เอกสารประกอบการเรียน

เรือ
่ ง

การประยุ กต์ 2

ชื่อ-สกุล.................................................... ชื่อเล่น..................
ชั้น ..................... เลขที.่ .......................................
 การประยุกต์ 2

• แบบรูปของจำนวน
• ข่ายงาน
• การประยุกต์เศษส่วนและทศนิยม

2
 แบบรูปของจำนวน

พาลินโดรม (Palindrome)
พาลินโดรมเป็นภาษากรีก แปลว่า วิ่งกลับไปที่เดิม จะเรียกคำหรือวลีที่สามารถเขียนตัวอักษรเรียง
ย้อนกลับจากหลังไปหน้าหรือจากขวาไปซ้าย แล้วยังคงอ่านออกเสียงได้เหมือนเดิมว่า พาลินโดรม เช่น นน ,
นาน , ยาย , dad , mom , eve , pop , level
ในทางคณิตศาสตร์ พารินโดมเป็นจำนวนนับ เมื่อเขียนเลขโดดเรียงย้อนกลับจากหลังไปหน้าแล้ว ได้
จำนวนเดิม เช่น 0 , 11 , 101 , 5225 เป็นต้น
พาลินโดรมที่มีหลักหนึ่งหลัก ได้แก่ 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9
พาลินโดรมที่มีหลักสองหลัก ได้แก่ 11 , 22 , 33 , 44 , 55 , 66 , 77 , 88 , 99
พาลินโดรมที่มีหลักสามหลัก ได้แก่
101 111 121 131 141 151 161 171 181 191
202 212 222 232 242 252 262 272 282 292
303 313 323 333 343 353 363 373 383 393
404 414 424 434 444 454 464 474 484 494
505 515 525 535 545 555 565 575 585 595
606 616 626 636 646 656 666 676 686 696
707 717 727 737 747 757 767 777 787 797
808 818 828 838 848 858 868 878 888 898
909 919 929 939 949 959 969 979 989 999

พาลินโดรมที่มีหลักสามหลักมีจำนวนทั้งหมด .......... จำนวน

เราจะเห็นว่าพาลินโดรมที่มีจำนวนมากกว่า 2 หลักมีจำนวนมาก ดังนั้นในการเขียนพาลินโดรม
จะต้องเขียนอย่างมีระบบ ดังตัวอย่างข้างต้นในการเขียนพาลินโดรมสามหลักอย่างมีระบบ

3
พาลินโดรมที่มีหลักสี่หลัก ได้แก่
1001 1111 1331 1551 1991
2112 2332 2552 2772 2992
3333 3443 3553 3773 3883
4004 4114 4224 4444 4664 4994
5335 5555 5665 5885 5995
6006 6116 6226 6776 6886
7117 7337 7447 7667 7887 7997

9009 9119 9229 9339 9449 9559 9669 9779 9889 9999

พาลินโดรมที่มีหลักสี่หลักมีจำนวนทั้งหมด .......... จำนวน

แบบฝึกหัดที่ 1.1 ก
จงตอบคำถาม
1. พาลินโดรมที่มีสามหลัก ซึ่งอยู่ระหว่าง 100 – 550 มีทั้งหมดกี่จำนวน

...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
2. พาลินโดรมที่มีสี่หลัก ซึ่งอยู่ระหว่าง 2480 – 4550 มีทั้งหมดกี่จำนวน

...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
3. จงเขียนวงกลมล้อมรอบจำนวนที่เป็นพาลินโดรม

1 55 69 7 38 122
707 622 545 398 424 6666
3963 2022 16261 5115 8999 636
8778 2001002 3456 6363 6878 4321
9 100 18981 5544 7700 111

4
4. จงเขียนหน้าข้อ  หน้าข้อที่ได้ผลลัพธ์เป็นพาลินโดรม
………… 1) 12 ………… 2) 52

………… 3) 100 2 ………… 4) 222

………… 5) 112 ………… 6) 404 2

………… 7) 200002 ………… 8) 10000012

………… 9) 1112 ………… 10) 20022

5. กำลังของพาลินโดรม
พาลินโดรมเมื่อยกกำลังแล้วยังได้พาลินโดรม
1) 112 = 121 3) 662 = 4356
1012 = 10201 6062 = 367236
10012 = 1002001 60062 = 36072036
100012 = 100020001 600062 = 3600720036
1000012 = …………………… 6000062 = ……………………
⋮ = ⋮ ⋮ = ⋮

