ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

Γ ΛΥΚΕΙΟΥ
27/11/2011

ΘΕΜΑ 1 : Για τις ερωτήσεις 1 - 4 να γράψετε τον αριθμό της ερώτησης

και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση
Α1) Ποιο από τα παρακάτω τροχιακά θα συμπληρωθεί τελευταίο κατά
την ηλεκτρονιακή δόμηση ενός ατόμου στη θεμελιώδη
κατάσταση?
A. (3,1,1)
B. (4,0,0)
C. (3,2,1)
D. (3,0,0)
Α2) Ποιο από τα επόμενα υδατικά δ/τα που έχουν την ίδια
θερμοκρασία έχει την μεγαλύτερη τιμή pH ?
A. HCOOH 0,1 Μ
B. HCOOH 0,5 Μ
C. HCOOH 0,1 Μ – HCOONa 0,1 Μ
D. HCOOH 0,1 Μ – HCl 0,1 Μ
Α3) Ποια από τις επόμενες ηλεκτρονιακές δομές παραβιάζει την
απαγορευτική αρχή του Pauli και τον κανόνα του Hund?
A. 1s22s22p7
B. K(2)L(8)M(13)N(2)
C. (↑↓) ( ↑ ) ( ↑ )(↑↓)( ↑ )
1s 2s 2p
D. (↑↓) ( ↑↑ ) ( ↑↓ )( ↑ )( ↓)
1s 2s 2p
Α4) Σε ποιο από τα επόμενα δ/τα το HF έχει το μικρότερο βαθμό
ιοντισμού ?
A. Δ/μα HF 0,1 Μ ( θ = 25 οC )
B. Δ/μα HF 0,5 Μ ( θ = 25 οC )
C. Δ/μα HF 0,1 Μ ( θ = 35 οC )
D. Δ/μα HF 0,02 Μ ( θ = 25 οC )

1
Α5) Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας δίπλα
στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η
πρόταση είναι σωστή, ή Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.
1) Η τρίτη περίοδος δεν περιλαμβάνει χημικά στοιχεία του
τομέα d
2) Όλες οι ιοντικές ενώσεις είναι ισχυροί ηλεκτρολύτες, ενώ
όλες οι ομοιοπολικές ενώσεις είναι ασθενείς ηλεκτρολύτες
3) Σε ένα άτομο το ηλεκτρόνιο που έχει κβαντικούς αριθμούς
(4,0,0,+1/2) έχει μικρότερη ενέργεια από το ηλεκτρόνιο με
κβαντικούς αριθμούς (3,2,0,- 1/2)
4) Ένα διάλυμα με pΟH = 10 είναι πιο όξινο από από ένα
διάλυμα με pH = 12 της ίδιας θερμοκρασίας
5) Κάθε υδατικό δ/μα NaF έχει μεγαλύτερη τιμή pH από κάθε
υδατικό δ/μα NH4Cl που βρίσκεται στην ίδια θερμοκρασία

ΘΕΜΑ 2 : Α) Δίνονται τα χημικά στοιχεία 11Α και 16Β

1. Γράψτε την ηλεκτρονιακή δομή σε υποστιβάδες και στιβάδες για

τα άτομα των στοιχείων Α και Β στη θεμελιώδη κατάσταση. Πόσα
μονήρη ηλεκτρόνια έχει το άτομο του κάθε χημικού στοιχείου ?
2. Σε ποια ομάδα , περίοδο , τομέα του Π.Π. ανήκουν τα στοιχεία Α
και Β ?
3. Συγκρίνεται την ατομική ακτίνα και την ενέργεια πρώτου
ιοντισμού των στοιχείων Α και Β. Ποιο στοιχείο είναι
περισσότερο ηλεκτροθετικό ?
4. Γράψτε τους ηλεκτρονιακούς τύπους κατά Lewis των ενώσεων
που σχηματίζονται μεταξύ των χημικών στοιχείων :
I. Α και Β
II. Α και 8Ο
III. Β και 1Η ,
Δίνονται οι ατομικοί αριθμοί : 1H , 8O
Β) 1. Υδατικό διάλυμα HF αραιώνεται με προσθήκη νερού σε σταθερή
θερμοκρασία. Εξηγήστε πως μεταβάλλεται καθένα από τα επόμενα μεγέθη:

a. H K α HF
b. Ο βαθμός ιοντισμού του HF
c. Το pH
d. Η [ F -]
2
 e. O αριθμός mol των ιόντων H3O +
Για το HF ισχύει α < 0,1

