Professional Documents
Culture Documents
KAGAMITANG PANTURO
A. Sanggunian
1 MgaPahina sa Gabay ng
. Guro
2 Ma Pahina sa Kagamitang
. Pang-Mag-aaral
3 MgaPahina saTeksbuk
.
4 Karagdagang Kagamitan
. mula sa portal ng Learning
Resource
B. Iba pang
Kagamitang Panturo
III. PAMAMARAAN
Panuto: Kumuha ng isang Panuto: Kumuha ng isang Pag-ugnay sa Kasalukuyang Panuto: Sa isang sagutang papel
pirasong papel at sagutin ang kalahating papel at sagutin ang Sitwasyon sagutin at ipaliwanag ang mga
mga tanong. Isulat ang titik ng mga tanong na nasa ibaba. tanong sa ibaba. Gamitin
tamang sagot. Titik lamang ang isulat. Gawain A. ang rubrik sa ibaba bilang gabay sa
1. Alin sa mga sumusunod ang 1. Ito ay isang yunit na Panuto: Sumulat ng isang pagsagot.
HINDI kalagayan o sitwasyon ng pampolitika, panlipunan, at sanaysay sa loob ng kahon na 1. May naiiba ba sa pagbibigay
Pilipinas noong prekolonyal pangkabuhayan noong sinaunang naglalarawan tungkol sa iyong halaga sa mga patay o yumao noong
o bago dumating ang mga panahon sa Pilipinas. karanasan ng Community sinaunang panahon
mananakop? A. bansa Quarantine na nagdulot ng at sa kasalukuyan? Ipaliwanag ang
A. may sariling teritoryo B. barangay pagbabago sa inyong iyong sagot.
B. may sariling pamahalaan C. lungsod pamumuhay. 2. Mahalaga ba ang pagkakaroon ng
C. may pananampalatayang D. sultanato batas sa pagkamit ng kaayusang
Kristiyano 2. Nagbubuklod-buklod ang mga panlipunan?
D. may sistema ng pagbasa at barangay at bumuo ng alyansa sa Bakit?
pagsulat pamamagitan
2. Ano ang paniniwala ng ating ng______________.
mga ninuno na ang tao, hayop, A. pagdiriwang Gawain B.
halaman, bato, tubig, at B. pag-iinuman Panuto: Upang magkaroon ng
kalikasan ay may kaluluwa? C. paligsahan kaayusang panlipunan, tayong
A. Animismo D. sanduguan mga mamamayan ay dapat
B. Islam 3. Ang kaunaunahang Arabeng pahalagahan ang mga batas na
C. Judismo Muslim na nagtatag ng ipinatutupad. Isulat sa sagutang
D. Kristyanismo pamahalaang Sultanato sa Sulu papel ang tsek (✔)
3. Alin sa mga sumusunod ang noong 1450. ang pahayag sa ibaba kung ito ay
sinisimbolo ng tattoo o batuk sa A. Sharif ul-Hashim o Sayyid Abu nagpapakita ng pagtupad sa mga
katawan? Bakr batas, ekis (✖)
A. Kaayusan B. Karim Ul-Makdum kung hindi nagpapakita ng
B. Kabaitan C. Tuan Masha‘ika pagtupad sa mga batas.
C. Katalinuhan D. Raja Baginda 1. Nagsusuot ng mask kapag
D. Kagitingan at kagandahan 4. Ang Sultanato ay isang sistema lumalabas sa bahay.
4. Ano ang tawag sa tagapayo at ng pamahalaan na batay sa 2. Umiinom ng alak habang nasa
katulong ng sultan sa katuruan ng ________. community quarantine.
pagpapatupad ng batas? A. Animismo 3. Nasa loob ng bahay sa oras ng
A. Adat B. Islam curfew.
B. Hariraya C. Judismo 4. Sumusunod sa utos ng
C. Ruma Bichara D. Katoliko pamahalaan na stay at home.
D. Zakat 5. Upang maging isang datu, 5. Dikit-dikit ang mga tao sa
5. Ano ang ginagawa ng mga kailangang ikaw ay kabilang sa pampublikong lugar habang nasa
barangay para maiwasan ang di pinakamataas na antas ng community
pagkakaunawaan at lipunan, at kung sultan naman, quarantine.
awayan? kailangang ikaw
A. nagkaroon sila ng isang ay____________.
paligsahan A. matapang at mayaman
B. kapwa sila nanalangin sa mga B. magaling gumawa ng batas
diyos upang maiwasan ang gulo C. galing sa angkan ni
C. sakupin ang ibang barangay Muhammad
upang maging tagasunod ng D. galing sa pinakamataas na
kanilang datu antas ng lipunan
D. nakipagkasundo ang mga
barangay sa isa’t isa sa
pamamagitan ng sandugo Gawain B.
