You are on page 1of 75

ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ GIAO THÔNG VẬN TẢI

KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN


*****

BÁO CÁO ĐỒ ÁN VIỄN THÔNG


Đề tài: Tìm hiểu về ITS Trung Quốc

Giáo viên hướng dẫn: Vũ Văn Linh


Lớp: 70DCDT22
Nhóm thực hiện: Nhóm 5
Thành viên : Hà Lãnh Thanh Phong
Nguyễn Hữu Thọ
Nguyễn Trần Thắng
Hàn Minh Sáng
Nguyễn Minh Quân
Nguyễn Cao Sơn

HÀ NỘI 2022
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU............................................................................................................................ 2
CHƯƠNG I : TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG GIAO THÔNG THÔNG MINH.............4
1.1. Lịch sử ra đời và phát triển..........................................................................................4
1.2. Khái niệm hệ thống giao thông thông minh.................................................................5
1.3. Mục tiêu của hệ thống giao thông thông minh............................................................7
1.4. Đặc điểm và vai trò......................................................................................................8
1.5. Ưu điểm của hệ thống giao thông thông minh.............................................................9
1.6. Hệ thống giao thông thông minh và những lợi ích thiết thực....................................11
CHƯƠNG II : HỆ THỐNG GIAO THÔNG THÔNG MINH CỦA TRUNG QUỐC. . .12
2.1. Sự phát triển ITS tại Trung Quốc.................................................................................12
2.2. Mạng lưới giao thông mới, hiện đại của Trung Quốc..................................................14
2.2.1. Cơ sở hạ tầng, trụ cột của phát triển kinh tế và xã hội...........................................15
2.2.2. Trọng tâm phát triển giao thông, năng lượng, công nghệ cao...............................15
2.3. Những hệ thống giao thông thông minh ở Trung Quốc...............................................16
2.3.1. Đường bộ................................................................................................................16
2.3.1.1. Đường thông minh nói chuyện với xe không người lái...................................16
2.3.1.2. Trung Quốc đẩy mạnh ứng dụng ô tô kết nối thông minh..............................20
2.3.1.3. Hệ thống đường cao tốc...................................................................................21
2.3.2. Đường sắt...............................................................................................................23
2.3.2.1. Đường sắt cao tốc............................................................................................23
2.3.2.2. Đường sắt thông minh.....................................................................................26
2.3.3. Đường thủy.............................................................................................................27
2.3.3.1. Công nghệ 4G thay đổi giao thông đường thủy..............................................28
2.3.3.2. Bến container 5G tự động đầu tiên trên sông Trường Giang..........................28
2.3.4. Đường hàng không.................................................................................................29
2.4. Trung Quốc với các thành phố thông minh vượt trội...................................................29
2.4.1. Thâm Quyến – Mô hình thành phố NET...............................................................29
2.4.2. Tô Châu – Mô hình đô thị thông minh hàng đầu thế giới.....................................33
2.4.3. Liễu Châu – Thành phố rừng theo chiều thẳng đứng............................................35
2.4.4. Thành phố Hàng Chấu – giảm tắc đường và tai nạn giao thông nhờ AI...............37
2.4.5. Thiên nhiên và công nghệ song hành tại thành phố thông minh Trùng Khánh.....39
2.4.5.1. Xử lý nước thải thông minh.............................................................................40
2.4.5.2. Thiên nhiên và công nghệ song hành..............................................................41
2.4.6. Thượng Hải – thành phố thông minh nhất thế giới năm 2020...............................42
2.4.7. Công nghệ mới trong thành phố thông minh ở Trung Quốc.................................43
2.5. Quản lý giao thông thông minh: hỗ trợ phương tiện lưu thông trong một thành phố
cổ...........................................................................................................................................46
2.5.1. Thách thức đặt ra: cho phép thành phố phát triển và giao thông suôn sẻ bên
trong những bức tường cổ.................................................................................................47
2.5.2. Giải pháp: hệ thống quản lý giao thông thông minh từ Hikvision........................47
2.5.3. Giải pháp kỹ thuật..................................................................................................48
2.5.4. Lợi ích: Lưu lượng giao thông tăng 10%, thời gian hành trình giảm 12%...........49
2.6. Áp dụng công nghệ 5G để xây dựng thành phố giao thông thông minh.....................50
2.6.1. Thúc đẩy chuyển đổi kỹ thuật số của ngành giao thông vận tải............................51
2.6.2. Giúp người dân thay đổi trải nghiệm du lịch.........................................................52
CHƯƠNG III : ỨNG DỤNG HỆ THỐNG GIAO THÔNG THÔNG MINH TẠI
VIỆT NAM...................................................................................................................... 54
3.1. Lộ trình triển khai hệ thống giao thông thông minh tại Việt Nam...............................54
3.2. Đưa hệ thống ITS vào đường cao tốc...........................................................................55
3.3. Xây dựng các trạm thu phí tự động..............................................................................56
3.3.1. Hệ thống thu phí một dừng.................................................................................57
3.3.2. Hệ thống thu phí mở không dừng.......................................................................57
3.3.3. Hệ thống thu phí kín............................................................................................57
3.4. Hệ thống kiểm soát tải trọng......................................................................................57
3.5. VOV giao thông.........................................................................................................59
3.6. Bãi giữ xe nhiều tầng.................................................................................................61
3.7. Các ứng dụng ITS ở Việt Nam trong tương lai.........................................................63
3.7.1. Hệ thống điều khiển giao thông thành phố thông minh......................................63
3.7.2. Hệ thống tự động báo kẹt xe...............................................................................64
CHƯƠNG IV : KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ...................................................................66
TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................................................66
MỞ ĐẦU

Ngày nay, với sự bùng nổ về khoa học kỹ thuật và công nghệ thông tin, tốc độ đô
thị hoá ngày càng phát triển, nhu cầu đi lại của con người ngày càng cao. Tuy nhiên cở
sở hạ tầng, hệ thống giao thông hiện nay chưa đáp ứng đủ nhu cầu đó. Hiện tượng ùn
tắc xảy ra thường xuyên, liên tục trên hầu khắp các tuyến phố, môi trường ngày càng ô
nhiễm. Hàng ngày cũng xảy ra không biết bao nhiêu vụ tai nạn thương tâm. Trước sự
bức bách đó đòi hỏi phải có một giải pháp để giải quyết vấn đề nói trên. Hệ thống giao
thông thông minh (ITS - Intelligent Transportation System) đã được ra đời để đáp ứng
hiện thực đó.

Tại các nước phát triển như Mỹ, Trung Quốc, Pháp, Nhật Bản…, khái niệm “Hệ
thống giao thông thông minh” không còn xa lạ. Cụ thể, đó là việc đưa công nghệ cao
của thông tin - truyền thông ứng dụng vào cơ sở hạ tầng và trong phương tiện giao
thông (chủ yếu là ô tô), tối ưu hoá quản lý, điều hành nhằm giảm thiểu ùn tắc, tai nạn,
tăng cường năng lực vận tải hành khách… Tất cả những thứ đó đã giúp cải thiện rõ rệt
tình hình giao thông. Con người ngày được thoải mái hơn khi đi ra đường không còn
chứng kiến những cảnh tắc đường cả cây số.

- Mục tiêu
+ Tìm hiểu về hệ thống giao thông thông minh (ITS).
+ Tìm hiểu những ứng dụng của hệ thống trên thế giới và ở Việt Nam.
- Phương pháp
+ Khai thác những tài liệu hiện có về giao thông thông minh hiện nay.
+ Sử dụng những ứng dụng đã được thực hiện và thành công cả ở trong
nước và trên thế giới.
+ Tiến hành thử nghiệm trong phạm vi nhỏ có thể thực hiện được rồi dần
dần áp dụng rộng rãi.
- Nhiệm vụ
+ Nghiên cứu tổng quan về hệ thống giao thông thông minh.

1
+ Nghiên cưú những ứng dụng hệ thống giao thông thông minh của Trung
Quốc.
+ Tìm hiểu những ứng dụng của hệ thống ở Việt Nam hiện nay và khả năng
áp dụng trong tương lai đã góp phần gì cho việc cải thiện tình hình giao
thông.
- Ý nghĩa đề tài
Với tình hình giao thông hiện nay, sử dụng hệ thống giao thông thông minh
là một trong những đòi hỏi cấp thiết cần được quan tâm, tìm hiểu kỹ lưỡng. Hệ
thống giao thông thông minh là một trong những hệ thống an toàn và cần thiết
cho chúng ta hiện nay. Tại Việt Nam, hệ thống giao thông thông minh đã xuất
hiện từ khá lâu nhưng còn nhỏ lẻ và chưa hiệu quả.
Vì tất cả những lý do trên mà nhóm sinh viên chúng em đã mạnh dạn bắt tay
vào chọn đề tài nghiên cứu: “Hệ thống giao thông thông minh của Trung Quốc
(ITS - Intelligent Transportation System)” và những ứng dụng của nó tại Việt
Nam.

2
CHƯƠNG I : TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG GIAO THÔNG THÔNG MINH

1.1. Lịch sử ra đời và phát triển

ITS (Intelligent Transportation System) là khái niệm xuất phát từ Nhật Bản, bắt
đầu từ những năm 1980. ITS được xúc tiến như một dự án quốc gia tại Nhật Bản. Từ
năm 1993, Hội nghị ITS quốc tế được tổ chức hàng năm với sự tham gia của các
chuyên gia về lĩnh vực giao thông vận tải đại diện cho các quốc gia và các hãng danh
tiếng trên thế giới sản xuất vật liệu mới, thiết bị thông tin hiện đại, ô tô, tầu hỏa và các
loại phương tiện giao thông khác. Hội nghị ITS quốc tế lần thứ 13 được tổ chức tại
London từ ngày 12/10/2006. Các chủ đề chính được thảo luận tại các hội thảo là an
toàn giao thông, hạn chế ô nhiễm môi trường, chống ùn tắc giao thông, sản xuất các
phương tiện giao thông thông minh, thiết bị an toàn giao thông... Qua đó có thể thấy:
ITS đã khai thác khả năng công nghệ tiên tiến sẵn có của nhiều lĩnh vực nhằm cải thiện
giao thông với các mức độ khác nhau. Chương trình ITS của một số nước được nghiên
cứu và ứng dụng rất đa dạng, hiệu quả với các mức độ khác nhau. Tùy theo đặc điểm
của mỗi quốc gia mà tập trung vào các lĩnh vực chính sau đây: Hoàn thiện kết cấu hạ
tầng đường bộ, xử lý khẩn cấp các sự cố giao thông; Hiện đại hóa các trạm thu phí tự
động, trạm cân điện tử; Quản lý các đường trục giao thông chính; Hệ thống thông tin
cho người tham gia giao thông; Phổ cập giao thông tiếp cận; Khai thác, điều hành hệ
thống giao thông công cộng tiên tiến (xe buýt, đường sắt đô thị, trung tâm đèn đường
tín hiệu); Cải thiện các vấn đề về thể chế, nguyên tắc giao thông tại các nút giao cắt;
Nghiên cứu sản xuất phương tiện giao thông thông minh; ứng dụng công nghệ tin học,
điện tử trong đào tạo, sát hạch và quản lý lái xe. Thời gian qua, tại một số nước châu
Âu, châu Mỹ, châu Á, khu vực ASEAN và đặc biệt là thành phố Bangkok - Thailand
thì việc triển khai ITS đã có những thành công nhất định góp phần giải quyết ách tắc
giao thông đô thị nâng cao năng lực vận tải. Tại đó, người ta đã thành lập các cơ quan
điều hành. Ví dụ ở Mỹ đã có một Văn phòng điều phối chung về chương trình ITS trực
thuộc Cục Đường bộ Liên bang - Bộ GTVT. Văn phòng này cấp kinh phí cho việc phát
triển cơ sở dữ liệu để phân tích tổng hợp dữ liệu và đưa ra những công nghệ, ứng dụng

3
tối ưu cho ITS đó là: Thu thập dữ liệu đường bộ, điều kiện giao thông; Thu thập dữ liệu
cho mạng lưới thông tin đối với các phương tiện tham gia giao thông; Phân tích cơ sở
dữ liệu để tính toán, đầu tư cho ITS; Xác lập giải pháp hữu hiệu, an toàn cho người và
các đối tượng tham gia giao thông.

Ở Việt Nam chúng ta cũng đã từng bước tiếp cận, nghiên cứu, vận dụng ITS vào
các lĩnh vực: Thu phí đường bộ; Kiểm soát tải trọng ô tô tải nặng; Sát hạch lái xe. Một
loạt đề tài nghiên cứu khoa học đã được triển khai và thu được kết quả khả quan. Điển
hình là hệ thống thiết bị thu phí đường bộ đã lắp đặt, thử nghiệm trên xa lộ An Sương-
An Lạc; Thiết bị sát hạch lái xe tự động (chương trình KT-KT) đã thành công tại Phú
Thọ, Bắc Ninh, Đà Nẵng và nhiều tỉnh thành trong cả nước. Sắp tới đây, việc ứng dụng
chu kỳ đèn tín hiệu giao thông theo đề tài: “Làn sóng xanh” nhằm điều tiết tối ưu đèn
đường tín hiệu tại Thủ đô Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh cũng sẽ góp phần nâng cao hiệu
quả giao thông, hạn chế ùn tắc phương tiện đang lưu hành cũng sẽ được nghiên cứu
triển khai. Qua đó thấy rằng: Hệ thống giao thông thông minh - ITS có một vị trí quan
trọng trong sự nghiệp phát triển GTVT của mỗi quốc gia và đặc biệt là với tình trạng
giao thông của Việt Nam hiện nay. Hội nghị ITS quốc tế lần thứ 14 sẽ được tổ chức tại
Bắc Kinh (Trung Quốc) năm 2007 và tiếp theo năm 2008 sẽ tổ chức tại New York
(Hoa Kỳ). Các chủ đề chính được thảo luận tại hội thảo cũng vẫn là vấn đề an toàn, hạn
chế ô nhiễm môi trường, chống ùn tắc giao thông, sản xuất các phương tiện giao thông
thông minh song chắc chắn sẽ ở cấp độ công nghệ tiên tiến hơn.

1.2. Khái niệm hệ thống giao thông thông minh

Hệ thống giao thông thông minh (ITS – Intellihent Transport System) là việc ứng
dụng kỹ thuật công nghệ bao gồm các thiết bị cảm biến, điều khiển, điện tử, tin học và
viễn thông với cơ sở hạ tầng giao thông để điều hành và quản lý hệ thống giao thông
vận tải một cách hiệu quả, đảm bảo an toàn giao thông, giảm thời gian và chi phí đi lại,
bảo vệ môi trường,…

ITS là công nghệ mới phát triển trên thế giới, được sử dụng để giải quyết các vấn
đề tồn tại của hệ thống giao thông đường bộ và cải thiện “dịch vụ giao thông” hiện tại.

4
ITS ra đời cho ta một cái nhìn rõ nét về tính hữu ích của những tiến bộ công nghệ
thông tin, truyền thông công nghiệp, viễn thông trong việc liên kết con người, hệ thống
giao thông và các phương tiện giao thông đang lưu thông trên đường thành một mạng
lưới thông tin và viễn thông, cơ quan quản lí giao thông, góp phần giảm tai nạn, tắc
nghẽn giao thông và ô nhiễm môi trường.

Hệ thống giao thông thông minh ra đời, với sự tối ưu của các thiết bị truyền
thông, công nghệ thông tin và viễn thông làm cho vai trò của con người trong việc điều
hành giao thông giảm đi đáng kể mà vẫn đảm bảo tính an toàn.

Các thành phần chính của hệ thống ITS bao gồm: con người, phương tiện tham
gia giao thông và cơ sở hạ tầng giao thông. Những thành phần này được liên kết chặt
chẽ với nhau để đạt được các mục tiêu:

+ Quản lí khai thác hạ tầng giao thông một cách hiệu quả: giảm ùn tắc, tiết
kiệm chi phí đi lại, tạo điều kiện tối đa cho việc đi lại và vận chuyển, cung cấp
thông tin giao thông chính xác, khai thác tối ưu hạ tầng giao thông hiện tại…
+ Bảo đảm an toàn khi tham gia giao thông, xây dựng văn hóa giao thông,
giảm thiểu tại nạn.
+ Nâng cao quản lý: Thông tin được chia sẻ chính xác và nhanh chóng giữa
các ban ngành, tăng khả năng phối hợp liên ngành trong xử lí các vấn đề, cung
cấp thông tin cho việc xây dựng chính sách,…
+ Thân thiện với môi trường: Giảm thiểu khí thải ra môi trường, giảm thiểu
tiếng ồn.

ITS bao gồm việc các cảm biến được găn trên đường để thu thập thông tin về
luồng giao thông, khí hậu, thời tiết,…các thông tin này được hệ thống phân tích và xử
lý sau đó truyền tới người tham gia giao thông để có thể lựa chọn được giải pháp lưu
thông tối ứu nhất.