10000000012 = …………………… 600000062 = ……………………

2) 222 = 484
2022 = 40804
20022 = 4008008
200022 = 400080004
2000022 = ……………………
⋮ = ⋮

20000000022 = ……………………

5
การสร้างพาลินโดรม
หลักการสร้างพาลินโดรม
นำจำนวนนับที่ต้องการสร้างพาลินโดรม มาบวกกับจำนวนนับนั้นที่เขียนเรียงย้อนกลับจากหลังไป
หน้า ถ้าผลลัพธ์ที่ได้ยังไม่เป็นพาลินโดรม ให้นำผลลัพธ์นั้นมาบวกกับจำนวนที่เขียนเรียงย้อนกลับจากหลังไป
หน้าของผลลัพธ์นั้นอีกครั้ง ทำเช่นนี้ไปเรื่อย ๆ จนกว่าจะได้จำนวนที่เป็นพาลินโดรม เช่น
ตัวอย่าง สร้างพาลินโดรมจาก 14 ได้ดังนี้
14 + 41 = 55 เป็นพาลินโดรม (ซึ่งได้จากการบวกเพียงหนึ่งครั้ง)
ตัวอย่าง สร้างพาลินโดรมจาก 97 ได้ดังนี้
97 + 79 = 176 ไม่เป็นพาลินโดรม (การบวกครั้งที่ 1)
176 + 671 = 847 ไม่เป็นพาลินโดรม (การบวกครั้งที่ 2)
847 + 748 = 1595 ไม่เป็นพาลินโดรม (การบวกครั้งที่ 3)
1595 + 5951 = 7546 ไม่เป็นพาลินโดรม (การบวกครั้งที่ 4)
7546 + 6457 = 14003 ไม่เป็นพาลินโดรม (การบวกครั้งที่ 5)
14003 + 30041 = 44044 เป็นพาลินโดรม (ซึ่งได้จากการบวกครั้งที่ 6)

แบบฝึกหัดที่ 1.1 ข
ให้นักเรียนแสดงวิธีการสร้างพาลินโดรมจากตัวเลขที่กำหนดให้ต่อไปนี้
1) 31
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
2) 69
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
.3) 476
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
4) 827
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………

6
ลำดับฟีโบนักชี (Fibonaci Sequence)
เลโอนาร์โด ฟีโบนักชี (Leonado Fibonaci) นักคณิตศาสตร์ชาวอิตาลี มีชีวิตอยู่ในคริสต์ศักราช
1170 – 1250 เป็นผู้นำระบบตัวเลขฮินดูอารบิกมาใช้อย่างแพร่หลายในยุโรป ได้เขียนหนังสือเกี่ยวกับการคิด
คำนวณชื่อว่า The book of Abacus ซึ่งมีโจทย์ปัญหาข้อหนึ่งที่มีชื่อเสียงมาก คือปัญหาจำนวนกระต่ายใน
ทุ่งหญ้า ปัญหานี้ทำให้ได้แบบรูปของจำนวนชุดหนึ่ง ซึ่งเรียงเป็นลำดับดังนี้
1 , 1 , 2 , 3 , 5 , 8 , 13 , 21 , … ลำดับดังกล่าวรู้จักกันกว้างขวางต่อมา เรียกว่า ลำดับฟิโบนักชี
ลำดับฟีโบนักชีในธรรมชาติ ในธรรมชาติมีลำดับฟิโบนักชีปรากฏอยู่ในสิ่งมีชีวิตต่าง ๆ เช่น การเรียง
เกสรของดอกทานตะวัน จำนวนของกลีบดอกไม้

