Monika Marek-Kozaczuk, Jerzy Wielbo, Dominika Maj, Anna

Skorupska
Zakład Mikrobiologii Ogólnej
Uniwersytet Marii Curie Skłodowskiej, ul. Akademicka 19, 20-033
Lublin

Właściwości kompetycyjne szczepów Sinorhizobium meliloti

izolowanych z brodawek korzeniowych lucerny oraz ich wpływ
na wzrost roślinnego gospodarza

Badaniami objęto grupę 18 izolatów rizobiowych pochodzących z

brodawek korzeniowych lucerny mieszańcowej odm. Radius. Stwierdzono, że 14 z
nich posiada różniące się od siebie profile plazmidowe, można je więc traktować
jako odmienne szczepy. Badanie wydajności symbiotycznej przeprowadzone w
doświadczeniach wazonowych z użyciem jałowionego piasku wykazało, że
wszystkie izolaty korzystnie wpływają na wzrost roślin lucerny. Najbardziej
efektywnymi szczepami były LU04, LU06, LU09, LU10, LU11 oraz LU12, a
zakażone nimi rośliny charakteryzowały się czterokrotnie wyższą masą pędów w
porównaniu do roślin kontrolnych (nie zakażonych rizobiami).
Do szczepów LU04, LU06, LU09, LU10, LU11 i LU12 wprowadzono
plazmid pJBA21Tc zawierający markerowy gen gusA. Zdolności kompetycyjne
wyznakowanych izolatów Sinorhizobium badano w doświadczeniach wazonowych
prowadzonych na niejałowionej glebie. Stwierdzono, że w stosunku do rizobiów
autochtonicznych obecnych w glebie najbardziej konkurencyjnymi szczepami były
LU04, LU09 oraz LU12, zasiedlające od 56 do 78% brodawek powstających na
korzeniach roślinnych gospodarzy.
W drugim etapie dla wytypowania szczepu o najlepszych zdolnościach
kompetycyjnych i najwyższej wydajności symbiotycznej przeprowadzono
doświadczenia, w których rośliny lucerny rosnące na pożywce bezazotowej
zakażano mieszankami różnych szczepów Sinorhizobium lub mieszankami
izogenicznymi. Stwierdzono, że szczepy LU04 oraz LU09 były bardziej
konkurencyjne niż LU12, który zawsze kolonizował mniej niż połowę
powstających brodawek korzeniowych. Z kolei szczepy LU09 oraz LU12
powodowały większe przyrosty pędów zakażonych roślin w porównaniu ze
szczepem LU04, zarówno w przypadku stosowania inokulacji mieszankami
izogenicznymi jak i mieszankami różnych szczepów. W przypadku zakażania
roślin mieszankami izogenicznymi obserwowano powstawanie mniejszej ilości
brodawek korzeniowych oraz lepszy wzrost nadziemnej części roślin niż w
przypadku zastosowania inokulacji za pomocą mieszanin dwóch różnych
szczepów.
Przeprowadzone badania pozwalają na stwierdzenie, że szczep LU09 jest
efektywny i najbardziej konkurencyjny spośród badanych izolatów, więc może być
stosowany jako bionawóz dla lucerny.