İslam Kurumları ve Medeniyeti

DİKKAT!
Bu testte 20 soru bulunmaktadır.
Cevaplarınızı, cevap kâğıdınızın İslam Kurumları ve Medeniyeti testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.

1. Kimyanın kurucusudur. Kimyanın kalsinasyon (toz hâline 5. Aşağıdakilerden hangisi Azerbaycan’da ortaya çıkan bir Türk-
ge rme) ve reduksiyon (indirgeme) adındaki iki temel esasını İslam devle dir?
bilimsel bir şekilde belirleyip açıklamış r. Ayrıca A) Tolunoğulları
buharlaş rma, eritme ve kristalleş rmede başvurulan B) Sacoğulları
metotları geliş rmiş r. Kimya bilimini tecrübi bir bilim olarak C) İhşidîler
tarif e ği gibi, kimyasal maddeleri sınıflandırmış r. D) Karahanlılar
Verilen bilgiler aşağıdaki bilim insanlarından hangisine ai r? E) Zengiler
A) Ebü’l-İzz İsmail el-Cezerî
B) İbnü’l-Heysem Cevap Açıklama: (C) Unite: 13
C) Câbir b. Hayyân
D) Ömer Hayyam
E) Zekeriyâ İbnü’l-Avvâm

Cevap Açıklama: (C) Unite: 14 İlgili paragraf: Bugünkü modern

kimya, Müslüman bilim adamları tara ndan kurulan bir bilim
dalıdır. Câbir b. Hayyân (öl.815) da, kimyanın kurucusudur.
Câbir b. Hayyân, kimyanın kalsinasyon (toz hâline ge rme) ve
reduksiyon (indirgeme) adındaki iki temel esasını bilimsel bir
şekilde belirleyip açıklamış r. Ayrıca buharlaş rma, eritme ve
kristalleş rmede başvurulan metotları geliş rmiş r. Câbir,
kimya bilimini tecrübi bir bilim olarak tarif e ği gibi, kimyasal
maddeleri sınıflandırmış r.

2. Hz. Peygamber’in soyundan gelenlerle ilgilenmek üzere 6. Endülüs’te özellikle Hris yanların yaşadıkları sınır bölgelere
kurulmuş olan müessese aşağıdakilerden hangisidir? kurulan ve tasavvuf düşüncesinin okulları kabul edilen
A) Hisbe teşkila kurumlar aşağıdakilerden hangisidir?
B) Divanu’l-birr A) Medreseler
C) Kadı’l-kudatlık B) Küverler
D) Şurta teşkila C) Kü ablar
E) Nakîbu’l-eşraflık D) Ribatlar
E) Sugûrlar
Cevap Açıklama: (E) Unite: 10
Cevap Açıklama: (D) Unite: 12

3. Aşağıdakilerden hangisi Endülüs Emevilerinin başlarında
bulunan hükümdarlar için kullandığı unvanlardan biri değildir?
A) Emîr
B) Ebnâü'l-hulefâ
C) Halife
D) Melik
E) Emîrü'l-müminîn
Cevap Açıklama: (D) Unite: 12 ilgili paragraf: Endülüs Emevi
Devle ’nin başında bulunan hükümdarlar için III.
Abdurrahman’ın 929 yılında halifeliğini ilan etmesine kadar
“emîr” ya da “ebnâü'lhulefâ” (halifelerin oğulları) unvanları
kullanılmış r. Emirlik, 929 yılından sonra ise “halife” veya
“emîrü'l-müminîn” (Müminlerin lideri ve yöne cisi) unvanlarının
kullanıldığı hilafete dönüşmüştür.
7. Aşağıdakilerden hangisi Emevi ik darını doğru
tanımlamaktadır?
A) Emevi Devle ’nde 21 halife yaklaşık 150 yıl hüküm
sürmüştür.
B) Emevi Devle ’nde 24 halife yaklaşık 163 yıl hüküm
sürmüştür.
C) Emevi Devle ’nde 14 halife yaklaşık 97 yıl hüküm sürmüştür.
D) Emevi Devle ’nde 14 halife yaklaşık 90 yıl hüküm
sürmüştür.
E) Emevi Devle ’nde 17 halife yaklaşık 123 yıl hüküm
sürmüştür.
Cevap Açıklama: (D) Unite: 8

4. Abbasilerin anlayışına göre hilafete en layık olanlar

aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mevali
B) Kureyş
C) Abduşşems oğulları
D) Peygamber’in aile efradı
E) Ümeyye oğulları

Cevap Açıklama: (D) Unite: 10

1
8. İslam devletlerinin ele geçirdikleri yerlerdeki insan ve kültür 13. Aşağıdakilerden hangisi elimizdeki ilk kıh usulü kitabıdır?
unsurunu himaye ederek kendi özgürlükleri içinde A) er-Risâle
bırakmaları, İslam medeniye nin hangi yönüne işaret B) el-Üm
etmektedir? C) Kitâbü’l-harâc
A) Ahlaki yaklaşım D) Fetevayı Hindiyye
B) İnsani yaklaşım E) Mi âhu’l-gayb
C) An -Emperyal Yaklaşım
D) Emperyal yaklaşım Cevap Açıklama: (A) Unite: 9
E) Tevhitçi yaklaşım

