AP 10

Tuklasin

Gawain 1. Simbolo, Hulaan Mo!

Handa ka na bang simulan ang araling ito? Kung handa ka na,
subukin mong sagutin kung ano ang kahulugan at ipinahihiwatig ng kasunod
na mga simbolo. Isulat ang iyong sagot sa kasunod na mga patlang.

Pamprosesong mga Tanong:

1. Madali mo bang natukoy ang kahulugan ng tatlong simbolo?

-Para sa akin hindi siya madaling matukoy ng mabilis dahil hindi mo alam kong
anong ibig sabihin ng mga ito pero kapag nalaman naman kong ano ito ay madali na
itong matukoy ng mabuti.

2. Ano sa palagay mo ang kinakatawan ng mga simbolong ito?

-Sa palagay ko ang mga kumakatawan sa unang simbolo ay simbolo ng
babae kung saan babae lamang, ag ikalawang simbolo naman ay lalake
kung saan lalake lamang, at ang panghuli ay simbolo ng same gender
kung saan pwede ang babae at lalake.

Gawain 2. Timbangin Natin!

 Ano ang ipinapahiwatig ng dalawang simbolo na sa timbangan?
Sa iyong palagay, mayroon kayang hindi napabilang sa representasyon
na ipinapahiwatig ng larawang ito? Sino? Ano sa palagay mo ang
pangkalahatang mensahe ng larawan.

- Ang ipinahihiwatig ng dalawang simbolo na nasa timbangan ay

ang dalawang kasarian ng tao Babae at Lalake. Sa aking palagay,
mayroong hindi napabilang sa representasyon na ipinahihiwatig ng
larawang ito, ang mga taong may dalawang kasarian. Ang
pangkalahatang mensahe ng larawan ay mas makapangyarihan ang
lalaki kaysa babae, pagdating sa batas.

Pamprosesong Tanong

1. Sa iyong palagay, bakit kaya wala sa larawang ito ang isa pang
simbolo na nakita mo sa unang gawain?

- Sa palagay ko pinapakita sa larawan na ito ay ang babae at lalake na kasarian

lamang. At higit sa lahat pinapakita rito na kung gaano kahalaga ang pantay na
karapatan ng bawat isa. Kahit pa ano man ang kasarian mo, may karapatan ka pa rin.
Dahil lahat ng dignidad ay walang kasarian, pantay na karaptan para sa lahat. Ang tao
ay may karapatan na igalang, irespeto, at pahalagahan.

Gawain 3: Ilista Mo!

 Ngayong natapos mo nang basahin ang teksto, subukin mo nang
tukuyin kung ano ang pagkakaiba ng sex at gender. Ilista ang katangian ng
sex at gender sa mga kahon sa ibaba.

GENDER SEX

halimbawa ng katangian ng Ang halimbawa ng katangian ng sex

ay:
gender ay:
 ang mga babae ay nagkakaroon ng
 maaaring palitan sa pamamagitan ng mga buwanang regla o dalaw
social factors  samantalang ang mga lalaki ay hindi
nagkakaroon nito
 ito ay fluid
 ang mga lalaki ay may testicles o
 ito ay depende sa uri ng pagkakakilanlan pribadong bahagi ng lalaki,
ng isang tao  samantalang ang mga babae ay may
vagina at walang testicles

Gawain 4. Gender at Sex: Ano nga Ba?

Sa pagkakataong ito, maaari mo nang ibigay at isulat sa ibaba ang
pagkakaiba ng gender at sex mula sa mga natutunan mo sa aralin sa
pamamagitan ng pagkumpleto sa mga pangungusap sa ibaba .

Mula sa araling ito, natutunan ko na ang sex ay

ang natural, bayolohikal at pisyohikal na katangian ng isang tao noong

pagkapanganak. Ito ay tumutukoy kung lalaki o babae ang isang tao. Tandaan na
hindi maaaring mabago ang sex sanhi ng mga kadahilanan sa lipunan.

samantalang ang gender naman ay tumutukoy sa

______________________________________________________________________________
papel na ginagampanan ng isang tao sa lipunan, gender role kumbaga. Maaari
______________________________________________________________________________
rin itong tumutukoy sa gender expression.
______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
 Natutunan ko rin na ang oryentasyong seksuwal (sexual orientation) ay naiiba sa
pagkakakilanlang pangkasarian. Ang oryentasyong seksuwal ay

Ang oryentasyong sekswal ay ukol sa kung kanino mo nais na magkaroon ka ng relasyon at kung
kanino ka naaakit. Ang ilang termino na ginagamit dito ay lesbian, gay, bisexual at straight.