ITS là hệ thống bao gồm các phương tiện truyền hình, nối mạng quản lý toàn
quốc. Dựa vào các camera giao thông, hệ thống trung tâm quản lý thiết bị ngoại vi
(camera, biển báo điện tử,…), công nghệ thông tin đem lại hiệu quả rất lớn trong việc
5
quản lý giao thông đô thị. Nhà quản lý chỉ cần ngồi một chỗ là có thể có được thông tin
bao quát hệ thống giao thông toàn quốc.

Ứng dụng công nghệ thông tin trong giao thông là xu thể chung của thế giới, nên
việc nghiên cứu phát triển thêm hệ thống giao thông thông minh là nhu cầu rất bức
thiết.

1.3. Mục tiêu của hệ thống giao thông thông minh

Hệ thống giao thông thông minh (ITS) bao gồm con người, phương tiện tham gia
giao thông, cơ sở hạ tầng giao thông. Các thành phần được liên kết chặt chẽ với nhau
nhằm bảo đảm cho hệ thống giao thông đạt các mục tiêu sau:

+ Giúp hoàn thiện kết cấu hạ tầng đường bộ và xử lý khẩn cấp các sự cố giao
thông.

+ Hiện đại hoá các trạm thu phí tự động và trạm cân điện tử…

+ Giảm tai nạn, ùn tắc giao thông và giảm ô nhiễm môi trường…

+ Tiết kiệm thời gian, tiền bạc và nhiên liệu, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho
việc đi lại và vận chuyển hàng hóa.

+ Quản lý các đường trục giao thông chính, điều tiết việc đi lại của phương tiện
trên đường bằng biển báo điện tử.

+ Tạo ra hệ thống thông tin cho người đi đường, phổ cập văn hoá giao thông và
hỗ trợ quá trình khai thác, điều hành hệ thống giao thông công cộng, chống kẹt xe.

+ Góp phần trong việc sản xuất các phương tiện thông minh, nâng cao hiệu quả
của thiết bị an toàn giao thông.

1.4. Đặc điểm và vai trò


Đặc điểm của hệ thông giao thông thông minh:
+ Hệ thống giao thông thông minh là một trong những hệ thống mới được áp
dụng và có ứng dụng khoa học công nghệ vào đó. Do đó, có thể thấy được tính đa dạng
và mức độ ứng dụng của hệ thống giao thông thông minh là khá cao. Hệ thống giao

6
thông thông minh đa dạng về công nghệ được áp dụng, từ các hệ thống quản lý cơ bản
như định vị ô tô; hệ thống điều khiển tín hiệu giao thông; hệ thống quản lý container;
dấu hiệu thông báo biến; nhận dạng biển số tự động hoặc camera tốc độ để giám sát các
ứng dụng, chẳng hạn như hệ thống camera quan sát an ninh, và hệ thống phát hiện sự
cố tự động hoặc hệ thống phát hiện phương tiện đang dừng; đến các ứng dụng tiên tiến
hơn tích hợp dữ liệu trực tiếp và phản hồi từ một số nguồn khác, chẳng hạn như hệ
thống thông tin và hướng dẫn đỗ xe; thông tin thời tiết; hệ thống khử băng cầu (US
deicing); và những thứ tương tự.
+ Hệ thống giao thông thông minh liên quan đến việc giám sát các tuyến đường,
đây là một ưu tiên của an ninh nội địa. Bởi lẽ, phần lớn cơ sở hạ tầng và quy hoạch liên
quan đến hệ thống giao thông thông minh sẽ đi đôi với nhu cầu về hệ thống an ninh nội
địa. ( Ở các nước đang phát triển, việc di cư từ các môi trường sống nông thôn đến các
môi trường đô thị hóa đã tiến triển khác nhau. Nhiều khu vực của thế giới đang phát
triển đã đô thị hóa mà không có động cơ đáng kể và sự hình thành của các vùng ngoại
ô. Một bộ phận nhỏ dân số có thể mua được ô tô, nhưng ô tô làm tăng đáng kể tình
trạng tắc nghẽn trong các hệ thống giao thông đa phương thức này).
+ Hệ thống giao thông thông minh bao gồm những hệ thống chính như sau: Hệ
thống phần mềm quản lý và điều hành giao thông (Traffic Management System –
TMS), Hệ thống điều khiển đèn tín hiệu giao thông và dòng lưu thông (Traffic Flow
Control System – TFC),  Hệ thống bảng quang báo hiển thị thông tin giao thông trực
tuyến, Hệ thống thu phí không dừng,  Hệ thống đo đếm và phân tích lưu lượng xe lưu
thông, Hệ thống cân tự động, Hệ thống quản lý xe buýt, Hệ thống giám sát trật tự an
toàn giao thông: giám sát tốc độ phương tiện lưu thông, giám sát vị phạm hiệu lệnh của
đèn tín hiệu giao thông, sai làn, lấn tuyến, ngược chiều .
Về vai trò của hệ thống giao thông thông minh:
+ Hệ thống giao thông thông minh thúc đẩy hơn nữa bởi sự tập trung ngày càng
tăng vào an ninh nội địa. Hệ thông giao thông thông minh có thể đóng một vai trò trong
việc sơ tán hàng loạt nhanh chóng người dân ở các trung tâm đô thị sau các sự kiện
thương vong lớn như hậu quả của một thảm họa tự nhiên hoặc mối đe dọa.

7
+ Hiện nay, do sự phát triển của các phương tiện giao thông, việc sử dụng các
phương tiện giao thông với mật độ ngày càng nhiều, điều này là một trong những
nguyên nhân chính tạo ra ô nhiễm không khí đáng kể, gây ra rủi ro an toàn đáng kể và
làm trầm trọng thêm cảm giác bất bình đẳng trong xã hội. Mật độ dân số cao có thể
được hỗ trợ bởi hệ thống đa phương thức đi bộ, đi xe đạp, xe máy, xe buýt và xe lửa
(Các khu vực khác của thế giới đang phát triển, chẳng hạn như Trung Quốc, Ấn Độ và
Brazil phần lớn vẫn là nông thôn nhưng đang đô thị hóa và công nghiệp hóa nhanh
chóng) Ở những khu vực này, cơ sở hạ tầng cơ giới đang được phát triển cùng với sự di
chuyển của dân số. Sự chênh lệch lớn về tài sản có nghĩa là chỉ một phần nhỏ dân số có
thể đi xe máy, và do đó hệ thống giao thông đa phương thức có mật độ cao dành cho
người nghèo bị cắt ngang bởi hệ thống giao thông cơ giới hóa cao dành cho người giàu.
Trước tình trạng này, việc sử dụng hệ thống giao thông thông minh là một trong những
giải pháp tối ưu để giảm thiểu cũng như khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường, ô
nhiễm không khí, hiệu ứng nhà kính.
+ Các loại ứng dụng Hệ thống Giao thông Thông minh (ITS) di động: Chúng
nhằm mục đích cung cấp tuyến đường ngắn nhất giữa các cặp điểm đi-điểm đến xem
xét các yếu tố như khoảng cách, thời gian, mức tiêu thụ năng lượng, v.v., trong môi
trường du lịch giàu dữ liệu. Các ứng dụng này có thể giúp giám sát và quản lý hiệu suất
của hệ thống giao thông bằng cách điều chỉnh tín hiệu giao thông, quản lý động các
hoạt động chuyển tuyến hoặc điều động các dịch vụ bảo trì khẩn cấp. ITS an toàn: Các
ứng dụng an toàn làm giảm sự cố bằng cách cung cấp các lời khuyên và cảnh báo. Các
ứng dụng này bao gồm các ứng dụng an toàn xe, quản lý khẩn cấp.
1.5. Ưu điểm của hệ thống giao thông thông minh
Có một loạt các công nghệ thông tin và truyền thông cho phép phát triển hệ thống
giao thông thông minh (ITS). Dưới đây là những ưu điểm của hệ thống giao thông
thông minh (ITS)
Thu thập dữ liệu :
Có thể giám sát lưu lượng bằng một số phương tiện như bộ dò vòng quy nạp, cảm
biến lưu lượng. Ví dụ về các máy dò giao thông là sóng siêu âm và radar, máy dò hình

8
ảnh video (VID) và Hình ảnh trực quan từ truyền hình mạch kín (CCTV) cung cấp hình
ảnh trực tiếp để giúp người điều hành trung tâm giao thông giám sát các tình huống
giao thông phức tạp và đưa ra quyết định phù hợp.
Xử lí dữ liệu :
Thông tin được thu thập tại trung tâm quản lý dữ liệu cần được xử lý, xác minh
và hợp nhất thành một định dạng hữu ích cho người vận hành. Điều này có thể được
thực hiện bằng cách sử dụng quy trình tổng hợp dữ liệu. Thêm vào đó, phát hiện sự cố
tự động (AID) cũng có thể được sử dụng để xử lý dữ liệu. Hệ thống định vị toàn cầu
(GPS) có thể được sử dụng trên phương tiện để xử lý dữ liệu.
Truyền thông dữ liệu :
Một số cách có thể được sử dụng để truyền tải thông điệp, chẳng hạn như đường
dây hoặc không dây, cáp quang, thu phí điện tử (ETC), hoạt động của xe thương mại
(CYO), quản lý bãi đậu xe, ưu tiên tín hiệu, ký tên trong xe, thông tin khách trên xe và
đèn hiệu dựa trên hệ thống hướng dẫn tuyến đường. Một số công nghệ truyền thông dữ
liệu này được sử dụng bởi trung tâm quản lý dữ liệu trong khi những công nghệ khác
được sử dụng từ phía phương tiện.
Phân phối dữ liệu :
Giao thông và các thông tin liên quan khác có thể được phân phối theo nhiều cách
khác nhau để nâng cao hiệu quả vận chuyển, an toàn và chất lượng môi trường. Ví dụ,
điện thoại, đài phát thanh, truyền hình, máy tính để bàn, máy fax và các dấu hiệu tin
nhắn thay đổi (VMS), radio trên ô tô, điện thoại di động, máy tính để bàn và thiết bị kỹ
thuật số cầm tay.
Sử dụng thông tin :
Điều này liên quan đến việc đo lường đường dốc để kiểm soát luồng phương tiện
nhập vào đường cao tốc và sự phối hợp kiểm soát giao thông trong các khu vực đô thị
lớn được thực hiện tại trung tâm quản lý giao thông. Ngoài hướng dẫn tuyến đường
năng động cho phép người dùng đưa ra quyết định chiến lược trên cơ sở từng phút và
điều khiển hành trình thích ứng cho phép người lái xe tự động giảm tốc độ xe để giữ
khoảng cách an toàn với xe phía trước.

9
1.6. Hệ thống giao thông thông minh và những lợi ích thiết thực
Hệ thống giao thông thông minh (lntelligent Transportation System - ITS) là việc
ứng dụng kỹ thuật công nghệ bao gồm các thiết bị cảm biến, điều khiển, điện tử, tin
học, và viễn thông với cơ sở hạ tầng giao thông để điều hành và quản lý hệ thống giao
thông vận tải một cách hiệu quả, đảm bảo an toàn giao thông, giảm thời gian và chi phí
đi lại, bảo vệ môi trường...

ITS là công nghệ mới phát triển trên thế giới, được sử dụng để giải quyết các vấn
đề tồn tại của hệ thống giao thông đường bộ và cải thiện “dịch vụ giao thông” hiện tại.

ITS ra đời cho ta một cái nhìn rõ nét về tính hữu ích của những tiến bộ công nghệ
thông tin, truyền thông công nghiệp, viễn thông trong việc liên kết con người, hệ thống
đường giao thông và các phương tiện giao thông đang lưu thông trên đường thành một
mạng lưới thông tin và viễn thông phục vụ cho việc ra quyết định của người tham gia
giao thông, cơ quan quản lí giao thông, góp phần giảm tại nạn, tắc nghẽn giao thông và
ô nhiễm môi trường.

Hệ thống giao thông thông minh ra đời, với sự tối ưu của các thiết bị truyền
thông, công nghệ thông tin và viễn thông làm cho vai trò của con người trong việc điều
hành giao thông giảm đi đáng kể mà vẫn đảm bảo tính an toàn.

Các thành phần chính của hệ thống ITS bao gồm có cong người, phương tiện
tham gia giao thông và cơ sở hạ tầng giao thông. Những thành phần này được liên kết
chặt chẽ với nhau để đạt được các mục tiêu:

+ Quản lí khai thác hạ tầng giao thông một cách hiệu quả: giảm ùn tắc, tiết kiệm
chi phí đi lại, tạo điều kiện tối đa cho việc đi lại và vận chuyển, cung cấp thông
tin giao thông chính xác, khai thác tối ưu hạ tầng giao thông hiện tại,…

+ Bảo đảm an toàn khi tham gia giao thông, xây dựng văn hóa giao thông, giảm
thiểu tai nạn.

10
+ Nâng cao năng lực quản lí: Thông tin được chia sẻ chính xác và nhanh chóng
giữa các ban ngành, tăng khả năng phối hợp liên ngành trong xử lí các vấn đề,
cung cấp thông tin cho việc xây dựng chính sách,…

+ Thân thiện với môi trường: Giảm thiểu khí thải ra môi trường, giảm thiểu tiếng
ồn.

ITS bao gồm việc các cảm biến được gắn trên đường để thu thập thông tin về
luồng giao thông, khí hậu, thời tiết,… các thông tin này được hệ thống phân tích và xử
lí sau đó truyền tới người tham gia giao thông để có thể lựa chọn giải pháp lưu thông
tối ưu nhất.

ITS là hệ thống bao gồm các phương tiện truyền hình, nối mạng quản lí toàn
quốc. Dựa vào các camera giao thông, hệ thống trung tâm quản lý thiết bị ngoại vi
(camera, biển báo điện tử…), công nghệ thông tin đem lại hiệu quả rất lớn trong việc
quản lý giao thông đô thị. Nhà quản lí chỉ cần ngồi một chỗ là có thể có được thông tin
bao quát hệ thống giao thông toàn quốc.

11
CHƯƠNG II : HỆ THỐNG GIAO THÔNG THÔNG MINH CỦA TRUNG
QUỐC

Theo kế hoạch, Trung Quốc đang xây dựng một mạng lưới giao thông cho phép
một giờ đi đến sân bay hoặc ga tàu cao tốc gần nhất và di chuyển từ nơi này đến nơi
khác trong vài giờ.

Trung Quốc đã tạo ra mạng Internet băng thông rộng lớn nhất thế giới, hệ thống
liên lạc 5G lớn nhất, đã phủ sóng tất cả các trung tâm công nghiệp chính của đất nước.
Trung Quốc dẫn đầu thế giới về sản xuất năng lượng từ các nguồn thay thế và vận hành
các công suất mới như vậy. Tỷ trọng của nó (bao gồm các nhà máy thủy điện, gió hạt
nhân, năng lượng mặt trời và nhiệt điện) trong tổng cân bằng năng lượng của đất nước
đang đạt mức 45%.

Các dự án cơ sở hạ tầng trở thành cơ sở cho sự phát triển nhanh chóng của đất
nước, tích lũy được nguồn vốn khổng lồ đầu tư vào nền kinh tế của chính nước này (và
không xuất khẩu ra nước ngoài), kích thích nhu cầu trong nước và mở rộng thị trường
trong nước.

Trong bối cảnh tình hình mới trên thế giới, các kế hoạch của Trung Quốc cho
thấy nước này có ý định tập trung nhiều hơn vào phát triển trong nước, nhằm tạo thêm
động lực cho nền kinh tế trước những hạn chế và bất ổn từ bên ngoài.

Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã đầu tư mạnh mẽ vào các nền kinh tế
của Mỹ và Tây Âu, cũng như vào các quốc gia nằm trong hệ thống Một vành đai, Một
con đường. Bây giờ Trung Quốc quyết định đầu tư nhiều hơn vào phát triển nội bộ, và
cơ sở hạ tầng ở đây là cơ sở của mọi nền tảng. 

12
2.1. Sự phát triển ITS tại Trung Quốc

Nhóm dịch vụ cho Nội Dung


người sử dụng

Dịch vụ thông tin + Các chương trình thông tin về giao thông vận tải phổ biến
lưu trữ đang được ưu tiên tại nhiều thành phố lớn.

+ Hiển thị những thông báo với nội dung thay đổi (VMS) cho
hành khách đi xe bus ở Thượng Hải và một số thành phố khác.

+ Sự phát triển của các dịch vụ ban đầu về định vị đối tượng
(LBS) thông qua điện thoại di động cũng như phát triển ở Bắc
Kinh với sự trợ giúp của các nước châu Âu (EU).

