BAØI TAÄP TÌNH HUOÁNG SOÁ 2

PHONG TRAØO CHOÁNG TOAØN CAÀU HOAÙ ÔÛ PHAÙP

---0---0---0---

Trong moät ñeâm thaùng 8 naêm 1999, muôøi ngöôøi ñaøn oâng daãn ñaàu laø chuû trang traïi
nuoâi cöøu teân laø Jose Bove ôû trung taâm nöôùc Phaùp ñaõ ñaäp phaù moät nhaø haøng aên
nhanh McDonald’s (laø bieåu töôïng vaên hoaù ngoaïi lai Myõ) gay thieät haïi öôùc tính
150.000 USD. Ñaây khoâng chæ laø vuï phaù hoaïi thoâng thöôøng maø laø moät trong caùc vuï
choáng laïi chính saùch thöông maïi khoâng coâng baèng cuûa Myõ. Baét ñaàu töø EU, khi hoï
caám nhaäp khaåu thòt boø coù duøng hormone taêng tröôûng vì cho raèng coù haïi cho söùc
khoeû ngöôøi tieâu duøng. CPMyõ kieän EU leân WTO vôùi caùo buoäc laø EU vi phaïm luaät
thöông maïi quoác teá. WTO yeâu caàu EU phaûi huyû boû leänh caám nhaäp thòt boø töø Myø
nhöng EU töø choái phaùn quyeát cuûa WTO. Ñeå traû ñuûa, Myõ aùp duïng möùc thueá quan
100% ñoái vôùi moät soá maët haøng nhaäp töø EU, trong ñoù coù pho maùt
Roquefort laøm töø söõa cöøu maø Bove vaø caùc noâng daân trong vuøng saûn xuaát. Vì thueá
nhaäp khaåu ñaõ aûnh höôûng ñeán thu nhaäp maø nhöõng ngöôøi noâng daân naøy quyeát ñònh
ñaäp phaù nhaø haøng McDonald’s ñeå phaûn ñoái. Maëc duø Bove vaø ñoàng ñoäi cuûa oâng
ñaõ bò baét vaø boài thöôøng thieät haïi, nhöng hoï nhanh choùng trôû thaønh bieåu
töôïng veà phong traøo choáng toaøn caàu hoaù ôû Phaùp. Phong traøo toaøn caàu hoaù ôû Phaùp
cho raèng toaøn caàu hoaù laøm maát chuû quyeàn quoác gia, phaûn ñoái chính saùch thöông
maïi laøm thieät haïi cho ngöôøi tieâu duøng vaø söï xaâm nhaäp caùc giaù trò
vaên hoaù Myõ vaøo neàn vaên hoaù Phaùp. Trong luùc chôø xeùt xöû, Bove bay sang Seattle
ñeå phaûn ñoái Toå chöùc thöông maïi theá giôùi khi Toå chöùc naøy hoïp vaøo thaùng 12/1999.
Phieân toaø xeùt xöû Bove vaø ñoàng ñoäi ñaõ loâi keùo hôn 40.000 ngöôøi ñeán tröôùc toaø aùn
caém traïi vaø hoâ vang khaåu hieäu “theá giôùi khoâng phaûi thöù ñeå mua baùn”.
Trong thôøi gian ñoù ôû vuøng Languedoc Phaùp, nhaø saûn xuaát röôïi nho Robert Mondavi
bang California ñaõ thoaû thuaän vôùi chính quyeàn ñòa phöông vuøng Aniane söû duïng
125 maãu ñaát ñeå troàng nho ñeå saûn xuaát röôïi vang chaát löôïng cao. Nhaø saûn xuaát röôïi
naøy coù keá hoaïch ñaàu tö 7 trieäu USD vaøo döï aùn vôùi hy voïng saûn xuaát röôïi chaát
löôïng cao ñeå tieâu thuï ôû Chaâu Aâu vaø Myõ vôùi giaù 60USD moät chai. Nhöng Robert
Mondavi phaûi töø boû döï aùn vì phong traøo choáng toaøn caàu hoaù caùo buoäc döï aùn laøm
huyû hoaïi sinh thaùi trong vuøng. Thò tröôûng ngöôøi ñaõ pheâ duyeät döï aùn cho
Robert Mondavi cuõng thaát baïi trong cuoäc baàu cöû sau ñoù. Duø phong traøo choáng laïi
ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Phaùp raát maïnh, cuï theå laø vuï McDonald’s vaø Robert
Mondavi, nhöng ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Phaùp vaãn taêng nhanh choùng. McDonald’s
hieän coù treân 800 nhaø haøng ôû nöôùc naøy vaø caøng tieáp tuïc taêng leân. Möùc ñoä ñaàu tö
tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ôû Phaùp ñaït kyû luïc trong naêm 2000 vôùi 563 döï aùn,
trong ñoù ñaàu tö töø Myõ laø 178 döï aùn. Caùc doanh nghieäp Phaùp cuõng ñaàu tö ra nöôùc
ngoaøi ngaøy caøng nhieàu, trong ñoù coâng ty Phaùp Vivendi sôû höõu hai coâng ty tuyeân
truyeàn cho giaù trò vaên hoaù Myõ laø haõng phim Universal vaø nhaø xuaát
baûn Houghton Mifflin. CP Phaùp cuõng dôû boû caùc raøo caûn trong nöôùc maø ñaõ töøng
laøm giaûm khaû naêng caïnh tranh cuûa caùc coâng ty Phaùp trong neàn kinh teá toaøn caàu.

Caâu hoûi thaûo luaän:

Phaân tích caùc quan ñieåm phaûn ñoái toaøn caàu hoaù ôû Phaùp vaø caùc quan ñieåm ñoù coù
ñuùng khoâng? Taïi sao?