Επαναληπτικές Ασκήσεις Χημείας

5ο κεφάλαιο

11) Στις παρακάτω προτάσεις να επιλέξετε τη σωστή απάντηση:

2
31. Ιοντισµός µιας µοριακής ένωσης ονοµάζεται:
α. η πρόσληψη ή η αποβολή ηλεκτρονίων από αυτή
β. η µετατροπή της σε ιόντα, όταν αυτή βρεθεί σε ηλεκτρικό πεδίο
γ. η διαδικασία µετατροπής των µορίων της σε ηλεκτρικά δίπολα
δ. ο σχηµατισµός ιόντων κατά τη διάλυσή της στο νερό.
12. Σύµφωνα µε τη θεωρία Brönsted - Lowry, όταν αντιδρά ένα οξύ µε µία βάση
παράγονται:
α. αλάτι και νερό γ. κατιόντα Η+ και ανιόντα ΟΗ-
β. βάση και οξύ δ. τίποτε από τα παραπάνω.
3. Από τη µελέτη των χηµικών εξισώσεων HSO3- + H2O SO32- + H3O+ ,
H2SO3 + H2O H3O+ + HSO3- , προκύπτει ότι το ανιόν HSO3- χαρακτηρίζεται
ως:
α. οξύ β. βάση
γ. πρωτονιοδότης δ. αµφιπρωτική ουσία
4. Το γινόµενο των συγκεντρώσεων των ιόντων Η3Ο+ και ΟΗ- στους 250C,έχει την
τιµή 10-14:
α. σε κάθε διάλυµα β. σε κάθε υδατικό διάλυµα
γ. µόνο στο καθαρό νερό δ. µόνο σε διαλύµατα οξέων ή βάσεων.
1 5. Κατά τη διάλυση µικρής ποσότητας στερεού NaCl σε διάλυµα HCl, η [Η 3Ο+] του
διαλύµατος:
α. αυξάνεται β. µειώνεται συνεχώς
γ. δε µεταβάλλεται δ. µειώνεται µέχρι µιας σταθερής τιµής

2) Να χαρακτηρίσετε τις επόμενες προτάσεις ως σωστές(Σ) ή λανθασμένες(Λ):

1. To ιόν (CH3)3NH+ είναι το συζυγές οξύ της (CH3)3N.

2. Η συζυγής βάση ενός οποιοδήποτε οξέος είναι οπωσδήποτε ένα ανιόν.
3. Τα οξέα και οι βάσεις, σύμφωνα με τη θεωρία Bronsted-Lowry, μπορούν να είναι
ουδέτερα ή θετικά ή αρνητικά φορτισμένα σωματίδια.
4. Ίσοι όγκοι διαλύμάτων HCl 1Μ και CH3COOH 1Μ απαιτούν τον ίδιο όγκο
διαλύματος NaOH 1Μ για να παράγουν διάλυμα με pH=7 .
5 H τιμή του pH υδατικού διαλύματος HCl που έχει συγκέντρωση 10-7Μ στους 25°C
είναι 7.
6) Όταν αραιώσουµε ένα διάλυµα ασθενούς οξέος ΗΑ µέχρι να διπλασιαστεί
ο όγκος του, η [Η3Ο+] υποδιπλασιάζεται
7) Αν διαλύσουµε µικρή ποσότητα NH4Cl σε διάλυµα ΝΗ3, η [ΟΗ-] θα
ελαττωθεί.
8) Αν σε διάλυµα ΗΝΟ3 διαλύσουµε µικρή ποσότητα ΚΝΟ3, το pH µένει
αµετάβλητο.

3) Να συμπληρώσετε τις παρακάτω αντιδράσεις και να χαρακτηρίσετε τα ζεύγη κατά

το σχήμα:
οξύ1 + βάση2 βάση1 + οξύ2
HClO +……… ……… + H3O+
HCl + ……… …………+ H3O+
………+ CN- …………+ Cl-
………+ HSO3- OH- +……………..