Isang halimbawa nito, kung ikaw ay isang babae at gusto mo makipagrelasyon sa isang lalake,
ikaw ay masasabing straight. Kung ikaw naman ay isang lalaki at gusto mo makipagrelasyon sa isa ding
lalaki, ikaw ay masasabing gay. Kung ang babae naman ay nais makarelasyon ang isa ring babae, sya ay
matatawag na lesbian. Kung ikaw naman ay na-aatract sa babae o sa lalake, sinasabing ikay ay bisexual.

samantalang ang pagkakakilanlang pangkasarian (gender identity) ay

Ang pagkakakilanlang kasarian o katauhang pangkasarian (Ingles: gender identity) ay isang
paraan ng isang indibidwal sa pagkilala sa kanyang sarili sa isang kategoryang pangkasarian.
Halimbawa ay ang pagiging lalaki o babae at sa ibang mga kaso ay wala sa dalawang kategorya.
Ang pangunahing pangkasariang pagkakakilanlang ay karaniwang natutuklasan at nabubuo sa
edad na tatlong taong gulang at napakahirap mabago matapos ang edad na ito.[1] Bawat lipunan
ay may natakda ng kategoryan pangkasarian na nagsisilbing basehan ng pagkakabuo nga
panlipunang pagkakakilanlan kaugnay sa ibang miyembro ng lipunan.

Tayahin
Panuto: Piliin ang tamang sagot. Isulat ang titik ng iyong sagot sa sagutang papel.

1. Ayon sa World Health Organization (WHO), ano ang tumutukoy sa biyolohikal at pisyolohikal na katangian
na nagtatakda ng pagkakaiba ng babae sa lalaki?
A. bi-sex
B. transgender
C. gender
D. sex

2. Ito ay tumutukoy sa mga panlipunang gampanin, kilos, at gawain na itinatakda ng lipunan para sa mga babae
at lalaki.
A. sex
B. gender
C. bi-sexual
D. transgender
3. Ito ay mga katangian ng sex para sa mga kababaihan MALIBAN sa isa;

A. Nagkakaroon ng buwanang regla.

B. Nakakaranas ng mood swing.
C. Hindi pinamamaneho ng sasakyan
D. May kakayahang magka-anak.
4. Ito naman ay mga katangian ng sex para sa mga kalalakihan MALIBAN sa isa;

A. nagkakaroon ng buwanang regla.

B. nagkakaroon ng adams apple.
C. malapad ang dibdib
 D. may bayag

5. Si Ana ay isang babae na ayaw sa lalaki na maging nobyo, ano siya?

A. babae, girl
B. lalaki, boy
C. tomboy, lesbian
D. bakla, gay
6. Kapag ang isang tao ay nakakaranas ng malalim na atraksiyong apeksyonal, emosyonal,sekswal; at ng
malalim na pakikipagrelasyon sa taong angkasarian ay maaaring katulad ng sa kanya, iba sa kanya, o
kasariang higit sa isa, ito ay nabibilang sa konseptong:

A. Gender
B. Gender Identity
C. Sex
D. Sexual Orientation

7. Sa iyong palagay, ano ang tawag sa mga taong may pagnanasang seksuwal sa
miyembro ng kabilang kasarian, mga lalaki na ang gustong makatalik ay babae at mga babaeng gusto naman
ay lalaki.

A. Heterosexual
B. Homosexual
C. Lesbian
D. Transgender
8. Si Juan ay isang lalaki. Ang karelasyon ay kapwa lalaki. Ano ang kasarian niya?

A. Heterosexual
B. Homosexual
C. Lesbian
D. Trangender

9. Kung ang isang tao ay nakararamdam na siya ay nabubuhay sa maling katawan ang kaniyang pag-iisip at ang
pangangatawan ay hindi magkatugma. Siya ay isang .

