Antolatu zure ideiak

ZENBAKI OSOAK. IRUDIKAPENA

Hauek dira zenbaki osoak:  = {...−6, −5, −4, −3, −2, −1, 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6...}

Zenbaki oso negatiboak Zenbaki oso positiboak

••Zenbakizko zuzenean irudikatzen dira:

−10 −9 −8 −7 −6 −5 −4 −3 −2 −1 0 +1 +2 +3 +4 +5 +6 +7 +8 +9 +10

••Zenbaki oso baten balio absolutua zenbakia bera da, zeinurik gabe.
|+3| = 3, |−7| = 7
•• a zenbaki oso baten aurkakoa beste zenbaki oso bat da, haren balio absolutu bera eta aurkako zeinua dituena.
aur(+3) = −3, aur(−7) = +7
••Bi zenbaki oso alderatzean, handiena zuzenean eskuin-eskuinean dagoena da.
−3 < −1 < 0 < 2 < 3

ZENBAKI OSOEN ARTEKO ERAGIKETAK

Bi zenbaki osoren arteko batuketak Bi zenbaki osoren arteko biderketak edo zatiketak
••Zeinu bera: egin balio absolutuen arteko batuketa eta 1. Egin balio absolutuen arteko biderketa (edo zatiketa).
utzi zeinua bere horretan. 2. Bi zenbakien zeinua bera bada, gehitu + zeinua; zeinua
(−3) + (−5) = −8 desberdina bada, gehitu − zeinua.
•• Zeinu desberdina: egin balio absolutuen arteko kenketa, (−5) ⋅ (+4) = −20 (−2) ⋅ (−4) = +8
eta utzi balio absolutu handieneko batugaiaren zeinua. (−36) : (+3) = −12 (−16) : (−8) = +2
(+3) + (−5) = −(5 − 3) = −2 Zeinuen araua
Bi zenbaki osoren arteko kenketak +:+=+ −:+=−
+⋅+=+ −⋅+=−
Kenketa egiteko, zenbaki bati bestearen aurkakoa batzen zaio:
+⋅−=− −⋅−=+ +:−=− −:−=+
(−5) − (+4) = (−5) + (−4) = −9
Banatze-propietatea Biderkagai komuna
3 ⋅ [(−4) − (−5)] = 3 ⋅ (−4) − 3 ⋅ (−5) 7 ⋅ (+3) + 7 ⋅ (−5) = 7 ⋅ (3 − 5) = 7 ⋅ (−2) = −14

Zenbaki osoen arteko eragiketa konbinatuak

Eragiketen hierarkia.
Lehenik, egin parentesien edo kako zuzenen barruko eragiketak, eta gero, gainerakoak, ordena honi jarraituta:
1. Biderketak eta zatiketak, ezkerretik eskuinera.
2. Batuketak eta kenketak.
− [− 5 ⋅ (+4)] − (−2) ⋅ (+4) − (−3) ⋅ [2 − (−3) ⋅ (−6)] =

= − [−20] − (−8) − (−3) ⋅ [2 − 18] =

= − [−20] + 8 − (−3) ⋅ [−16] =

= +20 + 8 − 48 = −20

40 2. UNITATEA