Słowotwórstwo

1) Czasowniki od przymiotników
 Dodawanie końcówki –en jak np. deep w deepen, soft w soften,
moist w moisten
 Dodawanie koncówki –ify jak np. clear w clarify, false w falsify, just
w justify
 Dodawanie końcówki –ize jak np. modern w modernize, simple w
simplify, american w americanize
 Dodanie przedrostka –en jak np. able w enable, danger w
endanger, large w enlarge.

2) Przymiotniki od przymiotników
 Jak dodajemy końcówkę –ish np. old w oldish, green w greenish,
new w newish, slow w slowish (sprawiamy, że dany przymiotnik
oznacza, że ma on większe znaczenie, bardziej dokreśla nam
rzeczownik w zdaniu).

3) Przymiotniki od czasowników
 Dodanie końcówki „able” np. admire w admirable, comfort w
comfotable, fashion w fashionable, love w lovable, predict w
predictable, rely w reliable.
 Dodanie końcówki “ent” np. differ w different, insist w insistent,
depend w dependent
 Dodanie końcówki „ing” np. addict w addicting, charm w charming,
embarrass w embarrassing, trust w trusting, will w willing
 Dodanie końcówki “ed” np amaze w amazed, expect w expected

4) Przymiotniki od rzeczowników
 Dodawanie końcówki –like np, child w childlike, lady w ladylike
 Dodawanie końcówki –less np. harm w harmless, pain w painless,
fruit w fruitless
 Dodawanie końcówki –ful np., pain w painful, fruit w fruitful, harm w
harmful
 Dodawanie końcówki –al. Np. history w historical, music w musical
 Dodawanie końcówki –ive np. decision w decisive, attention w
attentive
 Dodawanie końcówki –en (jeśli mówimy, że coś zostało z czegoś
wykonane) np. gold w golden, wood w wooden
 Dodawanie końcówki –ous np. adventure w adventurous, danger w
dangerous, fame w famous, number w numerous
 Dodawanie końcówki –ial np. Benefit w beneficial, influence w
influencial

5) Tworzenie przysłówków
 Dodajemy “ly” na końcu przymiotnika:
Bad w badly, legal w legally, wonderful w wonderfully, strong w
strongly.
TUTAJ MAMY PEWNE WYJĄTKI:
1. Przymiotnik zakończony na “y”: wtedy końcówka jest „ily” jak np.
easy w easily, busy w busily, happy w happily.
Wyjątek: shy w shyly, coy w coyly.
2. Przymiotnik zakończony na „le” po spółgłosce: wtedy „le”
zamieniamy na „ly” jak np. immposible w impossibly,
fashionable w fashionably, reasonable w reasonably.
3. Przymiotnik zakończony na „ic”: wtedy koncówka „ically” jak np.
energetic w energetically, tragic w tragically…
Wyjątek: public w publicly
4. Czasami przysłówek po dodaniu „ly” zmienia swoje znaczenie
jak np. hard (twardy) w hardly (ledwo, prawie wcale), late
(późny) w lately (ostatnio).

6) Tworzenie rzeczowników od czasowników

 Dodanie końcówki –ing jak np. clean w cleaning, cook w cooking,
wash w washing -> tworzymy rzeczowniki określające czynność.
 Dodanie końcówki –ment jak np., excite w excitement, judge w
jugment, entertain w entertainment.
 Dodanie końcówki –tion jak np. admire w admiration, complacate w
compliaction, donate w donation
 Dodanie końcówki –sion jak np. conclude w conlusion, revise w
revision, impress w impression
 Dodanie końcówki –ence jak np. Differ w difference, exist w
existence, depend w dependence
 Dodanie końcówki –al jak np, arrive w arrival, refuse w refusal,
Propose w proposal
 Dodanie kńcówki –age jak np. marry w marriage, pass w passage,
use w usage.
 Dodanie końcówki –y jak np. brave w bravery, discover w
discovery, summerize w summary
 Dodanie końcówki –sis jak np. analyze w analysis, diagnose w
diagnosis.
 Dodanie końcówki –er jak np. work w worker, employ w employer,
dance w dancer -> do nazw zawodów/określenia osoby
wykonującej daną czynność.
 Dodanie końcówki –ee jak np. train w trainee, employ w employee,
examine w examinee -> do określenia osoby „biernie” wykonującej
jakąś czynność.

