕp nhau trong d·y ®ång ®¼ng cña ancol no
®¬n chøc t¸c dông víi natri d. KhÝ H2 thu ®îc ®ñ ®Ó khö hoµn toµn 4 g CuO nung nãng. NÕu
®un hçn hîp hai rîu víi H2SO4 ®Æc, ta thu ®îc hçn hîp anken t¬ng øng.T×m hai ancol vµ tÝnh
phÇn tr¨m khèi lîng cña mçi ancol.
13. Hçn hîp X gåm ancol etylic, ancol n-propylic vµ ancol acrylic ®îc chia thµnh ba phÇn b»ng
nhau:
PhÇn 1 cho t¸c dông víi natri d thu ®îc 1,12l H2 (®ktc). PhÇn 2 cã thÓ lµm mÊt mµu dung dÞch
chøa 8 gam Br2 . §èt ch¸y hoµn toµn phÇn ba thÊy cã 17,6 khÝ CO2 (®ktc) sinh ra. TÝnh phÇn
tr¨m khèi lîng cña mçi ancol trong hçn hîp X.
14. Cho hçn hîp A gåm hai ancol ®¬n chøc cã tû lÖ mol 1: 1. §èt ch¸y hoµn toµn 7,7 g A thu ®îc
10,08 l CO2 (®ktc). MÆt kh¸c, nÕu cho 7,7g A t¸c dông víi natri d thÊy cã 1,232l H2 ®o ë 27,30C
vµ 1 at. X¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n tö cña hai ancol, biÕt tû khèi h¬i cña ancol nµy so víi rîu kia
b»ng 2,348.
15. Hçn hîp A gåm mét ancol no ®¬n chøc vµ mét ancol kh«ng no (cã mét liªn kÕt ®«i) ®¬n chøc
®îc ®ùng trong b×nh kÝn thÓ tÝch 12 lÝt, nhiÖt ®é trong b×nh lµ 136,50C, khi ®ã ¸p suÊt trong
b×nh lµ 0,14 at. Thªm tiÕp vµo b×nh 8 gam oxi, sau ®ã t¨ng nhiÖt ®é ®Ó ®èt ch¸y hoµn toµn hçn
hîp ancol. Khi h¹ nhiÖt ®é b×nh vÒ 136,50C, ¸p suÊt trong b×nh lµ 0,98 at. NÕu dÉn khÝ trong
b×nh qua dung dÞch Ca(OH)2 d thÊy cã 12g kÕt tña. X¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n tö, cÊu t¹o cña hai
ancol.
16. §un nãng hçn hîp 2 ancol ®¬n chøc víi H2SO4 ®Æc thu ®îc hçn hîp 3 ete cã sè mol b»ng nhau.
§èt ch¸y hoµn toµn mét lîng mét trong ba ete trªn sinh ra 3,36l CO2 vµ 3,6 g H2O. ThÓ tÝch oxi cÇn
dïng ®Ó ®èt ch¸y ete lµ 5,04 l . T×m c«ng thøc ph©n tö, cÊu t¹o cña hai ancol, cña ba ete.
Bµi tËp vÒ ph¶n øng t¸ch níc ancol
C©u 1: §un nãng ancol X víi H2SO4 ®Ëm ®Æc ë nhiÖt ®é thÝch hîp thu ®îc mét anken duy nhÊt.
C«ng thøc tæng qu¸t cña X lµ.
A. CnH2n+1CH2OH B. CnH2n+1OH C. RCH2OH D. CnH2n+2O
C©u 2: S¶n phÈm chÝnh cña ph¶n øng t¸ch níc ë ®iÒu kiÖn 180 C, H2SO4 ®Æc lµ.
0