การนำไปใช้
เมื่อนำจำนวนในลำดับฟีโบนักชี 1 , 1 , 2 , 3 , 5 , 8 , 13 , 21 , … มาหาอัตราส่วน โดยหารแต่ละเทอม
ด้วยจำนวนที่มาก่อนจำนวนนั้นไปเรื่อย ๆ
1 2 3 5 8 13
1, 2, 1.5, 1.66..., 1.6, 1.62,...
1 1 2 3 5 8
จะพบว่า มีค่าประมาณ 1.618 ซึ่งค่านี้เป็นที่รู้จักกันว่า “อัตราส่วนทอง” กล่าวกันว่าเป็นอัตราส่วนที่สวยงาม
ที่สุดและถูกใช้สืบทอดกันอย่างแพร่หลายในวงการศิลปะ เช่น สร้างรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าของฟีโบนักชี แม้แต่
ภาพวาด “โมนาลิซ่า” ภาพวาดของ ลีโอนาโด ดาวินชี ภาพก็ถูกวาดได้ตามอัตราส่วนทองคำ และถูกยกย่องให้
เป็นภาพวาดผู้หญิงที่สวยที่สุดในโลก

7
1 , 1 , 2 , 3 , 5 , 8 , 13 , 21 , …
กำหนดให้ F1 1
F2 1 (0 1 1)
F3 2 (1 1 2)
F4 3 (1 2 3)
F5 5 (2 3 5)

Fn ? (Fn 2 Fn 1 )

ซึ่งสรุปเป็นนิยาม คือ Fn Fn 2 Fn 1 (จำนวนถัดไป = ผลบวกของจำนวนสองจำนวนก่อนหน้า)

ตัวอย่าง
กำหนดให้ Fn แทน จำนวนในลำดับที่ n ในลำดับฟีโบนักชี ถ้า F25 75,025, F26 121,393 จงหา F27
จากนิยาม Fn Fn 2 Fn 1
แทนค่า F27 F25 F26
F27 75,025 121,393
ดังนั้น F27 196,418

8
แบบฝึกหัดที่ 1.2 ก
กำหนดให้ Fn แทน จำนวนในลำดับที่ n ในลำดับฟีโบนักชี
1) ถ้า F12 144, F13 233 จงหา F14 2) ถ้า F15 610, F17 1,597 จงหา F16
................................................................................ ................................................................................
................................................................................ ................................................................................
................................................................................ ................................................................................
................................................................................ ................................................................................
................................................................................ ................................................................................
................................................................................ ................................................................................
................................................................................ ................................................................................
................................................................................ ................................................................................
3) ถ้า F20 6,765, F21 10,946 จงหา F19 4) ถ้า F23 28,657, F25 75,025 จงหา F24
................................................................................ ................................................................................
................................................................................ ................................................................................
................................................................................ ................................................................................
................................................................................ ................................................................................
................................................................................ ................................................................................
................................................................................ ................................................................................
................................................................................ ................................................................................
................................................................................ ................................................................................

แบบจำลองทางคณิตศาสตร์
ให้นักเรียนพิจารณาปัญหาต่อไปนี้
ลิซ่าจัดเลี้ยงสังสรรค์เพื่อนร่วมรุ่นทั้งหมด 30 คน (รวมลิซ่าด้วย) เป็นธรรมเนียมว่า เมื่อพบกัน จะมี
การจับมือทักทายซึ่งกันและกันทุกคน คู่ละหนึ่งครั้ง

นักเรียนคิดว่าในการพบกันครั้งนี้มีการจับมือกันทั้งหมด...............................ครั้ง

9
การจับมือทักทายกัน (ไม่จับมือซ้ำคนเดิม)
วิธีสร้างแบบจำลองคณิตศาสตร์ ทำโดย
ขั้นแรก กำหนด ( ) แทนจำนวนคนที่จับมือทักทายกัน
ขั้นสอง กำหนดส่วนของเส้นตรง ( ) 1 เส้น แทนการจับมือระหว่างคน 2 คน
ดังนั้น จำนวนส่วนของเส้นตรงที่เชื่อมระหว่างจุดสองจุดใด ๆ จะเป็นจำนวนครั้งของการ
จับมือทักทายกันระหว่างคนสองคน
*ข้อตกลง ห้ามเขียนแบบจำลองให้มี 3 จุดใด ๆ วางเรียงในแนวเส้นตรงเดียวกัน*

จำนวนครั้งของการจับมือทักทาย
จำนวนคนที่จับมือกัน แบบจำลองทางคณิตศาสตร์
(จำนวนส่วนของเส้นตรงที่เชื่อมต่อจุดสองจุด)