Cevap Açıklama: (C) Unite: 2

9. Bu dönemde bilinen şiir türlerinden biri de, ilk defa Endülüs’te 14. Bir bütün olarak askeriye-toprak-vergi işleri aşağıdakilerden
görülen ve Emîr Abdullah Dönemi'nde (275-300/888-912) şair hangisi ile ilişkilidir?
Mukaddem b. Mu’afâ (ö. III/IX. yy. sonu) tara ndan ihdas A) Mukaseme
edildiği söylenen "............." denen şiir türüdür. B) Harac
Cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi C) Divan
ge rilmelidir? D) Vezirlik
A) recez E) İkta’
B) zecel
C) müveşşah Cevap Açıklama: (E) Unite: 10
D) ve r
E) uzri gazel

Cevap Açıklama: (C) Unite: 11 ilgili paragraf: Bu dönemde

bilinen şiir türlerinden biri de, ilk defa Endülüs’te görülen ve
Emîr Abdullah döneminde (275-300/888-912) şair Mukaddem
b. Mu’afâ (ö. III/IX. yy. sonu) tara ndan ihdas edildiği söylenen
‘müveşşah’ denen şiir türüdür. Onu İbn Abdirabbih takip etmiş,
daha sonra mülûkü’t-tavâif devrinde meşhur Ubâde el- Kazzâz
(ö. 500/1106) ye şmiş r. Müveşşahlardaki temalar
kasidelerdekiler ile aynıdır. Ancak telli musiki aletleri eşliğinde
okudukları için bu şiirlerde aşk konularına daha çok ağırlık
verilmiş r.

10. Aşağıdakilerden hangisi Emeviler Dönemi ilim ve kültür 15. Devlet gelirlerinin toplandığı yere ne ad verilir?
haya na katkı sağlayan şehirler arasında yer almaz? A) Zekât toplama evi
A) İskenderiye B) Beytülmal
B) Şam C) Gelirler evi
C) Cündişâpûr D) Varidat evi
D) Kûfe E) Anbar
E) İstanbul
Cevap Açıklama: (B) Unite: 5
Cevap Açıklama: (E) Unite: 7

11. Endülüs Emevi Devle aşağıdakilerden hangisi zamanında en 16. Samerrâ Dönemi’nin başlangıcı aşağıdakilerden hangisi
kudretli devrine ulaşmış r? döneminde yer almaktadır?
A) I. Muhammed b. Abdurrahman A) Abdülmelik b. Mervan Zamanı
B) II. Hakem b. Abdurrahman B) Ebu Cafer el-Mansur Zamanı
C) II. Hişam b. Hakem C) Harun Reşid Zamanı
D) III. Abdurrahman b. Muhammed D) Memun Zamanı
E) Süleyman b. Hakem E) Mu’tasım Zamanı

Cevap Açıklama: (D) Unite: 11 Cevap Açıklama: (E) Unite: 13

12. Abbasilerde kurulacak olan vezirlik karşılığında olduğu veya 17. İlk defa kadı’l-kudatlığa atanan kişi aşağıdakilerden hangisidir?
tam olarak görev i barıyla onunla genelde örtüşen kurum A) Ebu Hanife
aşağıdakilerden hangisidir? B) Ebu Yusuf
A) Kitabet C) Maverdî
B) Şurta D) Cafer Bermekî
C) Hisbe E) Ahmed b. Hanbel
D) Sadaret
E) Mezalim Cevap Açıklama: (B) Unite: 10

Cevap Açıklama: (A) Unite: 8

2
18. Hz. Ali tara arları ve Kufelilerin Muaviye’ye biat e klerini 20. Zekâ n kimlere verileceği Kur’ân-ı Kerim'de belir lmiş r.
görüyoruz. Muaviye’nin hilafe nin de ancak “..........” denen bu İlgili ayete göre aşağıdakilerden hangisine zekât verilmez?
tarihten sonra is krar bulmuş olduğunu da söylemek A) Zekât toplama memurlarına
mümkündür. B) Yoksullara
Paragra a boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi C) Yolda kalanlara
ge rilmelidir? D) Borçlulara
A) âmu’l-cemâa E) Zimmilere
B) hisbe yılı
C) hicri tarih Cevap Açıklama: (E) Unite: 5
D) âmu’l- hüzn
E) hicri 21

Cevap Açıklama: (A) Unite: 8 cümlenin geç ği paragraf

şöyledir: Hz. Hasan, babası döneminde yaşanan problemlerden
hem ders almış hem de aynı problemlerin yeniden yaşanmasını
istememiş r. Bunun birçok sebebi olmakla beraber, öncelikle
yeniden kan dökülmesini istememesi, Kufelilere güvenmemesi
ve kendisine yapılan beyata ne kadar bağlı kalınacağından
tam olarak emin olamaması gibi nedenler sayılabilir. Bu gibi
nedenlerle Hz. Ali’den sonra hilafete geçen Hz. Hasan’ın,
Muaviye b. Ebî Süfyan lehine hilafe en vazgeç ğini, böylece
Hz. Ali tara arları ve Kufelilerin Muaviye’ye biat e klerini
görüyoruz. Muaviye’nin hilafe nin de ancak “âmu’l-cemâa”
denen bu tarihten sonra is krar bulmuş olduğunu da söylemek
mümkündür.

19. Orta Çağ’ın adeta bir ilimler akademisi niteliğinde önemli bir
bilim merkezi olan Beytülhikme hangi halife döneminde
kurulmuştur?
A) Me’mun
B) Mütevekkil
C) Muktedir Billah
D) Mu’tasım
E) Muaviye

Cevap Açıklama: (A) Unite: 14

CEVAP ANAHTARI
1. C 2. E 3. D 4. D 5. C 6. D 7. D 8. C 9. C 10. E 11. D 12. A 13. A 14. E 15. B 16. E 17. B 18. A 19. A 20. E