ΨΗΦΙΑΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

ΧΗΜΕΙΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

2Ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΟΞΕΑ - ΒΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΙΟΝΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ

ΘΕΜΑΤΑ

ΘΕΜΑ Α
Να γράψετε στη κόλλα σας τον αριθμό κάθε μιας από τις παρακάτω ημιτελείς
προτάσεις A1 έως Α5 και δίπλα το γράμμα της επιλογής που αντιστοιχεί στη σωστή
συμπλήρωσή της.
Α1.Το συζυγές οξύ του HPO4 2 είναι το
α. H3PO4 .
β. PO43 .
γ. H2 PO4  .
δ. H3O  .
Μονάδες 5
Α2. Όξινο είναι το διάλυμα του
α. NaBr.
β. NaClO.
γ. CH3 NH3Cl.
δ. CH3COONa.
Μονάδες 5
Α3.Η τιμή του pΗ διαλύματος C3COOK συγκέντρωσης 10-3 M, στους 25 oC
μπορεί να είναι
α. ίση με 7.
β. μεταξύ 7,5 ως 8,5.
γ. ίση με 11.
δ. μικρότερη του 7.
Μονάδες 5
Α4. Κατά την αραίωση διαλύματος οξέος HA , σε σταθερή θερμοκρασία,
α. αυξάνεται οπωσδήποτε ο βαθμός ιοντισμού του HA.
β. αυξάνεται το pH του διαλύματος.
γ. αυξάνεται η συγκέντρωση οξωνίων.
δ. αυξάνεται η σταθερά ιοντισμού του HA.
Μονάδες 5
Α5. Για την ογκομέτρηση διαλύματος NH3 με πρότυπο διάλυμα HCl κατάλληλος
δείκτης είναι
α. το ιώδες του μεθυλίου με  a,1  10 1.
β. η βρωμοκρεζόλη με  a 2  105.
γ. φαινολοφθαλεΐνη με  a3  109.
δ. κίτρινο της αλιζαρίνης με  a 4  1011.
Μονάδες 5
 ΨΗΦΙΑΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

ΘΕΜΑ Β
Β1. Οι παρακάτω προτάσεις είναι σωστές. Να εξηγήσετε γιατί. Δίνεται ότι τα
εξεταζόμενα διαλύματα βρίσκονται σε θερμοκρασία 25 οC,  w  1014 και ότι
μπορούν να γίνουν οι γνωστές προσεγγίσεις.
α. Τα υδατικά διαλύματα της CH3OH είναι ουδέτερα, παρόλο που είναι ασθενές
οξύ κατά Brönsted-Lowry, με K a(CH3OH) = 3, 2 10-16 στους 25 οC.
β. Το διάλυμα 4 2 είναι όξινο. Δίνονται οι σταθερές ιοντισμού του 2
 a  104 και της NH3  b  105 .
γ. Αν διαλύσουμε μικρή ποσότητα στερεού NH 4Cl σε διάλυμα NH3 χωρίς
μεταβολή του όγκου του διαλύματος και σε σταθερή θερμοκρασία η συγκέντρωση
των υδροξειδίων θα ελαττωθεί.
δ. Ένα υδατικό διάλυμα ασθενούς οξέος ΗΑ όγκου V1 έχει βαθμό ιονισμού α1 . Αν
το διάλυμα αραιωθεί μέχρι όγκου V2  V1 (  1) , τότε ο νέος βαθμός ιονισμού θα
είναι  2    1 .

