KAZIMIERZ PRZERWA-TETMAJER

MELODIA MGIEŁ NOCNYCH (NAD CZARNYM STAWEM

GĄSIENICOWYM)

Ci­cho, ci­cho, nie budź­my śpią­cej wody w ko­tli­nie

lek­ko z wia­trem plą­saj­my po prze­stwo­rów głę­bi­nie...
Okrę­caj­my się wstę­gą na­oko­ło księ­ży­ca,
co nam ciała przezrocze tę­czą bla­sków na­sy­ca,
i wchła­niaj­my po­to­ków szmer, co toną w je­zio­rze,
i limb szu­my po­wiew­ne, i w smre­ko­wym szept bo­rze,
pij­my kwia­tów woń rzeź­wą, co na zbo­czach gór kwit­ną,
dźwięcz­ne, barw­ne i won­ne, w głąb wzla­tuj­my błę­kit­ną.

Ci­cho, ci­cho, nie budź­my śpią­cej wody w ko­tli­nie,

lek­ko z wia­trem plą­saj­my po prze­stwo­rów głę­bi­nie...
Oto gwiaz­dę, co spa­da, leć­my chwy­cić w ra­mio­na,
leć­my, leć­my je że­gnać, za­nim spad­nie i sko­na;
pu­chem mle­cza się baw­my i ćmy bło­ną prze­źro­cza,
i snów pie­rzem pu­szy­stym, co w po­wie­trzu krąg to­czą,

nie­to­pe­rza ści­gaj­my, co po ci­chu tak leci,

jak my same, i w ni­kłe opla­taj­my go sie­ci,
z szczy­tu na szczyt prze­rzuć­my się jak mo­sty wi­szą­ce,
gwiazd pro­mie­nie przy­bi­ją do skał mo­stów tych koń­ce,
a wiatr na nich na chwi­lę uci­szo­ny od­pocz­nie,
nim je ze­rwie i w plą­sy znów po­go­ni nas skocz­nie…

OŚRODEK KULTURY MŁODOPOLSKIEJ

Podhale wraz ze stolicą regionu - Zakopanem.
Tatrzański krajobraz stał się tematem młodopolskiej liryki.

PODMIOT LIRYCZNY
Choć z gramatycznego punktu widzenia podmiotem mówiącym są tytułowe mgły (na
bohatera zbiorowego wskazują również następujące czasowniki w 1 os., lm., np. nie
budźmy, pląsajmy, okręcajmy się , wchłaniajmy oraz zaimki np. nam, my, nas), jednak w
istocie mamy tu doczynienia z zapisem odczuć zmysłowych obserwatora pozostającego w
duchowej łączności z naturą.

SYTUACJA LIRYCZNA W WIERSZU

Noc, unoszenie się mgieł nad Czarnym Stawem Gąsienicowym
IMPRESJONIZM
•malowanie światłem (księżyca, tęcza blasków, gwiazd promienie)
•subiektywne wrażenia artysty (noc, mgły pokazują nam ten sposób w jaki widział to
Tetmajer)
•jasna kolorystyka
•brak dbałości o kontury (mgły)
•plenerowe kompozycje (jezioro)
•liryczna improwizacja (pomysł na to jak pokazać ten widok…)

TECHNIKA OBRAZOWANIA IMPRESJONISTYCZNEGO

Epitety (obrazowanie, klimat)
Ożywienie (pokazanie że mgła jest żywą istotą, która dokonuje zabawy, mgła jako
tajemniczy baśniowy element krajobrazu)
Synestezja (oddaje cudowność, tajemniczość i artystyczny efekt pejzażu)
Refren (senność)

SYNESTEZJA
•połączenie różnych zjawsisk zmysłowych: zapachu (woń rzeźwa), dźwięku (szmer
potoków, szumy limb), barwy (przezrocze, tęcz balsków), ruchu (pląsajmy, okręcajmy).
•dochodzi do pomieszania odczuwania, odbierania bodźców, innym zmysłem niż
zazwyczaj, np. wchłaniajmy potoków szmer, pijmy kwiatów woń rzeźwą.
•wszytsko się ze sobą przenika, tworząc harmonijną całość.
•w Melodii mgieł nocnych został połączone taką całość literatura, muzyka i malarstwo.