Sa aking pagbabasa sa bahaging ito ng lathalaing itinalaga sa amin, aking naintindihan na

napagtanto ng mga interesado sa pagtataguyod ng pambansang panitikan na ang problema ay

hindi lamang pagpapatupad ng wika. Kung gagamitin ang masigasig na layunin ng bansang
Pilipinas para hikayatin ang mga tao sa rehiyon na gumawa ng panitikang Filipino-written, wala
silang problema sa mga nasa sentro. Nasa kamay na natin ang legalidad ng ganitong
pamimilit.Ang Saligang Batas.Ngunit sa proseso ng paghikayat sa paggamit ng wikang
pambansa, may pakiramdam ng panloob na kolonisasyon.
Sa sanaysay ng may-akda nito o ng nag review sa papel na ito, ipinakilala ni Efren Abueg ang
Filipino/Tagalog na retorika bilang lingua franca. Ayon sa lingua franca model linguistic
engineer batay sa Filipino / Tagalog, ang privileged Filipino language ay isang kasangkapan ng
komunikasyon sa pagitan ng mga nagsasalita ng iba't ibang wikang Filipino. Parang may dahilan
at may practice! modelong ito. Ngunit sa proseso ng paggamit ng parehong wika, dalawang wika
ang napili (Bikol at Waray). Ganoon din ang mangyayari sa lahat ng wikang etniko sa Pilipinas
para sa pagpapaunlad ng wika ng bansa. Ito nga ang internal na kolonisasyon na binabanggit
maging ng mga nasa sektor na minoridad, babae, bakla, manggagawa, andergrawnd, at mga nasa
rehiyon. Sa hegemonya ng bansang Pilipinas bilang isang patriyarkal na produkto, nasa gilid ang
mga wala sa kapangyarihan, o tunay na simboliko. Naging paksa ang mga sektor sa paligid niya.
At iyon ang tinatanggihan ng mga marginalized sector. Sila o ang kanilang mga kinatawan ay
may maalalahanin na paraan upang masira ang kaayusan ng sosyo-politikal-kultura upang masuri
/ mabawasan / matigil ang mapang-aping relasyon. Ang pangangailangan para sa sibilisadong
relasyon sa loob ng konsepto ng bansa ay isang mahalagang pag-unlad sa larangan ng kritisismo,
na nakatuon sa paksang ito. Isang uri ng sectoral dialogue ang inihanda para isagawa ang proseso
ng pagbuwag sa mga hindi makatarungang halaga at paniniwala. Ang simula ay maaaring isang
serye ng mga tanong, tulad ng ipinapakita sa sanaysay ni Mao. Luisa Torres sa pagtanggal ng
imahe ng kababaihan sa panitikan. O ito ay isang panukala ng mga paraan upang hubugin ang
mga kababaihan sa pamamagitan ng pagsusulat, partikular ang autobiography, ayon kay Cristina
Pantoja Hidalgo. O ipaliwanag nang napakalinaw ang dobleng pagkawala ng mga bakla sa
pagbuo ng bansa, gaya ng pinuna ni J. Neil Garcia.
Ayon sa papel na iyo ay marami sa sanaysay sa Many Voices ang nagmumungkahi ng pagbabago
ng relasyon sa kultura. Nagpapakita ang mga ito ng reaksiyon sa proyekto ng estado kaugnay ng
pagpapakete ng nasyon (packaging the nation). Sang-ayon kay Herminio Beltran, may mga
pangkat sa rehiyon na handang makipagtulungan sa aparato ng estado upang malimbag ang kani-
kaniiang mga bagong likhang panitikan. Ilan sa mga pangkat na ito ang Kinaray-a at mga
pangkat sa Cordillera (kaiba sa reaksiyon ng Bikol at Leyte). Sa tulong ito ng mga kontak na
iskolar na iginagalang na ng mga manunulat sa rehiyon tulad nina Leoncio Deriada para sa
Kinaray-a at Arnold Azurin para sa mga pangkat sa Cordillera. Ang dinamika ng sentral at
marginal na relasyon ng panitikan sa konteksto ng konsepto ng bansa ay puno ng kumplikado,
kontradiksyon at aphorismo. Sa parehong magkasalungat na reaksyon, paglaban at kooperasyon -
ang mga sangay ay tila nagbubunyag ng makasaysayang sitwasyon ng mga partidong kasangkot
sa kultural na negosasyon. Sa pagtanggi na makipag-ugnayan sa publikasyon ng estado, iginiit
ng Waray at Bikol na lumikha ng sarili nilang agenda para sa pagpapaunlad ng kanilang sariling
kultura. Ito ay isang opsyon na pagkatapos tingnan ang mga susi na nagpapanatili ng kanilang
kultura. Gayunpaman, ang yaman ng kanilang rehiyon ay dapat pag-aralan sa sarili nitong paraan
at hindi mo kailangang halos lumuhod sa harap ng altar ng kahina-hinalang tagapangasiwa ng
paglilihi ng bansa. Sa kabilang banda, ang mga hindi nakakaalam sa sentro ay may matinding
pagnanais na makilala. Gayunpaman, kapansin-pansin ang kanyang panitikan at naniniwala
siyang makakamit ito sa pamamagitan ng pakikilahok sa sistema ng paglalathala ng estado
bilang pagpapahayag ng interes sa imbakan ng pampanitikan ng Pilipinas. Ang aksyong pinili ng
Bikol at Waray, gaya ng Kinaray at Cordillera, ay maaaring isalin sa isang anyo ng pagmamalaki
(hindi isang negatibong konotasyon). Ang pagmamalaki ng unang grupo, dahil sinundan nito ang
sentro ng pag-aakalang natural na aangkinin nito ang yaman ng rehiyon para sa sariling
kapakanan. Ayaw ng unang grupo ng apropriyasyon matapos na patahimikin ng mga
Pilipino/Tagalog ang boses ng manunulat sa rehiyon sa mahabang panahon.