A. 2-metylbut-1-en B. 2-metylbut-2-en C. 3-metylbut-1-en D. 3-metylbut-2-en

C©u 3: Anken sau CH3-CH(CH3)-CH=CH2 lµ s¶n phÈm lo¹i níc cña ancol nµo díi ®©y.
A. 2-metylbutan-1-ol B. 2-metylbutan-2-ol
C. 3-metylbutan-1-ol D. 2,2-®imetylpropan-1-ol
C©u 4: Đun một hỗn hợp hai ancol no đơn chức với H 2SO4 đđ ở 14Oo C thu được 10,8 gam nước
và 36 gam hỗn hợp ba ete có số mol bằng nhau. Giả sử hiệu suất phản ứng đạt 100%. Hai ancol trên
có thể là:
A. CH3OH và C2H5OH B. CH3OH và C3H7OH C.C2H5OH và C3H7OH
D. C2H5OH và C4H9OH E. CH3OH và C4H9OH
C©u 5 : Đun nóng 57,5 gam ancol etylic với H2SO4 đặc ở nhiệt độ khoảng 170oC. Hỗn hợp các
sản phẩm ở dạng hơi được dẫn lần lượt qua các bình chứa dung dịch H 2SO4 đặc, dung dịch NaOH
đặc và cuối cùng là dung dịch brôm dư trong CCl 4. Sau khi kết thúc thí nghiệm bình chứa brôm
nặng thêm 21 gam.
Hiệu suất phản ứng tách nước từ ancol là:
A. 50% B. 60% C. 70% D. 80% E. 90%
Câu 6: Khi tiến hành đề hiđrat hóa ancol propylic ta thu được propen. Tiến hành hiđrat hóa propen
thì thu được:
A. ancol ban đầu. B. một ancol khác.
C. hỗn hợp 2 ancol đồng phân. D. Tất cả đều sai.

GV : Ph¹m Hång Th©n 12

Bµi tËp Ho¸ häc LuyÖn thi ®¹i häc
Câu 7: Đun nóng hỗn hợp 2 ancol đơn chức A và B với H 2SO4 đậm đặc ở nhiªt độ 140oC, ta được
hỗn hợp 3 ete. Đốt cháy một trong 3 ete thu được ở trên thì thấy tạo ra 13,2g CO 2 và 7,2g H2O. Vậy
hỗn hợp 2 rượu ban đầu là:
A. CH3OH và C2H5OH. B. C2H5OH và C3H7OH.
C. C3H7OH và C4H9OH. D. Tất cả đều sai.
Câu 8: Đun nóng hỗn hợp 2 ancol đơn chức mạch hở A và B với H 2SO4 đậm đặc ở nhiệt độ 140oC,
ta thu được hỗn hợp 3 ete. Đốt cháy 1 trong 3 ete thu được ở trên thì thấy tạo ra số mol H 2O bằng số
mol CO2. Vậy hỗn hợp 2 ancol ban đầu là:
A. Hỗn hợp 2 ancol no, đơn chức.
B. Hỗn hợp gồm 1 ancol no, đơn chức và 1 ancol chưa no, đơn chức.
C. Hỗn hợp gồm 2 ancol chưa no, đơn chức.
D. Tấ cả đều sai.
Câu 9: Đun nóng hỗn hợp 2 ancol đơn chức A và B với H 2SO4 đậm đặc ở nhieưẹt độ 140 oC, ta
được hỗn hợp 3 ete. Đốt cháy 0,1 mol 1 trong 3 ete thu được ở trên thì thấy tạo ra số mol H 2O - số