1 คน

2 คน

3 คน

4 คน

5 คน

6 คน

10
 จาการพิจารณาความสัมพันธ์ระหว่างจำนวนจุดและจำนวนส่วนของเส้นตรงที่เชื่อมต่อจุดสองจุดใด ๆ
ถ้ามีจุด 30 จุด การหาจำนวนส่วนของเส้นตรงที่เชื่อมต่อจุดสองจุดใด ๆ
จะได้จากการบวกของ 0 1 2 3 4 5 ... 24 25 26 27 28 29
การหาผลบวกข้างต้น อาจใช้วิธีดังแผนภาพ

N
วิธีใช้สูตร (N 1) ; เมื่อ N คือ จำนวนคนที่จับมือทักทายกัน
2
จำนวนคนที่จับมือกัน ใช้สูตรคำนวณ...ครั้งของการจับมือทักทาย
N 1 1
1 คน (N 1) (1 1) 0 0 ; (ไม่มีการจับมือ)
2 2 2
N
2 คน (N 1)
2
N
3 คน (N 1)
2
N
4 คน (N 1)
2
N
5 คน (N 1)
2
N
6 คน (N 1)
2

11
แบบฝึกหัดที่ 1.3 ก
1. ในงานเลี้ยงมีคนมาร่วมงาน โดยทุกคนที่มาร่วมงานจะมีการจับมือทักทายกันทุกคน จงคำนวณหาจำนวน
ครั้งของการจับมือของคน 25 คน
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
2. ถ้ามีจุด 45 จุด จะสามารถลากส่วนของเส้นตรงเชื่อมต่อระหว่างจุดสองจุดใด ๆ ได้ทั้งหมดกี่เส้น
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................... .....
..............................................................................................................................................................................
3. ลากส่วนของเส้นตรงเชื่อมต่อระหว่างจุดสองจุดใด ๆ ได้ 21 เส้น อยากทราบว่ามีจุดทั้งหมดกี่จุด
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
................................................................................................................................... ...........................................
4. โรงเรียนขาณุวิทยามีการจัดการแข่งขันชักเย่อของนักเรียนระหว่าง ทีมสีเหลือง สีแดง สีเขียว สีชมพู และสี
ฟ้า แบบพบกันหมดทุกสี จงหาว่าในการแข่งขันรอบแรก โรงเรียนจะต้องจัดแข่งขันทั้งหมดกี่ครั้ง
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

12
 ข่ายงาน (Network)

สำนักงานตำรวจแห่งชาติมีโครงการ “ฝากบ้านไว้กับตำรวจ” เพื่อรักษาความปลอดภัยของทรัพย์สิน

ให้กับประชาชนในช่วงวันหยุดเทศกาลสงกรานต์ และเพื่อส่งเสริมให้ประชาชนไปทำบุญและเคารพญาติผู้ใหญ่
ที่บ้านเกิด โดยให้ตำรวจสายตรวจแวะเวียนไปตามบ้านที่ฝากไว้เป็นระยะ ๆ
หมู่แชมป์และหมู่เฟรินได้รับคำสั่งให้ตรวจบ้านที่ฝากไว้ในตำแหน่งที่จุด A , B , C , D , E และ F ดัง
แผนผัง ให้ครบทุกบ้าน

หมู่ทั้งสองต้องการวางแผนการเดินทางไปตรวจบ้านต่าง ๆ โดยไม่ซ้ำเส้นทางเดิม นักเรียนคิดว่าจะ

ช่วยตำรวจแก้ปัญหานี้อย่างไร
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

ในทางคณิตศาสตร์สามารถใช้ความรู้เรื่อง ข่ายงาน มาช่วยแก้ปัญหาได้

ข่ายงาน คือ แผนภาพที่ประกอบด้วยจุดยอด และมีการเชื่อมจุดยอดด้วยเส้นเชื่อม
ข่ายงานมีวิวัฒนาการมาตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่สิบแปด โดยเลอออนฮาร์ด ออยเลอร์ (Leonhard
Euler) นักคณิตศาสตร์ ชาวสวิตเซอร์แลนด์

รูปข้างต้นแสดงถึงข่ายงานอันหนึ่ง ที่มีจุด A , B , C และ D เป็นจุดยอด จุดยอดเหล่านี้มีการเชื่อม

ระหว่างจุดด้วย เส้นเชื่อม

13
 ในข่ายงานบางข่ายงาน เส้นเชื่อมอาจเกิดที่จุดเดียว เรียกเส้นเชื่อมในลักษณะนี้ว่า รูปบ่วง (Loop)
ดังตัวอย่างรูปบ่วงที่จุด F ต่อไปนี้

