ELECTRONIC

NAVIGATION
Lesson-8:
Radio Direction Finder
1
 If the relative bearings taken by two suitably
equipped ships are laid-out on a chart, the
two bearing lines will intersect at the
position of the unknown transmitting
station. Such a station need not be a radio
beacon. It could be a vessel in distress and
thus the two receiving ships are able, by
triangulation, to pinpoint the distress
position at the intersection of vectors drawn
on a chart from their two known locations.
Naturally, the same holds true for two land-
based RDF stations. 2
 Kıyıdaki bir verici istasyonun gönderdiği
e.m. dalgalardan yararlanarak yön
(kerteriz) bulmamızı sağlayan cihazdır.
 İki ve daha fazla RDF ile geminin fix
mevkiisi saptanabilir.
 200 – 600 kHz frekanslarında çalışırlar.
 Düşey polarizasyonlu yer dalgalarıdır.
 Homing içinde kullanımları mevcuttur.
3
4
 Dikey anten yayın yaparken ve alırken
bütün yönlere eşit şekilde yapar, bu nedenle
“Omnidirectional (her yöne / her yönden)
Anten” olarak adlandırılır.
 Böyle bir anten ile sinyalin geliş yönü
anlaşılamaz. Gemideki telsiz kerteriz
cihazında çerçeve anten (loop antenna)
kullanılır. Bu anten ya dikdörtgen veya
çember şeklindedir. 5
 Remember
the subjects
of Antenna

The resultant cardioid AGP produced by the 6

addition of the figure-of-eight and circular plots.
Principle
 Çerçeve anten (Loop Aerial)
kullanılır.
– Dikdörtgen / çember
 Şekle göre “a” istasyona yakın
olduğundan faz farkı; ileride
(+), 90º-270º döndüğünde
“sıfır” ve 180º iken (-)
olacaktır.
7
 Antenin bu dönüşü sırasında faz farkı iki
yerde sıfır olduğundan verici istasyonun
yönü hangisinde?
– Ek bir çubuk anten çerçeve antenin ortasına
konulur. Bu antene duyucu (sensing) anten
denilir.
Çerçeve anten voltajı
Duyucu anten v.
Toplam anten v.

8
 Toplam anten voltajı eğrisinde, çerçeve
antenin 180º döndüğünde toplam voltaj
sıfır/en küçük olur.
 Anten döndürüldükçe meydana gelen kalp
eğrisi uyarınca değişen voltajlar işitilebilir
sese çevrilir ve cihazı kullanan bu sesi
duyabilir.
 Bu durumda (istasyon frekansına ayar
edilmiş RDF) anteni çevirirken sesin hiç
duyulmadığı veya en az duyulduğu yön kıyı
istasyonunun yönüdür.
9
 Anten ve hareketli olmasından
kaynaklanan dezavantajları
gidermek için;
– Anten sabit ve büyük,
– İki adet (baş-kıç ve sancak-iskele
yönlerinde) yerleştirilir.
 Çift çerçeveli antenin küçüğü
seri olarak bu antene bağlanır.
 Küçük anten örneği içine
döndürülebilen bir arama sargısı
konululur. Bu düzeneğe
“Gonyometre” denilir.
10
11
 Otomatik tiplerinde, sadece verici
istasyonun frekansının ayarlanması ile
Gonyometre kendiliğinden döner ve en
zayıf sinyal kerterizinde durur.
 Verici istasyon frekansları ALRS kitabında
bulunmaktadır.

12
 Errors -- RDF
1. Çevre Etkisi
 Gemi üzerinde yer alan yapıların oluşturduğu
ikincil mağnetik alanlar (secondary field)
ölçümde hataya neden olur. En önemlileri;
 Quandrantal Error – Omuzluk Hatası (omuzluklarda
hata maksimumdur)
 Semicircular Error – Yarı Dairesel Hata (birbirine
180º ters yöndeki iki kerterizde hata en büyüktür)
 İlk montajda antenin yerinin iyi seçilmesi ile
hata önlenebilir/azaltılabilir.
13
 Omuzluk ve yarı dairesel hatanın beraberce
meydana gelmesi (birleşik hata) oluşturur.
Bunun için kalibrasyon eğrisi oluşturulur.
 ALRS de kalibrasyon için kullanılabilecek
istasyonlar hakkında bilgiler mevcuttur.

