I.

YASAL DAYANAK
TARİHÎ ALAN PLANI, 28.06.2014 TARİH VE 29044 SAYILI RESMİ GAZETE’DE YAYIMLANARAK
YÜRÜRLÜĞE GİREN 6546 SAYILI "ÇANAKKALE SAVAŞLARI GELİBOLU TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI
KURULMASI HAKKINDA KANUN" KAPSAMINDA HAZIRLANMIŞTIR.
II. KAPSAM
28.06.2014 TARİH VE 29044 SAYILI RESMİ GAZETE’DE YAYIMLANARAK YÜRÜRLÜĞE GİREN 6546
SAYILI "ÇANAKKALE SAVAŞLARI GELİBOLU TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI KURULMASI HAKKINDA
KANUN" KAPSAMINDA, ÇANAKKALE DENİZ VE KARA MUHAREBELERİNİN YAŞANDIĞI ÇANAKKALE
SAVAŞLARI GELİBOLU TARİHÎ ALANI’NIN VARLIK DEĞERLERİNİN KORUNMASI, GELİŞTİRİLMESİ,
TANITILMASI, GELECEK KUŞAKLARA AKTARILMASI VE ALANIN BÜTÜNCÜL OLARAK YÖNETİMİNİN
SAĞLANMASI AMACIYLA "ÇANAKKALE SAVAŞLARI GELİBOLU TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI"
KURULMUŞ VE ÇANAKKALE SAVAŞLARI GELİBOLU TARİHÎ ALANI’NIN SINIRLARI BELİRLENMİŞTİR.

ÇANAKKALE SAVAŞLARI GELİBOLU TARİHÎ ALANI; ÇANAKKALE BOĞAZI’NIN AVRUPA YAKASI

BOYUNCA UZANAN GELİBOLU YARIMADASI’NIN GÜNEYİNDE YER ALMAKTADIR.

ÇANAKKALE İLİ, ECEABAT İLÇESİ SINIRLARI İÇERİSİNDE KALAN TARİHÎ ALAN SINIRLARI DÂHİLİNDE;
İSMETPAŞA VE KEMALPAŞA OLMAK ÜZERE İKİ MAHALLEDEN OLUŞAN ECEABAT İLÇE BELEDİYESİ
VE ALÇITEPE, BEHRAMLI, BİGALI, BÜYÜKANAFARTA, KİLİTBAHİR, KOCADERE, KÜÇÜKANAFARTA,
SEDDÜLBAHİR KÖYLERİNİN TAMAMI İLE YALOVA, KUMKÖY, BEŞYOL VE YOLAĞZI KÖYLERİNİN KÖY
YERLEŞİK ALANLARI DIŞINDA KALAN GAYRİ MESKÛN ALANLARININ BİR BÖLÜMÜ KALMAKTADIR.

1/25.000 ÖLÇEKLİ TARİHÎ ALAN PLANI; ÇANAKKALE SAVAŞLARI GELİBOLU TARİHÎ ALANI SINIRLARI
DÂHİLİNDE KALAN ALANLARI KAPSAMAKTADIR.
III. VİZYON
GELİBOLU TARİHÎ ALANI İÇİN, PLANIN UYGULANDIĞINDA OLUŞMASI ARZULANAN İDEAL
DURUMU İFADE EDEN VİZYON; TARİHÎ ALANA YÖNELİK GEÇMİŞ DÖNEMLERDE YAPILAN
PLANLAMA ÇALIŞMALARI, ÇANAKKALE SAVAŞLARI GELİBOLU TARİHÎ ALAN PLANI VE ALAN
YÖNETİM PLANI ÇALIŞMALARI KAPSAMINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN ATÖLYE ÇALIŞMALARI, ODAK
GRUP GÖRÜŞMELERİ, BİLGİLENDİRME TOPLANTILARI, SAHA ÇALIŞMALARI VE BU
ÇALIŞMALARDAN ELDE EDİLEN VERİLER, ÇALIŞTAYLAR VE ARAMA KONFERANSLARININ
SONUÇLARINA, ÇANAKKALE SAVAŞLARI VE GELİBOLU TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI KURULUŞ
KANUNU’NUN GENEL GEREKÇESİNE VE ALANIN ÜSTÜN EVRENSEL DEĞERİ, BÜTÜNLÜK VE
ÖZGÜNLÜĞÜNE VURGU YAPILARAK BELİRLENMİŞTİR.

1
BU KAPSAMDA, 1/25.000 ÖLÇEKLİ TARİHÎ ALAN PLANI’NIN VİZYONU:

“GELİBOLU TARİHÎ ALANI’NIN; TARİHİ, KÜLTÜREL, DOĞAL, ARKEOLOJİK VE MANEVİ DEĞERLER

BÜTÜNLÜĞÜ İLE ÖZGÜNLÜĞÜNÜ KORUYUP GELECEK KUŞAKLARA AKTARMAK, SOSYAL VE
EKONOMİK KALKINMASINI SAĞLAMAK VE SAHİP OLDUĞU ÇANAKKALE RUHUNU KORUYARAK
KÜLTÜRLERARASI DİYALOĞA VE BARIŞA HİZMET EDEN BİR AÇIK HAVA MÜZESİNE
DÖNÜŞTÜRMEK”

OLARAK TANIMLANMIŞTIR.
IV. TANIMLAR
IV.1. BAKAN: KÜLTÜR VE TURİZM BAKANI.

IV.2. BAKANLIK: KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI.

IV.3. BAŞKANLIK: ÇANAKKALE SAVAŞLARI GELİBOLU TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI.

IV.4. TARİHÎ ALAN: 6546 SAYILI KANUNLA SINIRLARI BELİRLENEN ÇANAKKALE SAVAŞLARI
GELİBOLU TARİHÎ ALANI.

IV.5. UYGULAMADAN SORUMLU İDARELER: KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI, ÇANAKKALE

SAVAŞLARI GELİBOLU TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI, ÇANAKKALE VALİLİĞİ, ÇANAKKALE İL ÖZEL
İDARESİ, ECEABAT KAYMAKAMLIĞI, ECEABAT BELEDİYESİ İLE KONUSUNA GÖRE YETKİLİ
KURUM VE KURULUŞLAR.

IV.6. KORUMA KOMİSYONU: GELİBOLU TARİHÎ ALANI KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARINI

KORUMA KOMİSYONU.

IV.7. BİLİM KURULU: TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI’NIN YÖNETİMİ, KOORDİNASYONU ALTINDA,

TARİHÎ ALAN İLE İLGİLİ BİLGİ VE DONANIM SAHİBİ, UZMAN VE AKADEMİSYENLERDEN OLUŞAN
AYNI ZAMANDA “ALAN YÖNETİM PLANI DANIŞMA KURULU” İLE ETKİLEŞİM VE PAYLAŞIM
İÇİNDE, BAŞKANLIĞIN YÜRÜTECEĞİ FAALİYETLER İLE İLGİLİ İHTİYAÇ DUYACAĞI KONULARDA
HER TÜRLÜ BİLİMSEL DEĞERLENDİRMELER YAPMAK VE ÖNERİLER GELİŞTİRMEK ÜZERE
OLUŞTURULACAK KURUL.

IV.8. İLGİLİ KURUM VE KURULUŞLAR: BU PLANIN YAPIMI SIRASINDA İŞBİRLİĞİ YAPILAN,

UYGULAMA AŞAMASINDA VE ALT ÖLÇEKLİ PLANLAMA ÇALIŞMALARINDA GÖRÜŞLERİNE
BAŞVURULACAK OLAN, İLGİLİ MEVZUAT DOĞRULTUSUNDA YETKİLENDİRİLEN KURUM VE
KURULUŞLAR.

2
IV.9. ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARI: 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM VE 1/1000 ÖLÇEKLİ UYGULAMA
İMAR PLANLARI İLE KORUMA AMAÇLI 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM VE 1/1000 ÖLÇEKLİ UYGULAMA
İMAR PLANLARI.

IV.10. YÖNETİM ALANI: 2863 SAYILI KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARINI KORUMA

KANUNU’NUN EK-2’NCİ MADDESİNE DAYANILARAK HAZIRLANAN ALAN YÖNETİMİ İLE ANIT
ESER KURULUNUN KURULUŞ VE GÖREVLERİ İLE YÖNETİM ALANLARININ BELİRLENMESİNE
İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİĞİN 4. MADDESİNDE YÖNETİM ALANI; “…SİT
ALANLARI, ÖREN YERLERİ VE ETKİLEŞİM SAHALARININ DOĞAL BÜTÜNLÜĞÜ İÇERİSİNDE ETKİN
BİR ŞEKİLDE KORUNMASI, YAŞATILMASI, DEĞERLENDİRİLMESİ, BELLİ BİR VİZYON VE TEMA
ETRAFINDA GELİŞTİRİLMESİ, TOPLUMUN KÜLTÜREL VE EĞİTSEL İHTİYAÇLARIYLA
BULUŞTURULMASI AMACIYLA, PLANLAMA VE KORUMA KONUSUNDA YETKİLİ MERKEZİ VE
YEREL İDARELER İLE SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI ARASINDA EŞGÜDÜMÜ SAĞLAMAK İÇİN
OLUŞTURULAN VE SINIRLARI İLGİLİ İDARELERİN GÖRÜŞLERİ ALINARAK BAKANLIKÇA
BELİRLENEN YERLER…” OLARAK TANIMLANMIŞTIR. GELİBOLU TARİHÎ ALANI, KANUNUN
TANIMLADIĞI YÖNETİM PLANININ HAZIRLANACAĞI YÖNETİM ALANIDIR.

IV.11. YÖNETİM PLANI: 2863 SAYILI KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARINI KORUMA

KANUNU’NUN EK-2’NCİ MADDESİNE DAYANILARAK HAZIRLANAN ALAN YÖNETİMİ İLE ANIT
ESER KURULUNUN KURULUŞ VE GÖREVLERİ İLE YÖNETİM ALANLARININ BELİRLENMESİNE
İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİKTE TARİFİ YAPILAN YÖNETİM PLANI;
“…YÖNETİM ALANI’NIN KORUNMASINI, YAŞATILMASINI, DEĞERLENDİRİLMESİNİ SAĞLAMAK
AMACIYLA, İŞLETME PROJESİNİ, KAZI PLANI VE ÇEVRE DÜZENLEME PROJESİ VEYA KORUMA
AMAÇLI İMAR PLANI DİKKATE ALINARAK OLUŞTURULAN KORUMA VE GELİŞME PROJESİNİN,
YILLIK VE BEŞ YILLIK UYGULAMA ETAPLARINI VE BÜTÇESİNİ DE GÖSTEREN, HER BEŞ YILDA BİR
GÖZDEN GEÇİRİLEN PLANLAR…” OLARAK İFADE EDİLMİŞTİR.

IV.12. ANA PLANLAR: GELİBOLU TARİHÎ ALANI’NIN; VİZYON, AMAÇ VE HEDEFLERİ İLE İLİŞKİLİ
OLARAK, ALANIN ETKİN BİR BİÇİMDE KORUNARAK YÖNETİLMESİNE İLİŞKİN ÇEŞİTLİ
KONULARDA HAZIRLANACAK PLANLAR.

IV.13. UYGULAMA REHBERLERİ: TARİHÎ ALANIN SİLUETİNİN KORUNMASINA, YAŞAM VE

MEKÂN KALİTESİNİN İYİLEŞTİRİLMESİNE, ZİYARETÇİ VE YEREL TOPLUM MEMNUNİYETİNİN
ARTTIRILMASINA KATKI SUNMASI AMACIYLA HAZIRLANACAK REHBERLER.
IV.14. SİT ALANLARI: 2863 SAYILI "KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARINI KORUMA KANUNU" VE

3
644 SAYILI "ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI'NIN TEŞKİLAT VE GÖREVLERİ HAKKINDA KANUN
HÜKMÜNDE KARARNAME UYARINCA" İLAN EDİLMİŞ/EDİLECEK; TARİH ÖNCESİNDEN
GÜNÜMÜZE KADAR GELEN ÇEŞİTLİ MEDENİYETLERİN ÜRÜNÜ OLUP, YAŞADIKLARI DEVİRLERİN
SOSYAL, EKONOMİK, MİMARİ VE BENZERİ ÖZELLİKLERİNİ YANSITAN KENT VE KENT
KALINTILARI, KÜLTÜR VARLIKLARININ YOĞUN OLARAK BULUNDUĞU SOSYAL YAŞAMA KONU
OLMUŞ VEYA ÖNEMLİ TARİHSEL OLAYLARIN GEÇTİĞİ YERLER VE TESPİTİ YAPILMIŞ TABİAT
ÖZELLİKLERİ İLE KORUNMASI GEREKLİ GÖRÜLEN ALANLAR.

IV.14.1. TARİHİ SİT ALANLARI: İNSANLIK TARİHİ, MİLLİ TARİHİMİZ VEYA ASKERİ HARP
TARİHİ AÇISINDAN ÇOK ÖNEMLİ TARİHİ OLAYLARIN CEREYAN ETTİĞİ VE BU SEBEPLE
KORUNMASI GEREKLİ YERLER.
IV.14.2. DOĞAL (TABİİ) SİT ALANLARI: JEOLOJİK DEVİRLERE AİT OLUP ENDER
BULUNMALARI NEDENİYLE OLAĞANÜSTÜ ÖZELLİKLERE SAHİP, YER ÜSTÜNDE, YER ALTINDA
VEYA SU ALTINDA BULUNAN KORUNMASI GEREKLİ ALANLAR.
IV.14.3. ARKEOLOJİK SİT ALANLARI: İNSANLIĞIN VAROLUŞUNDAN GÜNÜMÜZE KADAR
ULAŞAN ESKİ UYGARLIKLARIN YER ALTINDA, YER ÜSTÜNDE VE SU ALTINDAKİ ÜRÜNLERİNİ,
YAŞADIKLARI DEVİRLERİN SOSYAL, EKONOMİK VE KÜLTÜREL ÖZELLİKLERİNİ YANSITAN HER
TÜRLÜ KÜLTÜR VARLIĞININ YER ALDIĞI YERLEŞMELER VE ALANLAR.
IV.14.4. KENTSEL SİT ALANLARI: MİMARİ, MAHALLİ, TARİHSEL, ESTETİK VE SANAT ÖZELLİĞİ
BULUNAN VE BİR ARADA BULUNMALARI VE BİR BÜTÜN OLARAK O YERLEŞMENİN AİT
OLDUKLARI DÖNEMİN YAŞAM BİÇİMİNİ GELECEK NESİLLERE AKTARMALARI SEBEBİYLE
TEKER TEKER TAŞIDIKLARI KIYMETTEN DAHA FAZLA KIYMETİ OLAN KÜLTÜREL VE TABİİ
ÇEVRE ELEMANLARININ (YAPILAR, BAHÇELER, BİTKİ ÖRTÜLERİ, YERLEŞİM DOKULARI,
DUVARLAR SOKAK VE MEYDANLAR VB.) BİRLİKTE BULUNDUKLARI ALANLAR.
IV.14.5. YOĞUN TARİHİ SİT ALANLARI: ÇANAKKALE SAVAŞLARI SIRASINDA EN YOĞUN
MUHAREBELER VE SİPER SAVAŞLARININ YAŞANDIĞI ALANLAR (SİPER HATLARI, ZEMİNLİK,
TÜNELLER, KUYULAR, İKMÂL YOLLARI, SARGI YERLERİ VB. MUHAREBE KALINTILARI) İLE
SAVAŞLA BAĞLANTILI YAPILAN DÜZENLEMELERİN (ŞEHİTLİK, MEZARLIK, ANIT VB.)
YOĞUNLAŞTIĞI TARİHİ SİT ALANLARI.

IV.14.5.1. YOĞUN TARİHİ SİT ALANLARI – 1 (YTS1)

TARİHÎ ALAN PLANINDA ÇANAKKALE SAVAŞLARI SIRASINDA EN YOĞUN SİPER

SAVAŞLARININ YAŞANDIĞI ALANLAR İLE OSMANLI KUVVETLERİYLE İTİLAF KUVVETLERİNE

4
 AİT SİPERLERİN OLUŞTURDUĞU SON SINIR VE BU ALANLAR ARASINDA KALAN NO MAN’S
LAND-ASKERSİZ SAHA VE BU ALANLARLA İLİŞKİLİ BÖLGELER.

IV.14.5.2. YOĞUN TARİHİ SİT ALANLARI – 2 (YTS2)

TARİHÎ ALAN PLANINDA ÇANAKKALE SAVAŞLARI SIRASINDA EN YOĞUN SİPER

SAVAŞLARININ YAŞANDIĞI ALANLARIN YAKIN ÇEVRESİNDE BULUNAN VE SAVAŞA DAİR
İZ VE İŞARETLERİN YOĞUNLAŞTIĞI ALANLAR (SİPER HATLARI, ZEMİNLİK, TÜNELLER,
KUYULAR, İKMÂL YOLLARI, SARGI YERLERİ VB. MUHAREBE KALINTILARI) İLE SAVAŞLA
BAĞLANTILI YAPILAN DÜZENLEMELERİN (ŞEHİTLİK, MEZARLIK, ANIT VB.) BİR
BÖLÜMÜNÜN DE İÇERİSİNDE YER ALDIĞI ALANLAR.

IV.15. KALELER VE TABYALAR: TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇERİSİNDE BULUNAN VE GEÇMİŞ

DÖNEMLERDE ÇANAKKALE BOĞAZI’NIN SAVUNULMASI AMACIYLA İNŞA EDİLMİŞ, SAVAŞLAR
SIRASINDA ÇANAKKALE BOĞAZI’NIN KORUNMASINDA ÖNEMLİ ROLLER ÜSTLENMİŞ
SAVUNMA AMAÇLI YAPILAR.

IV.16. ŞEVKİ PAŞA HARİTASI: ÇANAKKALE SAVAŞLARI SONRASINDA 1915 YILINDA MEHMET
ŞEVKİ PAŞA TARAFINDAN ÜRETİLEN VE SAVAŞ SONRASINDA ALANIN MEVCUT DURUMUNU
AYRINTILI BİÇİMDE GÖSTEREN HARİTA.

IV.17. ŞEVKİ PAŞA HARİTASINDA GÖSTERİLEN DİĞER MEZARLIKLAR: ŞEVKİ PAŞA

HARİTALARINDA YERLERİ GÖSTERİLMİŞ, FARKLI DÖNEMLERDE MEZARLIK OLARAK
KULLANILMIŞ OLAN ALANLAR.

IV.18. ŞÜHEDA KABRİSTANLARI-TÜRK ŞEHİTLİKLERİ: ÇANAKKALE SAVAŞLARI SIRASINDA

HAYATINI KAYBEDEN OSMANLI ASKERLERİ İLE KOMUTANLARININ GÖMÜLÜ OLDUĞU,
KONUMLARI ŞEVKİ PAŞA HARİTASI, ANILAR, FOTOĞRAFLAR VE DİĞER TARİHSEL BELGELERLE
KANITLANMIŞ OLAN ŞEHİT MEZARLIKLARI.

IV.19. TÜRK ANITLARI: TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇERİSİNDE OSMANLI DÖNEMİNDE YAŞANAN
ÇEŞİTLİ SAVAŞLAR ANISINA YAPILMIŞ TÜRK ANITLARI.

IV.20. YABANCI ANIT VE MEZARLIKLARI: TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇERİSİNDE BULUNAN VE

ÇANAKKALE SAVAŞLARI SIRASINDA İTİLAF KUVVETLERİNE MENSUP ASKERLERİN GÖMÜLÜ
BULUNDUĞU MEZARLIKLAR VE SAVAŞ DÖNEMİ ANISINA YAPILMIŞ ANITLAR.

IV.21. TÖREN ALANLARI: ULUSAL VE ULUSLARARASI ANMA TÖRENLERİNİN VE ETKİNLİKLERİN

5
YAPILDIĞI ALANLAR.

IV.22. MUHAREBE KALINTILARI: TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇERİSİNDE BULUNAN ÇANAKKALE

SAVAŞLARI DÖNEMİNDEN KALMA HER TÜRLÜ TAŞINABİLİR VE TAŞINMAZ MUHAREBE
KALINTILARI.

IV.23. SİPERLER: YERLERİ VE KONUMLARI ŞEVKİ PAŞA HARİTASINDA VE DİĞER SAVAŞ

HARİTALARINDA GÖSTERİLEN VE ÇANAKKALE SAVAŞLARI SIRASINDA KULLANILAN SİPER
ALANLARI.

IV.23.1. OSMANLI KUVVETLERİ SON SİPER HATLARI: ÇANAKKALE KARA SAVAŞLARI

BOYUNCA 3 FARKLI CEPHEDE (SEDDÜLBAHİR-KİRTE, CONKBAYIRI-ARIBURNU,
ANAFARTALAR) İTİLAF KUVVETLERİ İLE OSMANLI KUVVETLERİ ARASINDA YOĞUN
MUHAREBELERİN GERÇEKLEŞTİĞİ ÖN SİPER HATLARININ BULUNDUĞU ALANLARDAN
OSMANLI KUVVETLERİNE AİT OLAN SİPERLER ŞEVKİ PAŞA HARİTASI VE DİĞER SAVAŞ
HARİTALARI DİKKATE ALINARAK BELİRLENEREK, KONUMLARI TARİHÎ ALAN PLANINDA
OSMANLI KUVVETLERİNİN SON SİPER HATLARI OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR.

IV.23.2. İTİLAF KUVVETLERİ SON SİPER HATLARI: ÇANAKKALE KARA SAVAŞLARI BOYUNCA
3 FARKLI CEPHEDE (SEDDÜLBAHİR-KİRTE, CONKBAYIRI-ARIBURNU, ANAFARTALAR) İTİLAF
KUVVETLERİ İLE OSMANLI KUVVETLERİ ARASINDA YOĞUN MUHAREBELERİN
GERÇEKLEŞTİĞİ ÖN SİPER HATLARININ BULUNDUĞU ALANLARDAN İTİLAF KUVVETLERİNE
AİT OLAN SİPERLER ŞEVKİ PAŞA HARİTASI VE DİĞER SAVAŞ HARİTALARI DİKKATE ALINARAK
BELİRLENEREK, KONUMLARI TARİHÎ ALAN PLANINDA İTİLAF KUVVETLERİ SON SİPER
HATLARI OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR.

IV.24. ÇANAKKALE SAVAŞLARI ÇIKARMA SAHİLLERİ: ÇANAKKALE SAVAŞLARI SIRASINDA

İTİLAF KUVVETLERİNCE DENİZDEN ASKERİ ÇIKARMA YAPILAN SAHİLLER.

IV.25. KARA MUHAREBELERİ SAVAŞ ARKEOLOJİSİ ALANLARI: TARİHÎ SİT ALANI SINIRLARI
İÇERİSİNDE KARA MUHAREBE ALANLARINDA (SİPER ARKEOLOJİSİ GİBİ) BİLİMSEL ARAŞTIRMA
VE KAZI FAALİYETLERİNİN YÜRÜTÜLECEĞİ VE ÇANAKKALE MUHAREBELERİNE AİT İZ, İŞARET VE
KALINTILARIN KAYIT ALTINA ALINACAĞI, TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞINCA VE KORUMA
KOMİSYONU İZNİ İLE BELİRLENEN KISIMLARININ AÇIK HAVA MÜZESİ TEKNİKLERİ İLE
SERGİLENECEĞİ, YTS1 VE YTS2 ŞEKLİNDE KORUMA VE KULLANIM KARARLARI GETİRİLMİŞ OLAN
ALANLAR.

6
IV.26. DENİZ MUHAREBELERİ SAVAŞ ARKEOLOJİSİ VE SUALTI KÜLTÜR MİRASI ARAŞTIRMA
VE KORUMA ALANLARI: TARİHÎ ALAN SINIRLARINA BİTİŞİK KIYI VE DENİZ ALANLARINDA; EGE
DENİZİ KIYILARI VE ÇANAKKALE BOĞAZI KIYILARINDAN 500 METRELİK MESAFE İÇİNDE KALAN
ALANLAR, DALIŞA YASAK SAHALAR İLE TARİHÎ ALAN PLAN PAFTALARINDA YAKLAŞIK YERLERİ
İŞARETLENMİŞ OLAN ÇANAKKALE SAVAŞLARI SIRASINDA BATMIŞ ASKERİ DENİZ ARAÇLARININ
BULUNDUĞU ALANLARIN 250 METRELİK YARIÇAPI İÇİNDE KALAN ALANLAR.

IV.27. BATIKLAR: ÇANAKKALE SAVAŞLARI SIRASINDA ÇANAKKALE BOĞAZI VE EGE DENİZİNDE

BATMIŞ MUHAREBE GEMİLERİ, DENİZALTILAR, ÇIKARMA ARAÇLARI VB. ASKERİ DENİZ
ARAÇLARI İLE SAVAŞ DÖNEMİ DIŞINDA BATAN DİĞER DENİZ ARAÇLARINA (SİVİL GEMİLER VB.)
AİT BATIKLAR.

IV.28. SOKAK SAĞLIKLAŞTIRMA: 23.07.1983 TARİH VE 18113 SAYILI RESMİ GAZETE’DE

YAYIMLANARAK YÜRÜRLÜĞE GİREN, 2863 SAYILI KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARINI KORUMA
KANUNU’NUN 3’ÜNCÜ MADDE, 15’İNCİ FIKRASINDA “SOKAK SAĞLIKLAŞTIRMA PROJE VE
UYGULAMALARI; KENTSEL SİT ALANLARI VE KORUMA ALANLARINDA, KORUNMASI GEREKLİ
TAŞINMAZ KÜLTÜR VARLIKLARI İLE SOKAKTAKİ DİĞER YAPILARIN ÖZGÜN SOKAK DOKUSUNU
TANIMLAYAN TÜM ÖĞELERLE BİRLİKTE KORUNMASI VE BELGELENMESİNE YÖNELİK RÖLÖVE,
RESTİTÜSYON, RESTORASYON, KENTSEL TASARIM PROJELERİ İLE MÜHENDİSLİK DALLARINDA
YAPILMASI GEREKEN HER TÜRLÜ PROJE VE BUNLARIN UYGULAMALARI” OLARAK
TANIMLANMIŞTIR.

IV.29. RESTORASYON: GELİBOLU TARİHÎ ALANI’NIN KENTSEL VE KIRSAL YERLEŞİMLERİNDE,

İNSANLIĞIN ORTAK MALI OLAN VE GÜNÜMÜZE ULAŞMIŞ ÖZGÜN NİTELİKLERİYLE GELECEĞE
AKTARILMASI GEREKEN, FARKLI ÖLÇEK VE NİTELİKTE OLAN, TÜM DEĞERLERİYLE BÜTÜNLEŞİK
KORUMA İLKELERİNE GÖRE KORUNMASI GEREKEN KÜLTÜR VARLIĞININ İLGİLİ KORUMA
KURULU/KOMİSYONU KARARLARI DOĞRULTUSUNDA BELİRLENEN İLKE VE KARARLARA GÖRE
ASLINA UYGUN OLARAK ONARILMASI.

IV.30. ANZAK BÖLGESİ: SINIRLARI VE KULLANIM KOŞULLARI LOZAN BARIŞ ANLAŞMASI’NIN

129’UNCU MADDESİNE GÖRE BELİRLENMİŞ BÖLGE.

IV.31. TARIM ALANLARI: 5403 SAYILI KANUN KAPSAMINDA TOPRAK, TOPOĞRAFYA VE DİĞER
İKLİMSEL ÖZELLİKLERİ TARIMSAL ÜRETİM İÇİN UYGUN OLUP, HÂLİHAZIRDA TARIMSAL ÜRETİM
YAPILAN VEYA YAPILMAYA UYGUN OLAN VEYA ISLAH EDİLEREK TARIMSAL ÜRETİM

7
YAPILMAYA UYGUN HALE DÖNÜŞTÜRÜLEBİLEN ALANLAR.

IV.32. TARIMSAL AMAÇLI DEPO: TARIMSAL FAALİYETLERDE BULUNAN ÜRETİCİNİN İHTİYAÇ

DUYACAĞI MALZEMELER, TARIM ALET VE MAKİNELERİN MUHAFAZASI İÇİN KULLANACAĞI
DEPOLAR.

IV.33. ORGANİK (EKOLOJİK) TARIM: İNSAN SAĞLIĞINA VE ÇEVREYE ZARAR VERMEYEN,

ÜRETİMDE KİMYASAL GİRDİ KULLANILMADAN ÜRETİMDEN TÜKETİME KADAR HER AŞAMASI
KONTROLLÜ VE SERTİFİKALI TARIMSAL ÜRETİM BİÇİMİ.

IV.34. ORMAN ALANLARI: 6831 SAYILI ORMAN KANUNU UYARINCA

BELİRLENMİŞ/BELİRLENECEK ALANLAR.

IV.35. AĞAÇLIK ALANLAR: MEVCUT GENEL DURUMU İTİBARİYLE AĞAÇLIK NİTELİĞİNDE OLAN
ALANLAR.

IV.36. SULAK ALANLAR: DOĞAL VEYA YAPAY, DEVAMLI VEYA GEÇİCİ, SULARI DURGUN VEYA
AKINTILI, TATLI, ACI VEYA TUZLU, DENİZLERİN GELGİT HAREKETLERİNİN ÇEKİLME DEVRESİNDE
ALTI METREYİ GEÇMEYEN DERİNLİKLERİ KAPSAYAN, BAŞTA SU KUŞLARI OLMAK ÜZERE
CANLILARIN YAŞAMA ORTAMI OLARAK ÖNEM TAŞIYAN BÜTÜN SULAR, BATAKLIK, SAZLIK VE
TURBİYELER İLE BU ALANLARIN KIYI KENAR ÇİZGİSİNDEN İTİBAREN KARA TARAFINA DOĞRU
EKOLOJİK AÇIDAN SULAK ALAN KAPSAMINDA KALAN YERLER.

IV.37. MERA ALANLARI: 4342 SAYILI MERA KANUNU UYARINCA SAPTANMIŞ/SAPTANACAK

OLAN ALANLARDIR. MERA; HAYVANLARIN OTLATILMASI VE OTUNDAN FAYDALANILMASI İÇİN
TAHSİS EDİLEN VEYA KADİMDEN BERİ BU AMAÇLA KULLANILAN YERİ İFADE EDER.

IV.38. KIYI-KUMSALLAR: DOĞAL KARAKTERİ KORUNACAK KIYI-KUMSAL NİTELİKLİ ALANLAR.

IV.39. ARIBURNU YARLARI VE SFENKS KORUMA ALANI: TARİHÎ ALANDA ÇANAKKALE

SAVAŞLARI SIRASINDA HATIRALARA VE GÜNLÜKLERE KONU OLAN, ULUSAL VE ULUSLARARASI
AÇIDAN ÖNEM KAZANMIŞ ARIBURNU YARLARI VE SFENKS OLARAK ADLANDIRILAN JEOLOJİK-
JEOMORFOLOJİK OLUŞUMLARIN BULUNDUĞU ALANLAR.

IV.40. KARAYOLU MANZARA KORUMA BÖLGESİ: TARİHÎ ALANIN ZİYARETÇİ ANA DOLAŞIM
GÜZERGÂHINI OLUŞTURAN KİLYE KOYU İLE KABATEPE LİMANI ARASINDAKİ KARAYOLU
AKSININ HER İKİ KENARINDA 250 METRE MESAFE İÇİNDE KALAN ALANLAR.
IV.41. ÇANAKKALE BOĞAZ ÖNGÖRÜNÜM HATTI: ÇANAKKALE SAVAŞLARI GELİBOLU TARİHÎ

8
ALANI’NIN KIYI KENAR ÇİZGİSİNDEN İTİBAREN SINIRI BU PLANDA GÖSTERİLEN VE TARİHÎ
ALANIN ÇANAKKALE BOĞAZINA CEPHELİ KISMINDA MANZARA, SİLUET İLE DOĞAL VE TARİHİ
DOKUNUN MUHAFAZASI AMACIYLA BELİRLENEN HAT.

IV.42. KONTROLLÜ FAALİYET ALANLARI: TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇİNDE OLMAMAKLA

BİRLİKTE, GEÇMİŞTE VE GÜNÜMÜZDE TARİHÎ ALAN İLE ETKİLEŞİM İÇİNDE OLAN KIYI VE DENİZ
ALANLARINDA KORUMA AĞIRLIKLI, KONTROLLÜ KULLANIMLAR VE FAALİYETLERİN YAPILMASI
ÖNGÖRÜLEN ALANLAR.

IV.43. KENTSEL YERLEŞME ALANLARI: KENTSEL YERLEŞİK (MESKÛN) ALANLAR VE KENTSEL

GELİŞME ALANLARINI BİRLİKTE İFADE EDER.

IV.44. KENTSEL YERLEŞİK ALANLAR: KENTSEL YERLEŞİMLERİN İÇİNDE BOŞ ALANLARI

BARINDIRSA DA BÜYÜK ORANDA YAPILAŞMIŞ (MESKÛN) ALANLARINI İFADE EDER.

IV.45. KENTSEL GELİŞME ALANLARI: KENTSEL YERLEŞİMLERİN GELİŞME ALANLARINI İFADE

EDER.

IV.46. KIRSAL YERLEŞME ALANLARI: TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇİNDE KALAN KÖY
YERLEŞMELERİNİN YERLEŞİM ALANLARINI (MESKÛN VE GELİŞME) İÇİNE ALAN ALANLARDIR.
442 SAYILI KÖY KANUNU UYARINCA BELİRLENMİŞ OLAN ALANLAR DA BU KAPSAMDA
DEĞERLENDİRİLİR.

IV.47. KÖY YERLEŞİK-MESKÛN ALANI: KÖYLERİN İLGİLİ MEVZUAT UYARINCA BELİRLENMİŞ

YERLEŞİK-MESKÛN ALANLARI.

IV.48. TALİ MERKEZ (2. DERECE MERKEZ): ECEABAT KENTSEL YERLEŞİMİ DÂHİLİNDEKİ 2.
DERECE MERKEZ NİTELİĞİNE SAHİP ALT MERKEZ.

IV.49. SANAYİ VE DEPOLAMA ALANI: SANAYİ İŞLETMELERİ VE BU İŞLETMELERLE İLİNTİLİ AÇIK

VE KAPALI DEPOLAMA TESİSLERİ İLE AYNI ZAMANDA ENDÜSTRİYEL HAMMADDE VE MAMÜL
ÜRÜNLERİN, TARIMSAL ÜRÜNLERİN AÇIK YA DA KAPALI DEPOLANMASI AMACIYLA
DÜZENLENMİŞ ALANLAR.

IV.50. HAYVANCILIK (BESİ) GELİŞTİRME ALANI: HAYVANCILIK YAPAN İŞLETMELERİN

ALTYAPISI SAĞLANMIŞ BİR BÖLGEDE BİR ARAYA TOPLANDIĞI, ALTYAPININ ORTAK BİÇİMDE
KARŞILANDIĞI, GEREĞİNDE KÜÇÜK ÖLÇEKLİ İŞLETMELERİ DESTEKLEMEYE YÖNELİK, ENTEGRE
NİTELİK TAŞIMAYAN ÜRETİMİN VE KISA SÜRELİ ÜRÜN KORUMA VE DEPOLAMALARININ DA

9
YAPILABİLDİĞİ ALANLAR.

IV.51. KENTSEL VE BÖLGESEL SOSYAL-TEKNİK ALTYAPI ALANI: KENTSEL VE BÖLGESEL HİZMET

NİTELİĞİNE SAHİP HER TÜRLÜ YÖNETİM-İDARİ-KAMU HİZMET TESİSLERİ, ASKERİ TESİSLER,
SOSYAL-KÜLTÜREL, SAĞLIK, EĞİTİM, SPOR, YEŞİL ALAN, REKREASYON ALANI VB. SOSYAL VE
TEKNİK ALTYAPI TESİSLERİNİN YER ALABİLECEĞİ ALANLAR.

IV.52. BÖLGESEL HİZMET ODAĞI (BHO): GELİBOLU TARİHÎ ALANI SINIRLARI İÇERİSİNDE
YAŞAYAN NÜFUSUN VE ZİYARETÇİLERİN İHTİYAÇ DUYACAĞI HİZMETLERİN KARŞILANACAĞI,
TARİHÎ ALANIN TİCARİ, SOSYAL VE İDARİ MERKEZ İŞLEVLERİNİ ÜSTLENECEK OLAN ECEABAT
KENTSEL ALANI.

IV.53. ZİYARETÇİ HİZMET ODAKLARI (ZHO): TARİHÎ ALANDAKİ ZİYARETÇİLERE YÖNELİK

ÇEŞİTLİ FONKSİYONLARIN GELİŞTİRİLECEĞİ KIRSAL YERLEŞİM ALANLARI.

IV.54. TURİZM TESİS ALANLARI: TURİZM YATIRIMI KAPSAMINDA BULUNAN VEYA TURİZM
İŞLETMESİ FAALİYETLERİNİN YAPILDIĞI TESİSLER İLE TAMAMLAYICI UNSURLARININ YER
ALABİLECEĞİ ALANLAR.

IV.55. EKO-TURİZM ALANLARI: BÖLGENİN DOĞAL, TARİHİ VE KÜLTÜREL ZENGİNLİĞİ GÖZ

ÖNÜNDE BULUNDURULARAK, DOĞAL KAYNAKLARIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİNİ GÜVENCE
ALTINA ALARAK; AİLE İŞLETMECİLİĞİ ŞEKLİNDE PANSİYONLAR, ÇİFTLİK EVLERİ VB.
KONAKLAMA KULLANIMLARI, AGRO (ÇİFTLİK) TURİZMİ, KAMPİNG/ÇADIRLI KAMP,
GÜNÜBİRLİK-REKREATİF KULLANIMLAR, YEME-İÇME TESİSLERİ, YÖRESEL ÜRÜNLERİN SATIŞ
ÜNİTELERİ, YÜRÜYÜŞ, BİSİKLET ETKİNLİĞİ GİBİ FAALİYETLERİN GERÇEKLEŞTİRİLEBİLECEĞİ
ALANLAR.
PLAN DEĞİŞİKLİĞİ ONAMA SINIRI

IV.56. GÜNÜBİRLİK TESİS KULLANIMLARI: YEME-İÇME, DİNLENME, EĞLENCE VE SPOR

İMKÂNLARINDAN BİRKAÇINI GÜNÜBİRLİK OLARAK SAĞLAYAN, KONAKLAMA YAPILMAYAN
TESİSLERİN YER ALABİLECEĞİ ALANLAR.

IV.57. PANSİYONCULUK: YÖNETİMİ BASİT, YEMEK İHTİYACININ TESİS TARAFINDAN

SAĞLANABİLDİĞİ VEYA MÜŞTERİLERİN KENDİ YEMEKLERİNİ BİZZAT HAZIRLAYABİLME İMKÂNI
BULUNAN, PANSİYON TÜRÜ KONAKLAMA TESİSLERİNİN DESTEKLENECEĞİ YERLEŞİMLER.

IV.58. MESİRE ALANLARI: ORMANLIK ALANLARDAN AYRILAN REKREASYONEL VE ESTETİK

KAYNAK DEĞERLERE SAHİP OLAN ORMAN İÇİ DİNLENME YERİ NİTELİĞİNDE, GÜNÜBİRLİK VE

10
REKREATİF KULLANIMLARIN YER ALABİLDİĞİ DOĞAL YAPIYLA UYUMLU OLARAK DÜZENLENEN
ALANLAR.

IV.59. KAMP ALANLARI: DİNLENME, EĞLENME, EĞİTİM AMAÇLI KULLANILMAK ÜZERE,

KONAKLAMA İHTİYACINI KARŞILAYACAK ÇADIR, KARAVAN VB. TAŞINABİLİR ÜNİTELER İLE
SADECE ORTAK KULLANIMA AYRILAN YAPILARIN YER ALABİLDİĞİ DOĞAL YAPIYLA UYUMLU
OLARAK DÜZENLENEN ALANLAR.

IV.60. BAKI NOKTALARI/TERASLARI: KONUM VE YÜKSELTİ OLARAK TARİHÎ ALAN İÇİNDE

KALAN BÖLGELERİN GENİŞ BİR PERSPEKTİFLE GÖRÜLMESİNE VE ALGILANMASINA İMKÂN
VEREN MEKÂNLAR.

IV.61. TARİHÎ ALAN ANA GİRİŞ NOKTALARI: ALAN GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI VE ALANIN
ETKİN YÖNETİMİ İÇİN TARİHÎ ALAN ZİYARETÇİLERİNE İLİŞKİN VERİLER VE ZİYARETÇİ SAYISINA
YÖNELİK İSTATİSTİKİ BİLGİNİN TOPLANMASI AMACIYLA TARİHÎ ALANIN ANA GİRİŞ
NOKTALARINDA YAPILACAK DÜZENLEMELER.

IV.62. ZİYARETÇİ KARŞILAMA MERKEZLERİ (ZKM): ZİYARETÇİLERE İLK BİLGİLENDİRMENİN

YAPILDIĞI VE KAYITLARININ ALINDIĞI, AYNI ZAMANDA İBADET OLANAKLARI, ÇEŞME, ACİL
SAĞLIK HİZMETLERİ, KONFERANS SALONU, KAFETERYA, WC, HEDİYELİK EŞYA SATIŞI, BİSİKLET
KİRALAMA, OTOPARK VE TRANSFER HİZMETLERİNİN SUNULDUĞU DİNLENME-MOLA
ALANLARI OLARAK DA HİZMET VERECEK ALANLAR.

IV.63. ZİYARETÇİ BİLGİLENDİRME NOKTALARI (ZBN): ZİYARETÇİLERE YÖNELİK; KİOSK,

BİLGİLENDİRME TABELALARI/PANOLAR, BROŞÜR, TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞINCA ÜRETİLEN
SÜRELİ YAYINLAR, OTOPARK ALANLARI, TUR ARACI (SHUTTLE) DURAĞI, ACİL DURUM TELEFON
HİZMETİ, BİSİKLET KİRALAMA NOKTASI, ÇEŞME, WC, NAMAZGÂH GİBİ DÜZENLEMELERİN YER
ALABİLECEĞİ ALANLAR.

IV.64. BİLGİLENDİRME TABELALARI/PANOLAR: TARİHÎ ALANI GEZEN ZİYARETÇİLERİN ALAN

İÇERİSİNDEKİ ÖNEMLİ MEKÂNLAR HAKKINDA BİLGİ EDİNEBİLMELERİNİ SAĞLAMAK AMACIYLA
HAZIRLANACAK BİLGİLENDİRME TABELA/PANO DÜZENLEMELERİ.

IV.65. MÜZELER: KÜLTÜR VE DOĞA VARLIKLARINI TESPİT EDEN, BİLİMSEL METOTLARLA AÇIĞA
ÇIKARAN, İNCELEYEN, DEĞERLENDİREN, KORUYAN, TANITAN, SÜREKLİ VE GEÇİCİ OLARAK
SERGİLEYEN, HALKIN KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARI KONUSUNDAKİ EĞİTİMİNİ, ESTETİK
ZEVKİNİ YÜKSELTEN, DÜNYA GÖRÜŞÜNÜ GELİŞTİRMEDE ETKİSİ OLAN YAPISAL VE ALANSAL

11
DÜZENLEMELER.

IV.66. KARA VE DENİZ MUHAREBELERİ TEMATİK MÜZE DÜZENLEMELERİ: TARİHSEL AÇIDAN

ULUSLARARASI VE ULUSAL ÖNEME SAHİP OLAN TARİHÎ ALANIN ANLATIMINDA; TARİHSEL
OLAYLARIN YAŞANMIŞ OLDUĞU MEKÂNLARLA İLİŞKİLENDİRİLEREK AKTARILMASI AMACIYLA
YAPILACAK OLAN AÇIK HAVA MÜZE DÜZENLEMELERİ.

IV.67. ASKERİ GÜVENLİK BÖLGELERİ: 2565 SAYILI "ASKERİ YASAK BÖLGELER VE GÜVENLİK
BÖLGELERİ KANUNU" KAPSAMINDA BELİRLENMİŞ GÜVENLİK BÖLGELERİ.

IV.68. DALIŞA YASAK SAHALAR: SU ALTINDA KORUNMASI GEREKLİ KÜLTÜR VE TABİAT

VARLIKLARININ BULUNDUĞU, BAKANLAR KURULUNCA DALIŞA YASAK SAHA OLARAK
BELİRLENEN ALANLAR.

IV.69. KARAYOLU TÜNEL GEÇİŞLERİ: KARAYOLU GÜZERGÂHLARINDA ARAZİNİN TOPOĞRAFİK

YAPISI NEDENİYLE TÜNEL ŞEKLİNDE GEÇİŞ PLANLANAN ALANLAR.

IV.70. TRANSFER NOKTALARI VE OTOPARKLARI: ÖZELLİKLE ZİYARET NOKTALARINDAKİ ARAÇ

YOĞUNLUĞUNU AZALTMA AMACI DOĞRULTUSUNDA TARİHÎ ALAN İÇERİSİNDE BELLİ
NOKTALARDA OLUŞTURULAN, OTOBÜS, OTOMOBİL VB. ARAÇLARIN PARK EDİLDİKTEN SONRA
BİSİKLET, YAYA OLARAK ALAN İÇİN ÖZEL OLARAK TASARLANMIŞ TUR ARAÇLARI (SHUTTLE) VB.
ŞEKİLDE ULAŞIMLARIN SAĞLANMASINA İMKÂN VEREN DÜZENLEMELER.

IV.71. OTOPARKLAR: TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇİNDE DEĞİŞİK KONUMLARDA DÜZENLENECEK

BÖLGESEL ARAÇ PARK ALANLARI.

IV.72. ZİYARETÇİ TUR ROTALARI: TARİHÎ ALANIN TARİHİ, KÜLTÜREL, ARKEOLOJİK VE DOĞAL
MİRASININ ZİYARETÇİLERE TANITIMI AMACIYLA OLUŞTURULMASI ÖNGÖRÜLEN ROTALAR.

IV.73. TARİHÎ ALAN YÜRÜYÜŞ GÜZERGÂHLARI: TARİHÎ ALANIN ÇEŞİTLİ KESİMLERİNDE

DÜZENLENMESİ ÖNGÖRÜLEN MUHAREBE ALANLARI YÜRÜYÜŞ GÜZERGÂHLARI, ANMA
AMAÇLI YÜRÜYÜŞ GÜZERGÂHLARI VE SAVAŞ DÖNEMİ İNTİKAL GÜZERGÂHLARI.

IV.74. LİMANLAR: GEMİLERDEN YÜK ALINIP BOŞALTILMASINA, YOLCU İNDİRİLİP

BİNDİRİLMESİNE ELVERİŞLİ KIYI YAPILARI.

IV.75. FERİBOT GÜZERGÂHLARI: DENİZYOLU İLE YOLCU TAŞIMACILIĞI YAPILAN FERİBOT

GÜZERGÂHLARI.

IV.76. FERİBOT İSKELELERİ: DENİZYOLU İLE YOLCU TAŞIMACILIĞI YAPAN FERİBOTLARIN

12
YANAŞMA İSKELELELERİ.

IV.77. DENİZ TUR ROTASI: TARİHÎ ALANI DENİZ ARAÇLARI İLE ZİYARET ETMEK İSTEYEN
KULLANICILARA YÖNELİK OLUŞTURULACAK ROTALAR.

IV.78. DENİZ TUR ROTASI MOLA İSKELELERİ: TARİHÎ ALANI DENİZ ARAÇLARI İLE ZİYARET
ETMEK İSTEYEN KULLANICILARA YÖNELİK OLUŞTURULACAK ROTALARLA İLİŞKİLİ YANAŞMA VE
MOLA AMAÇLI DÜZENLENECEK İSKELELER.

IV.79. BALIKÇI BARINAKLARI: BALIKÇI TEKNELERİNİN KÖTÜ HAVA ŞARTLARINDA

BARINMALARI MAKSADIYLA MENDİREKLERLE ÇEVRİLMİŞ BULUNAN VE BARINACAK
GEMİLERİN MANEVRA YAPABİLECEKLERİ KADAR SU ALANI VE DERİNLİĞE SAHİP, FAYDALANAN
GEMİLERİN DEMİRLENEREK VEYA BAĞLANARAK BELLİ ZAMANLARDA KONAKLADIKLARI,
YÜKLEME, BOŞALTMA, BAĞLAMA RIHTIMLARI İLE SUYU, ELEKTRİĞİ, AĞ KURTARMA SAHASI
DIŞINDA ÖNEMLİ BİR ALT VE ÜST YAPISI BULUNMAYAN KIYI YAPISI.

IV.80. MÂNİA PLANI: ASKERİ YA DA SİVİL TAŞIMACILIK AMAÇLI HAVAALANLARININ

ÇEVRESİNDE UÇUŞ GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASININ YANI SIRA ALAN ÇEVRESİNDE
YAŞAYANLARIN İNİŞ VE KALKIŞLARDAN OLUMSUZ ETKİLENMESİNİ EN AZA İNDİRMEK
AMACIYLA HAZIRLANAN PLANLAR.

IV.81. HELİPORTLAR: HELİKOPTERLERİN İNİŞ, KALKIŞ VE YER HAREKETLERİNİ TAMAMEN VEYA

KISMEN YAPABİLMELERİNE İMKÂN VEREN ALANLAR.

IV.82. DEKOVİL-RAYLI SİSTEM HATTI: SAVAŞ DÖNEMİNDE KULLANILAN DEKOVİL

HATLARINDAN ESİNLENİLEREK OLUŞTURULACAK RAYLI SİSTEM HATLARI.

IV.83. KATI ATIK TESİSLERİ ALANI: ÇEVRENİN KORUNMASI BAKIMINDAN DÜZENLİ BİR ŞEKİLDE
BERTARAF EDİLMESİ GEREKEN KATI ATIK MADDELERİN DEPOLANDIĞI, İŞLENDİĞİ, BERTARAF
EDİLDİĞİ, TRANSFER EDİLDİĞİ TESİSLERİN YER ALABİLECEĞİ ALANLAR.

IV.84. ATIKSU TESİS ALANLARI: HER TÜRLÜ SIVI ATIĞIN İLGİLİ MEVZUATTA BELİRTİLEN
STANDARTLARI SAĞLAYACAK ŞEKİLDE ARITILMASI VEYA BERTARAF EDİLMESİ İÇİN KURULAN
TESİSLERİN YER ALDIĞI/ALACAĞI ALANLAR.

IV.85. ENERJİ İLETİM TESİSLERİ (İLETİM HATLARI VE TRAFO MERKEZLERİ): ENERJİ ÜRETİM
TESİSLERİNİN 36 KW. ÜSTÜ GERİLİM SEVİYESİNDEN BAĞLI OLDUĞU NOKTALARDAN İTİBAREN,
İLETİM ŞALT SAHALARININ ORTA GERİLİM FİDERLERİ DE DÂHİL OLMAK ÜZERE, DAĞITIM

13
TESİSLERİNİN BAĞLANTI NOKTALARINA KADAR OLAN TESİSLER.

IV.86. AFETE MARUZ BÖLGE: İLGİLİ KURUMCA SU BASKININA UĞRAMIŞ VEYA UĞRAYABİLİR
BÖLGELER İLE YER SARSINTISI, YER KAYMASI, KAYA DÜŞMESİ VE ÇIĞ GİBİ AFETLERE UĞRAMIŞ
VEYA UĞRAYABİLİR BÖLGELERDE TESPİT EDİLEN VE AFETE MARUZ BÖLGE OLARAK İLGİLİ
BAKANLIĞIN TEKLİFİ ÜZERİNE BAKANLAR KURULUNCA KARARLAŞTIRILAN ALANLAR.

IV.87. HEYELAN VE KAYA DÜŞMESİ TEHLİKESİ ALTINDAKİ ALANLAR: ARAZİ YAPISI İTİBARİYLE
HEYELAN VE KAYA DÜŞMESİ TEHLİKESİ ALTINDAKİ ALANLAR.

IV.88. FAY HATLARI: YERKABUĞUNU OLUŞTURAN KAYAÇLARIN ZIT YÖNLÜ SIKIŞTIRMA YA DA

GERİLME KUVVETLERİNİN ETKİSİYLE BİR YÜZEY BOYUNCA KIRILMASI VE KIRILAN İKİ PARÇANIN
BİRBİRİNDEN BAĞIMSIZ HAREKET EDEBİLME ÖZELLİĞİ KAZANMASI.

14
V. AMAÇ-HEDEF-İLKELER
V.1. TARİHÎ ALAN PLANININ UYGULAMA SÜRECİ İÇERİSİNDE HAZIRLANACAK OLAN VE BU ÜST
ÖLÇEKLİ PLANIN YÖN VERECEĞİ ALT ÖLÇEKLİ PLANLAR, ANA PLANLAR, YÖNETİM PLANI VE
UYGULAMA REHBERLERİ TANIMLANMIŞTIR.

BU KAPSAMDA TARİHÎ ALAN PLANININ TEMEL AMAÇ-HEDEF VE İLKELERİ AŞAĞIDAKİ GİBİDİR;

V.1.1. AMAÇLAR

TARİHÎ ALANIN;

• PLANLAMA ARAÇLARINI GELİŞTİRMEK,

• SOMUT VE SOMUT OLMAYAN KÜLTÜREL MİRAS DEĞERLERİNİ KORUYARAK GELECEK
KUŞAKLARA AKTARILMASINI SAĞLAMAK,
• DEĞERLER BÜTÜNLÜĞÜNÜ VE ÖZGÜNLÜĞÜNÜ KORUYARAK SOSYAL VE EKONOMİK
KALKINMASINI SAĞLAMAK,
• SOSYAL YAŞAM VE MEKÂN KALİTESİNİ ARTTIRMAK,
• ULAŞIM HİZMETLERİNİ GELİŞTİRMEK VE ERİŞİLEBİLİRLİĞİNİ ARTTIRMAK,
• RİSKLERİNİ AZALTMAK.