ในข่ายงานจะไม่คำนึงถึงระยะห่างระหว่างจุดยอด และเส้นเชื่อมจะเป็นเส้นแบบใดก็ได้ เราอาจจะ

เขียนข่ายงานหนึ่ง ๆ ได้หลายแบบ เช่น ข่ายงานต่อไปนี้เป็นข่ายงานเดียวกัน

จำนวนเส้นเชื่อมที่มาพบกัน ณ จุดยอดนั้น จะเรียกว่า ดีกรี ของจุดยอดนั้น เช่น

ดีกรีของจุดยอด A = 5 เพราะมีเส้นเชื่อม 5 เส้นมาพบกันที่จุดยอด A

ดีกรีของจุดยอด B = 3 เพราะมีเส้นเชื่อม 3 เส้นมาพบกันที่จุดยอด B
ดีกรีของจุดยอด C = 3 เพราะมีเส้นเชื่อม 3 เส้นมาพบกันที่จุดยอด C
ดีกรีของจุดยอด D = 1 เพราะมีเส้นเชื่อม 1 เส้นมาพบกันที่จุดยอด D
ดีกรีของจุดยอด E = 0 เพราะไม่มีเส้นเชื่อมมาพบกันที่จุดยอด E

14
 เราจะเรียก จุดยอดที่มีดีกรีเป็นจำนวนคู่ว่า จุดยอดคู่
และเรียก จุดยอดที่มีดีกรีเป็นจำนวนคี่ว่า จุดยอดคี่

ข่ายงานที่สามารถลากตามเส้นเชื่อมทุกเส้นได้โดยตลอดอย่างต่อเนื่อง และไม่ซ้ำเส้นเดิม เรียกว่า

ข่ายงานที่ผ่านได้
ข่ายงานที่ผา่ นไม่ได้ คือ ข่ายงานที่ไม่สามารถลากตามเส้นเชื่อมได้โดยตลอดอย่างต่อเนื่อง และไม่ซ้ำ
เส้นเดิม
ให้พิจารณาตัวอย่างต่อไปนี้ ว่าเป็นข่ายงานที่ผ่านได้หรือไม่
รูป ก

รูป ก เป็นข่ายงานที่ผ่านได้ เป็นข่ายงานที่ผ่านไม่ได้

รูป ข

รูป ข เป็นข่ายงานที่ผ่านได้ เป็นข่ายงานที่ผ่านไม่ได้

รูป ค

รูป ค เป็นข่ายงานที่ผ่านได้ เป็นข่ายงานที่ผ่านไม่ได้

15
 การพิจารณาว่าข่ายงานที่กำหนดให้เป็นข่ายงานที่ผ่านได้หรือไม่ นอกจากจะทำโดยการลองลากเส้น
ตามเส้นเชื่อมทุกเส้นตามเงื่อนไขแล้ว เพื่อความสะดวกรวดเร็ว เราสามารถพิจารณาจากจุดยอดของข่ายงาน
ได้
ข่ายงานจะเป็นข่ายงานที่ผ่านได้ ก็ต่อเมื่อ
จำนวนจุดยอดคี่ ในข่ายงานนั้นเป็น 0 หรือ 2

หากข่ายงานนั้นเป็นข่ายงานที่ผ่านได้ สามารถแยกเป็น 2 กรณีดังนี้

กรณีที่ 1 ถ้าจำนวนจุดยอดคี่เป็น 0 จะสามารถลากเส้นโดยเริ่มต้นที่จุดยอดใดก็ได้ แล้วจุดสิ้นสุดก็
จะเป็นจุดยอดที่เราเริ่มต้นด้วย
กรณีที่ 2 ถ้าจำนวนจุดยอดคี่เป็น 2 จะสามารถลากเส้นโดยเริ่มต้นที่จุดยอดใดก็ได้ แล้วจุดสิ้นสุดจะ
เป็นจุดยอดคี่อีกจุดยอดที่ไม่ใช่จุดเริ่มต้น