14
Telsiz Kerteriz Cihazı Hata
Düzeltme Eğrisi

15
2. Doğal Etkiler
1. Gece Etkisi: Yer dalgaları kullanıldığından
gece İyonesfer yoğunluk farkından gök
dalgaları da antene ulaşır ve hata oluşturur.
100 mil uzaklıklarda ihmal edilir.
2. Kıyı Etkisi-Coast Effect:
1. Coast Refraction-Kıyı Kırılması
2. Coast Reflection-Kıyı Yansıması
 Kıyı kırılma hatası gemi ile istasyonu
birleştiren çizginin kıyıyı dik kestiği durumda
sıfırdır. Kıyıyı kesme açısı küçüldükçe hata
büyür, en çok 4º-5º olur.
16
Kıyı Kırılması ve etkisi

17
Errors
 Mainly by environmental effects, if a fixed
loop or Adcock RDF system is correctly
installed and accurately calibrated the errors
can be reduced to virtually zero.
1. Quadrantal error
2. Semicircular error
3. Polarization error or night effect
4. Vertical effect
5. Reflected bearings 18
1. Quadrantal error
 This error is zero at the compass cardinal points
rising to a max at 045°, 135°, 225° and 315°.
 The cause of the error is a re-radiated signal
produced, mainly along the fore-and-aft line of the
vessel, by the ship’s superstructure receiving and
re-radiating the electromagnetic component of the
signal. All metallic structures in the path of an
electromagnetic wave will cause energy to be
received and then re-radiated. In this case the re-
radiated signal is in phase with the received wave.
19
 The two signals arriving at the RDF antenna
will be of the same frequency and phase and
will therefore add vectorially causing the
relative bearing to be displaced towards the
fore-and-aft line of the vessel.

20
 The new bearing is a vector sum of the received
and re-radiated signals.
 The magnitude of the error depends mainly upon
the vessel’s freeboard and the position of the loop
antenna along the fore-and-aft line.
 Fortunately the error is constant and is able to be
eliminated. For a fixed crossed loop system which
is under greater influence from the unwanted
signal than the port-and-starboard loop antenna is
made smaller. Also quadrantal error correction is
more accurately achieved by placing a quadrantal
error variable corrector coil in parallel with the
fore-and-aft loop coil.
21
 The effect of varying the inductance of such
a coil during calibration is to reduce the
signal pick-up along the fore-and-aft line of
the vessel. Modern equipment also includes
a smaller compensation coil across the port-
and-starboard loop circuit. Correct
alignment of these coils reduces the effect
of quadrantal error.
22
2. Semicircular error
 is caused by a re-radiated signal arriving at the
loop antenna along with the received radio
wave.
 In this case the re-radiated signal is produced
by vertical conductors in the vicinity of the
loop antenna. This re-radiated signal from such
conductors is out of phase with the primary
signal and will therefore cause an error that
rises to a maximum in two semicircles.
23
 Conductors that produce an out of phase re-
radiated signal possess a resonant length
that is close to the half a wavelength of the
received signal.
 The most obvious of these conductors are
the vessel’s various antenna, but wire stays
will also have the same effect. For re-
radiation to occur, induced current must be
able to flow in the conductor.
 To prevent current flow, wire stays may be
isolated by inserting electrical insulators
24
along their length.
3. Polarization error or night effect