6. Anong kulay ng kangan ang Naranas ng mga mamamayang
isinusuot ng datu? Pilipino ang “Community
A. asul Quarantine“ dahil sa
B. berde pandemya ng COVID- 19. Dahil
C. itim dito maraming mga pagbabago sa
D. pula pamumuhay ang
7. Anong uri ng pamahalaan ang naranasan ng mga Pilipino. Anong
itinatag ng mga Muslim sa pagbabago sa pamamaraan ng
Mindanao? buhay at sistema ng mga
A. pamahalaang lokal batas ang inyong nararanasan?
B. pamahalaang lalawigan Isulat sa tamang hanay ang
C. pamahalaang sultanato inyong sagot. Gawin ito sa
D. pamahalaang pambarangay sagutang papel.
8. Alin sa mga sumusunod ang
HINDI inihahanda ng pamilya
para sa kanilang miyembro
na yumao at ililibing?
A. paglilinis sa katawan
B. pagpapadala ng pera at
pagkain
C. pagbibihis ng magarang
kasuotan
D. paglalagay ng langis sa
katawan
9. Sino ang nangunguna sa
pagsasagawa ng mga ritwal ng
mga Bisaya na pinaniniwalaang
tagapamagitan sa mundo, diyos
at yumao?
A. babaylan
B. ganbanes
C. pari
D. pomares
10. Ang mga sumusunod ay
batas ng Pamahalaang Sultanato
MALIBAN sa isa. Alin dito?
A. Adat
B. Sharia
C. Qur’an
D. Ulama
BALIKAN SURIIN ISAISIP TAYAHIN
Ang kagalingan sa larangan ng sining,
Panuto: Sagutin ng TAMA kung paniniwala, pakikipagkapwa-tao at Panuto: Suriin ang mga pahayag.
ang pangungusap sa ibaba ay pag-aaral Panuto: Buuin ang talata. Piliin Isulat ang SK kung ito ay tungkol sa
ng pag-uugali ng tao ay tinatawag na
tama, at MALI naman kung ang sagot sa kahon at isulat ito sa sosyo-kultural na
kalinangang sosyo-kultural. Makikita
ang mga ito ay hindi wasto. sagutang papel. pamumuhay ng mga sinaunang
ang pamamaraan
______ 1. Naging tanyag at ng pamumuhay sa kasaysayan, Pilipino. Isulat PM kung ito ay
sentro ng kalakalan sa bansa ang modernisasyon at teknolohiya ng tungkol sa
Maynila. isang bansa. Ang ating mga pampolitikang pamumuhay ng mga
______ 2. Metalurhiya ang ninuno ay sumasamba sa kalikasan, sinaunang Pilipino. Isulat ang inyong
tawag sa gawaing pang katulad ng kahoy, ilog, araw, bato, at sagot
ekonomiko na gumagawa ng iba pa dahil sa sagutang papel.
naniniwala sila na ang mga ito ay may Maraming natatanging kaugalian
mga 1. Pagsamba sa kalikasan, katulad ng
kaluluwa. Tinatawag na animismo ang mga sinaunang Pilipino. Sa
bagay na mula sa metal tulad ng kahoy, ilog, araw, bato, at iba
ang paniniwalang. pananamit, ang
ginto. 2. Barangay at sultanato ang uri ng
Pinapahalagahan ng ating mga kalalakihan ay nagsuot ng
______ 3. Ang plastik ay ninuno ang kanilang mga patay. Bago pamahalaan na umiiral sa sinaunang
pantaas na damit na tinatawag na
ginagamit sa paggawa ng mga pa ilibing ang bangkay, panahon sa
(1) __________ at ang
palamuti tulad ng pulseras at ito ay nililinis muna, lalagyan ng Pilipinas.
kababaihan ay nagsuot ng (2)
hikaw noong pre-kolonyal. langis, at bihisan ng magarang 3. Ruma Bichara ang tagapayo at
_________ at ________. Sa
______ 4. Ang kristal ay dalang kasuotan.Pinapabaunan din katulong ng sultan sa pagpapatupad
palamuti naman ang ating mga
produkto ng mga Tsino sa ang bangkay ng mga kasangkapan ng batas.
katulad ng seramika at mga palamuti ninuno ay nagsuot ng isang
bansa. 4. Pagpapahalaga sa mga mahal sa
upang may magamit alahas na hugis rosas na
______ 5. Kung ikaw ay nabuhay buhay na yumao na
siya sa kabilang buhay.Matapos tinatawag na (3) _____________.