แบบฝึกหัดที่ 1.4 ก
1. พิจารณาแต่ละข่ายงานต่อไปนี้ จงหาจำนวนจุดยอดตี่และเขียนบอกว่าเป็นข่ายงานที่ผ่านได้
หรือไม่ เติมลงในตารางให้ถูกต้อง
ชนิดของข่ายงาน
ข่ายงาน จำนวนจุดยอดคี่
ข่ายงานที่ผ่านได้ ข่ายงานที่ผ่านไม่ได้
1)

2)

3)

16
 ชนิดของข่ายงาน
ข่ายงาน จำนวนจุดยอดคี่
ข่ายงานที่ผ่านได้ ข่ายงานที่ผ่านไม่ได้
4)

5)

2. ธาราเป็นบุรุษไปรษณีย์ มีหน้าที่ส่งจดหมายและพัสดุภัณฑ์ในหมู่บ้านเอื้ออาทร 15 มีถนนและซอย

เชื่อมภายในหมู่บ้าน ดังแผนภาพ

ให้นักเรียนช่วยธาราวางแผนการเดินทางส่งจดหมายและพัสดุภัณฑ์ในหมู่บ้านนี้ให้ครบทุกบ้าน โดยไม่
ต้องวนซ้ำเส้นทางเดิม
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

17
 3. บ้านหลังหนึ่งมีห้อง และประตูเชื่อมระหว่างห้อง ดังแผนผัง

นักเรียนสามารถผ่านประตูเชื่อมทุกประตู โดยผ่านแต่ละประตูเพียงหนึ่งครั้งได้หรือไม่ ถ้าได้ จงแสดง

เส้นทางเดิน
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

18
 การประยุกต์ของเศษส่วนและทศนิยม
กฎการใส่วงเล็บ : ถ้าต้องการให้เครื่องหมายลบอยู่หน้าวงเล็บ ให้เปลี่ยนเครื่องหมายที่อยู่ในวงเล็บเป็น
เครื่องหมายตรงกันข้าม
1 1 5 1 1 5
ตัวอย่าง 2 3 4 2 3 4
4 6 6 4 6 6

3 1 2 3 1 2
6 1 6 1
4 3 3 4 3 3

29 11 7 29
ลองดู ...........................
30 15 15 30

1 1 1 1
11 5 2 11 ...........................
3 6 4 3
กฎการถอดวงเล็บ : กรณีมีเครื่องหมายลบอยู่หน้าวงเล็บ ถ้าต้องการถอดวงเล็บออกให้เปลี่ยนเครื่องหมายที่
เคยอยู่ในวงเล็บเป้นตรงกันข้าม
1 1 5 1 1 5
ตัวอย่าง 2 3 4 2 3 4
4 6 6 4 6 6
3 1 2 3 1 2
6 1 6 1
4 3 3 4 3 3
1 3 1
ลองดู 8 1 2 .......................................
3 4 2
3 17
5 1 .......................................
4 20

มาคิดกันเถอะ
ลองคิดดู 8 9 3 2 ?
ตอบ ....................................
นักเรียนและเพื่อนของนักเรียนได้คำตอบเท่ากันหรือไม่
ตอบ ....................................

19
ลำดับการคำนวณทางคณิตศาสตร์ (Order of operations)
ทำไมถึงคำนวณออกมาได้เท่ากัน ก็เพราะลำดับการคำนวณทางคณิตศาสตร์มีข้อตกลงที่ต้องจดจำให้ขึ้นใจ ถาม
ว่าใครเป็นผู้สร้างข้อตกลงนี้ขึ้นมาเป็นคนแรกนั้น ไม่มีใครตอบได้ แต่เชื่อว่าข้อตกลงนี้เริ่มใช้ในศตวรรษที่ 16 เป็นต้นมา
โดยการเรียนการสอนในต่างประเทศจะสอนข้อตกลงเกี่ยวกับลำดับการคำนวณทางคณิตศาสตร์ ที่เรียกว่า Order of
operations ซึ่งสรุปได้เป็น PEMDAS
P = Parenthesis (วงเล็บ)
E = Exponents (ยกกำลัง)
M และ D = Multiplication and Division (คูณและหาร)
A และ S = Addition and Subtraction (บวกและลบ)
นั่นหมายความว่า ลำดับในการคำนวณทางคณิตศาสตร์ คือ
1. ให้คำนวณตัวเลขที่อยู่ในวงเล็บก่อน
2. ให้คำนวณตัวเลขที่ยกกำลังก่อน
3. ให้คำนวณเครื่องหมายคูณและหารก่อน
4. ให้คำนวณเครื่องหมายบวกและลบเป็นอันดับสุดท้าย
โดยทั้งหมดต้องคำนวณจากซ้ายไปขวา
การบวกและการลบเศษส่วน
การบวกและการลบเศษส่วนโดยการแยกจำนวนคละให้เป็นจำนวนเต็มและเศษส่วน
การแยกร่างและรวมร่าง7
แยกร่าง รวมร่าง
3 7
4 2
5 9
3 7
4 2
5 9
ข้อควรระวัง แยกร่างและรวมร่าง ต้องเป็นเครื่องหมายเดียวกันเท่านั้น
3 3 9 9
5 5 แบบนี้ผิด 7 7 แบบนี้ผิด
5 5 12 12
ตัวอย่าง จงหาค่า
1 1 1 5 3
1. 5 2 3 2. 15 5
5 10 10 6 8
………………………………………………………………… …………………………………………………………………
………………………………………………………………… …………………………………………………………………
………………………………………………………………… …………………………………………………………………
………………………………………………………………… …………………………………………………………………