A. Gay
B. Heterosexual
C. Homosexual
D. Transgender

10. “Kumilos mga kalalakihan, makiisa laban sa karahasan, maging kasama, kapataid at kaibigan”; isang awitin
mula kay Noel Cabangon. Ano ang mensahe ng awit na ito?

A. Ang kalalakihan ay mas malakas at makapangyarihan kaysa sa kababaihan.

B. Ang mga babae ay mahina at kailangang alagaan ng kalalakihan.
C. Ang kalalakihan ay dapat sumuporta at tumulong upang mapangalagaan ang karapatan ng
kababaihan.
D. Ang kalalakihan ay dapat kumilos upang mapangalagaan ang kababaihan, hindi sila
dapat saktan at paglaruan.
 Karagdagang Gawain

Gawain 5. Magtanong-Tanong

Magsagawa ng sarbey sa inyong pamayanan. Hingin ang kanilang opinyon kung ano ang
kanilang pananaw o ano sa palagay nila ang kontribusiyon ng mga babae, lalaki, at LGBT sa
lipunan. Gawing gabay ang kasunod na format.

KONTRIBUSYON

BABAE LALAKI LGBT

pagbibigay ng mas
Piliin maging mabait Maging Magalang sa malawak na
kahit na kalayaan at
lahat ng karapatan na pantay
napapaligiran ng mga
masasamang kababaihan pantay para sa lahat
impluwensiya

walang tinitingang
kasarian kahit
Huwag manlalamang paman sa
Maging mabuting
imahe sa mga ibang ng kapwa pagmamahalan ng
kababaihan. kaparehas na
kasarian.

ang pagsisikap na Kahit na masama sa

Sikapin din na
maging edukado paningin ng mga tao ang
maging mabuti sa pagiging LGBT may mga
para makatulong sa
ibang kapwa at magandang naiidudulot
pag-unlad ng
huwag gumawa ng rin naman sila sa ating
bagong henerasyon
ikasasama ng sarili lipunan tulad ng
at ng bansa. kaligayahan at pagiging
at ng ibang tao.
positibo.

Pamprosesong mga tanong:

1. Paano mo pinili ang mga taong iyong nakapanayam?
-Pinili ko ang mga taong nakapanayam ko dahil, alam ko na alam nila kong ano
ang mga responsibilidad o papel na ginagampanan nila sa lipunan, at higit sa
lahat pinili ko ang mga taong ito, dahil alam ko na mas maganda ang
 pinapahiwatig nila at may matutunan ka ring aral.

2. Ano ang napansin mo sa kanilang sagot? Pantay ba ang kanilang

pagtingin sa kontribusiyon ng mga kasarian? Ipaliwanag.

-Sa aking opinion ibat-ibang kontribusiyon ang ibinigay nila sa akin, syempre
hindi lahat ay pareho-pareho ang komento na ibinibigay, dahil ibat-ibang
karanasan ang nararanasan bawat isa sa kanila.

3. May diskriminasiyon ba sa kanilang sagot? Ipaliwanag.

-Wala namang mali o may diskriminasyon sa mga sagot nila, dahil alam nila kung
ano ang mga responsibilidad bawat isa sa kanila bilang isang miyembro sa
lipunan.

Tuklasin
Gawain 1. Ilista Mo!
Gamit ang Venn Diagrami Itala mo ang mga gampanin ng mga kalalakihan at
kababaihan sa kasaysayan ng ating bansa. Sa gitna nito ay ang mga gampanin na
pwede at kayang gawin ng parehong babae at lalaki.

LALAKI LALAKI AT BABAE

BABAE
*Maging matapang *Lumaban nang
hindi sumusuko
* Laging maging sa pagmamahal
*Maging
handa tumulong sa sa sarili
mabuting mga
mga nangangailangan
magulang sa mga *Maging
* Maging matapang anak nila. responsibilidad
*May takot sa *Maging
diyos. mabuting anak
Gawain 2. History Change Frame
Matapos mong basahin ang kasaysayan ng LGBT sa Pilipinas, sagutan mo ang History Change
Frame. Upang mas maunawaan ang kuwentong binasa, punan ng sagot ang mga kahon.