Dịch vụ vận hành và + Một số thành phố lớn sử dụng hệ thống kiểm soát giao thông
quản lý giao thông đô thị (UTC) và những thành phố nhỏ hơn chỉ sử dụng hệ thống
camera quan sát (CCTV).
+ Camera tốc độ và đèn đỏ phổ biến trong các thành phố.
+ Hệ thống quản lý sự cố đường cao tốc.

Dịch vụ phương tiện + Các nhà chế tạo ô tô có thể được trông đợi để giới thiệu trong
hệ thống định vị phương tiện như là kỹ thuật số, bản đồ.

Dịch vụ vận tải hàng + Quản lý trực tuyến đoàn xe taxi và xe tải là phổ biến.
hóa + Những đại lí vận tải hàng hóa chính và những công ty đưa tin
quốc tế như UPS, Fedex sử dụng thanh mã hóa của hàng hóa và
trao đổi dữ liệu điện tử (EDI) để đọn dẹp chỗ trống cho hàng
hóa ở các sân bay quốc tế.

Dịch vụ giao thông + Quản lý đội xe bus sử dụng hệ thống định vị toàn cầu (GPS)
công cộng bắt đầu ở Thượng Hải và Bắc Kinh.

13
Dịch vụ khẩn cấp + Hệ thống quản lý đội xe cảnh sát có trang bị GPS và những
ứng dụng của hệ thống vị phạm trực tuyến ở các thành phố lớn.
+ Hệ thống tín hiệu cấp cứu trong xe bus chính ví như xe bus
liên thành phố.

Dịch vụ chi trả điện + Hệ thống thu phí tự động được áp dụng cho đường sắt và xe
tử có liên quan tới bus ở nhiều thành phố.
giao thông + Trạm thu phí điện tử (ETC) được mở rộng.

An toàn cá nhân liên + Hệ thống camera quan sát ở các trạm chung chuyển và ở các
quan tới giao thông thành phố.
đường bộ + Buồng trợ giúp ở các trạm chung chuyển.
+ Số điện thoại khẩn cấp.

Dịch vụ giám sát các + Các trạm giám sát thời tiết, trung tâm kiểm soát và ITS để các
điều kiện môi phản ứng lại trường hợp khẩn cấp dễ dàng hơn.
trường và thời tiết

Dịch vụ hợp tác và + Những kế hoạch hợp tác phản ứng lại các thảm họa.
quản lý phản ứng lại
thảm họa

Dịch vụ an ninh + Hệ thống camera quan sát ở các trạm chung chuyển và ở các
quốc gia thành phố.

Các dịch vụ khác + Bằng lái xe thông minh.


+ Hệ thống đấu giá quyền sở hữ phương tiện cá nhân.

2.2. Mạng lưới giao thông mới, hiện đại của Trung Quốc

14
Các dự án cơ sở hạ tầng đã trở thành cơ sở cho sự phát triển nhanh chóng
của Trung Quốc.

Hình 2.2. Trung Quốc xây dựng mạng lưới giao thông hiện đại

2.2.1. Cơ sở hạ tầng, trụ cột của phát triển kinh tế và xã hội

Bắc Kinh quyết định đẩy mạnh xây dựng cơ sở hạ tầng để kích thích nhu cầu
trong nước và tăng trưởng kinh tế.

Điều này đã được Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tuyên bố trong cuộc họp
mới đây của Ủy ban Kinh tế và Tài chính Trung ương do nhà lãnh đạo Trung Quốc chủ
trì.

Cơ sở hạ tầng là trụ cột của phát triển kinh tế và xã hội, Chủ tịch Tập Cận Bình
nói và kêu gọi lãnh đạo đất nước "tăng cường phát triển, đảm bảo an ninh, tối ưu hóa
cấu hình, cấu trúc, chức năng và mô hình phát triển cơ sở hạ tầng".

Các đại biểu tham dự cuộc họp đã ghi nhận những thành tựu của Trung Quốc
trong việc tạo ra các cơ sở khoa học kỹ thuật lớn, các dự án khai thác và bảo vệ tài
nguyên nước, các đầu mối giao thông, cơ sở hạ tầng thông tin và dự trữ chiến lược nhà

15
nước. Đồng thời, họ nhất trí rằng cơ sở hạ tầng của đất nước vẫn chưa đáp ứng được
yêu cầu phát triển và an ninh quốc gia.

Theo các hãng thông tấn, các khoản đầu tư bổ sung sẽ được hướng đến các dự án
cơ sở hạ tầng theo nghĩa rộng nhất, góp phần thúc đẩy tăng trưởng công nghiệp và bảo
vệ an ninh quốc gia. Trọng tâm sẽ là giao thông, năng lượng và tài nguyên nước.

Chính phủ Trung Quốc cũng sẽ đẩy nhanh việc xây dựng các cơ sở năng lượng
xanh và carbon thấp, cải thiện mạng lưới đường ống dẫn dầu và khí đốt, và xây dựng
hàng loạt sân bay hàng hóa và khu vực (hơn 30 sân bay). Sự chú ý đặc biệt sẽ được
hướng đến các yếu tố mới nhất của cơ sở hạ tầng, bao gồm dữ liệu lớn (Big Data), siêu
máy tính, điện toán đám mây, nền tảng trí tuệ nhân tạo (AI) và băng thông rộng.

2.2.2. Trọng tâm phát triển giao thông, năng lượng, công nghệ cao

Trung Quốc đã tạo ra mạng lưới đường sắt cao tốc dài nhất thế giới, khoảng
38.000 km, và hệ thống đường bộ lớn nhất liên kết tất cả các vùng của đất nước. Chiều
dài đường cao tốc ở Trung Quốc là 170.000 km, gần gấp đôi con số của Mỹ và ở Nga
là không quá 7.000 km. Các tuyến tàu điện ngầm ở Trung Quốc cũng lên đến 7.000
km. Tuần trước, thành phố Quảng Châu, tỉnh Quảng Đông, đã giới thiệu một tuyến tàu
điện ngầm mới, tàu chạy với tốc độ 150 km/h.

Theo kế hoạch, Trung Quốc đang xây dựng một mạng lưới giao thông cho phép
một giờ đi đến sân bay hoặc ga tàu cao tốc gần nhất và di chuyển từ nơi này đến nơi
khác trong vài giờ.

Trung Quốc đã tạo ra mạng Internet băng thông rộng lớn nhất thế giới, hệ thống
liên lạc 5G lớn nhất, đã phủ sóng tất cả các trung tâm công nghiệp chính của đất nước.
Trung Quốc dẫn đầu thế giới về sản xuất năng lượng từ các nguồn thay thế và vận hành
các công suất mới như vậy. Tỷ trọng của nó (bao gồm các nhà máy thủy điện, gió hạt
nhân, năng lượng mặt trời và nhiệt điện) trong tổng cân bằng năng lượng của đất nước
đang đạt mức 45%.

16
Các dự án cơ sở hạ tầng trở thành cơ sở cho sự phát triển nhanh chóng của đất
nước, tích lũy được nguồn vốn khổng lồ đầu tư vào nền kinh tế của chính nước này (và
không xuất khẩu ra nước ngoài), kích thích nhu cầu trong nước và mở rộng thị trường
trong nước.

Trong bối cảnh tình hình mới trên thế giới, các kế hoạch của Trung Quốc cho
thấy nước này có ý định tập trung nhiều hơn vào phát triển trong nước, nhằm tạo thêm
động lực cho nền kinh tế trước những hạn chế và bất ổn từ bên ngoài.

Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã đầu tư mạnh mẽ vào các nền kinh tế
của Mỹ và Tây Âu, cũng như vào các quốc gia nằm trong hệ thống Một vành đai, Một
con đường. Bây giờ Trung Quốc quyết định đầu tư nhiều hơn vào phát triển nội bộ, và
cơ sở hạ tầng ở đây là cơ sở của mọi nền tảng. 

2.3. Những hệ thống giao thông thông minh ở Trung Quốc

2.3.1. Đường bộ

2.3.1.1. Đường thông minh nói chuyện với xe không người lái

Khái niệm trừu tượng về các phương tiện tự động kết nối đã trở nên dễ hiểu hơn
tại một con đường ở miền Đông Trung Quốc.

Trên con đường dài 4km ở thành phố Vô Tích, tỉnh Giang Tô, bạn có thể bắt gặp
một chiếc xe buýt tự lái di chuyển qua lại, dừng lại, vượt qua chướng ngại vật, tăng tốc
và giảm tốc, dựa trên thông tin liên tục nhận được từ môi trường xung quanh. Nó có
thể phản hồi mọi tín hiệu trên đường từ đèn giao thông, biển báo đường phố và các cơ
sở hạ tầng khác như cảm biến, camera và còn có thể… nói chuyện với xe.

Đoạn đường này được nghiên cứu và sử dụng bởi tập đoàn Huawei Technologies
và các đối tác. Đây là một phần trong dự án quốc gia đầu tiên của Trung Quốc về các
phương tiện, cơ sở hạ tầng thông minh toàn diện. Trung Hoa muốn giao thông của
nước này thông suốt và an toàn hơn, đồng thời thúc đẩy sự phát triển của công nghệ
Huawei tại sân nhà.

17
Jiang Wangcheng, chủ tịch mảng kinh doanh công nghệ thông tin và truyền thông
của Huawei, cho biết: “Lái xe tự hành là một xu hướng tất yếu, nhưng không phải bất
kỳ phương tiện nào cũng có thể làm nên điều đó. Giải pháp duy nhất là lấy thêm thông
tin từ các con đường thông minh."

Có tên mã là X-Bus, chiếc xe được liên kết với mạng lưới điều khiển phương tiện
giao thông có thể nhìn thấy và quyết định phản mọi thứ diễn ra trên đường. Quá trình
giao tiếp giữa đường và xe ở đây là hai chiều:  xe buýt liên tục gửi thông tin đến mạng
và có thể đưa ra các yêu cầu như đèn giao thông thuận lợi để giúp xe đi đúng lịch trình.
Mặc dù xe buýt phần lớn là xe tự hành, một tài xế lái xe an toàn ngồi sau tay lái và sẵn
sàng điều khiển nếu cần.

Hình 2.3.1.1a. Một màn hình hiển thị người lái xe điều khiển phương tiện mà
không cần sử dụng bàn đạp chân

Huawei với hoạt động kinh doanh chính là mạng 5G và điện thoại thông minh
đang đối mặt với áp lực toàn cầu sau khi Hoa Kỳ liệt hãng vào mối đe dọa đối với an

18
ninh quốc gia. Chính vì lý do đó, gã khổng lồ Trung Quốc này đang nhắm mục tiêu
phát triển vào các lĩnh vực tăng trưởng mới như vận tải. Bên cạnh sản xuất ô tô thông
minh, nhà sáng lập Ren Zhengfei cho biết Huawei còn muốn cung cấp thiết bị liên lạc
và phần mềm cần thiết cho một cuộc cách mạng xe thông minh.

Trong khi việc sử dụng trên diện rộng các hệ thống như vậy vẫn còn nhiều năm
nữa mới điện triển khai rộng rãi, các công ty công nghệ trên toàn cầu đang đạt được
nhiều tiến bộ. Zoox của Amazon đã giành được sự chấp thuận để thử nghiệm ô tô tự lái
trên đường công cộng mà không cần người lái an toàn. Tin tức về việc Apple nghiên
cứu về một chiếc xe tự lái cho năm 2024 đã đưa cổ phiếu của công ty này đạt mức cao
kỷ lục vào tháng trước. Thậm chí, những chiếc xe tự lái của Alphabet đã rong ruổi trên
các con đường của Mỹ trong nhiều năm qua.

Hình 2.3.1.1b. Xe tự lái của Baidu ở Bắc Kinh.

Tại Trung Quốc, những chiếc xe tự hành của tập đoàn công cụ tìm kiếm khổng lồ
Baidu đã chạy trên những con đường ở ngoại ô Bắc Kinh. Các công ty khởi nghiệp về

19
chip như Horizon Robotics và Westwell Lab Thượng Hải đang thử nghiệm các công
nghệ lái xe tự động với sự trợ giúp của các bộ xử lý và thuật toán AI.

Trung Quốc, thị trường xe hơi lớn nhất thế giới, muốn các phương tiện thông
minh với ít nhất một số tính năng tự động hóa sẽ chiếm hơn 50% doanh số bán ô tô
mới vào năm 2025. Kế hoạch cũng nhấn mạnh sự cần thiết của cơ sở hạ tầng cho phép
các phương tiện liên kết với nhau qua Internet.

Tăng cường an toàn là một trọng tâm trong việc phát triển các công nghệ xung
quan xe tự lái. Hiện cứ tám phút lại có một người thiệt mạng trong một vụ tai nạn giao
thông ở Trung Quốc. Mục tiêu của Huawei là công nghệ của mình cung cấp thông tin
chính xác hơn, theo thời gian thực cho các phương tiện, tài xế, và cả người đi bộ về
điều kiện thời tiết và các mối nguy hiểm tiềm ẩn. Từ đó, giảm thiểu tối đa những tai
nạn không mong muốn.

2.3.1.2. Trung Quốc đẩy mạnh ứng dụng ô tô kết nối thông minh

Báo chí nhà nước Trung Quốc dẫn thông tin từ Diễn đàn Ô-tô kết nối thông minh
thế giới năm 2022 với chủ đề "Tăng tốc thông minh, hệ sinh thái kết nối mới" diễn ra
từ ngày 16 đến 19/9 tại thành phố Bắc Kinh, cho biết, ngành ô-tô kết nối thông minh
đang duy trì đà phát triển mạnh mẽ.

Nửa đầu năm nay, doanh số bán ô-tô tích hợp chức năng hỗ trợ lái xe đạt hơn
2,88 triệu chiếc, tỷ lệ thâm nhập thị trường đạt 32,4%, tăng trưởng 46,2% so cùng kỳ
năm ngoái

Nhờ nâng cao khả năng đổi mới công nghệ, Trung Quốc đã thúc đẩy khắc phục
những bài toán khó, như xây dựng các nền tảng lái xe tự động và hệ thống điều khiển
trên xe, xây dựng các nền tảng dịch vụ công cho thử nghiệm và kiểm chứng công nghệ,
đẩy nhanh thương mại hóa và ứng dụng thực tiễn.

Đáng chú ý, việc thử nghiệm và ứng dụng các phương tiện kết nối thông minh đã
được đẩy mạnh trên thực tế. Tính đến cuối tháng 6/2022, trên phạm vi cả nước, đã có
hơn 7.000km đường giao thông được cấp phép thử nghiệm và ứng dụng đối với các

20
loại phương tiện, dịch vụ như: taxi tự hành, xe buýt không người lái, hệ thống đỗ xe tự
động, giao hàng bằng phương tiện không người lái...

Để thúc đẩy mở rộng phạm vi ứng dụng, đã có 17 khu thí điểm thử nghiệm và 16
thành phố thí điểm hoàn thành việc nâng cấp, cải tạo, thông minh hóa hơn 3.500km
đường giao thông, lắp đặt hơn 4.000 thiết bị kết nối trên đường.

Theo Lộ trình 2.0 ngành ô-tô kết nối thông minh được Bộ Công nghiệp và Công
nghệ thông tin Trung Quốc ban hành mới đây, nước này đặt mục tiêu đến năm 2025 và
năm 2030, tỷ lệ thâm nhập thị trường của ô-tô kết nối thông minh lần lượt đạt 50% và
70%.

2.3.1.3. Hệ thống đường cao tốc

Mạng lưới đường cao tốc Trung Quốc có tổng chiều dài 160.000km, dài hơn bất
kỳ nơi nào khác trên thế giới.

Hình 2.3.1.3a. Nút Giao đường cao tốc Bao Đầu-Mậu Danh và đường cao tốc Vĩnh
Thuận-Cát Thủ ở Tương Tây và Châu tự trị Miêu, tỉnh Hồ Nam, Trung Quốc

+ Lý do Trung Quốc có nhiều đường cao tốc lớn :

21
Thông thường, đường cao tốc trông giống như một con đường hai chiều rộng rãi
thẳng tắp với nhiều ôtô chạy qua. Nhưng ở Trung Quốc, đường cao tốc không bao giờ
trông bình thường.

Đất nước này có cầu dây văng cao nhất thế giới là cầu Bắc Bàn Giang
(Beipanjiang), với độ cao 564 mét so với sông Bắc Bàn, ở ranh giới gữa 2 tỉnh Vân
Nam và Quý Châu. Cây cầu dài 1.341m là một phần của tuyến đường cao tốc Hàng
Châu-Thụy Lệ (G56) kết nối Khúc Tĩnh và Lục Bàn Thủy. Thời gian đi lại giữa 2
thành phố này sẽ được rút ngắn bởi việc xây dựng con đường này từ năm đến dưới hai
giờ.

Trung Quốc cũng có đường cao tốc sa mạc dài nhất thế giới, kéo dài từ thủ đô
Bắc Kinh đến vùng xa xôi phía tây Tân Cương. Đất nước này cũng là nơi có cây cầu
vượt biển dài nhất thế giới, cầu Hong Kong-Chu Hải-Ma Cao.

