W G a ?

Ma l e an de G

k i op een oel. Alleen. Op He i logi ch ook: e ijn gemaak

een orp af and an een barbec e- naar he e enbeeld an God.
fee je. Een oor mij onbekende ro En in da e enbeeld ijn e aange eld
i he fee ge el chap kom naar me al heer er.3 Daar i preek een
oe. 'Waarom doe je nie ge ellig mee?' god beeld, maar ooral ook een
raag e. k aar el of ik he haar al eran oordelijkheid. We hebben
4
eggen. 'No ?' ho d e aan. geboden gekregen en Je leerde
on he groo e gebod: 'Heb de Heer,
' k geloof nie da God il da e o God, lief me heel har en me
le en,' eg ik dan. k bereid me op een heel iel en me heel er and.'
irade oor. Van ' ie ben jij da je da En, he eede, hieraan gelijk: 'Heb
d rf e eggen?' o : 'maar God heef naa e lief al elf.' 5
de dieren aan de men gege en!' Maar
de ro eg nie . Ze pak een oel Maar ijn on e naa en alleen andere
en kom naa me i en. We ijgen men en? Moe en e alleen andere
e en. 'Hoe o denk je da ?' raag e men en liefhebben?
dan.
Élk d er oest een e gen naa
E en la er i en e rondom een kr jgen.6 Zó persoonl jk s het.
openge lagen Bijbel. ' k kon he nie
gelo en,' begin ik. 'Eer maak e God Al je een erd aald dier egenkom , of
alle dieren o org ldig en me o eel een dier ie da lijd , ja, elf al he
liefde. Hij heef e een le en adem een dier i an iemand die je haa , moe
1
ingebla en en alle dieren kregen een je he dier helpen.7
kloppend har . En dan laa Hij he oe
da e e mogen doden en e en? k a De geboden beperken ich elf nie o
boo op God.' De ro kijk me men en dier, maar gaan ook o er de
aan. S il, ged ldig. na r. Je mag nie na ke rig
con roleren of je al he ee baar an je
k hoor de emo ie in mijn em, herpak land of bomen heb afgehaald, oda er
me, en ij dan een ek gedeel e aan. e en eel nog ie o erblijf oor de
'En oen la ik di ,2 aar i blijk da reemdeling, de ee of de ed e.8
God helemaal nie ge ild heef da e Zelf al he oorlog i , i he kappen an
dieren e en. Da k am pa na de r ch bomen erboden.9
onde al.' D idelijke aal.