PAKSA MGA SAMAHANG NABUO

Bagamat hindi direktang nabuo para sa LGBT, ang Gabriela ay

LGBT sa Pilipinas tumutulong sa mga LGBT sa mga usapin ng pangaap at
pagdiskrimina. Sa mga eskewelahan din kagaya ng UP meron
silang organisasyon para sa mga LGBT gaya ng Babaylan.

ISYU

Pagkilala sa mga karapatang MGA RESULTA

pantao Nabigyan ng pansin ang mga hinaing
ng mga kababayang LGBT tungkol sa
pagdidiskrimina sa kanila.
Nagkaroon ng mga local legislation
kagaya sa Quezon City na
pinapaigting ang karapatan ng LGBT.

MGA PANGYAYARI
marami sa mga LGBT ang
nagiging biktima ng tinatawag na
hate crime kung saan merong MAHAHALAGANG
IDEYA
mga namamatay sa hanay nila.
Marami ring mga isyu sa lipunan Ano man ang ating kasarian,
na nagiging sangkot sila gaya sa tayo ay mga tao. Dapat lahat
kung saan nga ba sila pwedeng ay pantay pantay sa usapin ng
mag-CR. human rights.

Pagtibayin ang mga prinsipyong makatutulong sa

pagkakapantaypantay ng mga LGBT.
 A. Bumuo ng mga batas na magbibigay proteksiyon.

1. Sa Pilipinas, ang mga umiiral na mga konsepto tungkol sa LGBT ay mula

Magkasamang impluwensiyang international media at ng lokal na interpre- tasyon ng mga
taong LGBT na nakaranas na mangibang-bansa. Sa mga huling bahagi ng dekada 80 at
unang bahagi ng dekada 90, maraming pagsulong ang inilunsad na naging daan sa pag-
usbong ng kamalayan ng Pilipinong LGBT. Ano ang ipinahihiwatig nito?

A. Maraming LGBT ang pumunta sa ibang bansa.

B. Umiral ang iba’t- ibang kilusan ng LGBT sa Pilipinas.
C. Naging katanggap-tanggap ang LGBT sa lahat ng panig ng mundo.
D. Mas napapahalagahan ang karapatan ng mga LGBT

2. Sa Pilipinas, ang LGBT ay binigyan ng pagkakataong makilahok sa mga gawaing

nagpapaunlad sa estado MALIBAN sa isa;

A. Hanapbuhay
B. Homosexual Acts
C. Militar
D. Politika

3. Ang mga kababaihan sa panahon ng Espanyol ay nakaranas ng diskriminas- yon. sa anong

panahon naman naging kabahagi ng mga kalalakihan ang mga
kababaihan sa paglaban sa mga kaaway?

A. Amerikano
B. Espanyol
C. Hapones
D. Modernong panahon

4. Nakabuo ng konklusyon ang iba’t-ibang eksperto ukol sa gender roles sa Pilipi- nas sa iba’t-
ibang panahon. Sino ang nagwika ng konklusyong “Filipinas are brought up to fear men and
some never escape the feelings of inferiority that upbringing creates?

A. Danton Renoto
B. Dr. Lordes Lapuz
C. Emelda Driscoll
D. Emelina Ragaza Garcia

5. Bago dumating ang mga Espanyol, ano angtawag sa dokumento na pumapayag sa mga
lalaking magkaroon ng maraming asawa subalit maaring patayin ng lalaki
ang kaniyang asawang babae sa sandaling makita niya itong may kasamang ibang lalaki.

A. Asog
B. Boxer Codex
C. Homosexual
D. Third Sex

6. May mga Pilipina nagpapakita ng kanilang kabayanihan gaya ni Gabriela Silang mamatay ang
kanyang asawang si Diego Silang, nag-alsa siya upang labanan ang pang-aabuso ng mga
Espanyol. Sa anong panahon ito nangyari?

A. Panahon ng Pag-aalsa
 B. Panahon ng Espanyol
C. Panahon ng Amerikano
D. Panahon ng Hapones

7. Anong panahon sa kasaysayan ng ating bansa ang nagdala ng ideya ng kalayaan

at pagkakapantay-pantay sa Pilipinas?

A. Amerikano
B. Espanyol
C. Hapones
D. Pre-Kolonyal