Kim Jest Nastolatek?

Kierunki rozwoju

 Od burzy hormonalnej do ujawnienia się cech płciowych;

 Od potrzeby zaspokajania oczekiwań innych do bycia wyrazistym i
unikatowym;
 Od stabilności emocjonalnej do częstego doświadczania emocji
negatywnych i trudności z kontrolą emocji;
 Od podporządkowania się i traktowania rodzica jako autorytetu do
niezależności i partnerstwa /rodzice/;
 Od zabawy w parach do pełnoprawnego członka grupy i do bliskości
/rówieśnicy/;
 Od zachowań akceptowanych społecznie do negatywizmu i zachowań
aspołecznych;
 Od myślenia konkretnego do abstrakcyjnego i dedukcji;
Dojrzewanie fizyczne, psychiczne i społeczne

 zmiany w wyglądzie;
 napływ nowych silnych uczuć, ich zmiany często bez
powodu, to czynniki prowadzące do napięć i rozdrażnienia;
 poczucie bezradności, problem w utrzymaniu kontroli
przeżywanych stanów;

Przyczyny zmian zachowania często mają swoje obiektywne źródła procesach

biochemicznych, które zachodzą w organizmach nastolatków
w okresie dojrzewania. Wynikiem tych przemian są różne stany psychiczne i
emocjonalne od pobudzenia przez rozdrażnienie, przygnębienie, smutek, lęki.
Dojrzewanie fizyczne, psychiczne i społeczne

 trudności w koncentracji uwagi, zmęczenie

umysłowe powoduje zwątpienie w siebie, w swoje
możliwości, swoją wartość
 pytania o sens życia, istnienie świata, zwątpienie
w sprawiedliwość, religie, autorytety,
 bunt przeciwko dorosłym ich nakazom i poleceniom,
 poszukiwanie zrozumienia wśród swoich
rówieśników, którzy mają takie same problemy.
Dojrzewanie fizyczne, psychiczne i społeczne

 świadomość własnych zalet i wad;

 poczucie mocy fizycznej i sprawności intelektualnej;
 pojawia się chęć tworzenia;
 podejmowanie nowych wyzwań, angażowanie się w zadania,
które do tej pory nie były interesujące;
 rozwijanie zainteresowań i zdolności;
 planowanie dalszej edukacji;
 poszukiwanie planu życiowego;
 Relacje z rówieśnikami

 Zmniejszająca się rola rodziców sprawia, że grupa zaspakaja część

potrzeb;
 Rówieśnicy zajmują ponad 50% czasu, rodzice znacznie mniej;
 Grupa daje poczucie bezpieczeństwa, przynależności, akceptacji,
zrozumienia, poczucie wartości, wsparcie;
 Znaczenie grupy w tym momencie życia jest ważniejsze niż będzie
kiedykolwiek;
 Intymne przyjaźnie (tajemnice, rozpoznawanie uczuć, lojalność,
zaufanie, poszukiwanie przyjaciół;
 Pozwala rozwijać umiejętności społeczne w grupie równej statusem i
dorastać do tworzenia w przyszłości również relacji intymnych;
 Uczą współpracy z innymi;
 Bunt nastolatka

walka o możliwość realizacji własnej koncepcji życia,

pozwalającej na odnalezienie sensu i wartości egzystencji;

bunt wiąże się z odrzuceniem norm i wzorców

społeczeństwa;

identyfikacja z normami i zasadami życia grup młodzieży;

zachowania ryzykowne: wagary, inicjacja alkoholowa lub

narkotyczna;
 Relacje z rodzicami

 Nastolatek oczekuje autonomii ale i poczucia

związku;
 Więcej konfliktów, niegroźne sprzeczki, większa
niecierpliwość skrytość, dystans;
 Wzrost asertywności, wzrost oczekiwań, nie chce
relacji podporządkowania;
 Dla rodziców lęk o bezpieczeństwo, utrata kontroli;
Mimo dystansu i napięć przywiązanie do
rodziców pozostaje silne

Nastolatek potrzebuje:
 akceptacji
 konsekwencji
 jednomyślności
 tolerancji dla zmiany nastrojów
Przyczyny konfliktów z rodzicami

 Kontrola ze strony rodziców a potrzeba swobody

nastolatka;
 Rodzice oczekują zaangażowania w naukę a nastolatek
wybiera inne aktywności;
 Odpowiedzialność i przekazanie jej nastolatkowi, gdy
rodzice obciążają nastolatka odpowiedzialnością a on nie
chce je przyjąć lub gdy unikają przekazania tej
odpowiedzialności a on tego oczekuje;
 Złe nawyki rodziców

 Nadmiar ścisłej kontroli (zakazy, „szlabany”)

 Nadmierne wymagania i krytyka
 Odtrącenie
 Nadopiekuńczość
 Niekonsekwencja
 Sprzeczne wymagania
 Mimo dystansu i napięć przywiązanie do
rodziców pozostaje silne

Nastolatek potrzebuje:
 akceptacji,
 konsekwencji
 jednomyślności
 tolerancji dla zmiany nastrojów
 Jak postępować?

KONTAKT
Szukajmy okazji, aby pobyć z nim razem.
Wspólna praca, zakupy, zajęcia domowe, sport są świetną okazją, do podtrzymania więzi z
dorastającym dzieckiem.
Często ważniejszy będzie sam kontakt, niż drażliwe dyskusje. Nie należy zmuszać dziecka
do zwierzeń, kiedy ono tego nie chce 

UCZUCIA
Nastolatek potrzebuje czułości, chociaż jej się wstydzi, Warto mówić o uczuciach
np. „lubię chodzić z tobą na zakupy", „jest mi miło, że chciałeś ze mną porozmawiać", „widzę, że
jesteś bardzo zasmucony".
Miejmy cierpliwość dla jego dziwnych stanów emocjonalnych. To im jest trudniej niż nam.

DOCENIANIE
ważne jest docenianie wysiłku i dowartościowywanie
Unikanie pułapki krytykowania się pokoleń np: „ja w twoim wieku", „w moich czasach”, „wy
teraz”

GRANICE
Nieprzestrzeganie ustalonych reguł przez dziecko powinno wiązać się z określonymi
konsekwencjami. NIE unikajmy swoich opinii, nie rezygnujmy ze swojego zdania, nawet,
gdy to nie przynosi rezultatu.
 Jak postępować?

 zachować spokój, cierpliwość;

 nie obrażać się „śmiertelnie" na/za niedojrzałe
poglądy i reakcje;
 Wyrozumiałość i stałość rodziców tworzy grunt dla
utrzymania pozytywnych więzi
i zachowania kontaktu;