V.1.2. HEDEFLER

• BÖLGENİN GELECEK DÖNEMDEKİ GELİŞİMİNİN DÜZENLİ, SAĞLIKLI VE PLANLI BİR YAPIDA

OLMASINA İMKÂN SAĞLAYACAK, GELİŞME SEYRİNE YÖN VERECEK PLAN KARARLARININ
OLUŞTURULMASI,
• TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇERİSİNDE YER ALAN TARİHİ, DOĞAL, ARKEOLOJİK VE KÜLTÜREL
VARLIKLARIN KORUNMASI, BAKIMI, ÜSTÜN EVRENSEL DEĞERLERİNİN BÜTÜNLÜĞÜNÜ
VE ÖZGÜNLÜĞÜNÜ KORUYARAK SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİNİN SAĞLANMASI, ALANIN
ULUSAL VE ULUSLARARASI TOPLUM TARAFINDAN ANLAŞILMASININ SAĞLANARAK
GELECEK KUŞAKLARA AKTARILMASI,
• TARİHÎ ALANDA YAŞAYAN NÜFUSUN TOPLUMSAL REFAHININ ARTTIRILMASI, ALANDA
FAALİYET SÜRDÜREN EKONOMİK SEKTÖRLERİN ALANIN VARLIK DEĞERLERİNE ZARAR
VERMEYECEK BİR BİÇİMDE GELİŞTİRİLMESİ, KIRSAL YERLEŞİM BİRİMLERİNİN
KALKINMASININ DESTEKLENMESİ,
• ALANDA YAŞAYAN NÜFUSUN KAMUSAL HİZMETLERE ERİŞİMİNİN ARTTIRILMASI, SOSYAL
DONATI ALANLARININ TARİHÎ ALAN BÜTÜNÜNDE YETERLİLİĞİNİN ARTTIRILMASI,

15
 YAŞAM MEKÂNLARININ SAĞLIKLAŞTIRILMASI VE İYİLEŞTİRİLMESİ, KAMUSAL ORTAK
MEKÂNLARIN OLUŞTURULMASI,
• TARİHÎ ALANIN KARA, DENİZ VE HAVA ULAŞIMININ ALANIN VARLIK DEĞERLERİNE ZARAR
VERMEYECEK BİR BİÇİMDE GELİŞTİRİLMESİ, ALANI ZİYARET EDENLERİN ULAŞIM
SORUNLARININ EN AZA İNDİRİLMESİ VE ZİYARETÇİ REFAHININ SAĞLANMASI,
• TARİHÎ ALAN İÇERİSİNDEKİ YERLEŞİM YERLERİNİN VE TARİHİ, DOĞAL, ARKEOLOJİK VE
KÜLTÜREL MİRASIN KARŞI KARŞIYA KALDIĞI RİSKLERİN BELİRLENMESİ VE BELİRLENEN
RİSK ALANLARININ PLANLI BİR SÜREÇ YÖNETİMİ İLE ETKİLERİNİN EN AZA İNDİRİLMESİ VE
MÜMKÜNSE ORTADAN KALDIRILMASI,

V.1.3. İLKELER

• PLANLAMA KAPSAMINDA KALAN ALANLARDA MÜNFERİT UYGULAMALAR YERİNE

MÜMKÜN OLDUĞUNCA BÜTÜNCÜL, BİRBİRİYLE ENTEGRE VE TAMAMLAYICI, EŞ
ZAMANLI GERÇEKLEŞEN PLAN KARARLARI ÜRETİLEREK ALANININ SOSYAL, EKONOMİK,
KÜLTÜREL VE MEKÂNSAL AÇIDAN KOORDİNELİ BİR ŞEKİLDE GELİŞMESİ SAĞLANACAKTIR.
• TARİHÎ ALANIN VARLIK DEĞERLERİNE OLUMSUZ ETKİLERDE BULUNMADAN, ZİYARETÇİ
MEMNUNİYETİNİ AZALTMADAN VE ALANDA YAŞAYAN NÜFUSUN EKONOMİK
KAZANIMLARI VE KÜLTÜREL DEĞERLERİ ÜZERİNDE İSTENMEYEN ETKİYE NEDEN
OLMADAN, ALANIN SOSYAL, KÜLTÜREL, MEKÂNSAL, EKONOMİK VE EKOLOJİK TAŞIMA
EŞİKLERİNİ ZORLAMAYAN KORUMA VE KULLANMA DENGESİNİ DE GÖZETEN MEKÂNSAL
KULLANIM KARARLARI GELİŞTİRİLECEKTİR.
• PLANLAMA ALANINDA YAŞANABİLİR BİR ÇEVRENİN OLUŞUMUNA VE YERLEŞME
ALANLARININ YAŞAM KALİTESİ YÜKSEK, GEREKLİ STANDARTLARA SAHİP BİR YAPIDA
OLMASINA İMKÂN SAĞLAYACAK ALT ÖLÇEKLİ PLANLAMA KARARLARI ÜRETİLECEKTİR.
• PLANLAMA, UYGULAMA, İZLEME-DEĞERLENDİRME AŞAMALARININ TÜMÜNDE KAMU
KURUMLARI, YEREL YÖNETİMLER, SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI, MESLEK ODALARI,
ÜNİVERSİTE, ALANDA YAŞAYAN YEREL TOPLUM GİBİ ULUSAL VE ULUSLARARASI
PAYDAŞLARININ İŞBİRLİĞİ VE EŞGÜDÜMÜ SAĞLANACAK VE KAYNAK ETKİNLİĞİNİ
ARTIRACAK UYGULAMA PROGRAMLARI OLUŞTURULACAKTIR. BU ÇALIŞMALARI
KOORDİNE EDECEK VE TARİHÎ ALANI YÖNETECEK OLAN TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞININ
YÖNETSEL YETERLİLİĞİNİN DE ARTTIRILMASI SAĞLANACAKTIR.
• TARİHÎ ALAN GENELİNDE GEÇMİŞTE YAPILMIŞ OLAN UYGULAMALAR VEYA PLAN

16
 KAPSAMINDA YAPILMASI ÖNGÖRÜLENLER DIŞINDA YAPILMASI PLANLANACAK OLAN
MEKÂNSAL MÜDAHALELERİN KÜLTÜREL MİRAS ETKİ DEĞERLENDİRMESİ YAPILACAK VE
GEREKLİ DURUMLARDA RESTORASYON VE İYİLEŞTİRME STRATEJİLERİ VE/VEYA
UYGULAMALARI GELİŞTİRİLECEKTİR.
• TARİHÎ ALAN PLANI KARARLARI İLE UYUMSUZ KAÇAK VE DÜZENSİZ YAPILAŞMA İLGİLİ
MEVZUAT GEREĞİ KALDIRILACAK VE KORUNMASI GEREKLİ TARİHİ, DOĞAL, EKOLOJİK,
KÜLTÜREL VE PEYZAJ ÖGELERİNE OLUMSUZ ETKİDE BULUNAN UYGULAMALAR
ÖNLENECEKTİR.
PLAN DEĞİŞİKLİĞİ ONAMA SINIRI

• FARKLI KAMU KURUM VE KURULUŞLARI TARAFINDAN YÜRÜTÜLEN SULAK ALAN

YÖNETİM PLANI, ORMAN AMENAJMAN PLANI, MERA ISLAH PROJESİ, OTLATMA PLANI,
TARIM MASTER PLANI, SU MASTER PLANI, EKOLOJİK TEMELLİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA
PROJESİ, KARASAL VE İÇ SU EKOSİSTEMİ ENVANTER ÇALIŞMASI BENZERİ ÇALIŞMALARA
TEKNİK VE YÖNLENDİRİCİ DESTEK SAĞLANACAKTIR.
• TARİHÎ ALANDA EKO-TURİZM, DOĞA TURİZMİ, KUŞ GÖZLEM TURİZMİ GİBİ ALTERNATİF
TURİZM TÜRLERİ TANIMLANARAK MEKÂNSAL PLANLAMA ÇALIŞMALARI
TAMAMLANACAK VE UYGULAMA PROJELERİ GELİŞTİRİLECEKTİR.
• PLAN KAPSAMINDA KALAN ALANLARDA, ARAZİ KULLANIMI VE YAPILAŞMANIN PLAN,
FEN, SANAT, SAĞLIK VE ÇEVRE ŞARTLARINA UYGUN OLARAK OLUŞMASI TEMİN EDİLECEK
VE BU ALANLARDA AFETLERDEN KAYNAKLANAN ETKİLER AZALTILACAKTIR.
• TARİHİ, DOĞAL, ARKEOLOJİK VE KÜLTÜREL ÖGELERİN "VARLIK" DEĞERLERİNİN
KORUNMASI YÖNÜNDE POLİTİKALAR DESTEKLENMELİ VE BU VARLIKLARI EKONOMİK
YARAR ELDE ETMENİN "KAYNAK"LARI OLARAK GÖREN YAKLAŞIMLAR TERK EDİLMELİDİR.
• TARİHÎ ALANIN MİRAS DEĞERLERİ İLE YAKIN İLİŞKİDE OLMASINA RAĞMEN TARİHÎ ALAN
SINIRLARI İÇERİSİNDE KALMAYAN ANCAK TARİHİ (ÇANAKKALE SAVAŞLARI), KÜLTÜREL
VE DOĞAL MİRAS UNSURLARI NEDENİYLE TARİHÎ ALAN İLE İLİŞKİLİ ANADOLU YAKASINDA
VE GELİBOLU YARIMADASINDA BULUNAN ÇANAKKALE SAVAŞLARI İLE İLGİLİ DİĞER
ALANLAR, TROYA MİLLİ PARKI, SAROS KÖRFEZİ, ÇANAKKALE BOĞAZI, BOZCAADA VE
GÖKÇEADA İLE OLAN İLİŞKİLERİ GÜÇLENDİRECEK PLANLAMA KARARLARI
GELİŞTİRİLEREK, BU ALANLARIN KORUNMASINDAN VE YÖNETİLMESİNDEN SORUMLU
KURUMLARLA İŞBİRLİĞİ SAĞLANACAKTIR.
• TARİHÎ ALANIN KİMLİĞİNİ OLUŞTURAN UNSURLARIN ÖZGÜNLÜĞÜ VE BÜTÜNLÜĞÜ

17
 KORUNACAKTIR.
• TARİHÎ ALAN YERLEŞİM YERLERİNİN KENTSEL VE KIRSAL YERLEŞİM YERİ ÖZELLİKLERİ,
YEREL MİMARİ YAPI, MEKÂNSAL KARAKTER ANALİZLERİ YAPILARAK, ALANIN KİMLİĞİNİ
OLUŞTURAN VE GELİŞTİREN UYGULAMALARA ÖNCELİK VERİLECEKTİR.
• TARİHİ VE KÜLTÜREL MİRASIN TÜM BİÇİMLERİ VE TÜM TARİHSEL DÖNEMLERİYLE
KORUNMASI VE HER TÜRLÜ BİLİMSEL ÇALIŞMADA, KORUMA VE RESTORASYON
MÜDAHALELERİNDE TARİHİ VE KÜLTÜREL MİRASIN DOĞRU KAYNAKLARCA BELİRLENMİŞ
ÖZGÜNLÜK DEĞERİNİN KORUNMASINA ÖNEM VERİLECEKTİR.
• TARİHİ VE KÜLTÜREL MİRASIN ÖZGÜNLÜĞÜ DİSİPLİNLER ARASI İŞBİRLİĞİ SAĞLANARAK
DEĞERLENDİRİLMESİ, ULAŞILABİLİR BİLGİ VE UZMANLIKLARDAN YARARLANILARAK
ÖZGÜN DEĞERLERİN TEMSİL ETTİĞİ KÜLTÜRÜN KORUNMASI, VARLIKLARIN ÖZGÜN
DURUMLARI BELGELENEREK VARLIĞIN ÖZGÜNLÜK DURUMU DEĞİŞEN DEĞER VE
KOŞULLAR IŞIĞINDA GÜNCELLEŞTİRİLMESİ SAĞLANACAKTIR.
• MİRAS ÖGELERİNİN DOĞASINI, ÖZELLİKLERİNİ, ANLAMINI VE TARİHİNİ TANIMAYA
OLANAK VEREN ANITSAL, YAZILI, SÖZLÜ VE SİMGESEL TÜM KAYNAKLAR KAYIT ALTINA
ALINACAKTIR.
• TARİHİ VE KÜLTÜREL VARLIKLARIN ANLAMLARI VE TARİHİ BELGELENMELİ,
KORUNMALARI SAĞLANARAK GEREKTİĞİ DURUMLARDA RESTORE EDİLEREK
DEĞERLENDİRİLMELİDİR. MİRAS ÖGELERİNİN KORUNMASINDA VE ONARILMASINDA;
VARLIĞIN SANATSAL ÖZELLİKLERİ VE TARİHSEL BİR BELGE OLMA NİTELİKLERİ
KORUMALIDIR. KÜLTÜR VARLIĞININ ONARIMI SÜRECİNDE VARLIĞIN ESTETİK VE TARİHİ
DEĞERLERİ KORUNMALI, ONARIMIN ÖZGÜN MALZEME VE GÜVENİLİR BELGELERE BAĞLI
OLARAK YAPILMASI SAĞLANMALIDIR.
• MİRAS ÖGELERİNE EVRENSEL ÖLÇEKTE SAYGI GÖSTERİLMESİ SAĞLANMALI VE MİRASIN
KORUNMASI SÜRECİNDE ULUSAL VE ULUSLARARASI İŞBİRLİKLERİ GELİŞTİRMELİDİR.
• TARİHİ, KÜLTÜREL VE DOĞAL MİRASIN KORUNMASI, BAKIMI VE GELECEK KUŞAKLARA
AKTARILMASI SÜRECİNDE, MİRAS ÖGELERİNİN İNCELENMESİNE VE KORUNMASINA
YARDIMCI OLABİLECEK BÜTÜN BİLİM VE TEKNİKLERDEN YARARLANILMALI VE
KORUMANIN KALICI VE SÜREKLİ OLMASI SAĞLANMALIDIR.
• KÜLTÜR VARLIKLARININ İÇERİSİNDE YER ALDIĞI GELENEKSEL DOKU İLE BİRLİKTE
KORUNMASI SAĞLANMALI, VARLIĞIN KORUNMASINA YARDIMCI OLABİLECEK YARARLI

18
 TOPLUMSAL AMAÇLAR İÇİN KULLANILMASI SÜRECİNDE YAPININ PLANI, BEZEMELERİ,
MOTİFLERİ GİBİ ÖZGÜN DEĞERLERİNİN DEĞİŞTİRİLMEMESİ KOŞULUYLA
İŞLEVLENDİRİLMESİNE İZİN VERİLMELİDİR.
• KÜLTÜR VARLIKLARININ TANIKLIK ETTİĞİ TARİHİN VE İÇİNDE BULUNDUĞU ORTAMIN
AYRILMAZ BİR PARÇASI OLDUĞU DİKKATE ALINARAK, KÜLTÜR VARLIĞININ TÜMÜNÜN,
YA DA BİR PARÇASININ BAŞKA BİR YERE TAŞINMASINA KÜLTÜR VARLIĞININ KORUNMASI
BUNU GEREKTİRDİĞİ YA DA ÇOK ÖNEMLİ ULUSAL VEYA ULUSLARARASI ÇIKARLARIN
BULUNDUĞU DURUMLAR DIŞINDA İZİN VERİLMEMELİDİR.
• ALANDAKİ VARLIKLARIN KORUNMASI KONUSUNDA KATILIMCI YÖNTEMLER
BENİMSENMELİ, KURUMLARARASI KOORDİNASYON VE İŞBİRLİKLERİ SAĞLANARAK
HALKIN KORUMA BİLİNCİ GELİŞTİRİLMELİDİR.
• TARİHÎ ALANIN EKOLOJİK DENGESİ VE BİO-ÇEŞİTLİLİĞİ KORUNARAK DEVAMLILIĞI
SAĞLANMALI, FLORA VE FAUNA KAYIT ALTINA ALINARAK KORUNMALIDIR. BU
KAPSAMDA, TARİHÎ ALANIN DOĞAL ALANLARI, ÇEVRESEL DEĞERLERİ, TARIM VE ORMAN
ALANLARININ KORUNMASI SAĞLANMALIDIR.
• DOĞAL ALANLAR VE SULAK ALANLARDA BULUNAN AĞAÇLARIN, ÇALILARIN, SAZLIKLARIN
VE BİTKİ ÖRTÜSÜNÜN TAHRİP EDİLMESİ, YAKILMASI VE KESİLMESİ ENGELLENMELİDİR.
• TARİHÎ ALANI ZİYARET EDENLERİN ALANLA İLGİLİ EN GENİŞ VE DOĞRU BİLGİYE
ULAŞABİLMESİ SAĞLANMALI, ZİYARETÇİLERİN YAŞ GRUPLARINA UYGUN ANLATIM
TEKNİKLERİ GELİŞTİRİLMELİDİR.
• SOMUT VE SOMUT OLMAYAN KÜLTÜREL MİRASIN ENVANTERİ ÇIKARILMALI,
ULUSLARARASI STANDARTLAR ÇERÇEVESİNDE KAYIT ALTINA ALINMALIDIR.
• UNESCO VE BENZERİ ULUSLARARASI KURULUŞLARLA OLAN İŞBİRLİKLERİ GELİŞTİRİLMELİ,
ULUSAL VE ULUSLARARASI KAYNAKLARA ERİŞİM ARTTIRILMALIDIR.
• TARİHÎ ALANDAN GÖÇÜN ÖNLENMESİ, SOSYAL VE EKONOMİK YAŞAM SEVİYESİNİN
İYİLEŞTİRİLMESİ AMACIYLA TARİHÎ ALANIN TÜM VARLIK DEĞERLERİNİN KORUNMASI
YAKLAŞIMI İLE UYUMLU KALKINMA MODELİ GELİŞTİRİLECEKTİR.
• TARİHÎ ALANIN EVRENSEL DEĞERLERİNİN KORUNMASINDAN YOLA ÇIKAN, KİMLİKLİ VE
SÜRDÜRÜLEBİLİR BİR YEREL KALKINMA MODELİ GELİŞTİRİLMELİ VE BU KAPSAMDA GAZİ
KÖYLER HALKININ KALKINDIRILMASINA YÖNELİK FAALİYETLER BELİRLENEREK, KATILIMCI
YÖNTEMLERLE UYGULAMA PROGRAMLARI OLUŞTURULMALIDIR.

19
• TARİHİ, ARKEOLOJİK, KÜLTÜREL VE DOĞAL DEĞERLERİN KORUNMASINA ÖNCELİK
VEREN YEREL TOPLUMSAL KALKINMA BİLİNCİ GELİŞTİRİLMELİDİR.
• KIRSAL YERLEŞİM BİRİMLERİNDE SÜRDÜRÜLEN GELİR GETİRİCİ EKONOMİK FAALİYETLER
ÇEŞİTLENDİRİLMELİ VE TARİHÎ ALAN KÖYLERİNİN ALANDA GERÇEKLEŞEN EKONOMİK
AKTİVİTELERİNDEN AZAMİ ÖLÇÜDE YARARLANMASI SAĞLANMALIDIR.
• TARİHÎ ALANDA GERÇEKLEŞTİRİLEN VE PLAN KARARLARI DOĞRULTUSUNDA
GERÇEKLEŞTİRİLECEK OLAN TARIM, SANAYİ, TURİZM VE HİZMETLER SEKTÖRLERİNE AİT
EKONOMİK AKTİVİTELERİN ALANIN TAŞIMA KAPASİTELERİ DİKKATE ALINARAK
GELİŞMESİ SAĞLANACAKTIR.
• TARİHÎ ALANDA DEVAM ETTİRİLMESİ PLANLANAN BİTKİSEL ÜRETİM, HAYVANCILIK VE
DİĞER EKONOMİK AKTİVİTELERİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİNİ SAĞLAMAK AMACI İLE BİRLİK
VE/VEYA KOOPERATİF TARZI ÖRGÜTLENMELERİN KURULMASI DESTEKLENECEKTİR.
• TARIM SEKTÖRÜNDE ÖRGÜTLENME DÜZEYİ ARTIRILACAK, ALAN İLE UYUMLU ÜRÜN
ÇEŞİTLİLİĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ DESTEKLENECEK, TARIMSAL ÜRETİM VE PAZARLAMA
AŞAMALARINDA İLGİLİ KURUMLARLA İŞBİRLİKLERİ GELİŞTİRİLECEKTİR.
• TURİZM SEKTÖRÜNDE BÜTÜNCÜL POLİTİKA PLANLAMASI GELİŞTİRİLECEK, GELİŞME
EĞİLİMLERİ YÖNLENDİRİLECEK, ALANIN VARLIK DEĞERLERİ VE TAŞIMA KAPASİTESİ
GÖZETİLEREK SEKTÖRDEN ELDE EDİLEN GELİRİN DENGELİ BİR BİÇİMDE ARTIRILMASI
SAĞLANACAKTIR.
• ZİYARETÇİ GÜZERGÂHLARI MİRAS ÖGELERİ VE KIRSAL YERLEŞİMLERLE İLİŞKİLİ BİR
BİÇİMDE KURGULANARAK YEREL TOPLUMUN TURİZMDEN ELDE ETTİĞİ GELİRİN
ARTIRILMASI DESTEKLENECEKTİR.
• KİRLETİCİ NİTELİKTE OLMAYAN VE ALANIN DEĞERLERİ İLE UYUMLU SANAYİ VE İMALAT
SEKTÖRÜ DESTEKLENEREK, ALANIN MEKÂNSAL, TOPLUMSAL, ÇEVRESEL VE İKTİSADİ
TAŞIMA EŞİKLERİ VE ALANIN TÜM VARLIK DEĞERLERİNİN KORUNDUĞU İKTİSADİ SEKTÖR
YAPILANMASI GELİŞTİRİLECEKTİR.
• ORGANİK TARIM VE İYİ TARIM UYGULAMALARI GELİŞTİRİLECEK, DESTEKLER
KONUSUNDA BİLİNÇLENDİRME ÇALIŞMALARI YÜRÜTÜLEREK TARİHÎ ALANDA ÜRETİLEN
TARIMSAL ÜRÜNLERİN KATMA DEĞERİ YÜKSEK, COĞRAFİ İŞARETE SAHİP, MARKALARIN
OLUŞTURULMASI KONUSUNDA DESTEKLER VERİLECEKTİR.
• TARİHÎ ALAN İÇİN BÖLGESEL, YEREL VE KIRSAL ÖLÇEĞE REFERANSLI EKONOMİK

20
 KALKINMA PROGRAMI HAZIRLANARAK, KIRSAL ALANA YÖNELİK VE KALKINMA
PROGRAMINCA BELİRLENEN MESLEKİ EĞİTİM PROGRAMLARININ UYGULANMASI
DESTEKLENECEKTİR.
• TARİHÎ ALANDA ZİYARETÇİYE YÖNELİK ALANIN TARİHSEL, DOĞAL, ARKEOLOJİK VE
KÜLTÜREL YAPISI İLE UYUMLU HEDİYELİK EŞYA SEKTÖRÜ GELİŞTİRİLEREK, GELENEKSEL
EL SANATLARININ VE ZANAATKÂRLARIN HEDİYELİK EŞYA SEKTÖRÜNE KALİTELİ
ÜRÜNLERLE GİRMELERİNİ SAĞLAYABİLECEK SANATSAL TASARIM DESTEKLERİ
GELİŞTİRİLECEKTİR.
• KIRSAL YERLEŞİM BİRİMLERİNDE EV PANSİYONCULUĞU DESTEKLENECEKTİR.
• TARİHÎ ALAN İÇERİSİNDE SUNULAN HİZMETİN KALİTESİNİ ARTTIRMAK AMACI İLE OTEL,
MOTEL, EV PANSİYONCULUĞU, ULAŞIM (TAKSİ, TOPLU TAŞIM), YİYECEK-İÇECEK HİZMET
SEKTÖRÜNDE ÇALIŞAN MEVCUT İŞGÜCÜNÜN NİTELİĞİNİ ARTIRACAK MESLEKİ
EĞİTİMLERİN VERİLMESİ DESTEKLENECEKTİR.
• REHBERLİK, KILAVUZLUK VE TURİZM DANIŞMANLIĞI KONULARINDA ZİYARETÇİYE
SUNULAN HİZMETİN KALİTESİ ARTTIRILACAKTIR.
• TARİHÎ ALANIN TURİZM ÇEŞİTLİLİĞİ ARTTIRILARAK ZİYARET VE KONAKLAMA SÜRELERİ
UZATILACAK, KONAKLAMA ALANLARININ TARİH, KÜLTÜR, DOĞA VE DENİZ ROTALARIYLA
OLAN İLİŞKİSİ KURGULANARAK TURİZM GELİRLERİNİN ARTTIRILMASI SAĞLANACAKTIR.
• TARİHÎ ALANDA FAALİYET GÖSTEREN KONAKLAMA TESİSLERİNDE VE FAALİYETE
GEÇMESİ PLANLANAN ZİYARETÇİ KARŞILAMA MERKEZLERİNDE YERLİ VE YABANCI
TURİSTLERE UYGULANMAK ÜZERE MEMNUNİYET VE BEKLENTİ ÖLÇEN ANKETLER
HAZIRLANARAK, UYGULANACAK VE DEĞERLENDİRİLEREK ZİYARETÇİLERİN
BEKLENTİLERİNİ KARŞILAMAYA VE MEMNUNİYETİNİ ARTTIRMAYA YÖNELİK YENİ
POLİTİKALAR BELİRLENECEKTİR.
• ECEABAT İLÇE MERKEZİ TARİHÎ ALANIN BÖLGESEL HİZMET ODAĞI OLARAK
GELİŞTİRİLECEKTİR.
• TARİHÎ ALAN İÇERİSİNDE YER ALAN YERLEŞİM ALANLARININ MEKÂN VE YAŞAM KALİTESİ
ARTTIRILACAK VE YERLEŞİM ALANLARININ HİZMET AÇIKLARI KAPATILACAKTIR.
• KIRSAL ALANDA YAŞAYAN NÜFUSUN YAŞAM REFAHI ARTTIRILARAK GENÇ NÜFUSUN
KIRSAL ALANDA YAŞAMAYI TERCİH ETMESİ SAĞLANACAKTIR.
• TARİHÎ ALAN BÜTÜNÜNE YÖNELİK OLARAK AYRI AYRI HAZIRLANACAK OLAN KIRSAL

21
 ALANLAR UYGULAMA REHBERİ, KENTSEL ALANLAR UYGULAMA REHBERİ VE TARİHÎ
ALANLAR UYGULAMA REHBERLERİNE UYGUN MEKÂNSAL GELİŞME SAĞLANACAK VE
REHBERLERİN UYGULAMA ETKİNLİKLERİ ARTTIRILACAKTIR.
• TARİHÎ ALANDA YAPILMASI ÖNGÖRÜLEN YAPI VE TESİSLER, YAPILAŞMA ŞARTLARI İLE
KORUNMASI GEREKLİ TAŞINMAZ KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARINA YÖNELİK YAPILACAK
PROJE, UYGULAMA, İŞ VE İŞLEMLERİN TARİHÎ ALAN PLANI KARARLARINA UYGUNLUĞU
SAĞLANACAKTIR.
• TARİHÎ ALANDA ANITSAL VE MEKÂNSAL DÜZENLEMELERİN YAPILMASINA YÖNELİK
ESASLAR; ALANIN DÜNYA MİRAS ALANI OLDUĞU VE İSTİSNAİ EVRENSEL DEĞERLERİNİN
BÜTÜNLÜĞÜ VE ÖZGÜNLÜĞÜ GÖZETİLEREK BELİRLENECEKTİR.
• TARİHÎ ALANDA BULUNAN HER TÜRLÜ YAPILAŞMANIN ENVANTERİ ÇIKARILARAK,
YAPILARIN KULLANIMININ DENETİMİ İÇİN ETKİN, ŞEFFAF VE KATILIMCI BİR İZLEME
PLATFORMU OLUŞTURULACAKTIR.
• PLANLAMA ALANINDA YER ALAN İÇME VE KULLANMA SULARI İLE SULAK ALANLARIN
KORUNMASI SAĞLANACAK VE TARİHÎ ALANDAKİ SU KAYNAKLARININ KITLIĞI, VERİMLİ
KULLANILMASININ ÖNEMİ, SU TASARRUF YÖNTEMLERİ HAKKINDA ALANDA YAŞAYAN
TOPLUM BİLGİLENDİRİLEREK, SUYUN ETKİN YÖNETİMİ SAĞLANACAKTIR.
• TARİHÎ ALANIN MEVCUT ÇEVRE SORUNLARINA ÇÖZÜM ÜRETEN, OLASI ÇEVRESEL
SORUNLARA ÖNLEYİCİ TEDBİRLER ALAN PLAN KARARLARI GELİŞTİRİLECEKTİR.
• TARİHÎ ALANDA KORUMA AMAÇLI İMAR PLANLARI KAPSAMINDA SOKAK
SAĞLIKLAŞTIRMA, RESTORASYON-RESTİTÜSYON FAALİYETLERİNİN SÜRDÜRÜLECEĞİ
ALANLAR VE YAPILAR BELİRLENEREK SÜRDÜRÜLECEK FAALİYETLER ETAPLANACAKTIR.
• TARİHÎ ALAN COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ KURULARAK, SU KAYNAKLARI, KİRLETİCİLER, KATI
ATIK TOPLAMA ALANLARI, İÇME SUYU DAĞITIM ŞEBEKELERİ, ARITMA TESİSLERİ, ÖLÇÜM
DEĞERLERİ, KORUMA ALANLARI VB. BİLGİLER SÜREKLİ GÜNCELLENECEKTİR.
• TARİHÎ ALANDA YENİLENEBİLİR VE TEMİZ ENERJİ KAYNAKLARININ KULLANIMI
YAYGINLAŞTIRILACAKTIR.
• ÇEVRE SORUNLARININ YOĞUNLAŞMIŞ OLDUĞU ALANLAR BELİRLENEREK, ÖNCELİKLİ
BÖLGELERDE GERİ KAZANIM, ONARIM EYLEM PLANLARI HAZIRLANACAKTIR.
• KATI ATIKLARIN KAYNAĞINDA AYRIŞTIRILMASI SAĞLANACAKTIR.
• KAMUSAL YAPILARIN ENERJİ TALEPLERİNİ VE KARBON EMİSYONLARINI DÜZENLİ BİR

22
 BİÇİMDE AZALTMAK, TOPLU TAŞIM VE HİZMET ARAÇLARINDA EMİSYON SEVİYESİ
DÜŞÜK ÇEVRE DOSTU KÜÇÜK MOTOR HACİMLİ, YAKIT PİLLİ VEYA ELEKTRİKLİ HİBRİT
ARAÇ SAYISININ KADEMELİ BİR BİÇİMDE ARTTIRILMASI SAĞLANACAKTIR.
• YAĞMUR SULARININ TOPLANMASI VE YENİDEN KULLANIMINA YÖNELİK PROJELER
GELİŞTİRİLECEK VE ARITMA SULARININ SULAMA AMAÇLI KULLANIMINA YÖNELİK
PROJELER DESTEKLENECEKTİR.
• KIRSAL YERLEŞİMLERİN ALTYAPISI DESTEKLENECEK VE ATIK SUYUN ÇEVRESEL KİRLİLİĞE
YOL AÇMAYACAK BİR BİÇİMDE BERTARAF EDİLMESİ SAĞLANACAKTIR.
• TARİHÎ ALAN, ATIK YÖNETİMİ ANA PLANI HAZIRLANARAK ECEABAT İLÇESİNİN VE KIRSAL
YERLEŞİMLERİN MEVCUT DÜZENSİZ DEPOLAMA SAHALARI ISLAH EDİLECEKTİR.
• TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇERİSİNDEKİ KIYILAR, DERE YATAKLARI VE SULAK ALANLARDAN
KUM, ÇAKIL VB. MALZEME ALIMI YASAKLANACAKTIR.
• TARİHÎ ALANIN ENGELSİZ HALE GETİRİLMESİNE YÖNELİK DÜZENLEMELER YAPILARAK
ALANIN ENGELLİLER TARAFINDAN ZİYARET EDEBİLİRLİKLERİ ARTTIRILACAK, TARİHÎ
ALANIN ENGELLİ DOSTU MEKÂN OLARAK GELİŞTİRİLMESİNE YÖNELİK AYRINTILI BİR
EYLEM PLANI HAZIRLANACAKTIR.
• TARİHÎ ALANDAKİ TRANSİT TRAFİĞİN VE ÖZEL ARAÇ KULLANIMININ AZALTILMASINA
YÖNELİK POLİTİKALAR DESTEKLENEREK, TRANSİT TRAFİĞİN ZİYARETÇİ TRAFİĞİNDEN VE
ALANDA YAŞAYAN NÜFUSUN YARATTIĞI TRAFİKTEN AYRIŞTIRILMASI SAĞLANACAKTIR.
• ULAŞIM BAĞLANTILARININ VE HİZMETLERİNİN ALANDAKİ; ARKEOLOJİK, DOĞAL, TARİHÎ
ALANLARA VE DOĞAL HAYATA ZARAR VERMEYECEK BİR BİÇİMDE DÜZENLENMESİ
SAĞLANACAKTIR.
• ULAŞIM AĞLARI KADEMELENDİRİLECEK VE ULAŞIM TÜRLERİ ARASINDA ENTEGRASYON
SAĞLANACAKTIR.
• MOTORLU TAŞITLAR TARAFINDAN SALINAN SERA GAZI EMİSYONU, HAVA KİRLİLİĞİ GİBİ
MİRAS UNSURLARINA ZARAR VERİCİ ETKİLERİ AZALTICI ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
KAPSAMINDA, ÇEVRE DOSTU, ALTERNATİF ULAŞIM TÜRLERİ GELİŞTİRİLECEKTİR.
• TARİHÎ ALAN İÇERİSİNDE TRANSİT TRAFİK HARİCİNDEKİ ÖZEL ARAÇLA GERÇEKLEŞEN
TRAFİĞİN TOPLAM TAŞIMACILIK İÇİNDEKİ PAYININ AZALTILMASI, ALTERNATİF ULAŞIM
TÜRLERİNİN GELİŞTİRİLMESİNE YÖNELİK BİSİKLET YOLU, YAYA YOLU UYGULAMALARI
YAYGINLAŞTIRILACAK VE BİSİKLET, YAYA, DENİZ ULAŞIMI VE TOPLU TAŞIMA

23
 SİSTEMLERİNİN TOPLAM TRAFİK İÇERİSİNDEKİ PAYI ARTIRILACAKTIR.
• TARİHÎ ALANDA ZİYARETÇİ GÜZERGÂHLARINDA ÖZEL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN
TRAFİĞİN AZALTILMASI, TOPLU TAŞIMA SİSTEMLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ, DENİZ YOLU VE
KARAYOLU ULAŞIMI İLE ALANA GELEN ZİYARETÇİLERİN ALTERNATİF ULAŞIM
TÜRLERİNDEN YARARLANABİLMESİ İÇİN PARK ET-BİN UYGULAMALARI İÇİN ARAÇ PARK
ALANLARI PLANLANARAK UYGULAMAYA GEÇİRİLECEK, BELİRLENEN BAĞLANTI
NOKTALARINA ENTEGRE BİSİKLET YOLLARI VE BİSİKLET PARK ALANLARI
OLUŞTURULACAKTIR.
• ULAŞIM BAĞLANTILARININ VE ULAŞIM ALTYAPISININ KALİTESİNİN ARTIRILMASINA
YÖNELİK ÇALIŞMALAR YÜRÜTÜLECEKTİR.
• YOL GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI VE YOĞUN OLARAK ZİYARET EDİLEN MİRAS
ALANLARINDA OLUŞAN ULAŞIM SORUNLARININ ÖNLENMESİNE YÖNELİK
UYGULAMALAR GELİŞTİRİLECEKTİR.
• ULAŞIM BAĞLANTILARI VE HİZMETLERİNİN ZİYARETÇİLERİN FARKLILIKLARI DİKKATE
ALINARAK (YAŞ GRUBU, GELİR DÜZEYİ, ENGEL DURUMU) DÜZENLENMESİ VE KONFORLU
ERİŞİM OLANAKLARININ ARTTIRILMASI KONUSUNDA ÇALIŞMALAR YÜRÜTÜLECEKTİR.
• TARİHÎ ALANDA OLUŞTURULMASI ÖNGÖRÜLEN ULAŞIM SİSTEMİNE YÖNELİK
DÜZENLEMELER ZİYARET EDİLEN ALANLARIN TAŞIMA KAPASİTELERİ GÖZETİLEREK
GELİŞTİRİLECEKTİR.
• TARİHÎ ALANIN ULAŞIM YOLLARI TRANSİT ULAŞIM, KIRSAL ALAN BAĞLANTI YOLLARI,
BİSİKLET YOLLARI, YAYA AKSLARI, ZİYARETÇİ ROTALARI, DOĞA YÜRÜYÜŞ YOLLARI VB.
BİÇİMDE AYRIŞTIRILARAK KADEMELENDİRİLMESİ VE ULAŞIM YOLLARININ TASARIM
İLKELERİNİN KULLANICI YOĞUNLUKLARI VE NİTELİKLERİ GÖZETİLEREK BELİRLENMESİ
SAĞLANACAKTIR.
• TARİHÎ ALANA GİRİŞ YAPAN VE ALANDAN AYRILAN ARAÇ SAYILARI DÜZENLİ BİR BİÇİMDE
TESPİT EDİLECEK VE ZİYARETÇİ SAYISI, ZİYARET NOKTALARI DA DİKKATE ALINARAK YIL
BOYU KAYIT ALTINA ALINACAKTIR.
• TARİHÎ ALAN İÇERİSİNDE YER ALAN YERLEŞİM ALANLARININ AFET RİSKLERİ EN AZA
İNDİRİLECEK, KENTSEL VE KIRSAL YERLEŞİM ALANLARINDA GÜVENLİ YERLEŞMELER VE
DEPREME DAYANIKLI YAPILAŞMA SAĞLANACAKTIR.
• BİRÇOK VARLIK DEĞERİNİ İÇEREN ALANDA, KAPSAYICI VE BÜTÜNCÜL RİSK AZALTMA,

24
 SAKINIM VE KORUMA STRATEJİSİ GELİŞTİRİLECEK, RİSK TANIMI TAŞINABİLİR VE
TAŞINMAZ MİRAS İÇİN BİR BÜTÜN OLARAK ELE ALINACAKTIR.
• TARİHÎ ALANIN KARŞI KARŞIYA KALABİLECEĞİ RİSKLERİN BELİRLENMESİ AMACIYLA
(JEOLOJİK, JEOFİZİK, JEOTEKNİK, DENİZ BİLİMLERİ VB.) BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR VE
ETÜTLER HAZIRLANACAKTIR.
• KENTSEL VE KIRSAL ALANLARDA FAALİYET GÖSTEREN OKUL, HASTANE, SAĞLIK OCAĞI,
MÜZE, ZİYARETÇİ MERKEZİ GİBİ ORTAK KAMUSAL YAPILARIN BİNA KİMLİK KARTLARI
ÇIKARILARAK, GEREKLİ GÖRÜLENLERİN GÜÇLENDİRİLMESİNE YÖNELİK ÇALIŞMALARIN
YAPILMASI KONUSUNDA İLGİLİ KURUMLARLA İŞBİRLİĞİ SAĞLANACAKTIR.
• TARİHÎ ALANDA YÜKSEK RİSK TAŞIDIĞI TESPİT EDİLEN YAPILAR İÇİN İLGİLİ KURUMLARLA
İŞBİRLİĞİ SAĞLANARAK GEREKLİ ÖNLEMLER ALINACAKTIR.
• TARİHİ VE KÜLTÜREL MİRAS ALANLARININ AFET RİSKLERİNDEN KORUNMASI
KAPSAMINDA, BU ALANLARIN RİSK GRUPLARININ TESPİT EDİLMESİ, ENVANTERİNİN
ÇIKARILMASI VE GEREKLİ OLANLARIN GÜÇLENDİRİLME YÖNTEMLERİNİN
BELİRLENMESİNDE İLGİLİ KURUMLARLA İŞBİRLİKLERİ GELİŞTİRİLECEKTİR.
• TARİHİ YAPILARIN ONARIM VE GÜÇLENDİRME UYGULAMALARINDA UYULMASI
GEREKEN ULUSAL MEVZUAT VE ULUSLARARASI KURALLARA UYGUN YÖNTEM, TASARIM
VE İMALAT ESASLARININ GELİŞTİRİLMESİ KONUSUNDA İLGİLİ KURUMLARLA İŞBİRLİKLERİ
GELİŞTİRİLECEKTİR.
• TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇERİSİNDE BULUNAN KÖPRÜ, TÜNEL, ANA ULAŞIM ARTERLERİ
BAŞTA OLMAK ÜZERE, KENTSEL TEKNİK ALTYAPI, ELEKTRİK, DOĞALGAZ VB. İLETİM
HATLARININ AFET GÜVENLİ HALE GETİRİLMESİ İÇİN GEREKLİ ETÜT, ANALİZ VE İNCELEME
RAPORLARININ HAZIRLANMASI KONUSUNDA İLGİLİ KURUMLARLA İŞBİRLİĞİ
GELİŞTİRİLECEKTİR.
• DEPREM VE AFETLER KONUSUNDA, AFET ÖNCESİ, AFET SIRASI VE AFET SONRASINDA
YAPILACAKLARI AÇIKLAYAN EĞİTİM VE BİLGİLENDİRME ÇALIŞMALARI PERİYODİK
OLARAK SÜRDÜRÜLECEKTİR.
• TARİHÎ ALAN BÜTÜNÜNDE RİSKLERE YÖNELİK HIZLI VE ETKİN MÜDAHALE SÜREÇLERİ
GELİŞTİRİLECEK, MERKEZİ VE YEREL DÜZEYDE HABERLEŞME, ACİL DURUM ÇAĞRI VE
BİLGİ İLETİŞİM SİSTEMLERİNE YÖNELİK ALT YAPININ PERİYODİK OLARAK BAKIM VE
ONARIMI SAĞLANARAK ACİL MÜDAHALE-YARDIM SENARYOLARI GELİŞTİRİLECEKTİR.

25
• ÇEVRESEL RİSKLERİN ÖNLENMESİNİN SAĞLANMASI, TOPRAK, SU, HAVA, GÜRÜLTÜ VE
KOKU KİRLİLİĞİNİN ENGELLENMESİ, ATIK TOPLAMA, DEPOLAMA VE BERTARAF
YÖNTEMLERİNİ İÇEREN ATIK YÖNETİMİNİN ETKİLEŞTİRİLMESİ SAĞLANACAKTIR.
• SOSYAL-İKTİSADİ RİSKLERİN ÖNLENMESİ AMACIYLA, TARİHÎ ALANDA YAŞAYAN
TOPLUMUN İSTİHDAMI, KADINLARIN VE GENÇLERİN EKONOMİK YAŞAMA KATILIMI
DESTEKLENECEKTİR.
• TARİHÎ ALANIN, KAMUSAL MEKÂNLARIN VE ZİYARET EDİLEN ALANLARIN GÜVENLİĞİ
SAĞLANACAKTIR.

26
VI. GENEL HÜKÜMLER
VI.1. TARİHÎ ALAN PLANI KARARLARI; ÇİZİLİ PLAN PAFTALARI, PLAN HÜKÜMLERİ VE PLAN
AÇIKLAMA RAPORU İLE BİR BÜTÜNDÜR. TARİHÎ ALANDA YAPILACAK; ALT ÖLÇEKLİ İMAR
PLANLARINDA, UYGULAMALARDA VE PROJELERDE BU BELGELERİN BÜTÜNÜ DİKKATE
ALINACAKTIR.

VI.2. BU PLAN KAPSAMINDA HAZIRLANMASI ÖNGÖRÜLEN ALAN YÖNETİM PLANI, ANA

PLANLAR, UYGULAMA REHBERLERİNİN HAZIRLANARAK UYGULAMAYA GEÇMESİ HALİNDE SÖZ
KONUSU PLAN VE REHBERLER BU PLANIN EKİ NİTELİĞİNDE OLUP, UYULMASI GEREKLİ
BELGELERDİR.

VI.3. TARİHÎ ALAN PLANI VE PLAN HÜKÜMLERİNDE YER ALMAYAN KONULARDA;

 1380 SAYILI SU ÜRÜNLERİ KANUNU,

 2565 SAYILI ASKERİ YASAK BÖLGELER VE GÜVENLİK BÖLGELERİ KANUNU,
 2634 SAYILI TURİZMİ TEŞVİK KANUNU,
 2863 SAYILI KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARINI KORUMA KANUNU,
 2872 SAYILI ÇEVRE KANUNU,
 3194 SAYILI İMAR KANUNU,
 3573 SAYILI ZEYTİNCİLİĞİN ISLAHI VE YABANİLERİNİN AŞILATTIRILMASI HAKKINDA
KANUN,
 3621 SAYILI KIYI KANUNU,
 3998 SAYILI MEZARLIKLARIN KORUNMASI HAKKINDA KANUN,
 4342 SAYILI MERA KANUNU,
 4373 SAYILI TAŞKIN SULARA VE BASKINLARINA KARŞI KORUMA KANUNU,
 4915 SAYILI KARA AVCILIĞI KANUNU,
 5393 SAYILI BELEDİYE KANUNU,
 5403 SAYILI TOPRAK KORUMA VE ARAZİ KULLANIM KANUNU,
 5996 SAYILI VETERİNER HİZMETLERİ BİTKİ SAĞLIĞI, GIDA VE YEM KANUNU,
 6085 SAYILI KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU,
 6306 SAYILI AFET RİSKİ ALTINDAKİ ALANLARIN DÖNÜŞTÜRÜLMESİ HAKKINDA KANUN,
 6546 SAYILI ÇANAKKALE SAVAŞLARI GELİBOLU TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI KURULMASI
HAKKINDA KANUN,
 6831 SAYILI ORMAN KANUNU,

27
 7269 SAYILI UMUMİ HAYATA MÜESSİR AFETLER NEDENİYLE ALINACAK TEDBİRLER VE
YAPILACAK YARDIMLARA DAİR KANUN,
 644 VE 648 SAYILI ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI’NIN TEŞKİLAT VE GÖREVLERİ
HAKKINDA KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELER

VE BU KANUNLARIN İLGİLİ YÖNETMELİKLERİ İLE KONUMU VE İLGİSİNE GÖRE YÜRÜRLÜKTEKİ

TÜRKİYE’NİN TARAF OLDUĞU ULUSLARARASI ANTLAŞMA/SÖZLEŞMELER, KANUN,
YÖNETMELİK, GENELGE, YÖNERGE, TÜZÜK, TEBLİĞ VE STANDARTLARA UYULACAKTIR.

VI.4. TARİHÎ ALANIN KORUNMASI VE YÖNETİLMESİ, 6546 SAYILI ÇANAKKALE SAVAŞLARI

GELİBOLU TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI KURULMASI HAKKINDA KANUN HÜKÜMLERİNE TABİDİR.

VI.5. TARİHÎ ALAN PLANI KARARLARINA AYKIRI ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARI, PLAN
REVİZYONLARI, PLAN DEĞİŞİKLİKLERİ VEYA İLAVESİ YAPILAMAZ.

VI.6. TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇİNDE ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANI BULUNMAYAN ALANLARDA, BU
PLAN KARAR VE HÜKÜMLERİ DOĞRULTUSUNDA DİĞER KURUM VE KURULUŞLARCA
YÜRÜTÜLECEK HER TÜRLÜ PROJE VE YATIRIM FAALİYETİ İÇİN BAŞKANLIKTAN UYGUN GÖRÜŞ
ALINMASI ZORUNLUDUR.

VI.7. TARİHÎ ALANDAKİ 2863 SAYILI KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARINI KORUMA KANUNU’NDA
BELİRTİLEN KORUNMASI GEREKLİ TAŞINMAZ KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARI İLE SİT
ALANLARINA YÖNELİK YAPILACAK PLAN, PROJE, UYGULAMA, İŞ VE İŞLEMLER, İLGİLİ MEVZUAT,
İLKE KARARLARI, KORUMA KOMİSYONU KARARLARI İLE BU PLANDA ÖNGÖRÜLEN ESAS VE
KARARLARA GÖRE YÜRÜTÜLÜR.

VI.8. TARİHÎ ALANIN MİLLİ, MANEVİ, TARİHİ, KÜLTÜREL VE DOĞAL ÖZELLİKLERİ DE GÖZ
ÖNÜNDE BULUNDURULARAK TARİHÎ ALANDA YAPILACAK ALT ÖLÇEKLİ PLAN, PROJE, TASARIM
VE UYGULAMALARDA “SAKİNLİK-YAVAŞLIK” OLGUSU DİKKATE ALINACAKTIR.

VI.9. TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇİNDE KENTSEL YERLEŞME İLE SANAYİ VE DEPOLAMA
ALANLARINDA YAPILACAK HER TÜRLÜ YAPI VE TESİS, TARİHÎ ALANIN KÜLTÜREL PEYZAJINI
DİKKATE ALARAK TASARLANMALIDIR. BU ALANLAR HARİCİNDEKİ ALANLARDA İSE;

 YAPILACAK YAPILAR VE MİMARİ DÜZENLEMELER TARİHÎ ALANIN VE İÇİNDE BULUNDUĞU

YÖRENİN DOĞAL, TARİHİ, KÜLTÜREL YAPISI VE MİMARİSİ İLE UYUMLU OLACAKTIR.
 YAPILACAK HER TÜRLÜ YAPI VE TESİSİN KONUM TAYİNİNİN MEVCUT AĞAÇ DOKUSUNU VE
TABİİ TOPOĞRAFYAYI ETKİLEMEYECEK ŞEKİLDE YAPILMASI ESASTIR.

28
VI.10. TARİHÎ ALANDA, TARİHÎ ALAN PLANININ BÜTÜNLÜĞÜNÜ BOZUCU YÖNDE NOKTASAL
SANAYİ, TURİZM, KONUT, İKİNCİ KONUT VB. KULLANIM KARARLARI OLUŞTURULAMAZ. BU
PLAN VE ALT ÖLÇEKLİ PLANLARDA ÖNGÖRÜLENLER DIŞINDA, YENİ YAPI VE TESİS YAPILAMAZ.

VI.11. TARİHÎ ALAN PLANINDA BELİRTİLEN KULLANIM ALANLARINDA, KULLANIM MAKSADI

DIŞINDA HİÇBİR YAPI/TESİS YAPILAMAZ. YAPILACAK YAPI/TESİS SONRADAN HİÇBİR ŞEKİLDE
PLANDA BELİRLENEN MAKSAT DIŞINDA KULLANILAMAZ.

VI.12. YAPILAŞMALARDA VE MEKÂNSAL DÜZENLEMELERDE ENGELLİLERLE İLGİLİ HER TÜRLÜ

YASAL MEVZUAT VE STANDARTLARA UYULACAKTIR.

VI.13. TARİHÎ ALAN PLANI, MEVZUATA AYKIRI OLARAK YAPILMIŞ YAPI VE TESİSLER, İNŞAAT
YAPIM RUHSATI VE EKLERİ İLE YAPI ESASLARINA AYKIRI YAPILMIŞ BÖLÜMLERİ İÇİN HERHANGİ
BİR HAK OLUŞTURMAZ. BU PLANIN ONAYINDAN ÖNCE MEVZUATA AYKIRI OLARAK YAPILMIŞ
YAPILAŞMALAR İÇİN MEVZUAT UYARINCA İLGİLİ İDARESİNCE İŞLEM YAPILIR.

VI.14. TARİHÎ ALANDA HER TÜRLÜ TOPRAK, KAYA, BİTKİ VE BENZERLERİNDEN BİLİMSEL
MAKSATLI ÖRNEK TOPLANMASI İÇİN BAŞKANLIKTAN İZİN ALINMASI ZORUNLUDUR.

VI.15. TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇİNDE BULUNAN HER TÜRLÜ YABANIL FAUNANIN
YAKALANMASI VE YUMURTALARININ TOPLANMASI YASAKTIR. BİLİMSEL MAKSATLI ÖRNEK
TOPLANMASI İÇİN ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI İLE BAŞKANLIKTAN İZİN ALINMASI
ZORUNLUDUR.

VI.16. BÖLGEDE DOĞAL, TARİHİ, KÜLTÜREL VE ÇEVRESEL DEĞERLER, ULUSAL VE

ULUSLARARASI MEVZUATLA BELİRLENMİŞ VEYA BELİRLENECEK OLAN HASSAS ALAN VE
EKOSİSTEMLER, KORUNMASI GEREKLİ FLORA VE FAUNA, TOPOĞRAFİK OLUŞUMLAR VB.
DEĞERLERİN KORUNMASI ESASTIR.
PLAN DEĞİŞİKLİĞİ ONAMA SINIRI

VI.17. 3573 SAYILI “ZEYTİNCİLİĞİN ISLAHI VE YABANİLERİNİN AŞILATTIRILMASI HAKKINDA

KANUN” UYARINCA, ZEYTİNLİK ALANLARDA ZEYTİN AĞAÇLARININ SÖKÜLMESİ GIDA, TARIM
VE HAYVANCILIK BAKANLIĞININ FENNİ İZNİNE TABİDİR. ZEYTİN AĞAÇLARININ SÖKÜLMESİ
KONUSUNDA YAPILACAK İŞ VE İŞLEMLERDE BAŞKANLIĞIN GÖRÜŞÜ ALINIR VE İLGİLİ
KURUMLARLA İŞBİRLİĞİ SAĞLANIR.

VI.18. TARİHÎ ALAN İÇİNDE HER TÜRLÜ PROFESYONEL FİLM VEYA PROFESYONEL FOTOĞRAF
ÇEKİMİ BAŞKANLIĞIN İZNİNE BAĞLIDIR.

29
VI.19. TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇİNDE KENTSEL YERLEŞME ALANLARI DIŞINDA ENERJİ, İLETİŞİM,
TELEKOMÜNİKASYON, GÜVENLİKLE İLGİLİ YAPILACAK YENİ HATLARA YÖNELİK ALTYAPI
ÇALIŞMALARI İÇİN BAŞKANLIĞIN UYGUN GÖRÜŞÜ ALINACAKTIR.

