CENTAR ZA OBRAZOVANJE ODRASLIH

Gračanica

MATURSKI RAD
Tema: „Pankreatitis“
Predmet: Interna medicina

Mentor: Prof. Semir Malić Učenik: Mervana Pašalić

Sarajevo, avgust 2022. godine

 SADRŽAJ

UVOD ..........................................................................................................................3

1. PANKREAS..................................................................................................................4

1.1 Anatomija pankreasa..............................................................................................4

1.2 Egzokrina i endokrina funkcija pankreasa..............................................................6

2. OBOLJENJA PANKREREASA....................................................................................7

3. AKUTNI PANKREATITIS.............................................................................................7

3.1 Liječenje akutnog pankreatitisa............................................................................10

4. HRONIČNI PANKREATITIS.......................................................................................11

4.1 Liječenje hroničnog pankreasa.............................................................................12

5. TUMORI PANKREASA..............................................................................................13

5.1 Endokrini (neuroendokrini) tumor pankreasa.......................................................14

5.2 Egzokrini tumor poankreasa.................................................................................16

5.3 Liječenje tumora pankreasa.................................................................................17

6. ZAKLJUČAK...............................................................................................................18

7. LITERATURA.............................................................................................................19
UVOD

Pankreas ili gušterača je druga po veličini neparna pridodana žlijezda gastrointestinalnom

traktu. Smještena je iza želuca, između duodenuma i slezene.

Funkcije pankreasa su: egzokrina i endokrina.

Egzokrina uloga se ogleda u izlučivanju pankreasnog soka, čiji glavni sastojci su: tripsin,
kimotripsin, lipaza i amilaza.

Endokrina uloga pankreasa se postiže radom endokrinih ćelija grupisanih u Langerhansove

otočiće, koji se sastoje iz tri tipa ćelija: alfa, beta i delta. Alfa izlučuje glukagon, dok beta
izlučuje insulin koji su u antagonističkom djelovanju, delta izlučuje somatostatin. Kada dođe
do poremećaja endokrine funkcije pankreasa nastupa neizliječivo oboljenje diabetes mellitus.
Kao i svi djelovi probavnog trakta, tako i pankreas je pogodan za razvoj različitih zapaljenskih
procesa, poznatih kao pankreatitis. Pankreatitis se češće povezuje sa postojanjem žučnih
kamenaca te velikom konzumacijom alkohola.

Razlikujemo akutni (kod kojeg bol nastaje naglo) i hronični (kod kojeg bol traje duži period).

Hronični pankreatitis sa sobom nosi opasnost zbog mogućih komplikacija kao što su: pojava
šećerne bolesti, malnutricija, steatoreja. Međutim najteža komplikacija koja može nastati iz
hroničnog pankreatitisa, pogotovo kod pacijenata sa hereditarnom formom jeste razvoj
karcinoma pankreasa.

Karcinom egzokrinog pankreasa je treća najčešća neoplazma gastrointestinalnog sistema i

odlikuje se agresivnim rastom i veoma lošoj prognozi, što ga čini četvrtim najčešćim uzrokom
smrti od malignih bolesti. Kasno urokuje smetnje i kad se otkrije, najčešće je već u
uznapredovalom stadiju i nije ga moguće operativno odstraniti.Više od 95% pacijenata umire
u roku od dvije godine nakon dijagnoze. U 95% slučajeva radi se o adenokarcinomu, a ostalih
5% uključuju tumore različite prirode. Najčešće oboljevaju osobe u čijoj je bliskoj porodici već
bilo oboljelih od raka gušterače, raka debelog crijeva, nasljednog pankreatitisa, melanoma i
raka jajnika. Češći je kod muškaraca.