 Electromagnetic component of a propagated

space wave parallel to the earth’s surface
will cause small e.m.f.s to be induced in the
vertical arms of an antenna.
 Under some conditions propagated radio
waves are refracted by the ionosphere and
will return to earth some distance away
from the transmitter.
25
 The ‘skip distance’, the surface range
between the transmitter and the receiver
depends upon;
– the frequency of the propagated wave
– the density of the ionosphere.
 The frequency of the radio wave is a
constant, but the density of the ionosphere
is far from constant as it varies with the
radiation it receives from the sun. 26
4. Vertical effect
 This error effect has been virtually eliminated by
the careful construction of a loop antenna.
 The error was caused by unequal capacitances
between the unscreened vertical arms of the loop
antenna and the ship’s superstructure. Depending
upon the shape of a vessel’s superstructure, the
effect produced an imbalance in the loop antenna
symmetry, which in turn produced errors that
varied in each quadrant. Mounting the loop
conductors inside an electrostatic tubular screen
eliminates this error. 27
 the loop conductors are mounted precisely
in the centre of the tube. The loop screening
tube is earthed at its centre and is supported
at the pedestal by two insulation blocks.
The blocks effectively prevent the
electrostatic screen from becoming an
electromagnetic screen that would block the
passage of electromagnetic waves and cause
the input to the receiver to fall to zero. 28
Electrostatic screening of a single loop to
minimize vertical error 29
5. Reflected bearings
 RDF -- medium frequency ground waves,
the velocity of which is influenced by the
conductivity of the surface over which the
wave is travelling.
 This factor gave rise to an effect known as
‘coastal refraction’ when bearings were
taken from a beacon inland and the radio
wave crossed from land to water.
30
Error introduced by a reflected VHF radio wave 31
 This can happen when bearings are taken
from inland beacons, such as aeronautical
VHF beacons, that may be close to high rise
buildings or objects. Unless there is
published documentation advising of errors,
it is advisable to treat bearings taken from
aeronautical beacons with suspicion.

32
RDF receiving equipment
 Before manually operated, now is automatic
 The first automatic receivers depended upon
the use of a servomotor to physically drive
the RDF compass card to indicate the
relative bearing.

33
System diagram of a servo-controlled automatic RDF
34
 There is a control signal and
 Reference signal
 The control signal is applied to a Cowan
modulator where it is both amplitude- and
phase modulated.

35
A computer-
controlled
RDF system

36
 The output signal amplitude of both the port-and-starboard
antenna and the fore-and-aft antenna will vary with the
azimuth angle of the received radio wave relative to the
ship’s heading. Fig. illustrates the resultant polar diagrams
produced by the two antennae for a transmission received
on a relative bearing of 030°. In this case the output from
the fore-and-aft antenna is greater in amplitude than that
obtained from the port-and-starboard antenna. The vector
XY is an indication of the resultant signal amplitude
corresponding to the relative bearing.

37
VHF scanning RDF equipment
 Whilst the carriage of a RDF is not a
mandatory requirement on merchant vessels
there is no doubt that it is a useful piece of
equipment.
 One traditional marine equipment supplier,
Koden, produces a range of RDF equipment
designed to operate as stand-alone systems
or to be interfaced with an existing VHF
communications receiver.
38
Koden KS538 39
40
Koden Shipborne Multib and
MF/HF/VHF KS-5551 RDF
 Koden KS-5551 RDF is an omni-directional
automatic DF with intermediate wave 1 to 8
band and frequencies of 1 to 54 MHz band
providing high accuracy coverage from 50
miles for MF/VHF and minimum 150 miles
for HF-band. It provides digital and
analogue bearings to a radio transmission
and loudspeaker is also included.
41
42
Taiyo Shipborne VHF TD-
L1630RDF