7) Rzeczowniki od rzeczowników
 Dodanie końcówki „ess” jak np. waiter w waitress, actor w actress
etc. -> używamy do zmiany rzeczownika męskiego w damski.
 Dodanie końcówki „ism” jak np. alcohol w alcoholism, terror w
terrorism, organ w organism.
 Dodanie końcówki „hood” jak np. adult w adulthood, child w
childhood, mother w motherhood
 Dodanie końcówki „ship” jak np. friend w frienship, owner w
ownership, member w membership

8) Rzeczowniki od przymiotników
 Dodanie końcówki „ness” jak np. happy w happiness, lazy w
laziness, direct w directness
 Dodanie końcówki „ity”/”ety” jak np. clear w clarity, sober w
sobriety, complex w complexity
 Dodanie końcówki „dom” jak np. bored w boredom, free w freedom,
king w kingdom
 Zadanka
1. How long is the __________________ from Rome to Paris ? (FLY)
2. I have a very good __________________ with both my parents
(RELATION)
3. Pulling my front tooth didn’t hurt. – It was completely ________(PAIN).
4. I can tell from your __________________ that you’re not really happy
(EXPRESS)
5. We offer free __________________ for purchases over € 100
(DELIVER).
6. James hasn’t had a lot of __________________ lately, so I hope he’ll
do well with his new company (SUCCEED)
7. It is __________________ colder today that it was yesterday
(CERTAIN).
8. What __________________ is he ? Spanish or Portuguese ?
(NATION)
9. You have the __________________ . – You can either go by bus or
walk (CHOOSE).
10. My best friend has a great __________________ . (PERSON).
11. You need a lot of __________________ to write a good story
(IMAGINE)
12. The lesson was __________________ . I almost fell asleep. (BORE)
13. Don’t be so __________________ . This is the second vase you
have broken this month (CARE).
14. It’s simply __________________ . I have won the lottery . (BELIEVE)
15. I have to hold a __________________ at my brother’s wedding
(SPEAK)
16. There’s a lot of __________________ about that on the internet
(INFORM)
17. The children were very __________________ when the teacher
came in (NOISE).
18. The film was a bit __________________ . I didn’t really understand
what happened (CONFUSE)
19. He has to wear these gloves for __________________ reasons
(SAFE)
20. Sally was __________________ for two years before she found a
new job (EMPLOY)
21. In India, there are a lot of __________________ in the streets
(BEG).
22. When I gave up smoking I started putting on more
__________________ (WEIGH).
23. I had no __________________ in finding the right street .
(DIFFICULT)
24. He talked about __________________ and peace in our world
(FREE)
25. __________________ , I was invited to watch the new film (LUCKY)
26. The __________________ of our rainforests is a serious problem
(DESTROY)
27. Animals in a zoo don’t live in their __________________
environment (NATURE)
28. __________________ does not have anything to do with how much
money you have (HAPPY)
29. Thank you for being so __________________ yesterday (HELP)
30. He has been a long- __________________ runner for a few years
now (DISTANT)
31. Don’t you think it’s too __________________ for you to go sailing in
such weather (DANGER)
32. This is my last __________________ . – Don’t walk across the lawn !
(WARN)
33. He gave me some good __________________ on where to go
shopping (ADVISE)
34. If you want to complain about the product, please go to the
__________________ (MANAGE).
35. The new flat is not __________________ . It’s too expensive
(AFFORD)
36. John is six years old. He’s very __________________ and full of life
(ACT)
37. My mother spent her __________________ in France (CHILD)
38. I have made a few __________________ to your article (CORRECT)
39. Every child should get a good __________________ (EDUCATE).
40. Listen carefully to the __________________ before you go out !
(INSTRUCT).
41. this woman is one of the most _____ politicians in the government.
(INFLUENCE)
42. Keep doing what both of you dream of. In return, your lives will become
________. (SUCCESS)