2. Τα επόμενα υδατικά δ/τα έχουν την ίδια συγκέντρωση ( C = 0,1 Μ)

και την ίδια θερμοκρασία .Διατάξτε τα δ/τα αυτά κατά αυξανομένη τιμή pH

a) δ/μα HClO4
b) δ/μα NaOH
c) δ/μα H2SO4
d) δ/μα HF
e) δ/μα KCN
f) δ/μα Ba(OH)2
g) δ/μα CaCl2
3. Για τα οξέα HA, ΗΒ και HΓ ισχύουν τα εξής πειραματικά δεδομένα ,
σε θ = 25 οC :
I. Ορισμένη ποσότητα του οξέος ΗΑ εξουδετερώνεται πλήρως με
ΝαΟΗ. Το υδατικό δ/μα που προκύπτει έχει pH = 9.
II. Υδατικό δ/μα του οξέος ΗΒ έχει pH = 2. Σε 50 ml του δ/τος
προστίθεται νερό οπότε προκύπτει δ/μα 500 ml με pH = 2,5
III. Σε υδατικό δ/μα του οξέος ΗΓ προστίθεται στερεό άλας NaΓ χωρίς
μεταβολή του όγκου. Παρατηρούμε ότι με την προσθήκη NaΓ το
pH δεν μεταβάλλεται
Εξηγήστε ποια από τα οξέα HA, ΗΒ και HΓ είναι ισχυρά και ποια είναι
ασθενή

4. Να αιτιολογήσετε τις επόμενες προτάσεις:

1. Η ισορροπία HNO3 + CH3COO - ↔ NO3 - + CH3COOH είναι
μετατοπισμένη προς τα δεξιά
2. Η αρχή αβεβαιότητας του Heisenberg έρχεται σε αντίθεση με το
ατομικό πρότυπο του Bohr
3. Το ουδέτερο υδατικό διάλυμα σε θερμοκρασία μεγαλύτερη από
25 οC μπορεί να έχει pH = 6,8
4. Τα μέταλλα έχουν μεγαλύτερες ατομικές ακτίνες από τα αμέταλλα
που ανήκουν στην ίδια περίοδο του Π.Π.
5. Το HCO3- συμπεριφέρεται ως αμφιπρωτική ουσία

ΘΕΜΑ 3 : Υδατικό δ/μα Δ1 CH3COOH έχει περιεκτικότητα 0,6 % w/v

a) Ποιος ο βαθμός ιοντισμού του CH3COOH στο δ/μα Δ1 ?
b) Σε 200 ml του Δ1 προστίθεται στερεό CH3COONa χωρίς
μεταβολή του όγκου οπότε προκύπτει δ/μα Δ2 του οποίου το pH
διαφέρει κατά 1 μονάδα από το δ/μα Δ1. Υπολογίστε τον αριθμό
3
 τον mol CH3COONa που προστίθεται και τον βαθμό ιοντισμού
του CH3COOH στο Δ1
c) Σε 400 ml του Δ1 προστίθεται 200 ml υδατικού δ/τος NaOH 0,2
Μ και το δ/μα που προκύπτει αραιώνεται σε τελικό όγκο 4 L.
Υπολογίστε το pH του αραιωμένου δ/τος

Δίνεται ότι όλα τα διαλύματα έχουν θερμοκρασία 25 οC.

Κ α CH3COOH = 10 – 5 , Α r C = 12 , Α r H = 1 , Α r O = 16

ΘΕΜΑ 4 : 0,2 mol μονοπρωτικού οξέος ΗΑ διαλύονται στο νερό οπότε

προκύπτει δ/μα Δ1 όγκου 200 ml το οποίο έχει pH = 2
a) Εξηγήστε αν το οξύ ΗΑ είναι ισχυρό ή ασθενές ?
b) Στο δ/μα Δ1 προσθέτουμε νερό οπότε το pH του δ/τος
μεταβάλλεται κατά μισή μονάδα και προκύπτει δ/μα Δ2.
Υπολογίστε :
I. Τον όγκο του νερού που προσθέσαμε
II. Τον λόγο των βαθμών ιοντισμού του οξέος ΗΑ στα δ/τα Δ1
και Δ2
c) Εξηγήστε αν το δ/μα ΝΗ4Α είναι όξινο, βασικό ή ουδέτερο ?
d) Πόσα mol στερεού NaOH πρέπει να διαλύσουμε σε 200 ml του
Δ2 χωρίς μεταβολή του όγκου ώστε να προκύψει δ/μα Δ3 με
pH = 8,5 ?

Διν : θ = 25 οC, Κb NH3 = 10 – 5

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