Sa aking pagkakalaam sa tulong ng lathalaing ito, ang dalawang uri ng sentral na diyalogong ito
ay may mga pakinabang at disadvantages. Ang bentahe ng mga Waray at Bikol ay ang kanilang
panitikan ay hindi kasama sa mga makina ng estado, na seryosong nangangailangan at
nagbabago ng kanilang teksto sa panahon ng proseso ng pagsasalin. Ang sigasig na ito ay kasing
makasarili. Ngunit ito ay maaaring panahon ng pagsasama-sama ng "maliit na bansa" (ang
terminong Lilie Quindoza Santiago ay naglalarawan sa rehiyonal na hilig ng Iloko; "maliit na ili"
o maliit na bayan ang orihinal) ng panitikan sa Leyte-Samar, bago bumulusok sa " malaking
bansa." o sa Pilipinas. Narito ito ay pansamantalang hindi nauugnay sa layo mula sa gitna. Dahil
sa kanilang pakiramdam na ang politikal-kultural na hegemonya ng estado ay nagbigay
katiyakan sa kanila sa pamamagitan ng paggamit ng terminong Filipino / Tagalog, walang
dahilan para suportahan nila ang gawain ng "tunog" ngayon. Tila alipin na makinig sa lahat ng
dikta ng kapangyarihan. Ang agarang disbentaha ay ang nawawalang pagkakataon na buksan ang
Waray pen sa mas malawak na bilang ng mga mambabasa. Sa pragmatikong paghuhusga, ang
posisyong ito ay nasa panig ng mga natalo. Ngunit sa anumang negosasyon, ang limang partido
ay may karapatang humiling at, kung kinakailangan, tanggihan ang kontrata na inaalok ng
kabilang partido, na itinuturing na mas malakas at para sa interes ng lahat ng pinagkasunduan. At
sa diumano'y pagkatalo, ang paggigiit sa isang kontrasentral na desisyon ay itinuturing ding
lehitimo at may malupit na tugon, kahit na ito mismo ay isang hindi malilimutang pagsunod sa
mga prinsipyo.
Sa isang hiwalay na bahagi ng paghingi ng tawad, ang pagsang-ayon ng karamihan ay
nagpapakita ng teksto sa kanilang panulat sa isang malabong interpretasyon ng Miyerkules. Ang
orihinal ay maaaring baligtarin, ang mahalagang imahe ng pagkakakilanlan ay malabo sa proseso
ng pagsasalin. Ang sentro ay maaaring lunukin ang isa pang palawit na pigura. Mayroon bang
kompromiso na hindi mabubura ng paghingi ng tawad na ito ang nasa ibaba at hindi rin ituturing
na mga nag-iimpake lamang sa Miyerkules? Ang pakikipagkasundo sa isang pambansang
siyentipikong panitikan na may kamalayan sa prosesong kanyang pinagdadaanan ay maaaring
mabawasan ang mga tensyon sa kultura. Ang pagpapahayag ng mga ideya ay nagsisimula bilang
isang oras upang alisan ng takip ang ugat at ugat ng mga ideyang iyon at matukoy ang isang
negosasyong pag-asam para sa hinaharap.
Sa aking pagkakaalam batay sa lathalaing ito, nnabanggit naman sa “Many Voices“ ang
pagtuturo sa isang mahalagang salik sa paghihiwalay ng mga pangkat etnolinggwistiko sa
Pilipinas: ang kolonyal na karanasan. Hindi alam ng Tagalog / Filipino ang kasalukuyang
pribilehiyo nitong posisyon sa larangang sosyo-ekonomiko-pulitika-kultura. Ito ang resulta ng
halalan ng mga kolonyalistang Espanyol at Amerikano sa lugar ng Maynila at mga karatig na
lalawigan ng Tagalog upang simulan ang kontrol sa isla. Iminumungkahi ngayon na ang mga
nasa makasaysayang posisyong ito ay may kamalayan sa mga posibilidad/katotohanan ng
panloob/lokal na kolonisasyon at maaaring hindi alam na angkinin ang yaman ng mga nasa
rehiyon na lumilikha ng pagtutol at hindi kumikilos bilang mga biktima ng diskriminasyon at
nagsisilbi lamang sa makasariling interes.
Sa pananaw ni Lumbera, ang pagtrato ng Tagalog sa isa lamang sa mga etnolingguwistikong
grupo sa Pilipinas ay simula ng iba pang mga etnolinggwistiko na grupo na lumilikha ng isang
tunay na demokratikong kultural at pampanitikan na kapaligiran. Inaalis nito ang hierarchical
arrangement. Ang dichotomy ng gitnang margin ay nawawala at nangyayari ang lateral
dilatation. Ito ay isang kaliwanagan ng pamana na iniwan ng kolonisasyon at isang pagtukoy sa
panloob na kolonisasyon na nararamdaman ng mga tao sa rehiyon. Siyempre, mag-aatubili ang
mga nasa sentro (hindi ipagmalaki ang mga may ganitong pribilehiyo) at pag-uusapan ang higit
pa at mas mahusay na mga pampanitikang produksyon na ginawa sa tradisyon ng Tagalog.
Ngunit upang magbukas ng bagong yugto sa paghula ng mga parameter ng panitikan ng bansa,
iminumungkahi na ang mga naniniwala sa kawalang-hanggan ay nasa gitna ng mga nakikinig na
boses ng mga nakabababang uri. mga posibilidad mula sa medyo limitadong pananaw nito.