VI.20. TARİHÎ ALAN PLANINDA, PROJE ALANLARINDA VE/VEYA PROJE TANIMI ALTINDA İFADE
EDİLEN KONULARDA YA DA TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇERİSİNDE YER ALACAK FARKLI KULLANIM
VE YAPILAŞMALARA YÖNELİK "MİMARLIK, PEYZAJ MİMARLIĞI, MÜHENDİSLİK, KENTSEL
TASARIM PROJELERİ, ŞEHİR VE BÖLGE PLANLAMA VE GÜZEL SANAT ESERLERİ YARIŞMALARI
YÖNETMELİĞİ" KAPSAMINDA ULUSAL VEYA ULUSLARARASI YARIŞMA DÜZENLENEBİLİR. PROJE
ALANLARINDA YAPILACAK İŞ VE İŞLEMLER TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞINCA BELİRLENİR. BU
ALANLARDA YAPILACAK İŞ VE İŞLEMLER, TARİHÎ ALAN PLANI, ALAN YÖNETİM PLANI VE TARİHÎ
ALANLAR UYGULAMA REHBERLERİNİN TANIMLADIĞI KAVRAMSAL ÇERÇEVEYE VE PLANLARIN
VİZYON, AMAÇ VE HEDEFLERİNE AYKIRILIK TAŞIYAMAZ.

VI.21. YERLEŞME VE ÇEVRE ESTETİĞİ

VI.21.1. TARİHÎ ALAN DAHİLİNDE YAPILACAK YAPILAR VE MEKÂNSAL DÜZENLEMELERDE,
TARİHÎ ALANIN PEYZAJ, SİLUET VE ÇEVRE ESTETİĞİNİN KORUNMASI AÇISINDAN İLGİLİ
İDARECELERCE GEREKLİ GÖRÜLMESİ HALİNDE, BU PLAN HÜKÜMLERİ DE GÖZ ÖNÜNDE
BULUNDURULARAK KENTSEL TASARIM PROJELERİ, VAZİYET PLANI, AVAN PROJE VB.
DETAYLI ÇALIŞMALAR İSTENEBİLİR.

VI.21.2. TARİHÎ ALAN DAHİLİNDE KENTSEL ALANDA MEYDANLAR, 1. VE 2. KADEME YOLLAR

VE DENİZE CEPHELİ YAPILACAK YAPILAR VE MEKÂNSAL DÜZENLEMELERDE, TARİHÎ ALANIN
PEYZAJ, SİLUET VE ÇEVRE ESTETİĞİNİN KORUNMASI AÇISINDAN YAPILARIN RENK, GABARİ,
ÇATI, CEPHE KAPLAMASI VE PEYZAJ GİBİ KONULARDA DÜZENLEME YAPMAYA/YAPTIRMAYA
BAŞKANLIK YETKİLİDİR.

VI.21.3. TARİHÎ ALANIN GENEL GÖRÜNÜMÜNÜ ETKILEYEN HER TÜRLÜ TABELA, AFİŞ,
REKLAM PANOSU, TOTEM, TENTE, PERGOLE GİBİ ELEMANLARIN KALDIRILMASINA,
KONUM, RENK, MALZEME VEYA BOYUTLARINA YÖNELİK DÜZENLEMELER
YAPMAYA/YAPTIRMAYA BAŞKANLIK YETKİLİDİR.
PLAN DEĞİŞİKLİĞİ ONAMA SINIRI

VI.21.4. PLANLAMA ALANI İÇERİSİNDE ENERJİ NAKİL HATLARI, TÜRK TELEKOM VE DİĞER
TELEKOMÜNİKASYON KURUM/KURULUŞLARINA AİT HATLAR İLE GÖRÜNÜMÜ OLUMSUZ
ETKİLEYEN HAVAİ HATLARIN YER ALTINA ALINMASI ESASTIR.

30
 VI.21.5. YAPILACAK TÜM BİNALARDA İKLİMLENDİRME VE KLİMA MOTORLARININ DIŞ
CEPHEDE OLUŞTURACAĞI GÖRÜNTÜ KİRLİLİĞİNİ ENGELLEMEK İÇİN MİMARİ PROJEDE PLAN
VE CEPHELERDE YERLERİ BELİRTİLECEKTİR. TESİSAT PROJELERİ DE BUNA GÖRE
DÜZENLENECEKTİR.

VI.21.6. ÇATILARDA, BALKONLARDA, TERASLARDA YOL, SOKAK, AVLU VE MEYDANLARIN

ZEMİNLERİNDE YAPILABİLECEK VE GÖZ HİZASINDAN GÖRÜLECEK ŞEKİLDE GÖRSEL
KİRLİLİĞE NEDEN OLAN SU DEPOSU, ANTEN, GÜNEŞ ISITMA PANEL VE DEPOLARI, KLİMA
ÜNİTELERİ VE SAİR MEKÂNİK EKİPMAN, ELEKTRİK VE TELEFON KUTULARI, ÇIPLAK
KABLOLAR VB. TESİSAT ELEMANLARI VE DONANIMLARIN YAYA ÖLÇEĞİNDE YOLDAN
GÖRÜNMEMESİNE, BİNA PROJELERİNE ENTEGRE EDİLEREK KAMUFLE EDİLMESİNE YÖNELİK
DÜZENLEME YAPILMASI İLGİLİ İDARECE SAĞLANACAKTIR.

VI.21.7. ELEKTRİK TRAFOLARI BÜYÜK TESİSLERİN KENDİ BÜNYESİNDE, GENEL

TRAFOLARDA, EĞİMLİ ARAZİLERDE BİR YÜZÜ AÇIK EĞİME GÖMÜLÜ OLARAK, DÜZ
ALANLARDA İSE (TİP PROJE OLMADAN) HAZIRLANACAK PROJELERİ DOĞRULTUSUNDA İNŞA
EDİLEBİLİRLER.

VI.22. ÇEVRE SAĞLIĞI

VI.22.1. PLANLAMA ALANI İÇERİSİNDE ÇEVREYİ BOZACAK VE ZARAR VERECEK ATIK TASFİYE
İŞLEMLERİ YASAKTIR. DOĞAL VE EKOLOJİK YAPIYA OLUMSUZ ETKİDE BULUNACAK HER
TÜRLÜ ATIĞIN ÖNLENMESİ İÇİN TEDBİRLERİN ALINMASI İLGİLİ İDARECE SAĞLANACAKTIR.

VI.22.2. BU PLAN BÜTÜNÜ İÇİNDE HER TÜRLÜ ATIĞIN İLGİLİ MEVZUATTA BELİRTİLEN
STANDARTLARI SAĞLAYACAK ŞEKİLDE ARITILMASI VEYA BERTARAF EDİLMESİ
ZORUNLUDUR.

VI.22.3. SU KAYNAKLARININ KORUNMASI VE SUYUN DENGELİ VE VERİMLİ KULLANIMI

SAĞLANACAKTIR. YERALTI VE YERÜSTÜ SU KAYNAKLARINI KİRLETİCİ FAALİYETLERE
KESİNLİKLE İZİN VERİLMEYECEKTİR.

VI.22.4. PLANLAMA ALANI BÜTÜNÜNDE TOPLU ARITMA SİSTEMLERİNE GEÇİLMESİ

KONUSUNDA ENTEGRE PROJELERE AĞIRLIK VERİLECEKTİR.

BU KAPSAMDA;

• BÜTÜNCÜL ARITMA TESİSLERİ DEVREYE GİRİNCEYE KADAR, ARITMA TESİSİ

31
 ZORUNLULUĞU OLMAYAN TESİS VE YAPILAR ÇEVRESİNDE GEREKSİNİMİ KARŞILAYACAK
VE SAĞLIK KURALLARINA UYGUN PİSSU KANALLARI (KANALİZASYON) AĞI;
 VARSA YAPI VE TESİSLERİN PİSSU KANALLARI BU AĞA BAĞLANIR.
 YOKSA “LAĞIM MECRASI İNŞAATI MÜMKÜN OLMAYAN YERLERDE YAPILACAK
ÇUKURLARA AİT YÖNETMELİK”TE BELİRTİLEN NİTELİK VE KOŞULLARA UYGUN OLACAK
BİÇİMDE, GENEL YA DA HER YAPI VE TESİS İÇİN BAĞIMSIZ PİSSU ÇUKURU YAPILIR.
PİSSU ÇUKURLARI KESİNLİKLE DENİZ, GÖL VE NEHİRLERE BAĞLANAMAZ VE
BOŞALTILAMAZ.
• TURİSTİK TESİSLERİN, BÜYÜK ALAN KULLANIMI GEREKTİREN TESİSLERİN PİSSULARI İÇİN
ATIK SU ARITMA SİSTEMİ KURULACAK VE İŞLETİLECEKTİR. ATIK SU %90 ORANINDA
ARITILMADAN DEŞARJ YAPILAMAZ VE SÖZ KONUSU ARITMA SİSTEMLERİ
GERÇEKLEŞTİRİLMEDEN YAPI KULLANMA İZNİ VERİLEMEZ. ARITILAN SUYUN ÖNCELİKLE
SULAMADA KULLANILMASI ESASTIR.
VI.22.5. BU PLAN KAPSAMINDA, YERLEŞİM ALANLARINDA SAĞLIKLI BARINMA
ŞARTLARININ SAĞLANMASI, ATIKLARIN USULÜNE VE TEKNİĞİNE UYGUN BERTARAF
EDİLMESİ, SAĞLIKLI İÇME VE KULLANMA SUYU TEMİNİ, EVSEL ATIK SU İLE İÇME VE
KULLANMA SUYU ALTYAPISININ OLUŞTURULMASI, İNSAN SAĞLIĞINA ZARAR VEREN
ETMENLERİN ORTADAN KALDIRILMASI GİBİ HUSUSLARDA GEREKLİ TEDBİRLERİN ALINMASI
İLGİLİ İDARECE SAĞLANIR.

BU BAĞLAMDA İLGİLİ İDARELERCE;

• SAĞLIKLI VE YETERLİ İÇME VE KULLANMA SUYUNUN TEMİNİ; BU SULARIN

DEZENFEKSİYONUNUN SAĞLANMASI VE BUNA İLİŞKİN YENİ ALTYAPILARIN
OLUŞTURULMASI,
• KANALİZASYON VE ATIK SU, İSALE VE BERTARAF ALTYAPISININ USUL VE TEKNİĞİNE
UYGUN OLARAK GEREKLİ SIHHİ ŞARTLARA HAİZ OLACAK ŞEKİLDE İNŞAA EDİLEREK
KULLANILMASI,
• İNSAN SAĞLIĞI AÇISINDAN ÖNEM ARZ EDEN KEMİRİCİ NİTELİKTEKİ HAŞERE
KONTROLÜNÜN VE MÜCADELESİNİN SAĞLANMASI VE ÜREMELERİ İÇİN UYGUN OLAN
FİZİKİ ORTAMLARIN YOK EDİLMESİ VEYA EN AZA İNDİRİLMESİ,
• MUHTEMEL YANGINLARA KARŞI GEREKLİ TEDBİRLERİN ALINMASI,
• HALKIN YEME-İÇME, DİNLENCE, EĞLENCE VE KONAKLAMA ALANLARINDAKİ TESİSLERİN

32
 GEREKLİ SIHHİ HİJYENİK VE TEKNİK ŞARTLARA HAİZ OLACAK ŞEKİLDE FAALİYET
GÖSTERMELERİNİN TEMİNİ, RUTİN VE PERİYODİK KONTROLLERİNİN YAPILMASI,
KONTROL SONUÇLARINA GÖRE GEREKLİ İŞLEMLERİN UYGULANMASI GEREKMEKTEDİR.

VI.22.6. TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇERİSİNDE YAPILACAK YAPILARDA "BİNALARDA ENERJİ

PERFORMANSI YÖNETMELİĞİ" HÜKÜMLERİNE UYULACAKTIR.

VI.22.7. TARİHÎ ALANDA ''ULAŞIMDA ENERJİ VERİMLİLİĞİNİN ARTIRILMASINA İLİŞKİN USUL

VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK" HÜKÜMLERİNE UYULACAKTIR.

VI.22.8. TARİHÎ ALAN PLANINDA 1. KADEME ULAŞIM AKSLARI OLARAK GÖSTERİLEN YOL
KENARLARINDA YAPILACAK BİTKİLENDİRMENİN; ARAÇLARIN NEDEN OLDUĞU KİRLİLİK VE
DIŞ HAVA KOŞULLARININ ETKİLERİNİ MİNİMİZE EDECEK ŞEKİLDE YAPILMASI ESASTIR.

VI.22.9. TARİHÎ ALANDA YAPILACAK TÖREN ALANLARI, MEYDANLAR, KAMUSAL AÇIK VE

YEŞİL ALANLAR, KAMUSAL YAPILARIN BAHÇELERİNDE; BÖLGENİN İKLİMİNE UYGUN YÖREYE
AİT AZ SU TÜKETEN BİTKİLER VE KENTSEL ISI ADASI ETKİSİ OLUŞTURMAYACAK GEÇİRGEN
YÜZEY KAPLAMALARININ KULLANILMASI ESASTIR.

VI.22.10. PLANLAMA ALANINDA TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞINCA GERÇEKLEŞTİRİLECEK

YAPILAR (YÖNETİM-İDARİ MERKEZLER, ZİYARETÇİ KARŞILAMA MERKEZLERİ, MÜZELER,
HEDİYELİK EŞYA SATIŞ ÜNİTELERİ VB.) VE MEKÂNLARIN PROJELENDİRİLMESİNDE VE
DÜZENLENMESİNDE;

 RÜZGÂR VE GÜNEŞ ENERJİSİNDEN YARARLANAN TASARIMLARA,

 ISI YALITIMI VE YAPILARDA YENİLENEBİLİR YAPIM MALZEMELERİN KULLANIMINA,
 ATIKLARIN GERİ KAZANIMINA YÖNELİK SİSTEMLERE,
 YAĞMUR SUYUNUN TOPLANARAK KULLANILMASINI, DÖNÜŞÜMÜNÜ VE
DEPOLANMASINI (YAĞMUR TANKLARI, SARNIÇLAR VS.) SAĞLAYAN SİSTEMLERE,
 GRİ SUYUN YENİDEN KULLANILMASINA,

YÖNELİK EKOLOJİK VE ÇEVRE DOSTU UYGULAMALARIN YAPILMASI ESASTIR.

PLAN DEĞİŞİKLİĞİ ONAMA SINIRI

VI.23. KISITLAMALAR

VI.23.1. TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇİNDE;

• EKOSİSTEMİ VE JEOMORFOLOJİK YAPIYI TEHDİT EDİCİ TAŞ, KUM, ÇAKIL, MERMER,

33
 KİREÇ OCAKLARI VE BENZERLERİ AÇILAMAZ, MADEN İŞLETMESİ YAPILAMAZ. KENTSEL
YERLEŞME ALANLARI İLE SANAYİ VE DEPOLAMA ALANLARI DIŞINDA HAZIR BETON
ÜRETİM TESİSLERİ YAPILAMAZ.
• TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇERİSİNDE KULLANICILARIN KENDİ İHTİYACINA YÖNELİK
TARİHÎ ALANIN PEYZAJINI BOZMAYACAK GÖRSELLİK VE NİTELİKTE KÜÇÜK ÖLÇEKLİ
ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ DIŞINDA GENEL ELEKTRİK ŞEBEKESİNE ENERJİ VEREN, ENERJİ
ÜRETİM TESİSLERİ YAPIMINA İZİN VERİLMEZ.
• BAŞKANLIKÇA UYGUN GÖRÜLEN YERLER DIŞINDA MOLOZ, CÜRUF, ÇÖP GİBİ ATIKLAR
ATILAMAZ VE DÖKÜLEMEZ.
• HER TÜRLÜ MADENCİLİK FAALİYETLERİNE İZİN VERİLMEZ.
• “TEKEL DIŞI BIRAKILAN PATLAYICI MADDELERLE, AV MALZEMESİ VE BENZERLERİNİN
ÜRETİMİ, İTHALİ, TAŞINMASI, SAKLANMASI, DEPOLANMASI, KULLANILMASI, YOK
EDİLMESİ, DENETLENMESİ ESASLARINA İLİŞKİN TÜZÜK”TE TANIMLANAN
MADDELERİN ÜRETİMİ, ATIK BERTARAFI, DEPOLANMASI YAPILAMAZ.
PLAN DEĞİŞİKLİĞİ ONAMA SINIRI

• TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇİNDE BİTKİSEL ÜRETİME ZARAR VERECEK ORANDA ÜREYEN
YABAN DOMUZLARININ SAYISININ KONTROL ALTINA ALINMASI AMACIYLA MERKEZ
İLÇE AV KOMİSYONU VE TARİHİ ALAN BAŞKANLIĞI’NIN TARİHİ ALAN SINIRLARI
İÇERİSİNDE YABAN DOMUZU AVLANMASINI UYGUN GÖRMESİ DURUMU HARİÇ,
DİĞER KARA AVCILIĞI FAALİYETLERİ YAPILAMAZ.
• TARİHİ ALAN SINIRLARI İÇİNDE BELİRLENEN YERLER DIŞINDA ORMAN YA DA KIRSAL
ALAN YANGINLARINA SEBEBİYET VEREBİLECEK HER TÜRLÜ PİKNİK ATEŞİ, ATIK VE ÇÖP
YAKILAMAZ.
• TARİHİ ALAN BAŞKANLIĞI SORUMLULUK SAHASI İÇERİSİNDE BULUNAN ZİYARETÇİ
MERKEZLERİNDE (ŞEHİTLİK, ANIT, TARİHİ YAPILAR VB.) YETİŞMİŞ VEYA YETİŞTİRİLMİŞ
FİDANLARI KESMEK, SÖKMEK, BUDAMAK VB. İŞLEMLER BAŞKANLIĞIN İZNİ OLMADAN
YAPILAMAZ.
• ANIT, ABİDE, ŞEHİTLİK, MEZARLIK, MESİRE ALANI, KAMP ALANI VB. GİBİ YERLERDE
OTLATMA YAPILAMAZ.
• KIYILARDA; TARİHÎ ALAN PLANI VE/VEYA ALT ÖLÇEKLİ PLANLARDA BELİRLENMİŞ
DÜZENLEMELER İLE MÜZELER DIŞINDA YAPI VE TESİS YAPILAMAZ, MÜCAVİR ALAN
TESİS EDİLEMEZ, KÖMÜR VE AKARYAKIT DEPOLARI, TERSANE, SANAYİ VE BENZERİ

34
 TESİSLER KURULAMAZ, ENTEGRE TESİSLERE YER VERİLEMEZ.
• TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇİNDE VE BU SINIRLARA BEŞ KİLOMETRE MESAFEDE ANIZ
VEYA BENZERİ BİTKİ ÖRTÜSÜ YAKMAK YASAKTIR.

VI.24. DENETİM

VI.24.1. UYGULAMADAN SORUMLU İDARELER, 1/25.000 ÖLÇEKLİ TARİHÎ ALAN PLANI

KARARLARI UYARINCA YAPILACAK UYGULAMALARIN VE HAZIRLANACAK ALT ÖLÇEKLİ İMAR
PLANLARININ, İLGİLİ MEVZUAT VE BU PLAN KARARLARINA UYGUNLUĞUNU SAĞLAMAK
İÇİN; İLGİLİ KURUM VE KURULUŞLARI TEŞVİK ETMEK, DENETLEMEK VE YASAL SÜREÇLERİ
İŞLETMEKLE YÜKÜMLÜDÜR.

VI.25. PLAN GÖSTERİMİ

VI.25.1. BU PLAN GENEL ARAZİ KULLANIM KARARLARININ BELİRLENDİĞİ ÜST ÖLÇEKLİ PLAN
NİTELİĞİNDEDİR.

VI.25.2. BU PLANDAN ÖLÇÜ ALINARAK UYGULAMA YAPILAMAZ. BU PLAN İLE BELİRLENEN

YERLEŞİM ALANLARI, ÇALIŞMA ALANLARI İLE TURİZM ALANLARI KARARLARI, PLANDA
BELİRLENEN ALANIN VE İÇİNDE YER ALAN PARSELLERİN TAMAMININ ALT ÖLÇEKLİ İMAR
PLANLARINDA YERLEŞİME/KULLANIMA AÇILACAĞINI GÖSTERMEZ. BU ALANLAR ÖLÇEĞİN
GEREKTİRDİĞİ ÜZERE; MAKROFORMU/GELİŞME YÖNÜNÜ GÖSTERECEK ŞEKİLDE ŞEMATİK
OLUP, İLGİLİ KURUM VE KURULUŞLARIN GÖRÜŞLERİ, DOĞAL, YAPAY VE YASAL EŞİKLER,
KORUMA STATÜLERİ İLE NÜFUS KABULLERİ DE DİKKATE ALINARAK ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANI
ÇALIŞMALARINDA KESİNLEŞTİRİLİR.

VI.25.3. TARİHÎ ALAN PLANINDA ÖLÇEK NEDENİ İLE GÖSTERİLEMEYEN KENTSEL SOSYAL VE
TEKNİK ALTYAPI ALANLARI İLE ORMAN, MERA VB. ALANLAR ALT ÖLÇEKLİ İMAR
PLANLARINDA PLAN ÖLÇEĞİNE UYGUN OLARAK GÖSTERİLİR. BU DURUM, ALT ÖLÇEKLİ
İMAR PLANININ ÜST ÖLÇEKLİ PLANA AYKIRILIĞI OLARAK YORUMLANMAZ.

VI.25.4. PLANDA GÖSTERİLEN SINIRLARDA FARKLILIKLAR OLSA DAHİ, YÜRÜRLÜKTEKİ İDARİ

SINIRLAR GEÇERLİDİR. BU PLANIN ONAYINDAN SONRA İDARİ SINIRLARDA OLABİLECEK
DEĞİŞİKLİKLERDE PLAN DEĞİŞİKLİĞİNE GEREK OLMAKSIZIN YENİ İDARİ SINIRLAR GEÇERLİ
OLACAKTIR.

VI.25.5. PARSEL BÜYÜKLÜĞÜ 5000 M²’DEN KÜÇÜK OLMAK KAYDIYLA BİR KADASTRAL

35
 PARSELİN YÜZDE ELLİSİNDEN FAZLASININ BU PLANDA BİR KULLANIM LEKESİ İÇERİSİNDE
KALMASI DURUMUNDA, İLGİLİ KURUM VE KURULUŞLARIN GÖRÜŞLERİ, DOĞAL, YAPAY VE
YASAL EŞİKLER DE DİKKATE ALINARAK PARSELİN TAMAMI İÇİN AYNI KULLANIM KARARI
GETİRİLEBİLİR. ANCAK BU PLANIN ONAYINDAN SONRA İFRAZ EDİLEREK KÜÇÜLTÜLEN VEYA
TEVHİT EDİLEREK BÜYÜTÜLEN PARSELLERDE BU UYGULAMA YAPILAMAZ.

VI.25.6. BU PLANDA ALANIN BÜYÜKLÜĞÜ VE KULLANIM KARARLARININ YOĞUNLUĞU

NEDENİYLE BİRDEN FAZLA KULLANIM KARARLARININ ÇAKIŞTIĞI BÖLGELERDE, "MEKÂNSAL
PLANLAR YAPIM YÖNETMELİĞİ"NDE TANIMLANAN AYNI KULLANIMLARA YÖNELİK
GÖSTERİMLERİN ALAN, SEMBOL, ÇİZGİ YA DA TARAMALARINDAN BİR YA DA BİRKAÇI
KULLANILMIŞTIR.

VI.26. ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARI

VI.26.1. TARİHÎ ALAN PLANININ ONAMA TARİHİNDEN ÖNCE İLGİLİ MEVZUATA UYGUN
OLARAK ONAYLANMIŞ, HERHANGİ BİR NEDENLE İPTAL EDİLMEMİŞ VEYA UYGULAMASI
DURDURULMAMIŞ KENTSEL VE KIRSAL YERLEŞME ALANLARINA AİT VEYA MÜNFERİT
KULLANIMLARA YÖNELİK BU PLANLA ÇELİŞMEYEN ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARI
YÜRÜRLÜKTEDİR. SÖZ KONUSU PLANLAR VE İLGİLİ MEVZUAT DOĞRULTUSUNDA
UYGULAMALAR YAPILABİLİR VE YAPILAŞMALARA İZİN VERİLİR.

VI.26.2. ALT KADEME PLANLARIN ÜST KADEME PLANLAR İLE ÇELİŞEN BÖLÜMLERİNİN, ÜST
KADEME PLANLARIN KESİNLEŞTİĞİ TARİHTEN İTİBAREN EN GEÇ BİR YIL İÇİNDE İLGİLİ
İDARECE ÜST KADEME PLANLARA UYGUN HALE GETİRİLMESİ ZORUNLUDUR. AKSİ HALDE,
BAKANLIK EN GEÇ ALTI AY İÇİNDE ÜST KADEME PLANLARA UYGUN OLARAK HAZIRLANAN
ALT KADEME PLANLARI RESEN ONAYLAR. ALT KADEME PLANLARLA ÜST KADEME PLANLAR
ARASINDAKİ UYUMSUZLUĞUN GİDERİLMESİNE İLİŞKİN TOPLAM ON SEKİZ AYLIK SÜRE
İÇİNDEKİ YENİ YAPI RUHSATI BAŞVURULARI, YÜRÜRLÜKTE OLAN UYGULAMA İMAR
PLANINA GÖRE SONUÇLANDIRILIR. BU SÜRENİN DOLDUĞU TARİHE KADAR ALT KADEME
PLANLAR İLE ÜST KADEME PLANLAR BİRBİRLERİYLE UYUMLU HALE GETİRİLMEMİŞSE,
PLANLAR BİRBİRİYLE UYUMLU HALE GETİRİLİNCEYE KADAR BU ALANLARDA YENİ YAPI
RUHSATI DÜZENLENMEZ. MAHKEMELERCE YÜRÜRLÜĞÜ DURDURULAN PLANLARDA
YÜRÜRLÜĞÜN DURDURULDUĞU SÜRE BU SÜRELERE İLAVE EDİLİR.

36
 PLAN DEĞİŞİKLİĞİ ONAMA SINIRI

VI.26.3. BU PLAN KAPSAMINDAKİ ALANLARDA BÖLGENİN DOĞAL, TARİHİ, KÜLTÜREL

DEĞERLERİ İLE KORUNMASI GEREKLİ ALANLAR DA GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURULMAK
KAYDIYLA GEREK TARİHÎ ALANDA KANUN KAPSAMINDA İHTİYAÇ DUYULACAK
DÜZENLEMELER, YAPI VE TESİSLER, GEREKSE BÖLGEDE YAŞAYANLAR İLE ZİYARETÇİLERE
YÖNELİK PLANDA FARKLI KULLANIM ALANLARI DÂHİLİNDE;

 ANIT, ŞEHİTLİK, MEZARLIK, TÖREN ALANI, WC, ÇEŞME, OTOPARK VB. KULLANIMLARA
İLİŞKİN DÜZENLEMELER,
 GÜVENLİĞE İLİŞKİN YAPI VE TESİSLER,
 ENERJİ VE TEKNİK ALTYAPI KULLANIMLARINA İLİŞKİN YAPI VE TESİSLER,
 BU PLANDA BELİRLENEN ULAŞIMLA İLGİLİ ANA KARARLARA UYULMAK KAYDIYLA
ULAŞIMLA İLGİLİ ALT VE ÜST YAPI TESİSLERİNE
İLİŞKİN PROJELER; BAŞKANLIĞIN VE KORUMA KOMİSYONUNUN UYGUN GÖRÜŞÜ ALINMAK
KAYDIYLA ALT ÖLÇEKLİ KORUMA AMAÇLI İMAR PLANLARI YAPILMADAN HAZIRLANABİLİR.
ALT ÖLÇEKLİ KORUMA AMAÇLI İMAR PLANLARININ YAPILMASININ GEREKLİ GÖRÜLMESİ
HALİNDE, ALT ÖLÇEKLİ KORUMA AMAÇLI İMAR PLANI TARİHÎ ALAN PLANINDA DEĞİŞİKLİĞE
GEREK KALMAKSIZIN YAPILABİLİR. BU TÜR KULLANIMLARDAN TARİHİ SİT ALANLARI
DAHİLİNDE YAPILACAKLARIN TARİHİ İZ VE KALINTILARA ZARAR VERMEYECEK ŞEKİLDE YER
SEÇİMİ VE DÜZENLEMELERİNİN YAPIMI GEREKLİDİR.

VI.26.4. ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARININ YAPIMINDA "MEKÂNSAL PLANLAR YAPIM

YÖNETMELİĞİ" VE DİĞER İMAR MEVZUATI HÜKÜMLERİNE UYULACAKTIR.

VI.26.5. DAHA ÖNCE ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARI OLMAYIP BU PLANLA ARAZİ KULLANIM
KARARI GETİRİLEN ALANLARDA; ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARI HAZIRLANIRKEN İLAVE BİLGİ
GEREKMESİ HALİNDE, KAMU KURUM VE/VEYA KURULUŞ GÖRÜŞLERİ İLE PLANLAMAYA
ESAS İLGİLİ DOKÜMANLARIN TEMİN EDİLMESİ VE PLANLAMADA VERİ OLARAK DİKKATE
ALINMASI GEREKLİDİR.

YİNE BU ALANLARDA GEREKLİ OLMASI HALİNDE TARİHÎ ALAN PLANI AŞAMASINDA PLAN
ÖLÇEĞİ GEREĞİ DETAYLI KURUM GÖRÜŞÜ VERİLEMEYEN KONULARLA İLGİLİ KURUM
GÖRÜŞLERİNİN TEMİN EDİLMESİ ZORUNLUDUR.

VI.26.6. TARİHÎ ALAN PLANINDA FARKLI BİR KULLANIMDA KALSA BİLE ALT ÖLÇEKLİ İMAR
PLANI KAPSAMINDA TARIM DIŞI AMAÇLI KULLANIMI UYGUN GÖRÜLMEYEN ALANLARDA

37
TARIM ALANLARI İLE İLGİLİ HÜKÜMLER GEÇERLİDİR.

VI.26.7. ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARI YAPILIRKEN MEVZUATA UYGUN ONAYLI İMAR
PLANINA ESAS JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜT RAPORLARININ BULUNMASI ZORUNLUDUR.

VI.26.8. PLAN SINIRLARI DÂHİLİNDE ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANI YAPILINCAYA KADAR; 6831
SAYILI KANUNA GÖRE ORMAN VASIFLI ALANLAR, 4342 SAYILI MERA KANUNU’NA GÖRE
MERA OLARAK TESCİL EDİLMİŞ ALANLAR, JEOLOJİK AÇIDAN YERLEŞİME UYGUN OLMAYAN
ALANLAR, HEYELAN VE KAYA DÜŞME TEHLİKESİ ALTINDAKİ ALANLAR İLE AFETE MARUZ
BÖLGE İLAN EDİLMİŞ ALANLAR HARİÇ BU PLAN HÜKÜMLERİNE GÖRE YAPILAŞMA HAKKI
TANINAN ALANLARDA, YİNE BU PLAN İLE BELİRLENMİŞ YAPILAŞMA KOŞULLARINI
AŞMAMAK VE 6546 SAYILI KANUN HÜKÜMLERİNE AYKIRI OLMAMAK KAYDIYLA, BU PLAN
HÜKÜMLERİNDE BELİRTİLEN HUSUSLAR, 3194 SAYILI İMAR KANUNU İLE PLANSIZ ALANLAR
İMAR YÖNETMELİĞİ HÜKÜMLERİ DOĞRULTUSUNDA UYGULAMA YAPILIR.

VI.26.9. ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARINDA BU PLAN HÜKÜMLERİNDE BELİRTİLEN EMSAL

(YOĞUNLUK) VE BİNA YÜKSEKLİĞİNE İLİŞKİN DEĞERLER AŞILAMAZ. ANCAK BÖLGESEL
ÖZELLİKLER, KULLANIM ÖZELLİKLERİ, YERLEŞME ÖZELLİKLERİ, NÜFUS KABULLERİ, EŞİKLER
VB. HUSUSLAR DİKKATE ALINARAK BU DEĞERLERİN ALTINA DÜŞÜLEBİLİR.

VI.26.10. BU PLANIN İLKE VE STRATEJİLERİ DOĞRULTUSUNDA YAPILACAK ALT ÖLÇEKLİ

İMAR PLANLARINDA, ULUSAL MEVZUAT VE TÜRKİYE’NİN TARAF OLDUĞU ULUSLARARASI
SÖZLEŞMELER (MUHALEFET ŞERHİ BULUNMAYAN) İLE KORUMA ALTINA ALINARAK
KORUMA STATÜSÜ KAZANDIRILMIŞ ALANLAR VE EKOLOJİK DEĞERİ OLAN HASSAS
ALANLARIN DİKKATE ALINMASI ZORUNLUDUR. BU ALANLARDA, İLGİLİ MEVZUAT
ÇERÇEVESİNDE BELİRLENEN KORUMA KARARLARINA GÖRE UYGULAMA YAPILACAKTIR.

VI.26.11. BU PLAN HÜKÜMLERİ DOĞRULTUSUNDA YAPIMINA İMKÂN SAĞLANAN KIYI

YAPILARI VE DOLGU ALANLARINA İLİŞKİN FARKLI İDARELERCE YAPILACAK ALT ÖLÇEKLİ İMAR
PLANLARI 3621 SAYILI KIYI KANUNU VE İLGİLİ YÖNETMELİKLERİ ÇERÇEVESİNDE, İLGİLİ
KURUM VE KURULUŞ GÖRÜŞLERİ İLE BAŞKANLIK UYGUN GÖRÜŞÜ ALINMAK KAYDI İLE
ONAYLANABİLİR.

VI.27. TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇERİSİNDE BAŞKANLIK TARAFINDAN KIYILARDA YAPILACAK

PROJE VE DÜZENLEMELERE İLİŞKİN ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARI, BAŞKANLIKÇA
HAZIRLANARAK/HAZIRLATILARAK İLGİLİ MEVZUAT DOĞRULTUSUNDA ONAYLANABİLİR.

38
 VI.27.1. TARİHÎ ALAN BÜTÜNÜ İLE YERLEŞMELERİN ÖZELLİKLERİ DİKKATE ALINARAK
KENTSEL VE KIRSAL YERLEŞME ALANLARINDA YER ALACAK SOSYAL VE TEKNİK ALTYAPI
ALANLARININ DENGELİ VE FONKSİYONEL DAĞILIMI İLE YAPILAŞMA KOŞULLARI ALT ÖLÇEKLİ
İMAR PLANLARINDA BELİRLENECEKTİR.

VI.27.2. ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARINDA 7269 SAYILI "UMUMİ HAYATA MÜESSİR AFETLER
DOLAYISIYLA ALINACAK TEDBİRLERLE YAPILACAK YARDIMLARA DAİR KANUN" VE İLGİLİ
YÖNETMELİKLERİ UYARINCA GEREKLİ ÖNLEMLER ALINACAKTIR.

BU KAPSAMDA ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANI ÇALIŞMALARINDA PLANLANAN NÜFUSA GÖRE

AFET SONRASI ACİL YARDIM DESTEK VE YÖNETİM MERKEZİ, TOPLANMA ALANLARI OLARAK
KULLANILABİLECEK ALANLAR İLE GEREĞİNDE GEÇİCİ AFET İSKÂN ALANLARI, DEPO VE
DAĞITIM İSTASYONLARININ YERLERİNİN BELİRLENMESİ ESASTIR.

VI.27.3. BU PLANLA BELİRLENEN KENTSEL YERLEŞME ALANLARINDA ALT ÖLÇEKLİ

PLANLARIN HAZIRLANMASI SONRASINDA KESİNLEŞEN YERLEŞME ALANI SINIRLARI DIŞINDA
KALAN ALANLARDA ARAZİ KULLANIM TÜRÜNE GÖRE (TARIM, ORMAN, MERA VB.) İLGİLİ
PLAN HÜKÜMLERİ DOĞRULTUSUNDA UYGULAMA YAPILIR. İHTİYAÇ OLMASI HALİNDE İSE
BU ALANLARDA SOSYAL VE TEKNİK ALTYAPIYA YÖNELİK KULLANIMLAR YER ALABİLİR.

VI.27.4. BU PLANDA SEMBOL OLARAK GÖSTERİLEN KULLANIM KARARLARININ KESİN YER

SEÇİMİ, ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARINDA YAPILACAKTIR.

VI.28. YÖNETİM PLANI

VI.28.1. 2863 SAYILI KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARINI KORUMA KANUNU’NUN EK-2’NCİ

MADDESİNE DAYANILARAK HAZIRLANAN ALAN YÖNETİMİ İLE ANIT ESER KURULUNUN
KURULUŞ VE GÖREVLERİ İLE YÖNETİM ALANLARININ BELİRLENMESİNE İLİŞKİN USUL VE
ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİKTE TARİFİ YAPILAN YÖNETİM PLANI; YÖNETİM ALANININ
KORUNMASINI, YAŞATILMASINI, DEĞERLENDİRİLMESİNİ SAĞLAMAK AMACIYLA ALANIN
YÖNETİM, İŞLEV VE KORUMA İHTİYAÇLARINI BELİRLEMEK, İLGİLİ KURUM VE
KURULUŞLARLA BAĞLANTILARI KURMAK; ALANIN ÖNEMİNİ, SORUNLARINI, TAŞIMA
KAPASİTESİNİ TESPİT ETMEK; ALANIN VİZYONUNU BELİRLEYEREK POLİTİKALAR
OLUŞTURMAK; ULUSAL VE ULUSLARARASI PLATFORMDA ALANIN SUNUMUNU VE
TANITIMINI SAĞLAYACAK YÖNETİM, KORUMA, KULLANMA, SUNUM VE TANITIM,
ZİYARETÇİ POLİTİKA VE STRATEJİLERİNİ BELİRLEMEK; ALAN YÖNETİMİNDE YER ALACAK

39
 KURUM VE KİŞİLERİN GÖREV TANIMLARINI YAPARAK ÇALIŞMA PROGRAMLARI VE FİNANS
KAYNAKLARINI BELİRLEMEK; KISA, ORTA VE UZUN VADEDE YAPILACAK İŞLERE AİT BİR
EYLEM PLANINI OLUŞTURARAK, PROJE TANIMLARINI YAPMAK VE İZLEME,
DEĞERLENDİRME VE EĞİTİM SÜREÇLERİNİ TANIMLAMAK BİÇİMİNDE İFADE ETMEKTEDİR.

VI.28.2. ÇANAKKALE SAVAŞLARI GELİBOLU TARİHÎ ALANI YÖNETİM PLANI, 2863 SAYILI
KANUNUN EK-2. MADDESİNE DAYANILARAK HAZIRLANAN “ALAN YÖNETİMİ İLE ANIT ESER
KURULUNUN KURULUŞ VE GÖREVLERİ İLE YÖNETİM ALANLARININ BELİRLENMESİNE İLİŞKİN
USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK” VE 6546 SAYILI KANUN HÜKÜMLERİ BİRLİKTE
ELE ALINARAK, TARİHÎ ALAN PLANI İLE EŞGÜDÜM İÇERİSİNDE HAZIRLANACAKTIR. YÖNETİM
PLANI KARARLARI TARİHÎ ALAN PLANININ MEKÂNSAL KARARLARININ UYGULAMA
SÜREÇLERİNİ, BÜTÇELERİNİ, PROGRAMIN UYGULANMA ZAMANINI ÇOK YILLI BİR YAPIDA VE
PAYDAŞLARIN ROL VE SORUMLULUKLARINI TANIMLAYAN BİR BİÇİMDE HAZIRLANACAKTIR.
BU KAPSAMDA TARİHÎ ALAN YÖNETİM PLANI, TARİHÎ ALANIN TARİHÎ, DOĞAL, ARKEOLOJİK
VE KÜLTÜREL MİRASININ ÖZGÜN DEĞERLERİ MUHAFAZA EDİLEREK İLGİLİ BÜTÜN
PAYDAŞLARIN KATILIMI İLE KORUNMASINI, ÜSTÜN EVRENSEL DEĞERİNİN KORUNARAK
GELİŞTİRİLMESİNİ VE GELECEK KUŞAKLARA AKTARILMASINI SAĞLAMAK AMACIYLA
ÜZERİNDE UZLAŞILMIŞ STRATEJİK YOL HARİTASININ OLUŞTURULMASINI SAĞLAYACAKTIR.
YÖNETİM PLANI VARLIK DEĞERLERİNİN NASIL KORUNACAĞINI, ZİYARETÇİ YÖNETİMİNİ,
ULAŞIM POLİTİKALARINI, EKONOMİK VE SOSYAL YAPININ GÜÇLENDİRİLMESİNİ, EĞİTİM VE
FARKINDALIK FAALİYETLERİNİ, İZLEME VE DEĞERLENDİRME SÜREÇLERİNİ TANIMLAYAN,
KURUMLARARASI EŞGÜDÜMÜ, RİSKLERİN AZLATILMASINDA İZLENECEK YOLU ÇOK YILLI BİR
PROGRAM DÂHİLİNDE SUNAN VE AKTÖRLERİN YETKİ VE SORUMLULUKLARINI
TANIMLAYAN BÜTÇE YAPISI BELİRLENMİŞ STRATEJİK BİR BELGE OLARAK
HAZIRLANACAKTIR.

VI.28.3. YÖNETİM PLANINDA TANIMLANAN FAALİYETLER ÖNGÖRÜLEN ÖNCELİK VE

ZAMANLAMA DİKKATE ALINARAK TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI’NIN KURUMSAL STRATEJİK
PLANI, PERFORMANS PROGRAMI VE BÜTÇESİ İLE ENTEGRE EDİLEREK UYGULAMAYA
GEÇİRİLİR.

VI.29. BİLİM KURULU OLUŞTURULMASI

VI.29.1. TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI’NIN YÖNETİMİ, KOORDİNASYONU ALTINDA, TARİHÎ

ALAN İLE İLGİLİ BİLGİ VE DONANIM SAHİBİ, UZMAN VE AKADEMİSYENLERDEN OLUŞAN

40
 AYNI ZAMANDA “ALAN YÖNETİM PLANI DANIŞMA KURULU” İLE ETKİLEŞİM VE PAYLAŞIM
İÇİNDE GÖREV YAPAN BİR “BİLİM KURULU” OLUŞTURULACAKTIR.

VI.29.2. BİLİM KURULU BAŞKANLIĞIN YÜRÜTECEĞİ FAALİYETLER İLE İLGİLİ İHTİYAÇ

DUYACAĞI; TARİHSEL, DOĞAL, ARKEOLOJİK VE KÜLTÜREL MİRAS, SOSYO-EKONOMİK YAPI,
ÇEVRESEL KONULARDA HER TÜRLÜ BİLİMSEL DEĞERLENDİRMELER YAPAN VE ÖNERİLER
GELİŞTİREN BİR KURUL OLARAK GÖREV YAPACAKTIR.

VI.29.3. BİLİM KURULU AYRICA TARİHÎ ALANLA İLGİLİ YAYIN VE BENZERİ KONULARDA DA
DEĞERLENDİRMELER YAPAR VE ÖNERİLER GELİŞTİRİR.

VI.29.4. İHTİYAÇ DUYULAN KONULARDA BİLİM KURULU ALT ÇALIŞMA

GRUPLARI/KOMİSYONLARI OLUŞTURULABİLİR.

VI.29.5. BİLİM KURULUNUN ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞINCA

BELİRLENİR.

VI.30. ANA PLANLAR

VI.30.1. GELİBOLU TARİHÎ ALANI’NIN; VİZYON, AMAÇ VE HEDEFLERİ İLE İLİŞKİLİ OLARAK,
ALANIN ETKİN BİR BİÇİMDE KORUNARAK YÖNETİLMESİNE İLİŞKİN YÖNETİM PLANI İLE
TUTARLI BİÇİMDE VE DÜNYA MİRASI TEMASI DA DİKKATE ALINARAK ANA PLANLAR
HAZIRLANACAKTIR.

VI.30.2. ANA PLANLAR KAPSAMINDA; TARİHÎ ALANLAR ANA PLANI, KALELER VE TABYALAR
ANA PLANI, ARKEOLOJİK ALANLAR ANA PLANI, DOĞAL ALANLAR ANA PLANI, SU YÖNETİMİ
ANA PLANI, ATIK YÖNETİMİ ANA PLANI, RİSK YÖNETİMİ ANA PLANI, ULAŞIM ANA PLANI,
ZİYARETÇİ YÖNETİMİ ANA PLANI İLE ZİYARETÇİ MERKEZLERİ VE MÜZELER ANA PLANI
HAZIRLANACAKTIR.

VI.30.3. TARİHÎ ALAN PLANI VE ALAN YÖNETİM PLANI KAPSAMINDA

TANIMLANAN/TANIMLANACAK VE BU KAPSAMDA HAZIRLANACAK "ANA PLAN"LAR, TARİHÎ
ALAN PLANI VE ALAN YÖNETİM PLANININ KARARLARINA AYKIRILIK İÇEREMEZLER. "ANA
PLANLAR" İLGİLİ KURUMLARIN, YEREL AKTÖRLERİN VE ÜNİVERSİTELERİN KATILIMI İLE
HAZIRLANACAKTIR. ANA PLANLAR, TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞINCA ONANDIKTAN SONRA
YÜRÜRLÜĞE GİRERLER.

VI.30.4. BURADA BELİRTİLENLER DIŞINDA BAŞKANLIKÇA GEREKLİ GÖRÜLEN KONULARDA

41
FARKLI İÇERİKLERDE ANA PLANLAR HAZIRLANABİLİR.

VI.30.5. ANA PLANLARDA ÖNGÖRÜLEN ÖNCELİK VE ZAMANLAMA DİKKATE ALINARAK,

TANIMLANAN FAALİYETLER TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI’NIN KURUMSAL STRATEJİK PLANI,
PERFORMANS PROGRAMI VE BÜTÇESİ İLE ENTEGRE EDİLEREK UYGULAMAYA
GEÇİRİLECEKTİR.

VI.30.5.1. TARİHÎ ALANLAR ANA PLANI: ÇANAKKALE SAVAŞLARI TARİHİ MİRAS

ALANLARI VE ÖGELERİ; SAVAŞ DÖNEMİNDE KULLANILAN SAVUNMA YAPILARI, SAVAŞ
DÖNEMİNİN İZLERİNİ TAŞIYAN MUHAREBE ALANLARI İLE SAVAŞ DÖNEMİNDE VE
SONRASINDA OLUŞTURULAN HAFIZA MEKÂNLARININ DÜZENLEMELERİNİ
KAPSAYACAKTIR. ÇANAKKALE SAVAŞLARI İLE İLGİLİ TARİHSEL MİRAS ÖGELERİ; ASKERİ
ALAN VE GÜVENLİK BÖLGELERİNDE, ANADOLU YAKASINDA, DENİZ VE KIYI ALANLARINDA
YER ALABİLMEKTE, YOĞUNLAŞMIŞ YA DA DAĞINIK BİR BİÇİMDE BULUNABİLMEKTE,
KAYIT ALTINA ALINMIŞ VEYA ALINMAMIŞ, FARKLI DÜZEYLERDE BİLGİ EDİNİLMİŞ VE
FARKLI MÜDAHALELER UYGULANMIŞ DURUMDADIR. BUNA EK OLARAK, SAVAŞ
DÖNEMİNDE VE SONRASINDA OLUŞTURULAN HAFIZA MEKÂNLARININ BAZILARI
TARİHSEL GERÇEKLİĞİ YANSITMAMAKTADIR. SONUÇ OLARAK, TARİHİ SİT ALANI
İÇERİSİNDE YER ALAN TARİHSEL MİRAS ALANLARI VE ÖGELERİ; KONUM, ÖZELLİK, İLİŞKİ
AĞI, DÜZENLEME BİÇİMİ GİBİ FARKLI KARAKTERLERE SAHİP OLUP, HOMOJEN BİR YAPIDA
DEĞİLDİR. ÇANAKKALE SAVAŞLARI İLE İLİNTİLİ OLARAK TARİHSEL MİRASIN BÜTÜNCÜL
BİR YAPIDA KORUNMASI, PLANLAMASI, MEVCUT SORUNLARIN ÇÖZÜMLENMESİ VE
DİĞER MİRAS DEĞERLERİ İLE İLİŞKİLİ BİR BİÇİMDE GELECEK KUŞAKLARA, DOĞRU
YÖNTEMLERLE AKTARILMASINA YÖNELİK TARİHÎ ALANLAR ANA PLANI ÇALIŞMASI
YÜRÜTÜLECEKTİR.

VI.30.5.2. KALELER VE TABYALAR ANA PLANI: GELİBOLU TARİHÎ ALANI, GELİBOLU

YARIMADASI VE ANADOLU YAKASI’NDA YER ALAN KALE VE TABYALAR, GEÇMİŞ TARİHSEL
DÖNEMLERDE BOĞAZ SAVUNMA YAPILARI OLARAK KULLANILMIŞTIR. BU KAPSAMDA
DÜNYA ÜZERİNDE DE TEKİL ÖRNEK OLMA (UNİQUE) ÖZELLİĞİ TAŞIYAN KÜLTÜR
VARLIKLARI OLARAK KALELER VE TABYALAR, SAVAŞ ÖNCESİ DÖNEMLERİN VE
ÇANAKKALE SAVAŞLARI’NIN İZLERİNİ TAŞIMAKTADIR. ALANDA YER ALAN KALE VE
TABYALARIN; İLİŞKİLİ OLDUKLARI BOĞAZIN ANADOLU YAKASINDAKİ KALE VE
TABYALARLA BÜTÜNCÜL OLARAK ELE ALINMASI, TÜM DÖNEMSEL ÖZELLİKLERİNİN

42
YANSITILMASI, TARİHSEL İZLERİNİN KORUMASINI AMAÇLAYAN UYGUN YÖNTEMLERLE
BAKIM VE ONARIM ÇALIŞMALARININ YÜRÜTÜLMESİ VE TARİHSEL GERÇEKLİKLE İLİŞKİLİ
OLARAK İŞLEVLENDİRİLMESİ VE BÜTÜNCÜL OLARAK SUNULMASI KAPSAMINDA KALELER
VE TABYALAR ANA PLANI ÇALIŞMASI YÜRÜTÜLECEKTİR.