mol CO2 bằng 0,4 mol.. Vậy hỗn hợp 2 ancol ban đầu là:
A. CH3OH và C3H5OH. B. C2H5OH và C2H3OH.
C. CH3OH và C3H7OH. D. Tất cả đều sai.
Câu 10: Đun nóng 2 ancol đơn chức X, Y với H 2SO4 đặc được hỗn hợp gồm 3 ete. Lấy ngẫu nhiên
một ete đó đốt cháy hoàn toàn được 6,6g CO2 và 3,6g H2O. X và Y lần lượt là:
A. Hai ancol đơn chức chưa no. B. Hai ancol đơn chức có cùng số nguyên tử C.
C. CH3OH và C2H5OH. D. C2H5OH và C3H7OH.
C©u 11: Mét hçn hîp X gåm 2 ancol A, B liªn tiÕp trong cïng d·y ®ång ®¼ng khi bÞ khö n íc
hoµn toµn thu ®îc 2 anken. Cho biÕt khèi lîng X lµ 5,978 gam, khèi lîng 2 anken lµ 4 gam. T×m
CTPT 2 ancol.
C©u 12: §un ancol no, ®¬n chøc, m¹ch hë X víi dd H 2SO4 ®Æc ®k thÝch hîp thu ®îc chÊt huc
c¬ Y. T×m CTPT cña X trong 2 trêng hîp sau.
a, dX/y = 0,7
b, dX/y = 1,6087
C©u 13: Cho m gam mét ancol no, ®¬n chøc m¹ch hë bËc 1 t¸c dông víi Na d thu ®îc 4,48 lÝt H2
(®ktc). Cßn khi t¸ch níc néi ph©n tö tõ m gam ancol ®ã ®îc 22,4 gam mét anken ph©n nh¸nh. X¸c
®Þnh CTCT cña ancol.
C©u 14: §un n ancol®¬n chøc kh¸c nhau víi H2SO4 ®Æc ë 1400C th× thu ®îc tèi ®a bao nhiªu ete.
C©u 15: Mét hçn hîp 2 ancol ®¬n chøc cã khèi lîng 28,09 gam.
- NÕu cho hçn hîp trªn t¸c dông víi Na d thu ®îc 5,936 lÝt khÝ (®ktc).
- NÕu ®un hh trªn víi H2SO4 ®Æc th× lîng ete thu ®îc lµ bao nhiªu gam.
C©u 16: §èt ch¸y hoµn toµn m gam hçn hîp 3 ancol no, ®¬n chøc thu ®îc 4,48 lÝt CO2(®ktc).
§èt ch¸y m gam hçn hîp thu ®îc c¸c anken. §èt ch¸y hoµn toµn anken thu ®îc a gam níc. TÝnh a.
C©u 17: §un 41,4 gam hçn hîp 3 ancol no, ®¬n chøc m¹ch hë víi H2SO4 ®Æc ë 1400C thu ®îc
33,3 gam hçn hîp c¸c ete cã sè mol b»ng nhau. TÝnh sè mol mçi ete
C©u 18: §un nãng hçn hîp 2 ancol no, ®¬n chøc m¹ch hë víi H2SO4 ®Æc ë 1400C thu ®îc 21,6
gam níc vµ 72 gam hçn hîp 3 ete cã sè mol b»ng nhau. T×m c«ng thøc CT cña 2 ancol.
Mét hçn hîp gåm 2 ancol no, ®¬n chøc ®® kÕ tiÕp. LÊy m gam hh nµy t¸c dông hÕt víi Na d thu
®îc 5,6 lÝt H2(®ktc). khö níc m gam hh thu ®îc 14,13 gam hh 3 ete vµ hh X gåm 2 ancol d vµ
H2O. Cho X ph¶n øng víi Na d thu ®îc 3,08 lÝt H2 (®ktc).
a, T×m c«ng thøc 2 ancol
b, TÝnh m.

