Fanpage: Vật Lý Thầy Hùng Facebook: Đỗ Sỹ Hùng SĐT: 0779896811

TÀI LIỆU HÓA HỌC MIỄN PHÍ

LUYỆN THI THPTQG MÔN HÓA HỌC NẮM CHẮC 8+

NÂNG TẦM TRÍ THỨC – VỮNG BƯỚC TƯƠNG LAI

CHƯƠNG 1. SỰ ĐIỆN LI
BÀI 1. SỰ ĐIỆN LI
I. LÍ THUYẾT TRỌNG TÂM
a. Những chất dẫn điện, không dẫn điện
Dung dịch axit, bazơ và muối đều dẫn điện.
Các chất rắn khan: NaCl, NaOH và một số dung dịch rượu, đường… không dẫn điện.
Ví dụ: Axit HCl, HNO3; dung dịch bazơ NaOH, KOH; dung dịch muối NaCl, K2SO4… dẫn điện được.
b. Nguyên nhân tính dẫn điện của các dung dịch axit, bazơ và muối trong nước
Tính dẫn điện qua các dung dịch axit, bazơ và muối là do dung dịch của chúng có các tiểu phân mang điện
tích chuyển động tự do được gọi là ion.
 Axit, bazơ, muối là những chất điện li.
Quá trình phân li các chất trong nước ra ion là sự điện li.
Những chất tan trong nước phân li ra ion được gọi là những chất điện li.
Sự điện li được biểu diễn bằng phương trình điện li.
Ví dụ: Na 2SO4  2Na   SO42

HCl  H   Cl
2. Phân loại các chất điện li
a. Chất điện li mạnh
Chất điện li mạnh là chất tan trong nước, các phân tử hòa tan đều phân li ra ion.
Những chất điện li mạnh:
+ Các axit mạnh: HCl, HNO3, HClO4, H2SO4,…
+ Các bazơ mạnh: NaOH, KOH, Ba(OH)2,…
+ Các muối tan.
Trong phương trình điện li của chất điện li mạnh người ta dùng một mũi tên chỉ chiều của quá trình điện li.
Ví dụ: Na 2SO4  2Na   SO42

b. Chất điện li yếu

Chất điện li yếu là chất khi tan trong nước chỉ có một số phân tử hòa tan phân li ra ion, phần còn lại vẫn
tồn tại dưới dạng phân tử trong dung dịch.

Fanpage: Vật Lý Thầy Hùng Facebook: Đỗ Sỹ Hùng SĐT: 0779896811

Fanpage: Vật Lý Thầy Hùng Facebook: Đỗ Sỹ Hùng SĐT: 0779896811
Những chất điện li yếu:
+ Các axit yếu như: CH3COOH, HClO, H2S, HF, H2SO3,…
+ Các bazơ không tan như: Mg(OH)2, Fe(OH)3,…
+ Các muối không tan: CaCO3, BaSO4,…
Trong phương trình điện li của chất điện li yếu người ta dùng hai mũi tên chỉ ngược chiều nhau.

 CH3COO  H
Ví dụ: CH3COOH 


Fanpage: Vật Lý Thầy Hùng Facebook: Đỗ Sỹ Hùng SĐT: 0779896811

Fanpage: Vật Lý Thầy Hùng Facebook: Đỗ Sỹ Hùng SĐT: 0779896811
SƠ ĐỒ HỆ THỐNG HÓA
Chất dẫn Dung dịch axit, bazơ và muối đều dẫn điện
điện

Chất không Các chất rắn khan: NaCl, NaOH và một số dung dịch
HIỆN TƯỢNG
dẫn điện rượu, đường… không dẫn điện.
ĐIỆN LI
Các axit, bazơ, muối khi tan trong nước phân li ra
Nguyên nhân tính
ion làm dung dịch của chúng có khả năng dẫn điện
dẫn điện của các
SỰ
dung dịch axit, bazơ, Quá trình phân li các chất trong nước ra ion là sự
ĐIỆN
muối trong nước. điện li.
LI
Những chất tan trong nước phân li ra ion được gọi
là những chất điện li.

Sự điện li được biểu diễn bằng phương trình điện

li. Ví dụ:

Là chất khi tan trong Các axit mạnh: HCl,

nước, các phân tử HNO3, H2SO4…
Chất điện li mạnh hòa tan đều phân li ra
Các bazơ mạnh: NaOH,
ion.
KOH, Ba(OH)2,…
PHÂN LOẠI
Hầu hết các muối
CHẤT ĐIỆN LI Trong phương trình
điện li người ta dùng Ví dụ:
một mũi tên một
NaCl  Na   Cl
chiều.