VI.30.5.3. ARKEOLOJİK ALANLAR ANA PLANI: GELİBOLU TARİHÎ ALANI’NDA KARA

MUHAREBE ALANLARI ARKEOLOJİSİ, DENİZ MUHAREBELERİ SAVAŞ ARKEOLOJİSİ, ANTİK
DÖNEM ARKEOLOJİSİNE AİT ALANLAR VE ANTİK KAYNAKLARDA OLUP HENÜZ YERLERİ
TESPİT EDİLEMEMİŞ ARKEOLOJİK ALANLAR KAPSAMINDA YÜRÜTÜLECEK ÇALIŞMALAR
VE UYGULAMALAR FARKLILAŞMAKTADIR. TARİHÎ ALAN BÜTÜNÜNDE VE İLİŞKİLİ
OLDUĞU ALANLARDA YER ALAN ARKEOLOJİK ALANLAR VE ÖGELER, AİT OLDUKLARI
DÖNEM VE ÖZELLİKLERİ NEDENİYLE FARKLI KORUMA STATÜLERİNE SAHİPTİR. BENZER
BİÇİMDE, ALANDA YER TESPİTİ YAPILAN VEYA ANTİK KAYNAKLARDA TANIMLANMASINA
RAĞMEN YERLERİ HENÜZ BULUNAMAYAN ARKEOLOJİK VARLIKLAR VE ALANLAR
OLDUĞU GİBİ, BU ALANLARIN TARİHÎ ALAN DIŞINDA İLİŞKİLİ OLDUĞU DÖNEMSEL VE
ÇEVRESEL BAĞLANTILAR DA BULUNABİLMEKTEDİR. BU KAPSAMDA, ARKEOLOJİK
ALANLAR HAKKINDA FARKLI DÜZEYLERDE ÇALIŞMALAR YÜRÜTÜLMÜŞ VE ALANLAR
HAKKINDA FARKLI DÜZEYDE BİLGİ EDİNİLMİŞTİR. TARİHÎ ALANDA VE İLİŞKİLİ OLDUĞU
ALANLARDA YER ALAN MİRAS ÖGELERİNİN VARLIK DEĞERİ OLARAK KORUNMASININ
SAĞLANMASI AMACIYLA GEREKLİ ARAŞTIRMA VE ÇALIŞMALARIN YÜRÜTÜLMESİ
ÖNGÖRÜLMEKTEDİR. ÇANAKKALE’NİN ARKEOLOJİDEKİ ÖNEMİ DİKKATE ALINARAK
TARİHÎ ALANDAKİ ARKEOLOJİK MİRAS ALANLARININ TANITIMINA YÖNELİK ÇALIŞMALAR
TASARLANARAK, ARKEOLOJİK MİRASIN BÜTÜNCÜL OLARAK KORUNMASI VE GELECEK
KUŞAKLARA AKTARILMASININ SAĞLANABİLMESİ AMACIYLA ARKEOLOJİK ALANLAR ANA
PLANI ÇALIŞMASI YÜRÜTÜLECEKTİR.
PLAN DEĞİŞİKLİĞİ ONAMA SINIRI

VI.30.5.4. DOĞAL ALANLAR ANA PLANI: ORMAN ALANLARI, SULAK ALANLAR VE DİĞER
DOĞAL ALANLAR (TEPELER, VADİLER, KIYILAR, KOYLAR VE OVALAR) GELİBOLU TARİHÎ
ALANINDAKİ ÖNEMLİ DOĞAL ALANLARDIR. ORMAN DOKUSUNDAKİ BİTKİ
TOPLULUKLARINI KIZILÇAM, MAKİ VE GARİGLER OLUŞTURMAKTADIR. KIZILÇAMA EK
OLARAK FISTIK ÇAMI, SAHİL ÇAMI, GÜRGEN, ARDIÇ, ÇINAR, MEŞE VE SERVİ TÜRLERİ YER
ALMAKTADIR. ORMAN DOKUSU İÇERİSİNDE YER ALAN DİĞER ÇALI, MAKİ FLORASI VE
BİTKİLERDEN ÖNEMLİLERİ İSE SANDAL, KOCAYEMİŞ, FUNDA, ZEYTİN, AKÇAKESME,

43
LADEN, KATIR TIRNAĞI, KEKİK, DEFNE, AHLAT VB. BİTKİLERDİR. SUVLA GÖLÜ ÖNEMLİ BİR
SULAK ALAN ÖZELLİĞİNE SAHİPTİR. SUVLA GÖLÜNÜN OLUŞUM ÖZELLİKLERİNİ DE
DİKKATE ALAN KORUMA POLİTİKALARININ GELİŞTİRİLMESİ VE BUGÜNE KADAR
UĞRAMIŞ OLDUĞU HASARLARI GİDERİCİ UYGULAMALARIN İVEDİLİKLE
GERÇEKLEŞTİRİLMESİ GEREKMEKTEDİR. ANAFARTALAR OVASI HAVZASI İÇERİSİNDE
OLAN SUVLA GÖLÜNÜN HER TÜRLÜ KİRLETİCİDEN KORUNMASI YÖNÜNDE ÇALIŞMALAR
SÜRDÜRÜLECEK VE SUVLA GÖLÜNÜ BESLEYEN YERALTI SU KAYNAKLARININ SU
SEVİYESİNİN KORUNMASINA VE KİRLENMEMESİNE YÖNELİK ÇALIŞMALAR
YÜRÜTÜLECEKTİR. BENZER ŞEKİLDE KEMİKLİ SAHİLLERİNDEKİ KÜLTÜREL PEYZAJA BÜYÜK
KATKISI OLAN KIYI FORMASYONLARININ KORUNMASINA YÖNELİK EYLEMLER
TANIMLANACAKTIR. BUNLARA EK OLARAK, ALANIN SİLUETİNİ ETKİLEYEN TEPELER, VADİ
VE OVALAR, DENİZ, KIYI VE KOYLAR ALANA KİMLİK KAZANDIRICI DİĞER UNSURLARDIR.
DOĞAL ALANLARDA YÜRÜTÜLECEK MÜDAHALE VE UYGULAMALARDA ALANIN EKOLOJİK
YAPISININ VE TAŞIMA KAPASİTESİNİN GÖZ ÖNÜNE ALINMASI, DİĞER MİRAS ÖGELERİYLE
İLİŞKİSİNİN KURGULANMASI, ALANIN ÇANAKKALE BOĞAZINDAN VE ANA ULAŞIM
AKSLARINDAN ALGILANMASI GÜÇLENDİRİLECEK VE MEVCUT SİLUET KORUNACAKTIR.
BU AMAÇLA ALANIN MEVCUT PEYZAJ ÖGELERİNİ BOZULMADAN KORUMAYA YÖNELİK
PLAN KARARLARININ GELİŞTİRİLMESİ, İSTİNAİ MORFOLOJİK YAPILARI İLE ÖZGÜN
PEYZAJINI KORUMAYA YÖNELİK TEDBİRLERİN ALINMASI, DOĞAL ALANLARIN TARİHÎ
ALAN BÜTÜNÜ VE İLİŞKİDE OLDUĞU GELİBOLU YARIMADASI HAVZASI VE FLORA-
FAUNANIN YAYILIM GÖSTERDİĞİ, ALANLAR BÜTÜNÜ İLE BİRLİKTE KORUNMASI
AMACIYLA DOĞAL ALANLAR ANA PLANI ÇALIŞMASI YÜRÜTÜLECEKTİR.

VI.30.5.5. SU YÖNETİMİ ANA PLANI: GELİBOLU TARİHÎ ALANI YETERLİ SU

KAYNAKLARINA SAHİP DEĞİLDİR. ALANDA HALEN TEMİZ İÇME SUYUNA ERİŞİMDE
GÜÇLÜKLER YAŞANMAKTADIR. ALANIN BAZI BÖLÜMLERİNDE ÖZELLİKLE SEDDÜLBAHİR
BÖLGESİNDE SU YETERSİZLİĞİ GÖRÜLMEKTEDİR. TARİHÎ ALANDAKİ TEMİZ İÇME
SULARININ KİRLETİCİLERDEN KORUNMASI, KULLANMA SULARININ ARITILARAK YENİDEN
KULLANIMININ SAĞLANMASI ÖNEM TAŞIMAKTADIR. BU NEDENLE ATIK SULARIN
ARITILMASI, YERALTI SU KAYNAKLARININ KİRLETİCİLERDEN KORUNMASI, YAĞMUR
SULARININ TOPLANMASI VE KULLANIMININ SAĞLANMASI GİBİ BİR DİZİ PROGRAMIN
ALANDA YÜRÜTÜLMESİ GEREKMEKTEDİR. TARİHÎ ALANIN EKOLOJİK DENGESİNİN

44
KORUNMASI, YERALTI VE YÜZEY SULARININ İLİŞKİLİ OLDUĞU HAVZA BAZINDA
KORUNMASI VE KİRLİLİĞİN ÖNLENMESİ, BAZILARI TARİHSEL MİRAS NİTELİĞİNDE OLAN
SU SARNIÇLARI VE KUYULARININ TESPİT EDİLİP KORUNMASININ SAĞLANMASI
KAPSAMINDA; TARİHÎ ALANDA BÜTÜNLEŞİK SU YÖNETİMİNİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ
AMACIYLA SU YÖNETİMİ ANA PLANI ÇALIŞMASI YÜRÜTÜLECEKTİR.

VI.30.5.6. ATIK YÖNETİMİ ANA PLANI: GELİBOLU TARİHÎ ALANI’NDA ATIK YÖNETİMİNİN
ETKİNLEŞTİRİLMESİ, ALANIN EKOLOJİK DENGESİNİN KORUNMASI VE
SAĞLIKLAŞTIRILMASI AÇISINDAN ÖNEMLİDİR. YERLEŞİM BİRİMLERİNDE VE ZİYARET
ALANLARINDA ÜRETİLEN ATIKLARIN DÜZENLİ TOPLANMASI VE OLUŞTURULACAK OLAN
ATIK TRANSFER MERKEZİNDE AYRIŞTIRILDIKTAN SONRA GEÇİCİ OLARAK DEPOLANARAK
GELİBOLU YARIMADASI DÜZENLİ KATI ATIK DEPOLAMA TESİSİNE TAŞINMASI
KONULARINDA ATIK YÖNETİMİNİN BÜTÜNCÜL OLARAK ELE ALINMASI GEREKMEKTEDİR.
AYRICA, ECEABAT ESKİ ÇÖP DEPOLAMA ALANININ REHABİLİTE EDİLMESİ, ALÇITEPE
KÖYÜ KİLYE DERESİ ÜZERİNDEKİ VE TARİHÎ ALANDAKİ MUHTELİF BÖLGELERDEKİ
ATIKLARIN TOPLANMASI VE TARİHÎ ALAN KÖYLERİNİN ESKİ ÇÖP DEPOLAMA
ALANLARININ REHABİLİTE EDİLEREK BU ALANLARDA BULUNAN ÇÖPLERİN, ATIK
DEPOLAMA ALANINA TRANSFER EDİLMESİ GEREKMEKTEDİR. BU KAPSAMDA TARİHÎ
ALAN ATIK YÖNETİMİ ANA PLANI; ATIĞIN KAYNAĞINDA AZALTILMASI, YENİDEN
KULLANILMASI, ÖZELLİĞİNE VE TÜRÜNE GÖRE AYRILMASI, BİRİKTİRİLMESİ,
TOPLANMASI, GEÇİCİ DEPOLANMASI, TAŞINMASI, ARA DEPOLANMASI, GERİ
DÖNÜŞÜMÜ, ENERJİ GERİ KAZANIMI DÂHİL GERİ KAZANILMASI, KONTROLÜ VE
DENETİMİ FAALİYETLERİNİ İÇERECEK VE ÇEVREYLE UYUMLU BİR ŞEKİLDE ATIK
YÖNETİMİNİ SAĞLAMAK ÜZERE HAZIRLANACAK OLAN KISA VE UZUN VADELİ PROGRAM
VE POLİTİKALARI İÇERECEKTİR.

VI.30.5.7. RİSK YÖNETİMİ ANA PLANI: TARİHÎ ALANDA RİSK YÖNETİMİ ÇALIŞMALARININ
YÜRÜTÜLMESİ; ALANIN ÜSTÜN EVRENSEL DEĞERİNİN, BÜTÜNLÜĞÜNÜN VE
ÖZGÜNLÜĞÜNÜN KORUNMASI AÇISINDAN GEREKLİDİR. GELİBOLU TARİHÎ ALANINDA
RİSK YÖNETİMİ ANA PLANI, BÜTÜNLÜKLÜ OLARAK ELE ALINMALIDIR. PLANDA MİRAS
ÖGELERİ ÖLÇEĞİNDE DOĞA YA DA İNSAN ELİYLE OLUŞABİLECEK TEHLİKE ÖGELERİ VE
ALANLARI, RİSK TÜRLERİ VE RİSK DERECELERİ TESPİT EDİLMELİ, RİSK AZALTMA
STRATEJİLERİ GELİŞTİRİLMELİ, RİSKİN ÖNLENMESİ VEYA AZALTILMASINA YÖNELİK

45
UYGULAMALAR AYRINTILI BİR BİÇİMDE AÇIKLANMALIDIR.

VI.30.5.8. ULAŞIM ANA PLANI: GELİBOLU TARİHÎ ALANI’NDA ULAŞIM DESENİ OLARAK;
TRANSİT YOLCULUKLAR, ALANDA YAŞAYANLARIN ALAN İÇİ DOLAŞIMLARI VE TARİHÎ
ALAN ZİYARETÇİLERİNİN ALAN İÇİ DOLAŞIMLARI GERÇEKLEŞMEKTEDİR. MEVCUTTA
TARİHÎ ALAN VE YAKIN ÇEVRESİNİ ETKİLEYEN DENİZ, HAVA, KARA TAŞIMACILIĞI
PROJELERİ İLE 1915 ÇANAKKALE KÖPRÜSÜ PROJESİ VE BU PROJEYE BAĞLI OLARAK
ÇALIŞMALARI HALEN SÜRDÜRÜLEN KARAYOLU ULAŞIM BAĞLANTILARI PROJELERİ SÖZ
KONUSUDUR. BUNLARA EK OLARAK, ALAN BÜTÜNÜNDE ANMA VE ZİYARET AMAÇLI
GÜZERGÂHLAR VE ROTALAR YER ALMAKTADIR. GELİBOLU TARİHÎ ALAN PLANI VE ALAN
YÖNETİM PLANI ÇALIŞMALARI KAPSAMINDA ARTAN ZİYARETÇİ SAYISI DA GÖZ ÖNÜNE
ALINARAK, TARİHÎ ALANDA TRANSİT YOLCULUKLARIN VE ÖZEL ARAÇ KULLANIMININ
AZALTILMASI, YAYA, BİSİKLET VE ÖZEL TASARLANMIŞ ÇEVRE DOSTU TUR ARAÇLARININ
YAYGINLAŞTIRILMASI ÖNGÖRÜLMEKTEDİR. BU BAĞLAMDA; TARİHÎ ALAN BÜTÜNÜNDE
ERİŞİLEBİLİRLİĞİNİN ARTIRILMASI, ULAŞIM DESENİ, ULAŞIM TÜRLERİ, OTOPARK
ALANLARI, TRANSFER NOKTALARI, ULAŞIM ALTYAPISI VE DÜĞÜM NOKTALARININ
ÇEŞİTLENDİRİLEREK BÜTÜNCÜL OLARAK PLANLANMASI AMACIYLA ULAŞIM ANA
PLANI’NIN HAZIRLANMASI GEREKMEKTEDİR.

VI.30.5.9. ZİYARETÇİ YÖNETİMİ ANA PLANI: YERLİ VE YABANCI ZİYARETÇİLER, GELİBOLU

TARİHÎ ALANI VE YAKIN ÇEVRESİNİ; FARKLI DÖNEMLERDE FARKLI AMAÇLAR İLE ZİYARET
ETMEKTEDİR. ALANIN ZİYARETÇİLERİ; YURT DIŞINDAN GELENLER, YURT İÇİNDEN GELEN
ZİYARETÇİLER İLE ALANDA VE ALANIN YAKIN ÇEVRESİNDE YAŞAYAN YEREL TOPLUMDAN
OLUŞMAKTADIR. TARİHÎ ALANDA TARİH, KÜLTÜR, DOĞA VE DENİZ TURİZMİ AMAÇLI
ZİYARETLER GERÇEKLEŞMEKTEDİR. BU KAPSAMDA, TARİHÎ ALANDA TURİZM, YEREL
TOPLUMUN ÖNEMLİ EKONOMİK KAYNAKLARINDAN BİRİSİDİR. TARİHÎ ALANDA
ZİYARETÇİ MEMNUNİYETİ VE YAŞAYAN YEREL TOPLUMUN MEMNUNİYETİNİN BİR
ARADA SAĞLANMASI ÖNEMLİDİR. ALAN KULLANICILARININ (YAŞLI/GENÇ/ÇOCUK,
ENGELLİ/HASTA, KADIN/ERKEK, YERLİ/YABANCI VB.) MEMNUNİYETİNİN ARTIRILMASINA
KATKI SUNMAK, ALANIN ALIGILANABİLİRLİĞİNİ ARTIRMAK VE ZİYARETÇİNİN ETKİN
YÖNETİMİ SAĞLANARAK MİRAS ALANLARININ BÜTÜNCÜL KORUNMASINA KATKI
SUNMAK AMACIYLA; ZİYARET EDİLEN ALANLAR, TUR ROTALARI VE ZİYARETÇİ
GÜZERGÂHLARI, ZİYARETÇİ DESTEK BİRİMLERİNİN YER SEÇİMLERİNİN YAPILMASI,

46
 FONKSİYONEL BÜTÜNLEŞMELERİNİN PROGRAMLANMASI VE YAPILAN MEKÂNSAL
DÜZENLEMELERİN YERLEŞİM BİRİMLERİ İLE İLİŞKİLERİNİ KURGULAYAN VE SOSYAL
ETKİLEŞİMLERİ DİKKATE ALAN ZİYARETÇİ YÖNETİMİ ANA PLANI ÇALIŞMASI
YÜRÜTÜLECEKTİR.

VI.30.5.10. ZİYARETÇİ MERKEZLERİ VE MÜZELER ANA PLANI: TARİHÎ ALAN

ZİYARETÇİLERİNE ALANLA İLGİLİ BİLGİLENDİRMELERİN VE TANITIMIN YAPILACAĞI
ZİYARETÇİ MERKEZLERİ VE MÜZELER, AÇIK VE KAPALI MEKÂNSAL KULLANIM VE
ANLATIM YÖNTEMLERİ BÜTÜNÜNDE ELE ALINMALIDIR. TARİHÎ ALANDA BULUNAN
MEVCUT MÜZELERİN YANI SIRA, PLAN ÇALIŞMALARI KAPSAMINDA ÖNERİLEN
MÜZELERİN VE ZİYARETÇİ MERKEZLERİNİN KONUMLARI, TEMALARI, TASARIM VE
ANLATIM YÖNTEMLERİ İLİŞKİSİNİN BÜTÜNCÜL OLARAK PLANLANMASI AMACIYLA
ZİYARETÇİ MERKEZLERİ VE MÜZELER ANA PLANI ÇALIŞMASI YÜRÜTÜLECEKTİR.

VI.31. UYGULAMA REHBERLERİ

VI.31.1. 1/50.000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI VE 1/25.000 ÖLÇEKLİ TARİHÎ ALAN PLANI
KARARLARI DOĞRULTUSUNDA TARİHÎ ALANLAR, KENTSEL ALANLAR VE KIRSAL ALANLAR
UYGULAMA REHBERLERİ HAZIRLANACAKTIR.

VI.31.2. HAZIRLANACAK UYGULAMA REHBERLERİNİN; TARİHÎ ALANIN GENEL PEYZAJ,

ÖZGÜN DOKU, KİMLİK, ESTETİK VE SİLUETİNİN KORUNMASINA, MEKÂN KALİTESİNİN
İYİLEŞTİRİLMESİNE, ZİYARETÇİ VE YEREL TOPLUM MEMNUNİYETİNİN ARTTIRILMASINA
KATKI SUNMASI AMAÇLANACAKTIR.
BU KAPSAMDA HAZIRLANACAK UYGULAMA REHBERLERİNİN; TARİHİ, KENTSEL VE KIRSAL
ALANLARIN DEĞERLERİNİN, ÖZGÜNLÜK VE BÜTÜNLÜĞÜNÜN KORUNMASI, YAPILARIN VE
MEKÂNSAL DÜZENLEMELERİN BİRBİRLERİYLE VE İÇERİSİNDE YER ALDIKLARI KÜLTÜREL
PEYZAJ İLE UYUM İÇERİSİNDE OLMASININ SAĞLANMASI, TARİHÎ ALANIN KİMLİĞİNİ
KORUYAN BÜTÜNCÜL BİR TASARIM DİLİNİN OLUŞTURULMASINI SAĞLAYACAK ŞEKİLDE
HAZIRLANMASI ESASTIR.

VI.31.3. HAZIRLANACAK UYGULAMA REHBERLERİNDE; TARİHÎ ALANIN PEYZAJI, ÖZGÜN

DOKUSU, KİMLİK, ESTETİK VE SİLUETİNİN KORUNMASI AÇISINDAN TARİHÎ ALANLAR,
KENTSEL ALANLAR VE KIRSAL ALANLARDA YAPILACAK YAPILAŞMALAR, AÇIK VE KAPALI
MEKÂNSAL DÜZENLEMELER İLE İLGİLİ BELİRLİ İLKE VE KURALLAR GETİRİLEBİLİR.

47
VI.31.4. UYGULAMA REHBERLERİNDE ÇANAKKALE BOĞAZ ÖNÖRÜNÜM HATTI VE
KARAYOLU MANZARA KORUMA BÖLGESİ KAPSAMINDA KALAN ALANLARA YÖNELİK BELİRLİ
İLKE VE KURALLAR GETİRİLEBİLİR.

VI.31.4.1. TARİHÎ ALANLAR UYGULAMA REHBERİ: TARİHÎ ALAN BÜTÜNÜNDE VE TARİHÎ

ALAN İLE İLİŞKİLİ OLARAK; COĞRAFİ KONUM, DÖNEM, MİMARİ, İLİŞKİ AĞI,
MÜDAHALELER, YANSITILAN TARİHSEL GERÇEKLİK GİBİ ÖZELLİKLERİ İLE FARKLILIK
GÖSTEREN TARİHÎ ALANLARDA YÜRÜTÜLECEK UYGULAMALARDA BÜTÜNCÜL BİR
TASARIM DİLİNİN GELİŞTİRİLMESİNİ SAĞLANACAKTIR. BU KAPSAMDA TARİHÎ ALANLAR
UYGULAMA REHBERİ İLE; ŞÜHEDA KABRİSTANLARI, MEZARLIK ALANLARI, TÖREN
ALANLARI, ANITLAR, KİTABELER, YAZITLAR GİBİ TARİHSEL MİRAS ÖGELERİNİN
İÇERİSİNDE YER ALDIKLARI KÜLTÜREL PEYZAJIN KORUNMASI, GELİŞTİRİLMESİ, ORTAK
BİR TASARIM DİLİNE SAHİP OLMASINA YÖNELİK İLKELER BELİRLENECEK, TARİHÎ
ALANLARIN VE ÖGELERİN TARİHSEL GERÇEKLİĞİ YANSITAN BİR BİÇİMDE SUNULMASINA
YÖNELİK ANLATIM VE TASARIM DİLİ GELİŞTİRİLEREK UYGULAMA ESASLARI
TANIMLANACAKTIR.

VI.31.4.2. KENTSEL ALANLAR UYGULAMA REHBERİ: TARİHÎ ALAN İÇERİSİNDE KENTSEL

YERLEŞİM OLARAK ECEABAT İLÇE MERKEZİ BULUNMAKTA OLUP, PLANLAMA
ÇALIŞMALARI KAPSAMINDA ECEABAT İLÇE MERKEZİ, BÖLGESEL HİZMET ODAĞI OLARAK
TANIMLANMIŞTIR. BU KAPSAMDA, ECEABAT’TAN HİZMET ALAN TARİHÎ ALAN
ZİYARETÇİLERİNİN VE ALANDA YAŞAYAN NÜFUSUN MEMNUNİYETİNİN ARTTIRILMASI
AMACIYLA ECEABAT İLÇESİNİN SOSYAL YAŞAM VE MEKÂN KALİTESİNİN ARTTIRILMASI
HEDEFLENMEKTEDİR.
KENTSEL ALANLAR UYGULAMA REHBERİ İLE ECEABAT KENTSEL YERLEŞİMİNİN KENT
KİMLİĞİNİN GELİŞTİRİLEREK, TARİHÎ ALANIN KÜLTÜREL PEYZAJININ ÖNEMLİ BİR
BİLEŞENİ HALİNE GETİRİLMESİ AMACI DOĞRULTUSUNDA, ECEABAT İLÇE MERKEZİNDEKİ
YAPILAŞMALAR İLE AÇIK VE KAPALI MEKÂNSAL DÜZENLEMELERE İLİŞKİN UYGULAMA
ESASLARI TANIMLANACAKTIR.

BUNUN YANISIRA UYGULAMA REHBERİ; KENTSEL ALANIN ERİŞİM SİSTEMİ VE MEKÂNSAL

İLİŞKİLERİ, GENEL PEYZAJ ÖZELLİKLERİ, KÜLTÜR VARLIKLARINA İLİŞKİN ÇEVRE
DÜZENLEMELERİ, KENT ESTETİĞİ, KIYI VE KENT İLİŞKİSİ VB. KONULARDA
UYGULAMALARA YÖN VEREBİLECEK BİR İÇERİKLE OLUŞTURULACAKTIR.

48
 VI.31.4.3. KIRSAL ALANLAR UYGULAMA REHBERİ: TARİHÎ ALAN İÇERİSİNDE SEKİZ ADET
KÖY YERLEŞİMİ BULUNMAKTA OLUP, PLANLAMA ÇALIŞMALARI KAPSAMINDA KÖY
YERLEŞİMLERİ ZİYARETÇİ HİZMET ODAKLARI OLARAK TANIMLANMIŞTIR.
KIRSAL ALANLAR UYGULAMA REHBERİ İLE KIRSAL YERLEŞİM BİRİMLERİNİN; ÇEVRESİ İLE
İLİŞKİSİNİN TANIMLANMASI, ÖZGÜN KIRSAL KARAKTERİNİN KORUNMASI VE
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİN SAĞLANMASI, GELENEKSEL MEKÂN DOKUSUNUN VE KÜLTÜR
VARLIKLARININ KORUNARAK YAŞATILMASININ SAĞLANMASI AMAÇLANMAKTADIR.
KIRSAL ALANLAR UYGULAMA REHBERİ AYNI ZAMANDA TARİHÎ ALANIN KIRSAL PEYZAJ
ÖGELERİNİN BELİRLENMESİ, TARIMSAL AMAÇLI YAPILARIN BİÇİM, BOYUT VE MALZEME
GİBİ ÖZELLİKLERİNİN TANIMLANMASI KONULARINI DA İÇERECEK ŞEKİLDE
HAZIRLANACAKTIR.

VI.32. SİT ALANLARI

VI.32.1. BU PLANDA SİT ALANI OLARAK GÖSTERİLMİŞ OLAN ALANLAR İLE BU PLANDA
GÖSTERİLMEMİŞ DAHİ OLSA, İLGİLİ MEVZUAT KAPSAMINDA İLAN EDİLEN/EDİLECEK OLAN
SİT ALANLARI GEÇERLİDİR.

VI.32.2. BU PLANDA GÖSTERİLMİŞ OLSUN VEYA OLMASIN TÜM SİT ALANLARINDA, (TARİHİ,
KENTSEL, ARKEOLOJİK VE DOĞAL SİT) 2863 SAYILI “KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARINI
KORUMA KANUNU”, 644 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME, İLGİLİ YÖNETMELİKLER,
İLKE KARARLARI, KORUMA KOMİSYONU KARARLARI VE VARSA ONAYLI KORUMA AMAÇLI
İMAR PLANI HÜKÜMLERİNE GÖRE UYGULAMA YAPILACAKTIR.
PLAN DEĞİŞİKLİĞİ ONAMA SINIRI

VI.32.3. SİT ALANLARI İÇİN GELİŞTİRİLEN KULLANIM KARARLARINA İLİŞKİN YAPILAŞMA

KOŞULLARI, BU PLANIN HÜKÜMLERİ DE DİKKATE ALINARAK HAZIRLANACAK VE KORUMA
KOMİSYONUNCA UYGUN GÖRÜLECEK ALT ÖLÇEKLİ KORUMA AMAÇLI İMAR PLANLARI İLE
BELİRLENECEKTİR.

VI.32.4. TARİHÎ ALAN SINIRLARI DÂHİLİNDE YER ALAN SİT ALANLARINDA YAPILACAK HER
ÖLÇEKTEKİ PLAN, PROJE VE HER TÜRLÜ FİZİKİ VE İNŞAİ UYGULAMALAR İÇİN KORUMA
KOMİSYONUNUN GÖRÜŞÜ ALINACAKTIR.

VI.32.5. SİT ALANLARINDA, ALT ÖLÇEKLİ KORUMA AMAÇLI İMAR PLANLARI YAPILINCAYA
KADAR BU PLANDA BELİRLENEN KULLANIM KARARLARI VE YAPILAŞMA KOŞULLARI DA

49
DİKKATE ALINARAK BELİRLENECEK GEÇİŞ DÖNEMİ KORUMA ESASLARI VE KULLANIM
ŞARTLARI GEÇERLİ OLACAKTIR.

VI.32.6. PLAN SINIRLARI DÂHİLİNDE PLAN ÖLÇEĞİ SEBEBİYLE PLAN PAFTASINDA

GÖSTERİLEMEYEN TESCİLLİ YA DA TESCİL EDİLECEK DOĞA VE KÜLTÜR VARLIKLARINA
YÖNELİK UYGULAMALAR İÇİN KORUMA KOMİSYONUNDAN İZİN ALINMASI ZORUNLUDUR.
PLAN DEĞİŞİKLİĞİ ONAMA SINIRI

VI.32.7. ARKEOLOJİK SİT ALANLARINDA YAPILACAK KAZI ÇALIŞMALARI, 2863 SAYILI KÜLTÜR
VE TABİAT VARLIKLARINI KORUMA KANUNU VE İLGİLİ MEVZUATTA TANIMLANAN KURUM
VE BİRİMLERİN İZİN VE DENETİMİNDE YAPILIR.

VI.32.8. BU PLAN KAPSAMINDAKİ DOĞAL, TARİHÎ, KENTSEL, ARKEOLOJİK SİT

ALANLARINDA, 2863 SAYILI KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARINI KORUMA KANUNU İLE 644
SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME VE İLGİLİ YÖNETMELİKLERİ UYARINCA SİT
STATÜSÜNDE DEĞİŞİKLİK OLMASI DURUMUNDA YENİ SINIRLAR GEÇERLİ OLACAKTIR.
KORUMA STATÜSÜ DEĞİŞEN ALANLARDA; BELİRLENEN YENİ STATÜSÜ DİKKATE ALINARAK,
İLGİLİ MEVZUAT, KORUMA KOMİSYONU TARAFINDAN ALINAN KARARLAR VE İLKE
KARARLARI ÇERÇEVESİNDE UYGULAMA YAPILACAKTIR.

VI.32.9. TARİHÎ ALAN PLANINDA YERLEŞME ALANI OLARAK GÖSTERİLMİŞ OLAN SİT
ALANLARINDA YAPILACAK KORUMA AMAÇLI İMAR PLANLARININ NÜFUSU, SİT ALANININ
BULUNDUĞU YERLEŞME İÇİN KABUL EDİLEN NÜFUS DÂHİLİNDE DEĞERLENDİRİLECEKTİR.

50
VII. ÖZEL HÜKÜMLER
VII.1. TK-TARİHİ VE KÜLTÜREL ALANLAR

VII.1.1. TARİHİ SİT ALANLARI

• ÇANAKKALE SAVAŞLARININ YAŞANDIĞI, MİLLİ TARİHİMİZ VE ASKERİ HARP TARİHİ

AÇISINDAN ÖNEMLİ TARİHİ OLAYLARIN CEREYAN ETTİĞİ VE DOĞAL YAPISIYLA BİRLİKTE
KORUNMASI GEREKLİ, TARİHSEL, MANEVİ VE KÜLTÜREL ÖNEMLERİNDEN DOLAYI
"TARİHİ SİT ALANI" OLARAK BELİRLENMİŞ ALANLAR PLANDA GÖSTERİLMİŞTİR.
• TARİHÎ ALAN PLANINDA, TARİHİ SİT ALANLARININ BAZI KISIMLARI ÇANAKKALE
MUHAREBELERİ SİPER SAVAŞLARINA AİT YOĞUN İZLER VE MUHAREBE ALANI KALINTISI
İÇERMESİ NEDENİYLE “YOĞUN TARİHİ SİT ALANLARI (YTS-1,YTS-2)” OLARAK
BELİRLENMİŞTİR.
• ALANDA DOĞAL DENGEYİ BOZAN HER TÜRLÜ UYGULAMANIN ZAMAN İÇİNDE ISLAHI
İÇİN İLGİLİ KURULUŞLARCA GEREKLİ ÇALIŞMALAR YAPILACAKTIR.
• TARİHİ SİT ALANLARINDA YER ALAN ANIT VE ŞEHİTLİKLERİN DÜZENLEME VE GEREKLİ
ONARIMLARI İÇİN HAZIRLANACAK PROJELER KORUMA KOMİSYONUNCA UYGUN
GÖRÜLMEDEN UYGULAMA YAPILAMAZ.
• TARİHİ SİT ALANLARINDA ÖNCEDEN SÜREGELEN TARIMSAL FAALİYET İLE BAĞ VE
BAHÇECİLİK DEVAM ETTİRİLEBİLİR ANCAK, BU AMAÇ DIŞINDA KULLANILAMAZLAR.
• TARİHİ SİT ALANI GENELİ, YOĞUN TARİHİ SİT ALANLARI İLE ÇIKARMA SAHİLLERİNDE
MUHAREBE ALANLARININ İÇERDİKLERİ TÜM TARİH/KÜLTÜR/ARKEOLOJİ/DOĞAL
DEĞERLER SAHİP OLDUKLARI TARİHİ PEYZAJ BÜTÜNLÜĞÜ İÇİNDE KORUNACAKTIR.
• TARİHİ SİT ALANLARINDA; TARİHÎ ALAN PLANI VE/VEYA ALAN YÖNETİM PLANINDA
BELİRLENEN KULLANIM VE MÜDAHALE KARARLARI İLE PROJELER DIŞINDA HİÇBİR
UYGULAMA YAPILAMAZ, FİZİKİ MÜDAHALEDE BULUNULAMAZ.
• TARİHİ SİT SINIRLARI İÇERİSİNDE TARİHİ KALINTILAR, SİPERLER, ARKEOLOJİK BULGULAR
VE DOĞAL DEĞERLERDEN UYGUN GÖRÜLENLERİN OLDUKLARI YERLERDE, EN AZ FİZİKSEL
MÜDAHALEYLE İŞARETLENEREK, SUNUMLARI VE TARİHSEL GERÇEKLİĞE UYGUN BİR
BİÇİMDE ANLATIMLARI SAĞLANACAKTIR.
• TARİHİ SİT ALANLARINDA YÜRÜTÜLEN TARIMSAL VEYA DİĞER FAALİYETLER SIRASINDA
SİPER YA DA DİĞER SAVAŞ KALINTILARINA RASTLANILDIĞINDA, BAŞKANLIĞA HABER
VERİLECEKTİR.

51
VII.1.2. YOĞUN TARİHİ SİT ALANLARI-1 VE 2 (YTS-1, YTS-2)
VII.1.2.1. TARİHİ SİT ALANLARI DAHİLİNDE KALAN ALANLAR ŞEVKİ PAŞA HARİTASI,
DİĞER MUHAREBE HARİTALARI, YAZILI KAYNAKLARA BAĞLI KALINARAK İRDELENEREK,
ÇANAKKALE SAVAŞLARI SIRASINDA EN YOĞUN MUHAREBELER VE SİPER SAVAŞLARININ
YAŞANDIĞI ALANLAR (SİPER HATLARI, ZEMİNLİK, TÜNELLER, KUYULAR, İKMÂL YOLLARI,
SARGI YERLERİ VB. MUHAREBE KALINTILARI) İLE SAVAŞLA BAĞLANTILI YAPILAN
DÜZENLEMELERİN (ŞEHİTLİK, MEZARLIK, ANIT VB.) YOĞUNLAŞTIĞI ALANLAR PLANDA
YOĞUN TARİHİ SİT ALANLARI (YTS-1, YTS-2) OLARAK BELİRLENMİŞTİR.

VII.1.2.2. YTS-1 VE YTS-2 İÇERİSİNDE KALAN ÖZEL MÜLKİYETE AİT ALANLARLA İLGİLİ
KAMULAŞTIRMA KARARI ALINMADI İSE, BU ALANLARDA TARIMSAL FAALİYETLERİN
SÜRDÜRÜLMESİNE İZİN VERİLECEKTİR.

VII.1.2.3. BU ALANLAR ÜZERİNDE BU PLAN HÜKÜMLERİ KAPSAMINDA BELİRLENENLER

İLE TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞINCA ZİYARETÇİLERE YÖNELİK İHTİYAÇ DUYULACAK YAPILAR
DIŞINDA HİÇBİR YAPI YAPILAMAZ.

VII.1.2.4. BU ALANLAR ÜZERİNDE YAPILMASI ZORUNLU OLAN KAMUSAL

DÜZENLEMELERİN HİÇBİRİ MUHAREBE ALANLARINA AİT KALINTILAR ÜZERİNDE İNŞA
EDİLEMEZ VE TEMEL KAZISI YAPILAMAZ.

VII.1.3. KALELER VE TABYALAR

VII.1.3.1. ÇANAKKALE BOĞAZI’NIN GELİBOLU YARIMADASINDA VE ANADOLU

YAKASINDA BULUNAN KALELER VE TABYALAR ÖNEMLİ SAVUNMA YAPILARI OLUP,
ÇEŞİTLİ DÖNEMLERDE VE ÇANAKKALE SAVAŞLARI SIRASINDA, BÜTÜNCÜL OLARAK
ÇANAKKALE BOĞAZI’NIN KORUNMASINDA ÖNEMLİ ROL ÜSTLENMİŞLERDİR. TARİHSEL
MİRASIN VE TOPLUMSAL HAFIZANIN ÖNEMLİ BİR BİLEŞENİ OLARAK KALELER VE
TABYALARIN ÜSTÜN EVRENSEL DEĞERLERİ BELİRLENEREK, BÜTÜNLÜK VE
ÖZGÜNLÜKLERİNİN KORUNMASI, RESTORASYONU, İŞLEVLENDİRİLMESİ VE
ZİYARETÇİLERE ANLATIMI SAĞLANACAKTIR.

VII.1.3.2. BU KAPSAMDA, GELİBOLU TARİHÎ ALANI’NDA BULUNAN KALELER VE

TABYALARIN KORUNMA İLKELERİNİN BELİRLENMESİ İÇİN “KALELER VE TABYALAR ANA
PLANI” HAZIRLANACAKTIR. SÖZ KONUSU ANA PLAN HAZIRLANIRKEN TARİHÎ ALAN
DIŞINDA GELİBOLU YARIMADASI VE ANADOLU YAKASINDAKİ DİĞER KALE VE TABYALAR

52
DA DİKKATE ALINACAKTIR.

VII.1.3.3. YÖNETİM PLANI KARARLARI İLE TUTARLI BİÇİMDE HAZIRLANACAK OLAN ANA
PLAN ÇERÇEVESİNDE KALELER VE TABYALARIN TARİHÎ ALAN BÜTÜNÜ İÇERİSİNDEKİ
KONUMLARI DA DİKKATE ALINARAK;

• ENVANTER ÇALIŞMALARININ VE DÖNEMSEL ÖZELLİKLERİNE AİT BİLGİ, BELGE,

VERİLERİN DERLENMESİ VE GÜNCELLENMESİ,
• KORUMA ÖLÇÜTLERİNİN TANIMLANMASI,
• GEÇMİŞ DÖNEMLERDE UYGULANAN MÜDAHALELERİN İRDELENMESİ, HATALI
UYGULAMA VE İŞLEVLENDİRMELERİN DÜZENLENMESİNE YÖNELİK TEDBİRLERİN VE
STRATEJİLERİN BELİRLENMESİ,
• DÖNEMSEL ÖZELLİKLERİNE UYGUN BİR BİÇİMDE İŞLEVLENDİRİLMESİNİN
SAĞLANMASI,
• YAPI VE İLİŞKİLİ OLDUĞU ÇEVRENİN, ANLATIM KARAKTERİSTİĞİNE UYGUN BİR
BİÇİMDE DÜZENLENMESİ,
• ERİŞİMİN GÜÇLENDİRİLMESİ,
• ZİYARETÇİ ROTALARIYLA İLİŞKİSİNİN KURULMASI
ÇALIŞMALARI GERÇEKLEŞTİRİLECEKTİR.

VII.1.3.4. KALELERİN YER ALDIĞI GÜZERGÂHLARDA KALE KARAKTERİSTİKLERİNİ ÖNE

ÇIKARAN BİR ANLATIM BENİMSENECEKTİR.

VII.1.3.5. KALELER VE TABYALARDA YAPILACAK DÜZENLEMELER İLE SAVUNMA

YAPILARININ BOĞAZDAN GÖRÜNÜMÜ VURGULANACAKTIR.

VII.1.3.6. KALELER VE TABYALAR, TARİHSEL İZ VE İŞARETLER YOK EDİLMEDEN RESTORE

EDİLECEK, İŞLEVLENDİRMEYE UYGUN OLANLAR BU PLAN VE/VEYA ALAN YÖNETİM PLANI
KARARLARINA UYGUN ŞEKİLDE İŞLEVLENDİRİLEREK KORUNACAKLARDIR.

VII.1.3.7. ÇANAKKALE BOĞAZ SAVUNMASININ BİLEŞENLERİ OLARAK GELİBOLU TARİHÎ

ALAN SINIRI İÇERİSİNDEKİ KALELER (SEDDÜLBAHİR KALESİ, KİLİTBAHİR KALESİ, KİLYE
KALESİ, BİGALI KALESİ VE ÇAMBURNU KALESİ) VE TABYALAR, GELİBOLU
YARIMADASINDA BULUNAN DİĞER KALELER (SESTOS KALESİ VE GELİBOLU KALESİ) VE
TABYALAR İLE ANADOLU YAKASINDAKİ KALELER (ÇİMENLİK KALESİ, KUMKALE, NARA
KALESİ, MECİDİYE KALESİ) VE TABYALARIN TARİHSEL BÜTÜNLÜK İÇİNDE TANITILMALARI

53
 SAĞLANACAKTIR.

BU KAPSAMDA “ÇANAKKALE SAVUNMA YAPILARI KALELER VE TABYALAR TUR ROTASI”

OLUŞTURULACAKTIR.

VII.1.3.8. TARİHÎ ALANDA YER ALAN KALELER, TABYALAR VB. SAVUNMA YAPILARININ
GELİBOLU YARIMADASI VE ANADOLU YAKASINDA BULUNAN DİĞER SAVUNMA YAPILARI
İLE BİRLİKTE ELE ALINMASI VE ORTAK BİR PROGRAM DÂHİLİNDE YÖNETİLMESİ; BU
ALANLARIN SERGİ, MÜZE, BELGELİK VE BENZERİ İŞLEVLERLE KORUNMASI; KALELERİN VE
TABYALARIN SAHİP OLDUĞU AÇIK VE KAPALI ALANLARININ, OTOPARK OLANAKLARI,
ZİYARETÇİ ROTALARI İLE OLAN BAĞLANTI NOKTALARI DİKKATE ALINARAK
İŞLEVLENDİRİLMESİ SAĞLANACAKTIR.

VII.1.3.9. ÇANAKKALE SAVAŞLARINDA ETKİN OLARAK KULLANILMIŞ KALELER VE

TABYALARDA SAVAŞ DÖNEMİNİN ANLATIMINA YÖNELİK DÜZENLEMELER
YAPILACAKTIR. SAVUNMA YAPILARININ DENİZ MUHAREBELERİNDEKİ ÜSTLENDİĞİ ROL,
BU ALANLARDA ŞEHİT DÜŞEN ASKERLERE İLİŞKİN BİLGİLER, SAVAŞ DÖNEMİNDE
KULLANILAN ÇEŞİTLİ MATERYALLER GİBİ BİLGİLENDİRİCİ ÖGELERİN AÇIK VE KAPALI
MÜZE DÜZENLEMELERİ İÇERİSİNDE SERGİLEME ÇALIŞMALARI YAPILACAKTIR.

VII.1.4. ŞÜHEDA KABRİSTANLARI-TÜRK ŞEHİTLİKLERİ

VII.1.4.1. TARİHÎ ALANDA YER ALAN VE ŞEVKİ PAŞA HARİTASINDA YAKLAŞIK

KONUMLARI GÖSTERİLEN ŞÜHEDA KABRİSTANLARININ GERÇEK YERLERİNİN
BELİRLENMESİ, TESPİT VE TESCİL İŞLEMLERİNİN TAMAMLANMASI VE İHYA EDİLMELERİ
SAĞLANACAKTIR.

BU HUSUSTA, ŞÜHEDA KABRİSTANLARI İLE TARİHİ BİLGİ, BELGELER VE BİLİM

KURULUNUN UYGUN GÖRÜŞÜNE DE DAYALI OLARAK BELİRLENEN ŞEHİTLİK
ALANLARININ KESİN YER TESPİTLERİ, GÖMÜ ALAN SINIRLARININ BELİRLENMESİ VE
ARAZİDE İŞARETLENMESİ İŞ VE İŞLEMLERİ TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞINCA
YAPILACAK/YAPTIRILACAKTIR.

VII.1.4.2. ŞÜHEDA KABRİSTANLARINDA YAPILACAK İHYA ÇALIŞMALARI (MEKÂNSAL

DÜZENLEMELER VE ÜST YAPI ELEMANLARININ TASARIMI) TARİHÎ ALANIN RUHUNU
YANSITACAK ÖZGÜNLÜKTE VE ALANIN DÜNYA MİRASI NİTELİĞİ GÖZ ÖNÜNDE
BULUNDURULARAK YAPILACAKTIR.

54
 VII.1.4.3. ŞÜHEDA KABRİSTANLARI İLE ŞEHİTLİKLERİN İHYASINA İLİŞKİN USUL VE
ESASLARA YÖNELİK “TARİHÎ ALANLAR UYGULAMA REHBERİ”NDE DÜZENLEME
YAPILABİLİR. BU DOĞRULTUDA İŞ VE İŞLEMLERİN YAPILMASI TARİHÎ ALAN
BAŞKANLIĞINCA SAĞLANIR.

VII.1.4.4. TARİHÎ ALANDA SEMBOLİK ŞEHİTLİK DÜZENLENEMEZ. MEVCUT SEMBOLİK

ŞEHİTLİKLER BİLİM KURULU VE KORUMA KOMİSYONU MARİFETİYLE TARİHSEL
GERÇEKLİK, SANAT DEĞERİ VE BENZERİ KONULARDA DEĞERLENDİRİLECEKTİR. BU
KAPSAMDA KALDIRILIP KALDIRILMAYACAKLARI VEYA FARKLI BİR MÜDAHALE BİÇİMİ
KONUSUNDA BİLİM KURULU ÇALIŞMALARI DA DİKKATE ALINARAK KORUMA
KOMİSYONUNCA ALINACAK KARAR DOĞRULTUSUNDA İŞ VE İŞLEMLER YAPILACAKTIR.

VII.1.5. ŞEVKİ PAŞA HARİTASINDA GÖSTERİLEN DİĞER MEZARLIKLAR

VII.1.5.1. ŞEVKİ PAŞA HARİTASI DİKKATE ALINARAK YAKLAŞIK YERLERİ BU PLANDA

GÖSTERİLEN, KÖY YERLEŞİM YERLERİNE AİT OLMAYAN DİĞER MEZARLIK ALANLARININ
HANGİ DÖNEME AİT OLDUKLARI, KESİN YER TESPİTLERİ, GÖMÜ ALAN SINIRLARININ
BELİRLENMESİ VE ARAZİDE İŞARETLENMESİ İŞ VE İŞLEMLERİ TARİHÎ ALAN
BAŞKANLIĞINCA YAPILACAK/YAPTIRILACAKTIR.

VII.1.5.2. SÖZ KONUSU MEZARLIK ALANLARININ MUHAFAZASINA YÖNELİK ÖNLEMLER

ALINARAK, GEREKLİ DURUMLARDA PROJE VE PLANLAMA ÇALIŞMALARI TARİHÎ ALAN
BAŞKANLIĞINCA YAPILACAKTIR.

VII.1.5.3. KESİN YERLERİ VE SINIRLARI BELİRLENEN MEZARLIK ALANLARI İLE İLGİLİ

BİLGİLENDİRME TABELALARI/PANOLAR HAZIRLANARAK BU ALANLARA
YERLEŞTİRİLECEKTİR.

VII.1.6. TÜRK ANITLARI

VII.1.6.1. TARİHÎ ALANDA MEVCUT OLAN TÜRK ANITLARI BİLİM KURULU VE KORUMA
KOMİSYONU MARİFETİYLE TARİHSEL GERÇEKLİK, SANAT DEĞERİ VE BENZERİ
KONULARDA DEĞERLENDİRİLECEKTİR. BU KAPSAMDA KALDIRILIP
KALDIRILMAYACAKLARI VEYA FARKLI BİR MÜDAHALE BİÇİMİ KONUSUNDA ALINACAK
KARAR DOĞRULTUSUNDA İŞ VE İŞLEMLER YAPILACAKTIR.

VII.1.6.2. MEVCUT ANITLARDAN İÇERDİĞİ SANATSAL DEĞER VB. UNSURLAR DİKKATE

ALINARAK TESCİLE DEĞER BULUNANLARIN TESCİL EDİLMESİNE YÖNELİK ÇALIŞMALAR

55
 YAPILACAKTIR.

VII.1.6.3. TARİHÎ ALANDA SAVAŞ DÖNEMİNDE YIKILMIŞ VEYA ZAMAN İÇERİSİNDE YOK
OLMUŞ TÜRK ANITLARININ BİLİM KURULUNUN ARAŞTIRMA RAPORLARI DA DİKKATE
ALINARAK YENİDEN SUNUMUNA YÖNELİK ÇALIŞMALAR TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞINCA
YAPILACAK VE GEREKLİ GÖRÜLENLERİN ELDEKİ BİLGİ, BELGE, FOTOĞRAFLARDAN
YARARLANILARAK ASLINA UYGUN OLARAK İHYA EDİLMELERİ SAĞLANACAKTIR.

VII.1.7. YABANCI ANIT VE MEZARLIKLARI

PLAN DEĞİŞİKLİĞİ ONAMA SINIRI

VII.1.7.1. YABANCI ANIT VE MEZARLIK ALANLARI LOZAN ANTLAŞMASI HÜKÜMLERİNDE

BELİRLENEN HAK VE SORUMLULUKLAR ÇERÇEVESİNDE KORUNACAKTIR. FRANSIZ
MEZARLIĞI VE SAVAŞ ANITI'NIN BAKIM VE ONARIMINDAN İSTANBUL FRANSIZ
BAŞKONSOLOSLUĞU, DİĞER YABANCI ANIT VE HARP MEZARLARININ BAKIM VE
ONARIMI COMMONWEALTH WAR GRAVES COMMİSSİON (CWGC)’IN
SORUMLULUĞUNDADIR. BU ALANLARIN TANITIMI, KORUNMASI, TUR ROTALARI İLE
İLİŞKİLERİNİN SAĞLANMASI HUSUSLARINDA GEREKLİ ÇALIŞMALARI TARİHÎ ALAN
BAŞKANLIĞI, İLGİLİ SORUMLU BİRİM İLE EŞGÜDÜM VE İŞ BİRLİĞİ İÇERİSİNDE
YÜRÜTECEKTİR.

VII.1.7.2. TESCİLLİ OLAN VEYA SİT ALANINDA KALAN YABANCI MEZARLIK VE ANITLARDA
YAPILACAK İNŞAİ VE FİZİKİ MÜDAHALELER ÖNCESİNDE KORUMA KOMİSYONU KARARI
ALINACAKTIR.

VII.1.8. TÖREN ALANLARI

VII.1.8.1. TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI, ULUSAL VE ULUSLARARASI TÖRENLERİ DÜZENLER,

TÖRENLERİN ÖNCESİNDE VE SONRASINDA TÖREN ALANLARININ BAKIM VE
ONARIMLARINI SAĞLAR.

VII.1.8.2. TÖREN ALANLARINA ERİŞİMİ SAĞLAMAK AMACIYLA ZİYARETÇİ YOĞUNLUĞU

DİKKATE ALINARAK YETERLİ MİKTARDA PROTOKOLE VE ZİYARETÇİLERE YÖNELİK
TRANSFER OTOPARKLARI VE/VEYA OTOPARK ALANLARI DÜZENLENİR.

• OTOPARK ALANLARI, TRANSFER OTOPARKLARI İLE TÖREN ALANLARI ARASINDA TUR

ARACI (SHUTTLE) HİZMETİ VEREN SİSTEM ÇÖZÜMLERİ İLE DESTEKLENİR.
• OTOPARK ALANLARI İLE TÖREN ALANLARI ARASINDA YAYA BAĞLANTI OLANAKLARI

56
 SAĞLANIR.
• OTOPARK ALANLARI TARİHİ, DOĞAL, ARKEOLOJİK ÖGELERE ZARAR VERMEYECEK
BİÇİMDE DÜZENLENİR.

VII.1.8.3. TÖREN ALANLARINDA ANMA ETKİNLİKLERİNİN DIŞINDA ETKİNLİK

DÜZENLENEMEZ.

VII.1.8.4. TARİHÎ ALANDA İHTİYAÇ ORTAYA ÇIKMASI HALİNDE BU PLANLA ÖNERİLEN ALT
PROJE ALANLARINDA BU PLANDA GÖSTERİLENLER DIŞINDA BAŞKANLIKÇA YENİ TÖREN
ALANLARI PROJELENDİRİLEBİLİR.

VII.1.9. ÇANAKKALE SAVAŞLARI ÇIKARMA SAHİLLERİ

VII.1.9.1. TARİHÎ ALAN SINIRLARINDAKİ ÇIKARMA SAHİLLERİNİN KESİN YERLERİNİN

ARAZİDE İŞARETLENMESİ, KONTROLÜ VE DENETLENMESİ, ANLATIMI, GEREKLİ
GÖRÜLENLERDE MUHAREBELERLE İLİŞKİLİ OLARAK ALAN DÜZENLEME PROJELERİNİN
YAPILMASI İŞ VE İŞLEMLERİ TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞINCA YÜRÜTÜLECEKTİR.

VII.1.9.2. ÇANAKKALE SAVAŞLARI SIRASINDA DENİZDEN ASKERİ ÇIKARMA YAPILAN

SAHİLLERİN OLDUĞU KISIMLARDA, ÇANAKKALE SAVAŞLARI’NIN ANLATIMINA YÖNELİK
DÜZENLEMELER VE BU PLANDA BELİRLENENLER DIŞINDA KIYI DÜZENLEMESİ VE KIYI
YAPILARI (İSKELE, BALIKÇI BARINAĞI, LİMAN VB.) YAPIMINA İZİN VERİLMEZ.

VII.1.10. MUHAREBE KALINTILARI

VII.1.10.1. TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇERİSİNDE BULUNAN HER TÜRLÜ MUHAREBE

KALINTISI; MERMİLER, MATARALAR, KUMAŞ PARÇALARI, ASKERİ MÜHİMMAT,
KARARGÂH YAPILARI, ORDUGÂHLAR, SİLAHLAR, TOPLAR, ZEMİNLİKLERE AİT İZLER,
SAĞLIK HİZMET YAPILARINA AİT İZ VE KALINTILAR, DEKOVİL HATLARI, LAĞIMLAR, SAVAŞ
DÖNEMİ İSKELE KALINTILARI, KUYULAR, SİPERLER, AVCI SİPERLERİ, TÜNELLER VB. TARİHİ
MİRAS ÖGELERİNİN TESPİTİ, RESTORASYONU VE SUNUMU HUSUSLARINDA TARİHÎ ALAN
BAŞKANLIĞI; BİLİM KURULU, KORUMA KOMİSYONU VE İLGİLİ DİĞER KURUMLAR
ARASINDA KOORDİNASYONU SAĞLAR.

• MUHAREBE ALANLARINDA YAPILACAK ARKEOLOJİK ÇALIŞMALARDA ELDE EDİLEN

BULUNTULARIN RÖLEVESİNİN ALINMASI, RESTORASYON VE KONSERVASYONUNUN
SAĞLANMASI VE GEREKLİ DURUMLARDA TARİHİ BELGE VE BİLGİLERE DAYALI OLARAK

57
 RESTİTÜSYON PROJELERİNİN HAZIRLANMASI İŞ VE İŞLEMLERİ BAŞKANLIKÇA
YÜRÜTÜLÜR.
• MUHAREBE ALANLARINDA YAPILACAK ARKEOLOJİK ÇALIŞMALAR SONUCUNDA ELDE
EDİLEN BULGULARDAN YERİNDE SERGİLENEBİLECEK OLAN TAŞINMAZ MİRAS
ÖGELERİNİN OLDUĞU YERİNDE, DİĞERLERİNİN İSE TARİHÎ ALAN DAHİLİNDEKİ MÜZE
VE SERGİ ALANLARINDA SERGİLENMESİNE YÖNELİK ÇALIŞMALAR BAŞKANLIKÇA
YÜRÜTÜLÜR.