4) ∆ίνονται οι ισορροπίες: HCN + H2O H3O+ + CN- (I)

+
H3O + NH3 NH4+ + H2O (II)
και ότι η σχετική ισχύς των οξέων H3O+ , NH4+ και HCN ελαττώνεται από το πρώτο
προς το τελευταίο.
α) Γράψτε τα συζυγή ζεύγη οξέος - βάσης που µετέχουν στις ισορροπίες (I) και (II).
β) Εξηγήστε προς ποια κατεύθυνση είναι µετατοπισµένη κάθε µία από τις παραπάνω
ισορροπίες.
γ) Εξηγήστε αν είναι σωστή ή λανθασµένη η πρόταση: το H3O+ έχει την ίδια ισχύ στις
δύο αντιδράσεις.

5) Τέσσερα υδατικά διαλύµατα έχουν όλα τον ίδιο όγκο και συγκέντρωση 0,1Μ σε
κάθε διαλυµένη ουσία σε θ = 25οC
To Δ1 περιέχει KClO
Το Δ2 περιέχει HClO
Το Δ3 περιέχει HCl
Το Δ4 περιέχει HClO – KClO
i. Να διατάξετε τα διαλύµατα κατά αυξανόµενη τιµή pH
ii. Να συγκρίνετε το βαθµό ιοντισµού του HClO στο Δ2 και στο Δ4
iii. Να εξηγήσετε πώς θα µεταβληθεί το pH του κάθε διαλύµατος κατά την
αραίωσή του(σε ορισμένα όρια) µε νερό

16) Σε διάλυµα ΝΗ3 προστίθεται µικρή ποσότητα στερεού NaOH.

Σηµειώστε σε κάθε κενό ορθογώνιο του παρακάτω πίνακα το γράµµα Α αν το
αντίστοιχο µέγεθος αυξάνεται, το γράµµα Μ αν το αντίστοιχο µέγεθος µειώνεται και
το γράµµα Σ αν το αντίστοιχο µέγεθος παραµένει σταθερό.

[ΟΗ-] [ΝΗ4+] βαθµός σταθερά pH

ιοντισµού ΝΗ3 ιοντισµού ΝΗ3

7) Διαθέτουµε δύο διαλύµατα Δ1 : ΗCl και Δ2 : CH3COOH ίδιου pH και του ίδιου
όγκου.
i. Ποιο έχει µεγαλύτερη συγκέντρωση;
ii. Ποιο απαιτεί περισσότερα mol NaOH για την πλήρη εξουδετέρωσή του;
Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

8) Σε ορισμένο όγκο νερού διαλύουμε 6g ενός κορεσμένου μονοκαρβοξυλικού οξέος

(CνH2ν+1COOH) και το διάλυμα αραιώνεται σε όγκο 1L και εμφανίζει pH=3 .
Αν η Κα= 10-5 , να υπολογίσετε:
α) Τη σχετική μοριακή μάζα και στη συνέχεια το μοριακό τύπο του οξέος.
β) Τον όγκο στον οποίο πρέπει να αραιωθεί το διάλυμα του οξέος, ώστε να
διπλασιαστεί ο βαθμός ιοντισμού του και τη νέα [H3O+].
γ) Το pH ενός διαλύματος του άλατος του οξέος με νάτριο στο οποίο το άλας έχει
συγκέντρωση 1Μ.

9) Υδατικό διάλυμα Δ1 ενός οξέος ΗΑ έχει συγκέντρωση 0,5Μ και εμφανίζει pH=3.
α) Να βρεθεί ο βαθμός και η σταθερά ιοντισμού του οξέος.
β) Να συγκριθεί η ισχύς του ΗΑ με την ισχύ του HCOOH για το οποίο ξέρουμε ότι
αν διαλύσουμε 46g σε 1L νερού θα ιοντιστεί σε ποσοστό 1%.
γ) Πόσα ml νερού πρέπει να προσθέσουμε σε 100ml του Δ1 ώστε ο βαθμός ιοντισμού
του να διπλασιαστεί;
δ) Πόσα mol του ΗΑ πρέπει να προσθέσουμε σε άλλα 100ml του Δ1 ώστε το pH να
γίνει 2,5; Πόσος θα γίνει τώρα ο βαθμός ιοντισμού;