43
Plath Shipborne VHF/UHF DFP 2400
and DFP 2055RDF

44
Rhotheta Shipborne and Coastal SAR
VHF/UHF 4-band RT-500-M RDF

45
Rhotheta Coastal VHF/UHF 4-band
RT-800 RDF

46
Rhotheta Coastal VHF 2-band RT-
1000 RDF

47
ELTA System for Air/Vessel Traffic
Control RDF EL/K-7029

48
Rohde & Schwarz (R&S) Determination of
Vessel Bearings in Coastal Waters

49
 Telsiz Kerteriz Yöntemleri
 Telsiz Kerteriz Cihazından Yararlanma
– Radio Beacon: Sahilde yada sığ sularda seyir
ikazlarının gösterilmesi maksadıyla üzerine ışık,
telsiz cihazı, radar reflector veya bunların
birkaçının birlikte monte edildiği direklere
Beacon denilmektedir. ALRS Vol. II'de
bunların listesi, mevkileri, frekansları ve bazı
özellikleri verilmektedir. Gemideki telsiz
kerteriz cihazı bu kitaptan seçilecek Radyo
Bikın istasyonu frekansına ayarlanarak,
istasyonun kerterizi bulunur. 50
– “QTG” hizmeti: Sürekli yayın yapmayan
istasyonlardan; gemiler, istediği frekansta ve
zamanda yayın yapmasını talep ederek mevkii tespiti
yapar. ALRS Vol II’ de istasyonlar listelenirken bu
tür yayın yapan istasyonlar ayrıca (“QTG” Service)
olarak gösterilir. Admiralty haritalarda R ile
gösterilen bu istasyonlar ile nasıl çalışılacağı anılan
döküm anın baş tarafındaki açıklamalarda
belirtilmektedir. İstasyon çoğunlukla belli bir ücret
karşılığında ve genellikle 410 KHz de yayın yapar
ancak, geminin, bu frekansa yakın, istediği frekansta
da yayın yapar. Gemi de kendi telsiz kerteriz cihazı
ile bunun kerterizini ölçer. QTG hizmeti yapan
istasyonların çalışma saatleri, çağırma ve çalışma
frekansları, gönderme güçleri ALRS Vol I
dokümanında bulunmaktadır. 51
 Telsiz Alıcısından Yararlanma
– Yönlü Telsiz Gönderici (Directional
Radiobeacon): Bunlar bulundukları mevkiden
belli bir yöne doğru yayın yaparlar. Bu yayının
içine geren gemi, kendi alıcısı ile sinyalleri alır,
ALRS Vol. II‘den göndericinin yayım yaptığı
kerterizi bularak kendisi için bir mevki doğrusu
elde eder. Bu istasyonlar daha çok kurtarma
veya rehber kerterizi belirlemek için kullanılır.
Bunlar Admiralty haritalarda R o B n ve yayın
yaptığı derece ile gösterilir (Örnek : R o B n
0460 ). 52
– Yön Bulucu İstasyon (Radio Direction
Finding Station) : Radio Signals Cilt 2'de bu
istasyonlar RG ile gösterilir, bu kısaltma Radio
Goniometer'den gelir. Bu yöntemde gemi, belli
bir frekansa yayım yaparak, istasyondan kendi
kerterizini ölçmesini ve bildirmesini ister. Bu
istasyonlardan nasıl yararlanılacağı uluslararası
Telekomünikasyon Birliğinin çıkardığı "
Manual for the Use by the Maritime Mobile
Service" kitabında yazılıdır.
53
ALRS – Vol. 2
 Radio Beacon – RC istasyonları
 R istasyonları: “QTG” karşı istasyonun
yayım yapmasının istenmesidir. R işaretli bir
istasyon seçilerek bu istek bildirilir.
 Directional Radiobeacon – RD istasyonları:
bazı durumlarda kurtarma-rehber kerterizleri
olarak da kullanılırlar.
 Radio Direction Finding Station – RG
(Radio Goniometer) 54
 RG haricinde diğerlerinde gemi istasyonun
kerterizini ve yönünü saptar. RG’de ise
istasyondan talep edilmesi ile geminin
kerterizi verilir.

55
 Çizim
 Nomonik haritada direk doğru olarak
kerteriz hattı çizilir.
 Markator haritada 100 mil dahilinde doğru
olarak çizilir, 100 milde fazla uzaklıklar için;
– Convergency – Yaklaşım/Yakınsama metodu
– Formül; Yakınsama = dLong * Sin midLat
– Norie’s Tables Traverse (Volta Cetveli)
– HO 117 / ALRS Radyo Kerteriz Çevrim Cetveli
– Norie’s Tables özel çizelge (466.sayfa) 56
57
58
59
 Norie’s Tables Traverse (Volta Cetveli)
– dLong ve midLat hesaplanır
– dLong → Dist, midLat → Course; Dep. →
Yaklaşım açısı (yarısı düzeltme!)
 ALRS: Radio Bearings: Plotting
– midLat ile girilir ve bulunan değer dLong/10
değeri ile çarpılır. Yaklaşım değeri elde edilir ve
yarısı düzeltme olarak uygulanır.
 Norie’s Tables: Radio Great Circle Bearing
to Mercatorial Bearing
– midLat ve dLong değerleri ile cetvele girilir. 60
 ?

kumse@itu.edu.tr

61