VII.1.10.2. TARİHÎ SİT SINIRLARI İÇERİSİNDE YAPILACAK PROJE DÜZENLEMELERİ VE

UYGULAMALARDA, MUHAREBE ALANLARININ TARİHİ VE KÜLTÜREL PEYZAJININ
KORUNMASI SAĞLANIR.

VII.1.11. SİPERLER

VII.1.11.1. ÇANAKKALE KARA SAVAŞLARININ ÖNEMLİ BİR BÖLÜMÜ SİPER SAVAŞLARI

OLARAK GERÇEKLEŞMİŞTİR. SİPER ALANLARI VE BU ALANLARLA İLİNTİLİ DİĞER TARİHİ
MİRAS UNSURLARININ KORUNMASI SAĞLANACAKTIR. TARİHİ SİT ALANLARINDA VE
KARA MUHAREBELERİ SAVAŞ ARKEOLOJİSİ ALANLARINDA TESPİT EDİLEN SİPER
ALANLARININ RÖLÖVELERİ ALINACAK, TARİHİ SİT ALANI ENVANTER LİSTESİNE
KAYDEDİLECEK VE SAYISAL PAFTALARA İŞARETLENMESİ SAĞLANACAKTIR. BİLİM
KURULU VE KORUMA KOMİSYONUNCA GEREKLİ GÖRÜLEN SİPER HATLARININ
RESTORASYONU VE SERGİLENMESİNE YÖNELİK ÇALIŞMALAR TARİHÎ ALAN
BAŞKANLIĞINCA YÜRÜTÜLECEKTİR.

VII.1.11.2. BU PLANDA TANIMLANAN ALT PROJE ALANLARI DÂHİLİNDE MUHAREBE

ALANLARI TEMATİK MÜZE DÜZENLEMESİ YAPILACAK ALANLARDA KARA MUHAREBELERİ
SAVAŞ ARKEOLOJİSİ ÇALIŞMALARI YÜRÜTÜLECEK, BU ALANLARDA BULUNAN
SİPERLERİN RÖLÖVELERİ ALINACAK, TARİHİ SİT ALANI ENVANTER LİSTESİNE
KAYDEDİLECEK VE SAYISAL PAFTALARA İŞARETLENMESİ SAĞLANACAKTIR. BİLİM
KURULU VE KORUMA KOMİSYONUNCA GEREKLİ GÖRÜLENLER VE TEMATİK ANLATIMIN
İHTİYACI KADAR OLAN SİPER HATLARI VE DİĞER MUHAREBE KALINTILARININ
RESTORASYON/RESTİTÜSYON PROJELERİ TARİHİ BELGE VE BİLGİLERE DAYALI OLARAK
HAZIRLANARAK KORUMA KOMİSYONUNUN ONAYINA SUNULUR VE UYGUN BULUNAN
PROJELERİN UYGULANMASI SONRASINDA BU ALANLAR AÇIK HAVA MÜZESİ TEKNİKLERİ
İLE ZİYARETE AÇILIR.

58
VII.1.12. ARKEOLOJİK ALANLAR

VII.1.12.1. ARKEOLOJİK SİT ALANLARI

VII.1.12.1.1. I. DERECE ARKEOLOJİK SİT ALANLARI

VII.1.12.1.1.1. I. DERECE ARKEOLOJİK SİT ALANLARI AYNEN KORUNACAK VE

BİLİMSEL AMAÇLI KAZILAR DIŞINDA HİÇBİR KAZI YAPILMASINA İZİN
VERİLMEYECEKTİR. HÖYÜK VE TÜMÜLÜSLERDE TOPRAĞIN SÜRÜLMESİNE
DAYANAN TARIMSAL FAALİYETLER YASAKTIR. BU ALANLARDA AĞAÇLANDIRMA
YAPILAMAZ ANCAK MEVCUT AĞAÇLARDAN ÜRÜN ALINMASINA YÖNELİK
FAALİYETLERE İZİN VERİLECEKTİR. BU ALANLARDA YENİ TARIMSAL ALAN
AÇILMASINA İZİN VERİLMEYECEK VE YALNIZCA SINIRLI MEVSİMLİK TARIMSAL
FAALİYETLER DEVAM ETTİRİLECEKTİR.

VII.1.12.1.1.2. BU ALANLARDA ÖREN YERİ DÜZENLEMELERİ, GEZİ YOLU

DÜZENLEMESİ, MEYDAN TANZİMİ, AÇIK OTOPARK, WC, BİLET GİŞESİ, BEKÇİ
KULÜBESİ GİBİ ÜNİTELER ANCAK TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI VE KORUMA
KOMİSYONUNDAN İZİN ALINMASI KAYDIYLA YAPILABİLİR. BUNUN HARİCİNDE I.
DERECE ARKEOLOJİK SİT ALANLARINDA KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARINI
KORUMA YÜKSEK KURULU’NUN ARKEOLOJİK SİTLER, KORUMA VE KULLANMA
KOŞULLARI 658 SAYILI İLKE KARARI GEREĞİNCE YAPILAŞMAYA İZİN
VERİLMEYECEKTİR.

VII.1.12.1.1.3. BU ALANLARDAN TAŞ, TOPRAK, KUM VB. ALINAMAZ; KİREÇ, TAŞ,

TUĞLA, MERMER, KUM, MADEN VB. OCAKLARI AÇILAMAZ, TOPRAK, CÜRUF, ÇÖP,
SANAYİ ATIĞI VE BENZERİ MALZEME DÖKÜLEMEZ.

VII.1.12.1.1.4. RESMİ VE ÖZEL KURULUŞLARCA ZORUNLU DURUMLARDA

YAPILACAK ALTYAPI UYGULAMALARINA İLİŞKİN KONULAR, MÜZE
MÜDÜRLÜĞÜ’NÜN VE VARSA KAZI BAŞKANI’NIN GÖRÜŞÜYLE KORUMA
KOMİSYONUNDA DEĞERLENDİRİLECEKTİR.

VII.1.12.1.1.5. KAMU DÜZENİ VEYA GÜVENLİĞİNİN OLAĞAN HAYATI

DURDURACAK VEYA KESİNTİYE UĞRATACAK ŞEKİLDE BOZULDUĞU YA DA DOĞAL
AFET YAŞANAN YERLERDE, YAPILMASINDA ZORUNLULUK BULUNAN GEÇİCİ
UYGULAMALARA İLİŞKİN, ZEMİNE EN AZ MÜDAHALE EDİLECEK ŞEKİLDE

59
 HAZIRLANAN VE SÜRESİ BELİRLENEN PROJELER KORUMA KOMİSYONUNDA
DEĞERLENDİRİLEBİLİR. PROJESİ KORUMA KOMİSYONUNCA UYGUN GÖRÜLEN
GEÇİCİ UYGULAMALAR KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞINCA OLUŞTURULACAK
BİLİM KURULU DENETİMİNDE YAPILABİLİR.

VII.1.12.1.1.6. TAŞINMAZ KÜLTÜR VARLIKLARININ MAHİYETİNE TESİR ETMEYECEK

ŞEKİLDE KORUMA KOMİSYONUNDAN İZİN ALMAK KOŞULUYLA BİRLEŞTİRME
(TEVHİT) VE AYIRMA (İFRAZ) YAPILABİLİR.

VII.1.12.1.2. III. DERECE ARKEOLOJİK SİT ALANLARI

VII.1.12.1.2.1. III. DERECE ARKEOLOJİK SİT ALANLARINDA, İLGİLİ İDARELERCE YAPI

RUHSATI/İNŞAAT İZNİ VERİLMEDEN ÖNCE, SONDAJ KAZISI GERÇEKLEŞTİRİLEREK,
SONDAJDAN ELDE EDİLEN SONUÇLAR ALANIN VARSA KAZI BAŞKANI GÖRÜŞÜYLE
BİRLİKTE MÜZE MÜDÜRLÜĞÜNCE KORUMA KOMİSYONUNA İLETİLİP KOMİSYON
KARARI ALINDIKTAN SONRA UYGULAMAYA GEÇİLECEKTİR.

VII.1.12.1.2.2. KORUMA KOMİSYONU, III. DERECE ARKEOLOJİK SİT ALANLARINDA

SONDAJ KAZISI YAPILACAK ALANLARA İLİŞKİN GENEL SONDAJ KARARI ALABİLİR.

VII.1.12.1.2.3. TAŞINMAZ KÜLTÜR VARLIKLARININ MAHİYETİNE TESİR ETMEYECEK

ŞEKİLDE KORUMA KOMİSYONUNDAN İZİN ALMAK KOŞULUYLA BİRLEŞTİRME
(TEVHİT) VE AYIRMA (İFRAZ) YAPILABİLİR.

VII.1.12.1.2.4. BU ALANLARDAN TAŞ, TOPRAK, KUM VB. ALINAMAZ; KİREÇ, TAŞ,

TUĞLA, MERMER, KUM, MADEN VB. OCAKLARI AÇILAMAZ, TOPRAK, CÜRUF, ÇÖP,
SANAYİ ATIĞI VE BENZERİ MALZEME DÖKÜLEMEZ.

VII.1.12.1.3. KARA MUHAREBELERİ SAVAŞ ARKEOLOJİSİ ALANLARI

TARİHİ SİT SINIRLARI İÇERİSİNDE 1/25.000 ÖLÇEKLİ TARİHÎ ALAN PLAN

PAFTALARINDA SEDDÜLBAHİR-KİRTE, ARIBURNU-CONKBAYIRI, ANAFARTALAR
MUHAREBE ALANLARINDA BİLİMSEL ARAŞTIRMA VE KAZI FAALİYETLERİNİN
YÜRÜTÜLECEĞİ VE ÇANAKKALE MUHAREBELERİNE AİT İZ, İŞARET VE KALINTILARIN
KAYIT ALTINA ALINACAĞI, TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞINCA VE KORUMA KOMİSYONU
İZNİ İLE BELİRLENEN KISIMLARININ AÇIK HAVA MÜZESİ TEKNİKLERİ İLE
SERGİLENECEĞİ YTS1 VE YTS2 ŞEKLİNDE KORUMA VE KULLANIM KARARLARI
GETİRİLMİŞ OLAN ALANLAR KARA MUHAREBELERİ SAVAŞ ARKEOLOJİSİ ALANLARI

60
OLARAK BELİRLENMİŞTİR.

VII.1.12.1.4. DENİZ MUHAREBELERİ SAVAŞ ARKEOLOJİSİ VE SUALTI KÜLTÜR MİRASI

ARAŞTIRMA VE KORUMA ALANLARI- BATIKLAR

VII.1.12.1.4.1. TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇİNDE OLMAMAKLA BİRLİKTE, GEÇMİŞTE

VE GÜNÜMÜZDE TARİHÎ ALAN İLE ETKİLEŞİM İÇİNDE OLAN KIYI VE DENİZ
ALANLARINDA; EGE DENİZİ KIYILARI VE ÇANAKKALE BOĞAZ KIYILARINDAN 500
METRELİK MESAFE İÇİNDE KALAN ALANLAR, DALIŞA YASAK SAHALAR İLE TARİHÎ
ALAN PLAN PAFTALARINDA YAKLAŞIK YERLERİ İŞARETLENMİŞ OLAN ÇANAKKALE
SAVAŞLARI SIRASINDA BATMIŞ ASKERİ DENİZ ARAÇLARININ BULUNDUĞU
ALANLARIN 250 METRELİK YARIÇAPI İÇİNDE KALAN ALANLAR DENİZ
MUHAREBELERİ SAVAŞ ARKEOLOJİSİ VE SUALTI KÜLTÜR MİRASI ARAŞTIRMA VE
KORUMA ALANLARI OLARAK ÖNGÖRÜLMÜŞTÜR.
BU ALANLARDA YAPILACAK HER TÜRLÜ FAALİYET İÇİN BAŞKANLIĞIN UYGUN
GÖRÜŞÜNÜN ALINMASI SAĞLANACAKTIR.
BUNLAR DIŞINDA GEREKLİ GÖRÜLMESİ HALİNDE FARKLI ALANLARDA ARAŞTIRMA
SAHALARI BELİRLENEBİLİR. TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞINCA İLGİLİ DİĞER
KURUMLARLA İŞBİRLİĞİ İÇERİSİNDE ARAŞTIRMA SAHALARINDA YAPILABİLECEK
FAALİYETLER VE KISITLAMALARLA İLGİLİ BELİRLİ KOŞUL İLE KURALLAR
GETİRİLEBİLİR.

VII.1.12.1.4.2. BU ALANLARDA ÇANAKKALE MUHAREBELERİ SIRASINDA VEYA

DAHA SONRA BATMIŞ GEMİLERE AİT BATIKLARIN, ANTİK DÖNEMLERDEN KALMIŞ
YERLEŞİM ALANLARI, LİMAN, İSKELELER VB. UNSURLARA YÖNELİK BİLİMSEL
YÖNTEMLERLE ARAŞTIRMA ÇALIŞMALARI YAPILACAKTIR.

VII.1.12.1.4.3. SUALTI KÜLTÜR MİRASI SAVAŞ ARKEOLOJİSİ ALANLARINDA ULUSAL

MEVZUAT VE TÜRKİYE’NİN TARAF OLDUĞU ULUSLARARASI MEVZUAT UYARINCA
ÇALIŞMALAR YÜRÜTÜLECEKTİR.

VII.1.12.1.4.4. SUALTI KÜLTÜR MİRASI SAVAŞ ARKEOLOJİSİ ALANLARINDA

ARAŞTIRMA ÇALIŞMALARI YAPILMADAN ÖNCE, PROJENİN HEDEFLERİ,
KULLANILACAK YÖNTEM VE UYGULAMA TEKNİKLERİ, MADDİ DESTEĞİ, PROJENİN
SÜRESİ, ARAŞTIRMA EKİBİNİN NİTELİK, SORUMLULUK ALANLARI VE DENEYİMLERİ,

61
MÜZE VE DİĞER KURULUŞLARLA İŞBİRLİĞİ KONULARI, BELGELEME, SAĞLIK VE
GÜVENLİK TEDBİRLERİ, RAPORLAMA TEKNİĞİ, ARAŞTIRMA SIRASINDA YERİNDEN
ALINAN KÜLTÜR VARLIKLARINI DA KAPSAYAN BİR ARŞİVİN OLUŞTURULMASI, ELDE
EDİLEN BİLGİLERİN HALKA DUYURULMASI KONULARINI İÇEREN BİR ARAŞTIRMA
PLANI HAZIRLANACAKTIR.

VII.1.12.1.4.5. BÜTÜN ARAŞTIRMALAR, ÇAĞDAŞ ARKEOLOJİK BELGELEME

STANDARTLARINA UYGUN OLARAK, ARKEOLOJİK BELGELEMENİN GEREKTİRDİĞİ
DÜZEYDE GERÇEKLEŞTİRİLECEK, BELGELEME ALANIN AYRINTILI KAYITLARINI,
ARAŞTIRMA SIRASINDA YERİNDEN ALINAN OBJELERİN KONUMUNU GÖSTEREN
VAZİYET PLANLARINI, ALINAN NOTLARI, PLAN VE DİĞER ÇİZİMLERİ,
FOTOĞRAFLARI VE DİĞER ORTAMLARDAKİ KAYITLARI İÇERECEK VE ARŞİVİN
BİLİMSEL BÜTÜNLÜĞÜ SAĞLANACAKTIR.

VII.1.12.1.4.6. KÜLTÜR MİRASININ ARAŞTIRILMASINDA DENEYİMLİ ARKEOLOG VE

DİĞER UZMANLARIN ETKİN KULLANIMININ SAĞLANABİLMESİ AÇISINDAN,
ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ TEŞVİK EDİLECEKTİR.

• SU ALTINDA KALMIŞ YERLEŞME VE YAPILAR, BATIK ALANLARI, BATIKLAR VE

BUNLARIN ARKEOLOJİK İÇERİKLERİ İLE DOĞAL ÇEVRELERİ SUALTI ARKEOLOJİSİ
KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLECEKTİR.
• BU ALANLARDA BULUNAN KÜLTÜR MİRASININ YERİNDE (İN-SİTU) KORUNMASI
TERCİH EDİLECEK, VARLIĞA ZARAR VERMEYEN TEKNİKLER, HASARSIZ RÖLEVE
VE ÖRNEKLEME ÇALIŞMALARI GERÇEKLEŞTİRİLECEKTİR. YAPILACAK
ARAŞTIRMALAR ZARAR AZALTICI YÖNDE OLMALI VE SUALTI KÜLTÜR MİRASINI
OLUMSUZ YÖNDE ETKİLEMEMELİDİR. ARAŞTIRMALAR YETERLİ DÜZEYDE
BELGELENECEKTİR.

VII.1.12.1.4.7. DENİZ MUHAREBELERİ VE SUALTI ARKEOLOJİSİ, ARAŞTIRMA VE

KORUMA ALANLARINDA KALAN BATIKLARLA İLGİLİ OLARAK;

• BATIKLARIN TEKNOLOJİK YÖNTEMLERLE TESPİTİ, ENVANTERİNİN ÇIKARILMASI

VE TESCİLİNE YÖNELİK ÇALIŞMALAR YÜRÜTÜLMELİ,
• BATIKLARIN ETKİN KORUNMASI KAPSAMINDA; ALANA KAÇAK DALIŞLAR
ENGELLENMELİ, BATIKLARA VE BATIKLARLA İLİŞKİLİ ÖGELERE ZARAR VERİCİ

62
 AVLANMA YÖNTEMLERİ YASAKLANMALI,
• BATIKLARIN KARADAN VE DENİZDEN ANLATIMINA YÖNELİK UYGUN
YÖNTEMLER VE PROJELER GELİŞTİRİLMELİDİR.
• BATIKLAR DAHİLİNDEKİ TAŞINABİLİR KÜLTÜR MİRASI UYGUN YÖNTEMLERLE
ÇIKARILABİLİR, GEREKLİ KORUMA ÖNLEMLERİ ALINARAK, TARİHÎ ALAN
DAHİLİNDE YAPILACAK MÜZELERDE SERGİLENEBİLİR.

VII.1.13. KENTSEL SİT ALANLARI

VII.1.13.1. KENTSEL SİT ALANLARINDA; ULUSAL MEVZUAT VE ULUSLARARASI BİLİMSEL

ÇALIŞMALAR VE TÜRKİYE’NİN ÜYESİ OLDUĞU KURULUŞLARIN KORUMA KONUSUNDA
BENİMSEDİĞİ ÇAĞDAŞ YAKLAŞIMLAR DİKKATE ALINARAK GELENEKSEL YAPILAR;
TOPLUMCA PAYLAŞILAN YAPI GELENEĞİNİ, ÇEVREYE UYGUN YÖRESEL VEYA BÖLGESEL
KİMLİĞİ, ÜSLUP, BİÇİM VE GÖRÜNÜŞ TUTARLILIĞINI, ANONİM OLARAK AKTARILAN
GELENEKSEL TASARIM VE YAPI USTALIĞINI, GELENEKSEL YAPIM SİSTEMLERİNİ VE
ZANAATLARININ ETKİN UYGULAMASINI YANSITMAKTADIR. BU YAPILARIN
KORUNMASINDA;

• GELENEKSEL MİMARİNİN TOPLUMUN KATILIMI, DESTEĞİ, SÜREKLİ BAKIMI VE

KULLANIMI SAĞLANARAK KORUNMASI,
• GELENEKSEL ÇEVRENİN DEĞİŞİM VE GELİŞMENİN KAÇINILMAZ OLDUĞU KABUL
EDİLEREK VE TOPLUMUN KÜLTÜREL KİMLİĞİNE SAYGI GÖSTERİLEREK KORUNMASI,
• GELENEKSEL YAPILARA, YAPI GRUPLARINA VE YERLEŞMELERE YAPILACAK ÇAĞDAŞ
MÜDAHALELERİN ONLARIN KÜLTÜREL DEĞERLERİNE VE GELENEKSEL
KARAKTERLERİNE SAYGI GÖSTERMESİ,
• GELENEKSEL YAPILARA MÜDAHALE EDİLİRKEN, BU YAPILARIN KONUMUNA, FİZİKSEL
VE KÜLTÜREL ÇEVREYLE İLİŞKİLERİNE VE BİRBİRLERİNE GÖRE DÜZENLERİNE SAYGI
GÖSTEREN, ONLARI KORUYAN BİR YAKLAŞIMIN BENİMSENMESİ,
• GELENEKSEL YAPILARIN ONARIM VE RESTORASYONLARI İÇİN GELENEKSEL
ZANAATLARIN YAŞATILMASI,
• GELENEKSEL YAPILARDA MALZEME VE MİMARİ ÖGELERİN DEĞİŞTİRİLMESİ,
YENİLENMESİ, ÇAĞDAŞ KULLANIM İSTEKLERİNİN ZORLADIĞI VE KABUL EDİLEBİLİR
DEĞİŞİMLERİN BÜTÜNÜN GENEL İFADESİNE UYUMLU, GÖRÜNÜŞ, DOKU VE BİÇİM
YÖNÜNDEN AYKIRI OLMAYAN MALZEMELERLE YAPILMASI; YAPI MALZEMELERİNİN

63
 BİRBİRİYLE UYUMUNA ÖZEN GÖSTERİLMESİ,
• GELENEKSEL YAPILARIN YENİ İŞLEVLERE UYARLANMASI VE YENİDEN KULLANIMINDA,
YAPILAR KABUL EDİLEBİLİR BİR YAŞAM STANDARDINA YÜKSELTİLİRKEN,
BÜTÜNLÜĞÜ, KARAKTERİ VE BİÇİMİNE SAYGI GÖSTERİLMESİ,
SAĞLANMALIDIR.

VII.1.14. SOKAK SAĞLIKLAŞTIRMA

VII.1.14.1. GÜÇLÜ BİR KÜLTÜREL MİRAS BARINDIRAN GELİBOLU TARİHÎ ALANI’NDA

YERLEŞİM ALANLARINDA BULUNAN KÜLTÜR VARLIKLARI İLE; YERLEŞİM KURGUSU,
YAPILARIN BİR ARAYA GELİŞLERİ, MEYDANLAR, AÇIKLIKLAR VE SOKAK DOKUSU, ALANA
KİMLİK KATAN ÖNEMLİ UNSURLARIN KORUNMASI ESASTIR. TARİHÎ ALANIN YEREL VE
ÖZGÜN KİMLİĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ İÇİN 2863 SAYILI KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARINI
KORUMA KANUNU’NUN İLGİLİ HÜKÜMLERİ DOĞRULTUSUNDA TARİHÎ ALAN PLANINDA
ÖNGÖRÜLEN YERLEŞİM ALANLARINDA SOKAK SAĞLIKLAŞTIRMA ÇALIŞMALARI
YÜRÜTÜLECEKTİR.

VII.1.15. RESTORASYON

VII.1.15.1. TARİHÎ ALANDAKİ RESTORASYON VE İŞLEVLENDİRME ÇALIŞMALARI; BURRA

TÜZÜĞÜ (1999), ICOMOS MİMARİ MİRASIN ANALİZİ, KORUNMASI VE STRÜKTÜREL
RESTORASYONU İÇİN İLKELER (2003) VE ICOMOS TÜRKİYE MİMARİ MİRASI KORUMA
BİLDİRGESİ (2013), ICOMOS ULUSLARARASI KÜLTÜREL TURİZM TÜZÜĞÜ (1999), ULUSAL
MEVZUAT VE TÜRKİYENİN TARAF OLDUĞU ULUSLARARASI DİĞER ANLAŞMALAR ESAS
ALINARAK YÜRÜTÜLECEKTİR.

VII.1.16. ANZAK BÖLGESİ

VII.1.16.1. SINIRLARI VE KULLANIM KOŞULLARI LOZAN BARIŞ ANLAŞMASININ 129’UNCU

MADDESİNE GÖRE BELİRLENMİŞ BÖLGE TARİHÎ ALAN PLANINDA ANZAK BÖLGESİ
OLARAK TANIMLANMIŞTIR. BU ALANDA DEVLETLERARASI ANTLAŞMALAR VE
ULUSLARARASI MEVZUATTAN GELEN HÜKÜMLER GEÇERLİDİR.

VII.1.16.2. BU BÖLGEDE YAPILACAK TÖREN VE ETKİNLİKLER KAPSAMINDA KURULACAK

GEÇİCİ ÜNİTELER İÇİN TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI’NDAN İZİN ALINACAKTIR.

64
VII.2. D-DOĞAL ALANLAR

VII.2.1. DOĞAL SİT SINIRLARININ İRDELENMESİ ÇALIŞMALARINDA BİLİMSEL VERİLERİN

YANISIRA, TARİHÎ ALAN PLAN KARARLARI İLE TARİHÎ ALANIN TEMEL NİTELİKLERİ VE DİĞER
KORUMA STATÜLERİ DE DİKKATE ALINACAKTIR.

VII.2.2. I.DERECE DOĞAL SİT ALANLARI

VII.2.2.1. BU ALANLARDA, BİTKİ ÖRTÜSÜ, TOPOĞRAFYA, SİLÜET ETKİSİNİ BOZABİLECEK,

TAHRİBATA YÖNELİK HİÇBİR EYLEMDE BULUNULAMAZ. ANCAK;

KESİN YAPI YASAĞI OLMAKLA BİRLİKTE, RESMİ VE ÖZEL KURULUŞLARCA ZORUNLU OLAN
ALANLARDA, TEKNİK ALTYAPI HİZMETLERİ (KANALİZASYON, AÇIK OTOPARK, İÇME SUYU,
ENERJİ NAKİL HATTI, TELEFON HATTI, DOĞALGAZ HATTI, GSM BAZ İSTASYONU VE
BENZERİ) UYGULAMALAR ALAN BAŞKANLIĞI VE KORUMA KOMİSYONUNUN UYGUN
GÖRECEĞİ ŞEKİLDE YAPILABİLİR.

VII.2.2.2. KAR VE RÜZGÂR NEDENİYLE DEVRİLMİŞ, DOĞAL AFETLERDEN ETKİLENMİŞ,

HASTALANMIŞ VEYA KIYMET AĞACI OLMAYAN AĞAÇLAR İLE ORMANLARIN BAKIMI VE
DOĞAL DENGENİN KORUNMASINI SAĞLAMAK AMACIYLA TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI VE
ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’NÜN İLGİLİ BİRİMLERİNDEN ALINACAK TEKNİK RAPOR
DOĞRULTUSUNDA AĞAÇ KESİMİNE KORUMA KOMİSYONUNCA İZİN VERİLEBİLİR.
PLAN DEĞİŞİKLİĞİ ONAMA SINIRI

VII.2.2.3. ALANIN SİLÜET VE ÖZGÜN DOĞAL BİTKİ DOKUSU DEĞİŞTİRİLMEDEN TARİHÎ

ALAN BAŞKANLIĞI VE ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’NÜN İLGİLİ BİRİMLERİNİN UYGUN
GÖRÜŞÜ DOĞRULTUSUNDA KORUMA KOMİSYONUNUN İZNİ İLE BU ALANLARDA
AĞAÇLANDIRMA VE ORMAN BAKIMI YAPILABİLİR. DOĞAL SİT SINIRLARI İÇERİSİNDEKİ
ORMAN ALANLARINDA YANGIN İÇİN GEREKLİ KORUMA ÖNLEMLERİ İLGİLİ
KURULUŞLARCA ALINACAKTIR.

VII.2.2.4. BU ALANLARDAN TAŞ, TOPRAK, KUM ALINAMAZ, KİREÇ, TAŞ, TUĞLA,

MERMER, KUM, MADEN VB. OCAKLARI AÇILAMAZ, TOPRAK, CÜRUF, ÇÖP, SANAYİ ATIĞI
VE BENZERİ MALZEME DÖKÜLEMEZ.

VII.2.2.5. DOĞAL DENGENİN DEVAMLILIĞININ SAĞLANMASI AMACIYLA İLGİLİ KAMU

KURUM VE KURULUŞLARININ GÖRÜŞLERİ DOĞRULTUSUNDA ALANIN ÖZELLİĞİNDEN
KAYNAKLANAN FAALİYETLER (TARIM, AĞAÇLANDIRMA, ORMANCILIK VB.) KORUMA

65
 KOMİSYONUNUN İZNİ DOĞRULTUSUNDA SÜRDÜRÜLEBİLECEKTİR.

VII.2.2.6. DOĞAL SİT ALANI SINIRLARI İÇİNDE TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI VE İLGİLİ
KURULUŞLARCA BU ALANLARIN KORUNMASINI SAĞLAMAK AMACIYLA, HER TÜRLÜ BİLGİ
VE UYARI LEVHASI YETERLİ SAYIDA KONULACAK VE KORUMA ÖNLEMLERİ ALINACAKTIR.

VII.2.3. III. DERECE DOĞAL SİT ALANLARI

VII.2.3.1. BU ALANLARDA, ARAZİNİN ÖZGÜN DOĞAL BİTKİ DOKUSU, TOPOĞRAFYA,

PEYZAJ, SİLUET VB. KARAKTERİSTİKLERİ GÖZ ÖNÜNE TUTULACAK VE ALANIN KORUNMA
STATÜLERİNİ ETKİLEYEBİLECEK NİTELİK VE YOĞUNLUKTAKİ UYGULAMALARA KORUMA
AMAÇLI İMAR PLANI YAPTIRILMADAN İZİN VERİLMEYECEKTİR.

VII.2.3.2. BU ALANLARDA HALEN SÜRDÜRÜLMEKTE OLAN TARIMSAL FAALİYETLERE

DEVAM EDİLEBİLİR, TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI VE KORUMA KOMİSYONU’NUN İZNİ
ALINMAK KOŞULUYLA YENİ TARIMSAL VE HAYVANCILIK FAALİYETLERİNE DE İZİN
VERİLEBİLİR.

VII.2.3.3. BU ALANLARA TOPRAK, CÜRUF, ÇÖP, SANAYİ ARTIĞI VE BENZERİ

MALZEMENİN DÖKÜLMESİ YASAKTIR.

VII.2.4. TARIM ALANLARI

VII.2.4.1. PLAN SINIRLARI DÂHİLİNDEKİ TARIM ALANLARININ TARIMSAL ÜRETİM

AMAÇLI KORUNMASI ESASTIR.

VII.2.4.2. BU ALANLARDA YAPILACAK İFRAZ İŞLEMLERİNDE; 5403 SAYILI KANUN VE BU

KANUNA DAYANILARAK ÇIKARILMIŞ YÖNETMELİK HÜKÜMLERİ UYARINCA İŞLEM
YAPILACAKTIR.

VII.2.4.3. BU PLANDA TARIM ALANLARI GÖSTERİMİ ALTINDA YER ALAN, 5403 SAYILI
TOPRAK KORUMA VE ARAZİ KULLANIMI KANUNU VE İLGİLİ YÖNETMELİĞİ
KAPSAMINDAKİ TARIM ARAZİLERİNİN SINIFLAMASI, İLGİLİ KURUM YA DA
KURULUŞLARCA YAPILACAKTIR.

VII.2.4.4. ORGANİK TARIM FAALİYETLERİ 5262 SAYILI ORGANİK TARIM KANUNU İLE
ORGANİK TARIMIN ESASLARI VE UYGULANMASINA DAİR YÖNETMELİK KOŞULLARINA
UYGUN OLARAK GERÇEKLEŞTİRİLECEKTİR.

66
 PLAN DEĞİŞİKLİĞİ ONAMA SINIRI

VII.2.4.5. TARİHÎ ALAN İÇİNDE 6546 SAYILI ÇANAKKALE SAVAŞLARI GELİBOLU TARİHİ
ALAN BAŞKANLIĞININ KURULMASI HAKKINDA KANUNDA BELİRTİLEN KOŞULLAR DA GÖZ
ÖNÜNDE BULUNDURULMAK KAYDIYLA ÖZEL MÜLKİYETE KONU OLAN TARIM
ALANLARINDA, TARIM VE HAYVANCILIK KONULARINDA, GELİŞMİŞ TEKNİKLERİN
UYGULANMASI VE ÖZEL AĞAÇLANDIRMALARIN TEŞVİKİ İLE TARİHÎ ALANDA GIDA,
TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI’NIN GÖREVLERİ KAPSAMINDA YAPILACAK BENZER
UYGULAMALARDA ADI GEÇEN BAKANLIKÇA DESTEK VE İŞ BİRLİĞİ SAĞLANIR.

VII.2.4.6. TARIM ARAZİSİ OLARAK GÖSTERİLMİŞ ALANLARDA, MERA VASIFLI ALANLAR

BULUNMASI DURUMUNDA, BU ALANLARDA BU PLANIN MERA ALANLARI BAŞLIĞI
ALTINDAKİ PLAN HÜKÜMLERİ DOĞRULTUSUNDA UYGULAMA YAPILIR.

VII.2.4.7. PLANDA BELİRLENEN PROJE ALANLARI DAHİLİNDE PROJE UYGULAMASI

KAPSAMINDA ÖZEL MÜLKİYETLERLE İLGİLİ KAMULAŞTIRMA İŞLEMLERİ YAPILINCAYA
KADAR BU ALANLARDA TARIMSAL FAALİYETLER YÜRÜTÜLEBİLİR.
PLAN DEĞİŞİKLİĞİ ONAMA SINIRI

VII.2.4.8. TARİHİ SİT SINIRLARI DAHİLİNDE KALAN TARIM ALANLARINDA ÖNCEDEN

SÜREGELEN TARIMSAL FAALİYETLER DIŞINDA YENİ DİKİLİ TARIM VE AĞAÇLANDIRMAYA
İZİN VERİLMEZ. ANCAK YTS-1 (YOĞUN TARİHİ SİT ALANLARI-1) VE YTS-2 (YOĞUN TARİHİ
SİT ALANLARI-2) DIŞINDAKİ TARİHİ SİT ALANLARINDA KALAN ALANLARDA ÖNCEDEN
SÜREGELEN TARIMSAL FAALİYET İLE BAĞ (ASMA) VE BAHÇECİLİK AMAÇLI TARIMSAL
FAALİYET YAPILABİLİR.

VII.2.4.9. 1. DERECE ARKEOLOJİK SİT ALANLARI İLE YTS-1 (YOĞUN TARİHÎ SİT ALANLARI-
1) DAHİLİNDE KALAN TARIM ALANLARINDA; HİÇBİR YAPI, KALICI FİZİKİ MÜDAHALE
(DUVAR, GÖLGELİK, KUYU AÇIMI VB. DÂHİL) VE AĞAÇLANDIRMA YAPILAMAZ. BU
ALANLAR İÇERİSİNDE KALAN PARSEL SINIRLARINA TEL ÖRGÜ ÇEKİLEMEZ, DUVAR
ÖRÜLEMEZ, BİTKİSEL DÜZENLEMELERLE PARSEL SINIRLARI AYRILAMAZ.
TARİHİ SİT ALANLARI İÇERİSİNDE YTS-1 (YOĞUN TARİHÎ SİT ALANLARI-1) DIŞINDAKİ
TARIM ALANLARINDA KALAN PARSELLERDE SINIRLAYICI OLARAK METAL VE BETON
DİREK YAPILARAK METAL TEL ÖRGÜ ÇEKİLEMEZ, DUVAR ÖRÜLEMEZ. PARSELLERDE
SINIRLAYICI OLARAK ÖZELLİKLERİ BAŞKANLIKÇA UYGUN GÖRÜLEN VE/VEYA DETAYLARI
UYGULAMA REHBERLERİNDE TANIMLANAN DOĞAL VE/VEYA GELENEKSEL PEYZAJ

67
ÖGELERİ/BİTKİSEL ELEMANLAR İLE ZARAR VERİCİ NİTELİKTE OLMAYAN VE DOĞAL YAPI
İLE MALZEME, RENK, GÖRÜNTÜ VB. AÇIDAN UYUMLU NİTELİKTE OLAN MALZEMELER
KULLANILABİLİR.

1. DERECE ARKEOLOJİK SİT ALANLARI İLE TARİHİ SİT ALANLARI DIŞINDAKİ TARIM
ALANLARINDA KALAN PARSELLERDE SINIRLAYICI DUVAR ÖRÜLEMEZ. PARSELLERDE
SINIRLAYICI OLARAK ÖZELLİKLERİ BAŞKANLIKÇA UYGUN GÖRÜLEN VE/VEYA DETAYLARI
UYGULAMA REHBERLERİNDE TANIMLANAN DOĞAL VE/VEYA GELENEKSEL PEYZAJ
ÖGELERİ/BİTKİSEL ELEMANLAR İLE ZARAR VERİCİ NİTELİKTE OLMAYAN VE DOĞAL YAPI
İLE MALZEME, RENK, GÖRÜNTÜ VB. AÇIDAN UYUMLU NİTELİKTE OLAN MALZEMELER
KULLANILABİLİR.

VII.2.4.10. TARIM ALANLARI YAPILAŞMA KOŞULLARI;

VII.2.4.10.1. 1. DERECE ARKEOLOJİK SİT ALANLARI, 1.DERECE DOĞAL SİT ALANLARI

İLE TARİHİ SİT ALANLARI DIŞINDA KALAN TARIM ALANLARINDA;

• TARİHÎ ALANIN DOĞAL/TARİHİ DOKUSUNU VE PEYZAJINI OLUMSUZ ETKİLERDEN

KORUMAK AMACIYLA KISITLI TARIMSAL AMAÇLI DEPOYA İZİN VERİLİR.
• 5000 M²’DEN KÜÇÜK PARSELLERDE HERHANGİ BİR YAPI YAPILAMAZ.
PLAN DEĞİŞİKLİĞİ ONAMA SINIRI

• 5000 M² VE ÜZERİ BÜYÜKLÜĞE SAHİP PARSELLERDE EN FAZLA 15 M² BÜYÜKLÜKTE,

Y ENÇOK=2.50 M. VE BODRUMSUZ TARIMSAL DEPO AMAÇLI TEK YAPIYA İZİN
VERİLEBİLİR.
• TARIM ALANLARINDA YAPILACAK TARIMSAL AMAÇLI DEPOLAR İÇİN BU PLAN İLE
VERİLMİŞ OLAN YAPILAŞMA KOŞULLARI AŞILMAMAK KAYDIYLA, 3194 SAYILI İMAR
KANUNU "PLANSIZ ALANLAR İMAR YÖNETMELİĞİ"NİN 6. BÖLÜMÜNDE BELİRTİLEN
ESASLARA UYULUR.
• PLANDA TARIM ALANI OLARAK İŞARETLENMİŞ OLMAKLA BİRLİKTE 3621 SAYILI KIYI
KANUNU VE UYGULAMA YÖNETMELİĞİ DOĞRULTUSUNDA SAHİL ŞERİDİNDE
KALAN ALANLARDA TARIMSAL AMAÇLI DEPO YAPILAMAZ.
TARIMSAL AMAÇLI DEPOLAR;
• KULLANIM AMACI DIŞINDA KONUT, BAĞ EVİ VB. İSKÂN AMAÇLI KULLANILAMAZ
VE DÖNÜŞTÜRÜLEMEZ.

68
 • TARIMSAL AMAÇLI DEPO İÇERİSİNDE TUVALET DIŞINDA AYRI BÖLÜM OLAMAZ.
• BU TÜR YAPILAR DOĞAL YAPIYLA UYUMLU RENKLERDE VEYA TAŞ, AHŞAP VB.
MALZEMEDEN YAPILABİLİR. DIŞ CEPHE VE ÇATI ÖRTÜ MALZEMESİ OLARAK SAC,
PLASTİK VB. MALZEMELER KULLANILAMAZ. RENK VE YAPI MALZEMESİ İLE İLGİLİ
OLARAK UYGULAMA REHBERLERİNDE BELLİ KOŞUL VE SINIRLAMALAR
GETİRİLEBİLİR.
• YAPI DIŞ DUVARLARININ TAŞ KULLANILARAK YAPILMASI DURUMUNDA DIŞ TAŞ
DUVAR KALINLIĞI İNŞAAT ALANI HESABINA DAHİL EDİLMEZ.
PLAN DEĞİŞİKLİĞİ ONAMA SINIRI

• BU YAPILARIN ÇEVRESİNDE SUNDURMA, GÖLGELİK, TERAS VB. SERT ZEMİNLERİN

BÜYÜKLÜĞÜ YAPI ALANININ %50’SİNDEN FAZLA OLAMAZ. BU TÜR
KULLANIMLARIN ÇEVRESİ KAPATILAMAZ.
• YAPILAR KOMŞU PARSEL SINIRLARINA 3 M. VE YOLLARA 5 M. DEN FAZLA
YAKLAŞAMAZ.

VII.2.5. ORMAN ALANLARI

PLAN DEĞİŞİKLİĞİ ONAMA SINIRI

VII.2.5.1. ORMAN SAYILAN ALANLARDA 6831 SAYILI "ORMAN KANUNU" HÜKÜMLERİNE

UYULACAKTIR.

VII.2.5.2. ORMAN SINIRLARI KONUSUNDA TEREDDÜT OLUŞMASI DURUMUNDA VEYA

ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARININ YAPIMI SIRASINDA ORMAN KADASTRO SINIRLARI ESAS
ALINACAKTIR.

VII.2.5.3. BU PLANDA ORMAN ALANI OLARAK BELİRLENMİŞ, ANCAK ÖZEL MÜLKİYETE

TABİ OLUP MÜLKİYETİ KESİNLEŞMİŞ VE TAPUYA TESCİL EDİLMİŞ ORMAN VASFINDA
OLMAYAN PARSELLERDE, ORMAN YOLLARI HARİCİNDE KADASTRAL BİR YOLA CEPHESİ
OLMAK ŞARTIYLA, BU PLAN HÜKÜMLERİNİN TARIM ALANLARINA İLİŞKİN HÜKÜMLERİ
UYGULANIR.
PLAN DEĞİŞİKLİĞİ ONAMA SINIRI

VII.2.5.4. TARİHÎ ALANDAKİ ORMANLARIN BAKIMI, KORUNMASI, YANGIN, HASTALIK VE

ZARARLILARLA MÜCADELESİ 6831 SAYILI KANUN HÜKÜMLERİ UYARINCA ORMAN VE SU
İŞLERİ BAKANLIĞINCA YÜRÜTÜLÜR. TARİHÎ ALANDAKİ YABANİ AĞAÇLIK ALANLARIN
BAKIMI VE KORUNMASI İLE YANGIN, HASTALIK VE ZARARLILARLA MÜCADELEDE 6831

69
SAYILI KANUN HÜKÜMLERİ UYARINCA ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞINCA DESTEK VE
İŞ BİRLİĞİ SAĞLANIR. TARİHÎ ALAN İÇİN TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI İLE ORMAN VE SU
İŞLERİ BAKANLIĞINCA MÜŞTEREKEN BELİRLENECEK HÜKÜMLER DOĞRULTUSUNDA
ORMAN YANGIN EYLEM PLANI YAPILIR VE UYGULANIR.

VII.2.5.5. TARİHÎ ALANDA 6831 SAYILI ORMAN KANUNU’NUN 2’NCİ MADDESİNİN

BİRİNCİ FIKRASININ (B) BENDİ UYGULANMAZ.
PLAN DEĞİŞİKLİĞİ ONAMA SINIRI

VII.2.5.6. TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇERİSİNDE ORMAN YANGINI GEÇİRMİŞ ALANLARDA

YAPILACAK İŞ VE İŞLEMLER İLE MÜDAHALENİN İÇERİĞİ ORMAN VE SU İŞLERİ
BAKANLIĞI’NIN GÖRÜŞ VE ÖNERİLERİ ALINARAK TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞINCA
BELİRLENECEKTİR.

VII.2.5.7. İLGİLİ İDARECE YÜRÜTÜLECEK FAALİYETLER (YANGIN SONRASI FAALİYETLER

DAHİL) GELİBOLU YARIMADASININ DOĞAL BİTKİ ÖRTÜSÜ, ÖZGÜN EKOLOJİK ÖZELLİKLERİ
(FLORA VE FAUNASI) DİKKATE ALINARAK YÜRÜTÜLECEKTİR.

VII.2.5.8. TARİHÎ ALANDA BULUNAN HER TÜRLÜ YABANIL FAUNANIN YAKALANMASI VE

YUMURTALARININ TOPLANMASI VE KARA AVCILIĞI YASAKTIR. BENZER BİR BİÇİMDE HER
TÜRLÜ YABANIL FLORA ÜYELERİNDEN BİLİMSEL MAKSATLI ÖRNEK TOPLANMASI İÇİN DE
ALAN BAŞKANLIĞINDAN İZİN ALINMASI ZORUNLUDUR. KAÇAK AVCILIK İLE İLGİLİ
DENETİMLER ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞINCA YÜRÜTÜLECEKTİR.
PLAN DEĞİŞİKLİĞİ ONAMA SINIRI

VII.2.5.9. ZORUNLU DURUMLAR HARİCİNDE ALAN İÇERİSİNDE BULUNAN SEDİR

AĞAÇLARININ VE SERVİLERİN KORUNMASI ESASTIR.

VII.2.5.10. TARİHİ SİT SINIRLARI İÇERİSİNDE KALAN AĞAÇ TOPLULUKLARI İLE YOĞUN
TARİHİ SİT ALANLARI İÇERİSİNDE KALAN AĞAÇLARIN BİR BÖLÜMÜ TARİHİ MİRAS
ÖGELERİNE ZARAR VERMEKTEDİR. YOĞUN MUHAREBE ALANLARINDA YAPILMASI
DÜŞÜNÜLEN ALAN DÜZENLEMELERİNDE VE OLUŞTURULACAK OLAN ZİYARETÇİ
GÜZERGÂHLARI ÜZERİNDE KALAN AĞAÇ TOPLULUKLARI; AĞAÇLARIN YAŞ, CİNS, TEHDİT
ALTINDAKİ TÜRLER ARASINDA OLMAK, NADİRLİK, EKOLOJİ İÇERİSİNDEKİ DURUMU VE
ENDEMİK OLMA ÖZELLİKLERİ DİKKATE ALINARAK DEĞERLENDİRİLİR VE DOĞAL
VARLIKLARA EN AZ ZARAR VEREN MÜDAHALE ÇERÇEVESİ (AĞAÇLARIN TAŞINMASI
SEÇENEĞİ DE GÖZETİLEREK) BELİRLENEREK UYGULAMA YAPILIR.

70
VII.2.6. AĞAÇLIK ALANLAR

VII.2.6.1. TARİHÎ ALAN PLANINDA AĞAÇLIK ALAN OLARAK TANIMLANAN, ANCAK ÖZEL
MÜLKİYETTE BULUNAN ALANLARDA BU PLAN HÜKÜMLERİNİN TARIM ALANLARI İLE
İLGİLİ HÜKÜMLERİ GEÇERLİDİR.

VII.2.6.2. ÖZEL MÜLKİYET DIŞINDAKİ YABANİ AĞAÇLIK ALANLARIN BAKIMI VE

KORUNMASI İLE YANGIN, HASTALIK VE ZARARLILARLA MÜCADELEDE BAŞKANLIKÇA VE
DİĞER İDARELERCE YÜRÜTÜLECEK İŞLEMLERDE 6831 SAYILI KANUN HÜKÜMLERİ
UYARINCA ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞINCA DESTEK VE İŞ BİRLİĞİ SAĞLANIR.

VII.2.7. SULAK ALANLAR

VII.2.7.1. SULAK ALAN NİTELİĞİNDE OLUP HENÜZ SULAK ALAN STATÜSÜ KAZANMAMIŞ
TUZ (SUVLA) GÖLÜ KORUNACAKTIR.

VII.2.7.2. BU ALANLARDA SULAK ALAN YÖNETİM PLANLARININ HAZIRLANMASI VE BU

PLANA GÖRE UYGULAMA YAPILMASI ESASTIR.

VII.2.7.3. BU ALANLARDA YÖNETİM PLANLARI HAZIRLANINCAYA KADAR, "SULAK

ALANLARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ" HÜKÜMLERİNE UYULACAKTIR.

VII.2.7.4. BU ALANLARIN SULAK ALAN STATÜSÜ KAZANMASI HALİNDE ULUSAL SULAK

ALAN KOMİSYONU (USAK) TARAFINDAN ALANA İLİŞKİN YÖNETİM PLANI'NIN
OLUŞTURULMASI DURUMUNDA TARİHÎ ALAN PLANI DEĞİŞİKLİĞİNE GEREK KALMADAN
YÖNETİM PLANI HÜKÜMLERİ GEÇERLİ OLACAKTIR. HAZIRLANACAK YÖNETİM PLANI İÇİN
BAŞKANLIĞIN UYGUN GÖRÜŞÜNÜN ALINMASI ZORUNLUDUR.

VII.2.7.5. SULAK ALANLARDA HİÇBİR AMAÇLA DOLDURMA YA DA KURUTMA

YAPILAMAZ. KORUMA BÖLGELERİNDEN KUM ALINAMAZ, ALANIN DOĞAL YAPISINI
BOZACAK UYGULAMALARDA BULUNULAMAZ.

VII.2.8. MERA ALANLARI

VII.2.8.1. BU ALANLARDA 4342 SAYILI "MERA KANUNU" KAPSAMINDA UYGULAMA

YAPILACAKTIR. PLANDA HANGİ KULLANIMDA KALDIĞINA BAKILMAKSIZIN, MERA
KANUNU'NA TABİİ OLDUĞU TESPİT EDİLEN ALANLARDA MERA KANUNU HÜKÜMLERİNE
UYULUR.

VII.2.8.2. PLANDA "MERA ALANI" OLARAK GÖSTERİLMİŞ ALANLARDA MERA KANUNU

71
 DIŞINDA VE ÖZEL MÜLKİYETE KONU ALANLAR BULUNMASI HALİNDE, BU PLAN
HÜKÜMLERİNİN TARIM ALANLARINA İLİŞKİN HÜKÜMLERİ UYGULANIR.

VII.2.9. SU YÜZEYLERİ (DENİZ, GÖL, AKARSU)

VII.2.9.1. TAŞKIN ALANLARINDA, 4373 SAYILI “TAŞKIN SULARA VE SU BASKINLARINA

KARŞI KORUMA KANUNU” VE İLGİLİ YÖNETMELİK HÜKÜMLERİ GEÇERLİDİR.

VII.2.9.2. "SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ" HÜKÜMLERİNE UYULACAKTIR.

VII.2.9.3. ALT ÖLÇEKLİ PLANLARDA VE UYGULAMALARDA ALAN İÇERİSİNDE YER ALAN

DERE YATAKLARI İLE İLGİLİ OLARAK;

• 167 SAYILI “YERALTI SULARI HAKKINDA KANUN” HÜKÜMLERİNE VE 2006/27 SAYILI

"DERE YATAKLARI VE TAŞKINLAR" KONULU GENELGEYE UYULACAKTIR.
• DERE YATAKLARI DERE ŞEV ÜSTLERİNDEN İTİBAREN İŞARETLENEREK
BELİRLENECEK VE BELİRLENEN YATAKLAR DOĞAL HALLERİ İLE BIRAKILARAK
HERHANGİ BİR YAPI YA DA MÜDAHALE YAPILMAYACAKTIR.
• DERE YATAKLARINDA DARALTMA YAPILAMAZ, AKIŞ REJİMİ BOZULAMAZ.
• DERE YATAKLARI İÇERİSİNE HAFRİYAT VE YAPILACAK ÇALIŞMALARLA İLGİLİ
ATIKLAR VB. MALZEMELER DÖKÜLEMEZ, YATAK KESİTLERİNİN DOĞAL HALİNDE
DEĞİŞİKLİK YAPILAMAZ.
• ALT ÖLÇEKLİ PLANLAMA ÇALIŞMALARINDA TAŞKIN TEHLİKESİ OLAN DERE
YATAKLARI İLE İLGİLİ DSİ GÖRÜŞÜ ALINACAKTIR.
• PLANLAMA ALANI İÇERİSİNDE YER ALAN ULAŞIM YOLLARINDA YAPIM VE BAKIM
ÇALIŞMALARI İÇİN MEVCUT DERELERİN ÜZERİNDEN GEÇİŞ SAĞLANMASI
AMACIYLA SANAT YAPISI YAPILMASINA İHTİYAÇ DUYULMASI HALİNDE AYRICA İZİN
ALINACAK VE DEREYE AİT TAŞKIN DEBİSİNİ GEÇİRECEK BÜYÜKLÜKTE SANAT
YAPILARI İLE DERE YATAK GÜZERGÂHLARINDA DSİ'NİN BİLGİSİ VE İZNİ OLMAKSIZIN
DEĞİŞİKLİK YAPILAMAZ.

VII.2.10. YERALTI SUYU KAYNAKLARI VE KAYNAK KORUMA ALANLARI

VII.2.10.1. TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇİNDE SUYUN DENGELİ KULLANIMI ESASTIR. SU

KULLANIMINDA SUYUN VERİMLİ KULLANILMASI SAĞLANACAKTIR. SU KAYNAKLARININ
KORUNMASINA İLİŞKİN ÇALIŞMALAR “SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ”
ÇERÇEVESİNDE İLGİLİ KURUMLAR TARAFINDAN YAPILACAKTIR.

72
VII.2.10.2. TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇİNDE BULUNAN HER TÜRLÜ SU ORTAMINDA,
SUYUN KALİTESİNİ DEĞİŞTİRECEK VE KİRLENMEYE YOL AÇACAK TÜM FAALİYETLER
YASAKLANACAKTIR. SU KAYNAKLARINDA; SUYU KİRLETİCİ, SUYUN TABİİ YAPISINI
DEĞİŞTİRİCİ VE SU MİKTARINI AZALTICI DRENAJ, KAPTAJ, HER TÜRLÜ TESİS YAPIMI,
YATAK DEĞİŞTİRME VE BENZERİ FAALİYETLER YAPILMAYACAKTIR.