10) Το οξαλικό οξύ (HOOC – COOH) σε ορισµένη θερµοκρασία έχει σταθερά

πρώτου
ιοντισµού Ka = 10-4.
α) Να υπολογιστεί το pH ενός διαλύµατος όγκου 5L που περιέχει 4,5g από το
οξαλικό οξύ.
β) Πόσα mol όξινου οξαλικού καλίου, HOOC – COOK, πρέπει να προσθέσουµε,
χωρίς µεταβολή όγκου, στο παραπάνω διάλυµα, ώστε να µεταβληθεί το pH κατά µία
µονάδα;
γ) Να συγκρίνετε τους βαθµούς ιοντισµού του οξέος στο διάλυµα, πριν και µετά την
προσθήκη του οξικού καλίου. (Δίνονται οι Ar: C=12, H=1, O=16 και Kw = 10-14)

11) Μίγμα Na και Ca έχει μάζα 0,86g και διαλύεται στο νερό οπότε προκύπτει ένα
διάλυμα Δ1 που έχει όγκο 4L και ταυτόχρονα ελευθερώνεται ένα αέριο που έχει όγκο
0,448L σε stp. Nα βρεθούν:
α) η %w/w σύσταση του μίγματος των μετάλλων
β) το pH του διαλύματος που προκύπτει
γ)τα g του HCOOH που απαιτούνται για την πλήρη εξουδετέρωση του διαλύματος Δ1
δ) Το pH του εξουδετερωμένου διαλύματος.
(Δίνονται οι Ar: Na=23, Ca=40, O=16 C=12, H=1 και KaHCOOH = 10-4, Kw = 10-14)

12) Ένα διάλυµα περιέχει 0,02mol/l ΝαΑ και 0,2mol/l ΝαΒ,

Να υπολογιστούν: [ΗΑ], [ΗΒ], [ΟΗ-] και το pH του διαλύµατος.
Δίνονται οι σταθερές των οξέων ΗΑ και ΗΒ K1a=10-6 και Κ2a=10-5.

13) Έχουµε δύο διαλύµατα Α και Β. Το Α περιέχει ασθενές οξύ ΗΑ µε pΚα=5

συγκέντρωσης 0,1Μ. Το Β περιέχει το οξύ ΗΑ µε συγκέντρωση 0,1Μ και το αλάτι
ΝαΑ συγκέντρωσης 0,1Μ επίσης. Σε 100ml καθενός διαλύµατος, προσθέτουµε 10-3
mοl ΗCΙ. Να υπολογιστεί η µεταβολή στην τιµή του pΗ που θα προκληθεί σε κάθε
διάλυµα.

14) Αναµιγνύουµε 100ml ενός διαλύµατος CH3CΟΟΗ το οποίο ιοντίζεται 1% µε

100ml διαλύµατος ΗCΙΟ στο οποίο το οξύ ιοντίζεται κατά 0,02%. Να βρεθούν οι
βαθµοί ιοντισµού των δύο οξέων στο διάλυµα που προκύπτει. Εξηγείστε θεωρητικά
τη µεταβολή που παρατηρείται στους βαθµούς ιοντισµού των δύο οξέων. Για το
CH3CΟΟΗ Κα =2 .10-5, για το HCIO Κα=4.10-8.

15) Για τα µονοπρωτικά οξέα ΗΑ, ΗΒ, ΗΓ και ΗΔ υπάρχουν τα ακόλουθα

πειραµατικά αποτελέσµατα. Με βάση τα δεδοµένα αυτά, µπορούµε να
διαπιστώσουµε ποια είναι ισχυρά και ποια ασθενή από τα οξέα αυτά;
i) Υδατικό διάλυµα του άλατος ΝαΑ έχει pΗ=7 στους 25°C.
ii) Υδατικό διάλυµα του ΗΒ έχει pΗ=3 και όγκο 10ml. Αν το διάλυµα αυτό αραιωθεί
σε όγκο 100ml, το αραιωµένο διάλυµα έχει pΗ=3,5.
iii) Υδατικό διάλυµα του οξέος ΗΓ έχει pΗ=4. Αν προστεθεί σ’ αυτό ποσότητα από
το άλας ΝαΓ, χωρίς να µεταβληθεί ο όγκος, το διάλυµα που θα προκύψει έχει pΗ=4.
iv) 50ml υδατικού διαλύµατος ΗΔ συγκέντρωσης 1Μ απαιτούν για πλήρη
εξουδετέρωσή τους 25ml υδατικού διαλύµατος ΚΟΗ συγκέντρωσης 2Μ.