I/ ÔN TẬP ANCOL – PHENOL

Câu 1: Số đồng phân ancol bền (mạch hở) ứng với công thức phân tử C4H8O là:
A.3 B.4 C.5 D.6

GV : Ph¹m Hång Th©n 13

Bµi tËp Ho¸ häc LuyÖn thi ®¹i häc
Câu 2: Có bao nhiêu rượu ( ancol ) bậc 2, no, đơn chức, mạch hở là đồng phân cấu tạo của nhau mà
phân tử của chúng có phần trăm khối lượng cacbon bằng 68,18% ? ( cho H =1 ; C =12; O = 16 )
A.3 B.4 C.5 D.2 ( CĐ _07)
Câu 3: Trong dd rượu B nồng độ rượu là 94% thì tỉ lệ số mol rượu: nước = 43:7. B có công thức
hoá học là:
A. CH3OH B. C2H5OH C. C3H7OH D. C4H9OH
Câu 4: 50g dd rượu X trong nước có nồng độ X là 64% tác dụng với Na dư thu 22,4lít khí đkc.Tìm
CT rượu X biết X là rượu đơn chức.
A. CH3OH B. C2H5OH C. C3H7OH D. Chất khác
Câu 5: Đun nóng 57,5g C2H5OH với H2SO4 đặc ở 170oC . Hỗn hợp các sản phẩm ở dạng hơi được
dẫn lần lượt qua các bình chứa dung dịch H 2SO4 đặc; dung dịch NaOH đặc và cuối cùng là dung
dịch Brom (dư) trong CCl4. Sau khi kết thúc thí nghiệm, bình chứa Br 2 nặng thêm 21g. Hiệu
suất của phản ứng tách nước từ ancol là: A. 67,3% B. 45,5% C. 50%
D.60%
Câu 6: Đốt hoàn toàn ag hh hai ancol thuộc dãy đồng đẳng của rượu etylic thu được 70,4g CO2 và
39,6g H2O. Tìm a và % khối lượng 2 ancol trong hh biết tỉ khối hơi mỗi ancol so với oxi đều nhỏ
hơn 2.
ĐS: 33,2g ; CH3OH 9,64% - C3H7OH 90,36%
hoặc C2H5OH 27,71% - C3H7OH 72,29%.
Câu 7: Đốt cháy hoàn toàn một rượu (ancol) X thu được CO2 và H2O có tỉ lệ số mol tương ứng là
3 : 4. Thể tích khí oxi cần dùng để đốt cháy X bằng 1.5 lần thể tích khí CO 2 thu được (ở cùng
điều kiện ). Công thức phân tử của X là:
A. C3H8O2 B. C3H8O3 C. C3H4O D. C3H8O(CĐ _07 )
Câu 8: Khi thực hiện phản ứng tách nước đối với rượu (ancol) X, chỉ thu được một anken duy nhất.
Oxi hoá hoàn toàn một lượng chất X thu được 5,6 lít CO2 (ở đktc) và 5,4g nước. Có bao nhiêu công
thức cấu tạo phù hợp với X? ( Cho H =1; C = 12; O = 16). A.5 B.4 C.2
D.3 (CĐ _07)
Câu 9: Cho hỗn hợp hai anken đồng đẳng kế tiếp nhau tác dụng với nước (có H2SO4 làm xúc tác)
thu được hai hỗn hợp Z gồm hai rượu (ancol) X và Y . Đốt cháy hoàn toàn 1,06g hỗn hợp Z sau đó
hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy vào 2 lít dd NaOH 0,1M thu được dung dịch T trong đó nồng độ
của NaOH bằng 0,05M . Công thức cấu tạo thu gọn của X và Y là (Cho: H = 1; C = 12; O = 16;
thể tích dung dịch thay đổi không đáng kể ).
A. C4H9OH và C5H11OH B. C3H7OH và C4H9OH
C. C2H5OH và C3H7OH D.C2H5OH và C4H9OH (CĐ_07)
Câu 10: Cho sơ đồ chuyển hoá:
Br2(1:1); ás dd NaOH dư HCl ( H2SO4 đ, nóng )
Toluen X Y Z là:
A. Phenylclorua C6H5Cl B. p- crezol CH3C6H4OH
C. p- clo toluen Cl-C6H4-CH3 D. Benzylclorua C6H5CH2Cl
Câu 11: Hợp chất hữu cơ X ( phân tử có vòng benzen) có công thức phân tử là C 7H8O2, tác dụng
được với Na và với NaOH . Biết rằng khi cho X tác dụng với Na dư, số mol H2 thu được bằng số
mol X tham gia phản ứng và X chỉ tác dụng được với NaOH theo tỉ lệ số mol 1:1. Công thức cấu
tạo thu gọn của X là:
A. C6H5CH(OH)2 B. HOC6H4CH2OH
C. CH3C6H3(OH)2 D. CH3OC6H4OH ( CĐ _ 07 )

GV : Ph¹m Hång Th©n 14

Bµi tËp Ho¸ häc LuyÖn thi ®¹i häc
Câu 12: Khi phân tích thành phần một rượu (ancol) đơn chức X thì thu được kết quả: tổng khối
lượng của cacbon và hiđro gấp 3,625 lần khối lượng oxi. Số đồng phân rượu (ancol) ứng với công
thức phân tử của X là
A. 3. B. 4. C. 2. D. 1. (ĐH A-08)
Câu 13: Khi tách nước từ rượu (ancol)−3−metylbutanol−2
(hay 3−metylbutan−2−ol), sản phẩm chính thu được là
A. 3−metylbuten−1 (hay 3−metylbut−1−en) B. 2−metylbuten−2 (hay
2−metylbut−2−en)
C. 3−metylbuten−2 (hay 3−metylbut−2−en) D. 2−metylbuten−3 (hay 2−metylbut−3−en)
(ĐH A-08)
Câu 14: Cho m gam ancol no đơn chức X qua bình đựng CuO (dư), nung nóng, sau khi phản ứng
hoàn toàn khối lượng chất rắn trong bình giảm 0,32g. Hỗn hợp hơi thu được có tỉ lệ khối đối với
hiđrô là 15,5, giá trị của m là:
A. 0,64 B. 0,46 C. 0,32 D.0,92 (ĐH Khối B_07)
Câu 15 : Từ nhôm cacbua , chất vô cơ cần thiết viết ptpư điều chế axit axetic bằng 3 ptpư.
Câu 16: Đốt hoàn toàn hỗn hợp M gồm 2 ancol X, Y là đồng đẳng kế tiếp nhau thu được 0,3 mol
CO2 và 0,425 mol H2O. Mặt khác, cho 0,25 mol hỗn hợp M tác dụng với Na dư thu được chưa đến
0,15 mol H2. CTPT X, Y là
A. C2H6O ; CH4O B. C3H6O ; C4H8O C. C2H6O ; C3H8O D. C2H6O2 ; C3H8O2
(CĐ_ 08)

GV : Ph¹m Hång Th©n 15