VII.2.10.3. BU PLAN SINIRLARI İÇERİSİNDE İLGİLİ İDARECE PLANIN PROJEKSİYON HEDEF

YILI BAZ ALINARAK SU PROJEKSİYONLARININ YAPILMASI ESAS OLUP SUYUN VERİMLİ
KULLANILMASI İÇİN GEREKLİ TEDBİRLER (SUYUN FİYATLANDIRILMASI,
VERGİLENDİRİLMESİ, SU KULLANIM YÖNTEMLERİ, GERİ KAZANIM, AÇIK KANALDAN
KAPALI KANALA VE YAĞMURLAMA VEYA DAMLATMA SİSTEMİNE GEÇİLMESİ VB.) İLGİLİ
İDARECE ALINACAKTIR.

VII.2.10.4. İLGİLİ İDARE TARAFINDAN SU DAĞITIMI KONUSUNDA SİSTEM KURULMASINA

İLİŞKİN ENTEGRE PROJE ÜRETİLECEKTİR.

VII.2.10.5. YERALTI SULARININ DENETİMSİZ KUYULAR AÇILARAK KULLANIMI

ÖNLENECEK, YERALTI SU KAYNAKLARININ FİZİKSEL, KİMYASAL, BİYOLOJİK VE
BAKTERİYOLOJİK ÖZELLİKLERİNİ OLUMSUZ YÖNDE ETKİLEYECEK ATIKSU DEŞARJINA İZİN
VERİLMEYECEKTİR.

VII.2.10.6. İÇME VE KULLANMA SUYU TEMİN EDİLEN YERALTI SU KAYNAKLARININ

KORUNMASI AMACIYLA KUYUNUN ÇEVRESİ, İLGİLİ MEVZUATTA BELİRTİLEN MESAFELER
KAPSAMINDA ÇEVRİLEREK BU ALAN TAPU KAYDINA İŞLENİR.

VII.2.10.7. YERALTI SU KAYNAKLARININ MEVCUT MİKTARININ KORUNMASI İÇİN HER

TÜRLÜ KULLANIMA İLİŞKİN OLARAK İLGİLİ KURUM VE KURULUŞLARDAN İZİN VE TAHSİS
BELGESİ ALINMASI ZORUNLUDUR.

VII.2.10.8. YERALTI SUYUNDA BİR KİRLİLİK OLUŞTUĞUNUN İLGİLİ İDARECE YAPILAN

İZLEME VE DENETİMLER SONUNDA BELİRLENMESİ DURUMUNDA GEREKLİ TEDBİRLER
ALINACAK VE ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI'NA BİLDİRİLECEKTİR.

VII.2.10.9. YERALTI SU SEVİYESİNİN TEHLİKELİ BOYUTLARA DÜŞMESİNİ ENGELLEMEK

İÇİN, YERALTI SU POTANSİYELİ DSİ’CE BELİRLENİR. DSİ’CE BELİRLENEN YERALTI SU
POTANSİYELİNİ KORUMAK AMACIYLA, VERİLEN TAHSİSLER İPTAL EDİLİR VEYA YENİDEN
DÜZENLENİR.

73
 VII.2.10.10. 167 SAYILI YERALTI SULARI HAKKINDA KANUN HÜKÜMLERİ UYARINCA
DSİ’DEN GEREKLİ İZİN ALINMADAN YERALTI SUYU KUYUSU AÇILAMAZ VE KANUNDA
BELİRTİLEN USUL VE ESASLARA GÖRE YERALTI SUYU KORUNUR.

VII.2.11. KIYI-KUMSALLAR

VII.2.11.1. BU ALANLARDA KIYI MEVZUATI İLE 6546 SAYILI KANUN HÜKÜMLERİNE

UYULACAKTIR.

VII.2.11.2. KIYILAR DEVLETİN HÜKÜM VE TASARRUFU ALTINDADIR. KIYI VE SAHİL

ŞERİTLERİNDEN YARARLANMADA ÖNCELİKLE KAMU YARARI GÖZETİLİR. KIYILARIN
EKOLOJİK ÖZELLİKLERİ KORUNACAKTIR.

VII.2.11.3. KIYILARDA; TARİHÎ ALAN PLANI’NDA BELİRLENMİŞ DÜZENLEMELER İLE

MÜZELER DIŞINDA YAPI VE TESİS YAPILMAYACAK, KÖMÜR VE AKARYAKIT DEPOLARI,
TERSANE, ENTEGRE TESİSLER, SANAYİ VE BENZERİ TESİSLERİN YAPIMINA İZİN
VERİLMEYECEKTİR.

VII.2.12. ARIBURNU YARLARI VE SFENKS KORUMA ALANI (SKA)

VII.2.12.1. TARİHÎ ALANDAKİ ÇANAKKALE SAVAŞLARI SIRASINDA HATIRALARA VE

GÜNLÜKLERE KONU OLAN, ULUSAL VE ULUSLARARASI AÇIDAN ÖNEM KAZANMIŞ
JEOLOJİK OLUŞUMLARDAN OLAN VE TARİHÎ ALAN PLANINDA “ARIBURNU YARLARI
(SFENKS) KORUMA ALANI” OLARAK BELİRLENEN BÖLGEDE YER ALAN ARIBURNU
YARLARININ VE SFENKS OLARAK ADLANDIRILAN JEOLOJİK OLUŞUMUN KORUNMASI
ESASTIR.

VII.2.12.2. GEREK ÖZEL JEOLOJİK VE JEOMORFOLOJİK OLUŞUMU GEREKSE SOMUT

OLMAYAN KÜLTÜREL MİRASIN PARÇASI OLMASI NEDENİYLE SFENKS’İN KORUNARAK
YAŞATILMASINA YÖNELİK TEDBİRLER TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI’NCA ALINACAKTIR.
KORUMA ALAN SINIRI İÇERİSİNDE ARAZİNİN TABİİ TOPOĞRAFİK YAPISINI DEĞİŞTİRECEK
KAZI-DOLGU YAPILMASI, MALZEME ALINMASI VB. İŞLEMLER YASAKTIR.

VII.2.13. DİĞER DOĞAL ALANLAR

VII.2.13.1. TARİHÎ ALANIN ÖZGÜN DOĞAL YAPISINI OLUŞTURAN TEPELER, VADİLER,

KIYILAR, KOYLAR, KUMSALLAR VE OVALAR GİBİ DOĞAL OLUŞUMLARIN KORUNMASI
AMACIYLA;

74
 • BU ALANLARDA ALT ÖLÇEKLİ PLANLARDA KİRLETİCİ FAALİYETLERE İZİN VERİLEMEZ,
KONUT VE İKİNCİ KONUT KULLANIMLARI PLANLANAMAZ.
• TARİHÎ ALANIN EKOSİSTEMİ VE JEOMORFOLOJİK YAPISININ HASSASİYETİ NEDENİYLE
TAŞ, KUM, ÇAKIL, MERMER, KİREÇ OCAKLARI VE BENZERLERİ AÇILAMAZ, MADEN
İŞLETMESİ VE BETON SANTRALLERİ YAPILAMAZ VE ALANDA HİÇBİR TÜRDE
MADENCİLİK FAALİYETLERİNE İZİN VERİLMEZ.
• ARAZİNİN DOĞAL TOPOĞRAFİK YAPISINI DEĞİŞTİRECEK HİÇBİR KAZI-DOLGU
YAPILAMAZ.
• ALANIN DOĞAL PEYZAJINI VE JEOMORFOLOJİK YAPISINI OLUMSUZ YÖNDE
ETKİLEYEBİLECEK; ULAŞIM KARARLARI, TEKNİK ALTYAPI HİZMETLERİ VE YAPILAŞMA
ÖNERİLEMEZ, BİTKİLENDİRME KARARLARI OLUŞTURULAMAZ.

VII.2.14. MANZARA-SİLÜET-PEYZAJ-KARAYOLU MANZARA KORUMA BÖLGESİ

VII.2.14.1. YARIMADANIN (TARİHÎ ALAN) BOĞAZDAN GENEL GÖRÜNÜMÜ, DUR YOLCU

YAZISI, KİLİTBAHİR KÖYÜ VE KİLİTBAHİR KALESİNİN SİLUETİ, ÇANAKKALE ŞEHİTLER
ABİDESİ, SEDDÜLBAHİR KALESİ-MORTO VE ERTUĞRUL KOYLARI, ARIBURNU YARLARI VE
YÜKSEK SIRT, ANZAK KOYU-ANZAK YARLARI–SFENKS, ALANA PANAROMİK GÖRÜNÜM
SAĞLAYAN HÂKİM TEPELER, VADİLER, KOYLAR, KUMSALLAR, ALAN İÇERİSİNDEKİ ANA
YOL GÜZERGÂHLARI, CONKBAYIRI, SUVLA KOYU VE TUZ GÖLÜ UNSURLARI ALANIN
GÖRÜNÜMÜNDE ÖNE ÇIKAN ÖGELERDİR. BUNLARA EK OLARAK, ALANDA RÖPER TEŞKİL
EDEN ÖNEMLİ YÜKSELTİLER BULUNMAKTADIR. KOCAÇİMENTEPE, KİREÇTEPE, TEKKE
TEPE, YUSUFÇUK TEPE, GAZİLER TEPESİ, MALTEPE, CONKBAYIRI, KAKMADAĞI, EĞERLİ
TEPE, KAYALI TEPE, ALÇITEPE ZİYARETÇİLERİN DİKKATİNİ ÇEKEN ÖNEMLİ RÖPER
NOKTALARIDIR. ALANIN TARİHSEL MİRAS GEÇMİŞİ İLE DOĞAL GÖRÜNÜMÜNÜN
BÜTÜNLEŞTİĞİ BU VE BENZERİ ALANLARIN KORUNMASI ESASTIR.

VII.2.14.2. ÇANAKKALE BOĞAZI ÖNGÖRÜNÜM HATTI VE KARAYOLU MANZARA

KORUMA BÖLGESİ OLARAK BELİRLENEN ALANLARDA TARİHÎ ALAN KİMLİĞİNİN BİR
PARÇASI OLARAK SİLUET, CEPHE, VİSTA, GÖRÜNÜM ALANLARI VE RÖPERLER
KORUNACAKTIR.

VII.2.14.3. TARİHİ PEYZAJIN (SİLUET, MANZARA) ÖĞELERİ OLAN TOPOĞRAFYANIN

KORUNMASI ÖNCELİKLİDİR. BU ALANLARIN BİR BÖLÜMÜ TARİHÎ ALAN PLANINDA

75
 KARAYOLU MANZARA KORUMA ZONU, ÇANAKKALE BOĞAZ ÖN GÖRÜNÜM BÖLGESİ
GİBİ TANIMLAR ALTINDA KORUNMASI ÖNGÖRÜLMÜŞ OLMAKLA BİRLİKTE, BU
BÖLGELERDE YER ALMAYAN TOPOĞRAFYANIN DA KORUNMASI ESASTIR. BU KAPSAMDA
TARİHÎ ALANIN VADİLERİ, SIRTLARI VE TEPELERİNİN PEYZAJ ÖZELLİKLERİNİN
KORUNMASI AMACIYLA KAMUSAL VE/VEYA ÖZEL YATIRIMLARIN (SU DEPOSU, ELEKTRİK
DİREĞİ, GÜVENLİK TESİSLERİ VB.) İZLENMESİ, DENETLENMESİ KONULARINDA TARİHÎ
ALAN BAŞKANLIĞI SORUMLUDUR.

VII.2.14.4. TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI TARAFINDAN; TARİHÎ ALANIN YAZ, KIŞ, İLKBAHAR
VE SONBAHAR DÖNEMLERİNDE ÇANAKKALE BOĞAZ ÖNGÖRÜNÜM HATTI VE KARAYOLU
MANZARA KORUMA BÖLGESİ OLARAK BELİRLENEN BÖLGENİN PANORAMİK
GÖRÜNÜMÜ (SAHADA VE HARİTA ÜZERİNDEN BELİRLENEN NOKTALARDA)
FOTOĞRAFLANARAK BELGELENECEK VE GÖRÜNÜMÜ OLUMSUZ ETKİLEYEN UNSURLAR
BELİRLENEREK, MÜDAHALE YÖNTEMLERİ (YAPILAŞMA TASFİYELERİ, PEYZAJ ONARIMI
VB.) GELİŞTİRİLECEKTİR.

VII.2.14.5. ÇANAKKALE BOĞAZI ÖNGÖRÜNÜM HATTI VE MANZARA KORUMA BÖLGESİ

İÇERİSİNDE KALAN TARIM ALANLARININ PEYZAJ KARAKTERLERİ KORUNACAK OLUP,
BÖLGEDEKİ YAPILAŞMA VE PEYZAJ ÖZELLİKLERİNE İLİŞKİN ETKİN İZLEME VE DENETİM
MEKÂNİZMALARI GELİŞTİRİLECEKTİR.

VII.2.14.6. ÇANAKKALE BOĞAZI ÖNGÖRÜNÜM HATTI VE KARAYOLU MANZARA

KORUMA BÖLGESİ İÇERİSİNDE KALAN YERLEŞME, TARIM VE ORMAN ALANLARINDA
YAPILACAK DÜZENLEMELER VE YAPILAŞMALARDA (MALZEME, RENK, YÜKSEKLİK, CEPHE,
KONUM VB.) UYGULAMA REHBERLERİNDE BELLİ KOŞULLAR GETİRİLEBİLİR.

VII.2.14.7. TARİHÎ ALAN DAHİLİNDEKİ TARİHİ VE KÜLTÜREL ALANLARDA YAPILACAK

ŞEHİTLİK, ANIT, TEMATİK MÜZE, TÖREN ALANI, ZİYARETÇİ MERKEZLERİ VB.
DÜZENLEMELERDE YÖREYE UYGUN, TARİHÎ ALANIN KİMLİĞİYLE BAĞLANTILI AĞAÇ VE
BİTKİ TÜRLERİ KULLANILACAKTIR.

VII.2.15. KONTROLLÜ FAALİYET ALANLARI

VII.2.15.1. TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇİNDE OLMAMAKLA BİRLİKTE, GEÇMİŞTE VE

GÜNÜMÜZDE TARİHÎ ALAN İLE ETKİLEŞİM İÇİNDE OLAN KIYI VE DENİZ ALANLARINDA
KORUMA AĞIRLIKLI, KONTROLLÜ KULLANIMLAR VE FAALİYETLERİN YAPILMASI

76
 ÖNGÖRÜLEN ALANLAR BU PLANDA “KONTROLLÜ FAALİYET ALANLARI” OLARAK
GÖSTERİLMİŞTİR. BU KAPSAMDA;

• TARİHÎ ALAN SINIRLARINA CEPHELİ KIYI VE DENİZ ALANLARINDA; KIYIDAN İTİBAREN

500 METRELİK MESAFE İÇİNDE KALAN KESİMDE SU ÜRÜNLERİ ÜRETİM TESİSLERİ,
BALIK ÜRETME ÇİFTLİKLERİ VE ECE LİMANI KESİMİ HARİÇ DENİZDE TESİS KURULMAK
SURETİYLE BALIKÇILIK FAALİYETİ YAPILMAMASI ÖNGÖRÜLMÜŞTÜR.
• TARİHÎ ALAN SINIRLARINA BİTİŞİK EGE DENİZİNİN ECE LİMANI İLE TEKKE BURNU
ARASINDAKİ KISMINDA; KIYIDAN İTİBAREN 3 KM’LİK MESAFE İÇİNDE KALAN
ALANLARDA SU ÜRÜNLERİ ÜRETİM TESİSLERİ VE BALIK ÜRETME ÇİFTLİKLERİ
YAPILMAMASI ÖNGÖRÜLMÜŞTÜR.
• EGE DENİZİ KIYILARI VE ÇANAKKALE BOĞAZI KIYILARINDAN 500 METRELİK MESAFE
İÇİNDE KALAN ALANLAR, DALIŞA YASAK SAHALAR İLE TARİHÎ ALAN PLAN
PAFTALARINDA YAKLAŞIK YERLERİ İŞARETLENMİŞ OLAN ÇANAKKALE SAVAŞLARI
SIRASINDA BATMIŞ ASKERİ DENİZ ARAÇLARININ BULUNDUĞU ALANLARIN 250
METRELİK YARIÇAPI İÇİNDE KALAN ALANLARDA YAPILACAK HER TÜRLÜ FAALİYET İÇİN
BAŞKANLIĞIN UYGUN GÖRÜŞÜ ALINMALIDIR.
• EGE DENİZİNİN ECE LİMANI İLE TEKKE BURNU ARASINDAKİ KISIMDA KALAN KIYI VE
DENİZ ALANLARINDA; KIYIDAN İTİBAREN 3 KM’LİK MESAFE İÇİNDE KALAN
ALANLARDA YAPILACAK HER TÜRLÜ SPORTİF/EĞLENCE VB. AMAÇLI FAALİYETLER İÇİN
BAŞKANLIĞIN UYGUN GÖRÜŞÜ ALINMALIDIR.

VII.3. Y-YERLEŞİM ALANLARI

VII.3.1. PLANDA BELİRLENEN KENTSEL VE KIRSAL YERLEŞME ALANLARI DÂHİLİNDE KONUT

KULLANIMLARI İLE BİRLİKTE SOSYAL ALTYAPI ALANLARI, TEKNİK ALTYAPI ALANLARI,
REKREASYON, AÇIK VE YEŞİL ALANLAR, SPOR TESİSLERİ, TURİZM TESİSİ, PANSİYON,
GÜNÜBİRLİK TESİS, ASKERİ ALANLAR, AKARYAKIT İSTASYONU, TİCARET-PAZARLAMA
ALANLARI, KÜÇÜK SANAYİ SİTELERİ, TİCARİ DEPOLAMA, TOPTAN TİCARET, ENDÜSTRİYEL
ATIKSU ÜRETMEYEN KÜÇÜK ÖLÇEKLİ ÜRETİM YERLERİ VB. KULLANIMLAR YER ALABİLİR.
KIRSAL YERLEŞME ALANLARI DÂHİLİNDE TARIMSAL VE HAYVANCILIK AMAÇLI YAPI (KÜMES,
AHIR, AĞIL, ARIHANE, KÖMÜRLÜK, ODUNLUK, SAMANLIK, TİCARİ AMAÇLI OLMAYAN KİLER
VE YEM DEPOSU) YAPILABİLİR.

77
VII.3.2. BU ALANLARDA SANAYİ KULLANIMLARI İLE YANICI, PARLAYICI, PATLAYICI ETKİSİ
OLAN DEPOLAMA KULLANIMLARI YER ALAMAZ.

VII.3.3. KENTSEL VE KIRSAL YERLEŞME ALANLARI DÂHİLİNDE;

• BU PLANDA GETİRİLEN KULLANIM KARARLARI,

• NÜFUS PROJEKSİYONLARI,
• YERLEŞME ÖZELLİKLERİ,
• YERLEŞMELERİN GELECEKTE YÜKLENECEĞİ FONKSİYONLAR,
• DEVAMLI VE GEÇİCİ İKAMET EDİLEN KONUT KAPASİTELERİ,
• YERLEŞİK–MESKÛN ALAN SINIRLARI,
• EŞİKLER,
• KURUM GÖRÜŞLERİ VB.
HUSUSLAR DİKKATE ALINARAK ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARINDA, PLAN NÜFUS
KAPASİTELERİ, KONUT KAPASİTELERİ İLE KONUT ALANLARI BÜYÜKLÜKLERİ BELİRLENEBİLİR.

VII.3.4. KONUT YERLEŞME ALANLARI BÜYÜKLÜKLERİ VE KAPASİTELERİ YERLEŞMELERİN

DEVAMLI İKAMET EDİLEN VE GEÇİCİ İKAMET EDİLEN/BOŞ KONUT KAPASİTELERİ DİKKATE
ALINARAK BELİRLENECEKTİR.
YERLEŞME ALANLARINDA GEREKLİ DONATI ALANLARI ALT ÖLÇEKLİ PLANLARDA
GÖSTERİLECEKTİR.

ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARINDA GELİŞME ALANLARINDA SOSYAL DONATI ALANLARI;

YÜRÜME MESAFELERİ, DENGELİ DAĞILIM, BÖLGEDE YAŞAYAN NÜFUSUN İHTİYACINI
YETERLİ DÜZEYDE KARŞILANMASI VB. HUSUSLAR DİKKATE ALINARAK DÜZENLENECEKTİR.
MESKUN ALANLARDA DA BU HUSUSLARA MÜMKÜN OLDUĞUNCA UYULACAKTIR.

VII.3.5. KENTSEL YERLEŞME ALANLARI

VII.3.5.1. BU PLANDA KENTSEL YERLEŞİK ALAN TANIMI ALTINDA GÖSTERİLMİŞ

ALANLAR; YERLEŞMELERİN MESKÛN ALANLARINI, KENTSEL GELİŞME ALANLARI İSE
PLANIN YERLEŞMELER İÇİN ÖNERDİĞİ GELİŞME ALANLARINI İFADE EDER.

VII.3.5.2. KENTSEL YERLEŞME ALANLARININ SİT ALANLARI DIŞINDAKİ KISIMLARINA

YÖNELİK ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARI (YENİ, REVİZYON PLAN VB.) BÜTÜNCÜL OLARAK
YAPILACAK OLUP, İMAR UYGULAMALARI İSE ETAPLAR HALİNDE YAPILABİLİR.

78
 VII.3.5.3. KENTSEL YERLEŞME ALANLARINDAKİ YOĞUNLUK DAĞILIMI; NÜFUS
PROJEKSİYONLARI VE KAPASİTE KABULLERİ ESAS ALINARAK, PLANLAMA İLKELERİ
ÇERÇEVESİNDE ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARINDA YAPILACAKTIR.

VII.3.6. KIRSAL YERLEŞME ALANLARI

VII.3.6.1. KIRSAL YERLEŞME ALANLARINDA, BU PLANIN KORUMA VE GELİŞME

İLKELERİNE UYGUN, KIRSAL YAPININ KORUNMASINA YÖNELİK ALT ÖLÇEKLİ İMAR
PLANLARININ (YENİ, REVİZYON VB.) HAZIRLANMASI ESASTIR.

VII.3.6.2. İLGİLİ YASAL MEVZUAT KAPSAMINDA DAHA ÖNCE TESPİTİ YAPILMIŞ KÖY
YERLEŞİK-MESKÛN ALAN SINIRLARI GEÇERLİDİR. BU ALANLARDA GEREK GÖRÜLMESİ
HALİNDE YERLEŞİK ALAN TESPİTLERİ YENİDEN YAPILABİLİR.

VII.3.6.3. YERLEŞİK ALAN SINIRLARININ PARSELLERİ BÖLMESİ DURUMUNDA BU SINIR

5403 SAYILI KANUN HÜKÜMLERİNE TABİ OLMAKSIZIN İFRAZ HATTI OLARAK KABUL
EDİLECEKTİR.
VII.3.6.4. PLANDA GÖSTERİLEN KIRSAL YERLEŞME ALANI LEKESİ ŞEMATİK OLUP,
YERLEŞMENİN DEVAMLILIĞININ SAĞLANMASI İLKESİ, MEVCUT YAPILAŞMALAR,
MÜLKİYET DURUMLARI, KURUM GÖRÜŞLERİ, DOĞAL-YAPAY FİZİKSEL EŞİKLER, NÜFUS
KABULLERİ, YERLEŞİK ALAN SINIRLARI, KORUMA STATÜLERİ VB. VERİLER DİKKATE
ALINARAK ALT ÖLÇEKLİ PLANLARDA KESİN SINIRLARI BELİRLENİR.
VII.3.6.5. KIRSAL YERLEŞMELER İÇİN GEÇERLİ OLACAK SOSYAL VE TEKNİK ALTYAPIYA
İLİŞKİN STANDARTLAR, TARİHÎ ALAN BÜTÜNÜ İLE NÜFUSUN SAHİP OLDUĞU SOSYAL VE
DEMOGRAFİK ÖZELLİKLER DİKKATE ALINARAK, HAZIRLANACAK ALT ÖLÇEKLİ İMAR
PLANLARINDA FARKLILAŞTIRILARAK BELİRLENEBİLİR.
VII.3.6.6. KIRSAL YERLEŞME ALANLARI YAPILAŞMA KOŞULLARI;

VII.3.6.6.1. BU PLANDA KIRSAL YERLEŞME ALANLARI DAHİLİNDE MESKÛN VE

GELİŞME ALANLARI BÜTÜNCÜL OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. KIRSAL YERLEŞME
ALANLARINDA MESKÛN VE GELİŞME ALANLARI AYRIMI ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANI
AŞAMASINDA YAPILACAKTIR.

BU KAPSAMDA;
KIRSAL YERLEŞME ALANLARI DAHİLİNDE SOSYAL VE TEKNİK ALTYAPI ALANLARI İLE ALT
ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARINDA MESKÛN KONUT ALANI OLARAK BELİRLENECEK

79
 ALANLARA İLİŞKİN YAPILAŞMA KOŞULLARI ALT ÖLÇEKLİ PLANLARDA BELİRLENEBİLİR.

VII.3.6.6.2. KIRSAL YERLEŞME ALANLARI DAHİLİNDE KALAN DİĞER KULLANIMLAR İLE

ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARINDA GELİŞME KONUT ALANI OLARAK BELİRLENEN
ALANLARDA YAPILAŞMA KOŞULLARI ŞÖYLEDİR;

• EN FAZLA EMSAL = 0.50

• EN FAZLA BİNA YÜKSEKLİĞİ = 2 KAT
• SİLO, SAMANLIK, YEM DEPOSU VB. YAPILAR İÇİN EN FAZLA BİNA YÜKSEKLİĞİ 7.50
M’DİR.

VII.3.6.7. KIRSAL YERLEŞME ALANLARINDA ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARI YAPILINCAYA

KADAR UYGULANACAK HÜKÜMLER

VII.3.6.7.1. YERLEŞİK ALAN (KÖY YERLEŞİK-MESKÛN ALAN) TESPİTİ YAPILMIŞ

YERLERDE;

VII.3.6.7.1.1. KIRSAL YERLEŞME ALANLARINDA YERLEŞİK ALAN (KÖY YERLEŞİK

ALAN-MESKÛN ALAN) TESPİTİ YAPILMIŞ YERLERDE ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARI
HAZIRLANIP ONAYLANINCAYA KADAR 3194 SAYILI İMAR KANUNU İLE PLANSIZ
ALANLAR İMAR YÖNETMELİĞİ HÜKÜMLERİ DOĞRULTUSUNDA AŞAĞIDA
BELİRTİLEN KOŞULLARDA YAPILAŞMALAR OLABİLİR.

VII.3.6.7.1.2. YAPILAŞMA KOŞULLARI;

• EN FAZLA EMSAL = 0.50

• EN FAZLA TAKS = 0.30
• EN FAZLA BİNA YÜKSEKLİĞİ = 2 KAT
• SİLO, SAMANLIK, YEM DEPOSU VB. YAPILAR İÇİN EN FAZLA BİNA YÜKSEKLİĞİ
7.50 M’DİR.

VII.3.6.7.1.3. BU PLAN HÜKÜMLERİNDE BELİRTİLEN YAPILAŞMA KOŞULLARINA

UYULMAK KAYDIYLA; KONUT, MAHALLİ MÜŞTEREK İHTİYAÇLARI KARŞILAYACAK
BAKKAL, MANAV, BERBER, KÖY KONAĞI, FIRIN, KAHVE, LOKANTA, TANITIM VE
TEŞHİR BÜFELERİ, ENTEGRE TESİS NİTELİĞİNDE OLMAYAN VE İMAR PLANI
GEREKTİRMEYEN TARIM VE HAYVANCILIK AMAÇLI YAPILAR, KÖY HALKI
TARAFINDAN KURULAN VE İŞLETİLEN KOOPERATİFLERİN İŞLETME BİNASI, SÜT

80
SOĞUTMA DEPOLARI, MEYVE DEPOLARI İÇİN İMAR PLANI ŞARTI ARANMAZ.

BU TÜR YAPILARIN PARSEL İÇİNDEKİ KONUMLARI, YAKLAŞMA MESAFELERİ,

YAPILAŞMA NİZAMLARI YERLEŞİMİN SAHİP OLDUĞU DOKU ÖZELLİKLERİ DE
DİKKATE ALINARAK İLGİLİ İDARESİNCE BELİRLENİR.
EMSALE ESAS EN FAZLA YAPI İNŞAAT ALANI; ENTEGRE TESİS NİTELİĞİNDE
OLMAYAN VE İMAR PLANI GEREKTİRMEYEN TARIM VE HAYVANCILIK AMAÇLI
YAPILAR İÇİN 500 M²’Yİ, BUNUN DIŞINDAKİ DİĞER YAPILAR İÇİN 250 M²’Yİ
GEÇEMEZ.

VII.3.6.7.1.4. YAPILACAK UYGULAMALARDA, KAMUYA AÇIK BİR YOLA CEPHE

SAĞLANMADAN YAPI İNŞA EDİLEMEZ, PARSEL OLUŞTURULAMAZ.

VII.3.6.7.1.5. TARIM VE HAYVANCILIK AMAÇLI YAPILAR İLE LÜZUMLU

MÜŞTEMİLAT YAPILARI DIŞINDA BİR PARSELDE BİRDEN FAZLA KONUT KULLANIMLI
YAPI YAPILAMAZ. ANCAK BİR YAPIDA BİRDEN FAZLA BAĞIMSIZ BÖLÜM
YAPILABİLİR.

VII.3.6.7.1.6. KAMU TARAFINDAN YAPILACAK VEYA YAPTIRILACAK; İDARİ YAPILAR,

HİZMET YAPILARI, EĞİTİM TESİSLERİ, İBADET YERİ, SAĞLIK TESİSİ, PARK, GÜVENLİK
TESİSİ, TRAFO, SU DEPOSU VB. SOSYAL VE TEKNİK ALTYAPI KULLANIMLARI İÇİN
İMAR PLANI YAPILMASI ZORUNLU DEĞİLDİR.

ANCAK BU TÜR YAPI VE TESİSLER İÇİN HAZIRLANACAK PROJELER TARİHÎ ALANIN

ÖZGÜN DOĞAL YAPISINI, SİLÜETİNİ, FLORA VE FAUNASINI, EKOLOJİK SİSTEMİNİ
DİKKATE ALMALIDIR.

BU ALANLARDAKİ YAPILACAK YAPILARIN YÜKSEKLİĞİ 2 KATI GEÇEMEZ. YAPILARIN

PARSEL İÇİNDEKİ KONUMLARI, YAPILAŞMA KOŞULLARI, YAPILAŞMA NİZAMLARI
YERLEŞİMİN SAHİP OLDUĞU DOKU ÖZELLİKLERİ DE DİKKATE ALINARAK İLGİLİ
İDARESİNCE BELİRLENİR.

VII.3.6.7.1.7. YUKARIDA BELİRTİLEN KULLANIMLAR DIŞINDAKİ HER TÜRLÜ

FAALİYET İÇİN (TURİZM, GÜNÜBİRLİK, BÜYÜK ÖLÇEKLİ TARIM-HAYVANCILIK VE
TİCARET KULLANIMLARI VB.) ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANI YAPILMASI ZORUNLUDUR.

VII.3.6.7.1.8. SİT ALANLARI DÂHİLİNDE KALAN KIRSAL YERLEŞME ALANLARI İÇİN

81
 KORUMA AMAÇLI ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARI YAPILINCAYA KADAR BU PLANDA
BELİRLENEN YAPILAŞMA KOŞULLARI DA DİKKATE ALINARAK BELİRLENECEK GEÇİŞ
DÖNEMİ KORUMA ESASLARI VE KULLANIM ŞARTLARI DOĞRULTUSUNDA
YAPILAŞMALARA İZİN VERİLİR.

VII.3.6.7.2. MEVCUTTA YERLEŞİK ALAN (KÖY YERLEŞİK-MESKÛN ALAN) SINIRI

DIŞINDA OLUP BU PLANDA KIRSAL YERLEŞME ALANI OLARAK GÖSTERİLEN
ALANLARDA;

VII.3.6.7.2.1. ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARI HAZIRLANIP ONAYLANINCAYA KADAR

ARAZİ KULLANIM TÜRÜNE GÖRE (TARIM, ORMAN, MERA VB.) BU PLAN
HÜKÜMLERİNİN İLGİLİ HÜKÜMLERİ GEÇERLİDİR.

VII.4. ÇS-ÇALIŞMA VE SOSYAL ALTYAPI ALANLARI

VII.4.1. TALİ MERKEZ (2. DERECE MERKEZ)

VII.4.1.1. ECEABAT KENTSEL ALANI DAHİLİNDE TALİ MERKEZ NİTELİĞİNDE RESMİ-İDARİ

TESİSLER, KENTSEL SOSYAL ALTYAPI, TİCARET, TURİZM GİBİ KULLANIMLARIN
YOĞUNLAŞTIĞI, BU PLANDA (M) SEMBOLÜ İLE TANIMLANAN ALANLARI İFADE EDER. BU
ALANLARDAKİ KULLANIM KARARLARI VE YAPILAŞMA KOŞULLARI ALT ÖLÇEKLİ İMAR
PLANLARINDA BELİRLENİR.

VII.4.2. SANAYİ VE DEPOLAMA ALANLARI

VII.4.2.1. BU ALANLARDA TEHLİKELİ (YANICI, PARLAYICI, PATLAYICI VB.) OLMAYAN

SANAYİ TESİSLERİ, SANAYİ HAMMADDE VE ÜRETİM MALZEMELERİ İLE BİTKİSEL VE
HAYVANSAL ÜRÜNLER İÇİN, AÇIK VE KAPALI DEPOLAMA VE STOK ALANLARI, YÜKLEME
VE BOŞALTMA ALANLARI VE BUNLARIN İHTİYACI OLAN AÇIK VE KAPALI OTOPARKLAR,
GARAJLAR VE ALTYAPI TESİS ALANLARI YER ALABİLİR.

VII.4.2.2. BU ALANLARDA YAPILAŞMA KOŞULLARI ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARINDA

BELİRLENECEKTİR.

VII.4.2.3. BU ALANLARDA NİTELİĞİ GEREĞİ "TEKEL DIŞI BIRAKILAN PATLAYICI

MADDELERLE AV MALZEMESİ VE BENZERLERİNİN ÜRETİMİ, İTHALİ, TAŞINMASI,
SAKLANMASI, DEPOLANMASI, KULLANILMASI, YOK EDİLMESİ, DENETLENMESİ
ESASLARINA İLİŞKİN TÜZÜK" KAPSAMINDA KALAN TESİSLER YER ALAMAZ.

82
 VII.4.2.4. MEVZUATA UYGUN YAPILAŞMIŞ OLAN SANAYİ TESİSLERİ, İLGİLİ MEVZUAT
ÇERÇEVESİNDE KİRLİLİĞİ ÖNLEYİCİ HER TÜRLÜ TEDBİRİ ALMAK VE GEREKLİ ALTYAPIYI
OLUŞTURMAK ZORUNDADIR. HENÜZ YAPILAŞMAYA GİDİLMEMİŞ SANAYİ ALANLARINDA
ATIKLARA İLİŞKİN GEREKLİ TEDBİRLER ALINIP ALTYAPI TESİSLERİ GERÇEKLEŞMEDEN
İSKÂN RUHSATI VERİLEMEZ.

VII.4.2.5. BU ALANLARDA "İŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATLARINA İLİŞKİN

YÖNETMELİK" HÜKÜMLERİNE UYULACAKTIR.

VII.4.2.6. BU ALANLARDA, ÇEVRE KİRLİLİĞİNİ ÖNLEMEK AMACIYLA ALINACAK

ÖNLEMLER İLE BİRLİKTE, ATIK SULARIN BERTARAFINDA "SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ
YÖNETMELİĞİ"NİN "TEKNİK USULLER TEBLİĞİ"NDE BELİRTİLEN KRİTERLER
SAĞLANACAKTIR.

VII.4.2.7. BU ALANLARDA YER ALACAK TESİSLERİN ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİNE

(ÇED) TABİ OLMASI HALİNDE, ÇED YÖNETMELİĞİ HÜKÜMLERİ UYGULANACAKTIR.

VII.4.2.8. BU ALANLARDA YER ALACAK VE TÜRÜNE GÖRE ARITMA TESİSİ

BULUNDURMASI GEREKEN SANAYİ TESİSLERİNE, ARITMA TESİSİ YAPILIP DEVREYE
GİRMEDEN YAPI KULLANMA YA DA İŞLETME İZNİ VERİLEMEZ. İŞLETMEDE OLUP DA
ARITMA TESİSİ BULUNMAYAN VE TÜRÜNE GÖRE ARITMA TESİSİ BULUNDURMASI
GEREKEN SANAYİ TESİSLERİNDE İSE İŞ TERMİN PLANINA GÖRE ARITMA TESİSLERİ
YAPILMASI VE İŞLETİLMESİ ZORUNLUDUR.

VII.4.3. HAYVANCILIK (BESİ) GELİŞTİRME ALANLARI

VII.4.3.1. KIRSAL NİTELİKLİ YERLEŞİMLERİN EKONOMİK AÇIDAN İYİLEŞTİRİLMESİ AMACI

DOĞRULTUSUNDA AŞAĞIDAKİ KOŞULLARDA HAYVANCILIK (BESİ) AMAÇLI İŞLETMELER
İLE YAN VE DESTEK TESİSLERİNİN YER ALDIĞI HAYVANCILIK (BESİ) GELİŞTİRME ALANLARI
PLANLANABİLİR.

VII.4.3.2. BU ALANLAR;
PLAN DEĞİŞİKLİĞİ ONAMA SINIRI

• TARİHİ SİT, I. VE II. DERECE ARKEOLOJİK SİT İLE I. DERECE DOĞAL SİT ALANLARI
DIŞINDA YER ALABİLİR,
• TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇİNDE YERLEŞİM ALANI OLAN HER KÖY/MAHALLE İDARİ
SINIRLARI İÇİNDE EN FAZLA 1’ER ADET OLABİLİR,

83
 • YER SEÇİMİ BAŞKANLIK UYGUN GÖRÜŞÜ ALINARAK GEREKLİ OLMASI HALİNDE
OLUŞTURULACAK KOMİSYON MARİFETİYLE YAPILIR,
• HER TÜRLÜ ÇEVRESEL ÖNLEMLER ALINIR,
• HER BİRİNİN TOPLAM ALANI 10 HEKTARI GEÇEMEZ,
• BU PLANDA DEĞİŞİKLİĞE GEREK OLMADAN İLGİLİ KURUM GÖRÜŞLERİ
DOĞRULTUSUNDA ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARI ONAYLANABİLİR.

VII.4.4. KENTSEL VE BÖLGESEL SOSYAL-TEKNİK ALTYAPI ALANLARI

VII.4.4.1. BU ALANLAR; KENTSEL VE BÖLGESEL HİZMET NİTELİĞİNE SAHİP HER TÜRLÜ

İDARİ-KAMU HİZMET TESİSLERİ, ASKERİ TESİSLER, MÜZE, SOSYAL-KÜLTÜREL, SAĞLIK,
EĞİTİM, SPOR, YEŞİL ALAN, REKREASYON ALANI, OTOPARK VB. SOSYAL VE TEKNİK
ALTYAPI TESİSLERİNİN YER ALABİLECEĞİ ALANLARDIR.

VII.4.4.2. BU ALANLARIN KULLANIM TÜRLERİ VE YAPILAŞMA KOŞULLARI ALT ÖLÇEKLİ

İMAR PLANLARINDA BELİRLENECEKTİR.

VII.4.4.3. TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI’NIN ÇAMBURNU İLE KİLYE KOYUNDA BULUNAN

ALAN VE YAPILARININ TARİHÎ ALAN YÖNETİM-İDARİ MERKEZİ OLARAK
İŞLEVLENDİRİLMESİ ÖNGÖRÜLMÜŞTÜR.

VII.4.4.4. ECEABAT TOP ZEYTİNLİK MEVKİİNDEKİ ESKİ ASKERİ ALANIN, TARİHÎ ALAN
BAŞKANLIĞI İDARİ HİZMET BİRİMLERİ, ARAÇ PARKI VE DEPOLAMA TESİSLERİ OLARAK
KULLANILMASI ÖNGÖRÜLMÜŞTÜR.

VII.4.4.5. ALAN İÇERİSİNDE YAPILMASI PLANLANAN ZİYARETÇİ KARŞILAMA

MERKEZLERİNDE İDARİ-YÖNETSEL FONKSİYONLAR İÇİN YETERLİ MİKTARDA ALAN
AYRILACAKTIR.

VII.5. H-HİZMET ODAKLARI

VII.5.1. BÖLGESEL HİZMET ODAĞI (BHO)

VII.5.1.1. ECEABAT KENTSEL ALANI TARİHÎ ALANIN BÖLGESEL HİZMET ODAĞI OLARAK
GELİŞTİRİLECEKTİR. BU KAPSAMDA ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARI HAZIRLANIRKEN
ECEABAT’TA EKSİKLİĞİ HİSSEDİLEN SOSYAL DONATI ALANLARI TARİHÎ ALANDA YAŞAYAN
NÜFUSUN İHTİYAÇLARININ YANI SIRA ALANI ZİYARETE GELENLERİN İHTİYAÇLARI DA GÖZ
ÖNÜNDE BULUNDURULARAK PLANLANACAKTIR.

84
 VII.5.1.2. ECEABAT AYNI ZAMANDA TARİHÎ ALANIN TİCARİ VE İDARİ MERKEZİDİR. BU
FONKSİYONLARIN GÜÇLENDİRİLMESİ YÖNÜNDEKİ KARARLAR DESTEKLENECEK VE ALT
ÖLÇEKLİ PLANLARDA BU FONKSİYONLARA YÖNELİK PLANLAMA KARARLARINA YER
VERİLECEKTİR.

VII.5.1.3. ECEABAT’IN TURİZM AKTİVELERİNE YÖNELİK KONAKLAMA TESİSLERİNİN

SAYILARININ VE HİZMET KAPASİTESİNİN ARTTIRILMASI YÖNÜNDE GEREKLİ ÇALIŞMALAR
YAPILACAKTIR.

VII.5.2. ZİYARETÇİ HİZMET ODAKLARI

VII.5.2.1. SEDDÜLBAHİR, ALÇITEPE, KİLİTBAHİR, BÜYÜKANAFARTA, BİGALI KÖYLERİNDE

ALT ÖLÇEKLİ PLANLAR HAZIRLANIRKEN; YEME-İÇME MEKÂNLARINI KAPSAYAN TİCARİ
AKTİVİTELER, ZİYARETÇİLERİN DE YARARLANABİLECEĞİ ALAN VE BÜYÜKLÜĞE SAHİP
ÇEŞME, İBADET YERİ, ACİL SAĞLIK HİZMETLERİNİN SUNULABİLECEĞİ SAĞLIK ÜNİTELERİ,
BİLGİLENDİRME ÜNİTELERİ (KİOSK), KONAKLAMA TESİSLERİ (PANSİYONCULUK), BİSİKLET
KİRALAMA BİRİMLERİ, HEDİYELİK EŞYA SATIŞ BİRİMLERİ, OTOPARK ALANI, ÖZEL MÜZE
(GALERİ) ALANLARINA YÖNELİK DÜZENLEMELER YAPILACAK VE SİVİL MİMARLIK
ÖRNEKLERİNİN RESTORASYON PROGRAMI OLUŞTURULACAKTIR. SİVİL MİMARLIK
ÖRNEĞİ OLAN YAPILAR ÖZGÜNLÜK DEĞERİNE UYGUN BİR BİÇİMDE
İŞLEVLENDİRİLECEKTİR.

YEREL MUTFAK ÜRÜNLERİNİN SUNUMU DESTEKLENECEK, SOKAK SAĞLIKLAŞTIRMA

UYGULAMALARI YAYGINLAŞTIRILACAK, YAYALAŞTIRMA ÇALIŞMALARI, SAKİN KÖY
UYGULAMASI, KIRSAL ALANLAR UYGULAMA REHBERİ KARARLARI İLE UYUMLU
KİMLİKLENDİRME ÇALIŞMALARI YÜRÜTÜLECEKTİR.

VII.5.2.2. ÇANAKKALE SAVAŞLARI SIRASINDA YIKILAN ALÇITEPE (KİRTE) ESKİ ÖZGÜN KÖY
DOKUSU ARAŞTIRILACAK VE ALANDA SUNULMASINA YÖNELİK (BELGE, BİLGİ VE
FOTOĞRAFLARIN AÇIK ALANDA SUNUMU VB.) ÇALIŞMALAR DESTEKLENEREK, YÜZEY
ARAŞTIRMASI PROGRAMI OLUŞTURULACAKTIR.

VII.5.2.3. KOCADERE, BEHRAMLI, KÜÇÜKANAFARTA KÖYLERİNDE ALT ÖLÇEKLİ

PLANLAMA ÇALIŞMALARINDA; KONAKLAMA TESİSLERİ (PANSİYONCULUK), ÇEŞME,
İBADET YERİ, BİLGİLENDİRME ÜNİTELERİ, OTOPARK DÜZENLEMELERİ, HEDİYELİK EŞYA
SATIŞ BİRİMLERİ, YAYALAŞTIRMA ÇALIŞMALARI, KÖY DOKUSU SAĞLIKLAŞTIRMA

85
 ÇALIŞMALARI, ZANAATKÂRLIĞIN DESTEKLENMESİNE YÖNELİK DÜZENLEMELER
YAPILACAKTIR.

VII.6. T-TURİZM ALANLARI

VII.6.1. TURİZM TESİS ALANLARI

VII.6.1.1. BU ALANLARDA TURİZME YÖNELİK TESİSLER İLE TAMAMLAYICI TÜRDE

TİCARET, SOSYAL-TEKNİK ALTYAPI KULLANIMLARI YER ALABİLİR.

VII.6.1.2. TURİZM TESİSLERİ VE YAPILARI SONRADAN HİÇBİR BİÇİMDE BAŞKA KULLANIM

AMACINA DÖNÜŞTÜRÜLEMEZ. BU AMAÇLA TAPU KÜTÜĞÜNÜN BEYANLAR HANESİNE
TOPLUMUN YARARLANMASINA AYRILAN YAPI VE TURİZM TESİSİ OLDUĞU YAZILACAK VE
TESCİL İŞLEMİ YAPILMADAN İNŞAAT RUHSATI VERİLMEYECEKTİR.

VII.6.1.3. SAHİL ŞERİDİNDE KALAN KISIMLARDA 3621 SAYILI KIYI KANUNU VE

UYGULAMA YÖNETMELİĞİ DOĞRULTUSUNDA DÜZENLEME VE UYGULAMA YAPILIR.

VII.6.1.4. BU BÖLGELERDE 2634 SAYILI "TURİZMİ TEŞVİK KANUNU" VE İLGİLİ

YÖNETMELİKLERİ DOĞRULTUSUNDA UYGULAMA YAPILACAKTIR.

VII.6.1.5. BU ALANLARDA YAPILAŞMA KOŞULLARI; EMSAL (E): 0.40, YAPI YÜKSEKLİĞİ (Y

ENÇOK): 2 KATTIR.

VII.6.2. EKO-TURİZM ALANLARI

VII.6.2.1. BU ALANLARDA; AİLE İŞLETMECİLİĞİ ŞEKLİNDE PANSİYONLAR, ÇİFTLİK EVLERİ

VB. KONAKLAMA KULLANIMLARI, AGRO (ÇİFTLİK) TURİZMİ, KAMPİNG/ÇADIRLI KAMP
GÜNÜBİRLİK-REKREATİF KULLANIMLAR, YEME-İÇME TESİSLERİ, YÖRESEL ÜRÜNLERİN
SATIŞ ÜNİTELERİ, YÜRÜYÜŞ, BİSİKLET ETKİNLİĞİ GİBİ KULLANIMLAR İLE SOSYAL-TEKNİK
ALTYAPI KULLANIMLARI YER ALABİLİR.

VII.6.2.2. SAHİL ŞERİDİNDE KALAN KISIMLARDA 3621 SAYILI KIYI KANUNU VE

UYGULAMA YÖNETMELİĞİ DOĞRULTUSUNDA DÜZENLEME VE UYGULAMA YAPILIR.

VII.6.2.3. BU ALANLARDA; EMSAL:0.10’U, BİR PARSELDE TOPLAM İNŞAAT ALANI 800

M²’Yİ VE YAPI YÜKSEKLİĞİ 1 KATI GEÇEMEZ. YAPILACAK YAPILARIN BÜYÜKLÜĞÜ EN
FAZLA 50 M² OLACAK ŞEKİLDE DOĞAL YAPIYLA UYUMLU MALZEMEDEN (TAŞ, AHŞAP
VB.) YAPILACAKTIR. YAPILACAK İFRAZLARDA 10000 M²’DEN KÜÇÜK PARSEL
OLUŞTURULAMAZ.

86
 PLAN DEĞİŞİKLİĞİ ONAMA SINIRI

VII.6.3. GÜNÜBİRLİK TESİS KULLANIMLARI

VII.6.3.1. BU PLAN HÜKÜMLERİ DOĞRULTUSUNDA ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARINDA

GÜNÜBİRLİK TESİS OLARAK BELİRLENECEK ALANLARDA; KAMPİNG VE KONAKLAMA
ÜNİTELERİNİ İÇERMEYEN, DUŞ, GÖLGELİK, SOYUNMA KABİNİ, WC, KAFE, LOKANTA,
ÇAYHANE, AÇIK SPOR ALANLARI, SPOR TESİSLERİ, AÇIK GÖSTERİ EĞLENCE ALANLARI,
LUNAPARK, SU OYUNLARI PARKI VE ÖZELLİK TAŞIYAN EL SANATLARI ÜRÜNLERİNİN 20
M²' Yİ GEÇMEYEN SERGİ VE SATIŞ ÜNİTELERİNİ İÇEREN YAPI VE TESİSLER YAPILABİLİR.

VII.6.3.2. SAHİL ŞERİDİNDE KALAN KISIMLARDA 3621 SAYILI KIYI KANUNU VE

UYGULAMA YÖNETMELİĞİ DOĞRULTUSUNDA DÜZENLEME VE UYGULAMA YAPILIR.

VII.6.4. PANSİYONCULUK

VII.6.4.1. TARİHÎ ALANDA YER ALAN ECEABAT KENTSEL ALANI VE KÖYLERDE,

KONAKLAMA TALEPLERİNİ KARŞILAYACAK HİZMET ALTYAPISI GELİŞTİRİLECEK VE EV
PANSİYONCULUĞU ÖZENDİRİLECEKTİR. BU KAPSAMDA; TARİHÎ ALANDA KONAKLAMA
TESİSLERİ KALİTESİNİN ARTIRILMASI, EV PANSİYONCULUĞUNUN DESTEKLENMESİNE
YÖNELİK ALT ÖLÇEKLİ PLANLAMA ÇALIŞMALARI YAPILABİLİR. KÖYLERDE BULUNAN SİVİL
MİMARLIK ÖRNEKLERİNİN RESTORE EDİLEREK EV PANSİYONCULUĞU AMAÇLI
İŞLEVLENDİRİLMESİ ÖZENDİRİLECEKTİR.

VII.6.4.2. ZİYARETÇİ HİZMET ODAKLARINDA EV PANSİYONCULUĞU YAPAN İŞLETME

SAYISININ ARTTIRILMASINA YÖNELİK TEŞVİK ÇALIŞMALARI TARIMSAL KALKINMAYI
DESTEKLEME KURUMU VE TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞINCA SÜRDÜRÜLECEKTİR.

VII.6.4.3. KAYITSIZ VE KAÇAK BİR BİÇİMDE YAPILAN EV PANSİYONCULUĞUNUN

DENETLENMESİNE YÖNELİK ÇALIŞMALAR İLGİLİ KURUMLAR TARAFINDAN
SÜRDÜRÜLECEK, TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI TARAFINDAN İZLENECEKTİR.

VII.6.5. MESİRE ALANLARI

VII.6.5.1. ORMANLIK ALANLARDAN AYRILAN REKREASYONEL VE ESTETİK KAYNAK

DEĞERLERE SAHİP OLAN ORMAN İÇİ DİNLENME YERİNİ İFADE EDEN ALANLARDIR.

VII.6.5.2. BU ALANLARDA; GÜNÜBİRLİK VE REKREATİF NİTELİKLİ DUŞ, GÖLGELİK,

SOYUNMA KABİNİ, WC, KAFE, LOKANTA, ÇAYHANE, AÇIK SPOR ALANLARI, ÖZELLİK

87
 TAŞIYAN EL SANATLARI ÜRÜNLERİNİN 20 M²'Yİ GEÇMEYEN SERGİ VE SATIŞ ÜNİTELERİNİ
İÇEREN YAPI VE TESİSLER YAPILABİLİR.

VII.6.5.3. SAHİL ŞERİDİNDE KALAN KISIMLARDA 6546 SAYILI KANUN, 3621 SAYILI KIYI
KANUNU VE UYGULAMA YÖNETMELİĞİ DOĞRULTUSUNDA DÜZENLEME VE UYGULAMA
YAPILIR.

VII.6.5.4. BU ALANLARDA EMSAL (E): 0.03’Ü, YAPI YÜKSEKLİĞİ (Y ENÇOK): 1 KATI

GEÇEMEZ.

VII.6.6. KAMP ALANLARI

VII.6.6.1. KAMP ALANLARINDA; KONAKLAMA İHTİYACINI KARŞILAMAK ÜZERE, ÇADIR,

KARAVAN VB. GİBİ TAŞINABİLİR ÜNİTELER İLE EMSAL DÂHİLİNDE KALMAK KOŞULU İLE
SADECE ORTAK KULLANIMA AYRILAN; DUŞ, TUVALET, ÇAMAŞIR YIKAMA, MUTFAK,
DEPO, SERVİS ÜNİTELERİ VE RESEPSİYON GİBİ YAPILAR YER ALABİLİR.

VII.6.6.2. SAHİL ŞERİDİNDE KALAN KISIMLARDA 6546 SAYILI KANUN, 3621 SAYILI KIYI
KANUNU VE UYGULAMA YÖNETMELİĞİ DOĞRULTUSUNDA DÜZENLEME VE UYGULAMA
YAPILIR.

