Professional Documents
Culture Documents
Petsa: _____________________________
Melodic Interval
(MU5ME-IIc-4)
II. Panimula
Ang paglalaro ay isang natural at kinakailangang gawin para sa mga bata anumang
edad. Ito ay nakakatulong para sila ay lumaki, matuto at mabuo ng maayos ang
lahat ng aspeto sa kanilang buhay. Ang paglalaro ay magpapayaman ng
kalusugang pisikal at kaisipan pagpapaunlad ng aspetong sosyal at intelektuwal.
Kung ang mga bata ay naglalaro, natututunan nilang alamin ang kapaligiran.
Nagiging malikhain mag-isip at marunong tumanggap ng pagsubok at anumang
mga pagbabago sa buhay. Sinasabi sa pag-aaral na ang oras ng mga bata ay
nilalaan sa paglalaro. Kaya nga’t ang mga taong nagtuturo at taga pagsaliksik ay
nagtutukoy na ang laro ay isang gawain ng mga bata. Halos lahat ng bata ay
naglalaro. Depende sa edad, personalidad, kakayahan at mga karanasan, sila ay
naglalaro sa iba’t ibang paraan. Ang mga iba’t ibang uri ng laro habang nirerespeto
ang kani-kanilang gusto at pagpipilian. Habang ang bawa’t laro ng mga bata ay
kakaiba sa bawa’t isa, ang paglalaro ay may kanya kanyang yugto. Mahalaga sa
mga bata ang paglalaro upang magkaroon ng malusog na pangangatawan at
pagkakaroon ng kanilang kabuuang pag-unlad. Sa pamagitan ng paglalaro, marami Alamin. Tandaan ang mga kasanayang bumuo sa Target games:
ang natututunan ng mga bata na kasanayan tulad ng pagkakaroon ng lakas ng loob, Coordination/Koordinasyon - kakayahan ng ibat ibang parte ng katawan na
pagiging MALIKSI at MABILIS mayroong COORDINATION, BALANCE, kumilos ng sabay-sabay na parang iisa nang walang kalituhan.
REACTION TIME at POWER. Agility/liksi - kakayahang magpalit o mag-iba ng posisyon ng katawan ng mabilisan
at naaayon sa pagkilos.
Muscular endurance - ay kakayahan ng kalamnan na makagawa ng paulit-ulit na
galaw o gawain.
Reaction Time - kakayahan ng mga bahagi ng katawan sa mabilisang pagkilos
Ang pagbibinata o pagdadalaga ay ang proseso ng pagkakaroon ng mga
pisikal na pagbabago kung saan ang batang pangangatawan ay magiging ganap
na may kakayahang magparami nang sekswal. Ito ay pinasisimulan ng mga hudyat
ng hormones mula sa utak patungo sa gonad. ang mga obaryo para sa mga babae
at testes naman para sa mga lalaki. Bilang tugon sa mga hudyat, ang gonads ay
maglalabas ng hormones na mag udyok ng libido at ng paglaki, ang pagbabago ng
utak, mga buto, kalamnan, dugo, balat, buhok, dibdib, at ari. Ang pisikal na paglaki
—taas at timbang—ay bumibilis sa unang hati ng pagbibinata o pagdadalaga at
nabubuo lamang kung ang bata ay nagtataglay ng hustong katawan. Ang
pagbabago sa ugali ng mga nagbibinata at nagdadalaga ay kapansin-pansin.
Totoong napapahilig sila sa pakikipagkaibigan ngaunit ang pagiging mapag-isa
kung ninanais ay dapat pahalagahan dahil ito ang panahon upang makapag-isip ng
mga dapat at di dapat para sa sarili. Ang mga nagbibinata at nagdadalaga ay
nagiging mapili na rin sa gustong kagamitan. Hindi lamang sila nagiging maayos sa
sarili kundi gayundin sa mga damit at iba pang kagamitan. Mamamasid din sa
kanila ang kasipagan at paggawa nang may kusa. Ang pagiging matulungin at
mapagkalinga sa kapwa ay makikita sa kanilang pakikitungo sa mga kaibigan at
kapatid. Ang pagtanggap ng responsibilidad ay isang hudyat ng pagtitiwala sa sarili
na gusto rin nilang pahalagahan. Dahil sa mga pagbabagong pisikal ay
naapektuhan din ang damdamin ng isang nagdadalaga at nagbibinata.
Ang mga kabataang ito ay nagiging palaayos sa sarili ay normal na
bahagi at dahil dito ay nagiging palahanga sa mga taong mapag ayos at may
magandang tikas ng katawan na nagiging idolo nila sa paglaki. Maging sa sarili
ay mapaghanap sila ng pansin mula sa kapwa at mga magulang. Dito rin
maranasan ang pakikipagkaibigan at pakikipagtunggali kaya’t ang pakikisama
ay dapat nilang matutunan at pahalagahan. Sa panahong ito, ang pagtitiwala sa
sarili ay makatutulong sa pagiging matatag na siyang susi upang maging
maunlad at malawak ang pag-unawa sa buhay. Ang mga kasambahay at
kaibigan ay dapat namang magpakita ng pagunawa, pagkilala, at pagtitiwala na
siyang makatutulong sa pagpapaunlad ng mga nagbibinata at nagdadalaga.
GAWAING PAMPAGKATUTO SA MAPEH 5 (HEALTH)
Sa Pagkakaroon ng Regla
1. Hindi pwedeng maligo
2. Hindi pwedeng magbuhat ng mabigat
Nocturnal Emissions (pagpapalabas ng tamod habang natutulog sa gabi)
Circumcision o Pagpapatuli