Li e a
1. Gen. 7:15; 2. Gen. 1:29-30; 3. Gen. 1:26-27; 4. Ex. 20:3-17; 5. Matt. 22:36-40; 6. Gen. 2:19-20;
7. Ex. 23:4-5; 8. Deut. 24:17-22; 9. Deut. 20:19
11
' k heb al ijd gedach da God dieren al n Bijbel e ijd, moe je, al je lee
oed el oor de men heef gege en,' ilde e en, elf he dier angen, doden
eg de ro dan. en lach en. Voor de onde al a er
geen dood. Maar na de onde al
k hoor he onbegrip in haar em. k doodden dieren elkaar, men en
15
knik. 'God heef de men ook doodden elkaar en men en dier
oege aan om dieren e e en,10 maar doodden elkaar. Ook kannibali me
nie onder rik e oor aarden - en k am oor.16
nie an har e.' 'De lech heid an de men a
17
groo .'
We e en ee dingen: En j i en alleen in die con e aa
11
1. Hoe he a in he paradij (er erd God he de men oe om lee e e en.18
geen lee gege en, men en en dieren
leefden in rede amen); Maar God el er al gelijk een eer e
en: oor aarde aan: ' lee aarin nog
2. Hoe he ord in de hemel of nie e le en i , aar nog bloed in i , mag je
aarde 12 (er ord geen lee gege en, nie e en.' 19 God geef er ook een
men en en dieren le en in rede aar ch ing bij: Hij ei ergelding
amen). oor bloed en men en mogen elkaar
nie doden.20 En dan, na die i leg,
Le op he momen da God de men maak God een erbond me men en
oe aa om ook dieren e e en: da i dier. 'Geen lee al nog een door he
direc n de ond loed en n rda a er an de loed orden
God een erbond l i me 'alle lee , i geroeid.'
21
13
men n dier.
n de Bijbel, a lee e en d alleen
Hoe e da k nnen rijmen? Blijkbaar oege aan oor men en me
heef lee e en ie e maken me bloeddor . En al e heel eerlijk ijn,
rede op de ne nie e aarde. Maar i da n nog eed o. Zo je nog
a ? En be eken di da dieren nie dieren e en al je e elf moe angen
meer mee ellen? Da laa e in ieder en doden? Een kje dier in een
ge al nie , oal e en la er nog een pla ic bakje in de permark kopen,
heel d idelijk ord door he erbond i na rlijk een k makkelijker.
14
da God me men n dier l i . Maar i he daarom ook goed?
Li e a
10. Gen. 9:2-3; 11. Gen. 1:29-31; 12. Jes. 11:6-9; 13. Gen. 9:17; 14. Gen. 9:8-17, zie ook: Matt. 10:29;
15. Gen. 4:8; 16. 2 Kon. 6:26-29, zie ook: Klaagl. 4:10; 17. Gen. 6:5-7; 18. Gen. 9:2-3; 19. Gen. 9:4;
20. Gen. 9:4-6; 21. Gen. 9:11
12
 God hoop e op een nie e ereld. He He pa nie bij men en die God
25
paradij a er nie meer, de neiging erkelijk, me har en iel liefhebben
o bloed ergie en el, en d moch en en God erkennen al Schepper an al
alleen de men en die he erlangden a leef , om die elfde chepping i
lee e en. Nie he lee an men en, e b i en en e doden. Zoal de D i e
maar el he lee an dieren, en dan rabbijn Hir ch chreef: 26
alleen onder de ele oor aarden die
God had ge eld.22 Vernie ig nie , i de eer e en mee
algemene oproep an God. Al je n je
Al eg : k il lee e en, omda hand il op eken om een
iel ernaar erlang om lee e e en, kinderach ig pel e pelen, om oe e
dan mag naar he olle erlangen an ge en aan inlo e oede, om e illen
iel lee e en, aa in ernie igen a je alleen o moe en
23
De eronomi m. gebr iken, om e illen i roeien a
je alleen maar o moe en gebr iken,
Als je zó nod g vlees oet eten, al je de e en onder je il
dan ag je vlees van d eren be cho en al objec en onder
eten, zodat je bloeddorst er n et rech en, dan ie je de God die hen
voor zorgt dat je ensen doodt. gemaak heef nie [..]
Maar vlees van d eren eten ag
dan alleen voor zover je z el het God’s roep geldt voor u:
“Vern et g n ets! Wees een
verlangt o je bloeddorst te
ensch!” In werkel jkhe d s er
st llen.
n e and d chter b j afgoder j
n de oor pronkelijke, Hebree e, dan e and d e het fe t dat alle
er aling an de Bijbel ord di nog d ngen Z jn schepselen en
erder onder reep door de iel aar e gendo z jn, negeert, en d e
di erlangen in h i 'nefesh' e veronderstelt o het recht en
noemen: he mee ba ale ni ea an de acht te hebben o ze te
24
de iel. Vlee e en i in de Bijbel nie vern et gen naar z jn e gen
erbonden aan een rein erlangen, he aan at gende w l. Ja, d egene s
i een oplo ing oor een moreel de kracht gste afgoden al aan
defec .
het d enen – woede, hoog oed
en vooral ego, d e n z jn pass e
z chzelf beschouwt als eester
van alle d ngen.'
Li e a
22. Lev. 11; 23. Deut. 12:20; 24. ֹ ֱ‫ ְ אַ ֶ ּ ַ ְ ׁ ְ ָ ֶא‬- ִּ , ָׂ ָ‫ ְאָ ַ ְ ּ ָ א ֹ ְ ָ ב‬, ְ ָ - ‫ ּ ַאֲ ׁ ֶ ִּד ֶּב‬, ָ ְ ֻ‫ ּגְב‬- ֶ‫ ַ ְ ִ ב ְ ָ אֱ ֹ ֶ ָ א‬- ִּ
ָׂ ‫ ּ ֹא ַ ָּב‬, ָ ְ ׁ ְ ַ ּ ַ ַ‫א‬- ָ ‫ב‬--
ְּ ָׂ ‫ ָּב‬Vgl. ook Gen. 9:15 waar dieren omschreven worden als het tweede niveau van
de ziel, nl. in het bezit van een ruach of geest. ; 25. Deut. 6:5; 26. Hirsch, S. R. (2002b). Horeb:
A Philosophy of Jewish Laws and Observances (7e ed.). Londen, Verenigd Koninkrijk: Soncino Press
13
God gaf de men al he plan aardige Al e God ch liefhebben, illen e
oed el e e en.27 God gaf de men doen a Hij an on raag .
brood.28 Waarom i da goddelijke Zorgdragen oor ijn chepping. Dieren
men nie genoeg? bij h n naam noemen, al erkenning
an h n Schepper. S ap oor ap he
De Bijbel e men jammerde: 'Wie al goede leren e doen. n de oorden an
on lee e e en ge en?' 29 de profee Je aja: 32
Ook hier i God reac ie d idelijk:
'Weln , de Heer al lee ge en en 'Wa , reinig ! Doe lech e daden
lee e en l ! Nie omaar n dag, an oor Mijn ogen eg. Ho d op me
nie ee dagen, nie ijf of in ig k aad doen, leer goed e doen, oek
dagen, maar een olle maand, o he he rech !'
de ne i kom en er mi elijk an
30
ord .' Je gedragen naar he e enbeeld an
God i geen makkelijke aak.
k hoor je denken: 'en de offer dan?' He be eken in de eer e plaa heel
De offer aren och el ie da God eerlijk ijn. Hoe aa he mij?
ilde? Maar ook hier geld : de offer He raag om in e en erandering; je
aren om erger e oorkomen. Offer moe he leren. Maar je ben nie alleen.
erden gebrach om ie a Er ijn anderen die je maar a graag
be chadigd a e her ellen. Er aren illen helpen. Doe he amen.
geen offer in he paradij . Ne al lee
e en, aren offer om nodig, om Beg n - en je zal z en hoe goed
erger e oorkomen. Maar God ond er
het s. Zeer goed. Prec es zoals
geen re gde in. 31
God het bedoeld heeft. 33
En Je dan? Je erd volledig men
en ierf oor on e onden. Maar da i
geen goedkope daad; geen rijbrief da We e en hoe he a en e e en
e n alle k nnen doen en la en. aar e naar oe op eg ijn.
Daar en, andaag, dag na dag, i he
aan on om e leren goed e doen. Nie
alleen oor on elf, de dieren, of de
na r, maar ooral en in de eer e
plaa : oor God.

Li e a
27. Gen. 1:29-30; 28. Ex. 16:4; 29. Num. 11:4;
30. Num. 11:4-20; 31. Jes. 1:11, zie ook: 1 Sam. 15:22, Hos. 6:6, Spr. 21:3, Amos 5:22, Jer. 7:22-23;
32. Jes. 1:15-17: 33. Gen. 1:27-31
14