10.

SINIF TARİH DERSİ ETKİNLİK NO: 1

ÜNİTE 1: YERLEŞME VE DEVLETLEŞME SÜRECİNDE
SELÇUKLU TÜRKİYE’Sİ Bütün ders notlarına ulaşmak
için QR kodunu okutunuz

tarihdersi.net
A. Aşağıda 1. Beylikler dönemi Türkiye haritası verilmiştir. Bu haritada yer alan beylikleri hakim
oldukları alanlara yerleştiriniz.

1. ARTUKLULAR 2. SALTUKLULAR 3. DANİŞMENTLİLER 4. MENGÜCEKLİLER

5. TÜRKİYE SELÇUKLU DEVLETİ 6. ÇAKA BEYLİĞİ
tarihdersi.net
B. Aşağıda 2. Beylikler dönemi Türkiye haritası verilmiştir. Bu haritada yer alan beylikleri hâkim
oldukları alanlara yerleştiriniz.

1. RAMAZANOĞULLARI 2. CANDAROĞULLARI 3. HAMİTOĞULLARI 4. OSMANOĞULLARI

5. AYDINOĞULLARI 6. KARAMANOĞULLARI 7. ERETNA DEVLETİ 8. GERMİYANOĞULLARI
9. DULKADIROĞULLARI 10. MENTEŞEOĞULLARI 11. KARESİOĞULLARI 12. SARUHANOĞULLARI

1
C. Aşağıdaki açıklamaların yanına uygun olan kavramın harfini yazınız.

Türk-İslam devletlerinde eğitim-öğretim faaliyetlerinin

1 A TEKFUR
yürütüldüğü yer

2 Katolik mezhebinin lideri B İMARETHANE

3 Selçuklularda devletin mali işlerinden sorumlu olan kurul C İMAR

Selçuklularda hükümdarın başkanlık ettiği en yüksek örfi

4 D HAÇLI
mahkeme

Cami, Medrese, Darüşşifa gibi birden fazla işleve sahip vakıf

5 E MEDRESE
kuruluşu

6 Çatısı külah biçimli anıt mezar F İKLİM-İ RUM

7 İslamiyet’i kabul etmiş konar-göçer Oğuz Türkü G DİVAN-I MEZALİM

8 Bizans valisi H KÜMBET

9 Tarikat mensuplarının toplandıkları yer, tekkenin küçüğü I DİVAN-I SALTANAT

10 Hıristiyanlığın iki büyük mezhebinden birine mensup kişi İ TÜRKMEN

11 Yoksulara yemek dağıtılan hayır kurumu J ZAVİYE

İslam âlimlerinin Malazgirt’ten önce Anadolu’ya verdikleri

12 K ALPEREN
isim

Bir yörenin insan yaşamına uygun hale gelmesi için yapılan

13 L ORTODOKS
her türlü yatırım. Yol yapmak, su getirmek v.b.

Türkiye Selçuklu devletinde devlet işlerinin yürütüldüğü

14 M KÜLLİYE
büyük kurul

15 Hıristiyanların kutsal işaretini üzerinde taşıyan kişi, savaşçı N DİVAN-I İSTİFA

16 Anadolu’nun fethinde etkili olmuş savaşçı dervişler O PAPA

17 Ortodoks mezhebinin lideri Ö PATRİK

2
D. Aşağıdaki ifadelerin DOĞRU ya da YANLIŞ olduklarını karşılarında yer alan kutucuklara
işaretleyiniz.
D Y
1. Selçuklular ilk kez Çağrı Bey’in yaptığı keşif seferi ile Anadolu’ya ayak basmışlardır.
2. Malazgirt Savaşı’ndan sonra Anadolu’da ikinci beylikler dönemi başlamıştır.
3. Artuklular Erzincan, Kemah, Divriği dolaylarında kurulmuş ve Divriği ulu camini inşa etmiş bir
Türkmen beyliğidir.
4. Yassıçimen Savaşı Türkiye Selçuklu Devleti ile Harzemşahlar arasında olmuştur.
5. Türkiye Selçuklu hükümdarlarının kullandıkları Keykubat, Keykavus, Keyhüsrev gibi unvanlar,
bu devlette artan İran-Arap etkisini gösterir.
6. Babai ayaklanması Türkiye Selçuklu Devleti’ni Moğol tehlikesi öncesinde zayıf bırakmıştır.
7. II. Haçlı Seferi sırasında, haçlıların İstanbul’u ele geçirmesi Katolikler ve Ortodokslar
arasındaki ayrılıkların büyümesine neden olmuştur.
8. Türkiye Selçuklu Devleti’nde örfi davalar kadı mahkemelerinde görülürdü.
9. Haçlılar, I. Haçlı seferi sonucunda Antakya, Urfa, ve Kudüs’te Latin kontlukları kurdular.
10. Haçlı Seferleri sonucunda Akdeniz ticareti canlanmıştır.
11. Haçlı Seferleri Türkiye Selçuklu Devleti’nin ve Türklerin İslam dünyasındaki itibarını
artırmıştır.
12. Haçlı Seferlerinin siyasi sonuçlarından birisi de Feodalite rejiminin güçlenmesi olmuştur.
13. Moğolların Anadolu’daki baskıları, Türkmenlerin batıya doğru ilerlemelerine neden olarak
Anadolu’nun Türkleşmesini hızlandırmıştır.
14. Selçuklu Sultanı I. Alaeddin Keykubat, Kırım’ın Suğdak limanına ilk denizaşırı seferi
düzenlemiştir.
15. IV. Haçlı Seferi nedeniyle İstanbul’dan kovulan Rumlar İznik ve Trabzon Rum
İmparatorluklarını kurdular.
16. Türkiye Selçuklu başkentinde bulunup, doğrudan Sultan’a bağlı askerlere “Sipahiler” denir.
17. Türkçeyi resmi dil ilan ederek, dilimizin korunmasına büyük hizmeti geçen Türk beyi
Karamanoğlu Mehmet Bey’dir.
18. Haçlı Seferleri sonucunda, Avrupa halkı arasında Kilisenin gücü ve itibarı sarsılmıştır.
19. Selahhaddin Eyyubi’nin Kudüs’ü haçlılardan geri alması, III. Haçlı Seferinin düzenlenmesine
neden olmuştur.
20. Diyarbakır, Silvan’da bulunan Malabadi Köprüsü Saltuklulardan kalma bir eserdir.