Hình 2.3.1.3b. Cầu vượt biển dài nhất thế giới, cầu Hong Kong-Chu Hải-Ma Cao

Vì sao Trung Quốc có nhiều đường cao tốc kỳ vĩ như vậy. Theo CGTN, lý do đầu
tiên là sự phức tạp về địa lý. Quốc gia lớn thứ ba thế giới sở hữu vùng lãnh thổ rộng
9,6 triệu km2, với các điều kiện địa lý khác nhau, có nghĩa là đường cao tốc có thể ở
trên mặt đất, xuyên qua núi hoặc thậm chí dưới nước.

22
Ở tỉnh Quý Châu, miền nam Trung Quốc, nơi có cầu Bắc Bàn Giang, hơn 90%
đất đai tại đây là đồi núi và độ cao trung bình là hơn 1.000m. Hơn 20.000 cây cầu kết
nối giao thông trên núi và hầu như không có bất kỳ vùng đồng bằng nào trong khu vực.

Để xây dựng đường ở đó, phải xây cầu và đường hầm. Bên cạnh những ngọn núi,
sa mạc, sông ngòi, rừng rậm và bờ biển đều làm cho các tuyến đường cao tốc của
Trung Quốc trở nên rất đa dạng.

Yếu tố quyết định thứ hai để Trung Quốc xây dựng những con đường này là sức
mạnh kinh tế và công nghệ. Trung Quốc đã và đang xây dựng đường cao tốc với tốc độ
đáng kinh ngạc. Kể từ năm 1988, khi tuyến đường cao tốc đầu tiên của đất nước -
đường cao tốc Thượng Hải-Gia Định được hoàn thành, Trung Quốc đã xây dựng hơn
160.000km đường cao tốc, nhiều nhất so với bất kỳ quốc gia nào trên thế giới.

"Muốn làm giàu, trước tiên phải xây đường"

Trung Quốc đã mất khoảng 40 năm để xây dựng mạng lưới đường cao tốc dài
hơn bất kỳ nơi nào khác trên thế giới để kết nối hàng trăm triệu người.

Ở Trung Quốc có câu: "Muốn làm giàu, trước tiên phải xây đường". So với
đường thông thường, đường cao tốc hiệu quả hơn nhiều.

Năm 1988, đường cao tốc đầu tiên của đất nước là Thượng Hải-Gia Định được
hoàn thành và mở cửa cho công chúng. Những con đường trơn tru đã cắt giảm một nửa
thời gian di chuyển giữa hai nơi.

Các khu vực đường cao tốc đông đúc nhất nằm gần những nơi giàu có nhất của
Trung Quốc. Ba khu vực đô thị lớn nhất là Bắc Kinh, Thượng Hải và Quảng Châu, có
nhiều đường cao tốc hơn so với phần còn lại của đất nước.

Hiện tại, mạng lưới đường cao tốc của Trung Quốc kết nối gần 98,6% các thành
phố và khu vực có dân số đô thị vượt quá 200.000 người, theo Bộ Giao thông Vận tải
Trung Quốc.

23
Và nỗ lực không dừng lại ở đó khi các quan chức tuyên bố sẽ phủ sóng tất cả các
thành phố và quận huyện có dân số trên 100.000 người vào năm 2035.

Không chỉ là về phạm vi phủ sóng, các quan chức Trung Quốc đang hướng tới
mạng lưới đường "thông minh", hoặc cơ sở hạ tầng kỹ thuật số. Nó sẽ sử dụng hệ
thống dữ liệu lớn - định vị vệ tinh Bắc Đẩu - qua đó việc lái xe tự động có thể không
còn xa.

2.3.2. Đường sắt

2.3.2.1. Đường sắt cao tốc

Đường sắt tốc độ cao ở Trung Quốc là mạng lưới đường sắt dành riêng cho hành
khách được thiết kế cho tốc độ 250–350 km/h (155–217 mph). Đây là mạng lưới mạng
đường sắt cao tốc dài nhất thế giới và cũng được sử dụng rộng rãi nhất.

Vào cuối năm 2018, mạng lưới đường sắt cao tốc ở Trung Quốc đã mở rộng tới
30 trong số 33 đơn vị hành chính cấp tỉnh và đạt tổng chiều dài 29.000 km (18.000 mi),
chiếm khoảng 2/3 tuyến đường sắt cao tốc trên thế giới trong dịch vụ thương mại. Sự
bùng nổ xây dựng HSR tiếp tục với mạng HSR được thiết lập để đạt 38.000 km
(24.000 mile) vào năm 2025.

Hầu như tất cả các chuyến tàu, đường ray và dịch vụ đường sắt cao tốc đều được
sở hữu và vận hành bởi Tập đoàn Đường sắt Trung Quốc dưới thương hiệu Đường sắt
cao tốc Trung Quốc (CRH). Dịch vụ tàu cao tốc tốc độ cao đường sắt Trung Quốc
(CRH) được giới thiệu vào tháng 4 năm 2007 với các bộ tàu cao tốc có tên Hòa Giai
Hiệu và Phục Hưng Hiệu chạy ở tốc độ từ 250 km/h đến 350 km/h trên đường sắt tốc
độ cao được nâng cấp / chuyên dụng. Đường sắt liên tỉnh Bắc Kinh - Thiên Tân, được
khai trương vào tháng 8 năm 2008 và có thể vận chuyển các tàu cao tốc với tốc độ
350 km/h, là tuyến HSR dành riêng cho hành khách đầu tiên.

Đường sắt cao tốc phát triển nhanh chóng ở Trung Quốc trong 15 năm qua với sự
tài trợ đáng kể từ chính phủ Trung Quốc, đặc biệt là chương trình kích thích kinh tế
trong cuộc Đại suy thoái. Việc loại bỏ Bộ trưởng Đường sắt Lưu Chí Quân vì tham

24
nhũng và tai nạn đường sắt cao tốc gây tử vong gần Ôn Châu năm 2011 đã gây lo ngại
về an toàn cũng như khả năng chi trả, bền vững tài chính và tác động môi trường.

Các tàu cao tốc đầu tiên của Trung Quốc đã được nhập khâu hoặc xây dựng theo
thỏa thuận chuyển giao công nghệ với các nhà sản xuất tàu nước ngoài bao gồm
Alstom, Siemens, Bombardier và Kawasaki Heavy Industries. Kể từ khi hỗ trợ công
nghệ ban đầu, các kỹ sư Trung Quốc đã thiết kế lại các thành phần tàu hỉa nội bộ và
xây dựng các đoàn tàu bản địa do tập đoàn CRRC nhà nước sản xuất.

Sự ra đời của đường sắt cao tốc ở Trung Quốc đã giảm đáng kể thời gian đi lại và
đã thay đổi xã hội và nền kinh tế Trung Quốc. Một nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới
cho thấy "một loạt khách du lịch có mức thu nhập khác nhau chọn HSR vì sự thoải
mái, thuận tiện, an toàn và đúng giờ."

Các tuyến HSR đáng chú ý ở Trung Quốc bao gồm Đường sắt cao tốc Bắc Kinh -
Quảng Châu, với 2.298 km (1.428 mi) là tuyến HSR dài nhất thế giới đang hoạt
động, tuyến đường sắt cao tốc Bắc Kinh - Thượng Hải với các dịch vụ tàu thông
thường chạy nhanh nhất thế giới và Tàu đệm từ Thượng Hải, tàu đệm từ thương mại
tốc độ cao đầu tiên trên thế giới, có các đoàn tàu chạy trên đường ray không thông
thường và đạt tốc độ tối đa 430 km/h (267 mph).

25
Hình 2.3.2.1. Bản đồ mạng đường sắt với các đường thông thường được nâng cấp
hoặc xây dựng để phù hợp với CRH được hiển thị bằng màu cam (160–250 km/h (99–
155 mph)), đường cao tốc thứ cấp màu xanh lá cây (200–299 km/h (124–186 mph)), và
xanh biển (trên 300 km/h (190 mph)).

2.3.2.2. Đường sắt thông minh

Trung Quốc vừa cho ra mắt chuyến tàu điện cao tốc hiện đại nhất thế giới có thể
chạy với vận tốc tối đa 350km/h, có tín hiệu 5G, sạc điện thoại không dây… nối liền 2
thành phố đăng cai Thế vận hội mùa đông – Bắc Kinh và Trương Gia Khẩu.    

26
Hình 2.3.2.2a. Những hành khách đầu tiên trải nghiệm chuyến tàu cao tốc hiện đại

Theo tuyên bố từ phía Trung Quốc, chuyến tàu không người lái này là tuyến
đường sắt thông minh đầu tiên trên thế giới.

Những tiện nghi trên chiếc tàu hiện đại nhất thế giới này gồm có: thiết kế hệ
thống lái tự động, có tín hiệu 5G, ánh sáng thông minh, sạc điện thoại không dây… và
đặc biệt có thế chạy với vận tốc tối đa đạt 350km/h.

27
Hình 2.3.2.2b. Sạc điện thoại thông minh không dây

Lộ trình của chuyến tàu dài 174 km bao gồm 70,5 km ở Bắc Kinh và 103,5 km ở
tỉnh Hà Bắc, kết nối Bắc Kinh và Trương Gia Khẩu – hai thành phố đăng cai Thế vận
hội mùa đông 2022. Toàn bộ lộ trình gồm 10 điểm dừng. Như vậy, thời gian cho mỗi
lượt đi giữa điểm đầu – cuối chỉ mất 47 phút, thay vì 3 giờ 7 phút như trước đây.

Ngoài ra, trên tàu còn bố trí robot giúp hành khách mang hành lý và tại mỗi trạm
dừng sẽ làm nhiệm vụ hướng dẫn lối đi.

Theo Tập đoàn đường sắt quốc gia Trung Quốc, dù tàu được lập trình để tự vận
hành, nhưng giai đoạn đầu vẫn có người giám sát để theo dõi hoạt động và xử lý những
tình huống khẩn cấp. Ngoài ra, toàn bộ tuyến đường sắt được trang bị các trạm biến áp
thông minh có thể theo dõi tình trạng chạy tàu và xử lý sự cố trực tuyến, cải thiện sự ổn
đinh và tính an toàn.

28
2.3.3. Đường thủy

2.3.3.1. Công nghệ 4G thay đổi giao thông đường thủy

Cơ sở hạ tầng đường thủy của Trung Quốc đang trở nên thông minh và hiệu quả
hơn nhờ ứng dụng công nghệ kỹ thuật số và thông tin hóa.

Trên sông Trường Giang - con sông dài nhất Trung Quốc, bản đồ định vị điện tử
đã được các thủy thủ sử dụng rộng rãi, cho phép cung cấp thông tin chính xác về độ
sâu mực nước, dấu hiệu hàng hải, thời tiết, định vị và điều hướng cho tàu bè, đồng thời
giúp họ hoạch định các tuyến đường vận chuyển một cách khoa học hơn.

Ở tỉnh Giang Tô, phía đông Trung Quốc, hệ thống thu phí tự động (ETC) trên mặt
nước giúp tàu thuyền hoàn thành việc đăng ký, thanh toán và lên lịch từ xa cho các cửa,
điều này làm giảm tiếp xúc trực tiếp giữa người với người, đảm bảo phương tiện qua
lại an toàn và có trật tự, cũng như tiết kiệm chi phí hậu cần vận tải đường thủy.

Hiện có hơn 60.000 tàu đã đăng ký hệ thống ETC trên mặt nước, với 4.000 tàu
hoạt động hàng ngày.

Trong khi đó, tại cảng Quảng Châu, phía nam Trung Quốc, việc thông quan
không cần giấy tờ với việc sử dụng công nghệ blockchain đã giúp các công ty giảm chi
phí khai báo hải quan từ 20% đến 30%.

Trung Quốc cũng đã cải thiện việc tự động hóa các bến container, với hiệu quả
hoạt động của các cảng thông minh liên tục tăng lên. Trong tháng 5/2022, thời gian chờ
và cập bến trung bình của tàu container lần lượt là 1,98 ngày và 1,04 ngày, thấp hơn
đáng kể so với mức trung bình 3,3 ngày và 2,4 ngày tại các cảng container lớn của
nước ngoài.

2.3.3.2. Bến container 5G tự động đầu tiên trên sông Trường Giang

Trung Quốc hoàn thành giai đoạn 4 của cảng Taicang, bao gồm 429.500 m2 bãi
container tự động có công suất thiết kế 2 triệu TEU/năm.

29
Công trình có diện tích mặt bằng 914.000 m2, trong đó 429.500 m2 là bãi
conteiner tự động. Nó được trạng bị xe tải container không người lái, trạm phát sóng
5G và thiết bị giám sát video từ xa…

Các chip được lắp đặt trong dự án là loại chưa từng có trong xây dựng cảng của
Trung Quốc cho phép giám sát hoạt động trong thời gian thực.

Bến cảng mới có công suất thiết kế 2 triệu TEU/năm (TEU : đơn vị đo sức chưa
hàng hóa tương đường container tiêu chuẩn loại 20 feet).

2.3.4. Đường hàng không

Tính từ năm 2019, Trung Quốc có hệ thống vận tải hàng không lớn với 227 sân
bay. Hệ thống vận tải khổng lồ này là xương sống của nền kinh tế Trung Quốc. Hệ
thống tiếp tục ngày đêm phát triển về số lượng và chất lượng nhằm kịp nhu cầu vận
chuyển người và hàng hóa trong nước

2.4. Trung Quốc với các thành phố thông minh vượt trội

2.4.1. Thâm Quyến – Mô hình thành phố NET

Tiếp nối chuỗi thành phố mang dáng dấp các khuôn viên khổng lồ do tập đoàn
công nghệ Huawei thực hiện trước đây, Đằng Tấn, một trong những công ty công nghệ
tại Trung Quốc đóng vai trò phát triển và đưa ứng dụng nhắn tin WeChat và QQ đến
cộng đồng, đã tuyên bố sẽ xây dựng thành phố Net ngoài bờ sông Châu Giang ở Thâm
Quyến. Đây là dự án được xem sẽ góp phần thay đổi cục diện đô thị tại Trung Quốc,
đồng thời tạo ra một thành phố mới cho 8 vạn người.

30
Hình 2.4.1a. Thành phố Net – Một “Thâm Quyến trong tương lai”

Không những đóng vai trò mở rộng đô thị, thành phố Net còn kết nối khăng khít
các thành viên trong xã hội, đồng thời tạo điều kiện cho họ hòa mình vào không gian
thiên nhiên xung quanh.

Tạo điều kiện cho cư dân hòa mình vào không gian thiên nhiên là phương châm
thành phố Net hướng đến

Môi trường xanh trong thành phố được tạo nên bằng việc sử dụng một loạt các
tấm pin mặt trời, những khu vườn trên mái nhà cùng hệ thống xử lý nước thải, góp
phần làm giảm lượng khí thải carbon của thành phố. Hơn thế, các nhà thiết kế đã tính
đến vấn đề nước biển dâng, qua đó tìm ra giải pháp nâng cao thành phố lên nhằm đối
mặt với thực trạng này. Bên cạnh đó, hệ thống rừng ngập mặn cũng đóng vai trò lớn
trong việc ứng phó với thiên tai, bão lũ.

31
Hình 2.4.1b. Các tấm pin năng lượng mặt trời…

Hinhf2.4.1c…Cùng những khuôn viên vườn trên mái nhà

32
Hình 2.4.1d…Và hệ thống xử lý nước thải góp phần mang đến môi trường xanh cho
Net city

Là một công ty đi đầu trong lĩnh vực công nghệ, Đằng Tấn có khả năng mang
tới hệ thống cảm biến thông minh cho phép theo dõi hoạt động môi trường trong thành
phố. Ngoài ra, công nghệ nhà thông minh được ứng dụng như một giải pháp hữu ích
trước tình hình đại dịch COVID – 19 bùng phát. Bởi lẽ, đây thời điểm mà công nghệ và
các hoạt động trực tuyến đóng vị trí ngày một quan trọng trong đời sống của con người.

Phương châm thành phố Net hướng tới chính là hạn chế các phương tiện giao
thông không cần thiết, tạo điều kiện cho các phương tiện ít phát thải như xe đạp hay xe
buýt hoạt động, giúp người dân có không gian và môi trường trong lành để di chuyển,

33
thực hiện các hoạt động thể chất nhiều hơn, góp phần cải thiện sức khỏe và năng suất
lao động của họ.

Di chuyển bằng xe đạp hoặc xe buýt sẽ trở thành xu hướng giao thông chính tại
Net City với mục đích cắt giảm khí thải CO2 cho thành phố trong tương lai

2.4.2. Tô Châu – Mô hình đô thị thông minh hàng đầu thế giới

Tô Châu là một thành phố lớn nằm ở phía Đông Nam tỉnh Giang Tô thuộc miền
Đông Trung Quốc, cách Thượng Hải khoảng 100 km về phía Tây Bắc. Không những là
một trung tâm kinh tế và đầu mối giao thương thương mại lớn, Tô Châu còn là thành
phố lớn thứ hai của Giang Tô, chỉ sau thành phố Nam Kinh. 