VII.6.6.3. BU ALANLARDA EMSAL (E): 0.03’Ü, YAPI YÜKSEKLİĞİ (Y ENÇOK): 1 KATI

GEÇEMEZ.

VII.6.7. BAKI NOKTALARI/TERASLARI

VII.6.7.1. KONUM VE YÜKSELTİ OLARAK TARİHÎ ALAN İÇİNDE KALAN BÖLGELERİN GENİŞ
BİR PERSPEKTİFLE GÖRÜLMESİNE VE ALGILANMASINA İMKÂN VEREN BAKI
NOKTALARINDA ZİYARETÇİLERE YÖNELİK BAKI TERASI, DİNLENME ALANI, OTOPARK
İMKÂNI, ÇEŞME VB. MEKÂNSAL DÜZENLEMELER YAPILACAKTIR.

VII.7. Z-ZİYARETÇİ YÖNETİMİ -ZİYARETÇİ MERKEZLERİ-MÜZELER

VII.7.1. ZİYARETÇİ YÖNETİMİ

VII.7.1.1. TARİHÎ ALANIN KORUMA-KULLANMA DENGESİNİN KURULMASI VE

ZİYARETÇİLERİN ALANIN TAŞIMA KAPASİTESİNİ AŞMAYACAK BİÇİMDE
YÖNLENDİRİLMESİ SAĞLANACAKTIR.

VII.7.1.2. TARİHÎ ALANA ARAÇ GİRİŞ VE ÇIKIŞLARI KİLYE KOYU TARİHÎ ALAN ANA TANITIM

88
VE ZİYARETÇİ KARŞILAMA MERKEZİ VE DİĞER ZİYARETÇİ KARŞILAMA MERKEZLERİ
ÖNÜNDEN GEÇEN ARAÇ YOLLARINDA DÜZENLENEN ELEKTRONİK SİSTEMLERLE SAYILIR,
İZLENİR, DENETLENİR.

VII.7.1.3. TARİHÎ ALANDA ZİYARETÇİLERİN ÖZEL ARAÇLARI İLE DOLAŞMALARINDAN

KAYNAKLANAN ARAÇ YOĞUNLUĞU İZLENECEK VE ALAN BAŞKANLIĞINCA SUNULAN TUR
ARACI (SHUTTLE) HİZMETLERİNE YÖNLENDİRİLMELERİ SAĞLANACAKTIR. TARİHÎ ALANDA
YOĞUN ZİYARET DÖNEMLERİNDE VE DÜZENLENEN TÖREN ZAMANLARINDA ALANDAKİ
ÖZEL ARAÇ TRAFİĞİNİN KISITLANMASINA YÖNELİK TEDBİRLER ALINACAKTIR. BU
KAPSAMDA, ZİYARETÇİ KARŞILAMA MERKEZLERİNDE YETERLİ OTOPARK ALANLARI
DÜZENLENECEK VE BU ALANLARDA ZİYARETÇİLERE ALTERNATİF ULAŞIM HİZMETLERİ
SAĞLANACAKTIR.

VII.7.1.4. GELİBOLU TARİHÎ ALANI DÖNEMSEL OLARAK YOĞUN BİR BİÇİMDE ZİYARET
EDİLMEKTEDİR. ALANDA ZİYARETÇİ YOĞUNLUĞUNUN YAŞANDIĞI DÖNEMLERDE TRAFİK
SIKIŞIKLIĞI VE KİRLİLİK SORUNUNUN ÖNLENMESİ, TAŞIMA KAPASİTESİNİN AŞILMAMASI,
VARLIKLARIN KORUNMASININ SAĞLANMASI, ZİYARETÇİNİN ETKİN BİR BİÇİMDE
DENETLENMESİ VE ALANIN GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI İÇİN RANDEVU SİSTEMİ
GELİŞTİRİLECEKTİR. RANDEVU SİSTEMİ İLE HAFTA SONUNA VE BELİRLİ DÖNEMLERE
YOĞUNLAŞAN ZİYARETÇİLERİN, HAFTA İÇLERİNE VE YIL BÜTÜNÜNE YAYILMASI TEŞVİK
EDİLECEKTİR. YİNE TARİHÎ ALANIN DAHA İYİ ALGILANABİLMESİ AÇISINDAN 1 GÜN GİBİ
KISA SÜRELİ ZİYARET PLANLAMALARI YERİNE 2-3 GÜNE YAYILAN ZİYARET
PLANLAMALARI YAPILMASI YÖNÜNDE YÖNLENDİRMELER YAPILACAK, UYGULAMALAR
GELİŞTİRİLECEKTİR. BÖLGESEL VE TARİHÎ ALAN BÜTÜNÜNDE FARKLI ZİYARETÇİ
ROTALARI (ANMA AMAÇLI YÜRÜYÜŞ GÜZERGÂHLARI, ARKEOLOJİ VE KÜLTÜR TURİZMİ,
DENİZ TURİZMİ, DOĞA TURİZMİ, BİSİKLET DOLAŞIM ROTALARI VB.)
OLUŞTURULACAKTIR. BÖYLECE, HEM ZİYARETÇİLERİN ALANI DAHA RAHAT ZİYARET
EDEBİLMESİ, HEM DE YEREL TOPLUMUN TURİZMDEN ELDE ETTİĞİ GELİRİN
ARTIRILMASINA KATKI SUNULMASI SAĞLANACAKTIR.

VII.7.1.5. TARİHÎ ALAN GENELİNDE VE GELİŞTİRİLMESİ ÖNGÖRÜLEN ALT PROGRAM

ALANLARINDA; ZİYARETÇİLERİN KAYITLARI ALINARAK, ZİYARETÇİ SAYISINA YÖNELİK
İSTATİSTİKİ BİLGİNİN TOPLANMASI AMACIYLA GİRİŞ NOKTASI DÜZENLEMELERİ
GELİŞTİRİLECEKTİR. AYNI AMAÇLA, ALANA GİREN ARAÇLARIN KAYIT ALTINA ALINMASI,

89
 SAYIMLARININ YAPILMASI VE TÜRLERİNE GÖRE SINIFLANDIRILARAK İSTATİSTİKİ
BİLGİNİN OLUŞTURULMASINA YÖNELİK ÇALIŞMALAR YÜRÜTÜLECEKTİR. BU KAPSAMDA;
KİLYE KOYU GELİBOLU TARİHÎ ALANI’NIN ANA GİRİŞ NOKTASI OLARAK DÜZENLENECEK,
DİĞER TEMATİK MÜZE ALANLARINDA DA ZİYARETÇİ KAYDINA YÖNELİK GİRİŞ NOKTASI
DÜZENLEMELERİ YAPILACAKTIR.

VII.7.1.6. TARİHÎ ALAN GENELİNDE TRANSİT TRAFİĞİN VE ÖZEL ARAÇ KULLANIMININ

AZALTILMASI POLİTİKASINA PARALEL OLARAK, ULAŞIM SİSTEMLERİNİN MİRAS
DEĞERLERİ ÜZERİNDEKİ OLUMSUZ ETKİSİNİN ÖNLENMESİ AMACIYLA TEMATİK MÜZE
ALANLARINA ÖZEL ARAÇ GİRİŞİ YASAKLANACAKTIR. TEMATİK MÜZELER İLE İLİŞKİLİ
OLARAK TRANSFER OTOPARKLARI OLUŞTURULACAK, ZİYARETÇİLER BU TRANSFER
OTOPARKLARINDA TEMATİK MÜZE ALANLARI İÇİN GELİŞTİRİLEN ÇEVRE DOSTU TOPLU
TAŞIMA ARAÇLARINA YÖNLENDİRİLECEKTİR.

VII.7.2. TARİHÎ ALANIN TANITIMI, BİLGİLENDİRME VE YÖNLENDİRME ESASLARI

VII.7.2.1. TARİHÎ ALAN ZİYARETÇİLERİNE İLİŞKİN VERİNİN TOPLANMASI, ALAN

GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI VE ALANIN ETKİN YÖNETİMİ İÇİN TARİHÎ ALANIN GİRİŞ
NOKTALARI DÜZENLENECEKTİR.

VII.7.2.2. TARİHÎ ALANDA DÜZENLENECEK OLAN ZİYARETÇİ KARŞILAMA MERKEZLERİ VE

ZİYARETÇİ BİLGİLENDİRME NOKTALARINDA ZİYARETÇİLERİN BİLGİLENDİRİLMESİ,
YÖNLENDİRİLMESİ VE ALANIN TANITIMI; DANIŞMANLIK HİZMETLERİ, REHBER
KİTAPÇIKLAR, KİOSKLAR, GÖRSEL VE İŞİTSEL MATERYALLER ARACILIĞI İLE
SAĞLANACAKTIR.

VII.7.2.3. TARİHÎ ALANDA BİLGİLENDİRME AMAÇLI YÖNLENDİRME LEVHALARI,

TABELALAR/PANOLAR, KİOSKLAR GİBİ ALANIN TANITIMI, ZİYARETÇİNİN
YÖNLENDİRİLMESİ VE BİLGİLENDİRİLMESİNİ SAĞLAYAN SİSTEMLER TARİHÎ ALAN
BAŞKANLIĞINCA YÜRÜTÜLÜR. BÜTÜN LEVHALAR, TABELALAR/PANOLAR VE
BİLGİLENDİRME ELEMANLARI ÇOK DİLLİ BİR BİÇİMDE HAZIRLANIR.

VII.7.3. TARİHÎ ALAN ANA GİRİŞ NOKTALARI

VII.7.3.1. TARİHÎ ALANIN ANA GİRİŞ NOKTALARI OLARAK; AKBAŞ ŞEHİTLİĞİ MEVKİİ,
KİLYE KOYU ANA TANITIM VE ZİYARETÇİ KARŞILAMA MERKEZİ, ECEABAT FERİBOT
İSKELESİ ZİYARETÇİ BİLGİLENDİRME NOKTASI VE KİLİTBAHİR FERİBOT İSKELESİ ZİYARETÇİ

90
 BİLGİLENDİRME NOKTASININ OLDUĞU ALANLAR BELİRLENMİŞTİR. GİRİŞ
NOKTALARINDA TARİHÎ ALAN ZİYARETÇİLERİNE İLİŞKİN VERİNİN TOPLANMASI, ALAN
GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI VE ALANIN ETKİN YÖNETİMİ İÇİN DÜZENLEMELER
YAPILACAKTIR.

VII.7.3.2. BU ALANLARDA ZİYARETÇİNİN BİLGİLENDİRİLMESİ, ALANIN TANITIMI VE

YÖNLENDİRMESİ; REHBER KİTAPÇIKLAR, DANIŞMANLIK HİZMETLERİ, KİOSKLAR, GÖRSEL
VE İŞİTSEL MATERYALLER ARACILIĞI İLE SAĞLANACAKTIR.

VII.7.4. ZİYARETÇİ KARŞILAMA MERKEZLERİ ALT PROJE ALANLARI

VII.7.4.1. TARİHÎ ALAN PLANI KAPSAMINDA TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇERİSİNDE 5 ADET
ZİYARETÇİ KARŞILAMA MERKEZİ ALT PROJE ALANI TANIMLANMIŞTIR.

VII.7.4.2. ZİYARETÇİ KARŞILAMA MERKEZLERİ ALT PROJE ALANLARINDA KENTSEL

TASARIM-ÇEVRE DÜZENLEME PROJELERİ VE ALT ÖLÇEKLİ PLAN ÇALIŞMALARI
DOĞRULTUSUNDA UYGULAMALAR YAPILACAKTIR. BU ALANLARDA ULUSAL VEYA
ULUSLARARASI PROJE YARIŞMALARI DÜZENLENEBİLİR.

VII.7.4.3. ZİYARETÇİ KARŞILAMA MERKEZLERİ TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞINCA İŞLETİLEN

VE HİZMET VERİLEN MEKÂNLARDIR. BU ALANLAR, ZİYARETÇİLERE İLK
BİLGİLENDİRMENİN YAPILDIĞI VE KAYITLARININ ALINDIĞI MERKEZLER OLARAK
TANIMLANMIŞTIR. ZİYARETÇİ KARŞILAMA MERKEZLERİ AYNI ZAMANDA ZİYARETÇİLERE
İBADET OLANAKLARI, ÇEŞME, ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ, KONFERANS VE SERGİ SALONU,
KAFETERYA, WC, HEDİYELİK EŞYA SATIŞI, BİSİKLET KİRALAMA, OTOPARK VE TRANSFER
HİZMETLERİNİN SUNULDUĞU DİNLENME-MOLA ALANLARI OLARAK DA HİZMET
VERECEKLERDİR.

VII.7.4.4. ZİYARETÇİ KARŞILAMA MERKEZLERİNİN VE BU ALANLARDAKİ YER ALACAK

FONKSİYONLARIN KESİN YER SEÇİMLERİ ALT ÖLÇEKLİ PLAN VE PROJELERDE
YAPILACAKTIR.

VII.7.4.5. TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞINCA ZKM’LERDE YAPILACAK PROJELERDE MEKÂN

İHTİYACI ZİYARETÇİ YOĞUNLUĞU KESTİRİMLERİNE BAĞLI OLARAK FARKLI
BÜYÜKLÜKLERDE BELİRLENEBİLİR. ANCAK BÜTÜN ZKM’LERDE; SAĞLIK HİZMETLERİ,
BİLGİLENDİRME VE TANITIM BİRİMLERİ, BİSİKLET KİRALAMA HİZMETLERİ, TUR ARACI
(SHUTTLE) HİZMETLERİ, OTOPARKLAR, KİOSKLAR, YEME-İÇME MEKÂNLARI, İBADET YERİ,

91
 TELEKOMÜNİKASYON HİZMETLERİ, HEDİYELİK EŞYA SATIŞ BİRİMLERİ, İDARİ-YÖNETİM
MERKEZİ YER ALACAKTIR. AYRICA ANAFARTALAR MUHAREBE ALANI TANITIM VE
ZİYARETÇİ KARŞILAMA MERKEZİNDE BU HİZMET ALANLARININ YANI SIRA TARİH, DOĞA
VE ARKEOLOJİ MÜZESİ İÇİN MEKÂNSAL ALANLAR AYRILACAKTIR.

VII.7.4.6. TARİHÎ ALANDA ALT PROJE ALANI OLARAK BELİRLENEN ALANLARDA 5 ADET
TANITIM VE KARŞILAMA MERKEZİ DÜZENLENECEKTİR. BU MERKEZLER;

• PA-1: KİLYE KOYU ZİYARETÇİ ANA TANITIM VE KARŞILAMA MERKEZİ DÜZENLEMESİ

• PA-2: KABATEPE/ARIBURNU-CONKBAYIRI MUHAREBE ALANI TANITIM VE ZİYARETÇİ
KARŞILAMA MERKEZİ DÜZENLEMESİ
• PA-3: ALÇITEPE/SEDDÜLBAHİR-KİRTE MUHAREBE ALANI TANITIM VE ZİYARETÇİ
KARŞILAMA MERKEZİ DÜZENLEMESİ
• PA-4: KİLİTBAHİR/ÇANAKKALE SAVAŞLARI DENİZ MUHAREBELERİ TANITIM VE
ZİYARETÇİ KARŞILAMA MERKEZİ DÜZENLEMESİ
• PA-5: DAMAKÇILIK BAYIRI/ANAFARTALAR MUHAREBE ALANI TANITIM VE ZİYARETÇİ
KARŞILAMA MERKEZİ DÜZENLEMESİ’DİR.

VII.7.5. ZİYARETÇİ BİLGİLENDİRME NOKTALARI

VII.7.5.1. ZİYARETÇİ BİLGİLENDİRME NOKTALARI, TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞINCA

ZİYARETÇİLERE HİZMET VERİLMESİ AMACIYLA OLUŞTURULAN MEKÂNLARI
KAPSAMAKTADIR. TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞINCA ZBN’LERDE YAPILACAK PROJELERDE
MEKÂN İHTİYACI ZİYARETÇİ YOĞUNLUĞU KESTİRİMLERİNE BAĞLI OLARAK FARKLI
BÜYÜKLÜKLERDE BELİRLENEBİLİR. KONUM, İŞLEV, ALANSAL BÜYÜKLÜK VE ZİYARETÇİ
YOĞUNLUĞU VB. HUSUSLAR DİKKATE ALINARAK ZBN’LERDE; GÜVENLİK
UYGULAMALARI, KONTROLLÜ GİRİŞ VE ZİYARETÇİ KAYIT SİSTEMİ OLUŞTURULACAK,
YÜRÜYÜŞ YOLU DÜZENLEMELERİ, TUR ARACI (SHUTTLE) BAĞLANTI DURAĞI, OTOPARK
HİZMETLERİNE AİT MEKÂNSAL DÜZENLEMELER PLANLANACAK, WC, NAMAZGÂH,
KİOSK, ACİL DURUM HİZMETLERİ, TANITIM VE BİLGİLENDİRME PANOLARI GİBİ
KULLANIMLARDAN GEREKLİ GÖRÜLENLER YER ALABİLECEKTİR.

VII.7.5.2. BU ALANLARDA ZİYARETÇİ KAYDI OLUŞTURULACAK VE ALAN GÜVENLİĞİ

SAĞLANACAKTIR.

VII.7.5.3. ZİYARETÇİ BİLGİLENDİRME NOKTALARININ KESİN YER SEÇİMLERİ ALT ÖLÇEKLİ

92
 PLAN VE PROJELERDE YAPILACAKTIR.

VII.7.5.4. PLANDA GÖSTERİLENLER DIŞINDA İHTİYAÇ DUYULMASI HALİNDE ZİYARETÇİ

BİLGİLENDİRME NOKTALARI OLUŞTURULABİLİR.

VII.7.6. BİLGİLENDİRME TABELALARI/PANOLAR

VII.7.6.1. TARİHÎ ALANI GEZEN ZİYARETÇİLERİN ALAN İÇERİSİNDEKİ ÖNEMLİ MEKÂNLAR

HAKKINDA BİLGİ EDİNEBİLMELERİNİ SAĞLAMAK AMACIYLA BİLGİLENDİRME
TABELASI/PANO DÜZENLEMELERİ YAPILACAKTIR.

BİLGİLENDİRME TABELASI/PANO DÜZENLEMELERİ İLE İLGİLİ UYGULAMA

REHBERLERİNDE BELİRLİ İLKE VE KURALLAR GETİRİLEBİLİR.

BİLGİLENDİRME TABELALARININ BULUNDUĞU ALANLARDAN GEREKLİ

GÖRÜLENLERİNDE TARİHİ MEKÂNLA UYUMLU MEKÂNSAL DÜZENLEMELER YAPILABİLİR,
ANCAK BU ALANLAR KAPALI MEKÂN HALİNE GETİRİLEMEZ, ZİYARETÇİLERİ YAĞMUR VE
GÜNEŞİN ETKİSİNDEN KORUMAK AMACIYLA ÜST ÖRTÜSÜ YAPILABİLİR.

BU ALANLARDA İLGİLİ OLDUĞU MEKÂNIN ANLATIMINA YÖNELİK TÜRKÇE, İNGİLİZCE

DİLLERİNDE HAZIRLANMIŞ BİLGİLENDİRME TABELALARI/PANOLAR BULUNACAKTIR.
BİLGİLENDİRME TEBALALARI/PANOLAR TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞINCA ALANIN DOĞAL,
TARİHİ, KÜLTÜREL VE ARKEOLOJİK MİRAS UNSURLARI DİKKATE ALINARAK TUR ROTALARI
ÜZERİNDE İLGİLİ OLDUKLARI TEMAYA BAĞLI OLARAK FARKLI TÜR VE BİÇİMLERDE
DÜZENLENEBİLİR.

VII.7.7. MÜZELER/SERGİLEME/ANLATIM

VII.7.7.1. GELİBOLU TARİHÎ ALANI AÇIK HAVA MÜZESİ OLARAK SERGİLENECEKTİR.

TARİHÎ ALAN BÜTÜNÜNDE BULUNAN TARİHSEL, KÜLTÜREL, ARKEOLOJİK VE DOĞAL
VARLIKLARIN BÜTÜNCÜL SUNUMU GERÇEKLEŞTİRİLECEKTİR. TARİHSEL AÇIDAN
ULUSLARARASI VE ULUSAL ÖNEME SAHİP OLAN ALANIN ANLATIMINDA; TARİHSEL
OLAYLARIN YAŞANMIŞ OLDUĞU MEKÂNDA ANLATILMASI, BÖYLECE MEKÂNLA
İLİŞKİLENDİRİLEREK AKTARILAN TARİHSEL GERÇEKLİĞİN VE MEKÂNIN BÜTÜNCÜL
OLARAK ALGILANABİLİRLİĞİNİN ARTIRILMASINA YÖNELİK DÜZENLEMELER YAPILMASI
SAĞLANACAKTIR.

VII.7.7.2. TARİHÎ ALANDAKİ TARİHİ, KÜLTÜREL, ARKEOLOJİK VE DOĞAL MİRAS

93
DEĞERLERİ PLANDA ÖNGÖRÜLEN KAPALI VE AÇIK MÜZE ALANLARINDA MODERN
MÜZECİLİK YÖNTEM VE TEKNİKLERİ KULLANILARAK SERGİLENECEK VE ANLATILACAKTIR.

VII.7.7.3. MÜZELERİN; ANLATIM BÜTÜNLÜĞÜ VE İÇERİKLERİ, PROGRAMLAR, TEMALAR,

ULUSLARARASI MÜZELERLE İŞBİRLİĞİ VE TANITIMLARI GİBİ KONULAR HAZIRLANACAK
ZİYARETÇİ MERKEZLERİ VE MÜZELER ANA PLANINDA BELİRLENECEKTİR. MÜZELERDE
YAPILACAK SERGİLEMELER BİRBİRLERİ İLE İLİŞKİLİ OLARAK YIL BOYUNCA TASARLANIR VE
DÖNEMSEL OLARAK GÜNCELLENİR.

VII.7.7.4. TARİHÎ ALANIN ETKİN BİR BİÇİMDE SUNULABİLMESİ İÇİN, ZİYARETÇİLERİN

ALAN HAKKINDA BİLGİ EDİNEBİLECEKLERİ AÇIK VE KAPALI MEKÂNSAL DÜZENLEMELER
GELİŞTİRİLECEKTİR. TEMATİK MÜZE ALANLARINDA GELİŞTİRİLEN ZİYARETÇİ
MERKEZLERİNDE; GELİBOLU TARİHÎ ALANI’NA DAİR GENEL BİLGİ VE DÜZENLEME ALANI
HAKKINDA AYRINTILI BİLGİLER SUNULACAKTIR. KAPALI VE AÇIK MEKÂN
DÜZENLEMELERİNİN, BELİRLİ BİR TASARIM DİLİ ÖLÇÜTÜNDE GELİŞTİRİLMESİ
SAĞLANACAKTIR.

VII.7.7.5. MÜZE ALANLARI VE YAPILARINA AİT PROJELER ULUSAL VEYA ULUSLARARASI

YARIŞMALARLA ELDE EDİLEBİLİR.

VII.7.7.6. GENEL OLARAK TARİHÎ ALAN, AÇIK HAVA MÜZESİ İLKELERİNE GÖRE
DÜZENLENECEK VE ZİYARETÇİLERE SUNULACAKTIR. BUNUN DIŞINDA TARİHÎ ALANIN
DOĞAL, KÜLTÜREL, TARİHİ VE ARKEOLOJİK MİRASININ SUNUMU AÇISINDAN MÜZE
DÜZENLEMLERİ YAPILABİLİR.

VII.7.7.7. MÜZELERLE İLGİLİ “2863 SAYILI KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARINI KORUMA

KANUNU”, “ÖZEL MÜZELER VE DENETİMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK”, “ASKERİ
MÜZELER YÖNETMELİĞİ” HÜKÜMLERİ VE İLGİLİ DİĞER MEVZUAT HÜKÜMLERİNE
UYULACAKTIR.

VII.7.7.8. MÜZELER İÇİN KULLANILACAK YAPILARIN İŞLEVLENDİRİLMESİ, MÜZE

TEMASININ BELİRLENMESİ, MÜZELERİN FAALİYETE GEÇME SÜRELERİ VE BENZERİ
KONULAR ALAN YÖNETİM PLANI VE ZİYARETÇİ KARŞILAMA MERKEZLERİ VE MÜZELER
ANA PLANINDA DETAYLANDIRILACAKTIR.

94
VII.7.8. KARA VE DENİZ MUHAREBELERİ TEMATİK MÜZE DÜZENLEMELERİ ALT PROJE
ALANLARI

VII.7.8.1. TARİHÎ ALAN PLANI KAPSAMINDA TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇERİSİNDE 5 ADET
KARA VE DENİZ MUHAREBELERİNİN ANLATIMINA YÖNELİK TEMATİK MÜZE
DÜZENLEMESİ ALT PROJE ALANI TANIMLANMIŞTIR.

VII.7.8.2. ALT PROJE ALANLARINDA KENTSEL TASARIM-ÇEVRE DÜZENLEME PROJELERİ

VE ALT ÖLÇEKLİ PLAN ÇALIŞMALARI DOĞRULTUSUNDA UYGULAMALAR YAPILACAKTIR.
BU ALANLARDA ULUSAL VEYA ULUSLARARASI PROJE YARIŞMALARI DÜZENLENEBİLİR.

VII.7.8.3. I. DÜNYA SAVAŞLARI TARİHİNDE ÇANAKKALE SAVAŞLARI, HEM EN ŞİDDETLİ

ÇARPIŞMALARIN YAŞANDIĞI MUHAREBELERİ İÇERMESİ, HEM DE DENİZ, HAVA VE KARA
KUVVETLERİNİN BİR ARADA KULLANILDIĞI TARİHTEKİ İLK SAVAŞ OLMASI NEDENİYLE
ÖNEM TAŞIMAKTADIR. SAVAŞIN YIKICI ETKİLERİNİN GÖRÜLDÜĞÜ, ÖNEMLİ KAYIPLARIN
VERİLDİĞİ, PSİKOLOJİK VE FİZİKSEL ETKİLERİNİN SÜREGELDİĞİ ÇANAKKALE
SAVAŞLARI’NIN, MEKÂNSAL İZLERİNİN KORUNMASI, TARİHSEL BELLEĞİN YAŞATILMASI
VE GELECEK KUŞAKLARA AKTARILMASI AMACIYLA TEMATİK MÜZE ALANLARI
DÜZENLENECEKTİR.

VII.7.8.4. BU ALANLARDA TARİHÎ ALANIN UNESCO GEÇİCİ MİRAS LİSTESİNE

ALINMASINDA ALANIN DÜNYADA EN İYİ KORUNAN MUHAREBE ALANI OLMASINA
YAPILAN VURGUYA DA BAĞLI OLARAK MUHAREBE ALANLARININ KORUNARAK
SERGİLENMESİNE YÖNELİK DÜZENLEMELER YAPILACAKTIR.

VII.7.8.5. KARA VE DENİZ MUHAREBELERİ TEMATİK MÜZE DÜZENLEMELERİ

KAPSAMINDA KALAN PROJE ALANLARI DÂHİLİNDE ZİYARETÇİ ULAŞIM DOLAŞIMININ
YAYA ÖNCELİKLİ OLMAK ÜZERE YAYA, BİSİKLET VE TUR ARAÇLARI (SHUTTLE) İLE
SAĞLANMASI YÖNÜNDE PROJE DÜZENLEMELERİ YAPILACAKTIR.

VII.7.8.6. BU ALANLARDAKİ CANLANDIRMALAR GÜNÜMÜZ MODERN MÜZECİLİK

TEKNİKLERİ İLE ZİYARETÇİLERE AKTARILACAK, ALAN AÇIK HAVA MÜZESİ İLKELERİNE
GÖRE DÜZENLENECEKTİR.

VII.7.8.7. MUHAREBE ALANLARINDA YAPILMASI DÜŞÜNÜLEN TEMATİK MÜZE

ALANLARINDA ZİYARETÇİ AKSI ÜZERİNDE TUR ARACI (SHUTTLE) SİSTEMİ İŞLETİLECEKTİR.

VII.7.8.8. ZİYARETÇİ KARŞILAMA MERKEZİNDEN BAŞLAYACAK OLAN ZİYARETÇİ

95
GÜZERGÂHI, DÜZENLENEN ANA DOLAŞIM AKSI ÜZERİNDEN GERİ DÖNECEKTİR.

VII.7.8.9. ZİYARETÇİ AKSLARI SİPER HATLARI İÇERİSİNDEN GEÇEREK NO MAN’S LAND-

ASKERSİZ SAHAYA ULAŞACAK VE SONRASINDA DİĞER SİPER HATLARINI TAKİP EDEREK
ZİYARETÇİ MERKEZİNE ULAŞACAKTIR. AYNI AKS ÜZERİNDEN GERİ DÖNECEK OLAN
ZİYARETÇİ GÜZERGÂHI PLAN ÜZERİNDE ÖNERİLEN GÜZERGÂHTA DÜZENLENECEKTİR.

VII.7.8.10. TARİHÎ ALANDA ALT PROJE ALANI OLARAK BELİRLENEN ALANLARDA 5 ADET
TANITIM VE KARŞILAMA MERKEZİ DÜZENLENECEKTİR. BU MERKEZLER;

• PA-6: KİLİTBAHİR, DENİZ MUHAREBELERİ-SAVUNMA YAPILARI TEMATİK MÜZE

DÜZENLEMESİ
• PA-7: SEDDÜLBAHİR KALESİ-MORTO VE ERTUĞRUL KOYLARI, DENİZ MUHAREBELERİ-
ÇIKARMA ALANLARI TEMATİK MÜZE DÜZENLEMESİ
• PA-8: SEDDÜLBAHİR-KİRTE CEPHESİ KARA MUHAREBELERİ ALANLARI TEMATİK MÜZE
DÜZENLEMESİ
• PA-9: ARIBURNU-CONKBAYIRI KARA MUHAREBELERİ ALANLARI TEMATİK MÜZE
DÜZENLEMESİ
• PA-10: ANAFARTALAR KARA MUHAREBELERİ ALANLARI TEMATİK MÜZE
DÜZENLEMESİ

VII.7.8.11. PA-6: KİLİTBAHİR, DENİZ MUHAREBELERİ-SAVUNMA YAPILARI TEMATİK

MÜZE DÜZENLEMESİ

VII.7.8.11.1. ÇANAKKALE DENİZ MUHAREBELERİNİN BÜTÜNCÜL ANLATIMINA

YÖNELİK TEMATİK MÜZE DÜZENLEMESİ YAPILACAKTIR.

VII.7.8.11.2. KİLİTBAHİR KALESİ VE SARI KULE, NAMAZGÂH TABYA, RUMELİ

HAMİDİYE VE MECİDİYE TABYALARI: RESTORASYONU TAMAMLANAN KİLİTBAHİR
KALESİ VE SARI KULE VE NAMAZGÂH TABYA ARASINDA BULUNAN AÇIK ALANLAR BİR
BÜTÜN OLARAK DEĞERLENDİRİLECEKTİR.

• KİLİTBAHİR KALESİ, SARI KULE, NAMAZGÂH TABYASI, RUMELİ HAMİDİYE TABYASI

VE RUMELİ MECİDİYE TABYALARI İLE KİLİTBAHİR KÖYÜ, KÖY MEYDANI, CAHİDİ
SULTAN TÜRBESİ, TESCİLLİ ÇEŞMELER VE SİVİL MİMARLIK ÖRNEKLERİNİ BİR ARADA
SUNAN VE TANITAN ALAN DÜZENLEMELERİ YAPILACAK,
• TARİHÎ ALANIN ANA GİRİŞ KAPILARINDAN BİRİSİ OLAN KİLİTBAHİR KALESİ VE

96
 KALENİN YAKININDA BULUNAN NAMAZGÂH TABYASI'NDA TANITIM VE ZİYARETÇİ
KARŞILAMAYA YÖNELİK DÜZENLEMELER YAPILACAK,
• KİLİTBAHİR KALESİ, SARI KULE, RUMELİ HAMİDİYE VE MECİDİYE TABYALARI,
NAMAZGÂH TABYANIN BİR ARADA SUNUMUNA YÖNELİK MEKÂNSAL
BÜTÜNLEŞMENİN SAĞLANMASI VE ALANDA TARİHÎ ALANIN DENİZ
MUHAREBELERİ TEMALI DÜZENLEMELERİN VE BÖLGENİN TANITIMINA YÖNELİK
UYGUN İŞLEVLER VE ANLATIMLAR GELİŞTİRİLECEKTİR.
• BU ALANA ÖZEL ARAÇLA GİRİŞLER KISITLANACAKTIR.
• KALEYE ALTERNATİF BİR GİRİŞ KAPISININ KAŞIKÇIDEDE CİVARINDAN SEYİT ONBAŞI
ANITI’NA GİDEN YOL ÜZERİNDE TANIMLANACAKTIR.
• KİLİTBAHİR KÖY İÇİNDE VE ALANIN UYGUN BULUNAN BÖLÜMÜNDE ZANAATLARA
DAYALI HEDİYELİK EŞYA SATIŞ ÜNİTELERİ, NAMAZGÂH, WC, BİLGİLENDİRME
KİOSKLARI, OTURMA GRUPLARI VB. DÜZENLEMELERİN YAPILMASI
SAĞLANACAKTIR.

VII.7.8.12. PA-7: SEDDÜLBAHİR KALESİ – MORTO VE ERTUĞRUL KOYLARI, DENİZ

MUHAREBELERİ-ÇIKARMA ALANLARI TEMATİK MÜZE DÜZENLEMESİ

VII.7.8.12.1. ÇANAKKALE SAVAŞLARI ÇIKARMA SAHİLLERİNİN BÜTÜNCÜL

ANLATIMINA YÖNELİK TEMATİK MÜZE DÜZENLEMESİ YAPILACAKTIR.

VII.7.8.12.2. ÇANAKKALE SAVAŞLARI ÇIKARMA SAHİLLERİNDE SAVAŞIN YAŞANDIĞI

ALANLAR; SEDDÜLBAHİR BÖLGESİ, TARİHÎ ALANIN EGE DENİZİ TARAFINDAKİ BAZI
KOYLAR VE SUVLA KOYU CİVARINDA YOĞUNLUKLU OLARAK GERÇEKLEŞMİŞTİR.
GELİBOLU TARİHÎ ALANI’NDA BULUNAN ÇIKARMA ALANLARININ KORUNMASINA
YÖNELİK EYLEMLERİN TANIMLANMASI, MEKÂNSAL OLARAK BİLGİLENDİRİCİ VE
TANITICI DÜZENLEMELERİN YAPILMASI, BOĞAZ SAVUNMA YAPILARI, SİPERLER VE
SAVUNMA HATLARI İLE İLİŞKİLİ OLARAK ANLATIMLARININ GÜÇLENDİRİLMESİ
GEREKMEKTEDİR.

VII.7.8.12.3. BU KAPSAMDA SEDDÜLBAHİR KALESİ- MORTO VE ERTUĞRUL

KOYLARINDA ÇIKARMALARIN MODERN MÜZECİLİK TEKNİKLERİ İLE SERGİLENMESİ
YAPILACAKTIR. MORTO VE ERTUĞRUL KOYLARININ KIYI KENAR ÇİZGİSİNDEN SONRAKİ
İLK 50 METRESİ ÇIKARMA ALANI SUNUMLARI İÇİN AYRILMIŞTIR. BU ALANDA YAYA

97
 YOLLARININ OLUŞTURULMASI, TUR ARACI (SHUTTLE) HİZMETİNİN VERİLMESİ VE
ÇIKARMALARIN ANLATILMASININ YANI SIRA SEDDÜLBAHİR KALESİNİN, MORTO VE
ERTUĞRUL KOYLARININ KORUNMASI İÇİN YAPILAN SAVUNMANIN AKTARILMASI
SAĞLANACAKTIR.

VII.7.8.12.4. SEDDÜLBAHİR KALESİ: RESTORASYONU SÜREN KALENİN ÇANAKKALE

SAVAŞLARI ÇIKARMA HAREKÂTLARI VE KALENİN TARİHSEL GELİŞİMİ İLE İLGİLİ
SUNUMLARIN GERÇEKLEŞTİRİLECEĞİ BİR ALAN OLARAK PLANLANMASI
ÖNGÖRÜLMEKTEDİR. KALENİN; KIYI, DENİZ VE İSKELE BAĞLANTISININ
GÜÇLENDİRİLMESİ, ÇIKARMA KOYU İLE OLAN İLİŞKİSİNİN VURGULANMASI, MÜZE
BÜNYESİNDE 3 KASIM 1914 TARİHÎNDE VE SONRASINDA YAŞANAN
BOMBARDIMANLAR HAKKINDA SUNUMLARIN GELİŞTİRİLMESİ VE ÇANAKKALE
BOĞAZI TARİHİ ARAŞTIRMALARININ BAŞLATILMASI GEREKMEKTEDİR.

VII.7.8.13. PA-8: SEDDÜLBAHİR-KİRTE CEPHESİ KARA MUHAREBELERİ ALANLARI

TEMATİK MÜZE DÜZENLEMESİ

VII.7.8.13.1. TARİHÎ ALANIN UNESCO GEÇİCİ MİRAS LİSTESİNE ALINMASINDA ALANIN

DÜNYADA EN İYİ KORUNAN MUHAREBE ALANI OLMASINA YAPILAN VURGUYA DA
BAĞLI OLARAK BU ALANLARIN KORUNARAK SERGİLENMESİNE YÖNELİK
DÜZENLEMELER YAPILACAKTIR.

VII.7.8.13.2. PROJE ALANLARI DAHİLİNDE YTS-1 VE YTS-2 OLARAK BELİRLENEN

ALANLAR DA KALMAKTADIR.

VII.7.8.13.3. ALANDA YAPILMASI DÜŞÜNÜLEN DÜZENLEMELER ANA AKS ÜZERİNDE

KURGULANMIŞTIR. BİRİNCİ HAT ALÇITEPE KÖYÜNÜN İÇİNDEN GEÇEN KİRTE DERESİ
BOYUNCA OSMANLI SİPER HATLARI İLE İTİLAF KUVVETLERİ SİPER HATLARINI DİKİNE
KESEN GEZİ ROTASI İLE YOĞUN TARİHİ SİT 1 OLARAK TARİFLENEN VE MUHAREBELER
SIRASINDA SİPERLERİN OLUŞTUĞU SON SINIR VE BU ALANLAR ARASINDA KALAN NO
MAN’S LAND-ASKERSİZ SAHA BOYUNCA OLUŞTURULACAK OLAN HAFIZA MEKÂNIDIR.
VII.7.8.13.4. KEREVİZDERE, KİRTE, ZIĞINDERE HAFIZA MEKÂNI ZİYARETÇİ AKSI:
SEDDÜLBAHİR KARA MUHAREBELERİ SIRASINDA OSMANLI GÜÇLERİ GÜNEY CEPHESİ
BOYUNCA ADIM ADIM GERİLEMİŞ VE İTİLAF DEVLETLERİNE AİT KUVVETLERİ SON
OLARAK KEREVİZDERE, KİRTE, ZIĞINDERE HATTI BOYUNCA OLUŞTURDUĞU SİPER

98
 HATTINDA TUTMUŞTUR. İTİLAF KUVVETLERİNİN YARIMADAYI BOŞALTMADAN ÖNCE
İLERLEYEBİLDİKLERİ SON SINIR İLE OSMANLI SİPERLERİ ARASINDAKİ ASKERSİZ SAHA,
HAFIZA MEKÂNI OLARAK DÜZENLENECEK VE ZİYARETÇİLERE BU ALANDA YAŞANAN
MUHAREBELER HAKKINDA BİLGİ VERİLECEKTİR.
BU HAT BOYUNCA ZIĞINDERE BÖLGESİNDE; 28 HAZİRAN-5 TEMMUZ 1915 ZIĞINDERE
MUHAREBELERİ HAKKINDA ANLATIMLAR, 11. ALAY, KOMUTANLAR, YER ADLARI,
ŞEHİTLİKLER VE MEZARLIKLAR, MEVKİİLER, MUHAREBE SAHALARI, SİPER ALANLARI
AKTARILACAKTIR. BU KAPSAMDA ŞEHİTLER SIRTI VE ŞEHİTLER SIRTI ŞEHİTLİĞİ, SARI
TEPE ŞEHİTLİĞİ, DELİLE SIRTI, DOMUZ PINARI SIRTI, KEÇİ DERESİ, NURİ YAMUT ANITI,
HARAP KİLİSE, GURKHA MULL TRENCH, BUMERANG, MUSHROOM REDOUPTH, ZİG
ZAG, GOEGHAGEN YAMACI GİBİ SAVAŞ DÖNEMİNDE HAFIZALARA YER ETMİŞ
ADLANDIRMALAR, ÖNEMLİ NOKTALAR ZİYARETÇİLERE AKTARILACAKTIR.
BU ALANDA YAPILACAK DÜZENLEME İLE; TARİHÎ ALAN PLANINDA GÖSTERİLEN
BÖLGEDE 3-5 METRELİK GENİŞLİKTE, DOĞAL MALZEMEYLE DÖŞENMİŞ BİR PATİKA
YOLUN OLUŞTURULMASI, SON SİPER HATLARININ İŞARETLENMESİ VE BU YOL
ÜZERİNDE SAVAŞA DAİR BİLGİ PANOLARININ HAZIRLANARAK ZİYARETÇİLERİN
MUHAREBE ALANI HAKKINDAKİ BİLGİLERİNİN MEKÂNSAL OLARAK
EŞLEŞTİREBİLMELERİ SAĞLANACAKTIR.

VII.7.8.14. PA-9: ARIBURNU-CONKBAYIRI KARA MUHAREBELERİ ALANLARI TEMATİK

MÜZE DÜZENLEMESİ

VII.7.8.14.1. ALAN PLANDA YOĞUN TARİHİ SİT ALANI OLARAK TANIMLANMIŞ VE

ALANDAKİ VARLIKLARIN KORUNMASINA İLİŞKİN HÜKÜMLER BELİRLENMİŞTİR.
MUHAREBE ALANININ ÖNEMLİ BÖLÜMÜNÜ MİLLİ PARK DÖNEMİNDE YAPILAN
AĞAÇLANDIRMA SAHALARI İLE OLUŞAN ORMAN ALANLARI OLUŞTURMAKTADIR.
ALANIN BİR BÖLÜMÜ İSE TARIM ARAZİLERİNDEN OLUŞMAKTADIR. MİLLİ PARK
DÖNEMİNDE YAPILAN YOĞUN AĞAÇLANDIRMA ÇALIŞMALARI BU MUHAREBE
SAHASINDA BULUNAN SİPER HATLARININ VE MUHAREBELERE AİT İZLERİN ÖNEMLİ
BÖLÜMÜNÜN KAYBOLMASINA NEDEN OLMUŞTUR. TARİHÎ ALAN PLANI VE ALAN
YÖNETİM PLANINDA; TARİHÎ ALANIN UNESCO GEÇİCİ MİRAS LİSTESİNE
ALINMASINDA ALANIN DÜNYADA EN İYİ KORUNAN MUHAREBE ALANI OLMASINA
YAPILAN VURGUYA DA BAĞLI OLARAK BU ALANLARIN KORUNARAK SERGİLENMESİNE

99
YÖNELİK DÜZENLEMELER YAPILMASI KARARI ALINMIŞTIR.

VII.7.8.14.2. PROJE ALANLARI DAHİLİNDE YTS-1 OLARAK BELİRLENEN ALANLAR DA

KALMAKTADIR.

VII.7.8.14.3. ALANDA YAPILMASI DÜŞÜNÜLEN DÜZENLEMELER İKİ AKS ÜZERİNDE

KURGULANMIŞTIR. BİRİNCİ HAT ÇATALDERE İÇERİSİNDEN BAŞLAYARAK, BU ALANDA
BULUNAN ŞÜHEDA KABRİSTANLARININ DÜZENLENEREK ZİYARETE AÇILMASINA
OLANAK SAĞLAYACAKTIR. ŞEVKİ PAŞA HARİTALARINDA YERLERİ BELİRTİLMİŞ OLAN
VE TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞINCA ALANDA YAPILAN İNCELEMELERLE YERLERİ
KESİNLEŞTİRİLEN ŞÜHEDA KABRİSTANLARI ÇATALDERE HATTININ SAĞINDA VE
SOLUNDA YER ALMAKTADIR. BU ŞEHİTLİKLER, ALBAYRAK SIRTI ŞEHİTLİĞİ,
KARAYÖRÜK DERESİ ŞEHİTLİĞİ, KEKLİKDERE ŞEHİTLİĞİ, ÇATALDERE ŞEHİTLİĞİ VE
ANITINDAN OLUŞMAKTADIR. VADİ İÇERİSİNDEN BAŞLAYAN ZİYARETÇİ AKSI
ÜZERİNDE İŞLETİLMESİ ÖNERİLEN TUR ARACI (SHUTTLE) HATTININ ÇATALDERE
ŞEHİTLİĞİNDEN SONRA HALEN ALANDA AÇIK BULUNAN YANGIN ÖNLEME ŞERİDİNİ
TAKİP EDEREK ÜST KOTA TIRMANMASI VE YÜZBAŞI MEHMET ŞEHİTLİĞİNE ULAŞMASI
PLANLANMAKTADIR. ÜST KOTA TIRMANAN TUR ARACI (SHUTTLE) HATTININ QUINN'S
POST MEZARLIĞINI TAKİP EDEREK, KESİKDERE ŞEHİTLİĞİ, TÜRK ASKERİNE SAYGI
ANITI, 57. PİYADE ALAYI ŞEHİTLİĞİ, BABY 700 MEZARLIĞI, KILIÇDERE 2 ŞEHİTLİĞİ
İSTİKAMETİNDE DEVAM EDEREK, KILIÇDERE 1 ŞEHİTLİĞİ, TALAT GÖKTEPE ANITINA
VARMASI VE SONRASINDA CONKBAYIRI MEHMETÇİK KİTABELERİ, CONKBAYIRI,
ATATÜRK ZAFER ANITI, YENİ ZELANDA ULUSAL ANITI, YENİ ZELANDA MEZARLIĞINA
ULAŞARAK BU ALANDA DÜZENLENECEK OLAN NO MAN’S LAND-ASKERSİZ SAHAYA
ULAŞMASI VE AYNI AKS ÜZERİNDEN GERİ DÖNEREK MEHMET ÇAVUŞ ANITI-THE NEK
MEZARLIĞINDAN BAŞLAYACAK OLAN NO MAN’S LAND-ASKERSİZ SAHAYA VE
SONUNDA DA LONE PİNE MEZARLIĞINA ULAŞMASI VE MEVCUT YOL İZİNİ TAKİP
EDEREK SÜNGÜ BAYIRI ŞEHİTLİĞİNDEN CONKBAYIRI-ARIBURNU MUHAREBE
ALANLARI TANITIM VE ZİYARETÇİ KARŞILAMA MERKEZİNDE SONLANMASI
PLANLANMAKTADIR.

VII.7.8.14.4. DÜZENLENEN PROJE ALANI İLE TARİHÎ ALANDAKİ GERÇEK ŞEHİTLİKLERİN

ZİYARET EDİLMESİNİN SAĞLANMASI, ULAŞIM SORUNLARININ ÇÖZÜLMESİ,
MUHAREBE ALANLARINDAKİ İZ VE İŞARETLERİN ZİYARETÇİLERE AKTARILMASININ

100
 SAĞLANMASI AMAÇLANMAKTADIR.

VII.7.8.14.5. ÇATALDERESİ ZİYARETÇİ AKSI: AKS BOYUNCA PLANLARDA GÖSTERİLEN

DAR BİR KESİT ÜZERİNDE ŞEVKİ PAŞA HARİTASINDA İŞARETLİ ŞÜHEDA
KABRİSTANLARI, TARİHÎ ALANLAR TASARIM REHBERİNDE TANIMLANAN İLKELER
DOĞRULTUSUNDA İHYA EDİLMESİ SAĞLANACAK VE ALAN AÇIK HAVA MÜZESİ
İLKELERİNE GÖRE TEMATİK PARK OLARAK DÜZENLENECEKTİR.

VII.7.8.14.6. CONKBAYIRI-ARIBURNU HAFIZA MEKÂNI ZİYARETÇİ AKSI: CONKBAYIRI-

ARIBURNU MUHAREBE ALANINDA İTİLAF KUVVETLERİNİN YARIMADAYI
BOŞALTMADAN ÖNCE İLERLEYEBİLDİKLERİ SON SINIR İLE OSMANLI SİPERLERİ
ARASINDAKİ ASKERSİZ SAHA HAFIZA MEKÂNI OLARAK DÜZENLENECEK VE
ZİYARETÇİLERE BU ALANDA YAŞANAN MUHAREBELER HAKKINDA BİLGİ
VERİLECEKTİR. BU ALANDA SAVAŞ DÖNEMİ MUHAREBE HARİTALARINDA İŞARETLİ
OLAN SİPER HATLARININ, İKMÂL YOLLARININ, LAĞIMLIKLARIN, ZEMİNLİKLERİN, TEL
ÖRGÜLERİN CANLANDIRILMASI VE SAVAŞIN HER İKİ MEVZİİSİNİN ZİYARETÇİLERE
AKTARILMASI PLANLANMAKTADIR.

VII.7.8.14.7. BU ALANDA YAPILACAK DÜZENLEME İLE; TARİHÎ ALAN PLANINDA

GÖSTERİLEN BÖLGEDE 3-5 METRELİK GENİŞLİKTE, DOĞAL MALZEMEYLE DÖŞENMİŞ
BİR PATİKA YOLUN OLUŞTURULMASI, SON SİPER HATLARININ İŞARETLENMESİ VE BU
YOL ÜZERİNDE SAVAŞA DAİR BİLGİ PANOLARININ HAZIRLANARAK ZİYARETÇİLERİN
MUHAREBE ALANI HAKKINDAKİ BİLGİLERİNİN MEKÂNSAL OLARAK
EŞLEŞTİREBİLMELERİ SAĞLANACAKTIR.

VII.7.8.15. PA-10: ANAFARTALAR KARA MUHAREBELERİ ALANLARI TEMATİK MÜZE

DÜZENLEMESİ

VII.7.8.15.1. BÖLGE, PLANDA YOĞUN TARİHİ SİT ALANI OLARAK TANIMLANMIŞ VE

ALANDAKİ VARLIKLARIN KORUNMASINA İLİŞKİN HÜKÜMLER BELİRLENMİŞTİR.
MUHAREBE ALANININ ÖNEMLİ BÖLÜMÜ ÖZEL MÜLKİYETTEKİ TARIM ARAZİLERİNDEN
OLUŞMAKTADIR. UZUN YILLARDIR YAPILAN TARIMSAL FAALİYETLER (EKİM, DİKİM)
MUHAREBE ALANINDA BULUNAN YOĞUN SİPER HATLARINA VE MUHAREBELERE AİT
İZLERİN ÖNEMLİ BÖLÜMÜNÜN KAYBOLMASINA NEDEN OLMUŞTUR. TARİHÎ ALAN
İÇİN DAHA ÖNCEKİ YILLARDA HAZIRLANAN UZUN DEVRELİ GELİŞME PLANLARI

101
ÇOĞUNLUKLA KAMU MÜLKİYETİNDEKİ ALANLARIN KORUNMASINA YÖNELİK
POLİTİKALARA AĞIRLIK VERMİŞLERDİR. ÖZEL MÜLKİYET ALTINDA OLAN MUHAREBE
ALANLARININ KORUNMASINA YÖNELİK ÖNLEMLER GETİRİLMEMİŞ OLMASI DA
ALANDAKİ İZLERİN KAYBOLMASINA NEDEN OLMUŞTUR. ÖTE YANDAN KAMU
MÜLKİYETİNDEKİ ALANLARIN ÖNEMLİ BÖLÜMÜ İSE MİLLİ PARK DÖNEMİNDE
AĞAÇLANDIRILMIŞ DURUMDADIR. MİLLİ PARK DÖNEMİNDE YAPILAN YOĞUN
AĞAÇLANDIRMA ÇALIŞMALARI BU MUHAREBE SAHASINDA BULUNAN SİPER
HATLARININ VE MUHAREBELERE AİT İZLERİN ÖNEMLİ BÖLÜMÜNÜN KAYBOLMASINA
NEDEN OLMUŞTUR. TARİHÎ ALAN PLANI VE ALAN YÖNETİM PLANINDA; TARİHÎ
ALANIN UNESCO GEÇİCİ MİRAS LİSTESİNE ALINMASINDA ALANIN DÜNYADA EN İYİ
KORUNAN MUHAREBE ALANI OLMASINA YAPILAN VURGUYA DA BAĞLI OLARAK BU
ALANLARIN KORUNARAK SERGİLENMESİNE YÖNELİK DÜZENLEMELER YAPILMASI
KARARI ALINMIŞTIR.

VII.7.8.15.2. PROJE ALANLARI DAHİLİNDE YTS-1 VE YTS-2 OLARAK BELİRLENEN

ALANLAR DA KALMAKTADIR.

VII.7.8.15.3. ALANDA YAPILMASI DÜŞÜNÜLEN DÜZENLEMELER İKİ AKS ÜZERİNDE

KURGULANMIŞTIR. ANAFARTALAR MUHAREBELERİNİN ANLATILACAĞI VE TARİHÎ
ALAN PLANI İLE DAMAKÇILIK BAYIRI SIRTLARINDA ÖNERİLEN ANAFARTALAR
MUHAREBELERİ TANITIM VE KARŞILAMA MERKEZİNDEN BAŞLAYACAK OLAN
ZİYARETÇİ AKSI ÜZERİNDE TUR ARACI (SHUTTLE) SİSTEMİ İŞLETİLECEKTİR.
ANAFARTALAR BÖLGESİNDE KAMU MÜLKİYETİNDE OLAN VE YOĞUN SİPER HATLARI
İÇERMEDİĞİ İÇİN DAMAKÇILIK BAYIRINDA YER SEÇİMİ YAPILAN ZİYARETÇİ
KARŞILAMA MERKEZİNDEN BAŞLAYACAK OLAN ZİYARETÇİ GÜZERGÂHI, YUSUFÇUK
TEPE İSTİKAMETİNDE İLERLEYECEK VE İBRİKÇE 2 ŞÜHEDA KABRİSTANINDA
SONLANARAK AYNI HAT ÜZERİNDEN GERİ DÖNECEKTİR.