Các axit yếu: HClO, HF,

Là chất khi tan trong H2SO3, CH3COOH,…
nước chỉ có một số phân
Các bazơ không tan:
tử hòa tan phân li ra ion,
Fe(OH)3, Mg(OH)2,…
phần còn lại vẫn tồn tại
dưới dạng phân tử trong
Một số muối: HgCl2,
dung dịch
Hg(CN)2…
Chất điện li yếu

Trong phương trình

điện li người ta dùng Ví dụ:
một mũi tên hai 
 H   F
HF 

chiều.

Fanpage: Vật Lý Thầy Hùng Facebook: Đỗ Sỹ Hùng SĐT: 0779896811

Fanpage: Vật Lý Thầy Hùng Facebook: Đỗ Sỹ Hùng SĐT: 0779896811
II. CÁC DẠNG BÀI TẬP
Kiểu hỏi 1: Xác định chất điện li
Phương pháp giải
Những chất tan trong nước phân li ra ion được gọi là những chất điện li.
 Các dung dịch axit, bazơ và muối là các chất điện li.
Ví dụ: Cho các chất sau: H2S, SO2, Cl2, H2SO3, CH4, NaHCO3, Ca(OH)2, HF, C6H6, NaClO. Chất nào là
chất điện li?
Hướng dẫn giải
Ta có: các dung dịch axit, bazơ, muối là các chất điện li.
 Những chất điện li là: H2S, H2SO3, NaHCO3, Ca(OH)2, HF, NaClO.
Ví dụ mẫu
Ví dụ 1: Cho các chất sau: NaCl, HF, CuSO4, Mg3(PO4)2, AgNO3, HNO3, C6H12O6 (glucozơ), CH3OH,
CH3COONa., C2H5OH. Số chất điện li là
A. 4. B. 5. C. 6. D. 7.
Hướng dẫn giải
Ta có: các dung dịch axit, bazơ, muối là các chất điện li.
 Có 7 chất điện li là: NaCl, HF, CuSO4, Mg3(PO4)2, AgNO3, HNO3, CH3COONa.
 Chọn D.
Kiểu hỏi 2: Phân biệt chất điện li mạnh, chất điện li yếu
Phương pháp giải
 Chất điện li mạnh
Các axit mạnh: HCl, HNO3, H2SO4…
Các bazơ mạnh: NaOH, Ba(OH)2…
Hầu hết các muối: NaCl, K2SO4…
 Chất điện li yếu
Axit yếu và trung bình: CH3COOH, HClO, H2S…
Bazơ yếu: Mg(OH)2, Fe(OH)3…
Một số muối: CaCO3, BaSO4…
Ví dụ: Cho các chất sau: NaCl, HF, CuSO4, NaOH, Mg(NO3)2, H3PO4, (NH4)3PO4, H2CO3, ancol etylic
(C2H5OH), CH3COOH, AgNO3, glucozơ (C6H12O6), glixerol (C3H8O3), Al(OH)3, Fe(OH)2, HNO3.
Chất nào là chất điện li mạnh, chất điện li yếu?
Hướng dẫn giải
Chất điện li mạnh: NaCl, CuSO4, NaOH, Mg(NO3)2, (NH4)3PO4, AgNO3, HNO3.
Chất điện li yếu: HF, H3PO4, H2CO3, CH3COOH, Al(OH)3, Fe(OH)2.

Fanpage: Vật Lý Thầy Hùng Facebook: Đỗ Sỹ Hùng SĐT: 0779896811

Fanpage: Vật Lý Thầy Hùng Facebook: Đỗ Sỹ Hùng SĐT: 0779896811
Ví dụ mẫu
Ví dụ 1: Cho các chất sau: CH3COOH, HClO, H3PO4, NaOH, HgCl2, NH4NO3, HClO4, Zn(OH)2, K2Cr2O7,
HNO3, KMnO4, HI. Số chất điện li mạnh là
A. 7. B. 8. C. 5. D. 6.
Hướng dẫn giải
Có 7 chất điện li mạnh là: NaOH, NH4NO3, HClO4, K2Cr2O7, HNO3, KMnO4, HI.
 Chọn A.
Kiểu hỏi 3: Cách nhận dạng phương trình điện li viết đúng của các chất (nếu có)
Phương pháp giải
 Trong phương trình điện li của chất điện li mạnh người ta dùng một mũi tên chỉ chiều của quá trình điện
li.
 Trong phương trình điện li của chất điện li yếu người ta dùng hai mũi tên chỉ ngược chiều nhau.
Ví dụ: Phương trình điện li viết đúng là