Một trong những điểm đáng chú ý của thành phố chính là khu công nghiệp Tô
Châu (SIP). Đây được coi như nơi thu hút rất nhiều dự án đầu tư nước ngoài, đóng góp
đáng kể cho nền kinh tế Trung Quốc. Cụ thể, trong hai thập kỷ qua, khu công nghiệp
đã thu hút hơn 5.000 dự án đầu tư nước ngoài, bao gồm 156 dự án được đầu tư bởi 92
công ty, 500 tài sản toàn cầu và sử dụng 32,3 tỷ đồng vốn đầu tư nước ngoài. Hơn 500
doanh nghiệp trong và ngoài nước đã thành lập các trung tâm R&D (trung tâm nghiên
cứu và phát triển) tại đây.

Cũng tại thành phố này, hơn 30 tổ chức nghiên cứu giáo dục hàng đầu trên thế
giới đã được điều hành cùng các trường đại học quốc tế. Bên cạnh đó, khu công nghiệp
còn đóng vai trò phát triển những trung tâm phục vụ cho các ngành công nghệ cao như
công nghệ Nano và dược phẩm sinh học.

34
Hình 2.4.2a. Tô Châu – Một trong những khu vực kinh tế mũi nhọn của Trung Quốc

Các bệnh viện, khách sạn, tòa nhà hành chính, nhà hàng, hệ thống giao thông
công cộng đều được định hướng phát triển thành mô hình thông minh. Chẳng hạn, đối
với lĩnh vực giao thông, việc sử dụng dữ liệu nhằm phân luồng giao thông trong giờ
cao điểm đã được các hệ thống trang thiết bị thông minh tiến hành hiệu quả. Nhờ vậy,
thời gian chuyển tín hiệu đèn báo giao thông cho phương tiện đi lại được điều chỉnh
một cách hợp lý. 

Nhờ vào khả năng theo dõi và báo cáo tối ưu, hệ thống giao thông đã vận hành
5.000 xe buýt chạy trên 360 tuyến đường trong thành phố, chở 1,5 triệu người mỗi
ngày. Có thể xem đây là một trong những mô hình đô thị thông minh hàng đầu trên thế
giới.

35
Hình 2.4.2b. Hệ thống phân luồng giao thông thông minh sẽ được thiết lập tại
thành phố Tô Châu

2.4.3. Liễu Châu – Thành phố rừng theo chiều thẳng đứng

36
Được thiết kế bởi Stefano Bowari – kiến trúc sư đã và đang phát triển các dự án
xanh trên toàn thế giới, thành phố rừng tại Liễu Châu, Trung Quốc được xem là “ngôi
nhà” tương lai cho một cộng đồng khoảng 30.000 người. Với sự bao phủ bởi gần 1
triệu thực vật, trong đó 40 000 cây sẽ đóng vai trò hấp thụ gần 10.000 tấn carbon
dioxide, nơi đây sẽ giúp giảm nhiệt độ không khí trung bình, tạo nên rào chắn bảo vệ
cho người dân khỏi tiếng ồn, cải thiện chất lượng không khí, môi trường sống cũng như
vấn đề đa dạng sinh học trong khu vực.

Hình 2.4.3a. Thành phố rừng

Thành phố rừng sẽ nối liền với Liễu Châu qua đường tàu cao tốc và mạng lưới xe
điện. Trong thành phố có nhiều khu vực dân cư, không gian thương mại và giải trí khác
nhau, hai trường học và một bệnh viện. Các ngôi nhà sẽ trang bị điều hòa không khí
chạy bằng năng lượng địa nhiệt và mái nhà lắp pin Mặt Trời.

37
Hình 2.4.3b. Thành phố rừng

Hệ sinh thái thành phố rừng Liễu Châu trong tương lai được bao phủ với gần 1
triệu thực vật

Kết luận

Là một quốc gia đang trong thời kỳ đô thị hóa nhanh chóng, các vấn đề đô thị
đang ngày càng đón nhận được nhiều sự quan tâm tại Trung Quốc hơn. Quốc gia này
đã và đang xây dựng kế hoạch đầu tư hàng nghìn tỷ nhân tệ nhằm tạo nên hàng trăm
thành phố thông minh trên khắp cả nước.

Bên cạnh đó, từ năm 2015 đến nay, Bắc Kinh thường xuyên tiến hành tổ chức
“Triển lãm Thành phố thông minh quốc tế” – một sự kiện thường niên nhằm tìm kiếm
giải pháp cho các vấn đề đô thị hóa. Đây cũng được xem là sự kiện về thành phố thông
minh lớn nhất Trung Quốc, với sự tham gia của nhiều doanh nghiệp và cũng như đông
đảo lượt khách. Với những lợi thế sẵn có, sự thành công trong các dự án xây dựng
thành phố thông minh hàng đầu trên thế giới có lẽ chỉ còn là vấn đề thời gian đối với
quốc gia tỷ dân này

2.4.4. Thành phố Hàng Chấu – giảm tắc đường và tai nạn giao thông nhờ
AI

38
Hiệu quả lưu thông xe cộ tại thành phố Hàng Châu cải thiện đáng kể chỉ một năm
sau khi chính quyền tại đây triển khai dự án "Bộ não thành phố" (City Brain). Phần lõi
của "bộ não" này là một trung tâm AI chuyên xử lý dữ liệu lớn, giúp nó "suy nghĩ" và
đưa ra các quyết định tốt hơn.

Bộ não thành phố :

Dự án này khởi động tháng 10-2016 với tầm nhìn xây dựng Hàng Châu trở thành
một đô thị thông minh, có khả năng tự quản lý và tương tác tốt hơn với cư dân địa
phương. Để làm được như vậy, một mạng lưới camera đã được lắp đặt để giám sát mọi
hoạt động và điều kiện giao thông trong thành phố suốt 24/24 giờ.

Hàng Châu là thủ phủ của tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc, cũng là thành phố đầu
tiên trên thế giới quản lý các vấn đề cộng đồng với sự hỗ trợ của công nghệ AI.

Một vài trong số những đơn vị được hưởng lợi gần đây nhất của chương trình ứng
dụng AI vào quản lý chính là lực lượng cảnh sát giao thông tại TP Hàng Châu. Vì "Bộ
não Thành phố" đã giúp cảnh sát giao thông điều tiết xe cộ và phản ứng nhanh hơn với
các vụ tai nạn trên đường.

"Hệ thống Bộ não Thành phố có thể phát hiện các vụ tai nạn chỉ trong một giây,
và chúng tôi có thể tới ngay hiện trường chỉ trong 5 phút", đó là mô tả của cảnh sát
giao thông Zheng Yijiong tại Hàng Châu. Chị Zheng Yijiong cũng đã trở thành cảnh
sát đầu tiên tại Trung Quốc kiểm soát giao thông với sự hỗ trợ của một "đối tác" AI.

Chỉ là bước đầu :

Một trung tâm AI của Bộ não Thành phố sẽ cung cấp các phân tích dữ liệu và cả
những khuyến nghị điều động lực lượng theo thời gian thực, giúp hoạt động giao thông
suôn sẻ trong khu vực với hơn 9 triệu dân.

Nó cũng đồng thời quản lý luôn các cột đèn báo giao thông ở 128 giao lộ, tiết
kiệm 15,3% thời gian chờ tại các khu vực triển khai thí điểm dự án này. Khi Bộ não
thành phố có thể kiểm soát tự động các trụ đèn giao thông tại hơn 100 điểm giao lộ, nó
đã giúp giảm khoảng 4,6 phút di chuyển trên các tuyến cao tốc trên cao.

39
Hệ thống này cũng đã báo cáo được hơn 500 vụ tai nạn giao thông mỗi ngày tại
các khu trung tâm với độ chính xác lên tới 92%, theo đó nâng cao đáng kể hiệu quả
hoạt động của lực lượng cảnh sát giao thông.

Tại quận Xiaoshan, nhờ công nghệ kiểm soát đèn giao thông thông minh, một
chiếc xe cứu thương chỉ cần mất một nửa thời gian so với trước đây để tới được hiện
trường tai nạn.

Dù vậy, theo ông Wang Jian, chủ tịch Ủy ban định hướng công nghệ của Tập
đoàn Alibaba, một trong các nhà thầu phát triển dự án Bộ não Thành phố tại Hàng
Châu, cho biết kiểm soát giao thông chỉ là bước đầu tiên trong các giải pháp quản trị
thành phố của hệ thống này.

Theo ông Wang, trong tương lai, hệ thống này sẽ trở thành một phần quan trọng
của hạ tầng để thúc đẩy thành phố theo hướng phát triển bền vững trên nền tảng
Internet, điện toán và dữ liệu.

Thực tế, những thành quả và kinh nghiệm của Hàng Châu đã được nhân lên tại
nhiều thành phố khác của Trung Quốc, trong đó có Tô Châu, Quý Châu và Macao,
những nơi cũng đang tìm kiếm giải pháp hiệu quả để giải quyết ùn tắc giao thông.

Thành công của Hàng Châu cũng đã trở thành một "case study" đã được nhắc tới
như một ví dụ điển hình của mô hình chuyển đổi số thành công trong báo cáo đánh giá
của Liên Hiệp Quốc công bố năm 2020.

2.4.5. Thiên nhiên và công nghệ song hành tại thành phố thông minh
Trùng Khánh

Trùng Khánh, một trong bốn thành phố trực thuộc trung ương, từng được trao giải
“Thành phố thông minh hàng đầu Trung Quốc” năm 2020.

Theo cơ quan phát triển và quản lý ứng dụng dữ liệu lớn (Big Data) Trùng
Khánh, thành phố này luôn hướng tới việc tích hợp dữ liệu. Thành phố đã tối ưu hoá hệ
thống dịch vụ để mở rộng dữ liệu từ luật, quy định, tiêu chuẩn, nền tảng, ứng dụng
sáng tạo và phát triển thị trường dữ liệu.

40
Hơn 800 mục dữ liệu đã được Trùng Khánh đưa lên mạng công khai, gồm cả 48
cơ quan sở ban ngành các lĩnh vực từ quản lý giám sát thị trường, thuế, tư pháp, giao
thông vận tải… Nhưng thương hiệu thành phố thông minh của Trùng Khánh đến từ
việc ứng dụng giải pháp thông minh giải bài toán xử lý nước thải và kết hợp hài hoà
yếu tố thiên nhiên cùng công nghệ.

2.4.5.1. Xử lý nước thải thông minh

Sau hàng thập kỷ đô thị hoá và ô nhiễm, Trung Quốc phải đối mặt với tình trạng
hạn hán và lũ lụt nghiêm trọng, và Trùng Khánh không phải là ngoại lệ. Do điều kiện
tự nhiên, hàng năm Trùng Khánh đón nhận lượng mưa lên tới hơn 1.000 mm, tập trung
chủ yếu vào mùa hạ và mùa thu, tạo ra áp lực không nhỏ đối với các giải pháp thoát
nước. Trong khi đó, tình trạng ô nhiễm khiến lượng nước sẵn có hầu như không thể sử
dụng.

Hình 2.4.5.1. Công nghệ TP.Trùng Khánh

Nhằm đối phó với nguy cơ lũ lụt và tái sử dụng 70% lượng nước mưa, Trùng
Khánh trở thành hình mẫu đầu tiên áp dụng mô hình “thành phố bọt biển”. Thành phố
bọt biển là sáng kiến của Trung Quốc kể từ năm 2013 nhằm tận dụng các yếu tố địa
hình tự nhiên giữ nước mưa, làm chậm dòng chảy và lọc sạch tái sử dụng.

41
“Hơn bao giờ hết, khi đối mặt với tác động của biến đổi khí hậu và các công nghệ
công nghiệp huỷ hoại môi trường, con người cần suy nghĩ lại về cách xây dựng các
thành phố, cách thức xử lý nước cũng như tự nhiên, thậm chí là cách con người định
nghĩa nền văn minh”, giáo sư Kongjian Yu, người đứng đằng sau khái niệm “thành phố
bọt biển” cho biết.

Các giải pháp chủ yếu bao gồm chống thấm sàn lát gạch cho vỉa hè và lòng
đường, tăng số lượng cây xanh và tòa nhà thông minh với mái nhà được phủ cỏ nhằm
hấp thụ nước tốt hơn, cùng màu sơn sáng giúp phản xạ nhiệt.

Cùng với đó, chính quyền thành phố sử dụng giải pháp thoát nước đô thị thông
minh, với mạng lưới cảm biến được lắp đặt trong các đường ống, cho phép theo dõi dữ
liệu theo thời gian thực và đưa ra các dự báo hiệu quả về môi trường.

Hệ thống được sử dụng để giám sát, phân tích và dự báo tình trạng hoạt động của
hệ thống thoát nước, nguy cơ lụt lội trong đô thị, ảnh hưởng đối với địa chất tự nhiên
cũng như hoạt động tái sử dụng nguồn nước.

Thông qua phần mềm phân tích xử lý tập trung các dữ liệu, chính quyền có thể
bảo vệ người dân khỏi nguy cơ lũ lụt và hạn chế ô nhiễm đối với sông Dương Tử, con
sông dài nhất châu Á và là nguồn cung cấp nước thiết yếu đối với người dân.

2.4.5.2. Thiên nhiên và công nghệ song hành

Trùng Khánh cũng đang xây dựng Cloud Valley, dự án thành phố thông minh sử
dụng 100% trí tuệ nhân tạo trong mọi hoạt động từ giao thông công cộng cho tới sản
xuất, thông qua nền tảng công nghệ cho phép kết nối liền mạch giữa thế giới kỹ thuật
số và thế giới thực.

Cloud Valley rộng hơn 75.000 m2 được xây dựng bởi BIG, hãng kiến trúc đến từ
Đan Mạch và Terminus, công ty công nghệ Trung Quốc. Thành phố sử dụng cảm biến
và các thiết bị kết nối W để thu thập dữ liệu từ mọi thứ, từ thói quen ăn uống của người
dân cho tới các chỉ số về ô nhiễm.

42
Theo Victor Ai, nhà sáng lập Terminus, dự án này nhằm đem tới cho người dân
sự thoải mái và hiệu quả: các robot tự động bưng bê coffee hay ghế trong văn phòng có
thể tự sắp xếp gọn gàng sau mỗi buổi họp.

“Ý tưởng gần giống với việc sống tại một ngôi làng mà ngay khi bạn xuất hiện,
cho dù là lần đầu tiên, những người pha chế đã biết đồ uống yêu thích của bạn”, đại
diện của BIG cho biết.

Các tiện ích của công nghệ được tích hợp vào mọi mặt đời sống, ngay cả trong
phòng ngủ. “Khi ánh nắng chiếu vào nhà, cửa sổ phòng ngủ tự động điều chỉnh độ
trong suốt cho ánh sáng tự nhiên chiếu qua đánh thức chủ nhà”, Terminus cho biết trên
website, đồng thời nhấn mạnh tới các không gian xanh như vườn trên mái nhà.

“Ngay khi ánh sáng tràn ngập căn phòng, một quản gia ảo AI có tên Titan sẽ lựa
chọn bữa sáng, trang phục cho người dùng phù hợp với tình trạng thời tiết và lịch trình
làm việc trong ngày”.

Cloud Valley xây dựng các không gian sống cho con người, thực vật, động vật và
thậm chí cả cuộc sống nhân tạo gồm văn phòng, nhà cửa, địa điểm công cộng, xe tự
hành… hoạt động dưới sự giám sát liên tục của AI.

Tại đây, rào cản giữa thiên nhiên, con người, thế giới thực và kỹ thuật số cũng
được xoá bỏ. “Khi môi trường xung quanh được trang bị tri giác và cảm biến… Cuộc
sống thực sự có thể trở nên xuyên suốt do AI có thể nhận ra có người đang đến và tự
động mở cửa mà không cần đợi người dùng phải lấy thẻ chìa khoá”, Bjarke Ingels,
đồng sáng lập công ty BIG cho biết.

2.4.6. Thượng Hải – thành phố thông minh nhất thế giới năm 2020

Tại Đại hội Triển lãm Thành phố Thông minh Thế giới (SCEWC) ngày 18/11,
thành phố Thượng Hải của Trung Quốc đã vượt qua 350 thành phố khác trên thế giới
để giành giải thưởng "Thành phố thông minh nhất" thế giới năm 2020. Đây cũng là lần
đầu tiên, một thành phố của Trung Quốc giành được giải thưởng này.