16) Σε 500ml διαλύµατος οξέος ΗΑ 0,2Μ προσθέτουµε 250ml διαλύµατος ΚΟΗ

0,4Μ και αραιώνουµε µε νερό σε όγκο 1l.
i) Ποιο το pΗ του διαλύµατος και ο βαθµός ιονισµού του ασθενούς ηλεκτρολύτη που
προκύπτει;
ii) Πόσο νερό πρέπει να προσθέσουµε σε 10ml του διαλύµατος αυτού, ώστε να
έχουµε µεταβολή του pΗ κατά µία µονάδα. Πόσος θα γίνει τότε ο βαθµός ιονισµού;
Κα ΗΑ=10-7, Κw=10-14.

17) Ένα διάλυµα περιέχει 0,1mol/l HCl και 0,1mol/l HCN.

i) Ποιο το pH του διαλύµατος αυτού και ποιος ο βαθµός ιοντισµού του HCN.
ii) Σε 1l του παραπάνω διαλύµατος των δύο οξέων προσθέτουµε 0,2mol ΚΟΗ και το
διάλυµα αραιώνεται µέχρι τελικό όγκο 10l. Ποιο το pH του αραιωµένου διαλύµατος;
Δίνεται για το HCN Κα=10-10.

18) Διαθέτουµε 100ml διαλύµατος ΗΑ µε pΗ=3, το οποίο χωρίζουµε σε δύο ίσα

µέρη Χ και Υ.
i) Ποιο το pΗ του διαλύµατος Χ;
ii) Προσθέτουµε στο διάλυµα Χ 0,2g ΝaΟΗ για να πετύχουµε πλήρη εξουδετέρωση.
Ποια η συγκέντρωση του αρχικού διαλύµατος και ποιο το pΗ του διαλύµατος που
προκύπτει µετά την προσθήκη του ΝaΟΗ.
iii) Στο διάλυµα Υ προσθέτουµε 450ml νερό. Το pΗ του νέου διαλύµατος θα γίνει
ίσο µε:
i) 2,5 ii) 3 iii) 3,5 iv) 4

19) α)Διάλυµα 1 περιέχει CH3COOH συγκέντρωσης C1=0,1M. Για το διάλυµα αυτό

ισχύει [Η3Ο+]=108[ΟΗ-].
Να βρείτε την Κα του CH3COOH στο διάλυµα 1.
β) Διάλυµα 2 περιέχει HF συγκέντρωσης C2=1M και βαθµό ιοντισµού α2=0,01.
Ποιο από τα δύο οξέα είναι ισχυρότερο;
Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.
γ)Από το διάλυµα 1εξατµίζω νερό µέχρι τελικού όγκου V/10 και προκύπτει διάλυµα
3.
Στο διάλυµα 2 προσθέτω νερό όγκου 9V και προκύπτει διάλυµα 4.
Αναµιγνύω ίσους όγκους από τα διαλύµατα 3 και 4. Ποιο είναι το pH του
διαλύµατος που προκύπτει;
δ) Πόσα mol NaOH πρέπει να προσθέσω σε 500mL του διαλύµατος Δ1 ώστε το pH
να τριπλασιαστεί; (δεν υπάρχει µεταβολή όγκου κατά την προσθήκη.)
*Kw=10-14 , επιτρέπονται οι προσεγγίσεις.

