ค ชีแจง

สถาบั น ส่ งเสริ มการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี (สสวท.) ไดจัดทาตัว ชี้วัดและสาระการเรี ย นรู

แกนกลาง กลุ่มสาระการเรียนรูวิทยาศาสตร (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษา ขั้น
พื้น ฐานพุทธศักราช ๒๕๕๑ โดยมีจุ ดเนนเพื่อตองการพัฒ นาผู เรียนใหมี ความรูความสามารถที่ทัดเที ย มกั บ
นานาชาติ ไดเรี ย นรู วิทยาศาสตรที่เชื่อมโยงความรูกับกระบวนการ ใชกระบวนการสื บเสาะหาความรูและ
แกปญหาที่ ห ลากหลาย มี ก ารท ากิ จ กรรมดวยการลงมื อ ปฏิ บั ติ เ พื่ อ ใหผู เรี ย นไดใชทั ก ษะกระบวนการทาง
วิทยาศาสตร และทักษะแห่งศตวรรษที่ ๒๑ ซึ่งในปีการศึกษา ๒๕๖๑ เปนตนไปโรงเรียนจะตองใชหลักสูตรกลุ่ม
สาระการเรี ย นรู วิทยาศาสตร (ฉบั บ ปรั บ ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) สสวท. ไดมีการจัดทาหนังสื อเรียนที่เปนไปตาม
มาตรฐานหลักสูตรเพื่อใหโรงเรียนไดใชสาหรับจัดการเรียนการสอนในชั้นเรียน และเพื่อใหครูผูสอนสามารถสอน
และจัดกิจกรรมต่างๆ ตามหนังสือเรียนไดอย่างมีประสิทธิภาพ จึงไดจัดทาคู่มือครูสาหรับใชประกอบหนังสือเรียน
ดังกล่าว
คู่มือครูรายวิชาเพิ่มเติม วิทยาศาสตร ชีววิทยา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๔ เล่ม ๑ นี้ ไดบอกแนวการจัดการ
เรียนการสอนตามเนื้อหาในหนังสือเรียนเกี่ยวกับ วิธีการทางวิทยาศาสตรในการคนหาคาตอบเกี่ยวกับสิ่งมีชีวิต
สารที่เปนองคประกอบของสิ่งมีชีวิตและปฏิกิริยาทางเคมีที่เกิดขึ้นในเซลล การใชกลองจุลทรรศน โครงสรางและ
การทางานของเซลล รวมทั้งการแบ่งเซลล ซึ่งครูผูสอนสามารถนาไปใชเปนแนวทางในการวางแผนการจัดการ
เรียนรูใหบรรลุจุดประสงคที่ตั้งไว โดยสามารถนาไปจัดกิจกรรมการเรียนรูไดตามความเหมาะสมและความพรอม
ของโรงเรียน ในการจัดทาคู่มือครู เล่มนี้ ไดรับความร่วมมือเปนอย่างดียิ่งจากผูทรงคุณวุฒิ นักวิชาการอิส ระ
คณาจารย รวมทั้งครูผูสอน นักวิชาการ จากทั้งภาครัฐและเอกชน จึงขอขอบคุณมา ณ ที่นี้
สสวท. หวังเปนอย่างยิ่งว่าคู่มือครู รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร ชีววิทยา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๔ เล่ม ๑ นี้
จะเปนประโยชนแก่ผูสอน และผูที่เกี่ยวของทุกฝ่าย ที่จะช่วยใหการจัดการศึกษาดานวิทยาศาสตร ไดอย่างมี
ประสิทธิภาพ หากมีขอเสนอแนะใดที่จะทาใหคู่มือครูเล่มนี้มีความสมบูรณยิ่งขึ้น โปรดแจง สสวท. ทราบดวย
จะขอบคุณยิ่ง

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
กระทรวงศึกษาธิการ
1

2
 1

1
ipst.me/7691
3
4
5
6
7
8
9
 11

Linckia
13
14
15
16
17
18
 19

15 74
25 95
ichthyology
ornithology
mycology
herpetology
mammalogy
bryology
pteridology
algology phycology
31
33
34
35
36
37
38
39
41
43
44
45
46
47
48
49
51
 53

°
°
°

25 1.5 1.5 1 1.33

2.2 2.3 2.1

54
55
56

Helicobacter pylori

Helicobacter pylori

Helicobacter pylori
Helicobacter pylori

Helicobacter pylori
 57

H. pylori

Helicobacter pylori
58
 59

6 1
5 2
4 3
61
63
64
 65

15

5
66
 67

3
68
69
71
 73

Website

........
........
........
........
........
........
........
........
74

........

........

........
........
 75

........