43
Hình 2.4.6. Quang cảnh buổi tối tại thành phố Thượng Hải, Trung Quốc.

Giám đốc điều hành khu vực của SCEWC, ông Mao Huy Đông, cho biết giải
thưởng này là một minh chứng đầy đủ về tính hiệu quả và những thành tựu về xây
dựng thành phố thông minh của Thượng Hải trong những năm gần đây. Hệ thống quản
lý của thành phố đã không ngừng được hoàn thiện với hệ thống vận hành, quản lý
thống nhất, hiệu quả cao. Đến nay, thành phố đã lắp đặt khoảng 31.400 trạm phát sóng
5G ngoài trời và khoảng 49.800 trạm nhỏ phát 5G trong nhà, cơ bản hoàn thành xây
dựng thành phố thống minh với các đặc trưng phổ cập hóa, tích hợp hóa và thông minh
hóa.

Chính quyền thành phố luôn coi trọng vai trò tiên phong trong lĩnh vực số hóa,
mạng thông tin và trí tuệ trong phát triển đô thị. Thượng Hải sẽ thúc đẩy hơn nữa
chuyển đổi kỹ thuật số và phấn đấu xây dựng một thành phố thông minh mang lại cảm
giác tiện lợi, hạnh phúc và an toàn cho cư dân.

2.4.7. Công nghệ mới trong thành phố thông minh ở Trung Quốc

Nhiều công nghệ hiện đại được áp dụng để biến thành phố Ngân Xuyên, Trung Quốc
trở thành thành phố thông minh nhưng cũng gây lo ngại về vấn đề bảo mật thông tin.

44
Hình 2.4.7a. Thùng rác thông minh chạy bằng năng lượng mặt trời ở thành phố Ngân
Xuyên, Trung Quốc.

Thành phố Ngân Xuyên, thủ phủ khu tự trị Ninh Hạ, Trung Quốc đang trở thành
một thành phố thông minh với nhiều tiện ích công nghệ nổi bật, CNN hôm 11/10 đưa
tin.

Chính phủ Trung Quốc dự kiến di chuyển 250 triệu người dân từ khu vực nông
thôn đến thị trấn và thành phố vào năm 2050. Do đó, họ đang nỗ lực để giúp các khu
vực thành thị hoạt động hiệu quả bằng cách trang bị công nghệ kỹ thuật nhằm đối phó
với làn sóng người nhập cư lớn. Ngân Xuyên chính là một trong 200 thành phố thuộc
Dự án thí điểm Thành phố thông minh của Trung Quốc.

Trên các tuyến xe buýt ở Ngân Xuyên, phần mềm nhận diện khuôn mặt được sử
dụng để thay thế nhân viên bán vé. Dữ liệu nhận diện khuôn mặt hành khách được kết
nối với tài khoản ngân hàng, nhờ vậy họ có thể nhanh chóng lên xe mà không phải chờ
nhận tiền thừa.

45
Ngoài ra, Dự án Cộng đồng thông minh của thành phố đang thử nghiệm các
thùng rác công cộng chạy bằng năng lượng mặt trời và hoạt động như một máy ép,
giúp tăng sức chứa lên gấp 5 lần. Chúng sẽ phát tín hiệu để người thu gom rác thu dọn
khi đầy.

Các cửa hàng tạp hóa nhiều khả năng cũng trở thành dĩ vãng bởi người dân có thể
đặt thức ăn qua ứng dụng trên điện thoại. Họ có thể chọn hàng hóa từ các tủ làm mát
thông minh được đặt ở trung tâm, thay vì để chúng hư hỏng tại nhà.

Hình 2.4.7b. Hình ảnh người hướng dẫn ba chiều tại Trụ sở thành phố

Tại trụ sở chính quyền thành phố, hình ảnh những nữ tiếp tân ba chiều được sử
dụng để hướng dẫn người dân. Các mã phản hồi nhanh (QR Code) nằm rải rác trên
tường giúp họ nhận câu trả lời nhanh đối với các câu hỏi thường gặp. Nhiều thủ tục
giữa người dân và chính quyền, từ việc xin giấy phép kinh doanh đến làm lại hộ chiếu
có thể thực hiện qua mạng thay vì đến trực tiếp.

46
Các bệnh viện sử dụng Haodaifu Online, cổng thông tin trực tuyến kết nối bác sỹ
với bệnh nhân, cung cấp phương pháp điều trị và đơn thuốc cho người bệnh từ xa, qua
đó giảm tải cho bệnh viện và phòng khám của bác sỹ.

"Thành phố thông minh cung cấp giải pháp cho nhiều vấn đề không thể tránh
khỏi trong quá trình đô thị hóa. Nó được thiết kế vì người dân, hoạt động và đem lại lợi
ích cho người dân", Baichun, phó thị trưởng thành phố Ngân Xuyên, cho biết. 

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cũng bày tỏ lo lắng về vấn đề bảo mật thông tin.
Tiến sỹ Igor Calzada, giảng viên và cố vấn chính sách cấp cao cho Kế hoạch Thành
phố tương lai của trường Đại học Oxford, Anh đặt nghi vấn về số lượng thông tin cá
nhân mà chính phủ Trung Quốc có thể sử dụng.

"Những dữ liệu nào được sử dụng? Chúng dùng để làm gì? Tôi không rõ và cũng
không ai muốn đi sâu vào vấn đề này. Ngân Xuyên là một thành phố khá hiện đại
nhưng dường như không ai muốn biết thêm về việc những dữ liệu ở đây sẽ bị kiểm soát
như thế nào", tiến sỹ Calzada nhận xét.

2.6. Áp dụng công nghệ 5G để xây dựng thành phố giao thông thông minh

Quảng Châu (thuộc tỉnh Quảng Đông) là thành phố lớn thứ ba ở Trung Quốc, sau
Bắc Kinh và Thượng Hải. Đây là thành phố giao thông thông minh áp dụng công nghệ
5G đầu tiên trên thế giới với tất cả hệ thống giao thông của thành phố tham gia, mang
lại lợi ích toàn diện.

+ Quản lý giao thông thông minh với công nghệ ANPR


+ Cải cách hành chính, quản lý đồng bộ, tăng cường giám sát là điều cốt lõi
của hệ thống giao thông thông minh

Vào năm 2020, China Mobile, Sở Giao thông vận tải thành phố Quảng Châu,
ZTE và hơn 10 đối tác khác trong ngành đã cùng tham gia và công bố thành phố giao
thông thông minh 5G đầu tiên trên thế giới tại Quảng Châu. Trong hai năm qua, dự án
không chỉ mang lại lợi ích cho 20 triệu người dân ở thành phố Quảng Châu mà còn
mang lại lợi ích cho các ngành công nghiệp khác cũng như các cơ quan chính phủ. Hệ

47
thống giao thông bao gồm xe buýt, tàu điện ngầm và tàu cao tốc ngày càng được cải
thiện hơn về vận hành và bảo trì tự động, điều hành, quản lý, mang lại sự hài lòng và
thu hút đông hành khách tham gia các loại hình giao thông công cộng hơn.

Hình 2.6. Tuyến đường sắt cao tốc Quảng Châu - Thâm Quyến - Hồng Kông (Trung
Quốc) được cung cấp dịch vụ di động 5G tốc độ cực nhanh, gấp 100 lần so với 4G

2.6.1. Thúc đẩy chuyển đổi kỹ thuật số của ngành giao thông vận tải

Cùng với việc tăng cường áp dụng công nghệ, hệ thống giao thông vận tải tại Quảng
Châu ngày càng nâng cao hiệu quả hoạt động, an toàn, an ninh, đem lại sự hài lòng cho
hành khách và kết quả kinh doanh ngày càng tốt hơn. Khi đường sắt tốc độ cao đầu tiên
với mắt thông minh HD, hệ thống thị giác máy (machine vision) cung cấp khả năng
kiểm tra và phân tích tự động dựa trên các hình ảnh và trí tuệ nhân tạo (AI) được ứng
dụng tỷ lệ hỏng hóc và chi phí bảo trì giảm 20%. Tuyến đường sắt tốc độ cao 5G đầu
tiên có cự ly cảnh báo sớm tối thiểu lên tới 8km, giám sát theo thời gian thực và xử lý
hình ảnh AI, xác định các yếu tố rủi ro và tự động nâng mức cảnh báo. Đường sắt tốc

48
độ cao 5G với khả năng lưu trữ dữ liệu lớn giúp nâng cao hiệu quả công việc lên gấp
10 lần. Công suất xử lý trung bình hàng ngày của trạm điều phối đường sắt thông minh
5G là 13.500 phương tiện, tăng hiệu suất lên 70% và giảm 25% nhân lực.

Cùng với đó là hệ thống tàu điện ngầm thông minh 5G đầu tiên, bao gồm tàu điện
ngầm định vị chính xác cao 5G và tàu điện ngầm ứng dụng mạng riêng 5G. Dịch vụ tàu
điện ngầm thông minh đã được hiện thực hóa, nhờ đó, đã nâng cao 20% hiệu quả hoạt
động, tiết kiệm hơn 30% nhân lực cho vị trí giám sát và phục vụ hàng khách tại các nhà
ga.

Với hệ thống điều phối xe buýt thông minh 5G đầu tiên, lịch trình của các tuyến
xe buýt được rút ngắn và giúp tăng lưu lượng hành khách 10%. Thêm vào đó, công
nghệ kiểm tra 5G cũng lần đầu tiên được ứng dụng làm tăng tỷ lệ phát hiện rủi ro của
cầu Nam Sa hơn 65%. Ngoài ra, sức khỏe và vấn đề an toàn lao động của nhân viên các
công ty vận tải cũng được cải thiện đáng kể nhờ ứng dụng công nghệ 5G. Chẳng hạn,
nhờ công nghệ, nhân viên sửa chữa đường sắt tốc độ cao, sửa chữa đường hầm hay
nhân viên bảo trì cầu đường có thể theo dõi và kiểm tra tại phòng giám sát, không phải
làm việc trong các điều kiện khắc nghiệt như nhiệt độ cao hoặc thời tiết lạnh giá, không
phải liên tục cúi xuống ngẩng lên như trước đó, hay chui xuống các toa xe, cũng không
phải đi vào các đường hầm sâu hút hút… Điều kiện làm việc được cải thiện đã giúp
giảm nguy cơ bị tai nạn.

2.6.2. Giúp người dân thay đổi trải nghiệm du lịch

Dự án này đã thay đổi trải nghiệm du lịch của đại đa số người dân tại thành phố
với 20 triệu dân này.

Thoải mái và tiết kiệm thời gian: Ứng dụng “Đi du lịch” 5G đã cung cấp dịch vụ
du lịch hợp lý cho 10 triệu người. Hành khách có thể tra cứu thời gian đến của xe buýt,
tình trạng chỗ ngồi, xe có đông hay không. Với dữ liệu theo thời gian thực, máy soi an
ninh 5G “tất cả trong một” cho phép hành khách và hành lý qua cổng nhanh chóng.
Trung tâm điều hành xe buýt có thể giám sát tình trạng hoạt động của xe buýt theo thời

49
gian thực và linh hoạt điều chỉnh năng lực vận chuyển, rút ngắn thời gian chờ đợi của
hành khách.

An toàn: Hệ thống cảnh báo sớm khoảng cách đường sắt tốc độ cao 5G, đường
hầm kỹ thuật số 5G, giám sát dữ liệu trạng thái xe buýt, cảnh báo sớm lái xe an toàn và
các ứng dụng khác, tất cả đều nhằm đảm bảo an toàn cho hành trình. Trong trường hợp
khẩn cấp, kính an ninh công nghệ thực tế tăng cường AR trên tàu điện ngầm có thể
nhanh chóng đối chiếu dữ liệu và đưa ra cảnh báo, do đó tăng tốc độ xử lý các sự cố an
ninh.

Trải nghiệm thú vị: Với việc áp dụng công nghệ SuperMIMO trong nhà, hành
khách có thể tận hưởng công nghệ băng thông vượt mức 750Mbps trên tàu điện ngầm
ở khoảng cách lên đến 160km. Ngoài ra, sau khi lên tàu, hành khách có thể truy cập
mạng nội bộ của điện thoại di động 5G, đồng thời thưởng thức các bộ phim trên tàu và
thông tin mới nhất trong ứng dụng “Life on HSR” (Đường sắt cao tốc) và “Tencent
Video” (Tencent là công ty truyền thông xã hội lớn nhất ở Trung Quốc). Hệ thống định
vị tàu điện ngầm có thể được kết nối với các ứng dụng của bên thứ ba để cung cấp
thông tin điều hướng, mua sắm và phục vụ một cách chính xác cho hành khách.

Cho đến nay, dự án thành phố giao thông thông minh 5G Quảng Châu đã được
trao một số giải thưởng quốc gia. Sự thành công của dự án đã kích hoạt hàng chục
thành phố nhân rộng và thúc đẩy các hệ thống tương tự. Giao thông thông minh có
tiềm năng kinh doanh rất lớn trong tương lai. Trong tương lai gần, diện mạo các thành
phố thông minh sẽ mở ra các dịch vụ hành khách hoàn toàn mới và sự thay đổi toàn
diện trong lĩnh vực vận tải. Dự báo, ngành giao thông thông minh dự kiến sẽ tăng 130
tỷ USD vào năm 2024.

2.5. Quản lý giao thông thông minh: hỗ trợ phương tiện lưu thông trong một
thành phố cổ

Giao thông tiếp tục phát triển ở mọi thành phố lớn. Nhưng làm thế nào để ngăn
tắc nghẽn giao thông trong những không gian đô thị hạn chế này? Thành phố Tây An
cổ kính của Trung Quốc đang áp dụng một hệ thống quản lý giao thông thông minh
50
dựa trên công nghệ Hikvision - tăng lưu lượng giao thông trong khi giảm thời gian
hành trình.
Thành phố Tây An của Trung Quốc, thời cổ đại gọi là Trường An, là trung tâm
của nền văn minh phương Đông cổ đại. Mười ba triều đại xuyên suốt lịch sử Trung
Quốc đã chọn Tây An làm thủ phủ. Ngày nay, Tây An không chỉ đơn thuần là một
phần lịch sử: thành phố này là một trung tâm công nghệ cao, nổi tiếng khắp Trung
Quốc về nghiên cứu khoa học và giáo dục, sản xuất, công nghệ và giao thông vận tải.

Hình 2.5. Giao thông đô thị Tây An

2.5.1. Thách thức đặt ra: cho phép thành phố phát triển và giao thông
suôn sẻ bên trong những bức tường cổ

Dù là một trung tâm hiện đại, Tây An vẫn còn giữ bố cục "bàn cờ" từ thời nhà
Đường, với những bức tường cao và cổ kính làm đường biên. Tuy nhiên, trong khi kinh
tế tăng trưởng giúp thành phố phát triển, các bức tường đặt ra những hạn chế lớn đối
với giao thông hàng ngày trong thành phố – đặc biệt là với lưu lượng giao thông đang
tăng nhanh. Các phương tiện chỉ có thể vào và ra qua các cổng thành phố, nhưng với
khoảng ba triệu phương tiện trong thành phố, số lượng lối vào hạn chế đã bắt đầu gây
tắc nghẽn nghiêm trọng.

51
Hơn nữa, vẫn còn nhiều tàn tích cổ xưa trong thành phố, càng hạn chế sự phát
triển của khu vực đô thị. Ngoài ra, tính đến năm 2018, thành phố là nơi sinh sống của
hơn 10 triệu người dân, trong khi số lượng các dự án xây dựng vẫn đang tăng đều đặn.
Quản lý một thành phố đang phát triển trong khi vẫn bảo vệ lịch sử thành phố là
một thách thức lớn đối với Tây An.  Vì vậy, để giải quyết vấn đề này, Cục quản lý giao
thông đô thị Tây An đã chuyển hướng sang Hikvision với hệ thống camera thông minh.

2.5.2. Giải pháp: hệ thống quản lý giao thông thông minh từ Hikvision

Lihu Ma, Giám đốc dự án từ Hikvision phát biểu: "Các bức tường thành phố Tây
An hạn chế việc mở rộng quy mô của khu vực đô thị. Vì vậy, chỉ có công nghệ mới có
thể mở đường cho một thành phố hiện đại tăng trưởng và phát triển". "Một phần cốt lõi
của giải pháp Hikvision liên quan đến công nghệ video được hỗ trợ bởi Trí tuệ nhân
tạo của chúng tôi."

Cảnh sát giao thông Tây An đã làm việc với các chuyên gia từ Hikvision, cũng
như các chuyên gia quy hoạch đô thị, nhà cung cấp dịch vụ Internet và các công ty
công nghệ khác, để thiết kế và thực hiện một hệ thống quản lý giao thông thông minh. 
Việc xây dựng hệ thống này sử dụng đầy đủ các lợi thế cốt lõi của Hikvision trong trí
thông minh giao thông đô thị, sử dụng video được Trí tuệ nhân tạo hỗ trợ để tạo ra một
hệ thống cảm biến giao thông mạnh mẽ.  Ông Lihu giải thích: "Chúng tôi đang xây
dựng cầu nối giữa thế giới kỹ thuật số thông minh và mạng lưới giao thông đô thị thực
tế ở Tây An một cách hiệu quả". 