 H   NO3
A. HNO3 


 2H  SO42
B. H2SO4 

C. HF  H  F
D. NaOH  Na   OH
Hướng dẫn giải
HNO3, NaOH, H2SO4 là chất điện li mạnh suy ra dùng một mũi tên chỉ chiều của quá trình điện li.
HNO3  H  NO3

NaOH  Na   OH
H2SO4  2H  SO42
HF là chất điện li yếu suy ra dùng hai mũi tên chỉ ngược chiều của quá trình điện li.
HF  H  F
 Phương trình D viết đúng.
 Chọn D.
Ví dụ mẫu
Ví dụ 1: Cho các phương trình điện li sau:

 Na   Cl
NaCl 
 HClO  H  ClO

KOH  K   OH  HClO4  H  ClO4


 CH3COO  H
CH3COOH 
 HF  H  F

Số phương trình điện li đúng là

A. 4. B. 3. C. 2. D. 1.

Fanpage: Vật Lý Thầy Hùng Facebook: Đỗ Sỹ Hùng SĐT: 0779896811

Fanpage: Vật Lý Thầy Hùng Facebook: Đỗ Sỹ Hùng SĐT: 0779896811
Hướng dẫn giải
NaCl, KOH, HClO4 là chất điện li mạnh  Sử dụng mũi tên một chiều.
HClO, CH3COOH và HF là các chất điện li yếu  Sử dụng mũi tên hai chiều.
 Có 3 phương trình điện li viết đúng là
KOH  K   OH 
HClO4  H  ClO4


 CH3COO  H
CH3COOH 

 Chọn B.
Bài tập tự luyện dạng 1
Câu 1: Dung dịch chất điện li dẫn được điện là do sự dịch chuyển của
A. các electron. B. các cation. C. các anion. D. cả cation và anion.
Câu 2: Dãy chỉ gồm các chất điện li mạnh là
A. NaNO3, HClO3, NaHSO4, Na2S, NH4Cl. B. NaNO3, Ba(HCO3)2, HF, AgCl, NH4Cl.
C. NaNO3, HClO3, H2S, Mg3(PO4)2, NH4Cl. D. NaNO3, HClO3, Na2S, NH4Cl, NH3.
Câu 3: Dãy gồm các chất đều dẫn điện là
A. KCl nóng chảy, dung dịch NaOH, dung dịch HNO3.
B. dung dịch glucozơ, dung dịch ancol etylic, glixerol.
C. KCl rắn khan, NaOH rắn khan, kim cương.
D. Khí HCl, khí NO, khí O3.
Câu 4: Phương trình điện li nào sau đây sai?
A. HCl  H   Cl B. CH3COOH CH3COO  H
C. H3PO4  3H  PO34 . D. Na 3PO4  3Na   PO34
Câu 5: Phương trình điện li viết đúng là
A. H2SO4 H  HSO4 B. H2SO3 H  HSO3
C. H2SO3  2H  SO32 D. Na 2S 2Na   S2
Câu 6: Dãy chỉ gồm các chất điện li yếu là:
A. H2S, HCl, Cu(OH)2, NaOH. B. CH3COOH, H2S, Fe(OH)3, Cu(OH)2.
C. CH3COOH, Fe(OH)3, HF, HNO3. D. H2S, HNO3, Cu(OH)2, KOH.
Câu 7: Cho các chất: CH3COOH, Fe(OH)3, Cu(OH)2, NaNO3, C2H5OH, C12H22O11 (saccarozơ), NH4Cl.
Số chất điện li và số chất điện li mạnh lần lượt là
A. 5 và 3. B. 4 và 3. C. 2 và 5. D. 5 và 2.
Câu 8: Cho dãy các chất: KAI(SO4)2.12H2O, C2H5OH, C12H22O11 (saccarozơ), CH3COOH, Ca(OH)2,
NH4NO3, KCl. Số chất điện li là
A. 3. B. 4. C. 5. D. 2.
Câu 9: Cho dãy các chất: KAI(SO4)2.12H2O, C2H5OH, C12H22O11 (saccarozơ), Ba(OH)2, AgNO3, NaCl.
Số chất không dẫn điện là
A. 3. B. 4. C. 5. D. 2.

Fanpage: Vật Lý Thầy Hùng Facebook: Đỗ Sỹ Hùng SĐT: 0779896811

Fanpage: Vật Lý Thầy Hùng Facebook: Đỗ Sỹ Hùng SĐT: 0779896811
Câu 10: Trong các chất dưới đây, chất điện li mạnh là
A. H2O. B. C2H5OH. C. NaCl. D. CH3COOH.
Đáp án và lời giải
1–D 2–A 3–A 4–C 5–B 6–B 7–D 8–C 9–D 10 – C

Fanpage: Vật Lý Thầy Hùng Facebook: Đỗ Sỹ Hùng SĐT: 0779896811