21. Karesioğolları, Anadolu’da kurulan ilk denizci beyliktir.

22. Selçuklu Türkleri ile birlikte Türkler tarihte ilk kez Anadolu’ya ayak basmışlardır.
23. Kösedağ Savaşı’nda Moğol İmparatoru Cengiz Han, Anadolu’yu işgal etmiştir.
24. Avrupalılar 1071 Malazgirt Savaşı’ndan itibaren Anadolu’ya Türkiye demeye başlamıştır.
25. Haçlı Seferleri, Türkiye Selçuklu Sultanı I. Kılıçaslan döneminde başlamıştır.

3
E.Aşağıdaki Cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun kelime veya kelimelerle doldurunuz.

1. Türkiye Selçuklu Devleti’nin ………………………………….. Savaşında Moğollara yenilmesi Anadolu’da

ikinci beylikler döneminin başlamasına neden olmuştur.
2. ………………………………………………… ‘dan sonra Anadolu’nun Türk yurdu olduğu kesinleşmiştir.
3. Türkiye Selçuklu Devleti’nin kurucusu ……………………………………………… ‘tır.
4. Türkiye Selçuklu devlet adamlarının Anadolu Türkmenlerine kötü muamelesi ve dini sebeplerden
dolayı ……………………………………… ayaklanması ortaya çıkmıştır.
5. Sibernetik (Robotik) biliminin öncüsü olarak kabul edilen ……………………………………… Artuklu
topraklarında yaşamıştır.
6. Moğolları Ayn-ı Calut Savaşında yenerek, onların batıya doğru ilerleyişini durduran Türk-İslam
devleti …………………………………………………. dir.
7. …………………………………………… Savaşından sonra başlatılan “Fethedilen yer, fethedenin malıdır.”
Uygulaması, Anadolu’da birinci beylikler döneminin başlamasında etkili olmuştur.
8. Avrupalıların Kudüs ve çevresini Müslümanların elinden almak amacıyla yaptıkları saldırılara
…………………………………………………………….. denir.
9. Türkiye Selçuklu Devleti’nin ilk başkenti …………………………….. şehridir.
10. Anadolu’da kurulan ilk Türkmen beyliği ……………………………………………….’dır.
11. Selahattin Eyyubi, 1187 ………………………………….. Savaşı’nda Haçlıları yenerek, onlardan Kudüs’ü
geri almıştır.
12. Türkiye Selçuklu Devleti’nin en parlak dönemi ……………………………………………………….. dönemidir.
13. …………………………………….. Haçlı seferi sırasında Haçlılar İstanbul’u ele geçirerek burada bir Latin
krallığı kurdular.
14. Anadolu’da ilk medrese Danişmentliler tarafından Niksar’da yapılan …………………………………………
Medresesi’dir.
15. Kendisini Türkiye Selçuklu Devleti’nin mirasçısı sayarak Osmanlı Beyliğine karşı en çok mücadele
eden Türkmen beyliği …………………………………………………
16. 13. Yüzyılda Konya’da yaşamış ………………………………………. Türk-İslam dünyasının en önemli
tasavvuf üstatlarından birisidir.
17. I. Haçlı Seferi sonucunda Türkiye Selçuklu başkenti …………………………………….. şehrine taşınmıştır.
18. Türkiye tarihinde ……………………………… Savaşı “yurt açan”, ……………………………… savaşı ise “Yurt
tutan” savaş olarak kabul edilir.
19. Kösedağ Savaşında Türkiye Selçuklu Devleti’nin yenerek parçalanma sürecini başlatan devlet
Moğol asıllı ……………………………………….. Devleti’dir.

tarihdersi.net