2.5.3. Giải pháp kỹ thuật

Hệ thống quản lý giao thông thông minh phân tích dữ liệu toàn diện và chi tiết về
sự di chuyển của giao thông qua khu vực đô thị Tây An và sử dụng thông tin chi tiết
được thu thập để phân luồng giao thông trôi chảy hơn theo ba cách quan trọng.

+ Giám sát vi phạm giao thông đường bộ toàn diện :

52
Cảnh sát giao thông Tây An đã lắp đặt Camera chụp hình tại chốt kiểm soát
Hikvision và Trạm bắt giữ trường hợp vi phạm giao thông ở giao lộ, như một phần của
hệ thống giám sát để phát hiện hành vi phạm pháp của phương tiện tại các giao lộ.

Những camera có độ thu phóng cực cao này có thể ghi lại hành vi trái phép của
các phương tiện – như vượt đèn đỏ, rẽ ở lối cấm rẽ và đổi làn trái phép – trong thời
gian thực. Hơn nữa, thiết bị giám sát Sonar (rađa siêu âm) mới nhất được sử dụng để
phát hiện việc bấm còi xe trái phép trong các khu vực cấm.

+ Nền tảng chỉ huy và điều phối tích hợp trực quan :

Sử dụng các luồng video thời gian thực từ Camera chụp lưu lượng giao thông
Hikvision, một số công nghệ nhận định tình trạng đường phố, cộng với các ứng dụng di
động thông minh, cảnh sát giao thông Tây An đã tạo ra một trung tâm kiểm soát và chỉ
huy trực quan, cùng với hệ thống điều phối cảnh sát thông minh.
Tất cả dữ liệu được tổng hợp và hiển thị động trên màn hình lớn trong trung tâm
chỉ huy và kiểm soát.  Trong trường hợp xảy ra sự cố giao thông, hệ thống tạo ra các
khuyến cáo điều phối thông minh, dựa theo vị trí và sự phân bổ cảnh sát giao thông
trên toàn thành phố.  Những nhân viên gần nhất với sự cố sẽ nhận được tin nhắn tự
động gửi đến các thiết bị di động đầu cuối, cho phép họ nhanh chóng di chuyển đến
hiện trường.
Quan trọng hơn, hệ thống quản lý lưu lượng thông minh sử dụng các khả năng
của máy học tiên tiến để hiểu rõ hơn về các mẫu hình tắc nghẽn điển hình, nhằm chủ
động xác định các sự cố giao thông tiềm tàng trước khi chúng xảy ra.  Bằng cách phân
tích khối lượng lớn các dữ liệu và thông tin về tình trạng đường từ máy quay video
thông minh Hikvision, hệ thống có thể dự đoán giao lộ nào dễ bị tắc nghẽn nhất và thời
gian tắc nghẽn xảy ra, cho phép cảnh sát giao thông áp dụng các biện pháp tại chỗ
trước khi xảy ra sự cố nghiêm trọng.
Cải thiện khả năng lưu thông của phương tiện bằng biện pháp kiểm soát tín hiệu
thông minh :

53
Đội ngũ quản lý giao thông của Tây An cũng sử dụng các biện pháp quản lý tắc
nghẽn để giảm lưu lượng giao thông, chủ yếu thông qua việc tối ưu hóa thời gian tín
hiệu.

Sử dụng máy quay video thông minh Hikvision kết hợp với công nghệ thực tế
tăng cường (AR), hệ thống quản lý giao thông thông minh sẽ phân tích dữ liệu lưu
lượng giao thông và linh động thay đổi thời gian của đèn tín hiệu. Hệ thống sẽ giám sát
lưu lượng giao thông, chiều dài hàng đợi xe và tốc độ lái xe trung bình theo mọi hướng
của giao lộ trong thời gian thực, tự động điều chỉnh thời gian tín hiệu để tối ưu hóa lưu
lượng của phương tiện.

2.5.4. Lợi ích: Lưu lượng giao thông tăng 10%, thời gian hành trình giảm
12%

Hệ thống quản lý giao thông của Tây An hiện được huấn luyện với rất nhiều dữ
liệu giao thông, bao gồm video Hikvision, cho phép xây dựng nhiều thuật toán thông
minh để quản lý tắc nghẽn trong thành phố.

Trước hết, các báo cáo tắc nghẽn dựa trên bản đồ cho thấy thứ hạng tắc nghẽn của
Tây An đã được cải thiện đáng kể. Trên thực tế, so với kết quả thử nghiệm trên các con
đường thí điểm trước khi hệ thống đi vào hoạt động, chỉ riêng việc điều khiển tín hiệu
thông minh đã tăng lưu lượng giao thông lên 10%, trong khi thời gian hành trình trung
bình của xe giảm khoảng 12%.

Hơn nữa, hành vi của tài xế đang được cải thiện và các tài xế ngày càng tuân thủ
các quy tắc giao thông.  Dữ liệu thực thi luật giao thông cho thấy số vụ vi phạm giao
thông nói chung đang giảm, khoảng 30% trong một lần quan sát ngắn hạn.
Ngoài ra, nhờ chức năng cảnh báo sự cố giao thông chủ động, tỷ lệ phát hiện sự
cố cũng tăng hơn 30% so với mô hình truyền thống.  Với việc tối ưu hóa liên tục thuật
toán hệ thống, cộng với việc tiếp tục cài đặt các thiết bị giám sát, độ chính xác của cách
nhận dạng này sẽ không ngừng cải thiện.

54
Trong quá trình đô thị hóa, giải quyết tắc nghẽn không chỉ là cải thiện lưu lượng
của mạng lưới giao thông: mà đó còn là công tác quản trị nền tảng để xây dựng một
thành phố thông minh.

55
CHƯƠNG III : ỨNG DỤNG HỆ THỐNG GIAO THÔNG THÔNG MINH TẠI
VIỆT NAM

3.1. Lộ trình triển khai hệ thống giao thông thông minh tại Việt Nam

Triển khai ứng dụng ITS (Intelligent Transportation Systems) là một lựa chọn để
hiện đại hóa mạng lưới giao thông hiện tại và trong tương lai. Ở Việt Nam, ITS đã bắt
đầu được triển khai ứng dụng trong những năm gần đây và đã đạt được những kết quả
bước đầu hết sức tích cực. Bài viết trình bày hiện trạng và một số vấn đề cần giải quyết
trong quá trình triển khai các ứng dụng ITS tại Việt Nam, qua đó đề xuất hướng hợp
tác, nghiên cứu để thúc đẩy quá trình ứng dụng và phát triển ITS.

Tính đến cuối năm 2012, Việt Nam có trên 256.684 Km đường, trong đó, đường
quốc lộ là 17.228 Km, tỉnh lộ 23.520 Km, đường đô thị 8.492 Km, còn lại là các tuyến
huyện lộ và xã lộ (tỷ lệ cao nhất). Chất lượng đường còn thấp, chủ yếu đường hẹp,
đường hai làn xe. Giao thông trên các tuyến đường là giao thông hỗn hợp, với tỷ lệ xe
máy cao (theo thống kê, đến hết năm 2009, cả nước có 24 triệu xe máy, gần 2 triệu ô
tô). Tốc độ tăng trưởng phương tiện lớn. Ý thức người tham gia giao thông còn một số
hạn chế nhất định. Nhiều vấn đề phát sinh cần phải giải quyết như tỷ lệ tai nạn giao
thông còn cao, ùn tắc giao thông còn phổ biến tại các đô thị, ô nhiễm môi trường ngày
càng nghiêm trọng, hệ thống quản lý còn hạn chế, chất lượng và hiệu suất phục vụ còn
thấp, chưa đáp ứng nhu cầu phát triển của xã hội, đòi hỏi phải tích cực phát triển, hoàn
thiện hệ thống.

Đầu tư phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng giao thông vận tải là một trong những ưu
tiên hàng đầu mà Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) đang thực hiện. Theo quy hoạch Hệ
thống giao thông đường bộ Việt Nam, việc nâng cấp, xây dựng và phát triển hệ thống
đường quốc lộ được quan tâm và ưu tiên thực hiện. Trong quá trình đó, việc ứng dụng
ITS cũng được chú trọng và khẩn trương tiến hành nhằm xây dựng hệ thống giao thông
an toàn, bền vững.

56
Việt Nam đã có Lộ trình ứng dụng ITS, do Bộ GTVT ban hành, được chia làm 3
giai đoạn: giai đoạn đến năm 2015, giai đoạn từ 2015 đến 2020 và giai đoạn từ 2020
đến 2030. Mục tiêu của lộ trình này là: Tiêu chuẩn hoá ITS toàn quốc; Quy hoạch và
xây dựng các trung tâm điều hành và kiểm soát giao thông tại 3 khu vực Bắc, Trung,
Nam; và xây dựng hoàn thiện các ứng dụng, các hệ thống con ITS.

Một số dự án về ITS đã và đang được triển khai tại các thành phố lớn như Hà
Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng,…, ứng dụng ITS trên hệ thống đường cao tốc cũng
đang được khẩn trương thực hiện. Bên cạnh đó một số hệ thống giám sát giao thông
phục vụ công tác quản lý đã được đưa vào ứng dụng.

Như vậy, có thể thấy việc ứng dụng ITS tại Việt Nam đang có nhiều điều kiện
thuận lợi liên quan đến hệ thống cơ sở hạ tầng, các chính sách, chiến lược và sự ưu tiên
đầu tư phát triển. Tuy nhiên, quá trình này cũng còn nhiều vấn đề cần phải khắc phục,
đòi hỏi Việt Nam phải tiếp tục nỗ lực và tăng cường hợp tác, trao đổi với các nước trên
thế giới để hoàn thiện và đẩy nhanh tiến trình ứng dụng ITS.

3.2. Đưa hệ thống ITS vào đường cao tốc.

Hình 3.2. Mô hình trên cao của tuyên đường thuộc TPHCM.
57
Dự án đường cao tốc Tân Sơn Nhất – Tân An sẽ ứng dụng công nghệ “Giao
thông thông minh” (ITS – Intelligent Transport System) để điều hành giao thông trên
tuyến cao tốc, đây là công nghệ tiên tiến đang áp dụng tại Nhật Bản, Châu Âu và Bắc
Mỹ, lần đầu tiên áp dụng ở Việt Nam.

ITS là công nghệ mới phát triển trên thế giới, được sử dụng để giải quyết các
vấn đề của giao thông đường bộ, bao gồm tai nạn và ùn tắc giao thông. ITS sử dụng
các tiến bộ của công nghệ thông tin và viễn thông để liên kết giữa con người, hệ thống
đường giao thông và phương tiện giao thông lưu thông trên đường thành một mạng
lưới thông tin và viễn thông phục vụ cho việc lưu thông tối ưu trên đường cao tốc. Các
cảm biến sẽ được lắp đặt trên mặt đường để thu thập các thông tin về luồng giao thông,
khí hậu, thời tiết,…các thông tin này được hệ thống máy tính phân tích và xử lý, sau đó
cung cấp trở lại cho tài xế về tình hình giao thông trên đường (tai nạn, ùn tắc giao
thông, thời tiết,…) để tài xế chọn giải pháp giao thông tối ưu, giúp hạn chế tối đa tai
nạn và ùn tắc giao thông, đảm bảo thời gian đi lại ngắn nhất và an toàn nhất cho các
phương tiện đang lưu thông trên đường.

Việc triển khai ITS cho các tuyến đường cao tốc sẽ đạt được rất nhiều lợi ích.
Lợi ích đầu tiên là nâng cao được tính an toàn cho các phương tiện tham gia giao
thông.

Thứ hai là dòng xe sẽ thông suốt và giảm ô nhiễm môi trường (một trong những
vấn đề được quan tâm nhiều nhất ở Việt Nam hiện nay).

Thứ ba là tăng cường được tính tiện nghi cho người tham giao thông. Điều này
rất quan trọng về việc giáo dục ý thức cho người dân giúp đưa ITS vào hệ thống đường
cao tốc.

Lợi ích cuối cùng có thể đạt được là lập được một nền tảng chung và xúc tiến
các tiêu chuẩn quốc tế và quy trình kĩ thuật toàn cầu

58
3.3. Xây dựng các trạm thu phí tự động.

Mạng lưới thu phí giao thông của Việt Nam bao gồm 54 trạm trên 26 tuyến quốc
lộ. Phần lớn số trạm vẫn áp dụng phương pháp thu phí thủ công, nhiều trạm còn sử
dụng thiết bị barie điện, đèn tín hiệu giao thông và một số trạm có camera giám sát
thông thường. Chỉ có 9\54 trạm sử dụng phương pháp thu phí bán tự động, chủ yếu ở
khâu kiểm soát với quy trình thu hai dừng: một dừng mua vé và một dừng soát vé.

3.3.1. Hệ thống thu phí một dừng.

"Hệ thống thu phí đường bộ sử dụng giấy mã vạch", kết hợp hậu kiểm thông
minh đã đạt giải nhất hội thi sáng tạo khoa học kỹ thuật Tp.HCM và hiện nay đã được
lắp đặt tại rất nhiều trạm thu phí trên toàn quốc. Hệ thống hoạt động ổn định, tin cậy và
đạt hiệu quả cao trong công tác chống thất thu.

3.3.2. Hệ thống thu phí mở không dừng.

Hệ thống thu phí mở không dừng (tự động hoàn toàn) được phát triển nhằm
nâng cao chất lượng phục vụ, giảm sử dụng tiền mặt và giảm ô nhiễm môi trường,...
Việc thu phí được giao dịch tự động, nhanh chóng thông qua công nghệ DSRC
(Dedicated Short Range Communication) hiện đang được áp dụng rộng rãi trên thế giới

3.3.3. Hệ thống thu phí kín.

Hệ thống thu phí kín dựa vào đoạn đường xe đi được, hệ thống gồm các làn xe
ra vào, khách hàng sẽ thực hiện tính toán phí tại làn ra, mệnh giá vé mà khách hàng
phải trả phụ thuộc vào km đi được. Giải pháp thu phí kín sẽ xác nhận xe tại các cửa vào
và thực hiện thí một lần tại các cửa ra, nhằm mục đích là thu đúng và đủ.

3.4. Hệ thống kiểm soát tải trọng.

Bao gồm các hệ thống:

Hệ thống cân động: xác định tải trọng của xe và trục khi xe đang chạy, sàng lọc
xe có dấu hiệu vi phạm tải trọng để yêu cầu vào hệ thống cân tĩnh. Các thông số này

59
được đưa về trung tâm điều hành tại các trạm cân tĩnh để lưu trữ và xử lý. Tốc độ xe
qua cân cho phép từ 20 - 80 km/h.

Hệ thống cân tĩnh: Cân lại chính xác tải trọng của xe để xác định tải trọng của
xe để xác định tải trọng từng trục, cụm trục, xác định vi phạm và thực hiện công tác xử
lý.

Hệ thống camera (CCTV): Gồm camera nhận dạng biển số xe, giám sát, ghi
nhận toàn bộ hoạt động của hệ thống, hình ảnh và biển số được đưa về trung tâm hỗ trợ
công tác quản lý và xử phạt. Lắp Camera giám sát giao thông dọc quốc lộ 1A mở
đường cho các camera làm thay công việc của cảnh sát. hệ thống camera quan sát toàn
cảnh được lắp đặt tại các điểm phức tạp về trật tự an toàn giao thông từ Pháp Vân, Hà
Nội đến Thành phố Ninh Bình, tỉnh Ninh Bình.

Một hệ thống camera khác được lắp đặt linh hoạt, nhằm ghi nhận hình ảnh các
phương tiện vi phạm.

Hình 3.4a. Hình ảnh phương tiện vi phạm.

60
Hệ thống điều hành trung tâm: Điều hành, giám sát và lưu trữ toàn bộ dữ liệu
hoạt động của hệ thống cân tĩnh và cân động.

Với cơ sở hạ tầng nêu trên, việc thu phí hiện tại đa số được thực hiện bằng
phương pháp thủ công quy trình thu rườm rà, chưa thuận tiện sử dụng nhiều nhân
lực,không đảm bảo an toàn giao thông, tồn tại nhiều kẽ hở phát sinh tiêu cực. Vì vậy
cần hiện đại hóa mạng lưới thu phí quốc lộ để khắc phục những bất lợi trên. Vấn đề
đươc đặt ra ở đây là trươc tiên phải giáo dục ý thức người dân trong việc tham gia giao
thông

Hình 3.4b. Hình ảnh về trạm thu phí.

3.5. VOV giao thông.

VOV giao thông được là kênh phát thanh được Đài Tiếng nói Việt Nam đầu tư hệ
thống công nghệ phát thanh hiện đại nhất hiện nay, gồm 1 máy phát sóng FM tại Hà
Nội có bán kính phủ sóng 200 km, 2 máy phát sóng FM tại TpHCM có bán kính phủ
sóng trên 300 km.