20
 2 3 14 3
3. 14 11 4. 30 37
11 7 15 5
………………………………………………………………… …………………………………………………………………
………………………………………………………………… …………………………………………………………………
………………………………………………………………… …………………………………………………………………
………………………………………………………………… …………………………………………………………………
………………………………………………………………… …………………………………………………………………
………………………………………………………………… …………………………………………………………………

แบบฝึกหัดที่ 1.5 ก
จงแสดงวิธีการหาผลลัพธ์ในแต่ละข้อให้ถูกต้อง
7 7 4 7 9
1. 6 3 5 4. 10 4
10 15 15 10 20
……………………………………………………………… ………………………………………………………………
……………………………………………………………… ………………………………………………………………
……………………………………………………………… ………………………………………………………………
……………………………………………………………… ………………………………………………………………
……………………………………………………………… ………………………………………………………………
3 1 3 5
2. 10 3 2 5. 9 4
8 4 4 6
……………………………………………………………… ………………………………………………………………
……………………………………………………………… ………………………………………………………………
……………………………………………………………… ………………………………………………………………
……………………………………………………………… ………………………………………………………………
……………………………………………………………… ………………………………………………………………
7 1 5 3 16 7
3. 12 5 2 6. 30 35
8 16 16 4 27 9
……………………………………………………………… ………………………………………………………………
……………………………………………………………… ………………………………………………………………
……………………………………………………………… ………………………………………………………………
……………………………………………………………… ………………………………………………………………
……………………………………………………………… ………………………………………………………………
……………………………………………………………… ………………………………………………………………

21
การบวกและการลบทศนิยม
จงแสดงวิธีการหาผลลัพธ์ในแต่ละข้อให้ถูกต้อง
1. 3.2 2.5 5.3
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
2. 12.4 5.3 5.5
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
……………………………………………………………
3. 39.7 20.5 16.6
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
1 ………………………………………………………………
4. 19.2 9.4 5
5
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
1 1
5. 2 5 5.5 7.2
5 2
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
3 7
6. 5 6.4 5
5 5
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
3 1
7. 10 25 4
5 2
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
1 2
8. 4.5 2 16.1
5 7
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
22
จงแสดงวิธีทำและหาคำตอบ
1. อ่างน้ำมีความจุ 9,000 ลิตร ถ้าใช้เวลา 1 ชั่วโมง เติมน้ำใส่อ่างได้ 800 ลิตร อยากทราบว่าถ้าต้องการเติม
7
น้ำ ของปริมาณอ่างน้ำ จะต้องใช้เวลาเท่าไร
15
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................... .......
3
2. สี่เหลี่ยมจัตุรัสรูปหนึ่งยาวด้านละ 7.9 เซนติเมตร และความยาวรอบรูปของสี่เหลี่ยมผืนผ้าเป็น ของความ
4
ยาวรอบรูปของสี่เหลี่ยมจัตุรัส ถ้าสี่เหลี่ยมผืนผ้ามีความยาวด้านหละ 8 เซนติเมตร สี่เหลี่ยมผืนผ้าจะมีพื้นที่เท่าไร
..............................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................... .....................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

23