noong pre-kolonyal at ang iyong 5. Nagsusuot ng mga palamuti sa
malibing at matuyo na ang mga buto Sa
trabaho ay paggawa katawan
ng bangkay, ito ay kaugalian sa paglilibing kung ang
ng mga sandata mula sa bakal, huhukayin at isisilid sa banga. 6. Naglagay ng mga tattoo sa
buto ng bangkay ay natutuyo na,
karpentero ang tawag sa iyo. katawan bilang simbolo ng
ito ay huhukayin at isisilid
Sa Bisayas, ang mga ninuno natin ay kagitingan at kagandahan.
sa (4)___________. Naniniwala
nagsusuot ng mga palamuti katulad 7. Pakikipagkasundo ng mga
din ang mga sinaunang Pilipino
ng ginto barangay sa isa’t-isa para sa
katulad ng pomares na isang alahas na may espiritung nananahan
kapayapaan at kalakalan
na hugis rosas, at gambanes na isang sa kanilang kapaligiran.Ang tawag
8. Pagkatatag ng pamahalaang
gintong pulseras sa paniniwalang ito ay
Sultanato sa Sulu
na isinusuot sa braso at binti. (5)____________.
Ginagamit din ang ginto bilang
9. Pagsasagawa ng iba’t- ibang ritwal
palamuti sa ngipin. Naglagay din at pagdiriwang
Mula sa mga natatag na mga
10. Ang batas ng Sultanato ay batay
sila ng mga tattoo sa katawan bilang pamayanan ay umusbong ang sa tatlong sistema.
simbolo ng kagitingan at pangangailangan sa
kagandahan. kaayusan kaya naitatag ang
sistema ng pamamahala. May
Ang mga ninuno natin ay nagsagawa
dalawang uri ng pamahalaan na
ng ibat-ibang ritwal at pagdiriwang
katulad ng umiiral sa sinaunang panahon sa
Pag-anito at Pandot. Ang pag-anito Pilipinas ang (6) _________ at
ay pagbibigay alay sa mga anito, at ________. Ang tawag sa
ang pandot naman namumuno ng barangay ay (7)
ay isang pampamayanang alay na ________ (8) _________ naman
isinagawa sa puno ng balete. Ang ang tawag sa namumuno sa
mga ritwal ay isang sultanato. Nakipagkasundo
pinangunahan ng mga Katalonan (sa ang mga barangay sa isa’t-isa
mga Tagalog) at Babaylan (sa mga
para sa kapayapaan at
Bisaya). Sila ang
katumbas ng mga pari sa ngayon. kalakalan sa pamamagitan ng (9)
_____________. Habang ang
Ang kasuotan ng ating mga ninuno ay batas ng sultanato ay batay
batay sa kanilang katayuan sa buhay. sa (10) __________ sistema.
Ang Datu
ay nagsusuot ng pulang kangan,
habang asul o itim naman ang mga
mas mababa pa kay sa
Datu. Upang maging isang datu,
kailangang ikaw ay kabilang sa
pinakamataas na antas ng
lipunan, at kung sultan naman,
kailangang ikaw ay galing sa angkan
ni Muhammad. Ang
mandirigmang nagsusuot ng pulang
putong ay nagpapahiwatig na
nakapatay na siya ng isang
tao, at Burdadong Putong naman
para sa mga nakapatay na ng pito o
mahigit pa. Ang mga
kababaihan ay nagsusuot ng baro,
kasuotang pang-itaas at saya ng mga
Tagalog at
patadyong ng mga Bisaya na isang
maluwag na palda na isinusuot pang
–ibaba. Kilala sa
Mindanao ang Tribong B’laan sa
pagsusuot ng pang-itaas na damit na
tinatawag na Saul Laki
at ang kanilang pang-ibabang
kasuotan ay tinatawag na Salwal
B’laan. Ang mga kababaihan
ay nagsusuot ng pang-itaas na damit
na kung tawagin ay Saul S’lah at ang
kanilang pangibabang
kasuotan ay tinatawag na
Dafeng.Ang mga Maranao ay kilala sa
kanilang tradisyunal
na kasuotan na tinatawag na Malong.
Ito ay malaki at makulay na tela na
isinusuot sa
pamamagitan ng pagtapis sa
katawan.
Prepared by:
ROSALINE M. ZETA
Teacher II Checked by:
LENY Z. CABILEN
Master Teacher In-Charge
Noted by:
WARREN B. ASMOD
Head Teacher III