Hệ thống camera không dây để quan sát giao thông gồm: 67 camera tại Hà Nội,
200camera tại TpHCM.

Tại mỗi thành phố đều có một trung tâm xử lý thông tin hiện đại gồm 1 studio trực
tiếp và 2 studio tĩnh.

61
Nhân sự gồm gần 100 người (cả hai thành phố); Gần 200 công tác viên cố định (80
Hà Nội, 120 TP.HCM).

VOV giao thông. VOV giao thông được là kênh phát thanh được Đài Tiếng nói
Việt Nam đầu tư hệ thống công nghệ phát thanh hiện đại nhất hiện nay, gồm 1 máy
phát sóng FM tại Hà Nội có bán kính phủ sóng 200 km, 2 máy phát sóng FM tại
TpHCM có bán kính phủ sóng trên 300 km. Hệ thống camera không dây để quan sát
giao thông gồm: 67 camera tại Hà Nội, 200camera tại TpHCM. Tại mỗi thành phố đều
có một trung tâm xử lý thông tin hiện đại gồm 1 studio trực tiếp và 2 studio tĩnh. Nhân
sự gồm gần 100 người (cả hai thành phố); Gần 200 công tác viên cố định (80 Hà Nội,
120 TP.HCM).

Hình 3.5a. Biên tập viên VOV giao thông đang làm việc.

Đây là Kênh phát thanh giao thông nhằm giảm tình trạng ùn tắc và tai nạn giao
thông trên địa bàn thành phố. Kênh VOV giao thông ra đời nhằm mục đích hướng dẫn
người dân về các thông tin giao thông đang diễn ra hằng ngày. Với các chương trình
được phát, thông qua sự trợ giúp của công nghệ hiện đại, Kênh VOV Giao thông có thể
hỗ trợ ngay lập tức và liên tục cho các phương tiện đang lưu hành trên các tuyến
đường.

62
Khi điều kiện thực tế đã có những thay đổi phù hợp hơn: Công nghệ nghe nhìn
không dây phát triển, việc sở hữu ô tô cá nhân tại các đô thị lớn bùng nổ, thói quen di
chuyển bằng phương tiện công cộng (xe buýt, taxi) đã trở nên quen thuộc, khả năng
tương tác của radio đã được chứng minh.

Hình 3.5b. Tình trạng tắc nghẽn giao thông trên các tuyến phố.

VOV giao thông hiện nay coi trọng sự cân bằng kết cấu chương trình, thông tin
chỉ dẫn; vừa tuyên truyền phổ biến, tác động tới ý thức của người nghe; vừa là diễn đàn
để chia sẻ thông tin về giao thông...

Ngoài sự khác biệt đó thì VOV giao thông hiện nay không đơn thuần là một
chương trình phát thanh mà là một kênh phát thanh chuyên biệt với thời lượng
20h30/24h mỗi ngày, nghĩa là ở một quy mô hoàn toàn khác.

Tuy nhiên, nhiều dòng xe nhập khẩu không thể dò được sóng của chương
trình này. Tuy nhiên, cách khắc phục tốt nhất hiện nay là các bạn có thể nghe bằng
một phương tiện khác, được kết nối với hệ thống loa của xe qua đường AUX. T

Do những yếu tố đặc thù của một kênh phát thanh trực tiếp toàn phần nên tính
tương tác ở VOV giao thông rất cao.

VOV giao thông đã ứng dụng những công nghệ tiên tiến nhất để phục vụ
chương trình, là kênh phát thanh duy nhất ở Việt Nam có kết cấu mở hoàn toàn để có
thể tương tác trực tiếp với thính giả vào bất cứ thời điểm nào trong quá trình phát sóng.

63
3.6. Bãi giữ xe nhiều tầng.

Bãi đậu xe nổi nhiều tầng kiểu khung thép lắp ghép có sử dụng công nghệ xếp
xe tự động ngay tại trung tâm.

Với phương án này, mô hình bãi đậu và giữ xe nổi nhiều tầng kiểu khung thép
lắp ghép có sử dụng công nghệ xếp xe tự động sẽ nâng và di chuyển ngang, với tổng
công suất là 168 xe/8 môđun, có khả năng tiếp nhận xe ôtô 4-7 chỗ, thời gian xếp xe từ
1-2 phút và diện tích chiếm đất chỉ gần 1.800m2.

Theo ông Phan Thành Nam, Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH một thành viên
Đầu tư phát triển công nghệ và vận tải (Tracodi), loại hình bãi đậu xe này có hàng loạt
ưu điểm so với các bãi đậu xe ngầm, chẳng hạn như vốn đầu tư ban đầu không cao,
không ảnh hưởng đến các hoạt động xung quanh, thời gian xây lắp ngắn, quá trình thi
công xây dựng ít gây phương hại đến môi trường…

Hình 3.6. Bãi đậu xe nổi dạng khung thép lắp ghép sử dụng công nghệ xếp xe tự
động

Được biết, trong buổi thuyết minh hướng đầu tư với lãnh đạo Sở GTVT
TPHCM sáng 23/3, Tracodi đã đề nghị 5 vị trí mà Công ty cho là phù hợp để triển khai
dự án, tất cả đều trên địa bàn quận 1. Các điểm đó là khu vực Công viên 23/9 đoạn giáp
với đường Nguyễn Thị Nghĩa, Công viên Quách Thị Trang tại vị trí trạm điều hành xe

64
buýt, bến phà Thủ Thiêm, cuối đường Nguyễn Huệ dọc theo sông Sài Gòn và trên
đường Tôn Đức Thắng đoạn giao với đường Ngô Văn Năm.

Trong số liệu này, vị trí tại Công viên 23/9 được cho là thích nhất bởi theo đại
diện công ty, ở vị trí ấy sẽ không phải vướng víu việc giải phóng mặt bằng trong suốt
quá trình xây dựng, cũng không làm tổn hại đến mạng lưới cây xanh hiện hữu trong
công viên, đặc biệt có tiềm năng hấp dẫn đối với lượng xe con vốn vẫn đậu thành hàng
dọc theo công viên như hiện nay…

Nhưng theo các chuyên viên Sở GTVT, vị trí tại Công viên 23/9 là ít tính khả thi
nhất: Đây là địa điểm đã được quy hoạch về mảng xanh và sẽ trở thành đầu mối cho
bãi metro sau này của thành phố.

Được biết hiện nay một số dự án bãi đậu xe ngầm đã được triển khai, trong đó
tiêu biểu là dự án bãi đậu xe ngầm tại Công viên Chi Lăng (quận 1). Còn mô hình bãi
đậu xe nổi thì Công ty cổ phần Ngôi Sao Sáng đã đề xuất thực hiện trên kênh Nhiêu
Lộc - Thị Nghè cách đây khoảng 1 năm.

3.7. Các ứng dụng ITS ở Việt Nam trong tương lai.

3.7.1. Hệ thống điều khiển giao thông thành phố thông minh

Sản phẩm gồm 5 hệ thống:

Thiết bị đo, đếm xe trên đường sử dụng công nghệ xử lý ảnh: Khi các số liệu
về dòng xe được tự động thu nhập thì một loạt bài toán giao thông sẽ được giải như :
điều chỉnh chu kì đèn tín hiệu, phân làn, phân tuyến kịp thời tránh ách tắc…

Thiết bị kiểm soát hành trình off-line dựa trên công nghệ định vị toàn cầu GPS,
có chức năng như một hộp đen, tự động thu nhập các thông ti về vị trí, tốc độ xe
trong suốt hành trình. Sau khi kết thúc hành trình có thể lấy số liệu ra để quản lý và
kiểm tra xem xe có chạy, đỗ đúng hành trình với tốc độ quy định hay không.

Thiết bị thu và truyền dữ liệu on-line kết hợp GPS va GSM. Thiết bị gồm 2
môđun, 1 đặt trên xe và 1 đặt tại trung tâm điều hành. Việc truyền dữ liệu qua laị được

65
thực hiện thông qua hệ thống thông tin di động GMS. Gía thành sản phẩm thấp hơn so
với các sảm phẩm nước ngoài tương đương.

Phần mềm quản lý các phương tiện vận tải công cộng (như xe buýt).

Hình 3.7.1a. Phần mềm quản lý xe buýt.

Phần mềm mô phỏng hệ thống giao thông VTSIM cho phép mô phỏng hành vi
các phương tiện giao thông trong thành phố. Với phần mềm này có thể giải quyết bài
toán phân làn, phân luồng giao thông một cách khoa học trước khi đưa ra hiện trường

Hìn
h 3.1.7b. Mô phỏng dòng giao thông bằng phần mềm VTSIM.

66
3.7.2. Hệ thống tự động báo kẹt xe.

Công trình nghiên cứu mang tên: “ Hệ thống cảnh báo và điều khiển giao thông”
gồm một chương trình mô phỏng, một hệ thống thiết bị cảm biến đo lường, các bảng
thông báo bằng đèn LED về tình trạng kẹt xe, một hệ thống nhận tin nhắn, cuộc gọi và
trả lời các tin nhắn, cuộc gọi này. Khi nhìn vào bảng thông báo đặt trên đường, người
tham gia giao thông có thể biết được nơi nào đang kẹt xe. Qua hệ thống tin nhắn, người
tham gia giao thông cũng được tư vấn đi hướng nào để tránh kẹt xe. Nhận biết kẹt xe
bằng cảm ứng. Thiết bị cảm ứng được thiết kế đặc biệt tại các điểm nóng hay xảy ra
tình trạng kẹt xe để theo dõi. Khi xe cộ đi ngang qua những vị trí này, sức nặng và từ
tính phát ra từ các phương tiện này sẽ được nhận biết và báo về hệ thống xử lý trung
tâm qua một hệ thống thông tin liên lạc. Sau đó các thông tin sẽ được xử lý và hiển thị
ở các “thiết bị đầu ra” như màn hình, tin nhắn, điện thoại,…để thông báo đến người
tham gia giao thông.

Hình 3.7.2. Hệ thống báo nghẽn và cách xe tránh nghẽn

67
CHƯƠNG IV : KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ

4.1. KẾT LUẬN.

Qua việc nghiên cứu, tìm hiểu về ITS ơt Trung Quốc và khả năng ứng dụng tại
Việt Nam có thể nói trong vài thập kỉ nữa mạng lưới giao thông của Việt Nam sẽ đạt
tiêu chuẩn chung của khu vực và thế giới.

Tốc độ đô thị hóa ngày càng nhanh. Đặc biệt là khu vực Hà Nội và TP Hồ Chí
Minh phương tiện giao thông sẽ tăng đột biến. Nếu cứ điều hành, tổ chức và quản lý
như hiện nay thì sẽ ùn tắc và ô nhiễm môi trường trầm trọng. Ảnh hưởng kinh tế - xã
hội sẽ tất lớn.

Việc nghiên cứu, ứng dụng ITS ở Việt Nam là điều tất yếu nhằm khắc phục nạn
kẹt xe, ùn tắc giao thông diễn ra thường xuyên đồng thời đáp ứng nhu cầu quản lý và
điều phối hoạt động giao thông theo mạng lưới đã quy hoạch.

4.2. KIẾN NGHỊ.

Để thiết lập được hệ thống ITS, trước mắt nên tin học hóa tất cả các cơ quan,
ban, ngành liên quan đến giao thông như trung tâm vận tải hành khách công cộng, các
bến xe lớn như bến xe miền Đông, bến xe miền Tây, các bến xe buýt.

Lãnh đạo ngành cần xây dựng hệ thống thông tin tổng thể cho tât cả các cơ quan
này. Trên cơ sở đó, các dữ liệu về hoạt động giao thông được quản lý và lưu trữ nhằm
hỗ trợ các chuyên gia trong việc phân tích các vấn đề giao thông Ngoài ra, cần tự động
hóa hệ thống thanh toán tại các trạm thu phí, trạm đăng kiểm nhằm giảm bớt thời gian
dừng xe, giảm tốc độ di chuyển

Sau khi hoàn thành việc tin học hóa toàn bộ các cơ quan quản lý giao thông, bước
tiếp theo là triển khai lắp đặt các hệ thống giám sát tình hình giao thông như các hệ
thống điều khiển đèn giao thông tự động, bảng điện tử thông báo tình hình giao thông.
Việc kết hợp các ứng dụng thành giải pháp khép kín là bước quan trọng nhất. Ðể giám
sát và điều phối hoạt động giao thông theo thời gian thực, hệ thống cần phải khép kín

68
và tự động trong việc phân tích, ra quyếtđịnh. Ðây là khâu quan trọng nhất và tốn kém
nhất kể cả nguồn lực và vốn đầu tư hạ tầng kỹ thuật

Tuy nhiên để có thể thực hiện đươc những dự định trên vấn đề giáo dục ý thức
tham giao thông cho toàn dân có thể được coi là vấn đề đáng quan tâm nhất tiếp theo
đó là tìm cách khắc phục những khó khăn mà ngành giao thông vận tải nước ta đang
găp phải như:

Tỷ lệ quỹ đất giành cho giao thông đô thị ở Việt Nam còn quá nhỏ nếu như trong
nội thành Hà Nội,diện tích đường chiếm 6,18% thì ở ngoại thành chỉ còn là 0,9%. Tại
TP Hồ Chí Minh,các quận vùng Sài Gòn-Chợ Lớn cũ là khoảng 8-14%,các quận mới
chỉ 0,2-2,8%.

Phương tiện giao thông nhiều loại xe, chạy tự do, không theo làn.

Hạ tầng giao thông thiếu dẫn đến tổ chức vận tải công cộng gặp nhiều khó khăn,
mặt cắt ngang đường nhìn chung là hẹp. Khả năng mở rộng đường nội thị rất khó khăn
do công tác giải phóng mặt bằng.

Trong những năm gần đây, phương tiện cá nhân tăng nhanh (từ 10- 12%/năm),
nhất là ở hai thành phố lớn là Hà Nội và TPHCM. Trong khi đó, giao thông công cộng
chưa phát triển kịp với phát triển đô thị. Ngay như Hà Nội được coi là xã hội hoá xe
buýt khá thành công nhưng tỷ lệ vận tải công cộng vẫn dưới 15%, còn TPHCM thì chỉ
dưới 10%. Các thành phố khác còn hầu như chưa phát triển giao thông công cộng. Như
vậy là cần triển khai phương tiện công cộng hầu khắp hơn nữa để đáp ứng thực trạng đi
lại của người dân.

69
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. https://tailieu.vn/doc/giao-thong-ben-vung-module-4e-he-thong-giao-thong-thong-
minh-1791878.html?fbclid=IwAR1hRhij9vLidS-sjR1GiegvMlYyhyUuLKt7wkba-
pFJjeNtC8hi4rxPOdI
2. https://laodong.vn/tu-lieu/mang-luoi-giao-thong-moi-hien-dai-cua-trung-quoc-
1043978.ldo?
fbclid=IwAR1uwNfS7DvnYBf69L72Du0uTOIUYEaRTT1wTG2pCJ6B7IdAtHWj_
4kHjzI
3. https://vnexpress.net/nhung-sieu-he-thong-giao-thong-trung-quoc-3989515.html
4. https://laodong.vn/the-gioi/trung-quoc-xay-he-thong-duong-cao-toc-lon-nhat-the-
gioi-the-nao-965449.ldo?
gidzl=9Ir2Jx9Sd6iaCq18jKQRRYSqGqYkJ9jhQpv07QaPdJXlQKGS_4kHE6aw7ax
xIS9jPJyPJ6AdGUqLirMQQG
5. https://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_s%E1%BA
%AFt_t%E1%BB%91c_%C4%91%E1%BB%99_cao_%E1%BB%9F_Trung_Qu
%E1%BB%91c
6. https://vnexpress.net/ben-container-5g-tu-dong-dau-tien-tren-song-truong-giang-
4301427.html
7. https://vn.prnasia.com/story/47980-11.shtml?
fbclid=IwAR0W8yDvtijhPGH7zCtpQtKNL_a8zPTtvHffkEt-
1cO78aCFUgBSakJHglw
8. https://congnghe.tuoitre.vn/thanh-pho-hang-chau-giam-tac-duong-giam-tai-nan-giao-
thong-nho-ai-2021112317324124.htm?
fbclid=IwAR2T0FayAhpAGBKFzCr28Hn3sOcKYFsv-
h3xaL6JUWl4IMGp9YlCBUIHgsc
9. https://ictnews.vietnamnet.vn/cuoc-song-so/thien-nhien-va-cong-nghe-song-hanh-
tai-thanh-pho-thong-minh-trung-khanh-416106.html

70
10. https://laodong.vn/tu-lieu/mang-luoi-giao-thong-moi-hien-dai-cua-trung-quoc-
1043978.ldo

71

You might also like