ε. Η αντίδραση ΝΟ3 + ΗF HNO3 + F είναι μετατοπισμένη προς τα αριστερά.
Μονάδες 3χ5=15
Β2. Διαθέτουμε διάλυμα NH3 συγκέντρωσης 0,1 Μ (διάλυμα Υ). Να αιτιολογήσετε
τις μεταβολές του pH του διαλύματος Υ και του βαθμού ιοντισμού της NH3 σε κάθε
μια από τις παρακάτω περιπτώσεις:
α. Σε όγκο V του διαλύματος Υ προσθέτουμε όγκο V διαλύματος NH3 0,2 Μ.
β. Σε όγκο V του διαλύματος Υ προσθέτουμε όγκο 4V διαλύματος NH3 0,1Μ.
γ. Σε όγκο V του διαλύματος Υ προσθέτουμε ποσότητα στερεού NaOH .
δ. Σε όγκο V του διαλύματος Υ προσθέτουμε όγκο V διαλύματος 3 .
ε. Σε όγκο V του διαλύματος Υ προσθέτουμε ποσότητα στερεού NH 4Cl .
Δίνεται ότι η προσθήκη στερεών δεν μεταβάλει τον όγκο του διαλύματος και ότι η
θερμοκρασία είναι ίδια σε όλα τα διαλύματα.
Μονάδες2χ5= 10

ΘΕΜΑ Γ
Γ1. Διάλυμα ασθενούς οξέος HCOOH στους θ οC έχει p  2 και   0,02 , ενώ
διάλυμα HCOONa συγκέντρωσης 2 Μ, στην ίδια θερμοκρασία, έχει p  4,5 .
α. Να υπολογίσετε την σταθερά ιοντισμού του νερού στους θ οC. (μονάδες 5)
β. Να εξετάσετε αν η θερμοκρασία των θ οC είναι μικρότερη ή μεγαλύτερη από τους
25 οC. (μονάδες 5)
γ. Το ασθενές οξύ ΗΑ στους 25 οC έχει σταθερά ιοντισμού K a,HA,25 o C  2 104 . Να
εξετάσετε αν το οξύ ΗΑ είναι ισχυρότερο οξύ από το HCOOH (μονάδες 5).
Δίνεται ότι στους 25 οC K w  1014 και ότι μπορούν να γίνουν οι γνωστές
προσεγγίσεις.
Μονάδες 15
 ΨΗΦΙΑΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

Γ2. Διάλυμα στο οποίο έχουν διαλυθεί συνολικά 0,045 mol από τα οξέα HNO3 και
H2SO4 , έχει όγκο 5 L και εμφανίζει pH ίσο με 2. Πόσα mol από κάθε οξύ
διαλύθηκαν; Δίνεται ότι η σταθερά δεύτερου ιοντισμού του H2SO4 είναι K a,2  0, 01
Μονάδες 10

ΘΕΜΑ Δ
Όγκος 10 mL διαλύματος ασθενούς οξέος ΗΑ, συγκέντρωσης C1 M εισάγεται σε
κωνική φιάλη και ογκομετρείται με πρότυπο διάλυμα NaOH συγκέντρωσης
1
C2  M . Στο παρακάτω διάγραμμα παρουσιάζεται η καμπύλη της ογκομέτρησης.
3

pH

2,5

0 5 10 15 20
mL διαλ. NaOH

Δ1.Να υπολογίσετε τη συγκέντρωση του διαλύματος του ασθενούς οξέος ΗΑ.

Μονάδες 5
Δ2.Να υπολογίσετε την σταθερά ιοντισμού K a του ασθενούς οξέος ΗΑ.
Μονάδες 5

Δ3. Να υπολογίσετε πόσα mL διαλύματος NaOH πρέπει να προστεθούν στην

κωνική φιάλη, ώστε το διάλυμα μέσα σε αυτή να έχει pH = 5 .
Μονάδες 8
Δ4. Να υπολογίσετε το pH στο ισοδύναμο σημείο της ογκομέτρησης.
Μονάδες 7
14
Δίνεται ότι :   25 C , K w  10 και ότι επιτρέπονται οι γνωστές προσεγγίσεις.
o

Επιμέλεια: Βατούγιος Πέτρος – Πάγκαλος Σπύρος

Επιστημονικός έλεγχος: Αποστολόπουλος Κωνσταντίνος – Γιαλούρης Παρασκευάς