Światowy Dzień Zapobiegania

Samobójstwom 2022
1. Zachowania samobójcze wśród młodzieży – zrozumieć, aby zapobiec
Każdego dnia w Polsce życie odbiera sobie życie 15 osób, z czego 12 to mężczyźni (4 z 15 to
osoby powyżej 60 r.ż.)

W ostatnich latach wzrosła liczba prób samobójczych, lecz liczba śmierci samobójczych
pozostaje na stałym poziomie

Okres dorastania jest momentem, kiedy występuje duże ryzyko zachowań

autodestrukcyjnych. Pewne nieprzepracowane traumy z dzieciństwa mogą wpływa na zachowania
samobójcze w wieku dorosłym

Motywacje zachowań samobójczych: przemoc fizyczna, psychiczna, seksualna rówieśnicza,

zaniedbanie emocjonalne, bagatelizowanie problemów przez opiekunów, poczucie samotności lub
beznadziejności

Czynniki ryzyka: alkohol, narkotyki(ucieczka przez używki), przemoc(również oglądana), alkoholizm w

rodzinie, rozwód w rodzinie, żałoba, zaburzenie odżywiania, choroby i zaburzenia, problemy szkolne

Mamy tendencje do bagatelizowania przejawów przemocy rówieśniczej – w czasie gdy na

analogiczne zachowanie względem dorosłych zareagowalibyśmy ostro

Wpływ społeczny:

• Zmiana jakości więzi = przeniesienie relacji w tryb online [relacja nie jest lepsza czy gorsza ale
INNA]
• Używki substancji psychoaktywnych i alkoholu jako ucieczka
• Nieoczywistość drogi do uzyskania sukcesu [przypadkowość kariery vs edukacja niedająca
pewności zarobkowej]
• Deprywacja potrzeb = oczekiwania vs rzeczywistość
• Niedojrzałość do nowych technologii [hejt, nieostrożność w nawiązywaniu relacji]
• Szybsze wkraczanie w świat dorosłych „bez przygotowania”

Wpływ rodzinny:

• Nieumiejętność rozmowy
• Bagatelizacja problemów
• Zatarcie granicy dorosłość dziecięcość [raz traktujemy tak a raz tak]
• Rozwód i szantaż emocjonalny

Wpływ kulturowy:

• Kultura końca, apokaliptyczność

• Romantyzacja samobójstwa
• Upowszechnienie przemocy i agresji
• Konsumpcjonizm
Wpływ edukacyjny:

• Edukacja jest obecnie systemem zaliczania egzaminów

• Wyścig szczurów
• Narastające oczekiwania wobec nauczycieli są przenoszone na uczniów
• Zwiększona kontrola
• Wyniki wyznacznikiem wartości
• Brak czasu na własne pasje

Dlaczego to wszystko ma wpływ?

➢ Niezwykła wrażliwość młodych ludzi (w tym na wpływy)

➢ Brak samodzielności w myśleniu
➢ Brak doświadczeń i przemyśleń umożliwiający samodzielny osąd
➢ Impulsywność w podejmowaniu decyzji

2. Gdy emocje kaleczą… - samouszkodzenia u dzieci i nastolatków

Samouszkodzenie może być dokonywane celem zmniejszenia dyskomfortu psychicznego => mogą
obniżać ryzyko samobójcze

Sygnały ostrzegawcze:

Zachowania zastępcze:

➢ Strzelanie gumką recepturką

➢ Spożywanie ostrych przypraw
➢ Przykładanie lub ssanie kostek lodu

3. Jak rozmawiać z nastolatkiem w kryzysie?

Trzeba analizować co stoi za danym zachowaniem, gdyż najlepszą obroną jest atak
Stan upojenia alkoholowego 90-krotnie zwiększa ryzyko samobójstwa (uzależnienie dodatkowo
zwiększa to ryzyko)

Kryzys jest naturalną częścią życia, doświadcza ich każdy.

Kryzysy nie są obiektywne, różne osoby reagują na nie różnie

Teoria kontenerowania = jesteśmy jak śmietniki, mamy określoną pojemność i czasem zacznie się
wysypywać, jeśli nic nie wyjmiemy

Jak rozmawiać?

➢ Mówić o konkretnych sytuacjach

➢ Mówić o uczuciach
➢ Pytać: powoli i po kolei, adekwatnie(pytanie o to o co chodzi), przystępnie, życzliwie(słowo
dlaczego ma oskarżycielski ton)