20) Υδατικό διάλυμα Δ1 όγκου 1000ml περιέχει ασθενές οξύ ΗΑ με συγκέντρωση

C1=1M και το αλάτι του οξέος με νάτριο ΝαΑ με συγκέντρωση C2=0,1M. Στο
παραπάνω διάλυμα Δ1 αρχίζουμε να προσθέτουμε σιγά-σιγά άλλο διάλυμα Δ2 που
περιέχει επίσης ΗΑ με συγκέντρωση C3=1M και ΝαΑ με συγκέντρωση C4=1M. Για
διάφορες τιμές του όγκου του διαλύματος Δ2 που ρίχνουμε στο Δ1 προκύπτει η
παρακάτω γραφική παράσταση του PH με τον όγκου του διαλύματος Δ2 που
ρίχνουμε στο Δ1.

Να βρεθούν:
α)  To pH του Δ1
β)  Η τιμή του όγκου V2 του διαλύματος Δ2 που ρίχνουμε στο Δ1 ώστε το ΡΗ του
διαλύματος που θα προκύψει να είναι 4,5
γ) Την οριακή τιμή του pH οριακή όταν έχουμε ρίξει άπειρο θεωρητικά όγκο από το Δ2.
Για το ασθενές οξύ ΗΑ Κα=10-5 και √10≈3,16

21) Δίνονται:
i) Δ1 : 100mL διαλύματος ΝΗ4Cl 1M
ii) Δ2 : 100mL διαλύματος CH3COONa 1M
iii) Δ3 : 100mL διαλύματος ΝaOH 1M
iv) Δ4 : 100mL διαλύματος ΗCl 1M
α) Να υπολογίσετε το των παραπάνω τεσσάρων διαλυμάτων.
β) Ποια είναι η συγκέντρωση των ιόντων Η3Ο+ του διαλύματος που προκύπτει αν
αναμίξουμε:
1. Το Δ1 με το Δ3 2. Το Δ 2 με το Δ4 3. Το Δ 3
με το Δ4
5
Δίνονται: K bNH3  K aCH 3COOH  10 στους 250C.

22) Αναμιγνύουμε 160mL διαλύματος NH4Cl 1,25Μ με 40mL διαλύματος ΚΟΗ

5Μ.
α) Ποιο το pH στο τελικό διάλυμα που προκύπτει;
β) Αν στο τελικό διάλυμα διαβιβάσουμε 2,688L NH3 σε STP χωρίς να μεταβληθεί ο
όγκος του διαλύματος , ποια η OH   του διαλύματος που προκύπτει;
5
Δίνονται: K bNH 3  10 και K w  10 14 .

23) Διαθέτουμε δυο διαλύματα , Δ1 , Δ2. Το Δ1 έχει όγκο 10L και συγκέντρωση 0,1Μ
σε NaA. Το Δ2 έχει όγκο 10L , περιέχει ΗΑ συγκέντρωσης 0,1Μ και έχει pH = 3.
α) Να βρεθεί η Ka του ΗΑ και το pH του Δ1.
β) Θέλουμε με ανάμιξη των Δ1 και Δ2 να πάρουμε ένα νέο διάλυμα με pH =6. Επίσης
θέλουμε από την παραπάνω ανάμιξη να πάρουμε τον μέγιστο δυνατό όγκο
διαλύματος. Να υπολογίσετε τον όγκο του νέου διαλύματος.
γ) Στο Δ2 προσθέτουμε 10g NaOH χωρίς να μεταβληθεί ο όγκος του και προκύπτει
διάλυμα Δ3. Αναμιγνύουμε τα Δ1 ,Δ3 και σχηματίζεται διάλυμα Δ4. Ποιο είναι το pH
του Δ4;
Δίνονται: θ = 250C , K w  10 14 , log6 = 0,78 και οι σχετικές ατομικές μάζες: Na =
23 , H= 1 , O = 16.

24) Το pH διαλύματος CH3COOH και CH3COONa είναι 5.Το άθροισμα των

συγκεντρώσεων οξέος και άλατος στο ρυθμιστικό διάλυμα είναι 2,24Μ. Ποιες οι
συγκεντρώσεις CH3COOH και CH3COONa στο διάλυμα;
Δίνεται για το CH3COOH K a  1,8 10 5 .