........
×
........

×
........

×
........
76

........

........

×
........8
77
78
79
 81

2
ipst.me/7692
82
83
84
 85

1.
86
 87

pH
88

2+
89
91
92

40.9 1.3
20.7 1.1
18.3 0.4
12.1 0.4
2.8 0.3
1.5 0.3
93
94
95
96

O
H H
+ +

+
97
98
 99

)
2

2 )
3

3)

)
2
 B
B
B
B
B

B
B
B
B
B
B
B
B
B
B
111
112
113
114
 115

A C
A C
I II
A I II
A C D
B
C D
B

B D
B D

III IV V
III IV V
116
117
118

2 2

2 2

2 2 2 2
 119

2 2

2 2

1 2 2

2 2 2

3 2 2
 1 2

2 2
 121

2 2

2 2

2 2

2 2 2 2

2 2

2 2
122
123
124

COOH SO2NH2

dihydropteroate
synthase
NH2 NH2

H3C NH2
O
+
CH3
N
acetylcholinesterase H3C N
O
CH3
 125

2 2
126

2 2

2 2
 127

2 2
128

1 +
2 ++++++
3 ++
4

1 2 3 4

1 +
2 +
3 +++
4 +++++
5 ~ 11 +++
6 +
7 ~ 14 +
 129

1 2 3 4 5 6 7

2 2

2 2

2 2
2 2
131
132
 133

1 E2 3
134

1 2 3

B B B B

E2 E1 E3

2
135
136

×
 137

×
138

O
H2 H2 H2 H2 H2 H2 H2 H2
C C C C C C C C
HO C C C C C C C C C CH3
H2 H2 H2 H2 H2 H2 H2 H2

O
H2 H2 H2 H H H H H2 H2
C C C C C C C C C
HO C C C C C C C C CH3
H2 H2 H2 H2 H2 H2 H2

×
18 35

18 31

17 35 17 31
139
 H
O
H C C
OH

NH
H H
H C C C
O
H
NH
H H
H C C C
O
H NH2

H O H H H H H H H H H H H H H H H H
H C O C C C C C C C C C C C C C C C C C H
H H H H H H H H H H H H H H H H

O H H H H H H H H H H H H H H H
H C O C C C C C C C C C C C C C C C C H
H H H H H H H H H H H H H H H

O H H H H H H H H H
H C O C C C C C C C C C C C C C H
H H H H H H H H H H H
 141

B E
142

0 0.0
10 0.4
20 0.6
30 0.8
40 1.0
50 0.4
60 0.2
70 0.0
 143

1.2

0.8

0.6

0.4

0.2

0
10 20 30 40 50 60 70 80

O O
HO C CH2 CH2 C OH
144

O O
H C CH2 C H

O O
H2N C CH2 C NH2

O O
H3CO C CH2 C OCH3

O O
HO C CH2 C OH
 145

II

III
146
 147

3
ipst.me/7693
148
 149

- -
150

- -
151
153
154
155
156
157
158
 159

2
Robert Hooke

1
Antoni van
Leeuwenhoek
160
161
163
164
165
166
167
168
 169

5
66

2
170

5
2
 171

2
5
5

-3
=
8
=

-3
 173

=
3

4
174
175
176
177
178
179
180
181
183
184

2+
185
186
187
188
189
190
191
193
194
195
196
197
198
199
O
CoA
C

O
+
C O
C

3
3
 +

+ +

+
- H

+ + +
+ + + +
+
+ + + + + +

- -
e e
-
e -
+
+
e + +

+
+
+
+
+

+
+
15 mL
15 mL
1
15 mL
3.4
 interphase prophase metaphase

telophase anaphase

interphase
A

5
2.5

1.6
4
1
4
= 1
4
1.81

7.61

18.85
 Golgi complex
Microtubule Mitochondria
1
2 3

3
4 4

+
4

C
B
A
-

-
3
+
11.1

11.2

11.3

11.4

11.5

11.6
 Saccharomyces cerevisiae

7
( 10

22.5
2 1.6
4 14.5 11.6
6 12.9
8 13.7
9.65 13.9
12 7.8 13.9
14 7.8 8.85 13.9
 A A a a

b b

c c

D D d d

A A a a

b b

c c

D D d d
 1 M

G1 G

1
254
255
256
257
258
 259

3 2 1

3 2 1
260

3 2 1
261
262

1)
263
264
265
266

Biochemistry Concepts
and Connections .

th
Biology: A global approach

Introduction to genetic
th
analysis
 267

Th
Becker’s World Of The Cell

th
Biology

th
Biochemistry

Principles of Biochemistry
th

Biology : Life on Eearth with

th
Physiology
268
269
270
271