VII.7.8.15.4. ŞEVKİ PAŞA HARİTALARINDA YERLERİ BELİRLENEREK TARİHÎ ALAN

PLANINA SAYISAL GİRDİ TEŞKİL EDEN SİPER HATLARI, ZEMİNLİKLER YERİNDE
DÜZENLENEREK ZİYARET EDİLEBİLİR HALE GETİRİLECEKTİR. YILGIN TEPE ÖNÜNDE
BULUNAN GREEN HILL MEZARLIĞININ YANINDAKİ PARSELDE DÜZENLENECEK OLAN
ANAFARTALAR MUHAREBE ALANI BİLGİLENDİRME NOKTASINDAN BAŞLAYACAK
OLAN ZİYARETÇİ AKSI ÖNCE İTİLAF DEVLETLERİ SİPER HATLARI İÇERİSİNDEN GEÇEREK

102
 NO MAN’S LAND-ASKERSİZ SAHAYA ULAŞACAK VE SONRASINDA OSMANLI SİPER
HATLARINI TAKİP EDEREK YUSUFÇUK TEPE KİTABELERİNE ULAŞACAKTIR. AYNI AKS
ÜZERİNDEN GERİ DÖNECEK OLAN ZİYARETÇİ GÜZERGÂHI PLAN ÜZERİNDE ÖNERİLEN
GENİŞLİKTE YERİNDE DÜZENLENECEKTİR.

VII.7.8.15.5. ANAFARTALAR MUHAREBELERİ HAFIZA MEKÂNI ZİYARETÇİ AKSI: PROJE

ALANI İÇERİSİNDE YER ALAN NO MAN’S LAND-ASKERSİZ SAHA YÜRÜYÜŞ YOLUNUN
BİR UCUNUN HİLL 60 MEZARLIĞI, NAİM SIRTI ŞEHİTLİĞİNDEN BAŞLAMASI VE
KİREÇTEPE, TOPTEPE GÜZERGÂHI ÜZERİNDEN KAPANCA TEPEYE ULAŞMASI
PLANLANMAKTADIR. BU AKS 3-5 METRELİK BİR PATİKA YOL OLARAK DÜZENLENEREK
YÜRÜYÜŞ GÜZERGÂHI OLARAK OLUŞTURULACAK VE BÜTÜN ANAFARTALAR CEPHE
HATTI BOYUNCA ANAFARTALAR MUHAREBELERİ ANMA GÜZERGÂHI OLARAK
DÜZENLENECEKTİR.

VII.7.8.15.6. DÜZENLENEN PROJE ALANI İLE TARİHÎ ALANDAKİ GERÇEK ŞEHİTLİKLERİN

ZİYARET EDİLMESİNİN SAĞLANMASI, ULAŞIM SORUNLARININ ÇÖZÜLMESİ,
MUHAREBE ALANLARINDAKİ İZ VE İŞARETLERİN ZİYARETÇİLERE AKTARILMASININ
SAĞLANMASI AMAÇLANMAKTADIR.

VII.7.8.15.7. BU ALANDA YAPILACAK DÜZENLEME İLE; TARİHÎ ALAN PLANINDA

GÖSTERİLEN BÖLGEDE 3-5 METRELİK GENİŞLİKTE, DOĞAL MALZEMEYLE DÖŞENMİŞ
BİR PATİKA YOLUN OLUŞTURULMASI, SON SİPER HATLARININ İŞARETLENMESİ VE BU
YOL ÜZERİNDE SAVAŞA DAİR BİLGİ PANOLARININ HAZIRLANARAK ZİYARETÇİLERİN
MUHAREBE ALANI HAKKINDAKİ BİLGİLERİNİN MEKÂNSAL OLARAK
EŞLEŞTİREBİLMELERİ SAĞLANACAKTIR.

VII.7.9. HEDİYELİK EŞYA VE YEREL ÜRÜNLER SATIŞ BİRİMLERİ

VII.7.9.1. HEDİYELİK EŞYA VE SATIŞ BİRİMLERİ

VII.7.9.1.1. TARİHÎ ALANIN TANITIMINDA ÖNEMLİ BİR YERİ OLAN HEDİYELİK EŞYA VB.
ÜRÜNLERİN SATIŞ BİRİMLERİNİN KONUMLARI VE TASARIMLARI, TARİHÎ ALANIN
KİMLİĞİ İLE UYUMLU BİR KARAKTERDE OLUŞTURULACAKTIR.

VII.7.9.1.2. TARİHİ SİT ALANLARINDA BULUNAN KENTSEL VE KIRSAL YERLEŞİM

ALANLARI, TANITIM MERKEZİ VE MÜZELER HARİCİNDEKİ MEVCUT HEDİYELİK EŞYA
SATIŞ BİRİMLERİ KALDIRILACAKTIR.

103
 VII.7.9.1.3. HEDİYELİK EŞYA SATIŞ BİRİMLERİ TARİHÎ ALAN PLANI VE PLAN KARARLARI
DOĞRULTUSUNDA ZİYARETÇİ KARŞILAMA MERKEZLERİ, MÜZELER, KENTSEL VE
KIRSAL YERLEŞİM ALANLARI DAHİLİNDE TANIMLANACAKTIR. BU ALANLARIN
MEKÂNSAL BÜYÜKLÜKLERİ, SAYILARI, TASARIM KRİTERLERİ TARİHÎ ALAN
BAŞKANLIĞINCA BELİRLENİR. ALT ÖLÇEKLİ PLANLARDA TARİHÎ ALAN PLANINDA
ÖNERİLMEMİŞ ALANLARDA HEDİYELİK EŞYA SATIŞ BİRİMİ DÜZENLENEMEZ.
HEDİYELİK EŞYA SATIŞ BİRİMLERİNİN PROJELERİNİN HAZIRLANMASI İÇİN ULUSAL
VEYA ULUSLARARASI YARIŞMA DÜZENLENEBİLİR.
VII.7.9.1.4. ALT ÖLÇEKLİ PLANLARDA; YEREL HEDİYELİK EŞYA ÜRETİMİN
GELİŞTİRİLMESİ, ZANAATA DAYANAN GELENEKSEL ÜRÜNLERİN HEDİYELİK EŞYA
PAZARINA GİRMELERİNİN SAĞLANMASI VE ALANIN ÖZGÜN DEĞERLERİNİ YANSITAN
KALİTELİ ÜRÜNLERİN SUNUMUNUN GÜÇLENDİRİLMESİ SAĞLANACAKTIR.
VII.7.9.1.5. BU AMAÇLA KIRSAL VE KENTSEL ALANLARDA BULUNAN SİVİL MİMARLIK
ÖRNEKLERİNİN HEDİYELİK EŞYA TASARIM VE ÜRETİM ATÖLYELERİ OLARAK
İŞLEVLENDİRİLMESİNE YÖNELİK PLAN KARARLARI ÜRETİLECEKTİR.

VII.7.9.2. YEREL TARIM ÜRÜNLERİ, EL YAPIMI ÜRÜNLER, DOĞAL VE ORGANİK

GIDALARA YÖNELİK SATIŞ BİRİMLERİ
TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇİNDEKİ KIRSAL YERLEŞMELERİN EKONOMİK YÖNDEN
İYİLEŞTİRİLMESİ, TARIMSAL ÜRÜN ÜRETİMİNİN, EL YAPIMI ÜRÜNLERİN
DESTEKLENMESİ AMAÇ VE HEDEFLERİ KAPSAMINDA; TARİHÎ ALANDAKİ ZİYARETÇİ YOL
GÜZERGÂHLARI ÜZERİNDE HER KÖY İÇİN 1 ADET OLMAK ÜZERE YEREL TARIM
ÜRÜNLERİ, EL YAPIMI ÜRÜNLER, DOĞAL VE ORGANİK GIDALARA (BAHARATLAR,
SALÇALAR, ZEYTİN VE ZEYTİNYAĞI, KURUTULMUŞ SEBZELER VE DİĞER ORGANİK
ÜRÜNLER) YÖNELİK SATIŞ BİRİMLERİNİN YER ALABİLECEĞİ KÖY PAZARLARI VE SATIŞ
YERLERİ DÜZENLENEBİLİR VE KÖY HAYIRLARININ TANITIMI/DÜZENLENMESİ AMAÇLI
KULLANILABİLİRLER. BU ALANLARA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR BAŞKANLIKÇA
BELİRLENİR. BU ALANLARDA OTOPARK HİZMETLERİNE AİT MEKÂNSAL
DÜZENLEMELER, WC, NAMAZGÂH, KİOSK, ACİL DURUM HİZMETLERİ, TANITIM VE
BİLGİLENDİRME PANOLARI GİBİ KULLANIMLARDAN GEREKLİ GÖRÜLENLER YER
ALABİLİR. YEME-İÇME ÜNİTELERİ YAPILAMAZ.

BU TÜRDE DÜZENLENECEK ALANLARDA; EMSAL (E): 0.10’U, YAPI YÜKSEKLİĞİ (Y

104
 ENÇOK): 1 KATI GEÇEMEZ. YAPILACAK YAPILAR YOLLARA VE PARSEL SINIRLARINA 10
M.DEN FAZLA YAKLAŞAMAZ. YAPILACAK YAPILAR DOĞAL YAPIYLA UYUMLU
MALZEMEDEN (TAŞ, AHŞAP VB.) YAPILACAKTIR.

VII.7.10. DENETİM VE GÜVENLİK HİZMETLERİ

VII.7.10.1. TARİHÎ ALANDAKİ; TARİHİ, ARKEOLOJİK, DOĞAL VE KÜLTÜREL VARLIKLARIN

DENETİMİ VE GÜVENLİĞİ, TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI VE İLGİLİ KURUMLARCA
SAĞLANACAKTIR.

VII.7.10.2. TARİHÎ ALANDA SUNULAN REHBERLİK VE ALAN KILAVUZLUĞU HİZMETLERİ

İÇERİK, SUNUM BİÇİMİ VE ROTALAR AÇISINDAN TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞINCA VE İLGİLİ
KURUMLARCA DENETLENİR, YÖNLENDİRİLİR, İZLENİR VE KOORDİNASYONU SAĞLANIR.

VII.8. AS-ASKERİ GÜVENLİK BÖLGELERİ VE DALIŞA YASAK SAHALAR

VII.8.1. ASKERİ GÜVENLİK BÖLGELERİ

VII.8.1.1. 2565 SAYILI "ASKERİ YASAK BÖLGELER VE GÜVENLİK BÖLGELERİ KANUNU" VE

BU KANUNA İLİŞKİN YÖNETMELİK HÜKÜMLERİ GEÇERLİDİR.

VII.8.2. DALIŞA YASAK SAHALAR

VII.8.2.1. DALIŞA YASAK SAHA OLARAK BELİRLENEN ALANLARDA İZİNSİZ DALIŞ YAPMAK
YASAKTIR, İLGİLİ KURUMLARDAN VE TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI’NDAN GEREKLİ İZİN
ALINMAK ŞARTIYLA ARAŞTIRMA VE İNCELEME YAPILABİLİR.

VII.9. U-ULAŞIM

VII.9.1. TARİHÎ ALAN BÜTÜNÜNE YÖNELİK ULAŞIM ANA PLANI HAZIRLANMASI

ÖNGÖRÜLMEKTEDİR.

VII.9.2. KARA ULAŞIM BAĞLANTILARI

VII.9.2.1. KARAYOLLARI KENARINDA YAPILACAK TESİSLERDE, 2918 SAYILI "KARAYOLLARI

TRAFİK KANUNU" VE "KARAYOLLARI KENARINDA YAPILACAK VE AÇILACAK TESİSLER
HAKKINDA YÖNETMELİK" İLE 5015 SAYILI "PETROL PİYASASI KANUNU" VE İLGİLİ
YÖNETMELİK HÜKÜMLERİNE UYULACAKTIR.

VII.9.2.2. KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ'NÜN SORUMLULUĞUNDAKİ KARAYOLU

GÜZERGÂHLARINDA, BELİRLENMİŞ OLAN STANDARTLARDAN AZ OLMAMAK ÜZERE, YAPI

105
YAKLAŞMA MESAFESİ BIRAKILACAKTIR.

VII.9.2.3. ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARI VE/VEYA YOL PROJELERİ HAZIRLANIRKEN TARİHÎ
ALAN İÇERİSİNDEKİ YOL GENİŞLİKLERİ, TARİHÎ ALAN PLANI YOL KADEMELENMESİ VE
TARİHÎ ALAN ULAŞIM ANA PLANI KAPSAMINDA ÖNERİLEN YOL GENİŞLİK VE KESİTLERİ
DİKKATE ALINARAK ETÜT EDİLECEKTİR. TARİHÎ ALAN İÇERİSİNDEKİ ULAŞIM AĞLARI
KADEMELİ BİR TASARIMLA ELE ALINACAKTIR.

VII.9.2.4. ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARI VE/VEYA YOL PROJELERİ HAZIRLANIRKEN

ZORUNLU HALLERDE PLANDA GÖSTERİLEN ULAŞIM BAĞLANTILARININ ANA GÜZERGÂHI
DEĞİŞMEYECEK ŞEKİLDE KAYDIRMALAR YAPILABİLİR.

VII.9.2.5. ÖZELLİKLE ZİYARETÇİLERİN KULLANDIĞI YOLLARDAKİ ŞERİT GENİŞLİKLERİ,

OTOBÜS VB. GENİŞ ARAÇLARIN GÜVENLİ GEÇİŞİNE İMKÂN VERECEK ŞEKİLDE (3-3.50 M.)
DÜZENLENECEKTİR.

VII.9.2.6. YOL GÜZERGÂHLARININ TASARIMINDA EN AZ DOLGU VE YARMA

YAPILMASINA ÖZEN GÖSTERİLECEKTİR.

VII.9.2.7. KARAYOLU TÜNEL GEÇİŞİ OLARAK ÖNERİLEN YERLERDE İLGİLİ KURUMLARCA

PROJELENDİRME ÇALIŞMALARI YAPILACAKTIR.

VII.9.2.8. BU PLANDA GÖSTERİLMEYEN DAHA DÜŞÜK DERECELİ ULAŞIM BAĞLANTILARI

İLE BU PLANDA GÖSTERİLEN KARA ULAŞIM BAĞLANTILARININ GENİŞLİK VE KESİTLERİNE
İLİŞKİN ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARINDA VE/VEYA YOL PROJELERİNDE DÜZENLEME
YAPILABİLİR.

VII.9.2.9. TARİHÎ ALAN PLANINDA ANA ULAŞIM AKSLARI İHTİYAÇ, KAPASİTE VE GENİŞLİK
HUSUSLARI DA DİKKATE ALINARAK 4 KADEMEYE AYRILMIŞTIR. PLANDA DÜZENLENEN
KARAYOLU ULAŞIM BAĞLANTILARI KADEMELENMESİ VE GENİŞLİKLERİ ŞÖYLEDİR;

• BİRİNCİ DERECE YOLLAR (15M – 35M)

• İKİNCİ DERECE YOLLAR (10M – 12M)
• ÜÇÜNCÜ DERECE YOLLAR (8M – 10M)
• DÖRDÜNCÜ DERECE YOLLAR (5M – 8M)
• YERLEŞİM ALANLARI VE PROJE ALANLARINDA YOL GEÇİŞLERİNDE YUKARIDA
BELİRTİLEN KESİT HARİCİNDE YOL KENARLARINDA UYGUN GENİŞLİKTE YAYA

106
 KALDIRIMI DÜZENLEMELERİ YAPILABİLİR.
• ZORUNLU HALLERDE (KORUNMASI GEREKLİ ALANLAR-YAPILARIN BULUNDUĞU
KISIMLARDAKİ GEÇİŞLER VB.) YUKARIDA BELİRTİLEN YOL GENİŞLİKLERİ DAHA DAR
TUTULABİLİR.
• YUKARIDA BELİRTİLEN GENİŞLİKLERE İLAVE OLARAK YOLLAR PROJELENDİRİLİRKEN
ORTAYA ÇIKABİLECEK YARMA, ŞEV, HENDEK VB. GEREKLİLİKLER DİKKATE ALINARAK
PROJE VE KAMULAŞTIRMA GENİŞLİKLERİ DAHA FAZLA OLABİLİR.

VII.9.2.10. TRANSFER NOKTALARI VE OTOPARKLARI

VII.9.2.10.1. TARİHÎ ALAN İÇERİSİNDE ÖZELLİKLE YOĞUN ZİYARET DÖNEMLERİNDE

AŞIRI TRAFİK YOĞUNLUĞU VE OTOPARK SORUNU YAŞANAN EN ÖNEMLİ
SORUNLARDAN BİRİSİDİR. BU DURUM AYNI ZAMANDA ALANDAKİ DOĞAL, TARİHİ VE
KÜLTÜREL MİRAS DEĞERLERİ ÜZERİNDE OLUMSUZ ETKİLERE NEDEN OLMAKTADIR.

VII.9.2.10.2. TARİHÎ ALAN GENELİNDE TRANSİT TRAFİĞİN VE ÖZEL ARAÇ

KULLANIMININ AZALTILMASI, ULAŞIM SİSTEMLERİNİN MİRAS DEĞERLERİ
ÜZERİNDEKİ OLUMSUZ ETKİSİNİN ÖNLENMESİ, ZİYARETÇİLERİN ÇEVRE DOSTU TOPLU
TAŞIMA ARAÇLARINA YÖNLENDİRİLMESİ POLİTİKASI BENİMSENECEKTİR.

VII.9.2.10.3. TARİHÎ ALAN İÇERİSİNDE VE ÖZELLİKLE YOĞUN ZİYARET DÖNEMLERİNDE

AŞIRI TRAFİK YOĞUNLUĞU VE OTOPARK SORUNU YAŞANAN BAZI BÖLGELERE
(SEDDÜLBAHİR, ŞEHİTLER ABİDESİ, CONKBAYIRI VB.) MUHAREBE ALANLARI PROJE
ALANLARINA VE TÖREN ALANLARINA TUR OTOBÜSLERİNİN VE ÖZEL ARAÇLARIN
GİRİŞLERİ KISITLANARAK, OLUŞTURULACAK OLAN TRANSFER OTOPARKLARINA
YÖNLENDİRİLMELERİ SAĞLANACAKTIR.

VII.9.2.10.4. TARİHÎ ALAN SINIRLARI DAHİLİNDE FARKLI BÖLGELERDE TRANSFER

NOKTALARI VE TRANSFER OTOPARK ALANLARI DÜZENLENECEKTİR.

TRANSFER OTOPARKLARINDA YETERLİ SAYIDA OTOBÜS VE OTOMOBİL ARAÇ PARK

YERLERİ DÜZENLENECEKTİR.

VII.9.2.10.5. ZİYARETÇİLERİN, TRANSFER OTOPARKLARINDAN TARİHÎ ALAN

BAŞKANLIĞINA AİT TUR ARAÇLARI (SHUTTLE) İLE ALINARAK ZİYARET NOKTALARINA
ULAŞTIRILMALARI SAĞLANACAKTIR.

107
 VII.9.2.10.6. BU KAPSAMDA TARİHÎ ALAN GİRİŞİ OLARAK TANIMLANAN KİLYE KOYU
TARİHÎ ALAN ANA TANITIM VE ZİYARETÇİ KARŞILAMA MERKEZİ, ALÇITEPE ZİYARETÇİ
KARŞILAMA MERKEZİ, ARIBURNU-CONKBAYIRI MUHAREBE ALANI TANITIM VE
ZİYARETÇİ KARŞILAMA MERKEZİ, ANAFARTALAR MUHAREBE ALANI TANITIM VE
ZİYARETÇİ KARŞILAMA MERKEZİ, KİLİTBAHİR DENİZ MUHAREBELERİ TANITIM VE
ZİYARETÇİ KARŞILAMA MERKEZİ, ŞEHİTLER ABİDESİ, SEDDÜLBAHİR DENİZ ÇIKARMA
ALANLARI ZİYARETÇİ BİLGİLENDİRME NOKTASINDA TRANSFER OTOPARKLARI
DÜZENLENECEKTİR.

VII.9.2.11. OTOPARKLAR

VII.9.2.11.1. TARİHÎ ALAN İÇİNDE KENTSEL VE KIRSAL YERLEŞME ALANLARINDA,

TARİHİ VE KÜLTÜREL ALANLARDA, TURİZM ALANLARINDA, ZİYARETÇİ KARŞILAMA
MERKEZLERİNDE, ZİYARETÇİ BİLGİLENDİRME NOKTALARINDA, TÖREN ALANLARINDA,
MÜZELERDE, FERİBOT İSKELELERİNDE, MOLA İSKELELERİNDE, BALIKÇI
BARINAKLARINDA YETERLİ MİKTARDA OTOPARK ALANLARI DÜZENLENECEKTİR.

VII.9.2.11.2. ALT ÖLÇEKLİ PLAN ÇALIŞMALARINDA SÖZ KONUSU FONKSİYONLARIN

PLANLANMASI HALİNDE ZİYARETÇİLERİN DE KULLANABİLECEĞİ OTOPARK
ALANLARININ DÜZENLENMESİ ZORUNLUDUR.

VII.9.2.12. ZİYARETÇİ TUR ROTALARI

VII.9.2.12.1. TARİHÎ ALANDA ZİYARETÇİ GÜZERGÂHLARININ ÇEŞİTLENDİRİLMESİ

KAPSAMINDA TARİH, KÜLTÜR, ARKEOLOJİ VE DOĞA TEMALI ZİYARETÇİ TUR
ROTALARI OLUŞTURULACAKTIR.

VII.9.2.12.2. TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞINCA ZİYARET ROTALARI TARİHÎ ALAN

REHBERLERİ VE KILAVUZ HARİTALARINDA ZİYARETÇİLERE TANITILIR, ROTALAR
ÜZERİNDE TÜRKÇE VE İNGİLİZCE TABELA, BİLGİLENDİRME TABELASI/PANOSU, KİOSK
VE YÖNLENDİRME ELEMANLARI OLUŞTURULUR. ZİYARETÇİ ROTALARININ
DOLAŞIMINDA YAYA, BİSİKLET VE TUR ARAÇLARI (SHUTTLE) KULLANIMI
ÖZENDİRİLECEKTİR. ZİYARET ROTALARININ ULAŞIM SİSTEMLERİ, YOLLARIN KESİTLERİ
GİBİ HUSUSLARDA ULAŞIM ANA PLANI KARARLARI, TARİHÎ ALAN PLANI VE ALT
ÖLÇEKLİ PLANLARDA BELİRLENEN ESASLARA UYULACAKTIR.

108
VII.9.3. BİSİKLET VE YAYA YOLLARI, YÜRÜYÜŞ GÜZERGÂHLARI

VII.9.3.1. TARİHÎ ALANIN ALGILANABİLİRLİĞİNİ ARTTIRMAK AMACIYLA DOĞA-İNSAN-

MEKÂN ETKİLEŞİMİNİN GELİŞTİRİLMESİ KAPSAMINDA TARİHÎ ALANDA YAYA VE BİSİKLET
DOLAŞIMI DESTEKLENECEKTİR.

VII.9.3.2. ALAN BÜTÜNÜNDE, TARİHÎ ALAN GENELİNDEKİ KULLANIM ALANLARINDA,

TEMATİK MÜZE DÜZENLEMELERİ ALANLARINDA, DOĞAL ALANLARDA YAYA VE BİSİKLET
YOLU DÜZENLEMELERİ GELİŞTİRİLECEKTİR.

VII.9.3.3. BU SİSTEMLERİ DESTEKLEYİCİ MEKÂNSAL DÜZENLEMELERİN KONUMLARI

TARİHÎ ALAN PLANINDA GÖSTERİLMİŞ OLUP, BU ALANLARIN ALT ÖLÇEKLİ PLANLARININ
HAZIRLANMASI DURUMUNDA, YAYA VE BİSİKLET YOLLARI ÖLÇEĞİN GEREKTİRDİĞİ
DETAYDA GÖSTERİLECEKTİR.

VII.9.3.4. YOL GENİŞLİKLERİNİN DAHA FAZLA ARTMAMASI VE DOĞAL ALANLARIN ZARAR

GÖRMEMESİ AÇISINDAN FAZLA BİR YOĞUNLUK OLMAYACAĞI DA GÖZ ÖNÜNDE
BULUNDURULARAK YAYA VE BİSİKLETLİLERİN AYNI YOL KESİTİNİN KULLANABİLECEĞİ
ÖNGÖRÜLMÜŞTÜR. YOL KESİTLERİ, HIZ LİMİTLERİ, PROJELERİ VE DÜZENLEMELERİ BU
DOĞRULTUDA YAPILACAKTIR.

VII.9.3.5. BİSİKLET VE YAYA YOLU EN VE BOY KESİT DÜZENLEMELERİ, AKSLARI TARİHSEL

MİRAS ÖGELERİNE VE DOĞAYA ZARAR VERMEYECEK ŞEKİLDE DÜZENLENECEKTİR.

VII.9.3.6. PLANDA GÖSTERİLENLER DIŞINDA GEREK DUYULAN YERLERDE YAYA-BİSİKLET

GÜZERGÂHLARI BELİRLENEBİLİR VE DÜZENLEMELER YAPILABİLİR.

VII.9.3.7. BİSİKLET KİRALAMA NOKTALARI

VII.9.3.7.1. TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇERİSİNDE MOTORLU TRAFİĞE ALTERNATİF BİR

ULAŞIM BİÇİMİ OLARAK BİSKLET KULLANIMINININ YAYGINLAŞTIRILMASI
ÖNERİLMİŞTİR. BU KAPSAMDA TARİHÎ ALANDA ZİYARETÇİ KARŞILAMA
MERKEZLERİNDE BİSİKLETLERİNİ YANLARINDA GETİRMEYEN ZİYARETÇİLERİN
İSTEDİKLERİ KARŞILAMA MERKEZİNDEN KİRALADIKLARI BİSİKLETLERİ HERHANGİ BİR
KARŞILAMA MERKEZİNE BIRAKABİLECEKLERİ BİSİKLET KİRALAMA SİSTEMİ HAYATA
GEÇİRİLECEKTİR. BİSİKLET KİRALAMA NOKTALARI TUR ARAÇLARI (SHUTTLE) VE DİĞER
ULAŞIM SİSTEMLERİ İLE BİRLİKTE ÇÖZÜLECEKTİR.

109
 VII.9.3.8. TARİHÎ ALAN YÜRÜYÜŞ GÜZERGÂHLARI

VII.9.3.8.1. TARİHÎ ALANDA ÜÇ FARKLI NİTELİKTE YÜRÜYÜŞ GÜZERGÂHI

DÜZENLENEBİLECEKTİR. BU GÜZERGÂHLAR; MUHAREBE ALANLARI YÜRÜYÜŞ
GÜZERGÂHLARI, ANMA AMAÇLI YÜRÜYÜŞ GÜZERGÂHLARI VE SAVAŞ DÖNEMİ
İNTİKAL GÜZERGÂHLARIDIR.

VII.9.3.8.2. YÜRÜYÜŞ GÜZERGÂHLARI KONUM, ZİYARETÇİ YOĞUNLUĞU, YÜRÜYÜŞ

TEMASI DİKKATE ALINARAK FARKLI GENİŞLİKLERDE OLUŞTURULABİLİR.
VII.9.3.8.3. YÜRÜYÜŞ GÜZERGÂHLARI TARİHÎ ALAN REHBERLERİ VE KILAVUZ
HARİTALARINDA İŞARETLENECEK; BAKIMI, ONARIMI, MEKÂNSAL DÜZENLEMELERİ,
BİLGİLENDİRME TABELALARI/PANOLAR YAPILACAKTIR.
VII.9.3.8.4. MUHAREBE ALANLARI YÜRÜYÜŞ GÜZERGÂHI DÜZENLEMELERİ

VII.9.3.8.4.1. CONKBAYIRI-ARIBURNU MUHAREBE ALANI YÜRÜYÜŞ GÜZERGÂHI,

SEDDÜLBAHİR-KİRTE MUHAREBE ALANI YÜRÜYÜŞ GÜZERGÂHI VE ANAFARTALAR
MUHAREBE ALANI YÜRÜYÜŞ GÜZERGÂHI OLMAK ÜZERE 3 ADET MUHAREBE
ALANLARI YÜRÜYÜŞ GÜZERGÂHI DÜZENLENMESİ ÖNGÖRÜLMÜŞTÜR.
VII.9.3.8.4.2. BU ALANLARDA YAPILACAK DÜZENLEME İLE; EN FAZLA 3-5 METRELİK
GENİŞLİKTE, DOĞAL MALZEMEYLE DÖŞENMİŞ BİR PATİKA YOLUN
OLUŞTURULMASI, SON SİPER HATLARININ İŞARETLENMESİ VE BU YOL ÜZERİNDE
SAVAŞA DAİR BİLGİ PANOLARININ HAZIRLANARAK ZİYARETÇİLERİN MUHAREBE
ALANI HAKKINDAKİ BİLGİLERİNİN MEKÂNSAL OLARAK EŞLEŞTİREBİLMELERİ
SAĞLANACAKTIR.

VII.9.3.8.5. ANMA AMAÇLI YÜRÜYÜŞ/SAVAŞ DÖNEMİ İNTİKAL GÜZERGÂHLARI

VII.9.3.8.5.1. ZİYARETÇİ TUR ROTALARININ DIŞINDA ÖNEMLİ TARİHLERDE

GERÇEKLEŞTİRİLEN ANMA AMAÇLI YÜRÜYÜŞ GÜZERGÂHLARININ (57. ALAY VEFA
YÜRÜYÜŞÜ, ANZAK GÜNÜ YÜRÜYÜŞÜ VB.) YANISIRA, TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI VE
İLGİLİ KURUMLARCA SAVAŞ DÖNEMİ İNTİKAL GÜZERGÂHLARINDA YENİ YÜRÜYÜŞ
GÜZERGÂHLARI DÜZENLENEBİLİR.

VII.9.4. DENİZ ULAŞIM BAĞLANTILARI – KIYI TESİS ALANLARI

VII.9.4.1. LİMAN, İSKELE, BALIKÇI BARINAĞI GİBİ KIYI TESİSLERİ İLE İLGİLİ YAPILACAK
DÜZENLEMELER VE ALT ÖLÇEKLİ PLANLARDA; 6546 SAYILI “ÇANAKKALE SAVAŞLARI

110
GELİBOLU TARİHÎ ALAN BAŞKANLIĞI KURULMASI HAKKINDA KANUN”, 3621 SAYILI "KIYI
KANUNU" VE İLGİLİ YÖNETMELİKLERİ, 6237 SAYILI "LİMANLAR İNŞAATI HAKKINDA
KANUN" VE 5775 SAYILI "LİMANLARIN İNŞAA, TEVSİİ, ISLAH VE TECHİZİNE DAİR KANUN",
2634 SAYILI "TURİZMİ TEŞVİK KANUNU" VE 1380 SAYILI "SU ÜRÜNLERİ KANUNU" İLE
İLİŞKİLİ "BALIKÇI BARINAKLARI YÖNETMELİĞİ" HÜKÜMLERİNE UYULACAKTIR.

VII.9.4.2. BU ALANLARDA YAPILANMA KOŞULLARI ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARINDA

BELİRLENECEKTİR. YAPILACAK ALT ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARI İÇİN BAŞKANLIK UYGUN
GÖRÜŞÜ ALINACAKTIR.

VII.9.4.3. LİMANLAR

VII.9.4.3.1. PLANDA GÖSTERİLEN LİMAN ALANLARINDA İLGİLİ MEVZUATTA

TANIMLANAN LİMAN KULLANIMLARI YAPILABİLİR.

VII.9.4.4. FERİBOT GÜZERGÂHLARI VE YOLCU İSKELELERİ

VII.9.4.4.1. DENİZ ULAŞIM BAĞLANTILARI-FERİBOT GÜZERGÂHLARI PLANDA

GÖSTERİLMİŞTİR.

ÖZELLİKLE YABANCI ZİYARETÇİ POTANSİYELİNİN ARTIRILMASINA YÖNELİK KUMKALE

(TROIA) SEDDÜLBAHİR ARASINDA DENİZ ULAŞIM BAĞLANTISI PLANLANACAKTIR.

BUNLAR DIŞINDA ALT ÖLÇEKLİ PLANLARDA YENİ DENİZ ULAŞIM BAĞLANTILARINA

YÖNELİK DÜZENLEMELER YAPILABİLİR.

VII.9.4.4.2. PLANDA ECEABAT, KİLİTBAHİR VE KABATEPE LİMANI DAHİLİNDE YOLCU/

FERİBOT İSKELELERİ, SEDDÜLBAHİR LİMANI DAHİLİNDE VE MORTO KOYU BATISINDA
İSE YOLCU/MOLA İSKELESİ DÜZENLEMELERİ YAPILABİLİR. SÖZ KONUSU YOLCU
İSKELELERİNE YÖNELİK YAPILACAK DÜZENLEME PROJELERİNDE, GERİ SAHADA BU
ALANLARLA BÜTÜNLEŞEN MEKÂNSAL DÜZENLEMELER OLACAKTIR.

VII.9.4.4.3. BÖLGENİN TARİHİ VE DOĞAL YAPISI İLE SİLUETİ DE DİKKATE ALINARAK

MORTO KOYU BATISINDA YAPIMI ÖNGÖRÜLEN YOLCU İSKELESİNİN DENİZ
TARAFINDA YER ALABİLECEK YANAŞMA İSKELESİNİN UZUNLUK VE GENİŞLİĞİ ASGARİ
SINIRLARDA TUTULACAKTIR. SÖZ KONUSU İSKELEDE BETON, TAŞ GİBİ MALZEMELER
KULLANILMAYACAKTIR.

111
VII.9.4.5. DENİZ TUR ROTASI VE MOLA İSKELELERİ

VII.9.4.5.1. TARİHÎ ALANI DENİZDEN GÖRMEK VE DENİZ ARAÇLARI İLE ZİYARET

ETMEK İSTEYEN KULLANICILARA YÖNELİK DENİZ TUR ROTASI OLUŞTURULACAKTIR.

VII.9.4.5.2. DENİZ TUR ROTASININ BAŞLANGIÇ NOKTALARI; KİLYE KOYU ANA TANITIM
VE KARŞILAMA MERKEZİ İSKELESİ, ECEABAT FERİBOT İSKELESİ, KİLİTBAHİR FERİBOT
İSKELELERİDİR.
PLAN DEĞİŞİKLİĞİ ONAMA SINIRI

VII.9.4.5.3. KİLYE KOYU TARİHÎ ALAN ANA TANITIM VE ZİYARETÇİ KARŞILAMA

MERKEZİNDE OLUŞTURULMASI ÖNGÖRÜLEN GEZİ İSKELESİNDEN BAŞLAMAK ÜZERE;
ECEABAT, KİLİTBAHİR, HAVUZLAR, KEREVİZDERE, SEDDÜLBAHİR-MORTO KOYU, İKİZ
KOYU, KUM LİMANI, KABATEPE, SUVLA KOYU BALIKÇI BARINAĞI VE GEZİ İSKELESİ, ECE
LİMANI BAĞLANTILARINI İÇEREN DENİZ YOLU GEZİ GÜZERGÂHI KAPSAMINDA TARİHÎ
ALAN PLANI’NDA ÖNERİLEN ALANLARDA MOLA İSKELELERİ TESİS EDİLECEKTİR.
VII.9.4.5.4. TARİHÎ ALAN PLANI’NDA DENİZ YOLU GEZİ GÜZERGÂHLARI VE BU ROTA
İLE İLİŞKİLİ OLARAK BELİRLENEN MOLA İSKELELERİNİN KESİN YER SEÇİMİ ALT ÖLÇEKLİ
PLANLAMA ÇALIŞMALARINDA YAPILACAKTIR.
VII.9.4.5.5. LİMAN VE FERİBOT İSKELELERİ İLE MORTO KOYU BATISINDA
ÖNGÖRÜLENLER DIŞINDA YAPILACAK DİĞER MOLA İSKELELERİ KALICI OLMAYAN,
ASGARİ BÜYÜKLÜKTE, AHŞAP, YÜZER VB. ŞEKİLDE OLACAKTIR.
VII.9.4.5.6. PLANDA BELİRLENENLER DIŞINDA GEZİ İSKELELERİ HİÇBİR ŞEKİLDE
ÇIKARMA KOYLARINDA YAPILAMAZLAR.

VII.9.4.6. BALIKÇI BARINAKLARI

VII.9.4.6.1. TARİHÎ ALAN PLANINDA BALIKÇI BARINAKLARININ KONUMLARI

GÖSTERİLMİŞTİR. PLANDA GÖSTERİLENLER DIŞINDA BALIKÇI BARINAĞI YAPILAMAZ.
BÜYÜKANAFARTA KÖYÜ İÇİN SUVLA KOYUNDA ÖNERİLEN BALIKÇI BARINAĞI İLE ECE
LİMANINDA ÖNERİLEN BALIKÇI BARINAĞI DAHİLİNDE BALIKÇILARA YÖNELİK
TEMELSİZ/PREFABRİK (AHŞAP) DEPO VB. AMAÇLI KULLANILACAK YAPILAR
YAPILABİLİR. YAPILAŞMA KOŞULLARI İLE USUL VE ESASLAR ALT ÖLÇEKLİ PLANLARDA
BELİRLENECEKTİR.
VII.9.4.6.2. SEDDÜLBAHİR, KİLİTBAHİR VE ECEABAT YERLEŞİMLERİNDE BULUNAN
BALIKÇI BARINAKLARI VE İSKELELERİN MEVCUT DURUMLARINI İYİLEŞTİRİCİ

112
 ÇALIŞMALAR ALT ÖLÇEKLİ PLANLARDA ELE ALINACAKTIR.

VII.9.5. HAVAYOLLARI

VII.9.5.1. ÇANAKKALE HAVALİMANI MÂNİA HATTI

VII.9.5.1.1. ÇANAKKALE HAVALİMANI MANİÂ HATTI İÇİNDE KALAN ALANLARDA SİVİL

HAVACILIK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’NCE HAZIRLANAN "ÇANAKKALE HAVA LİMANI
MANİÂ PLANI" VE PLAN NOTLARINDA BELİRTİLEN KRİTERLER İLE;

• HABERLEŞME, SEYRÜSEFER, GÖZETİM SİSTEMLERİ MÂNİA KRİTERLERİ HAKKINDA

YÖNETMELİK,
• 24.07.2012 TARİHLİ VE B.11.1.SHG.0.10.01.05/2549/1421 SAYILI HAVAALANI
ÇEVRESİNDEKİ YAPILAŞMA KRİTERLERİNE İLİŞKİN GENELGE,
• 23.09.1993 TARİHLİ VE SHT-150/5300 SAYILI HAVACILIK TALİMATI
(HAVAALANLARI ÇEVRESİNDEKİ DOĞAL MÂNİALAR ÜZERİNDEKİ YAPILAŞMA
KURALLARI)
HÜKÜMLERİNE UYULACAKTIR.

VII.9.5.2. HELİPORTLAR

VII.9.5.2.1. TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇERİSİNDE BULUNAN MEVCUT HELİPORT

ALANLARI TARİHÎ ALAN PLANINDA GÖSTERİLMİŞTİR. TÖREN ALANLARI YAKININDA
BULUNAN HELİPORTLAR İLE YANGIN MÜDAHALE AMAÇLI YAPILMIŞ OLAN HELİPORT
ALANLARININ BAKIMI, GÜVENLİKLERİNİN SAĞLANMASI VE İŞLETİLMESİ İLGİLİ KURUM
VE KURULUŞUN SORUMLULUĞU ALTINDADIR. TARİHÎ ALANDA PROTOKOL AMAÇLI
VE ACİL DURUM AMAÇLI HELİKOPTER KULLANIMI DIŞINDA GEZİ AMAÇLI HELİKOPTER
KULLANIMI YASAKTIR. BİLİMSEL VE TANITIM AMAÇLI FİLM ÇEKİMİ İÇİN YAPILMAK
İSTENİLEN HELİKOPTER KULLANIMLARI BAŞKANLIK İZNİNE BAĞLIDIR.

VII.9.5.2.2. HELİPORT ALANLARININ; 23.01.2009 TARİH VE 27119 SAYILI RESMİ

GAZETEDE YAYIMLANARAK YÜRÜRLÜĞE GİREN “HELİPORT YAPIM VE İŞLETİM
YÖNETMELİĞİ (SHY-14B)” VE İLGİLİ DİĞER MEVZUATA GÖRE YAPILMASI VE
İŞLETİLMESİ ZORUNLUDUR.

VII.9.5.2.3. TARİHÎ ALANDA YENİ HELİPORT ALANLARINA İHTİYAÇ DUYULMASI

HALİNDE, BU PLANDA DEĞİŞİKLİĞE GEREK DUYULMAKSIZIN, TARİHÎ ALAN

113
 BAŞKANLIĞI’NIN UYGUN GÖRÜŞÜ VE İLGİLİ KURUMLARIN OLURU DOĞRULTUSUNDA
YAPILABİLİR.

VII.9.6. DEMİRYOLLARI

VII.9.6.1. DEKOVİL-RAYLI SİSTEM HATTI

VII.9.6.1.1. SAVAŞ DÖNEMİNDE KULLANILAN DEKOVİL HATLARINDAN

ESİNLENİLEREK, ALÇITEPE-SEDDÜLBAHİR ARASINDAKİ BÖLGEDE DEKOVİL-RAYLI
SİSTEM HATTI OLUŞTURULMASI ÖNGÖRÜLMÜŞTÜR. YAPILACAK DÜZENLEME İLE
ZİYARETÇİLERİN BÖLGE İÇİNDE NOSTALJİK OLARAK RAYLI SİSTEM KULLANIMI
AMAÇLANMIŞTIR. YAPILACAK DEKOVİL-RAYLI SİSTEM GÜZERGÂHINDA UYGUN
NOKTALARDA DURAK NOKTALARI TESİS EDİLECEKTİR.

VII.9.6.2. TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇERİSİNDE İLGİLİ KURUMLARCA YAPILACAK

DEMİRYOLU VE HIZLI TREN HATTINA YÖNELİK PLANLAMALAR İÇİN BAŞKANLIĞIN UYGUN
GÖRÜŞÜNÜN ALINMASI ZORUNLU OLUP, UYGUN GÖRÜLECEK PROJELER İÇİN BU
PLANDA DEĞİŞİKLİK YAPILMADAN UYGULAMAYA GEÇİLEMEZ.

VII.10. AL-ALTYAPI

VII.10.1. ATIKSU VE ATIK SİSTEMLERİ

VII.10.1.1. TARİHÎ ALAN PLANI SINIRLARI DÂHİLİNDE HER TÜRLÜ ATIKLARLA İLGİLİ 2872
SAYILI ÇEVRE KANUNU VE İLGİLİ YÖNETMELİKLERİ İLE “ATIK YÖNETİMİ YÖNETMELİĞİ”
HÜKÜMLERİNE UYULACAKTIR.
VII.10.1.2. TARİHÎ ALAN SINIRLARI BÜTÜNÜ İÇİNDE ÇEVREYLE UYUMLU BİR ŞEKİLDE
ATIK YÖNETİMİNİ SAĞLAMAK ÜZERE; ATIĞIN OLUŞUMUNUN ÖNLENMESİ, KAYNAĞINDA
AZALTILMASI, YENİDEN KULLANILMASI, ÖZELLİĞİNE VE TÜRÜNE GÖRE AYRILMASI,
BİRİKTİRİLMESİ, TOPLANMASI, GEÇİCİ DEPOLANMASI, TAŞINMASI, GERİ DÖNÜŞÜMÜ,
BERTARAFI, AKTARMA İSTASYONLARININ KURULMASI, SIVI ATIKLARIN
ARITILMASI/BERTARAF EDİLMESİ İLE İLGİLİ YAPILMASI GEREKLİ İŞ VE İŞLEMLERİ, KISA VE
UZUN VADELİ PROGRAM VE POLİTİKALARI İÇEREN ATIK YÖNETİMİ ANA PLANI
HAZIRLANACAKTIR.
VII.10.1.3. TARİHÎ ALAN PLANI BÜTÜNÜ İÇİNDE HER TÜRLÜ TEHLİKELİ VE SIVI ATIKLARIN
İLGİLİ MEVZUATTA BELİRTİLEN STANDARTLARI SAĞLAYACAK ŞEKİLDE BERTARAF
EDİLMESİ ZORUNLUDUR.

114
 VII.10.1.4. PLANLAMA BÖLGESİNDE BULUNAN YÜZEYSEL SU KAYNAKLARININ SU
KALİTESİNİN OLUMSUZ YÖNDE ETKİLENMESİNİ ÖNLEMEK AMACIYLA, ATIK SULARINI,
AKARSU, TOPRAK VB. GİBİ ALICI ORTAMLARA VEREN YERLEŞİMLERİN KANALİZASYON
SİSTEMLERİ TAMAMLANACAK VE KANALİZASYON SİSTEMİNİN SONLANDIĞI NOKTADA
ATIK SU ARITMA TESİSLERİ İLGİLİ İDARELERCE İNŞA EDİLECEKTİR.
VII.10.1.5. ATIKSU TESİS ALANLARININ YER SEÇİMİ, BU PLANIN GENEL KULLANIM,
KORUMA İLKELERİ ÇERÇEVESİNDE, İLGİLİ KURUM VE KURULUŞLARIN UYGUN GÖRÜŞLERİ
ALINARAK YAPILABİLİR.
VII.10.1.6. ECEABAT BELEDİYE SINIRI İLE BEHRAMLI KÖY SINIRLARI İÇİNDE BULUNAN
VAHŞİ DEPOLAMA ALANLARINA DÜZENSİZ ÇÖP-KATI ATIK ATIMI SONLANDIRILACAKTIR.
TARİHÎ ALAN SINIRLARI İÇİNDE BU VE BENZERİ ALANLARA ÇÖP DÖKÜMÜ ÖNLENECEK,
DAHA ÖNCE ÇÖP DÖKÜMÜ YAPILMIŞ ALANLAR İLGİLİ İDARELERCE BİR PROGRAM
DÂHİLİNDE REHABİLİTE EDİLEREK, TARİHÎ ALAN DOĞAL BİTKİ ÖRTÜSÜ VE PEYZAJ
NİTELİKLERİ GÖZETİLEREK AĞAÇLANDIRILACAKTIR.
VII.10.1.7. TARİHÎ ALAN PLANINDA KATI ATIK TESİSLERİ ALANI GÖSTERİLEN BÖLGEDE
TARİHÎ ALAN BÜTÜNÜ İÇİN HAZIRLANACAK ATIK YÖNETİMİ ANA PLANINDA
BELİRLENECEK TESİSLER YAPILABİLİR. BU TESİSLERİN KESİN YERİ İLGİLİ KURUM VE
KURULUŞLARIN UYGUN GÖRÜŞLERİ DOĞRULTUSUNDA ALT ÖLÇEKLİ PLANLARDA
BELİRLENİR.

VII.10.2. TARIMSAL SULAMA AMAÇLI ALTYAPI TESİSLERİ

VII.10.2.1. TARIMSAL AMAÇLI YAPI NİTELİĞİ TAŞIYAN, KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ SULAMA
TESİSLERİ, GÖLETLER, BENTLER VE BU TESİSLER İLE BAĞLANTILI, YAPILMASI ZORUNLU
DİĞER TÜM ALTYAPI TESİSLERİ, TARİHÎ ALAN PLANINDA DEĞİŞİKLİK YAPILMAKSIZIN,
TEKNİĞİNE UYGUN BİÇİMDE DOĞRUDAN PROJELENDİRİLEREK YAPILABİLİR. ANCAK,
YATIRIM ÖNCESİNDE BAŞKANLIKTAN VE İLGİLİ KURUMLARDAN MEVZUATIN
ÖNGÖRDÜĞÜ İZİN VE ONAYIN ALINMASI ZORUNLUDUR.
VII.10.2.2. BÜYÜK ÖLÇEKLİ SULAMA PROJELERİ İÇİN YAPILACAK BARAJLAR İÇİN
ÖNCELİKLE ÇEVRE DÜZENİ PLANI VE TARİHÎ ALAN PLANI DEĞİŞİKLİĞİ YAPILMASI
ZORUNLUDUR.

115
 VII.10.3. ENERJİ

VII.10.3.1. ENERJİ İLETİM TESİSLERİ (İLETİM HATLARI VE TRAFO MERKEZLERİ)

VII.10.3.1.1. TEİAŞ'IN (TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ) YETKİ VE

SORUMLULUĞUNDA BULUNAN 36 KW. ÜSTÜNDEKİ ENERJİ İLETİM TESİSLERİ (İLETİM
HATLARI VE TRAFO MERKEZLERİ) İLE İLGİLİ FAALİYETLERE İLİŞKİN, İRTİFAK KORİDORU
BOYUNCA TEİAŞ'IN GÖRÜŞÜ ALINMADAN UYGULAMA YAPILMAYACAKTIR.
VII.10.3.1.2. ENERJİ İLETİM VE NAKİL HATLARIYLA İLGİLİ ELEKTRİK KUVVETLİ AKIM
TESİSLERİ YÖNETMELİĞİ’NDE (EKAT) BELİRTİLEN YATAY VE DÜŞEY
EMNİYET/YAKLAŞMA MESAFELERİNE UYULACAK, BU MESAFELER MİNİMUM
MESAFELER OLARAK KABUL EDİLECEKTİR.
VII.10.3.1.3. TARİHÎ ALANDAKİ ORMAN, AĞAÇLIK VB. ALANLARIN ÜZERİNDEN HAVAİ
GEÇEN ENERJİ İLETİM VE NAKİL HATLARININ NEDEN OLABİLECEĞİ ORMAN YANGINI
RİSKİ NEDENİYLE YER ALTINA ALINMASI SAĞLANACAKTIR.

VII.11. AF-AFET

VII.11.1. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI, MEKÂNSAL PLANLAMA GENEL

MÜDÜRLÜĞÜ’NCE 26.05.2016 TARİHÎNDE ONAYLANAN “ÇANAKKALE SAVAŞLARI
GELİBOLU TARİHÎ ALANININ ARAZİ KULLANIMINA ESAS JEOLOJİK ETÜT RAPORU”NDA
BELİRTİLEN HUSUSLARA UYULACAKTIR.
VII.11.2. TARİHÎ ALANA İLİŞKİN RİSK YÖNETİMİ VE SAKINIM PLANLARININ YAPILMASI
ESASTIR. SAKINIM PLANINDA RİSKLERİN BERTARAF EDİLMESİ İÇİN EYLEM PLANLARI VE
TEDBİRLER GETİRİLECEKTİR.
VII.11.3. TÜM TARİHÎ ALAN 1. DERECE DEPREM BÖLGESİNDE KALMAKTA OLUP, ALANDA
YAPILACAK OLAN ALT ÖLÇEKLİ PLAN VE HER TÜRLÜ YAPILARDA “DEPREM BÖLGELERİNDE
YAPILACAK BİNALAR HAKKINDA YÖNETMELİK” VE “AFET BÖLGELERİNDE YAPILACAK
YAPILAR HAKKINDA YÖNETMELİK” İLE DİĞER İLGİLİ YÖNETMELİK VE GENELGE
HÜKÜMLERİNE HASSASİYETLE UYULACAKTIR.
VII.11.4. YAPILAŞMALARDA İLGİLİ MEVZUAT GEREĞİ JEOLOJİK-JEOTEKNİK ZEMİN ETÜT
RAPORLARININ HAZIRLANMASI VE BU KAPSAMDA GEREKLİ ÖNLEMLERİN ALINMASI
ŞARTTIR.
VII.11.5. TARİHÎ ALAN İÇERİSİNDEKİ FAY HATLARININ GEÇTİĞİ BÖLGELERDE İLGİLİ

116
MEVZUAT VE JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜT RAPORLARINA GÖRE UYGULAMA YAPILACAKTIR.
VII.11.6. TARİHÎ ALANDA YAPILACAK YAPILARIN, BÖLGENİN DEPREM BÜYÜKLÜKLERİ VE
DEPREM SİSMİK RİSK ANALİZ DEĞERLERİ GÖZ ÖNÜNE ALINARAK PROJELENDİRİLMESİ
ZORUNLUDUR.
VII.11.7. BAKANLAR KURULU KARARI İLE AFETE MARUZ BÖLGE İLAN EDİLEN YERLERDE
İLGİLİ MEVZUAT HÜKÜMLERİNE UYULACAKTIR.
VII.11.8. AFETE MARUZ BÖLGE, KAYMA-HEYELAN VE KAYA DÜŞMESİ TEHLİKESİ BULUNAN
ALANLARDA RİSK ANALİZLERİNİN AYRINTILANDIRILMASI VE GEREKLİ ÖNLEMLERİN
ALINMASI İLGİLİ KURUMLARIN SORUMLULUĞUNDADIR. BU ALANLARI KAPSAYAN ALT
ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARININ YAPIMI SÖZ KONUSU OLDUĞUNDA AYRINTILI JEOLOJİK-
JEOTEKNİK ETÜT ÇALIŞMALARININ YAPILMASI ZORUNLUDUR.
VII.11.9. TARİHÎ ALANDA BİRÇOK KURU VE SULU DERE İLE MEVSİMSEL AKIŞ GÖSTEREN
DERELER BULUNMAKTA OLUP, TÜM DERELER İÇİN TAŞKIN VE SU BASKINI OLUŞTURMA
RİSKİNE KARŞIN ALT ÖLÇEKLİ PLANLAMA ÇALIŞMALARINA YÖNELİK DSİ’DEN GÖRÜŞ
ALINACAK VE ALINAN GÖRÜŞE UYULACAKTIR.

117